STAATSSECRETARIS BETREURT UITLEKKEN INFORMATIE

Nummer 14 | 6 april 2006 | Uitgave Directie Voorlichting Ministerie van Defensie

Pagina 4 Adjudant Tanis blikt terug op loopbaan

Pagina 5 Chileense vliegers ‘thuis’ in Nederland

Pagina 6-7 Pagina 8 AMARC vormt Nieuwe DMO El Dorado voor voor alle vliegtuigfanaten materieelzaken

Pagina 9 GIDS voorkomt fouten

STAATSSECRETARIS BETREURT UITLEKKEN INFORMATIE DEN HAAG - Staatssecretaris Van der Knaap betreurt het dat er weer ongewenst informatie naar buiten is gekomen. Hij schrijft dit in een brief aan de Tweede Kamer, mede namens de minister van Algemene Zaken en de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Ditmaal zouden er, door middel van een ruilprogramma, stukken die betrekking hebben op het Koninklijk Huis en Defensie onbedoeld openbaar zijn geworden. Direct na het bekend worden van het incident hebben Defensie, Algemene Zaken en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, alsmede de Dienst van het Koninklijk Huis interne onderzoeken ingesteld. Volgens de bewindsman moet nog worden vastgesteld of de informatie afkomstig is van een computer van een defensiemedewerker. “De Kamer zal zo snel mogelijk van de resultaten van de onderzoeken op de hoogte worden gesteld”, schrijft hij. Volgens Van der Knaap zijn er bij de rijksoverheid en Defensie duidelijke regels voor het gebruik van computers en het omgaan met vertrouwelijke informatie. Het Defensiepersoneel heeft begin februari van minister Kamp een brief over het veiligheidsbewustzijn ontvangen. Hierin kondigt de minister aan dat er steekproefsgewijs controles zullen worden uitgevoerd bij de in- en uitgangen van defensielocaties. Voor het meenemen van gerubriceerd materiaal moet de defensiemedewerker met een zogenoemde koerierspas kunnen aantonen dat het lijnmanagement hiervoor toestemming heeft gegeven. Deze aanwijzing geldt niet alleen voor papieren stukken, maar ook voor informatie op gegevensdragers zoals dvd’s, CD’s, diskettes, USB-sticks en laptops. “Inmiddels zijn alle voorbereidingen voltooid en is een begin gemaakt met de controles. Voorts zijn bij Defensie veiligheidssessies gehouden om het personeel bewuster te maken van de noodzaak de veiligheidsvoorschriften strikt na te leven. Aanvullende suggesties die in deze sessies zijn gedaan, worden verder bestudeerd door de Beveiligingsautoriteit bij Defensie.” De staatssecretaris wil de resultaten van de interne onderzoeken afwachten, voordat hij beslist of aanvullende maatregelen nodig en zinvol zijn. Naar aanleiding van het incident heeft secretaris-generaal Annink in een open brief het defensiepersoneel met nadruk erop gewezen dat het niet is toegestaan vertrouwelijke informatie op privé-computers te verwerken. Daarnaast heeft hij aangegeven dat laptops van Defensie ter beschikking zijn gesteld voor het werk en niet zijn bedoeld voor het opslaan van privé-informatie. De secretaris-generaal heeft aangegeven van het personeel te verwachten dat het conform de regels handelt. Zie ook pagina 3: Nogmaals aandacht voor veiligheidsbewustzijn

Centrales verwerpen resultaat van de onderhandelingen DEN HAAG - De Centrales voor Overheidspersoneel hebben staatssecretaris Van der Knaap vandaag, donderdag 6 april, officieel laten weten dat zij het eerder overeengekomen onderhandelingsresultaat verwerpen. Begin maart bereikten Defensie en de vertegenwoordigers van de centrales een akkoord dat aan de leden moest worden voorgelegd. De achterban van CNV-bond ACOM en FNV-bond AFMP bleek niet met het resultaat te kunnen instemmen. De Koninklijke Vereniging van Marineofficeren (KMVO) was van meet af aan negatief over de uitkomsten. Ook de Federatie van Nederlandse Officieren en middelbaar en hoger burgerpersoneel (FVNO/MHB) liet zich in haar periodiek negatief uit. De VBM/NOV heeft nog niet bekend gemaakt hoe de achterban denkt over het resultaat van vorige maand. De bond heeft het onderhandelingsresultaat met neutraal advies voorgelegd. In totaal werken bij de sector Defensie circa 65.000 mensen.●

Een Afghaanse militair wordt geopereerd. Foto: Gerben van Es-AVDD

Militaire medici aan de slag in Uruzgan KANDAHAR - Een Nederlands team van elf militaire medici is in op Kandahar Airfield (KAF) aan de slag gegaan. Afgelopen zaterdag, 1 april, hebben zij voor het eerst geassisteerd bij een operatie. Nog een paar maanden en dan vertrekken de eerste eenheden richting Uruzgan. De voorbereidingen zijn inmiddels in volle gang. Er zijn verkenningen uitgevoerd en een groot deel van de Deploy-

ment Task Force (DTF) is op KAF druk met de planning van alle werkzaamheden die nodig zijn om de basis gereed te hebben voor de Task Force Uruzgan (TFU) arriveert. Het team medisch specialisten op KAF werkt samen met de overige coalitiepartners in het Role III hospital. Lees verder op pagina 3

NIEUW DIENSTENCENTRUM OPEN DEN HAAG - “Ik heb begrepen dat we met Pasen bij het salaris een toeslag krijgen en dat die mogelijk in natura wordt uitgekeerd. En als het niet meer op tijd lukt: krijgen we dan pas volgend jaar?” Secretaris-generaal Ton Annink stelde afgelopen maandagmorgen in Den Haag de vraag via een speciale video-

lijn aan sergeant-majoor Ed Lammers in Enschede. Het videotelefoongesprek was het officiële startsein van het Dienstencentrum Human Resources (DCHR). Annink zei aan het eind van het gesprek dat het DCHR zich vooral niet moet houden aan het oude Twentse gezegde ‘ik zeg maar zo, ik zeg maar niets.’ Het DCHR is voor medewerkers, commandanten/lijnmanagers en P&O-functionarissen hét centrale aanspreekpunt voor vragen over personeelsaangelegenheden zoals rechtspositie, sociale zekerheid, pensioenregelingen, procedures of P&O-systemen en maakt deel uit van de bedrijfsgroep Defensie Personele Diensten (DPD) van het Commando DienstenCentra. De nieuwe instelling wordt gefaseerd uitgebouwd en uiteindelijk krijgt het merendeel van alle administratieve, registratieve en ondersteunende P&O-taken er een plek. De basisorganisatie, die afgelopen maandag is geopend, bestaat uit het informatiecentrum, de servicedesk en het

deskundigheidscentrum. In het najaar worden onder meer de salarisadministratie en gebruikersondersteuning ondergebracht in het ondersteuningscentrum. Vervolgens bouwt het DCHR, parallel aan de herinrichting van P&O-processen en invoering van nieuwe selfservice-toepassingen, verder uit. Naarmate er meer uitvoerende taken bijkomen, kunnen de P&O-functionarissen bij de defensieonderdelen zich meer en actiever concentreren op het adviseren van het lijnmanagement en het ondersteunen van medewerkers bij hun persoonlijke ontwikkeling. Het DCHR is van maandag tot en met donderdag telefonisch bereikbaar van 7.00 uur tot 18.00 uur en op vrijdag van 7.00 uur tot 17.00 uur (0800-CALLSDD (2255733) / intern *06-SDD (733), kies optie 3). Daarnaast kan op ieder moment een vraag worden voorgelegd per fax (053-481 99 98 / *06-581 19998), e-mail ([email protected]) of post (MPC 39R, Postbus 295, 7500 AG Enschede). Foto: Peter Wiezoreck●

6 april | Pagina 2

INTERNE VACATURES DEFENSIE Voor recente vacatures kunt u terecht op de intranetsite van het Instituut Keuring en Selectie (IKS), te benaderen via het Defensie Intranetportaal (http: //intern.mindef.nl) of op internet via www.mobiliteitsbank.nl Medewerkers die nog geen toegang tot intranet en ook geen internetverbinding hebben, kunnen een beroep doen op de personeelsdienst van zijn of haar onderdeel. Unitmanager, Maasland, schaal 12; Senior Ontwerper Technische Infra, Soesterberg, schaal 11; Hoofd Bureau Degelijkheid, Huijbergen, schaal 11; Senior Decentraal Delivery Manager, Ede, planning 2007 Garderen, schaal 11; Adviseur Milieu, Den Helder, schaal 10; Senior Technicus, Den Haag, schaal 10; Senior Logisticicus, Den Haag, schaal 10; Hoofd Arbo, Milieu en Veiligheid, Amsterdam, schaal 10; Ontwerper Technische Infra, Soesterberg, schaal 10; Medewerker Wapensysteemgebonden GSE en TSE, Den Haag, schaal 9; Plaatsvervangend Hoofd Stagebureau, Wezep, schaal 9; Zelfstandig Documentair Informatieverzorger 10X, Den Haag, schaal 8; Medewerker Netwerkkostencalculatie, Soesterberg, schaal 8; Medewerker Functioneel Beheer / Analyse, Den Haag of Utrecht, schaal 8; Medewerker Functioneel Systeembeheer Bureau Ondersteuning Platformbeheer, Nieuw Milligen, schaal 8; Analist Management & Financial Control, Den Haag, schaal 8; Medewerker Bedrijfsvoering Planning, Soesterberg, schaal 7; Hoofd Productiebesturing Herstelpeloton / Chauffeur Vrachtauto Licht 5X, Havelte, ´t Harde, Wezep, Ermelo, schaal 7; Managementassistent Faculteitsbureau, Den Helder, schaal 5; 1e Monteur Motorvoertuigen 10X, Wezep, ´t Harde, Ermelo, Havelte, schaal 5; Medewerker Inwendige Dienst, Den Helder, schaal 4; Industrieel Reiniger, Leusden, schaal 3, Hulpkok, Den Haag, schaal 3

IN HET KORT PROGRAMMA MUSEUM BRONBEEK ARNHEM - Tijdens het Nationaal Museumweekeinde, op zaterdag 8 en zondag 9 april, is Bronbeek tussen 10.00 uur en 17.00 uur vrij toegankelijk. Zondag 21 mei houdt dr. J.A. de Moor een lezing over Generaal Spoor. Deze bijeenkomst begint om 14.00 uur en wordt in de Indische Zaal gehouden. Reserveren kan via 026 - 376 35 55.●

MEDAILLES VOOR NEDERLANDSE MILITAIREN NORFOLK (Va.) - De Supreme Allied Commander Transformation (ACT) van de NAVO, generaal Lance L. Smith (USAF), heeft onlangs in Norfolk (USA) een van de hoogste onderscheidingen van het Atlantisch bondgenootschap uitgereikt aan luitenant-kolonel (KL) Norman Atkins: de NATO Meritorious Service Medal. Het eremetaal is in 2003 ingesteld, ter waardering van personeel dat van uitzonderlijke betekenis is voor de NAVO. Atkins ontving deze onderscheiding voor zijn verdiensten als Military Assistant van de Assistant Chief of Staff C4I, waarbij hij tevens de dynamische verbinding is met de andere divisies in het hoofdkwartier. Hij staat met zijn 13-jarige ervaring in NAVO-functies als expert en vraagbaak op alle aspecten van het bondgenootschap te boek. Voorts maakt Atkins deel uit van het Command Briefing Team en heeft zo vele hooggeplaatste gasten geïnformeerd over taak en werkwijze van ACT. Rear Admiral Gerard M. Mauer Jr (USN) heeft in het hoofdfkwartier van Supreme Allied Command in Norfolk (USA) de US Meritorious Service Medal uitgereikt aan luitenant-kolonel (KL) Willem Verweij. Hij kreeg de onderscheiding voor zijn uitzonderlijk goede functievervulling bij de vorig jaar opgeheven Striking Fleet Atlantic. Als Land Planning Expert was hij mede verantwoordelijk voor een aantal grote NAVO- en VS-oefeningen en droeg hij bij aan de totstandkoming van Joint Command Lisbon.●

KANSRIJK Voorlichting zelfstandig ondernemerschap Kansrijk organiseert op 9 maart weer een voorlichtingsbijeenkomst voor defensiemedewerkers die geïnteresseerd zijn in zelfstandig ondernemerschap. De bijeenkomst staat open voor medewerkers die behoren tot een knelpuntcategorie, herplaatsingskandidaat zijn of dat gaan worden. Tijdens de bijeenkomst komt onder meer het ondernemerschap aan de orde, de begeleiding vanuit Kansrijk en de consequenties voor de wachtgeldregeling. Interesse? Kijk op internet: www.kansrijk.info. Vrijblijvend oriënteren op een baan buiten Defensie? Doe dan eerst de loopbaanscan SBK Defensie! Dus jij weet risico’s goed in te schatten? De Dienst Koninklijke en Diplomatieke Beveiliging (DKDB) zoekt ook voor 2006 persoonsbeveiligers. Ken jij het evenwicht tussen veiligheid en privacy? Kijk voor de eisen op de websites van Kansrijk. Actuele vacatures Kansrijk Kijk voor een actueel overzicht en voorwaarden op de websites van Kansrijk.

