ISSN 1831-0915
Speciaal verslag nr. 1
2010
EUROPESE REKENKAMER
Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
NL
Speciaal verslag
nr. 1
2010
Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd? (uitgebracht krachtens artikel 287, lid 4, tweede alinea, VWEU)
EUROPESE REKENKAMER
EUROPESE REKENKAMER 12, rue Alcide De Gasperi 1615 Luxemburg LUXEMBURG Tel. +352 4398-1 Fax +352 4398-46410 E-mail:
[email protected] Internet: http://www.eca.europa.eu
Speciaal verslag
nr. 1
2010
Meer gegevens over de Europese Unie vindt u op internet via de Europaserver (http://europa.eu). Catalografische gegevens bevinden zich aan het einde van deze publicatie. Luxemburg: Bureau voor publicaties van de Europese Unie, 2010 ISBN 978-92-9207-690-0 doi:10.2865/73184 © Europese Unie, 2010 Overneming met bronvermelding toegestaan. Printed in Luxembourg
3
INHOUD Paragraaf
Afkortingen
Verklarende woordenlijst
I-VII
Samenvatting
1-12
Inleiding
13-20
Reikwijdte en aanpak van de controle
13-14
Voornaamste controledoelstelling
15-20
Aanpak en methodologie van de controle
21-78
Opmerkingen
21-38 Heeft de Commissie, met inachtneming van de internationale beste praktijken, een goede aanpak ontwikkeld voor de controles op vereenvoudigde procedures en heeft zij toegezien op de correcte toepassing van vereenvoudigde procedures en de controles daarop? 22-26 De oorspronkelijke regelgeving was ontoereikend maar werd verbeterd vanaf begin 2009 27-31 Verplichte toepassing van geautomatiseerde risicoanalyse is nog niet ingevoerd 32-33
Richtsnoeren voor controles achteraf zijn nog niet volledig
34-38 In 2008 verrichtte de Commissie voor het eerst specifieke inspecties van vereenvoudigde procedures 39-78 Volgen de lidstaten een goede, gestandaardiseerde aanpak voor controles op vereenvoudigde procedures en zijn deze controles doeltreffend? 40-62 De lidstaten volgden hun eigen aanpak met verschillen in iedere fase van de controles 63-78 79-91
Ondoeltreffende controles in de lidstaten Conclusies en aanbevelingen
81-84 Heeft de Commissie een goede aanpak ont wikkeld voor de controles op vereenvoudigde procedures en heeft zij toegezien op de correcte toepassing van vereenvoudigde procedures en de controles daarop? 85-91 Volgen de lidstaten een goede, gestandaardiseerde aanpak voor controles op vereenvoudigde procedures en zijn deze controles doeltreffend? Bijlage I Bijlage II
– Overzicht van de kenmerken van vereenvoudigde procedures – Controlemodel van de Europese Rekenkamer betreffende vereenvoudigde procedures Bijlage III – Overzicht van de bevindingen betreffende de negen gecontroleerde lidstaten Bijlage IV – Overzicht van fouten in de steekproeven
Antwoorden van de Commissie Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
5
AFKORTINGEN
AEO: Authorized Economic Operator (geautoriseerd marktdeelnemer) CRMF: Common Risk Management Framework (gemeenschappelijk kader voor risicobeheer) DG BUDG: Directoraat-generaal Begroting DG TAXUD: Directoraat-generaal Belastingen en douane-unie EU: Europese Unie DP: Domiciliëringsprocedure PVA: Procedure van vereenvoudigde aangifte TCDW: Toepassingsbepalingen bij het communautair douanewetboek TEM: Traditionele eigen middelen WDO: Werelddouaneorganisatie
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
6
VERKLARENDE WOORDENLIJST
Aanbrengen van goederen bij de douane: mededeling aan de douaneautoriteiten van de aankomst van de goederen bij het douanekantoor of op enige andere, door de douaneautoriteiten aangewezen of goedgekeurde plaats. Aangifte/douaneaangifte: handeling waarbij een persoon het voornemen kenbaar maakt goederen onder een bepaalde douaneregeling te plaatsen. Aansluitingscontrole: een controle tussen de vereenvoudigde aangifte (PVA) of de boeking in de administratie van de handelaar (DP) en de aanvullende verklaring. De controle kan een gegevensgerichte controle omvatten op afzonderlijke punten (nauwkeurigheid) en/of verzekeren dat alle vereenvoudigde verrichtingen zijn opgenomen in een aanvullende aangifte (volledigheid). Certificaat van oorsprong: een verplicht document bij het claimen van een preferentieel douanetarief dat ingevuld dient te zijn door de exporteur van de goederen (bijv. EUR.1, formulier A, factuurverklaring). Controle achteraf: het controleren van handelaren door onderzoek van hun boekhouding, stukken en systemen om de naleving van douaneregelgeving te waarborgen en de risico's te beoordelen die zijn verbonden aan hun zakelijke activiteiten. Controles/douanecontroles: specifieke handelingen die worden verricht door de douaneautoriteiten ter waarborging van de correcte toepassing van douaneregelgeving; dergelijke handelingen kunnen het onderzoeken van goederen omvatten, het verifiëren van aangiftegegevens alsmede van het bestaan en de authenticiteit van elektronische of schriftelijke documenten, het onderzoeken van de boekhouding van ondernemingen en andere stukken, het inspecteren van vervoermiddelen, het inspecteren van bagage en andere soortgelijke handelingen. Controle op stukken: een controle betreffende de juistheid, volledigheid en geldigheid van informatie die is opgegeven in de douaneaangifte (bijv. beschrijving van goederen, waarde, hoeveelheid) of andere documenten (bijv. invoervergunningen, certificaten van oorsprong). Controle vóór de goedkeuring/controle vooraf: het controleren van handelaren door onderzoek van hun boekhouding, stukken en systemen voordat toestemming wordt verleend voor gebruikmaking van een douaneprocedure. Het doel is te toetsen of de handelaar de voorwaarden naleeft voor gebruikmaking van de procedure en de risico's te beoordelen die zijn verbonden aan diens zakelijke activiteiten. Controle voorafgaand aan vrijgave: een fysieke controle of controle op stukken voordat de goederen beschikbaar worden gesteld aan de handelaar ten behoeve van het vastgestelde doel van de respectieve douaneprocedure. Douaneprocedure: het toepassen van een van de volgende procedures: vrijgave voor het vrije verkeer; doorvoer; opslag in douane-entrepots; actieve veredeling; behandeling onder douanetoezicht; tijdelijke invoer; passieve veredeling; uitvoer.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
7
Fysieke controle: het onderzoeken van goederen inclusief een gedetailleerde telling en het ne men van monsters om te controleren of deze overeenkomen met de douaneaangifte die bij de goederen is gevoegd. Geautomatiseerd(e) risicobeheer/risicoanalyse: het systematisch identificeren van risico en de tenuitvoerlegging van alle maatregelen die nodig zijn om blootstelling aan risico's te beperken door gebruik te maken van geautomatiseerde gegevensverwerkingstechnieken. Dit omvat activiteiten zoals het verzamelen van gegevens en informatie, het analyseren en beoordelen van risico, het voorschrijven en uitvoeren van acties, en het regelmatig monitoren en beoordelen van het proces en de uitkomsten, gebaseerd op internationale, EU- en nationale bronnen en strategieën. Inklaring door de douane: het proces van het vervullen van douaneformaliteiten zodat de aanvrager over de goederen kan beschikken. Invoer: toepassing van de douaneprocedure „vrijgave voor het vrije verkeer” die ertoe leidt dat goederen verkocht of geconsumeerd kunnen worden op de EU-markt. Invoervergunning: een document dat is afgegeven door de bevoegde autoriteiten van een lidstaat ter goedkeuring van de import in de EU van bepaalde goederen waarvoor een beperking geldt. Iedere vergunning bepaalt het toegestane importvolume en het in totaal geïmporteerde volume dient dit maximum niet te overschrijden. Na afloop: na vrijgave van de goederen. Risico: de waarschijnlijkheid dat er een gebeurtenis plaatsvindt die de juiste toepassing van EU- of nationale maatregelen verhindert, de financiële belangen van de EU en haar lidstaten in gevaar brengt, of een bedreiging vormt voor de veiligheid en zekerheid van de EU, de volksgezondheid, het milieu of consumenten. Risicoprofiel: een combinatie van risicocriteria en controleterreinen (bijv. soort goederen, landen van oorsprong) die duidt op de aanwezigheid van risico en leidt tot een voorstel om een controlemaatregel ten uitvoer te leggen. Toezichtsdocument: onder EU-toezicht geplaatste producten mogen pas worden ingevoerd na overlegging van een toezichtsdocument dat is afgegeven door de bevoegde autoriteiten van een lidstaat. Vrij verkeer: de status van goederen die zijn ingevoerd uit derde landen en die alle invoerformaliteiten hebben ondergaan teneinde verkocht of geconsumeerd te mogen worden op de EU-markt. Vrijgave van goederen: terbeschikkingstelling van goederen door de douaneautoriteiten voor de doeleinden die zijn bepaald in de douaneregeling waaronder de goederen zijn geplaatst.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
8
SAMENVATTING I.
Handelaren die toestemming hebben gekregen om gebruik te maken van vereenvoud i g d e p ro ce d u re s vo o r i nvo e r p ro f i te re n va n e e n ve r s n e l d i n k l a r i n g s p ro ce s b i j d e douane. De douane ver trouwt op de juistheid van hun aangiften ten invoer en verr i c ht m i n d e r co nt ro l e s vó ó r v r i j g ave. D i t dient gecompenseerd te worden door controles vóór de vergunningverlening en controles achteraf. D eze procedures bestaan reeds lang en worden veelvuldig gevolgd in de EU; in 2008 werd in de EU bij meer dan twee derde van alle douaneaangiften ten invoer gebruik gemaakt van vereenvoudigde procedures.
II.
Deze procedures zijn een belangrijk onderdeel van het handelsfaciliteringsbeleid van d e EU, d a t i n 2 0 0 8 v e r d e r w e r d o n t w i k k e l d d o o r d e i nvo e r i n g v a n h e t co n ce p t v a n d e „g e a u t o r i s e e rd m a r k t d e e l n e m e r ” (AEO), een geprivilegieerd gebruiker van vereenvoudigde douaneprocedures, bij Verordening (EG) nr. 1192/2008, en door d e v a s t s te l l i n g v a n h e t g e m o d e r n i s e e rd e douanewetboek,dat vanaf 2013 van toepassing zal zijn.
III.
De controle van de Rekenk amer moet uitwijzen of de twee voornaamste douaneprocedures voor invoer doeltreffend werden gecontroleerd teneinde redelijke zekerheid te verschaffen over de juiste inning van traditionele eigen middelen ( TEM) en bij te dragen tot de waarborging dat handelaren de verplichtingen naleven die voortvloeien uit het gemeenschappelijk handelsbeleid. De Rekenk amer gaat na of de Commissie bij de ontwikkeling van een goede controleaanpak voor vereenvoudigde procedures rekening heef t gehouden met internatio nale beste praktijken en of zij toeziet op de juiste toepassing daar van in de gehele EU. Met de controle wordt tevens beoordeeld of de lidstaten doeltreffende controles verrichten die op een dergelijke aanpak zijn gebaseerd.
I V.
De Rekenkamer constateerde het volgende: -
de Commissie heeft rekening gehouden met internationale standaarden en heeft e e n g e s c h i k te re g e l g e v i n g i n g e vo e rd voor vereenvoudigde procedures, maar zulks pas eind 2008;
-
de Commissie heeft voor de gehele EU een geautomatiseerd systeem voor risicobeheer ontwikkeld. Het systeem maakt wel een geautomatiseerde uitwisseling van risico -informatieformulieren (RIF) mogelijk, maar omvat nog geen risico profielen op het gebied van TEM of het gemeenschappelijk handelsbeleid;
-
de verplichting om in het kader van vereenvoudigde procedures geautomatiseerde risicoanalyse toe te passen zal pas op 1 januari 2011 ingaan;
-
de Commissie ver r ichtte in 2008 voor het eerst specifieke inspecties van ve re e nvo u d i g d e p ro ce d u re s vo o r i m porten en verbeterde in 2009 haar toezichtactiviteiten;
-
er wordt nog geen gestandaardiseerde aanpak toegepast bij controles achteraf op vereenvoudigde procedures in de gehele EU omdat de werkzaamheden van de Commissie ter ver wezenlijking hiervan nog niet afgerond zijn.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
9
SAMENVATTING V.
De Rekenkamer constateerde dat lidstaten hun eigen – soms gebrekkige – aanpak volgen om vereenvoudigde procedures te controleren, hetgeen leidt tot:
V II.
Teneinde de controles op vereenvoudigde procedures te verbeteren en bij te dragen tot de ontwikkeling van het handelsfaciliteringsbeleid van de EU, dient de Commissie:
-
doorgaans slechte of slecht gedocumenteerde controles voordat een handelaar toestemming krijgt om gebruik te maken van vereenvoudigde procedures;
-
rekening te houden met de bevindingen van de Rekenkamer wanneer zij verdere vereenvoudigingen op het gebied van douaneprocedures overweegt;
-
beperkt gebruik van geautomatiseerde gegevensver werk ingstechnieken voor het verrichten van controles geduren de de ver werk ing van vereenvoudigde procedures;
-
-
overmatige gebruikmaking van vereenvoudigingspraktijken, in het bijzonder de vrijstelling van kennisgeving in de domiciliëringsprocedure, die verhindert dat op risicoanalyse gebaseerde controles worden verricht voordat de goederen op de EU-markt komen;
lidstaten aan te moedigen met spoed de onlangs ontwikkelde regelgeving en richtsnoeren door te voeren, toe te zien op de tenuit voerlegging daar van e n h e t k a d e r ve rd e r te ve r b e te re n i n het licht van de uitkomsten van haar eigen controle en toezicht en die van de Rekenkamer;
-
gemeenschappelijke normen in te voe ren voor douanecontroles achteraf, met gebruikmaking van een deugdelijke controlemethodologie en een systeemgerichte aanpak;
-
geautomatiseerde risicoprofielen in de hele EU te ontwikkelen met betrekking tot de TEM en het gemeenschappelijk handelsbeleid, en de vereenvoudigingspraktijken van de lidstaten aan een kritische blik te onderwerpen;
-
de lidstaten aan te moedigen alle aspecten van de ver werk ing van vereenvoudigde procedures voor impor ten te automatiseren, en
-
de lidstaten te ver zoeken handelaren meer bewust te maken van hun verplichtingen en verantwoordelijkheden en te b e vo rd e re n d a t wo rd t b e o o rd e e l d i n hoeverre handelaren de regels naleven.
-
controles achteraf van de handelsdocumenten en boekhouding van de handelaar van matige kwaliteit, niet frequent genoeg of niet afdoende op transacties gericht.
V I.
De Rekenkamer heeft de doeltreffendheid van de controles op impor ten met vereenvoudigde procedures gemeten door wille keurig geselecteerde aangiften te controleren waarbij een preferentieel douanetarief we rd g e c l a i m d o f w a a r i nvo e rd o c u m e n te n n o d i g w a re n o m te vo l d o e n a a n h e t gemeenschappelijk handelsbeleid. I n zes van de negen lidstaten werd een hoge foutenfrequentie geconstateerd, dikwijls veroorzaakt door het feit dat handelaren niet beschikten over de vereiste documenten om goederen te mogen invoeren die vallen onder handelspolitieke maatregelen of om te kunnen profiteren van de toepassing van een preferentieel douanetarief.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
10
INLEIDING
1 .
Ve re e nvoudigde douaneprocedures bij invoer zijn een essentieel o n d e rdeel van het douanebeleid van de EU: zij vergemak kelijken d e z a k e l i j k e a c t i v i te i te n va n h a n d e l a re n d o o r d e d o u a n e fo r m a l iteiten en controles vóór de vrijgave van goederen te beperken. D e c i j fe r s vo o r 2 0 0 8 w i j ze n e ro p d at c i rc a 7 0 % va n a l l e d o u a n e p ro c e d u re s vo o r i nvo e r ve re e nvo u d i g d i s. D e i m p a c t h i e r v a n o p d e i n n i n g va n t ra d i t i o n e l e e i g e n m i d d e l e n ( TEM ) wo rd t d e r h a l ve a a n z i enlijk geacht.
2 .
D e Eu ro p e s e d o u a n e we tg e v i n g we rd vo o r td u re n d g e w i j z i g d te n e i n d e h a a r a a n te p a s s e n a a n d e z i c h o n t w i k k e l e n d e te c h n i s c h e, economische en politieke stand van zaken. Dit heef t geleid tot het gemoderniseerde douanewetboek van 2008 1 , waarmee de weg voor het bevorderen van het handelsverkeer verder wordt vrijgemaakt.
3 .
I n dit controleverslag worden t wee belangrijke douaneprocedures g e a n a l y s e e rd d i e h e t i n h e t v r i j e ve r k e e r b re n g e n v a n g o e d e re n vergemak kelijken: de procedure van vereenvoudigde aangifte (PVA) en de domiciliëringsprocedure (DP). D eze bestaan reeds lang, word e n ve e l v u l d i g g e b r u i k t b i n n e n d e EU e n vo r m e n e e n e s s e n t i e e l o n d e rdeel van handelsbevorder ing.
4 .
I n h e t k ader van een standaarddouaneprocedure bij invoer dient de handelaar de goederen, voordat deze worden vr ijgegeven, aan te b rengen bij de douane, een standaardaangif te in te dienen en e e n zeker heid te betalen of te stellen voor mogelijke invoer rech te n . D e d o u a n e k a n e ve nt u e e l d e d o c u m e nte n co nt ro l e re n e n / o f g o e d eren inspec teren.
5 .
Een handelaar die regelmatig impor teer t, k an een verzoek indienen tot gebruik mak ing van vereenvoudigde procedures. Hier voor dient vo o ra f to e s te m m i n g te wo rd e n ve r l e e n d. D o o r vó ó r d e g o e d k e u r i n g e en controle uit te voeren, dienen de nationale douanediensten te waarborgen dat de aanvragende handelaar betrouwbaar is, te b e oordelen of het mogelijk is de controles uit te voeren die zij n o o d zakelijk achten en een zeke r heid te ver k r ijgen om eventuele ve r s c huldigde rechten te dek ken.
6 .
Zodra toestemming is verleend voor de toepassing van vereenvoud i g d e p ro ce d u re s, k a n e e n h a n d e l a a r e e n g e d e e l te l i j k i n g e v u l d e douaneaangifte indienen, een handelsdocument (bijv. een factuur) ( PVA ) , o f e e nv o u d i g w e g e e n b o e k i n g d o e n i n z i j n a d m i n i s t r a t i e (DP). De handelaar k an vereenvoudigingen verk rijgen voor het bij de douane aanbrengen van de goederen, de goederen worden dan v r i j g e geven tegen een zeker heid en eventuele rechten worden in een later stadium betaald. Op deze manier wordt het volledige inklaringsproces versneld en kan de handelaar sneller over zijn g o e d eren beschik ken.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
1
Verordening (EG) nr. 450/2008 van
het Europees Parlement en de Raad (PB L 145 van 4.6.2008, blz. 1).
