VOO
Abonnementsprijzen B i n n e n l a n d
Buitenland
Goedkoope l laar 150.— fr. 2js,_ 6 maand 76.— fr. 108.— 3 maand 40.— tr. 54.—
Gewone •[•>.,_ « r 162 — fr •>/_ .T'
Voor Frankrijk en het Groot-Uertog dom Luxemburg : s p e c 1 a I e tariet
5 0 CENTIMES
Op blz. 8 :
ELK W A T W I L S
ORGAAN DER BELGISCHE WERKLIEDENPARTIJ
N. 272, 54 jaar
POSTCHECK . HEI UCHI . 667.33
Woensdag 28 Sept. 1938 /
Vooruit's wekelljksche magazine
Uitg. ** Verschijnt dagelijks / St-Pietersnieuwstr. Gent. Tel. 157.40 (4 «jnen;
HET DUITSCHE MEMORANDUM IS DE LAATSTE MOGELIJKHEID VOOR EEN OPLOSSING verklaart Hitler in ziin antwoord aan Roosevelt
Nog een hemiddelingsiniiiatief
van den Amerikaanschen
president?
De rede van Hitler heeft de eensgezindheid van het Engefscb volk gestaald DE REGEERING VAN PRAAG TREEDT IN ONDERHANDELINGEN MET WARSCHAU Chamberlain doet een uiterste poging DE VEILIGHEIDSMAATREGELEN IN BELGIË Sen groep gespecialiseerde reservisten gekiekt bij hun afreis in het Noordstation te Brussel
DE PARIJSCHE AUTOBUSSEN GEMOBILISEERD De autobussen van Parijs werden gemobiliseerd en staan thans klaar om troepen naar de grenzen te vervoeren
DEGRELLE
speelt de komedie van den godsvrede
NATIONALE j GOEDERENRESERVES
EEN TOTALITAIRE WOLF IN NATIONALE SCHAPENVACHT
in dienst van den oorlog
Maar vooral een staatsgevaarlijken avonturier, die zijn vel redden wil
De vrede z o u deze reserves beter kunnen gebruiken! door In de brutale er. uitdagende redevoering a.e hij op 10 September 1.1. te Neurenberg uitsprak, handelde maarschalk Gcering o.m. over zijn vierjarenplan. t Het deel van dit- pKn — zegde hij — bestaat in het nemen van alle maatregeien die de zekerheid van het Derde Rijk en van dezes bevolking kunnen vestigen. Het Rijk moet onafhankelijk van de resf van de wereld zijn.s Wij weten wat maarschalk Goering daarmede ten langen laatste beduiden wil* n.1: als er oorlog komt, dient Duitschland niet meer de' moeilijkheden te ondervinden die het twintig jaar geleden, Un gevolge van de ekonomische en militaire blokkade het heofd bieden moest.
* + + kompensatie daarvan hebben wij voorraden die ons gebeurlijk kunnen \e pas komen. De goede God kwam ons dit jaar ter hulp. De oogst was vocrdeeiig. Voor eenmaal heb ik zelf geda;n wat ik u verboden had, d.i. het vormen van cprovisiec». Nu echter, hebben wy voorraden voor verschillende jaren, je zelfs voor ontelbare jaren. Wat er ock gebeuren moge, kunnen zij volstaan. >
Na maarschalk Goering behandelde rijksk:nselier Hitler, in een deel zyner redevoering van 12 September hei-zelfde thema. Of beide sprekers werkelijkheid de gentele waarheid gezegd hebben, is een voorals nog openstaande vraag. Men mag inderaaad de meening koesteren, dat er in de affirmat.e van Duitschland's volledige onafhankelijkheid ten cpzichte zijner bevoorrading, een zeker percentage bluf en overdrijving steekt. Inzake de bevoorrading op het gebied van de levensmiddelen, b. v. verklaarde preMen heeft dan ook, schijnt het, in cies onlangs Darré, de nationaalscciahet Derde Ryk goed e re nv oorraden oplistische minisier van landbouw, «dat gestapeld uit de welke in tyd van nood zou kunnen geput worden. De re- het Derde Rijk over voldoende stocks beschikt in de veronderstelling van devoering van maarschalk Goering geeft zulks onomwenden toe, en dit een «korten» oorlog.» Doch laten wü de kwestie van de hoeveelheid terzijwaarschijnlijk om twee redenen. De eerste daarvan kan als een wensch de, om alleen te onthouden dat er van beïnvloeding der demokratische thans in Duitschland voorraden mcelanden opgevat worden, op dewelke ten bestaan die stelselmatig door de de leider van het vierjarenplan wei- regeering, met het o:g op een evenliaht indruk meent te maken met te tueel gewapend kónflikt, aangelegd beweren dat, ingeval van oorlog. werden. Die voorraden, zooals het Duitschland de blokkade niet meer uit de schaarsche dokumentatiebronvreest. De tweede reden zal wel een nen blijkt waarover men bechikt, bebinnenlandsche zijn, en op de gerust- helzen niet alleen levensmiddelen. Ook grondstoffen, textielvezeis, stelling van de bevolking afstevenen. allerlei «Minister Darré — aldus maarschalk metalen, rubber, benzine, enz., schijnen, gestockeerd geworden te zijn. Goering — heeft al het noodige geIn Italië eveneens, werd een dergedaan om op alle gebieden waar zulks sich opdrong voorraden aan te leggen. lijke politiek gevclgd. Mussolini — De preduktie werd verhoogd, maar die voortdurend van een «woud van vóór alles werd de bevoorading inzake bajonr.etten» spreekt — stapelde wol levensmiddelen verzekerd. Ik heb en maïs op, tarwe en benzine, koper daarom tot sommige restrikties moe- en steenkool. ten besluiten. Tegenwoordig eet gij ( Z i e verder blz. 3 ) slechts brood, het is waar. Doch in
Opstapeling van voorraden
IN HET GELID VOOR DE NATIONALE ZELFSTANDIGHEID Op de openbare plaatsen van Praag wordt door de samengestroomde menigte de eed van trouw aan de natie afgelegd.
Zonder dat bloed vergoten wordt, kon de Duitsche eisch betreffende de Sudeten vervuld worden Engeland stelt zich borg voor de uitvoering van het plan van Londen, zegt Chamberlain Het Iceuteragentsehap j-eeft mededeelin-; van volgende verklaring van eerste-minister Chamberlain : -Ik heb de rede van rijkskanselier Hitler gelezen, en ik
m den vrede te redden, op prijs. I kan die pogingen niet opgeven, want het lijkt me ongelooflijk, dat de volkeren van Europa, die geen oorlog wenschen, *n een bloedigen strijd worden geworpen VOOR EEN KWESTIE WAAROVER REEDS. VOOR HET GROOTSTE DEEL, OVEREENKOMST WERD BEREIKT. Het blijkt duidelijk, dat de rükskanselier de meening is toegedaan, dat de beloften welke werden gedaan, niet zullen uitgevoerd worden. Die beloften werden niet rechtstreeks aan de Duitsche regeering gedaan, maar in de eerste plaats aan de Britsche en Fransche rereelingen. NAMENS DE BRITSCHE REGEERING BESCHOUWEN WIJ ONS AI S ZEDELIJK VERANTWOORDELIJK VOOR DE UITVOEr'NG VAN DIE BELOFTEN OP RECHTVAARDIGE EN VOLLEDIGE " , IJZE; EN WIJ ZIJN BEREID ONS ERVOOR BORG TE STELLEN, DAT ZIJ MET DEN MEESTEN REDELIJKEN SPOED MOGELIJK ZULLEN UITGEVOERD WORDEN, OP VOORWAARDE DAT DE DUITSCHE REGEERING EEN REGELING VAN DE BEPALINGEN EN DE OVLRDRACHTSVOORWAADEN AANVAARDT. DOOR ONDERHANDELINGEN EN NIET DOOR DE MACHT.
ENGELAND IS VASTBESLOTEN DE RECHTVAARDIGHEID TE DOEN ZEGEVIEREN Bij het slot van een artikel over den internationalen toestand schrijft de « Times » : Engeland is ertoe besloten de rechtvardigheid te doen zegevieren, en vertrouwt ten volle, dat dit. met gooden wil. '.xlff* nu nog mogclUk is zonder ge\ t-i.i aan te wenden. E^ns dat door een of andere van de partijen jeweld werdt aangewend, is het eenige antwoord : geweld. ZMnennjds schrij t de « Daily Express » : Inaien d.e man (Hitlerï ertoe besloten is, zonder naar eenig beroep "e luisteren, alleen betrouwend op zijn blinden eri fanatieken wil. zijn gang vcort te gaan. dan zal de wil en de beslistheid van de Britsche natie, veree nigd achter de "regeering staan.
NAAR EEN BEMIDDELINGSPOGING VAN ROOSEVELT ? In sem-mige Britsche k Ingen tegt men er nogmaals den nadruk cp, dal ds gedachte ve d wint als zcu Roosevelt- in de komende dagen een n'euwe pc-ging doen ten gunrte vsn ckn vrede.
ONDERHANDELINGEN AANGEKNOOPT TUSSCHEN WARSCHAU EN PRAAG De regeering is in onderhandeing getreden met de Poolsche regeering, over dc vreedzame regeling van de vraagstukken, waarvan de oplossing ZDU kunnen bijdragen tot het verbeteren van de Poolsch-Tsjechoslovaaksche betrekkin-gen. (Zie vervolg blz. 3 en 5 ) .
IK VERTROUW DAT DE RIJKSKANSELIER DIT VOORSTEL NIET ZAL VERWERPEN. Het wordt gedaan in denzelfden geest van vriendschap waarmede ik in Duitschland ontvangen werd, en zal, INDIEN HET AANVAARD WORDT. DEN DUITSCHEN WENSCH BETREFFENDE DE VEREENIGING VAN DE SUDETEN-DUITSCHERS MET HET RIJK VERVULLEN, ZONDER DAT BLOED VERGOTEN WORDT IN OM HET EVEN WELK GEDEELTE VAN FUROPA..
LAAT
HITLER DEN DATUM 1 OKTOBER LOS ?
VAN
Het Reuteragentschap verneemt nit Berlijn, dat het nieuwe aanbod van Chamberlain in de Duitsche officieele en politieke kringen, een diepen indruk heeft gemaakt. PRAAG ONDER OORLOGSBEDREIGING Talrijke bewoners verlaten inderhaast Praag in verband met het luchtffevaar waaraan men de Tsjechoslovaaksche hoofdstad blootgesteld acht.
Het voornaamste vraagstuk is, volgens die kringen, of de datum van 1 Oktober, vastgesteld door rijkskanselier Hitler, eenige dagen kan verschoven worden.
Roerend afscheid van een reservist san zijn kind
De regeering heeft zooals men weet op dit oogenblik nog geen beslissing genomen inzake hei al of niet verdagen der gemeentever izieiingen van 9 Oktober. Waarschijnlijk zal deze beslising binnen de eerstkomende nier-en-tuimtig uur vallen, en dadelijk bekend gemaakt worden. Intusschen, is er iemand in het land, van Wien men dat allerminst verwachten kon, die voor eigen rekening en op eigen houtje den politieken godsvrede heejt uitgeroepen. Het is, hou u vas*, meneer Degrelle soi-méme!... Zonderling, meer dan zonderling, zeker, dat Degrelle in zijn bladen van gisteren in de hem eigene theatrale taal liet aankonaigen, dat hij van heden tot Zaterdag 1 Oktober alle door hem aangekondigde kiesmeetings en manifestaties schorst. Hei motief luidt woordelijk': t m afwachting. der buitenlandsche gebeurtenissen, en teneinde bij te dragen tot de zedelijke eenheid van de natie >... Hoe aardig, hoe lief, hoe loyaal, hoe tegemoetkomend, hoe vaderlanaslievend, nietwaar ? Maar daarmede is het nog niet al. In plaats van de aldus geschorste rex-spektakels, zal Degrelle twee voordrachten houden, die deze « zedelijke eenheid van de na.ie » rechstreeks moeten dienen. Twee ernstige stukken in plaats van de aangekondigde cirkusvertooningen !. In rexistische bewoording : •! Twee groote nationale vergaderingen — strikt voorbehouaen aun de uitgenoodigden >. Eerste optreden van meneer Degrelle, voordracht over : *. De grootheid van het vaderland » ; tweede optreden van meneer Leon. voordracht over : * Roem onzer koningen >. Tekstueel ! Wat zegt ge daarvan.'?. Meneer Degrelle, onze profesiioneele woelmaker, onze nationale rustverstoorder, gaat het voorbeeld geven van een Belgischen godsvrede !? Het is alsof we het koor der rexistische engelen reeds hoorden zingen: « Wie herbracht hier de rust op een teeken van zijn hand... 't Is Leon, 't is Leon, de held van 't vaderland »... Jamaar, jamaar, laat ons dat even van dichterbij bekijken. Waarom wil meneer Degrelle zoo al ineens op het podium verschijnen als de bewerker van onze nationale eenheid, de heraut der Belgische grootheid, de zanger van onzen trouw aan het vorstenhuis ? Om te probeeren weer goed te maken, wat hij misdaan heeft ?. Waarachtig niet !. Om in het gevlei te komen aan hoogerhand, en zich te doen doorgaan als de redder van de innerlijke orde in België ?. Geen mensch, die nog in dezen' geboren Judas vertrouwen zou durven stellen.'... Wat dan ?. Wel, ook deze volte-face, ook deze goocheltoer van Degrelle beteekent op zichzelf een kiesmaneuver en zelfs nog wat meer ! Degrelle zet zoogezegd zijn direkte kiesagitatie stop en wil ze door nationaal schijnheiligheidsvertoon vervangen, OMDAT HIJ NIET VERDER KAN !. Hij zit tot over het hoofd in verraad en kompromissies. Hij heeft in den laatsten tijd zoo openlijk de rol van Hitler-agent in ons land gespeeld, dat hij dit thans, in deze oogenblikken van politieke hoogspanning niet langer meer kan, zonder het gevaar te loopen weldra als staatsvijand nr 1 achter slot en grendel te worden gezet.'. Zijn op Hitler's politiek en methodes afgestemde praktijken, zijn verdediging van het totalitarisme naar nationaal-socialistisch model, de aanwezigheid zijner luitenanten te Neurenberg, zijn paramilitaire formaties, zijn pogingen tot rexistische sabotage van het leger, zijn gemeene aanvallen op Tsjechoslovakije, zijn verdachtmakingen van de loyau'.eit onzer regeering, en wat al anti-nationaal ondermijningswerk meer, hebben hem op het randje van het landverraad gebracht. En nu wil hy terug. En niet slechts terug, maar nu wil hij ineens voor patriot spelen, en dan nog wet de eerste patriot van hft land, de orde-herstellende, van liefde en trouw voor koning en vaderland blakende patriot!. Er is echter erger. Degrelle wil met deze volte-face niet slechts zijn vel redden. Het is ook zichtbaar dat deze komedie il afgestemd op de kritische positie waarin Hitler thans, door het eensgezind optreden en de aaneengeslotenheid der demokratische landen is gedrongen geworden. Tenware, we durven het nauwelijks veronderstellen, Degrelle hier maar een schijnmaneuver aan het uitvoeren is, en precies zoo handelt om des te beter Hitler's belangen in België ln 't geheim te kunnen dienen. Misschien wel op order van Beriyn !?... Wat er ook van weze, de nieuwe rol die Degrelle spelen wil, is meer dan verdacht. En scherper dan ooit moet hij in zijn gedaante van nationalen apostel in 't oog worden gehouden f. V.
2 - Vooruit, 28 Sept. 1938
HITLER'S REDEVOERING VAN DEN «ANDEREN KANT» BEKEKEN Er bestaan in eiken me asch. hoe eenvoudig hü ook weze, twee verschillende menschen of, zoo ge wilt, naturen. Of iedereen dit wel zoo scherp voelt komt er minder op a a n . M a a r , het feit is onloochenbaar, de instinktieve mensch, om zoo te zeggen de fyzieke, is er een andere dan de spiritualistische, d.w.z. de verstandsmensch met zijn begripsvermogen en zijn eigen m o r a a l . Dat dit alles s a a m het kompleks van den socialen mensch vormt, hoeft geen beloog. M a a r dit totaal m a a k t ontegensprekelijk cen nieuw fenoneem op zichzelf uit, soms des te ondoordringbaarder, le raadselachtiger of te o n h a n d e l b a a r d e r , n a a r gelar.g het evenwicht tussehen het fyzieke en het moreele teveel n a a r den eenen of den a n d e r e n kant overhelt. M a a r wie kan er zich op beroemen in bestendigheid een evenwichtig mensch te zijn? Wie zou er bijv. durven bij zweren, dat zijn spijsvertering, /iji] lichamelijke euphoric of zijn toevallige fyzieke levensvreugde, zyn ontvankelijkheid ten overstaan van h e t w a a r n e e m b a r e , niet teveel n a a r de eene of de a n d e r e zijde doen overhellen?...
Hitler noch a a n den toon, noch a a n de woorden hoeven te meten om er de beteekenis van te vatten, me via de m i d d e r n a c h t s z e n d e r s met h u n optimisme uit mijn verdwazing hebben gewekt M a a r ik ben er nog niet van bekomen, dat deze redevoering w a a r a c h t i g cen vredelievende beduidenis hebben zou, dat zij het oorlogsgevaar, dat dreigend boven onze hoofden was s a m e n g e p a k t , zou verdreven h e b b e n ! ? W a t gelijken de vredesengelen tegenwoordig toch op zwarte duivels!... Mijn geestelijke refleksen . hebben goed g e d u r e n d e vier-en-twintig uur h u n best te hebben g e d a a n , om mijn louter fyzieke a a n d o e n i n g e n te overwinnen. cn mij te overtuigen, dat Hitler's redevoering vrede beteekent, ik voel me in mijn diepste vezels te zeer geschokt, om er te k u n n e n a a n gelooven ! Weihoe, dat h a a t en vuur spuwend geblaf; die hemel en a a r d e t a r t e n d e zwetserijen met de Duitsche wa penm a c h t ; dat raaskallend en kwijlend venijn over de d e m o k r a t i ë n ; die herh a a l d e laffe ophitsingen van den achter k a n o n n e n verschansten moloch a a n het a d r e s van den duizendmaal zwakkeren en weerloozen Benesj; die Dit alles, lezer, om u v e r s t a a n b a a r van schijnheiligheid druipende beloft e m a k e n , dat ik M a a n d a g a v o n d op ten, dat h e t n a Tsjecho-Slowaküe met twee totaal verschillende wijzen de r e - de territoriale a a n s p r a k e n van Duitschdevoering van Hitler op mij h e b voe- l:\tul zou g e d a a n zijn ; d a t alles zou len indringen. dc beteekenis hebben van gevleugelde Om u dit duidelijk te m a k e n , moet vredesw oorden! ?,,. Ik u bekennen, d a t m ü n fyziek perMU goed. Ik zou niet beter verlansoon, m e t uw permissie, g e d u r e n d e gen. M a a r ik k a n de obscdeerende geh e t i n s t i n k t m a t i g opslorpen, via mijn d a c h t e niet van m ü afwenden, dat de radiotoestel, v a n de bruipartij van ware vrede een a n d e r e stem heeft!... Hitler in het Berlijnsche Sportpaleis, vijfmaal heeft gebraakt. Om precies Om over H i t l e r ' s redevoering met te zün, driemaal voor Hitler, en twee- eenige juistheid te k u n n e n oordeelen. m a a l voor zijn publiek. Neem m e niet is het d a n ook noodig, alle fyzieke inkwalijk . d r u k k e n , die m e n bij het a a n h o o r e n Mijn ongemak was des te ongezelli- van desen op nationaal-socialistische ger o m dragen, omdat ik moederziel- wüze georchestreerden visch wij ven moalleen bij het radiotoestel vooroverge- noloog, begeleid van m a r k t l a w a a i , opb u k t stond; mjjn vrouw n a vyf minu- doen kon, resoluut af te s c h u d d e n . ten Sportpalast-gedonder de k a m e r H e t best is nog te doen geluk «De uitgevlucht zijnde; mijn h o n d (noch- Courant», die de redevoering van Hitt a n s een Duitsche d a s h o n d ) j a n k e n d ler «plechtig» heet, aldus doende veren trillend van schrik onder een kast onderstellen, d a t de r e d a k t e u r s van zijnde schuil gegaan. dit deftige Vlaamsch-katholïeke dagIk h e r h a a l u : het geldt hier louter blad, deze redevoering noch gehoord fyzieke reakties, des te moeilijker om noch gelezen hebben, en ze alleen uit te leggen, w a a r zij niet onderwor- m a a r wenschen te benaderen langs de pen zijn k u n n e n a a n een kontrole van voetsporen der diplomaten. den geest. Diplomaten zijn i n d e r d a a d menschen, Hoe kiesch, hoe lastig om n a te gaan die in den letterlijken zin zien noch dit ook zyn k a n , toch is h e t m e zeer hooren k u n n e n . I n p l a a t s van oogen duidelijk bijgebleven, dat mijn gansche en ooren zijn zü echter begiftigd met wezen van vleesch en bloed, iiisiinkt- reusachtige voelhorens, w a a r m e e zij m a t i g heeft opgekotst tegen dat de dingen w a a r n e m e n die niet z i c h t b a a r d a r m e n , de m a a g en het h a r t omkee- zijn, e n woorden ontcijferen die niet rend hysterisch radio-gebrul, telkens uitgesproken worden. en telkens weer d o o r h a k t door een En zoo komt het, dat zij van de soort massageloei, dat m e e r op een a u t o m a t i s c h e vermenigvuldiging, een onstuimige gemeenheid van Hitler's geamplifteerde weerkaatsing van de be- redevoering, gelijk van de wijze waarzetenheid van den razenden o n m e n s e n op hij soms stotterde, spuwde, n a a r Hitler geleek, d a n op iets m e n s c h e - zijn woorden zocht of n a a r t o e j u i c h i n gen vifichte, e e n heele. boel geruststellUks. lende teekenen hebben k u n n e n afleiToen ik mij doorheen de weeïge geden... waarwordingen, die mijn gansche lijf Voor wijze, diepe, voorlichtende bij h e t o n d e r g a a n van deze m a r t e l i n g overweldigde, vagelijk r e k e n s c h a p be- inlichtingen over de redevoering van gon te geven, d a t het werkelijk men- Hitler, zie d a n ook m a a r elders in dit schelMke wezens waren, die ik d a a r blad. Ik h e b m e alleen m a a r gepermitteerd h e e r d e bulderen, rollen en klotsen, was h e t te l a a t , opdat mijn v e r s t a n d er de historische redevoering van Hitler v a n den «anderen kant» te bekijiets v a n s n a p p e n zon. ken, o m d a t ik de m e e n i n g ben toegeI k ben d a n ook een heele poos, tries- d a a n , d a t zoolang de vrede in Eurotig en b e s c h a a m d tot in mijn vleesch, p a a f h a n g t van zulke t a a l van den om zooveel menschelijk verval, zonder allerlaagsten der demagogen, wij niet zoo gerust mogen zün, als de diploberinning gebleven. Tot de s t e m m e n der diplomaten, die m a t e n beweren. V A N . deze o n t h u t s e n d e woordenkramer ij van
•«•
BRUSSELSCHE URBANISATIE Ofschoon wij nog altijd wachten op een algemeen urbanisatieplan, toch is in de Brusselsche agglomeratie op dat gebied al heel wat verwezenlijkt, dat de aandacht verdient. Inzake wegenaanleg b.v. gaan we langzaam maar zeker vooruit. Zoo is deze dagen de nieuwe weg naar Gaasbeek ingewijd in bijzijn van goeverneur Houtart, ran den kenservator van het Kasteel van Gaasbeek en van andere overheidspersonen. Daarmee is een einde gesteld aan eei. ongerijmdheid, die maakte dat hel kasteel van Gaasbeek, opengesteld voor het publiek, per voertuig zeer moeilijk ie bereiken u>as. De nieuws werken werden bij het begin van dit jaar aangevat en beslaan een lengte van 5 km. Door het aanleggen van dezen nieuwen weg die ganch in beton is gemaakt, zal de reis naar Gaasbeek met 2 km. verkort zijn. Een zeer gelukkig initiatief dus en dat stelli" het aantal bezoekers voor het prach'ig kasteel van Gaasbeek met vele honderden per jaar zal doen toenemen. Op 2 Oktober a.s. zal een nieuice laan worden ingewijd, de Mettewieïaan, die van Molenbeek, naar Anderlecht loopt en 2 km. lang is. Deze laan is de Molenbeeksche sektie van de groote ceintuurbaan, die rond de stad zal loopen en waarover wij het onlangs hebben gehad. Deze laan is heel wat anders dan de nieuwe toeg naar Gaasbeek. Terwijl de eerste slechts 5 m. breed is,
Een doodrijder fe Kortenberg D e 57-jarige fietser E d w a r d Bockl a n d t , wonende te K o r t e n b e r g , wera op de b a a n Leuven—Brussel aangered e n door een p e r s o n e n a u t o . De m a n werd met geweld ten gronde eworpen w a a r hü bewusteloos bleef gigen. N a een eerste geneeskundige verzorging ter plaatse, werd de m a n n a a r een Leuvensche kliniek overgeb r a c h t , w a a r m e n vaststelde dat hU een schedelbreuk h a d opgeloopen. De dader van het ongeval vluchtte m e t zün auto weg en kon o n t s n a p p e n zonder herkend te worden. Alhoewel de rijkswacht het p a r k e t op de hoogte stelde, is m e n er tot n u toe nog n i e t in geslaagd eenig spoor van den g e w e t e n l o z e n automobilist te ontdekken.
g
zal de nieuwe laan te Molenbeek 40 m. breedte hebben en op sommige plaatsen 50 m. Het zal een echte autostrade zijn en afzonderlijke banen hebben voor het verkeer in elke richting. Naast de met gras bezaaide strook die de twee autobanen zal scheiden, zal er ook een fietspad zijn. De laan vertoont deze eigenaardigheid dat zij de twee hellingen van een heuvel bestrijkt. Boven op den heuvelkam is een rondpunt aangelegd vanwaar men aan den eenen kant den Ninoofschen Steenweg en aan den anderen kant de Karreveldlaan kan zien. Met het aanleggen van deze laan is de urbanisatie gepaard gegaan van de Karreveldwijk, waar in dc komende jaren heel wat Brusselaars hun zondagwandeling zullen maken. Wie daar sinds eenigen tijd niet geweest is, zcu het oord niet meer herkennen. De verblufte wandelaar die van tussehen 'Ie kleine winkelhuizen van den Gentschen Steenweg komt, ziet zich plotseting geplaatst voor een heerlijk landschap dat als hangende tuinen trapsgewijze opklimt naar de Hoogvlakte van Koekelberg. In de diepte ziet hij de rozige muren van het oude Kasteel van Karreveld dat hersteld is en tot museum zal ingericht worden. Talrijke voorwerpen van folkloristischen aard zijn daar in glazen kasten ondergebracht en er zullen aldaar ook tentoonstellingen worden ingericht. Het kasteel is omgeven door een park van 4 hektoren en heeft een grooten vijver die verleidelijk den blauwen hemel en de spelende wolken weerspiegelt. In de nabijheid bevinden zich ook de parken en openluchtscholen van de gemeente Molenbeek, inrichtingen die op zichzelf een bezoek waard zijn. De muren der schoollokalen kunnen des zomers weggenomen worden om aan de kinderen de volle lucht te verstrekken zelfs tijdens de schooluren. Voegen wij daar nog aan toe dat ook gezorgd werd voor behoorlijke tocaannswegen voor het voetbalveld van Daring en de lezer zal er zich rekenschap van geven dat zijn eerste bezoek op een mooien Zondag dien kant moet uitgaan.
WEERBERICHT V O O R U I T Z I C H T E N voor 28-9-38. Zwakke veranderlijke winden uit h e t Zaiidoo:ten, bewolkt, opklaringen, plaatselijke regenvlagen, zachte t e m peratuur.
H e t Belgische Zuivelblad gaf onlangs de vertaling v a n een brief, d i e n e e n A m e rikaansehe landbouwer aan den minister van Landbouw had gezonden.
En verleden j a a r h a d hij 'n winst van 1000 dollar door er goen te kweeken. Ge zult moeten bek e n n e n , Heer Minister, d a t de geschiedenis van dien m a n wel :oerend is, die zijn leven l a n g varkens kweekt, zonder m a a r te vermoeden dat hij meer kon verdienen door er geen te kweeken. Indien we 1000 dohar k r o n e n krijgen voor het niet-kweeken van 500 varkens, krijgen we natuurlijk het dubbel v o : r h e t niet-kweeken van 1000 zwijnen. We zijn zinnens de zaak in h e t klein te beginnen en we zullen dus een a a n v a n g nemen m e t het nletr kweeken van 4000 varkens dit j a a r . hetgeen ons een winst van 8000 dol'ar zal bezorgen. Er is e c h t e r nog w a t a n d e r s . Deze varkens die we niet zullen kweeken, zouden ongeveer 100.000 bussels g r a a n verslond e n h e b b e n . Men zegt ons dat gij ook geld geeft a a n de landbouwers die geen graan telen. We hopen d a n ook d a t ge ons iets zult geven vcor die 100.000 bussels g r a a n , die niet zullen geteeld worden voo: die 4.000 v a r k e n s die we niet kweeken. Het zcu ons zeer a a n g e n a a m zijn. Heer Minister, een spoedig antwoord te bekomen, d a a r het seizcen c:is zeer geschikt lijkt v : o r h e t niet-kweeken v.an varkens en we g r a a g zender verder uitstel zouden ivillsn beginnen. Gelieve, enz P, S. — Heer Minister, zou h e t ons toch toegelaten zijn een dozijn va kens te mogen vetmesten voor eigen gebnï.k, terwijl wij onze o n d e r n e m i n g van nietkweekerij voortzetten? Juist genoeg om dezen W i n t e r een weinig spek of hesp bij ons b r ; o d te k u n n e n e t e n !
Een toelag e voor het niet-kweeken van varkens
Ik n e e m hier dien brief tekstueel over, o m d a t hij w a a r a c h t i g n i e t t e v e r b e t e r e n is. E n ik h e b d a a r e n b o ven mijn vandaag zonder eenige moeite of i n s p a n n i n g . Hee; Miniüer, Mijn vriend Slim, uit G o e d e n a a r d e , heeft dit j a a r een check van 1000 dollar gekregen o m d a t hij geen varkens gekweekt heeft. Wij hebben dus o p onze hoeve b-cslotcn cen zaak van niet-kweekerïj van varkens op te richt e n . Dit schijnt ons zeer i n t e r e s s a n t en zelfs boeiend. We zullen d a a r d o o r ook enkele werkloozen a a n het werk k u n n e n zetten, We souden nu g a a r n e v e r n e m e n . Heer Ministei, we ke s t r e k e n en welke soert v a r k e n s het best ges c h i k t zijn voo; die o n d e r n e m i n g . Is h e t geraadz a m e r witte dan wel zwarte zwijnen te n e m e n , ol zijn de Berkshire de beste? We hebben natuurlijk ook k a p i t a a l noodig en vragen U een uitgifte te mogen doen v a n a a n d e e l e n in onze m a a t s c h a p p i j van niet-kweekerij v a n varkens. W a t ons echter h e t moeilijkste schijnt, is het opm a k e n van den i n v e n t a r i s van de v a r k e n s die we niet zullen gekweekt hebben. Slim is zeer optimistisch gestemd, : a k e n d e de tcekomst van onze ondern e m i n g . Hij zegt dat hij gedurende een twintigtal j a r e n zwijnen gekweekt heeft e n d a t h e m dat j a a r lijks een 350 dollar o p b r a c h t en in 1918 zelfs 400.
Vit de $ex& bij de meening van de «VINGTIÈME in Duitschland gereisd heeft : weinig SIÈCLE-> aan. terwijl « HET HANDELS- loon, geweldig duur leven, geen achtBLAD t schrijft : urendag. Alles is daar z. g. geregeld e En ge weet, al wie niet denkt gelijk als in een natie die op voet van oorlog meneer Degre le, die wordt in een van leeft. Arme Vlaamsche nationalisten !» De kommentaren in de üers over de de bovenstaande vier kategorieën gerangNesn. gemeene vasa en en gewetenlaatste rede welke Hitler uitsprak, zijn schikt. no^ hec: schaars. Nochtans stelt hot » Wij hebben Poincaré la Guerre ! ge- looze parasieten. meerendeel der dagbladen de vraag of kend, vandaag kennen we Hitler den Vreer nog h-sop op vrede bestaat. desengel. Dixit Degrelle. » « DE 'VOLKSGAZET » pleit voor dc Wat we vaststellen is. dat « VOLK EN Onze V. N. V .-ers van «VOLK EN om STAAT », in naam van het V. N. V.. eensgezindheid onzer bevolking STAAT» worden patriotten. In het beheel sympathiek staat tegenover Hit'.er's achter de regeering te staan in dezer lang van BELGIË mag de ee:ste-mlnisstrijd om bij gebeurlijk kónflikt België rede en i.matiek-hatelijk tegenover Tsjeter Spaak op een kiesvergadering het cho-Slovakije. His master's voice!... Fo- er bulten te houden. En onze konfra- woord net* meer v oeren. tos en berichten komen omzeggens uit- ter draagt dan de paniekzaaiers en deze Hij zou zich verlagen tot partijman. van de hetze op : sluitend uit Duitsche bron. Och arme ! Welke koorts heeft A. M., « Het is daarom dat met des te meer Hitler's gebrul noemt het blad « een wilskrachtige rede ». Dit omdat hij op weerzin wordt gewezen op de propa- schrijver van het epistel, te pakken ? Spaak vertegenwoordigt de gansche de onbeschofste leugenachtige en ten- ganda gevoerd door rexisten en h u n dentieuze wijze Benesl heeft beleedigd be-schaamde- bondgenooten è. la « Stan- natie, sohrijft hij. Sinds wanneer erkent h e t V. N. V. en de Tschecho-3 ovaaks-che bevolking daard » en de Vlaamsch-nationalisten, die h u n socialistenhaat niet het zwijgen België als natie ? heeft bedreigd ! wordt dit dan herhaald door : « LE SOIR » noemt het een vlam- k u n n e n opleggen in deze opperste mo- hetVerder land, natie, koning, nationale polimenten en tegen de Be gls^ha Werkliemende rede. tiek, 's lands zender en zoo meer. ' denpartij hitsen. « LE PEUPLE » zegt dat de rede van De V. N. V.-ers worden nog heel wat »*Het ls misdadig. een ongewoon geweld was, terwijl « DE I n stede van de groctst mogelijk* eens- andere patriotten dan de broeders van VOLKSGAZET » vaststelt dat Hitler gezindheid Rex ! te verwekken, tracht men niet toegeeft. I n een ander epistel zegt hetzelfde « HET LAATSTE NI-EUWS » smeert ei verdeeling te zaaien. wel merkwaardig, dat blad zelfs «dat er m België nog rechtwat zalf aan en schrijft d a t de rede in zij,Hetdie isdentoch steen willen werpen ' n a a r banken bestaan». minder scherpe woorden was dan men ons, precies diegenen Prachtig ! De patriotten {??) van de zijn, die tot nog vreezen ken. En dan sahrijft het blad : toe alle mogelijke fratsen van de fas- «Nation beige» k u n n e n er een puntje « Hitler heeft verklaard, dat hij h. cismen hebben aangemoedigd, goedge- aan zuigen ! Europa geen andere territoriale bedoe- keurd. ling-en heeft en d u s van alle verdere Den veroveringsoorlog van Mussolini grenswijzigingen zou afzien. Abessinië. «LA CITÉ NOUVELLE»! (kr.-dem.) Is » Indien dat zoo is. dan moet er ook in Den burgeroorlog in Spanje, aange- niet te spreken over de in vele gemeenmiddel bestaan om zulks in verband en gevoerd door Duitsche en ten ges'oten koncentratie tussehen K. V. met de kwestie van Tsjecho-S ovakije wakkerd Italiaansche huurlingen. V.-Rex-V.N.V. Het heeft die katholieken d u ^ e h j k vast te leggen, Die twee gebeurtenissen hebben ons in ontreddrhi*f~i?ebracbt,- welke klaar o De- argwaan, die t-haris in de wereld op twee vtógers van den oor- zien. De katholieken die zich verbinden bestaat, is op zichzelf een gevaar voor telkens log gebraoht. met rexisten en Vl.-Nat.. 't is te zeggen den vrede, maar zelfs Indien Hitle- ditdaarbij op dat de rexistische met partijgangers van de d i k t a t u u r , almal nog zijn wil kon opdringen zonder en"MerkV'aamsoh-natlonalistische dus het blad, zijn gelukkig weinig talmee-, dan zou die ar-gwaan blijven voort- ging, de fascistische strljdleuzenbeween rijk. woekeren, derwijze dat er toch later ge- methoden heeft overgenomen. En het blad ontwikkelt dan zijn schillen zouden ontstaan. Het is ook voor iedereen duidelijk s t a n d p u n t , waarom niet langer mag » Het is dus noodzakelijk dat ook bewezen dat de grootste oorlogs- gezwegen worden. Duitschlaud er toe bijdrage cm dien en drijver van het oogenblik Hitler is. Zoo ste^t het de vraag : «Is het kathoargwaan te doen verdwijnen ; dan kunWelnu, wie praat dat drijven goed ? lieke idee voor een kwestie van subsidie nen voer den vrede nog nieuwe poginZie «VOLK EN STAAT « ! te prostitueeren ?» een worden aangewend ; ook te LanZie « LE PAYS REEL « ! den heeft men nog al e hoop niet opWreede maar juiste en gewettigde De hee-en. die gister en vandaag nog geae-ven. » den Hitlergroet brengen en aldus h u n vraag yanwege het kristen-demokratlsche Iets wat aller wensch en verlangen is. geestelijke en andere verwantschap ver- blad, aangezien de beweging van de K. V. V.. de eenige uitv u c h t waarop raden, zijn slecht gekomen om anderen deze monsterverbonden ls gesteund, juist van oorlogsijver te beschuldigen, vooral de kwestie van de subsidie ls. Terwijl als er daden zijn a s van de Belgische steller van het artikel, Paul Carrette, regeering onder socialistische leiding, die De paniekzaaiers, volksmïsleiders en dan vervolgt : België uit de branding tracht te houtroebe.watervisschers van P-ex zetten «Onze katholieken « kon cen tra t ion nish u n z.g. antl-Marxisti-sche hetze voort. den. zullen er wel aan toe zijn. wanneer De Vlamingen en de Walen zien in ten» Dit eaat zoover dat « LE VINGTIÈME het van h u n beest:ghe:d of SIÈCLE » ann « Le Pourri » het volgende het spel van die heeren klaar en zo wal- h u n n evoordeel r lafheid, het overwinnend fasgen er van. doet oomerken : cisme bij ons alle scholen onder voogdij Het woidt wel tijd.» « Zeker kalm blijven, maar dan moet stellen op Hltlerlaansclie mode. En dat om krachtdadig tegen deze zal men het voorbeeld geven. Op 16 Sepen hei geloof onder alle voorwendsels tember was de titel van het blad van verraders en paniekzaaiers op te treden. moeilijkheden zal in den weg leggen». meneer Degrelle « De Tsjechische regeeBovenstaande bevestigt volledig onze ring wapent de Marxisten en werpt ze bewering, die we reeds dikwijls hebben op de Sudeten. — Honderden dcod-en ». geuit, en de vragen welke we stelden, » Uitgevonden nieuws en nazi-propamaar waarop we geen antwoord ontvinganda. Niets anders. gen: dat de K. V. V.. door de koncenDe «GAZET VAN ANTWERPEN» neemt tratie de knechten en lakeien van Hitle-r » I n hetze f de blad. op een halve bladzijde: « Wie wü oo:log? De Sov- passussen over uit de aanklacht -. die en dezes spitsbroeder Mussolini in h u n jets, de socialisten, de joden, de vrij- tegen het V. N. V. inzake dezes ron.se- verraderspo itïek versterkt. larij ten voordeele van Hitler-Dultschmetse'aars ». Alle verantwoordelijkheid van wat i> Voor M. Degrelle ls er dus maar land in Beveren-Waas werdt gedaan. gebeuren kan heeft de K. V. V. te En het b ad voegt er aan toe : e*n die de oorlog niet wil en dat ls «Dat her. niet treed is in Duitschland dragen. Hitle-. » R. V. «i LE PEUPLE » sluit zioh volkomen voor de werklieden weet iedereen die
De
internationale toestand
Leve België
Klaar zien !
De hetze
Omtrent de ronselaars van het V. N. V.
EEN POUSSINTENTOONSTELLING
HET ONGEWONE WARME WEER
T e Chantilly ( F r . ) wordt een tentoonstelling gehouden v a n teek e n i n g e n v a n Nicolas P o u s s i n (1594—1665) alle afkomstig uit de schenking v a n den h e r t o g v a n Aumale. Poussin schilderde vooral voorstellingen uit de mythologie, d e oude Geschiedenis oude Geschiedenis en h e t Oude Testam e n t in Arkadische l a n d s c h a p p e n . Hij streefde n a a r innerlijke eenheid in de voorstelling, n a a r helderheid en h a r monie. Zijn l a n d s c h a p p e n m e t h u n prachtige Romeinsche bergruggen, mooie boomengroepen, goedgekozen en goed gekomponeerde bouwwerken en h u n zonnige lichtwerking hebben hem zijn grootsten roem gegeven. De expositie te Chantilly is v a n groot belang om des meesters s c h i l d e r t r a n t en werkwijze, zijn keuze en bewerking v a n onderwerpen te leeren k e n n e n e n geeft een geheel nieuwen en verrassenden kijk op dezen totnutoe uitsluitend voor koelen klassicist gehouden schilder.
Op h e t einde v a n dezen zomer die een vreeselijk tekort a a n w a r m t h a d , is h e t weer plotseling zoo w a r m geworden ais het slechts enkele m a l e n in dien zomer is geweest. De t h e r m o m e t e r steeg in den n a m i d dag t o t 26 graden. Minder vreemd zal het feit schijnen a-is er een verklaring van wordt gegeven en deze verklaring Ls geen a n d e r e d a n d a t het plotseling is gekomen tot een echten F ö h n t o e stnd. Dit blükt niet alleen uit de weersverschijnselen zelf .beschouwd in verb a n d m e t den algemeenen weerstoes t a n d , m a r ook uit de tallooze klachten over de d r u k k e n d e w a r m t e , die wel terug zijn te brengen tot het gebied der a a n d o e n i n g e n bij het optreden v a n de F ö h n . Zooals men weet o n t s t a a t de F ö h n toestnd door de nederdallng v a n luchtmassa's uit hoogere sieren, welke luchtmassa's tengevolge der s a m e n d r u k k i n g in t e m p e r a t u u r stijgen, meestal ver boven h e t pei! v a n het dagelijksch m a x i m u m uit. D i t is t h a n s ook h e t geval.
