Springdance jaarverslag 2012
Inhoudsopgave 1. Bestuursverslag ................................................................................................................. Activiteiten 2012 .......................................................................................................... 3 De organisatie .............................................................................................................5 Financiële positie ......................................................................................................... 6 Analyse 2009-2012 .....................................................................................................7
2. Activiteitenverslag festival ................................................................................................... Het laatste festival: SPRINGDANCE 2012 ...................................................................... 10 De voorstellingen op een rij ........................................................................................... 11 Springdance als internationaal platform ......................................................................... 17 Randprogramma: Springdance Extra ............................................................................. 19 3. Marketing & communicatie SPRINGDANCE 2012 .................................................................... Doelgroepen en strategie ............................................................................................ 21 Bezoekcijfers en behaalde targets .................................................................................22 Opzet campagne .......................................................................................................24 Mediacampagne ...................................................................................................... 26 Kaartverkoop............................................................................................................ 29 4. Verslag speciale projecten.................................................................................................. EUROPE IN MOTION 2012: Wenen en Utrecht ............................................................... 32 5. Bijlagen .......................................................................................................................... Bezoekcijfers ............................................................................................................. 38 Analyse cijfers ............................................................................................................42 Mediawaarde ........................................................................................................... 43 Persquotes ................................................................................................................44 Persberichten .............................................................................................................47
2
1. Bestuursverslag Introductie 2012 was een bijzonder jaar voor Springdance. De laatste editie in de bestaande vorm, zo werd duidelijk in de loop van het jaar. De plannen voor de fusie tussen Springdance en Festival ad Werf werden goed ontvangen. De directies en besturen besloten dus om na bijna 30 jaar de activiteiten van twee bruisende en succesvolle culturele instellingen stop te zetten en een nieuw festival te beginnen per 2013: SPRING Performing Arts Festival. Voortbouwend op traditie een nieuwe toekomst tegemoet. Een bijzondere en laatste editie dus in 2012, met als thema sculptured bodies & body sculptures, inspelend op de relatie tussen beeldende kunst en dans.
Missie Springdance is het toonaangevende, internationale platform voor nieuwe ontwikkelingen in de hedendaagse dans en performance en is actief in de stimulering van de groei en ontwikkeling van jonge, veelbelovende dansmakers, van de dans als kunstvorm en van haar publiek.
Doelstellingen
presenteren nieuwe ontwikkelingen in de hedendaagse dans en performance,
uitbreiden
van
het
internationale
netwerk
en
het
aangaan
van
internationale
samenwerkingsverbanden om de ontwikkeling van jonge dansmakers wereldwijd te ondersteunen,
vergroten en verbreden van in hedendaagse dans geïnteresseerd publiek door strategische initiatieven voor publieksontwikkeling.
Activiteiten 2012 SPRINGDANCE – het festival Het festival is de belangrijkste activiteit van Springdance om haar doelstellingen te realiseren. Het toonaangevende tiendaagse evenement toont de nieuwe ontwikkelingen in de internationale hedendaagse dans aan een breed publiek van geïnteresseerden. Het onderscheidt zich als voorhoedefestival door steeds op zoek te zijn naar de vernieuwing en verruiming van het begrip dans, ervan uitgaande dat kunst, om actueel te blijven, zich permanent moet ontwikkelen. Daarom kiest Springdance voor dansmakers die met hun werk vragen oproepen over zowel de vorm als de context van de dans. Zij breken de definitie van dans open en veranderen het perspectief op dans. In
deze
editie
waren
er
19
producties
geprogrammeerd.
Totaal
waren
er
89
voorstellingen/activiteiten waar 9032 bezoekers op af kwamen. 3
De gemiddelde zaalbezetting was 57% 2012 was het eerste jaar binnen de 3 jarige EU festival subsidie. Hiervoor reisden 134 Europese artiesten naar Utrecht, met 18 EU nationaliteiten (BE, BG, CY, DE, DK, ES, FI, FR, GB, GR, HR, IT, NO, PL, PT, RS, SE, SI) Er werden 620 hotelkamers geboekt. Het talentontwikkelingsprogramma EUROPE IN MOTION EUROPE IN MOTION is het reizende, internationale talentontwikkelingsprogramma van Springdance voor jonge talentvolle Europese choreografen. Voor dit project werkt Springdance samen met steeds wisselende internationale partners. Het wordt gerealiseerd met subsidie van de Europese Commissie. De eerste editie van EUROPE IN MOTION vond plaats in 2008/2009, in samenwerking met Dance4 uit Nottingham (Groot-Brittannië) en Centrul National al Dansului CNDB uit Boekarest (Roemenië). De tweede editie, EIM 2011/2012, vond plaats in samenwerking met wederom Dance4, en nieuwe partners iDans uit Istanbul (Turkije) en brutWien uit Wenen (Oostenrijk). Het programma bestaat uit een serie Dialogue sessies onder leiding van professionele mentoren waarbij de deelnemers in gesprek gaan met elkaar over hun artistieke werk, werkwijzen, inspiratiebronnen en valkuilen. Daarnaast tonen ze voorstellingen of work-in-progress voor publiek. In maart 2012 vond EIM plaats in Wenen en in april 2012 vond de laatste editie van EIM plaats in Utrecht, tijdens het festival SPRINGDANCE 2012. Deelnemers Wenen: Nederland:
Fernando Belfiore (NL, IT), Setareh Fatehi Irani (NL, IR)
Oostenrijk
Katharina Aigner (AT), Lise Lendais (AT)
Turkije:
Talin Buyukkurkciyan (TK), Fatih Gençkal (TK) Cemil Can Yusufoğ lu (TK)
UK:
Gary Clarke (UK), Mary Kate Connolly (UK)
Deelnemers Utrecht: Nederland:
Thibault Maillard (NL, CH), Lea Martini (NL, DE), Marta Ziółek (NL, PO)
UK:
Rachel Lopez de la Nieta (UK), Rita Marcalo (UK, PT), Satu Tuomisto (UK, FIN)
Oostenrijk :
Radek Hewelt (AT, PO), Veronika Zott (AT) Inge van Bruystegem
Turkije:
Canan Yücel (TR), Cansu Ergin (TR), Bahar Temiz (TR)
In totaal hebben in 2011/2012 50 deelnemers uit 19 verschillende EU landen deelgenomen (UK, SE, CL, AL, AT, TR, DE, IL, ES, JP, CH, FR, BR, IT, PO, PT, FIN, IR, NL)
4
De organisatie In bestuur en directie van Springdance hebben zich in 2012 geen wijzigingen voorgedaan: Gegevens bestuur / directie Lid
Functie
Datum van aantreding en aftreding (volgens geldend rooster van aftreden)
Bettina Masuch
directielid
Artistiek directeur
01-09-2009
René Vlemmix
directielid
Algemeen directeur
01-09-2011
J.W.A van Veen
bestuur
voorzitter
17-12-2002 / 17-12-2014
M.J.C.M Smeets
bestuur
penningmeester
04-10-2005 / 04-10-2013
G.M.C.J Smeets
bestuur
lid
30-03-2011 / 30-03-2018
Het vaste team bestond verder uit Pieta Koopman (hoofd marketing & communicatie) en Barbara Kromkamp (office manager). Voor het festivalteam van 2012 zijn net als voorgaande jaren tijdelijk mensen in dienst genomen of ingehuurd: Ellen Krukkert was voor de vierde keer hoofd productie, zij werd ondersteund door twee productiestagiaires. Richard Bron is voor de derde keer aangesteld als hoofd techniek en werd ondersteund door een team van technici en losse (dag-) freelancers. Marcel Tichelaar versterkte het team als nieuw als medewerker pers en publiciteit, samen met een tweetal publiciteit stagiaires. Met dit relatief kleine team is een goed en gedegen festival neergezet.
Springdance is lid van:
Départs; een netwerk dat gestart is vanuit P.A.R.T.S. in Brussel en als doel heeft te investeren in de toekomst van de Europese hedendaagse dans. Bij het netwerk zijn 12 organisaties aangesloten
IETM; het internationale netwerk voor hedendaagse podiumkunsten
VSCD; de Nederlandse vereniging van schouwburg- en concertgebouwdirecties.
Kunsten ‟92; de belangenvereniging voor kunst, cultuur en erfgoed. Bij deze vereniging zijn 400 leden aangesloten.
Festival Overleg Utrecht, overleg festivaldirectie, voorzittersrol.
Cultural Governance In 2010 is een bestuurs- en directiereglement opgesteld, waarin beschreven staat hoe de code Cultural Governance wordt toegepast. Dit reglement is ook in 2012 op de algehele bedrijfsvoering toegepast.
5
Financiële positie Exploitatieresultaat en financiele positie van Springdance In het herzien beleidsplan 2009 -2012 wordt toegelicht hoe de komende jaren het festival gecontinueerd wordt. Het gaat hierbij om een basisplan en een basisbegroting waarmee jaarlijks een gedegen en spannend festival gerealiseerd kan worden met de toegekende bedragen. Alleen met hulp van extra financiering (zowel uit binnen- als buitenland) kan Springdance extra activiteiten, zoals een (inter)nationaal talentontwikkelingsprogramma (Europe in Motion), tijdens het festival aanbieden. Naast het herziene beleidsplan is ook een herziene meerjarenbegroting 2009-2012 gemaakt. Bij het opstellen van deze begroting is uitgegaan van een jaarlijks festival waarvoor een jaarlijks gelijkblijvend budget beschikbaar is. Naast de voorgenomen bijdragen vanuit het Fonds Podiumkunsten, de gemeente Utrecht en de provincie Utrecht, dient jaarlijks € 150.000 aan incidentele gelden uit Nederlandse en buitenlandse fondsen geworven te worden. In 2012 is €328.217,- gerealiseerd (overige directie inkomsten en overige subsidies en bijdragen). Ruim €141.000,- hiervan komt ten goede aan het Europe in Motion talentontwikkelingsprogramma. De overige €187.000 werd ingezet tbv de programmering van het festival In de totale baten vallen hierdoor €206.806,- hoger uit dan begroot. Ook aan de lastenkant heeft een vergelijkbare overschrijding van €239.959,- plaatsgevonden. Terwijl er een besparing van bijna 18% op
de beheerslasten is gerealiseerd, is er met name op de
activiteitenlasten meer uitgegeven. Het resultaat over 2012 kwam uit op een negatief saldo van €29.521,Bijna alle uitgaven liggen in lijn met de extra baten. Onvoorzien waren de kosten (ruim €10.000,- ) van het Springdance magazine, een verdiepend maar toch toegankelijk „tijdschrift‟, in print en online. Daarnaast is er in 2012 ivm de fusie afscheid genomen van het hoofd Marketing en Communicatie, met een ontslagvergoeding van €17.000,-. Aangezien er voor Springdance geen tegemoetkoming in frictiekosten is voorzien, drukt deze post op het resultaat van 2012.
Voorzieningen Tussen de belastingdienst en Springdance is in 2010 een vaststellingsovereenkomst getekend. Het overschot van de belastingvoorziening heeft Springdance omgezet in een bestemmingsreserve, gelabeld om specifieke programma‟s en scenario‟s voor de toekomst te ontwikkelen. In 2012 is deze voorziening met €39.058,- afgenomen. De kosten die op deze voorziening zijn afgeboekt hebben betrekking op de totstandkoming van de plannen voor het kunstenplan 2013-2016. Dit betreft onderzoek, advieskosten, vergaderkosten, ontwerpkosten, maar ook bijvoorbeeld de kosten voor het Symposium. Dit hebben we in 2012 opgezet als try out voor de Academy die in 2013 onderdeel van het festival uitmaakt. 6
Eigen vermogen Het negatieve resultaat heeft tot gevolg dat het eigen vermogen afneemt tot €4.570,-. Dit eigen vermogen vormt de basis van het toekomstige eigen vermogen van SPRING Performing Arts Festival, naast de bestemmingsreserve als boven aangegeven. Dit wordt aangevuld met een (deel van het) eigen vermogen van Festival Ad Werf van €35.000,Bestuur acht dit een goede beginpositie voor het nieuwe festival, waarbij het streven is dit vermogen te laten toenemen tot minimaal €50.000,- in 2013.
Analyse 2009-2012 Terugkijkend naar de afgelopen 4 jaren is bestuur gelukkig met de keuze om van 2 jaarlijks naar jaarlijks festival te gaan. Het festival is iets compacter van vorm geworden, met minder voorstellingen per editie (gemiddeld 34 jaarlijks tegen 59 bij 2-jaarlijks). Per editie zijn er lagere bezoekersaantallen gerealiseerd (gemiddeld 6288 jaarlijks vs 8778 bij 2jaarlijks). Het lagere aantal voorstellingen verklaart het hogere gemiddelde aantal bezoekers per voorstelling (111 jaarlijks vs 87 bij 2-jaarlijks). De gemiddelde zaalbezetting lag op 61% jaarlijks vs 59% bij 2jaarlijks. De opbrengsten uit kaartverkoop zijn gestegen van gemiddeld €36.251 bij 2-jaarlijks naar €44.525 bij jaarlijkse editie. (Jaren 2003, 2005, 2007 vergeleken met jaren 2009, 2010, 20122, 2012)
Springdance heeft de afgelopen 4 jaren een redelijk constant publiek kunnen bedienen. Het heeft jaarlijkse edities kunnen neerzetten met een kwalitatief hoogstaande programmering en een aantrekkingskracht die past bij de nichemarkt waarin het opereert. Met relevante thema‟s als mobiliteit,
live/liveness
en
sculptured
bodies
heeft
Bettina
Masuch
jaarlijks
de
actuele
ontwikkelingen die in de maatschappij spelen kunnen uitdiepen in de context van de moderne dans. Door jaarlijks de aandacht voor deze ontwikkelingen te kunnen vragen is Springdance goed in staat gebleken een continue bijdrage te leveren aan de diversiteit in Nederland en de ontwikkeling van de dans in het algemeen. Springdance heeft de talentontwikkeling in een Europese context vormgegeven: Europe in Motion heeft in 4 jaren 100 talentvolle Europese dansmakers met elkaar in contact gebracht, en actuele onderwerpen mbt creatie, opleiding, financiering en organisatie ter discussie gesteld. Daar de kerntaak van het festival niet bij talentontwikkeling ligt, is dit project met Europees geld gefinancierd, en heeft het (deels) buiten de
festival periode plaatsgevonden. Internationale
partnerships zijn gevormd en versterkt, en hoewel het project in 2012 is afgerond, worden nieuwe projecten voor SPRING Performing Arts Festival uitgewerkt. Springdance heeft sterk ingezet op het verkrijgen van Europese subsidies. Directie en bestuur zagen 7
dit als een van de meest kansrijke vormen van cultureel ondernemen. De programma‟s bieden financiële ondersteuning voor artistiek inhoudelijke projecten in Europese context. Het vraagt een substantiële tijdsinvestering en kennis van zaken, maar levert bij toekenning ook direct een goede financiële basis voor een project. Europe in Motion heeft 4 jaren kunnen draaien, waarbij Springdance hoofdaanvrager was. In 2012 heeft Springdance de „festival subsidie 1.3.6‟ kunnen inzetten voor de programmering van het festival als zodanig. Er is per editie €98.500,- toegekend, gedurende 3 jaren. Daarnaast is Springdance onderdeel van het Départs netwerk, dat met EU gelden jonge talentvolle makers stimuleert in het Europese dansveld te toeren. De internationale dimensie is met de EU netwerken in de afgelopen periode nadrukkelijk versterkt. De Utrechtse inbedding is echter niet vergeten. Springdance nam een leidende rol in het Festival overleg, een directieoverleg van 10 festivals in Utrecht. Er wordt mede op initiatief van Springdance een lange termijn agenda opgesteld, die richting geeft aan een verdere samenwerking met gemeente en provincie, Toerisme Utrecht, Cultuur promotie Utrecht, en uiteraard collega culturele instellingen in Utrecht. Springdance heeft ook nadrukkelijk samengewerkt met Universiteit Utrecht en HKU, in het vormgeven van symposia en workshop programma‟s. De zoektocht naar het vinden van de juiste vorm om studenten en artiesten die in het festival staan te verbinden, heeft geleid tot het opzetten van een Academy in 2013. Deze Academy zal gedurende de 10 dagen van het SPRING festival een programma op maat bieden aan studenten van UU, HKU en enkele buitenlandse opleidingen. Concluderend kan het bestuur tevreden terug blikken op de afgelopen 4 jaren. Springdance heeft zich bewezen als onderscheidend festival in Nederland, met een duidelijke rol in innovatie en het scouten van nieuw talent. De continuïteit van een jaarlijkse editie heeft de herkenbaarheid van het festival goed gedaan, en heeft samenwerking met partners in de stad beter mogelijk gemaakt. Het publieksbereik van het festival is niet groot in absolute aantallen, maar passend is bij een niche-festival. Bovendien is er een belangrijke groep internationale gasten die in aantal niet groot is, maar een enorm „bereik‟ heeft: de internationale collega‟s delen hun ervaringen met hun achterban en is er aldus sprake van een multiplier effect. Bestuur en directie zijn er bovendien van overtuigd dat ervaringen met een kijkwijzer-tool, verdiepingsactiviteiten,
beleving en „gezelligheidsfactoren‟
een goede basis leggen voor een
publieksgroei vanaf 2013..
