Slingelandnieuws Informatieblad voor patiënten en bezoekers van het Slingeland Ziekenhuis Nummer 14 - november 2013
Neem gratis mee!
Patiëntvriendelijke variant op de traditionele keizersnede 3D-planning aangezichtschirurgie Bevolkingsonderzoek darmkanker Nieuwe behandeling chronisch oorprobleem
avondspreekuur U kunt ook dinsdagavond tot 20.30 uur terecht op de poliklinieken van het Slingeland Ziekenhuis. Geopende poliklinieken op dinsdagavond: • DIABETESVERPLEEGKUNDIGE (alleen controle-afspraken) • PLASTISCHE CHIRURGIE • SEKSUOLOGIE • UROLOGIE • KNO-HEELKUNDE
Eerste lustrum Helpdesk Dementie De Helpdesk Dementie is bijna vijf jaar een vraagbaak voor iedereen met vragen over (hulp bij) dementie of geheugenklachten. De helpdesk ondersteunt mensen met dementie en hun mantelzorgers op verzoek van de betrokkene zelf, een partner, familielid, vriend of arts. De medewerkers van de helpdesk bieden een luisterend oor, zij kunnen vragen vaak meteen beantwoorden en hulpverlening direct in gang zetten. De Helpdeskmedewerker heeft inzage in dossiers van mensen die al in behandeling zijn bij de trajectbegeleiders. Hierdoor is de continuïteit van hun zorg gewaarborgd, ook bij vragen van informele en professionele hulpverleners. Er is in die vijf jaar veel expertise opgebouwd over dementiezorg en de sociale kaart. Informatie en aanmelden Tijdens kantooruren kunt u binnenlopen bij de Helpdesk in het TEC-gebouw op de eerste verdieping of u telefonisch aanmelden via telefoonnummer (0314) 32 91 91. U kunt ook een e-mail sturen naar
[email protected].
Colofon Slingeland Nieuws is een uitgave van het Slingeland Ziekenhuis Doetinchem en verschijnt tweemaal per jaar. Het blad is bedoeld om patiënten en bezoekers te informeren over ontwikkelingen in het Slingeland Ziekenhuis. Slingeland Nieuws is gratis en mag worden meegenomen. Voorpagina Dex Hitpass kwam via een natuurlijke sectio ter wereld.
• VAATDIAGNOSTIEK
Eindredactie
• KLINISCHE GERIATRIE
Saskia de Ree-Steenbergen (PR-functionaris)
• KAAKCHIRURGIE
Winnaars ‘Toon je talent’
(alleen poliklinische behandelingen en geen spoedpatiënten, controles of implantaten) • PREOPERATIEF SPREEKUUR • CHIRURGIE (algemeen chirurgisch spreekuur alleen voor nieuwe patiënten) • ORTHOPEDIE
De expositie ‘Toon je Talent’ biedt alle medewerkers van het Slingeland Ziekenhuis de gelegenheid om hun kunstzinnig talent te tonen. Hieronder enkele winnaars. De Vakjury bestond uit fotograaf/schilder Jan Stap, muzikant Hans Keuper en kunstredacteur Ellen Willems.
(alleen voor nieuwe patiënten)
Voor bloedafname kunt u tot 20.30 uur zonder afspraak terecht. Vrije inloop voor alle patiënten, ook patiënten die vanuit de huisarts komen.
Gastvrijheid is een belangrijk item in het Slingeland Ziekenhuis. Iedere dag staan er zo’n 1.600 medewerkers klaar om de beste zorg te bieden met oprechte aandacht en betrokkenheid voor de patiënt en zijn situatie. Wederom behaalde het ziekenhuis vier van de vijf sterren voor gastvrije zorg en eindigde daarmee op de zevende plaats tijdens het Nationaal Congres Gastvrijheidszorg. Een resultaat waar we trots op zijn!
Inhoud
Jan Doornbos
genfoto’s en voor het maken van een afspraak.
Druk
Winnaar Vakjury Categorie Driedimensionaal en sieraden: Quilt ‘Natuur’ van Greet Lukassen
Winnaar publieksjury Categorie Schilderijen en foto’s: ‘Dikkopje’, macrofotografie op canvas van Marga Tomassen
4
Speciale voorzorgsmaatregelen diabetes en zwangerschap
6
3D-planning van aangezichtschirurgie
8
Patiëntvriendelijke variant op de traditionele keizersnede
10
Oplage
Slingeland gekwalificeerd centrum voor darmkankeronderzoek
12
Nieuwe behandeling voor chronisch oorprobleem
14
Kliniekcardioloog loopt de visites
16
Intensieve revalidatie zodat patiënt terug naar huis kan
18
Eén contactpersoon ongeneeslijk zieke patiënten en hun naasten
22
De Cliëntenraad denkt mee, maar is ook kritisch
25
Zevende plaats met vier sterren voor gastvrije zorg
27
Oogarts Wanda Hartstra versterkt team Oogheelkunde
29
7000
Dekker & Partners Media Support
van 17.00 tot 20.30 uur. Winnaar Vakjury Categorie Schilderijen en foto’s: ‘Kippen’ van Wilma Schilderman
Gespecialiseerd team van orthopedisch chirurgen SZ en SKB
PREDUXION Doetinchem
Advertentie-exploitatie
Op werkdagen vanaf 07.45 uur én op dinsdagavond
Reageren? Wilt u reageren op een artikel in dit blad? Stuur een e-mail naar
[email protected].
2
Het Netwerk Palliatieve Zorg West-Achterhoek is onlangs gestart met het project ‘Uw contactpersoon palliatieve zorg’. Een project in samenwerking met zorgverleners uit de regio voor ongeneeslijk zieke patiënten en hun naasten. In maart 2014 start het bevolkingsonderzoek naar darmkanker. Ook daarover meer in deze uitgave.
Grafische vormgeving
Toon Hendriks, Charles Keijser,
met een verwijzing van de specialist; voor het maken van rönt-
www.slingeland.nl - Tel. (0314) 32 99 11
U maakt kennis met het gespecialiseerd team van orthopedisch chirurgen, de vakgroep Oogheelkunde, de Cliëntenraad en de nieuwe werkwijze van de kliniekcardioloog. De klinisch geriater vertelt over een intensief revalidatietraject voor ouderen.
Geert Huisman, algemeen directeur
Fotografie
De afdeling Radiologie is uitsluitend geopend voor patiënten
het maken van ponsplaatjes.
Verder informeren we u in deze uitgave over innovatieve ontwikkelingen: De KNOartsen introduceren een nieuwe behandeling voor chronische oorproblemen en MKAchirurg Marc Bronkhorst is een van de voorlopers in Nederland op het gebied van de 3D-geplande uitvoering van aangezichtschirurgie.
Tekst Joyce de Schepper Laura Scholten Fred Meijer
Günter! Communicatie www.guntercommunicatie.nl
Radiologie/Röntgen
De Inschrijfbalie is open voor identificatie, inschrijving en
Zwangerschap en diabetes vraagt speciale begeleiding en controles. Niet alleen voor een vrouw met diabetes die zwanger wil worden, maar ook voor vrouwen die diabetes ontwikkelen tijdens de zwangerschap. En er is meer nieuws rondom zwangerschap en geboorte. Het Slingeland Ziekenhuis is gestart met de natuurlijke sectio, een patiëntvriendelijke variant op de traditionele keizersnede.
Ik wens u veel leesplezier.
Bloedafname
Inschrijfbalie
Redactie Laura Scholten (communicatiemedewerker) Sjoerd van der Meer (chirurg/traumatoloog) Annemarie van Os (teamleider Neurologie) Jeroen Roor (gezondheidszorgpsycholoog)
Geachte lezer,
3
Orthopedisch chirurgen Bas Bosmans (links) en Ronald Hollanders, twee nieuwe specialisten in het Slingeland Ziekenhuis Linkerpagina: per 1 januari 2014 vormen de orthopedisch chirurgen van het Slingeland Ziekenhuis in Doetinchem en de orthopedisch chirurgen van het Streekziekenhuis Koningin Beatrix in Winterswijk één maatschap. V.l.n.r. Arjen Buitenhuis (SKB), Han Bakens (SZ), Robert Berg (SKB), Bas Bosmans (SZ), Ronald Hollanders (SZ), Dirk Jan Wever (SZ) en Lutz Hollmann (SKB).