ENGELSCHE ROMAN IN DUITSCHLAND VERBODEN
Ook een tweede poging om den ijsbreker «Sedof», welke in h e t Poolijs bekneld is g e r a a k t , te bevrijden, is mi-slukt. Ruslands grootste ysbreker, de «Joseph Stalin» vergezeld van den ijsbreker «Litke> is er in geslaagd tot den 83sten breedtecirkel door te dringen, doch toen moest de strijd tegen de onwrikbare Ijsmassa's worden opgegeven.
E r bestaat een Engelsche r o m a n , we mogen wel zeggen een der klassieken uit h e t Victoriaansche ttfdperk, die als titel d r a a g t «Vanity Fair» van T h a c k e r a y . Nu is er ook onlangs e ; n boek uitgekomen, waarvoo: de schrijver den titel I n s a n i t y F a i r heeft b e d a c h t . Ditmaal dus niet «de kermis der ijdelheid» m a a r de krmis der krankzinnigheid. Het is een boek van Douglas Reed ls een buitenlandsch korrespondent van Brltsohe bladen en vindt tn zijn boek gelegenheid kritiek te oefenen op het regime van de n a z i ' s . T h a n s wordt uit Berlijn bericht, d a t H i m m l e r , h e t hoofd der Duitsche .politie, het boek in D u i t s c h l a n d heeft verboden.
« SEDOF » EEN TWEEDEN WINTER IN HET IJS
GRIMLACHJES ONREDELIJK — M a a r w a a r o m wilt ge eigenlijk «scheiden? — Mijn vrouw is zoo onredelijk! — Hoe d a n bijvoorbeeld! — Nu, om een sterk voorbeeld te n o e m e n : ze wil beslist niet scheiden!
KERK EN DIKTATUUR De brief v a n de Spaansche bisschoppen, dient de katholieke agit a t i e in Spaansche aangelegenheden sinds j a a r en dag als voetstuk. Weliswaar werd . h e t dokum e n t niet door -alle bisschoppen onderteekend. m a a r het p a r t y kiezen voor F r a n c o v a n een groot deel der hooge S p a a n s c h e geestelijkheid was bij gebrek a a n feitelijke a r g u m e n t e n toch een d a n k b a a r s c h i j n a r g u m e n t en een dooddoener. Eerste o n d e r t e e k e n a a r v a n dit stuk was de hierbij afgebeelde aartsbisschop v a n Toledo, k a r d i n a a l G o m a y T o m a s , die t h a n s een boodschap a a n de geloovigen heeft uitgevaardigd, die veel gematigder klinkt. H e t e n t h o u siasme voor d e n «heiligen oorlog» schijnt wel zeer bekoeld, w a n t de kard i n a a l , zich beroepend c p eigen ervar i n g in h e t door F r a n c o bezette gebied, spreekt ven een «schijnbare vriendelijkheid ten opzichte der Kerk., en stelt vast: «De oorlog is een slechte behoed e r der deugd, zelfs d e oorlog, die om de hoogste idealen wordt o n d e r n o m e n . . Wy hebben h e t wel meer betoogd : geen d i k t a t u u r l a a t zich verzoenen m e t een kerk, tenzy dezs h a a r belangen ondergeschikt stelt a a n die v a n den diktator. H e t zal vele katholieken nog eens rouwen het heil der K e r k met de zaak v a n F r a n c o te hebben vereenzelvigd ! x
WISSELKOERS Par(]s Londen New-York Amsterdam Zurich BerlUn Lissaibon Stockholm Osolo Kopenhagen Milaan
78,10625 139,75 29,5575 15.795 6,63 11,81 126.85 7,2125 7,03 6,2525 155,76325
PABLO
NERUDA
Toen de burgeroorlog uitbrak was Maar uit ieder dood kind komt een dc dichter Pablo Neruda konsul van [geweer met oogen, Chili te Madrid. Hij leefde het S p a a n - Maar uil iederen moerd komen kogels sche d r a m a mee en het I n t e r n a t i o n a a l Die eens de plaats zullen vinden verbond der Schrijvers geeft t h a n s Van uw h a r t . van hem, in dc F r a n s c h e vertaling vnn En van een aangrijpende tcederLouis Parot, cen bundel verzen uit die de tragedie bezingen. I n cen voor- lieid - cn - bitterheid klinkt het slot van dit gedicht : woord schrijft Aragon, dat Pablo Ner u d a een van dc grootste levende dichGij vraagt waarom mijn poëzie ters is. Uit cen vertaling, waarbij altijd veel verloren gaat, kan men Niet spreekt van droom, van bladeren moeilijk zoo beslist oordeelen. Er komt Van de groote vulkanen van mijn [geboorteland? daarbij, dat de verzen uit dien kleinen bundel den burgeroorlog in Spanje Komt het bloed zien in de s t r a t e n , bezingen, zoodat zij fel tot ons gemoed Komt zien spreken cn wij derhalve nog den Het bloed in dc s t r a t e n , afstand missen om a a n zulke poëzie Komt het bloed zien h a a r r a n g aan te wijzen. Niettemin In de s t r a t e n ! is onder de felheid van de uitgesproken gevoelens voortdurend het poëZelfs wanneer dc zang zich verheft tisch clement zeer treffend. Laat mij tot dc i n k a n t a l i e van het gebed, zoo-op mijn beurt beproeven cen vertaling als in • Gezang voor de moeders van uit dc tweede h a n d te geven van dc doode miliciens », komt nog dieeenige regels. zelfde toon van strijdlust cn wraak te « Madrid 1936 - beschrijft het uit- voerschijn. Men voelt hoe d a a r te veel geleden w o r d t ; n i e t - d e dood is zoo breken van het oproer te Madrid : wreed, m a a r het onrecht vooral ; niet de sfrijders moeten gewroken worden, L'w oogen nog gewond van de slaap, m a a r het onschuldig bloed, de verMet een oud geweer en steenen, [Madrid, m i n k t e kinderen. « Vertrouwt in uw doode kinderen •>, zegt dc dichter : Kort geleden gewond. Hebt gy u verdedigd. Gij liept Zn zijn niet sleehls wortels Tn de s t r a t e n Sporen n a l a t e n d van uw heilig bloed Onder dc blocdbevlektc steenen. H u n a r m e verstrooide beenderen Zijn niet vermengd met de a a r d e , Toen in de donkere kazernen, Hun mond bijt nog het droge poeder» I n de sakristijen van het verraad, Zij beven als een oceaan van ijzer, l ' w vurig zwaard was gestoken. H u n geheven vuist spreekt den docd D a n was er een stilte van morgenrood, [tegen. De hijgende s t a p slechts van dc Men o n t k o m t niet a a n deze s t e m , [vaandels. En een eerbare druppel bloed op uw a a n deze a a n k l a c h t ; men hoort ze [glimlach. nog op den achtergrond w a n n e e r de dichter het bloeiende, vurige Spanje Nu reeds w a t beter d a n in rustige van vroeger oproept in een eindelooze tijden, cn wat m i n d e r d a n in oorlogs- rij van n a m e n . De internationale britijd, begrtipen wij, hoe alle bczinkin* gade r u k t a a n . Almeria verbloedt : uit een m e n s c h verdwijnt, die het bloed van kinderen langs de s t r a t e n Een schotel voor den bisschop... ziet vloeien ; deze verzen hebben in- Een schotel voor den bankier, een [schotel w a n g e n derdaad het gelaat van den h a a t : Van kinderen uit het gelukkige [Zuiden, Generaals, Verraders, Een rookende schotel... Eiken morgen, eiken troebelen morgen Ziet m y n dood huis, [van uw leven, Ziet het gekwetste Spanje Maar uit ieder dood huis komt gloeiend Zult gij h e m zien rooken, heet op uw [tafel ; [metaal Gij zult h e m opzij schuiven met uw Bij wijze van bloemen, [fijne h a n d e n . Om hem niet meer te zien, hem n b t M a a r uit iedere wonde van Spanje [altijd voort te moeten v e r t e r e n . K o m t Spanje te voorschijn,
kmmek
ENKELE LOSSE BESCHOUWINGEN Roosevelt richtte een boodschap aan-1-Hitler en aan Beitésj. Diezelfde boodschap werd overgemaakt aan Daladier en aan Chamberlain, benevens aan Polen en aan Hongarije. Benesj heeft president Roosevelt cen antwoord gezonden. Daladier en Chamberlain hebben onmiddellijk geantwoord. Alleen Hiiier heeft in zijn rede van mandagavend geen icoórd over Rooseveli's boodschap gerept. Maandagnamiddag, te 5 uur — dris uren dus vóór Hitler zijn rede uitsprak — ontving de führer sir H. Wilson die hem een schrijven van Chamberlain overmaakte. Hitler heeft er in zijn rede geen de m:nste zinspeling op gemaakt. De overwinning heeft Hitler in feite sedert meer dan acht dagen behaald: hij krijgt het Sudeten-gebied. Moet hij er nu den oorlog bij hebben?
•» *
«Men verspreidt het bericht — zei Hitler — dit Duitschland Oostenrijken Tsjechc-Slovakije zou willen binnenvallen. Alles groote leugens! Wie verspreidt ze ? Een kleine kring van geintereszserden, menschen, die den vrede niet willen /» Ja,... want Hitler wil den vrede!... s
*
»
En hij bewees het nogmaals den 20n Februari 1938: «Ik bedank kanselier Schuschnigg mijn uitnoodiging te hebben aanvaard en ik bedank hem voor het goede begrip, dat hij heeft betoond. Ik gelcof, dat wij een aandeel voor den Europeeschen vrede hébben bijgebracht. Al de demokratische ophitsers, die gedurig ever vrede vraten maar die tct den oorlog aanzetten, zijn woedend over ons werk van verzoening:,-. Waclief ? En 3 weken later werd Oostenrijk overrompeld.
*» *
Daarom, wanneer Hitler thans ver1 Oktober, zegt Hitler, moeten wij dat het. Sudeten-gebied zijn het Sudetengcbied bezetten. Wanneer kondigt, laatsten territorialen eisch is, zeggen hij die toelating niet krijgt, dan zal wij: Opgepast ! Geloof hem niet te hij geweld gebruiken. W a a r o m ? Waarom geweld gebruiken vcor iets, dat rap ! hem is toegezegd, én door Frankrijk, én door Engeland, last not least doyr Tsjechc-Slcwakije zelf?
Opstand in een Fransch tuchthuis
Chamberlain zegt: <Wj laten niets ongedaan om een vreedzame regeling te verkrijgen.* Daladier bevestigt: «Wij blijven DE GENDARMEN MOETEN trouw aan geest en letter van-het anTUSSCHENKOMEN ti-oorlogspakt.» Benesje verklaart: « Tsjecho-SlowaTe Belle-IIe, nabij Lorient, is anderkije heeft voorgesteld dit kónflikt aaf. m a a l muiterij o n t s t a a n in het tuchtarbitrage te onderwerpen. Het is be- huis, dat- door zijn slechte methodes reid dat voorstel te herhalen. Ik Ge- een treurige v e r m a a r d h e i d heeft verloof, dat het geschil nog in een geest w o n e n . van rechtvaardigheid kan opgelost Een t a c h t i g t a l gevangenen overmeeworden, zender dat tot geweld wordt sterden de weinig talrijke bewakers en overgegaan, sbegaven zich' n a a r buiten, w a a r zij h u n Hitler riep uit: «Benesj zal op 1 Ok- lotgenocten, die in den omtrek op tober het grondgebied moeten afstaan. boerderijen w : r k e n , t r a c h t t e n over teHij zal de vrijheid geven aan de Duit- halen zich bij h e n a a n te sluiten. De schers, of zij zullen deze vrijheid zelf bestuurder van het t u c h t h u i s deed esn beroep op de g e n d a r m e n en weldra lialen.» was een" afdeeling v a n 25 m a n ter m * * De eerste indrukken over Hitler's plaatse. rede: Zonder t e g e n s t a n d te bieden, keerongunstig te Londen, d?n de opstandelingen n a a r het tuchtongunstig te Parijs, huis terug. ongunstig te Washington. E r is alleen w a t stoffelijke schade In het beste geval wordt aanvaard, dat Hitler noi een }:ans tot verdere a a n g e r i c h t . onderhandelingen heeft opengelaten. In een artikel van de ^Manchester Gurrdiav» schrijft de diplomatieke medewerker, dat Hitler weldra nieuwe eischen zal voorbrengen. En o.a. wordt genoemd: een volksstemming in... Vlaamsch België! Van waar komt deze gedachte? Wat zit daarachter? De nazi's van het V. N. V. kunnen misschien bizonderheden meedeelen?
** *
Erg spoorwegongeluk in Duitschiand VIJFTIEN PERSONEN GEDOOD
T e Borken, nabij Essen, deed zich Het «Berliner Tageblatt i> schrijft : een ernstig spoorwegoneeluk voor, dat Hitler is de groote bewerker van den h e t leven kostte a a n vijftien personen. Vyf personen zijn met zware verwonvrede in Europa.. Hitler en het Duitsche volk hebben het meest geofferd dingen n a a r h e t ziekenhuis overgevoor het behoud van den vrede, zon- b r a c h t . der Hitler ware sinds lang de oorlog losgebarsten. Wij wisten niet. dat het Berliner Tageblatt een satiriek blad was...
*• * Ge hecht geen geloof aan de nieuwe, plechtige verbintenissen, die Hitler aangaat ? Remcmber. Den ln Februari 1934 zei Hitler in den zeegezeiden Rijksdag: «Beweren, dat Duitschland het inzicht zou hebben de grenzen van den Oostenrijkschen staat te schenden, is absurd en van allen grond ontbloot.* Wablief? .
** * Leuoenberïc7ifen der demokratische pers!... Daarover heeft Hitler reeds dikivijts gedonderd. Onder meer den ln Mei 1936, cp de tribune van den Rijksdag ;
Japansche pantser» f rein door Chineezen ontspoord tot ontsporing gebracht
Van officieuze Chineesche zijde wordt gemeld, dat een J a p a n s c h e pantsertrein des ochtends om twee uur ontspoord is te M a t s o s n , een dojp vier kilometer ten oosten van Tsjiautsu a a n den spoorweg v a n Tackau naar Tsjinghoea ( H o n a n ) , waar Chineesche gueril a t r e e p e n een mijn hadden gelegd. Veertig J a p a n s c h e soldaten w^r* den gedood. Drie wagons z y n verwoest.
'•wpiipftf. 3 - Vooruit, 28 Sept. 1938^,
'
DË ATMOSFEER IN ONS België versterkt de militaire Ontroering maar waardig® maatregelen voor de kaamt e bij de burgerf ijke veiligheid en den vrede bevolking Een dringende kabinetsraad Gisterochtend heeft cers.e-minister S p a a k in zijn kabinet b e r a a d s l a a g d met generaal D e n i s . minister v a n Landsverdediging en l u i t e n a n t - g e n e r a a l van d e n Berghe. hoofd van den l e g ' - staf. Onmiddellijk d a a r o p zijn de eerste-mini-Mer en de minister van Landsverdediging o n t v a n g e n geworden door aen koning. Als gevolg op dit onderhoud is de kabinetsraad telefonisch bijeengeroepen en te 12 u u r ving de raadszitting a a n . die tot 2 uur d u u r d e . Voleen' 1 ^ " l e l e d e c l i n g werd a a n de pers verstrekt : Dc rcgccriin heeft besloten dc reeds genomen milita're voorzorgsmaatregelen te volledicen. Zii besloot het leger op versterktc'n vredesveet te brenacn. D F Z E B E S L I S S I N G TS ALLEEN INGEGEVEN DOOR H E T VERLANGEN OM DE v-TT T o - r r r o EN DEN VREDE TE V E R Z E K E R E N . De regeerins: onderzocht ook een zeker a a n t a l ekonomische m a a t r e g e l e n door den toestand gevergd. Een gewone kabinetsraad is :egen Vrijdagnamiddag bijeengeroepen.
ZES KLASSEN BINNENGEROEPEN Het leger op versterkten vredesvoet beteekent de oproeping van 6 klassen. Wat de ekonomische maatregelen betreft waarvan sprake, deze houden verband met de inrichting der bevoorrading, alsook de onmiddellijke hulpverleer.-ing aan de gezinnen der opgeroepen arbeiders, vcor wie een stelsel van werkloosheid zal worden toegepast.
HET KATHOLIEKE BLOK VOOR DE VERDAGING DER GEMEENTEVERKIEZINGEN Ds h. Moeyersoen, voorzitter van dea Senaat heeft den eerste-minister gisteren op de hoogte gebracht van de wenschen op de vergadering van Dinsdae uitgedrukt door het katholieke Blok. Het Blok oordeelt dat in de huidige om* j standigheden de eenheid onder alle burgers zoo groot mogelijk moet zijn en dat de kiesmeetings zouden dienen geschors. te worden. De h. Moeyerson zou zich ook nog uit zijn persoonlijken naam hebben uitgesproken voor de verdaging van de gei meenteverkiezingen.
SPAAK WEER BIJ DEN KONING >
Eerste-minister Spaak is te 18 u u r voer den derden maal door den Koning ontvangen geworden.
DE H. PAUL HYMANS BIJ SPAAK Spaak heeft gisternamiddag de heer Paul Hymans, minister van State en gewezen minister van Buitenl. Zaken ontvangen om hem te raadplegen over den intern, toestand.
ONZE HITLERIANEN KRIJGEN SCHRIK De verontwaardiging onder de bevolking tegen het nazigedoe van de rexisten en van de VI.-nationalisten stijgt voortdurend, in zoover dat de rexistische leiders zijn vergaderd en in ee:i motie van h u n patriotische gevoelens getuigen. De h h . Paul Daye en Paul De Mont zijn den eersten-min is ter op de hoogte gaan brengen van deze motie.
NA HITLER'S REDE
OP HET VLIEGVELD VAN WEVELGEML
buitenlandsche pers Weinig optimisme te Parijs Terwijl het Ha-vas-agenischap na de rede van Hitler de indrukken samenvatte met de woorden: «Ds -spanning is niet verhoogd», schrijven talrijke Fransche bladen. dat aangezien Hitler al zijn eischen staande houdt, de vrede meer bedreigd is dan ooit. Er dient evenwel opgemerkt, dat de kommentaar van die bladen over den internationalen toestand werd geschreven, voor het bekend maken v-n het nieuwe aan'zod van Chamberlain. «Excelsior» betoogt hoe uit de rede van Hirler blijkt dat ce rijkskanselier handig is en men dus, ondanks de heftige woorden over Benesj en Tsjecho-Slowakije, neg steeds op een internationale overeenkomst mag hopen.
LEON BLUM DOET EEN NIEUW BEROEP OP ROOSEVELT
Léon Blum schryft in .Le Populaire»: «Hitler heeft verkb.ard, dat hij beroep zal doen cn de macht, indien hij tegen den gestelden datum geen voldoening krijn. In dit geval meet opnieuw beroep worden gedaan cp president Roosevelt. Zijn eerste oproep werd niet aanhoord. Dat hij een tweeden doe. Men Is doof gebleven voor beroep, oproep, bezwering. Prerident Roosevelt moet thans zijn rechtstreeksche bemiddeling aanbieden. Dat is hij zichzelf, zijn eigen zielegrootheid verschuldigd».
WAT ZIJN DE VERDERE VAN HITLER, VRAAGT BEDOELINGEN DE BRITSCHE PERS ?
De terugroepingen hebben in heel het land een begrijpelijke ontroering teweeg gebracht. De onderofficieren, die aan den ingang van de kazernen de wacht hielden, hadden het zeer druk met he; familiebezoek. Vele ouders kwamen hun zcons opzoeken om hun een en ander te bezorgen, dat zij in den haast vergaten mee te geven. Het spreekt echter vanzelf, dat de toestand n e t mag overdreven worden en dat de getroffen voorzorgsmaatregelen alleszins geen aanleiding mogen geven to. een paniekstemming. Over het algemeen behoudt men de zekerheid, dat ons land buiten het onmiddellijk oorlogsgevaar zou blyven, maar zoowel de troepen als de burgerbevolking begrijpen den ernst van den toestand. Gisteren heerschte er een groote drukte in de kazerne van gidsen en lansiers te Etterbeek, die nu de voornaamste van de gemo .oriseerde kavalenetroepen is. Niet alleen vervoegden de manschappen van de verschillende eenheden zich by hun regiment, — gezien de terugroeping van klassen der gemotoriseerde troepen, — maar op het oefenplein werden ook talrijke opgevorderde vrachtauto's en partikuiieré personenwagens gerangeerd. Ook eigenaars van motorrijwielen moeten zich met hun rijtuig aanmelden en zij kregen een opvorderingsbiljet. De meeste opgeroepen manschappen waren vóór het middaguur in de kazerne aangekomen en werden dadelijk van slaapmateriaal voorzien. De keukens werden dubbel aan het werk gesteld. Op de Generaal Jacques-de-Dixmuidelaan bleven er veel nieuwsgierigen deze beweging gadeslaan, terwül de oefeningen van de ruiterij en artillerie hun normalen gang gingen. Vele familieleden boden zich aan de kazerne aan en alhoewel het bezoek slechts van 5,30 tot 6.30 uur toegelaten was, konden de meesten zich toch dadelük in verbinding stellen met hun zoon. broeder of echtgenoot, aan wien zü pakjes en geld bezorgden.
we? niet heelemaal afgesloten wordt. Het is echter onzinnig te beweren, dat de Duit-che eischen geijkenis vertoonen met het Fransch—Britsche plan. Verder herinnert het blad er aan, dat Hitler reeds op 7 Maart 1936, toen het Rijnland bezet werd. verklaard heeft dit hii geen territoriale eischen meer te stellen had in Europa. De «Financial News* merkt op, dat één enkel woord van Hitler het geluk of het ongeluk voor millicenen menschen kan beteekenen. Zijn rede heeft de zaken gelaten zocals zö waren. De «Times» schrijft, dat het er op aankomt de latere bedoelingen van Hitler te weten, ondanks het feit, dat hij gezegd heeft- dat na de oplossing van het minderhedenvraagstuk Tsjecho-Slowakije hem geen belang meer inboezemt. Is hij besloten Tsjecho-Slowaküe te wurgen? Wil hij door dit land de graanzolders van den Balkan bereiken ? Ds «News Chronicle» schrijft: Te oordeelen naar zijn rede, ziet het er niet n a r uit, dat Hitler zich bekommerd heeft om de laatste boodschap van Cb-amberlain. De «Daily Herald» merkt op: Wanneer de oorlog komt, omdat zulks het goede plezier is van een diktator, dan zullen wij uit al onze krachten, niet enkel van het Britsche commonwealth, maar met deze van Frankrijk en van Ru~land, vechten. En we moeten niet twijfelen aan de vriendschap der V. S. De einduitslar van dergelijken oorlog zou niet twijfelachtig zyn.
TJit Wevelgem zijn een 20- al soldaten van het le artillerie, die sinds acht dagen te Wevelgem gekazerneerd waren, naar Brussel vertrokken. Er blyft nog slechts een klein kontingent on het vlietveld over. Over de grens, dus op Fransch grondgebied en nl. te Toerkonje, werden de erensposten vervierdubbeld. Op elke post staan er nu 20 soldaten in plaats van vüfTalrijke jachtvlieeu'een hielden maneuvers op het vliegplein.
GROOT TROEPENTRANSPORT TE LEOPOLDSBURG Veel soldaten, die in Leopoldsburg gekazerneerd waren, zijn met speciale treinen vertrokken. Alleen een bataljon van het ITe Linieregiment is te Leopoldsburg gebleven. Het eerste gemotoriseerde Jagers staat eveneens vertrekkensklaar.
VERSCHERPT TOEZICHT OP DE RADIOUITZENDINGEN
Minister Marck ontving een protest van den Tsjecho-Slovaakschen gezang te Brussel, naar aanleiding van sommige berichten uitgezonden door de Fransche afdeeling van het nationaal radioinstituut. Ds minister heeft als gevolg daarvan het toezicht op de radio-uitzendingen doen verscherpen. De buitenlandsche berichten van het radioinstituut zouden aan een verscherpte kontrole worden onderworpen. Diezelfde kontrole wordt uitgebreid tot de buitenlandsche berichten van de partikuiieré zenders. GEEN UITSTEL Aan de diensten voor radiodistriOF UITVLUCHTEN MEER, butie wordt herinnerd, dat het reglement verbiedt buitenlandsche gesproSCHRIJFT DE DUITSCHE ken uitzendingen met berichten te verspreiden. PERS
Buitendien wordt de wenschelijkheid nagegaan van een kontrole op liefhebb"rsuitzendingen bestemd voor het buitenland.
AUTO-OPEISCHINGEN TE BRUSSEL
Te Brussel werden in verscheidene wijken de vrachtauto's, personenauto's en motorrijtuigen opgevorderd en verzameld, j Een komm is ie zetelde ook ln het station van de Groendreef, waar d? bestuurders van de voertuigen bü hun I wagens moeten blijven in afwachtin? dat er een voldoende aantal militaire • bestuurders zouden aangekomen zijn. | Ook op de Houba-De-St ooperlaan j waren talrijke opgevorderde wagens ! opgesteld.
BIJ DE LUCHTAFWEER. TROEPEN
De manschappen, behoorende tot de grondverdediging tegen luchtaanvallen, die dinsdagochtend werden opgeroepen, hadden als verzamelplaats de kerk van Wemmei als aanduiding gekregen. Tot tegen het middaguur kwamen dan ock deze speciale troepen voor luchtafweer in deze gemeente bijeen en onder hen bevonden zich militairen met onbepaald verlof van de kla se 1927. Het regiment van de schijnwerper kregen onderrichtingen zich voor 43 uren van mondvoorraad te voorzien. Te Wemmei zouden zij vernemen waarheen zij verder zouden gestuurd worden. In afwachting heerscht? er onder de soldaten een goed humeur. Zü hadden alle vrijheid om in de gemeente rond te kuieren en eerst cp het middaguur had het appel nlaats.
HET UITZICHT TE GENT
De oproeping van sommige reservisten den avond van Maandag bracht n a t u u r lijk weer esn levendige belangsUMing in de b u u r t e n waar sommige jonge mannen werden geroepen. De berichten over den internationalen toestand werden druk besproken en allerlei gissingen werden natuurlijk gederdrukte gesprekken gevoerd over het mogelüke uitlatingen van Hitler en de algemeene toon w-as eenigzins pessimistisch, door de volledige onzekerheid trent de Hitlerrede werden voorgelezen, Dinsdag morgen waren er eens te meer een aantal personen vereenigd rond de kazernen en bij het station, terwyl in sommige b u u r t e n de praatjes h u n gang gingen. Zekere oefeningen door bet leger uitgevoerd, werden met buitengewone belangstel ing gevolgd en de s*;ra at-strategen gingen daop-sr h u n gang om allerlei veronderstellingen le opperen. Op werkihuizan. in fabrieken, op markten en in magazijnen werden onderdrukten gesorekken gevoerd over het verloop der zaken, wijl met de grootst*? nieuwsgierigheid de commentaren omtrent de Hitler rede werden voorgelezen, uitgelegd en de oproepingen onder de vrouwen vooral een paniekstemming verwekten. Kort na den middag, toan vernomen werd dat weer zes klassen werden opgeroepen tot versterkten vredesvoet stond de stad vlug in beroering en werd het druk in de s t r a t e n . De mobilisatie briefjes die in den namiddag en den vooravond werden bestel' 4 b r a c h t de bevolking op stelten. De grootste en zelfs ömmcgelijkste veronderstellingen werden gemaakt. Familieën werden samengetrommeld van de jonge m a n n e n die h ü n korpsen moesten vervoegen, v:len onder hen werden uitgeleide gedaan naar stations en kazernen en hier en daar greep er wel een ontroerend tooneeltje plaats, die nochtans beter in h s t openbaar zou vermeden worden. Er is geen enkele rede om zich 200 sterk te alarmeeren. er is vooral geen rede om uit een eenvoudigen voorzorgsmaatregel, de uiterste consequenties~te trekken. De regeerine wil alleen door de getroffen maatregelen een elementaire waarborg van securiteit g-even. Wij begrijpen best wat er in de gemoedersn onzer menschen omgaat wanneer zij getuigen zijn van de oproepingen, midden de onzekerheid van de in*:erna,tiona!-:n positie. Maar het dient eens en vooral gezegd dat opwinding, fantazie en alarm uit den booze zijn en er geen aanleiding bestaat om alles in hot zwart in te zien; zelfs wanneer het leger overgaat tot zekere rlaatselii'ke oefeningen of het herhalen van al armtoestanden, dan nog mag daardoor geen paniek worden gevoed.
Over de rede van den rükskanselier schrijft de «Berliner Boersen-Zeitung»: «Rijkskanselier Hitler heeft betoogd hoe ernstig en van welke draagkracht de toestand is, die door de kuiperij van Praag is ontstaan-». De «Voelkischer Beobachter> schrijft: «De rede van den Führer-rijkskariselier is Duitsehlmd's laatste woord. Hg was voorzitter van de Int. Federatie Thans moet men Duitschland, zonMEER DAN 600 DOODEN der uitstel of uitvluchten, geven wat der Textielarbeiders Door den orkaan, die de staten New hem in volle rechtvaardigheid toekomt. Jersey, New York en New Engïand Niemand zal nog kunnen betwisten, Tom Shaw, de oude socialistische dat de verantwoordelijkheid voor de heeft geteisterd, zijn volgens de jongtielarbeiders, was een groot figuur uit ste schatting 600 tot 700 personen beslissing oorlog of vrede, by één man arbeidersleider, is op 66-jarigen leeftüd de internationale socialistische beweoverleden. Shaw heeft jarenlang het ging. Toen, een paar weken geleden, gedood en 20.000 dakloos geworden. ligt : Benesj». (!!) Londensche distrikt West Ham verte- de Belgische textielarbeiders te Gent Duizend menschen zijn in ziekenhuizen genwoordigd en was een der r " '" *-i hun schijterend 40-jar'g jubileum vieropgenomen, e:n gelijk aantal werd ONTSTEMMING vertegenwoordigers uit de vakbewe- den, was Shaw naar de Arteveldestad thuis verbonden, twaalf duizend gezinging. In het eerste kabinet McDonald, gekomen, om er aan de meeting ln het nen zijn noodlijdend. De schade wordt IN DE V. S. in 1924, was hij minister van Arbeid cirkusgebouw deel te nemen. Dit gethans cp 390 millioen dollar geschat. De Amerikaansehe openbare mee- en in het tweede minister van Oorlog, .«^hiedde heisas niet, omdat de ziekte Uit zeven verschillende staten zijn welk ambt hü echter spoedig neer- Shaw reeds te Gent aan het bed gening is erdoor getroffen, dat in zyn 100.000 arbeiders van de werkverschaffing naar de noodlijdende gebieden ge- rede rijkskanselier Hitler met geen legde, omdat het, niet met zijn inzich- kluisterd h'eld. Uit Engeland bere-ikt ten, die meer en meer de richting van ons nu het treurig nieuws van een woord over de boodschap van presizonden, om hulp te verleenen. Het Lansbury/ uitgingen, vereenigbaar noodlottigen afloop. Zijn dood zal overstroomingsgevaar vermindert, dent Roosevelt heeft gerept. bleek. overal, — ook in België, — als een Men is de meening toegedaan, dat doordat in de afg-loopen drie dagen Tom Shaw, di-° dr voorzitter we." "",n zware sla» voor de vakbeweging gode zon weer heeft geschenen, doch vee de rede van Hitler den bestaanden toevoeld worden. stand niet wijzigt. de Internationale Federatie van Tex-' plaatsen zijn neg geïsoleerd.
De cDaily Telegraph:- schrijft over de rede van Hitler, dat hiermede de
De Engelsche socialistische leider Tom Shaw overleden
De balans van den orkaan in Amerika
F E U i L L E T O N
« V O O R U I T »
Laat ons weggaan, al die verdom- zü verkoos — of als Herndon verkoos. NR. 28 de—menschen... dat is my te veel' Zü was den heelen avond knorrig, maar
-„SINCLAIR LEWIS
e late huwelijksreis VAH SAM BH PRAH Door een ruime hall met wandtapyten op muren van bewerkte stuuc en hooge Italiaansche kandelaars onderaan een trap van notenhout, werden zy gebracht naar een salon in gebeeldhou"vd eiker.houc, hoog als een kerk en veel rumoeriger. Daarna was er voor Sam niets anders meer dan verwarring en gebabbel. Er moesten wel een vyftig menschen op de thee zyn gekomen, menschen met allerlei titels en aangename manieren, menschen. zóó beminnelifk. dat hij hen niet haten kon, zooals hü zoo vurig wenschte. Waarover zü allemaal spraken, heeft hU nooit geweten. Zy hadden het over Sybil, die een actrice scheen te zyn en over politici (hü meende dat het politici waren), die zü aanduiden als Nancy en F. E. en Jix en Winston en de p. M . Iemand sprak over ieto wat hü de «Grand National» noemde en Sam was er niet zeker van of het de raam van een bank, een verzekeringshiaatschappij of een hotel was. Wat moest hü doen wanneer een hem geheel obekende dame vroeg : «Hebt U H.G.'s laatste gezien ?. — Nog niet, antwoordde hy zeer
gevat, maar wie of wat H.G. kon zijn, neaft hü nooit vernomen. En door den kleurigen maalstroom van menschen zag hü, niet zün door eenzaamheid gepijningd hart, Fran zich kalm, stralend, zelfbewust en mannenbekorend bewegen, al^f zy thuis was. Zy vormden allen één gezin; zü namen haar daarin op; maar hoe hü-zelf onder hen kon worden opgenomen. — daarvan had hü geen begrip. Hü had büeenkomsten van bankiers toegesproken, hü had op een bal van de Club duizend dansende menschen gekommandeerd; maar hier... deze lieden waren zoo vertrouwelük met elkander, zoo zeker van zichzelf, dat hy een vreemde eend in de büt was. HÜ ontsnapte aan de dame, die wist van H.G.; hij werkte zich door de massa in de hand gehouden theekopjes h«en totdat hü Fran had bereikt. Zü was (niet zeer waarheidslievend) bezig, een nian met een monoele toe te vertrouwen, dat zü vurig, hartstochtelük en rusteloos belang s:elde in PO». Toen Sam de gelegenheid schoon zag zei hy zuchtend tot haar :
— Ze zyn schattig ! En ik heb een geweldig sukses bü Lady Ouston genad. Zy wd, dat we öy haar in ae stad komen eten. — Wel... ik zou graag even... Ik dacht dat we een beetje frissche lucht kunnen happen vóór het diner. IK voel me hier niet op m'n gemak. Ze spreken allemaal zoo snel. — Ge scheen u toch n^et zoo erg te verveien. Ik zag u in een hoek met de gravin van Baüol. — Zoo ? Wie was het ? Al de vrouwen met wie ik sprak, zagen er precies uit als andere vrouwen. Waarom, voor den duivel dragen zy hun «kroontjes niet ? Waarachtig Fran, dit is my te machtig. Ik kan met een paar honderd menschen tegelük samen zyn maar niet met de heeïe Britsche aristokratie. Zy... — Beste Sam, ge praat precies als de heer A. B. Hurd. — Ik voel het ook precies als de heer A. B. Hurd. — Eischt ge soms, dat wü Zenith meenemen overal, waar we naar toe gaan ? Weigert ge iets goed te vinden, dat ook maar in het minst afwükt van een party poker by Tub Pearson ? En wilt ge beweren, dat ik ook gerimpeld en oud ben en niet ge.schikt voor het voorname leven, dat ik wil leeren te veroveren... O, ik kan het, ik kan h e t ! Ik ben er mee bezig ! Moet ik nu met u teruggaan en in Lord Herndon's deftige villa de «Observer» gaan lezen, of op andere manier gestraft worden voor uw knorrige bui?