Toekomst Directie en bestuur van Springdance kijken met veel vertrouwen naar de toekomst. Met veel enthousiasme is gewerkt aan een nieuwe toekomst. Die toekomst heet SPRING Performing Arts Festival. 8
SPRING kan bouwen op de successen van Springdance en Festival Ad Werf, en mag en moet zelfs alle ruimte nemen om zich te ontwikkelen. SPRING gaat op zoek naar nieuwe vormen, naar jong talent, naar theater, dans, film, muziek en alles daartussen in. SPRING kijkt over grenzen heen, maar stelt geen grenzen. SPRING heeft lef, en vraagt dat ook van haar publiek. „No guts, no glory!‟
Namens het bestuur en de directie,
Tjeu Smeets
Penningmeester bestuur
9
2. Activiteitenverslag Het laatste festival: SPRINGDANCE 2012 Van 19 tot 29 april vond SPRINGDANCE 2012 plaats, de 28 e en tevens laatste editie van het internationale festival voor hedendaagse dans en performance. Het programma stond dit keer in het teken van de relatie tussen dans en beeldende kunst: sculptured bodies & body sculptures. Choreografen experimenteren met het dansende lichaam als beeldhouwwerk en object, beeldend kunstenaars richten zich op performance. Een festival vol uitdagende en spannende voorstellingen van jong talent én toonaangevende namen uit de internationale hedendaagse dans. Gedurende tien dagen was er een uitgebreid voorstellingsprogramma in de binnenstad van Utrecht, met werk van toonaangevende en bekende makers als Russell Maliphant, Martin Creed, Batsheva Dance Company, Ibrahim Quraishi, Meg Stuart, Ari Benjamin Meyers & Tino Sehgal, Ivo Dimchev en wat onbekendere makers als Robert Steijn & Maria Hassabi, Kate McIntosh, Trajal Harrell, Kat Valastur, Sofia Diaz & Vitor Roriz, Cecilia Bengolea & Francois Chaignaud, Avdal & Shinozaki en LIGNA. Springdance bood ook weer ruimte aan jong talent, dit keer met twee programma‟s. De laatste editie van Europe in Motion vond plaats, het talentontwikkelingsprogramma voor jonge makers van Springdance in samenwerking met drie internationale partners uit Turkije, Groot-Brittannië en Oostenrijk. Twaalf jonge choreografietalenten uit Utrecht, Istanbul, Nottingham en Wenen gingen een week lang met elkaar in dialoog over hun werk, methodes, inspiratiebronnen, artistieke valkuilen en kansen. Na afloop van deze sessies presenteerden ze korte performances aan het publiek; voor publiek de uitgelezen kans om het talent van morgen te ontdekken. In het slotweekend van het festival vond bovendien de Young Makers Marathon plaats, met werk van twaalf afgestudeerden van de dansopleidingen SNDO (Amsterdam) en P.A.R.T.S. (Brussel). Het programma bevatte in tien dagen in totaal 89 voorstellingen/activiteiten van 19 verschillende producties (17 producties plus EIM plus Young Makers Marathon). Met uitzondering van de voorstelling van Meg Stuart die eerder in Nederland te zien was, omvatte het programma twee wereldpremières (Ibrahim Quraishi en Ari Benjamin Meyers) en verder Nederlandse premières.
Thema: sculptured bodies & body sculptures De rode draad door het programma van SPRINGDANCE 2012 was de interactie tussen dans en beeldende kunst: sculptured bodies & body sculptures. SPRINGDANCE signaleert een trend waarbij beeldend kunstenaars het kunstobject achter zich laten en zich meer richten op performance; ze 10
introduceren tijd, ruimte, beweging en levende hoofdpersonen in hun werk, terwijl choreografen experimenteren met objecten en het dansende lichaam als beeldhouwwerk. Ze laten hun publiek meedoen in sociale sculpturen en choreografieën die moeilijk te kwalificeren zijn omdat ze niet sec binnen de strikte categorieën dans, beeldhouwwerk, of installatie vallen. SPRINGDANCE 2012 presenteerde werk van beeldend kunstenaars als Tino Sehgal en Martin Creed en van choreografen als Russell Maliphant, Meg Stuart, Ivo Dimchev en Ibrahim Quraishi. Naast deze inhoudelijke invalshoek was de programmering opgedeeld in vier groepen: -
voorstellingen van vernieuwende gevestigde makers en nieuw innoverend talent
-
presentaties van het talentontwikkelingsprogramma Europe in Motion
-
Young Makers Marathon: de jongste generatie dansmakers (afgestudeerden van SNDO en PARTS)
-
het randprogramma Springdance Extra
„Zo simpel, zo wonderschoon, zo suggestief. Zoals het werk van Rodin kan zijn.‟ [Over Russell Maliphant] (Theaterkrant, Bregtje Schudel) ***** sterren
De voorstellingen op een rij Ivo Dimchev – I-on BEL/BUL / 60 min
do 19 & vr 20 april / Theater Kikker / 19:00 In de excentrieke solo I-on tast choreograaf en performer Ivo Dimchev, in 2009 ook te zien op Springdance, de objecten van beeldend kunstenaar Franz West af. West creëerde in de jaren ‟70 een reeks „Pass-stücke‟, sculpturale gebruiksvoorwerpen zonder functie. Dimchev manipuleert ze, bestrijdt ze en rost ze af. Met inzet van zijn indrukwekkende lichaamstaal en stem weet Dimchev de betekenis van West‟s sculpturen te transformeren. Russell Maliphant Company – The Rodin Project
GBR / 90 min incl pauze / FESTIVAL OPENING do 19 & vr 20 april / Stadsschouwburg Utrecht / 20:30 Choreograaf Russell Maliphant transformeert het podium in een wervelende beeldentuin, van sculptuur tot back jump. Geïnspireerd door het werk van beeldhouwer Auguste Rodin toont hij het lichaam vanuit iedere denkbare hoek, 360 graden in de rondte. De hedendaagse dansers van Maliphants eigen gezelschap staan samen met een groep uitzonderlijke breakdancers op het podium. Popping, breaking en hedendaagse dans komen samen in een toneelbeeld dat telkens van vorm verandert. 11
LIGNA - The New Man. Four Exercises in Utopian Movements
DEU / 90 min / Engels gesproken vr 20 & za 21 april / Huis a/d Werf / 21:00 Charlie Chaplin (komiek), Bertolt Brecht (toneelschrijver), Rudolf von Laban (danskunstenaar) en Vsevolod Meyerhold (regisseur) ontwikkelden ieder een eigen visie op beweging. LIGNA laat je kennismaken met de bewegingstaal van deze historische kunstenaars. Betreed het podium, volg de instructies, test de gebaren en bewegingen en onderzoek wat het is om „de nieuwe mens‟ te zijn. Een interactieve voorstelling waarin je als bezoeker zelf een rol speelt. Ibrahim Quraishi – Wild life take away station
NLD/USA / doorlopend za 21 & zo 22 april / CM Studio / 12:00-17:00 Realiteit en herinnering, verlangen en melancholie overspoelen elkaar in deze live-installatie van Ibrahim Quraishi. Een naakte oudere vrouw en een naakte jongeman delen een woning. Zij beperken zich in hun handelen tot het alledaagse; opstaan, eten, liggen. Je wordt uitgenodigd om binnen te komen en Quraishi‟s rauwe, maar poëtische blik op de mens en zijn lichamelijkheid te ervaren. Batsheva Dance Company: Yasmeen Godder // Sharon Eyal & Gai Behar
The Toxic Exotic Disappearance Act // House ISR / 95 min incl pauze za 21 & zo 22 april / Stadsschouwburg / 20:30 Een uitzonderlijke double bill: op uitnodiging van Ohad Naharin / Batsheva maakte Yasmeen Godder een stuk over de spanning tussen puur exhibitionisme en de drang om je te willen verschuilen. Inspiratiebron waren de kwetsbare en mysterieuze foto‟s uit het boek „Flamboya‟ van de Nederlandse fotografe Viviane Sassen. Het stuk House van Sharon Eyal en Gai Behar toont families in crisis en voorspoed.
'Het meest eigenzinnige optreden is van Bulgaar Ivo Dimchev. (…) Dat zijn rare voorwerpen: een balkje op twee pootjes, of een met stof omwonden spiraal. Dimchev laat er zijn blondgepruikte alter ego op los, brullend, knielend, lebberend en - opmerkelijk goed - zingend. (...) Een voorstelling waar je ook nu nog van opkijkt.' (NRC, Francine van der Wiel) ** sterren Maria Hassabi & Robert Steijn – Robert and Maria
USA/NED/CYP / 60 min za 21 & zo 22 april / Theater Kikker / 19:00 12
Performers Hassabi en Steijn maken een simpele, maar rigoureuze keuze. Ze maken oogcontact, een uur lang. Onafgebroken. Ze absorberen de ander met onvoorwaardelijke toewijding. Het maakt hun treffen tot een intense, gebeeldhouwde werkelijkheid. Hun bewegingen zijn nauwelijks waarneembaar. Zo verworden zij tot levende sculpturen in een performance over samen in het heden zijn. Harrell & Bengolea & Chaignaud & Monteiro Freitas – (M)IMOSA
USA/FRA/ARG/CPV / 120 min za 21 & zo 22 april / Theater Kikker / 20:30 Wie is de echte Mimosa Ferrara? Vier performers betreden één voor één het podium. Allen claimen Mimosa Ferrara te zijn. Deze voorstelling staat bol van glamour, een mix van dansstijlen, muziek en extravagante outfits en is een reflectie op voguing, een alternatieve dansvorm uit New York. (M)IMOSA is onderdeel van Trajal Harrell‟s doorlopende project Twenty Looks or Paris is Burning at the Judson
Church. Heine R. Avdal en Yukiko Shinozaki – Field Works - office
BEL/NOR/JPN / 13:00-17:00 / 30 min, elke 10 min. twee personen ma 23, di 24, wo 25 april / kantoor van Centraal Museum Iedere ruimte kent zijn eigen codes en conventies. Dit locatieproject speelt met de gebruiken op het functionerende kantoor van het Centraal Museum. Choreografen Heine Avdal en Yukiko Shinozaki infiltreren op speelse wijze de werkvloer en zetten personen, computers en andere benodigdheden in om dagelijkse situaties in een ander licht te stellen. Iedere 10 minuten leggen twee mensen een wonderlijk parcours af. Video expositie - Olafur Eliasson / 9 evenings
di 24 t/m za 28 april / CM Studio / 11:00 – 17:00, doorlopend Deze expositie bevat videowerk van Olafur Eliasson en de serie 9
evenings: Theatre and Engineering: films van baanbrekende performances van kunstenaars als John Cage, Lucinda Childs, Deborah Hay, Steve Paxton en Robert Rauschenberg. Beide werken waren in het voorjaar nog te zien in de alom geprezen expositie Danser sa vie in Centre Pompidou Parijs. Sofia Dias & Vitor Roriz – A gesture that is nothing but a threat
POR / 40 min di 24 & wo 25 april / Theater Kikker / 20:00 Dias en Roriz – beiden choreograaf en danser – combineren tekst en beweging. Ze worden uiteen gereten en de ruimte ingegooid. Een intrigerend netwerk van ritmes, klanken, betekenissen en beweging confronteert de toeschouwer met een intense, zinnelijke ervaring. Het woord als gebaar en als uiting van het lichaam. Woorden worden geproefd, gezongen, ingeademd en stilgezet. 13
Ibrahim Quraishi – My private Himalaya
NLD/USA / 50 min di 24 & wo 25 april / Akademietheater / 21:00 Knuffelberen, een oude lamp, een skippybal, een berg spullen bedekt de toneelvloer. Daartussen performers, zang, beweging. In My private
Himalaya verenigen lichamen en objecten zich. Zij worden elkaars gelijken, in energie én in gebruik. Beeldend kunstenaar en choreograaf Ibrahim Quraishi maakt ons getuige van een intrigerend spel waarin niets op de toneelvloer ooit een eenduidige betekenis draagt.
'(M)IMOSA trilt nog lang na. Dit is een compromisloze, grillige theaterervaring.' (De Dodo, Daniel Bertina)
Kate McIntosh – Untried Untested
BEL/NZL / 75 min di 24 & wo 25 april / Theater Kikker / 21:00 Waar choreografe en performer Kate McIntosh de laatste jaren vooral met tekst aan de slag ging, verkent ze deze keer objecten en lichamen. Vier performers voeren op onbevangen wijze tests uit op objecten, op zichzelf en op elkaar. Zij komen daardoor in situaties terecht die vaak grappig, veelal onverwacht en soms gevaarlijk zijn. EUROPE IN MOTION – diverse makers
TUR/AUS/NLD/GBR / 90 min di 24, wo 25 & do 26 april / Huis a/d Werf / 19:00 Een selecte groep jonge Europese choreografen wisselt een week lang van gedachten over hun fascinaties en werkmethoden. Waar laten zij zich door inspireren? Ga drie avonden lang op avontuur langs korte stukjes van hun werk. Europe in Motion presenteert de makers van morgen.
Zie hoofdstuk 3 voor een uitgebreide toelichting op het Europe in Motion project, de deelnemers en het programma in Utrecht. Meg Stuart / Damaged Goods - Violet
BEL/DEU/USA / 80 min do 26 april / Stadsschouwburg / 19:30 Onverschilligheid is geen optie. Violet is een compromisloze dansvoorstelling van choreografe Meg Stuart die tot in het uiteinde van iedere zenuw doordringt. Vijf dansers worden door de live elektronica 14
en percussie van Brendan Dougherty voortgestuwd in een wervelende maalstroom van bewegingen, beelden en energieën. Als kijker zit je dicht op de performers, op een tribune op het podium. Martin Creed – Work No. 1020 Ballet GBR / 60 min
do 26 & vr 27 april / Akademietheater / 21:00 Beeldend kunstenaar Martin Creed structureert Work No. 1020 Ballet op strikte wijze, aan de hand van de vijf basisposities van het klassiek ballet, cijferreeksen en het alfabet. Ze blijken een onuitputtelijke bron van humor en creativiteit. Ondersteund door poëtische punkrock (live!) doet hij terloops belangwekkende uitspraken over compositie, dans en het leven. Cecilia Bengolea & François Chaignaud - SYLPHIDES
FRA/ARG / 50 min vr 27 & za 28 april / Theater Kikker / 20:30 SYLPHIDES is een expeditie naar het leven na de dood. Wat gebeurt er met het menselijk lichaam in het hiernamaals? Op zoek naar antwoorden, gaan de dansers tot het uiterste. Drie lichamen verpakt in zwart latex transformeren langzaam tot een klassiek beeldhouwwerk. Onder het verstikkende materiaal zoeken longen, ribben en buikspieren onbedwingbaar naar bewegingsvrijheid. Kat Válastur – LANG
GRE / 45 min vr 27 & za 28 april / Theater Kikker / 19:30 Choreografe en performer Kat Válastur houdt de toeschouwer met simpele, repetitieve gebaren in haar greep. Een man en een vrouw twisten op de bal van hun voeten, verdubbelen elkaars beweging. Zij draaien om hun as, verdraaien torso, armen en hoofd. Zij vervormen – van dier, tot mens, tot beeld. Een minimale soundscape echoot de beweging en voert de toeschouwer mee in een unieke trance.