Gespecialiseerd team van orthopedisch chirurgen biedt hoog kwalitatieve zorg. Dichtbij in de regio De vier orthopedisch chirurgen van het Slingeland Ziekenhuis en drie orthopedisch chirurgen van het Streekziekenhuis Koningin Beatrix in Winterswijk vormen per 1 januari 2014 één maatschap. Dankzij deze samenwerking kunnen mensen in beide ziekenhuizen terecht voor de meest gespecialiseerde zorg. “Met een groep van zeven orthopedisch chirurgen kun je meer gespecialiseerde kennis en kwaliteit bieden. Met als groot voordeel voor de patiënt dat die dichtbij in de regio behandeld kan worden”, aldus orthopedisch chirurg Dirk Jan Wever.
chirurgen, secretaresses, verpleegkundig specialisten, consulenten, operatieassistenten, verpleegkundigen en fysiotherapeuten mag de patiënt rekenen op topkwaliteit zorg. En - ook niet onbelangrijk - het Slingeland Ziekenhuis biedt een veilige en gastvrije omgeving.”
Kenniscentrum Orthopedie “Naast het technische aspect van mijn vak vind ik het van groot belang om met de patiënt een oplossing te vinden die aansluit op zijn leefwereld. Bovendien ben ik ge-
“Als orthopedisch chirurgen behandelen en verhelpen we
interessant onderdeel van ons werk. Om kwaliteit te
ïnteresseerd in de toepasbaarheid van digitale innovaties
klachten die te maken hebben met het bewegings-
kunnen waarborgen, ontstaat steeds meer differentiatie
binnen de zorg. Daarover discussieer ik op meerdere plat-
apparaat van het menselijk lichaam. Soms is een klacht
in ons vak. Bovendien vereist innovatie een niet aflatende
formen samen met andere voorlopers van digitalisering in
zonder operatie te verhelpen. Daarnaast verrichten we tal
kritische blik. Wetenschappelijk bewezen resultaten zijn
de zorg”, vertelt Hollanders. Ook de patiënten van het
van operaties.”
daarbij leidend.”
Slingeland Ziekenhuis kunnen gebruik maken van digitale mogelijkheden. De website biedt uitgebreide informatie
4
Van baby tot vitale oudere
Teamwork
over orthopedische aandoeningen, onderzoeken en
Orthopedisch chirurg Han Bakens: “In ons vak hebben we
Onlangs is de vakgroep Orthopedie uitgebreid met twee
gegeven en de tekst wordt ondersteund met tekeningen.
te maken met een diversiteit aan mensen, van baby’s met
jonge ambitieuze orthopedisch chirurgen, Bas Bosmans
Daarnaast is er een blog waar de orthopeden schrijven
aangeboren heupafwijkingen tot vitale ouderen van wie
en Ronald Hollanders: “Een blessure, slijtage aan gewrich-
over nieuwe ontwikkelingen in hun vakgebied en andere
een gewricht aan vervanging toe is vanwege slijtage. Ook
ten, een gebroken bot of aangeboren aandoeningen
interessante onderwerpen. Tevens is er een forum waar
mensen met sportblessures of breuken ten gevolge van
kunnen leiden tot een beperking in het dagelijkse leven”,
patiënten, professionals en andere geïnteresseerden zelf
een ongeval zijn bij ons in goede handen. Die grote
aldus Bosmans. De orthopedisch chirurgen vinden het
informatie kunnen uitwisselen. Het kenniscentrum
verscheidenheid aan mensen maakt ons vak interessant,
een uitdaging de beste oplossing voor de patiënt te
orthopedie is rechtstreeks te bereiken via
maar ook de steeds vernieuwende technieken zijn een
vinden. “Samen met een team van collega orthopedisch
www.orthopedie.slingeland.nl
behandelingen. Er wordt op een heldere manier uitleg
Nieuwe patiënten kunnen ook terecht op het avondspreekuur Orthopedie op dinsdagavond 5
Extra groeiecho’s Alle zwangere vrouwen met diabetes en met zwangerschapsdiabetes worden gecontroleerd bij de gynaecoloog.
Combinatie diabetes en zwangerschap vraagt speciale voorzorgsmaatregelen en extra controles
“We houden de groei van de baby’s aan de hand van extra groeiecho’s nauwlettend in de gaten. Zwangere vrouwen met diabetes hebben een groter risico op een baby met aangeboren afwijkingen van het hart, de nieren, de urinewegen en de rug. Bij de twintig weken wordt een uitgebreide echo aangeboden waarbij specifiek op het hart en de rug wordt gelet. Een zwangerschap mag met het oog op al deze complicerende factoren ook zeker niet langer dan veertig weken duren.”
Motiveren en coachen “Vrouwen met diabetes zijn al vertrouwd met het meten en reguleren van de bloedsuiker en weten goed om te gaan met de schommelingen in de bloedsuikerspiegel. Dat komt goed van pas tijdens de zwangerschap want tijdens de 16e en 32e week neemt de behoefte aan insuline toe.
Van vrouwen met diabetes die zwanger willen worden, is de diabetesgeschiedenis al bekend bij de huisarts en de internist. De voorbereiding en begeleiding van de
Boven: Tamara Verhagen, gynaecoloog. Onder: Judith van Eldik, diabetesverpleegkundige
Als de bloedsuikerspiegel sterk schommelt, kan dat schade berokkenen aan de bloedvaten, de nieren of de ogen van de
vrouw met diabetes die zwanger wil worden, begint al
lage bloedsuikers veel groter is en dat kan weer tot een
zwangere vrouw of bestaande beschadigingen verergeren.
voor de conceptie. Daarnaast is er een groep vrouwen
hypo leiden. Een hypo kan verschillende klachten geven,
Controle van de bloedsuikerwaarden is dus erg belangrijk“,
zoals moeheid, concentratieverlies, zweterig of trillerig
aldus diabetesverpleegkundige Judith van Eldik. Vrouwen
worden, wazig gaan zien en in het ergste geval in coma
met zwangerschapsdiabetes hebben onverwacht en
gaat dan vaak om zwangerschapsdiabetes. Ook zij
gaan. De meeste vrouwen zijn zeer gemotiveerd
onvoorbereid te maken met deze complicerende factor
kunnen rekenen op de deskundige begeleiding van de
gedurende de voorbereiding en tijdens de zwangerschap.
tijdens hun zwangerschap.
Vrouwen zijn zelden zo goed ingesteld als wanneer ze
“De impact van zwangerschapsdiabetes is groot. De vrou-
zwanger willen worden, ze steken er zeer veel energie in.”
wen met zwangerschapssuiker hebben te maken met een
internist, de gynaecoloog, de gespecialiseerde diabetesverpleegkundige en de diëtiste.
6
kunnen er vaker (te) lage bloedsuikerspiegels ontstaan.
zijn”, aldus de internist. “Nadeel daarvan is dat de kans op
die diabetes ontwikkelen tijdens de zwangerschap, het
“Vaak vragen aanstaande ouders of diabetes erfelijk is. Zowel bij type 1 als type 2 diabetes spelen erfelijke factoren een rol. Maar de kans dat het kindje geen diabetes krijgt, is vele malen groter”, aldus internist Aart Mudde.
Daarna kan de behoefte aan insuline weer afnemen en
tot nu toe onbekend ziektebeeld. Wij leren de vrouwen in
Zwangerschapsdiabetes
een snel tempo de glucosewaarden te meten en insuline te
Er zijn ook vrouwen die tijdens de zwangerschap diabetes
waarbij het belangrijk is om koolhydraten regelmatig te
“Vrouwen met diabetes zijn zich ervan bewust dat zwangerschap een
ontwikkelen, in de volksmond ook wel zwangerschaps-
verdelen. Alles staat of valt met inzicht, dat je weet wat
uitdaging is voor het lichaam. Zij weten dat het zowel voor de aanstaande
suiker genoemd. “Deze groep vrouwen heeft meestal
goed voor je is en wat niet. Pas dan kun je aan de slag. Aan
moeder als voor de normale ontwikkeling en groei van het kind van belang is
geen klachten. Als de vrouwen al klachten hebben denken
de hand van streefbloedsuikers leren de vrouwen door zelf-
om de bloedsuikerspiegel al voor de bevruchting binnen de normale waarden
ze vaak dat het bij de zwangerschap hoort. Vrouwen
controle te zien wanneer de waarden goed zijn”, aldus de
te houden”, aldus internist Aart Mudde.
weten vaak pas dat ze een hoog suikergehalte hebben
diabetesverpleegkundige. “We werken nauw samen met
naar aanleiding van het bloedonderzoek dat iedere zwan-
een team van professionals van diëtisten, oogartsen, inter-
Preconceptuele counseling
gere vrouw krijgt. Tijdens zo’n standaard bloedonderzoek
nisten en gynaecologen. We hebben ervaring met de
wordt onder andere de suikerwaarde bepaald. Is de
nieuwste technische ontwikkelingen en medicijnen.