niet tegen Herndon, en beslist nie: tegen Lockert. Zij hadden sleehcs een souper van koude ham en biefstuk, zonder andere gisten, en voor de buitenwereld was Fran wuft. Zü speelde barno, en speelde en speelde, en van het oogenbii'k. af dat Herndon met Sam een harttoehtelyl: debat was begonnen over auto-lantaarns, hing Lockert over de piano. Herndon en Sam zaten aan het andere einde der salon, vóór den haard, met den rug naar de piano, maar in de Venetiaansche spiegel over den haard kon Sam de anderen bespieden, en hü deed * t ook, niet op zijn gemak. Eerst toen kreeg hij zekerheid, dat Lockert veel meer begeerde dan een beleefde vriendschap met Fran. Lockert sloeg haar muziek om, hij zei op teemerigen toon beminneiyke hatehjkheden, die bhjkbaar meer uitwerking hadden dan vleierij. Zijn hand raakte haar mouw, en bleef eens rusten op haar schouder. Zü verwyderde zyn hand en schudde het hoofd, maar zy was niet boos. Eens hoorde Sam haar zeggen : ... Ik weet niet waarom u mü bevalt... met uw onstellende ingenomendheid met uzelf... Hü gevoelde zich als een waardig vader, die een oogje moest houden op zijn dochter en een harer bewonderaars. Toen begon hij boos te worden. — Wel verdomme, was het daarom dat Lockert ons hiernaartoe heeft gehaald ? Om Fran het hof te maken ? Denkt hy, dat ik er de man naar ben. om dit toe te laten ? En denkt zü het soms ? Maar ZIJ was het, die een knorrige Toen ze naar bed gingen ontla-stte bui had, ofschoon hü haar had aan- zich zijn opgekropte ergernis in een gespoord om te blijven — 200 lang als beklemd :
BRIEF
UIT
PARIJS'
en zijn pacifisten Flandin wil het Volksfront vernietigen : Gemeene en verraderlijke uit" latingen. / Frankrijk door leeft men in een beangstigende oorlog sat^ mosfeer VAN ONZEN BIJZONDEREN KORRESPONDENT PARIJS, 26-9-38 satie) zoolang Frankrük niet ls aangevallen, want ee n mobilisatie stemt Een paar maanden geleden heb ik omzeggens overeen met een oorlogsop deze plaats, zooals men zich wel- verklaring, en, volgens de grondwe", licht zal herinneren, de meening weer- kan een ocrlcg slechts worden vergegeven van ^en vooraanstaande Fran- klaard, na een voorufgaandeiüke sche politieke personaliteit, over de instemming van Kamer en Senaat. drijverüen v«m Flandin. Flandin, zoo ••• zei mij de vriend op wie.i ik mij /afgezien nog van die ongehoorde beroepen kan, wil hoe dan ook het interpretatie der grondwet — wat zou Volksfront vernietigen en hoopt, wanwel met een socialist of een komneer dit hem aa-1 gelukt zün. de lei- er miKiht gebeuren, die het in een toeding van de regeering te kunnen overals den huidige zou wagen soortnemen. Het vechtterrein dat hem daar- stand gelüke meeningen naar voren te brentoe het best geichikt schijnt, is dit of bedreigingen te uiten in den van de buitenlandsche politiek. Hier gen £:.rd van deze, -aeuitrdoor dien bu*> kan er naar zün meening een breu-c gerUjken patriet? Maar ach;er F:anworden bewerkstelligd tussehen de staan er velen die hem luidruchtig radikalen en de «Marxisten» en dit din cf zwygzaam goedkeuren, en wel diehet snelst en het gemakkelykst. genen die de vaderlandsliefde in pacht hebben en die bü elke gelegenheid den Op myn vraag, of dan de r_dikalei te vinden zijn zouden vcor zyn ziens- mond volhebben van Frankryk's eer. wijze, dat er n.1. dcor verregaande vi/e spreken niet eens ven de mantoegevendheid een overeenstemming te nen en van de dagbladen der reaktie. bekomen ware met Hitler, bekwam k Dat de Matin, de Journal, de Aetion het volgende antwoord: «Bij de radi- Franjaise, de Jour, en met eenige kalen is alles mogelijk. en overigens aarzeling de Figaro heden aan defai zijn er onder hen talrijke heerschap- tisme dcen, zal niemand verwonderen. pen die reeds sedert langen tijd de die in de laatste jaren de evclutie wegen van Flendin opgaan». Men heeft gevolgd van de Fransche opennoemde nadmkkelyk Bonnet en Ohau bare meening. Merkwaardig is, dat temps. Van Daladier zei men, dat hü zich bij deze organen menechen aan neg aarzelde. Men moest hopen, dat sluiten, wiens politieke plaats moet de invloed van den loyalen Herriot worden gezocht in de middens van de hem vo;: de party zou kunnen bshou- links£t<:ande bur:erü« We noemen den. Caillaux, die vol temperament Daladier heeft aangeraden toe te geven. Heden konstateert Herriot met Emile Rcche en Pierre Dominique van tevredenheid, dat hü ondertusschen de «radikale» République, voor wien zijn deel ten zeerste is benaderd. Op het een uitgemaakte zaak is, dat «alleen de vragen of ze tegen het prijjrgeve-i Sovjet-Rusland naar den oorlog dryft. van Tsjecho-Slowaküe, een afwyzende Verder Milhaud in de niet minder radihouding zouden aannemen en op de kale «.Ere Nouvelle*, de radikale voorandere- of ze de onmiddeilyke bit- zitter van de Kamerkcmmiscie vcor eenreeping van het parlement zou- Buitenlandsche Zeken; Mistler, die uit den verlanren, werd de reeds wanke- sympathie voor de diktatuur namelende eensgezindheid van de linksche lijk niet wegsteekt dat hij sympathiek groepen heelemaal verbrokkeld: de staat tegenover arbeidskainpen naa" radikalen aan den eenen kant, de Duitsch model, en niet ten laatste socialisten en de kominunisten aan de vroegere socialist Dèa*, die juist den anderen kant, en tu"schenbeide, zooals de beschaamde Hitlervrienden de onstandvastige, tussehen Boncour's spreekt van de rechten van de neutraen Violette's meening aarzelende, maar liseering van Tsjecho-Slowaküe. steeds meer naar recht neigende «Union Républicaine social'ste». Ook in «L'Oeuvre. bemerkt men stroomingen, die in andere tüden door Pierre Etienne Flandin, de voorzit- de nationalisten ten zeerste werden ter van de zonderlinge partü, die zich gebrandmerkt, en overal in deze mid«Alliance démc era tiquet. noemt, is dens wyst men op een heele reeks eigeniyk een raadsel. Hij was het, die redenen ten gunste van een zwakke als minister van Buitenlandsche Zake-i onderwerping. Ofwel hebben de met aan het parlement in dringende be- Praag afgesloten verdragen hun gelwoordingen de ratifikatie van het op digheid hebben verloren, ofwel zün ze wederzijdschen steun gebaseerd ver- niet toepasse.ijk omdat de Duitdrag met de Sovjetunie aanbeval, en sche legers niet de grens zün overzich te dier gelegenheid tegen diege- schredm; ofwel zegt men, dat de Tsjenen keerde, die de onzijdigheid van hun beloften niet hebben geFrankrijk in geval van een kónflikt chen houden. Vaak ook komt men naar tussehen het pan-germanisrne en het voren met het nationaliteitenprincipe pan-slavisme aanbevelen. als men niet beweert te üveren voor «Zulke woorden, zei hij, zouden in een byna stoïcyn.sch aanmoedigend Europa een verschrikkelijk onheil aan- pacifisme. Dat de vrede op een andere richten, als men ze moest aanzien als en doeltreffender manier te verzekeren de ware meening van het Fransche ware wordt niet eens door die tot alle toegevingen bereide menschen in volk». Vanwaar die omimekeer? D;t een aanmeking genomen, en dat zou — politieker in den loep der tijder. van op zün gunstigst gezegd verband housienswüze verandert inzake bepaalde den met het feit, dat het er voor hen feiten en toestanden, spreekt vanzelf, om gaat — enkele zeer weinig talmaar hü moet toch in staat zijn een rijke personen uitgezonderd — om de aanvaardbare reden te hebben om van omverwerping van het Volksfront. houding te wi'selen. De vooruitzet- Dat -in de eerste plaats. De Binnentinren va;i de internationale politiek landsche politiek gaat voor. Eijn heden in feite dezelfde als ten *»* tüde van de ratifikatie van het verMoeten we het verdenken koesteren dras met Rusland, — het eenig vervoor een reek: ministers, dezelfde «rchiï is misschien dat de toestanden dat overwegingen den doorslag gaven? zich hebben toegespitst. Wat betreft den minister van BuitenHet kónflikt dat Flandin drie jcren landsche Zaken Bonnet en den minisgeleden als mogelyk bestempelde, is ter van Financiën. Marchandeau, ligt nu akuut gewerden. Waarom beoor- zulk een vermoeden voor de hand. Bü deelt hij het niet meer heden als teendertijd. Is het werkelijk de ambitie, die ham daartoe drijft? We zouden het omzeggens moeten veronderstellen, daar er geen andere reden voor te vinden is. M-ïar die hoormoed is byna landverraad, want hij treedt de ware belangen van Frankryk met de voeten. Hij wil z y n doel bereiken, ock als de weg daartoe voert naar een kapitulatie van zün eigen k:nd tegenover de eischen van het pan-germanisme, iets dat hü vroeger zelf zoo hevig van de hand wees. Frankrijk moet zelfs van zijn recht afzien, Hitler nog langer zijn verdragsbreuken te verwyten, als maar door de ineenstorting ven het (Zie begin blz. 1) Volksfront de baan w.rdt vry gemaakt voor hemzelf, die, min ofo meer de ascistirche methoden neau nde, rie heerOok de demokratische schappü van het kapitalisme besloten is te vestigen en de sociale veroverinlanden gen van de twee laatste jaren te verNoodgedwongen hebben de demokranietigen. tische landen, onder den druk van het militarisme der fcetalitaire staten, hune bewapening moeten opdrüvcn. De artikels, waarin cie verdediger i>aar vorming van nationale voorvan een welwillende onzydigheid tegen- raden de met de landsverdediging nauw over den Duitschen diktator zün stand- verbonden is, hebben ock deze landen punt verdedigt zyn — om het zacht uit een s.ockeerinigspolitiek ingetzet. Het te drukken — verbazingwekkend. Op meest treffende voorbeeld daarvan het meest kritieke oogenblik legt hy vinden wy in Groot Brittanië. dii-arin uit, dat Frankrijk niet in staat In het vcorjaar van 1938 kondigde is een oorlog te veeren, omdat de regeering de bewapeningen heeft ver- Sir John Simon plotseling aan, dat waarloo d en omdat bovendien de Engeland o.m. groote reserves van meende Ihe'd van ce b"vc ki-e den graangewassen en suiker had aangecorlog niet wil. Dan teekent hü pro- legd en dat de regeering er vast toe test aan tegen iederen maatregel, die besloten was, deze handelwüze verder betrekking hitto-ben zou tot^cn algemee- uit te breiden. Voor zooveel cüfers ber e mobilisatie: «IJk ontzeg s^n de regee- kend gemaakt- werden, besteedde Enring alle moreele recht (tot mobili- geland trtnogtoe, a:n de vormin? van zün nationale goederenvoorraden, ongeveer 16 millioen pond sterling. De ervaring leerde zelfs dat men de te — Kük eens beste meid, — al dat Loeiden doorgedreven politiek niet Zyn Lordschap, Haar Genade, Oud- eens op de greote goederenbeurzen geEngeland, al die vorsteiyke verblüven... waar werd, zoodat de van regeeringsdat is allemaal goed en wel... ik heb wege gedane ankcopen tot geen speer van genoten, maar u slaat het naar kulatie aanleiding gaven. het hoofd. Ge laat toe, dat Lockert Zynerzijds regelde Frankrük de veel te vrüpostig met u is. Ge züt heelemaal uit uw gewone doen. Thuis had kwestie door een reeks wetten op be hü het niet moeten wagen u van die vorming van ekonomische reserves. Maar hier werden neg geen officieele complimentjes te maken... aankoopèn geda-:n. Frankrük is inder— Waarde meneer Dodsworth, be- dad van meening dat, in geval van doelt u te insinueeren... nood, de toevoer van goederen uit de koloniën en uit het buitenland vol— Neen, ik zeg het ronduit. Op goed doende gewaarborgd blüven kan om vaderlandsche manier ! de opstapeling, bü voorbaat, van groo— Bedoelt ge te insinueeren, dat ik te voorraden, overbodig te maken. De major Lockert of iemand anders de wetgeving waarvan spraak heeft veelgeringste onbehoorlüke avances zou eer de maatregelen getroffen die de laten maken? Ik die thuis nooit on- regeering gebeurlük de kontrole der fatsoenlyke dansen ,-dulde, die nooit gansene ekonomie van het land in in mün leven ook maar in een taxi harden geven. iemands hand heb vastgehouden of Eindelijk hebben sommige kleine iets dergelyks? Mü. die u — o, het is al te gek — mij, die ge eeuwig en al- Staten zich ook wel voor het vraagtijd hebt beschuldigd, dat ik te ge- stuk moeten interesseeren, daar het slacutslo-es was om aan mannelüke te- hen, indien een Europeesche oorlog geerten te voldoen! O, het is te veel! uitbrak, moeiiyk vallen zou, hunne bevoorrading zooals in vredestüd te — Ja, thuis is dat zoo geweest. Of- handhaven. De Zweedsche regeering schoon ik nooit van geslachtsloosheid b.v. belastte verleden jaar een spebeschuldigde — al heb ik er ook ver- ciale rijkskommissie met de s^-'die van duiveld erg onder geleden. Ik heb ge- een netionale stockeeringspolitiek. De duld gehad. Ik heb gewacht. Een heel kommissie rtelde de daartoe te vollangen tüd gewacht. Dat maakt het gen principes en reielen vcor, en nu juist des te erger — wanneer ge zoo thans reeds gaf Zweden meer dan weinig wordt aangetrokken door my, 70 millioen kronen uit om reserves van te zien dat ge u overgeeft aan dezen levensmiddelen en grondstoffen aan te man, of ten minste, ik bedoel, dat ge leggen. In Holland nam men zün toezoo klaarblyktlijk aangetrokken door vlucht tot een andere oplossing. Men hem wordt, alleen maar omdat hü-.. spoorde er de prfvaatondernemingen toe ai'n, voor eigen rekening regelma— O, zeg het maar: omdat hü de tig bepaalde stocks te onderhouden. neef is van een Lord! Zeg het maar! In Zwitserland gaf een wet aan de Probeer maar om me voor te stellen bondsregeering de macht, gebeurlijk als een zoo verachtelijk mogelijk dorps- de gemeenten en de privaatfinnas tot meid! het aanleggen van voorraden te ver(Vervolgt)
een Daladier en andere radikalen reeds minder. Ze hebben zich zonder den minsten twüfel hoo.dzakelük laten leiden door bedenkingen inzake den buitenlandschen politieken toestand, en nameiyk door rekening te houden met de Engelsche vriendschap. Maar helaas hebben ze daa.by evangoed als Flandin, hun verleden vergeten. Daladier b.v.b. dat hü op 12 Juli 1938 op een banket over de «voor Erankrijks onvernielbare en heilige verplichtingen tegenover T.jecho-Slovakije> heeft gesproken; Bonnet, dat hü den vierden September uitriep: «Frankrük zal in alle geval trouw blyven aan de overeenkomsten en aan de verdragen, dia het heeft afgesloten». De beide staatslieden worden er ook niet graag aan herinnerd, hoe ze in Ap ii van d:t jaar bij hun bezoek in Londen sommige Engelsche opwerpingen tot grootere teruggehoudenheid tegenover Tsjechc-Slovaküe energisch van de hand wezen. Gelukkig zün er in de regeering een paar mannen, die zich in hun geweten schuldig voelen en die daarenboven dit tot stand brengen "an achter hun rug voldane feiten pijnlük aanvoelen. Paul Raynaud, Georges Mandel en Champetier de Ribes — alle drie staan aan den rechtervleugel van de radikale partij — hebben aan hun chef passende bezwaren overgemaakt, en al: ze daaruit de uiterste konsekwenties niet hebben getrokken, dan is het omdat ze op dit oogenblik een regeeringskrisis willen vermyden. Onder de radikale ministers zün er enkele, die zich niet minder onbehaaglük voelen dan hun gematigde kollega's, maat die geloiven neg meer te zijn gehinderd in het nemen van een besluit, omdat Daladier niet alleen eerste-minister is, maar ook de leider van hun partü.
** * Al deze stemmingen en stroomingen schenen weli:waar in een nieuwe richting gedrevan te zyn geworden toen Tsjecho-Slovakije de algemeene mobilisatie verordende eh Frankryk zich ook genoodzaakt zag, nieuwe zekerheidsmaatre gelen te treffen. Als ondanks alle toegevendheid de toestand te ernstig werd, dan moest tevens een vastberadener houding worden aangenomen tegenover de aa-zelenden en tegenover diegenen die op koropromissen zyn belust. Tot dan opnieuw de besli sing werd verdaagd tot den eersten Oktober. Of nu van Parys uit een nieuwe druk zal worden uitgeoefend op Praag? Bü velen is toen het nieuws werd bekend gemaakt, zoo bij de eenen als bü de anderen, ondanks al hun liefde voor den vrede, een gevoel van schaamte opgedaagd. Nu diskussieeren de menschen in stad en land, waar de gelegenheid er zich toe biedt, over den toestand. De woorden oorlog, regiment, mobilisatie doo klieven de lucht, en herinneringen aan dien oorlcg, die aan alle oor-lcgen een einde stellen zou, wordett allerzyden in het geheugen gebracht. Dat BDÖ! zonder paniek, rustig, in allen ernst. En zoo zitten en diskussieeren de menschen niet alleen in Frankrijk, maar heel Europa door en men koestert slechts den wensch dat men al"esbehalve tot denelfde avonturen geraakt: men vervloekt het fascisme en zün handlangers! Th.
NATIONALE GOEDERENRESERVES in dienst van den oorlog plichten, hetzelfde trouwens vanwege den staat zelf daarbü niet uitgesloten zynde.
Vr edesreserves Hetgeen hierboven uitgezet werd, betreft uitdrukkelük de mogelükheid van oorlcg. Maar de vorming van nationale goederenvoorraden met dit büzonder doel, deed sommigen, nadenken. Zoo kwam men op het idee, dat een soortgelüke handelwüze cok wel met het oog op tüdperken van vret*e kon toegepast worden. Wanneer b.v. de ekonomische konjunktuur, op een zeker oogenblik, een te-veel aan een bepaald predukt verraadt, zegt men, kan nationale stockeering de desbetreffende markt saneeren en de prüsineenstorting vermüden. De aldus opgestapelde stocks zouden dan in een andere periode — b.v. bü zeer sterke prijsstüging — dienen kunnen om de buitensporige prüzenhausse te beteugelen. Kortom, men ontwaart in het manipuleeren van nationale gcederenreserves een middel ter normaliseering van de konjunktuur. Praktisch beschouwd, handelt thans reeds Argentinië is zoo'n geest. Deze Zuid-Amerikaansche republiek is, men weet het. een belangrijk producent van graangewassen. Op het oogenblik van den oogst m:eten al die graangewassen ten spoedigste voor den export verscheept worden. Tot vóór korten tüd benuttigde de internationale spekulatie dezen toestand om. op grend van het aanz'enlüke aanbod, de prijzen naar beneden te duwen. Maar sedert eenigen tüd heeft de Argentünsche regeering groote stapelhuizen doen bouwen, in dewelke de oogst gedeeltelük ondergebracht wordt, zoodat de landibouwers hem niet ineens dienen te verkoopen. Dit is meteen, alleszins, een meer gezonde handelwijze dan het in zee werpen van tarwe warmeer de oogst te grcot uitvalt. Ook in Engeland overweegt men sooctgelüke ma-.treselen. De bekende ekonomist J. M. Keyne stelde b.v. 'de regeering voor, indien noodig, het niet aaii den man getracht overschot van sommige groote grondstoffen die door het Britsche Rük geproduceerd worden, over te nemen en te stockeeren. Wellicht bestaat er in deze en gene voorstellen een middel om, in vredestijd, het ekon:misch leven van de wereld regelmatiger te doen verloopen dan voorheen. Indien zoo, kan uit - ae t aanleggen van nationale goederenreserves met het oog op den kollektieven mcord dien men oorlog noemt, mi^ ch?en nog voor het Men-chdom ean ekmomisohe politiek geboren worden die, in plaat? van dood en vernieling, de regelmatigheid en de stabiliteit brengt die de wereld broednoodig heeft.
4 - Vooruit, 28 Sept. 1938,
HET
1NTERCLUBKAMPIOENSCHAP
§ P O R T - ECHO VAN BELGIË
•Telefoon : 157.48 - 2 Iijneq
BKIEF
UIT BWUSSEL
Curegem Sportief kampioen l e kategorie f8 [W slie van de weet houden milifa're vce'baispeiers en het knappe werk v. keeper Mertens en Wielersport Meereibeke van de 2e DE UITSLAG 1. — Curegem Sportief. DEDOND.&A 53' 29 4, 5 Cousteeren 53' 3ü Kneepkens 53' 30 1/5 Claessens 53' 30 2/5 Totaal : 3 u. 34 m. 00 s. 2 5. Gemid. ; 53' 3 0 " 1/10. 2. — Antwerp Wleler cn Supportersclub, Lode Janssens Delathouwer Ronsse. Ronge. Totaal : 3 u. 34' 4 5 " . Gemiü. : 53' 4 i " i, _. . 3. — Koval Ain.U',,1 . . . Bruneei H. Jacob E. Bracke Valkenborg. Vissers.
Totaal : 3 U. 35' 3 0 " -i/5. Gemid. : 53' 5 2 " 9/20.. • 4. — Pesant Club Luik. Adam. Dignef. Ma sson. Onckeimckx. Totaal : 3 u. 36' 43 3. 5. Gemiddeld : 54' 10" y . 0 . 5. — VUve St. Llooi. Chrlsuaens. Knockaert. Lowie. Baroe. Kint. Totaal : 3 u . 37'ö v. . Gemid. : 54' 16" 2/b. eDolfke» Braeckeveldt, die uitste6. — ualkscheberghe, Totaal : 3 u. 3Ï* 5 9 " . kend reed voor Meirelbeke Sportief Gemid. : 54' 2 9 " 15/20. Gisternamiddag werd h e t interclub- 7. — Luviliacgen Sportief. Totaal : 3 U. 40' 3 5 " 3 5. kampioenschap van België te Schoten Gemid. : 55" 0 8 " 9. 10. verreden onder groote belangstelling. De renners hadden 39 kan. 100 m . af 8. — (/puit Club der Denderstreek. Claeys. te leggen. Grysolle. Wegens de militaire maatregelen, die Beirnaert. in ons land getroffen werden gaven verClapdorp. scheidene clubs forfait. Het eerste verTotaal : 3 u. 42' 2 9 " 2 / 5 . trek werd te 13 u u r gegeven aan de Gemid. : 55' 3 7 " 7/20. Dylespurters van Mechelen (2de kate- 9. — Staempersclub Leuven. gorie). Totaal : 3 u. 42' 3 8 " 4, 5. Vijf m i n u t e n later kwam Brugsche Gemid. : 55" 3 9 " 7/10. velosport aan de beurt en m e t tusschen- J0. — Meenen Sportief. r u i m t e n van 5 m i n u t e n liepen de ploeVervaecke F . gen van stapel. Vlaemvnck. Gailo. Curegem Sportief haalde den titel Pvncket. t h u i s vóór Antwerp Wieier- en SupporTotaal : 3 u . 42' 5 4 " 4 / 5 . tersclub, die als groot favoriet vertrokGemid. : 55' 4 3 " 7/10. ken was. Velociub « De Zeemeeuw ». Dedonder overschreed als eerste de 11.S. —Maes. eindmee' en lukte den besten individuDemo1, der. eelen tyd. V. Isegem. De Belgische titel van de tweede kateLen gier. gorie g i q j naar de Wielersport MeirelTotaal : 3 u. 44' 3 0 " 3 5. beke, dat zich met Hermie BraeckeGemid. : 56" 7 " 13. 20. veldt, Vande Vivere en Vande MeerII KATEGORIE schaut buitengewoon kranig t e weer 1. — Wielersport Meirelbeke. stelde. Hermie 55' 7 " 4 / 5 . Voor de naarstige werkers van MeirelBraeckeveldt 55' 8 " beke moet die hooge onderscheiding wc! Vande Vivere 55' 8 " 1/5 van buitengewoon aanmoedigenden aard Vanden Meerschaut 55' 8 " 4/5 zün. Totaal : 3 u. 40' 3 2 " 4 / 5 .
Cercle en Gantoise geen volledige ploegen ! De Bruggelingen, die Zondag rond De Schepper, van Cercle, vond zijn het veld van Cercle stonden, hebben clubinatcn van verleden jaar en zelfs het ender stoelen noch banken gestoken, van dit jaar terug. Slechts in de eerste dat het voortgebrachte spel voor veel helft heeft hij voor zijn eer gewerkt, verbeteringen vatbaar was. Gantoise want bij de herneming was hij bepaald kan verontschuldigd worden. Cercle op. minder, daar op volle kracht werd geLangs den anderen kant hadden 'speeïd zonder invallers. Voornamelijk de met malkander xoorlijnen moesten het bepaald tegen t Maieu en D'Aubioel kennis gemaakt te Maaldcgem en deden de opgestelde verdedigingen afleggen. verdienstelijk Zoowel Ballegeer als Vermeersch en de eene naast den ander Kerssc als Van Overmeiren, waren back- werk. paren die gemakkelijk de pogingen van We durven zeggen dat de ster van de respektievelijke doel-aanbrengers wis- het veld M. Van Overmeiren zou mogen ten te verijdelen. « All-round »-schutters genoemd werden. Van moede worden zijn te Brugge sinds lange jaren zoek was bii hem geen sprake. Hij kreeg van geweest en in de opkomende generatie l de enthousiasten weldra dne naam van schijnt er maar ook geen verbetering te het « trekpaard », zoodanig scheen- hij komen. Geregeld wordt de hand gelegd adem in overvloed te hebben. Kon hij op zeer vlugge back's, maar daarmede i andere spelers ermede bedeelen... worden nog geen doelen geboren. HetAan den anderen kant hebben de hoezelfde euvel scheen Zondag ook Gantoise te endermijnen. Want bij de laatste | ken. Dol bij Gantoise en Eeckman bij minuut ging Van Overmeiren back in . Cercle, zich in rapheid niets te verwijde voorlijn gaan spelen, en het scheelde I ten, doch missen af en toe een gepast geen haar of op de allerlaatste sekonde schot. Alleen Gadisseur was bij « blauwGantoise telde den gelijkmaker, via een , wit •» éen tegenvaller. Over het algemeen back, die reeds meer dan 89 minuten i kunnen de meeste spelers, die Zondag tegen mekaar aan het werk waren, spel achter den rug had .'... goede elementen genoemd worden, doch Deze wedstrijd bood nochtans een vooral het samenspel cn de afwerking groote aantrekkelijkheid op zichzelf lieten te wcnichen over. We betwijfelen zonder verandering, door de persoonlijkheid van verschillende indien Gantoise. prestatie van verleden spelers. Vooral de oude Commines was de ophefmakende herhalen. een spannend vraagteeken. Niettegen- jaar zal kunnen staande zijn lange voetbal-carrière mocht Het seizoen is echter nog lang en daar hij een man op zijn plaats genoemd de « commitard3 » van Cercle het beste worden. Al zijn voorzetten waren ge- vcor hun ploeg over hebben, zullen de meten als met een kompas. Eén enkele beste opstellingen zeker nog niet bemaal in vlugheid moest hij het afleggen. proefd zijn geworden. HUGUES.
Gemid. : 55' 8 " 1 5. 2. — Wfclrr en Support S(. Gillis-IH-n(lermontle. Moerenhout. De Bruyne. Bonduel. Va:i Herzeele A. Totaal : 3 u. 43' 9 " 1 5. Gemid. : 55' 4 7 " 3. 10. 3. — Btauwput Leuven. Totaal : 3 u. 43' 17" 1,5; Gom.: 55' 4 9 " 3/10. 4. — Les Gilles de Binche. Totaal : 3 u. 43' 2 9 " 4/5. Gem.: 55' 52' 9,20. 5. — De Dylespurters Totaal : 3 u. 45* 3 " 4/5 Gem.: 66' 16" 19, 20. 6. — Levrlers St. Glllols Totaal : 3 u. 45' 17" 2 5 Gem : 56' 19" 7 20 7. — Veloclub Tielt Totaal : 3 u. 46' 3 8 "
Hadden we een onregelmatig In het Pransohe weekblad «1'Echo des Sports» komen we van de hand van kon-frater Victor Breyer een artikel te lezen, waarin de regelmatigheid van de wereldkampioenschappen voor beroepsrenners op den weg betwist worden. Konfrater vond de stof vcor zijn artikel in een kort bericht, dat verscheen in een Enge sch dagb:ad, van de hand van den oud Engelschen sprinter Bailey. Volgens dezen oud-renner verklaart zou Neuville op het oogenblik, dat hij de leiding had met 40 sekonden op al de andere renners, en zijn kansen op eindzege er best voorstonden, verplicht zijn geworden doo;- een BeLgisch officieel het tempo t e vertragen. Neuville kreeg
Eug. Vanden Bossche de sterkste te Lovendegem In den juniorskoers te Lovendegem behaalde de sterke Eug. Vandenbossche zijn zooveeite zege van het seizoen. Hij klopje er in den sDrint op overtuigende u-ijze Degeest en Ciaeys. Op 35 sekonden voLgden dan Impe. Het*oelinck, G. P e smet, Degraeve, De Rudder. Pelaers, De Wannemacker en Cnudde.
't Is trouwens gedurende die veriode van Vtlvoordschc drukking tijdens de eerste helft, dat er de strenge hand van den heer Langenus ncodiq was om het te hard en stevig ingrijpen van • de Mechelsche verdedigers te beteugelen. Als we ten zeerste het foutief optreden van sommige Mechelaars laken dan voegen wij er niettemin aan toe dat we toch moeten toegeven dat Hamers en De Vadder er de specialiteit van hebben daar in te orij. pen waar den aanval kan gebroken worden en de begane fout aeen rechstreeks gevaar voor hun kooi onlevert, ln feite is het werkelijk svijtig dat die twee stoere knapen zich aan dergelijke praktijken schuldia maken, dan wanneer z» over genoegzame voetbalkennissen beschikken óm zich op faire wijze tegen 't zit gelijk welk aanvalskwintet te verdedigen. Verder moet er gezegd dat dc Racingers ons "ondag 1,1. op geen enkel moment hebben getoond dat ze destijds tot de «cereklassea hebben behoord. Als we dan non toegeven dat er een paar plaatsvervangers in lijn stonden, neemt zulks nog niet weg dat, naar onze meening, te oordeelen naar wat wij Zondag te zien kregen, Racina dit jaar zijn plaats in cere-afdeellna noa niet zal heroveren. En waar ligt dan, gezien het zwak persteeren der bezoekers, de oorzaak der nederlaag ? 1. Aan een gemis van verstandhouding tussehen twee lokale verdedigers. 8, Aan een mangel van besluitvaardigheid van het aanvalskwintet. Als er tegen Vilvoorde werd gedoeld
dan mogen Rossi en Van Cauwen dat doeltje wr,l voor hun rekening nemen, 't ls werkelijk opvallend hoe weinig vertrouwen die twee uitstekende verdedigers in elkaar stellen; gemis aan vertrouwen waarbij de verstandlig^.ding zoek raakt maar die met sneue aanvalslijncn, nog dikwijls kostbaar •puntjes aan de ploeg zouden kunnen kosten. Reeds in de eerste helft trokken de Racingers op een haartje na bijna vzorcieel uit cen dergelijke toestand. Afgezien van die fouten, speelde de .anale verdediging een voortreffelijke partij. Ds middenlijn leverde een heste vnrtü en Peeters heeft ongetwijfeld de afwezige Bladt cp de spilpladts overtroffen. Een verwijt treft hem n. \ tans; hij trek te veel het spel samsn ov het middentrio waarin alleen Theunis recht heeft on cen pluimpje, 't Ws-i werkelijk spijtig dat de jongen niet meer geluk had in zijn schieten op doel. Ons verwijt aan 't adres van Peeters treft echter ook Theunis en Segers die het groot ongeluk hadden De Cleen en Buellcns, hun buitenspelers niet meer aan 't werk te stellen. De Cleen heeft inderdaad den goeden indruk bevestigd welke h" nns gelaten had bij de octenmatch *\ n D^t'-n cn 't was waarlijk jammc; . at die knaap maar al te dikwijls toet ke loos langs het lijntje stond, terwijl 't midden-trio door getreuzel de schoonste kansen verkeek. Buellens willen w** nog eens aan 't werk zien, alvorens hem te beoordeelen. Het viel nochtans ov dat die jongen wat af we* van positie svel en met het leder uit de voeten kan. Als le^^fr van .den aanval werd de •'•i*'iorï/ Lemmens beproefd. Het manaélt ' "t ventje misschien niet aan kwaliteiten, we zijn echter de meening toegedaan dat hij wat licht valt en dat hij door de meeste verdedigingen van certte afdeelingen gemakkelijk zal schaakmat zeget worden. Een kleine opmerking noa. er wordt door de Vilvoor denaren, naar onze meening. misbruik gemaakt van aohteruitvasseren. Als zulks bij op der ploegen nu en dan mag toegepast worden, dan kan zulks echter bij ploegen cn gelijke of meer waarde soms wel eens een katastrooj worden. Als er een betere verstandhouding Peeters terug zijn plaats in de voorlijn kan inemen, dan kan Vilvoorde nog mooie uitslagen boeken, F. G.
van dienselfden officieel een nota, waarin vermeld stond, dat hij stoppen moest en wachtgn op Marcel Kint, dit natuurlijk volgen* Bailey, die dit alles zou opgemerkt hebben. Waarlijk wat straf, dan wanneer men kon bestatigen, dat Neuville wielerdefekt had en wel 150 meter loopen moes; alvorens een andere fiets te k u n n e n krijgen aan de k o n t r o e , gelegen op den top van den Cauberg. Het artikel van Bailey houdt dus geen steek, en we k u n n e n het niets anders dan misplaatste sensatieverwekking noemen.
V. Overloop steeds in vedette De lokale Junior gaat steeds voort «Jjn aanhangers aangenaam te verrassen ; zoo woa hij verleden week Maandag te Kalcken (O. V.), Woensdag t e Harelbeke (W. V.) en Zaterdag te Mortsel (Antwerpen). Hiermede heeft hij dit seiioen reeds 26 palmen bij de Juniors veroverd, iets wat hem niet rap zal verbeterd worden .
Onze vooruitzichten voor Zondag Union—Beerschot Waring—C. S. Brugge (ïantolre—S. C. Anderlecht Antwerp F. C.—Boom F . C. F. t \ Mechelen—White Star Liersche S. K.—Standard F. C. Brugge—Ol. Charleroi
l e KLASSE A A. S. Oostende—R. c . Brussel C. S. Vorst—Tubantia F . C. Rappellen F . C —A. S. Ronse Berchem Sp.—F. C. Wilryck li. S. Centre—Ukkel Sp. Charleroi Sp.—E. Aalst F. C. Ronse—Lyra
l e KLASSE B Tilleur F . C.—Vilvoorde F . C. F. C. Seraing—Oude God Sp. F. C. Turnhout—Exc. Hasselt Belgica Edegem—It. C. .Mechelen. C. s . Schaarbeek—Wezel Sp. htade Leuven—K. C. Tienen Waterschei—Ün. Hoei
BEVORDERING REEKS A F. C. Luik—Montegnée C, S. Verviers—F. C. Bressoux •long Eiyien—Jong Aarlen Fléron—Malmundaria Borgworm—S. R. U. Verviers Milmort—S. C. Leuven J. Athus—Vottem
REEKS B
Wallonia Namen—La Louvière C. S. Marchienne—Nielsche WNIebrosck—Cercle Haile Hcboken—Hemiksem Au vela i«—Gohselies Sp. Andenne—R. C. Oent Union Halle—Namen Sp.
REEKS C Rac. Lokeren—D. Blankenberge Exc. St. Niklaas—KortrUk Sp. St. Moeskrcen—U. S. Doornijk S. C. Meenen—Bergen
Na de onverdiende Na den wedstrijd overwinning van R.C. Mechelen Belgiscke Selekfieop Vilvoorde F. C. Sochaux In ons beschouwend verslag over den wedstrijd Vilvoor de-Racing Mechelen, dcor de lokale club met 0—1 verloren, hadden me reeds de gelegenheid aan te stippen dat de overwinning der Mechelaars onverdiend was.è Daaruit mag nu precies niet afgeleid worden dat wij de spelers van het lokale team een rozenkrans om het hoofd wenschen te leggen of een diploma van bekwaamheid willen overhandigen. Verre van, en we verklaren ons. Als we beweren, en iedere ware sportman zal het daarover met ons eens zijn, dat de poulains van Mr. Van Kesbeeck, onverdiend hebben gewennen dan beroepen wij ons op het feit dat Vilvoorde ontegensprekelijk het meest heeft aangevallen blusschers zeker en vast het meest op de proef werd gesteld.
Gem.: 56' 3 9 " 5 10 8 — Tdiis'-'r.sciic Wirl.T i>n Supportersclub Totaal : 3 u. 47' 14" 4/5 Gem.: 56' 4 8 " 9/10. 9. — Veloclub Jemeppten Totaal : 3 u . 47' 4 9 " 4/5 Gs-m.: 56' 5 7 " 9/10 10. — Dinbles verts .Molenbeek Totaal : 3 u. 49' 3 7 " 4/5 Gem.: 57* 2 4 " 9/20. 11. — Brugsche velosport. (Roos?. Wellens, RÓgghe. Deren) Totaal : 3 u. 54' 19" 1/5. Gem.: 58' 3 4 " 4 / 5 . 12. — Elannut s p . Totaal : 3 u . 59' 2' 2/5 Gem.: 59' 4 5 " 9 20 13. — Aanmoediging en Eendracht. (Van C verloop, Vande Gen uchte n, V. Hove. Hebbrecht). Totaal : 3 u. 50' 3 0 " 4/5 Gem.: 59' 5 2 " 7/10.
In ons n u m m e r van gisteren gaven we den uitslag van den wedstrijd die te Tienen betwist werd en waarbij cen Bejg.sche se'.extie tegenover h e t vermaard Fransch profteam Sochaux stond. Die kamp draa.de u i t op een 5—1 zege van het Belgisoh team, d a t heel goeden indruk maakte en byzonderiyk het middentrio Lamoot—Van Landegem —Braine kon de massa bekoren. Van L^ndfgem cn Lamoot lukten elk twee doelpunten en Braine een. Bijzonderlijk laatstgenoemde leverde subliem werk. Dat Van Landegem en Lamoot heel speciaal vermeid worden, verwondert ons hoegenaamd niet, omdat het n u juist twee heel waardevolle elementen zijn. Zoo zal Union nog wel spijt hebben, d a t het reeds Van Landegem verkocht heeft aan Tienen. Maar w a t wilt ge? Gezichten, die men gedurende een paar seizoenen gcz.en heeft, worden op den duur vervelend en men verlangt naar nieuwigheden. Of dit steeds beterschap beteekent is een andere kwestie! Sochaux deed eens te meer aan galerijvertcon, t.t.z. voetba^staaitjes voordlsschen die het oog streelen, maar die te wenschen overlaten onder oogpunt van produkttvitelt. Een Irigaray, een Duhart zrjn voetbalartlsten in den waren zin van Let woord, maar ze ml3S3n Impulsiviteit cn dit is dan ook de reden, dat goochelaar Duhart reeds verscheidene malen u i t de Fransche nationale ploeg geweerd werd. We moeten ook nog aanstippen, dat het Fransche team niet zijn gewone formatie in ' t veld bracht en zonder al te veel overtuiging evolueerde. Bepaalde gevolgtrekkingen kunnen we uit den wedstrijd n ' e t nemen en we wachten andere gelegenheden af om een bepaald oordeel te geven.
DIVERSE ECHO'S DE GENTSCHE WINTERBAAN zal toegankelijk zijn voer de oefening van Dinsdag, 4 Oktober af.
DE JUNIORSKOERS TE KORTRIJK, die zeer incidentrijk loas, zag zooals wc meldden, Vandewcghc op onregelmatige wijze als overwinnaar besluiten vóór Van Overloop. Naderhand hebben de koerskommissarissen beslist belde renners le gelijk te plaatsen.
Knokke—Sp. St. Niklaas .ïette—u. S. Laeken ". C. Uooiiiyk—V. G. Oostende
REEKS D
St. Truiden V. V.—C. S. Tongeren
Beeringen—Edegem Sp.
Looi Sp.—Genck V. V Bouchout—H.I.H. T u r n h o u t Patria Tongeren—Nyien Netha Herentals—Herentals S. K. Vorselaer—Duffel
Meenen liet te St. Niklaas een geweldigen indruk D^ Sportkringers hebben z.ch waarlijk overtroffen m e t h e t sterk spelende Meenen onder de knie te houden. Eerlijkheidshalve moeten wij bekennen dat, wat betreft het spel, de bezoekers een trapje hooger stonden d a n de lokalen. Mogen wij ons verheugen over den uitslag, toch zal h e t spel der lokalen moeten verbeteren willen zij h u n faam gestand houden.
Dc komst van de Steenbakkers uit Boom liud groote belangstelling gewekt bij de gesternden te Wolu wc. En niet zonder reden : dc bezoekers hadden immers tot hiertoe schoone uitslagen bewerkt, tcricijt het bij White Star verre van gesmeerd liep. Vandaar dan cok dc nieuwsgierigheid om de nieuw gepromoveerden mei hun gcalgetter, Cop, aan het werk te zien bij hun eerste optreden in de lioofdstad. Van Cop zullen dc toeschouwers echter maar heel weinig gezien hebben, want hij was van al te dichtbij bewaakt. White Star had cen zeer goede eerste helft, maar ken toch den weg der netten niet vinden, want keeper Feys, sclicrp beschut door liet backpa'ar Kermes-Van Camp, was niet te vermurwen. Wanneer echter, na de hervatting, De Muider als linksbuiten optrad, — hij was begonnen cp dc binnenplaats, — tcas het canvals-_ kwintet der gastheeren heel wat effekticver. Nochtans had Boom voorsprong genomen, want De Smaele had hei leder in eigen netten gejaagd. Doch, White Star stelde gelijk en nam voorsprong op strafschop. Alsdan vcrknocide center-hal) Claes een é enig e kans voor Bcom, door een strafschop te missen, wat cen ander uitzicht aan het verloop der partij had kunnen geven. Nu verstevigde White de zege met twee andere doelpunten cn Boom zal dc ervaring opgedaan hebben dat. tn eereklasse, dc strijd om het behoud, zwaar, zeer zwaar is. In verband met deze ontmoeting is er echter cen prinacpskwestie opgerezen, welke door het bevoegde B. V. B. zal dienen opgelost. Vóór den aanvang der ontmoeting, legde dc heer Buumonvill: aan den scticidsrcchtcr dc verklaring af, dat White onder voorbehoud spccld. daacr drie spelers, namelijk : Fiévez, Van Ncste en Wittcbols, door hun militaire plichten weerhouden waren. Doch dc officieele B.V.B.-mededeeling van zatcraagavond zegde, dat als gekwalificerde spelers moesten aangezien worden, dezen die tenminste twee ontmoetingen tijdens dc kompetitie '33 '39 betwist hadden... cn Wittcbcls 'rad dit seizoen nog niet op, vermits Dryocl. gewezen kcevcr van Evergem, dc netten van White verdedigde.
Tc Anderlecht, waar Liersche te gast was, kregen wij een schitterend voctbalvcrtoon tijaens de vijftien eerste minuten. Daarna daalde het spelpeil ziend er oog en, het tempo echter niet, want langs beide kanten werd geestdriftig cn, bij wijlen, al té vurig gespeeld. Van zuivere ovrzetten, ongedekt opstellen, in één woord : van voetbal, kwam er omzeggens niets meer in huis. En zco werd het van langs om erger, om op 't randje af van het brutale te eindigen. Van Caclcnbergh moest met cen ingedrukte rib van het veld gedragen worden, na een botsing met... een eigen ploegmaat. Tijdens het laatste kwartuur was Anderlecht licht in de meerderheid en Janssens kon drie minuten vóór het einde den winning-goal netten. Drie minuten vóór de rust had Van Vaerenberg den stand op strafschop geopend en een minuut later had Voorhoof voer den gelijkmaker gezorgd.
Liersche verloor dus 2—1, doch de Schapekoppen verdienden beter, want hadde doctverdediger Mertens. — op 't oogenblik wel dc beste tan het land, — met zóó rotsvast gespeeld, dan had oW uitslag omgekeerd kunnen zijn. Anderlecht staat neg ongeslagen aan de leiding, doch wij betwijfelen of dit nog lang zal duren, want. uitzondering gemaakt voor het eerste kwartuur van dc ontmoeting, kunnen wij de Paarxchen slechts één hoedanigheid toekennen : dc vurigheid. En dat volstaat niet in cereklasse. Te Ukkel kwam Berchem cen voetbalexhibilic geven cn winnen met 1—4. Als verontschuldiging kunnen de gastheeren inbrengen, dat ze de diensten moesten missen van Huwaerts cn Van der trappen, beiden militair. Dit neemt echter niet weg, dat de bezoekers afgeteekend de meerderen waren in het spel. De schotvaardigheid zou nochtans meer moeten verzorgd worden. Op den Ganzenvijver speelde Racing het klaar tegen Wilrijk. En dc 3—0cijfers zijn geenszins overdreven. De gasten lieten nochtans geen slechten Indruk, verre daarvan zelfs, maar zij waren niet opaewassen tegen het Racing-gchccl. In dc voorhoede der gastheeren mangelde het niettemin af cn toe aan coördinatie. Voeg daarbij keeper Gooris van Wilrijk, die prachtwerk leverde, cn daarom liep dc score niet hocger.
* •• Laken—Knokke gaf aanleiding tot cen spannende partij. Tot cen halfuur vóór het einde was er nog geen afteckening. Bij Knokke had keeper Van Houtte de aandacht gevestigd, terwijl beide voorhoeden talrijke kansen verkeken cn slechts elk één doelpuntje aangebracht hadden. Daarna kwamen de thuisspelers geleidelijk in de meerderheid om nog twee doelpunten aan te teekenen. Knokke reageerde nog wel af en tce, maar het bleef bij 3—1. voor nieuwelingen op het hoogere verdiep doen de Lakenaars het verre van slecht en, mits vol te houden, zullen ze hun behoud wel verzekeren. Knokke zoekt ziendcroogen naar de goede karburatic. alhoewel de prestatie hoegenaamd niet slecht was. Ad. M.
C. ümi had geweldige onfcans Voorhoede van Ganloise school slecht le Brugge R. C. Gent overwinnaar met 1—0 van Auvelais en Gantoise geslagen op Cercle Brugge met 1—0. Ziedaar h e t bilan van onze beide Gentsche ploegen bij den jongsten kompetitiedag. Geweldig optimisme zullen die twee uitslagen ln de Gentsche middens vast cn zeker niet gewekt hebben. Volgens het algemeen gevoelen moest Racing het netjes halen van het minder gekwoteerd Auvelais. d a t na hetgeen wc er Zondag van zagen ontegensprekelijk bij de zwakkere broers meet gerangschikt worden.