„Creed amuseert het publiek door licht chaotisch van instrument te wisselen en zijn punkbandje van vijf muzikanten aan te sturen als een verwarde groepsleider. Hij ontdoet alles van kunstzinnige zwaarte.' (De Volkskrant, Annette Embrechts) *** sterren
15
Young Makers Marathon - For your eyes only NED/BEL / 4 uur doorlopend
vr 27 & za 28 april / Huis a/d Werf / 14:00-18:00 EN 20:00-24:00 In samenwerking met de dansopleidingen P.A.R.T.S (Brussel) en SNDO (Amsterdam) en geeft Springdance twaalf jonge, net afgestudeerde choreografen de kans hun werk te tonen aan het grote publiek. Een bijzonder marathonprogramma waar bezoekers een kijkje konden nemen in verschillende zalen en een speeddate aan konden gaan met de choreografen. Het programma op vrijdag 27 april zag er als volgt uit:
Afternoon part A (14.00-18.00 uur) 14.00-14.45 uur Light as a Feather, Green as an apple – Veli Lehtovaara & Maria Ferreira Silva (PARTS) 15.00-15.35 uur Now and then, Here and there – Nestor Garcia Diaz (PARTS) 15.00-16.00 uur Justice – Vincent Riebeek (SNDO) 16.00-16.40 uur Zeitung – P.A.R.T.S. dances Anne Theresa de Keersmaeker (PARTS) 17.00-17.10 uur La Petite Voix - Emma Daniel (SNDO) 17.00-18.00 uur Solo for Vincent – Florentina Holzinger (SNDO)
Evening part B (20.00-24.00 uur) 20.00-21.00 uur Parkin‟son – Giulio D‟Anna (SNDO) 21.00-21.45 uur EN – Camille Durif Bonis & Cyriaque Villemaux (PARTS) 21.00-21.50 uur Cow‟s Theory - Cecilia Lisa Eliceche (PARTS) 22.00-22.45 uur Gerro, Minos & Him – Simon Tanguy, Roger Sala Reynes & Aloun Marchal (SNDO) 23.00-23.25 uur Hardcore Research on Dance – Georgia Vardarou (PARTS) 23.00-23.20 uur Deportment class for supreme leaders - Setareh Fatehi Irani (PARTS) Op zaterdag 28 april waren deel A en B omgedraaid. Vooral het stuk van Giulio D‟Anna werd zeer enthousiast ontvangen en leidde tot ontroerde reacties bij velen. De voorstelling kreeg maar liefst 4 sterren in de Volkskrant. Ook is de voorstelling door diverse (inter)nationale festivals en theaters geboekt na het zien in SPRINGDANCE.
'Prachtig is het moment wanneer D'Anna zijn vader vliegend laat balanceren op zijn voeten. De Parkin'son zou dan zomaar een nieuw soort levensboom kunnen zijn, een zoon-stut-vaderboom.' (De Volkskrant, Annette Embrechts) **** sterren
16
Ari Benjamin Meyers & REDUX ORCHESTRA – Symphony X
DEU/USA/GBR / 90 min za 28 april / Stadsschouwburg / 21:00 Symphony X is een fysieke, neo-minimalistische compositie, gecomponeerd door Ari Benjamin Meyers en uitgevoerd door zijn zestienkoppige orkest. Beeldend kunstenaar Tino Sehgal omgeeft deze compositie met een intieme, gechoreografeerde ruimte en nodigt zo het publiek uit de fysieke inspanningen van de muzikanten mee te beleven. Bezoekers worden uitgenodigd op het podium de ruimte al lopend te verkennen.
'Het was een spectaculair, spannend slot van de allerlaatste editie van Springdance: Symphony X, een minimalistische stuwende maar ook jazzy swingende compositie van Ari Benjamin Meyers.' (…) De parel van het festival zat ook in het laatste weekend, in de kleine zaal van Kikker. Lang van Kat Válastur is hypnotiserende dans met een grote beeldende kwaliteit, dubbel raak dus. ' (De Volkskrant, Mirjam vd Linden) **** sterren
'Een betere afsluiting van 34 jaar Springdance had het festival zich niet kunnen wensen. Alle multiinter- of überdisciplinaire ontwikkelingen van de afgelopen decennia blijken uiteindelijk terug te vloeien in dat ene concept dat choreografie heet.(…). Laten we hopen dat nieuwe Springfestival net zulke intelligente verassingen weet te programmeren.' (Cultureel persbureau / De Dodo, Fransien van der Put)
Springdance als internationaal platform Als toonaangevend platform trekt Springdance elk jaar internationale professionals uit binnen- en buitenland. Deze groep presenters, programmeurs, festival- en theaterdirecteuren wordt in de campagne op aparte wijze benaderd en met voor hen specifieke, relevante informatie. Ook worden er specifieke activiteiten voor hen georganiseerd. Dit jaar was dat het symposium Nomadic Conditions en de finissage van de expositie van Christoph Schlingensief in BAK. De Young Makers Marathon was voor presenters de uitgelezen kans om in korte tijd het werk van meerdere jonge makers te zien. In totaal bezochten dit jaar 51 programmeurs het festival; 42 uit het buitenland en 9 uit Nederland. Zij zagen samen 194 voorstellingen, dat is gemiddeld 4 voorstellingen per persoon (tegenover 186 voorstellingen in 2011). De internationale gasten kwamen uit België, Groot-Brittannië, Italië, Polen, Finland, Zweden, Duitsland, Oostenrijk, Turkije, Noorwegen, Frankrijk, de USA en Argentinië. De Young Makers Marathon werd het meest door presenters bezocht, waarmee de opzet van dit programma is geslaagd. Er is ook direct een aantal (inter)nationale boekingen voor deelnemende jonge makers uit voortgekomen. Springdance Symposium - Nomadic Conditions
za 28 april 14:00–18:00 & zo 29 april 10:00–17:00 Stadsschouwburg 17
Dit tweedaagse symposium bracht een internationale groep van choreografen, artistiek leiders, programmeurs, dramaturgen en wetenschappers bij elkaar om in discussiepanels de meest urgente issues van nu te bespreken. Wat zijn onze vooruitzichten voor de toekomst van de nomadische manier van werken die het Europese veld van dans en performance kenmerkt? Wat zijn de voorwaarden voor choreografen om een artistieke ontwikkeling te realiseren? Welke strategieën kunnen artistieke directeuren hanteren om aan hun behoeften tegemoet te komen, in een tijd van toenemende financiële beperkingen. Filosoof en kunstheoretica Bojana Kunst (Universiteit van Hamburg) opende het symposium met de lezing „The Project Horizon: On the Temporality of Art Making‟.
“Over the last decade, 'project' has been one of the most frequently used words among artists, producers and other protagonists in culture. Cultural and other creative workers are involved in a number of projects which often run simultaneously, in their presentation, implementation and completion. Today, a project is the horizon of the creative process. In the lecture Bojana Kunst talked about how this ambiguous word used for various forms of cultural products and artworks includes a special temporal dimension which has not yet been seriously reflected or questioned.” Sprekers: Danjel Andersson (MDT Stockholm), Sonja Augart, Kristof Blom (Campo), Renée Copraij, Bojana Kunst (University of Hamburg), Dieter Lesage (Vrije Universiteit Brussel/ RITS), choreographer Kate McIntosh (SPIN), Bettina Masuch (Springdance), Bojana Mladenovic (Veemtheater), Marietta Piekenbrock (Ruhrtriennale), Goran Sergej Pristas (BADco), Agnes Quackels (BUDA), Jenny Schlenzka (MoMA PS1) en choreograaf Alma Söderberg. Het programma is ontwikkeld door Bettina Masuch en Laura Karreman die verbonden is aan de Universiteit Utrecht. Programma: Zaterdag 28 april 14.00 – 15.00 Opening lecture by Bojana Kunst: „The Project Horizon: On the Temporality of Art Making‟ 15.30 – 18.00 Discussion panel I with Danjel Andersson (MDT Stockholm), Kristof Blom (Campo), Bojana Mladenovic (Veemtheater) and Agnes Quackels (BUDA). Moderator: Bettina Masuch (Springdance). Zondag 29 april 10.00 – 12.30 Discussion panel II with Renée Copraij, Kate McIntosh, Alma Söderberg and Goran Sergej Pristas (BADco). Moderator: Sonja Augart. 13.30 – 16.00 Discussion panel III with Dieter Lesage (Vrije Universiteit Brussel/ RITS), Marietta Piekenbrock (Ruhrtriennale) and Jenny Schlenzka (MOMA PS1). Moderator: Bojana Kunst (University of Hamburg). 18
17.00 – 19.00 Closing drinks at the finnisage of the exhibition „Christoph Schlingensief: Fear at the Core of Things‟ at BAK Utrecht (Lange Nieuwstraat 4)
Randprogramma: Springdance Extra Onder de naam Springdance Extra zijn rond de voorstellingen extra activiteiten georganiseerd, met als doel meer informatie te geven aan bezoekers, de festivalsfeer te vergroten en een context te bieden voor de voorstellingen. Dit extra programma was (o.a. door de eisen van de EU) driemaal zo groot als vorig jaar en omvatte in totaal 46 activiteiten, opgedeeld in “listen”, “see”, “experience”. Springdance Extra werd goed bezocht en trok in totaal 4400 bezoekers. listen... - twee introducties (lezingen) in de hedendaagse dans door Annabel van Baren // zo 15 april 15.00-16.30 / za 21 april 18.45-20.15 / SSBU - inleiding bij voorstelling The Rodin Project met choreograaf Russell Maliphant // vr 20 april 19.45 / SSBU - inleiding bij voorstelling Violet met componist Brendan Dougherty // do 26 april 18.45 / SSBU - inleiding bij voorstelling Symphony X met componist Ari Benjamin Meyers // za 28 april 20.15 / SSBU - nagesprek bij voorstelling Work No. 1020 Ballet met beeldend kunstenaar Martin Creed // do 26 & vr 27 april 22.00 / Akademietheater - Springdance Talkshow met diverse gasten, waaronder beeldend kunstenaar Ibrahim Quraishi // zo 22 april 19.00-20.00 / SSBU - flitsintro‟s voorafgaand aan alle voorstellingen in Theater Kikker en Akademietheater door Bettina Masuch en Jochem Naafs - inleidingen en nagesprekken bij Europe in Motion voorstellingen // ma 23 t/m wo 25 april see... - Skipping Dance XL happening ism Dance Works Rotterdam en choreograaf André Gingras ism Utrechtse amateurs // za 21 april 14.00 en 15.00 / Neude - urban dans happening ism STRAAT en diverse urban dansgroepen uit Utrecht // za 28 april 15.0017.00 / de Neude - Strike a pose! Voguing Party met late night performances ism SNDO en Got Skills // za 21 april 22.00 / Theater Kikker
19
experience... - fotofoor @ Springdance – bezoekers konden hun portret laten maken in ware Springdance stijl en kregen de geprinte foto direct mee // Marie Snauwaert // do 19 en vr 20 april / SSBU / 17.00-23.00 - dansworkshops Russell Maliphant Company // vr 20 april overdag / SSBU - dansworkshops Gaga / Batsheva Dance Company // zo 22 april overdag / SSBU - speeddating met jonge choreografen van EIM // vr 27 & za 28 april avond / Huis a/d Werf - een Masterclass schrijven voor jonge cultuurjournalisten ism Domein voor Kunstkritiek en Brechtje Schudel en Rob Perree // 19, 22, 28 april, 2 mei - Nightwalkers #SD – een late night wandeling door de binnenstad met onverwachte solo‟s van SNDO dansers ism het Utrechtse beeldend kunst collectief Expodium // do 26 & vr 27 april 22.00 / binnenstad - finissage expositie Christoph Schlingensief ism BAK // zo 29 april 17.00 / BAK basis voor actuele kunst - Goodbye party Springdance // za 28 april 23.00 / Huis a/d Werf
20
3. Marketing festival 2012 Doelgroepen en strategie In de marketing- en communicatiecampagne voor 2012 is de volgende strategie gehanteerd: - Er is zoveel mogelijk ingespeeld op de behoeften en drempels van de verschillende soorten bezoekersgroepen: de meest kansrijke doelgroepen: Kosmopolieten, Starters, Kritische Kenners (incl. professionals) en de gemiddeld
kansrijke
doelgroepen:
Festivalliefhebbers
en
Welgestelde
Cultuuromnivoren. -> De (internationale) professionals werden met specifieke informatie bediend, vooral via email. Ze konden hun kaartjes weer zelf online kopen met korting. Voor de Starters en Festivalliefhebbers was er de toegankelijke programmafolder, online informatie en aankondigingen via facebook en twitter. De introductie in de hedendaagse dans is uitgebreid van één naar twee lezingen, een voorafgaand aan het festival en een in het eerste weekend. Voor diegenen die iets meer wilden weten qua achtergrondinformatie (Kritische Kenners) was er het magazine met achtergrondartikelen, de Backstage website en de emailings met handige informatie. Ook konden zij vroeg en extra voordelig hun kaartjes kopen met de Early Spring Korting of arrangementen met twee of meer voorstellingen. Voor de Kosmopolieten was er weer de Kijkwijzer voor voorstellingstips, het magazine met tips van bekende Nederlanders en uitgebreide vooraankondigingen in de pers. De Welgestelde Cultuuromnivoren zijn vooral via het Stadsschouwburg Utrecht e-mail bestand benaderd met specifieke informatie over de voorstellingen in dat theater. - Dit jaar is voor het eerst geen programmaboekje gemaakt. De compacte en complete programmafolder werd vorig jaar zo goed meegenomen en gebruikt dat het programmaboekje overbodig werd. De folder fungeerde dit jaar dan ook als hét medium voor alle programmainformatie. In plaats van het uitgebreidere programmaboekje is er een Springdance Magazine gemaakt met achtergrondinformatie over verschillende voorstellingen, aan de hand van diverse interviews met makers, artikelen en tips van bekende Nederlanders. - Er is dit jaar ook weer veel aandacht uitgegaan naar een effectieve en meetbare online communicatie. Er was een actief beleid op facebook en twitter waarbij de respons en interactie is gemeten; er zijn diverse emailings verstuurd naar een groot bestand van geïnteresseerden, er is achtergrondinformatie op de backstage site gezet (filmpjes en foto‟s) waarbij elke maker een eigen pagina had en er is online geadverteerd op facebook. Aangezien het mobiele site bezoek steeds verder stijgt is er als try out een mobiele versie van de corporate site gemaakt via Twoppy. QR codes zijn verwerkt in de folder waarbij ze linken naar relevante sites (vooral ticketsite, corporate site, kijkwijzer en backstage). 21
- Er is behalve de focus op het merk SPRINGDANCE als vernieuwend, spraakmakend en verrassend festival vooral op voorstellingsniveau gecommuniceerd om potentiële bezoekers over te halen tot aankoop van een kaartje. Bezoekers uit het verleden zijn immers niet allemaal automatische herhaalbezoekers, dus de inhoud van het programma stond voorop in de communicatie. De Kijkwijzer is daarbij een tool waarmee mensen makkelijker een keuze kunnen maken uit het veelal onbekende aanbod. - Vanwege het grote aantal te verkopen stoelen is de meeste PR aandacht uitgegaan naar de grote zaal voorstellingen in de Stadsschouwburg
(Russell
Maliphant,
Batsheva
Dance
Company, Meg Stuart, Ari Benjamin Meyers & Tino Sehgal). Met
name
Maliphant
is
veel
geplugd
omdat
het
de
openingsvoorstelling was, het een sterk beeld had en heel goed het thema duidde, met als doel via deze weg nieuw publiek over te halen tot een bezoek aan iets dat ze nog niet kennen. Huis a/d Werf was ook dit jaar weer de plek voor het jonge talent, met twee programma‟s: Europe in Motion en de Young Makers Marathon. - De thematiek van dit jaar (relatie tussen dans en beeldende kunst) is benut om beeldende kunstliefhebbers over te halen en promotie te maken en publiciteit te genereren vanuit beeldende kunst kanalen en partners (galeries/ musea etc) voor de beeldende kunst gerelateerde projecten en voorstellingen.
Bezoekcijfers en behaalde targets Voor de campagne van 2012 is een aantal marketingdoelstellingen met targets geformuleerd: Wat
Target
Behaald?