UITZENDVLAG EDE- Met de uitreiking van de uitzendvlaggen op donderdag 23 maart is een einde gekomen aan de eindoefening Lizard Prepare en daarmee aan de hele voorbereidingsperiode van de missie EUFOR-4. Op de appèlplaats van de Prins Mauritskazerne in Ede reikte brigade-generaal Rob Knol, commandant 1 Logistieke Brigade, de uitzendvlag van de Support Company uit aan commandant majoor Jan van Langen. Tegelijkertijd overhandigde kolonel Kees van den Heuvel, hoogste baas van 101 Gevechtsteun Brigade, de uitzendvlag van de Normal Framework Operations Company aan majoor Jos Kuijpers. De militairen van EUFOR-4 zijn grotendeels afkomstig van het Commando Luchtverdediging. De militairen vertrekken volgende week naar Bosnië en verblijven daar zes maanden.●

HERDENKING VERBINDINGSDIENST EDE - De jaarlijkse Herdenking van de gevallen militairen van de Verbindingsdienst heeft op vrijdag 12 mei plaats bij het Monument van het Regiment Verbindingstroepen op de Elias Beeckmankazerne te Ede. De ontvangst is tussen 13.00 en 13.20 uur op de Elias Beeckmankazerne, Gebouw 2 (Grote zaal). Daarna opstellen op het Veteranenplein (13.20 uur) waarna de plechtigheid om 13.30 uur zal beginnen. Voorafgaand aan en na afloop van de plechtigheid is er gelegenheid het Museum Verbindingsdienst en een static show te bezoeken. Deelname aan de Herdenking voor alle (oud-) militaire- en (oud-) burger medewerkers binnen het Wapen van de Verbindingsdienst ongeacht rang of stand. Nadere info bij de Regimentsadjudant, Aooi C.G.H.M. Bakkers (0318 - 68 12 65).●

UITREIKING HERINNERINGSMEDAILLE F-16-DETACHEMENT LEEUWARDEN - Ongeveer negentig militairen van 2 eeaw F-16 Det ISAF Kabul, voor het grootste deel af-

NLD/BEL

komstig van de vliegbasis Leeuwarden, hebben eergisteren, dinsdag 4 april, de Herinneringsmedaille Vredesoperaties (HVO) ontvangen. Ze kregen de onderscheiding in hangaar 18 op de vliegbasis uit handen van de Commandant Luchtstrijdkrachten, luitenant-generaal J.H. de Jong. Ook militairen van van andere luchtmachtonderdelen, het Commando Luchtstrijdkrachten en de Koninklijke Marechaussee ontvingen de herinneringsmedaille. De gedecoreerde militairen werkten van 15 oktober 2005 tot en met 15 januari 2006 vanaf Kabul International Airport ter ondersteuning van de International Security Assistance Force in Afghanistan. De uitreiking had plaats ten overstaan van militaire autoriteiten en in aanwezigheid van familieleden en genodigden.●

LANDMACHT NIEUW OP KENNISMARKT VEILIGHEID NIJMEGEN - De aanwezigheid bleef niet onopgemerkt voor de andere aanwezigen. Met een zeker genoegen vermeldde de dagvoorzitter woensdag 22 maart in Nijmegen de landmacht als nieuwe deelnemer aan de kennismarkt Risicoanalyse en Veiligheid. De Commissaris der Koningin in Gelderland, Clemens Cornielje, benadrukte in zijn openingswoord het belang van het uitwisselen van kennis en het kennen van de partners. Zijdelings ging hij in op de internationale hoogwateroefening Helga half mei, waarin ook de landmacht participeert. De landmacht had op de kennismarkt eigen standruimte, een diashow, verschillende videofilms, een presentatie en een nieuwe folder over Nationale Veiligheid en Defensie. Aan de dag namen circa driehonderd vertegenwoordigers van gemeenten, civiele hulpdiensten, rijksdiensten en enkele bedrijven deel. “De meeste mensen zijn verrast ons hier te treffen, omdat ze geen idee hebben van onze nationale taken”, laat ritmeester Fred Kerkhof van bureau Nationale Operaties van het Commando Landstrijdkrachten weten en hij concludeert tevreden: “Elk gesprek is pure winst!” De kennismarkt is een initiatief van de ministeries VROM en Verkeer en Waterstaat.●

HERDENKING BIJ HOMO-MONUMENT AMSTERDAM - De Stichting Homoseksualiteit & Krijgsmacht (SHK) herdenkt op 4 mei voor de tiende keer de homoseksuelen en lesbiennes die tijdens de Tweede Wereldoorlog om hun seksuele geaardheid zijn omgebracht. De herdenking is bij het homo-monument in Amsterdam. Een wethouder van Amsterdam en de voorzitter van het COC Nederland, Frank van Dalen, de overkoepelende organisatie voor homoseksuelen en lesbiennes, houden een korte toespraak. Daarna wordt het Wilhelmus gespeeld en volgt de kranslegging bij het monument. De SHK heeft de oudste rechten en opent derhalve de stoet. Daarna volgen leden van de politie, brandweer en andere belangstellenden. De tocht begint bij het COC in de Rozenstraat. Deze 4 mei-viering telt jaarlijks ongeveer vijfhonderd belangstellenden. SHK hoopt dat dit aantal nu groter zal zijn en roept op tijdens de herdenking het uniform te dragen. De bijeenkomst begint om 19.00 uur in het COC gebouw aan de Rozenstraat vlak bij de Westerkerk in Amsterdam. Graag van tevoren aanmelden via de mail [email protected]●

CLAS Intranet vernieuwd UTRECHT - Het nieuwe intranetportaal van het Commando Landstrijdkrachten (CLAS) en de Staf CLAS homepage zijn sinds afgelopen maandag, 3 april, operationeel en toegankelijk voor defensiemedewerkers. De Chef staf van Staf CLAS, brigadegeneraal Van den Broek, gaf het startsein. Na de Bestuursstaf is het nu de beurt aan het eerste krijgsmachtdeel om toe te treden tot deze nieuwe intranetomgeving. Na deze mijlpaal rolt Defensie Intranet de komende tijd verder uit. Binnen het CLAS wordt het Defensie Intranet geïntroduceerd als het verbeterde medium dat de communicatie, informatievoorziening en bedrijfsvoering bevordert. Transparantie en kennisde-

F-16’S NAAR CANADA DEN HAAG - Jachtvliegers en van vliegbases Volkel en Leeuwarden oefenen tot half juni in Canada. Reden hiervoor is dat zo de geluidsoverlast in Nederland wordt beperkt. De vliegtuigen vliegen in Cold Lake. Na deze periode doen de F-16’s vier weken mee aan de internationale NAVO-oefening Maple Flag, eveneens in Canada. In totaal elf F-16’s vlogen eind vorige week vanaf vliegbasis Volkel richting Goose Bay in Canada. De toestellen werden in de lucht van brandstof voorzien door een KDC-10 afkomstig van vliegbasis Eindhoven. Na de tussenstop op Goose Bay vlogen de toestellen aan het begin van F-16’s

INGEZONDEN TASKFORCE 150 Ik wil reageren op de ingezonden brief van eerste luitenant T. Jansen in Defensiekrant 12 van 23 maart. Vandaag de dag kun je nergens ter wereld meer uitgaan van iemands onschuld. Zeker niet in de omgeving waar Hr.Ms. De Zeven Provinciën zich momenteel bevindt, getuige onder andere de aanslag op de USS Cole enkele jaren geleden. Vandaar dat voorzichtigheid voor alles gaat. Het mag duidelijk zijn dat de mariniers uit het

ling staan hierbij voorop. Het nieuwe CLAS Intranet heeft een nieuwe structuur. Dit wordt zichtbaar op het Portaal CLAS Intranet. Verder is de menustructuur overal hetzelfde georganiseerd. Ook zijn de onderwerpen thematisch ingevuld waardoor het een overzichtelijk geheel wordt en kunnen er in de toekomst steeds meer extra’s worden toegevoegd. Minder zoeken om veel te vinden, is hierbij het uitgangspunt. Elk defensieonderdeel volgt een eigen traject bij de overgang naar het nieuwe Defensie Intranet. Na het Staf CLAS volgen de overige eenheden stapsgewijs. Naar verwachting heeft het hele CLAS in 2007 toegang tot het nieuwe CLAS Intranet.●

boarding team niet “enthousiast een geweerloop in iemands gezicht drukken”, maar zéér beheerst en zéér professioneel optreden. Ik sliep in ieder geval een stuk rustiger toen mijn echtgenoot in een boardingteam zat en werd beschermd door dit Nederlands elite korps! Het is dan ook erg onprofessioneel om vanaf grote afstand en duidelijk niet gehinderd door enige kennis van zaken zo’n ingezonden brief te schrijven. Scarlett Poulisse-De Vries●

deze week door naar Cold Lake in het westen van Canada. Jaarlijks nemen tientallen vliegers van de Koninklijke Luchtmacht deel aan internationale oefeningen in het buitenland. Dit heeft ondermeer te maken met de export van geluid, waardoor de geluidsoverlast rondom vliegbases in Nederland beperkt wordt. Eerder dit jaar bivakkeerden vliegers en onderhoudspersoneel van Volkel vier weken in het Zweedse Vidsel om daar een groot deel van de noodzakelijke avondvlieguren te maken. Vliegers van Leeuwarden opereren om dezelfde reden in september voor een periode van vier weken vanuit Vidsel.●

Rode erekoord DEN HAAG - Fuselier 1 Roy Lagendijk van de Alpha-Compagnie, 17 Pantserinfanteriebataljon Garde Fuseliers, heeft onlangs het rode erekoord van verdienste ontvangen. Lagendijk kreeg de onderscheiding omdat hij op 24 december in Krimpen aan de IJssel, in het zwembad, een man van een gewisse verdrinkingsdood wist te redden. Samen met medewerkers van het bad verleende de fuselier vervolgens eerste hulp. Het slachtoffer - vader van twee kinderen die ten tijde van het ongeval ook in het zwembad waren heeft door dat kordate optreden geen blijvend letsel aan zijn ongeval overgehouden. Lagendijk kreeg het koord uitgereikt door brigadegeneraal Hans Hardenbol, commandant 13 Gemechaniseerde Brigade. De kersverse rode koorddrager volgt momenteel op de KMS de opleiding tot onderofficier.●

SECRETARIS-GENERAAL ANNINK AAN HET PERSONEEL:

Nogmaals aandacht voor veiligheidsbewustzijn DEN HAAG - Secretaris-generaal Ton Annink heeft in een open brief aan het personeel van het ministerie van Defensie nogmaals de aandacht gevraagd voor het onderwerp veiligheidsbewustzijn. Aanleiding hiervoor is een bericht in de media dat vertrouwelijke informatie onbedoeld op internet terecht is gekomen. Hieronder volgt de letterlijke tekst van zijn brief: Begin februari was het verlies van een door een medewerker van Defensie aanleiding voor de minister om een brief te schrijven aan alle defensiemedewerkers. Het belangrijkste doel van deze brief was het vergroten van het veiligheidsbewustzijn. Op de brief van de minister volgden vele positieve reacties uit het hele defensieapparaat. Hieruit bleek dat de doelstelling van de minister binnen de organisatie breed wordt gedeeld. Toch is er aanleiding om nogmaals uw aandacht te vragen voor het onderwerp veiligheidsbewustzijn. In een krantenbericht van afgelopen zaterdag werd melding gemaakt van informatie die waarschijnlijk onbedoeld via internet met de buitenwereld is gedeeld. Een ruilprogramma dat vooral wordt gebruikt voor het uitwisselen van muziek en films bleek

USB-stick

Secretaris-generaal Annink. Foto: Peter Wiezoreck

ook documenten over het Koninklijk Huis en Defensie op te leveren. Op grond van de gepresenteerde feiten is niet op voorhand uit te sluiten dat de bron van de informatie een medewerker van Defensie is. Om die reden heb ik ogenblikkelijk een intern huishoudelijk onderzoek gelast dat wordt uitgevoerd door de Beveiligingsautoriteit. Omdat de uitwisseling van bestanden via het internet door middel van een ruilprogramma anoniem gebeurt en Defensie geen

Extra opleiding voor nieuw materieel DEN HAAG - Voor de komende bijdrage aan in Zuid-Afghanistan dient extra materieel te worden aangeschaft. Het gaat bijvoorbeeld om materieel ten behoeve van het bouwen en beschermen van de bases en aan communicatiemiddelen. Dergelijk materieel is weliswaar aanwezig, maar dient veelal te worden aangevuld. Tevens zijn er behoeftes die voortvloeien uit de inhoud van de missie en de plaatselijke omstandigheden, zoals de dreiging, het terrein en het weer. Het betreft hier vooral nieuw, niet eerder bij de krijgsmacht gebruikt materieel met de noodzaak tot extra opleidingen. Dat heeft staatsssecretaris van Defensie, Cees van der Knaap de regering onlangs laten weten. Na het vaststellen van een aanvullende materieelbehoefte wordt in het behoeftestellingsproces reeds aandacht besteed aan de benodigde opleidings- en trainingsaspecten. Uitgangspunt hierbij is zoveel mogelijk te zoeken naar eenvoudig te bedienen middelen die aansluiten bij de reeds aanwezige vaardigheden ISAF

van het personeel. Ook is van belang dat de vereiste opleiding en training reeds ontwikkeld is door de industrie of door bondgenoten en dat die valt te geven met gebruik van al aanwezige onderwijsmiddelen. Inmiddels spelen voor de missie in Zuid-Afghanistan een aantal aanvullende behoeftestellingen. Het betreft onder meer verbeteringen aan de cockpit van de Cougar-helikopter zodat deze onder alle omstandigheden kan vliegen. Verder betreft het middelen om bases te beschermen, de beveiliging van konvooien te verbeteren en om explosieven op afstand te kunnen ruimen. De aanvullende opleiding en training die samenhangt met de aanschaf van dit materieel kan volledig worden geïntegreerd in de voorbereiding op de missie. Van der Knaap merkt daarbij op dat hier sprake is van een continu proces. “De ervaring leert dat het formuleren van aanvullende behoeftes en vervolgens de instroming van dit materieel doorgaat tijdens de uitvoering van de operatie.”●

inzage heeft in de op internet gevonden documenten, zal het lastig worden om te achterhalen van wie en van welke computer de informatie afkomstig is. Wél is het zeer waarschijnlijk dat de bron de informatie op een privé-computer had opgeslagen. Dat had niet mogen gebeuren. Rijksbrede en departementale regelgeving staat niet toe dat vertrouwelijke (elektronische) informatie van de overheid met behulp van privé ICT-middelen wordt verwerkt. Daarbij gaat het niet alleen om staatsgeheime informatie, maar ook om informatie waarvan kennisname door niet-gerechtigden op enigerlei wijze schade kan berokkenen. Dat is welbeschouwd al snel het geval. Daarom wijs ik u er met nadruk op dat het niet is toegestaan dergelijke informatie op uw privé-computer te verwerken. Indien u thuis de beschikking heeft over een laptop van Defensie, wijs ik u er op dat u deze ter beschikking heeft gekregen voor het verwerken van werkgerelateerde informatie en in beginsel niet is bedoeld voor het verwerken van privé-informatie. Ik verwacht van u dat u conform deze regels handelt. DE SECRETARIS-GENERAAL,

drs. A.H.C. Annink

6 april | Pagina 3

STILLERE AWACS GEEN PRIORITEIT DEN HAAG - Met uitzondering van Nederland wordt door geen enkel land binnen de Raad van Bestuur van het NATO AWACS Programme and Management Organization (NAPMO) de vervanging van de huidige motoren van de E3 door stillere als hoogste prioriteit aangemerkt. Dat schrijft staatsseceretaris Van der Knaap aan de Tweede Kamer. De bewindsman heeft in het recente overleg van de Raad van Bestuur gesproken over de benodigde verbeteringen van de AWACS-vliegtuigen na de voltooiing van het huidige moderniseringsprogramma in 2008. Op Nederlands aandringen is de vervanging van de vliegtuigmotoren opgenomen in de lijst met verbeteringen die worden overwogen voor het nieuwe programma. Een aantal lidstaten gaf volgens Van der Knaap tijdens het overleg aan het voorgestelde budget te hoog te vinden. “Daarom is afgesproken dat prioriteiten moeten worden gesteld. Verder is afgesproken dat wordt vastgesteld welke verbeteringen absoluut vereist zijn. De BOD neemt beslissingen op basis van unanimiteit.” Minister Kamp heeft op de informele vergadering van de NAVO-ministers in februari gevraagd het aantal oefenvluchten vanaf de vliegbasis Geilenkirchen te verminderen. Ongeveer zestig procent van de vliegtuigbewegingen van de AWACS worden uitge-