11
7 .
N a a f l o o p v a n e e n v a s t g e s t e l d e p e r i o d e – d o o r g a a n s e e n m a a n d – dient de handelaar een uitgebreide aangif te in ( aanvul lende aangifte) die een samenvatting geeft van de vereenvoudigde aangiften/boek ingen in zijn administratie en de ontbrekende infor matie aanvult, en betaalt hij de eventueel verschuldigde rechten.
2
Overeenkomstig onder andere
Beschikking nr. 624/2007/EG van het Europees Parlement en de Raad van 23 mei 2007 tot vaststelling van een actieprogramma voor de douane in de Gemeenschap (Douane 2013) (PB L 154 van 14.6.2007, blz. 25).
8 .
D o u a n e d i e n s t e n v e r t r o u w e n d o o r g a a n s o p d e v o l l e d i g h e i d e n nauwkeurigheid van de door de handelaar verstrekte informat i e ; controles vóór vr ijgave worden slechts bij hoge uitzonder ing ve r r i c ht.
9 .
Omdat veel van de essentiële informatie nadien in de aanvullende a a n g i f t e wo rd t ve r s t re k t , v i n d e n d e c o n t ro l e s d i e wo rd e n u i t g e vo e rd meestal plaats na de vr ijgave van de goederen, in de vor m va n e e n co nt ro l e va n d e d o u a n e d o c u m e nte n o f a a n s l u i t i n g s co n t ro l e s, o f v a n vo l l e d i g e c o n t ro l e s a c h t e r a f i n d e b e d r i j fs r u i m t e n va n d e handelaar.
1 0 . D e
1 1 . D e
1 2 . Ee n s chematische weergave van de wer k ing van PVA en DP is op -
d o u a n e w e t g e v i n g v a n d e EU v o r m t h e t j u r i d i s c h k a d e r v o o r de uitvoering van controles en stelt risicobeheer verplicht. Met i n g a n g v a n 1 j a n u a r i 2 0 0 9 h e e f t d e Co m m i s s i e s p e c i f i e k e re g e l s i n g e v o e r d t e n a a n z i e n v a n h e t c o n t r o l e r e n v a n v e r e e nv o u d i g d e p ro ce dures, met name wat betref t controles die aan vergunningve r l e ning voorafgaan, en de voo r waarden en cr iter ia gehar monis e e rd w a a r a a n d e h a n d e l a a r m o e t vo l d o e n vo o rd a t d e g o e d k e u r i n g vo o r g e b r u i k m a k i n g v a n ve re e nvo u d i g d e p ro c e d u re s wo rd t ve r l e end. doelstelling van de Commissie2 bestaat erin nationale d o u a ne ‑autor iteiten als één geheel te laten optreden en zij heef t d a a r t o e t e ve n s r i c h t s n o e re n o n t w i k k e l d („ s o f t l aw ” ) m e t b e t re kk ing tot douanecontrole in het algemeen en controles op vereen vo u d i gde procedures in het bijzonder.
g e n o men in bijlage I .
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
12
REIKWIJDTE EN AANPAK VAN DE CONTROLE V o o r n aa m s t e co n t r o l e d o e l s t e l l i n g
1 3 . Aan de hand van de controle werd beoordeeld of de regelgeving en
1 4 . D e
controleaanpak , zoals ontwik keld door de Commissie en ingevoerd i n d e l i d s t a t e n , i n e e n d o e l t r e f fe n d e c o n t r o l e o p d e v e r e e nv o u digde procedures voorzien, redelijke zekerheid verschaffen over de juiste inning van TEM en bijdragen tot de garantie dat handelaren de ver plichtingen naleven die voor t vloeien uit het gemeenschapp e l i j k handelsbeleid. controle moest antwoord geven op de volgende specifieke v ra g e n: a ) Heef t de Commissie, met inachtneming van de inter nationale b e s te p ra k t i j k e n , e e n g o e d e a a n p a k o nt w i k k e l d vo o r d e co nt ro l e s o p ve re e nvo u d i g d e p ro c e d u re s e n h e e f t z i j t o e g e z i e n op de correc te toepassing van vereenvoudigde procedures en d e controles daarop?
b) Vo l g e n d e l i d s t a t e n e e n g o e d e , g e s t a n d a a r d i s e e r d e a a n p a k voor controles op vereenvoudigde procedures en zijn deze controles doeltreffend?
A a n pa k e n m e t h o d o lo g i e va n d e co n t r o l e
1 5 . D e co nt ro l e we rd ve r r i c ht i n t we e f a s e n .
1 6 . D e
A l l e re e r s t s te l d e d e R e kenk amer een controlemodel op voor vereenvoudigde procedures (zie bijlage II), dat gebaseerd is op haar eigen er varing en die van andere organisaties. Zij heeft de huidige praktijk geanalyseerd door contac t op te nemen met landen buiten de EU en een bezoek te b rengen aan de Werelddouaneorganisatie ( WDO), teneinde in formatie te verk rijgen over de internationale controleaanpak voor ve re e nvoudigde procedures.
Rekenkamer toetste ver volgens de aanbevolen controleaanp a k van de Commissie aan het controlemodel en beoordeelde de to e z i c htac tiviteiten van de Commissie op het gebied van vereen vo u d i gde procedures.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
13
1 7 . I n
de tweede fase onderzocht de Rekenkamer de kwaliteit van s t rate gieën en controles die daadwer kelijk werden toegepast ten aanzien van vereenvoudigde procedures in negen lidstaten3 en ve r g e l e e k z i j d e z e m e t h e t c o n t ro l e m o d e l. D e z e l i d s t a t e n w a re n goed voor meer dan 60 % van alle in 2008 in de EU geïnde TEM en maakten in belangr ijke mate 4 gebruik van vereenvoudigde proce d u re s voor aangif ten ten invoer.
3
België, Frankrijk, Italië, Hongarije,
Nederland, Slovenië, Zweden en het Verenigd Koninkrijk. Ierland werd gecontroleerd in het kader van de voorstudie, dus voordat het definitieve controlemodel was voltooid. Aangezien de controleaanpak vergelijkbaar was,
worden de resultaten samen met
1 8 . D e
kwaliteit van de controlestrategieën en de in deze lidstaten daadwerkelijk verrichte controles werden beoordeeld aan de hand v a n d e a n t wo o rd e n d i e w a re n o n t v a n g e n o p v r a g e n l i j s t e n , d o o r m i d d e l va n te r p l a at s e ve r k re g e n b e w i j s s t u k k e n e n d o o r l i j n co nt ro l e s op een totaal van 157 dossiers van handelaren.
die van de andere gecontroleerde lidstaten weergegeven. 4
De import met gebruikmaking
van vereenvoudigde procedures, uitgedrukt als percentage van de totale invoeraangiften voor de gecontroleerde lidstaten, varieerde in 2008 van 26 tot 93 %.
Grafiek 1
G e co n t r o l e e r d e l i d s tat e n e n h u n aa n d e e l b i j d e i n n i n g va n TEM i n 2 0 0 8 % van in 2008 geïnde TEM
België 10,4
overige lidstaten 39,3
Frankrijk 8,1
Italië 10,1 Hongarije 0,6
Ierland 1,3
Nederland 11,5 Verenigd Koninkrijk 15,6
Zweden 2,6
Slovenië 0,5
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
14
1 9 . T i j d e n s
een controle in 2007 had de Rekenkamer gebreken ge constateerd in de werking van vereenvoudigde procedures in v e r s c h e i d e n e l i d s t a t e n , e n m e t n a m e e e n h o g e r fo u t e n r i s i c o b i j ve re e nvo u d i g d e p ro ce d u re s w a n n e e r h a n d e l a re n o m t o e p a s s i n g va n e en preferentieel douanetar ief 5 vragen of goederen impor te re n wa a r vo o r g e m e e n s c h a p p e l i j k e h a n d e l s p o l i t i e k e m a at re g e l e n g e l d e n 6.
5
Voor het importeren van
goederen afkomstig uit derde landen gelden invoerrechten (eigen middelen van de EU begroting). Onder bepaalde omstandigheden kan het douanetarief worden verlaagd op grond van preferentiële handelsovereenkomsten, op
2 0 . De wettigheid en regelmatigheid van 967 willekeurig in de gecon -
troleerde lidstaten geselecteerde douaneaangiften met betrek k ing tot de jaren 2005–2008 werd gecontroleerd, teneinde vast te stellen of de ingestelde controles in deze lidstaten hadden voorkomen d a t e r t e w e i n i g TEM w e r d e n b e t a a l d o f i m p o r t e n p l a a t s v o n d e n waarbij het gemeenschappelijk handelsbeleid niet werd nageleefd.
voorwaarde dat de importeur over specifieke documenten beschikt, bijv. certificaten van oorsprong. 6
Voor bepaalde importen, zoals
textiel of staal, gelden specifieke toezichtmaatregelen voortvloeiend uit het gemeenschappelijk handelsbeleid ter bescherming van de belangen van producenten in de EU. Wanneer handelaren dergelijke goederen vanuit bepaalde landen wensen in te voeren, dienen zij op het moment van vrijgave te beschikken over specifieke douanedocumenten, bijv. invoervergunningen of toezichtsdocumenten.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
15
OPMERKINGEN H e e f t d e C o m m i s s i e , m e t i n a c h t n e m i n g va n d e i n t e r n at i o n a l e b e s t e p r a k t i j k e n, e e n g o e d e aa n pa k o n t w i k k e l d v o o r d e co n t r o l e s o p v e r e e n v o u d i g d e p r o c e d u r e s e n h e e f t z i j to e g e z i e n o p d e co r r e c t e to e pa s s i n g va n v e r e e n v o u d i g d e p r o c e d u r e s e n d e co n t r o l e s d aa r o p ?
2 1 . Vereenvoudigde procedures bestaan reeds lang en werden in 1992
g e c o d i f i c e e rd i n h e t d o u a n e we t b o e k . D e R e k e n k a m e r h e e f t b e o o rd e e l d i n h o e ve r re d e Co m m i s s i e a l g e m e n e s t a n d a a rd e n h e e f t ontwikkeld voor de controle op vereenvoudigde procedures en h o e z i j h e e f t t o e g e z i e n o p d e d a a d we r k e l i j k e t e n u i t vo e r l e g g i n g d a a r van. 7
7
Verordening (EEG) nr. 2913/92
van de Raad (PB L 302 van 19.10.1992, blz. 1). 8
De Commissie heeft uitvoerige
richtsnoeren doen uitgaan voor nationale douanediensten betreffende de toekenning van
De oorspronkelijke regelge ving was ontoereikend maar werd verbe terd vanaf begin 2009
2 2 . I n 2008 is in de EU met de tenuit voerlegging van het AEO - concept
b e g o nnen. Een AEO is een gepr ivilegieerd gebruiker van douane vereenvoudigingen die aan specifieke voor waarden en criteria m o e t voldoen voordat deze status wordt toegekend 8 .
2 3 . Teneinde de AEO -voor waarden en criteria te harmoniseren met die
2 4 . D e Co mmissie heef t ook uit voer ige r ichtsnoeren ont wik keld voor
de status van geautoriseerd marktdeelnemer (AEO) (cf. DOC TAXUD/2006/1450 van 29 juni 2007). 9
Verordening (EG) nr. 1192/2008
van de Commissie (PB L 329 van 6.12.2008, blz. 1). 10
TAXUD/1284/2005.
voor handelaren die gebruik maken van PVA en DP , heef t de Comm i s s i e e e n ve ro rd e n i n g 9 v a s t g e s t e l d d i e p e r 1 j a n u a r i 2 0 0 9 vo o r het eerst een aantal specifieke controles introduceer t die verricht dienen te worden wanneer de douane handelaren toestaat gebruik te m a k e n va n d e ze t we e p ro ce d u re s. Te ve n s l e g t d e ve ro rd e n i n g d e l i d s t a t e n d e w e t t e l i j k e v e r p l i c h t i n g o p, v ó ó r 1 j a n u a r i 2 0 1 1 ve re e nvoudigde procedures te automatiseren.
d e g r e n s o v e r s c h r i j d e n d e v e r g u n n i n g v o o r v e r e e nv o u d i g d e p r o ce d u res 1 0 . Een dergelijke vergunning stelt handelaren in staat de fo r m a l i te i te n te ce nt ra l i s e re n b i j d e d o u a n e a d m i n i s t rat i e va n d e l i d s t a at die deze vergunning ver leent, zelfs wanneer de impor ten plaatsvinden in een andere lidstaat. In de loop van 2008 heeft de Commissie het toepassingsgebied van de concepten in deze richtsnoeren uitgebreid naar nationale vergunningen voor vereen v o u d i g d e p r o c e d u r e s, d . w. z . v e r g u n n i n g e n w a a r b i j i m p o r t e n e n d o u a n e fo r m a l i te i te n p l a at s v i n d e n i n d e ze l fd e l i d s t a at a a n g e z i e n d e vo o r w a a rd e n e n c r i te r i a vo o r h e t ve r l e n e n v a n b e i d e ve rg u nn i n g e n hetzelfde zijn.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
16
2 5 . H e t
k a d e r s t e m t n u g ro t e n d e e l s ove re e n m e t h e t c o n t ro l e m o d e l van de Rekenk amer betreffende de vereenvoudigde procedures en h o u d t e ve n e e n s re k e n i n g m e t d e i n te r n a t i o n a a l a a nv a a rd e s t a nd a a rd en 1 1 voor dergelijke controles.
11
Onder meer de herziene
overeenkomst van Kyoto, waartoe de EG is toegetreden overeenkomstig Besluit 2003/231/EG van de Raad (PB L 86 van 3.4.2003, blz. 21) en
2 6 . D e r i c htsnoeren van de Commissie beschr ijven echter niet:
de richtsnoeren ter zake. 12
TAXUD/2006/1452; het
-
het hanteren van een risicobeoordelingsmethodologie, zo a l s h e t AEO - c o m p a c t m o d e l 1 2 , t i j d e n s c o n t r o l e s v ó ó r d e vergunningver lening;
AEO-compactmodel ('Compliance Partnership Customs and Trade’) is een methodologie voor het beoordelen van risico’s die
-
de noodzaak een minimumaantal controles te verrichten voord at tot vr ijgave wordt overgegaan;
verband houden met de zakelijke activiteiten van een handelaar door middel van een analyse van zijn
-
-
het voordeel van een geautomatiseerde aansluiting tussen a a nv u l l e n d e e n v e r e e nv o u d i g d e a a n g i f t e n / b o e k i n g e n i n d e a d m i n i s t ra t i e o m d e vo l l e d i g h e i d v a n h e t e e r s tg e n o e m d e te waar borgen, noch het voordeel van assurance -maatregelen (bijv. nagaan in hoe ver re handelaren de regels hebben nageleefd).
administratieve organisatie en zijn internecontrolesysteem. 13
PB L 117 van 4.5.2005, blz. 13.
14
De belangrijkste kenmerken van
het CRMF gelden sinds januari 2007 en die welke betrekking hebben op veiligheid/beveiliging hadden
V e r p l i c h t e to e pa s s i n g va n g e au to m at i s e e r d e r i s i co a n a lys e i s n o g n i e t i n g e v o e r d
volgens de planning vanaf 1 juli 2009 in werking moeten treden; aangezien een aantal lidstaten echter niet een voldoende hoog
2 7 . Ve r o r d e n i n g
( EG ) n r. 6 4 8 / 2 0 0 5 v a n h e t E u r o p e e s Pa r l e m e n t e n d e R a a d 13 h e e f t d e v e r p l i c h t i n g g e ï n t r o d u c e e r d d o u a n e c o n t r o l e te baseren op risicoanalyse aan de hand van geautomatiseerde g e g e ve n s ve r we r k i n g s te c h n i e k e n e n d e Co m m i s s i e h e e f t vo o r d e d o u a n e e e n EU - b r e e d IT- s y s t e e m v o o r r i s i c o b e h e e r o n t w i k k e l d , h e t g emeenschappelijk k ader voor r isicobeheer (CRMF ) 1 4 .
2 8 . Uit veiligheids-/beveiligingsover wegingen werd prioriteit gegeven aan het door voeren van gemeenschappelijke criteria (risicoprofie len) voor risicoanalyse op het moment dat goederen voor het eerst d e EU b i n n e n k o m e n . To t o p h e d e n z i j n d e r g e l i j k e p r o f i e l e n m e t betrek k ing tot de TEM of het gemeenschappelijk handelsbeleid in d i t ve r band nog niet op EU-niveau ont wik keld.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
automatiseringsniveau heeft bereikt, kon die datum niet worden gehaald en is deze nu feitelijk uitgesteld tot eind 2010.
17
2 9 . A a n g e z i e n ve re e nvo u d i g d e p ro ce d u re s to t e i n d 2 0 1 0 h a n d m at i g
kunnen worden uitgevoerd, zal de toepassing van geautomatis e e rd e ( n a t i o n a l e o f EU - b re d e ) r i s i co p ro f i e l e n b ove n d i e n a f h a ng e n van de mate van automatise r ing en het besluit van de individ u e l e l i d s t a a t o m d a a d we r k e l i j k g e a u to m a t i s e e rd e r i s i co a n a l ys e te verrichten voor vereenvoudigde procedures. Daarom zal een g e z a menlijke aanpak voor het beheren van ( TEM - gerelateerde en andere) risico's, voor tvloeiend uit het gebruik van vereenvoudigde p ro ce dures, tot die tijd niet worden toegepast.
15
De Gids voor
douanebedrijfscontroles werd ontwikkeld in het kader van het programma Douane 2007 en vormt een overeengekomen richtsnoer tussen de Commissie en de lidstaten over de wijze waarop controles achteraf op het gebied van douane dienen te worden verricht. Deze werd vertaald in 19 talen en toegestuurd
aan alle lidstaten.
3 0 . Vo o r t s
staan de douaneautoriteiten van een aantal lidstaten in h e t k ader van DP praktijken toe die het onmogelijk maken r isico a n a l ys e s o f co nt ro l e s te ve r r i c hte n vo o rd at d e g o e d e re n wo rd e n v r i j g e g e ve n . D e z e l i d s t a t e n h a n t e re n e e n f l e x i b e l e i n t e r p re t a t i e v a n d e d o u a n e w e t g e v i n g v a n d e EU, d i e d e z e p r a k t i j k a l l e e n i n u i t zo nder lijke omstandigheden toestaat (zie paragraaf 46).