Bezoek Springdance starters (1 of 2x eerder overhalen tot herhaalbezoek
Ja, 27%, uit onderzoeksresultaten
geweest) Nieuwe bezoekers van het festival Springdance
kenners
overhalen tot eerste bezoek
Ja, 51%, uit onderzoek
stimuleren tot bezoek aan twee of
Ja, exacte cijfers volgen uit nadere
(vaste
bezoekers)
meer voorstellingen Professionals internationaal
analyse
Uitbreiden (waren er 34 in 2011 met Ja, 42 presenters internationaal / 186 kaarten)
194 kaarten
Gemiddelde zaalbezetting
60% (was 58% in 2011)
Nee, 57% (daling van 1% tov 2011
Aantal bezoekers voorstellingen
4600 (was 3769 in 2011)
Nee, 4059 (wel stijging van 7,7%)
Aantal bezoekers randprogramma
4400 (was 1333 in 2011)
Ja, 4973 (zeer forse stijging)
Totaal aantal bezoekers
9000 (was 5102 in 2011)
Ja, 9032 (wel stijging van 77% tov 2011)
Aantal activiteiten
80
Ja, 89
Kaartverkoopinkomsten
€40.000
Ja, € 46.655,93
22
Pers Mediawaarde totaal
€ 400.000 (vs 322.000 in 2011 en Nee, € 309.840 (daling van 3,8% tov 230.000 in 2010)
2011)
Aankondigingen (print en online)
Stijging tov 2011 (42 print+113 onl)
Ja, 61 print en nee, 104 online
Recensies (print en online)
Stijging tov 2011 (12 print+22online)
nee, 8 print en ja, 39 online Ja, €
Mediawaarde output persreis
70.614
(verdubbeling
tov
€ 60.000 (vs € 34.000 in 2011 en 2011) 50.000 in 2010)
Online
(statistieken 1 jan - 30 apr 2012)
Stijging
aantal
bezoeken
op 25.000 (vs 24.551 in 2011 en 18.213 Ja, 25.647 (stijging van 4,5% tov
corporate site
in 2010)
2011)
Stijging aantal unieke bezoekers op 16.000
Nee, 15.546 (wel stijging van 6,5%
corporate site
tov 2011)
(vs 14.600 in 2011 en 11.500 in 2010) 4 min
Langer verblijf op corporate site
(vs 3.13 in 2011 en 2.46 in 2010)
Nee, 3 min 15
Stijging mobiele site bezoek
2000
Ja, 2719 (stijging van 114%)
(vs 1253 in 2011 en 238 in 2010) Stijging aantal bezoeken op de 8300 backstage site
Ja, 8445 (stijging van 4%)
(vs 8099 in 2011 en 6215 in 2010)
Stijging aantal unieke bezoekers op 5500 de backstage site
Ja, 5831 (stijging van 16%)
(vs 5043 in 2011 en 4852 in 2010)
Stijging aantal bekeken pagina‟s backstage Stijging
Nee, 3,69 (daling van 30%) 6 (vs 5,30 in 2011 en 4,29 in 2010)
aantal
leden
op
backstage
de 300
Ja, 302 (stijging van 14%)
(vs 265 in 2011 en 199 in 2010)
Stijging aantal unieke bezoeken op 900 (vs 760 in 2011 en 257 in 2010 Nee, 813 (daling van 24%) de Kijkwijzer
en 116 in 2009)
Stijging aantal facebook vrienden 1200
Nee, 1149 (wel stijging van 45% tov
na afloop festival
2011)
Stijging
aantal
afloop festival
(vs 785 in 2011 en 200 eind 2010) twittervolgers
na 1200 (vs 762 in 2011 en 400 eind 2010)
Veel interactie op de social media delen, kanalen
Nee, 1147 (wel stijging van 50% tov retweeten,
reacties
2011)
(werd Ja (is in schema bijgehouden)
voorheen niet gemeten)
Het totaal aantal bezoekers van SPRINGDANCE 2012 bedraagt 9032 (voor de voorstellingen en het randprogramma). Dat is een forse stijging ten opzichte van 2011, wat vooral komt door de extra activiteiten die rondom de voorstellingen zijn georganiseerd. De Stadsschouwburg voorstellingen liepen relatief goed dit jaar, wat waarschijnlijk komt door de bekende namen van Batsheva Dance Company en Meg Stuart / Damaged Goods. Bezoekers leken dit jaar vooral te kiezen voor datgene wat ze kenden en gingen minder voor het onbekende: de midden en kleine zalen liepen namelijk minder goed in vergelijking met voorgaande jaren.
23
Opzet campagne Er
is
binnen
het
beschikbare
marketingbudget
een
effectieve,
laagdrempelige en crossmediale campagne opgezet. Offline en online middelen waren daarbij zoveel mogelijk aan elkaar gekoppeld en vulden elkaar aan. Passend bij het thema sculptured bodies & body sculptures is een campagnebeeld gecreëerd: een danser als levende sculptuur. Het filmpje van de „making of‟ van deze fotoshoot met een danser die overgoten wordt met gips werd uiteindelijk ons best bekeken item op Facebook. De uiteindelijke uitwerking in het drukwerk, de advertenties, de city dressing, online advertising en alle andere middelen was in lijn met dit beeld. De campagne was zorgvuldig opgebouwd: hij startte online in januari, de preflyer met promotie voor de Early Spring Korting was er in februari, de indoor campagne en direct mailings vonden plaats in maart, met een herhaling van distributie in Utrecht in april, de outdoor campagne startte een week voor aanvang van het festival en liep tot eind april.
Werving en programma-informatie De wervingsfase startte in januari met de online presentatie van het campagnebeeld. De Pre-flyer diende met name om vanaf februari de (nieuwe) Early Spring Korting te promoten en de Stadsschouwburgvoorstellingen uit te lichten. De promotrailer met in 1 minuut een indruk van het festival in korte fragmenten van de voorstellingen is vanaf begin februari op diverse kanalen ingezet (verschillende websites, in emailings, op tv schermen, op youtube en vimeo, in de theaters, de Neude kubus en op RTV Utrecht). In diverse direct mailings is naar verschillende adresbestanden van eerdere bezoekers en geïnteresseerden informatie gestuurd en zijn relaties uitgenodigd voor de opening. Er is met beperkt budget heel gericht geadverteerd, de focus ligt hierbij op dans- en cultuurgeïnteresseerden in specifieke uitingen: vakbladen als TM, Tanz en Performance Journal, culturele uitgaven als de Uitloper, NL30 en de Utrechts Uitburo flyer in de lokale Albert Heijn dispensers. Met de online Springdance Kijkwijzer konden potentiële bezoekers hun keuze uit het programma vergemakkelijken: door het invullen van een tiental vragen kregen ze een persoonlijke top 5 die past bij hun voorkeuren en smaak. Gebaseerd op de ervaringen van vorig jaar en inspelend op de veranderende behoeften van onze (potentiële) bezoekers is dit jaar besloten om geen uitgebreid programmaboekje meer te maken. In plaats daarvan fungeerde de handzame Programmafolder als wervingsinstrument en als middel voor alle programma-informatie tijdens het festival. Er waren twee versies: een Nederlandse en een Engelse - gericht op onze internationale bezoekers. Met alle voorstellingen in een handig overzicht, toegankelijke teksten en veel beeld, een blokkenschema en kaartverkoopinfo. Met verwijzingen naar de corporate website, backstage website, ticketsite, social media kanalen en Magazine voor meer (achtergrond)informatie, filmpjes, credits, interviews met choreografen, nieuwtjes en tickets. Dit
24
heeft goed gewerkt, de folder werd goed meegenomen en bovendien ook nog eens bijna 31.00 keer online bekeken (bladerbare pdf op issuu.com), 16% meer dan vorig jaar. Voor bezoekers die meer wilden lezen over de voorstellingen is dit jaar voor het eerst een Magazine gemaakt, inhoudelijk, makkelijk leesbaar en toegankelijk. Het bevatte een mix van laagdrempelige korte items en daarnaast inhoudelijk interessante langere teksten zodat alle doelgroepen bediend werden. Met achtergrondinformatie over de voorstellingen en thematiek, interviews met choreografen, voorstellingstips van bekende Nederlanders en mensen uit het veld en informatie over enkele randprogramma-activiteiten. De artikelen waren in het Nederlands, met het intro in het Engels en een verwijzing naar de backstage site waar het volledige Engelstalige artikel te vinden was. Voorafgaand aan elke voorstelling werden aan de bezoekers speciale Programmavellen uitgedeeld met uitgebreide voorstellingsinfo over die betreffende voorstelling en makers. Deze vormden een aanvulling op de beknopte tekstjes in de programmafolder. Daarnaast is er rond elke voorstelling een extra activiteit georganiseerd variërend van een Inleiding, een Flitsintro, een Nagesprek, een Kijkje in de Keuken of een Talkshow, dit om bezoekers die hier behoefte aan hebben meer achtergrondinformatie te geven, kennis te maken met een (nieuwe) choreograaf en zijn werk.
Optimale zichtbaarheid Elk jaar wordt veel aandacht besteed aan een optimale city dressing en distributie van de promotiematerialen. Er moet een grote aanloop plaatsvinden in de campagne om de aandacht te trekken en uiteindelijk vast te houden, dit culmineert in maart en april in een goede zichtbaarheid van het festival in de stad en daarbuiten (met name Randstad). De citydressing bestond uit een outdoor campagne (mupi, A0 en A2 affiches en banieren op verschillende plaatsen in Utrecht en Amsterdam, waaronder NS station Utrecht, centrale pleinen, voetgangersgebieden, culturele plaatsen, winkelruiten en vrije plakplaatsen); een indoor campagne (A2 en A3 campagneposters en A3 randprogrammaposters, pre-flyers en programmafolders op verschillende plaatsen in de Randstad (Utrecht, Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en 7 steden in provincie Utrecht) en naar gerichte adressen daarbuiten; buitenaankleding van de festivallocaties in Utrecht met geveldoeken, borden, groen tapijt, videowall, en groene Springdance letters op het balkon van de Stadsschouwburg. Nieuw dit jaar was de informatiekubus op de Neude, het centrale plein in de stad. Doel was enerzijds om een landmark / promozuil op de meest centrale plek in de stad te hebben, om zo de zichtbaarheid van het festival te vergroten. Ook wilden we - los van de twee happenings op de Neude op de beide zaterdagen 25
een aanwezigheid van het festival buiten de theaters creëren. De kubus was ook bedoeld om op een laagdrempelige manier informatie te verstrekken aan potentiële bezoekers en om kaartjes te verkopen. In de praktijk fungeerde de kubus ook als meeting point voor ontmoetingen met gasten en als ophaalpunt waar international promoters hun guest bag afhaalden. In de kubus stonden vrijwilligers om voorbijgangers en geïnteresseerden te informeren en kaartjes te verkopen. De kubus was tijdens het festival dagelijks geopend van 13.00-19.30 uur; in de weekenden van 12.0019.30 uur en op koopavond (do) tot 21.00 uur.
Mediacampagne Op basis van een uitgekiende mediastrategie is vanaf december 2011 tot mei 2012 de pers actief benaderd met informatie over het festival, om zo optimale free publicity te genereren in verschillende soorten uitgaven – print en online. De totaal behaalde mediawaarde in 2012 is € 309.840,-. Het totaal aantal verschenen artikelen is gestegen met 15 stuks ten opzichte van 2011. Hiermee is de perscampagne van 2012 geslaagd te noemen. Zie bijlage voor volledige persoverzicht. Het verschil in mediawaarde tussen 2011 (€ 322.231) en 2012 is te verklaren doordat er dit jaar 6 minder publicaties in landelijke dagbladen stonden, deze hebben een grotere mediawaarde dan bv uitingen in magazines en glossys. De 15 artikelen die we dit jaar méér hadden stonden vooral in diverse uitgaven met een lagere mediawaarde. Vorig jaar verschenen er meer recensies in de landelijke pers. Dit jaar stonden er meer grote vooraankondigingen in de landelijke pers (o.a. voortkomend uit de persreis). Kranten die verslag deden zijn Volkskrant, NRC Handelsblad, Trouw, Parool, Telegraaf, Utrechts Nieuwsblad en de lokale kranten Ons Utrecht /Ons Leidsche Rijn en Stadsblad Utrecht; zowel met lange en korte vooraankondigingen als recensies. Er verschenen minder recensies in de landelijke dagbladen, kunst krijgt in de kranten steeds minder ruimte. Het aantal online recensies is daarentegen meer dan verdubbeld, met name door de samenwerking met het Cultureel Persbureau die verslag deed van het hele festival en het verschijnen van
de
nieuwe
online
Theaterkrant.nl
(van
vakblad
TM)
en
danspubliek.nl die zowel voorbeschouwingen, interviews en recensies doen. Het aantal sterren varieerde van 1 tot 5. Zie bijlage voor een greep uit de quotes. Het aantal artikelen en aankondigingen in vakbladen, glossys en internationale bladen is fors gestegen. Opinie- en vakbladen die aandacht besteedden: Elsevier, TM, Dans, Kunstbeeld en Metropolis M. De beeldende kunstpers bleek met moeite over te halen om aandacht te besteden, alleen door de twee zeer bekende namen uit het programma: Martin Creed en Tino Sehgal. Vermeldingen in glossy‟s stonden in Nouveau, Flair, Esta, Elegance, Gay Krant, Red, Zin en zelfs in de allereerste Nederlandse editie van Vogue. Van de internationale pers hebben Tanz (Duitsland), Suzy Q (Spanje), Theater der Zeit (Duitsland), Elle (België) en Mouvement (Frankrijk) bericht over SPRINGDANCE 2012. Wat betreft radio en televisie besteedde RTV Utrecht, Studenten TV Utrecht, Cultura24 26
(digitaal kanaal), Radio FunX aandacht aan het festival. Diverse uitgaven: Avrobode, Troskompas, VPRO gids, Holland Herald, het Nieuw Israëlitisch Weekblad, Nieuwe Revu, Nestor, Signs en Gloss, NL30 en Uitkrant Amsterdam. Naast de papieren uitgaven en radio en tv is ook weer actief ingezet op de vrije publiciteit via online kanalen, door enerzijds zelf actief te plaatsen op relevante (culturele, theater- en uitgaans-) websites en berichten naar redacties te sturen. En anderzijds via samenwerking met een groot aantal relevante partners in het culturele en dansveld (meestal gratis en soms betaald) om zo hun achterbannen ook te informeren over het festival en ons bereik te vergroten. Bij sommige collega‟s was het een wederdienst voor tips die wij eerder gaven over hen. Bij andere betreft het een structurele samenwerking (bv Utrechts
Uitburo
geprogrammeerd
en
Toerisme
staat
wordt
Utrecht). ook
nauw
Met
de
Utrechtse
samengewerkt
in
theaters de
waar
Springdance
communicatie
naar
hun
publieksgroepen. De volgende instellingen hebben in hun mediakanalen aandacht aan het festival besteed: Festivals: ITs festival, Julidans, Dancing on the Edge, Nederlandse Dansdagen, Holland Dance Festival, Cinedans, CaDance, Rumor, Dutch Electronic Art Festival, I Like To Watch Too, LAFF Gezelschappen: Introdans, Nationale Ballet, ICK Amsterdam, NND, Dance Works Rotterdam, Dansgroep Amsterdam, Scapino Ballet, Conny Janssen Danst Theaters: Stadsschouwburg Utrecht, Theater Kikker, Huis a/d Werf, Akademietheater, Rasa, Stadsschouwburg Amsterdam, Melkweg, Brakke Grond, Frascati, Korzo, Veem theater Productiehuizen: Generale Oost Arnhem, Dansmakers Amsterdam, Dansateliers Rotterdam Dansscholen en opleidingen: Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten / moderne dans, Artez, Codarts, HKU, SNDO, Universiteit Utrecht, Danscentrum Utrecht, UCK, Dansstudio Lombok (de Dansvloer), Touchée Dance Company, Dansstudio Sway, Parnassos, PARTS, Tango El Gancho Ambassades: British Council, Maison Descartes, Goethe Institut, Israëlische ambassade Diversen: Vrede van Utrecht, Centraal Museum, AKT (studievereniging Theaterwetenschappen Utrecht), Conservatorium Utrecht, Muziekgebouw a/h IJ, BAK, Cruise Control, Departs, Expodium, STRAAT, Karel V (Brasserie Goeie Louisa), Wecross, IamExpat.nl, Cultuurbewust.nl, Utrechts Uitburo, Toerisme Utrecht
Online campagne Er is dit jaar wederom veel aandacht besteed aan de online kanalen, gezien het belang van dit medium en het feit dat de meeste van onze bezoekers de website gebruiken als belangrijkste informatiebron. De corporate site fungeert als de basis en is gevuld met alle programma-, randprogramma- en ticketinformatie; er is gewerkt aan goede en interessante content op de backstage 27
site die bedoeld is voor extra achtergrondinfo, verdieping en het binden van bezoekers doordat men member kan worden (met dagelijkse blogs en recensies door Springdance reporters, en voor elke maker een eigen pagina met extra voorstellingsinformatie, bio‟s, foto‟s, interviews, reviews en filmpjes), er was een actieve social media campagne op Facebook en Twitter die vooral gericht was op nieuws maken, interactie, winacties en het vergroten van het bereik door de laagdrempeligheid; er is online geadverteerd op Facebook wat veel likes en clicks opleverde naar de Early Spring Korting en er is ingezet op online publiciteit in emailings en op websites van derden. Om een duidelijke koppeling te maken van print naar online zijn QR codes ingezet in het drukwerk (de programmafolder en op de programmavellen). Deze verwijzen naar lastig te onthouden deeplinks, zoals de makerspagina‟s op de backstage, de ticketsite en de kijkwijzer. Er is voor het eerst een mobiele website gemaakt (via platform Twoppy), om zo de groeiende groep mensen te bedienen die via hun telefoon informatie opzoeken. Er zijn diverse emailings (nieuwsbrieven) verstuurd, de meest directe en goedkoopste manier van communiceren met ons potentiële publiek. We weten uit publieksonderzoek dat dit medium goed gebruikt wordt als informatiebron. Statistieken corporate website www.springdance.nl (periode 1 jan – 1 mei) %
2012
2011
2010
2009
Bezoeken
+4,46%
25.647
24.551
18.213
18.631
Unieke bezoekers
+5,73%
15.546
14.703
11.457
11.216
Mobiele bezoekers
+114%
2719
1.268
238
?