Foto: Peter Wiezoreck

voerd vanaf de thuisbasis Geilenkirchen. De vliegbasis ziet, zo meldt Van der Knaap nu aan de Kamer, mogelijkheden om het aantal lokale oefenvluchten te verminderen door een verdergaande spreiding over andere vliegvelden. “Dat zou op jaarbasis tot achthonderd starts en landingen kunnen schelen. Medewerking van de andere NAVO-landen is daarvoor noodzakelijk. Nederland heeft via de permanente vertegenwoordiging bij de NAVO verschillende lidstaten benaderd.” Voorts heeft de Nederlandse vertegenwoordiger in de vergadering van de Raad van Bestuur een dringend beroep gedaan op de landen om een deel van deze vliegtuigbewegingen over te nemen. Duitsland is bezig hiertoe de mogelijkheden te onderzoeken.●

Symposium UTRECHT - ‘Bijwerkingen van Oorlog. Psychische effecten van vredesmissies op militairen en van terrorismedreiging op burgers’ is de titel van een symposium dat zaterdag 20 mei in het Wilhelmina Kinderziekenhuis aan de Lundlaan in Utrecht wordt gehouden. Het symposium begint om 13.00 uur en duurt tot 16.00 uur. Drs. Jos Weerts, hoofd van het kennisen onderzoekscentrum Veteraneninstituut spreekt die middag over het onderwerp ‘Op de weg terug. Onderzoek naar veteranen met psychische trauma’s.’ Professor dr. Berthold Gersons, hoogleraar psychiatrie, licht het onderwerp ‘Het effect van terreur op mens en samenleving’ toe. De organisatie is in handen van de NVMP, vereniging voor Gezondheidszorg en Vredesvraagstukken uit Utrecht. De deelname is gratis. Opgeven via 030 - 272 29 40 of via e-mail: [email protected]●

‘HET IS EEN COMPLEET ANDERE WERELD’ Vervolg van pagina 1

Soldaat 1 Mandy Vermue controleert de status een Canadese militair. Foto: Gerben van Es-AVDD

KANDAHAR - “Het team bestaat uit ondermeer een chirurg, anasthesioloog, operatieassistent en mensen op de verpleegafdeling”, aldus de medisch planner op het hoofdkwartier, majoor Meijering. “Een deel van hen is gemilitariseerd voor deze missie”. Zo ook anasthesie-assistant eerste luitenant Johan van den Bos. “In principe ga ik alleen mee op peacekeeping missies, maar voor deze uitzending is mijn contract aangepast”, vertelt hij. “Ik wilde zelf erg graag mee en mijn gezin staat achter deze wens. Het leek me een mooie ervaring.” Hij moest vooral wennen aan alle militaire aspecten. “Het is zo’n andere wereld. Verder werk je natuurlijk onder heel andere omstandigheden en het samenwerken in een gemengd

team van Nederlanders, Canadezen en Amerikanen is ook bijzonder. Voor het werk zelf maakt het niet veel uit. Als ik een verschil moet noemen dan is het dat de oorzaak van een trauma anders is dan in Nederland.” In het hospitaal ligt een aantal Canadese, Roemeense en Afghaanse patiënten. Ze zijn gewond door een explosie of hebben letsel opgelopen bij een vuurgevecht. Een militair van het Afghan National Army (ANA) wordt geopereerd. Hij is in beide onderbenen geschoten met een AK-47. Het ziet er niet best uit maar de Canadese chirurg Steve Massoeurs probeert zo goed en zo kwaad als het kan de man letterlijk weer op de been te krijgen. Ondertussen houdt soldaat 1 Mandy Vermue op de verpleegafdeling een Canadese patiënt in de gaten. Hij heeft een scherf in

zijn voet en een schotwond in zijn heup. “De man komt net bij uit de operatie maar naar omstandigheden gaat het heel goed met hem.” Vermue is in Nederland werkzaam als chauffeur gewondenverzorger bij 421 Hospitaal compagnie maar werkt op de role III als assistant op de verpleegafdeling. Gevraagd naar haar meest indrukwekkende ervaring tot nu toe zegt Vermue; “Toch wel de raketinslagen deze week. Het is mijn eerste uitzending dus ik heb zoiets nog nooit meegemaakt.” Voor de genezerik was het een bijzondere nacht. Ze ging net naar buiten om een sigaret te roken toen de raket insloeg. Nietemin onderging ze een paar uur later een volgende uitdaging. Met haar bevordering in aantocht werd zij door haar collega’s aan een korporaalstest onderworpen. Maar na zo’n nacht is dat eitje.●

6 april | Pagina 4

AFZWAAIENDE KRIJGSMACHTADJUDANT MOEST SPEELRUIMTE SOMS BEVECHTEN

‘IK STELDE ME ALTIJD KRITISCH EN DUIDELIJK OP’ DEN HAAG - “Ik heb de contacten met iedereen als plezierig ervaren, ondanks dat ik niet overal met égards werd ontvangen. Dit kwam waarschijnlijk doordat ik me kritisch en duidelijk opstelde tegenover mensen die de kantjes er in mijn ogen vanaf liepen. Ik moest echter wel aan mijn speelruimte bouwen en deze soms zelfs bevechten. Maar dat spel beviel me goed. Ik voelde me als een vis in het water.” Hoewel hij een niet te benijden functie vervulde, kijkt Willem Tanis, boegbeeld van de onderofficieren, voldaan terug op zijn periode als krijgsmachtadjudant. Op 1 mei zwaait hij af om met functioneel leeftijdsontslag te gaan. Marineadjudant Erik Nieuwenhuis neemt het roer over. Tanis (55) laat doorschemeren de ‘job’ van krijgsmachtadjudant als de kroon op zijn loopbaan te beschouwen. “Ik kreeg een kijkje achter deuren die voor anderen gesloten blijven en merkte dat de functies van de leidinggevenden bepaald niet easy done zijn. In moeilijke situaties voelde ik me wel onmachtig, bijvoorbeeld bij commandantenmeldingen over misdragingen van militairen. Je bent verantwoordelijk voor het reilen en zeilen van de onderofficieren, maar kunt niks doen.” Tanis vindt een periode van vijf jaar als krijgsmachtadjudant ruim voldoende, wat hij ook zou hebben gevonden wanneer hij in dienst was gebleven. “Op een gegeven moment moet een ander dit werk doen. Een frisse wind is altijd goed. Alleen jammer dat mijn kennis en ervaring waarschijnlijk verloren gaan, al kent mijn opvolger het klappen van de zweep natuurlijk ook. De Amerikaanse krijgsmacht huurt door de wol geverfde onderofficieren ‘buiten dienst’ in soortgelijke functies vaak in als adviseur. Maar eerst pak ik een periode van rust. Daarna vraag ik me af wat ik verder wil.” FINANCIEEL EXTRAATJE

Gevraagd naar de belangrijkste wapenfeiten als krijgsmachtadjudant noemt Tanis de invoering van het systeem van ‘onderofficier naast de commandant’. Maar zeer zeker ook het verschijnen van de Beleidsvisie Onderofficieren der Krijgsmacht, waarin de rol en de positie van ‘de ruggengraat van de krijgsmacht’ staan verwoord. “De onderofficieren beschikken weer over de verantwoordelijkheden die ze in het verleden door eigen toedoen aan de officieren hebben verloren”, meent Tanis. Een ander belangrijk moment vormde de invoering van een financieel extraatje voor álle stafadjudanten van met name de landmacht, totaal circa honderd man. Bedoeld om excellerende onder-

TEKST: JACK OOSTHOEK

Onder: Tanis te midden van de manschappen in het verblijf op de Hr.Ms. Zuiderkruis

officieren te weerhouden van een overstap naar het officiersschap. Tanis: “Uitblinkers maken het korps sterk en vervullen op veel gebieden een voortrekkersrol. Nee, voor zover ik weet veroorzaakt de regeling geen scheve ogen. Elke onderofficier weet dat de baan van bijvoorbeeld bataljonsadjudant beduidend meer verantwoordelijkheid met zich meebrengt dan menig andere adjudantfunctie, en dat daar best een geldelijke beloning tegenover mag staan.” Als ander hoogtepunt noemt Tanis zijn installatie, als eerste militair van dit krijgsmachtdeel, tot landmachtadjudant. “Het was een essentiële gebeurtenis in het door de toenmalige landmachtbevelhebber Couzy geleidde project ‘Onderofficier Koninklijke Landmacht 1998’ dat de rol van deze categorie personeel beoogde te Tanis: “De onderofficieren beschikken weer over de verantwoordelijkheden die ze in het verleden door eigen toedoen aan de officieren hebben verloren.” Foto: Peter Wiezoreck

Willem Tanis als achttienjarige marechaussee 4de klas. (Privéfoto Tanis)

versterken. Verder vond ik alle onderofficiersconferenties een climax. Die waren er vroeger nóóit. Ook de invoering van een krijgsmachtbreed voorschrift voor exercitie en de tertiaire vorming voor ‘paarse’ onderofficieren beschouw ik als belangrijke gebeurtenissen. Het kader mag al met al tevreden zijn over de huidige werkomstandigheden, wat niet betekent dat het daarin kan berusten.” Dieptepunten? Ze waren er volgens Tanis nauwelijks. “Wel vond ik het jammer dat sommige oudgedienden officier zijn geworden. Ze hadden vanwege hun kwaliteiten voor ons korps behouden moeten blijven. Aan de andere kant viel er voor hen niks te kiezen omdat ze anders zonder werk hadden gezeten.” De boerenzoon Tanis, als marechaussee 4de klas opgekomen, is bij zijn afscheid op de kop af 37

jaar en drie maanden onder de wapenen. Hij zegt in ‘dankbaarheid’ terug te kijken op die periode. “Ik heb alles gedaan wat ik wilde en wij hebben zelfs een weekendhuwelijk van tien jaar ‘overleefd’.” Als ingrijpendste ontwikkelingen uit zijn diensttijd noemt Tanis de overgang van het op de Koude Oorlog gebaseerde militaire denken naar de huidige aanpak met vredesoperaties. Vooral oudere, met name landmachtmilitairen, kost deze omschakeling nog steeds moeite, vindt hij. “Wat meer flexibiliteit zou in deze gevallen geen kwaad kunnen.” Een andere opmerkelijke verandering was wat de adjudant betreft de opschorting van de dienstplicht. En dat niet geheel in positieve zin. “Ik zag de nuchtere opmerkingsgave van de gemiddelde dienstplichtige als een welkom ‘reinigingsmiddel’ voor onze organisatie. Zij hielden ons de zo noodzakelijke maatschappelijke spiegel voor. Anderzijds is de kwaliteit van het leger sindsdien enorm verbeterd. De militair van nu moet over veel kennis, ervaring en een uitstekende training beschikken. Militair zijn is kortom een serieus beroep geworden. Bij de man in de straat geniet Defensie ook meer respect dan pakweg tien jaar terug. En dan te bedenken dat de bevolking niet defensieminded is.” MEER DUIDELIJKHEID

Toch valt er in de ogen van Tanis nog het nodige te schaven. “In plaats van zoals de bedoeling

Majoor Lettink geeft generaal Dick Berlijn uitleg over de werkzaamheden van het bureau verwijderingen op Schiphol. De krijgsmachtadjudant Tanis luistert aandachtig mee.

is de zaken ‘paars’ aan te pakken, staat bij de krijgsmachtdelen het eigen belang nog vaak voorop. Maar een diepgewortelde cultuur verander je nu eenmaal moeilijk. Verder wordt risicomijdend gedrag vaak geaccepteerd. Sommige mensen zijn bang op een belangrijke beslissing te worden afgerekend. Met als gevolg dat er niks gebeurt. Toch zit het met de loyaliteit van het personeel goed. Al bestaat er wel behoefte aan meer duidelijkheid over het up-or-out systeem, waarbij je rond je 35ste hoort of er nog toekomst voor je is. Voor velen komt dat op een lastig moment omdat ze vaak net getrouwd zijn, een huis hebben gekocht of in de kleine kinderen zitten. Daarom overwegen sommigen vóór hun 35ste naar de burgermaatschappij over te stappen. Jammer, want het gaat vaak om uitstekende militairen. Misschien kan het systeem flexibeler worden gehanteerd. Maak bijvoorbeeld rond iemands 28ste afspraken over zijn toekomst. Sommige mensen vergeten echter dat Defensie behoorlijke loopbaanmogelijkheden biedt. Op dat vlak loopt niemand aan een leiband. Maar je moet je kansen wel grijpen.” Vooruitlopend op zijn afzwaaien zegt Tanis Defensie morgen met een receptie op de Julianakazerne in Den Haag vaarwel.●

Oefening ‘Joint Challenge DEN HAAG - Studenten van de Hogere Defensievorming zijn onlangs op het Instituut Defensie Leergangen (IDL) uitgebreid getest in de computergestuurde planningsoefening Joint Challenge 06. De 41 ‘paarse’ cursisten doorliepen het complete planningsproces van een grootschalige en gezamenlijke militaire operatie. De meesten kregen daarmee voor het eerst te maken. Vaste stafleden en vakdocenten van het IDL fungeerden als oefenvijand. Hoewel het een training betrof, kende Joint Challenge 06 op belangrijke aspecten een realistisch gehalte. Zo ondersteunde het Joint Operations Command and Staff Training System (JOCASTS), ook in gebruik

bij de Australische en Britse strijdkrachten, het totale scenario. “JOCASTS is een uiterst bruikbaar softwarepakket gebleken en zou een toegevoerde waarde kunnen hebben bij andere planningsoefeningen van Defensie”,