16
Onder normale omstandigheden
bedraagt de toegestane periode voor het innen van douanerechten drie jaar nadat de daadwerkelijke import heeft plaatsgevonden (cf. artikel 221, lid 3, van
Verordening (EEG) nr. 2913/92).
3 1 . D e
Commissie heeft verzuimd de noodzakelijke begeleiding te bieden ter voorkoming van onterecht en buitensporig gebruik van d e ze praktijk , die de toepassing van geautomatiseerde r isicoana l ys e b elemmer t, zelfs nadat de volledige automatiser ing van vere e nvo udigde procedures is voltooid.
R i c h t s n o e r e n v o o r co n t r o l e s ac h t e r a f z i j n nog niet volledig
3 2 . D o o r de moder niser ing van de douanewetgeving van de EU heef t
3 3 . M e t
de Commissie handelsfacilitering aangemoedigd, die gepaard ging met de bijbehorende afname van het aantal douanecontroles vóór de vrijgave, welke gecompenseerd dient te worden door een risico g e o r i ë n t e e r d e, g e z a m e n l i j k e a a n p a k v a n v e r s t e r k t e d o u a n e c o nt ro l e, met name achteraf.
betrekking tot de standaardisering van controles achteraf heeft de Commissie in 2007 de Gids voor douanebedrijfscontrol e s 15 o pgesteld, die alle douaneprocedures bestr ijkt. I n deze gids wordt geen rekening gehouden met het risico van door verjaring 16 g e d e r fd e TEM , e n d e a fd e l i n g b e t re f fe n d e co nt ro l e m e t h o d o l o gi e bestr ijkt evenmin essentiële aspec ten zoals instrumenten voor r i s i co b eoordeling, steek proefmethoden en controler isico's.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
18
I n 20 0 8 v e r r i c h t t e d e Co m m i s s i e v o o r h e t e e r s t s p e c i f i e k e i n s p e c t i e s va n v e r e e n v o u d i g d e procedures
3 4 . Het is de verantwoordelijk heid van DG Belastigen en douane -unie,
17
Lidstaten gecontroleerd in het
e e n u n i fo r m e t o e p a s s i n g v a n d e d o u a n e we t g e v i n g v a n d e EU t e garanderen en nationale douaneadministraties als één geheel t e l a t e n o p t re d e n . DG B e g ro t i n g ve r r i c h t i n s p e c t i e s v a n d e TEM , waarbij ook de naleving van toepasselijke douanewetgeving wordt g e ve r ifieerd.
3 5 . De Rekenk amer heef t in 2007 in verschillende lidstaten
3 6 . DG B egroting selec teerde in 200 8 voor het eerst vereenvoudigde
3 7 . I n 2 0 0 6 h e e f t DG B e l a s t i g e n e n d o u a n e - u n i e e e n to e z i c ht f u n c t i e
3 8 . De pas sinds 2009 geldende verplichting een geschikt controlek a-
kader van de DAS 2007: Bulgarije, Denemarken, Duitsland, Spanje, Portugal, Roemenië.
gebreken g e co n s t ate e rd i n d e we r k i n g va n ve re e nvo u d i g d e p ro ce d u re s e n ve r vo lgens besloten deze complete controle te ver r ichten. 17
procedures als specifiek onder werp voor zijn inspec tie. Het stelde i n d e ze ve n g e co nt ro l e e rd e l i d s t ate n e e n a a nt a l te k o r t k o m i n g e n va s t ( c f. tab el 1 ).
ingesteld voor de unifor me toepassing van douanewetgeving van de EU. Het toezicht op onderdelen van vereenvoudigde procedures werd opgenomen in zijn toezichtprogramma's voor 2009 en 2010.
d e r toe te passen, het ontbreken van een gemeenschappelijke en g e a u to m at i s e e rd e r i s i co a n a l ys e vo o r co nt ro l e s o p TEM , a s p e c te n van gemeenschappelijk handelsbeleid die een rol spelen vóór vrijgave, en onvolledige r ichtsnoeren voor controles achteraf, ver ho g e n d e k ans dat r isico's die ver band houden met het gebruik van ve re e nvoudigde procedures worden gerealiseerd.
Ta b e l 1
Ov e r z i c h t va n d e i n s p e c t i e b e v i n d i n g e n va n DG B e g r ot i n g b e t r e f f e n d e v e r e e n v o u d i g d e p r o c e d u r e s i n 2008 lidstaat Tekortkomingen in
DE
IE
ES
FR
Goedkeuringsproces Controles vóór vrijgave Gebruik van risicoanalyse Vereenvoudigingspraktijken Controles/audits achteraf Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
PL
FI
UK
19
Volgen de lidstaten een goede, gestandaardiseerde aa n pa k v o o r c o n t r o l e s o p v e r e e n v o u d i g d e p r o c e d u r e s e n z i j n d e z e co n t r o l e s d o e lt r e f f e n d?
3 9 . D e R ekenk amer heef t de controles en controleaanpak beoordeeld
d i e wo rd e n to e g e p a s t i n n e g e n l i d s t a te n e n h e e f t d e ze g e to e t s t aan haar eigen controlemodel. Dit hield onder meer in dat 157 d o s s i ers van handelaren werden beoordeeld. B ovendien heef t de Rekenk amer de doeltreffendheid van de controles gemeten aan de h a n d v a n e e n s te e k p ro e f v a n d o u a n e a a n gi f te n . I n to t a a l we rd e n 9 6 7 d ouaneaangif ten gecontroleerd.
18
Handelaren die de wettelijke
voorschriften voor het gebruik van vereenvoudigde procedures naleven en de benodigde zekerheid verschaffen dat zij op de hoogte zijn van hun verplichtingen in dit verband.
D e l i d s tat e n v o lg d e n h u n e i g e n aa n pa k m e t v e r s c h i l l e n i n i e d e r e fa s e va n d e co n t r o l e s
4 0 . A l l e l i d s t ate n b e s c h i k te n ove r n at i o n a l e i n s t r u c t i e s vo o r ve re e n -
vo u d i gde procedures en volgden bij controles ter zake hun eigen methodologie. De k waliteit en k wantiteit van controles die werden ver r icht in de verschillende ver wer k ingsfasen (vóór ver lening van d e v e r g u n n i n g, t i j d e n s v e r w e r k i n g e n a c h t e r a f ) v a n v e r e e nv o u d i g d e p ro c e d u re s ve r s c h i l d e v a n l i d s t a a t t o t l i d s t a a t . B i j l a g e I I I b i e d t e e n ove r z i c ht va n d e k wa l i te i t e n k wa nt i te i t p e r s t a n d a a rd u i t h e t controlemodel voor iedere gecontroleerde lidstaat.
Co n t r o l e fa s e v o o r a f g aa n d aa n d e v e r l e n i n g va n d e v e r g u n n i n g D e N e d e r l a nd s e
douanediensten beschikten over het beste con-
c e p t v o o r c o n t r o l e s v ó ó r d e v e r g u nn i n g v e r l e n i n g , m a a r w a r e n n i e t i n s t a a t a a n t e t o n e n d a t z e d i t h a dd e n t o e g e p a s t
4 1 . Handelaren die zijn geautoriseerd voor het gebruik van vereenvou-
d i g d e p ro ce d u re s g e n i e te n h e t vo o rd e e l v a n e e n ve r s n e l d i n k l aringsproces bij de douane met minder controles voordat goederen worden vrijgegeven. Alleen betrouwbare handelaren 18 zouden over een dergelijke faciliteit moeten beschikken. Hun betrouwbaar h e i d d i e n t te wo rd e n b e o o rd e e l d a a n d e h a n d v a n e e n gro n d i g e co n t ro l e vo o ra fg a a n d a a n d e ve rg u n n i n g ve r l e n i n g, i n c l u s i e f e e n beoordeling van de risico's die verbonden zijn aan de zakelijke a c t i v i te i te n va n d e h a n d e l a a r e ve n a l s e e n a a n b e ve l i n g i n z a k e d e frequentie en intensiteit waarmee de activiteiten van de handelaar d i e n e n te worden gecontroleerd (controleplan) nadat de vergunn i n g i s ver leend.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
20
4 2 . Va n d e negen gecontroleerde lidstaten beschikte N eder land over
4 3 . L i d s t aten konden bovendien niet altijd aantonen dat zij een con -
4 4 . Ta b e l 2 to o nt e e n m e e r g e d e t a i l l e e rd ove r z i c ht va n d e b e v i n d i n-
het beste concept voor controles vóór de vergunningverlening en d i t c o n c e p t w a s vo l l e d i g i d e n t i e k a a n h e t c o n t ro l e m o d e l v a n d e R e k e n k a m e r. D e R e k e n k a m e r v o n d e c h t e r n a u w e l i j k s b e w i j s d a t de Nederlandse douanediensten deze aanpak hadden gevolgd. De a a n p ak die in andere lidstaten werd toegepast, schoot dik wijls te k o r t.
trole van de interne controles en de administratieve organisat i e va n d e h a n d e l a a r h a d d e n ve r r i c ht vo o rd at ze e e n ve rg u n n i n g ve r l e e n d e n . I n ve e l g e va l l e n k o n d e n co nt ro l e ve r s l a g e n n i e t wo r d e n g e k o p p e l d a a n d e ve rg u n n i n g d i e we rd o n d e r zo c h t d o o r d e R e k e n k a m e r. A l l e e n d e B e l gi s c h e d o u a n e d i e n s te n k o n d e n s ys te matisch bevredigende bewijsstukken verstrekken van controles voorafgaand aan vergunningverlening. Er werden maar weinig bewijsstuk ken aangetroffen die aantoonden dat er risicobeoorde lingen met betrek k ing tot de handelaar of controleplannen waren o p g e s teld.
g e n va n d e R e k e n k a m e r m e t b e t re k k i n g to t d e co nt ro l e s vó ó r d e ve rg u nningver lening.
Ta b e l 2
B e o o r d e l i n g va n co n t r o l e s v ó ó r d e v e r g u n n i n g v e r l e n i n g Standaarden uit het controlemodel
BE
FR
IT
HU
NL
SI
SE
UK
Aantal onderzochte dossiers van handelaren
17
20
20
16
18
17
22
20
Controle verricht/controleverslag beschikbaar Administratieve organisatie/interne controles onderzocht Boekhouding/systemen incl. IT gecontroleerd Controle op aanwezigheid van ernstige overtredingen Solvabiliteit gecontroleerd Risicobeoordeling met betrekking tot de handelaar verricht Aanbeveling voor controle (plan) Assurance-elementen (bijv. opleiding) N B: bevredigend; deels bevredigend; niet bevredigend. Het aspect van controle vóór de vergunningverlening werd voor Ierland niet gecontroleerd.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
21
Co n t r o l e s t i j d e n s d e v e r w e r k i n g – co n t r o l e s v ó ó r v r i j g av e Overmatige
gebruik mak ing van vereenvoudigingen in de domici-
liëringsprocedure
( DP)
4 5 . Ve re e nvoudigde procedures houden in dat er slechts weinig con -
troles worden verricht vóór vrijgave. De Rekenk amer is echter van oordeel dat er in dit stadium op basis van een geautomatiseerde risicoanalyse een minimumaantal controles dient te worden verricht te n e i n d e vo o r d e h a n d e l a a r e e n b e p a a l d e m ate va n o n ze k e r h e i d te handhaven, impor ten op te sporen die niet in overeenstemming z i j n m e t d e g e m e e n s c h a p p e l i j k e re g e l g e v i n g o p h e t g e b i e d v a n h a n d elsbeleid en om te lage betalingen van TEM te voor komen.
19
Cf. artikel 266, lid 2, sub b, van de
TCDW: „Voor zover dit geen gevolgen heeft voor de controle op de regelmatigheid van de handelingen, kunnen de douaneautoriteiten: [...] b) in bepaalde, door de aard van de betrokken goederen en de snelle opeenvolging van de verrichtingen gerechtvaardigde
4 6 . D e douanewetgeving van de EU bepaalt dat handelaren goederen
m o e ten aanbrengen bij de douane of deze in kennis moeten stel len van hun voornemen goederen te laten vrijgeven voor het vrije ver keer. Dit geldt evenzeer bij vereenvoudigde procedures. I n het kader van de domiciliëringsprocedure kan de douane echter in u i t zo n d e r l i j k e e n g e m o t i ve e rd e g e va l l e n 1 9 e e n „ s u p e r ve re e nvo u d i gi n g” ( v r i j s te l l i n g va n k e n n i s g e v i n g ) to e s t a a n , wa a r b i j d e h a n delaar de douane niet hoef t in te lichten over iedere afzonderlijke ze n d i ng en zijn voor nemen, deze te laten vr ijgeven voor het vr ije ve r k e er (zie paragraaf 30).
4 7 . I n v i j f van de negen gecontroleerde lidstaten k r ijgen handelaren
4 8 . H o e w e l
bijzondere omstandigheden, de vergunninghouder ontslaan van de verplichting iedere aankomst van goederen ter kennis te brengen van de bevoegde douanedienst, […]". Verordening (EEG) nr. 2454/93 van de Commissie (PB L 253 van 11.10.1993, blz. 1), zoals gewijzigd. 20
Hongarije, Nederland, Slovenië,
Zweden, Verenigd Koninkrijk.
d i e g e b r u i k m a k e n v a n d e DP r e g e l m a t i g 2 0 h e t v o o r d e e l v a n d e „ s u p e r v e r e e nv o u d i g i n g” ( v r i j s t e l l i n g v a n k e n n i s g e v i n g ) , h o e w e l de wetgeving een dergelijke vereenvoudiging uitsluitend toestaat onder bepaalde bijzondere omstandigheden. De Commissie trof in 2 0 0 8 vergelijk bare praktijken aan in D uitsland, Spanje en Finland ( c f. ta b el 1 ).
sommige lidstaten hebben aangegeven dat het gebruik van deze „super vereenvoudiging” tijdelijk k an worden opgeschor t om de douane in staat te stellen controles te verrichten op de g o e d e re n , k o n d e n z i j n i e t a a n to n e n d a t d i t o o k d a a d we r k e l i j k i s g e b e urd. D aarom werden er in deze lidstaten ten aanzien van de d o m i c i l i ë r i n g s p ro c e d u re m a a r we i n i g o f g e e n c o n t ro l e s vó ó r d e v r i j g ave ver r icht.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
22
Beperkt
gebruik van geautomatiseerde risicoanalyse voor aan
v r i j g a v e v o o r a f g a a nd e c o n t r o l e s i n z a k e k w e s t i e s o p h e t g e b i e d van
TEM
e n g e m e e n s c h a p p e l i j k h a nd e l s b e l e i d
4 9 . H e t g ebruik van r isicoanalyse ten behoeve van douanecontrole is
5 0 . Fr a n k r i j k
5 1 . Wa a r z i c h r i s i co g e re l ate e rd e k we s t i e s vo o rd e d e n i n ve r b a n d m e t
5 2 . Ta b e l 3 g e e f t e e n m e e r g e d e t a i l l e e rd ove r z i c ht va n d e b e v i n d i n -
sinds 1 januari 2007 wettelijk verplicht en alleen geautomatiseerde risicoprofielen die zijn geïntegreerd in de ver werk ing van douane aangiften bieden voldoende bescherming voor de financiële en h a n d elspolitieke belangen van de EU. e n S l ove n i ë w a re n d e e n i g e l i d s t a te n d i e vo o r a l l e ve r e e nvo u d i g d e p ro ce d u re s b e s c h i k te n ove r g e a u to m at i s e e rd e r i s i coprofielen die ook betrek k ing hadden op k westies op het gebied van TEM en het handelsbeleid van de EU. I n Zweden en Nederland b e s t reken dergelijke profielen uitsluitend de PVA .
controles vóór de vrijgave, werden deze over het algemeen correc t va s tg elegd, opgevolgd en teruggekoppeld naar het r isicobeheers y s t e e m . I n B e l g i ë we rd e n e c h t e r g e b re k e n g e c o n s t a t e e rd i n d e s t ro o m – met name naar het centrale niveau – van infor matie die ve r b a nd houdt met r isico.
g e n va n d e R e k e n k a m e r m e t b e t re k k i n g to t d e co nt ro l e s vó ó r d e v r i j g ave in de gecontroleerde lidstaten.
Ta b e l 3
B e o o r d e l i n g va n co n t r o l e s v ó ó r d e v r i j g av e Standaarden uit het controlemodel
BE
FR
IE
IT
HU
NL
SI
SE
UK
Aantal onderzochte dossiers van handelaren
17
20
7
20
16
18
17
22
20
'Supervereenvoudiging' (vrijstelling van kennisgeving) voor DP Minimum aan controles van TEM Geautomatiseerde risicoprofielen voor TEM Geautomatiseerde willekeurige controles Terugkoppeling ten behoeve van risicobeheer NB:
bevredigend;
deels bevredigend;
niet bevredigend.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
23
Co n t r o l e s t i j d e n s d e v e r w e r k i n g – co n t r o l e s o p aa n v u l l e n d e aa n g i f t e n
5 3 . Een handelaar die gebruik maakt van vereenvoudigde procedures
i s ve r plicht de douaneaangif ten met regelmatige tussenpozen af te ronden en dient daar toe de gedetailleerde aanvullende aangifte ove r te leggen. D e douane dient zich, door gebruik te maken van geautomatiseerde r isicoanalyse, te r ichten op een steek proef van verrichtingen en hierop controles uit te voeren. Deze controles d i e n e n een beoordeling te omvatten van de relevante douanedo cumenten (fac turen, cer tificaten, vergunningen, enz.) om gevallen waar te weinig TEM worden betaald, of impor ten waarbij essentiële documenten ontbreken die vereist zijn uit hoofde van het gemeenschappelijk handelsbeleid, op te sporen en zo nodig onmiddellijk co r r i g erende maatregelen te nemen.