Tijd op site
+2,17%
3min 15
3min11
2min46
3min42
Aantal nieuwe bezoekers
+1,59%
57,35%
56,45%
58,13%
57,02%
Statistieken backstage site springdance.ning.com (periode 1 jan – 1 mei) %
2012
2011
2010
2009
Totaal aantal leden
+14%
302
265
199
120
Bezoeken
+4,27%
8445
8.099
6.215
4672
Unieke bezoekers
+16%
5831
5043
4.852
2662
Mobiele bezoekers
+62%
739
455
42
?
Tijd op site
-19%
3min
3min44
2min23
6min26
Aantal pagina‟s bekeken
-30%
3,69
5,30
4,29
7,84
Nieuwe bezoekers
+12%
66,37%
59,01%
74,93%
56,91%
%
2012
2011
2010
Twitter volgers
+50%
1147
762
410
Facebook likes
+45%
1139
784
11
Social media
28
Kaartverkoop en Early Spring Korting De online kaartverkoop is dit jaar wederom gestimuleerd door de online prijzen lager aan te bieden dan de deurprijzen (4 euro toeslag aan de deur). De verhouding tussen online verkoop (55%) en aan de deur verkoop (45%) is gelijk gebleven aan vorig jaar. Vooral het Schouwburgpubliek koopt liever aan de deur, voor de andere locaties worden de meeste tickets online verkocht. In plaats van verschillende last minute acties is dit jaar de nieuwe Early Spring Korting ingevoerd: in de maanden februari en maart kon men online kaartjes kopen voor alle voorstellingen met 20% korting. Deze korting lijkt goed gewerkt te hebben in die zin dat 61% van de kaarten in de voorverkoop is verkocht (tot aanvang festival) waar dat in 2011 slechts 34% was. Bezoekers zijn dus eerder hun kaarten gaan kopen wat iets meer zekerheid oplevert. Het heeft alleen niet heel veel extra verkochte kaarten opgeleverd. Er zijn in totaal 465 Early Spring kaarten verkocht, dat is 11% van het totaal aantal verkochte kaarten en dat is relatief veel. Ook waren er weer diverse ticketarrangementen met kaartjes voor twee voorstellingen inclusief een mooie korting; deze bleken iets minder succesvol dan vorig jaar. Verder is er met een prijsvraagactie een VIP arrangement verloot in samenwerking met onze partner Mitland Hotel (hotelovernachting plus kaartjes voor een voorstelling), hierop was de respons heel hoog. Andere acties zijn heel gericht uitgezet via social media kanalen en betroffen winacties. De meeste kaarten worden vlak voor het festival gekocht: 11% in februari en maart, dan 50% de eerste twee weken van april tot aanvang festival en dan 39% nog tijdens het festival. Los van de Early Spring groep die er echt vroeg bij wilde zijn, is die 50% vlak van tevoren ook meer dan vorig jaar toen slechts 34% in de voorverkoop werd verkocht.
Onderzoek Dit jaar hebben zowel Springdance als Festival a/d Werf eenzelfde publieksonderzoek uitgezet, met het oog op de aanstaande fusie. Tijdens het festival zijn papieren enquêtes uitgezet onder bezoekers met daarin een aantal kwantitatieve vragen over bezoekersgedrag en een aantal kwalitatieve vragen met betrekking tot het nieuwe festival. De uitkomsten zijn vergeleken en bieden goede
handvaten
voor
de
ontwikkeling
en
uitwerking
van
plannen
voor
het
nieuwe
podiumkunstenfestival. Uitkomsten samengevat: -
51% van de respondenten bezocht het festival voor de eerste keer (NIEUWE BEZOEKER); ook was een deel STARTER: zij kwamen voor de tweede keer (13%), of derde keer (14%). Daarnaast was er een groep KENNERS die al vier keer of vaker is geweest (22%). Dit beeld komt overeen met eerdere publieksonderzoeken
-
De meeste bezoekers gaan naar één voorstelling (67%); sommigen naar twee (16%), en een groep fans gaat naar drie of meer voorstellingen (17%). Ook dit is een bevestiging van resultaten uit eerdere onderzoeken
29
-
80% van de respondenten bezoekt het festival met vrienden, familie, partner of collega‟s. 20% bezoekt het festival alleen
-
bezoekers kennen het festival via familie, vrienden of kennissen (36%), daarna scoort aankondigingen / posters op locatie goed (21%); daarna de programmafolder (6%), emailings van Springdance (2,4%), website Springdance (3,6%), andere culturele websites (4,2%), artikelen in pers (3,6%), via studie / school / dansdocent (8%). Veel mensen weten het niet meer (12%).
-
De belangrijkste elementen die het aantrekkelijk maken voor de respondenten om een
festival in het algemeen te bezoeken zijn: Origineel, vernieuwend aanbod (68%), Variatie in aanbod (38%), Internationaal aanbod (36%), Hoge kwaliteit van het aanbod (36%), Betaalbaarheid (31%), Festivalsfeer (20%), Laagdrempeligheid van een festival (16%)
-
De belangrijkste redenen voor de respondenten om SPRINGDANCE te bezoeken zijn: het bezoeken van hedendaagse dans (64%), Origineel, vernieuwend aanbod (35%), het ontdekken van (jong) nieuw talent (19%), het internationale karakter van Springdance (15%), de variatie van het aanbod (14%), voorstelling van een bepaalde choreograaf (14%), hoge kwaliteit van de voorstellingen (14%), het thema van dit jaar: beeldende kunst & dans (13%), de festivalsfeer (6%)
-
Maar liefst 92% van de respondenten zou Springdance aanraden aan anderen. Dat betekent dat ze een goede ervaring hebben gehad. Dit bleek ook uit de rapportcijfers die ze gaven aan hun bezoek; 70% gaf een cijfer variërend van een 7 tot een 10. Slechts 4% gaf een onvoldoende (3, 4 of 5). 4% vond het redelijk en gaf een 6. Veel mensen konden geen cijfer geven (22 %) omdat ze wellicht meerdere voorstellingen hebben bezocht of omdat ze de enquête van tevoren invulden. * Waarom wel aanraden: antwoorden op deze open vraag zijn te clusteren in de categorieën KWALITEIT, VERNIEUWING, ORIGINALITEIT (“altijd mooie voorstellingen, hoge kwaliteit, verrassend, spannend, de moeite waard, verrassingselement, is weer eens iets anders, out of the box, origineel, bijzonder, inspirerend, grensverleggend, prikkelend”); HEDENDAAGSE DANS (“om ander dansaanbod te zien dan wat je veel ziet in NL, zeker voor mensen onbekend met moderne dans: goede introductie, nieuwe dans, moderne dans is fijn, om ze met dans in aanraking te brengen”) * Waarom niet: “omdat het toch enige voorkennis vereist om echt te kunnen genieten”
-
De respondenten worden het liefst geïnformeerd over een cultureel uitje als SPRINGDANCE door: Springdance website (40%), aanbeveling van derden (33%), Springdance programmafolder (26%), Springdance emailnieuwsbrief (23%), papieren uitgave van het theater (13%), social media (13%), krant (12%), culturele websites (11%), digitale nieuwsbrief 30
theater (11%), vakblad/ tijdschrift (4%)
-
Op de vraag welke andere festivals de respondenten de afgelopen drie jaar bezochten werd geantwoord: Festival a/d Werf (46%), Tweetakt (25%), Holland Festival (23%), Julidans (19%), Holland Dance Festival (17%), CaDance (5%), geen (27%). Er zit dus vooral een overlap in het Utrechtse publiek met FadW en Tweetakt en in Amsterdam met HF en Julidans. Verder wordt nog een reeks aan festivals incidenteel genoemd, zoals Oerol, Parade, Over t IJ, Something Raw, Oude Muziek, Lowlands. Op de laatste twee na zijn dit allemaal theater en/of dans festivals.
-
Zo goed als iedereen overweegt een bezoek aan het nieuwe festival (98%). Antwoorden die gegeven worden bij WAAROM WEL: “gewoon nieuwsgierig, leuk, oude bevalt goed, waarom niet?, avond uit is altijd de moeite waard en vaak inspirerend, ik word blij van creativiteit van anderen, lekker cultuursnuiven, afwisseling, in voor iets nieuws, altijd op zoek naar bijzondere voorstellingen, als er iets leuks te zien is, interessante samenwerking, ik ga altijd al naar beide, maar wel afhankelijk van het programma!, als aanbod interessant is, mits dans onderdeel is, ook theater is fijn.” Het zou erop wijzen dat we een trouw publiek hebben dat makkelijk mee te nemen is naar het nieuwe festival. Maar we weten uit Beerda onderzoek 2011 dat de binding van onze bezoekers lager is dan gemiddeld en dat de herhaalbezoekintentie ook lager is dan gemiddeld, net als bij Festival a/d Werf.
-
De genoemde aspecten (op open vraag) die absoluut behouden moeten blijven in het nieuwe festival zijn te clusteren in: HEDENDAAGSE DANS PROGRAMMERING (veel dans, programmering van Bettina, nieuwe tendensen, interdisciplinariteit, vernieuwende hedendaagse dans, type aanbod, opzoeken van grenzen van dans, experimentele dans, internationale dans, cross over); VERNIEUWING (vernieuwende beginnende choreografen, divers en vernieuwend, internationaal, niet-conventionele dans, innovatief karakter, experimentele karakter); INTERNATIONAAL KARAKTER (internationale programmering, aanbod, internationale aspect etc); ORIGINALITEIT & KWALITEIT (het eigen karakter, originele voorstellingen, hoog niveau, kwaliteit en variëteit aanbod etc); JONG TALENT (beginnende choreografen, jong danstalent, jong werk, mengeling van jong nog onbekend met gerenommeerde gezelschappen, diversiteit). De andere antwoorden lagen in de categorieën variatie, betaalbaarheid en toegankelijkheid.
-
Wat kan er verbeterd worden aan het nieuwe festival (open vraag): FESTIVALSFEER: “meer feestsfeer, meer festivalsfeer, festivalsfeer door festivalcentrum, hart Springdance wel in de schouwburg qua grootte??, een bruisend festivalcentrum voegt wat toe, een centrale locatie voor de festivalsfeer, optredens dichter bij elkaar voor festivalsfeer” etc. Opmerkingen over de VOORSTELLINGEN: “minder postmoderne shit met lichamelijkheid, seksualiteit, camp; meer nieuwe ontwikkelingen; kwaliteit van de voorstellingen wisselt; zorg ervoor dat het niet te hybride wordt, cross over is leuk, maar op zijn tijd”; BETAALBAARHEID: “goedkopere 31
tickets, lagere prijzen voor studenten, better prices for dance students”; INFORMATIE: “in de beschrijving: hoe experimenteel een voorstelling is, de inleidingen kunnen beter (meg stuart), laagdrempeliger”; LOCATIE: “voorstellingen buiten en op rare locaties, meer op locatie.” De andere antwoorden gingen over roostering voorstellingen, educatie en kaartverkoop.
4. Speciale projecten Europe in Motion Europe in Motion (EIM) is een internationaal samenwerkingsproject dat de ontwikkeling van jonge choreografen steunt en langs vier internationale partners reist. Na de edities in februari 2011 (Nottingham), april 2011 (Utrecht) en oktober 2011 (Istanbul) vonden in 2012 de twee laatste edities van Europe in Motion 2011/2012 plaats: in maart 2012 in Wenen en in april 2012 in Utrecht, tijdens SPRINGDANCE 2012. In beide steden gingen talentvolle choreografen uit verschillende Europese steden in dialoog over hun artistieke werk, inspiratiebronnen, methoden, valkuilen en ze deelden daarbij hun ideeën over de toekomst van de dans. Ze werden daarbij begeleid door ervaren mentoren uit het veld. Daarnaast toonden ze hun werk aan het publiek.
Thema EIM 2011/2012: MOSAIC IDENTITIES: “In Europa worden we geconfronteerd met een tijd waar grenzen vervagen, migratie is een groot probleem is, personen over de hele wereld reizen en waar verre landen via moderne media plotseling zeer dichtbij zijn. En hoewel de grenzen binnen Europa meer en meer verdwijnen, verdwijnen ook de vaardigheid en bereidheid van samenlevingen om met het culturele 'anderszijn' zijn om te gaan met, wat deuren opent voor nieuw nationalisme. In de kunstwereld, en meer specifiek in de danswereld, is het idee van de globalisering als een wereldwijd transnationaal netwerk van uitwisseling al een realiteit. De nationale identiteit van het werk wordt vaak vervangen door meerdere lagen, een mozaïek van identiteiten uit verschillende culturen en achtergronden. De danssector is een internationale scene en dansers en choreografen verplaatsen zich van plaats tot plaats om te werken, te studeren, in andere landen te wonen en samen te werken met kunstenaars met verschillende culturele achtergronden. Binnen dit veld transnationale werk komen vragen op over cultuur en identiteit.” Bettina Masuch 32
EIM – Wenen – maart 2012 Van 5 tot 12 maart 2012 vond Europe in Motion plaats in Wenen (Oostenrijk) tijdens het festival Imagetanz van onze partner BrutWien. De dialoogsessies vonden deze keer plaats in een galerie. Negen deelnemers namen plaats aan een grote ronde tafel om hun beroepspraktijk onder de loep te nemen. Daarna presenteerden ze werk aan het publiek.
Uit het verslag van Ingrid van Frankenhuyzen die voor EIM aanwezig was in Wenen: De niet-theatrale galerieruimte alleen al zorgt voor een andere dynamiek dan de eerdere versies van Europe in Motion in Nottingham, Utrecht en Istanbul vorig jaar. In Istanbul bijvoorbeeld vonden de uitwisselingssessies tussen de jonge Europese performancekunstenaars plaats in een dansstudio waardoor iedereen ‟s ochtends als vanzelf begon met het opwarmen van spieren. In Wenen kiezen ze voor een iets andere aanpak: in de prachtige galerie staat een grote ronde tafel waaraan een vooraf bepaald onderzoeksthema wordt besproken: “hoe het financieel-economisch systeem, dat steeds vaker bepaald wordt door algoritmes, een blijvende invloed uitoefent op processen in het dagelijks leven”. Dat klinkt niet als lichte kost en dat was het ook zeker niet. Het idee was afkomstig van productiehuis brutWien en de Weense kunstenaar Gerald Nestler. Hij is naast de Britse choreograaf Jonathan Burrows een van de twee mentoren van de Dialogue sessies die vast onderdeel zijn van het Europe in Motion programma. Niet toevallig had Nestler in de galerieruimte een installatie die over de invloed van geld en het denken daarover ging. Deelnemers in Wenen: Nederland:
Fernando Belfiore en Setareh Fatehi Irani
Oostenrijk:
Katharina Aigner en Lise Lendais
Turkije:
Talin Buyukkurkciyan, Fatih Gençkal en Cemil Can Yusufoğlu
Groot-Brittannië: Gary Clarke en Mary Kate Connolly Behalve de eigen presentaties in de galerie, werden in het programma van Imagetanz ook nog voorstellingen van andere jonge makers in het theater getoond: Lea Martini & Rodrigo Sobarzo de Larraechea (Nederland), Magdalena Chowaniec & Krõõt Juurak (Oostenrijk) en Florentina Holzinger & Vincent Riebeek (Nederland). Florentina en Rodrigo zijn bijvoorbeeld oud-deelnemers van EIM en dit is voor hen een kans om in een groot internationaal festival als Imagetanz hun werk te laten zien.