DE GEWELDIGE ONKANS VAN RACING Dit minder opwekkend resultaat door de Racingers verwezenlijkt, moet in de eerste plaats toegeschreven worden aan de onkans. Zoo iets hebben we maar zelden meegemaakt en we overdrijven geenszins wanneer we aanhalen, d a t de Gentenaars wel gedurende 70 m i n u t e n op de 90, die er t e spelen vallen, voor het heiligdom van de Walen genesteld waren. Wei vijf maal kwam het leder op de doelpalen terecht of bevond zich een hoofd of een been in den weg om in extremls h e t gevaar te weren. De Walen speelden een gesloten defensief spel e'n hadden slechts één betrachting : h e t leder m e t forschen trap h e t veld insturen om h u n kamp te zuiveren. De Gentsche Racingers onder de impulsie van den flink steunenden Schel-
linck waren geweldig begonnen en sommige kombinaties wekten waarlijk bewondering. Naarmate echter de partij vorderde en de onkans steeds de lokalen ongenadig bleef vervolgen, zakte de moed ln h u n schoenen en kwam h e t spel meteen op laag peil te s t a a n . We k u n n e n best beseffen wat er in het gemoed van de diverse spelers omging en ge moet zelf dergelijke toestanden beleefd hebben om oest dit verschijnsel te k u n n e n begrijpen. Een soort lusteloosheid m a a k t zich van u meester en ge raakt zoo sterk uw vertrouwen kwijt in eigen k u n n e n , dat alles wat ge verricht totaal verkeerd uitdraait. Dat is n u eenmaal een verschijnsel van psychologischen aard waarbij h e t karakter van den beoefenaar een groote rol speelt. De bliivende onkans drukte heel zwaar op het Gentsche team, en we willen h e t d a n ook krediet schenken voor h e t minder opwekkend vertoon bijzonderlijk tijdens de tweede helft. We zouden graag de Gentenaars eens in aktie zien tegenover een ploeg, die eveneens een technisch flink gebonden spel beoefent. Dan zouden we ons een juister gedacht k u n n e n vormen over h u n werkelijke waarde. Waarschijnlijk brengt Willebrouck ons die gelegenheid. In de voorhoede was Olivier zwak terwijl h e t ook bij Grimmonprez niet al te best ging. De anderen deden h u n best met wisselend sukses al verdient Blanckaert een speciaal woordje lof om
Een Belgisch en een Olympisch rekord verbeterd tijdens een feest der Vrije zwemmers te Oostende
Ondanks dit feit moeten wy alle lokale spelers geluk wenscl.en om h u n geleverde prestatie en ieder deed het mogelijke en onmogelijke om tot dit resultaat te komen. Voor een talrijk publiek had, in hes De jeugdige V. Gasse heeft bepaald Badenpalcis, het jaarlijksch zwem zijn strepen verdiend e n Dulaaert tofeest plaats, ingericht door de Vrije taal doen vergeten. Zwemmers Oostende. Ploegen uit De jeugdige buitcnltnks De Bruycker Antwerpen, Mechelen, Deurne. Oostende, Doornik en Luik, namen deel bracht het er zoo goed niet van af, aan de verschillende wedstrijden. ondanks het feit dat hij op onber.speMooie prestaties werden geleverd onlijke wijze gelanceerd werd door Verd, nks het ontbreken van de kameraden niers e n De Corte. « n RUsel. Het mangelt h e m nog a a n speldoorDe Antwerpsche V. Z. Dis. Hillen. zicht. won het kampiosnschap der 100 m. rug Wij mogen dan ook zeggen, d a t in het in den mooien tijd van 1.17 2 / 5 . Hij geheel genomen de ploeg der lckalen \ erbeterde hiermede het Belgische en stukken beter presteerde, dan by h u n tegelijk het Olympisch rekord der Arbei eerste optreden alhier en dit geeft hoop derssportfederatie. — Proficiat, Dis ! De flinke Oostendsche zwemster Pivoor de toekomst. laeys Florine won h e t kampioenschap De bezoekers speelden een voor tref- c\2r -00 m . borst in een tijd van 3' 3 8 " . feiyk spel, doordrijvend e n hard, bywy- Verder schreef Antwerpen nog den titdl len wat te hard. van kampioen der 3 x 100 m . in 3 zwemDe zwakke plek is hier d e rechter- w^zen op h u n naam, ln een tijd van vleugel en byzonder Gezeile viel wat te 3' 5 3 " . Hier volgen de technische uitslagen • licht. Caerts heeft bewezen een prima I. — 5 x 50 m . snel, aflossing : 1. Antclement te zijn en ls misschien de beste werp 2 50 3/5; 2. Oostende 2 55; 3. Doorspeler van bevordering, ondanks het feit d a t men hem niet loste, vond hij nik 2 56; 4. Deurne 3 09; 5. Gent 3 12. II, — 100 m . borst, vrouwen. Eindtoch gelegenheid een paar gevaariyke schoten te plaatsen. Met hem vielen klasseerlng : -. PÜaeys 1 38 (Oostende); byzonder op Lammens, Adams, De 2. De Boeck 1 02 (Mechelen); 3. Lauwerijns J 1 43 3/5 (Gent); 4. HuysWandel c n keeper Lommarch. mans 1 43 4/5 (Deurne); 5. Lauwerjjas Vv'y denken dan ook dat zij het ln de S 1 44 2/5 (Gent); 6. Marstboom I 55 huidige kompetitie, m i t s een betere (Deurne); 7. Schipoers 1 55 2/5 (Deurne); 8. Vets 2 00 2/5 (Deurne); 9. Chaprechterhockspeler, ver k u n n e n brengen. peller 2 06 3/5 (Luik). Excelsior had eens t e meer de kans I I I — 100 m . r u g , kampioenschap . tegen zich e n moest te Moeskroen nipt 1. Hillen 1 17 1/5 (Belg. en Olymp. reonderdoen. kord) Antwerpen; 2. Wouters 1 121 2/5 E. D. (Oostende); 3. Hoogers 1 24 (Mechelen); 4. Van de Walle 1 28 1/5 (Antwerpen): 5. Joaris 1 46 (Luik); 6. Vervier 1 56 2/5 (Luik). IV. — 50 m . snel, jongens tot 14 Jaar. Eindklasseering : 1. Reynaart 3 4 " (Oostende); 2. Amervck 37 1/5 (Deurne); 3. Van de Mersch (Doornik); 4. Belleman3 (Deurne); 5. Goes Ch. i Oostende); 3 Goes P. (Oostende); 7. Malfait (Doornik); 8. Allaerts (Antwerpen). V. — 100 m . borst m a n n e n . — 1. Na 4 kompetitiewecLstrijden h e b t e n we volgendon stand vcor den beste doel- Leemans 1 25 (Mechelen); 2. De Mynck schutter van België, wat eere-afdeelltig 1 26 1/5 (Antwerpen); 3. Radot 1 34 4/5 (Doornik); 4. Ghiedy 1 35 1/5 (Deurbetreft : Van Vaerenberg (S.C. And.) 8 doe-ï-en Wagner (Antwerp) 8 » Winnepenninckx (Union) 5 » Voorhoof (Liersche) 5 » Isemborgs (Beerschot) 5 » Van den Eynde (Union) 4 » Een wedstrijd waarin nl dc spelers zich Decleyn (F.C. Mechelen 4 » als echte urbeiderssporters aanstelden, Desmedt (Union) 3 » ziedaar wat Wetteren—N. S. Gent was. Vlaemynck (Union) 3 » I n de eerste helft was Wetteren lichtGoossens (Charleroi) 3 » jes de meerdere en alleen onkans beletJansen (Anderlecht) 3 » te hen op zijn minst een verdiend doelCapeüe (Standard) 3 » p u n t voorsprong t e nemen. De spoorI\lassay (Standard) 3 » m a n n c n trokken zich echter goed u i t Gubansky 2 » den slag en t o t doelen kwam h e t niet. Van Haelen (Charleroi) 2 » I n dc tweede helft waren de spoormanCoppstis (F.C. Mechelen) 2 » ncn niet in de minderheid, wel inteBcrcivulens (F.C. Mechelen) 2 » gendeel ! ZIJ waren volledig de meerdeVande kuylen (Liersche) 2 » ren en lukten d a n ook in een korte tydClaes (Boom) 2 » spanne 2 doelen. Het was op een klaarbiykeiyke off-side d a t Wetteren zyn achVan Vyve (F.C. Brugge) 2 » terstand kon verminderen en goed aanCollet (White Star) 2 » gemoedigd door h u n supporters, wisten Naert (CS. Brugge) 2 » zij op ontsnapping den gelijkmaker te Coppens (La Gantoise) 2 > netten. Dan kwam een spytlg iets aan N. S. de vruchten van haar zwoegen ontnemen. Toen de middenvoor gansch alleen van u i t h e t midden van h e t veld vertrok en een prachtig doel ging aanteekenen, werd h e t op onbegrypeiykc wyze afgekeurd. Aldus werd N. S. een verdiende zege ontnomen. De komende wedstrijden zullen aantoonen d a t hot elftal van N. S. werkeiyk flink lneensteekt.
Van Vaerenberg en Wagner aan de leiding der beste doelschutters
N. S. Gent leverde een Hinken wedstrijd
BEVEEL «Sport-Echo» &. n bij uw werkmakkors !
O.i. is hier echter slechts cen misverstand in het spel : volgens de algemeene reglcmentsbcpalingcn, is Wittcbols gekwalificeerd eti de mededeeling B.V.B, zou dus mostcn volledigd worden, want buiten degenen die dit seizoen twee ontmoetingen betwistten, zijn er cok nog anderen, die tn aanmerking kernen. Doch tr is nog een ander vraagstuk, en een neteliger vraagsiuk. Moet Boom onvoorwaardelijk in de nederlaag berusten ? Kunnen de Steenbakkers niet inroepen dat nun spelers de volle maat niet gaven, juist om het « voorbehoud •» dat gemaakt werd ? Het valt immers niet weg te cijferen, dat White een voordcel zcu hebben : in geval van nederlaag konden ze doen herspelen, en nu, met dc overwinning, zulten ze begrijpelijkerwijze niet kikken... Waartegen men dan weer kan opwerpen, dat men steeds ztjn kans met voue krachten moet verdedigen... In alle geval, cen kioestic welke de aandacht verdient van de B. V. B.leiders, want, naar alle waarschtjn..,.Jicid, wordt er Zondag a.s.. nog in dezelfde voorwaarden gespeeld en er zullen zich nog wel gevallen in den aard ran White Star—Boom voordoen. En 't is best dat men wete waaraan zich te houden
ne); 5. Chapelle 1 45 3/5 (Luik); 6. Courtois 1 50 3/5 (Luik). VI. — 50 m . borst, jongens, tot 14 jaar. — 1. Reynaert 43 1/5 (Oostendei; 2. Jurgens 46 3/5 (Deurne); 3. Wils 47 3/5 (Deurne); 4. Liezln 50 1/5, Luik; 5. Van de Mersch 50 4/5 (Doornik); 6. Tourlaman 51 (G>?nt); 6. ex-aeauo : Colette (Luik), Van Esch (Doorn!*). VII. — 3 x 50 m . , 3 zwemwijzen juniors. — 1. Oostende 1 56; 2. Doornik 2 CO 2-5; 3 . Deurne 2 08 3/5; 4. Luik 2 15 4 / 5 . VIII. — 3 x 100 m . , 3 zwemwijzen, kampioenschap. — 1. Antwerpen 3 53; *. Mechelen 4 03 3/5; 3 . Doornik 4 33 1/5; 4. Gent 4 54. I X . — 100 m . snel Juniors. — 1. Wouters 1 13 2/5 (Oostende); 2. V. Geenhoven 1 16 (Antw.); 3. Clauwaert 1 18 3/5 (Oostende); 4. Van den Eynde 1 19 (Antw.); 5. Reynaert 1 20 2/5 (Oostende); 6. Petit l 26 (Doornik); 7. D'Houwe 1 27 1/5 (Deurne). X. — 200 m . borst, vrouwen, kampioenschap. — 1. Pilaeys 3 35 (Oostende ); 2. Allaerts 3 37 (Antw.); 3. Boeckx 3 51 2/5 (Antw.)3; 4. Lauweryns Suz. 3 54 3/5 (Gent); 5. Huysmans 3 58 (Deurne); 6. Lauweryns Jeanne 4 0 1 2 / 5 (Gent). 100 m . borst Juniors : 1. Martlnjt 1 29 3/5 (Antw.); 2. De Backer 1 31 1/5 (Antywerpen); 3. Wouters 1 38 3/5 (Oostende); 4. Chat>elle 1 38 4/5 (Luik); 5. Ghiedez 1 39 (Deurne).
zijn gepaste en kordate tusschenkomsten. _ Bij Auvelais is speciaal keeper Gcdefroid opgevallen, die stellig meer dan dertig ballen te verwerken kreeg, terwijl Van Hecke slechts een vijftal malen moest tusschenkomen. Dat Illustreert op duidelijke wijze de groote suprematie van de Racingers
LIET TE WENSCHEN OVER LIET TE WENSCHEN De supporters van Ganïoise. die de reis naar C. S. Brugge meemaakten, zijn niet t e spreien over de Gentsche voorhoede, die zich uitermate zwak voor doel toonde. Coppens en D'Aubioul waren ln het spel niet slecht maar eens vóór Braet schenen ze lijk schrik te hebben eigen verantwoordelijkheid te nemen. Volgens de supporters was Dol nog het nuttigst element u i ï de voorhoede, terwijl Gadisseur als buitenspeler beneden alles was. Halflijn en verdediging deden hun werk naar behooren en keeper Deraedt vermocht niets tegen het aangeteekende doelpunt. Ook o\ er de voorhoede van Cercle is m e n niet t e spreken en ze was al even zwak vóór doel als die van Gantoise. Deschepper was in een bepaald slechten dag. Laat ons om t e eindigen hopen, dat Gantoise Zondag tegen het sterke Anderlecht, haar aanhangers een aangename verrassing zal brengen. L. R.
Arbeiderssport Voorwaarts begint ongelukkig
Voorwaarts heeft dus Zondag de kompetitie met een zware nederlaag ingezet. Doch wij verhaasten ons verzachtende omstandig-heden voor deze verplettering ln te roepen, da,ar Voorwaarts op het laatste oogenblik in de vervanging moest voorzien van drie spelers waaronder Tyncke; voeg daarbij nog dat h u n spil. Dewaele, met een verstuikte voet optrad en dus niet ln staat was zijn geween spel oo te dringen en hier dus eerder een terughoudende wedstrijd moest spelen. Nochtans, ondanks dit alles, moeten onze tegenstrevers m e t ons bekennen dat de score overdreven was en die eerder te danken was aan het flauw optreden van Voorwaarts' doelwachter die, ondanks zyn moed, niet bekwaam was zich bij he-t l e afdeelingsspel aan te passen. Dat de laatste matchen van Voorwaarts met abnormale score eindigden, ligt hier groot-endeels aan het feit, deï enkele uitstekende elemonten, waaronder doelwachter Demey, h u n club in dea stsek lieten om voor eenig geld in anaere groepen op te treden. Nochtans hopea wij dat deze Jongens en vooral Demey, ten sDoedigste zullen begrijpsn dat mm plaats t-ij h u n kameraden is waar zy eohte vriendsohap en clubliefde vonden, en wij hopen dan ook dat het beroep dat wij op h u n n e sportiviteit en chioliefde dcen, en dit in naam hunner spelers-kameraden, niet onbeantwoord zal bütven en wij ze a'.dus zoo spoedig moEen waterpolo wedstrijd tussehen twee gelyk weder in onze rangen zullen zien, selektleploegen zag de A-ploeg zegevie- tot vreugde h u n n e r oprechte vrienden en bewonderaars. ren m e t 12—2. Da ploegen waren als volgt opgesteld : Ploeg A«: Hoogers; De Backer, SteEen belangrijk bericht vens; Hillen; Courtelle, Martlnet, Devos. voor onze leden Ploeg B.: Spreu; De Muynck. LeeWoensdag 28 dezer, te 8 u u r ln het mans; Van den Bussche; Helfgod, Van Volkshuis. wekelljksche vergadering, toe. den Eynde; Rabot. gankelljk voor alle spelende leden. Samenstellen der elftallen van ee-sta 1 Tot slot werden enkele sprongen uit- afdeeling en reserve. Invullen der a* * gevoerd door De Vos (Mechelen), De sluitingen. De leden welke nog h u n aansiultln^eMuynck (Antwerpen), De Grauwe (Gent); Desutsse (Luik); Comtois kaart niet geteekend hebben, dienen dit zoo spoedig mogelyk in orde te brengen. (Luik). tydens de vergadering, ofw« Het was waariyk een mooie dag voor Woensdag bij K. Claevs of Van Heesvelde. de arbeiderssport.
Een technisch veel sterker Eendracht liet de punten te Ronse Het was normaal, d a t h e t Gentsche team uitgesproken ln meerderheid was, Gedurende de l e helft nochtans hieid Ronse gelijken tred. doch na de rust nestelde Eendracht zich voor h e t ZuldVlaamsche doel. Ronse kwam dan zelden ln het Gentsche kamp en dan nog op ontsnapping. De uitslag echter was verrassend. Gent gaf wel kosteloos les. Ze waren er aan voor h u n moeite, de Gentenaars, en de p u n t e n bleven te Ronse. Het eerste p u n t tegen Eendracht was de oorzaak, d a t Ronse van den aftrap af niet ingedrukt werd. Immers, amper kwam de bal in beweging, als een Ronsenaar hem verrassend snel en onhoudbaar ln den llnkerhoek van h e t Gentsche doel deed verdwynen. En d a n waren verscheidene Gentsche spelers, vooral Jongere, niet roeer te erkennen. Ze zaten letteriyk op de knieën. Ze verloren werkeiyk alle zelfbekontrole en toen ze, na de rust, weer eenigszins op adem waren gekomen, was het gedaan m e t Ronse.
Het tikje kans om h e t achterstel te verminderen, zooniet voorsprong t « i » f men, was zoek. Dan heerschte Eendracht en we kregen waarlijk fraai samenspel t e bewonderen. Spelers, komt niet meer op het plein met t e groot zelfvertrouwen, want Dy een ongelukkig begin k a n het verkeerenSpeelt telkens voor de punten en bh)» uzelf. Kalmte en standvastigheid laten u toe groote hindernissen te overbruggen. Verdienen een speciale vermelding : Wae*** p u t , Dc Leu en de gebroeders Bodei> ghien. Aan te stippen dat EendracM zes corners bekwam tegen Ronse drie. M.M.
GUST VANDENBROECK. de knappeDu junior uit Schoten, behaalde te Jnt zijn IZe zege van het seizoen. i*»r Raveaux, L. Bisschops, Adriaenssens, enz...
. 5 - Vooruit, 28 Sept. 1S38
Het raadselachtig geval in de Rolwagenstraat te Antwerpen
Gdb>iUA^ live zeep dankt olijffroene kleur de overvloedige -veelheid olijfolie i bevat.
Z
IJ zijn nu vier jaar oud, dc kleine Vijflingcn uit Canada. Iedereen bewondert haar bevalligheid, haar charme cn bovenal dc bijzondere frischhcid van haar tint. * Dat danken zij aan olijfolie cn aanPalmolivc-zecp. D e natuur kan inderdaad niets aanbieden dnt beter cn doeltreffender is voor het verzachten cn het verfraaien der huid, dan olijfolie zooals zij verwerkt is in Palmolivc-zccp. Wat Palmolive gedaan heeft voor deze schattige meisjes is dus ook mogelijk voor Uwe kinderen, Mevrouw, cn voor U zelf ! Begin vanavond nog een schoonhcidsbchandcling met Palmolive.
2,25 Fr. PER STUK
DE GESPANNEN INTERNATIONALE TOESTAND Zeer belangrijke redevoering van Chamberlain Neville Chamberlain heeft gisteravond voor de radio volgende verklaring afgelegd : «Morgen vergadert het Parlement en z-al ik een volledige verklaring afleggen over de gebeurtenissen die geleid hebben tot de toestand wcarin wij om thans bevinden. Totnogtoe, terwijl ik heen en weer vloog over Europa, en de toestand zich van uur tot uur wijzigde, was elke verklaring onmogelijk. Vandaag is het wat kalmer en wil ik enkel? "woorden riohten tot u, Engelsche mannen en vrouwen, leden van het empire, en alle anderen. In de eerste p k a t s een woord van dank tot al diegenen die mij en mijn vrouw hebben geschreven, en ons hun dankbaarheid hebben uitgedrukt voor de poging die ik heb ondernomen. Het meerendeel eer brieven kwam van moeders, vrouwen en zusters onzer landgencoten. Maar talrijke ziin mij ook toegekomen uit Frankrijk. België. Italië en zelfs uit Duit-schland. Het is hartverscheurend na te grim dat allen gehoopt hebben in de oplossing, toen men al te vroeg gedacht heeft, dat- het oorlogsgevaar gezwicht had voor cit alles. Voor dit alles voelde ik het voile gewicht van ce verantwoordelijkheid op mijn schouders drukken. Na deze brieven scheen mij de dcor mij ondernamen tack verpletterend. Hoe verschrikkelijk, hoe fantastisch, hoe ongelooflijk is het. na te denken, dat wij thans loopgraven aanleggen; dat wij gasmaskers beproeven ter Ville van een twist, die ontstaan is in een afgelegen land. onder volkeren, waarvan wij niets afweten. - Het blijkt nog onmogelijker dat er
FINANCIEELE MAATREGELEN VAN DE ENGELSCHE REGEERING Officieel word; door het- bestuur van de Londensche beurs medegedeeld, dat de regeering mir.imum-koersen heeft vastgesteld voor de Engelsche s t a ^ s fondsen. De koers van de e War Loan-> is vastresteld op 93. De beursmakelaars hebben a a n h e t bestuur vcorge?te'd. in verband met de omstandigheden 'slechts verhandelingen op de kor.tant-markt toe te laten.
TEN DIENSTE \»AN H E T ENGELSCHE LEGER Men meldt u i : Londen dat talrijke inwoners dor Dominions en Britsche koloniën, die in Engeland verblijven, zich ten dienste stellen van het Engelsch
DE « QUEEN ELISABETH » VAN STAPEL GELOOPEN Het paketschip Queen Elisabeth liep gisteren van stapel te Glasgow. I n afwezigheid van den koning, hield de koningin een toespraak waarin ze de bevolkine uitnoodlgde kalm te blijven in de huldigen gespannen toestand.
Gezien de vroegere getroffen suhikkinoorlog k a n uitbreken voor een twist, die reed;; in principe opgelost s-:het-n. gjn moet IK verKiaren uat ik die houding als onredelijk beschouw, indien ze beIk begrijp de r e d e n e n voor dewe.ke rust op de onzekerheid van Hitler aande Tsjechcslowaaksche regeering het gaande de bedoelingen van de Tsjechin i e t mogelijk geacht heeft de voor- sche regeering betreffende de uitvoering w a a r d e n a a n te n e m e n in h e t Duitsch van hare beloften en het afstaan van m e m o r a n d u m voorgeschreven. I k h e b het grondgebied. Namens de Britsche regeering heb ik mij borg gesteld voor den i n d r u k n a zijn gesprekken m e t h.'t door de Tsjechische regeering gegeHitler, d a t . indien m e n er o n s d e n ven woord. tijd toe verleende, h e t mogelijk zijn En ik ben er van overtuigd dat onze zou een schikking te vinden. belofte nergens zal onderschat werden. Gij weet wat ik reeds heb gedaan om Ik zal de hoop niet opgeven en mijn .."ac.i:~inspanuin-gcn oni den vrede te dit geschil te vereffenen. Na mijn bezoek niet stop zetten, zoolang in Duitschland, gaf im mij ook reken- behouden schap van de wijze waarop Hitler meent ue minste kans blijft bestaan. Ik zal dc zaak der Duitschen te moeten verde- zelf niet aarzelen een derde bezoek aan digen en hij heeft mij gezegd, cn hij Hitler te brengen indien ik van oordcel heeft het gisterenavond herhaald dat was. dat zulks nuttig zou zijn. Maar voor het oogenblik zie Ik ni^t in eenmaal de sudet enkwest ie opgelost, Duitschland geen territoriale eischen in dat ik een stap verder zou k u n n e n doen -net het oog op de verzoening. Europa meer zou te stellen hebben. Midderwijl zijn er zekere ^ a k e n die Ik werd verrast toen ik van Duitsch- wij bij ons moeten doen. Wij hebben land terugkeerde bij het vernemen dat nog steeds behoefte aan vrijwilligers voor Hitler aandrong opdat het Tsjechische de maatregelen te- treffen op gebied van crondigtóied cnmiddelliJk rou overge- luchtafweer, voor de brigade van brandleverd worden.' onmiddellük door de weer, en voor de politiediensten. Duitsche troepen zou worden bezet. Ik weet dat ~}J allen, mannen en vrouwen bereid z"-: uw plicht te vervullen voor de verdediging van het land en ik vraag u. u ten dienste van de natie te stellen, overal waar op u zou beroep gedaan worden. Wees niet ongerust* indien gij verneemt dat mannen worden opgeroepen c m te dienen .n de Marine of tegen luchtaanvallen. Dit zijn voorzorgsmaatregelen die cen regeering moet treffen in beroerde tijden als deze die wij t h a n s beleven. Welk ook onze sympathie is voor een klein land. d a t staat tegenover e n Het «Britsch Legioen Ï» reusachtigen buurstaat, zouden wij niet (Verbond van de Britsche kunnen aannemen gansch het Britsche Oud-ütrydersj deelt mede: Rijk in den oorlog te' wikkelen, alleen om dit- klein land. « Sir Frédérick Maurice, Indien wij ten strijde moeten trekvoorzitter v a n h e t Britsch ken, most het zijn voor omvangrijker problemen. Legioen, h e e t t zich zondagInd.cn ik de overtuiging h a d , dat avond, m e t oe toestemming een natie besloten was de wereld voor v a n den eerste-minister, per macht of door vrees te beheerschen. zou ik van meening zijn, d a t wij ertegen vliegtuig n a a r Berlijn begemoeten opgaan. Maar de oorlog is een ven, om rijkskanselier Hitler. verschrikkelijke zaak en vooraleer daarvoor h e t geval, d a t een toe over te gaan moeten wij zeker zijn dat een grootsche zaak op het spel staat overeenstemming tussehen en dat alles ervoor te wagen is. Duitscniand en TsjechoVcor het oogenblik vraag ik u zeer slovakije zou verwezenlijkt kalm de gebeurtenissen af te wachten. Zoolang de • oorlog niet uitgebroken is worden, de diensten a a n te blijft ds hoop bestaan. En gij weet albieden van h e t Britsch Lelen d a t ik tot het laatste zal wedijveren voor den vrede. gioen, ais onpartijdige en onzijdige instelling, die van dienst zou k u n n e n zijn in de EEN OPROEP VAN DE gebieden, waarover de overeenkomst g a a t . ENGELSCHE » Sir Frédérick Maurice is KOMMUNISTISCHE PARTIJ maandagavond te Londen De algemeen esekretaris van de Engelteruggekeerd en heeft den sche kommunistische partij heeft cen eerste-minister h e t antwoord oproep gericht tot de Labourpartij om in de huidige omstandigheden de savan rijkskanselier Hitler menwerking van dc arbeidersklasse te medegedeeld is. verstevigen. Zooals m e n weet, heeft BESPREKINGEN Hitler in zijn rede verklaard, TE LONDEN d a t hij h e t aanbod van h e t Britsch Legioen aanvaard De ambassadeur van de Ver. St. is gisteren e?n half u u r door dsn koning had. van Engeland ontvangen.
Het Britsch legioen zou het Sudetengebied bezetten
DE REDE VAN HITLER TE BERLIJN Hieronder geven • wij een samenvatting van Hitler's rede (uitvoeriger verschenen in onze laatste e d i t i e j : Wij bevinden o n s . zei Hitler, voor het laatste vraagstuk "dat opgelost moet worden en dat zal opgelost worden. Het is de laatste territoriale eisch dien ik aan Europa stel. Maar het is een eisch dien ik niet zal opgeven ' WU willen voor alles de levensvoorwaarden van h e t Duitsche volk verbeteren. Wij hadden er geen belang bij andere volken te onderdrukken'. Wij willen gelukkig leven op onze wijze. De ander-mogen h e t doen zooals zij h e t willen. Onze wereldopvatting^ die s t e u n t op het ras-beginsel, stelt een beperking aan onze buitenlandsche poluiek. Zulks beteekent dat het doel dat wij nastreven niet zonder einde is e n niet aan het toeval onderhevig. Indien t h a n s Duitschland weer groot en sterk e n vrij is, hebben wij dit aan onze eigen krachten alleen te danken. Zoolang het ongelukkig was heeft m e n getracht ons te onderdrukken. Doch een nieuwe k r a c h t schoot op u i t het volk en heeft den weg gebaand naar een toestand die waardig is van een groot, vrij volk. Toch koesteren wij geen h a a t of wrok tegen eenig land. Het verleden is het verleden en de volkeren zijn niet verantwoordelijk Maar er is een groep profiteerders. een internationale groep wapenfabrikanten, die niet terugschrikken voor Het opjagen der volken tegen elkander om h u n lage belangen te dienen. Nu mag Ik h e t openlijk zeggen: wij hebben een herbewapening opgebouwd zooals de wereld er nojj nooit een gezien heeft. Maar tcch zet ik mijn politiek van beperking der herbewapening voort. I«c voer werkelijk een vredespolitiek. Ik ben zelf frontsoldaat e n ik weet hoe hard de oorlog is. Ik wil h e t Duitsche volk den oorlog besparen. Zware problema's hebben zich sindsdien gesteld. Het Poolsche vraagstuk werd opgelost. Wij hebben een garantie gegeven aan de Staten in het Westen. Wij hebben er geen belang bij den vrede t o verbreken. Ik heb mij beijverd de problema's nuchter te doen inzien Ik h e b aa:*. Engeland de hand gereikt. Ik wilde geen vloot oprichten om Engeland meer zekerheid te geven cn steeds heb Ik gepoogd den vrede tussehen onze twee volkeren te dienen. Maar het gaat niet op d a t , als de een niet bewapenen m a g , de anderezegt: «Ik zal oorlog voeren als het mij past». Ik heb aan Frankrijk na het overgeven van het Saargebied aan Duitschland gezegd: «Elzas-Lotharingen Interes-
seert ons niet mser. Dezes bevolking is gelukkig als er niet meer om gevochten wordt». Wij willen niets meer van Frankrijk, niets meer». En n a den loyalen afstand van het Saargebied door Frankrijk, dacht ik: hier zijn- twee volkeren, die in vrede naast elkander k u n n e n werken en leven. Er was nog een ander probleem dat dringend en onwederroepelijk moest opgelost worden: het Duitsch—Italiaansch vraagstuk. Wij hebben het opgelost en de verdienste daarvan gaat deels naar mij, deels naar den Italiaanschen Führer. (Geroep: Duce! Duce!!) Twee prcblema's bleven neg over. Tien millioen Duitschers leefden buiten onze grenzen en wilden bij h u n vaderland t e r u g k e r e n Spreker heeft het d a n over de -vereeniging van Duitschland met Oostenrijk en zegt d a t , niettegenstaande de demokratieën, ook dit problema werd opgelost. E r blijft nog een laatste vraagstuk over vervolgt Hitler, en dat probleem moet en zal opgelost worden. (Toej.) Het is de laatste territoriale eisch van Duitschland in Europa, dien wij stellen krachtens h e t zelfoeschikkingsrecht. Wij botsen hier op den waanzin van cen staatsman. Na den oorlog werd een nieuwen staat opgebouwd en deze staat, Tsjecho-Slowakije, biedt n u weerstand. Deze Tsjechische staat steunt op een eerste leugen, waarvan Benesj vader is. Hij zei d a t er een Tsjechische natio bestond. Deze leugen moest hij uitvinden om zijn volksgenooten tegen elkander in het h a r n a s te Jagen Er bestaat geen Tsjecho-slowaaksche natie. Er bestaan Tsjechen en Slowakkcn e n de Slowakken moeten van de Tsjechen Iets nebben. De Tsjechen hebt-en S.ovakijc geannexeerd, zoals zij deden m e t 3 l/'l millioen Duitschers, 1 millioen Magyaren, 200.000 Polen en Russen. Zoo is de Tsjecho-Slowaaksche staat t o t stand gekomen tegen h e t zelfbeschikkingsrecht der volkeren tn en tegen den wil van vele naties. Ik spreek hier niet over de lotsbestemming der Polen, Russen en Honga ren, maar ik spreek hier voor mijn Duitschers in Tsjecho-Slowakije. Tsjecho-Slowakije bezit een minderheid als regeering. Maar h e t Tsjechische volk wil in vrede leven en zich niet in een avontuur werpen. Benesj poogt deze menschen t o t volksverraders te maken en ze op te hitsen om ze op h u n volksgenooten te doen schieten. De TsjechoSlowaaksche s t a a t kende groote werkloosheid en een groot aantal zelfmoorden We vroegen ons af hoe lang dit n e g ' zou duren? 20 Jaar lang heto^n de Duitschers op die ellende moeten toezien De werelddemokratie Het begaan. Toen honderdduizenden in de gevangenissen e n kerkers werden geworpen,
roerde ze geen vin. maar ze kwam wel in aktie toen een "man als Benesj zien tot haar wendde. Ons gedubd a a i r •.c^.iover komt tot een einde. We voelen ons in deze oogenblikken gelukkig, niet een alleenstaande staat in Europa te zijn, die opKomt voor het recht, en ik denk hierbij aan mijn trouwen vriend Mussolini. (Geroep : Duce, Duce ! I) Sprekende over Tsjechoslowakije, zegt Hitler, d a t een walgelijke internationale kampagne van haat tegen Duitschland werd ingericht. Ik noopte nog steeds, zegt, dat Benesj een einde zoü stellen aan he*, regime van terreur, maar hij voelde zich gesteund door Frankrijk, Engeland en vooral door Sovjet-Rusland ut heb verklaard te Nurenberg. dat 3 1/2 millioen Duitschers in 'iwschoSlowakije het recht van zelfbeschikking moesten krijgen. De heer Benesj antwoordde met nieuwe dooden, m e t nieuwe aanhoudingen, enz. Dan kwant Engeland. Ik heb aan den heer Chamberlain verklaard, wat ik als eenige oplossing mogelijk a c h t t e . Nu hebben Engeland en trankrijk aan Tsjechoslowakije den eenigst mogelijken eisch overgemaakt, t.t.z. de overlevering van h e t Duitsche gebied aan Duitschland. De heer Benesj heeft een nieuw uitvluohtsel gevonden. Hij geeft toe dat dit grondgebied moet worden afgestaan, maar in werkelijkheid verjaagt hij de Duitschers u i t h u n haardsteden. Het oogenblik ls gekomen om aan dit spel een einde te stellen De Tsjechen ontvolken, gansche streken. Zij steken steden en dorpen in brand en trachten al wat Duitsch is u i t te roeien m e t gas en granaten. De heer Benesj denkt d a t h e m niets kan overkomen, omdat Frankrijk en Engeland daar zijn. Ik geloof dus dat het oogenblik gekomen is om gansch openlijk te spreken. De heer Benesj staat a a n het hoofd van 7 millioen Tsteohen. Voor mij staan 70 millioen inwoners. Ik heb aan Engeland een definitief memorandum overhandigd. Mijn voorstel bevat niets anders dan wat de heer Benesj reeds beloofd h a d . De heer Benesj verklaart dat een nieu. we toestand ls geschapen. Hij zegt dat hij de troepen niet kan terugtrekken. Welnu, hij zal op 1 Oktober dit grondgebied moeten ofstaan De h . Benesj heeft t h a n s den vrede of den oorlog in de h a n d . Hij zal de vrijheid geven a a n de Duitschers en aanvaarden, of zij zullen deze vrijheid zelf gaan halen. Wij willen zelf Tsjecho-Slowakije waarborgen, maar wat h e t Sudetenvraagstuk betreft, is mijn geduld ten einde. Ik zeg t o t h e t Duitsche volk : Stapt achter my a a n . m a n n e n en vrouwen, wy zijn vast besloten. De h . Benesj k a n l nu kiezen.
DUITSCHLAND IS ONMACHTIG TEGEN DE KOALITIE DER VERBONDENEN De Zweedsche pers ls eensgezind om t-e verklaren, dat Duitschland onmachtig ls om weerstand te kunnen bieden tegenover de machtige koalltie die zich steeds duidelijker aftcekent.
IN DEN VOLKENBOND De Cubaansche delegatie heeft het Inzicht een motie ln te dienen bij den Volkenbond, om zich solidair t? verklaren met de vredespogingen van Roosevelt.
STEUN VOOR
ROOSEVELT
De voorzitters van Brazilië en Argentinië hebben aan Roosevelt h u n steun toegezegd.
de positie gië uiteen De beteekenis van de nieuwe militaire maatregeien in ons land DE OMVANG VAN HET LEGER OP VERSTERKTEN VREDESVOET
In feite treft de inrichting van het leger op versterkten vredesvoet een tamelijk groot aantal oproepen. Voor de infanterie die de voornaamste een li eden uitmaken l>lj dezen maatregel, betreft de oproeping 5, 6 of 7 klassen Uit bevoegde militali^ bron wordt ons naar gelang de regimenten. een overzicht gegeven van den omvang en de beteekenis der militaire maatre- EERSTE MINISTER SPAAK gelen, welko de kabinetsraad van DinsONTVANGT dagmiddag heeft genomen. Het leger op versterkten vredesvoet Spaak die omstreeks 19 u u r is terugbeteekent dat zekere eenheden worden gekeerd in zijn kabinet ontving achterversterkt in manschappen cn in mate- eenvolgens de diplomatieke vertegenrieel, zoodat h u n organisatie deze van woordigers van Nederland, Frankrijk. oorlogstoestand nabijkomt. Duitschland en Engeland, aan wie hij Deze maatregel brengt de oproeping toelichtingen gaf voor de veiligheidsmede van de miliciens met onbepaald maatregelen die door den kabinetsraad \erlof ; het is echter niet mogelijk dui- werden genomen. , delijk te zeggen hoeveel klassen daardoor worden opgeroepen. DE GEMEENTEInderdaad d i t aantal verschilt volVERKIEZINGEN gens het soort eenheden en zelfs in de eenheden van dezelfde soort beVoor de gemeenteverkiezingen werd staat er nog verschil van de eene een- nog geen beslissing genomen, maar de heid t o t de andere, volgens de garni- kwestie zal worden opgelost binnen de zoenen en den d a t u m van inlijving. 48 uren. Het leger op versterkten vredesvoet is Indien de toestand niet opklaart zulin feite een maatregel van gedeeltelijke len de verkiezingen worden uitgesteld mobilisatie. Dit beteekent geenszins en het Parlement zal worden bijeengedat andere maatregelen nog zullen vol- roepen. gen. Het is d u s best mogelijk d a t deze Indien de spanning vermindert, zulgedeeltelijke mobilisatie niet wordt len de schikkingen natuurlijk niet woroverschreden. den gewijzigd. Het leger op versterkten vredesvoet MOTORRIJTUIGEN treft dus op verschillende wijze een groot aantal eenheden. OPGEEISCHT Zekere eenheden zooals het kavaleriekorps, de Ardensche Jagers, de wieirijTE ANTWERPEN ders van de grenseenheden, het luchtIn de omgeving van de J a n Van Rijsafweergeschut, enz., zijn in h u n geheel getroffen en bevinden zich dus nage- wijcklaan en de harmonie werden door de legerautoriteiten alle auto's en moto's noeg op de sterkte van oorlogstijd. op?eëischt. De voerders van een motorAndere eenheden, zooals zeksre gekregen een Belgischen t*and rond deelten van de artillerie, van de trans- rijwiel den a r m . werden in het Komissiegroepen, van de verkserstroeoen ning Albertpark engeparkeerd moesten zich ter Pe_ en diensten van bevoorrading en ontruiming, van het transport korps, enz., schikkin" houden ran h e t leeer. enz., zijn slechts gedeeltelijk getroffen EEN RADIOREDE en op verschillende wijze van eenheid tot eenheid. VAN EERSTE MINISTER Wat de reserve-officieren betreft, SPAAK wordt de oproeping niet enkel bepa?.Id door h u n ouderdom en h u n mflicieGisteravond hield eerste-minister klasse. maar ook door de behoefte van Spaak te 9,15 u u r , een radiorede waarde kaders der eenheden waartoe ze be- in litj den toestand van Belgl ten aanhooren. Om deze reden zijn alle offi- zien van de Europeesche Dolitickc gecieren in h e t bezit van een dienstbrief beurten f nsen uiteenzette. waarop het oogenblik wordt aanscduid Minister Marek hield anderzyds In dat ze zich bij h u n regiment moeten liet Nederlandsch eenzelfde betoog te vervoegen. 9,-15 u u r .
Het antwoord van Hitler op de boodschap van Roosevelt Gisteren heeft Hitler geantwoord op de boc-dscüap van president Rocszvelt. Na den inhoud van de bcodsehap te hebben samengevat, zert Hitler. dat- hij de edelmordige bedoe ir. gen van Boasevelt waardeert en diens opvatting ever de onberekenbare gcvo'gen van een Europeeschen oorlog deelt. «Juist om deze r e i e n , ve-volgt Hitler. 7ile ik mij verplicht alle verantwoordelijkheid voor het Duitsche volk en zijn leiders te verwerpen, voor het geval dat, niettegenstaande -al de pogingen welke ik t o t hiertoe h e b gedaan, de toestand naar vijande tjkheden zeu lelden». Hitler vervolgt dan, dat men de oorzaken van h e t ihuidig geschil moet kennen, om rechtvaardig te oordeelen. Hij verkleart dat de verwachtingen van Duitschland, nadat h e t ln 1918 de wapens h a d neergelegd., bedrogen zijn geworden. De vredesverdragen «uit de omgeving van Parijs», zegt Hitler, hebben van ds overwonnen landen de paria's van de wereld gemaakt en een voor hen onhoudbaren toestand geschapen. Een der grootste onrechtvaardigheden betreft de Sudeten. die tegen h u n wil bij Tsjecho-Slowakije werden geveerd. Bovendien, zegt Hit:er. heeft TsjechoSlowakije zijn verp ichtingen tegenover de Sudeten niet nageleefd en de Statenbond ls op d i t gebied te, kort gekomen aan zijn plicht. Na de aansluiting van. Oostenrijk, groeide nog h e t verlangen van de Sudeten. om zich bij. het Derde Rijk aan te sluiten. De geschillen met de Tsjechen namen toe eh h e t werd al duidelijker d a t de Tslechoslcwakken de Sudeten wilden ctvertsjekken» door steeds esws-ldiser m e . thodes. Duitschland bleef zijn ka'mte
bewaren, zelfs wanneer in d e maand Mei T=-j£Bho-Slowakije mobilise-erde, onder voorwendsel dat Duitschland zijn treepen koncentreerde. Het ui'-blijven van Duitsche tegenmaatregelen maakte Tsjeehc-Slowakije neg meer onhandelbaar, cn tijdens de onderhandelingen met de Sudeten blezk het dat de Tsjechen niet bereid waren tot een grondige oplossing van het vraagstuk. T h a n s hebben de politieke vervo'gingsn toegenomen en de ekonomische onderdrukking heeft de Sudeten in de ellende gedompeld. Er zijn reeds 314.000 Duitsche Sudeten ujt Tsjecho-Slowakije gevlucht om te ontsnappen aan de terreur. Tal van dooden, gekwetsten en duizenden aangehoudenen, bewijzen dat de regeering van Praag reeds sedert lan*g de gewelddaden heeft uitgelokt, die zij in haar boodschap zegt te vreezen. Hitler herinnert er dan aan dat hrj te Nurenberg de hulp van Duitschland aan de Sudeten had beloofd, indien zij zelf ige:n recht konden bekomen. In mijn memorandum, vervogt Hitler, heb ik een laatste poging gedaan voor 'n vreedzame oplossing. De Tsjechen weigerden of vonden dat h e t memorandum slechts en praktische oplossing beoogt van het Pransch-Britsche plan, dat z(j hadden aanvaard. Het vreeselijke lot waaronder de Sudeten lijden, zegt Hitler, laat geen uitstel meer toe aan deze oplossing. «De mogelijkheden om door een akkoord een rechtvaardige oplossing t e bereiken, zijn dos uitgeput door het Daltseh memorandum. liet behoort niet aan de DiiitscliP, maar -vel aan de Tsjechische regeering. te bes'alten of zU vrede of oorlog wil». (Adolf Hitler).
T S J E C H O S L O W A K I J E IS GEEN LAND VAN SLAVEN
HORACE WILSON BIJ CHAMBERLAIN
Da nota van de Tsjechoslowaaksche regeering op het memorandum van Hitler, nota die a a n lord Halifax werd overgemaakt, is in krachtdadige termen opgesteld. De ïegeering van Praag heeft slechts onder de drukking van Londen en Parijs in het afstaan van grondgebied toegestemd . Dit was trouwens h e t maximum dat Tsjecho-Slowakije kon toestaan. Het memorandum van Hitler is een echt ultim a t u m , d a t men slechts aan een overwonnen volk aanbiedt. De eischen van Hitler gaan vee', verder dan hetgeen Praag heeft toegestaan. De militaire en ekonomische onafhankelijkheid van Tsjecho-Slowakije zouden er volledig door vernietigd worden. De eischen van Hitler, onder h u n huidigen vorm. zijn totaal onaanvaardbaar, en de g r o o t s e weerstand zal er tegen geboden werden. Tsjecho-Slowakije is geen land van slaven. Het rekent er trouwens op dat de groote demokratieën h u n steun zullen verleenen in de uren der beproeving.