“Preconceptuele counseling noemen we de voorbereiding in de aanloop naar
suikerwaarde verstoord, dan blijkt vaak dat die tendens
Motiveren, coachen en aandacht voor de persoonlijke
de bevruchting. Vervolgens krijgen de vrouwen een indicatieprogramma om
zich voortzet tijdens de zwangerschap”, licht gynaecoloog
(leef)situatie zijn belangrijke onderdelen van ons werk.
de diabetes zoveel mogelijk te managen. Dat is een zware opgave”, aldus
Tamara Verhagen toe. “Bovendien screenen we bepaalde
Naast het werk op de poli hebben we wekelijks contact met
Mudde. “Tijdens een zwangerschap is de insulinebehoefte vaak groter, dat
risicogroepen; vrouwen boven een bepaald gewicht, vrou-
de vrouwen; ze kunnen ons bellen of ervoor kiezen om
leidt weer tot hogere suikers en dat is slecht voor het kind. Het is dan ook
wen die eerder een zwaar kind boven de 4,5 kilo hebben
gebeld te worden. Op die manier zijn we laagdrempelig en
heel belangrijk om gedurende de zwangerschap de bloedsuikerspiegel goed
gebaard en vrouwen van Antiliaanse of Afrikaanse
toegankelijk bereikbaar voor alle vragen die er leven
in de gaten te houden. Het lastige is dat je scherp en goed ingesteld moet
afkomst.”
rondom diabetes en zwangerschap.”
spuiten. Ze moeten leren omgaan met gezonde voeding
7
3D-planning van aangezichtschirurgie MKA-chirurg Marc Bronkhorst gebruikt nieuwste technologie
Scan deze code voor een illustratief filmpje over de 3D-planningstechnieken
Marc Bronkhorst, MKA-chirurg
MKA-chirurg Marc Bronkhorst is één van de voorlopers in Nederland op het gebied van de 3D-geplande uitvoering van aangezichtschirurgie. Met behulp van driedimensionale computermodellen bereidt hij deze operaties voor op het gebied van mondziekten, kaak en aangezicht (MKA). Het resultaat wordt daardoor zeer goed voorspelbaar.
"De operaties aan de benige delen van het aangezicht,
Digitaal model
Slaapgeneeskunde
3D-planning kan ik het te verwachten resultaat van
een grondige voorbereiding. Van oudsher doen MKA-
De technologie op het gebied van driedimensionale (3D)
Er zijn verschillende redenen om een chirurgische ingreep
ingrepen nauwkeuriger worden uitgevoerd. Ook zijn er
chirurgen dat met onder meer een nauwkeurige analyse
beeldvorming en dataverwerking ontwikkelt zich steeds
te doen aan de benige delen van het aangezicht. Het
minder zogeheten ‘nabezwaren’, zoals zwelling, bloed-
van de gelaatsopbouw, tweedimensionale röntgenfoto's,
verder. Het is nu mogelijk om van het hele gezicht een
begon ooit met problemen van tand- en kaakstand, die
uitstorting, gevoelsstoornis en pijn." Het maken van de
'gewone' foto's en gebitsmodellen. Een MKA-chirurg moet
digitaal model te maken. Op het computerscherm kan dit
niet alleen met beugels konden worden opgelost. Later
benodigde beelden doet Bronkhorst niet zelf. Dit wordt
dan ook een goed ontwikkeld timmermansoog hebben",
gezicht van alle zijden worden bekeken. Ook kan in beeld
bleek dat patiënten hierdoor ook een mooi symmetrisch
gedaan door gespecialiseerde technici in Radboudumc.
aldus MKA-chirurg Bronkhorst.
worden gebracht wat het resultaat is van operatieve
gezicht krijgen.
De gegevens van de scans moeten worden verwerkt naar
ingrepen aan de benige delen, dus hoe een gezicht er dan
"Inmiddels weten we dat het aangezicht een belangrijke
een driedimensionaal beeld. Alleen al daarmee is een
uit komt te zien.
rol speelt in problemen van de luchtwegen. Denk daarbij
ingenieur een halve dag bezig.
Bronkhorst hoort bij de eerste MKA-chirurgen in
aan snurken en slaapapneu (stokkende ademhaling tij-
"Ik krijg deze beelden toegestuurd", vertelt de MKA-
Nederland die met deze 3D-planning van aangezichts-
dens slaap). Bij ongeveer één op de drie Nederlanders ligt
chirurg. "Vervolgens houd ik met de specialisten van
chirurgie werken. Op basis van 3D-scans van het gezicht,
de onderkaak in meer of mindere mate terug. De rest van
Radboudumc een facetalk-sessie, dat is een overleg op
zogeheten cone-beam CT-scans van het hoofd en digitale
het gezicht en ook de tandstand zijn daaraan aangepast,
afstand via een computerverbinding. Samen overleggen
scans van het gebit wordt het 3D-model van het hoofd
met mogelijk nadelige gevolgen. Dit kan een belangrijke
we hoe de chirurgische ingreep het beste kan worden
opgebouwd. Dit gaat met ingewikkelde en dure software-
rol spelen bij problemen als snurken en slaapapneu."
gedaan."
programma's via het 3D-laboratorium van de afdeling
Bronkhorst heeft zich enkele jaren geleden gespecia-
MKA-chirurgie van het Radboudumc in Nijmegen.
liseerd in de tandheelkundige slaapgeneeskunde. Ook
zoals boven- en onderkaak, kin en jukbeenderen, vereisen
daarin is hij een voorloper. De meeste patiënten worden
tevoren aan de patiënt laten zien. Bovendien kunnen de
Patiënten enthousiast
Nauwkeurig voorspelbaar
doorgestuurd via de gecombineerde spreekuren die hij
Inmiddels heeft Bronkhorst ruim een half jaar ervaring
met orthodontisten doet. Inmiddels komen er ook steeds
met 3D-planning van aangezichtschirurgie. Niet alleen
Bronkhorst is één van de weinige Nederlandse chirurgen
meer patiënten via het slaapteam van het Slingeland
hijzelf is enthousiast. "Ook de patiënten. Maar liefst
buiten Nijmegen die met deze 3D-planning werkt. Het is
Ziekenhuis. "De afgelopen jaren blijkt dat mensen met
95 procent van de patiënten geeft aan zo tevreden te zijn
voor hem een passie: "Ik ben er heel enthousiast over. Het
deze aangezichtschirurgie definitief van hun snurk- en
over het eindresultaat, dat ze het zo opnieuw zouden
is geweldig om deze toch wel ingrijpende verbeteringen
apneuprobleem te verlossen zijn.”
doen. Dat is een hoog percentage, zeker als je beseft dat
aan gezichten te kunnen uitvoeren. De resultaten zijn fantastisch en bovendien heel nauwkeurig voorspelbaar."
het doorgaans om een of twee operaties gaat en
Mooi en harmonisch gezicht
patiënten vaak zo'n 2,5 jaar een beugel moeten dragen.
Bijkomend voordeel is dat patiënten een mooi en harmo-
Maar het resultaat is een perfect recht en passend gebit,
nisch gezicht krijgen. Bijvoorbeeld door de betere stand
een mooi en harmonisch gezicht en goede luchtwegen."
Een patiënt moet er dus het nodige voor over hebben.
van de kaken en meer symmetrie. "Met behulp van de
8
9
Natuurlijke sectio; een patiëntvriendelijke variant op de traditionele keizersnede
Jolanda Kolenbrander (links), OK-verpleegkundige en Tamara Verhagen, gynaecoloog
“De geboorte van onze zoon Dex was een geweldige ervaring”, aldus Christian en Karin Hitpass. “Bij de geboorte gaan de groene operatiedoeken naar beneden en zie je de baby als het ware uit de buik stappen. Dat is een heel erg mooi moment.”
Iedere geboorte is een unieke ervaring. Soms is het niet mogelijk om te bevallen op natuurlijke wijze en komt een baby via de keizersnede (sectio) ter wereld. Het Slingeland Ziekenhuis is gestart met de natuurlijke sectio, een keizersnede die veel lijkt op een natuurlijke bevalling. Bovendien blijkt een natuurlijke sectio beter voor de moeder-kindbinding en voor het op gang komen van de borstvoeding.