Uit het verslag Mentor Jonathan Burrows houdt op een middag een verhandeling over David Hume en diens A
treatise on human nature uit 1740. Het is een inspiratiebron voor zijn werk dat hij op dvd laat zien. Hij legt bijvoorbeeld uit dat zijn voorstelling The Cow Piece als een compositie opgebouwd is. Hoe alles aan elkaar gerelateerd is en Hume‟s ontleding van de menselijke natuur gebaseerd is op gelijkenis, identiteit, ruimte en tijd, hoeveelheid en getallen, kwaliteit, tegenstrijdigheid, oorzaak en 33
gevolg. Het wordt een aantal deelnemers wat te veel, het praten. In de open sfeer van de uitwisseling stellen de fysieke „doeners‟ Gary Clarke en Fernando Belfiore voor daadwerkelijk in beweging te komen. Clarke heeft namelijk van Gerald Nestler begrepen dat beurshandelaren een eigen gebarentaal hebben op de vloer. Hij heeft „s avonds in het hotel naar allerlei beursvloerfilms gekeken en gezien dat de gebaren die ze maken te ontcijferen zijn. Clarke wil wat met de codetaal doen en hij oefent op gebaren en woorden als de namen van maanden, hoeveelheden etcetera. En hij wil ook iets met zijn creditcard want het is hem nu wel duidelijk geworden dat we allemaal „nummers‟ zijn. Als er 1 cijfer van je creditcard wordt veranderd heb je een andere identiteit. Ben je iemand anders. Clarke heeft bedacht dat hij de creditcardnummers als uitgangspunt neemt. Elk getal staat voor een beweging/gebaar. Hij heeft dus 10 gebaren. Het nummer van zijn tweede creditcard vertelt hem dan hoe vaak hij die beweging moet maken. Zijn tweede creditcard begint met nummer 6 en dat betekent dus dat hij 6 keer beweging nummer 3 moet maken (van zijn eerste creditcard).
EIM – Utrecht – april 2012 In april 2012 streek Europe in Motion voor de laatste keer neer in Utrecht. Na een welkomstdiner op 16 april, gingen de dialoogsessies dinsdag 17 april van start in de studio‟s van Huis a/d Werf. Gedurende vijf dagen spraken de deelnemers over hun werk, onder begeleiding van mentoren Maria Hassabi en Robert Steijn (beide choreograaf en ook te zien in het festivalprogramma met een duet). In de avonden bezochten de jonge choreografen voorstellingen in het festivalprogramma en ontmoetten ze andere makers en professionals. De deelnemers werden– net als bij voorgaande EIM edities – geselecteerd in samenwerking met de deelnemende partners in het project. Deelnemers in Utrecht: Nederland
Thibault Maillard, Lea Martini, Marta Ziółek
Oostenrijk
Radek Hewelt, Veronika Zott, Inge van Bruystegem
Turkije
Cansu Ergin, Canan Yücel, Bahar Temiz
Groot-Brittannië
Rachel Lopez de la Nieta, Rita Marcalo, Satu Tuomisto
Uit het verslag van Ingrid van Frankenhuyzen die voor EIM aanwezig was in Utrecht: Iedere versie van Europe in Motion is net even anders dan de andere. In Wenen vonden de discussies en de uitwisseling van de artistieke praktijk plaats in een galerie, was het thema geld de leidraad en was er aan het eind van de week een gezamenlijke presentatie. In Istanbul beïnvloedde het feit dat er een dansstudio en een theater was, de sessies. In Utrecht is de deelnemers gevraagd een deel van hun voorstelling te laten zien aan het publiek. Een deel wil zeggen dat ze 20 minuten uit een oude voorstelling, een voorstelling in wording, of een ter plekke bedacht project ten tonele moeten voeren. Voor de werksessies betekent het dat sommigen praten over wat er straks te zien zal zijn, waar het vandaan komt of wat de bedoeling is. 34
Satu Tuomisto, de Finse deelneemster uit Groot-Brittannië, durft het bijna niet zeggen als het haar beurt is om haar „concern in art‟ toe te lichten. Ze is niet zo conceptueel, bekent ze, ze interesseert zich bij uitstek voor menselijk realisme en dans in relatie tot emoties en sferen. Ze houdt ook van echte fysieke dans en wat dat met haar publiek doet, want daar ligt haar focus: op het publiek. Daarvandaan vertrekt ze: wat zou het publiek willen zien, wat zou ik als publiek willen zien. Niet dat het interactieve dans moet worden, nee, ze wil de toeschouwer haar universum inzuigen. Daar kun je dan op reflecteren: waar sta ik als toeschouwer in het leven. Met de term choreograaf heeft ze moeite, ze noemt het een werkterm. Tuomista heeft het ook niet zo op pasjes, vormen of structuren. Maar wel: welk gevoel kan beweging opleveren? In haar werkpraktijk gaat het goed. Ze werkte onlangs voor het Finse Nationale Ballet en ze was zeer succesvol met de voorstelling On the Kitchen Table waarin ze samenwerkte met de in Finland beroemde popzangeres Mariska. Dat wilde Tuomisto graag, al was het maar uit nieuwsgierigheid. Ze had zichzelf de vraag gesteld: levert het werken met een beroemdheid je geld op én een groter publiek? Beide zaken bleken waar. In groten getale stroomde het publiek toe, de portemonnee vulde zich. Na de dialoogsessies vonden de voorstellingen of presentaties voor het publiek plaats, ingebed in het festivalprogramma, op maandag 23, dinsdag 24 en woensdag 25 april. Elke avond werd ingeleid door mentor Maria Hassabi en Bettina Masuch met een inleiding voor het publiek. Na afloop van elke voorstelling was er een nagesprek met bezoekers onder leiding van een van de partners in het EIM project.
Programma maandag 23 april
Bahar Temiz // 1+ // Deelnemer Turkije Het bewegingsmateriaal voor de performance 1+ van Bahar Temiz komt voort uit eerder groepswerk. In haar solo wijdt Temiz zich aan de resonanties van de afwezige dansers en de vraag hoe ze de ruimte en het materiaal van de anderen zichtbaar kan maken. Satu Tuomisto // Vimmaa // Deelnemer Groot-Brittannië Satu toont een work-inprogress van een stuk dat uiteindelijk door vier dansers wordt gedanst en in première zal gaan in Finland op 20 september 2012. Vimmaa is een extreem fysiek stuk voor vier dansers met een duetgebaseerde structuur. De choreografie is een precieze en zweterige mix van
35
beweging, emotie, ritme en karakter die reflecteert op wat we zien, voelen, lezen, zeggen en zijn voor elkaar in het leven. De duetten variëren van simpel tot dramatisch en van wreed tot delicaat. Inge van Bruystegem & Veronika Zott // korrespondenz // Deelnemers Oostenrijk Zott en Van Bruystegem zijn vriendinnen. Omdat ze hun manier van communiceren in twijfel trokken, keerden ze terug naar de ouderwetse manier van naar het postkantoor gaan en zo de „tijd ertussen‟ terug te brengen. Deze verzameling van woorden en tekeningen werd een getuigt van de tijd en de problemen van tijd op papier. Nu worden ze bijeen gebracht, samen met de brieven van anderen om de confrontatie aan te gaan. Deserteurs zijn niet toegestaan. Canan Yücel // My Motto // Deelnemers Turkije Canan Yücel: Could you endure guiding dichotomies of the social? AND, how? Mottoes, referring to popular idioms of quotidian life, are held as the reduplications made up of positive and negative extremes pressuring life into double binds. Whenever one is not the best, independent of lack of her intention to be, one falls deep into negative end of the dichotomy. My Motto is this cry for the right of being mediocre in movement; a movement that resist any ideal beyond itself.
Programma dinsdag 24 april
Radek Hewelt // untitled // Deelnemer Oostenrijk De economische crisis in het communistisch Polen van de jaren 80 dwong mij ertoe om mijn eigen “e-gitaar” te maken uit tennisrackets, visdraad en een cassetterecorder. Ik wilde een punk band en kon geen echte gitaar kopen. Na minder dan 30 jaar in een tijd van economische malaise en financiële bezuinigingen op kunst wordt het tijd dat oude vaardigheden terugkomen en ik het opnieuw doe. Deze keer om er een performance mee te maken! Cansu Ergin // Percolation (Süzülme) // Deelnemer Turkije De beweging van water gaat meestal via het oppervlak van de aardbodem naar beneden en komt uit in het grondwater. Op deze verborgen plek vind je angsten, je ontsnapping, je kwetsbaarheid, je passie en je transformatie. Rita Marcalo // When Night Falls // Deelnemer Groot-Brittannië When Night Falls is een stuk dat veel voorwaarden waarop het gepresenteerd wordt binnen EIM in twijfel trekt: het idee van het „toneel‟ als een plek voor dans; de toeschouwer/ publiek scheiding; 36
het idee dat werk getoond wordt voor een menigte; het idee van een prijs voor kaartjes; het idee dat de choreografie al bestaat voor de toeschouwer. In plaats daarvan is het een meeslepende éénop-één performance, in een donkere ruimte, waarbij de toeschouwer een instrument is bij het creëren (en benoemen) van de choreografie en er zelf een geldwaarde aan mag toekennen.
Marta Ziółek // SHOT // Deelnemer Nederland Drie performers zijn bezig met de relatie tussen degene die gezien wordt en degene die kijkt. Vanuit welke positie zien we en hoe beïnvloedt deze positie onze visie en lichamelijk gedrag? Door het gebruik van film wordt de choreografie een uitoefening van hallucinatie, projectie en meer zien.
Programma woensdag 25 april
Lea Martini // Paramount movement // Deelnemer Nederland Het stuk 'Paramount movement' is een duet van Rodrigo Sorbarzo en Lea Martini. “We are probing dance as an irrational reaction to events which go beyond our capacity of imagination. Man does permanently intervene in the environment and provokes infinite reactions. Artificial flooding, carpet bombs, boreholes in the ocean and nuclear explosions-being exposed to these mediated operations the body happen to be a resonating space of unforeseeable exorbitance. What do our bodies in paramount movement tell about something they cannot grasp?” (Lea Martini) Rachel Lopez de la Nieta // Untitled // Deelnemer Groot-Brittannië “Unpicking the „Reliability of a clear idea or directly perceivable theme, narrative or situation‟ Rachel will subject herself, a performer and an Audience to the changing nature of an event, predetermined or undetermined, and observe the actions and reactions of all participants, to highlight the choices we make in seeing.” Thibault Maillard // Countryside Landscape // Deelnemer Nederland Choreografie: Thibault Maillard en Camille Chappuis Performance: Camille Chappuis en Thibault Maillard Advies: Igor Dobricic Piano opname: Fabio Antoniello. Muziek: stukken van Francis Poulenc en Claude Debussy.