Slovenië
21
België, Frankrijk, Ierland,
Nederland, Zweden en het Verenigd Koninkrijk. 22
Frankrijk, Italië, Hongarije en
Slovenië.
v o r m t h e t i j k p u n t v o o r c o n t r o l e s o p a a n v u l l e nd e
aangiften
5 4 . D e
5 5 . Er dient een systematische aansluiting te worden gemaakt tussen
Rekenk amer constateerde dat aanvullende aangiften in alle g e co ntroleerde lidstaten elektronisch werden ingediend. I n zes 2 1 lidstaten werd echter weinig tot geen controle op de douanedocu m e nten ver r icht en slechts in vier 2 2 lidstaten werd in dit stadium voor vereenvoudigde procedures een geautomatiseerde risicoanal ys e ten aanzien van TEM toegepast.
vereenvoudigde verrichtingen (d.w.z. vereenvoudigde aangif ten – PVA – e n b o e k i n g e n i n d e a d m i n i s t r a t i e v a n d e h a n d e l a a r – DP ) e n d e aanvullende aangif te, teneinde zeker heid te ver k r ijgen dat laatstgenoemde volledig en nauwkeurig is. Deze aansluiting dient waar mogelijk geautomatiseerd te worden en eventuele fouten ve rd i enen follow-up.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
24
5 6 . Frank r ijk en Slovenië beschikten over gegevensver wer k ingssyste -
m e n voor vereenvoudigde procedures die zodanig waren geauto m a t i s e e rd d a t h e t m o g e l i j k w a s e e n a u to m a t i s c h e a a n s l u i t i n g te m a k e n v o o r a l l e v e r e e n v o u d i g d e p r o c e d u r e s . E n k e l e 23 l i d s t a t e n ve r r i c htten alleen voor PVA een geautomatiseerde aansluiting of m a a k ten nu en dan handmatige aansluitingen. Tab el 4 toont een m e e r gedetailleerd over zicht van de bevindingen met betrek k ing t o t c o n t r o l e s o p a a nv u l l e n d e a a n g i f t e n v o o r d e g e c o n t r o l e e r d e l i d s t aten.
Ta b e l 4
23
Zweden, Nederland
(geautomatiseerde aansluiting voor PVA); België, Ierland, Hongarije, Nederland en het Verenigd Koninkrijk (incidentele handmatige aansluitingen voor PVA en/of DP).
B e o o r d e l i n g va n co n t r o l e s o p aa n v u l l e n d e aa n g i f t e n Standaarden uit het controlemodel
BE
FR
IE
IT
HU
NL
SI
SE
UK
Aantal onderzochte dossiers van handelaren
17
20
7
20
16
18
17
22
20
n.v.t.
n.v.t.
Geautomatiseerde aanvullende aangiften Gegevensgerichte controles op stukken Geautomatiseerde risicoprofielen voor TEM Geautomatiseerde aselecte controles Geautomatiseerde aansluiting Systematische handmatige aansluiting
n.v.t. n.v.t.
Terugkoppeling ten behoeve van risicobeheer N B:
bevredigend;
deels bevredigend;
niet bevredigend; n.v.t.: niet van toepassing.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
n.v.t.
25
Co n t r o l e s ac h t e r a f
5 7 . D e aard van vereenvoudigde procedures brengt met zich mee dat
5 8 . D e G i ds vo or douaneb edrijfscontroles van de Commissie werd niet
5 9 . D e
er slechts weinig controles worden ver r icht tijdens de ver wer k ing e n d at d e d o u a n e ve r t ro u w t o p d e j u i s t h e i d va n d e d o o r d e h a n d e l a a r ve r s t r e k t e i n fo r m a t i e w a n n e e r d e v e r g u n n i n g e e n m a a l i s ve r l e end. D e enige doeltreffende wijze om redelijke zeker heid te verk rijgen dat dit ver trouwen terecht is, bestaat uit het verrichten van goed geplande, grondige en voldoende regelmatige controles a c hte raf. D eze controles dienen ger icht te zijn op zowel de syste m e n van de handelaar (inter ne controle, IT, boek houding) als een steekproef van verrichtingen, met inbegrip van een onderzoek naar de onderliggende boek houdadministratie. Bij dergelijke cont ro l e s dient rekening te worden gehouden met de r isico's van de z a k e l i j k e a c t i v i t e i t e n v a n d e h a n d e l a a r vo o r d e d o u a n e e n d i e n t m e t n a m e h e t r i s i c o t e wo rd e n o n d e r v a n g e n d a t d o u a n e re c h t e n n i e t meer k unnen worden geïnd omdat ze verjaren.
vaak gebruikt door de nationale diensten, die in dat geval hun e i g e n methodologie volgden. Hoewel deze diensten zich inspan nen voor de toepassing van een samenhangende controleaanpak , d o o r b i j v. g e b r u i k t e m a k e n v a n s t a n d a a r d - c o n t r o l e l i j s t e n , v e r slaglegging of modellen voor het inschalen van handelaarsrisico's, vo l g d en douanecontroleurs hun eigen individuele aanpak en wa r e n d e s t u k k e n i n d e o n d e r z o c h t e d o s s i e r s v a n h a n d e l a re n v a a k o n s a menhangend en/of onvolledig.
l i d s t a te n b e s c h i k te n ove r h e t a l g e m e e n ove r n a t i o n a l e o f re gionale controleplannen met brede controledoelstellingen. De Rekenkamer trof echter zelden bewijs aan dat voor de in haar s t e e k p ro e f g e s e l e c t e e rd e h a n d e l a re n we r k e l i j k e e n a a n b e ve l i n g betreffende de controlefrequentie of de aard van te verrichten controles was gedaan als gevolg van een risicobeoordeling tijdens h e t g oedkeur ingsproces.
Controles
achteraf waren niet frequent genoeg
6 0 . I n zeven van de negen gecontroleerde lidstaten werden controles
achteraf verricht, inclusief de beoordeling van een toereikend aan t a l ve r r ichtingen en van de zakelijke rekeningen van handelaren, maar de frequentie van deze controles, die redelijke zekerheid m o e ten verschaffen dat de doua nerechten niet werden getroffen d o o r ve r j a r i n g, w a s a l l e e n b e v re d i g e n d i n H o n g a r i j e. D e r g e l i j k e controles vonden met name in Zweden en het Verenigd Konink rijk ze l d e n plaats.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
26
6 1 . I n v i e r va n d e n e g e n g e co nt ro l e e rd e l i d s t ate n we rd e n g e e n a d e -
6 2 . De zekerheid dat vereenvoudigde procedures doeltreffend worden
quate controles achteraf verricht met betrekking tot de syste m e n – i n c l u s i e f IT- s ys te m e n – v a n h a n d e l a re n . A l l e e n N e d e r l a n d e n h e t Ve re n i g d K o n i n k r i j k b e s c h i k k e n ove r e e n g e s t r u c t u re e rd e b e o o rd e l i n g va n p re s t at i e s va n h a n d e l a re n ( m e t i n g va n d e n a l e v i n g ) . Ta b e l 5 ve r s c h a f t e e n m e e r g e d e t a i l l e e rd ove r z i c ht va n d e b e v i n dingen van de R ekenk amer met betrek k ing tot de controles a c hte raf.
g e co ntroleerd is in de meeste gecontroleerde lidstaten ontoerei k e n d vanwege de toepassing van een gebrek k ige controlemetho d o l o gi e, s l e c h te p l a n n i n g e n i n h e t b i j zo n d e r h e t o n t b re k e n v a n voldoende frequente en grondige controles achteraf bij hande laren die gebruikmaken van deze procedures. Dit leidt tot een ve r h o ogd r isico op der ving van rechten voor de EU -begroting en o p i m por ten met niet-nakoming van de ver plichtingen die voor tv l o e i en uit gemeenschappelijke handelspolitieke maatregelen.
Ta b e l 5
B e o o r d e l i n g va n co n t r o l e s ac h t e r a f Standaarden uit het controlemodel
BE
FR
IE
IT
HU
NL
SI
SE
UK
Aantal onderzochte dossiers van handelaren
17
20
7
20
16
18
17
22
20
71
70
57
15
6
39
18
91
90
Goede/coherente controlemethodologie Controle van systemen incl. IT-systemen Controles op handhaving van voorwaarden Controles van verrichtingen/boekhouding Voldoende regelmatige controles % handelaren dat niet binnen drie jaar is gecontroleerd Opvolgen van controleverslagen N B:
bevredigend;
deels bevredigend;
niet bevredigend.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
27
O n d o e lt r e f f e n d e co n t r o l e s i n d e l i d s tat e n
6 3 . De Rekenk amer heef t de doeltreffendheid van de controles geme -
6 4 . De steek proeven werden verdeeld in twee categorieën: één betref-
ten door gebruik te maken van een steek proef van douaneaangifte n . B i j l a g e I V ve r s c h a f t e e n u i t s p l i t s i n g p e r l a n d va n h e t a a nt a l aangif ten dat werd gecontroleerd en van de opgespoorde fouten.
fende recente aangif ten (vanaf 2008) diende om te beoordelen of de huidige controles daadwerkelijk fouten hadden voorkomen, en é é n b e t r e f fe n d e a a n g i f t e n u i t e e r d e r e j a r e n ( 2 0 0 6 o f o u d e r ) o m va s t te stellen of fouten waren opgespoord en gecor r igeerd naar a a n l e i ding van controles achteraf.
D o e lt r e f f e n d h e i d va n d e co n t r o l e s v o o r d e s t e e k p r o e v e n va n 2 0 0 8
6 5 . Vo o r
het jaar 2008 werden twee steekproeven geselecteerd uit g e g e vens die afkomstig zijn van alle douanek antoren van de lid s t ate n en betrek k ing hebben op t wee verschillende populaties: a ) d e f i n a n c i ë l e s t e e k p r o e f : o n g e v e e r 3 0 a a n g i f t e n p e r l i d s t a a t o m k westies in ver band met de TEM te controleren, d.w.z. de correcte toepassing van een preferentieel douanetarief op gro n d v a n g e s c h i k te b e w i j s s t u k k e n ( b i j v. e e n ce r t i f i c a a t v a n o orsprong); b) d e n i e t - f i n a n c i ë l e s t e e k p r o e f : o n g e v e e r 6 0 a a n g i f t e n p e r l i d s t aat om k westies met betrek k ing tot het gemeenschappelijk h andelsbeleid te controleren, d.w.z. het bestaan en de juiste b e h a n d e l i n g v a n i nvo e r ve r g u n n i n g e n ( t e x t i e l s e c t o r ) o f t o e z i chtsdocumenten (ijzer- en staalsec tor).
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
28
Resultaten
van de financiële steekproef
2008
6 6 . I n vier van de negen gecontroleerde lidstaten werd een foutenfre -
24
Deze fouten belopen in totaal
q u e nt ie 2 4 van ten minste 10 % geconstateerd (zie gra fiek 2 ).
358 000 Eur, maar kunnen nog altijd worden gecorrigeerd door
zijn gehouden de betrokken douanedocumenten te bewaren voor het geval de douane een controle achteraf wil verrichten. Zij worden gedurende het vergunningsproces geïnf o r m e e r d o v e r d e z e v e r p l i c h t i n g. D e h o g e f o u t e n f r e q u e n t i e s i n Zweden (19 %) en Ierland (40 %) werden voornamelijk veroor zaakt d o o r h e t fe i t d at d e ve re i s te d o c u m e nte n n i e t b e s to n d e n o f n i e t k o n d en worden gevonden.
Resultaten
invordering van de rechten.
6 7 . H a n d e l a r e n
van de niet-financiële steekproef van
Een dergelijke invordering is mogelijk binnen drie jaar nadat de douaneschuld is ontstaan.
2008
6 8 . Ve r g u n n i n g e n
e n t o e z i c h t s d o c u m e n t e n w o r d e n a fg e g e v e n v o o r een vaste hoeveelheid goederen. Teneinde te waarborgen dat goe d e re n n i e t zo n d e r g e l d i g d o c u m e n t wo rd e n v r i j g e g e ve n vo o r d e EU-markt, dienen de hoeveelheden schrif telijk in de vergunningen te worden vastgelegd en voor iedere afzonderlijke impor t door de d o u a ne te worden gecer tificeerd op het moment van vr ijgave.
Grafiek 2
F o u t e n f r e q u e n t i e ( % ) i n d e f i n a n c i ë l e s t e e k p r o e f 2008 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 BE
FR Totaal fouten (%)
IE
IT
HU
NL
SI
SE
Fouten vanwege ontbrekende essentiële documenten (%)
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
UK
29
6 9 . A l l e e n
Z w e d e n e n h e t Ve r e n i g d K o n i n k r i j k b e s c h i k t e n o v e r e e n IT‑ s y s t e e m v o o r h e t s c h r i f t e l i j k v a s t l e g g e n v a n v e r g u n n i n g e n . I n h e t Ve re n i g d K o n i n k r i j k k o n d e n h a n d e l a re n e c h te r e e nvo u d i g voorbijgaan aan de verplichting om een geldige vergunning in te geven en de hoeveelheid bij de vrijgave van de goederen te re gi s t reren.
25
Het systeem voor het
beheer van vergunningen en toezichtsdocumenten in het Verenigd Koninkrijk werd onbetrouwbaar bevonden. De weergegeven foutenfrequentie verwijst uitsluitend naar de materiële fouten die
daadwerkelijk werden aangetroffen.
7 0 . Al l e l i d s t ate n , m e t u i t zo n d e r i n g va n
Zwe d e n e n I t a l i ë, l e g d e n d e respec tieve hoeveelheden systematisch enkele dagen na, of in de m a a n d n a d e d a a d we r k e l i j k e i m p o r t s c h r i f t e l i j k v a s t , d o o r g a a n s wa n n eer de aanvullende aangif te werd ingediend.
In Ierland was de omvang van de gecontroleerde steekproef veel kleiner omdat het slechts onderdeel was van de voorstudie.
7 1 . B i j 3 4 va n d e 4 2 6 ve r r i c ht i n g e n ( 8 % ) g e s c h i e d d e h e t re gi s t re re n enkele maanden na het vrijgeven van de goederen of vond certificering door de douaneautoriteiten nooit plaats. In nog eens 3 1 g e v a l l e n ( 7 % ) w a r e n d e i nv o e r v e r g u n n i n g e n / t o e z i c h t s d o c um e n t e n n i e t g e l d i g o f b e t ro f fe n z i j n i e t d e we r k e l i j k i n g e vo e rd e goederen. Lidstaten konden bovendien bij 58 verrichtingen (14 %) geen bewijs overleggen dat dergelijke documenten op het moment va n v r ijgave daadwer kelijk bestonden. D eze gevallen worden sa m e n g evat in gra fiek 3 2 5 .
Grafiek 3
F o u t e n f r e q u e n t i e ( % ) i n d e n i e t - f i n a n c i ë l e s t e e k p r o e f 2008 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 BE
FR
IE
Totaal fouten (%)
IT
HU
NL
SI
SE
UK
Fouten vanwege ontbrekende essentiële documenten (%)
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
30
7 2 . Te r w i j l
d e f o u t e n i n d e f i n a n c i ë l e s t e e k p r o e f g e c o r r i g e e r d k u nn e n wo rd e n d o o r i nvo rd e r i n g va n d e re c hte n wa n n e e r d e fo u te n wo rd e n o p g e s p o o rd vo o rd a t d e b e d r a g e n ve r j a re n , wo rd t b i j d e n i e t - f i n a n c i ë l e s t e e k p ro e f h e t b e l a n g v a n d e p ro d u c e n t e n i n d e EU g e s c h a a d i n d i e n i m p o r t e n p l a a t s v i n d e n z o n d e r d e v e r e i s t e d o c u menten.
26
Wat Ierland en het Verenigd
Koninkrijk betreft werden aangiften uit 2005 geselecteerd omdat de controlebezoeken plaatsvonden in 2008; om praktische redenen had de selectie in Nederland deels betrekking op 2007. 27
D o e lt r e f f e n d h e i d va n co n t r o l e s ac h t e r a f
België, Frankrijk, Ierland,
Nederland, Zweden, Verenigd Koninkrijk.
7 3 . Pe r
lidstaat werd een steekproef van ongeveer 30 aangiften uit 2 0 0 6 26 geselec teerd teneinde een controle te ver r ichten op k west i e s d i e ve r b a n d h o u d e n m e t d e TEM , d. w. z . d e j u i s te to e p a s s i n g v a n e e n p r e f e r e n t i e e l d o u a n e t a r i e f, e n t e b e o o r d e l e n o f o p g e s p o o rde fouten gecor r igeerd waren door de douane.
7 4 . I n ze s
7 5 . Het feit dat handelaren in vijf
7 6 . I n
van de negen gecontroleerde lidstaten werden hoge fou te n f requenties vastgesteld. D eze lidstaten konden niet aantonen dat zij ver volgens de fouten hadden gecorrigeerd door middel v a n co nt ro l e s a c hte ra f. I e d e re fo u t h a d e e n f i n a n c i ë l e i m p a c t e n leidde tot een te lage betaling van TEM. I n de 274 gecontroleerde aangiften werden 49 fouten aangetroffen die goed waren voor 558 000 E u r aan geder fde invoer rechten. D eze bedragen zijn verjaard, kunnen niet langer worden ingevorderd en zijn definitief ve r l o ren voor de EU -begroting. 27
van deze zes lidstaten niet in staat waren de gevraagde douanedocumentatie te verstrekken, zelfs maanden na dato, wijst erop dat deze handelaren de afspraken die z i j m a akten in het k ader van de vergunning niet zijn nagekomen. Dergelijke handelaren zijn onbetrouwbaar en vormen door hun nalatigheid een risico voor de TEM en de producenten in de EU. Zij zo u d en geen gebruik moeten k unnen maken van vereenvoudigde p ro ce dures. 28
d e d r i e 2 9 l i d s t a t e n m e t e e n a a nv a a rd b a re f re q u e n t i e v a n c o n t r o l e s a c h t e r a f ( c f. t a b e l 5 ) b e v a t t e g e e n e n k e l e v a n d e d o o r d e controleurs van de Rekenk amer gecontroleerde aangiften een fout.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
28
België, Frankrijk, Ierland, Zweden,
Verenigd Koninkrijk. 29
Italië, Hongarije, Slovenië.
31
7 7 . G r a f i e k
7 8 . O p
4 toont de totale foutenfrequentie voor de steekproef va n 2 0 0 6 e n h e t a a n d e e l va n g e va l l e n d i e b e t re k k i n g h e b b e n o p o nt b rekende essentiële documenten. grond van deze bevindingen kan – in het bijzonder bij zes van de negen gecontroleerde lidstaten – worden bet wijfeld of imp o r te n in het k ader van vereenvoudigde procedures doeltreffend wo rd en gecontroleerd ter voor koming van der ving van middelen vo o r de EU -begroting of schade voor producenten in de EU.
Grafiek 4
F o u t e n p e r c e n tag e ( % ) i n d e f i n a n c i ë l e s t e e k p r o e f 2006 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 BE
FR
IE
Totaal fouten (%)
IT
HU
NL
SI
SE
UK
Fouten vanwege ontbrekende essentiële documenten (%)
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
32
CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN
7 9 . De resultaten van de controle door de Rekenk amer wijzen erop dat
8 0 . De Commissie dient er voor te zorgen dat het vanaf 2009 geldende
vereenvoudigde procedures in de meeste gecontroleerde lidstaten n o g n iet doeltreffend worden gecontroleerd. Er bestaat der halve g e e n redelijke zeker heid over de cor rec te inning van TEM of over de naleving door handelaren van de verplichtingen die voor tvloeie n u i t het gemeenschappelijk handelsbeleid.
k a d e r in de gehele EU doeltreffend func tioneer t.