6 april | Pagina 5

Rechts: Sergio (links) en Guilermo krijgen ook een opleiding op de vliegbasis Leeuwarden. “We maakten en maken dank zij de training in de simulator weinig fouten, denk ik.” Foto: sergeant-majoor René Ketting, vliegbasis Leeuwarden Links: Behalve op Volkel worden ook op Woensdrecht Chilenen opgeleid. Het betreft 56 onderhoudstechnici. Foto: Jolanda DamBloothoofd

VOLKEL - Ze kenden Nederland alleen van Ajax en het Nederlands elftal, in Chili bijgenaamd ‘de mechanische sinaasappel’. Voor de rest wisten ze evenveel van ons land als een Chinees van de infrastructuur op Schiermonnikoog. Intussen voelen Sergio en Guilermo zich bij 312 Tactical Fighter Squadron helemaal happy op vliegbasis Volkel. Daar worden de Chileense kapitein-vliegers klaargestoomd voor het vliegen met het F-16gevechtsvliegtuig. Aanleiding is de verkoop door Nederland van achttien van deze toestellen aan hun land. Ze moeten de verouderde Chileense Mirages vervangen. TEKST: JACK OOSTHOEK

Nadat de Chileense luchtmacht hen uitgekozen had voor de training in Nederland, sprongen Sergio en Guilermo een gat in de lucht. In de crewroom van

F-16 OPLEIDING KOSTTE CHILEENSE VLIEGERS IN SPÉ SOMS HOOFDPIJN

‘WE MOGEN NIET FALEN’ 312 Squadron op Volkel spreken beiden - enigszins clichématig van de bekende grote uitdaging. “We worden verantwoordelijk voor de opleiding van toekomstige F-16-vliegers in Chili. We mogen daarom niet falen”, aldus Sergio. Guilermo: “De opleiding in Nederland betekent een grote stap voorwaarts in mijn vliegercarrière.” Via kanalen als het internet en het Nederlands consulaat in Santiago verzamelden beiden vooraf zoveel mogelijk informatie over dat voor hen onbekende stukje aardkloot onder de zeespiegel. Sergio: “We wisten alleen van Ajax en de Mechanical Orange. En in 1998 tijdens de oefening Red Flag in Amerika ontmoette ik Nederlandse F-16vliegers. Ik was vooral benieuwd naar het weer in Nederland. In Chili verschilt dat per regio nogal. In Holland is het elke dag op vrijwel iedere plek hetzelfde weer, voor een vlieger een groot voordeel.” Guilermo: “Volgens de informatie op het internet is Nederland een liberaal land, ook als het om antidrugsbeleid gaat.” OPWINDENDE ERVARING

Zoals te doen gebruikelijk bij

militaire vliegers willen Sergio (33) en Guilermo (31) om reden van persoonlijke veiligheid alleen met hun voornamen in de krant. Hun zogeheten conversie startte afgelopen november met lessen op de grondschool, gevolgd door een training op de simulator. Daarna kwam het grote werk aan bod: ‘los’ raken op de Fighting Falcon. Aangezien ze in opleiding zijn, vlogen ze in een tweezitter met een instructeur in de rol van een soort big brother achterin. Guilermo omschrijft zijn maidentrip als een ‘opwindende ervaring’. “Ik kwam in een totaal andere wereld terecht. Ik had helemaal geen tijd om nerveus te worden. Ik moest me volkomen op het vliegen concentreren.” Kort geleden noteerden hij en Sergio met hun eerste solovlucht een nieuw hoogtepunt. Sergio: “We maakten en maken dank zij de training in de simulator weinig fouten, denk ik. Overigens hoef ik zelf nauwelijks om te schakelen omdat veel systemen en avionica van de F-5 Tiger Three waarin ik normaliter vlieg, ook in de F-16 voorkomen. Wel was het wennen aan de manier van Engels praten. Elk land doet dit op een eigen manier. Aanpassen

moesten we ons ook aan de enorm drukte in het Nederlandse luchtruim en de uiterst strenge regels. Chileense luchtmachtpiloten vliegen zonder noemenswaardige beperkingen. Maar wij opereren dan ook hoofdzakelijk boven zee en woestijn. Toch word je van het vliegen boven Nederland een betere piloot.” Intussen zit een flink deel van de scholing van Sergio en Guilermo er op, wat niet wil zeggen dat ze er al bijna zijn. Integendeel. In juli volgt met de instructeurscursus opnieuw een vitaal onderdeel. Het is zo belangrijk omdat het duo in Chili dus de eindverantwoordelijkheid voor de opleiding van F-16 vliegers krijgt. Een zware verantwoordelijkheid en zo beschouwen ze het zelf ook, vertellen ze. In augustus keren ze terug in de schoot van de Fuerza Aerea de Chile. MINDER HOOFDPIJN

Sergio en Guilermo ervoeren de eerste vijf maanden van hun verblijf op Volkel als zwaar. “Dat vele studeren kostte althans mij soms hoofdpijn”, glimlacht de laatste. In zijn geval logisch, want ‘thuis’ bestuurt hij een to-

taal ander type vliegtuig, de bijna museumrijpe Mirage 50. Sergio daarentegen heeft het als F5piloot gemakkelijker. “Ik heb minder vaak pijn in m’n kop.” In elk geval bevalt het wonen en werken op Volkel de ZuidAmerikanen prima. “De basis lijkt veel op de onze. De faciliteiten zijn echter net wat beter.” Sergio en Guilermo zeggen een uitstekende indruk van de luchtmacht te hebben gekregen. Sergio: “De meeste vliegers beschikken door operaties boven het voormalige Joegoslavië, Irak en Afghanistan over veel operationele ervaring. Daar leren wij van, omdat we nooit in oorlogen hebben gevlogen. Onze enige leerschool is de oefening Red Flag in de Verenigde Staten.” Volgens Sergio en Guilermo bestaan er ondanks de (grote) verschillen in type vliegtuigen de nodige overeenkomsten tussen de Nederlandse en Chileense luchtmacht. Briefings, regels, procedures, veiligheidsvoorschriften, vliegveiligheid, logistiek: het ontloopt elkaar weinig. “Dat komt doordat wij net als jullie bij het vliegen de procedures van de NAVO hanteren.” Als (groot) verschil noemen Sergio en Guilermo het operatie-

06’ stelt studenten IDL op de proef Veel deelnemers werden in Joint Challenge 06 voor het eerst geconfronteerd met de operationele planning van een grootscheepse militaire oefening.

aldus kapitein-luitenant ter zee Schuurmans. Als docent van de vakgroep Krijgswetenschappen van het IDL bereidde hij de oefening samen met collega’s voor en regisseerde de uitvoering. De bediending van het JOCASTS lag in handen van operators van het Britse bedrijf NSC, ontwikkelaar van het systeem. Zij zorgden voor een uiterst gedetailleerde en complete weergave van alle operationele aspecten van een planningsoperatie. Van alles passeerde de revue, variërend van vijandelijke en eigen eenheden en hun manoeuvres; geografische en logistieke gegevens; de uitkomsten van de vele militaire confrontaties.

MEDIAMOLEN

Tijdens Joint Challenge 06 kwam ook het omgaan met de media aan de orde. Onder supervisie van MediA Venue werden de cursisten temidden van alle drukte over de oefening geïnterviewd. In haar rol van ‘oefenpers’ maakte personeel van het genoemde bureau ‘journaaluitzendingen’ aan de hand van aan de studenten ontlokte uitspraken, ook tijdens persconferenties. Een aantal VIP’s, dat zijn licht bij Joint Challenge 06 opstak, ging eveneens door de mediamolen. Ze kregen een demonstratie van een interview voorgeschoteld en daarnaast ervoer een enkeling aan den lijve

hoe het is om plotseling met een verslaggever en een camerateam te worden geconfronteerd. De deelnemers ervoeren Joint Challenge 06 als een hele uitdaging. Al was het maar vanwege de vele briefings, planningsdocumenten en het stafwerk dat zij moesten produceren. Het eindresultaat mocht er wezen. De studenten zijn nu in staat om succesvol mee te doen aan de oefening Combined Joint European Excercise (CJEX). Deze vindt in mei tegelijkertijd in Denemarken, België Zweden en ons land plaats. Bijdrage en foto ltz1 R.F.M. Keulen●

Ook op de vliegbasis Woensdrecht worden Chilenen klaargestoomd voor het werken met de F-16. In dit geval gaat het om 56 man onderhoudstechnici. Dat de Chilenen op de Brabantse basis te gast zijn, ligt voor de hand: Woensdrecht is het ‘epicentrum’ voor de opleiding van onderhoudspersoneel voor de F-16. Behalve in vliegtuigonderhoud, krijgen de Zuid-Amerikanen een cursus in avionica, motoren en wapentechniek. De lessen zijn op 9 januari begonnen. Zoals het er nu uitziet, eindigt de laatste begin november. De gasten wacht ook een praktijkgerichte scholing bij de verschillende squadrons van de vliegbases Volkel en Leeuwarden. “Afgesproken is dat Chilenen op uiterlijk 1 september gereed zijn om de F-16’s in hun land op te vangen”, weet majoor Marty van de Bersselaar, commandant van het 133 Elektronische en Technische Opleidingen Squadron op Woensdrecht. Deze eenheid draagt met onder anderen instructeurs motoren, wapentechniek, hydraulica en avionica, en docenten Engels, fiks bij aan de opleiding van de Chilenen. Het project vormt een gezamenlijke inspanning van de Koninklijke Militaire School Luchtmacht en Stork Fokker Woensdrecht. De regie berust bij Opleidingen Koninklijke Luchtmacht●

terrein. Sergio: “Chileense piloten vliegen alléén in het nationale luchtruim, terwijl jullie helemaal naar het buitenland gaan. En wij werken in Latijnse stijl. Zowel zakelijk als privé gaan we close met elkaar om. Een Chileens squadron is een samenleving op zichzelf. Wij kennen zoals de Nederlandse luchtmacht geen ‘acht tot vijf’ mentaliteit.” ONBEKEND FENOMEEN

Hoewel hun agenda dat nauwelijks toestaat, zagen Sergio en Guilermo toch kans de (Europese) kust te verkennen. En hoe. Gehinderd door heftige sneeuwval crossten ze bijvoorbeeld via de Alpen, waarvan ze het bestaan niet kenden, naar Milaan. Vervolgens ging het opnieuw door slecht weer naar Parijs. Wat Nederland betreft tonen ze zich onder de indruk van het schone milieu en de in hun ogen fraaie architectuur. Hoogtepunt tot nu toe was het carnaval, een in Chili onbekend fenomeen. “We hebben veel foto’s genomen van die mooie Hollandse traditie. Anders geloven ze ons thuis niet.”●

6 april | Pagina 6

TUCSON - In één woord uniek. Nergens ter wereld tref je zo’n grote verzameling vliegtuigen aan als bij het Aerodynamics Maintenance and Regeneration Center (AMARC). Luchtmacht, landmacht, marine, mariniers, FBI en verscheidene andere Amerikaanse instellingen parkeren op de harde woestijngrond van Arizona hun overtollige toestellen. Dat gebeurt onder het motto ‘Wie wat bewaard, die heeft wat’. Menig afdankertje begint na een grondige opknapbeurt namelijk aan een tweede leven.

Links: Voor de P-3C Orion maritieme patrouillevliegtuigen bestaat nog steeds veel belangstelling.

Rechts: Een onafzienbare rij pas gearriveerde T-34 Trainer lestoestellen.

Rechts: Van de meeste langdurig bij het AMARC gestalde vliegtuigen worden ook de explosieven van de cockpit en de schietstoel verwijderd.

AMARC MEER DAN ZOMAAR EEN VLIEGTUIGKERKHOF

Specialisten in verkoop en sloop Leveranciers van onderdelen bij uitstek: enkele kreupele C-130 Hercules transporttoestellen. Momenteel heeft de US Air Force nog dertien voor de vliegdienst bruikbare machines bij het Amarc staan. De US Navy nog zeven.

TEKST: ANDRÉ TWIGT FOTO’S: HENNIE KEERIS Grote foto: Een ongediertebestrijder bij uitstek: een afgerichte coyote moet de konijnenstand op het luchtvaartterrein in toom houden.

Goed voorbeeld zijn twee C130Q Hercules transportvliegtuigen die de Koninklijke Luchtmacht onlangs bij het AMARC wegkaapte. Voor een vriendenprijs gingen beide machines van de hand nadat ze jarenlang waren gebruikt om de communicatie met onderzeeboten in stand te houden. Toen die taak in ’91 verviel, kwamen ze bij het AMARC terecht. Tot de KLu er haar oog op liet vallen en de kisten, bouwjaar ’78 en ’84, kocht. Afgelopen week kwam de eerste in Cambridge (Groot-Brittannië) aan voor een complete revisie. Jaren van stilstand eisen hun tol, ondanks dat de omstandigheden net buiten de stad Tucson ideaal zijn om er langdurig kwetsbare vliegtuigen te stallen. De zon schijnt er elke dag, de luchtvochtigheid is met twintig tot dertig procent laag en de regenval blijft beperkt tot slechts 25 centimeter per jaar. Bovendien bevat de grond allerlei zouten die corrosie tegen gaan. Veel werk aan het preserveren van de circa 4300 toestellen heeft het onderhoudspersoneel dan ook niet. Al was het maar omdat een groot deel van de luchtvloot in ruste wordt gesloopt of dient als donor. De handel in jaarlijks duizenden reserveonderdelen valt niet te

onderschatten: voor iedere dollar die in het AMARC gaat, komen er elf terug. Sowieso dienen veel spare parts om de eigen, door wereldwijde vredesoperaties zwaar belaste, vloot in de lucht te houden. Maar ook de bondgenoten putten geregeld uit de voorraad. “Pas hadden we een delegatie uit Zuid-Korea op bezoek”, vertelt voorlichter Terry Vanden-Heuvel, terwijl ze haar V8 langs een onafzienbare rij lesvliegtuigen stuurt. “De Koreanen zochten onderdelen voor hun F-4 Phantoms en F16’s. Dat trof want van beide toestellen hebben we er nog respectievelijk 332 en 458 (per 8 maart) in huis. Ook hadden we onlangs de Australische luchtmacht over de vloer om onderdelen voor de F-111 Aardvarks te bemachtigen.” Overigens hoeft de klant zich geen zorgen te maken over hoe die spulletjes op de plaats van bestemming komen. Om het risico op beschadiging uit te sluiten, vervaardigt men vaak op maat gemaakte verpakkingen. Hiervoor verbruikt het AMARC jaarlijks vele duizenden kubieke meters hout. VLIEGENDE TANKS

Er is niet alleen vraag aan onderdelen, maar ook aan complete vliegtuigen. Zo’n 25 procent

6 april | Pagina 7

Rechts: Bij het Amarc staan ruim 4300 vliegtuigen geparkeerd. Om het terrein staat een hekwerk met een lengte van maar liefst dertien mijl. Totaal parkeeroppervlak: ruim 9300 vierkante kilometer.

