raad voor cultuur
R.J.Schimmelpennincklaan3
raad voor cultuur raad voor cultuur
90' ' 0361243 2506 AE Den Haag reler....3,
De Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen p/a Rijksdienst voor de Monumentenzorg Postbus 1001 3700 BA Zeist
datum: - 9 DEC. NW ons kenmerk: mon-2004.01847/1
onderwerp: advies Zundert
Zeer geachte mevrouw Van der Laan,
1.
Inleiding
De Raad voor Cultuur heeft van u op verschillende momenten de in bijlage bij dit advies vermelde adviesverzoeken ontvangen. Het betreft verzoeken tot een aanwijzing als rijksmonument. Deze 37 verzoeken, alle voor objecten en complexen gelegen in de gemeente Zundert, zijn ingediend door de Heemkundige Kring De Drie Heerlijkheden Zundert - Rijsbergen. Enkele verzoeken betreffen een uitbreiding van de redengevende omschrijving van een rijksmonument. Als reden voor indiening van de verzoeken wordt aangedragen dat de gemeente geen eigen monumentenlijst heeft, en dat zij tevens in het kader van het MSP nauwelijks enige activiteit zou hebben ontplooid om panden voor te dragen als rijksmonument. Onder verwijzing naar artikel 3:7, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht heeft de Raad dit advies gebaseerd op de bij uw adviesverzoeken verstrekte gegevens. Na afweging van deze gegevens heeft de Raad het volgende geconcludeerd. 2.
Advieskader
De Raad toetst de hem om advies voorgelegde aanvragen betreffende de beschermingswaardigheid van onroerende objecten aan de criteria zoals deze in de Monumentenwet 1988 (artikel 1, onder b.1.) omschreven zijn: het (onroerende) object is tenminste 50 jaar oud en is van algemeen belang wegens zijn schoonheid, betekenis voor de wetenschap of cultuurhistorische waarde.
raad voor cultuur raad voor cultuur raad voor cultuur
pagina2 mon-2004.01847ii
Om te kunnen beoordelen of een object binnen deze termen valt, toetst de Raad nader aan de hand van de volgende maatstaven: 1. Algemeen belang, waaronder specifiek wordt verstaan: het belang van het object als geheel vanwege zijn bijdrage aan de architectuur-, bouw- of cultuurhistorische geschiedenis van Nederland. 2. Gaafheid naar exterieur, interieur en constructie, waarbij wordt gekeken naar de mate waarin het desbetreffende object zich momenteel in oorspronkelijke zin manifesteert, alsmede naar de herkenbare aanwezigheid van authentieke ontwerpkwaliteiten. Latere aanpassingen aan het oorspronkelijke bouwwerk worden in gelijke mate beoordeeld, omdat zij ook onderdeel vormen van de geschiedenis van het object. Een object behoort naar de mening van de Raad in voldoende mate aan beide maatstaven te voldoen om voor rijksbescherming in aanmerking te kunnen komen. In het geval van een niet nadrukkelijk positieve of negatieve beoordeling op grond van een van deze maatstaven, beziet de Raad het object nader aan de hand van de volgende criteria: a. ensemblewaarde: de extra waarde die het object kan worden toegekend vanwege de samenhang met aanliggend erf en bijgebouwen; b. situationele waarde: de extra waarde die het object kan worden toegekend vanwege de samenhang met zijn omgeving (deze waarde kan alleen in combinatie met een ander aanvullend criterium tot een positief advies leiden); c. zeldzaamheidswaarde: de aan het object toe te kennen waarde vanwege de zeldzaamheid van het type, de ouderdom of vanwege een bijzondere bouwgeschiedenis; d. waarde naar bijzondere onderdelen: de aan het object toe te kennen waarde vanwege de (vrijwel of nagenoeg intacte) aanwezigheid van bijzondere of zeldzame onderdelen. 3. Beoordeling Alle voorgelegde aanvragen zijn aan de hierboven omschreven criteria getoetst. Volledigheidshalve zij hierover nogmaals opgemerkt, dat primair is beoordeeld aan de hand van criteria betreffende nationaal belang resp. gaafheid van het desbetreffende object. In geval de toetsing aan de hand van het criterium nationaal belang tot een negatief oordeel leidde, kreeg het object een negatieve eindwaardering. In geval deze toetsing tot een niet nadrukkelijk positief of negatief oordeel (+/-) voor het criterium nationaal belang leidde, is bezien of alsnog andere aspecten in die beoordeling zouden moeten worden betrokken. Dit werd getoetst aan de hand van de criteria als vermeld in § 2 Advieskader (a t/m d). Het resultaat is samengevat in de bijlage. Deze bijlage vermeldt voor elk object het oordeel per gesteld criterium. Deze oordelen zijn vervolgens samengevat in een totale waardering, welke tevens als het advies van de Raad over de beschermingswaardigheid van het desbetreffende object kan worden beschouwd.