H e e f t d e Co m m i s s i e e e n g o e d e aa n pa k o n t w i k k e l d vo o r d e co n t ro l e s o p v e r e e n vou digd e p ro cedu res e n h e e f t z i j to e g e z i e n o p d e co r r e c t e to e pa s s i n g va n v e r e e n v o u d i g d e p r o c e d u r e s e n d e co n t r o l e s d aa r o p ?
8 1 . D e Co mmissie heef t een goede a anpak ont wik keld voor controles
8 2 . Daar vereenvoudigde procedures tot eind 2010 handmatig kunnen
8 3 . D e
op vereenvoudigde procedures en heeft de regelgeving ingevoerd, ondersteund door uitvoerige richtsnoeren, doch pas eind 2008. Bepaalde aspecten, zoals het gebruik van risicoanalyse of cont ro l e s t i j d e n s d e ve r we r k i n g, d i e n e n ve r b e te rd te wo rd e n ( z i e d e p a ra grafen 22-26).
z i j n , z a l d e t o e p a s s i n g v a n e e n EU - b re d e g e a u t o m a t i s e e rd e r i s i coanalyse, waar bij rekening wordt gehouden met k westies op het g e b i e d v a n TEM o f g e m e e n s c h a p p e l i j k h a n d e l s b e l e i d, p a s v a n a f d at m o m e nt ve r p l i c ht wo rd e n g e s te l d. B ove n d i e n l ate n l i d s t ate n in het k ader van de DP regelmatig praktijken toe die de toepassing van geautomatiseerde risicoanalyse vóór vrijgave verhinderen (zie d e p a ragrafen 27-31). richtsnoeren voor douanecontroles achteraf zijn nog niet volledig en de Commissie is pas in 2008 begonnen met specif i e k e i n s p e c t i e s v a n ve re e nvo u d i g d e p ro c e d u re s vo o r i m p o r t e n . Ve r d e r e t o e z i c h t a c t i v i t e i t e n z i j n p a s o n l a n g s b e g o n n e n ( z i e d e p a ra grafen 32-38).
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
33
8 4 . D e Co mmissie dient: -
b estaande regelgeving en r ichtsnoeren voor vereenvoudigde p rocedures te ver beteren door het controlemodel van de R e k enk amer als uitgangspunt te nemen;
-
toe te zien op de tenuit voer legging van dit k ader en de r ichts noeren in de lidstaten;
- EU - b re d e p ro f i e l e n te o nt w i k k e l e n vo o r TEM e n h e t g e m e e n s chappelijk handelsbeleid en deze op te nemen in het CRMF; -
d e r ichtsnoeren voor controles achteraf te ver volledigen, en
-
re k e n i n g te h o u d e n m e t d e b e v i n d i n g e n va n d e R e k e n k a m e r wanneer zij verdere vereenvoudigingen op het gebied van d ouaneprocedures over weegt.
Volgen de lidstaten een goede, gestandaardiseerde aa n pa k v o o r c o n t r o l e s o p v e r e e n v o u d i g d e p r o c e d u r e s e n z i j n d e z e co n t r o l e s d o e lt r e f f e n d?
8 5 . D e
8 6 . H e t
lidstaten pasten geen gestandaardiseerde aanpak toe voor controles/audits in de verschillende fasen van vereenvoudigde c o n t r o l e s, b i j v. vó ó r d e g o e d k e u r i n g o f a c h t e r a f, e n h a n t e e rd e n v a a k g e b re k k i g e m e t h o d e n vo o r d e r g e l i j k e c o n t ro l e s / a u d i t s. D e controle van de Rekenk amer heef t aangetoond dat hun controles/ a u d i t s v a a k o n d o e l t re f fe n d w a re n e n d a t d e l i d s t a t e n n i e t a l t i j d de richtsnoeren opvolgden die door de Commissie waren verstrekt ( z i e p aragraaf 40).
geconstateerde grote aantal slechte of slecht gedocumenteerde controles vóór de vergunningverlening verhoogt het risico dat onbetrouwbare handelaren gebruik kunnen maken van vereenvo u d i gde procedures (zie de paragrafen 41-44).
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
34
8 7 . Er werd een uiteenlopende, vaak ondermaatse aanpak gevolgd voor co nt ro l e s t i j d e n s d e ve r we r k i n g va n ve re e nvo u d i g d e p ro ce d u re s vo o r het vr ijgeven van goederen (zie de paragrafen 45-56): -
h et frequente en onterechte gebruik van „super vereenvoudigingen” (vr ijstellingen van kennisgeving) in het k ader van de DP en het doorgaans ontbreken van geautomatiseerde r isico profielen verhinderde controles vóór de vrijgave en verhoogde h e t r i s i co d a t i m p o r te n n i e t vo l d e d e n a a n d e ve r p l i c h t i n g e n die voor tvloeien uit gemeenschappelijke handelspolitieke m aatregelen en/of dat er TEM werden geder fd;
-
d oor het beper kte aantal administratieve controles voor aanvullende aangiften en in het bijzonder het feit dat vereenvoudigde procedures / boek ingen in de administratie van de handelaren niet systematisch werden aangesloten met de aan v ullende aangif ten, namen deze r isico's toe.
8 8 . Zeven van de negen gecontroleerde lidstaten hanteerden een ge -
8 9 . H e t
9 0 . H e t h o g e a a nt a l fo u te n i n d e s te e k p ro e ve n va n d o u a n e a a n gi f te n
brek k ige of deels gebrek k ige controlemethodologie, inclusief een s l e c h te p l a n n i n g. I n a c ht va n d e n e g e n g e co nt ro l e e rd e l i d s t ate n werd bij de frequentie van controles achteraf onvoldoende rek e n i n g g e h o u d e n m e t h e t r i s i co o p ve r j a r i n g va n re c hte n ( z i e d e p a ra grafen 57-62). ontbreken van controles vóór en na vrijgave, en met name van k walitatief hoogwaardige en voldoende regelmatige controles achteraf, werkt nalatigheid van de handelaren in de hand. Dit verhoogt ver volgens het r isico dat onregelmatigheden onopgemer kt b l i j v e n , h e t g e e n l e i d t t o t e e n d e r v i n g v a n TEM o f t o t i m p o r t e n die niet voldoen aan de verplichtingen die voor tvloeien uit het g e m e enschappelijk handelsbeleid (zie de paragrafen 45-62).
toont met betrek k ing tot vereenvoudigde procedures het volgende a a n ( z ie de paragrafen 63-78): a ) d e controles vóór de vr ijgave zijn niet doeltreffend;
b) impor ten van goederen waar voor vergunningen of soor tgelijke documenten nodig zijn, zijn moeilijk te controleren als er geen s prake is van betrouwbaar online - IT-beheer ; c ) ve e l h a n d e l a re n k wa m e n h u n to e ze g gi n g e n i n h e t k a d e r va n d e ve rg u n n i n g vo o r h e t g e b r u i k v a n ve re e nvo u d i g d e p ro c e d ures niet na; d ) i n de meeste gecontroleerde lidstaten zijn controles achteraf niet frequent genoeg en er worden niet op adequate wijze fouten mee voor komen of opgespoord.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
35
9 1 . D e Co mmissie dient: -
de lidstaten aan te sporen onver wijld de onlangs ont wik kelde re gelgeving betreffende vereenvoudigde procedures door te voeren, met inbegrip van een gezamenlijke aanpak voor verificaties en controles gedurende de gehele procedure, overeen komstig het door de Rekenk amer vastgestelde controlemodel;
-
d e p r a k t i j k v a n d e l i d s t a t e n o m „ s u p e r v e r e e n v o u d i g i n g e n” ( v r ijstellingen van kennisgeving) toe te staan, k r itisch te be zien en richtsnoeren hier voor te geven, met name wanneer h e t g o e d e re n b e t re f t w a a r vo o r d o u a n e b e h a n d e l i n g vó ó r d e v r ijgave vereist is;
-
alle lidstaten aan te moedigen de ver werking van vereenvoudigde procedures te automatiseren, met inbegr ip van het e l e k t ro n i s c h b e h e e r ( o n l i n e g e g e ve n s i nvo e r o p h e t m o m e n t van vr ijgave van goederen) van vergunningen en soor tgelijke documenten, alsmede gebruik te maken van geautomatiseerde risicoprofielen die kwesties op het gebied van TEM en gemeens chappelijk handelsbeleid bestr ijken;
-
de lidstaten te verzoeken de opleiding voor handelaren te ver beteren teneinde hen meer bewust te maken van hun verplichtingen en verant woordelijk heden bij gebruik mak ing van vereenvoudigde procedures;
-
p re s t at i e m e t i n g e n b e n c h m a r k i n g t u s s e n l i d s t ate n te b e vo r deren, waarbij zij worden aangemoedigd hun praktijken op h e t g e b i e d v a n d e c o n t ro l e v a n ve re e nvo u d i g d e p ro c e d u re s te ver beteren.
Dit verslag werd door de Rekenkamer te Luxemburg vastgesteld op haar vergadering van 25 maart 2010. Voor de Rekenkamer
Vítor Manuel da Silva Caldeira Presi d e nt
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
36
Bijlage I
Ov e r z i c h t va n d e k e n m e r k e n va n vereenvoudigde procedures1 A r t i k e l 7 6 v a n h e t c o m m u n a u t a i r e d o u a n e w e t b o e k 2 (CD W ) i s d e r e c h t s g ro n d s l a g vo o r ve re e nvo u d i g d e p ro c e d u re s. I n a r t i k e l 7 6 , l i d 1 , sub a)- c), worden de kenmer ken van dr ie verschillende pro ce d u res beschreven:
1
Zie einde van de bijlage voor een
schematische weergave. 2
Verordening (EEG) nr. 2913/92 van
de Raad, zoals gewijzigd.
a ) de procedure van de onvolledige aangifte (buiten de reikwijdte va n de controle);
3
Verordening (EEG) nr. 2454/93
van de Commissie (PB L 253 van
b) d e procedure van de vereenvoudigde aangif te; c ) d e domiciliër ingsprocedure. Ar tikel 253 van de TCDW (de toepassingsbepalingen 3 bij het CDW ) biedt een algemene omschrijving van het doel en de aard van e l k va n deze dr ie vereenvoudigde procedures. Wat met name het vo o r wer p van de controle – de pro cedure vo or het in het vrije verke e r b r e n g e n – b e t r e f t , z i j n e r b i j z o n d e r h e d e n v a s t g e l e g d i n d e a r t i k e len 254-267 van de TCD W. D e p r o c e d u r e va n d e o n v o l l e dig e a a n gi f t e va lt b u it e n d e r e i k w i j dt e va n d e z e c o n t r o l e e n e r w o r dt i n d e z e bi j l ag e n i e t v e r d e r o p i n g e g a a n
I . D e p r o c e d u r e va n d e v e r e e n v o u d i g d e aa n g i f t e ( a r t i k e l e n 253; 253 b i s - 253 q uat e r d e c i e s ; 260 - 262 TCDW ) A r t i k e l 2 5 3 , l i d 2 , TCD W: „ D e p r o c e d u r e v a n d e v e r e e n v o u d i g d e aangif te houdt in dat goederen onder de desbetreffende douane regeling worden geplaatst onder over legging van een vereenvoudigde aangifte, waarna een aanvullende aangifte wordt ingediend, die in voorkomend geval een algemeen, periodiek of samenvattend k a ra k ter k an hebben.” A r t i k e l 7 6 , l i d 1 , s u b b ) , CD W, b e p a a l t : „ [ d e d o u a n e a u t o r i t e i t e n staan toe dat] in plaats van de […] aangif te een handels- of admi nistratief document wordt overgelegd, vergezeld van een ver zoek tot plaatsing van de goederen onder de betrokken douaneregeling”.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
11.10.1993, blz. 1), zoals gewijzigd.
37
Bijlage I
D e p rocedure: a) d i e n t v o o r a f t e w o r d e n g o e d g e k e u r d ( a r t i k e l e n 2 5 3 , 2 5 3 bis‑253 quaterdecies, 260-262 TCDW ). D e douane dient de be trouwbaarheid van de aanvrager grondig te controleren en alle vo or de vergunning relevante gegevens te bepalen; b) o mvat het bij de douane aanbrengen van goederen. D e procedure laat ruimte voor verschillende mogelijk heden, maar e e n t ypisch geval ziet er als volgt uit: 1 ) d e h a n d e l a a r b re n g t g o e d e re n a a n b i j d e d o u a n e e n l e g t o f wel een formulier voor vereenvoudigde aangifte, ofwel een h a n d e l s d o c u m e n t ( b i j v. e e n f a c t u u r ) o v e r i n p l a a t s v a n e e n g edetailleerde standaardaangif te; 2 ) g e b r u i k e l i j k e v e r w e r k i n g v a n a a n g i f t e n v o o r h e t i n h e t v r i j e ve r keer brengen (besluiten over controles van fiscale of nietf i s cale k westies); 3) aan het eind van de per iode die in de vergunning is overeengekomen (doorgaans een maand) legt de handelaar een a a nvullende aangif te over die alle gegevens (bepaling van de d ouanewaarde, gewicht, enz.) bevat voor iedere afzonder lijke vereenvoudigde aangif te teneinde de rechten te kunnen bere k e n e n vo o r h e t to t a a l a a n ve re e nvo u d i g d e a a n gi f te n ( to t a a l b edrag aan rechten) in die per iode; 4 ) het totaalbedrag aan rechten wordt in de douaneboek houding g e b o e k t b i n n e n e e n te r m i j n va n v i j f d a g e n n a h e t ve r s t r i j k e n v a n d e re fe re n t i e p e r i o d e, d. w. z . d e m a a n d u i t h e t vo o r b e e l d ( c f. a r t i k e l 2 1 8 , l i d 1 , CD W ) , e n b e t a a l d o ve re e n k o m s t i g a r t i kel 227 CDW, d.w.z. uiterlijk de 16e dag van de maand die volgt o p de referentiemaand; 5 ) e r k a n e e n c o n t ro l e a c h t e r a f wo rd e n ve r r i c h t i n d e vo r m v a n een controle ad-hoc op de aanvullende aangif te of door grondige controles achteraf in de bedrijfsruimten van de handelaar, m e t i n b e gr i p va n d e h a n d e l s d o c u m e nte n e n d e b o e k h o u d i n g va n de handelaar.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
38
Bijlage I
II . D o m i c i l i ë r i n g s p r o c e d u r e ( a r t i k e l e n 2 5 3 , l i d 3 , e n 2 6 3 - 2 6 7 TCDW ) Ar t i k e l 2 5 3, l id 3 : „D e do m i c il i ë r in g s pro ce du re ho u d t i n dat go e deren in de bedr ijfsruimten van de belanghebbende of in andere, d o o r de douaneautor iteiten aangewezen of goedgekeurde plaats e n o nder de desbetreffende douaneregeling worden geplaatst.” A r t i k e l 7 6 , l i d 1 , s u b c ) , CD W, b e p a a l t : „ [ d e d o u a n e a u t o r i t e i t e n staan toe dat] de aangifte van de goederen voor de betrokken regeling door inschrijving van de goederen in de administratie geschiedt; in dat geval kunnen de douaneautoriteiten de aangever o nt h e f fe n va n d e ve r p l i c ht i n g d e g o e d e re n b i j d e d o u a n e a a n te b re n g en.” D e p rocedure: a ) ve rg t vo o r a fg a a n d e to e s te m m i n g ( a r t i k e l e n 2 5 3 , 2 5 3 b i s - 2 5 3 q u a t e r d e c i e s ; 2 6 3 - 2 6 7 TCD W ) . D e d o u a n e d i e n t d e b e t r o u w baarheid van de aanvrager grondig te controleren en alle voor h e t ve r l e n e n va n d e ve rg u n n i n g b e n o d i g d e g e g e ve n s va s t te s tellen; b) o m v a t o v e r h e t a l g e m e e n e e n k e n n i s g e v i n g a a n d e d o u a n e v a n d e a a n k o m s t v a n d e g o e d e re n i n d e b e d r i j fs r u i m t e n v a n d e h a n d e l a a r ( o f e e n a n d e re d a a r to e a a n g e we ze n l o c a t i e ) e n het voornemen deze goederen in het vrije verkeer te laten b rengen. D e procedure laat ruimte voor verschillende mogelijk heden, maar e e n t ypisch geval ziet er als volgt uit: 1 ) D e h a n d e l a a r o n t v a n g t d e g o e d e r e n i n z i j n b e d r i j f s r u i m t e n , doorgaans in het k ader van een andere douaneregeling, waar vo or hij al een vergunning heef t ont vangen (bijv. door voer).
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
39
Bijlage I
2 ) Af hankelijk van de graad van vereenvoudiging: -
stelt de handelaar de douane in kennis van zijn voorne men de goederen in het vrije verkeer te laten brengen, registreer t de bijzonderheden die betrekking hebben op d e g o e d e re n i n z i j n b o e k h o u d i n g e n wa c ht to t d e d o u a n e besluit of zij voorafgaand aan de vrijgave controles wensen te ver r ichten, of
-
registreert de handelaar direct de bijzonderheden met b e t re k k i n g to t d e g o e d e re n i n z i j n b o e k h o u d i n g, h e tg e e n hetzelfde effect kan hebben als het in het vrije verkeer brengen van de goederen.