10
bij de moeder legt. “Het baby’tje wordt lekker warm ge-
veiligheidseisen is er toch ruimte voor de patiënte op de
houden onder een warmtedeken terwijl moeder en kind
operatiekamer om zich mens te voelen”, aldus gynae-
in de gaten gehouden worden”, aldus OK-verpleegkundige
coloog Malmberg. “We werken patiëntgericht waarbij het
Jolanda Kolenbrander. “Bijkomend effect is dat minder
gezin centraal staat en wij als team eromheen. Overigens
“Tot voor kort was het zo dat na een geboorte via de
veiligheidseisen. Daar is niets aan veranderd, dat blijft zo”,
pijnstilling nodig is tijdens het hechten van de buik. De
is het niet de bedoeling dat we een natuurlijke bevalling
keizersnede de baby meteen naar de kraam- of kinder-
lichten de gynaecologen toe. De aanstaande moeder ligt
moeder geniet met name van haar baby; dat leidt af en
gaan vervangen door een natuurlijke sectio. Om een
afdeling werd gebracht. De moeder verbleef dan nog op
op de operatietafel met groene operatiedoeken op
geeft minder pijnklachten. Het komt zelfs voor dat de
keizersnede uit te voeren moet er altijd een goede reden
de operatiekamer om gehecht te worden. Veel vrouwen
schouderhoogte. “Bij een traditionele sectio blijven de
baby al aangelegd wordt bij de moeder. We hebben al
zijn. Voor vrouwen met een indicatie kunnen we de
hebben op dat moment niet het gevoel dat ze moeder
operatiedoeken omhoog tot de vrouw gehecht is. Het
meegemaakt dat borstvoeding werd gegeven op de ope-
bevalling nu zo mooi mogelijk maken. Deze ontwikkeling
zijn geworden.” Uit Engels onderzoek blijkt dat een
grote verschil is dat bij een natuurlijke sectio de groene
ratiekamer.” De vrouwen die op deze manier zijn bevallen,
waarbij aandacht is voor de vrouw op de operatiekamer
keizersnede inderdaad veel patiëntvriendelijker kan. “Wil
doeken naar beneden gaan op het moment dat de ge-
zijn heel tevreden. Zoals de reactie van een mevrouw die
sluit goed aan bij het beleid van het ziekenhuis; de regie
je een keizersnede op natuurlijke wijze kunnen uitvoeren,
boorte plaatsvindt. De moeder en haar partner zien de
een traumatische eerste bevalling had gehad. De tweede
bij de patiënt met aandacht en betrokkenheid van ons als
dan vergt dat een andere manier van werken. Na een jaar
baby uit de buik geboren worden. Dat is een geweldige
bevalling via een natuurlijke sectio deed haar de vorige
zorgverleners voor de mens”, besluiten de gynaecologen.
voorbereiding, zijn we hier sinds 1 mei 2013 officieel ge-
ervaring voor de ouders. Net als bij een vaginale bevalling
bevalling vergeten. Ze zei letterlijk: Ik kan niets bedenken
Alec Malmberg is sinds 1 november 2013 werkzaam in het
start met de natuurlijke sectio”, aldus gynaecologen
wordt de baby omhoog gehouden zodat ouders hun
dat meer helend is dan deze natuurlijke sectio. “Dat zijn
Universitair Medisch Centrum Groningen.
Tamara Verhagen en Alec Malmberg.
kindje kunnen zien.”
geweldig mooie reacties, daar doe je het voor.”
Geweldige ervaring
Huid-op-huid
Indicatie
“Een operatiekamer is geen ideale plek om een baby
En er is nog een groot verschil. In plaats van de pasgebo-
“Een bevalling is zeer bijzonder voor de ouders, maar ook
direct na de geboorte te laten verblijven. Een keizersnede
rene zo snel mogelijk naar de kraam- of kinderafdeling te
voor ons is het iedere keer weer geweldig om te zien hoe
is en blijft nou eenmaal een operatie waar veel zorgverle-
brengen, blijft de baby na de geboorte bij de moeder. Er is
blij de mensen zijn met deze manier van dienstverlening.”
ners bij betrokken zijn die allemaal hun taak uitvoeren. En
een verpleegkundige die het kind met steriele handschoe-
In het eerste half jaar zijn vijftien kinderen via natuurlijke
we hebben te maken met strakke protocollen en strikte
nen aanpakt en het vervolgens rechtstreeks huid-op-huid
sectio geboren. “Naast het naleven van protocollen en
11
Slingeland gekwalificeerd centrum voor darmkankeronderzoek
Uitnodiging
is, hoeft u niets te doen. Blijkt de uitslag positief dan
Bevolkingsonderzoek start in januari 2014
Wat houdt het bevolkingsonderzoek precies in?
van een andere oorzaak voor bloed in de ontlasting zoals
Uiteindelijk krijgen alle mannen en vrouwen tussen de
aambeien. Om de oorzaak te achterhalen is vervolg-
55 en 75 jaar elke twee jaar een oproep om mee te doen
onderzoek nodig. “Patiënten krijgen daarvoor een
met het onderzoek. Dit wordt tot 2021 stapsgewijs
afspraak bij de MDL-arts. Wij hebben veel ervaring en
ingevoerd. Uw geboortejaar bepaalt wanneer u een
werken met de beste technieken. Darmkanker is goed te
uitnodiging krijgt. In 2014 zullen de mensen geboren in
behandelen als de diagnose in een vroeg stadium wordt
“Darmkanker is
1938, 1939, 1947, 1949 en 1951 een oproep krijgen. De kans
gesteld” zegt Tim Schreuder. “Daarom is het bevolkings-
op darmkanker is bij mensen ouder dan 55 jaar het
onderzoek zo belangrijk.”
goed te behandelen
grootst. Darmpoliepen groeien langzaam. Na de leeftijd
als de diagnose in
voor de patiënt en de kans dat iemand door een andere
van 75 is de behandeling van darmkanker veel zwaarder oorzaak dan darmkanker overlijdt uiteindelijk veel groter.
een vroeg stadium wordt gesteld” Tim Schreuder, maag-, darm- en leverarts
Tim Schreuder en Wilma Koot, maag-, darm- en leververpleegkundige
In 2014 start het landelijk bevolkingsonderzoek naar darmkanker. Een belangrijke stap in het voorkomen en genezen van deze ingrijpende ziekte. “Door het bevolkingsonderzoek kunnen op termijn jaarlijks ongeveer 2400 sterfgevallen in Nederland worden voorkomen”,
betekent dit niet dat u kanker heeft. Er kan ook sprake zijn
Bij klachten naar de huisarts “Als iemand nog geen uitnodiging heeft ontvangen voor het bevolkingsonderzoek, maar ongerust is of klachten
Zelftest en vervolgonderzoek
heeft, dan raden wij aan om contact op te nemen met de
De uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek bevat een
onderzoek is vooral bedoeld voor mensen die geen klach-
folder, een buisje met gebruiksaanwijzing, een antwoord-
ten hebben. Maar mensen met plotselinge veranderingen
formulier, een zakje en een retourenvelop van het RIVM.
in het ontlastingspatroon, gewichtsverlies, onverklaarde
Het buisje gebruikt u om thuis een klein beetje ontlasting
bloedarmoede of zichtbaar bloed bij de ontlasting
te verzamelen. Het is een hele eenvoudige en gratis test.
moeten altijd naar de huisarts gaan.” Uitgebreide
U stuurt het buisje terug. De ontlasting wordt in een
informatie over darmkanker is te vinden op het kennis-
laboratorium onderzocht op bloedsporen. Na ongeveer
centrum: www.darmkanker.slingeland.nl.
huisarts”, zegt Wilma Koot. “De test van het bevolkings-
twee weken ontvangt u de uitslag. Als de uitslag negatief
Uitnodigingsoverzicht Het bevolkingsonderzoek darmkanker gaat geleidelijk van start. Wanneer u een uitnodiging ontvangt, hangt af van uw geboortejaar. U kunt dit in onderstaand overzicht opzoeken.
aldus Tim Schreuder, maag-, darm- en leverarts. “En dat kan door een simpele zelftest die bloed in de ontlasting opspoort.”