Sir Horace Wilson is te 17 u u r te Croydon geland. Te 17.50 is hij op Downlngstreet bij Chamberlain aangekomen,
VOOR WANNEER ? De Duitsche bladen hebben nog steeds de verklaring van Chamberlain niet overgedrukt betreffende de waarborgen die Engeland wil geven voor de uitvoering van het Fransch—Britsche plan. De bevoegde kringen te Berlijn weigeren zich u i t te spreken over dit dokument.
' LOGENSTRAFFING Uit Praag meldt men dat het bericht als zouden alle Sudeten van h e t vrijkorps die in Tsjecho-Slowakije worden aangetroffen, opgehangen wpr.den, onJuist is. Het bericht moest luiden dat zullen opgehangen worden degenen die TsjechoSlowaaksche schildwachten aanvallen onder de vermomming van een uniform van de Tsjecho-Slowaaksche weermacht.
DE TSJECHO-SLOWAAKSCHE OUDSTRIJDERS AAN HUN KAMERADEN UIT DEN WERELDOORLOG
De voorzitter van de Tsjecho-Slovaaksche oudstrijdersgroepecringen, hebben aan h u n karperaden uit den wereldoorlog telegrammen gesturrd waarin ze verklaren dat Duitschland aan Tsjechoslovakije voorwaarden wil opdringen . ie men slechts oplegt aan een overwonnen staat. Tsjecho-Slovakije is bereid zijn rechten tot den laatsten ademtocht te verdedigen, maar het gaat er om millioenen menschenlevens te sparen die nog kunnen gered worden indien van alle zijden de solidariteit t o t uiting komt voor het recht en de rechtvaardiehe'd.
Jacobs h e e f t zi\jn s c h o o n m o e d e r vermoord Men zal zich nog herinneren dat onlangs zekere sensatie werd verwekt dcoi een raadselachtig geval d a t zich heeft voorgedaan in een huis ln de Rolwa-gejnstraat te Antwe.pen. Men vond er de oude weduwe Cools-Beniest verhangen En volgens de verklaring van de huisgenooten. in dit geval schoonzoon en dochter van de aflljvlge, werd tot zelfmoord besloten. Maar enkele weken later ls de dochter gekomen met een beschuldiging als zou haar m a n , de genaamde Jacobs, haar moeder hebben opgehangen... Jacobs, die naar het schijnt niet heelemaal evenwichtig is, en reeds in bUzondere gestichten werd ondergebracht, we d dan aangehouden. Dinsdagochtend ls het parket, samengesteld u i t onderzoeksrechter Paës, Verhoeyen. kommissaris van dienst vooi rechterlijke opdrachten, Aernoute. griffier, cn politie-officier Vanden Bunder ter plaats gekomen om het onderzoek in te stellen. Ondervraagd werden verschillende personen en ook agenten, die de eerste vaststellingen hebben gedaan. Jacobs werd niet ter plaatse geleid. Hij zal later dcor den onderzoeksrechter worden onderhoord. De oplossing van deze raadselachtige geschiedenis stelt voor het parket geen gemakkelijke taak. De vrouw ifl niet heel standvastig in haar beschuldigingen of ln haar ve.klaringen. Zij wijkt nogal eens af en daardoor komen de onderzoekers in een lastige positie te staan over enkele dagen zal Jacobs voor de Raadkamer moeten verschenen. Noar wij vernemen, heeft het onderzoek van het parket ter plaatse, u i t wezen dat Jacobs Inderdaad schuldig ifl en dat hij zijn schoonmoeder in den kelder van het huis van de Rolwagenstraat heeft verhangen. Nog verleden week had zijn vrouw op het gerechtshof de beschuldigingen ingetrokken. Dat beteekende voor het parket d a t het onderzoek een heel andere wending moest nemen, maar tevens koesterde men argwaan dat de vrouw haar b-eschuldigingen had ingetrokken, alleen om haar m a n te redden. Het is te verwachten d a t , ala Jacobs voor de raadkamer zal verschijnen z\jn aanhoudingsmandaat zal bekrachtigd worden en dat de raadkamer zich niet alleen zal baseeren op .i-ït verhaal der vrouw, waardoor de r?an beschuldigd wordt, maar ook op n _ ' e r.eele vaststellingen, welke men Dinsdagochtend in den kelder en in het huis, waar het oudie dood werd aangetroffen, heeft gevonden.
DE VREES GROEIT IN JAPAN
De toestand te Praag
Men meldt u i t Tokio dat de rust, die de Japansche kringen betoonden tegenover de Europeesche krisis. sedert 24 uur aan het wankelen ls gebracht. De verklaringen in de politieke kringen en in de beurs, evenals de zwakheid van de beurs, laten cen zekere onrust doorschemeren. Japan schijnt te vreezen, dat een Europeeschen oorlog onmiddellijk een einde zou stellen aan den uitvoer naar Japan van oorlogsmateriaal, petroleum, ijzer en metalen.
DE EERSTE INDRUK UIT PRAAG
INCIDENTEN Uit Duitsche bron me'dt men dat bij een fusillade tussehen Duitschers en Tsjechen, in de nabijheid van den Duitschen douane-post van Schönberg, een Duitscher werd gedood.
DE HOUDING VAN MOSKOU Hava;» meldt u i t Moskou dat men aldaar den toestand als duidelijker beschouwt dan enkele dagen geleden. Frankrijk en Engeland hebben een klare positie gekozen naast Tsjecho-Slowakije. Men aanziet den oproep van Roosevelt als zijnde van een groote moreele kracht. Rusland is bereid een nauwe militaire samenwerking met Parijs en Londen aan te vangen. Teekénen zijn er vooralsnog niet dat res—'"-ten zouden opgeroepen zijn. Nochtans werd bevel gegeven de propaganda voor het leger te verdubbelen. Wat er ook van is. de Sovjet-Unie is vasj-besloten eventueel al haar verplichtingen ten volle na te komen.
HOLLANDSCHE VERDEDIGINGSMAATREGELEN Holland heeft maatregelen senomen om zijn grensverdediging te versterken.
BERLIJN HECHT GEEN BELANG AAN DE WAARBORGEN Men verneemt te Parijs dat in buitenlahdsche kringen te Beriyn geen belang woidt gehecht aan de verklaringen uit Londen, dat Frankrijk en Engeland den afstand van de Sudeten-gsbieden aan Duitschland wi. waarborgen. Deze afstand zou echter geleide.ljk gebeuren in den termijn van tenminste e m jaar, en onder de kontrole van internationale kommissies. Reeds op 1 Oktober zou Luitschland echter een symbolische bezetting k u n n e n uitroeren in het gebied van Asch. Men meent dat het bezoek van Sir Horace Wilson te Berlijn bedoeld ïs om den weg voor deze oplossing voor te bereiden.' Indien Duitschland zich daarmede niet tevreden stelt, oordeelt men dat de verantwoordelijkheid voor de andere gebeurtenissen van n u . a f ten vo le en in het openbaar aan Duitschland moet wo'den toegeschreven. Alle Duitsche bladen leggen den nadruk op den datum van 1 Oktober als laatsten termijn. Maar tevens gelooft men. d a t , aangezien de verzekeringen van Hitler aan alle staten gegeven, de strijd zal beperkt blijven tussehen Tsjecho-Slowakije en Duitschland. Indien Frankrijk en Enge and voor Tsjecho-Slowakije in de bres sprongen, sohiijft de Frankfurter Zeitung, dan zouden Duit-schland en Italië weten dat men het gemunt heeft op de totalitaire staten. Daarop zijn Duit-schland en Italië voorbereid en de bedreigingen van Londen en Parijs zullen het Duitsche standp u n t niet wijzigen.
HET FRANSCH PARLEMENT WORDT NIET BIJEENGEROEPEN
Vrijwel onmiddellijk na het einde v- ï Hitler's rede, gaf de zender uit Praag een kort overzicht van den inhoud, hetwelk tesloten werd met de woorden: .Onze eerste indruk is, dat de heer Hitler thans niet één. xa ar twee doe ls tellingen nastreeft. De eerste is de afrtand van het Sudetengebied zonder eenigen vorm van proces, de twesde is de volkomen vernietiging van den Tsjsohoslcwaakccheu staat.»
VOORZORGSMAATREGELEN TEGEN LUCHTAANVALLEN Praa--* is volledig in staat va:, verdediging tegen lucht-aanvallen gebracht. Op de heuvels rondom ds stad zijn overal afweerkanonnen opgesteld, en 's avonds is de stad in volslagen duisternis gedompeld. In den omtrek, op verscheidene vliegvelden, staan steeds jachtvliegtuigen gereed. Zoeklichten doorzoeken de lucht. . In het gansche land zijn alle dokters en studenten in de geneeskunde ~em:biliseerd voor de passieve verdediging tegen luchtaanvallen.
Ekonomische maatregelen in Engeland Dx>r de Londensche levensmiddslenbeurs is besloten gedurende de eerste veertien dagen de prijz-en niet te ve> ho:gen voor bacon, ham, boter, kaas, spek, keukenvet en margarine. Dszs beslissing is genomen op verzoek van den dienst voor de voedselvoorziening van het land.
VERHOOGING VAN DE VERZEKERINGSPREMIES TEGEN OORLOGSRISICO De premies voor oorlogsver-zekeringen zün opnieuw belangrijk verhoogd. Somigc tarieven zij wel tweemaal z:o hoog geworden, als die welke verleden week waren vastgesteld. Voor de verschepingen tussehen Engel nd en de havens ran Bordeaux tot Nederland zijn de tarieven veraubb'ld Vcor reisen naar de Costzee worden zelfs seen premies meer opgegeven De tarieven voor de Middellandsche en de Zwarte Zee zijn vijfmaal zoo hoog als v:or de Noordzee en bedragen 5 pond voor 100 pond. De premies voor het vervoer door de lucht naar Tsjechosiovaiüe. Polen en Hongarije zyn vervallen verklaard. In verband met deze verhocging v£« de premies zijn door de uitvoerfirma's van Manchester reeds by de regeering stappen ondernomen om een tarief voor zeeoorlogsverzekering in werking te stellen. Ondanks de hoo;ere tarieven ls de verzekeringsmarkt zeer levendig.
EEN NIEUWE STAP VAN ROOSEVELT ?
Volgens ambtelijke kringen te Washington, zou de opr:ep van president De Fransche ministerraad is gisteren Roosevelt voor den vrede, de l u i s t e bijeengekomen onder vooral ttersoha o stap zijn van de vereenigde Siaten, van president Lebrun. om het oorlogsgevaar af te weren. Eerste-minister Daladier gaf een uitIn andere kringen daarentegen voerige uiteenzetting van den internationalen toestand en een overzicht van meent men dat de weg voor een nieude maatregelen welke getroffen werden. wen stap open blijft. De president Er is geen spraak van de bijeenroe- • heeft roor het oogenblik geen nieuwe ping van h e t parlement. plannen. Sommigen meenen echter, dat indien de spanning verhoogde, vrijdagavond een nieuwe oproep zou BESCHERMINGSMAATof een andere vorm van onREGELEN IN NEDERLAND gedaan derhandelingen in overweging zcu geDe Haagsche gemeenteraad heeft besloten schuilloopgraven te doen aanleg- geven worden. den, waarin de bevolking t-ij een eventueel luchtbombardement bescherming zou k u n n e n vinden. Volgens de plannen zoudon 190.000 personen in deze schuilloopgraven plaa.ts k u n n e n vinden. Daaronder zijn 90.000 EEN ARTIKEL schoolkinderen. 'e Gravenhage ls de eerste gemeente VAN OFFICIEUZE ZIJDE in Nederland, welke d i t stelsel van schuilloopgraven invoert en er de nooINGEGEVEN dige kredieten vcor ter beschikking stelt. de provinciale bladen in Polen Er bevinden zich ook reeds cen zevïn- is In een artikel verschenen dat van ofUgtal vluchtkelders ln de stad, waarin ln het geheel plaats ls voor 25.000 per- ficieuse zijde schijnt te komen en hanci:lt over de territoriale eischen sonen. ten opzichte van Tsjechoslovakije. In het arUkel wardt geze;d, dat de ARGENTINIË EN BRAZILIË eenige voor Polen te aanvaarden beAKKOORD slissing is het zonder meer afstaan van Cieszyn aan Polen. MET ROOSEVELT
Polen eischt grondafstand zonder meer ! j
De Argentijn/Eche president Ortiz, heeft aan Hitler en Benesj een boodschap gez:nden, waarin hij verklaart, d-st Argentinië zich aansluit bij het beroep van Roosevelt ten gunste van den vrede. President Versas van Brazilië heeft op 2*Un beurt aan Roosevelt zijn volledige instemming betuigd. (Zie vervolg onderaan volg. kol.)
NIEUWE GRENSINCIDENTEN
1
Volgens berichten uit Cieszyn, hebben voortdurend nieuwe incidenten nlaats tusïchen Polen en Tsjechen. Er worden zelf verschillende riachtrtfera gemeld. De telegraaf-, post en spoorwegverbindingen zijn thans geheel verbroken.
6 - Vooruit, 2 8 Sept. 1938
VOLK VAN GENT ! Komt met duizenden naar de
IJST
MASSA, MEETING Maandag 3 Oktober, in het Nieuwe
DAG&LAPPER
Cirkus
VOOR HEDEN
P.H. SPAAK GUST. BALTHAZAR EDW. ANSEELE DEUREN OPEN T E 6.30 U U R .
U
N
S
T
K
R
O
N
I
E
K
Eeuwfeest der Kon. Zangmaatschappij DE MELOMANEN
GROOT ZANGTORNOOI Als besluit van het eeuwfeest der Melomanen werd op Zondag 25n do-er, in den Kon. Franschen Schouwburg een zangtornooi ingericht, waaraan, buiten de feestvierende maatschappij, een viertal ïiangvrreenigmgcn : het socialistisch mannenkoor Marxkring, van Gent, het zangkoor Edouard Bauwens van Brussel, La Legia van Luik en Dc Vereenigde Werklieden van Gent, deelnamen. Dit tornooi brengt ons terug tot de destijds ingerichte « Festivals », die in de verloopen eeuw zoo luisterrijk in onze Gentsche stede gevierd werden. Het was toen de gulden periode van den orpheonischen zang. Tientallen aangvereenigingen rezen als uit den grond en er heerschte onder hen een heilzame wedijver -jonder weerga. Het ncgenti-: nd-eeuwsch koorzangrepertorium stond op een tamelijk laag pen, doch het wera spoedig aangevuld door mannen als Peter Benoit, F. A. Gevaert, fcduara De Vos, Albert Grizar, Ch. jj. Hanssens, Ed. Huberti. Joseph Menzal, Etienii; Soubre, Alexandre Stadtield, Edward Blaes en anderen. Zelfs vro:mde toondichters als Max Bruch en Gounod schreven speciaal voor onze koorzang.ereemgingen. Door onze musici werd zelïs een specifiek Belgisch repertorium geschapen, dat zijn eigen kenmerk h a d . Gent \erocrloofde zich de weelde er een eigen uugeversfirma op n a te houden, waar bijna alle koren uitgegeven werden, o.a. door Vitus Gevaert. wiens katalogus niet minaVr dan vier en veertig bladzijden besloeg. De AfeJomanen hebben tijdens h u n honderdjarig bestaan eeu aanzienlijke rol gespeeld. Zij was eveneens de ziel van de grootsch opgezette Festivals, alsook van het « VI aem se h-Duit sch Zangverbond a, waarin Vlamingen cn Duitschers op het kunstterrein verbroederden en erin slaagd:n een Festival van zeventienhonderd zangers in onze stede te organiseeren. Teneinde de herinnering aan deze gebeurtenis te bestendigen, werd toen op kosten van het inrichtend komiteit, oen kerkraam van de bovenste galerij der Domkerk van Keulen hersteld. De traditie getrouw, heeft deze ijverige zangvereeniging een zangtornooi ingericht. Het gemengd koor der Melomanen (leid:r M. Parasis) opende het vuur met De Heidens van Edward Blaes. Noblesse oblige ! zegt het spreekwoord, en wij hebben het recht van deze koorsektie veel te eischen. Blaes had een buitengewonen eerbied voor het woord en was vooral op de uitspraak gesteld; men behoeve slechts zijn brochure te lezen. Aesthetische beschouwingen over den koorzang. Op dit s t u k zijn wij, geneigd eenig voorbehoud te maken; a a n ' de schakeeringan alsook aan de Interpretatie diende meer zorg besteed. Het koor Promethcus van Oscar Roels Was als uitvoering heel wat beter. Daarna trad h s t Soc. Mannenkoor De Marxkring op (leiding Leon Torck). met Roland est mort van onzen stadsgenoot J. Tou.=-=aint-De Sutter. Deze kompositie — opgelegd stuk van den Prijsk.3jnp- van Leuven — wemelt van technische moeütyHaeden, alhoewel de muziialiteit overwegend is. Deze zijde van deze kompositie werd ln een helder licht gesteld, dank zij de schoone interpretatie en een keurignuancsering. iets wat trouwens algemeen opgemerkt werd. Dezen kring zong met brio het bekend Matrozenlied van T h . Radoux. een typisch voorbeeld van het orpheonisch repertorium u i t de vorige eeuw. Da koorzangmaatschappij cEdouard Bauwens^ (leider E. Hanssens) van Bruscel, leverde degelijk werk in het gevaarvol Pelgrimskobr van Wagner, ln Chant de la Gïtane van R. Bréard en in La Chanson des Galets van Noël Lafront Thans daagde de «Lejrio» oo (leider E. Gerome) met een indxukwekkenl aantal van honderd vijftig zangers. WIJ bewonderden een prachtig, nooit verbroken e v n w i c h t . Hun stijlvolle voordracht, gevolg van een jarenlange traditie van leiders als Jos. Dupont, Th Radoux, Sylvain Dupuis, kwam vooral tot uiting in L'Hymne d la Nuit. dar merkwaardig vertolkt werd. Vervolgens
NATIONALE DIENST VOOR ARBEIDSBEMIDDELING EN WERKLOOSHEID Gewestelijk bureel — Recoilettenlei 8
Gent
interpreteerden zy Lc Rève van Léon Dubois, een omvangrijk gewrocht dat niet vermocht de vorige uitvoering ln den schaduw te stellen. De Vereenigde Werklieden (leider Jos. Verniers) gaf ons een lief koorwerk ten beste: Vrcdezang van Leo Vander Haegen. waarin bekoorlijke idyllische deele i.voorkomen. Les esprits dc la nuit van Francois Riga. ook een representatief werk uit het negentiend-eeuwsch repertorium me: zijn bromstemmen. talrijke tekstherhalingen om tenslotte in een apotheose te eindigen, werd op verdienstelijk-, wijze en met een verzorgde uitspraak door bovengemelde maatschappij ten ge hoore gebracht. Tijdens het hulde betoon namen beurtelings het woord: Voorzitter D. Priem, die de zangkrir.gen hartelijk feliciteerde de heer Mees in naam van de Federatie van Zangmaatschappijen van Oost-Vlaan deren; de heer Wlertz in naam van La Legia, de heer Chauseen in naam va:. Cercle Choral Edouard Bauwen::, dc heer De Rudder in naam van de Vereenigd" Werklieden, de heer Van Kcnhove in naam van den Marxkring cn den hce: Callewaert namens Het Volk. Na het kunstfeest werd in ds lokalen der Melomannen de groote familie va:, zangmaatschpapijen in een gezellig samenzijn vereenigd; waar redevoer!:gen werden uitgesproken door heer Burgemeester Vander Etegen. de hesreii Priem. Van Gansbcrgs. De Deken Cï.iussen en Van Wesemael, terwijl ee "• warme hulde aan den eere-voorzitter, he?r Carpentier, gebracht werd. D. V.
Vierde reeks openlucht-meetings te Ledeberg Gemeenteverkiezingen
Leest en verspreidt « VOOR ALLEN »
'
Kinema s VOORUIT: Raspoutine, met Harry Baur en Marcelle Chantal. Kinders niet toegelaten. CAPITOLE: La Glu. met Marie B*.*.! cn A::dré Lefaur. Kinders niet toegelaten REX: Une é'i>He est née, met Janoi Gaynor en Frederic March, Kindera toegelaten. SELECT: Les Gaietés dc 1'ExposiÜon, met Duvallès. Kinders niet toegelaten. SAVOY: Lune dc miei, met F. Oudatt en Alben Prejean. Kinders toegelaten. ACTUAL: Monseigneur le Detective, met Edmund Gwenn en Maureen O'Sullivan. Kinders niet toegelaten. CINE CITY: Reine Victoria met Anna Neagle en Adolph Wohlbruck. Schouwburgen MINARD SCHOUWBURG. - A.le dagen te 8 uur tn Zondag matinee te~3 uur: «Gent die Beeft*, revue van H. Van Daele Tentoonstellingen GALERIE VYNCKE-VAN EYCK, Neöe.rkouter, bestendige tentoonstelling van kleurkopieën. ZAAL PAN. — Korte Meire 2/A. — Opening van het Winterseizoen. Tot 30 September : Baron Minne, beeldhouwer. ZAAL TAETS. — Kouter. — Van 24 Sept. tot 7 Okt: Mej. Brasseur. ZAAL ARS, Ko.tc Dagsteeg, Rik Wouters, schilder- en beeldhouwwerk tot 7 Oktober.
KON. FR. SCHOUWBURG Zaterdag aanstaande 1 Oktober, zal de eerste voorstelling piaats he'iben van de groote Parijsch? revue < C'est a la Francaise », van Max Tav. Het bestuur staat er borg vcor dat zij merkwaardig is. Het is hetzelfde p r s g r a m m i a s dezen zomer te Oostend'•. Dit gezelschap heert een buitengewonen faam. gezien ai ae r e / u . . . v.:e het tot hiertoe gegeven heeft. D* beste Parijsche kunstenaars, twaal: Maxoiglrls en de beroemde- e golden dancers », treden er in op. Het ballet e 1'Appel d'un F a u n ? - ï ; ; r a t het hocgvcp u n t van de voorstelling. Al de kostumen zijn scheppingen van Mevr. Rasimi, van Parijs. Het lokatie-bureel is open. en niettegenstaande de groote kosten, heeft he*. bestuur de gewone prezen der p aatsen behouden.
Stadsnieuws
DE «TOURNEES BARET» TE GENT Tijdens het seizoen 193B-1939 zal do «Tounées Ch. Baret.» in Minardschouwburg een reeks van 5 abennementsvertooningen geven. Samenstelling van het repertorium, data en algemene inlichtingen zullen binnenkort worden meegedeeld. Voor Inlichtingen, zich wenden tot ^ ; t bestuur van den Minardschouwburg van 10.30 tot 12.30 uur, Corianderstraat, 7.
JONGE MOEDERS O m u w kinderen op het leven voor t e b e r e i d e n , geef h u n een kloek gestel
Kleermagazijn VOORUIT GENT — Vrijdagmarkt —
BRYLCREEM rOlMAA/CTf/.mim0Mi Gcwaarb. vry van gom eD reeD verdrooet het haar niet, maai fixeert 'üct zonJer het te doei kleven of het vettig te maken Verwijdert de baarpeUetjes et vergemakk. den haargroei.Heerlijk gepariumeenlVerkriJgb. bt alle H a a r k a p r e r s - P a r t u m e u r t Fr. 10.50 en 13,50.
PROEF TUBE
VERBRAND
P A L E T O T S O P M A A T v a n a f fr. 4 4 5 , 5 2 0 , 5 9 0 , 6 2 0 effen en carré-modestoffen EERSTE
SNIJDER
EERSTE
BESTE A F M A A K S E L
DE
PERGOLA
OPENLUCin DANCING VAN HET AZALEAPALACE PARK, GENT IS ND IN VOLLE B L O E M E N P R A C H T
BESTUUR DER POSTERIJEN Het « Staatsblad » van 25 dezer heeft een kon. besluit gepubliceerd hetw2lk den vcrkocppiijs der check- en o-verschrijvingsboekjes afgeleverd door het bestuur der postchecks op 2 frank brengt. Een kilogram ajuin a a n 0,85 fr. V O O R U I T ' S Kruidenierswinkels
in 3146
AANRIJDING Een aanrijding deed zich voor in de Brusselsche straat tussehen den autokamion gevoerd door De Mesmaecker Victor van St. Gilles bil Brussel en d* auto bestuurd door Casteleyn Karel van Steene. Stoffelijke schade.
Sardienen (OCAGNE NIEUWE VANGST 7579
VERKEERSONGELUK
DE PROPAGANDA ROEPT ONS !
GROOTE FIETSTOCHT
RANG-KLEERMAKERS LAATSTE
MODELLEN
W E R E L D D A G DER DIERENBESCHERMING Volgens de jaarlijksche gewoonte, doet de beheerraad der Kon. Maatschappij tot bescherming der dieren, ter gelegenheid van d*:n 4n Oktober, een oprefcp tot het publiek opdat eenieder met welwillendheid de volgende vragen zou beantwoorden : 1) In elke familie ware het wenschelijk de kinderen bijzonderlijk aan te bevelen de huisdicr:n lief te hebben en te verzorgen; 2) De eigenaars van paardenuitbatingen worden verzocht cen bijzonder toezicht te houden op den staat der voertuigen, op het beslag, het eten en den algemiencii onderhoud van h u n paarden; 3t De rijkswacht, en veldwachters zijn uitgenoodigd altoos en overal nauw toezicht te houden om alle gewelddaden op trekdieren. • paarden, ezels en trekhonden te verbieden en te straffen. 4) Aan alle voerliiden. melkuitvoerders, koetsiers, v r ach tv oe roers, geleiders van slachtpaarden en slachtvee, wordt opdracht gegeven met de h u n toevertrouwde dieren medelijdend om te gaan. • Aan allen die ons willen help-:n in ons beschavingswerk, hartelijk d a n k . Ter gelegenheid van den werelddag der" dierenbescherming, noodigt de beheerraad der Kon. Maatschappij tot bescherming der dieren het publiek uit e:n bezoek te brengen aan het Stedelijk Schuthok, Park. op Zondag 2 Oktober, 's namiddags van 3 tot 5 uur, alsook 's morgens van 10 tot 12 u u r . De schooljeugd, onder geleide van het onderwijzens personeel, wordt verwacht van 3 tot en met 8 Oktober, 's namiddags van 2 t o t 4 u u r , of 's morgens van 10 tot 12 u u r . Geïllustreerde vloeipapieren zullen uitecdeeld worden.
Voor warme dekens is het best in VOORUIT's Kleermagazijn Vrijdagmarkt, Gent en bijhuizen WITTE KATOENEN DEKENS : 20,50 22,75 28,50 31,50 W I T T E D E K E N S (halve wol) : 58,— 80,— 98,— 106.— BAYADERE D E K E N S (halve wol) : 40,— 59,— 71,75 D E K E N S I N J A C Q V a K D , halve wol: 91,— 110,— W I T T E WOLLEN D E K E N S : 134,50 209,— 235,— J A C Q U A R D WOLLEN D E K E N S , schoone teekeningen : 155,_ 185,75 226,50 GEWATTEERDE SPREIEN, m e t volants 145,— 154,— 175,— 210.— 3146
De bazen en meestergasten der weverijen, katoenspinnerijen, verwerijen en a p p r é t , onderzoeken hun loonen en w e r k v o o r w a a r d e n Zondag J. .1 werd voor de hoogergtinoemde vakmannen een algemeene verK-iucrmg oeiegci. tiet. bureel werd gevormd door de kameraden Alfons öegier, Louis Grau. Alfons Bayens en Marcel Lefèvre als voorzitter. De" opkomst had alle verwachtingen ovenroifsn. Kameraad Lefèvre als voorzitter opent de vergadering met een wüOid van dan* aan a^ aanwezigen voor h u n n e opkomst en zet daarna net doal der vergadering uiteen en nieuwe eischen aoor de meestergasten gesteld. Hij bespreekt de rationalisatie in de Textielnijverheid en de gevolgen daaruit voortspruitende voor ds meestergasten. Hij toont verder aan dat de toesand der werklieden verbeterd is, terwijl de meestergasten U3 achter gebleven zijn. Kameraad Segier komt aan het woord en licht de zaak duidelijker toe. De reden van d : n achteruitgang. wordt door kameraad Segier op p u n t gesteld. Spreker toont duidelijk het verschl. aan tussehen twee kategoneen van werklieden en schrijft d:ze achteruitgang toe aan de verbrokkeling en gebrek aan wederzijds vertrouwen in dezo kategorie — dit verschijnsel doet zich .slechts te Gent voor. Buiten de stad staan alle meestergasten gegroepeerd in den schoot d ï r T. A.- C. B. cn vormen ook de vertrouwenspersonen onzsr afdeelingen. r>s T. A. C. B. is bereid de eischen der mees terg ast en terug op den voorgrond te brengen en dit met de medehulp der tienduizenden textielbewerkers.: De patroons zijn niet onwetend dat de loonen der maestergasten te laag zijn; dit is h u n trouwens reeds verschillende malen herhaald geworden. Deae wanverhouding moet onvermijdelijk uitwerken op de moraal, op de orde en t u c h t in de inrichtingen zelf. Het eischenprogramma-kan verwezenlijkt wordsn stuk voor stuk. doch alleen met de medehulp der meestergasten zelf.. Inspanning wordt daarvoor van hen gevergd en wanneer zij verbrokke'en en versoreid staan zijn alle aktiepogingen vruchteloos. Er is meer: het pa troons verbond d?r Gentsche wevers wMgert zelfs met de vakbonden de belangen der meestergasten te bespreken, het zegt dat wij het recht niet hebben omdat er vakbonden zijn welke de meestergasten grocr>c:ren. Die taal k u n n e n wij niet aanvaarden en niemand zal ons het recht ontzeggen de belangen onzer aangeslotenen te verdedigen maar daarom moeten alle meestergasten eendrachtig achter ons s t a a n . De periode van krisis en slechten tijd heeft niets te zien met h u n toestand. Spreker eindigt met te herhalen dat ons programma te verwezenlijken is en d r u k t er op dat van nu af aan propaganda in dien zin dient gemaakt te worden. Verschillende kameraden komen t u s sehen in de besprekingen die volgen op de uiteenzetting, allen in den goeden zin zoodat de overtuiging bestaat dat allen akkoord zijn met den nieuw ingeslagen weg. De kameraad Louis Grau neemt het 1 woord om sommige onjuistheden <jp p u n t te strllcn. neemt de gelegenheid te baat om de mentaliteit van sommige basen en meestergasten te schetsen cn laakt htm houding die zij somtijds aannemen tegenover de werklieden. Uit die wel geslaagde vergad?ring heeft men k u n n e n vaststellen dat de meestergasten vastbesloten zijn, en dit in overeenstemming met de leldine. om te ijveren tot de verwezenlijking h u n n e r redelijke eischen. Ook zal een aktieve propaganda ingezet worden om h u n n e verdwaalde werkgezellen te overtuigen. zij zullen tevens mede werken tot de herwording van het vertrouwen onder elkander. Daarop sluit de voorzitter de vergadernig nogmaals aandringende op eene aktieve nropaeanda in de verschillende werkhuizen en van man tot m a n .
Beste G a z - m a n c h o n s a a n 3,50 fr. in V O O R U I T ' S Kruidenierswinkels.
KLEERMAGAZIJN VOORUIT VRIJDAGMARKT,
KONCERT KOUTER. — Het laatste militair konc:rt van Donderdag. 29 September, van 20 tot 22 uur, door het muziekkorps van het 2e Linlercgimcnt, zal op den Kouter gegeven worden. O/l uiten ant-muciekoverste : Servais. Programma. — 1. Floraliën, ouvert., J. Vandermeulen. —- 2. La Gioconda, Igesch. d. F . Mees), Ponchielli. — 3 . Ballet d'Isoline. Messager. — Vlaamsche Symfonie (overg-.sc.hr. v. harmonie door 5. Poulain), L. Moeremans : a) De Reus die komt; b) Kerstnacht; c) Volksleute; d> ' t Ros Bayard. — 5. L'Arlésienne. orkestsuite, G. Bizet : a) Prélude; b) Menuetto; c) Carillon; d) Farandole. — 6. Le beau Danube bleu. zigeunerwals, J. Strauss. — 7. Ouverture Solennelle 1812. Tschaikowsky. — 8. Marschen : ai Kermesse Gaumaise, Servais; b) Eerste Artillerie. S. Poulain; cl Marsch van het 2e Linieregiment, XXX.
M. LEONARD WILLEMS OVERLEDEN De h . Leonard Willems was sinds eenigen tijd ziekelijk, m a a r bij bleef steeds werkzaam. Hij begaf zich dezer dagen naar Hulst, ln Zeeuwsch-Vlaanderen, om er het woord t? voeren by de inhuldiging van het m o n u m e n t ter eere van den onbekenden schrijver -van « D e n vos Reynaerde -o. Maandag ging mr. Willems nog naar de bibliotheek van de Kon. Vlaamsche Akademie voor opzoekingen betreffende Erasmus. 's Namiddags, omstreeks halfvier, werd hy onwel. Hy vo:lde zyn einde naderen. Een kwartier later was hi] overleden. Geboren op 27 J a n u a r i 1864, te SintJoost-tcn-Noode, als zoon van den Vlaamsch gen inden Brusselschen hoogleeraar Alfons Willems. stond Leonard Willems in de bres voor het Vlaamsche rechtsherstel. Hy behoorde tot de liberale Vlamingen en. was een overtuigd demokraat. Leonard Willems is een groot werker geweest op het gebied van de filologie «•i-ljn opsporingen ln verband met net dierenepos «Reynaert de Vos», hebben hem tot deskundige op dat gebied gemaakt. HU gaf de voorkeur aan korte mededeelingen in de Kon. Vlaamsche Akademie, die hij geregeld op de hoogte hield van z^jn opsporingen. Sedert hij tot werkend lid van dit lichaam gekozen werd, op 31 Maart 1919, treft men zijn n a a m voortdurend aan ln de « Verslagen en Mededeelingen » in verband met zijn Reinardlana, zyn Maerlant-studies en zijn lexicografische sprokkeilngen. Talrijke voordrachten heeft hU gehouden voor de vervlaamsching van de Gentsche hoogeschool. Zeer opgemerkt werd ook zijn bijdrage over « De middeleeuwsche taalto:Btanden in VlaamschBelglë » op het Vlaamsch filologenkongres te Gent, in 1913. M. Leonard Willems was een groot
Aan de gebouwen van de «Centrales Electrlques des Flandres* Dok. werd de Gentbrugge na ar Louis Buysse omvergeworpen door de auto van Jozef Verhoeven, uit Hoboken. De man liep verwondingen op aan handen en beenen, maar kon na verzorging ln de kliniek van Dr. V.rcautere naar huis overge- geleerde en een bescheiden man, die ln 7610 bracht worden. '. I stilte heeft gewerkt.
GENT
GROOTE KEUS VAN WOLLEN K I N D E R - E C H A R P E N : 3.50 4.75 5,95 6,50 MANS- EN V R O U W E N E C H A R P E N : 9.95 10.75 13.— 15,— 17.50 23.50 25 fr.. schoone t e e k e n i n g e n , fyne kleuren. S T O F F E N H A N D S C H O E N : 9,50 10.50 12.75 13.50 16.50 21.50 H A N D S C H O E N , leder gevoerd : 25.— 28.50 30.75 35.— S C H O O N E M A N S K L A K K E N : 7.50 9.50 14.— 15.75 17.50 19.— fr. in woL F E U T E R H O E D E N , alle modellen 42.50 47,50 55.— 69.50 REGENSCHERMEN : 28.75 29.75 32.50 39.75, e n z . K o m t onze r a y o n zien v a n vrouwenhoeden, schoone kleuren, schoone m o dellen, goede kwaliteit : 29.75 28.75 30.— 32.50 35.— enz. Onze vrouwenceituren e n b o r s t h o u d e r s dellen, goede kwaliteit : 25,75 28.75 e n ook Z E E R S T E R K V E L O Ü T I N E voor peignoirs: 8.90 9.50 3146
OPENBARE EXAMEN'S AAN DE UNIVERSITEIT Op Donderdag 29 September te 9.30 uur zullen de h . h . studenten volgende v etenschappelljk* examens afleggen, in openbare zitting in de examenzaal der rooatfifakultait. Van Hoeylandt B., van Temsche (le kand. in de staats- en soc. wetenschap) Cardinael E., van Brugge en Matthys J., van Gent (Lic. in de staatswetenschappen.) Devriendt G., van Brugge, Du Faux H., van Waregem, Ely E. van St. Gillis Dendermonde en Mej. Vandermeulen E., van Gent (de le onderproef van licent. in de bestuurswetenschappen).
SOC. PROPAGANDACLUB - F E R D . HAKDIJNS -. Lcltaal -De Zwijger-, Salie t r a a t , 4, te Gent. Deze wtt>i verj-jaieren dc propagandisten -ii het lokaal op WO'-II-II.I^ ili-n ÜKn dc/.'-r : VrU'ias tli'ii :i'm dezer ; telkens te 7 uur 's avonds, voor het cn •.:.:: propagano tv. .. «•:. D. art.jbcd.enden de wyk bewonc n de worde n vrier. dcl.j k, Ü-JLÓ, dringend verzocht op deze bijoenkomsten tegenwoordig te zijn. t h . Lams.
Allen, jong en oud, rullen aan P K O I ' . D A M P O O R T - S T . A M A N D S dezen propagandatocht willen B E R G : deelnemen. H. d.-ri. W<x r.-sdacavond, uitdeehng PARTIJGENOOTEN. ALLEN OP
POS1
BUeeukom»t up il VrUdusii uur. — Vertrek c :i uur.
De genaamde Van Ack?r Georgette, wonende Voormuide 72, wilde 's avonds haar stoof aanwakkeren door er petroleum op te gieten. De flesch met het voent onwrandae, waardoor de vrouw GEVALLEN brandwonde oplisp aan den rechterarm °n hei linker been. De brandweer In de woning van haar dochter, kwam ter plaats maar mocht onver- Aambeeldsuraat 36, is de genaamde richterzake terugkeerën. De schade is D? Kneef Elisa, 66 jaar wonende er beduidend. Haspelstraat, van de trappen gevallen Zij werd aan den rechter schouder gekwetst en ten huize verzorgd. Elckiricke lampen -COOP» van 5 tot 300 watt. Billijke prys. Verbruiken BEGIN VAN BRAND weinig. Kruidenierswinkels VOORUIT. Op de Lousberglaan is rechtover het 3145 huis nr. 19 ln den namiddag ïn ds van een boot een begin TOMBOLATREKKING machinekamer van brand ontstaan. De pompiers die DER WERKENDE ter plaats werd:n geroepen konden vlug BLINDEN het vuur dooven. De schade is gering. 2c reeks prijzen, waarde 10 fr. op 3 cijfers 411 en 034. 1 reeks prijzen, waarde 15 fr. op 3 cijfers 632. 1 reeks prijzen waarde 20 fr. op 4 cijfers 4819. 1 reeks prijzen waarde 25 fr. op 4 cij.'ers 2334. 1 reeks prijzen waarde 35 fr. op 4 cijfers 8693. 1 reeks prijzen, waade 40 ,fr. op 4 cijfers 5463. 1 reeks prijzen, waarde 50 fr. OD 4 cijfers 2402. 6 Afzonderlijke prijzen : 1 prijs, waarde 100 fr. het nr. 84895. 1 pnis, waarde 100 fr. het nr. 52093. 1 prijs, waarde 150 fr. het nr. 973=8. 1 prijs, waarde 250 fr. het nr. 74582. 1 pri's, waarde 350 fr. het j r . 543C5. 1 prijs, waarde 500 fr. het n r . 283C9. Prijzen voor de omslagen : 1 reeks prijzen, waarde 10 fr. op 3 cijfers 808. 1 reeks prijzen, waarde 15 fr. op 3 cijfers 307. 1 reeks prijzen, waarde 25 fr op 3 cijfers 660. 4 Afzonderlijke prijzen : 1 prijs, waarde 50 fr. het nr, 4248. 1 prijs, waarde 75 fr. het nr 1370. 1 prijs, waarde 100 fr. het nr 0608. 1 prys, waarde 125 fr. het nr. 3Ü40.
GENT
!
op Z a t e r d a g 2 Oktober door de straten van Gent.
•* *
ARBEIDERSGEZONDHEIDSDIENST SERSANO Afdeeling Gent EXAMEN. — De leerlingen van het le en 2e studiejaar, die nog het examen niet aflegden, worden dringend verzocht vóór 29 dezer aan het adres van het sekretariaat, Phcenixstraat, 66, Gent, hun inschrijving tot het examen te-la.en toekomen. Da? en uur zal u kenbaar gemaakt worden. De leerlingen die not; over den korten inhoud der lessen willen beschikken, mogen zich aanbieden in het Feestpaleis, Vooruit. St. Pietersnieuwstraat, alle dagen van 7 uur af.
KON. VL. SCHOUWBURG Zondag 2 Oktober, in dagvertconing te 2.30 uur en 's avonds te 8 uur : « De Zang der Woestijn ••. de wereldvermaarde Show-Operette van SLgmund Romberg. De nieuw-aangeworven artisten : Marcelle Vemay. Rese d'Orsay. Mariette Francis, Jacques Turner. F r a n c s De Paep, Henk Brouwer en Piet Assclfcerghs vielen zeer in den smaak. Ock dc o u d - t s t s n d e a werden fsl tergejur^-ht. De balletten, onder de leiding van Henriette Janssens, zijn buitengewoon fraai. Regie, belichting en orkest vo.doen in alle opzichten. Maandag 3 Oktober, te 8 u u r : i Platon Kretsjet *. een Russisch tooneelspel in drie bedrijven (vijf tafereelen) van Alexander Komeitsjoek. dcor het gezelschap van den Kon. Ned. Schouwburg van Antwerpen ( direktie CammansGilhuys). Px>b. Geraerds vervult de titelrol. Er is vesl be angstelling. Plaatsb^spreking eiken dag van 10 tot 1 u u r . Telefonisch : 100.05.