3 ) Afhankelijk van de mate van vereenvoudiging heef t de douane dus al dan niet de mogelijkheid de goederen te controleren vo ordat deze worden vr ijgegeven. 4 ) A a n het eind van de per iode die in de vergunning is overeengekomen (doorgaans een maand) legt de handelaar een aanvullende aangifte over die alle gegevens (bepaling douanewaarde, gewicht, enz.) bevat voor iedere afzonderlijke inschrijving, zod a t d e re c h t e n k u n n e n wo rd e n b e re k e n d vo o r h e t t o t a a l v a n a l l e boek ingen (totaalbedrag aan rechten) in die per iode. 5 ) Het totaalbedrag aan rechten wordt in de douaneboek houding g e b o e k t b i n n e n e e n te r m i j n va n v i j f d a g e n n a h e t ve r s t r i j k e n v a n d e re fe re n t i e p e r i o d e, d. w. z . d e m a a n d u i t h e t vo o r b e e l d ( c f. a r t i k e l 2 1 8 , l i d 1 , CD W ) , e n b e t a a l d o ve re e n k o m s t i g a r t i kel 227 CDW, d.w.z. uiterlijk de 16e dag van de maand die volgt o p de referentiemaand. 6 ) E r k a n e e n c o n t ro l e a c h t e r a f wo rd e n ve r r i c h t i n d e vo r m v a n een controle ad-hoc op de aanvullende aangif te of door grondige controles achteraf in de bedrijfsruimten van de handelaar, m e t i n b e gr i p va n d e h a n d e l s d o c u m e nte n e n d e b o e k h o u d i n g va n de handelaar.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
40
Bijlage I
S c h e m at i s c h e w e e r g av e va n d e v e r e e n v o u d i g d e aa n g i f t e e n de domiciliëringsprocedure voor het in het vrije verkeer b r e n g e n va n g o e d e r e n
Fase Soort procedure
Procedure van de vereenvoudigde aangifte
Domiciliëringsprocedure
Fase 1 Vergunning
Formele procedure (Aanvraag g Vergunning): - vergunningverlening voorafgaand aan de procedure - douane controleert betrouwbaarheid handelaar en bepaalt verdere voorwaarden - bijzonderheden over de verwerking worden nader omschreven in de vergunning
Formele procedure (Aanvraag g Vergunning): - vergunningverlening voorafgaand aan de procedure - douane controleert betrouwbaarheid handelaar en bepaalt verdere voorwaarden - bijzonderheden over de verwerking worden nader omschreven in de vergunning
Fase 2 Inklaring
Handelaar: - brengt goederen aan bij douane - dient vereenvoudigde aangifte in (bijv. factuur)
Handelaar: - ontvangt / heeft goederen in zijn bedrijfsruimten (of de aangewezen plaats) - stelt de douane in kennis van zijn voornemen de goederen in het vrije verkeer te laten brengen en legt de bijzonderheden van de aangifte vast in zijn administratie (vrijstelling van kennisgeving is mogelijk)
Douane: - registreert de vereenvoudigde aangifte - besluit of controle wordt verricht - geeft de goederen vrij voor het vrije verkeer
Douane: - ontvangt (geen) kennisgeving van de handelaar - besluit of controle wordt verricht (indien nog steeds mogelijk) - geeft de goederen vrij (als de handelaar dit niet reeds zelf gedaan heeft) Handelaar: Fase 3 Aanvullende aangifte - dient een aanvullende aangifte in
Fase 4 Controle achteraf
(= samenvatting van alle vereenvoudigde aangiften tijdens de periode) - betaalt het totaalbedrag aan verschuldigde rechten
Handelaar: - dient een aanvullende aangifte in (= samenvatting van alle inschrijvingen in de boekhouding tijdens de periode) - betaalt het totaalbedrag aan verschuldigde rechten
Douane: - boekt het bedrag aan rechten - besluit of een controle achteraf verricht zal worden
Douane: - boekt het bedrag aan rechten - besluit of een controle achteraf verricht zal worden
Handelaar: - houdt documentatie ter beschikking van de douane
Handelaar: - houdt documentatie ter beschikking van de douane
Douane: - besluit of een controle achteraf zal worden verricht
Douane: - besluit of een controle achteraf verricht zal worden
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
41
B i j l a g e II
Co n t r o l e m o d e l va n d e E u r o p e s e R e k e n k a m e r betreffende vereenvoudigde procedures 1 ) C r i t e r i a v o o r co n t r o l e s v ó ó r d e v e r g u n n i n g v e r l e n i n g aa n e e n h a n d e l aa r a ) E r d i e nt te wo rd e n g e co nt ro l e e rd o f d e h a n d e l a a r e e n g o e d e staat van dienst heef t wat betref t de naleving van douanevere i sten, en een bevredigend en betrouwbaar ( IT-)systeem voor h e t b e h e re n va n z i j n h a n d e l s d o c u m e nte n , o f h i j s o l va b e l g e bleken is en of het mogelijk is de naleving van invoer verboden o f -beper k ingen te toetsen. b) D e a d m i n i s t r a t i e v e o r g a n i s a t i e e n d e i n t e r n e c o n t r o l e s v a n d e h a n d e l a a r d i e n e n g e co nt ro l e e rd te wo rd e n ; d e ze co nt ro l e d i e nt e e n b e zo e k a a n d e b e d r i j fs r u i mte n va n d e h a n d e l a a r te o mvatten. c ) D e r i s i c o' s d i e v e r b a n d h o u d e n m e t d e z a k e l i j k e a c t i v i t e i t e n v a n d e h a n d e l a a r d i e n e n t i j d e n s d e co n t ro l e te wo rd e n v a s t gesteld en beoordeeld en dienen te worden afgedekt door ge schikte controlemaatregelen; voor iedere handelaar dient een controleplan/-aanbeveling te worden opgesteld, gericht op de re sterende r isico's. d ) De resultaten van de controle dienen te worden geformaliseerd i n een verslag. e ) Handelaren dienen deugdelijk advies te ont vangen gedurende h e t proces van vergunningver lening en dienen te worden ge wezen op hun ver plichtingen en op de douaner isico's die verb a nd houden met hun hande l. f ) Ve rgunningen dienen een for mele, uitdruk kelijke schr if telijke overeenkomst te zijn tussen de douane en de handelaar, waarin zowel hun samenwerk ing als de rechten en plichten van iedere par tij zijn beschreven, inclusief de verplichtingen voor de hand e l a a r o m a l l e ve r a n d e r i n g e n t e m e l d e n d i e o p t re d e n i n z i j n zakelijke ac tiviteiten en organisatie en om een ver tegenwoord i ger voor douanezaken aan te stellen.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
42
B i j l a g e II
2 ) C r i t e r i a 1 v o o r co n t r o l e s b i j h e t v e r w e r k e n va n v e r e e n v o u d i g d e p r o c e d u r e s , b i j v. b i j v e r e e n v o u d i g d e aa n g i f t e n / b o e k i n g e n e n b i j aa n v u l l e n d e aa n g i f t e n a ) Voorafgaand aan vrijgave dient een minimumaantal fysieke en administratieve controles op basis van risicoanalyse te worden verricht teneinde voor de handelaar een onzekerheidsfac tor te h a ndhaven, onregelmatige impor ten op te sporen en te voork o men dat er te weinig TEM wordt betaald.
1
Het minimumaantal controles
vóór de vrijgave en van aanvullende aangiften dient afhankelijk te zijn van de mate van risico verbonden aan de betrokken importen. Voor handelaren die uitsluitend importen
b) Met hetzelfde doel dienen gegevensgerichte controles op stukk e n te worden ver r icht van aanvullende aangif ten.
met een laag risico kennen, dient toch een onzekerheidsfactor te worden gehandhaafd door aselecte
c ) Er dient een geautomatiseerde aansluiting te worden ver r icht tussen de aanvullende aangiften en de vereenvoudigde aangifte n/boek ingen in de boek houding van de handelaar ter waarb o rging van de volledigheid van de aanvullende aangif ten. d ) Fysieke controles en controles op stuk ken dienen gebaseerd te z i j n op een r isicoanalyse, waar bij gebruik wordt gemaakt van geschikte geautomatiseerde gegevensver werk ingstechnieken, m et onder meer een aselec t element. e ) R esultaten van dergelijke controles dienen cor rec t te worden va stg ele gd e n teru gge kop peld na ar het r i sicobe heer sys tee m; regelmatige prestatiemeting door de douane dient te waarborg en dat r isicoprofielen doeltreffend en ac tueel blijven.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
controles uit te voeren.
43
B i j l a g e II
3 ) C r i t e r i a v o o r co n t r o l e s ac h t e r a f 2 o p vereenvoudigde procedures a ) E r d i e n e n r e g e l m a t i g e , g e p l a n d e e n s o m s w i l l e k e u r i g g e s e l e c t e e rd e c o n t ro l e s a c h t e r a f t e wo rd e n ve r r i c h t o p b a s i s v a n een deugdelijke en gestandaardiseerde controlemethodologie, waarbij rekening wordt gehouden met de risico's van de zakelij ke activiteiten van de handelaar alsmede met verjaringsrisico's.
2
Om het risico op verjaring van
rechten naar behoren aan te pakken, dienen ten minste iedere drie jaar op transacties gerichte controles achteraf te worden uitgevoerd. Het aantal transacties dat bij iedere
b) Controles dienen gericht te zijn op verrichtingen of specifieke onder werpen (bijv. bepaling van de douanewaarde), systemen — inclusief IT-systemen — of dienen te beoordelen of een handelaar nog altijd voldoet aan de voor waarden voor het gebruik va n vereenvoudigde procedures.
controle achteraf onderzocht moet worden is afhankelijk van de betrokken risico's. Een systeemcontrole of een controle om te beoordelen of de handelaar nog altijd voldoet aan de voorwaarden
c ) C o n t r o l e r e s u l t a t e n d i e n e n t e w o r d e n g e f o r m a l i s e e r d i n e e n verslag en een systematische follow-up te krijgen; controleresultaten dienen te worden teruggekoppeld naar het r i s icobeheersysteem.
om gebruik te mogen maken van vereenvoudigde procedures kan met langere tussenpozen worden verricht, maar is altijd noodzakelijk wanneer er een systeemverandering
d ) E r d i e n e n k w a l i t e i t s b o r g i n g s m a a t r e g e l e n ( b i j v. m e t i n g v a n p r e s t a t i e s v a n e n n a l e v i n g d o o r h a n d e l a a r ) t e w o r d e n d o o rg evoerd en zelfbeoordeling door handelaren dient te worden b evorderd.
(op IT-gebied of anderszins) optreedt.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
44
B i j l a g e III
Ov e r z i c h t va n d e b e v i n d i n g e n b e t r e f f e n d e d e n e g e n g e co n t r o l e e r d e l i d s tat e n
Standaarden uit het controlemodel Aantal onderzochte dossiers van handelaren
BE
FR
IE
IT
HU
NL
SI
SE
UK
17
20
7
20
16
18
17
22
20
Controles vóór de vergunningverlening Werd er een controle verricht in de bedrijfsruimten van de handelaar, werd er een controleverslag opgesteld en was het beschikbaar?
n.v.t.
Werden de administratieve organisatie en interne controles van de handelaar beoordeeld?
n.v.t.
Werden de boekhoud- en IT-systemen gecontroleerd?
n.v.t.
Werden de wettelijke vereisten van de artikelen 261, lid 2, en 264, lid 2, TCDW gecontroleerd (bijv. ontbreken van ernstige overtredingen)?
n.v.t.
Werd de solvabiliteit van de handelaar gecontroleerd?
n.v.t.
Werd een risicobeoordeling verricht met betrekking tot de handelaar?
n.v.t.
Leidde de risicobeoordeling/het controleresultaat tot een controleaanbeveling (plan)?
n.v.t.
Bevatte het proces van vergunningverlening assurance-elementen (bijv. opleiding, info, coördinatoren)?
n.v.t.
Controle tijdens verwerking – controles vóór de vrijgave Werden de vereenvoudigingspraktijken voor DP (vrijstelling van kennisgeving) toegekend overeenkomstig de wetgeving? Werd op het gebied van TEM/aspecten van gemeenschappelijk handelsbeleid daadwerkelijk een minimumaantal controles vóór de vrijgave verricht? Werden geautomatiseerde risicoprofielen op het gebied van TEM/het gemeenschappelijk handelsbeleid toegepast? Omvatte het risicobeheer een geautomatiseerd aselect element? Vond er follow-up plaats van risicogerelateerde kwesties (bijv. prestatiemeting van risicoprofielen, terugkoppeling)? N B:
bevredigend;
deels bevredigend;
niet bevredigend; n.v.t.: niet van toepassing.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
45
B i j l a g e III
Standaarden uit het controlemodel Aantal onderzochte dossiers van handelaren
BE
FR
IE
IT
HU
NL
SI
SE
UK
17
20
7
20
16
18
17
22
20
n.v.t.
n.v.t.
91
90
Controle tijdens verwerking – controles op aanvullende aangiften Worden aanvullende aangiften over het algemeen geautomatiseerd verwerkt? Werd er daadwerkelijk een minimumaantal gegevensgerichte controles op stukken verricht? Werden geautomatiseerde risicoprofielen op het gebied van TEM/gemeenschappelijk handelsbeleid toegepast? Omvatte het risicobeheer een geautomatiseerd aselect element? Vond er een geautomatiseerde aansluiting plaats tussen de aanvullende en de vereenvoudigde aangiften?
n.v.t.
Vond er een systematische handmatige aansluiting plaats tussen aanvullende en vereenvoudigde aangiften?
n.v.t.
n.v.t.
Vond er follow-up plaats van risicogerelateerde kwesties (bijv. prestatiemeting van risicoprofielen, terugkoppeling)? Controles achteraf Zijn de controles achteraf gebaseerd op een deugdelijke controlemethodologie (controle-instrumenten, coherente aanpak)? Omvatten deze controles ook systemen, onder meer IT-systemen? Omvatten deze controles de voortdurende naleving van de voorwaarden voor vergunningverlening? Omvatten deze controles een gegevensgerichte controle van verrichtingen (inclusief zakelijke rekeningen)? Is de controlefrequentie voldoende om rekening te houden met het verjaringsrisico? % handelaren die niet regelmatig genoeg gecontroleerd werden om verjaring te voorkomen
71
70
57
15
6
39
18
Vindt er follow-up plaats van controleverslagen (beheerscontrole, terugkoppeling van informatie)? NB:
bevredigend;
deels bevredigend;
niet bevredigend; n.v.t.: niet van toepassing.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
46
Bijlage IV
Ov e r z i c h t va n f o u t e n i n d e s t e e k p r o e v e n BE
FR
IE
IT
HU
NL
SI
SE
UK
Aantal gecontroleerde verrichtingen
31
32
20
30
33
30
30
31
30
Geen vermelding van „afgifte a posteriori” op preferentieel document, indien vereist
3
2
0
0
0
2
0
0
0
Geen bewijs van rechtstreeks vervoer
1
1
0
1
0
0
0
3
1
Geen document(en) verstrekt
0
0
8
0
1
0
0
0
0
Andere materiële fout
1
1
0
0
1
0
0
3
1
Totaalaantal fouten
5
4
8
1
2
2
0
6
2
Totaalaantal fouten (%) voor de steekproef van 2008 – financieel
16
13
40
3
6
7
0
19
7
Fouten (%) vanwege ontbrekende essentiële documenten
3
3
40
3
3
0
0
10
3
Aantal gecontroleerde verrichtingen
60
57
6
62
32
61
30
58
60
Toewijzing niet direct na afloop van de periode waarbinnen de bedragen zijn geboekt waarvoor uitstel van betaling wordt verleend/niet afgetekend door de douane
9
13
0
10
2
0
0
0
0
Geen document(en) verstrekt
23
6
6
0
0
18
0
5
0
Andere materiële fout
12
7
0
1
0
1
2
2
6
Totaalaantal fouten
44
26
6
11
2
19
2
7
6
Totaalaantal fouten (%) voor de steekproef van 2008 – niet-financieel
73
46
100
18
6
31
7
12
10
Fouten (%) vanwege ontbrekende essentiële documenten
38
11
100
0
0
30
0
9
0
Financiële steekproef 2008
Niet-financiële steekproef 2008
NB: De lidstaten werd verzocht eventueel ontbrekende documentatie te verstrekken bij hun antwoorden op de preliminaire bevindingen van de Rekenkamer. Wanneer zij niet in staat bleken de vereiste documenten te verstrekken, werd dit beschouwd als een fout.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
47
Bijlage IV
BE
FR
IE
IT
HU
NL
SI
SE
UK
Aantal gecontroleerde verrichtingen
34
33
24
33
29
30
30
31
30
Geen vermelding van „afgifte a posteriori” op preferentieel document, indien vereist
1
0
0
0
0
1
0
1
0
Geen bewijs van rechtstreeks vervoer
4
8
0
0
0
0
0
8
2
Geen document(en) verstrekt
1
0
7
0
0
0
0
0
3
Andere materiële fout
4
3
0
0
0
3
0
2
1
Totaalaantal fouten
10
11
7
0
0
4
0
11
6
Totaalaantal fouten (%) voor de steekproef van 2006 – financieel
29
33
29
0
0
13
0
35
20
Fouten (%) vanwege ontbrekende essentiële documenten
15
24
29
0
0
0
0
26
17
Financiële steekproef 2006
NB: De lidstaten werd verzocht eventueel ontbrekende documentatie te verstrekken bij hun antwoorden op de preliminaire bevindingen van de Rekenkamer. Wanneer zij niet in staat bleken de vereiste documenten te verstrekken, werd dit beschouwd als een fout.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
48
Ant woorden van de Commissie SAMENVATTING II. De geautoriseerde marktdeelnemer (Authorized Economic Operator of AEO) 1 moet aan zeer strikte voorwaarden in verband met de naleving van de douanewetgeving voldoen en krijgt in ruil daarvoor gemakkelijker toegang tot vereenvoudigde douaneprocedures. Wanneer een AEO een aanvraag voor e e n ve re e nvo u d i g d e p ro c e d u re i n d i e n t , gaat de douane na of hij aan de extra voorwaarden voldoet en worden de criteria die reeds bij de toekenning van de AEO-status werden gecontroleerd, niet opnieuw gecontroleerd. De AEO-controle en -erkenning is een proces dat zeer grondig wordt verricht, en ook na de erkenning blijft de AEO onder nauw toezicht van de douane staan. De Commissie heeft gestreefd naar een verb e te r i n g e n h a r m o n i s at i e – o p Eu ro p e e s niveau – van de wettelijke voorschr if ten inzake vereenvoudigde vr ijgaveprocedu res op basis van de betrouwbaarheid van h e t b e d r i j f, wa a r b i j d e co nt ro l e s vo o ra fgaand aan vrijgave zoveel mogelijk worden b e p e r k t e n wo rd e n ve r va n g e n d o o r e f f i ciëntere controles achteraf. IV. Tweede streepje Binnen het gemeenschappelijk kader voor risicobeheer hebben de lidstaten overeenkomstig artikel 4 octies, lid 2, van de uitvoeringsbepalingen van het douanewetboek de verplichting elkaar langs elektronische weg informatie over risico's te verstrekken, waaronder risico's op het gebied van de traditionele eigen middelen ( TEM) en het communautaire handelsbeleid. IV. Derde streepje Krachtens artikel 13, lid 2, van het commun au ta ir d ou an e we tb oe k m o eten de d ouanediensten door middel van geautoma tiseerde gegevensver werk ingstechnieken risicoanalyses uit voeren. I n een papieren omgeving kunnen geautomatiseerde risico analyses bez waarlijk op efficiënte wijze worden uitgevoerd. Het is evenwel nu al zo dat een groot deel van de douaneaangiften elektronisch wordt ingediend. 1
De AEO-status werd al met het veiligheidsamendement op het
douanewetboek (Verordening (EG) nr. 648/2005) ingevoerd en is met ingang van 1 januari 2008 volledig ten uitvoer gelegd. Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
49
Ant woorden van de Commissie IV. Vierde streepje De Commissie heeft ook al vóór 2008 aspecten van de vereenvoudigde procedures onderzocht in het k ader van haar inspecties, zoals die van de elektronische doua neaangiften in 2004, de douane -entrepots in 2005 en het douanevervoer in 2006. Ook b i j h a a r i n s p e c t i e v a n d e s t r a t e g i e vo o r douanecontroles in 2009 heeft zij aspecten in verband met de controle op vereenvoudigde procedures onderzocht. IV. Vijfde streepje De Commissie zal de Customs Audit Guide (gids voor douanecontroles bij bedrijven) opnieuw bekijken met het oog op een eventuele verdere ont wik keling van gemeen schappelijke standaarden voor controles achteraf, en zij zal de kwestie van standaarden in het comité douanewetboek aan de orde stellen. V. Eerste streepje Het is de verwachting van de Commissie dat de invoering van verplichte controles de kwaliteit van die controles en van de documentatie zal verbeteren. V. Derde streepje Bij haar inspecties heeft de Commissie vastgesteld dat in een aantal lidstaten in buitensporige mate gebruikt is gemaakt van de mogelijkheid om vrijstelling van kennisgeving te verlenen. Zij heeft de lidstaten in kwestie gevraagd om hun procedures aan te passen en volgt de door hen genomen maatregelen.