Rechts: Witte Spraylet beschermt een F16 tegen extreme temperaturen. Zonder deze coating loopt de temperatuur in de romp op zomerse dagen op tot wel zeventig graden Celsius. Rubber en plastic onderdelen zouden daardoor veel te snel verouderen.

keert na een verblijf bij het AMARC terug in de vliegdienst. Sowieso is de belangstelling voor afdankertjes groot. Niet alleen uit het buitenland, maar ook van de Amerikaanse krijgsmachtdelen. “Momenteel is er grote behoefte aan C-130’s en KC-135 Stratotankers”, licht Vanden-Heuvel toe. Door de continue operaties in Irak en Afghanistan komt de Amerikaanse luchtmacht ondermeer tankers tekort. Zij ziet zich dan ook genoodzaakt om verouderde KC-135’s weer in dienst te nemen.” Die handelwijze wordt al jaren toegepast. In de aanloop naar de Korea-oorlog deed de Air Force een beroep op het AMARC toen er met spoed bommenwerpers nodig waren. Tijdens de Vietnamoorlog kwam wederom een deel van de vloot in ruste op herhaling en voor operatie Iraqi Freedom riep het Pentagon onder meer A-10 Thunderbolts onder de wapenen. Terwijl die operatie al weer enkele jaren draait, zijn er nog geregeld witte rookwolken boven het AMARC te zien wanneer een van die vliegende tanks na jaren van stilstand wordt gestart. Vanden-Heuvel ziet het AMARC als een tussenstation voor de A10. Op het ruim 9300 vierkante kilometer grote luchtvaartterrein vindt namelijk het Service Life Extension Programme (SLEP) plaats. SLEP rekt de levensduur van de Thunderbolt op met zo’n vierduizend uur. Geen overbodige luxe want er is nog steeds geen vervanging voor de A-10. Onder Links: Veel C-5’s Galaxy transporttoestellen zijn inmiddels afgedankt.

Rechts: Alle bij het Amarc gestalde B-52 Stratofortress bommenwerpers hebben inmiddels storage type 4000 gekregen. Zij worden op termijn verschroot.

meer voorziet SLEP in de vervanging van de vleugels, bepaalde lengte en dwarsspanten en de vernieuwing van de bedrading en hydraulische systemen. Naast 57 nog te redden machines beschikt het AMARC over 130 A-10’s van de categorie ‘4000’. Vliegtuigen met deze status komen niet meer in aanmerking voor revisie en worden op termijn vernietigd. “Uiteindelijk belandt zo’n 75 procent van ons bestand op de schroothoop”, vertelt VandenHeuvel. LUCHTVAARTHISTORIE

Op den duur komt aan het leven van elk toestel natuurlijk een einde. Is het eenmaal zover, dan wordt de vaak al kreupele vliegmachine afgesleept naar een van de sloperijen in de buurt van de Davis Monthan Air Force Base waaraan het AMARC grenst. Hier hakt men vooral de kleinere typen aan stukken om ze vervolgens om te smelten. Het hoogwaardige aluminium vindt zijn weg in de automobielindustrie. De grotere exemplaren, waaronder de B-52 Stratofortress en de Boeing 707, worden ter plekke ‘afgeslacht’. Het duurt soms decennia voordat een kist definitief uit de sterkte verdwijnt. Voorbeeld daarvan zijn twee T-33 Shooting Stars uit begin jaren vijftig, die al heel lang bij het AMARC staan. Veel van die oudere machines komen terecht in het Air Force Heritage Programme. In dat kader geeft de Amerikaanse luchtmacht tientallen vliegtuigen

weg aan scholen, musea en veteranenorganisaties, om zo de rijke luchtvaarthistorie te behouden. Ook het naast de vliegbasis gelegen Pima Air Museum maakt bij tijd en wijle van deze regeling gebruik. Andere toestellen wacht een roemloos einde als doelvliegtuig. Bij het AMARC worden vooral F-4 Phantoms gereedgemaakt om als prooi te dienen tijdens luchtverdedigingsoefeningen op onder meer de White Sands Missile Range, op de grens van Texas en New Mexico. Omwille van de veiligheid krijgen ‘uitverkoren’ toestellen een uitgebreide inspectie en wisselt men vele componenten uit. Daarna gaan ze naar de Tyndall Air Force Base in Florida, voor inbouw van de afstandbediening. “Tijdens mijn diensttijd heb ik vele uurtjes aan dit type gewerkt”, zegt burgertechneut David A. Peterson. “Soms zie ik kisten van toen hier weer opduiken.” Zoals gezegd wordt het gros weggezet als oorlogsreserve, waaronder de net uitgefaseerde F-14 D Tomcat. Om in onverwacht duistere tijden op deze reservisten te kunnen vertrouwen, ondergaan de meeste een uitgedokterd conserveringsproces. Dat voorziet er in geclassificeerde apparatuur, de explosieven van de cockpit, de schietstoel én natuurlijk de bewapening te verwijderen, de brandstof af te tappen en het systeem te vullen met lichte olie. De motoren blijven gewoon zitten en na een start met olie gesmoord. Daarna wast men de

Rechts: Om condensatie te voorkomen, behandelt men de onderzijde van deze F-16 niet met Spraylat.

Links: Een F-4 Phantom wordt klaargemaakt als radiografisch doelvliegtuig.

Onder: Helivloot in ruste. De US Army stalt zijn overtollig vliegend materieel eveneens bij het AMARC.

buitenkant van de romp en bedekt alle openingen met papier en tape. Op de kwetsbare fiberglass radardomes en de cockpit komt een soort zwarte latex, Spraylat genaamd. Die beschermt tegen vocht en stof en houdt het schurende effect van een zandstorm tegen. Eenmaal droog brengen specialisten een tweede laag witte Spraylat aan. Die houdt de binnentemperatuur onder controle, waardoor rubber, plastic onderdelen én elektronica langer meegaan. Om condensatie te voorkomen, blijft de onderkant van het toestel on-

behandeld. Sommige worden volgens Vanden-Heuvel verpakt in speciaal vervaardigde hoezen. Dit om een betere toegankelijkheid tot bepaalde reservedelen te garanderen. Vliegtuigen, in conditie ‘1000’ bewaard, ondergaan om de vier jaar opnieuw een behandeling. VERDOVENDE MIDDELEN

Overigens zijn er op het AMARC ook toestellen die slechts enkele dagen tot weken in de woestijn blijven om vervolgens weer bij een operationele eenheid terug te keren. Tevens staan er ettelijke

burgermachines geparkeerd, sommige afkomstig uit faillissementen, andere in beslag genomen na een mislukt drugstransport. Die kisten gaan in de openbare verkoop en worden door stromannen opgekocht en vervolgens weer ingezet bij het vervoer van verdovende middelen. Zo gebeurde het dat vliegtuigen meerdere malen bij het AMARC terechtkwamen. Door schade en schande wijs geworden, is die kans tegenwoordig kleiner, maar niet uit te sluiten. Er zijn altijd vissen die door de mazen van het net glippen.●

6 april | Pagina 8

LOGO VERTELT WAT DE DMO IS EN WAAR ZIJ VOOR STAAT

‘MOMENTOPNAME VAN EINDELOZE BEWEGING’ DEN HAAG - “De organisatorische driedeling van DMO wordt gesymboliseerd door de drie cirkels die de basis vormen van het ontwerp, de zogenaamde Möbiusring. Het betreft een momentopname van een eindeloze beweging.” Zo omschrijft de directeur van ontwerpbureau Total Identity, vestiging Den Haag, Stijn van Diemen het nieuwe logo van de DMO. “Daarom hebben we deze ring als uitgangspunt genomen bij het ontwerpen van dit logo. Het past bij de continuïteit die de DMO aan Defensie biedt. Het tandwiel geeft het materiële en technische karakter van de orga-

nisatie weer. Het logo laat zien dat de DMO een dynamische organisatie is die de operationele commando’s faciliteert en zorgt dat zij 24-uur per dag paraat kunnen zijn.” Bij de karakterisering van de DMO komt het getal drie

Directies Materieel bestaan niet meer DEN HAAG - Het omklapmoment van de DMO, afgelopen vrijdag, 31 maart, betekent dat de Directies Materieel van de Koninklijke Marine, Koninklijke Luchtmacht en het Materieellogistiek Commando niet meer bestaan. Ook de Hoofddirectie Materieel (HDM) van de bestuursstaf is vanaf die datum opgeheven. De functies van deze directies zijn opgenomen in de ‘nieuwe DMO’. De volgende directies zijn binnen de DMO opgenomen: ■ Directie Beleid: verantwoordelijk voor het materieellogistiek beleid en het beleid op het gebied van wetenschappelijk onderzoek en ontwikkeling (research & development). Het is het enige DMO-onderdeel dat behoort tot de Bestuursstaf van het ministerie van Defensie. ■ Directie Planning & Control: verantwoordelijk voor de inrichting van de bedrijfsvoering, het regisseren van het bedrijfsplan en het leveren van financiële ondersteuning. ■ Directie Personeel & Organisatie: verantwoordelijk voor het leveren van producten en diensten aan het lijnmanagement van de DMO, waarmee de organisatie wordt opgebouwd en onderhouden. Tevens beheerst het de procesketen van instroom, doorstroom en uitstroom van personeel. ■ Directie Projecten & Verwerving, bestaande uit het ressort Projecten en het ressort Verwerving. Het ressort Projecten is verantwoordelijk voor de uitvoering van categorie-1 materieelprojecten. Dit zijn projecten met een grote financiële omvang en eventueel politieke gevoeligheden. Het ressort Verwerving is verantwoordelijk voor de verwerving van producten en diensten

duidelijk naar voren meent hij. Het loopt als een rode draad door de organisatie heen. “In materieelopzicht houdt de DMO zich bezig met aanschaf, onderhoud en afstoten. De organisatie kent drie materieelsoorten: zee, land en lucht. In de logistiek doet DMO aan inslag, opslag en uitslag. De organisatie is binnen Defensie leverancier, beleidsverantwoordelijke en werkgever.” Bij het tekenen en vormgeven van het ontwerp is erop gelet dat het logo een moderne uitstraling heeft, passend bij een organisatie waarop men kan bouwen. De

Het logo van DMO.

en het afstoten van goederen. Opdrachtgevers zijn de eigen DMO-onderdelen en andere Defensieonderdelen. ■ Directie Wapensystemen- en Bedrijven, bestaande uit de ressorts Zee-, Land- en Luchtsystemen: verantwoordelijk voor het voorzien in nieuw materieel, het afstoten van materieel, de instandhouding, materieellogistieke taken en advisering en ondersteunen van vredesoperaties door snel en flexibel in te spelen op dringende behoeften van operationele klanten aan materieel en diensten. De zee- land- en luchtbedrijven van deze directie zorgen voor onderhoudswerkzaamheden, reparaties en modificaties en logistieke taken.

DMO geformaliseerd DEN HAAG - De project-directeur-generaal DMO, ir. D. van Dord, heeft afgelopen vrijdag, 31 maart, ondermeer het subtaakbesluit, mandaatbesluit personele bevoegdheden en de volmachtsbesluiten ondertekend. Deze officiële handeling geven de directeuren van deze organisatie de verantwoordelijkheden om hun taken daadwerkelijk te gaan uitvoeren.●

Doop Johan de Witt volgens planning VLISSINGEN - Onder leiding van de DMO bouwt Schelde Marinebouw aan nieuw Landing Platform Dock (LPD). De doop staat gepland voor 13 mei en dan krijgt het schip officieel zijn naam. Het schip is gebaseerd op het amfibisch transportschip Hr.Ms. Rotterdam en heeft als taken het uitvoeren van amfibische operaties, zorgen voor strategisch zeetransport en uitgebreide commandofaciliteiten. De overdracht aan het operationeel commando

der zeestrijdkrachten volgt eind 2007. Het LPD 2 wordt momenteel door Schelde Marinebouw BV (SMB) afgebouwd in een overdekt dok op de werf in Vlissingen-Oost. Het is een veelzijdig schip met daardoor de meest uiteenlopende gebruikersgroepen, zowel nationaal als internationaal. Binnen defensie gaan ondermeer het Korps Mariniers, de Luchtmobiele brigade, Special Forces en medische teams ermee werken. Het project ligt goed op schema. Als de proeftocht in september naar tevredenheid is afgerond, wordt het schip naar verwachting op 26 oktober 2006 aan de DMO overgedragen. Vanaf dat moment voert het schip het predi-

NIEUWE DEFENSIE MATERIEEL ORGANISATIE KRIJGT VORM DEN HAAG - Vanaf eind maart werken de Haagse staven van de Defensie Materieel Organisatie (DMO) in hun nieuwe samenstelling en met nieuwe benamingen. De bedrijven van de organisatie blijven vooralsnog op hun huidige locatie en reorganiseren eind dit jaar. De DMO houdt zich onder meer bezig met beleid, verwerving, onderhoud, afstoting en bevoorrading van materieel. De oprichting van de organisatie is een gevolg van de defensiebrede reorganisatie die voortkomt uit het nieuwe defensie-besturingsmodel. In dit model treedt de materieelpoot van Defensie op als dienstencentrum voor de aankoop, onderhoud en afstoting van het defensiematerieel. Het gezamenlijk optreden van de operationeel commando’s weerspiegelt zich tevens in de inrichting van de nieuwe organisatie. De nieuwe DMO heeft kennis en het bundelen ervan als uitgangspunt. Zo zijn er ressorts Zeesystemen, Landsystemen en Luchtsystemen waar burgers en militairen van alle krijgsmachtdelen samenwerken aan het afleveren

wil in haar logo en huisstijl laten zien dat zij een betrouwbare materieellogistieke partner is binnen Defensie. Binnen de DMO werken sinds januari 2005 diverse defensieonderdelen samen in één organisatie. Die onderdelen kennen hun eigen historie en komen voort uit de verschillende krijgsmachtdelen. Een gezamenlijk logo en bijpassende huisstijl maken zowel voor de medewerkers als voor de klant duidelijk wat de organisatieis en doet. Het zorgt voor de herkenbaarheid van de organisatie.● DMO

van modern materieel voor de gebruikers: de operationeel commando’s. De DMO heeft zich een aantal doelen gesteld, verwoord in haar missie. Zo levert zij “modern, robuust, veilig en kwalitatief hoogwaardig materieel aan alle operationele gebruikers van de krijgsmacht. De DMO ontwikkelt defensiebreed materieellogistiek beleid en draagt zorg voor het materieel gedurende de gehele levensduur: van aanschaf tot en met afstoting. De DMO luistert naar de wensen van haar klanten en levert tijdig producten en diensten op basis van bindende afspraken en redelijke prijzen.” Het jongste defensieonderdeel is begin 2004 ontstaan door de samenvoeging van de directies materieel van de marine en luchtmacht en van het Materieellogistiek Commando van de landmacht plus de daarbij horende bedrijven. De reorganisatie voltrekt zich in twee stappen: eerst de Haagse staven en aansluitend de DMO-bedrijven.● Zo ziet de nieuwe organisatie er uit.