WORDEN GEVRAAGD : MANNEN. — Leerjongens : restauGIJ zult ze niet immer onder uw rant-kommies. Buiten de stad. — Volle- gasten : hoe- waakzame hoede hebben, uwe kleinen.: vekneohten, coffreurs. mekanieker voor Een dag zal komen waarop zijzelf zich brei-maoh iens n. fcooglassöhers, mijnar- zullen wagen op den moeilijken levensweg. Maar de gezondheid is de basis beiders, ziekenverpleger. van het geluk, van het welslagen, van Halve gasten : spiegels'ijper. het sukses. Buitenland. — Elastiekbandwevers, Drie hoofdvoorwaarden worden vermees tergasten voor weverij, kaarderij ea eischt voor de gezondheid der kinderen: spinnerij (voor dekenfabrlek), booglasa) een voldoende slaap; schers. b) lichamelijke hygiëne en zuiverheid; vxvOUWEN. — Huispersoneel : melcl gezond erj kloek voedsel. den vcor burgershuizen, keukenmeid, Om voedzaam te zijn, moet het dagemeiden voor hotels. liJksch eten in Juiste verhouding bevatOp atelier : opmaaksters voor four- ten: Vitamines A (onontbeerlijk vcor r u r c , tigensliksters, bieisLer (platte ma- den groei en bederfwerend) en vitamines D (anti- rachitlsme). chine). Thuiswerk : tigenstikster. Maar het is aan iedereen niet gegeBuiten de stad ; jutewarpsters. bor- ven aan de kinderen een behandeling duursters (tapijten), t a l d i e n s t e r (ho- met ultra-violetto stralen aaji zee ts tel). laten volgen, noch ze le overvoeden met BEDIENDEN. — Vrouwen : s t e n o - d a c versche boter en melk, om hen deze tylo-sekretaresse, poofihekeres, koorzan- weldoende vitamines te doen krijgen. Gelukkiglijk is het gemakkelijk eraan geressen, verkoopsters. Bulten de stad : direkteur voor blik- te verhelpen, door dagelijks de kinderen geneeskundigj . slagerij, technieker voor gieterij van een weinig Noorsche niet-i}zerhoudende meta'en, bouwtee- levertraan « Vikinol » te doen nemen, de zekerste bron, de mees:, rijke aan kenaar. de voor den gToel en het leven onmisbare vitamines. Want een koffielcp^l «Vikinol • bevat 500 vitamines A en 250 vitamines D. hoeveelheid die grooter ls dan deze van de melk en de boter die cen volwa^ene in een dag kan eten. Voor de gezondheid uwer kinderen, dc zekerheid uwer zieken en herstellenden, eischt « VlKlNOLo de Noorsche geneeskundige levertraan, vervaardigd en verkocht onder toezicht van den Staat en het Officieel Vitamines-Instituut van Woensdag, 28 September : Schoolstraat: Oslo. Tekoop in alle goede apotheken: Sprekers: G. Crommen, burgemeester; in oorsprongflesschen verzegeld met den G. Laeremans, schepen; stempel der regeering en vergezeld van G. Stuyvaert, sekretaris B. W. P. het getuigschrift van zuiverheid, algeleverd door den chef super-intendant Ledeberg. (28 Donderdag, 20 September: Hoek Wel- der kontrole. dadigheidsstraat en Doorgangstraat. Sprekers: G. Crommen, burgemeester; G. Laeremans, schepen; J . Lafontaine. schepen. MEVROUW Vrijdag. 30 September: Hoek Oude Dries. G. Meysmans-Verduystert • en C. Buy.ssestraat. Sprekers: G, Crommen, burgemeester; echtgenoote van den bekenden advokaat G. Laeremans, schepen; der Oudenaardsche balie en schoonJ . De Corte. kandidaat. zuster van onzen vriend Mter Leon De meetlnrs, tslkena voorafgegaan Meysmans, is schielijk gestorven te St. '"oor een sortie met muzikanten, begln- Joost-ten-Noode, Kunstlaan, 12. 3n te halfacht. De teraardbestelling ln de famtliekeldcr zal plaats grijpen a.s. Donderdag, 29 September, te Kcssel-Loo 's namiddags. Men vergadert ten sterfhulze, Kunstlaan, 12, te St. Joost-ten-Noode.
van
HEDEN WOENSDAG A a n alle partijgenooten
S P R E K E R S :
K
IN DE PAR1U
GROOT-GENT
Gemeenteverkiezingen WOENSDAG 28 SEPTEMBER te 1 u. in het lokaal «De Dokpint* Metsersstraat
MEETING Sprekers : D. CNUDDE A. DE K E U L E N E I R E
van manifesten. Bijeenkomst in het volkshuis te 7 uur.
HARMONIE DE VOLKSVRIENDEN V. D. B. Ter herinner.::',; maken v. ij de lede n muzikanten bekend, dat te rekïncn van heden avond de herhallngim eiken Woensdag zullen plaati hebben, m plaats van 's Vrijdags. Zondag 2 Oktober nemen wij deel aan den ïeefiistoet te Heusden. Verdere inlichtingen worden op rie herhalingen gegeven. De bestuurder, Ces. Van Effenterro stelt zich ter beschikking voor he.i, welke bijzondere instrumentale les.-.•n willen volgen. Allen op post voor de herhaling heden avond te 20 u u r . SOC. SOC.
Arbeiders allen op post 1 DONDERDAG 29 SEPTEMBER te 7 u. in -C^fê Adelein», Afrikalaan
MEETING
W I J K C L U B NÏEUWBRUG EN VROUWENGROEP. Vrijda'g 30 September, te 8 uur. belang ljke zitting vcor de wijkclub ca vrouwengroep, bij kameraad Careel, Doorn-straat. ^ter belangrijke dagorde.
ROODE VALKEN STAM GENT. Alle Roode Valken worden hierbij verwittigd, dat de SUmbijeenkom.it dcorgaa. Zaterdag a.s. in e Ons Huis &, Vrijdagmarkt. Stipt te 18 U.
Sprekers •« E. ANSEELE ROMAIN VERGEYLEN
IN DE SYNDIKATEN SOC. CENTRALE DER VOEDINGSNIJVERHEID AFD. GENT Loonsverhoogingen Door het stijgen van het indexcijfer van September tot meer dan 760 punten, moeten ingevolge de bestaande overeenkomsten, de loonen verhoogd worden in de volgende bedrijven van Maandag 3 Oktober a.s. af. In de h k e u r j x k e r i j c n en suikerijfabnek Jacobs 2 1/2 %. In de confisser;ewerkhulzen 5 '. . In de maalderijen 0,15 fr. per uur, met terugwerkende kracht van 15 September af. De leden ln voornoemde nijverheden weikzaam. welke de verhocgmg niet zouden bekomen, worden verzocht het s e k r e t a r ^ a t te verwittigen. ]}<<- Sekretaris, ROMAIN VLROEYLEN.
CENTRALE DER ARBEIDERS IN OPENBARE DIENSTEN VAN BtLGïE A a n de stadsbedienden, stadswerklieden, personeel der hospicediensten en rijksambtenaren ! Het gansche stadspersoneel, gesyndikeeraen en anderen, noodigen wij uit, naar onze buitengewone algemeene \er„-*...-ii n,; cp «e-w-raag 1 Oktooer, te ö 1/2 uur," ln het locaal
Het chokoladefeest van vrouwengroep
onze
Het ingenchte cuocoladeleest op Zondag 2 Oktbber', e -4 uur, in de ruime restaurantzalen van het feestlokaal «Vooruit», St. Pietersnieuwstraat, gaat een groot sukses tegemoet. Reeds zijn drie honderd deememingskaaren weg. Zooals voorgaande jaren, is te voo.ï . e n dat deelnemers zullen moeten geweigerd worden. Voor de tslaatkomcrs is er nog kans tot woensdagavond om kaarten te koopen of te bestellen op het bureel van net Syndikaat, van 8 lot 12 uur en van 3 tot 7 uur. Leden van de Vrouwengroep bekomen e-n gratiskaart, andefe leden van het Syndikaat, mannen en vrouwen, behalen 3 frank; kinderen onder de 14 jaar mogen binnen aan aalven prrjs. H e programma van het feest is zeer goed verzorgd. Benevens het opdienen van smakelijke chocolade en lekkere koeken, is er gezorgd voor het pu.k orkest Acar en zal Mej. De Vos ons vergasten op prachtige volks- en strijdliederen. Volksvertegenwoordiger Anseele zal een korte toespraak houden. Alien naar ons feest! De Voorzitster, GEORGE nOB D. R.
TENTOONSTELLING VROUWENHANDWERKEN TEN VOORDEELE DER SOC. K I N D E R V A K A N T I E Feestlokaal Vooruit VERVOLG DER GIFTEN Van ; Mathilde De Somer : gehaakt tapijtje. Wwe Trinconi ; een bloemenmand. Wwe De Schepper ; €en rugsjaaltje. De Waele : gebreid plastron. El. Scheire : sous-bol. Van Glntertaele : gebreid tyrollen. Eug. Lameire : gebreide golf. Haemelynck : 6 gebreide sous-bol's. uontbrugge-VeldwUk : sjerp. Louise De Mey, kind:rschort. De tentoonstelling is nog de gansche week open, van 15 tot 1 9 . u .
HEUSDEN De partyafdeeling Heusden viert op ZONDAG e.k. haar 30-jarig bestaan. Ter dier gelegenheid heeft er dien dag een groote feeststoet plaats die een waar sukses belooft te zijn. Na den stoet groote feestvergadering, met als sprekers : FRANS TOCH, burgemeester te Gentbmgge; JOZEF CHALMET, burgemeester te Zelzate; Bl RICK REMI, partijleider te Heusden. Daarna feestelijkheden op het dorpsplein door de turnen jeugdgroepen. Stuurt onmiddellUk uw toetreding'. Ook den stryd op den buiten is de strijd voor allen. — In massa te Heusden op 9 Oktober a.s.
METAALBEWERKERSBOND Ki;(,KI.IM. DEK UTKfcERING WERKLOOZENYERGOEDING. Om het wachten aan onze winketten tot een minimum te herleiden, verzoeken wij onze leden zich n a t r de onderstaande regeling te gedragen. Vooral op de gedeeltelijke werkloozen doen wij een beroep. Vrijdag 30 September a.s., van 16,30 tot 18 uur, de werklcozen die op Zaterdag 1 Oktober niet moet-cn stempelen. Zaterdag I Oktober a.s.. van 8 t a t 11 uur, uitsluitend de volledige werkloozen. Maandag 3 oktober a.s., van 14 t:>t 18 u u r , de gedeeltelijke werkloozen der kieme werkhuizen en fabrieken. Dinsdag 4 Oktober a.s., van 14 tot 18 uur, de gedeeltelijke werkloozen van de werkhuizen -iCarels^, i P h e n;>; cn -Var. A c k e r . Vrijdag "* Oktober a.s., 's morgens van 10 tot 11 uur, en 's namiddags van 15.30 tot 18 uur. de gedeeltelijke werkloozen der Puntfabriek en de werkloozen welke op de voorgaande betalingen n:e: in regel waren met de "loonbriefjes en loonen. Drzc regeling, ir. uv: aller belang, moet stipt worden gevolgd. w ^ - -1«-ïHAJ»i." i ' o i : :eP -A-nrde Het lidboekjeiP fdient woraen voorgelegd. ALGEM. CENTRALE VAN B O U W , AMEUBLEMENT EN GEMENGDE VAKKEN VAN BELGIë Gewestelyke afdeeling G e n t AAN DE WERKLIEDEN DER SPIEGELSLUPERIJEN EN AAN VERWAN I E WAKKEN. Daar het nieuw verschenen index 764 p u n t e n bereikt heeft, zoo zal er volgens de overeenkomst afgesloten ;n de paritaire kommissie m zitting van 25 3 37. eer.e loonsverhooging van 0.1M fr. per uur gegeven wordsn en dit van ds een-te betaling der maand Oktober af (week of veertiendaagsche betaling). WÜ durven verhopen dat u er zult op waken op dë volledige toepassing der overeenkomst. Dc sekretaris, <> J a n Andries. ALGEM. C E S T R A L E VAN BOUW-, AMEUBLEMENT EN G E M . VAKKEN AFD. GENT
Belangrijk bericht voor de bouwarbeiders ! Daar het indexnummer van 15 Scp* tember I.I., verschenen m het Staai-sblad. vcor Gent 76G p u n t e n aandu.d, woraen de loonen voor het uitvoeren van werken van openbare besturen (staat, provincie of gemeente» alscok voor de gesubsidieerde werken (D.E.H.) welke vallen onder toepassing van beste-k lOObls en uitgevoerd worden op het grondgebied van Gent, St. Amandsberg, Ledeberg, Gentbrogge en Manakerks, cp 1 Oktober e.k.. aan een herziening onderworpen, zoodat de loonen worden : Geschoolden : ö.S9 fr. per uur; geoefenden : «>.!>3 fr. per uur; ongeschoolden : 4.76 fr. per i*ur. Deze loonen blijven van kracht tot 1 J a n u a r i 1939. d a t u m waarop e^a nieuwe herziening volgt. Wij hopen dat de kameraden bouwarbeiders hoogervermelde loonen zullen doen eerbiedigen, de patroons welke zulke werken "uitvoeren zijn ervan op de hoogte gebracht. Moesten er ech'-ar kamcrauen «ujn welke moeliykheden zouden tegenkomen, dan moeten zy seffens het sekretariaat verwittigen, c a t de noodige maatregelen zal treffen vcor de stipte toepassing van het bestek lOObis. Voor de houtbewerkers, de sekr. J a n Andries. Voor de bouwwerkers en schilders, de sekr. Charles Lams.
•
ALG. CENTRALE v. BOUW, AMEUBLEMENT EN GEMENGDE VAKKEN Uitbetaling aan de werkloozen De werkloozen worden verkocht voegende schikkingen in acht te n e m e n , . wat de uitbetaling betreft van werkloozenvergoeding voor de maand September 1938. 1. Vrijdagnamiddag 30 September, na de stempeluren, tot 5 1/2 uur, al de volledige werkloozen. die een gansche maand zonder onderbreking hebben p ^ stempeld en over geen ander inkom.m beschikken dan h u n steun. De gedealtelijke werkloozen d.e 's Zaterdags n.et stempelen en waarvan de stempelkaart voorzien ls van het verdiende loon, kunnen zooals gewoonte, ock h u n werkloozen vergoedingen ontvangen. 2. Zaterdagmorgen 1 Oktober, na dd stempeluren. tot 11 uur, de volledige en gedeeltelijke werkloozen die Gent bewonen, voorzien van loonbewijzen. Zaterdagnamiddag, vnn 2 tot 4 uur, al de andere werkloozen ven Gentbrugge. Ledeberg, St. Amandsberg. welke ook loonbewijzen moeten voorleggen. De werkloozen die geen loonbewijsDn kunnen voorleggen den Zaterdag, kunnen uitbetaald'worden de volgende wesfc op Maandag en Dinsdagnamiddag, alsook op den Vrijdagnamiddag. Op andere dagen wordt er niet uitbetaald. De werkloozen. die den vrijdagnamiddag'betaald worden, brengen h u n stempelkaart b.nncn den zaterdagnamiddag 1 , tussehen 2 a 2 1/2 uur (in café «Ons Huls»}. OPGELET. — Elke werkloo2e dient zich te schikken naar bovenvermelde regeling. Die loonbewijzen moet voorlegden cn die woent to St. Amandsberg, Ledeberg of Gentbrugge, komt dea zaterdagnamiddag en nTet 's morgens. w y rekenen op den goeden wil i*-* elkeen.
7 - Vooruit, 28 Sept. 1938,
GENEESKUNDIGE
KRONIEK
DE LEVER EN ZIJhT FUNCTIES door Dr. N. VLAYEN
POLE
O N G A R I J E FINANCIEELE KRONIEK
wenschen een gemeenschappelijke grens Mogelijk geacht door aanhechting van Kar pat hen-Rusland aan Hongarije. - Een tegenwicht tegen uitbreiding van het Derde Rijk ten koste van Tsjechische gebiedsdeelen en tevens een dam tegen Sovjet-Rusland. - Strategische en ekonomische voordeelen voor Polen en Hongarije. - Een deel der Poolsche pers erkent, dat de Poolsch-H ongaar sche gemeenschappelijke aktie met die van Duitschland slechts van conjunctureelen aard is. - Verlangens inzake een militair verdrag tussehen Polen en Hongarije. - Beduchtheid voor steeds verder gaanden Duitschen expansiedrang in Zuid-Oostelijke richting. - Naast een Tsjechisch-vijandige stemming in Polen openbaart zich een blijvende anti-Duitsche gezindheid
D e lever is e e n onzer v o o r n a a m s t ? o r g a n e n . H y is gelegen r e c h t s e n boven in d e buikholte, alhoewel h ü «schier volledig door h e t ribbenstelsel bedek: is. Hij steekt e e n p a a r centimeters o n d e r de l a a t s t e ribben uit. I n n o r m a l e toestand is h e t onmogelijk h e m door dc huid te voelen, d a a r t o e zijn de levenveefseLs te week. Slechts in pathologische gevallen, w a n n e e r hij vergroot of v e r h a r d is, k a n m e n h e m door de buikband betasten. Hij bes t a a t uit twee kwabben, d e dikste r e c h t s bevindt zich onder h e t middenrif, de linksche overschrijdt d e middenlijn e n bedekt* gedeeltel;k d e m a a g . I n zijn geheel vormt hij e e n onregelmatige ma-ssa. is convex langs boven. holvonnig langs onder. Hij "is eenlgBIJZONDERE zins beweeglijk doch stevig, bij middel van sterke b a n d e n v a n h e t middenrif u i . g a a n d e , o p zijn p l a a t s gehouden. W A R S C H A U , «September O n d e r d e lever bevind: zich de gas| Het denkbeeld, om ten koste van een blaas, d i e lichtjes o n d e r a a n d e o n deel van Tsjecho-Slowakije een gederste r a n d uitsteekt. De lever is ook | meenschappelijke Pt-olsch-Hongaaro n s zwaarste o r g a a n . Hij weegt gemidsche grens te vormen, is het thema, deld 1500 gr. I n levenden toestand is dat thans hocgelijk de openbare hij aanzienlijk grooter e n z w a a r d e r meenin *che züde w e n s c h t m e n K a r p a t h e u I Rusland m e t zijn hoofdzakelijk i Oe-kraïnsche bevolking t e r u g , d a t ook , vóór d e n wereldcorlogf Hocgaarscn was. •
De ekonomische machtsverhoudingen in een gebeurlijken oorlog door D. D. M.
Op h e t oogenblik d a t wy d i t artikel s c h r y v e n heoben zich reeds duidelijk de konstellaties afgeteekend die in een eventueelen oorlog in Europa zouden betrokken zijn. Wij n e m e n graag a a n d a t , zooals Hitler h e t M a a n d a g n o g in extase uilr riep, Duitschland over een zeer sterke militaire m a c h t beschikt, Hoe zou h e t ook a n d e r s , d a a r waar een volk sedert vijf j a r e n op mobilisatie-voet leeft en tot de uiterste grens alle mogelijke middelen a a n de hert>ewapening heeft moeten offeren ? «VOORUIT» Doch een oorlog wordt niet a! een op militair terrein beslist. Het k a n Tsjecho-Slowakije te niet te doen en war zijn d a t d e totalitaire strydmeeen barrière tussehen Europa en thodea eenlgzins de traditioneele uitr Sowjet-Rurland op t e werpen. E e n zichten v a n een massa-duel zullen verder middelen d a a r t o e is ock de aanslui- anderen, door vooral o p h e t moreel uitting v a n K a r p a t h e n - R u i l a n d aa*- Hon- houdingsvermogen der civiele bevoïkïng garije. Voor Polen is h e t v~ in te werken. D a t n e s m t in alle geval belang een gemeenschappelij niet weg d a t a a n de ekonomische met Hongarije te hebben, om e m a c h t s - en stryd middelen n o g steeds p a r a t e r tegen Sowjet-Rusland t t dun- een belangrijke zooniet beslissende rol n e n blijven. D a t Polen tijdens d e n is voorbehouden. oorlog vim 1920 t a j e n de Russen geen E n in de eerste plaats 's D u i t s c h l a n d troepen en munitie u i t H o n g a r y e kon d a a r v a n overtuigd. H e r i n n e r t gU u nog ontvangen, w a s alleen mogelijk door- hoe voor een veertiental dagen te Neudat Tsjecho-SIowakye d e n doortocht r e n h u r g o p alle tonen de ekonomische en doorvoer kon beletten, hetgeen zelfgenoegzaamheid v a n Duitfichland t o e n m a a l s voor h e t bedreigde Polen werd bszongen ? een greote grief beteekende. M a a r — De beklemtoning v a n de autorkie en dit is h e t belangrijkste — e e n ge- was zelfs t s s c h e r p opdat zy de wereld meenschappelijke Poolsch-Hcngaarsche zou overtuigd hebben. g r e n s is niet alleen bedoeld als e e n Het is d a n ook een feit d a t in deze d : m te.-en R u s l a n d , doch tevens als een r e m tegen steeds verder g a a n d e n oogenblikken v a n angstige s p a n n i n g Dditsc'.:en d r a n g n a a r h e t Zuid-Oosten. een gedeelte van d e openbare meening I n verband m e t deze laatste omstan- bij t u t afwegen v a n de vredeskansen digheid wordt h e t v a n Poolsche zijde vertrouwen g a a t p u t t e n in de ekonoonbegrijpelijk g e a c h t , d a t P r a m k r y k mische o v e r m a c h t v a n h e t mogendzich soepel b e t c e n t inzake Hitler'^ hedsn-blok d a t eindeüjk front Heeft zes t a n d p u n t m e t betrekking tot de m a a k t tegen de geweidpolitiek d a n h e t Sudeten-Duitcchers en h e t ongevoelig Europeesch fascisme. kla = rblijkelyk is voor e e n Poclsch e n DE EKONOMISCHE H c n g a a r s c h tegenwicht. De ontevredenheid over h e t eens gesloten bondMACHTSMIDDELEN VAN genootschap is èn a a n Poolsche èn a a n F r a n s c h e zijde vergroot. BEIDE PARTIJEN
export-overschotten v a n Australië (20 millioen k w i n t a l e n ) , v a n K a n a d a (47 millioen k w i n t J , v a n Indië (4,5 m i l Uoen), v a n Roemenië (10 millioen), van R u s l a n d (8 millioen). De bevoorrading in liaver ' v e r t o o n t een geiijkloopend uitzicht. De besohikbaarheden i n suiker bereiken voor h e t fascistisch kamp 2.320.000 t o n tegen 7.425.000 t o n voor de demokratische t e g e n p a r t y . Voor tal v a n a n d e r e '.evensmiddeien zooals koffie, caco, t t e e , oliën, e n z . , vertoonen de verhoudingen e e n gehjkKORRESPONDENTIE VAN aardig aspzkt. Van overwegend belang by een gemark', weer binnen z ü n bereik is, m a a r beurlyken oorlog z y n echter d e i n d u s — aldus d i t nationalistische blad — trieele grondstoffen. Polen verlangt noch Slowakije noch O p d i t gebied kontroleert Groot-BritKarp-then-Rusland te gebruike i t a n i ë nagenoeg geheel d e rubber-proW a n t de vereeniging v a n K a r p a t h e n duktie, terwijl h e t Duitsche blok zich R u s l a n d m e t Polen zou h e t a a n t a l moet tevreden stellen m e t d e s y n t h e O e k r a ï n e r s m e t een half millioen vertische voortbrengst, w a a r v a n de voortmeerderen e n Polen slechts e e n a r m e . brengst — e n vooral niet in oorlogstijd gedemoraliseerde e n verbolsjewiseerde — a a n de behoeften beantwoorden k a n . bevolking toevoeren. Da Tsjechen hebHet fascistisch blok ontbeert ook ben, aldus h e t verwyt v a n d i t blad, fcoper-bronnen. Zeker werden door de kommunistische beweging in dit Duitschland e n Italië groote voorraden gebied bevorderd. V a n officieele aangelegd. M a a r m e n vergete e c h t e r Tsjechische zijde zcu cok h e r h a l d e l i j k niet d a t precies de totalitaire oorlogsbetocgd zijn, d a t dit land, a a n de zormethode m e t h a a r systeem v a n m a s gen der Mold au republiek toevertrouwd sale e n snelle vernietiging zeer spoedig dcor d e n Volkenbond, feitelijk «in de reserves a a n t a s t e n zal. bruikleen wordt beheerd, o m h* p * De wederzijdsche verhoudingen v a n laler a a n Rusland terug te geven. Ook andere industrieele voortbrengsten verekononrsoh en geografisch behooren toonen zich als volgt : Slowakije en K a r p a t h e n - R u s l a r d tot Produktie der kopergieterljcn : H c r g a r i j e . aldus g a : t d e «Slowo» voort. V a n de vier millicen bevolking Duitschland + J a p a n 143.000 t o n v a n deze beide gebiedsdeelen v a n . i r ; K a n a d a - f V . S . + R h o d e s i a 776.000 t o n tegenwcordige Tsjecho-Slowakije is op Tin : zijn m i n s t e s n vierde deel H o n . a a r s c h . De fascistische l a n d e n missen elke vooral de bceren, die dicht aaneengebron. sloten in h e t Zuiden leven. D e a a n Australië + Malesië -f Niv sluiting v a n deze gebieden zou zondt-. geria -f- S i a m 109.300 t o n voorbehoud a*?n Hongarije k u n n e n volLood : gen. H e t resteerende gedeelte v a n Duitschland - Italië 216.000 t o n Slowakye moet a u t o n c m i e verkrijgen Australië -f K a n a d a + waarvoor Polen e n D u i t s c h l a n d d a n F r a n k r y k + V.S. 926.000 t o n garanties op zich zouden moeten Zink : n a m e n . . . Polen dient d a n \ o o r a l zijn Duitschland + Italië 200.000 t o n invloed in h e t Rcormoh-katholieke Iedereen zal zelf wel reeds de twee A u s t r a l i ë + F r a n k r i j k + K a - O m territoriale voordeelen g a a n de vyandige k a m p e n hebben afgebakend : Slowakije te laten gelden. Aansluiting n a d a + R h o d e s i a H V . S . 929.000 ton v - n Slowakije by Polen zou vcor de Poolsche e n H o n g a a r s c h e aktie in eenerzyds h e t blok Duitschland, Italië, Ijzererts : Weichselrepubliek slechts geri-.:ge voor- Tsjecho-SIowakye p : r a l l e l m e t die va.i H o n g a r y e en J a p a n ; anderzijds h e t G r .-Duitschland 9,8 millioen ton deelen afwerpen, m a a r m e n moet het Derde Rijk. I n feite zyn h e t Polen blok Tsjecho-Slovakye, Sovjet-Rusland, A ' g e r i ë + F r a n k r y k - i - E n g e t r a c h t e n H o n r a r y e als e e n betrouw- en Hongarije, die een vergermanisee- F r a n k r y k , G r o o t - B r i t t a n n i ë , Roemenië, l a n d f T u n i s + V . S . 118,9 mill. ton baren bondgenoot tegen Sowje:- ringsproces en Duitschen exoansie- terwyl de V . S . op z y n m i n s t in h e t (In dit cijfer zijn de V. E. m e t 63 R u s l a n d te winnen zco gced a l s h e t d r a n g even goed d u c h t e n . I n d i t ver- reserve-kader der Europeesche demo- millioen t o n vertegenwoordigd). ook in h e t belang v a n Hongarije is b a n d is h e t belangrijk te k u n n e n vast- k r a t i e n mogen ingedeeld worden. Gietijzer : d a t Polen een sterken d a m tegen d e stellen, d a t in Polen tegelük m e t een Onmiddellijk manifesteert zich d e Du-itschland-l-Italië+Japan 29 mill. t o n stemming zich Sowjet-Unie vormt. Territoriale eischen Tsjech.sch-vijandige Brittanië-'-Dominions-ivan Poolsche zijds werden in d i t er1-»- een gezindheid o p e n b a a r t , die zeker gToot* superioriteit v a n h n demokra- Gr. is te n o e m e n . De?e tisch blok op h e t gebied v a n de goud- F r a n k r i j k 4 - I n d i ë -f Tsjecho kel. d a t k e n m e r k e n d w a s vcor een anti-Duitsch 35 millioen t o n mentaliteit zete't reserves, d i e steeds de zenuwen v a n + R u s l a n d steeds aggress-.ever politiek, alleen ver- Duitsch-vijandige V. S. 36 millioen t o n in eld m e t betrekking t o t Tsjechison • e c h t e r niet in e e n P a n - S l i v i s m e of eiken oorlog hebben u i t g e m a a k t . Staal : een West-Slavisch saamhoorig'r.eidsSilezië. F r a n k r i j k e n Engeland alleen reeds besef. Psychologisch heeft zij e e n vol- bezitten 23 t.h. van den wereldvoorraad D u i t s c h l a n d e n z y n bond28 millioen t o n komen a n d e r e n a c h t e r g r o n d , waarbü a a n goud terwyi Duit-schland, Italië en genooten Her* d e m o k r a t i s c h blok 44 mi'lioen t o n I r d a r d ? a d heeft T j e c h o - S l c w a k i j e eek de d i e p g a a n d e verschillen i n h e t J a p a n s a m e n slechts over 2 t . h . v a n V. S . 49 millioen t o n den voorraad beschikken. W o r d e n de slechts t y d e l y k K a r p a t h e n - R u s l a n d volkskarakter een voorname rol spelen Petroleum : onder zijn vleugels willen n e m e n . Na Belangwekkend is h e t , d a t I t a l i ë goudrestrves v a n de V.S., v a n R u s l a n d D u i t s c h l a n d + J a p a n 5.6millioen barils den wereldoorlog verklaarde M a s a r y k , a a n s t o n d s h e t belang v a n een Pcolsch- e n van d e Engelsche dominions i n a a n d"t Karpathen-Rusland een soort H o n g a a r s c h tegenwicht by a f s t a n d van m e r k i n g g e n o m e n d a n k a n m e n be- C a n a d a -f- Egypte + F r a n k deposito vcor (Sowjet)-Rusland zou Tsjechisch gebied a a n Duitschland sluiten d a t h e t demokratisch blok n a - r y k -f I n d i ë -f I r a k + zUn. D a t beteeker.de, d a t zcod.'a heeft erkend. M a a r eek hier wekt de genoeg d e totaliteit v a n de i n t e m a t i o - I r a n + Roemenië + R u s 377 millioen b a r l s in h a n d e n land Tsjecro-Slcwakye e n de Sowjet-Unie Duitsche expansie ni:ar h e t Zuid- n a e betalingsmiddelen V. S. 1.277 millicen b a r i l s een gemeenschaooeliike grens rouden Oosten m e e r bezorgdheid d a n m e n wil heeft. hebben, h e t K a r p a t h e n - R u s s i s c h g e - e r k e n n e n . D a a r o m heeft Mustclini de riet rechtstreeks bezit v a n grondDeze gegevens zullen denkelyk volbied voor d e Spjrtet-reoubliek — — Poolsche en H o n g a a r s c h e eischen a a n stoffen is echter op zijn m i n s t v a n s t a a n o m de wederzydsche ekonomische b-^temd. Deze denkbeelden v a n Masa- Tsjechc-Slowskije" krachtig onder- even groot belang a l s dit v a n de mid- m a c h t s m i d d e l e n die bij e e n g e ^ u r l i j r y k w s r e n niet .op. k o r t e n termijn n a s t e u n d . delen o m ze a a n te schaffen. ken coriog i n d s weegschaal zullen d e n wereldoorlog voor verwezenlijking Hierbij treedt d e bevoorrading v a n geworpen worden i n beide k a m p e n af v a t b a a r . I m m e r s in d e n oorlcg v a n de bevolking en v a n h e t leger op d e n te m e t e n . Zy leeren o n s i n elk geval 192ö tussehen d e Polen e n de Russs.i d a t oorlog voor de fascistische l a n d e n O p d e n voorgrond tredende pers- voorgrond. leed h e t Roode leger een nederlaag W a t ook de tarwe betreft, is h e t in de eerste p l a a t s e e n s p r o n g in h e t en narn Polen h e t westelijk deel v a n o r g a n e n i n Polen, als d e «Kurjer Wars- opvallend d a t al d e voortbrengende on'oekends u i t m a a k t . zawski» en d e «Slcwcs schrijven open Klein-Rusland ofwel Oost-Galicië (de l a n d e d — H o n g a r y e uitgezonderd — Een r e d e n c m t e h o p e n d a t een restje tegenwoordige Poolsche Oekraïne) in lyk, d a t de Pcolsch-Hongaiirsche ge- a a n d e zijde v a n h e t demokratisch blok gezond v e r s t a n d tenslotte d e koorts d^r bezit. Bij voortduring zag d e Poolsche meenschappelijke aktie m e t Duitsch- zyn geschaard. d i k t a t o r s n zal afkoelen. W a n t , hoe m i land slechts kenjunktureel is e n dats t a a t e e n groot gevaar in h e t feit, D u i t s c h l a n d e n Italië k u n n e n niet litair of ekonomisch sterk zich de belde d s t de Tsjechische republiek zoo dicht Polen en Hongarije steeds erop bed a c h t zullen m o e t e n blüven in h u n op eigen produktie rekenen o m h u n p a r i j e n ook w a n e n mogen, vergeten 'ik Z r ' *\\ / l •*'.;:• ' ,.-•"" \ A£t*v*J6 Podkarpatska - Rus ( K a r p a t h e n - bü Sowjet-Rusland is gelegen. wij niet, d a t h e t millioenen menschen bondgenoot van-het-ocgenblik ook d e n behoeften a a n voedingsmiddelen U R u s l a n d ) m e t zijn hoofdstad Ushorod, t e g e n s t a n d e r te e r k e n n e n . Mede als dekken. Zelfs h e t H o n g a a r s c h e over- z y n die voor de figuratie worden g e h e t Oostelykste deel v a n Tsjech*> Polen wil d e n corrider v a n Tsjecho- tegenwicht t e r e n e s n vergroot Duitsch- schot a a n g r a a n , d a t slechts 6 mil- bruikt v a n h.vt duel tussehen koper, Slowakije, is d e corridor v a n T.-jflCho- Slowaküe n a a r R u s l a n d vernietigen en l a n d wenso'-en zij een oplossing v a n lioen kwintalen b e d r a a g t , is ver v a n petro.eum- e n ertsvoorraden e n d a t h e t S!ow;ikye n a a r Sawjet-Rusland, «de *f arpabi:en-Ru:land a a n Hongarije h e t Tsjecho-Slo-waaksche vraagstuk i a voldoende o m dit h a n d i k a p te over- in de eerste p i a a t s m e t «stroomen m e n uit. Nocrd-Hon^arije gesneden Tsjechi- K e c h t e n . I n dezen hoek v a n Europa dien zin, d a t ook Polen e n H o n g a r y e bruggen. schenbloed is d a t de mont-age v a n h e t sche corridor». V a n hier m a - t o t d i hzyn Polen e n Hongarije h a r d n e k - worden schadeloos gesteld. ""wjet-Russische grens is slechts een kigste tegenstanders v a nde Daartegenover totaliseeren zich de ontzettend oorlogsspel wordt b e t a a l d . So-»-je% .•Kunt \ ?-fstand v a n 200 k m . Sowjet-Ru&sische Unie. H e r i n n e r d moge h i ede r worden I n de behoudende bladen w o r d ' vliegtuigen k u n n e n , a l s zij h u n route Poolsch—Russische oorlcg v a n reeds de gedachte geopperd a a n d s t ever K a r p a t h e n - R u s l a n d kiezen, in ee.i de e n de kcmjm\mist:sche revolutie t o t z t a n d k e m i n g v a n e e n militair v e > i o e d half u u r o p Tsjeoho-Slowaaksch 1920 in Hongarije, d e P u t s c h van Bela K u n drag tussehen Polen e n H o n g a r y e , grondgebied zijn. Vcor Tsjecho-SIowakye beteekende h e t w . a r b ü m a a r s c h a l k S m i : l y - R y d z de Reeds i n April werd in h e t bekende bolsjewüme ceen-beletsel o m e e n R U Ï - leiding v a n beider legers wordt toeverkonservatieve, Poolsche blad «Slowo», sneh-gezande politiek t e voeren, e n trouwd. N a d m k k e l y k wordt betoogd, d e v o r m i n g v a n e e n gemeenschapoc- een bondgenootschap m e t d e r a d e n - d a t Pelen e n Hongarije zich m o e t e n » lijke Poclsdh-Hongaarsche g r e n s b e - republiek t e sluiten. M a a r evenals de h a a r t e n , o m niet h e t slachtoffer ce pleit. E e n d e r voordeelen voor Polen Duitschers wenschen ock Polen en worden v a n h e t geweldige temDO, waarWat wij n u gevraagd zien door de desorganiseeren. Het is d a n ook geen zou d a n zijn, d a t d e H o n g a a r s e n e Hongarije d e n Russisc'r.en invloed in in h e t Dorde Rijk zich uitbreidt. Fig. II. Lever, van den onderkant gezien. lasten van h e t Nationaal komiteit tegen wonder, d a ; naast de stijging van h e t het aikoholisme is d u s voorloopig werk wyn- e n biergebruik. de uitbreiding Het moet gevolgd worden door verdere van h e t aikoholisme zich ln «Duitschstappen, waarby verdere organ.satie der land vooral kenmerkt door een verdubgeneele VlaamsJlie en Waalsche n a - beling van h e t sterke drankalkohoïisschoolsche jeugd in h e t belang van de me, na h e t a a n de m a c h t komen v a n kultureele ontwikkeling, zal noodig het nat.onaal-socialisme. zijn. Hierover echter later; maar de Het ls h e t aikoholisme in zijn meest socialistische drankbestryders hebben toch nog andere inzichten, andere re- bruten vorm. Maar niet alleen daar denan om h u n ontwikkeling der jeugd ligt het gevaar vcor h e t sociaLeme. Jtvat naar een alkchoïvrlje organisatie te mo- alKohoiisme is een sterke belemmering tiveeren d a n de burgeriyke drankbestrlj- voor de göeste-yke verrijking - d e r dersvereen.gingen. H u n redenen behoe- menschheid. MEETING. — Donderdag 29 Septemven daarom nog voor ons volk niet BURGERLIJKE STAND. — GebooriROOTE MEETING. — Donderdag 29 HET SAROV-FEEST. — Zondag 1.1. te 8 u u r 's avonds, groote open- September, te 8 u u r in de zaal *Scala-> te Gendbrugge, Herseeuw, BelleDe cyiers der vorderingen van d e minderwaardig t e zijn. Wij ?».ogen debadden we h e t genoegen Moeder SAROV ten : Orpha Maria Hortense De Vos. — ber, meeting, uitgezonden m e t luid- August Wautersstraat, Grccte Meetin?. gem, Lendelede, Zwevegem, D o t zelfde wegen gaan en dezelfde midde- leer.ingeii oy de vcrs^ai.icnae scufcolln 0115 m.dden te begroeten. Te dier ge- Christiane Maria Schepens. — Marie— bare sprekers, gevolgd vau kinemavertooning len gebruiken, e n s doel is de kuituree*e onae.^>eKln 5 <.n, geven VXJ&Z anceu «.~n Zullen optreden als sprekers : A. Spi- tenijs. Lauwe, Aalbeke, Meulebeke, legenheid was een grootsche optocht op Paule Denise Deiemmerman. — Luclen- in openlucht op de Groote H a r k t . beweging te steunen en te sturen naar scnrikoet*a \ a u ue verwoestingen* v. elnoy, provincieraadslid, Mechelen; D. touw gezet, die de gasten ging afhalen ne Angèle Spileers. Sprekers: Jef Vercnuteren, raadslid te Bouchzry, volksvertegenwoordiger. Me- Breedene, Nieuwpoort, S t . A m a n d s een samenleving, die alkohol vrij is, om- ke ri--.. a..;o.:..... .. u..-: in ae k.n-^erneraan de Achterstraat en Kouter, waar de Overlijdens : Georges Mortier, bereiNiklaas; Edg. Rogiers en Pr. Van chelen; K. Van Hoeylandt, volksverte- berg, Ledegem, S t a d e n , Lïcfcterdat deze voor ons de grootste zekerheid senen aanricht, zy zijn n e t b-i-..ijs, a a t inwoners dienen gelufcgewenscht te wor- der, 48 j . , echtg. Marie Deboel. — Mau- St. velde, Haeltcrt, Mecrbcke, OnckerCotthem, raadsleden. geeft, d a t h e t socialisme de verheffing ai.een de voorstan-e.s van n e t OcSv^jngenword iger. den voor de prachtige versiering die ze rice tte Vangermeersch. 11 m a a n d . — zeelc, Sct'.egem, Okegem, DenderHet programma der soc. partij, liet oare-kt vcor ae msnscnheid, die moge- de vooraee.en genieten van h e t ai-toaan de straat hadden bezorgd ter gele- Léon Sentrle, z. b . , 76 Jaar, wed. van monsterverbond Gezien den bijzonderen gespannen toekatholieken—V.N.V., stand zal oud-minlster Bouchery spre- leeuw, Wille, S a i l a r d i n g e , Overboeholgeoruik, voo.- w.cn hx.t ecu mi._-.el lijk is door haar rykdom. genheid van d i t bezoek. Augusta Wilquem. — Auguste Martens, het wanbestuur van ons huldig kathois, n u n ïnaai.sjnappe.yk-e m a c a t te oeLetterhaatem, over d e n bultenlandschen poiitie- laere, Herdersem, Een honde.dt-al kinderen s t a p t e n mee z. b . , 77 Jaar, wed. van Marie Depoor- liek sshepenkcllege zal er breedvoerig ken De algemeene ontwikkeling der ar- vesUgen, die zy &Oir o.d gree.enaa m a a t H a m m e , G r e m b e r g e n , W a a s m u n ken toestand. tcre. — Celine Foucart, kloosterlinge, achter h e t keurkorps akkordeon is ten besproken worden. beidersklasse is reeds in haar wyue schappelijke klachten z:cn z.en onu.alPartijgenooten, laat deze eenige gelester e n Wichelen O N D E R NUM83 Jaar. — Vital Botteldoorne, z. b . , 7l die den stoet opluisterden, welke gar_~i) avi'ïjWiPgi maar «beu-er \ o c r a a t ooei -ui. J...1.U-.Ö is het nog niét gehecg oeVooraf uitstap m e t muziek. Samen- genheid niet voorbijgaan. Vooraf uitstap M E R de gemeente doorkruiste. Langs den weg j a a r , — Arséne Demanez, herbergier, komst te 7 uur, in ' t Volkshuls. een aosoiute noodzake.ykneld. kend, d a t in dc inuu*ai~«,n a-ui *n vraagt. De cijfers, . .s. ^ J O wordt ae arbeloerskiasse werden drie lijsten neergsUcd. n.1. Konén Moeder SAROV en Constance, de kin- snijder, 23 jaar, m e t «Anna Hooreman, GETUIGElN. — Heden woensdagavond centratielljst (K.V.V. en V.N.V.), Libe- Eekloo, Steene, Oostende, Houtwe.Ke voorheen aancoonaen a a t ae arh e m , Gheluwe, Avelgem, Autryve, ae geringe voo.a-ïe.cn a»s , Q J U dergroep «Jean Jaurès» nummertjes uit- bediende, 28 jaar. — Julien Slots, on- te 7.30 u u r , in ' t VolkshuLs, bijzondere ralen en Socialisten. be.-a^rafela-sse steeds een grooter deel door dernemer, 31 Jaar, m e t Denise VandenRekkem, W a r e g e m , Deerl'jk, Izeo.un, en a.s oeiascing-objekt én : U voerde die bestonden u i t zang, ' d a n s vergadering voor ai de kameraden welke der bevolx.ng vormde, laten ons t h a n s De socialisten stemmen op 9 Oktober uiidaei aneaubbej uiU ma (klokkenspel, e n d i t m e t veel b i o . abeele. huishoudster. 26 Jaar. — Robert als effektief, of als plaat-avervangende allen ender Nr. 2. gem, Ingelmunster, Dadizeele, zien, d a t ae hiercovengenccmae groe- demorahseerend We zouden a a n onzen plicht voorze- Vanovertveldt, politieagent, 23 Jaar, m e t getuige de partij op de aanstaande geArdooie, Rollegem e n Ledeberg pen veel harder ln aantal en o e i in be- gebult. ker tekort*komen, moesten we hier p e t Elisa Geenens, twynster, 23 Jaar. — m^nteverkfezing vertegenwoordigen. Ap.pelterre—Eycken, Kerksken, tesitenis groe.en. Dat zou vc-g^cs onze Henri Vande Weghe, werktuigkundige, Het is niet alleen ln België, maar ook BUksesvol optreden van de Gentsche De vrienden welke soms geen uitnooz.cnswyze een gevaar vormen ais h e t ln anacre iana^n, dat Schendelbeke, Moerbeke (Viane), .i-j.. j ..e p a r iShirley Temple» en Pol Landrieu, ak- 28 jaar, m e t Marguerite De Ruy, spin- diging zouden ontvangen hebben, kunsocialisme alléén een klasse-eisen was; vyeu en m e t nen, a-eae ster, 30 jaar. — André Verschoore. werk- nen dit bericht als dusdanig aanzien. kïerhea.© croeH e l s t a t e , Lede, Appels, S t . GUles, koraeonlst-virtuoos, niet vermelden. maar h e t socialisme ls niet alleen meer i>-n, v.e.kt: net iu,eia.e ste.se*, a - e e n teekenaar, 25 jaar, met MaWe rekenen op de st.pte aanwezigBaesrode e n Temsche ONDER nood-g om a a n de maatschappelijke ' e- met Iedereen was verheugd over h e t ver- tuigkundige VERVOER VAN KIEZERS. — Partij- N U M M E R n e Vanbutsele, scheerster. 25 jaar. een goasu.enêLig kleedje vooraan, heid van allen. hoeften der arbeider-eklas^e te voldoen, aie a,_' loop der feesteiijklieden en h e t Saiov- r i eHuwelijksbeloften wii_i^n«e.s z y n van een oeAlbert Crispyn, Tevens vragen we om diegenen welke genooten, kiezers en kiezeressen, welke nat is ook nooa.g voer de bevrediging hooriykate 3drankv-etgoving gezelsohap, d a t we iederen Dinsdag voor bediende, e n Nelly : Bertbelon, in ziekelijken toestand verkeeren, of en in n e t kleerals bijzitter (ster) zijn aangeduid, naar der levenseisenen van versoh.ilende an- maatijna-p^exijK i t . c n , de Sarov-mikrofoon hooren. kon wel b e - maakster. Kruisstraat. 43. — Maurice door gebrekkigheid zijn aangetast, kunhicgst-biis d e dere maatscnappeiyke groepen. laden mee bioemen en een vreugdevol Terras, snüder. -Zulzeke, en Simonne dezs vergadering te komen. nen zich aangeven om op den dag van dragers z y n van hz. matigu-iciioegrlp Zieken of gebrekkelijken. — Wie dcor b m bij h e t hoofdbes-tuur terugkeerën. Lagneau, spinster, Sie 16 n . 33. Het socialisme is alleen te bereiken, cp ae*. g j j . e d der arankaest-ljöing. jïen Te Meenen, Bissegem, Gcllegem, ziekte of gebrekkigheid ln de onmoge- de kiezing vervoerd te worden. om er de werking die onze Wondelniet m e t een ancen staatkundige en sociallst.sche «macl^neiadtc. een.ging» Het volstaat met aan de boden-blad- Heusden, lijkheid is, zich te voet naar zijn kiesAdinkerke, Ettelgem, Bemsche afdeeling a a n den dag legt, namaatscaappe.yka e.schen siellenae ar- oestaat in geen .aiiu eer v.cie.a; a a t bureel te begeven. Iaat zich dadelijk verkoopers, of op h e t sekretariaat, Klerken, S t . Joris, Zand voorde, der te verklaren. bcideisklaiie. maar noodig is een zedev
HOEKJE VAN DEN V.O.S.B. Jeugd en drankbestrijding
VAN OHM ICÖHHESPONDEfff WONDELGEM
RONSE
LOKEREN
TEMSCHE
Sfemt voor de socialisten
WEVELGEM
LEBBEKE
St. Lievens-Houtem
ZOTTEGEM
PARDESSUS aan 100 Fr!