Het heeft even geduurd voor het landelijke bevolkings-
zijn. De eerste fase voor deze kwalificatie is het aanleve-
onderzoek werd ingevoerd. Dat had te maken met het
ren van alle gegevens van honderd coloscopie-patiënten.
invoeren van alle protocollen, aanpassingen op het gebied
Bij minimaal twintig patiënten moet een poliep zijn aan-
van ICT en het gebruiken van de beste zelftest. “Er zijn
getroffen. Dat aantal is gebaseerd op het bevolkings-
door het ministerie van Volksgezondheid strenge eisen
onderzoek in Engeland. “Een groot verschil is dat het daar
verbonden aan de ziekenhuizen die meewerken aan het
gaat om een groep waarbij er al bloed in de ontlasting is
bevolkingsonderzoek en aan de laboratoria die de biopten
aangetroffen. In Nederland is die groep nu nog minder
onderzoeken” vertelt Wilma Koot, maag-, darm- en
specifiek en gaat het ook om patiënten die bijvoorbeeld
leververpleegkundige.
buikklachten hebben. De eis van twintig patiënten ligt dan wel hoog”, aldus Tim Schreuder. “Voldoet een arts niet
12
Gekwalificeerde MDL-artsen
aan deze 20% dan wordt de arts niet gekwalificeerd. In
Naast de ziekenhuizen en laboratoria, moeten ook de
van de kwalificatie goed afgerond. Voor de start van het
MDL-artsen die de darmonderzoeken uitvoeren bij patiën-
bevolkingsonderzoek zullen alle MDL-artsen van het
ten met een positieve uitslag, getoetst en gekwalificeerd
Slingeland Ziekenhuis volledig gekwalificeerd zijn.
het Slingeland hebben alle MDL-artsen deze eerste fase
Etc. AANTALLEN
13
KNO-artsen introduceren tubadilatatie
"Tuba staat voor buis van Eustachius, dilatatie staat in dit geval voor oprekken”, aldus Peter van de Ven, KNO-arts
onder volledige narcose gebeurt. Met speciaal instrumentarium brengen we via de neus een ballonnetje naar binnen, tot in de buis van Eustachius. Via het ene neusgat
Nieuwe behandeling voor chronisch oorprobleem
De KNO-artsen van het Slingeland Ziekenhuis zijn de eersten in Nederland die tubadilatatie toepassen. Het is een nieuwe behandeling voor volwassen patiënten met een chronisch oorprobleem door een vernauwde buis van Eustachius. "Tubadilatatie is een methode die in Duitsland is ontwikkeld en daar ook grootschalig is onderzocht", vertelt KNO-
Het probleem komt vooral bij kinderen voor. "Dat
gaat een scoop, waarmee we kunnen kijken. Via het
verhelpen we doorgaans door een buisje in het trommel-
andere neusgat gaat het instrument met het ballonnetje.
vlies aan te brengen. In de regel moet dat iedere negen
Op de juiste plaats aangekomen, wordt het ballonnetje
maanden vervangen worden, totdat het kind over het
gedurende twee minuten tot een bepaalde druk
probleem heen gegroeid is. Dat is namelijk bij de meeste
opgeblazen. Daarmee wordt de buis van Eustachius
kinderen het geval."
opgerekt, voor veel patiënten met een blijvend effect."
Chronisch probleem
Eerste dertig patiënten
Maar niet iedereen groeit er overheen. Er zijn volwasse-
De KNO-artsen hebben, na een training in Duitsland, in
nen voor wie een vernauwde buis van Eustachius een
2013 tien patiënten behandeld. In het laatste kwartaal van
chronisch probleem is. "Tot voor kort konden we deze
2013 volgen er nog twintig. "Uit het Duitse onderzoek
patiënten alleen maar helpen door buisjes te plaatsen.
weten we dat veel patiënten er baat bij hebben. Maar wij
Maar die moeten dus steeds vervangen worden, een leven
willen dat zelf ook onderzoeken bij onze eigen patiënten-
lang. Dat gaat niet altijd, want soms wordt het trommel-
populatie", zegt Peter van de Ven. "De resultaten bij de
vlies uiteindelijk te dun of is er te veel littekenweefsel.
eerste tien patiënten zijn heel hoopgevend, bij een aantal
Heel vervelend voor deze patiënten."
van hen is er duidelijk resultaat. Als we nog eens twintig
Voor veel van deze patiënten kan tubadilatatie een
patiënten behandelen, hebben we een nog beter beeld.
blijvende oplossing zijn. Het is afgeleid van een methode
Wij hebben goede verwachtingen. Het zou geweldig zijn
om bij hartpatiënten de kransslagader op te rekken. Peter
als blijkt dat ook hier patiënten van hun chronische oor-
van de Ven legt uit hoe het werkt. "Het is een ingreep die
probleem kunnen worden verlost door tubadilatatie."
Hamer
Aambeeld
Stijgbeugel Evenwichtsorgaan
Buis van Eustachius
arts Peter van de Ven. "In de Nederlandse vakliteratuur is
De buis van Eustachius is een buisje dat loopt van de
er nog niets over verschenen. Collega Marcel Coenen en ik
ruimte achter de neus, boven het verhemelte, naar het
maakten kennis met de methode tijdens een werkbezoek
middenoor. Het middenoor is de ruimte achter het
in Duitsland."
trommelvlies in het oor. Normaal zit deze buis dicht, be-
Gehoorzenuw
halve als we slikken. Dan opent de buis zich en kan er wat
14
Tubadilatatie
lucht stromen tussen de buitenlucht en de ruimte achter
Wat is tubadilatatie precies? Peter van de Ven legt uit:
het trommelvlies op de gewenste druk gehouden,
"Tuba staat voor buis van Eustachius, dilatatie staat in dit
namelijk gelijk aan de druk van de buitenlucht.
geval voor oprekken. Het is een behandeling voor volwas-
"Een vernauwde buis van Eustachius geeft vervelende
sen patiënten die een vernauwde buis van Eustachius
klachten", vertelt Peter van de Ven. "De druk achter het
hebben. Dat veroorzaakt diverse klachten. Tot voor kort
trommelvlies wordt dan niet of onvoldoende gereguleerd.
was hier geen behandeling voor met blijvend resultaat.
Dat geeft klachten als een voortdurende druk op het oor,
Bij tubadilatatie wordt door middel van een ballonnetje
slecht horen, vocht achter het trommelvlies en regelmatig
deze buis opgerekt. Uit het Duitse onderzoek is gebleken
oorontsteking. In het vliegtuig en in de bergen gaan je
dat 80 procent van de patiënten hier blijvend baat bij
oren dicht zitten. Duikers kunnen hun oren niet 'klaren',
heeft, waarvan een deel zelfs helemaal klachtenvrij."
zoals dat heet."
het trommelvlies. Op deze manier wordt de ruimte achter Slakkenhuis
Trommelvlies
Buis van Eustachius
15
Kliniekcardioloog loopt de visites Staand v.l.n.r. Karlijn Derksen, Arie Doornink, Melanie Meijer, Henk Drost en Mariëtte Streefland Zittend cardioloog Frank Smeele
Rust en duidelijkheid op afdeling, prettig voor patiënt Het visite lopen in de kliniek cardiologie van het Slingeland Ziekenhuis is anders georganiseerd. Er wordt nu gewerkt met een kliniekcardioloog. Dat is één van de cardiologen, die gedurende een week alle visites loopt. Dat geeft rust en duidelijkheid, hetgeen door patiënten als prettig wordt ervaren.
Meerdere voordelen Toen de vakgroep Cardiologie van zes naar zeven cardiologen ging, is die gelegenheid aangegrepen om de visites anders te organiseren. De kliniekcardioloog deed zijn intrede. Dat is één van de cardiologen, die gedurende een week verantwoordelijk is voor alle voorkomende werkzaamheden in de kliniek. Deze dienstdoende cardioloog loopt de visites op de verpleegafdeling (N1), de hart-
‘Visites lopen is teamwork’
bewaking (CCU) en de Eerste Hart Hulp. Op vrijdag wordt de dienst overgedragen aan de volgende cardioloog, die
Cardiolooog Frank Smeele tijdens een visite
Patiënten die in het ziekenhuis zijn opgenomen, worden regelmatig bezocht door hun behandelend specialist tijdens het zogeheten visites lopen. De vakgroep Cardiologie heeft het visites lopen nu anders georganiseerd, vooral met het oog op patiëntvriendelijkheid. Daarnaast is het prettiger en overzichtelijker voor de verpleging.