Een artist impression van het LDP 2, de Johan de Witt

kaat ‘Harer Majesteits’ voor haar naam: Hr.Ms. Johan de Witt. Onder regie van de DMO wordt het schip in het aansluitende garantiejaar verder getest en beproefd. Hiermee wordt gewaarborgd dat de Commandant der Strijdkrachten (CDS) bij de overdracht eind 2007 beschikking krijgt over een modern, robuust, veilig en kwalitatief hoogwaardig schip. De operationele commandant, of in dit geval de Commandant der Zeestrijdkrachten (CZSK), zorgt ervoor dat de CDS het schip wereldwijd kan inzetten.●

Project-Directeur-Generaal Defensie Materieel Organisatie Directie Beleid

Directie Planning en Control

Directie Personeel en Organisatie

Transitiemanager

Directie Projecten & Verwerving

Directie Wapensystemen & Bedrijven

Ressort Projecten

Ressort Zeesystemen & Bedrijven

Ressort Verwerving

Ressort Landsystemen & Bedrijven

Toezicht Defensie Leveranciers

Ressort Luchtsystemen & Bedrijven

Ressort Bedrijfsondersteuning

6 april | Pagina 9

Links: In een proeftuin stapt medisch luchtmachtpersoneel over de laatste obstakels voor de overstap naar GIDS. Foto: Hennie Keeris

Internationaal samenwerkingverband voor Pantser DEN HAAG - Op dit moment wordt door de Defensie Materieel Organisatie een Memorandum of Understanding opgesteld met Duitsland, Italië en Griekenland over onderhoud en opleidingen van de Pantser Houwitser 2000NL. De opleidingen van de bestuurders, onderhoudspersoneel en de bemanningen vindt al in samenwerking met Duitsland plaats. De aanschaf van de Pantser Houwitser 2000NL (PzH2000) voor de parate afdelingen omvat ook simulatoren, lesvoertuigen en trainingssystemen voor zowel bemanningen als het onderhoudspersoneel. De aankoop levert een bepantserde vuurmond bestemd voor de twee afdelingen van de Artillerie. Per afdeling worden achttien houwitsers ingedeeld. Het schietbereik van de nieuwe

Rechts: De krijgsmacht moet naar volledig geïntegreerde zorg, een project onder leiding van kolonel Leo van den Heuvel. Foto: Hennie Keeris

Nu ook medische baan op elektronische snelweg met GIDS De Pantserhouwitser 2000NL

houwitser, met de recent bestelde munitie Langedracht, is veertig kilometer. De schietbuis kan snel en met grote nauwkeurigheid in de juiste richting worden gebracht om daarna vuur af te geven met diverse soorten munitie. De houwitser kan zestig projectielen en bijbehorende voortdrijvende ladingen en afvuurpatronen meenemen. Door de automatische aanvoer van de projectielen vanuit de munitiebunker heeft de vuurmond een hoge vuursnelheid, waarbij na elk schot de richting automatisch wordt gecontroleerd en aangepast. Vanuit rijdende toestand kan binnen dertig seconden vuur worden uitgebracht.●

Logistiek Centrum Woensdrecht omarmt CTM WOENSDRECHT - Het Centrum van Technologie voor Missieondersteuning is afgelopen maandag, 3 april, onder bevel gesteld van het Logistiek Centrum Woensdrecht. Dit is vooruitlopend op de toekomstige samenvoeging van deze twee onderdelen, als gevolg van de bedrijvenreorganisatie DMO gebeurd.●

DMO koopt pantsercontainers DEN HAAG - De DMO koopt, voor de uitzending van Nederlandse troepen naar Uruzgan, 179 pantsercontainers. Deze onderkomens zijn bestand tegen de inslag van een projectiel op korte afstand. De pantsercontainer is voorzien van een extra verstevigd frame, versterkte hoeken en een speciale vloer die bescherming biedt tegen de effecten van een ontploffing. De container heeft geïsoleerde zijwanden die naar wens uitneembaar zijn. Deze wanden bieden wel klimatologische, maar geen ballistische bescherming. De voorziening kan eenvoudig worden aangebracht door, simpel te monteren, speciale pantserwanden te plaatsen. Dat gebeurt in het uitzendgebied.●

DEN HAAG - Niemand in de krijgsmacht, burger of militair, hoeft zich straks nog zorgen te maken over een vergissing door gebrek aan medische informatie. Met de komst van het Geneeskundige Informatiesysteem DefenSie (GIDS), gelinkt aan Peoplesoft, kan iedere ‘huis’arts elk medisch dossier bekijken, of dat nu op vliegbasis Leeuwarden is, op een van de marineschepen, op de Ruyter van Steveninckkazerne, in de West of straks in Uruzgan. Dat iemand bijvoorbeeld medicijnen kan krijgen die conflicteren, wordt zo vermeden. TEKST: MONIQUE VAN RIJEN-BOS

Nog geen tien jaar geleden werden medische gegevens geregistreerd op de zogenoemde groene kaart. Niet handig, want bij uitzendingen en oefeningen bleef de papieren administratie meestal op de thuisbasis of arriveerde later dan de bijbehorende persoon. De introductie van GIFKOM, een geautomatiseerd systeem voor geneeskundige gegevens van marinemilitairen, maakte het beheer van persoonlijke medische informatie een stuk efficiënter. Landmacht en luchtmacht automatiseerden in dezelfde Pfauder gelooft dat er hooguit enkele kleine kinderziektes in het systeem zitten, maar dat die zijn opgelost voordat het GIDS volledig is geïmplementeerd.

De introductie van GIFKOM, een geautomatiseerd systeem voor geneeskundige gegevens van marinemilitairen, maakt het beheer van persoonlijke medische informatie een stuk efficiënter. Foto: Fabienne Wink-Bruys

periode en gingen over op de Geneeskundige DataBase Krijgsmacht (GDBK). Inmiddels ziet de wereld er compleet anders uit. De Defensieorganisatie veranderde mee en beschikt nu over een expeditionaire krijgsmacht waarin eenheden voornamelijk joint opereren. Minister Kamp gaf in aansluiting daarop de opdracht te komen tot volledig geïntegreerde zorg. Het Commando DienstenCentra kreeg het vervolgens als SAMSON-project A 2B in handen en luchtmachtkolonel Leo van den Heuvel mocht de kar trekken. Geïntegreerde zorg gaat samen met één systeem voor de medische administratie, dat de mogelijkheid biedt om de geneeskundige geschiedenis van elke militair te kunnen raadplegen, waar ook ter wereld. Er moest dus iets nieuws komen, krijgsmachtbreed en digitaal. Reden voor Defensie om Götz Pfauder, die als informaticadeskundige op het medische vlak zijn

sporen heeft verdiend, als deelprojectleider in te huren. De samenwerking tussen Van den Heuvel en Pfauder leidde met ondersteuning van DTO, de Directie Informatie & Organisatie (DIO) en het DICTU, tegenwoordig het DienstenCentrum Informatie Voorziening Beheer (DCIVB), uiteindelijk tot het GIDS. Het Commando Zeestrijdkrachten werkt er inmiddels al sinds 4 februari mee, dus ook het Provincial Reconstruction Team in het Noord-Afghaanse Pol-e-Khomri. Dat staat immers onder leiding van de marine. GROOTSTE WINST

Of het GIDS werkelijk een sprong vooruit betekent, kan kolonel Hans Putters, als marinearts, tevens hoofd Gezondheidscentrum op de Frederikkazerne, dus wel beoordelen. “Het GIDS geeft protocollen om een behandelplan op te stellen. Een zelfstandig verpleegkundige op een schip kan daarmee ook goed uit de voeten”, zegt hij enthousiast. Als voorbeeld tikt hij de klacht ‘sinusitus’ in. “Xylometazoline neusdruppels”, geeft het systeem als antwoord. “Maar als je als arts iets voorschrijft dat gezondheidsproblemen kan veroorzaken, bijvoorbeeld wegens een allergie of doordat het botst met andere pillen of poeders, dan alarmeert het GIDS je met een rode driehoek in beeld. Het grote winstpunt is dan ook de mogelijkheid middelen elektronisch voor te schrijven.” Natuurlijk valt of staat alles met een goede invoering van gegevens. Nu is de overgang van GIFKOM naar het GIDS niet zo groot, maar de overstap van het GDBK wel. “De grootste winst is één systeem voor de hele krijgsmacht”, benadrukt Pfauder. “Met als

extra een agenda”, vult Putters aan. “Dat maakt het GIDS zeer gebruiksvriendelijk, want aan een afspraak zit meteen het patiëntenbestand gekoppeld. Je hoeft dus niet allerlei omslachtige handelingen te plegen.” Pfauder gelooft dat er hooguit enkele kleine kinderziektes in het systeem zitten, maar dat die zijn opgelost voordat het GIDS volledig is geïmplementeerd. Bovendien bevat het digitale programma mogelijkheden tot uitbreiding. Nu immers kan alleen de eerste lijn, oftewel de militaire huisarts, tevens arbo-arts, het GIDS raadplegen. Een specialist, bijvoorbeeld een cardioloog in het Centraal Militair Hospitaal, kan geen gegevens kwijt en ze ook niet oproepen. Hij moet medische info dus nog steeds schriftelijk naar de ‘huisarts’ sturen. Die verwerkt ze dan weer in het GIDS. Pfauder: “Dit systeem heeft dezelfde beperkingen als in de burgermaatschappij waar een arts ook niet zomaar in bestanden kan kijken van andere medici. In de toekomst kunnen de specialist, de röntgenoloog, de tandarts enzovoorts het GIDS wellicht wel raadplegen. Die mogelijkheid is er, maar voorlopig gaat het hier nog om toekomstmuziek.” En dan bestaat er nog zoiets als de vertrouwelijkheid van medische gegevens. “Die blijft overeind”, zegt Pfauder. “Niet zomaar iedereen kan de gegevens bekijken; alleen degene die daartoe gemachtigd is heeft toegang.” Na het Commando Zeestrijdkrachten, stapt 24 april het Commando Luchtstrijdkrachten over op het GIDS. Naar verwachting volgt in juni ook het Commando Landstrijdkrachten.●

6 april | Pagina 10

KORT INTERNATIONAAL NIEUWS

VLUCHT VAN DE KILLERBEE SAN DIEGO - Geen familie lijkt het wel, die zo snel groeit als die van de onbemande luchtvaartuigen. Elk jaar worden er wel weer een paar nieuwe leden aan toegevoegd. Zo mocht de Amerikaanse luchtmacht laatst de KillerBee begroeten. Dit UAV kan langdurig op lage hoogte opereren en is bestemd voor de bewaking en bescherming van militaire bases, konvooien, grenzen en scheepvaartroutes. De versie die aan de USAF gedemonstreerd werd, heeft een vleugelwijdte van ongeveer 2,75 meter en is uitgerust met elektra-optische en infrarode sensors. De robot kan binnen een netwerk opereren en meerdere KillerBees vormen zo samen een robuust, tactisch UAV raster dat bovendien stemmen en data over grote afstanden kan relayeren. Foto: Northrop Grumman●

vier machines voor de 58th Special Operations Wing op het militaire vliegveld. Deze eenheid leidt de bemanningen van de Osprey op. Als kruising van een vliegtuig en een helikopter vervangt de CV-22 niet alleen bestaande toestellen, maar biedt hij vooral nieuwe mogelijkheden. Tegen 2017 moet AFSOC vijftig hebben. Het eerste gevechtssquadron dient over drie jaar inzetbaar te zijn. Foto: Markus Maier, US Air Force●

MILAN GEEFT NIET OP LONDEN - Ondanks concurrentie van de Amerikanen en Israëliërs gaat MBDA onvervaard verder met de ontwikkeling van zijn MILAN ER (Extended Response) antitankwapen. De dracht daarvan is duizend meter langer dan die van de standaard MILAN, welke stokt bij twee kilometer. Het wapen

Op de uitkijk TARMIYA - Ontspannen zitten de Irakese soldaat Zatar Jeba (l) and de Amerikaanse soldaat 1 Yasuo Albert op het dak van een huis, waarvandaan ze een wakend oogje laten gaan over Tarmiya. Het tweetal symboliseert de groeiende

samenwerking tussen beide legers, nu de Irakezen steeds meer verantwoordelijkheid van de Amerikanen overnemen. Sommige contraterreuroperaties voeren ze zelfs al helemaal alleen uit. Foto: Michael Larson, US Navy●

Britse troepen op scherp na een melding van een bomvoertuig bij de luchthaven van het Irakese Basra. Foto: Paul Barrow, Royal Navy