&naa?«SS ir«li
HERZELE
ülillil
I
8 - Vooruit, 28 Sept. 1938
MOSKOUSCHE METRO In 1931 nam het sowjet-bewind het besluit om de verkeersproblemen van de hooidstad op te lossen door den aanleg van een ondergrondschen spoorweg. In 1935 kwam bet eer.-te trajekt gereed, dat bestond uit een ïyn, die over het centrum een verbinding schiep tussehen het Centrale part vcor ontspanning en kultuur en Sokolniki. een dergelijk park in het Noorden van de stad, en een vertakkiag in Zuid-Westelijke richting. In het zelfde jaar werd begonnen met het tweede trajekt, dat in de eerste plaats de Zuid-Westelijke vertakking naar weerskanten verlengde, zcodat nu een nieuwe lün ontstaan is, die de stations Koersk en Kyew verbindt en tevens een verbinding ge:chapen heeft van het centrum naar de nederzetting Sckol, via het Wit-Russische station, het stadion Dynamo en de luchthaven. 'De verbinding met bet station Kijew kwam verleden jaar Maart gereed, die met het station Ko-ersk esn jaar later en nu > ezer dagen is het voornaamste stuk, de Gcrki-lijn, zoo geheeten, omdat zij over de geheele lengte de .ichting van de Gorklstrait volgt. Zy is 9,6 km. lang. Tezamen met c? twee andere stukken, die re _ p. 1.7 en 3.6 km. lanz zyn, is het endergrondsche net in crie jaar tyds met 14.9 km. uitgebreid. De moeilijkheden van den aanleg BÜ'n nog grooter gewee:t dan die, welke bij den aanleg van de eerste lyn te overwinnen waren. Van hst eerste trajekt is ongeveer 40 pet. op greote diepte (35^40 meter) aangelegd, v:n het tweede trajekt moest 70 pet. cp deze diepte worden aangelegd. Het overige gedeelte ligt op een diepte van 11—14 meter. Langs elk van de drie lijnen, over welke de Mcskcusche ondergrondsche spoorweg thans beschikt, kun-
nen per uur 25.000 passagiers ln beide richtingen vervoerd worden. Het ligt echter in de bedoeling om de lengte van de treinen van zes tot acht wagons uit te breiden en de interval tus-chen de opvolgende treinen tot 1 3/4 minuut te verminderen, waardeer de kapaciteit meer dan verdubbeld zal worden. De snelheid is opgevoerd tot 40 km. per uur. Allleen de Gorkilijn heeft 509 millioen r:eb3l gekost, het:een 3.6 pet beneden ce raming blijft. Sedert den aanl'T van het eerste trajekt is de tr-'"»'ek aanmerkelijk verbeterd. O 3e mechanisatie is veel verder cl geveerd. Vcor den tunnelaanlec p groote diepte was per meter nc^ niet de helft van het aantal man-dagen vereischt als voor het eerste trajekt. De kosten waren ongeveer 30 pet. minder. Terwyl m 1934, toen het werk voor het eerste trajekt in volen gang wlas, 62 000 menschen aan den arbeid waren, waren het er in 1937 slechts 37.000. Evenals op het eerste trajekt :s bijzondere zorg besteed a*an de architektuur, vooral van de stations, zoowel boven als onder den grond. ZU zyn ock ditmaal weer met een voor dit soort bouwwerken ongewone luxe uitgevoerd. In die architektuur is naar grecte verscheidenheid gestreefd. Zij zien er dan ook allemaal anders uit en terwijl de meeste met een overdaad van marmer en andere siercteen zijn afgewerkt, is het stat'on Majakowski bijv. heelemaal van metaal. In het station, dat aan het Revclutieplein ligt, vindt men niet minder dan tachtig standbeelden van deelnemers aan den burgeroorlog en van den opbouw van he' tiowjetland. In het station aan het Swerdlpwplein is 'een heele geschiedenis Van de Russische kunst in beeld gebracht.
Kinderen bewonderen de maquette van de Moskousche metro in het Huis der Pioniers te Moskou
HET OUDE WIJKT VOOR HÈT
NUTSELW 28 SEPTEMBER 1864
STICHTING DER EERSTE INTERNATIONALE IKlEBKATlOHAlE
WERKLIEDEN • YEREENIGÏNG. .
>S^ïlie:.
l*ItftSOOSI*.IJKI.
' h* .KiARf
Voor 1872 Van dm Medegezei ü$J
;
f K> *
i/t/£ej&
Reproduktie eener lidmaatschapskaart der Gentsche afdeeling der Eerste Arbeiders Internationale, voor het jaar 1872 He denkbeeld van de stichting eener internationale associatie van arbeiders, om gemakkelijker weerstand te bieden tegen de bourgeoisie. was bij de arbeiders zelven opgekomen, tijdens de groote internation:le nijverheidst en toonstelling van het jaar 1862 te Londen. Derwaarts kwamen toen allerlei arbeidersafgevaardigden uit geheel Europa. Dat samen treffen van arbeiders uit alle landen maakte, dat zy elkander leerden kennen en zich met elkandar onderhielden en berieden over hun gemeenschappelijke belangen. De wensch kwam. op naar algemeene arbel de rsken-gressen. Dit verlangen bleef onder de arbeiders der verschillende landen, vooral van Frankrük, EngelaM en Duitschland, voortleven en wachtte op een aanleiding, een stcot van buiten. Die stoot werd in 1864 gegeven. De in 1863 en 1864 wreed ten onder gebrachte Pcolsche opstand gaf het voorwendsel. De Londensche arbêid-rs hadden een deputatie uit hun midden aan Lord Palmerston gezonden, met een adres, waarin zü hem vroegen ten vcordeele van Polen ln te grijpen. Tegelykertyd vaardigden zij een oproeping uit aan de Parijsche arbeiders, om deze tot een e-™°enschapT>:liikPn staD in die richting op te wekken. De arbeiders uit Parijs zonden toen drie afgevaardigden naar Londen. Tot hu.i ontvangst lud 28 September 1864 een openbare <-. meeting » plaats in St. Mtfrtins Hall, op welke bijeenkomst Engelse-hen. Duitschers, Franschen. Polen en Italianen vertegenwoordigd waren. Deze « meeting » was de geboorteplaats der internationale arbeidersassociatie. Daar werden nevens het politiek doeleinde, waarvoor men samenkwam, ook algemeene sociale verhoudingen ten berde gebracht. Het bleek, dat in dit opzicht by alle arbeiders van alle landen dezelfde bezwaren eolden. De overeenstemming der belangen van alle arbeiders kwam helder aan 't licht. Men besloot tot vaste aaneensluiting. Men koes aan het einde der «meeting» een vccrloopigen centralen raad — die later den naam van Generalen Rütad -se.nnam — welke te Londen zijn zetel zou hebben, en uit verschillende nationaliteiten zou zyn samengesteld. Aan dien vorlo-o^i^pn racd werd opgedragen het voorloopig centraal bestuur der te stichten associatie te benoemen, voorts de opmaking van
een progranuna en het ontwerpen van voorlcopige statuten tot stand te brengen. Er heerschte op de «meeting» eenstemmbtheid en enthcusiasme. Een deel der Engelsche arbeiders, die sinds 1824 (toen het koalitle-recht hun was toegestaan) slechts geïsoleerd veer zichzelven hadden gekampt, trad in verbinding met de arbeiders van het vastenland Toen men echter a-n het vestigen der vormen van de nieuwe aanéénsluiting begen, bleek het, dat men een gevaar moest vermüden. Vertegenwoordigers van verouderde bewejingsvormen sluiten zich gaarne aan bij de mannen van een nieuwer vorm, om dfn nieuwen vorm dan tot voertuig der oude gedachte te maken. Zoo ook hier. De italisansche medeleden van den voorlcopigen Centralen Raad-waren aanhan-r gers van Mazzini. Zy kwamen me , een ontwerp-pregramma (inaugureel adres) en ontwerp-statuten dcor Mazzini vervaardigd. Het was een zuiver politiek programma versierd mQ1 wa*. socialistische fraseolosie. Het bedeelde een sterk gecentraliseerde organisatie als van een samenzweehng tot het maken van revolutie, met elastieke vormen om een reedï bestaande klassenbewe?ing te verbinden en tot éénheid te leiden. Van het begrip van klassenstrijd wilde dit ontwerp niet weten. D^ naam nu van Mazzini had in die dage nender de arbeiders een go-den kl»*ik, riink zij rlw invloed van Garibaldi. Mazzini dacht dus de te vormen internationale a ssociatie der «arbeiders vcor zijn politiek doel te kunnen bemachtigen. Maar hij had gerekend buiten Karl Marx. Op de «meeting» van St. Martin-s Hall was ook deze tot medelid van den voorloopigen Centralen raad gekozen. Hij begreep dat het oogenblik nu daar was om voor zijn donk^eeld op te treden. Hij zag in dat hij het roer ken grijpen. Hy plaatste zich dadelijk te~enover Mazzini en diens plannen. Van zyn kant legde hij cok een ontwerp-inaugureel adres en statuten voer, die slechts de lijn verder doortrokken van het kemm-unisti^ch manifest van het jaar 1847; en deze st'ikken werden aangenomen. Het zijn beroemde stukken die door Karl Marx toen werden opgesteld, welke een grooten invloed op de bewegingc der arbeiders hebben gehad Ds b dwelmende vermeerdering van rijkdom en macht komt — het is uit de woorden van Gladstone op te
maken — ten bate uitsluitend der bezittende klassen. W:e de ware toestanden der arbeiders wil leeren kennen, leze de berichten der fabrieksbestuurders : hun voorstelling der bakker r teestanden; hun tragische opmerking dat by den hongersnood in Lanc:shire, ten gevolge van de katoenkrisis, toch het cijfer der gestorven kinderen afnam, daar nu de moeders, die buiten arbeid waren, aan haar kind de borst kond-on geven. En let op de keerzijde der medaille : op de koncentratie van rijkdom, op de samenvoeging van grondbezit. De productiemiddelen komen zoo telkens in mindere handen, Engeland nu staat aan spits der andere landen. In alle landen van Europa geschiedt hetzelfde. Op den verkeerden grondslag van het bestaande werkt elke nieuwe ontwikkeling van de scheppende kracht van den arbeid slechts uit verscherping der sociale kontrasten en verscherping van het sociaal kónflikt : hongerdood en bedwelmenden overvloed. — Na 1848 verloren de arbeiders den moed. doch de grondbezitters en kapitalisten herademden. De bezittende klassen kregen weder vertrouwen, toen door de ontdekking der goudlanden nieuw leven aan handel en industrie toestroomde. De arbeiders zaten stil ter neder, verslagen. — Toch waren in dit tiidpek twee feiten op te merken. Vooreerst de beweging der tienurenwet. Die wet kwam tot stand tegen de wetenschap der ekonomie in, in weerwil der zoogenaamde wetensohappeliike uitspraken van Senior en dr. Ure; de politieke ekencmie der arbeiders won het hier op die der «bourgeoisie». In de tweede plaats de kooperatieve beweging. Het werd toen duidelijk, dat geassocieerde arbeid mogelijk was en dat men kon komen tot afschaffing van loonarbeid. Rcbert O 'en had dit vroeger reeds gezegd, maar de ervaring der periode va*i 1-48-1P64 toonde aar, dat de kcTïwatieve beweging slechts dan iets beteekende, wanneer zij — in tegenstelling met het streven van aristokraten pn filantropen — niet tot 'en eng gebied werd vernauwd. De koöperatiev*3 arbeid moest — dit werd nu ! duidelijk — tot nationale evenred gheden worden ontwikkeld, en derhalve door staatsmiddelen worden bevorderd. Dit laatste was echter slechts mogelyk. indien de arbeidende klassen de politieke macht veroverden. Dcch cok dit sukses •""? te bereiken, want de arbeiders hebben de macht van het ciifer. Het kwam er nu op aan die cijfers tot een doel te leiden. De band der broederschap moet de arbeiders dat deel geven. Staan de arbeiders niet schouder aan schouder, dan worden zij gestraft dcor de verydeling hunner onsamenhangende pogingen. Dat kunnen zy zich OOK niet verzetten tegen de afschuwelijke buittenlandlHche politiek der regeering-en, waardoor Rusland meester in Europa is. De greote les vcor de arbeiders blijft dus als altijd : «Proletariërs aVer landen vereenigt u !» Zoo luidde het adres dat als programma gold. Terzelfdertijd werden door Marx ontwerpstatuten voor de te vormen arbeidersasrociatie ontworpen, welke bepalingen later bijna onveranderd door het eerste konsres der associatie, dat van Genève. in September 1866 werden vastgesteld. (Volgens G. Quack : « De socialisten,•>)
PAALWORMEN ZIJN EEN WARE PLAAG Dat is het lot der oude sierlijke molens, die door den modernen technischen vooruitgang onttroond werden. Hoeveel generaties hebben zich niet aan het door deze steenen gemaalde graan gevoed 1 Nog geen menschenbestaan was voldoende om deze eeuwenoude werktuigen door stoom- en elektrische machines te vervangen.
LEVENDE KIKKERS ALS BAROMETERS Volgens een oud gezegde heeft ieder land zijn eigen zeden en gewoonten. Zco is het cok in Zwitserland, docii het is waarschijnlijk minder bekend, dat men daar levende kikkers gebruikt als hcofdbesstand-eel van barometers. Bij dit speciale «barometersysteem» plaa-trt men den kikker in met water gevuld jampotje. Tevens zet men hier een klein laddertje in, en wanneer het weer goed belooft te worden dcet zich het typische verschynsel vcor, dat de kikker het laddertje opklimt, zich naar buiten
wringt en op het deksel van het potje plaatst neemt. Vanzelfsprekend moet deze barometer zco werden beve-tigd, dat de kikker gesn gelegenheid heeft om te ontsnappen. Dat men voor deze scène meerdere kikkers heeft «versleten», alvorens men de nieuwe techniek onder den knie had, beI ceft geen betoog. In ons land kan men in zekere winkels voor meettoestellen en brillen, ook die kleine «levende» barometers keepen.
STEEDS GROOTER... OF KLEINER
Een klein en nietig diertje, dat de men - ch al heel wat hoofdbrekens heeft gekest, is de paalworm. Het is een weekdier van enkele centimeter lengte en net als de oester en de mossel leeft het ln een «schelpje. Maar dez° w^eke. s'anoe d ( erties zien kans door het hardste hout heen te boren en wee het ongelukkige sfhip, dat ze uit?ekczen hebben voor hun vernietigend bedrijf. Bij duizenden vallen ze er op aan en in korten tijd is het mooiste en gaafste hout doorzeefd van ontelbare eangen en bij de eerste storm wordt deze sponsachtige massa uit elkaar geslagen. De paalworm leeft in zeewater en vooral in vroegere eeuwen, in den tijd van de houten zeilschepen, waï hy een ware plaag voor schippers en reeders. Oorspronkelijk begreep men maar niet hoe dit kleine weekd!er in staat was tot zu!k epn vernietigend werk. Eerst dacH men, dat het een scherp vocht afscheidde, waardoor .het hout verteerd werd, maar latere onderzoekers ontdekten, dat het gebruik maakte van zyn sfheln. De-*? is aan de h'iitensIMe r u w als een vyi en met dit instrument
.
fi-ml
1 '
j
im
Paalwormen in een drijvend stuk hout.
KAPSTOK Onzp knutselaars zullen in de mooi gepresenteerde map van D. BEEN, t MEUBELTJES », uitgegeven door de N. V. Uitgeversmaatschappij Kluiver, I Deventer /prijs : 38 fr.), '23 modellen met teekeningen, houtstaatjes en aanwijzingen vinden, waarvan zij gebruik kunnen maken voor het vervaardigen van degelijke en niet moeilijk uit te voeren huismeubeltjes. Wij ontleenen hier uit dis map, als voorbeeld, een model voor het timmeren van een kapstok, met daarbij de noodige aanduidingen. HOUTSTAATJE. — Stijlen : 2 ; 46,2 X 9 X 2 cm. Regels: 1, boi-en, 72 (+ 2 x 4 cm. voor de pennen) x 10 X 2 cm.; 1 onder, 72 f-f-2 X 4 cm. voor de pennen) x 17 X 2 cm. Stijlen en regels met groeven voor de paneelen. Consoles: 2; 40 (~ 0.8 cm. voor den zwaluw staart) x 17 y 2 cm. Dekplank : 1 ; 93 y. 19 /, 2 cm. ; wordt met de consoles op het raam geschroefd. Paneel: 1 ; 73,6 X 21,6 x 0.6 ; kan ook een spiegel zijn; de groeven worden dan sponningen en de spiegel wordt met latjes opgesloten. Versiering : 1 ; strookje coroviandel, 73 x 1.5 x 0,8 cm. OPMERKING : De groeven voor het paneel, en de sponningen voor den spiegel worden gescliacfd over de gclieele lengte van stijlen en tegels ; bij sponningen moet de pen van den regel dus ongelijke barsten hebben ; aan den achterkant de sponniTigibreêdle hooger.
2; yr"•-"•':fr4j
ir
;:i ;i
i
i i
:
1 i
n
P. S. — Ook «Houtarbeid:, door D. Been, uitgegeven door Kluicer, kan aan de meer geschoolde knutselaars veel diensten bewijzen.
NACHTMERRIE In de middeleeuwen toen het bijgeloof neg welig tierde, geloo-de men dat een booze kwelg?esc, nachtmare, geheeten, er soms een behagen in schepte om des nachts de ademhaling van den mensch te belemmeren en hem daardoor benauwde droomen te bezorgen. Het duurde niet l a n g of de menschen begrepen de eigenlijke beteekonnis van het woord'«nachtmare.
niet meer, en toen maakten zij er esn woerd van, dat zij wèl kenden (een verschijnsel, dat in de taal herhaaldelijk waargenomen kan worden) namelijk «merrie*.. Voor een nare droom hoort men tegenwoordig nog dikwijls «nachtmerrie» bezigen. En u weet nu dat dit woordje «merrie» niets te maken heeft met een paard, zooals men nog vaak denkt.
LANGER DAN HET ENGELSCH PARLEMENT
Onze foto toont de maquette van den nieuwen Engelschen transatlantieker «Queen Elisabeth», met alle verhoudingen in acht genomen, op het achter' plan de witte maquette van het parlement te Londen. De «Queen Elisabeth* zal het grootste vaaruig ter wereld zijn. Op het voorplan ziet men de maquette van de tBrittaiUa», het eerste schip der Cunard Line, gebouwd in 1840. Dit is de illustratie van honderd jaar vooruitgang in den scheepsbouw.
BEWAPENINGSIJVER
boort het zich langzaam maar zeker door het hardste hout, ja zelfs door spijkers, heen. Ook een met yzer beslagen scheepsromp is nog niet geheel en al veilig ; alleen koper laat het ongemoeid. En tegenwoordig maakt men ook nog wel eens gebruik van een verfsoort van biizondpre chemische samenstelling, w-aar de diertjes blykbaar niet op gesteld zijn. Het zijn echter niet alleen schepen, die door dit uiterst schadelijk diertje bedreigd worden; ook havenwerken hebben er geducht van te ïyden. De dyken worden meestal versterkt door ryen houten palissaden en- ook deze vormen een welkome buit. Voortdurend moeten die nagezien worden, wil men niet op zekeren dag te laat tot de ontdekking komen, dat de heele dyk ondermynd is. Zelfs een la?g cement om het hout kan dit niet beveiligen. De laatste jaren heeft men enkele buitenlandsche hout-soorten gevonden, die om een of andere reden niet in den .smaak van de diertjes schynen te vallen en die ze ongemoeid laten. Maar helaas is dit hcut nog tsmelyk zeldzaam en duur.
DE KLEUR ONZER HUID
Dit is wel het kleinste sportvliegtuig, van Amerikaansch maaksel. Het is slechts 4 m. breed, 3.5 m. lang en 1,20 m. hoog, en het weegt nog geen 200 kg. Het wordt gedreven door een motor van 90 paarden, en kan een snelheid van 375 km. in het uur bereiken.
Waarom wordt de eene mensch als blanke, een andere als roodhuid, een derde als neger geboren ? De wetenschap heeft naar het schünt nu eenige feiten gevonden, die ons het raadsel helpen oplossen. Of we zwart, wit. geel of bruin zyn hangt af van de werkzaamheid van kledne klieren, die boven de nieren liggen. Een eerste aanwyzing kreeg men, toen enkele doktoren opmerkten dat patiënten, die een kwaal hadden aan de boven de nieren liggende klieren, langzaam zwart be:onnen te worden, of wat vaker voorkwam, donkergeel. Aan den anderen kant bemerkten doktoren, die in ziekenhuizen voor negers werkten, dat de patiënten langzamerhand witter werden wanneer zy aan bovengenoemde kwaal leden. , Eenigen tyd geleden had een nege* rin in het ziekenhuis te Zanzibar een ernstige nieraandoening. De chirurg had alle hoop al byna op-
'" K
gegeven. Even later werd een slachtoffer van een ongeluk sten-end binnengebracht. By het zien daarvan kreeg hy opeens een inval. « Als ik eens», zco overwoog hy, -rde kiertjes boven de nieren van dien man naar de vrcuw overbracht ?» Het binnengebracht slachtoffer stierf. Onm-iddeliyk ging de chirurg aan het werk. De operatie lukte en de negerin begon langzamerhand beter te worden. Naarmate haar beter-schap vorderde, werd zij echter bovendien al bleeker en bleeker en tenslotte een blanke vrouw Ongeveer twee honderd jaren geleden heeft de groote chirurg John Hiunter de theorie ontwikkeld, dat de huis van alle menscheiyke wezens eens zwart geweest is. Tegenwoordig nemen Sir Arthur Keifch, een grcot chirurg, en andere aanzieniyke doktoren, vry wel hetzelfde standpunt in. De moderne opvatting is, dat alle
menschen oorspronkeiyk negers waren en dat de blanken een type zgn, dat het vermogen ontwikkeld heeft het pigment van de huid te doen verdwynen en ever het geheelte lichaam te verdeelen. By de negers is het pigment van de huid zuiver gekoncentreerd OT de oppervlakte van het lichaam, terwyl het daarentegen- by de blanken voornameiyk in den bloedsomloop zit. Hiermee hangt ook samen, dat de huid in de zomerzon bruin wordt. I komt steeds een oogenblik, dat het lichaam voldoend0 ong°nomen heeft van de gezondheidgevende zonnestralen. Op dat moment treden de genoemde kliertjes boven de nieren in £-ktie. zy zenden als het ware scharen hormonen uit naar de pigmentcellen. Het bloed voer*, deze cellen naar de huid, waar zy den weg versperren aan de ultraviolette zonnestralen en op deze wyze een natuuriyke barrikade vormen.
Het Engelsche ocrlogsvliegwezen (Royal Air Force), zooals ook dat van andere groote naties, werkt in een koortsachtig tempo aan de konstruktie van honderden strijdvliegtuigen. Hieronder zie men hoe in de Hawker Air* craft Factory het < Hurricane » jachtvliegtuigtype in serie vervaardigd wordt. Cyniek is de naam van dit vernielingstuig; in het Nederlandsch luidt die c Orkaan »
•
•^PJPH^BSPppPIB*?!^
H H H
y
mmmmmm
9 - Vooruit, 2 8 Sept. 1 9 3 8
«*.
SEDERT OEN OORLOG WERD CONSTANT W.. f MIJNWERKER TE MARCINELLE, GEMARTELD DOOR EEN VERZWERING AAN DE MAAG
ELKEN AVOND neem ik er een tas van...
IN ENKELE WEKEN (EN D I T TERW I J L H I J SEDERT 1923 VRUCHTELOOS ALLES BEPROEFD HAD) W O R D T HIJ DOOR VADER BENOIT VERLICHT EN GENEZEN
... en mijn verstopping is neg slechts een nare herinnering... Niets is voor d e gezondheid gevaarlijk e r dan regelmatig verstopt te zijn. Dit is te begrijpen. Wanneer d e ingewanden niet eiken dag en volledig van de voedselafvallen ontlast w o r d e n , dan beginnen deze te gisten en doen duizenden mikroben ontstaan die in het bloed dringen en zich in heel het organisme v e r s p r e i d e n . Dan verschijnen : hoofdpijnen, schele hoofdpijnen, troebelen d e r spijsverter i n g , g e b r e k aan eetlust, riekenden a d e m , prikkelbaarheid, slechte luim, huidaandoeningen, e n z . , enz.
De buitengewone doeltreffcndhelo der geneesmiddelen met planten van Vader Benoit van Amiens, de eigenschappen van zijn kruiden, h u n zorgvuldige cn regelmatige doseering, h u n speciale bereiding (die toelaat er een geconcentreerde remedie van te maliën, aangepast aan het geval van eiken zieke) worden eens te meer bewezen door volgend getuigschrift : Marcinelle. 19 Februari 1938. « Ik ben een oudstrijder. I n 1918 heb ik een maa37iekle opgedaan... I n 1923 bewees de radio dat Ik eeu wonde had aan de m a a g ; niettegens t a a n d e al de behandelingen die men m u heeft doen ondergaan, heb ik niet ophouden te lijden... Sede-'t, ik begonnen ben de Thee Nr. 1 Benoit te nemen, ging het beter en r.-\ 156 da^en behandeling. w,el ik niets meer... Indien ik uw methode eerder gekend had zou ik niet vruchteloos zooveel geld verteerd hebben en vooral niet zooveel geleden... • Constant W. 32. Rue Lagrange te Marcinelle/Haies. Voor degenen die vruchteloos allos beproefden is de Behandeling met P l a n t e n van Vader Benoit de redplank. Wat ook uw geval weze, schrüft in vertrouwen n a a r den Geneeskundigen Dienst Benoit, B. P . 19. Avenua W a g r a m , Nr. 1C8. te Parijs (17de) om kosteloos alle nuttige inlichtingen en aanduidingen te ontvangen. De Behandelingen met planten van Vader Benoit van Amiens zijn te kooo in België alle apotheken. (N. 99?
Heb altijd een vrij lichaam en gij zult gezond zijn. Wanneer d e natuur moet geholpen w o r d e n , n e e m dan uw toevlucht niet tot scheikundige p u r g e e r m i d d e l e n die d e ingewanden dwingen te werken. Geef v e e l e e r de voorkeur aan e e n plantaardig puxgeermiddel als HERBESllN, die natuurlijk, z a c h t , zonder kolieken zal w e r k e n , zonder de ingewanden g e w e l d aan te d o e n , zonder gewoonte te v e r w e k k e n .
In HERBESAN zijn alleen planten, allen zorgvuldig g e k o z e n , verzameld op d e beste plaatsen en d e gunstigste oogenblikken. Neem h e d e n avond een tas en gij zult overtuigd zijn. Kwalileitsproditkt volgens ' Codex ' regeling
GEMENGD
NIEUWS
uit onze provincies BRABANT BRUSSEL. — Diefstal. — Ten nadeele Tan den h . Louis Bïdault, IJzerenkn»tsstraat, werd voor 8000 fr. juweelen en eeid eestolen. JETTE. — Juweelendlefstal. — Tijdens i e afwezigheid van mevr. Victoria Lombirdi, wonende Filip Werrieplejn, heb-en onbekenden, in haar woning, de hand gelegd op een stel juweelen, welke een groote~ waarde vertegenwoordigen.
ANTWERPEN
ANTWERPEN-. — Voor 90.000 fr. kousen gestolen. — Door M. Dobrinsky werd vastgesteld dat zijne woonst, gelegen cp den heek van de Van Lerius- en Simonsstraten, h e t bezoek had gekregen van inbrekers. Vermoedelijk zijn ze tussehen 4 en 5 uur 's morgens langs de keldermonding in huis gedrongen en na een panesl van de deur te hét-ben uitgezaagd, zijn ae in het bureel en magazijn gedrongen. In her bureel werd alleen een som van 900 frank ontv.eemd, maar in het maeazijn legden de inbrekers de h a n d op een groote partij kousen, die volgens den eigenaar mag geschat worden op ongeveer 90.000 fr. Opiu msmokkelaars. — Op de Schelde nabij Hansweert werd een bootje waarin vier m a n n e n zaten, en dat van Antwerpen kwam, door de t o l b e a m b ^ n onderzocht. Ifen ontdekte zes kilogram opium in het vaartuigje, die aangeslagen we:den, terwijl de vier inzittenden opgeleid e e r den. In vert-and m e t deze inbeslagneming werd ook een onderzoek ingesteld by zekeren A. te Antwerpen. LIER. — Levensgevaarlijk gewond. — In den loop van den namiddag fcwam de vrachtauto van V., op den steenweg naar Luik, te midden van een groep spelende kinderen terecht. De 5-Jarlge René Verstrepen, wonende aan den Boschhoek, te Eoechout, werd omve.geworpsn en brak den schedel. Zijn toestand baart greote zorgen. MOL. — Verdronken. — De 24-Jarige -Meys, pas gehuwd en vader van een ^ilnd, afkomstig u i t Brussel, ging een bad nemen m e t zijn vrienden. Plots verdween de ongelukkige ln de diepte. Alles werd in het werk gesteld om den jongen te redden, doch vruchteloos. Men heeft het lijk opgehaald.
LIMBURG HERCK-D&5TAD. — Yrecseiyk voortal. — De kleine Maria Vande. ijdt, pas 13 maanden oud. was ln de huiskamer tot bij een emmer zeepwater gesukkeld waarover het zich gebogen heeft, m e t het ongelukkig gevolg dat het kind in den emmer viel en ln h e t zeepwater, dat slechts 9 cm. hoog stond, versmacht-
HENEGOUWEN HENSIES-POMMEROET7L. — Werkongeval. — Een nieuws ongeluk heeft zi.ch voorgedaan in de kolenmijn van HenslesPommerceul, waar enkele dagen geleden vijf arbeiders werden gedood. — Esn liftkooi waar twaalf mijnwerkers plaats in hadden genomen, werd in haar vaart naar de onderste verdiepingen van de mijn plots gestuit door een klamp, op een verdieping waar niet moest worden stilgehouden. De schek was geweldig. De mijnwerkers werden dooreen geworpen en één hunner, Philippe Dslmotte, brak een bil.
Het -slachtoffer is de schoonbroeder van een der a.beiders die enkele d a ^ n geleden verongelukte.
West-
Vlaanderen
Beken, het rijwiel gesto'en van M. Hector Van Cauter. De velo is van het merk Dürkopp, geëmailleerd kreem, banden Hedeu, torpedo, s t u u r Titan chromé. zadel Lepper. nummer der rijwielplaat 254.569. Goede belooning a a n hem die d° velo k"n '--ug.bezoi.gen of inlichtingen verstrekken. OUD'S^VAARXJ^,. — Traktor tegen brugleunlng. — Uit de richting der Tu-sschenb : u g s t r a a t kwam een auto-traktor met aanhang der «Transit»-vervoerdienst uit Gent, naar de Hoogebrug toegereden. toen eensklaps het stuur brak en het voertuig tegen de brugleuning aanbotste. Brugwachter Vermeulen, die juist op die plaats stond, ontsnapte kansrijk aan een ongeluk, terwijl de autovoerder door tijdig remmen verhinderen kon d a t het voertuig in het water terecht*kwa-m. Er was stoffelijke schade. Smartelijke val. — De knaap A. Van Honacker kwam op de Renp%ardenlaan, alhier, onder het spelen zoo zwaar te vallen, dat hij deerlijk gewond werd aan de knieën en zorgen moest ontvangen . Aanrijding. — Kort na de middag greep aan de scherpe b c c h t der Greote Markt en Vrijheidstraat een aanrijding plaats tussehen een auto en een motorrijder, die een val d?ed, doch geen ernstig le<ed opliep. Beöde voertuigen. werden echter beschadigd. OOIKE. — Werkman erg gekwetst. — Een inwoner der eemeente, Vandenhoute Edmond. werkzaam in Frankrijk, moest hu p bieden bij het binnenrijden in een schuur van een dorschmachine, toen hij tussehen deze en den daartoe gebruikten traktor werd beklemd. Op zijn hulpgeroep trok men spoedig de dorsahmachine achteruit, doch reeds was hem de linkerschouder ontwricht, hèt sleutelbeen en ook enkele ribben gebroken. Nadat hij de eerste zorgen had ontvangen, werd Vandenhoute naar een kliniek t e Oudenaarde overgebracht.
MEENEN. — Doodelijke afloop. — De motorijder Kamiel Decat, wien Vrijdagavond zooals gemeld een ongeval overkwam op de baan Meenen-Geluwe, is aan de gevolgen zijner verwondingen overleden. PLOEGSTEERT. — Auto-botsing. — Aan de wijk « De Krol », kwam het tot •;en botsing tussehen dc auto van E m . Man, uit Hazebroek, en een ander voertuig. De autovoerder werd ernstig gewond en naar het gasthuis overgebracht. ROESELARE. — Werkman ernHig gekneusd. — De genaamde Michiel Capelle, wonende te Oostnliuwkerke, werkzaam in de jutespinnery « Jutoise Rouselarienne», in de Rodenbachstraat, was Dinsdag in den voormiddag in het magazijn een presse grondstoffen uit een stapel te halen. Hij verloor hierbij het evenwicht en viel zwaar ten gronde. Door werkgcïellen opgenomen, kloeg de ongelukkige van hevige inwendige pijn e n . Een bijgeroepen gneesheer stelde vast, dat de werkman een rib gebroken had. Hij werd door de zorgen van het Roode Kruis per auto huiswaarts gevoerd. KORTRIJK. — Aanrijding. — De auto van Mr. Frans Lamoral, uit stad, die aan de St. Jorisstraat stilhield, werd aang:reden en beschadigd door de auto van Maurice Lambrecht. insgelijks uit Kortrijk. Klacht werd bij de politie ingediend. "OOSTENDE. — Ongeluk aan boord van de ss. Turqiioise. — A3n boord van de stoomboot «Turquoise», van de Tilbury-Une, deed zich een werkongeval voor. De tweede stoker, Felix Demey, wonende Tfouroutsche steenweg 29, werd door een der machines een vin-jer van de linkerhand afgerukt. Het ongeluk werd veroorzaakt door een ring, die de ongelukkige aan dien vinser droeg. Gansterstreken. — Öinsdag, rond INCHY. — Vader van 8 kinderen dood6 u u r . bemerkte vrcuw A. D?l:d 1'cht gereden. — De grafmaker Albert Boccrin de voorkamer v a n het huis dat zij in man, vader van 8 kinderen, liep langs de Hartramp 30. te Oostende, bewoont. zijn gespan, toen hij dcor de auto van Vreezende dat er brand ontstaan was, d„n 28-jarigen Gust Trigant werd aanwekte zij haar m a n . en zij sprongen de gereden e n enkele uren na het ongeval voorkamer binnen. Het gold hier een in- overleed. breker. Beide mannen werden handgeLA SENTINELLE. — Doodelijke aanmeen . Op een zeker oogenb ik kon de rija.ng. — Bi) een auto-aanrijding op boosdoener een flesch bemaohtizn en 't gehucht St-chrisi-ofiel, werd ae wedcibeide bewoners ten gronds slaan. Vervol- opgeroepene Charles Fltchart, 43 J. oud, gens vluchtte de booswicht zonder iets uit Valemijn doodeiyk gewond en overte stelen. Een onderzcek werd ingesteld leed in 't gasthuis, waarh:cn hi] werd en een geneesheer moest ont*b*?den wor- gevoerd. den ,om de gekwetsten te verzorgen. FLERS. — Op het vcetpad aangereden. — De 42-Jaxige Arthur Vanhaverbek, uit Rijsel, werd op het voetOostVlaanderen pad aangereden door de auto van N. ST-AMANDSBERG. — Brandje. — ivi. De ongelukkige oveneed e n i g e n tijd Maandagavond, rond 10 u., ontstond nadien. brand in een klein stapelhuis. gevestigd VJÜNDEVILLE. — Fietser vermorzeld. Nijverheidsstraat 114, eigenaar P . De — Op de baan Rysel—Douai werd de Kezel. De brandweer van Gent snelde wielrijder Drossart, uit Lesquin. aangeter plaats en kon n a een u u r werken reden door een andere fietser. Drossart terugkeerën. De schade is niet belang- viel ten gronde op het oogenblik dat de rijk en door verzekering g:dekt. auto van M. Delecroix voorbijkwam. De LAARNE. — Zelfmoord. — De ge- man werd door het voertuig aangereden, naamde De Geest Seraf ien. wonende erg gekwetst en overieed enkele Molenstraat, heeft zich hedenmorgen te ojgenbiikken later. 8.15 ur met een scheermes de keel overCALONNL-RiCOJRT. — Vreeselijk gesneden. drama. — Bi] een huiselijke twist, greep Geburen verwittigden de politie, die vrouw Lambert, geboren Lucienne Damden zelfmoordenaar in zorgwekkenden bron. 42 jaar oud, een hakmes en toestand naar de kliniek van Gent liet bracht er haar man, Charles Lambert, overbrengen. twee vreeselijke slagen med? op het Ds oorzaak van de wanhoopsdaad ls hoofd toe. De man was op slag dood. Rond middernacht gaf de daderes zich onbekend. gevangen en werd opgsloten. MERELBEKE. — Diefstal. — Des avonds werd aan het café René Van Leer Het parket stapte af.
Noord-Frankrijk
OP ELKEN LEEFTIJD HEBT GIJ JODIUM NOODIG VOOR DE
VOOR DE VOLWASSENEN
KINDEREN tegen : gangliën, lymphattsme, moeilijken groei.
Maar Jod.-.m h slecht» o p s . o j b a a , - d u s
tegen : bloedarmoede, slechten bloedsomloop, vroegtiidlgen o u d e r d o m , griep. enz.
• « « • ^ ^ ^ " g v ï v & l A ' S S ' r
volkomen ongevaarlijk.