V. Vierde streepje In de EU-wetgeving is niet vastgelegd op we l k e w i j ze d e l i d s t a te n d e d o u a n e co n troles op de vereenvoudigingen moe ten inrichten. Dit betekent dat het aan de l i d s t a t e n i s o m e e n e f f i c i ë n t k a d e r vo o r douanecontroles op te zetten, inclusief e f fe c t i e v e, o p r i s i c o a n a l y s e g e b a s e e r d e c o n t ro l e s a c h t e r a f. B i j h a a r TEM - i n s p e c ties heef t de Commissie ook vastgesteld dat de frequentie en de k waliteit van de controles achteraf van sommige lidstaten tekortschoten; zij heeft deze lidstaten verzocht de situatie recht te zetten en volgt de maatregelen die zij daar toe nemen. De Commissie zal ook in de toekomst bij haar TEM - i n s p e c t i e s a a n d a c h t b e s t e d e n a a n aspec ten van douanecontrole. Een aantal lidstaten herzien momenteel hun contro leprocedures, teneinde deze te verbeteren en aan te passen aan een omgeving waarin steeds vaker gebruik wordt gemaakt van ve re e nvo u d i gi n g e n . D e Co m m i s s i e h e e f t een gids voor douanecontroles opgesteld en de lidstaten aanbevolen deze te gebruiken. De opleidings- en monitoringactiviteiten in verband met vereenvoudigingen zullen worden gericht op de strategie voor de controle op de vergunningverlening voor vereenvoudigingen. VII. Eerste streepje D e Co m m i s s i e z a l re k e n i n g h o u d e n m e t de bevindingen van de Rekenk amer wanneer zij verdere vereenvoudigingen op het gebied van douaneprocedures overweegt.
De Commissie zal het buitensporige gebruik van de kennisgevingsvr ijstelling bij de domiciliëringsprocedure aan de orde stellen in de opleidingsacties die in de lidstaten worden georganiseerd, en in de richtsnoeren.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
50
Ant woorden van de Commissie VII. Tweede streepje De lidstaten worden momenteel aangemoe digd om met spoed de onlangs ontwikkelde regelgeving en richtsnoeren door te voeren, door middel van opleidingsactiviteiten in de lidstaten op het gebied van vereenvoudigingen en grensoverschrijdende vergunningen voor vereenvoudigde procedures (Single Authorisation for Simplified Proce dures (SASP). In Oostenrijk, Portugal en Ierland hebben dergelijke opleidingen plaatsgevonden en in de loop van het jaar zijn nog verdere opleidingen gepland in Polen, Zweden, Slovenië, Frankrijk en Nederland.
VII. Zesde streepje De Commissie zal de lidstaten ver zoeken bedrijven sterker bewust te maken van hun verplichtingen en verantwoordelijkheden. D e o p l e i d i n g s a c t i v i te i te n o p h e t g e b i e d van vereenvoudigingen zijn bedoeld voor zowel de douane als het bedrijfsleven. Sommige lidstaten hebben hun opleidingen voor bedrijven opengesteld, andere zullen afzonderlijke opleidingen voor bedrijven organiseren.
Het monitoringprogramma voor 2010 voorziet in monitoring van de vereenvoudigde procedures. De diensten van de Commissie zijn bezig met de voorbereidingen om de monitoringactiviteiten van start te laten gaan.
2. Om gelijke tred te houden met de voor tschrijdende ontwikkelingen in de techniek, de economie en de politiek, zijn de uitvoeringsbepalingen van het douanewetboek gewijzigd. Deze wijzigingen worden in 2013 van toepassing.
VII. Derde streepje De Commissie zal de gids voor douanecontroles opnieuw bek ijken met het oog op e e n e ve nt u e l e ve rd e re o nt w i k k e l i n g va n gemeenschappelijke standaarden voor controles achteraf, en zij zal de k westie van standaarden in het comité douanewetboek aan de orde stellen. VII. Vierde streepje De Commissie zal in het comité douane wetboek met de lidstaten in overleg treden om risicoprofielen voor de TEM en het communautaire handelsbeleid op te stellen. De vereenvoudigingspraktijken zullen worden onderzocht in het kader van de monitoring van de vereenvoudigde procedures. VII. Vijfde streepje Met Verordening (EG) nr. 1192/2008 heeft de Commissie al de door de R ekenk amer gevraagde actie ondernomen. Verdere ontwikkelingen zijn gaande.
INLEIDING
OPMERKINGEN 26. De Commissie is van mening dat haar richts n o e re n vo o r d e b e wa k i n g va n d e j u i s te toepassing van vereenvoudigingen en controles 2 bijdragen tot een harmonisatie van d e ve r s c h i l l en d e we r k w i j ze n ; d e ze r i c htsnoeren worden regelmatig bijgewerkt (de vijfde herziening is momenteel bezig). 26. Eerste streepje Dit punt wordt opgenomen in de volgende versie van de richtsnoeren. In bijlage V bij de huidige richtsnoeren zijn al de poten tiële risicofactoren beschreven die tijdens de controles vooraf moeten worden beke ken, alsook de te nemen maatregelen. 2
TAXUD/1284/2005.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
51
Ant woorden van de Commissie 26. Tweede streepje In de wetgeving is geen precies cijfer vastgesteld voor het aantal controles dat m o e t w o r d e n v e r r i c h t . Vo o r d a t t o t v r i j gave wordt overgegaan, moet er evenwel een minimumaantal controles op basis van risicoanalyse, met onder meer een aselect element, worden verricht en de Commissie heeft in de loop van haar inspecties de lidstaten die nog geen dergelijke controles verrichten, verzocht dat te doen. 26. Derde streepje Aansluiting maakt deel uit van de nationale systemen. De Commissie is het ermee eens dat de aansluiting op gestruc tureerde en geautomatiseerde wijze dient te gebeuren en spoort de lidstaten in die zin aan. 28. De Commissie faciliteert de uitwisseling van informatie over risico's, ook op het gebied van de TEM en het communautaire handelsbeleid, via een elektronisch gemeenschap pelijk risicobeheersysteem waarbij gebruik wordt gemaakt van Risk Information Forms, en op deze wijze zorgt zij er voor dat rele vante informatie snel en doeltreffend k an worden verspreid onder de desbetreffende risicobeheerscentra en douanecontrolepunten in de Gemeenschap. 29. Een gezamenlijke aanpak van risicobeheer is ook mogelijk in een papieren omgeving. Er k an evenwel niet worden ontkend dat geautomatiseerde risicoanalyse effectiever is dan handmatige risicoanalyse.
30. Bij haar inspec tie heef t de Commissie in een aantal lidstaten dezelfde vaststellingen gedaan en zij heeft deze lidstaten gevraagd hun procedures aan te passen. De Commissie volgt de door deze lidstaten genomen maatregelen. Het gebruik van de kennisgevingsvrijstellingen bij de domiciliëringsprocedure is (zal) a a n d e o rd e ( wo rd e n ) g e s te l d t i j d e n s d e opleidings-/monitoringac tiviteiten. Er zal een alomvattende standaardcontrolestrategie worden aanbevolen. 31. A a n d e ve r b e te r i n g v a n d e r i c h t s n o e re n wordt gewerkt door de projectgroep voor de implementatie van vereenvoudigingen/ SASP en er zal bijzondere aandacht worden gegeven aan dit en andere punten die de Rekenk amer in haar bevindingen heeft vermeld. 33. D e we r k z a a m h e d e n vo o r d e u i t b re i d i n g van de gids voor douanecontroles zullen in 2010 van start gaan. 35. Gelet op het toenemend gebruik van d i ve r s e ve re e nvo u d i gi n g e n i n d e l i d s t a te n , h a a r e i g e n b e v i n d i n g e n u i t e e rd e re TEM-inspecties en de opmerkingen van de Rekenkamer naar aanleiding van door haar verrichte controles heeft de Commissie besloten om de vereenvoudigingen tot een specifiek thema van haar inspecties in 2008 te maken.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
52
Ant woorden van de Commissie 36. Nog voordat werd besloten om de vereenvoudigingen tot een specifiek thema van de inspecties in 2008 te maken, onderzocht het directoraat-generaal Begroting tijdens zijn inspecties al aspecten van de werking van vereenvoudigde procedures. Zo heeft h e t d e a fg e l o p e n j a re n a s p e c te n v a n d e wer k ing van vereenvoudigde procedures onderzocht in het k ader van de inspec tie van de elektronische douaneaangif ten in 2004, de douane -entrepots in 2005 en het douanevervoer in 2006. In het kader van de voor tdurende controle van de B-boekhouding worden ook aspec ten van deze pro cedures onder zocht wanneer zij aan bod k o m e n i n d e o n d e r z o c h t e d o s s i e r s. O o k bij de inspectie van de strategie voor douanecontroles in 2009 zijn aspecten in verband met de controle op vereenvoudigde procedures onderzocht. 38. Binnen het gemeenschappelijk kader voor risicobeheer dienen de lidstaten elkaar overeenkomstig ar tikel 4 octies, lid 2, van de uitvoeringsbepalingen van het douane wetboek informatie over risico's te verstrekken, waaronder risico's op het gebied van de traditionele eigen middelen ( TEM) en het communautaire handelsbeleid. De Commissie faciliteert dit proces via een elektronisch gemeenschappelijk risicobeheersysteem, zodat relevante informatie snel en doeltreffend k an worden verspreid onder de desbetreffende risicobeheerscentra en douanecontrolepunten in de Gemeenschap. In de laatste drie jaar hebben de lidstaten 6 330 Risk Information Forms (RIF's) opge steld over risico's die onder de bevoegdheid van de douane vallen, waar van 844 m e t b e t re k k i n g to t d e TEM . I n d i e ze l fd e periode heeft ook nog eens de Commissie 64 RIF's opgesteld over risico's die onder de bevoegdheid van de douane vallen; 10 daar van hadden betrek k ing op de TEM en het handelsbeleid.
De Commissie heeft vijf jaar geleden gekozen voor de ontwikkeling van een geharmoniseerd wettelijk kader voor d e ve re e nvo u d i g d e p ro ce d u re s, d a t m e t d e b e k e n d m a k i n g v a n Ve ro rd e n i n g ( EG ) nr. 1192/2008 tot wijziging van de uitvoeringsbepalingen van het douanewetboek tot stand is gebracht. Sindsdien heef t de Commissie zich bezig gehouden met het opzetten van opleidingsen monitor ingac tiviteiten op het gebied v a n ve re e nvo u d i g i n g e n / SASP i n d i ve r s e lidstaten. In deze opleidingen wordt bijzondere aandacht gegeven aan de tekor tkomingen die in het verslag van de Rekenk amer zijn vermeld. 40. D e b e v i n d i n g e n va n d e R e k e n k a m e r z i j n gebaseerd op de standaarden van het controlemodel van de Rekenkamer, die beantwoorden aan de best practice. 42. Er bestaat geen wettelijke verplichting voor de lidstaten om een specifiek model voor controles voorafgaand aan vergunningverlening toe te passen. De Commissie acht het door de Rekenk amer gebruikte model evenwel nuttig. 43. De door de Rekenk amer onderzochte vergunningen waren afgegeven vóór 1 januari 2009. Tot 1 januari 2009 was het wettelijk niet verplicht om een bedrijf te controle ren voordat een vergunning voor een vereenvoudigde procedure werd afgegeven. In meerdere lidstaten was het voor die datum evenwel de praktijk om dat toch te doen. Het was ook niet wettelijk verplicht om een controleplan op te stellen of een risicobeo o rd e l i n g te ve r r i c h t e n , o fs c h o o n d i t i n overeenstemming zou zijn geweest met de best practice.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
53
Ant woorden van de Commissie 45. In de wetgeving is geen precies cijfer vastgesteld voor het aantal controles dat m o e t w o r d e n v e r r i c h t . Vo o r d a t t o t v r i j gave wordt overgegaan, moet er evenwel een minimumaantal controles op basis van risicoanalyse, met onder meer een aselect element, worden verricht en de Commissie heeft in de loop van haar inspecties de lidstaten die nog niet voldoende controles verrichten, of hun controles niet naar behoren verrichten, verzocht die situatie recht te zetten. 47. D e Co m m i s s i e h e e f t i n d e l o o p va n h a a r inspecties in 2008/2009 een vergelijk baar g e b r u i k v a n d e „ s u p e r v e r e e nv o u d i g i n g” (vrijstelling van kennisgeving) in een aantal lidstaten vastgesteld. Zij heeft de lidstaten erop gewezen dat deze faciliteit uitsluitend bij wijze van uitzondering mocht worden toegestaan en hen verzocht hun procedures dienovereenkomstig aan te passen. 48. De Commissie heeft vergelijkbare bevindingen gedaan tijdens haar inspecties en blijft deze kwestie samen met de betrokken lidstaten volgen. 50. Het gebruik van risicoanalyse ten behoeve van douanecontrole is sinds 1 januari 2007 ve r p l i c ht. D e ve r p l i c ht i n g o m e e n g e a u t o m a t i s e e rd e r i s i c o a n a l y s e t e n b e h o e ve v a n d o u a n e c o n t ro l e t e ve r r i c h t e n , i s o p 2 6 d e ce m b e r 2 0 0 7 va n k ra c ht g e wo rd e n met de inwerkingtreding van Verordening ( EG ) n r. 6 4 8 / 2 0 0 5 e n Ve r o r d e n i n g ( EG ) nr. 1875/2006. De verplichting om vereenvoudigde procedures te automatiseren, wo rd t p a s o p 1 j a n u a r i 2 0 1 1 va n k ra c ht . Deze fac toren tezamen verk laren waarom niet alle lidstaten over geautomatiseerde risicoprofielen voor vereenvoudigde pro cedures beschikken, maar de lidstaten zijn hiermee bezig. Bij haar inspecties heeft de Commissie er bij de nationale autoriteiten van de lidstaten die nog altijd gebruikmaken van papieren procedures, op aange drongen om de automatisering van de vereenvoudigde procedures te bespoedigen.
51. De Belgische autoriteiten hebben de Commissie meegedeeld dat sinds 1 oktober 2009 een nieuw systeem voor de terugkoppeling van de controleresultaten is opge zet. De Commissie zal bij haar toekomstige inspecties nagaan of dit systeem goed functioneert en verifiëren of de door de Rekenkamer geconstateerde tekortkomingen zijn aangepakt. 54. D e Commissie is het er mee eens dat een co nt ro l e va n d e d o c u m e nte n te r s t av i n g van de aanvullende aangiften, op basis van een risicoanalyse, moet worden verricht. Bij haar inspecties heeft de Commissie de lidstaten erop gewezen dat er voldoende controles op stukken moeten worden verricht en zij volgt de maatregelen die de lidstaten hebben genomen om deze controles te verbeteren. 55. De Commissie is het ermee eens dat er een aansluiting moet worden gemaakt tussen d e ve re e nvo u d i g d e ve r r i c h t i n g e n e n d e aanvullende aangiften. Dit proces zal door de automatisering van de vereenvoudigde procedures worden vergemakkelijkt. De aansluiting tussen de vereenvoudigde verrichtingen en de aanvullende aangiften is een belangrijk aandachtspunt in de opleidingsac tiviteiten met betrek k ing tot vereenvoudigde procedures en zal aan de orde worden gesteld in de monitoringactiviteiten die in september 2010 van start gaan.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
54
Ant woorden van de Commissie 56. De automatisering van de vereenvoudigde procedures is verplicht vanaf 1 januari 2011. 58. De Commissie heeft vastgesteld dat sommige lidstaten richtsnoeren toepassen d i e u i t vo e r i g e r z i j n d a n d e r i c ht s n o e re n i n d e gi d s vo o r d o u a n e co nt ro l e s, te r w i j l andere lidstaten onderdelen van deze gids hebben overgenomen in hun nationale controlerichtsnoeren. Ti j d e n s o p l e i d i n g s a c t i v i t e i t e n w o r d t d e nadruk gelegd op het belang van een gezamenlijk gebruik van de gids. In de volgende ve r s i e v a n d e r i c h t s n o e re n vo o r ve re e n voudigingen/SASP zal het gebruik van de gi d s vo o r d o u a n e co n t ro l e s u i td r u k k e l i j k worden aanbevolen. Een speciaal e -leerinstrument voor vereenvoudigingen/SASP waarin de controlestrategie een belangrijk aandachtspunt vormt, is in 2008 ontwikkeld en in januari 2009 ter beschikking gesteld. Dit instrument is beschikbaar in vijf taalversies en in samenwerking met de betrokken lidstaten worden nog eens tien andere taalversies ontwikkeld. 60. De Commissie heeft bij haar inspectie van de vereenvoudigde procedures in 2008 en van de strategie voor douanecontroles in 2009 onderzocht met welke frequentie controles achteraf worden verricht, en zij zal dat ook in haar toekomstige inspecties blijven doen. De Commissie heeft bij haar inspecties in de afgelopen jaren ook geconstateerd dat vele lidstaten niet regelmatig genoeg controles achteraf ver r ichten. I n voorkomend geval heeft zij de lidstaten in kwestie verzocht om deze controles regelm a t i g e r t e ve r r i c h t e n . Wa t h e t Ve re n i g d Koninkrijk betreft, heeft de Commissie enige verbetering gemerkt in de controle van bedrijven die vereenvoudigingen toep a s s e n , s i n d s h e t n at i o n a l e p ro j e c t vo o r Customs Freight Simplified Procedures van start is gegaan.