37
5.Bijlagen Bezoekcijfers SPRINGDANCE 2012 datum
maker
do 19 april
Russell Maliphant
vr 20 april
Russell Maliphant
za 21 april zo 22 april
Batsheva Dance Company Batsheva Dance Company
titel vst The Rodin Project The Rodin Project The Toxic Exotic… / HOUSE The Toxic Exotic … / HOUSE
zaal
cap
SSB DE amfi
616
SSB DE amfi
616
SSB DE amfi
deel AT
deel SSB
totaal
%
604
604
98%
306
221
527
86%
616
194
66
260
42%
616
228
71
299
49%
250
165
75
240
96%
300
96
8
104
35%
Violet
za 28 april
Meg Stuart Ari Benjamin Meyers & Sehgal
Symphony X
SSB DE amfi SSB DE tribune on stage SSB DE walking on stage
do 19 april
Ivo Dimchev
I-On
Theater Kikker GZ
172
53
53
31%
vr 20 april
I-On
Theater Kikker GZ
172
56
56
33%
(M)imosa
Theater Kikker GZ
162
147
147
91%
zo 22 april
Ivo Dimchev Harell, Bengolea, Chaignaud, Monteiro Freitas Harell, Bengolea, Chaignaud, Monteiro Freitas
(M)imosa
Theater Kikker GZ
162
70
70
43%
di 24 april
Kate McIntosh
untried untested
Theater Kikker GZ
154
62
62
40%
untried untested
Theater Kikker GZ
154
74
74
48%
SYLPHIDES
Theater Kikker GZ
172
98
98
57%
SYLPHIDES
Theater Kikker GZ
172
Maria & Robert
Theater Kikker KZ
70
57
57
81%
Theater Kikker KZ
70
37
37
53%
Theater Kikker KZ
70
57
57
81%
Sofia Dias & Vitor wo 25 april Roriz
Maria & Robert a gesture that is nothing but a threat a gesture that is nothing but a threat
Theater Kikker KZ
70
44
44
63%
vr 27 april
Kat Valastur
LANG
Theater Kikker KZ
70
64
64
91%
za 28 april
Kat Valastur
LANG
Theater Kikker KZ
70
52
52
74%
vr 20 april
LIGNA
The New Man
HadW
44
44
44
100%
za 21 april
LIGNA
The New Man Europe in Motion
HadW
44
17
17
39%
HadW
170
58
58
34%
do 26 april
za 21 april
wo 25 april Kate McIntosh Cecilia Bengolea & Francois vr 27 april Chaignaud Cecilia Bengolea & Francois zat 28 april Chaignaud Maria Hassabi & za 21 april Robert Steijn Maria Hassabi & zo 22 april Robert Steijn
di 24 april
Sofia Dias & Vitor Roriz
ma 23 april diverse makers
110
110
64%
38
wo 25 april Ibrahim Quraishi
Europe in Motion Europe in Motion Young Makers Marathon A Young Makers Marathon B Young Makers Marathon B Young Makers Marathon A My private Himalaya My private Himalaya
do 26 april
Martin Creed
Ballet No. 1020
Akademietheater
163
92
92
56%
vr 27 april
Martin Creed
Akademietheater
163
88
88
54%
za 21 april
Ibrahim Quraishi
Ballet No. 1020 Wild Life Take Away Station Wild Life Take Away Station
CM Studio
80
52
52
65%
CM Studio
80
80
80
100%
Video expositie
CM Studio
35
23
23
66%
Video expositie
CM Studio
35
29
29
83%
Video expositie
CM Studio
35
13
13
37%
Video expositie
CM Studio
35
19
19
54%
Video expositie Field Works: office Field Works: office Field Works: office 43 voorstellingen
CM Studio kantoor Centraal Museum kantoor Centraal Museum kantoor Centraal Museum
35
34
34
97%
44
18
18
41%
44
26
26
59%
44
18
18
41%
4.059
57%
wat
totaal
%
di 24 april
diverse makers
wo 25 april vr 27 april 14.00 vr 27 april 20.00 za 28 april 14.00 za 28 april 20.00
diverse makers
di 24 april
Ibrahim Quraishi
diverse makers diverse makers diverse makers diverse makers
zo 22 april
Ibrahim Quraishi Olafur Eliasson & Di 24 april 9 evenings Wo 25 Olafur Eliasson & april 9 evenings Olafur Eliasson & Do 26 april 9 evenings Olafur Eliasson & Vr 27 april 9 evenings Olafur Eliasson & Za 28 april 9 evenings Heine Avdal & ma 23 april Yukiko Shinozaki Heine Avdal & di 24 april Yukiko Shinozaki Heine Avdal & wo 25 april Yukiko Shinozaki 17 producties + EIM+YMM = 19
HadW
170
44
44
26%
HadW
170
36
36
21%
HadW
170
53
53
31%
HadW
170
60
60
35%
HadW
170
62
62
36%
HadW
170
66
66
39%
Akademietheater
163
55
55
34%
Akademietheater
163
57
57
35%
7.151
3.014
1.045
locatie
cap
aantal
Hoog Catharijne
550
525
550
100%
SSB Hekmanfoyer
50
28
28
56%
diverse makers
Skipping Dance Introductie hedend. dans EIM Dialoog sessies
HadW
14
14
14
100%
Do 19 april 19, 22, 28 april + 28 juni
Marie Snauwaart Domein Kunstkritiek (Perree&Schudel)
Fotofoor Masterclass Journalistiek schrijven
SSB Zocher foyer
300
300
298
99%
diverse locaties
10
8
8
80%
Vr 20 april
300
200
210
70%
SSB stage
25
19
19
76%
SSB stage
25
13
13
52%
Vr 20 april Vr 20, 21, zo 22 april
Bettina Masuch Russell Maliphant + Dickson Mbi
Fotofoor Dansworkshop amateurs Dansworkshop professionals Meeting studenten Fontys
SSB Zocher foyer
Vr 20 april
Marie Snauwaart Russell Maliphant Company Russell Maliphant Company
Hekmanfoyer
30
13
13
43%
CLUB STRAAT
de Dansvloer
25
24
24
96%
RANDPROGR Zo 25 maart Zo 15 april Di 17 - Za 21 april
Vr 20 april
door wie Dance Works Rotterdam Annabel van Baren
39
Vr 20 april
Russell Maliphant Bettina Masuch
Inleiding The Rodin Project
Bettina Masuch diverse geïnteresseerden
SSB Hekmanfoyer
50
40
40
80%
Flits intro LIGNA participatie skipping dance Skipping Dance XL Introductie hedend. dans
HadW
44
44
44
100%
cartesiusweg
75
50
50
67%
Neude
1.000
950
800
80%
SSB Hekmanfoyer
50
50
50
100%
Voguing party Flits intro MIMOSA Flits intro Robert&Maria Talkshow Springdance 2012 Dansworkshop amateurs Dansworkshop professionals
Theater Kikker GZ
150
123
123
82%
Theater Kikker foyer Theater Kikker trap beneden
172
147
147
85%
70
57
57
81%
SSB Hekmanfoyer
50
25
25
50%
SSB stage
25
16
16
64%
SSB stage
25
26
26
104%
Ma 23 april Maria & Robert
Introductie EIM
HadW
170
58
58
34%
a 23 april
EIM partners
HadW
30
25
25
83%
Di 24 april
Bettina Masuch
Theater Kikker foyer
170
57
57
34%
Di 24 april
Bettina Masuch
After talk EIM Flits intro Sofia & Vitor Flits intro Ibrahim Quraishi
Akademietheater
163
55
55
34%
Di 24 april
Maria & Robert
Introductie EIM
HadW
170
44
44
26%
Di 24 april Wo 25 april Wo 25 april Wo 25 april
EIM partners
HadW
50
25
25
50%
Ibrahim Quraishi
After talk EIM Kijkje achter de schermen
Akademietheater
10
10
10
100%
Maria & Robert
Introductie EIM
HadW
170
36
36
21%
EIM partners Bettina Masuch, Brendan Dougherty
After talk EIM
HadW
50
25
25
50%
SSB Hekmanfoyer
75
75
75
100%
Akademietheater
170
92
92
54%
Akademietheater
170
92
92
54%
Centrum
30
30
30 100%
Centrum
30
37
37 123%
HadW
50
25
25
50%
Theater Kikker foyer
70
64
64
91%
Theater Kikker foyer
170
98
98
58%
Akademietheater
170
88
88
52%
Neude
1.000
950
950
95%
Za 28 april
STRAAT lokale STRAAT dansers
Speed dating Flits intro Kat Valastur Flits intro Cecilia & Franc nagesprek Martin Creed STRAAT happening Participation STRAAT
neude
75
75
75
100%
Za 28 april
Jochem Naafs
Flits intro Kat
Theater Kikker foyer
52
52
74%
Vr 20 april Za 21 april Za 21 april Za 21 april
Andre Gingras Annabel van Baren
Za 21 april
SNDO + Got Skills
Za 21 april
Bettina Masuch
Za 21 april
Bettina Masuch
Zo 22 april Zo 22 april Zo 22 april
Do 26 april Do 26 april
B. Masuch, A. van Baren, I. Quraishi Batsheva Dance Company Batsheva Dance Company
Vr 27 april
Jochem Naafs Bregje van Woensel Expodium ism SNDO Expodium ism SNDO Young Makers Marathon
Vr 27 april
Bettina Masuch
Vr 27 april
Bettina Masuch Bregje van Woensel
Do 26 april Do 26 april Vr 27 april
Vr 27 april Za 28 april
Inleiding Violet Meg Stuart Flits intro Martin Creed nagesprek Martin Creed Nightwalkers #SD Nightwalkers #SD
40
Za 28 april
Zo 29 april
Jochem Naafs Young Makers Marathon Dansers, crew, bezoekers etc. Springdance / Laura Karreman Springdance / Laura Karreman
Zo 29 april
BAK
Za 28 april Za 28 april Za 28 april
TOTAAL
activiteiten:
Valastur
70
Flits intro Cecilia & Fran Theater Kikker foyer
170
Speed dating
HadW
50
Goodbye party
HadW bingo place
200
Symposium
SSB Hekmanfoyer
30
18
Symposium finissage expo Schlingensief
SSB Blauwe Zaal
30
BAK
50
46 activit
6.633
43+46 = 89
13.784
110
110
65%
30
30
60%
183
183
92%
18
60%
14
14
47%
50
50
-
4.973
100%
75%
9.032
41
Overzicht cijfers 2009-2012 jaar 2009 2010 2011 2012 jaar 2009 2010 2011 2012 gem zaal bezetting in % 2009 2010 2011 2012 Aantal vst per zaaltype
2009 2010 2011 2012
aantal producties 19 17 17 19 gem zaalbezetting absoluut (alleen vst) 121 98 130 94 SSB DE 59% 81% 45% 55%
SSB BZ 69% 71% -
Grote zaal (SSB DE) +/- 500 stoelen 6 1 6 6
aantal vst 38 27-3 afgelast=24 29 43 aantal bezoeken voorstellingen 4584 2342 3769 4059
Kikker GZ
Kikker KZ
69% 60% 63% 51%
88% 98% 93% 74%
aantal randprogr. 30 22 15 46
aantal bezoeken randprogramma 2420 1672 1333 4973
Akademie theater 42% 83% 73% 45%
HadW
CM
40% 49% 47% 34%
62% 62% 67%
totaal 7004 4014 5102 9032 Nico lai 62% 89% -
totaal 60% 68% 58% 57%
Midden zaal (Akademie, Kikker GZ, HadW, BZ SSB) +/- 170 stoelen
Kleine zaal (Kikker KZ) +/- 70 stoelen
Overig (CM, Nicolai etc
totaal
16 13 16 19
7 9 7 8
9 1 0 10
38 24 29 43
42
Mediawaarde festivals 2012, 2011, 2010
Totaal aantal artikelen (print) landelijke dagbladen Vakbladen regionale kranten lokale kranten glossy's Uitgaansbladen Opiniebladen Internationaal diverse bladen Print vooraankondigingen artikel vooraankondigingen kort Recensies Online aantal video interviews vooraankondigingen online en nieuwsbrieven derden
radio en tv recensies recensies print recensies online beeldrecensies
2012 € 309.840
2011 € 322.231
2010 € 228.444
15 7 10 6 8 5 1 8 9 69
21 3 8 4 5 4 1 6 0 52
19 3 10 1 5 3 1 6 0 48
15 46 8 69
9 31 12 52
11 27 10 48
3
9
0
101 104
20?
3x radio: FunX / RTV U tv: Cultura24
104 113 radio: FunX en RTV Utrecht tv: Opium (6,8min) € 40.800,00
8 35 4 47
12 14 8 34
10 9 0 19
€ 19.959
€19.959
nav persreis Volkskrant Parool NRC Telegraaf Elsevier
Totaal
€ 7.232 € 29.571 € 19.724 € 14.087 € 70.614
€ 19.178 € 11.077 € 14.087 € 34.046
€ 50.216
43
Een greep uit de persquotes van SPRINGDANCE 2012 „Zo simpel, zo wonderschoon, zo suggestief. Zoals het werk van Rodin kan zijn. (…) Bettina Masuch flikt het weer. Was de openingsvoorstelling Sideways Rain van Alias vorig jaar een van de beste voorstellingen van afgelopen dansseizoen (of misschien wel de beste), met Rodin Project heeft Masuch opnieuw een ijzersterke opener. The Rodin Project vormt dan ook de belichaming van de rode draad van de editie van dit jaar: het snijvlak van dans en beeldende kunst. ‟ (De Theaterkrant, Bregtje Schudel) ***** sterren
„Het slot is meteen een van de fraaiste momenten uit de choreografie: een vrouw is omwikkeld met een laken, ze draait en draait en verliest zo haar laken. Naakt, op de rug gezien, schrijdt ze het toneel af, uiteraard weer prachtig uitgelicht.‟ (Elsevier, Irene Start) „Nu maakt de Canadees/Britse choreograaf Russell Maliphant ook nog een draak van een
voorstelling op basis van de robuuste lichamelijkheid van zijn beroemde sculpturen. (…) Het lijkt een gymnasiumklas die voor de Griekse les een dans heeft ingestudeerd.‟ (Volkskrant, Annette Embrechts) * ster
„De openingsvoorstelling van Russell Maliphant was een weinig fantasierijke en gewaagde interpretatie van de beelden van Auguste Rodin. Zeker voor een festival als Springdance, dat pretendeert de dans van morgen te presenteren, was het te braaf.‟ (NRC, Francine van der Wiel) ** sterren
'Het meest eigenzinnige optreden is van Bulgaar Ivo Dimchev. (…) Dat zijn rare voorwerpen: een balkje op twee pootjes, of een met stof omwonden spiraal. Dimchev laat er zijn blondgepruikte alter ego op los, brullend, knielend, lebberend en - opmerkelijk goed - zingend. Volkomen maf en onbegrijpelijk, soms geestig, maar geen komedie. Een voorstelling waar je ook nu nog van opkijkt.' (NRC, Francine van der Wiel)
'Daardoor zijn de woordenreeksen in deze voorstelling zo geestig. In hoog tempo tippen Dias en Roriz allerlei betekenissen aan, zonder erbij stil te staan. De betekenis vliegt zo weer weg. Dit geeft je een duizelingwekkend gevoel, alsof je met enorme vaart door het universum gezwiept wordt.' (Cultureel persbureau De Dodo, Maarten Baanders over A gesture is nothing but a threath)
'Pure camp met een enorme theatrale intelligentie in (M)IMOSA, waarin vier flamboyante drag queens om aandacht vragen. (…) De houding van de '(M)IMOSA trilt nog lang na. Dit is een compromisloze, grillige theaterervaring.' (Cultureel persbureau De Dodo, Daniel Bertina) 'De houding van de acteurs en het geraffineerde tempo, waarin de scènes worden opgebouwd en afgebroken, zorgen ervoor dat iedere dramatisering achterwege blijft. Ook het ronduit geweldige geluidsdecor van s.m. snider en Norscq bestaat uit een aaneenschakeling van subtiele 44
understatements.' (Cultureel persbureau De Dodo, Fransien van der Put over My Private Himalaya) „De suggestie van een droom roept referenties op met balletsprookjes, maar de inhoud en esthetiek van HOUSE duiden eerder op de hedendaagse dans scene. En dat is precies was Eyal en Behar doen, de stuwende kracht van de choreografie is stevig ingebed in heldere structuren en leidt tot een verbroedering van academische dans en dance.‟ (De Theaterkrant, Marcelle Schots) *** sterren
„De vijf dansers zijn uitmuntend, hoewel de beeldenparade ontwikkeling mist en daardoor blijft steken in een sfeervolle schets.‟ [over Yasmeen Godder / Batsheva] (…) „Huischoreograaf Sharon Eyal en Gai Behar gooien in het spannende HOUSE met strak gecomponeerde beelden de vraag op tafel wat een lichaam welbeschouwd is. Gekleed in bodysuits die iedere glooing accentueert, vertellen dertien dansers een verhaal over vorm, over „body sculptures and sculptured bodies‟, het thema van het festival.‟ (Volkskrant, Mirjam van der Linden) *** sterren
'Prachtig is het moment wanneer D'Anna zijn vader vliegend laat balanceren op zijn voeten. De Parkin'son zou dan zomaar een nieuw soort levensboom kunnen zijn, een zoon-stut-vaderboom.' (De Volkskrant, Annette Embrechts over Parkin‟son) **** sterren
„Zeldzaam knappe en exceptionele voorstelling LANG van Kat Valastur slaat je lam van verwondering en zuigt je mee in maalstroom.‟ (Cultureel Persbureau De Dodo, Ruben Brugman)
'In zijn vijf kwartier durende bijdrage aan Springdance amuseert Creed het publiek door licht chaotisch van instrument te wisselen en zijn punkbandje van vijf muzikanten aan te sturen als een verwarde groepsleider. Hij ontdoet alles van kunstzinnige zwaarte. (...) Het is de humor van absurd doorgevoerde logica.' (De Volkskrant, Annette Embrechts) *** sterren Het festival Springdance heeft zich altijd op de grens van dans en performancekunst, van dans en theater begeven, en de voorstellingen dinsdag waren daarvan een perfect voorbeeld. (…) 'Office in de serie Field Works is een heerlijk luchtig, uiterst precies getimed en geconstrueerd werkje. ' (De Volkskrant, Mirjam van der Linden) *** sterren
„Dans in de strikte zin was ook ‟s avonds schaars. In a gesture that is nothing but a threat gaan woorden aan de haal met de lijven van Sofia Dias en Vitor Roriz. Met een dictie om u tegen te zeggen, stroomt er een waterval aan letters, klanken en klemtonen uit hun mond die in razendsnelle herhaling tot telkens andere betekenissen vervloeien. (…) Hoe knap ook, dit hectische relatiedrama gaat te lang door op dezelfde vondst.‟ (Volkskrant, Mirjam van der Linden) *** sterren
45
„Het openingsbeeld [van Untried Untested] is subliem: op een vloer van lichtbruin pakpapier dartelen zwarte balonnen in de wind van een ventilator. (….) De wondere speelwereld wordt geleidelijk aan een unheimisch slagveld. (…) Absoluut te lang, maar wel zeer fascinerend in zijn visuele kracht en eigenaardigheid.‟ (De Volkskrant, Mirjam van der Linden) *** sterren
„De verwachtingen van de voorstelling Work No. 1020 Ballet waren hooggespannen. De Britse Martin Creed deed flink wat stof opwaaien in de beeldende kunst. Met hem haalt Springdance een interessante kunstenaar in huis die een dialoog met ballet aangaat. (…) Work No. 1020 Ballet is aanvankelijk vermakelijk, maar ook vrijblijvend. De indruk die het meest beklijft is de overtuigingskracht van Creed zelf, die als performer en muzikant helemaal thuis is op het toneel.‟ (De Theaterkrant, Marcelle Schots) *** sterren
„Het laatste deel van Violet kent een prachtig, veelkleurig, bijna tropisch licht. (…) Zwaaiende armen, draaiende torso‟s en opnieuw de onverwachtse flits. Stilte. Verrassend. Op die momenten spreekt Violet alle zintuigen aan en zit je aan het einde van het stuk weer rechtop in je stoel.‟ (De Theaterkrant, Moos van de Broek) **** sterren
„Schier eindeloos lijken de associaties die choreografe Kate McIntosh in haar voorstelling Untried Untested oproept. In 2009 was ze al eens te zien in Utrecht tijdens Festival a/d Werf met Dark Matter, nu staat ze in de laatste editie van het dans en performance festival Springdance. Als de gedeelde fascinatie van beide festivals voor deze intrigerende maakster een voorbode is van hun toekomstplannen, is dat veelbelovend. (…) Untried untested is inventief en geestig en soms beangstigend.‟ (De Theaterkrant, Marcelle Schots) *** sterren
'De parel van het festival zat ook in het laatste weekend, in de kleine zaal van Kikker. LANG van Kat Válastur is hypnotiserende dans met een grote beeldende kwaliteit, dubbel raak dus.' (De Volkskrant, Mirjam vd Linden) **** sterren
'Een betere afsluiting van 34 jaar Springdance had het festival zich niet kunnen wensen. Alle multi-, inter- of überdisciplinaire ontwikkelingen van de afgelopen decennia blijken uiteindelijk terug te vloeien in dat ene concept dat choreografie heet. Tekst en context verbonden door de bewegingen van alle aanwezigen op die elkaar implicerende assen van ruimte en tijd. Dat is dans. Laten we hopen dat nieuwe Springfestival net zulke intelligente verassingen weet te programmeren.' (Cultureel persbureau De Dodo, Fransien van der Put)
'Het was een spectaculair, spannend slot van de allerlaatste editie van Springdance: Symphony X, een minimalistische stuwende maar ook jazzy swingende compositie van Ari Benjamin Meyers.' (De Volkskrant, Mirjam van der Linden) **** sterren 46
PERSBERICHT Utrecht, januari 2012
SPRINGDANCE 2012 – dans en beeldende kunst Internationaal festival hedendaagse dans & performance Van 19 tot 29 april 2012 vindt in Utrecht de 28e editie van SPRINGDANCE plaats, het internationale toonaangevende festival voor hedendaagse dans en performance. Dit jaar legt SPRINGDANCE de focus op de interactie tussen hedendaagse dans en de beeldende kunsten:
sculptured bodies & body sculptures. Tien dagen lang staat de binnenstad van Utrecht in het teken van dans. Het festival presenteert vernieuwende en spraakmakende voorstellingen van vooruitstrevende choreografen en jong choreografietalent uit onder meer Groot-Brittannië, Duitsland, België, Portugal, VS, Israël, Turkije en Nederland. Daarnaast is er een uitgebreid randprogramma met speeddating met choreografen, danshappenings, inleidingen, dansworkshops en een vaksymposium voor professionals over Europese netwerken in de hedendaagse dans. Dans en beeldende kunst De rode draad door het programma van SPRINGDANCE 2012 is de crossover tussen dans en beeldende kunst: sculptured bodies & body sculptures. SPRINGDANCE signaleert een trend waarbij beeldend kunstenaars het kunstobject achter zich laten en zich meer richten op performance; ze introduceren tijd, ruimte, beweging en levende hoofdpersonen in hun werk, terwijl choreografen experimenteren met objecten en het dansende lichaam als beeldhouwwerk. Ze laten hun publiek meedoen in sociale sculpturen en choreografieën die moeilijk te kwalificeren zijn omdat ze niet sec binnen de strikte categorieën dans, beeldhouwwerk, of installatie vallen. SPRINGDANCE 2012 presenteert werk van beeldend kunstenaars als Tino Sehgal en Martin Creed en van choreografen als Russell Maliphant, Meg Stuart, Ivo Dimchev en Ibrahim Quraishi. Het festival sluit af met een tweedaags marathonprogramma waarin jonge talentvolle choreografen van de dansopleidingen uit Nederland en België hun eigen werk tonen. Opening Het festival opent op donderdag 19 april 2012 in de Stadsschouwburg Utrecht met de nieuwste voorstelling van choreograaf Russell Maliphant (Groot-Brittannië) getiteld The Rodin Project. Voor deze productie liet Maliphant zich inspireren door de grote Franse beeldhouwer Rodin. „It's the
energy and twisting of his forms that inspires me. I think there's a sense of movement in the sculptor's strength that can be captured. And instead of rendering it in two dimensions, dance can do it in three.‟ Maliphant werkt samen met een groep uitzonderlijke dansers, afkomstig uit de hedendaagse en de urban dans scene. Hij gebruikt invloeden uit de streetdance-vormen „popping‟ en „breaking‟ en smeedt het samen met zijn eigen danstaal van vloeiende en dynamische vormen.