AEGIS KRUISERS ONDER HET MES MOORESTOWN - De Amerikaanse marine heeft Lockheed Martin een eerste contract gegund voor de modernisering van haar 22 met het Aegis gevechtssysteem uitgeruste kruisers. Deze renovatie is niet alleen levensverlengend, maar verbetert ook de kosteneffectiviteit van de schepen. De Ticonderoga-klasse kruisers zijn in de jaren ’80 en ’90 gebouwd en kunnen dus wel weer een opknapbeurt gebruiken. Het gaat daarbij niet alleen om Aegis zelf, dat onder meer met commerciële apparatuur en open systeemarchitectuur wordt opgewaardeerd. Ook de romp, mechanische en elektrische systemen komen aan bod. De ervaringen met dit project zullen onder meer een rol spelen bij de ontwikkeling van het Littoral Combat Ship. Foto: Dylan Butler, US Navy●

LEOPARD 2 IN CHILEENSE DIENST SANTIAGO - Chili heeft onlangs een contract getekend voor de levering van circa honderd Leopard 2 A3 tanks uit overtollige voorraden van het Duitser leger. De aankoop, financieel mogelijk door de fors toegenomen export van koper in samenhang met hoge prijzen, geeft de Chileense landmacht de modernste en sterkste pantserstrijdkrachten van Zuid-Amerika. In totaal willen de Chilenen circa 260 Leopards 2 kopen. Ook schaffen ze zo’n 160 tweedehands YPR-765 infanteriegevechtsvoertuigen aan om daarmee de

mechanisering van hun infanterieregimenten af te ronden. De nieuwe regering, onder leiding van president Michelle Bachelet, een vroegere defensieminister, koerst af op een beroepsleger en opheffing van de dienstplicht. Foto: KraussMaffei Wegmann●

EERSTE OPERATIONELE TILTROTOR KIRTLAND AFB - De eerste operationele CV-22 Osprey voor het Air Force Special Operations Command is op 20 maart gearriveerd op de vliegbasis Kirtland in New Mexico. Luitenant-generaal Michael Wooley, de commandant van AFSOC, leverde de tiltrotor persoonlijk af. Het is de eerste van

wordt vooral gepromoot als probaat middel tegen gebouwen, bunkers en andere fortificaties. Het weegt 12,5 kg en heeft een lengte van 120 cm. De nieuwe multipurpose oorlogskop werd door het Zwitserse Ruag ontwikkeld en kan volgens zeggen ten minste één meter staal, beschermd door Explosive Reactive Armour, doorboren, of meer dan drie meter gewapend beton, voordat hij detoneert. De nieuwe, gedigitaliseerde affuit laat zich vanaf een afstand bedienen en weegt twintig kilo. Foto: MBDA●

VS VERLATEN IJSLAND REYKJAVIK - Het zal even wennen zijn voor de IJslanders, wanneer de Amerikanen, zoals onlangs aangekondigd, eind september hun eiland verlaten. Sinds medio 1941, toen de Verenigde Staten de verdediging tegen een Duitse overval van Groot-Brittannië overnamen, heeft Amerika in deze

uithoek al militaire eenheden gestationeerd. En nu nog biedt het Marinevliegkamp Keflavik (zie foto) onderdak aan 2800 Amerikanen en werk aan 600 IJslanders. De veranderde geopolitieke situatie deed Washington echter beslissen het accent naar het oosten te verleggen en kleine bases in Roemenië en Bulgarije te openen. Hoewel het zelf geen leger bezit, hoeft IJsland na de Amerikaanse aftocht niet te vrezen. Daar staat het NAVO-lidmaatschap borg voor. Foto: Mark O’Donald, US Navy●

Teksten: Wiebren Tabak

Britse strijdkrachten onder zware druk helikopterbemanningen LONDEN - De voortduoverwerkt raken. Volgens rende inspanningen die een rapport van het Britse de Britten zich in Irak en Lagerhuis vertoont dertig Afghanistan moeten procent van de strijdkrachgetroosten, zetten hun ten ernstige tot kritieke strijdkrachten onder manco’s met betrekking zware druk. Met als getot de operationele gereedvolg dat het niveau van heid in vredestijd. Ook zou gereedheid achteruitloopt het ministerie van Defenen dat de capaciteit van de sie het vermogen van de Royal Navy om nieuwe marine om toekomstige operaties te beginnen, missies te ondernemen, slinkt. Tevens heeft ook hebben verminderd ten het materieel flink te lijgunste van de landmacht den. en die delen van de Royal Al sinds 2001 worden Air Force waaraan op dit Britse militairen ingezet ogenblik veel grotere opein Afghanistan en dit jaar rationele eisen worden gegaan er nog eens 3300 steld. De opstellers van het man naar de onrustige rapport zeggen dat het proprovincie Helmand, die bleem nog toeneemt doorgrenst aan het toekomdat de Britse krijgsmacht stige Nederlandse operaal enkele jaren meedoet tiegebied in Uruzgan. aan operaties die de oorVolgens de planning zulspronkelijke aannames in len ze daar drie jaar blijde planning van het miven, maar minister van Mariniers van 45 Commando in actie in Zuidoostnisterie sterk te boven Defensie Adam Ingram Afghanistan. Foto: Lee Madden, Royal Navy gaan.Minister Ingram gesluit niet uit dat die perilooft echter dat het zo’n vaart niet loopt. Geen enkel ode overschreden wordt. Bij de invasie van Irak in militair apparaat is immers in staat om op elk ge2003 waren 46.000 Britse militairen betrokken en wenst moment honderd procent gereedheid te laten nog steeds verblijft er in het zuiden een troepenzien. En vanaf september vorig jaar zou het percenmacht ter sterkte van zo’n achtduizend man. Dit tage van de strijdkrachten dat met weinig of geen tevoorjaar daalt hun aantal met achthonderd, maar kortkomingen kan worden ontplooid al tot 79 proook dan blijven deze operaties ver van huis een zware wissel op de Britse defensiecapaciteit trekken. cent zijn gestegen. Tot slot bestrijdt Ingram dat de operationele taken Zozeer zelfs, dat de rustpauze tussen de uitzendinvan de marine in het geding zijn. De tijd zal leren gen in het gedrang komt, vooral waar het logistieke, medische en inlichtingenfuncties betreft, terwijl ook wie er gelijk heeft.●

6 april | Pagina 11

Polen heer en meester op schermtoernooi BREDA - Een ijzersterke ploeg uit Polen heeft het driedaags internationaal toernooi van de Koninklijke Militaire Schermvereniging (KMSV) gewonnen. Noorwegen werd tweede, Hongarije derde.

ORANJE STERKER DAN LUXEMBURG DELFT - De Nederlandse militaire voetbalploeg heeft vorige week woensdag de oefeninterland tegen Luxemburg met 2-1 gewonnen. De wedstrijd werd gespeeld op het veld van zaterdag-eersteklasser Vitesse Delft. De teams van Oranje en het Groot Hertogdom ontmoetten elkaar vorig jaar al eens op Luxemburgse bodem. In de bekende vakantieplaats Diekirch

aan de Sur werd het toen 1-1. Dit keer ging de strijd zeker het eerste half uur niet gelijk op. Nederland ging voortvarend van start en nam direct een 2-0 voorsprong. Nog voor rust wisten de gasten de achterstand te halveren. Daarmee was de eindstand al bereikt, maar er viel nog genoeg te genieten voor de ongeveer tweehonderd toeschouwers. De ontmoeting gold als voorbereiding op het toernooi om de

Kentish Cup. Nederland verdedigt de titel van 12 tot en met 16 juni in de Franse mosterdstad Dijon. De tegenstanders zijn dan België, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. Deze oefenwedstrijd vormde tevens de aanloop naar de voorronde van het Militair Wereldkampioenschap dat medio oktober plaatsvindt. Nederland treft daarin Ierland en Griekenland.●

VOLLEYBALWINST VOOR KLU EN KL ’t HARDE - De luchtmacht bij de vrouwen en de landmacht bij de heren zijn de winnaars geworden van het nationaal militair kampioenschap volleybal in de Luitenant-kolonel Tonnetkazerne in ’t Harde. De luchtmachtdames elimineerden in de finale het team van de landmacht met 2-0 via de setstanden 25-15 en 25-20. De mannen van de

landmacht kregen de equipe van de marechaussee tegenover zich en wonnen na een spannende strijd met 2-1, na aanvankelijk met 0-1 te hebben achtergestaan. De setstanden waren 22-25, 29-27 en 15-12. In beide categorieën was het deelnemersveld compleet. Uitslagen: Dames: 1. KLu; 2. KL; 3. KMar; 4. KM. Heren: 1. KL; 2. KMar; 3. KLu; 4. KM.●

De beste Nederlandse teamprestatie, een vierde plek, kwam voor rekening van het eerste team van de KMSV. Bas Verwijlen van KMSV 1 zorgde voor individueel Nederlandse succes door in een magnifieke barragepartij de eveneens met een ‘uitschuifarm’ toegeruste Noor Sturla Torkildsen te verslaan. Verwijlen, derde geworden tijdens het wereldkampioenschap in Duitsland, behoort sinds kort tot de Defensie Topsportselectie. Overige deelnemers uit ons land waren een tweede equipe van de KMSV en het Nederlands jeugdteam. Het toernooi, gehouden op de Koninklijke Militaire Academie in Breda, was ter gelegenheid van het 108ste Assaut van de KMSV. Kampioen van het degentoernooi werd Paul van den Berg, die de jarenlange hegemonie van kapitein-luitenant-terzee Michael van der Klip doorbrak. Van der Klip viel buiten de prijzen en moest George van Heerde (zilver) en Vernon Thomas (brons) voorrang verlenen. De titel in het grenadiers sabeltoernooi ging na een felle strijd in barrage naar de oud-voorzitter

van de KMSV, vice-admiraal bd Egmond van Rijn. Voor het eerst in elf jaar sleepte ‘de jeugd’ de Van der Wall wisselschaal in de wacht. Deze is bestemd voor de triomfator van de wedstrijd tussen de militaire veteranen en aspiranten. Bij de floretwedstrijd toonde het nieuwe KMSV-lid soldaat 2 Daniël Nivard van 11 Luchtmobiele Brigade Air Assault, nummer acht van Nederland, zich ongenaakbaar. De winst in het sabeltoernooi ging naar de ouderwets sterk schermende kapitein bd Wim Speth. Een eervolle vermelding was er voor de onstuitbare veteraan Cees Dekkers, uitblinker op meerdere wapens. George van Heerden mocht zich de beste schermer op drie wapens noemen. Tussen de bedrijven door reikte de voorzitter van de KMSV, kolonel Van Zeijts, de gouden speld voor meer dan vijftig jaar lidmaatschap uit aan de KMSVleden generaal bd Rien Wilmink en adjudant bd Ad Mol. Uitslagen op www.kmsv.nl●

DEKAATJES heten de gratis advertenties in de Defensiekrant. De tekst van een Dekaatje mag niet langer zijn dan veertig woorden en kan alleen schriftelijk of per e-mail worden ingediend. Plaatsing geschiedt zo spoedig mogelijk. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud, noch voor de gevolgen van de plaatsing. Op de envelop of in de e-mail graag ‘Dekaatje’ vermelden. Dekaatjes kunnen worden ingestuurd naar de Defensiekrant, postbus 20701, 2500 ES Den Haag of defensiekrant@ mindef.nl, onder vermelding van naam, adres, woonplaats eventueel telefoonnummer, onderdeel en registratienummer.

WONINGEN Te koop: Leiderdorp, Steenbakkerslaan 10, eengezinshoekwoning, goede (OV) verbindingen. Ind.: entree, toilet, woonkamer met openslaande deuren naar 13 m diepe tuin, keuken. 1e verd.: 3 slaapkamers. Zolder met dakkapel. Dubbel glas 2004 en hardhouten kozijnen. Vr.pr. N 265.000,- k.k. Zie www.deleeuw.nl of tel.: 071 - 531 62 81. Te koop: Tilburg, Luxwoudestraat 9, vrijstaande villa met een heerlijk uitzicht, 6 slaapkamers, privacy biedende tuin en royale volledig geïsoleerde garage (114 m2). Winkelcentrum, scholen en sportgelegenheden op loopafstand. Op 5 min. fietsen van station. 20 min. per auto van Breda. Vr.pr. N 469.000,- k.k. Inf.: 06 - 539 588 77. Te huur: Eindhoven, Indrelaan 14, volledig gestoffeerde huurwoning met inbraakbeveiliging. Ideaal voor plaatsing op vlb Eindhoven of Oirschot (fietsafstand). Vanaf augustus 2006. Inf.: [email protected] .

RECREATIE

Toepasselijke naam voor faculteits-gebouw De Nederlandse Defensie Academie houdt zich BREDA - ‘Isaac Delprat Paviljoen’ is de nieuwe ook aan deze traditie. De vernoeming naar Isaac en toepasselijke naam geworden voor het faculDelprat is een logische keuze, omdat deze officier teitsgebouw van de Nederlandse Defensie Acadevan de Genie (1793-1880) zich gedurende de nemie in het kantorencomplex aan de De la Reijweg gentiende eeuw inzette voor het verenigen van in Breda. De echtgenote van de commandant wetenschappelijk en miliNederlandse Defensie tair onderwijs. Delprat Academie, Margot van leidde als tweede man, Osch onthulde donderdag naast generaal Seelig, de 16 maart onder grote beKoninklijke Militaire Acalangstelling de nieuwe demie tussen 1836 en naam. 1843. Hij spoorde docenDe Faculteit Militaire ten aan om wetenschappeWetenschappen nam ovelijke publicaties te schrijrigens aan het begin van ven. het academisch jaar 2005De officier, die hoogleraar 2006 al haar intrek in het wis- en natuurkunde was, gebouw. Inmiddels zijn de bewees dat militaire en leslokalen gevuld en heeft wetenschappelijke compeook iedere kantoorruimte tenties hand-in-hand kuneen vaste bewoner gekrenen gaan. Bovendien was gen. Het gebouw gin echDelprat als Tweede Kamerter nog wel naamloos door lid politiek actief en maakhet leven. Defensiegebouwen, terHet schilderij van Isaac Delprat, onthuld door gene- te hij de werkelijkheid van een oorlog mee tijden de reinen en complexen krijraal-majoor Ton van Osch en zijn vrouw, krijgt een gen een toepasselijke, vaak plek in het naar hem vernoemde Faculteitsgebouw Belgische opstand in 18301831.● historisch getinte naam. aan De la Reijweg in Breda.