61. De Commissie heeft ook de aandacht gevestigd op de tekortkomingen in de controles a c h te ra f i n d e l i d s t a te n . D e d o u a n e co n troles en -procedures in talrijke lidstaten bevinden zich in een overgangsfase omdat de nationale autoriteiten hun strategie verf i j n e n e n h u n co nt ro l e s h e r i n r i c hte n o m het hoofd te bieden aan de uitdagingen die de nieuwe procedures en ver plichtingen van het gemoderniseerde douanewetboek inhouden. 62. In de EU-wetgeving is niet vastgelegd op we l k e w i j ze d e l i d s t a te n d e d o u a n e co n t ro l e s o p d e ve re e nvo u d i gi n g e n m o e te n inrichten. Dit betekent dat het aan de lidstaten is om een efficiënt kader voor douanecontroles op te zetten, inclusief effectieve, op risicoanalyse gebaseerde controles achteraf. Bij haar TEM-inspecties heeft de Commissie vastgesteld dat de frequentie en de kwaliteit van de controles achteraf van sommige lidstaten tekor tschoten; zij heeft deze lidstaten ver zocht de situatie recht te zetten en volgt de maatregelen die zij daartoe nemen. De Commissie zal ook in de toekomst bij haar TEM-inspecties aandacht besteden aan aspecten van douanecontrole. Een aantal lidstaten herzien momenteel hun controleprocedures, teneinde deze te verbeteren en aan te passen aan een omgeving waarin steeds vaker gebruik wordt gemaakt van vereenvoudigingen. Bij de volgende her ziening van de r ichtsnoeren voor vereenvoudigingen/SASP en ook in de opleidings- en monitoringactiviteiten met betrekking tot vereenvoudigde procedures zal uitvoerig aandacht worden besteed aan de behoefte van een controle strategie, waarbij alle risico's in kaart worden gebracht en duidelijke aanbevelingen wo rd e n g e d a a n i n z a k e n a l e v i n g s co n t ro les en de frequentie waarmee die worden verricht.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
55
Ant woorden van de Commissie 66. De Commissie volgt de maatregelen die de betrokken lidstaten nemen in alle gevallen die de R ekenk amer heef t geconstateerd. De financiële gevolgen, dat wil zeggen de inkomstender ving waar toe deze gevallen kunnen leiden, kunnen pas worden vastge steld nadat de follow-up is voltooid. 67. De Commissie volgt tezamen met Zwe den en Ierland het probleem van de nietbeschikbaarheid van de vereiste documenten. De Ierse autoriteiten hebben het d e s b e t r e f fe n d e b e d r a g a a n t r a d i t i o n e l e eigen middelen ingevorderd en zich er toe verbonden nauw toe te zien op de beschikbaarheid van de vereiste documenten om herhaling van het probleem te voorkomen. De Commissie heef t de Ierse autoriteiten ver zocht een ac tieplan op te stellen met corrigerende maatregelen om de door de Rekenkamer vastgestelde tekor tkomingen te verhelpen, en de Ierse autoriteiten hebben haar een exemplaar van dat plan doen toekomen. De Commissie houdt toezicht op dit actieplan. 69. H e t Ve re n i g d K o n i n k r i j k z a l wo rd e n ve r zocht maatregelen te treffen die garande ren dat een afschrijving op de vergunning plaatsvindt op het tijdstip van vrijgave.
72. D e Co m m i s s i e z a l d i t j a a r i n h e t c o m i té douanewetboek met de lidstaten in overleg treden om relevante risicoprofielen op te stellen. 74. De Commissie zal de door de Rekenk amer genoemde gevallen onderzoeken om na te gaan of de betrok ken lidstaten financieel verantwoordelijk kunnen worden gehouden voor de inkomstender ving. In dit stadium kan de Commissie het bedrag aan rechten dat definitief verloren is gegaan, niet bepalen en de financiële verantwoordelijk heid van de lidstaten k an pas worden vastge steld nadat de follow-up van ieder geval apart is voltooid. 75. D e diensten van de Commissie zullen de gevallen waar in de vereiste documenten niet konden worden verstrekt, onderzoeken om na te gaan welke maatregelen de lidstaten hebben genomen. In de nieuwe regels voor vereenvoudigde procedures is vastgesteld welke actie moet worden ondernomen in geval van nietnaleving (schorsing van de vergunning of i n t re k k i n g i n g e v a l v a n e r n s t i g e e n h e rhaalde inbreuken).
70. De lidstaten in kwestie zullen worden verzocht te garanderen dat een afschrijving op de vergunning plaatsvindt op het tijdstip van vrijgave. 71. De Commissie zal de lidstaten ver zoeken corrigerende maatregelen te treffen.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
56
Ant woorden van de Commissie CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN 78. Het is de verantwoordelijkheid van de lidstaten om een controlekader op te zetten en ten uitvoer te leggen dat passende waar borgen biedt voor de inning van de traditionele eigen middelen. Daarbij moe ten zij, op basis van risicoanalyse, degelijke controles opzetten en voldoende regelmatig verrichten om de bescherming van de traditionele eigen middelen te garanderen. Bij de uitvoering van de controles moeten de lidstaten rekening houden met de verjaringstermijn van drie jaar. Bij haar inspecties toetst de Commissie deze controles en wanneer zij tekor tkomingen constateer t, beveelt ze de lidstaten aan de nodige maatregelen te nemen om deze tekor tkoming e n te ve r h e l p e n . D e Co m m i s s i e z a l e e n follow-up geven aan de bevindingen van de Rekenkamer tezamen met de desbetreffende lidstaten en erop toezien dat toereikende corrigerende maatregelen worden genomen. Bij de monitoring van de vereenvoudigde procedures, die in september 2010 van start gaat, zullen de opgezette controlemaatre gelen en het effec t er van op de naleving kunnen worden beoordeeld. Best practices zullen worden aanbevolen.
79. In de EU-wetgeving is niet vastgelegd op welke wijze de lidstaten de douanecontroles moeten inrichten. Dit betekent dat het aan de lidstaten is om een efficiënt k ader voor douanecontroles op te zetten, inclusief effectieve, op risicoanalyse gebaseerde controles achteraf. Bij haar TEM-inspecties heeft de Commissie ook vastgesteld dat de frequentie en de kwaliteit van de controles achteraf van sommige lidstaten tekortschote n ; z i j h e e f t d e ze l i d s t ate n ve r zo c ht d e situatie recht te zetten en volgt de maatregelen die zij in dit ver band nemen. D e Commissie zal ook in de toekomst bij haar TEM - i n s p e c t i e s a a n d a c h t b e s t e d e n a a n aspec ten van douanecontrole. Een aantal lidstaten herzien momenteel hun contro leprocedures, teneinde deze te verbeteren en aan te passen aan een omgeving waarin steeds vaker gebruik wordt gemaakt van vereenvoudigingen. 80. O m te g a ra n d e re n d at h e t n i e u we k a d e r doeltreffend functioneert, zal de Commissie vanaf september 2010 monitoringactiviteiten verrichten. 81. Op het gebied van risicoanalyse gaan de werkzaamheden steevast door.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
57
Ant woorden van de Commissie 83. De Commissie heeft ook al vóór 2008, het jaar waarin zij de vereenvoudigde procedures tot een specifiek thema van haar inspectie heeft gemaakt, aspecten van de vereenvoudigde procedures onderzocht in de loop van haar inspecties, zoals die van de elekt ro n i s c h e a a n gi f te n i n 2 0 0 4 , d e d o u a n e entrepots in 2005 en het douanevervoer in 2006; bovendien worden aspecten van deze p ro ce d u re s o o k o n d e r zo c ht i n h e t k a d e r van de voortdurende controle van dossiers die betrekking hebben op posten in de B-boekhouding, wanneer zij aan bod komen in deze dossiers. Ook bij de inspectie van de strategie voor douanecontroles in 2009 zijn aspecten in verband met de controle op vereenvoudigde procedures onderzocht. 84. Eerste streepje Er worden momenteel verbeteringen aangebracht in de r ichtsnoeren en de vijfde versie is in voorbereiding. Er zal rekening worden gehouden met de bevindingen van de Rekenkamer. 84. Tweede streepje De monitoringactiviteiten gaan van start in 2010. 84. Derde streepje D e Co m m i s s i e z a l d i t j a a r i n h e t c o m i té douanewetboek met de lidstaten in overleg treden om dergelijke profielen op te stellen. 84. Vierde streepje De Commissie zal de gids voor douanecontroles opnieuw bek ijken met het oog op e e n e ve nt u e l e ve rd e re o nt w i k k e l i n g va n gemeenschappelijke standaarden voor controles achteraf, en zij zal de k westie van standaarden in het comité douanewetboek aan de orde stellen.
86. Bij de monitoring van de vereenvoudigde p ro ce d u re s /SASP, d i e i n s e pte m be r 2 01 0 van start gaat, zal bijzondere aandacht word e n g e g e ve n a a n co nt ro l e s vo o ra fg a a n d aan vergunningverlening. 87. Het is de verantwoordelijkheid van de lidstaten om een controlekader op te zetten en ten uitvoer te leggen dat passende waar borgen biedt voor de inning van de traditionele eigen middelen. Daarbij moe ten zij, op basis van risicoanalyse, degelijke controles opzetten en voldoende regelmatig verrichten om een passende bescherming van de traditionele eigen middelen te garanderen. Bij haar inspecties onderzoekt de Commissie de frequentie en de kwaliteit van deze controles en wanneer zij tekortkomingen constateert, beveelt ze de lidstaten aan de nodige maatregelen te nemen om deze te verhelpen. De Commissie zal een follow-up geven aan de bevindingen van de Rekenkamer tezamen met de desbetreffende lidstaten en erop toezien dat toereikende corrigerende maatregelen worden genomen. Bij de monitoring van de vereenvoudigde procedures, die in september 2010 van star t gaat, zullen de opgezette contro lemaatregelen en het effec t er van op de naleving kunnen worden beoordeeld. Best practices zullen worden aanbevolen. In de nieuwe regels voor vereenvoudigde proce dures is vastgesteld welke actie moet worden ondernomen in geval van niet-naleving ( s c h o r s i n g v a n d e ve rg u n n i n g o f i n t re kking in geval van ernstige en herhaalde inbreuken).
84. Vijfde streepje D e Co m m i s s i e z a l re k e n i n g h o u d e n m e t de bevindingen van de Rekenk amer wanneer zij verdere vereenvoudigingen op het gebied van douaneprocedures overweegt.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
58
Ant woorden van de Commissie 87. Eerste streepje Bij haar inspec tie heef t de Commissie in een aantal lidstaten vergelijkbare vaststellingen gedaan en zij heef t deze lidstaten gevraagd hun procedures aan te passen. De Commissie volgt de door deze lidstaten genomen maatregelen. Het gebruik van de kennisgevingsvrijstelling bij de domiciliëringsprocedure en het ontbreken van geautomatiseerde risicoprofielen zal aan de orde worden gesteld bij de opleidings- en monitoringactiviteiten met b e t re k k i n g to t ve re e nvo u d i gi n g e n /SASP. Best practices zullen in het comité douanewetboek worden besproken en aanbevelingen zullen worden gedaan. 87. Tweede streepje De aansluiting tussen de vereenvoudigde en de aanvullende aangifte zal aan de orde worden gesteld bij de opleidings- en monitoringactiviteiten met betrek k ing tot vereenvoudigingen/SASP. Best prac tices zullen in het comité douanewetboek worden besproken en aanbevelingen zullen worden gedaan. 88. Bij haar inspecties heeft de Commissie vergelijk bare tekor tkomingen vastgesteld in de procedures en de controles die in sommige lidstaten worden toegepast. Zij heeft deze lidstaten verzocht om de nodige corrigerende maatregelen te nemen, en volgt de door deze lidstaten genomen maatre gelen. Zij zal ook in de toekomst bij haar inspecties blijven toezien op de frequentie en de kwaliteit van de controles achteraf. De Commissie zal ook een follow-up geven aan de door de Rekenk amer vastgestelde tekor tkomingen en erop toezien dat corrigerende maatregelen worden genomen. Zij zal de gids voor douanecontroles opnieuw bekijken met het oog op een eventuele verdere ont wik keling van gemeen schappelijke standaarden voor controles achteraf, en zij zal de kwestie van standaarden in het comité douanewetboek aan de orde stellen.
89. De EU-wetgeving bevat geen voorschriften over het aantal controles dat voorafgaand aan de vrijgave moet worden verricht, noch over de kwaliteit of de frequentie van controles achteraf. Met het oog op de bescherming van de financiële en de handelspolitieke belangen van de Unie dienen de lidstaten een effi ciënt controlekader op te zetten. Dit bete kent dat er een minimumaantal controles op basis van risicoanalyse, met onder meer een aselect element, moet worden verricht. D e Co m m i s s i e h e e f t i n d e l o o p va n h a a r i n s p e c t i e s d e l i d s t ate n d i e n o g n i e t vo ldoende controles verrichten, of hun contro les niet naar behoren verrichten, verzocht die situatie recht te zetten. Wanneer de Commissie tekor tkomingen in de kwaliteit en de frequentie van de controles achteraf constateer t, beveelt ze de l i d s t a t e n a a n d e n o d i g e m a a t re g e l e n t e nemen om deze te verhelpen. De Commiss i e z a l o o k e e n fo l l o w - u p g e v e n a a n d e bevindingen van de Rekenk amer tezamen met de desbetreffende lidstaten en erop toezien dat toereikende corrigerende maatregelen worden genomen. 90. a) D e Co m m i s s i e h e e f t i n d e l o o p va n h a a r i n s p e c t i e s d e l i d s t ate n d i e n o g n i e t vo ldoende controles verrichten, of hun contro les niet naar behoren verrichten, verzocht die situatie recht te zetten. 90. c) De Commissie zal een follow-up geven aan de bevindingen van de Rekenk amer tezamen met de lidstaten en erop toezien dat toereikende corrigerende maatregelen worden genomen.
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
59
Ant woorden van de Commissie 90. d) D e Co m m i s s i e h e e f t i n d e l o o p va n h a a r inspecties steevast de frequentie waarmee controles achteraf worden verricht, onderzocht en, in het geval van tekortkomingen, de lidstaten ver zocht de situatie recht te zetten. Zij volgt ook de door deze lidstaten genomen maatregelen. 91. Eerste streepje De Commissie zal de lidstaten aansporen onver wijld de onlangs ontwik kelde regelgeving betreffende vereenvoudigde proce dures door te voeren. Bij de herziening van de gids voor douanecontroles zal rekening worden gehouden met het controlemodel van de Rekenkamer. 91. Tweede streepje De Commissie zal de praktijk van de lidstaten om vrijstelling van kennisgeving toe te staan, kritisch bezien. De richtsnoeren verstrekken ter zake al informatie en zullen dit jaar op dit punt nog worden verbeterd. De vrijstelling van kennisgeving komt aan bod in de vragenlijst voor de monitoring en zal ook aan de orde worden gesteld tijdens de monitoringactiviteiten. Wanneer de Commissie bij haar inspecties vaststelde dat er buitensporig gebruik werd gemaakt van de „super vereenvoudiging”, heeft zij de lidstaten in kwestie gevraagd hun procedures te herzien en aan te passen.
91. Derde streepje De Commissie moedigt de lidstaten aan de ver werk ing van vereenvoudigde procedures te automatiseren, met inbegrip van het online afschrijven op vergunningen. Het toezicht op goederen ten aanzien waarvan een verbod of een beperking geldt, in het k ader van de vereenvoudigingen, de grensoverschrijdende vergunningen voor vereenvoudigde procedures (SASP) en de toekomstige gecentraliseerde in- en uitklaring zal worden verbeterd. Er is een docum e n t o p g e s t e l d ( TA X UD C 4 / 0 0 0 6 / 2 0 0 9 ) waarin verschillende aanbevelingen worden gedaan, zoals het verplichte gebruik van indicatoren door de marktdeelnemers bij het indienen van de summiere aangifte bij binnenkomst of de vereenvoudigde douaneaangifte. 91. Vierde streepje De Commissie verzoekt de lidstaten de opleidingen voor bedrijven te verbeteren. I n het k ader van het programma Douane 2013 wordt bijvoorbeeld al voorzien in opleidingen op het gebied van vereenvoudigingen/SASP (zie antwoord op opmerking VII, tweede en zesde streepje). Een aantal lidstaten maakt van deze mogelijkheid gebruik om bedrijven uit te nodigen aan deze opleidingen deel te nemen. 91. Vijfde streepje De Commissie bevorder t prestatiemeting en benchmark ing tussen de lidstaten om de praktijken op het gebied van de con t ro l e va n ve re e nvo u d i g d e p ro ce d u re s te verbeteren. Voor betrouwbare marktdeelnemers voorziet het gemoderniseerde douanewetboek in verdere vereenvoudigingen (marktdeelnemers kunnen zelf de in- en uitvoerrechten bepalen — ar tikel 116 van het gemo derniseerde douanewetboek).
Speciaal verslag nr. 1/2010 – Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd?
Europese Rekenkamer Speciaal verslag nr. 1/2010 Worden vereenvoudigde douaneprocedures voor importen op doeltreffende wijze gecontroleerd? Luxemburg: Bureau voor publicaties van de Europese Unie 2010 — 59 blz. — 21 × 29,7 cm ISBN 978-92-9207-690-0 doi:10.2865/73184
Waar kunt u EU-publicaties krijgen? Betaalde publicaties: • bij de EU Bookshop (http://bookshop.europa.eu); • bij uw boekhandel onder vermelding van titel, uitgever en/of ISBN-nummer; • rechtstreeks bij een van onze verkoopagenten. U vindt de contactgegevens op http://bookshop.europa.eu of u kunt ze per fax aanvragen op +352 2929-42758. Gratis publicaties: • bij de EU Bookshop (http://bookshop.europa.eu); • bij de vertegenwoordigingen en delegaties van de Europese Commissie. U vindt de contactgegevens op http://ec.europa.eu of u kunt ze per fax aanvragen op +352 2929-42758.
QJ-AB-10-001-NL-C
V e r e e n v o u d i g d e d o ua n e p r o c e d u r e s v o o r i m p o r t e n z i j n e e n e s s e n t i e e l o n d e r d e e l va n h e t d o ua n e - e n handelsfaciliteringsbeleid van de EU. In dit verslag wordt geanalyseerd of de t wee voornaamste vereenvoudigde procedures, de procedure van vereenvoudigde aangifte en de domiciliëringsprocedure, op doeltreffende wijze worden gecontroleerd ten behoe ve van een adequate b e s c h e r m i n g va n d e f i n a n c i ë l e e n h a n d e l s p o l i t i e k e b e l a n g e n va n d e EU. I n h e t v e r s l a g w o r d t t e v e n s beoordeeld of de Commissie een goede controleaanpak v o o r d e r g e l i j k e p r o c e d u r e s h e e f t o n t w i kk e l d e n o f d e l i d s tat e n da a dw e r k e l i j k d o e lt r e f f e n d e co n t r o l e s verrichten die op een dergelijke aanpak zijn gebaseerd.
EUROPESE REKENKAMER