47
Over SPRINGDANCE SPRINGDANCE staat internationaal bekend als het platform voor nieuwe ontwikkelingen in de hedendaagse dans en performance en heeft een belangrijke voortrekkersrol in de presentatie van internationale dansmakers. Wereldwijd is SPRINGDANCE één van de belangrijke showcases voor het nieuwe denken in de dans. Het festival loopt voorop bij de introductie van (jonge) internationale dansmakers, onder meer met een uniek talentontwikkelingsprogramma voor jonge choreografen (Europe in Motion). Voorjaarsfestivals Utrecht Utrecht luidt het festivalseizoen in met vier internationale festivals in het voorjaar. Tweetakt www.tweetakt.net, Springdance www.springdance.nl, Festival a/d Werf www.festivalaandewerf.nl en Kaap www.kaapweb.nl presenteren op verschillende plaatsen in de stad toonaangevende voorstellingen op het gebied van theater, hedendaagse dans en performances, muziek, games en beeldende kunst.
noot voor redactie // high res foto‟s van de openingsvoorstelling zijn te downloaden op www.springdance.nl // voor het wachtwoord, meer informatie en interviews kunt u contact opnemen met Pieta Koopman (hfd marketing) of Marcel Tichelaar (pers & publiciteit): 030-233 20 32 /
[email protected] // meer informatie over het volledige festivalprogramma volgt eind januari 2012.
48
PERSBERICHT Utrecht, februari 2012
SPRINGDANCE 2012 // dans en beeldende kunst beeldend kunstenaars maken performances op dansfestival Van 19 tot 29 april 2012 vindt in Utrecht de 28e en tevens laatste editie van SPRINGDANCE plaats, het internationale toonaangevende festival voor hedendaagse dans en performance. Volgend jaar fuseert SPRINGDANCE met Festival a/d Werf om hét nieuwe podiumkunstenfestival van Utrecht te vormen. Dit jaar legt SPRINGDANCE nog de focus op de interactie tussen hedendaagse dans en de beeldende kunsten: sculptured bodies & body sculptures. Toonaangevende beeldend kunstenaars zoals Martin Creed (GBR) en Tino Sehgal (DEU) tonen tijdens SPRINGDANCE performances in het theater en introduceren tijd, ruimte en beweging in hun werk. Hedendaagse choreografen werken met het dansende lichaam als beeldhouwwerk en object, geïnspireerd door het werk van bijvoorbeeld Rodin of Franz West. Openingsvoorstelling is The Rodin Project van choreograaf Russell Maliphant (GBR) die zich liet inspireren door de grote Franse beeldhouwer Rodin. Zoals Maliphant zelf zegt: ‘It's the energy and
twisting of his forms that inspires me. I think there's a sense of movement in the sculptor's strength that can be captured. And instead of rendering it in two dimensions, dance can do it in three .’ Maliphant smelt invloeden uit de streetdance en zijn eigen hedendaagse danstaal samen tot een vloeiend en dynamisch geheel.
Beeldend kunstenaars in het theater Turner prize winnaar Martin Creed (GBR) raakte na zijn Work No. 850 in de Tate gefascineerd door ballet en besloot een voorstelling te maken met klassieke balletdanseressen: Work no 1020 Ballet. In dit stuk brengt hij het fenomeen beweging terug tot meer tastbare elementen en gebruikt alleen de vijf basisposities uit het klassieke ballet. Aan iedere balletpositie is een toonhoogte verbonden, wat de basis levert voor een muzikale compositie. Door de dansers te beperken, schept Creed een strak kader waarbinnen hij de veranderende effecten van tijd, snelheid en richting onderzoekt. Beeldend kunstenaar Tino Sehgal (DEU) werd door componist Ari Benjamin Meyers (DEU) gevraagd diens Symphony X te ensceneren. In plaats van een traditionele orkest publiekssetting wilde Meyers een uitvoering die meer recht doet aan de interactie tussen musici en publiek. Samen met Sehgal werkt hij op dit moment in Berlijn aan deze nieuwe uitvoering die op zaterdag 28 april tijdens SPRINGDANCE haar wereldpremière beleeft.
Sculptured bodies & body sculptures Choreograaf Ivo Dimchev (BUL/BEL) werd door de Oostenrijkse kunstenaar Franz West gevraagd een voorstelling te maken met diens pass-stücke uit de jaren „70 als uitgangspunt, alledaagse gebruiksvoorwerpen zonder enig nut. Dimchev gaat er in zijn solo I-on mee aan de haal en manipuleert en verminkt ze. Dit tot groot genoegen van Franz West zelf. De in Nederland woonachtige Ibrahim Quraishi (PAK/USA) is zowel beeldende kunstenaar als choreograaf. SPRINGDANCE toont twee werken van hem. De installatie performance Wild Life Take Away Station en de wereldpremière van zijn stuk My Private Himalaya. In deze voorstelling laat Quraishi duidelijk zijn beeldende kunst kant zien door op het toneel lichamen en objecten te verenigen, die elkaars gelijke worden in gebruik en energie. Hij creëert een fascinerend spel waarin niets een eenduidige betekenis draagt. In het Centraal Museum is een dubbele video expositie te zien. In Movement Microscope van beeldend kunstenaar Olafur Eliasson (NOR/DEU) komen slow-motion beweging, alledaagse bewegingen en de realiteit van alledag prachtig samen. In Eliassons werkstudio in Berlijn integreren twaalf dansers in zijn kantoorbestaan, waarbij ze de dagelijkse flow van materialen, ideeën en structuren een nieuwe vorm geven. 9 evenings: Theatre and Engineering is een serie films van baanbrekende performances van choreografen, componisten en beeldend kunstenaars als Yvonne Rainer, Lucinda Childs, Deborah Hay, Steve Paxton en Robert Rauschenberg. 49
noot voor de redactie // Voor meer informatie, beeldmateriaal, perskaarten en interviewaanvragen kunt u contact opnemen met Marcel Tichelaar (pers en publiciteit Springdance) via
[email protected] of 030-233 20 32 // www.springdance.nl
50
PERSBERICHT Utrecht, maart 2012
Festival SPRINGDANCE 2012 // 19-29 april
van beeldhouwwerk tot breakdance en vogue Van 19 tot 29 april 2012 vindt in Utrecht de 28e en tevens laatste editie van het internationale dansfestival SPRINGDANCE plaats. Volgend jaar fuseert het festival met Festival a/d Werf. Voor deze laatste editie staat de relatie tussen dans en beeldende kunst centraal. Hoogtepunten zijn onder meer The Rodin Project met sterdanser en breakdancer Dickson Mbi die o.a. danste in videoclips van Madonna en Robbie Williams en toerde met Kylie Minogue; en een speciale Voguing Party met late night performances en een catwalk battle in een choreografie van de Utrechtse Voguing specialist Patrick Karijowidjojo. Ook de Skipping Dance XL wordt bijzonder: choreograaf André Gingras maakt een massaversie van zijn guerillaperformance als Flash Mob, samen met inwoners van Utrecht die van touwtjespringen houden.
The Rodin Project // do 19 april Stadsschouwburg Utrecht // festivalopening Geïnspireerd door het werk van beeldhouwer Auguste Rodin toont de Britse choreograaf Russell Maliphant het lichaam vanuit iedere denkbare hoek, 360 graden in de rondte. De hedendaagse dansers van zijn eigen gezelschap staan samen met een groep uitzonderlijke breakdancers op het podium. Een van die breakdancers is Dickson Mbi, een beroemdheid in de Europese urban dance scene. Maliphant: “Ik wist dat ik voor The Rodin Project een ander soort mannelijke dansers nodig
had. Dansers die meer „gewicht‟ in hun dans leggen. Waarbij met name Dickson Mbi, die in popping is gespecialiseerd, ook nog eens heel fraai zijn bewegingen kan „bevriezen‟, alsof hij een levend standbeeld is. (..) Ik was niet uit op een demonstratie van kunstjes, ik heb de elementen van hiphopdans ontrafeld en gekeken hoe ik die met elementen van mijn eigen vloeiende, meer lichte bewegingstaal tot een nieuw geheel kon smeden. De dansers hebben allemaal hun eigen kleur en kwaliteit, net als de beelden van Rodin”. Vogue invloeden in voorstelling (M)IMOSA // za 21 en zo 22 april Theater Kikker Uit New York komt de voorstelling (M)IMOSA die geïnspireerd is op voguing, de alternatieve dansvorm uit New York. Voguing (groot geworden door Madonna‟s hit in 1990) is momenteel aan een opmars bezig. De eerste Nederlandse editie van het magazine Vogue is net verschenen en recentelijk is een fotoboek over de opkomst van de voguing scene met bijbehorende cd met vogue muziek gepubliceerd. De voorstelling (M)IMOSA in SPRINGDANCE staat bol van glitter en glamour, een mix van dansstijlen, muziek en extravagante outfits. Na afloop van de voorstelling vindt op za 21 april een speciale Voguing Party plaats in Theater Kikker. Met diverse late night performances, 51
voguing muziek en een catwalk battle tussen dansers van de SNDO dansopleiding in Amsterdam en van de Fashion Department, Artesis Hogeschool Antwerpen. Dit in een choreografie van de Utrechtse voguing danser Patrick Karijowidjojo, bekend van het winnende team van The Ultimate Dance Battle. Skipping Dance XL // flash mob met Utrechters op de Neude // za 21 april Speciaal voor het festival maakt choreograaf André Gingras van Dance Works Rotterdam een XL versie van zijn guerrilla performance Skipping Dance met inwoners van Utrecht. Aanstaande Culturele Zondag 25 maart is alvast een voorproefje te zien in Hoog Catharijne om 14, 15 en 16 uur. Aan de XL versie van deze Flash Mob in april kan Iedereen die van touwtjespringen houdt en een beetje conditie heeft meedoen. Danservaring is niet nodig! Meld je aan via springdance.nl SPRINGDANCE 2012 bevat bijna 40 voorstellingen op diverse locaties in de stad. Ook is er een uitgebreid randprogramma met speeddating, danshappenings, inleidingen en dansworkshops. Hulp nodig bij het kiezen van een voorstelling? Vul de Springdance Kijkwijzer in op www.springdance.nl/kijkwijzer en krijg een persoonlijke top 5 van voorstellingen die passen bij jouw smaak. noot voor redactie // high res foto‟s van alle voorstellingen zijn te downloaden op www.springdance.nl // voor het wachtwoord, meer informatie en interviews kunt u contact opnemen met Marcel Tichelaar (pers & publiciteit): 030-233 20 32 /
[email protected]
52
PERSBERICHT Utrecht, 2 mei 2012
Laatste editie SPRINGDANCE sluit af met hoogtepunt Internationale dansprogrammering volgend jaar te zien in nieuw festival Zaterdag 28 april sloot de 28e en allerlaatste editie van het internationale dansfestival SPRINGDANCE af met een bijzonder programma: het concert Symphony X van Ari Benjamin Meyers die samen met de toonaangevende beeldend kunstenaar Tino Seghal publiek en musici vermengde in een choreografie op het podium van de Stadsschouwburg Utrecht. Het perfecte slot van een festival dat de afgelopen jaren de grenzen van de dans op alle mogelijke manieren opzocht. De fusie met Festival a/d Werf naar een nieuw podiumkunstenfestival met dans, performance, theater en alle crossovers daartussen is daarmee een zeer natuurlijke keuze. SPRINGDANCE toonde als hét internationale dansfestival van Nederland in Utrecht 38 voorstellingen met 180 performers uit 19 landen op verschillende locaties in de stad, met twee wereldpremières en verder Nederlandse premières. Het programma varieerde van grote producties zoals The Rodin Project van de Britse Russell Maliphant Company in de Stadsschouwburg Utrecht, tot aan pareltjes in de kleine zaal van Theater Kikker zoals die van de Griekse Kat Valastur. SPRINGDANCE bracht traditiegetrouw ook het werk van jonge makers: met werk van twaalf Europese makers in Europe in Motion en - nieuw dit jaar – van Belgische en Nederlandse netafgestudeerde makers in de Young Makers Marathon, waar de in Nederland werkende Italiaanse Giulio d‟Anna bijvoorbeeld uitblonk met zijn stuk Parkin‟Son dat reeds vijfmaal internationaal is doorverkocht. 2013 en verder Volgend jaar zal door de fusie met Festival a/d Werf de internationale dansprogrammering in een nieuw podiumkunstenbreed festival te zien zijn van 16 t/m 25 mei, met een bijzondere aftrap op woensdag 17 april in het kader van de Vrede van Utrecht. Meer informatie over het nieuwe festival volgt de komende maanden.
noot voor redactie // high res foto‟s van het festival zijn te downloaden op www.springdance.nl // voor het wachtwoord en aanvullende informatie kunt u contact opnemen met Pieta Koopman of Marcel Tichelaar / pers & publiciteit: 030-2332032 /
[email protected]
53