YiViODi
l N WORD IN*. £UNDE JODIUM MAAR Z E E R HEEL KLEINf KRACHTDADIGE REMEDIE
VOOR DE BEJAARDE LIEDEN tegen : aderverkai sing, a d e r s p a t aderwandontstening, gewricht^ziek. :en, en2. (iode verjomngsf aktor). De Viviode-kuur bestaat in hei nemen, 2 maal daags van 2 tabletten Viviode ln een glas van u\> uitverkoren (irank. De smaak van den drank blijft volkomen, onge wyzigd, uitgezonderd van gewoon water dat een lichten, niet onaanaenamen Jodlumsmaak aanneemt Voor de kinderen onder de 7 jaar halve dosis. Alle apotheken : de tube van 3t tabletten, met eebrulksaanwijzine voor leder geval : 11 fr (200N
MARKTEN GENT. —- Veemarkt van 27 September. — Ws. den tekoop ge-steld, 1 245 runddieren; essen en vaaizsn, tegen 4.50 tot 6.25 fr. het kilo; kaaien, tegen 3.25 tot 6 fr.; stieren, tegen 4.25 tot 6 fr.; 440 kalveren, egen 'l tot 11 fr.; 1075 varkens, tegen 8.25 tot 8.75 fr.; 124 schapen, tegen 5 tot 6 fr. — Langzame onderhandelingen. KORTRIJK. MARKTBERICHTEN. — Tarwebloem, de 100 kg., 166. — Inlandsche zemelen, 76. — Gorte zemelen, 78. — Boter, het kg., 23-24.50. — Eieren, het stuk. 0,680,70. — Turksche tarwe P l a t a , - d e 100 kg., 97. — Turksche tarwe Cinquantlno, 130. VEEMARKT. — Getal dieren: 416. — Koeien, 175. — Veerzen, 170. — Stieren, 28. — Ossen, 43. — Mlddeupry», le.end: Koe.en. 4-5. — Veerzen, 4,50-6. — Stieren, 4,30-5.40. — Ossen, 4,506,50. GROENTEN EN FRUIT. — Wortels, de bundel, 1. — Boonen, het kg., 3,50. — Witloof, 3. — Kooien, het j-tuk. 0.75. — Rapen, het kg.. 0,50. — Tomaten, 150-2. — Selderij, de bundel, 0,50. — Porei, 0.50. GEVOGELTE, WILD, ENZ. — Konijnen, het kg., 5,50. — Kiekens, 10. — Hennen, het stuk, 10-12. — Duiven, 3. — Eenden, 12. — Ganzen, 25. — Hazen, 17. — Jonge patrijzen, 12. — Patrijzen, 6.
WOENSDAG BRUSSEL (Vlaamsche golflengte). — 321,9 m. — 6.30 GramoiOonpiaLeu. — Weerbericht. • 6.40 Gymnastiekles. • 7.— Tjcissin. — Gramof oonplaien. • 7.25 Gesproten dagblad. O 7.40 Gymnastiekles. • 8.— Tijdsein. — Gramofoonpiat-cn. • 8.10 Dagk.apper. — Kroniek van den dag. — Levenswijsheid. + 8.2U Grani&i'oonpiaat. • 3.25 Gesproken dagblad. • 8.*0 Gramofoonplaten. • 9.— Mededeelingen voor ds werkloozen. 4 12.— Gramofoonplaten. • 12.30 Weerverwachting. • 12.31 Jazz-orkest. • 13.— Gesproken dagblad. • 13.10 Jazz-orkest. • lü.3U "Gramofoonplaten. • 16.55 Aller. lei mededeelingen. • 17.— Klav.errecital. • 17.30 Gerhard Heusch zingt. + 17.45 Jeugduur. + 13.30 Gramofccn. platen. • 18.45 Spreekbeurt. *• 19.— jazz-orktst. • 1U.30 Gespiiiken dagblad. • 20.— «Sepp'i». Operette. O 22.— Gésnroken dagoiaa. + 22.10 Gramofoonplaten. BRUSSEL (Fransche" golflengte). — 6.30 Gramofconpiaisn. — Weer verwachting. • 6.40 Gymnastiekles. • 7.—* Gramoioonpiaten. *p -(.20 Gesproken aagh.ad. * 7.40 Gymnastiek.es. •# 8.— Duivensportbericnten. • Ö.UJ Kroiuek van den dag. • 8.16 GramDioonplacen. + S.üó G-spreken dagciad. •$• 8.40 Gramofoonplaten. «- u.— Alededeeiingtn vcor ae werkloozen. • 12.— Afwisselend kencert. • 12.30 Weerverwachting. ^ 13.— Gesproken dag'o.ad. • 13.10 jiloncert. é- 14.— Kroniek. • i.6.55 Allerlei mededeelingen. V 17*— Koncert. • 17.30 «Amon nos autes». • 17.40 Koncert. + 18.— Spreekoeurt. • 18.15 Kaïnermulud's. • iü.— Kronieken. • 19.15 Eenige beroemde instrumentisien. + 19.30 GmspLCiken dagblad. • 20.— «Les plus beaux yeux du monde». + 22.— Gesproken dag'oiad. • 22.10 Afwisselend koncert.
wat? Soleil wordt toch alléénvoor het koken van witgoed gebruikt?" « Mis! Soleil is ook uitstekend geschikt voor het wollengoed. Trouwens wordt Soleil in houd water gebruikt, hetgeen afgeven der kleuren en krimpen der wol belet. Bovendien is Soleil-sop zóó doelmatig, dat het voor de wol zoo schadelijke wrijven heelemaal overbodig is. Aan dat pakje heb ik menig uur gebreid en ik zou me wel wachten het nu reeds te bederven. Met Soleil kan ik het echter steeds weer wasschen zonder het minste risico. Maar, pas op! Soleil alléén... en voeg er vooral niets anders aan toe. » SE 116-079 s a
«m>J=D|Es t-u CONGO CELGE, BEUXEÜ.ES
R A ö I O ten. • 16.— Melodieën. • 17.— Koncert. 4 18.30 Gramofoonplaten. 4 19.15 Melodieën. 4 19*30 Causerie. # 2 V Les chasseurs de Paris. • 21.30 Imormations. 4 22.30 Gramofoonplaten. RADIO LUXEMBURG. — 1293 m. — 6.40 Platen. 4 12.— Koncert. • 12.28 Voor de kinderen. + 13.30 Russische melcdieën. + 14.10 Zang. 4 14.40 Kamermuziek. 4 15.30 Koncerten. + 21.— Lustucru-theater. 4 21.45 Reportagen.
Gen.sd.e itadiotiistrihulie PROGRAMMA I. — Liclltr muziek. — 6.30 Luxemburg: Gevarieerde lichte muziek. + 11.30 Londen Regional: Haxry Freyer en zijn orkest. 4 aki.30 Langenberg: Licnte muziek. 4 i 3 . — Dro.twich: Licnte muz.ek en liederen. • 14.— Londen Regionai: Saxofoon koncer'. •$> 14.15 Langen^eig: Melodieën. 4 15.— Droitwicn: J u n u s Kantrovitch en zijn orkest. 4 15.30 Luxemburg: Gevarieerde lichte muz.ek. 4 17.— Droitwieh: Dansmuziek, iy 18.— H J v e i s u m I: Koncert door «Esmeraida». 4 18.: 0 Rijsel P.T.T.: Lichte muziek. 4 13.30 Dro:twich: C. Ernesco en zyn orkest. + 19.15 Langenberg: Lichte muziek. 4 19.35 Luxemburg: Litaeren. — Romeo Carles en Pierre t e r r a r y . — Lichte muziek. 4 21.55 Hilversum II: Lichte muziek door «Sonora». • 22.30 S t u t t g a r t : L.chte_ en dansmuziek.
PROGRAMMA II. — Gevarieerd programuui. —• 5.— Deutschlanasender: vlevarieerdc muziek. 4 'i. - Radio Vlaanderen. 4 10.— Hilversum I: Gevarieerde muziek. 4 11.20 Droitwieh: GraDE'OTSCHLANDSENDER. — 1571 m . lichte mofoon." v n . 3 0 Parijs Radio: Fonopla— o.— Klokkenspel. — Berichten. • ten. • l i . 4 3 Hilversum I: Gramofoon. 5.05 Gouv>o.iiesc. buezië. • 6.— Mer ^én— Het Vara Orkest. 4 13.30 Radio spreuk. • 6.10 Gramoioou. — Berechten. • 9.40 Gymnastiek. *p 12.— Ko.i- Vlaanderen. • 20.— Hilversum I I : Grace.c. * 14.— Gramofoon. V 15.— Kon- mcioon. ^ 2u.25 Toulou-se: Lichte m u cert. — Sportreportages. 4 18.— Viool ziek. 4 2 1 . — Parijs Rad.o: «Les chasen piano. • lü.20 Li^iainatie. • 18.40 scuis ae Paris», van P. Cierouc. 4 22.45 G3nuja*o-ïcoi*ar*acht. *+ 19.10 Literair Toulouse: Gevarieerde muziek. piogratnma. • 2U.10 Causerie. + 20.30 FROGRAMMA III. — Groot koncerGramofoon. • 22.30 Piano-v^oidracht. ten. — 6.2ö Parijs Radio: Gramofoon. Gymnastiek.es. — Gesproken dagDROITWICH (Engeland). — 1500 m. — blad. — Koncert. 4 9.— Hilversum li: — 11 .OS Gramoioonpiaten. + 11.30 De Koncert. • 10.25 Parijs Radio: Gramo•schooluitzenaing. • 11.50 Piano-recitai. ioou: Variaties over een thema van Ra+ lu.lö Zweeastns muziok. • 13.— Gra- meau. — Fanfare de la Peri, Dukas. — mofoonplaten. • 14.05 Schooluitzen- Sinfonle nr. 88 in G gr. t., Hayan. — ding. • 1^.50 j u l i u s Kana-o-vitcn en Landler oo. 18, Schubert. • 11.50 Drolt. zyn orkest. • 15.30 «Sweet Serenade». wich: Klavier ree.tal. • 12.15 Parijs + 16.— Vesper. • 17.— Walsmuz.ek. 4 Radio: Koncert o.l.v. h. Dut>ont. •#> 13.— 17.20 Bram Martin en zijn Kwintet. • Parijs P.T.T.: Koncert o.l.v. h. Ellis. • 19.20 Orge.koncert. • 20.— Hoorspel. + 13.45 Londen Regional: Het «B.B.C. 20.55 Promenaae koncert. + 21.40 Northern Orch.». • 14.— Luxemburg: Nieuwsberichten. • 22.05 De B.B.C. Beurs. — Zang-:ecital. — Kamermuziek: Military Band. • 23.10 Michaël Fiome Sonate in G voor klavier en orkest. en zijn band. • 23.03 Dansmuziek. Müzart. — Sonate in F gr. t. voor klaVARA-HILVERSUM. — 1875 m. — vier en vicol. Beethoven. • 15.15 Hil7.41 Gramofoonmuziek. • 9.10 Onze versum I I : Koncert: Trio in G er. t. Keuken. • 10.— Uitzending vcor de KV 154, Mozart. — Trio nr. 1, Turtoa. arbeiders ln de continubedrijven. • #- 16.40 Londen Reg.onal: Gevarieerd 11.20 Uitzending voor.de w*;kicczen. + kencert. • 17.— Rijsel P.T.T.: Mozart 11.41 Gramc-foGiimuziek. * 12.25 Popu- koncert: Klavier concerto. — Lucio Bitla.r koncert. • 13.41 Voor de vrouwen. la, ouverture. — Juplter sinfonle. 4 + 14.55 Voor de kinderen. + 17.10 Es- 17.45 Parijs Radio: Koncert o.l.v. heer meralda. • 18.40 De V.A.tt.A. felici- Cantrelle. • 13.30 Londen Regicnal: teert. + 18.46 K u n je nog zingen, zing Het «B.B.C. Orchestra». <• 13.45 Parijs d a n m s e ! • 19.o5 Davids-ievue. • 20.40 R£dio: Gramofoon: The Kingdom, ouv., «Dd begraxen kandelaar». • 21.45 Het Etgar. — Le Songe d'une n u i t d'été, Vara Orkest. • 22.40 «Met wie(n) zal M-'ndelssohn. — Klavier recital. «• 19.30 Rijsel P.T.T.: Gesprcksn dagblad. * ik niet trouwen?». + 23.10 Fantasia. 20.— Parijs P.T.T.: Gramofoon. • 20.30 Parijs Radio: Beethoven koncert. • 20.55 HILVERSUM. — 301,5 m. en 415 m. Droitwieh: Symfonisch koncert door het — •(.40 Schriftlezing en meditatie. • «B.B.C. Symphony Orchestra» o.l.v. h. 7.55 Gramofoonmuziek. • 8.10 Morgen- Wood: S.nfonie nr. 4 in E kl. t., van koncert. 4 9.10 Gelukwenschen. • 9.25 Brahms. • 21.35 Hilversum I I : Koncert ivussisch programma. • 10.10 Morgen- met viool soli. • 21.50 Hilversum I: Het dienst. 4 10.40 Clavecymbel. • l ï . — Vara orkest. • 22.25 Droitwieh: Het ttoseölhlB v. d. Horst. 4 11.55 Barnabas «E.B.C. Military Band». — Daarna: ven Ceczq m e t zijn orkest. • 12.10 Po- Dansmuziek. pü-a.re or ge jbê speling. • 13.10 Gevarieerd, programma. • 13.40 Ensemhle PROGRAMMA IV. — Fa...Ule prov. d. Horst. • 15.10 Het «Haagsche trio». gramma. — 6.— Langenberg: Geva+ 16.15 Gramofoonmuziek. • 16.25 rieerde muziek. • 8.— Rijsel P.T.T.: Hallo, hallo, wie is er Jarig? • 16.40 Gevarieerde muziek. • 8.30 Langenberg: Voor Jongens en meisjes. • 17.25 Gra- Gevarieerde muziek. • 9.50 Parys Rad.o: moicoamdZiek. • 18.10 Uitzending On- «Emission du foyer». • 10.45 Londen derwijsfonds. • 19.15 Gramcfoonmuzlek. Regional: Kinema orgel. 4 11.30 Luxem*% 19.25 Radio-reportage. + 19.55 "eel burg: Gramofoon. • 12.— Luxemburg: «i&vraagde gramofoonmuzlek. • 20.25 Gevarieerde muziek. — Beurs. • 13.— ipreker. • 20.55 Arnhemsche OrkesU Hilversum II: Gramofoon en orgel' éreeniglng. • 21.15 «Sonora-kwintet». recital. 4 14.40 Londen Regional: Geva*$ 22.25 Oefent ge mee? 4 22.40 Sonora- rieerde muziek. — Het «B.B.C. Empire iw-ntet. 4 23.10 Gramofoonplaten. Orch.». • 16.— Langenberg: Lichte m u ziek. • 17.— Luxemburg: Gevarieerd PARIJS P.T.T. — 431,70 m. — 6.38 koncert. — U.tslagen der naarden koerPlaten. • 11.45 Koncert. + 12.15 Melo- sen . • 19.— Londen Regional: Gevad.eën. • 16.45 Platen. • 18.30 Piano. • rieerde muziek. • 19.30 Droltwlch: Kinema orgel. • 20.— Rilsel P.T.T.: Ka18.45 Melodieën. + 20.— Platen. baret. + 20.30 RU-sel P.T.T.: Het OmPARIJS RADIO. — 1648 m. — 6.40 roep-orkest. • 22.30 Luxemburg: KonGramofoonplaten. + 12.— Causerie. • cert o.l.v. h. Pensis. — Daarna: Dans12.15 Koncert. + 14.45 Gxamofoonpla- muziek.
Soleil
PROGRAMMA V. — Vlaamsch N.I.R. — 6.30 Vlaamsch N.I.R. • 9.— Hilversum I: Gramofoon. • 9.10 Antwerpen: Gramofoon. 4- 10.40 Hilversum II: Gramofoon. — Koncert. 4 11.45 Rijsel P.T.T.: Zang recital. • 12.— Vlaamsch N.I.R. + 14.30 Parijs P.T.T.: Gevarieerde muziek. • 16.— Rysel P.T.T.: Koncert. + 16.55 Vlaamsch N.I.R. PROGRAMMA VI. — Fransch N.I.R. — 6.30 Fransch N.I.R. • 9.— Radio Conférence. 4 12.— Fransch N.I.R. 4 14.45 Rijsel P.T.T.: Gevarieerde m u ziek. ^ 16.— Parys Rad.o: Melodieën. — Viool-recital. • 16.30 Parijs P.T.T.; Melodieën. 4 16*55 Fransch N.I.R.
Radioliefhebbers TOT 15 DECEMBER, op vertoon van Uw redevantiekaart 1938 worden de aansluitüigskosten Mi de
Gentsche
Radio-distributie
met 50 frank verlaagd Inlichtingen: 3. Stoppelbi;rgstraat, Gent — Telefoon : 316.76
RADIO-VLAANDEREN MORGENUITZENDING
Golflengte 267,4 m. 7.—Marsch. • 7.05 RADIOSERENADllS. — I n een cafetaria, HenH Theuni-sse, gelS. dr. Bob Scholte èn j e t t y Cantor • Het gouden hartje, gez. dr. Willy Derby. — Geen dag, geen uur, — Ralph Erwin, gez. dr. ±iob Scholte. — Kleine Harmonikaspeler, E. Kötscher, gez. dr. Bob Scholte. — Het plekje b!j den molen, J a n Van Laar, gez. dr. Harry Collin — Als ik groot ben lieve moeder Hugo De Groot, gez. dr Bob Scholte." — De kinderen van de ziekenzaal, Rogier, gez. dr. Henri Durand. • 7.25 Dagklapper. • 7.30 RADIOSERENADES. — In een klein café bij Parijs, Hermann Leopoldl, gez. dr. Tino Rossi. • Laat ons samen naar Hawaï gaan, W. Rosen, gez. dr. Kees Kruis • Colonel Bogey, J . Alford, gesp. op orgel dr. P.cglnaïd Dlxon. — De Schaatsenrljders, wals, Waldteufel. — Solrs de Paris. Ackermans, gesp. op akkordeon dr. de 3 broeders jlsveyut. • 8.— Tijdsein. • '8.01 Gevarieerd morgenkoncert. — Pariser Elnzugsmarsch. •^ Si j ' é t a i s Roi. ouverture, Adam. — aL Chanson d u ' t y r o l i e n , G. Saint-Servan, gez. dr. Adrienne Gossettl. — Souveniers de Waldteufel, potpourri, bew. dr. L. Wenlnger. — Valse bluette, Richard Drigo, vioolsolo dr M« Zlno FrahcescattlZ — Wir slnd Rlchtlg, schlager-potpourri, bew. dr. Relny Roland. • 8.30 Wenken voor de huisvrouw door Tante Corry. + 8.45 Vervolg gevarieerd morgenkoncert. — Marcne Miniature Vlennoise, Fritz Kreisler. — S-ein song. Fensled, sylofoonsolo dr. Rudy Starita. — La Fille de Roland, Henri Rabaud gez dr. M. Franz. — Hopjes et Hopjes, danse américaine, Georges Lauwcryns. — Don J u a n , tóozart «Fête complete sous ta baguette, gez. dr. Roger Bourdin. — Valse du pas ü3S fleurs, Leo Delibes. — Ave Verum, Mozart, gesp. op saxofoon dr. de h.h. Mule. Chaligné. Palmboeuf en chauvet. — Wiener Blut, J. Strauss, gez. dr. Maria Hester Herb. E. Groh en Groh en Max Schipper. — Ma Poupee Chérle, d» Sêverac, gesp. dr. het orkest Albert. Locatelll — Wenn der alte Brunnen rauscht Vlktor Altmann, gez. dr. Jos. Schmidt. — Mlr fehlt ein Freund wie uu, H. Mfcy, gesp. op draaiorgel. — Les Hugenote, Meyerbeer, bew. dr. Tavan, fantasie — Titanla, wals, Radlcs Béla, gesp. dr, Magyral Imre en zyn zigeuner-orkest. — H u m m e l , Hummel. Herman Krome, foxtrot. — Zing Ik mijn aria b\] de harmonika, Albert de Booy, gez. dr. hemzelf. — La Tourterelle, Paul Damarë, gesp. op akkordeon dr. Jean Deveydt en Louis Loglst r— Wiener Zügvöhel, wals, St. Translateur. — Ave eVrum, Vlotor Allx en Leo Pouget. — Prenez garde a u grande mechant loup, foxtrot. Frank E. Churchill gez. dr. Jean Sablon. — Vaarwel kameraden gesp. op akkordeon dr. De Hollander en Van De Kerckhove • 10.— Einde der morgenuitzending.
NAMIDDAG UITZENDING
Golflengte 201.07 m. 13.30 Marsch. — Der alte Dessauer. — 13.35 Sportvaria door oger Cneut. • ió.4ó Licnt sympiioniscii koncert — Sprich zu mir von Lieoe, M a n u , Bixio. — Aloha-Oe — hawaiaansen liefaslie-i .— Cupid's parade, fantasy, Rivelli. — Amina, Lgyp u is^ue seienaüe, iraui ijincke. — KJÓMUAUÜO.-*; na*-Jü air. Marusca-Ka, — Japanisches Te-4aaus,' intermezt^o, Gerhaiu vviiikier. — m e a w a n s patrol, j . „ « i i i . — j j j ver lUiSaut, i-aul Lincke. v i*.lS ZangSLonue door Mevr. De France — 'ïa.enier., — idyua mys-.ique, Josef Ruyiandt (Trytiquej. — a) L'appei; b) i^a reenerche; c) La renCOIIL^. • ii.3u Genre-orkest en m u s e t t e OIKSSC (met r e . r e m i a n g ) . — Pourquoi des ssrments, G. u u r a n d , gesp. dr. nes musette orkest du Milieu — A Bir-.hr, j „,__._..., _,.*. -^.aana uu fe-znaarme rit, H. Hlmmel. gesp. dr. Guérino en zijn musette orkest, — Nignta ui i-.- = .« v!, «ui._.-.iier. — wis m'aniuur, J. du Riveaux gesp. dr. het m u s e t t e orkest uu fcaiüeu — The valley of t h e popies, Anciiiie. — Partir u n jour, H. nniUttel, gesp. dr. Guerino en zijn musetioorkesc. — Vienna Maldens, wals, Zlearer. • 15.— i / a uurtje Mustc-nail programma. — In Blauwkapei, Butler, ge^. ar willy Deijy. — c n a n c sans parole. Tschaikowsky, gesp. dr. een Balalaika-orkest. — JUL nou van een walsmusette, Tneunisse, gez. dr. Bob Schplte — .óoouieicnexeie, v,ansen u u ue ouae doos. — Old raohibned aances. • 18.15 Zangstonda Beniamino Gigli aangecoden uoor da TOFFEES TRLFIN. — Quanto è bella, Donizetti. — O dolce lncanto, M a s ^ n . . . — Mandullnata a Napule, Tagliaferrl. — Ml, par d'udlr encora, Bizet. 4 18.30 RADIOSEF.ENADES. — Violetta, Othmar E J c ^ en ituay Lukesc.i, fc... u f. K^ily vvestman. — Le pays du sourire, F. Lehar, «Dans 1'ombre blauo„_ u^a poiwaiurs en ileürs, gez. or. Francis Lenzi. — Le serenade, Spaansche wals gesp. op xylofoon dr. LUlan 'pa\a. -*AOI, t o u t pres de vous. Crock, bew. dr. R. .Chapin, gesp. dr. ab-i ..iübCiLw' orkest Crock. — Le barbier de S-jville, Kossiui. «Air d e " Figaro», ;;ue — Ik hou van Holland, Willy Schootemeyer, gez. dr. Jos. B&MUiütii. — Vaak aenk ik aan dien .CJ .«j^, \.inj B u c i o i n d e r , gez. dr. Bob Scholte en J e t t y f a n t o r . — Voiup-a, wals, V Marceau gesp op akkorr;aon dr. hem.zelf. • 10.— Hoort Lys Gauty en J e a n Lumière. — Je connals u n e olonde, Ray Goetz, gez. dr. J e a n . «idcqucs, Darcler, gez. dr. Lys Gauty — T'alme.r et... partir, Borei-Clerc, gez. dr. Jean -Oa-tUse, Burton Brown, gez. dr. Lys Gauty. + 19.30 Populaire u-»n*;jes uoor uet salonorkest o. 1 •>-• -h ..nthony Vox en aangeboden door SOLOMA3GABINE. — 13' Escnlg-po^. i, ' c •. dr. Ccdy. — 16' Pantalse op m o tieven van de opera «Rlgoletto», Verdi. — 20.— Binde voor vandaag.
10 - Vooruit, 28 Sept. 1938.
• Stopt den druiper, leenigt de prostaat ontlast ca heelt de slijmvliezen dei waterwegen. Mededeeling aaa de Geneeskundige Academie. PRODUKTEN CHATELAIN, 36, Ourthestraat, Brussel. Bij uwen ïpotheker.
gtflfoot* STUIT UW HOEST!
I!lllillllllllllll||||||||llll!!llll||||!|||!||ili||||||||!i|||!|
G e d w o n g e n t e zijn v a a k U w w e r k z a a i . h e d e n te o n d e r b r e k e n o m h u l p t e v r a g e n aan U w z a k d o e k is o n a a n g e n a a m e n vooral v e r v e l e n d . P r o b e e r e n U w hoestbuien t e stillen, d a t v o o r t d u r e n d e b r a n d e n d e gevoel in U w keel te k a l m e e r e n d o o r h e t opzuigen v a n een e e n v o u d i g b o n b o n , is v o l k o m e n overb o d i g , w a n t d a t m i d d e l herstelt niets. L a n g z a a m een P E C T O R A L D U P U I S opzuigen — niet k a u w e n — is d a a r e n t e g e n lekker en d o e l m a t i g . De k a l m e e r e n d e b a l s e m s die d e z e pastille b e v a t zullen d e hoestbuien stuiten, d e kriebelingen in d e keel stillen e n d e gewenschte verlichting b r e n g e n . Alle a a n d o e n i n g e n d e r luchtwegen.
Uitslag der aanbestedingen tot dewelke is overgegaan de heer J. Hachó, Hoofdlngenleur-dlrekteur van Bruggen en Wegen, te Gent, betreffende de werken: 1. Herstellen van den rijksweg Lokeren —Dendermonde, afst. 7.000 en 10.000 te Zele en Grembergen. Jouret E., Lessen 188.955,— Baert B. en V. Vooren, C 166.725.— Wondelgem. Koppens A«, Lokeren 188.100.— Dlerick R., Berlare 169.290,— Van Opdorp Is., Lebbeke 101,745.— De Jonge Os., Lede 158.175,— De Groeve Alf., Erondegem 136.800,— Vcrleysen Em., Kruibeke 64.125.— Quisquater J u d . , Baasrode 166 2. Herstellen van de verharding van den rijksweg Valenciennes—Terneuzen, vak Meuiestcde—Zclzate, afst. (Meulejtedebrug) en 0.763,75 Hoste Eug., Wondelgem 84.241.75 Van Opdorn Is., Lebbeke 75.528.36 Focquart - De Pauw, Ursel 77.431.11 Claeys Ir., Drongen 77.253,21 Dierick G., Lovendegem 85.310,50 Baert B. en Van Vooren C . 79.691,51 De Jonge Os.. Lede 63.093.90 Wondelgem. Bzugghemar. J.. Assenede 93.000.-
Ir onctiifislij ders Catarrhelijders ademt vrij! Sedert 3 0 jaar doet de Vogezen-Siroop Cazé wonderen in uw geval.
PgCYOÜi-U,
•
Wedinvnaar, goed ^^*>^—**^*mËmÊm pensioen, verl. ken-1 yi-a •; „ „ j _ nism. v. huw. met ^ ' J * %l3 r « e d s Juffr. of wed. zond. | l e z e r v a n kind. Schr.: buregl, . , ... blad, letters Nf. O. ! « V o o r A l l e n » 7620 H * — „ — . — ^ _
—— Alle Apotheken
6fr. p e r d o o s . —
£)E bronchites die eiken winter weerkeeren tasten tenslotte de luchtpijpen en de longcellen aan, die h u n elasticiteit verliezen. Niet alleen hoest en fluimt de zieke bij de minste verkoudheid, m a a r daarbij k a n hij slechts moeilijk ademen. Een t r a p opklimmen, zich bukken, vlug marcheeren, gelijk welke inspanning doen, brengt h e m buiten adem. 's Nachts wordt hij gewekt door hoestaanvallen of door crises van benauwdheid Hijgend, beklemd, is h e t alsof een loodzwaar gewicht op zijn borst drukt.
sticiteit en kunnen zich opnieuw met versche lucht vullen. De ontstoken lucht- ' pijpen worden gekalmeerd en geheeld. De zware fluimen die ze verstopten komen los. De hoest verdwijnt. De pijn in de ribben gaat weg. Bij de asthmalijders worden de nachtelijke crises van benauwdheid steeds zeldzamer en houden tenslotte heelemaal op.
En de gezondheid keert terug
De Vogezen-Siroop Cazé
Gansch h e t leven v a n den zieke verandert. Samen m e t den slaap en den bevrijdt de borst eetlust keeren de k r a c h t e n terug. Hij kan opnieuw versterkende wandelingen doen Hij heeft niet meer h e t pijnlijk geMet de Vogezen-Siroop Cazé verminvoel een ongelukkige te zijn die h e t dert deze beklemdheid spoedig. De ontspannen longcellen herkrijgen h u n ela- | medelijden zijner omgeving opwekt.
Sedert 3 0 jaar steeds stijgend sukses Sedert 30 jaar is de Vogezen-Siroop Cazé de beschermengel van duizenden lijders aan asthma. catarrhe en windgezwel. Ontelbare brieven bewijzen het. Ziehier wat de heer GAUZY. 13. Rue Parel, te REVEL (Haute-Garonne) ons schrijft : «Sedert drie jaar neem ik bij het begin van eiken winter een of twee flesschen Vogezen-Siroop Cazé en thans ben ik volledig genezen van mijn acute bronchitis die ik tijdens den oorlog had opgedaan. Ik hoest niet meer en kan zonder onderbreken mijn bezigheden verrichten.» Waarom langer een treurig bestaan slijten ? De Vogezen-Siroop Cazé zal uw leven gansch veranderen, door uw longen en uwluchtpijpen te hernieuwen. Koopt straks een flesch en begint nog vandaag de behandeling die u zal toelaten een goeden winter door te maken. De Vogezen-Siroop Cazé is te koop in alle apotheken 15 Belgische frank de groote flesch.
^gezen$iioop(azéJ tut*-,,, >«*-a*--...«.,,;l;aSa< L \
x
dooft den hoest zooals het water het vuur dooft
\ 'ij ,
Koorts en Kou * verdwijnen gauw mef AKKERTJES" Luister naar den goeden raad die 't KABOUTERTJE U toefluistert:
eem 'n " Dai ééne „AKKERTJE" verdrijft die gloeierigheid, verjaagt dat koortsig beven, brengt U verkwikkenden slaap. Morgen stapt gij weer de wereld in, GEZOND van lichaam, FRISCH van geest
A K K E R T J E S
(Pijnstillende cachefs)
Belgisch Product. Recept Apotheker Dumont
wetenschappelijke samenstelling, onschadelijk, uiterst doeltreffend tegen:
%<0^ *t*tfr
m^e%£cA Niet alleen eten wij slecht maar wij verteren nog veel slechter. De overhaastig genomen maaltijden, de te gemakkelijk gebruikte konserven, leiden ons in rechte lijn naar het lichamelijk en zedelijk verval, moraleZoekt niet verder, de voornaamste ziekten dezer eeuw zijn het treurig govolg eener overmatige voeding en vooral eener slechte hygiëne der darmen. On deze ziekte te vermijden moet gil uw lichaam volstrekt zuiver houden. THE DE VICHY vertegenwoordigt het kostbaarste dat de NATUUR ter beschikking der menschen stelde om zich te verzorgen en genezen: DE PLANTEN. Als men er eiken avond een tas van neemt
**$
THÉ DE VICHY
. . _ - cf bloedzuiverend middel, volgens de dosis die noodig is. Er is msls beier bijvoorbeeld om een seizoenkuur te doen en het bevuild bloed te sulveren. BuBf wel het blauw pak. verkocht aan Fr. 7.50 in alle apolhek«n-
FEUILLETON
«VOO RU IT,. -N. 32
Un ofliwcer -.door Gerth ROTHBERG, Heeft zich met allerlei dingen bemoeid, waarmede zij niets te maken heeft. Nu heeft zij het ervan, dat intusschen haar aangebeden Fritz een ploert geworden is. — Om Godswil, Gottfried!, zeide Sophie verschrikt. Maar de oude heer bleef bij zyn meening. . — HÖ is een ploert, dat zult gij me later toestemmen. Even later voegden zy zich weer bij de anderen. Het werd laat voor men uit elkaar ging. Rudolf drukte zün jonge bruid een kus op het voorhoofd. — Slaap lekker, kleine Juane. Morgen zien wij elkaar weer. Juane stond nog lang in haar kamer. Zij hield Rudolf's geschenk in haar hand. Een snoer paarlen van bijzondere grootte en schoonheid. Paarlen ! Tranen ! Of deze oude mooie snoer haar tranen brengen zou? Juane vroeg het zich af en streelde met haar linkerhand liefkoozend de paarlen. — De snoer van mUn moeder. Houd die in eere, Juane ! Ik heb heel veel van mün moeder gehouden. Dat had Rudolf gezegd.
*
J-a, zij hield van deze snoer, omdat die aan z&n moeder toebehoord had. Juane legde ze op het nachttafeltje. Dan kleedde zij zich uit. Daarbij dacht zy aan den kus, dien Rudolf op haar voorhoofd gedrukt had zy lag langen tyd wakker, sprong nog eenmaal op, liep naar het raam, drukte haar warm voorhoofd tegen de koude ruit en keek naar de villa ernaast, waar Rudolf woonde. Maar daar was alles donker en stil.
•*• De volgende weken zag Juane haar verloofde maar heel weinig. Hy was oy reis. Desniettemin was de tyd heel gauw voor haar vcorbygegaan; binnen enkele dagen zou zij trouwen. Oe tantes hadden sedert eenige weken een naaister aan huis. Sophie ei. Marie hadden besloten Juane een eerste klas uitzet te geven. Daar Rudolf Ranzingen wel begrypen kon hoe die uitzet eruit zou zien, had hy den dames Elbin.j verzocht zich niet al die mcelte te gsven. HU kon tcch .'ater met Juane alles, wat zy nocdig hadden, koopen. Maar de beide oude dames, veel te veel van de gewichtigheid van haar
HET MIDDEL TEGEN HET ASTHMA :
CSOYllilNS DE
ONFEILBARE
REMEDIE
VOOR
DE
ASTHMALIJDERS en voor gevallen
van
Windgezwel en chronische bronchitis ASTHMALIJDERS, vreest voortaan de zoo beangstigende krisis niet meer waarbij uw longen dreigen allen dienst te weigeren. Met het •niddel tegen a s t h m a , Croymans, verschaft gij h u n de elasticiteit die een normale ademhaling verzekert.
DE FLESCH : 14 FRANK
^»
DE LUCHTROOVERS VAN HOITIKA
Per doos van 12 stuk» fr. 9.5U. Per doos van 6 stuks fr. 5.-. Verkrijgbaar bij alle Apothekers.
Om 0 te o v e r t u i g e n hoe snel en hoe ceker "AKKERTJES' U w pijn of U w g r i e p v e r d r i j v e n zijn t h a n s o v e r a l v e r k r i j g b a a r Pioefdoosjes m a l I "AKKERTJE" v o o r fr. L-
F*
Indien gy het middel tegen het a s t h m a . CROYMANS, niet vindt bij uw apotheker, schryft n a a r het Algemeen Depot : 21, K e r n s t r a a t , Brussel. Gy zult de flesch vrachtvrij krygen en n a ontvangst 18 frank opsturen.
Griep, Kou, Koorts, Onpasselijkheid, Slapeloosheid, Hoofdpijn, Tandpijn, Lendenpijn en allerhande pijnen.
Neem een Proef
Wtm
Voor s/echfs één Frank* eigen pertoon doordrongen bleven op haar standpunt staan. Rudolf Ranzingen liet haar haar gang gaan, vastbesloten voor Juane al datgene te koopen, waarin hy haa r graag zien wild?. En dan kwam de dag, waarop hy met Juane vcor het altaar stond. De Mariakerk was vol, zelfs buiten stonden nog menschen. Oom Heinrich en tante Marianne en Fritz waren er ook. Het ging niet aan om op dezen dag vijandschap te toonen. De menschen praatten toch al genoeg over dit huwelijk. Men vond den bruidegom re oi 1. Weer anderen vermoedden, dat er zeker nog wel wat anders achter stak. Wat. konden zy weliswaar niet Z2F .en, maar mevrouw Werl had tegenover haar vriendin, mevrouw Oberforstmeister Grüntzlinger, een toerpeling gemaakt. En deze anders zeer gereserveerd, had daarover iets gezegd tegen haar wascrwrouw Hubert. Deze stelde zich nu weliswaar ook met toespelingen tevreden, want zij was bang anders dat goede baantje van waschvrouw te verliezen. Maar die zinspelingen w.Ten voldoende voor hen, die gaarne in kletspraatjes woelden. Men kon dan zoo heerlijk dincen vermoeden en zijn fantasie den vryèn teugel laten. Zooals dus gezegd, hadden de menschen genoeg te dcen — met hun tongen. Een eenvoudig feestje in Intiexnen kring volgde op de kerkelijke inzegening. Dan nam Rudolf Ranzingen zyn jcn;e vrouw met zich mee naar de villa ernaast. Ook de familie verliet daarna het oude huis ln de • Bertramstraat. Karl Joachim was voor een belangryke aangelegenheid op reis. Het ging om financieele zaken, die geen uitstel konden dulden. Derhalve had hy by het huwelijk van zün neef niet aanwezig kunnen zün. Men had het al-
OPENBARE VERKOOPING BIJ RECHTSMACHT * Deurwaarder MARCEL TACK te Ledeberg, zal op Vrijdag 30 September 1938, te u.30 u u r voormiddag, op den Koorni r a r k t t e Gent overgaan t o t de verkooping v a n aangeslagen meubelen, te weum: tapijten; eetkamer in elk; luster? in koper; keukenmeubelen in eik; naaimachine «Columbia»; slaapkamer in acajou; stofzuiger; verders gewone meubelen zooals: stoelen, zetels, kassen; spiegels en huisgerlef enz... Comptant — zonder kosten 7616
gemeen betreurd. Rudolf zei* sprak er met geen woord over. Want hij wist waarom Karl Jcachim er niet was: hy had Juane lief Het noodlot moest zyn loop hebben, er was kramers nog niets verloren. Wanneer Juane, als zü hem beter leerde kennen, hem leerde liefhebben, dan zou zy onmiddellijk vry zyn. Voorloopig ws het .goed zcoals het was. Rudolf Ranzingen had aan geen huwelüksreis «kunnen denken. Hy had veel te veel te doen. De fabrieken moesten ln werking gesteld en arbeiders ln dienst genomen worden. Het eene. patent had hy verkocht en het daarvoor overeengekomen bedrag gekregen. In de eerstvolgende dagen wilde hy de zaak met de Elbinzs regelen. In de villa van Ranzingen was een groot personeel in dienst genomen. Sedert weken waren de menschen aan het werk onder de deskundige leiding van een architect. Toen Rudolf Ranzingen met zyn jonge vrouw in de villa kwam, wachtte alleen de oude Jean hem op. Hij trok een heöl plechtig gezicht en hield in zyn hand een grooten ruiker roode anjers, die het geheele trappenhuis met hun geur vervulden. Hy wenschte geluk, vroeg of zyn diensten nog noodig waren en sloep dan heel zacht weg. Rudolf Ranzingen echter bracht Juane naar haar kamers. Een allerliefst boudoir met lichtblauwe zydea gordynen en sierlyke meubels. Daarnaast was de slaapk.mer. Een prachtig mooi vertrek. Een jorjgemeisjesk^mer, geheel in het wit gehouden. En daar zeide ook reeds Rudolfs' stem dicht naast haar: « Wees nu Jong en vrooiyk, Juane, dan maakt gij my cok vroolijk. Wat hebben ze van u gemaakt, schuw klem vogeltje? Lach en zing! En denk er-
GELD AAN 3 0/0
*•
op handteekenlng door kantoor van verrakerlngen cn krediet S O F I NE S C O 3, Korte Meire, Gent Tel.: 30.204 - Bur.: 10-12 en 14-18 u.
Verantwoordelijke uitgever ; Vercammen. St Pletersnleu-* tr 64 GENT
aan, dat gij achttien zijt! Wanneer we in ons eigen huis trekken, zal alles mooi worden. Dan krijgt gy.een heele reeks kamers, de eene al mooier dan de andere, en japonnen en alles wat gy hebben wilt. Ik zal u schandelijk verwennen, Juane. Maar nu — gy zult wel moe zyn. Slaap lekker, Juane! Goeden nacht. En gij behoeft nergens bang voor te zijn. Myn kamers zyn hiernaast. Ge behoeft, maar te kloppen». Nu verwaardi|de Rudolf Ranzingen zich zelfs niet meer de komedie te spelen om een kus op haar voorhoofd te drukken; thans gaf hy haar slechts een warmen handdruk. Dan ging hy, voorzichtig de deur achter zich sluitend. Juane bleef strak naar die gesloten deur staren. En plotseling doonhuiverde een snikken haar jong lichaam. Wit meest zy hier m dit oude mooie i...ii3. wanneer zij toch steeds weer alleen was ? Buiten was het een stille heldere naoht. Vol scheen de maan en ernaast tintelden tallooze sterren. Juanne kleedde zich eindelijk uit, ging in het koele witte bed liggen en droht aan de man, die haar plotseling als een mysterieus raadsel toescheen. En dan kwam de smartelijke -gedachte in haar op: Hy heeft my uit medelijden by de familie Elbing weggehaald, omdat ik toenmaals — toenmaals — in het water gesprongen ben. Alleen mdeelyden is het.-En omdat hij geen anderen weg had, is hy met my getrouwd. Omdat men misschien ook onze vriendschap verkeerd opgevat zou hebben. Alleen daarom is dit alles gebeurd. Alleen daarom ! En Juane woelde met haar hoofd in de kussens en snikte: (Vervolgt)
245. — De vliegenier nam voor de afwisseling een kuitbroek, polohemd, zonnehelm en esn parasol. Piet wilde met alle geweld een generaalssteeki met veel pluimen hebben, een admiraalitenue en een lange sleep-sabel. Op eens hoorden ze een fluit. Het lykt hier wel kermis. Zou dat de draaimolen zyn?
246. — Aldus uitgedost, liepen ze de straten tussehen de tenten verder «.or en niemand lette op hen. Ze moesten bepaald in eeu filmbedryf terecht 4jn gekomen waar iedereen gewend was een ander ln alle mogelyke en OÖmogeiyke kleeding te zien loopen. Ze zagen een hoop menschen naar een plek gaan en gingen daarom dien kant ook maar uit., •
\H\m
»