16
dan een week lang kliniekcardioloog is.
plannen, omdat de kliniekcardioloog daar iedere middag
"Voor de patiënt heeft deze manier van visites lopen
voor beschikbaar is. "Ook weten de patiënten dat de arts
meerdere voordelen", legt cardioloog Smeele uit. "Omdat
iedere ochtend langskomt", zegt Melanie Meijer. "Dat
veel patiënten hier enkele dagen liggen, hebben daardoor
geeft vertrouwen, voor hen en voor hun familie. Het gaat
de meesten van hen van opname tot ontslag steeds met
immers om patiënten met hartproblemen, die zich soms
dezelfde cardioloog te maken. Wij merken dat patiënten
zorgen maken over hun situatie."
dat prettig vinden. Omdat de kliniekcardioloog die week is vrijgemaakt voor het visites lopen, kunnen de visites ook in alle rust worden gedaan."
Teamwork Visites lopen is teamwork, benadrukt cardioloog Frank Smeele. "De verpleging speelt hierin een belangrijke rol.
Meer tijd nemen
Zij kennen de patiënten goed en lopen mee tijdens de
"In de oude situatie bezocht iedere cardioloog steeds zijn
Verpleegkundige Melanie Meijer is blij met de komst van
visites. Het verpleegkundig team cardiologie heeft twee
eigen patiënten", vertelt cardioloog Frank Smeele. "Omdat
de kliniekcardioloog. "Voor de verpleging is dit een fijnere
verpleegkundig specialisten, die de visites voorbereiden,
de cardiologen veel met acute opnames en situaties te
manier van werken, omdat we nu veel beter kunnen
die onderzoeken aanvragen en die een wakend oog zijn
maken hebben, was dat niet altijd strak te plannen.
plannen. Het geeft duidelijkheid, zowel voor de patiënten
voor de patiënt. Zij nemen de cardiologen veel werk uit
Daardoor begonnen de visites nog wel eens later dan
als de verpleging. Doordat het nu beter gepland is,
handen en zijn steeds een vast aanspreekpunt voor de
verwacht. Voor patiënten vervelend, omdat zij op hun arts
kunnen we meer tijd nemen voor de visites, terwijl het
patiënten, familie en artsen."
zaten te wachten."
ons bij elkaar opgeteld minder tijd kost. Dat laatste komt
Maar het kon ook lastig zijn voor de verpleegkundigen,
onder meer doordat de visites nu niet meer worden
omdat zij daardoor hun werk niet altijd goed konden
onderbroken voor spoedgevallen. Die worden opgevangen
plannen. Zij bereiden immers de visites voor en
door de andere cardiologen."
vergezellen de specialist tijdens die visites.
Er is nu meer ruimte om gesprekken met de familie te
17
Geriatrische Revalidatie Zorg na ziekenhuisopname
Intensieve revalidatie zodat patiënt terug naar huis kan “Elke dag die een oudere in bed doorbrengt, kan verlies van spiermassa en kracht betekenen, en is dus achteruitgang”
Linkerpagina v.l.n.r.: Geriater Carla Schölzel en Casper Boegman, fysiotherapeut Azora Terborg, bij een revalidatieoefening van mevrouw Bloemendaal. Links: oefeningen helpen om struikelen en valpartijen te voorkomen.
‘Onderzoek door de geriater is daarbij ook belangrijk. Wij kijken ook hoe iemands totale functioneren er voor de opname uitzag: hoe was de lichamelijke en geestelijke gezondheid, de voedingstoestand, het sociale netwerk, hoe zelfstandig was iemand, kan iemand nieuwe informatie opnemen? Dat is belangrijk om in te schatten hoe het herstel zal verlopen.”
De vraag naar gespecialiseerde zorg voor ouderen zal de komende jaren alleen maar
de huisartsen. “We moeten verder kijken dan de eigen
toenemen door de vergrijzing. Tegelijkertijd wordt de opnameduur in ziekenhuizen korter.
organisatie en samenwerken. Een uitgebreid patiënten-
De specialist ouderengeneeskunde van het verpleeghuis
Dit betekent ook dat steeds meer ouderen die vanuit het ziekenhuis ontslagen worden
dossier dat tijdig naar de vervolgbehandelaar gaat, zodat
beoordeelt volgens vaste regels (triage) of iemand voor
er geen vertraging in de revalidatie optreedt, is van
geriatrische revalidatiezorg in aanmerking komt. De
belang. Dat is ook tijd- en kwaliteitswinst voor de patiënt.”
revalidatie start al in het ziekenhuis. Het Transferbureau
nog niet direct naar huis terug kunnen. Als er zicht is op voldoende herstel, starten ouderen direct met een intensief revalidatietraject in het verpleeghuis: de Geriatrische Revalidatie-
Zorg zorgt vervolgens voor plaatsing in een verpleeghuis.
Direct werken aan herstel
“Een patiënt die start met geriatrische revalidatiezorg moet
Geriater Schölzel vertelt dat er al veel gedaan wordt zodat
terug naar huis kunnen. Er zit dus wel enige tijdsdruk op de
Zicht op terugkeer naar huis
de oudere patiënt sneller en beter herstelt. “We wachten
revalidatietijd. Lukt het niet om binnen deze tijd terug naar
niet af maar zijn proactief, kijken wat de volgende stappen
huis te kunnen, dan stroomt de patiënt door naar een r
zorg, die aan de huidige gang van zaken ten grondslag
Het gaat om ouderen die een orthopedische operatie
moeten zijn in het zorgproces. Ouderen worden bij zieken-
eguliere plaats in een verpleeg- of verzorgingshuis,” besluit
liggen. “Door deze landelijke proefprojecten in onze regio,
ondergaan (knie- of heupoperatie), een amputatie
huisopname gescreend op kwetsbaarheid. We zijn bij deze
geriater Schölzel.
een initiatief van Azora, is al veel ervaring opgedaan met
ondergaan, na een trauma moeten herstellen of een CVA
groep extra alert op factoren die achteruitgang en functie-
deze manier van werken”, aldus geriater Schölzel. “Geria-
(beroerte) hebben gehad. Ook is er nog een groep
verlies kunnen veroorzaken. Elke dag dat een patiënt in
trische revalidatie heeft zich in verpleeghuizen ontwikkeld
ouderen met andere diagnosen die tijdens de ziekenhuis-
bed ligt kan verlies van spiermassa en kracht betekenen.
naar gespecialiseerde en multidisciplinaire revalidatie-
opname niet voldoende opknapt om naar huis te kunnen,
Daarom is het zo belangrijk dat een ziekenhuisopname zo
zorg: volgens een vast patroon, intensief met een maxi-
maar die na revalidatie wel voldoende kunnen herstellen
kort mogelijk duurt, er geen vertraging optreedt in de
male duur van zes maanden met de insteek dat ouderen
om terug te keren.” Deze manier van werken vergt een
start van de revalidatie en een patiënt direct werkt aan
terugkeren naar hun oorspronkelijke woonsituatie.”
goede samenwerking tussen ziekenhuis, verpleeghuis en
herstel onder begeleiding van specialisten.
zorg (GRZ). Geriater Carla Schölzel was een van de betrokkenen bij de zogenaamde ‘proeftuinen’ voor geriatrische revalidatie-
18
Gang van zaken
in principe binnen zes maanden de revalidatie afsluiten en
19
Toegewijd Deskundig Klantgericht Professioneel Toonaangevend
Orthopedische schoenen
Almelo
Amersfoort
Doetinchem
Enschede
Harderwijk
Zwolle
Borst prothesen
5DDGKXLVVWUDDW(;'RHWLQFKHP7HO
Voor meer informatie: Fabriekstraat 14 7005 AR Doetinchem Telefoon 088 999 0 840 Internet www.rrt.nl
ORTHESEN PROTHESEN ORTHOPEDISCHE SCHOENEN ELASTISCHE KOUSEN BORSTPROTHESEN REDRESSIEHELMEN RRT is SEMH-erkend producent en leverancier van orthopedische hulpmiddelen en revalidatie-artikelen.