Oproep voor militaire ruiters AMERSFOORT - Het militair ruitersportcentrum Marcroix in Amersfoort vormt op 2 juni het decor voor het open militair ruiterkampioenschap. Begin om 9.00 uur. Het evenement is ook bedoeld voor reservisten, burgerpersoneel, leden van de militaire ruitersportvereniging Te Paard en het Koninklijk Staldepartement. Ook buitenlandse militairen en reservisten kunnen meedoen. Is er na sluiting van de inschrijving nog plaats, dan zijn leden van de RV Marcroix welkom. Het kampioenschap bestaat uit twee onderdelen, te weten dressuur (klasse B, L1, L2, M1, M2, Z1, Z2) en springen (klasse BB, B. L, M, Z en ZZ; klassiek parcours, progressief direct op tijd). Voor elke klasse geldt een handicap. Het inschrijfgeld bedraagt zeven euro. Prijzen: bekers en linten. De militairen strijden boven-

Internationale Vrouwendag in Afghaans Pol-e-Khomri POL-E-KHOMRI - In januari al waren ze druk doende met de voorbereidingen voor de Internationale Vrouwendag, de dames van het departement van Vrouwenzaken in Noord-Afghaanse Pol-e-Khomri.

Op 8 maart was het dan zover, de enige dag van het jaar waar de vrouwen in het middelpunt van de belangstelling staan. Ongeveer vierhonderd vrouwen waren aanwezig en luisterden naar toespraken van autoriteiten van het departement van Educatie en van Religieuze Zaken en van de plaatsvervangend provinciaal gouverneur.

De jeugd van de meisjesscholen uit Pol-e-Khomri zorgden met weken lang ingestudeerde zang en dans voor de nodige afwisseling. Ook de commandant van het Provincial Reconstruction Team (PRT), kapitein-ter-zee Peter de Harder, was een van de sprekers. Hij benadrukte het belang van onderwijs voor meisjes. Alleen

dan kunnen vrouwen substantieel bijdragen aan de wederopbouw van Afghanistan. De PRTcommandant benadrukte tevens de waarde van alfabetisering. Zo kunnen vrouwen zich op de hoogte stellen van hun rechten en plichten volgens de Afghaanse wet en de Koran.●

dien om de titel ‘militair kampioen springen 2006’ en ‘militair kampioen dressuur 2006’. De winnaar(s) van de hoogste klasse springen en dressuur behaalt/behalen tevens het militair ruiterbewijs in zilver. De wedstrijd wordt verreden volgens de bepalingen in het wedstrijdreglement van de afdeling Basiswedstrijdsport KNHS. Stalling is beperkt beschikbaar. Huur paard voor Bdressuur is mogelijk, tien euro per proef. Inschrijven via formulier. Adres wedstrijdsecretariaat: Militair Ruitersportcentrum Marcroix, t.a.v. Loes Dubach, Bernhardkazerne, Barchman Wuytierslaan 198, 3818 LN Amersfoort. Email: RVMA@ wanadoo.nl. Sluiting inschrijving: 26 mei. Meer informatie bij wedstrijdleider majoor Engelbert v.d. Hoog, tel. 0318 - 68 14 72. Email: Hoog. [email protected]●

Te huur: Rutten, 5 km van Lemme, luxe en comfortabele 4-persoons chalet gelegen op rustig park. Zie www.lalune.nl/rutten Inf.: 0033 5632 77202 of e-mail [email protected] Te huur: Zuid-Frankrijk, zelfstandige ruime gite voor 5 - 6 personen in onze landelijk gelegen en comfortabele woonboerder; in voor- en naseizoen mogelijkheid tot bed and breakfast. Zie www.la-lune.nl. Inf.: 0033 5632 77202. Te huur: Norg, Drenthe, intieme bosbungalow. Zeer fraai gelegen op glooiend bosperceel van 2500m2. Van alle gemakken voorzien. Ideale uitvalsbasis voor wandelingen, fietstochten, sporten, studeren of retraite. Optimale privacy. Niet roken, geen dieren. Vanaf N 260,- p.w. Tel.: 06 - 380 265 53. Zie www.drentheopznmooist.nl Te huur: Spanje, Alella, ca 15 km van Barcelona, een 5 persoons luxueus appartement met twee slaapkamers, badkamer, groot zonneterras en gebruik van zwembad. Ca 5 km van het strand. In de maanden mei, juni, september en oktober. Inl. of brochure 0223 - 64 27 11 of [email protected]●

Fietstocht KMar APELDOORN - De Wieler Toertocht Commissie OCKMar in Apeldoorn houdt woensdag 19 april voor de negende keer de vermaarde wielertoertocht. Er kan worden gekozen om 70 of 120 km te fietsen. De KWIII-kazerne aan de Sportlaan 55 vormt het startpunt en er kan worden gestart tussen 08.30 - 09.00 uur. Inschrijven kan in het Kantinegebouw, van 8.00 tot 9.00 uur. Voor deelname wordt een bijdrage van N 3 gevraagd, voorinschrijving is niet mogelijk. Inlichtingen zijn verkrijgbaar via Willem ten Brink, telefoonnummers 0318 - 63 91 46 (privé) en 055 - 357 37 95 (bureau) of Frans Klein Haarhuis, 0570 - 56 37 19 (privé) en 055 - 357 37 55 (bureau).●

6 april | Pagina 12

MILITAIRE LUCHTVAART MUSEUM TOONT VERBORGEN SCHATTEN

DEPOTS ÉÉN WEEKEINDE OPENGESTELD SOESTERBERG - In navolging van het succes van vorig jaar toont het Militaire Luchtvaart Museum (MLM) te Soesterberg ook dit jaar weer allerlei schatten die anders achter slot en grendel blijven. Dat gebeurt tijdens het Nationaal Museumweekend op 8 en 9 april. Bij die gelegenheid gaan de normaliter niet toegankelijke depots op Kamp van Zeist en Soesterberg wagenwijd open.

Bij wijze van uitzondering zijn unieke vliegtuigen als een Beechcraft, een Catalina vliegboot en een Gloster Meteor Mk VII lestoestel te aanschouwen. Voor die machines is geen plek in het museum. Vandaar dat ze een leven achter de schermen slijten. Voor het eerst in de lange geschiedenis van het museum worden ook enkele vliegtuigshelters opengesteld, die dateren uit de tijd van de Koude Oorlog en

25 Jaar geleden De zware wielvoertuigen van de landmacht waren sterk aan vervanging toe. Defensie was dan ook van plan om voor een fors bedrag een order bij DAF plaatsen. Met dit bericht opende de Defensiekrant van 9 april 1981. Het ging hier om een order van 236,5 miljoen gulden. Binnen twee jaar zouden de voertuigen, waaronder 1128 vrachtauto’s, trekkers en kipauto’s, in een militaire versie met extra voorwielaandrijving aan de landmacht moeten worden geleverd. Ondanks het krappe budget zou deze order volgens staatssecretaris Van Eekelen broodnodig zijn. Volgens de bewindsman was het mogelijk om dit op verantwoorde wijze binnen de financiële kaders in te passen. Er kon gekozen worden om de order bij een buitenlandse firma te plaatsen, wat aanmerkelijk goedkoper was dan om in zee te gaan met DAF. Toch genoot het Nederlandse bedrijf de voorkeur. Bovendien kon de nationale industrie wel een opstekertje in de vorm van een grote order gebruiken. De lobby werd daarom per direct in volle gang gezet. Een feestje was er te vieren in het Mariniersmuseum. Dit museum dat in mei 1980 door de Rotterdamse burgemeester André Van der Louw werd geopend, mocht de tienduizenste bezoeker verwelkomen. Gelukkige was de Amsterdamse mevrouw Van Eijk. Generaal-majoor-der mariniers Den Haan verblijdde haar met een bloemetje. Haar man ontving een ingelijst museumembleem en zoon Peter, nota bene zelf marinier, kreeg het boek ‘Mariniers van vandaag’ uit handen van een trotse generaal uitgereikt. Verderop in deze Defensiekrant het goede bericht dat de wapenroof in Vught van een paar maanden geleden eindelijk was opgelost. Aanvankelijk dacht men dat militairen en ex-militairen hierbij betrokken waren geweest. Niets bleek echter minder waar. De gearresteerde boeven, die door intensieve samenwerking van de marechaussee met de gemeentepolitie van Vught en Den Bosch en met de rijkspolitie van Den Bosch in de kladden konden worden gegrepen, bleken voornamelijk ‘beroepsmisdadigers’ te zijn. Op de achterpagina aandacht voor het bezoek dat minister De Geus aan het Opleidingscentrum Infanterie (OCI) en de Artillerie Schietopleiding (ASO) had ge-

bracht. Na zijn bezoek aan vliegbasis Volkel had de hoogste baas van Defensie nu het ‘reilen en zeilen’ van infanteristen van dichtbij bekeken. Voornaamste doel van deze werkexcursie was voor De Geus het inschatten van de huidige situatie. Hij wilde eerst kennismaken met de opleidingen, de minister noemde dit steevast ‘de basis’, voordat hij de aankomende maanden bij het Eerste Legerkorps zou gaan rondkijken. Net als bij zijn werkbezoek van enkele weken geleden, trof de minister mede door ruimtegebrek in de Jan van Schaffelaar op vele kamers een ‘uitgewoonde bende’ aan. Hij verontschuldigde zich hiervoor en beloofde zich te gaan inspannen om de legeringsgebouwen een fikse opknapbeurt te laten geven. Frans Limbertie●

Bezoekers bekijken de vliegtuigen in het depot op de vliegbasis. Archief MLM)

destijds zijn gebruikt door het Amerikaanse 32nd Tactical Fighter Squadron. Deze eenheid had soesterg als thuisbasis.

De depots op de vliegbasis Soesterberg herbergen vliegtuigen en grotere vliegtuigonderdelen.

In het depot op Kamp van Zeist is een grote collectie unieke vliegtuigmotoren te zien, waaronder een Rolls Royce Kestrel V motor die in de nabije toekomst in de Fokker C-X wordt ingebouwd. Dit is een project van de Stichting Vrienden van het MLM. Eveneens zijn diverse straaljagermotoren te bekijken, waaronder een General Electric J-47-GE-33 motor waarmee de F86K Sabre (Kaasjager) werd aangedreven. In de depots geven medewerkers van het museum uitleg over collectiestukken. Het MLM zet bussen in om bezoekers naar de verschillende depots te brengen. In de Vreeburghal (van het museum, red.) worden tickets uitgegeven voor het bezichtigen hiervan. Het aantal bezoekers is aan een maximum gebonden. Van tevoren reserveren is niet mogelijk. Op zaterdag 8 en zondag 9 april is het MLM geopend van 12.00 tot 16.30 uur. Voor wie met de auto komt, is er voldoende parkeergelegenheid. Toegang tot het museum is gratis. Kijk ook eens op www.militaireluchtvaartmuseum.nl●

Defensie Evenementenkalender De verkorte versie van de Defensie Evenementenkalender vermeldt voor de komende tijd de volgende evenementen: 7 april: Theatershow ‘Queen in concert’, Orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Terneuzen 7 april: Concert Marinierskapel, Waspik 8 april: Theatershow ‘Queen in concert’, Orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Waalwijk 8 en 9 april: Nationaal Museumweekend met speciale activiteiten in Museum Bronbeek (Arnhem), Militaire Luchtvaarmuseum (Soesterberg), Legermuseum (Delft) en Mariniersmuseum (Rotterdam) 9 april: Fortis marathon Rotterdam m.m.v. de Koninklijke Landmacht, Rotterdam 14 april: Theatershow ‘Queen in concert’, Or-

15 april: 17 april: 20 april: 21 april:

kest van de Koninklijke Luchtmacht, Zwolle Theatershow ‘Queen in concert’, Orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Emmen Voorstelling “Van Steaverens’ vlieginstructie”, Militaire Luchtvaartmuseum, Soesterberg Theatershow ‘Queen in concert’, Orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Almelo Theatershow ‘Queen in concert’, Orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Stadskanaal

Voor meer informatie surf naar www.defensie.nl en klik via ‘Actueel’ op de link Evenementen. Voor veel medewerkers van Defensie ook bereikbaar via intranet.●

NIEUWSBEELD

Colofon De Defensiekrant is een wekelijkse uitgave van de directie Voorlichting & Communicatie van het Ministerie van Defensie. bestemd voor het gehele Defensiepersoneel. Hoofdredactie: drs. Bert van Elk Eindredactie: Evert Brouwer Redactie: Jack Oosthoek, Monique van RijenBos en André Twigt Foto’s: Hennie Keeris (staffotograaf), AVDD e.a Redactiesecretariaat en administratie: Marianne Beck Telefoon: (070) 318 83 26, via het militaire net: 501, tst. 88326 Fax (070) 318 74 32 Defensiesite: www.mindef.nl E-mail: [email protected] Bezoekadres: Kalvermarkt 38, 2511 CB Den Haag Postadres: Postbus 20701, 2500 ES Den Haag, MPC 58B De inhoud van de artikelen in de Defensiekrant hoeft niet noodzakelijkerwijs de mening van de minister van Defensie of de krijgsmachtleiding weer te geven. Ingezonden brieven dienen betrekking te hebben op eerder in de Defensiekrant geplaatste artikelen. Zij geven uitsluitend de mening van de inzender weer en kunnen door de redactie worden bekort. Overname van artikelen of delen daarvan is alleen toegestaan met toestemming van de redactie. Aan rechtspositionele informatie kan geen recht worden ontleend. Deze informatie wordt in algemene bewoordingen en met terzijde laten van details weergegeven. Voor volledige informatie wordt verwezen naar de officiële stukken. Oplage: 45.000 Abonnementen: Per jaar N 13,61. Voor het buitenland N 15,88. Opgave schriftelijk bij administratie Defensiekrant (zie boven), in het geval van een dienstabonnement. Particuliere abonnees kunnen zich opgeven bij: Abonnementenland, postbus 20, 1910 AA Uitgeest, tel. 0251-31 39 39, waarna een acceptgirokaart wordt toegezonden. Adreswijziging: Het verdient aanbeveling adreswijzigingen vroegtijdig en uitsluitend schriftelijk op te geven; het kost enkele weken voor het nieuwe adres in het verzendbestand is opgenomen. Layout: Theo Olsthoorn (UnitedGraphics, postbus 659, 2700 AR Zoetermeer) Druk: Tijl Offset, Zwolle ISSN: 0167-0808

Amerikaanse veteranen plaatsen sinds februari 2003 elke zondag duizend witte kruizen als eerbetoon aan de gevallen Amerikaanse militairen tijdens de oorlog in Irak. De kruizen blijven de hele zondag op het strand naast de bekende pier van Santa Monica in het zand gestoken staan. Foto: Hennie Keeris