raad voor cultuur raad voor cultuur raad voor cultuur
pagina 3 mon-2004.ois47/1
4. Conclusie Deze wijze van beoordelen leidde voor alle in de bijlage opgenomen objecten en complexen tot een negatieve eindwaardering. De Raad adviseert daarom voor alle objecten en complexen niet over te gaan tot inschrijving in het register van rijksmonumenten, met uitzondering van hetgeen onder § 5 wordt genoemd. Overigens is de Raad van mening dat het van groot belang is dat elke gemeente, en dus ook de gemeente Zundert, een eigen gemeentelijke monumentenlijst heeft. Hierop kunnen objecten worden opgenomen die in de lokale context van Zundert van groot belang zijn. De gemeente zou wellicht voor een aantal van de ingediende objecten plaatsing op deze gemeentelijke lijst kunnen overwegen. 5. Aanvullende opmerking Overigens is de Raad van mening dat de begraafplaats bij de Nederlands Hervormde kerk aan de Sint Elisabethlaan te Zundert (onderdeel van het adviesverzoek met kenmerk mon-2004.1354) dient te worden opgenomen in de redengevende omschrijving van de rijksmonumentale kerk. De begraafplaats is als onderdeel van de rijksmonumentale kerk van algemeen belang. Bovendien bezit de begraafplaats cultuurhistorische waarde vanwege het hier aanwezige graf van de vader van Vincent van Gogh, die bij leven dominee was in deze kerk. De begraafplaats is vrijwel gaaf, en de ensemblewaarde van kerk en begraafplaats is hoog. De Raad voor Cultuur adviseert u dan ook positief te beslissen inzake het verzoek tot uitbreiding van de redengevende omschrijving van de kerk met de begraafplaats. Dit advies is voorbereid door de Bijzondere Commissie Monumenten en Archeologie van de Raad voor Cultuur.
H ò achtend,
mr. W Sorgdrag r Voorz tter
---a
C.H. Weeda Algemeen secretaris
Adviesaanvragen gemeente Zundert, met waardering D:itum Kenmerk ontvangst mon-2004
Na:nn of soort object
Stra:tt + nr. object
Phuits object
nr.
N
1 26-04-04 2126-04-04 3 26-04-04 4Í26-04-04 5|26-04-04 6 26-04-04 7 26-04-04 8 26-04-04 9 26-04-04 10 26-04-04
0 1334 01335 01336 01324 01337 01325 01331 0 l 332 01333 01327
natuurstenen waterpomp woonhuis woonhuis winkel/woonhuis woonhuis met tuin woonhuis woonhuis (vm. winkel/woonhuis) cultureel centrum St. Annacomplex (u tbreiding r o ) winkel/woonhuis
Markt t.o. 27 Markt 10 Markt 11 Markt 25
Zundert Zundert Zundert Zundert
-
Markt 26 Markt 27
Zundert Zundert
-
Markt 28 Molenstraat 5 Molenstraat 11/13 Molenstraat 23
Zundert Zundert Zundert Zundert
+/-
11 26-04-04 12 26-04-04 13 26-04-04
01328 01329 01330
woonhuis winkel/woonhuis winkel/woonhuis
Molenstraat 39 Molenstraat 43/45 Molenstraat 47/47a
Zundert Zundert Zundert
-
-
14 26-04-04 15 26-04-04
01323 01338
winkel/woonhuis winkel/woonhuis
Molenstraat 53 Molenstraat 55
Zundert Zundert
16 26-04-04 17 26-04-04
01344 01346
woonhuis winkel/woonhuis
Molenstraat 69 Molenstraat 71
Zundert Zundert
-
-
18|26-04-04 19 26-04-04 20 26-04-04 21 26-04-04 22|26-04-04 23|26-04-04 24[26-04-04
01349 01351 01353 01355 01339 01340 01342
woonhuis winkel/woonhuis winkel/woonhuis winkel/woonhuis winkel/woonhuis winkel/woonhuis woonhuis
Molenstraat 89 Molenstraat 12 Molenstraat 30 Molenstraat 46 Molenstraat 48 Molenstraat 62/64 Molenstraat 68
Zundert Zundert Zundert Zundert Zundert Zundert Zundert
Legenda + : positief gewaardeerd +/- : matig gewaardeerd : negatief gewaardeerd ? : niet bekend (leeg): niet van belang
-
+/-
+/-
-
-
2
+/-
-
-
-
Datum Kenmerk ontvangst mon-2004 RvC
25 26 27 28 29 32 33 34 35 36 (36a) 37
26-04-04 26-04-04 26-04-04 26-04-04 26-04-04 15-04-04 15-04-04 15-04-04 26-04-04 26-04-04 26-04-04 26-04-04
01341 01343 01345 01348 01350 01282 01283 01284 01352 01354 01354 01326
Legenda + : positief gewaardeerd +/- : rnatig gewaardeerd : negatief gewaardeerd ? : niet bekend 0eeg): niet van belang
Natun of soort object
Strait + nr. object
woonhuis Molenstraat 70 woonhuis Molenstraat 72 wmkel/woonhuis Molenstraat 74 woonhuis Molenstraat 94 woonhuis/bedryf Molenstraat 96 woonhuis/café Molenstraat 118 woonhuis Molenstraat 122 winkel/woonhu s Molenstraat 124 woonhuis Molenstraat 128 kosterswon ng en woning bij N.H. kerk Sint Elisabethlaan 1A e a begraafplaats bij N H. Kerk Sint Elisabethlaan 1A e a woonhuis Prinsenstraat 16
Phuts object
Zundert Zundert Zundert Zundert Zundert Zundert Zundert Zundert Zundert Zundert Zundert Zundert
-a
-
-
-
-
+ -
+
+ -
+
-
e
-