20
21
Eén contactpersoon voor ongeneeslijk zieke patiënten en hun naasten “Voor iedereen die in het ziekenhuis opgenomen wordt, komt er een moment dat je het ziekenhuis mag verlaten. De meeste mensen gaan een voorspoedig herstel tegemoet, maar er zijn ook patiënten die van de arts te horen krijgen dat ze uitbehandeld zijn. Medisch gezien wordt er dan geen genezing meer verwacht. In plaats van je leven door te leven, kom je in je laatste levensfase”, aldus Liesbeth van Hemert, projectcoördinator Transmurale Zorg. Mensen die ongeneeslijk ziek zijn, kunnen gebruik maken van palliatieve zorg. Palliatieve zorg is erop gericht om zo goed mogelijk te leven met een ongeneeslijke ziekte. Onlangs is gestart met het project ‘Uw contactpersoon palliatieve zorg’ van het Netwerk Palliatieve Zorg WestAchterhoek in samenwerking met zorgverleners uit de regio. Het project richt zich om te beginnen op mensen met kanker en hun naasten.
Voor niet-medische, praktische en persoonlijke vragen tijdens de laatste levensfase
Robert Hollander, oncologieverpleegkundige
Naasten Het project is onlangs gestart. “We hopen op deze manier
werk voor, het is heel dankbaar werk. Je maakt een
de zorg voor de individuele oncologiepatiënt zo goed
ingrijpend stuk van iemands leven mee. ” Meer informatie
mogelijk op elkaar af te stemmen en zaken te signaleren
is te vinden via www.palliatievezorgwestachterhoek.nl
waar we op in kunnen spelen. Zorgverleners in het Netwerk Palliatieve Zorg West-Achterhoek hebben een goed beeld van de mogelijkheden die er zijn in de palliatieve fase”, aldus Liesbeth. “We willen deze informatie op
22
Tal van factoren
Tussenperiode
tijd aanbieden en niet pas in de terminale fase. Patiënten
De vooruitzichten van iemands laatste levensfase zijn
Tussen het slechtnieuwsgesprek van de arts en de termi-
vanwege hun slechte conditie en vermoeidheid. Ze
heel verschillend. “Soms kan iemand nog maanden of
nale fase kan nog een hele periode liggen. “In dat traject
hebben dan genoeg aan zichzelf. De naasten hebben vaak
jaren leven met de ziekte. Maar soms is duidelijk dat
moeten mensen zelf de weg zoeken en aan de bel
nog wel veel behoefte aan informatie en willen graag op
iemand nog een korte periode te leven heeft of is er geen
trekken, maar waar? Het antwoord op die vraag was een
de hoogte zijn van de mogelijkheden om de laatste
levensverwachting aan te geven. Iedere patiënt is anders;
uitdaging.” Feit is dat na een slechtnieuwsgesprek
periode nog zo goed mogelijk samen door te brengen. Het
de reactie van de patiënt is vaak onvoorspelbaar en van
mensen liefst zo snel mogelijk naar huis willen.“Vanuit
klinkt misschien gek, maar het lijkt op een laatste kraam-
tal van factoren afhankelijk. Niet alleen van iemands
dat gegeven bieden we aan dat patiënten thuis bezocht
bed, je kunt het maar één keer doen.”
karakter, maar ook van het ziektebeeld en het verloop
kunnen worden door een gespecialiseerd verpleeg-
Robert vult aan: ”Het is jammer als mensen in korte tijd
daarvan, de woon- en werksituatie en of er wel of geen
kundige oncologie en palliatieve zorg van Sensire”, vertelt
heel veel moeten regelen, terwijl achteraf blijkt dat het
familie of vrienden in iemands nabijheid zijn. Bovendien
projectcoördinator Liesbeth van Hemert. De verpleegkun-
anders had gekund. Als we terminale zorg gaan regelen,
speelt iemands leeftijd een rol”, aldus Robert Hollander,
dige bespreekt de mogelijkheid voor een vast contactper-
zijn mensen verbaasd wat er allemaal kan. Daar doel ik
oncologieverpleegkundige in het Slingeland Ziekenhuis.
soon bij wie mensen terecht kunnen met niet-medische,
niet alleen op verzorgende en verplegende ondersteu-
“We hebben ons afgevraagd welke zorg we mensen
praktische en persoonlijke vragen. Eén aanspreekpunt die
ning, maar ook op een heel ander vlak. Een jonge moeder
zouden kunnen bieden in hun laatste levensfase. Mensen
de patiënt zelf kiest; dat kan iemand van de thuiszorg zijn,
bijvoorbeeld die een dagboek maakt voor haar kinderen
die terminaal ziek zijn, waarvan de levensverwachting
het verzorgings- of verpleeghuis of de gespecialiseerd
door aan familie, vrienden en collega’s te vragen; hoe heb
drie maanden of korter is kunnen een terminaalverklaring
verpleegkundige van Sensire.” De contactpersonen zijn
je me leren kennen en hoe was ik thuis of op het werk? Zo
van de arts krijgen waardoor veel zorg en ondersteuning
deskundig op het gebied van palliatieve zorg en zijn goed
kunnen kinderen zich ook later een beeld vormen van hun
mogelijk is.”
op de hoogte van de beschikbare zorg en informatie.
moeder. Het kan nog zo’n mooie tijd zijn. Daar doe ik dit
hebben dan vaak minder behoefte aan informatie
Onderwerpen waarover de contactpersoon palliatieve zorg u kan informeren: • werk en dagbesteding • klussendienst • eigen bijdrage AWBZ en WMO • ondersteunen van familie, kinderen • levensvragen • zorgmogelijkheden • vermoeidheid • zaakwaarnemer • zorgverlof • zorg voor de mantelzorger • wensen in de laatste levensfase • afzien van een medische behandeling • angst • vrijwilligers palliatief terminale zorg • hospice • begeleiding bij het sterven • palliatieve sedatie • rouw • nazorg
23
Yunio en Sensire overal in thuis
De Cliëntenraad denkt mee, maar is ook kritisch
Zorg voor jong en oud dichtbij en vertrouwd Sensire en Yunio zijn er voor jong en oud. Wij bieden dag en nacht een volledig pakket aan mogelijkheden, passend bij uw wensen.
"Er gaat heel veel goed in dit ziekenhuis. Als Cliëntenraad dragen wij daaraan bij door in veel zaken mee te denken. Tegelijk blijven we scherp en kritisch”, aldus José Richter en Klaas Horneman, leden van de Cliëntenraad.
Voor meer info, 24 uur per dag: Sensire www.sensire.nl 0900 - 88 56 (10 ct/min) Yunio www.yunio.nl 0900 - 98 64 (10 ct/min)
Het Slingeland Ziekenhuis heeft een Cliëntenraad. Deze vertegenwoordigt patiënten,
Annemiek’s Hoorstudio geeft gehoor aan uw wensen Bij Annemiek’s Hoorstudio in Doetinchem zijn we ervan overtuigd dat we onze zintuigen hard nodig hebben om van alles goed te kunnen genieten. Horen en verstaan zijn zo belangrijk dat daar verstandig mee omgesprongen moet worden.
Een hoortoestel brengt weer muziek in uw leven!
We zijn volledig merkonafhankelijk, hierdoor kunnen we goed inspringen op trends en vanuit objectiviteit zoeken naar de beste oplossing voor uw gehoorprobleem. Geen mens is namelijk hetzelfde, waardoor geen enkel probleem gelijk is. Een hoortoestel wordt nauwkeurig ingemeten en op maat gemaakt. Daar nemen we uitgebreid de tijd voor. Annemiek’s Hoorstudio staat voor professionaliteit. Het bedrijf is ontstaan uit vakmanschap, ondernemerschap en jarenlange ervaring. Dit betekent dat u op service- en kwaliteitsniveau altijd het beste van ons mag verwachten. Onze dienstverlening stopt eigenlijk nooit. Het is voor een horende soms moeilijk te begrijpen wat slechthorendheid precies is. Maar ermee omgaan is ook moeilijk. Met onze moderne technieken kan Annemiek’s Hoorstudio het maximale voor u bereiken. Wilt u de dienstverlening van Annemiek’s Hoorstudio zelf ervaren of meer weten over bovengenoemde diensten? Kom dan eens langs voor een kennismakingsgesprek of hoortest.
De Veentjes 5 • 7001 DL Doetinchem • 0314-360560 •
[email protected] • www.annemiekshoorstudio.com
24
hun naasten en bezoekers. De Cliëntenraad denkt actief mee bij de onderwerpen die hun achterban aangaan. "Als Cliëntenraad ervaren wij dat het Slingeland Zieken-
Wettelijk geregeld
huis een open cultuur heeft", zeggen José Richter en Klaas
De Cliëntenraad is een officieel medezeggenschaps-
Horneman, beiden lid van de Cliëntenraad. "We merken
orgaan, dat wettelijk is geregeld. Zij kan gevraagd en
dat we serieus worden genomen en krijgen steeds tijdig
ongevraagd advies geven aan de ziekenhuisdirectie. In
de benodigde informatie."
geval van een zogeheten verzwaard advies moet de
De Cliëntenraad van het Slingeland Ziekenhuis bestaat uit
directie het advies van de Cliëntenraad opvolgen.
zeven leden, allen woonachtig in het verzorgingsgebied.
De Cliëntenraad neemt actief deel aan diverse werk-
Op de website van het Slingeland Ziekenhuis vindt u meer
groepen binnen het ziekenhuis. Dat zijn werkgroepen die
informatie. "De Cliëntenraad is er voor zaken die het
zich bezighouden met onderwerpen die direct het
algemeen belang van patiënten aangaan", legt José
patiëntenbelang aangaan. Bijvoorbeeld de werkgroepen
Richter uit. "Dus niet voor klachten van individuele patiën-
gastvrijheid, het 'glazen ziekenhuis' (over informatievoor-
ten. Daarvoor moet men bij de klachtenfunctionaris zijn of
ziening) en regie bij de patiënt.
de suggestiekaarten gebruiken. We zouden graag zien dat
José Richter heeft deelgenomen aan de werkgroep eet- en
patiënten en bezoekers meer gebruik maken van de
drinkbeleid. "Daaruit is het plan ontstaan om patiënten
suggestiekaarten. We krijgen wel de rapportages van de
de mogelijkheid te bieden om tussen de maaltijden door
klachten en suggesties, zodat wij trends kunnen bespeu-
ook iets (gratis) te kunnen eten, wanneer zij trek hebben."
ren om daar als Cliëntenraad iets mee te kunnen doen."
Voor meer informatie zie www.slingeland.nl
25
Altijd een specialist voor u aanwezig! - opticien - optometr ist optometrist - contactlensspecialist
Zevende plaats met vier sterren voor gastvrije zorg
W Wijij zijn aangesloten bij het oogzorgnetwer oogzorgnetwerkk Links: gastvrouw Aafke Engwirda Rechts: José Richter-Reebergen, SZ Cliëntenraad en Gerton Groenendijk, directeur kliniek en faciliair bedrijf, onthullen het nieuwe welkomstbord
W WC C ‘t Gander Ganderije ije Rijksweg 1101 01 Gaanderen 0 0315 315 34 34 12 12 45 45
[email protected] info@optiekjuwelier r.nl www www.optiekjuwelier.nl .optiekjuwelierr.nl
fysiotherapie en manuele therapie ‘De persoonlijke sfeer en de professionele aanpak spreken mij zeer aan’
Gastvrijheid is een belangrijk item in het Slingeland Ziekenhuis. Iedere dag staan er zo'n 1.600 medewerkers klaar om de beste zorg te bieden met oprechte aandacht en
FYSIOTHERAPIE MANUELE THERAPIE SPORTFYSIOTHERAPIE PSYCHOSOMATISCHE FYSIOTHERAPIE DRY NEEDLING
De Praktijk Houtsmastraat 2A 7002 KE Doetinchem T 0314 - 34 39 29
betrokkenheid voor de patiënt en zijn situatie. De inspanningen van de medewerkers van het Slingeland
Dag van de Gastvrijheid
Ziekenhuis blijven niet onopgemerkt. Tijdens het Natio-
Dit jaar organiseerde het Slingeland Ziekenhuis de Dag
EMC de Raad - De Praktijk Raadhuisstraat 22 7001 EW Doetinchem T 0314 - 36 47 81 E
[email protected]
naal Congres Gastvrijheidszorg 2013 werd het ziekenhuis
van de Gastvrijheid. Er was een warm welkom door de
beloond met vier van de vijf sterren voor gastvrije zorg en
gastvrouwen bij de entree van het ziekenhuis, de rode
eindigde daarmee op de zevende plaats. Dit was overigens
loper lag uit en er was muziek bij binnenkomst. Op de
niet de eerste keer, al jarenlang scoort het ziekenhuis erg
verpleegafdelingen kregen de bezoekers een kopje koffie
goed en laat daarmee zien dat gastvrijheid een constante
aangeboden en werden de patiënten verrast met een
WWW.DEPRAKTIJK-FYSIOTHERAPIE.NL
factor is. 'Gastvrijheidszorg met Sterren' heeft als doel om
bloem. Er was extra lekker eten voor patiënten en er
de kwaliteit van leven van patiënten te verbeteren door
waren clowns op de kinderafdeling. De medewerkers van
het stimuleren van gastvrijheid in de zorg.
de beveiliging waren behulpzaam bij de slagboom. Voor patiënten, bezoekers én medewerkers was er een aardbei-
Vriendelijk en uitnodigend
traktatie. De waardering was groot!
“Gastvrijheid is speerpunt in het beleid. In het gehele ziekenhuis staat gastvrijheid op een heel hoog peil”, aldus het juryrapport waarin het Slingeland Ziekenhuis wordt
AL 10 JAAR PARTNER VAN HET SLINGELAND ZIEKENHUIS Het adres voor: t voet(gerelateerde) klachten t Steunzolen t Ortheses t Nagelbeugels t DM voetscreening en behandeling Wij behandelen bij voorkeur op verwijzing van huisarts of specialist
Locatie Slingeland
getypeerd als “een prettige, rustige omgeving met oog
Kruisbergseweg 25 7009 BL Doetinchem Route 12 (ma en woe)
voor de patiënt.” Gezond en lekker eten is een belangrijk
Locatie Sinderen
keuken van het Slingeland Ziekenhuis wordt dagelijks met
Sinderenseweg 68A 7065 BL Sinderen Centraal telefoonnummer: 0315 617313 (ma en do van 9-17 uur)
onderdeel waarop gastvrijheid wordt beoordeeld. In de verse producten gekookt met veel variatie in seizoen- en streekproducten. Al met al was het positieve oordeel over het ziekenhuis: “Goed verzorgd. Een opgeruimde indruk en een gezellige uitstraling.” Bovendien werd de nieuwe locatie voor Dermatologie als prachtig voorbeeld voor alle ziekenhuizen genoemd. “Gastvrijheid en beleving van de patiënt staan voorop. Er heerst een vriendelijke, uitnodigende stemming”, aldus het rapport.
26
27
Als gewaardeerd ketenpartner van het Slingeland Ziekenhuis zijn wij AWBZ-aanbieder van: ͻ te E gro ie “BEST nisat gorga r 0” o 1 z 0 s and 2 thui ederl N n a v
ͻ ͻ ͻ
5 - 39 69 50 zorgrijnenijssel.nl
Zorg en dienstverlening bij de cliënt thuis Werken we met kleine teams van a vaste zorgverleners Staat de wens van de cliënt en klantvriendelijkheid centraal al Voor jong en oud, ud, 24 uur perr dag ag, 7 dagen per week
Je haar verliezen… …dat is niet zomaar iets, dat is ingrijpend. V.l.n.r. oogartsen Harma Geene, Ariëtte Renzenbrink, Esther Keller en Wanda Hartstra Bij Hairmasters begrijpen we dat en vindt u een luisterend oor. Daarnaast krijgt u van ons deskundig en vooral persoonlijk advies, gebaseerd op onze jarenlange ervaring en
Oogarts Wanda Hartstra versterkt team Oogheelkunde
kennis vanuit ons eigen atelier. Wij werken met de modernste technieken en leveren alle mogelijke soorten haarwerk. En mocht u het lastig vinden te bepalen bij welk haarwerk u zich het prettigst voelt, dan biedt ons ruime assortiment petten, turbans en sjaals u een geschikt alternatief. In alle gevallen zorgen wij voor een passend draagadvies. Bel gerust voor een vrijblijvende afspraak. Wij nemen graag de tijd voor u.
Haareweg 94 7009 EG Doetinchem tel. 0314 - 36 47 49
Voor
Na
Door het vertrek, ruim twee jaar geleden, van oogarts
"Net als de andere oogartsen hier ben ik algemeen oog-
Lieuwe de Vries naar het Radboudumc in Nijmegen, ging
arts. Daarbinnen heb ik extra affiniteit met glaucoom en
de vakgroep oogheelkunde van het Slingeland Ziekenhuis
de kinderoogheelkunde. Net als mijn collega Ariëtte
terug van vier naar drie oogartsen. Daarmee was er
Renzenbrink ben ik gespecialiseerd in de strabismus-
speciaal voor aanvullend haar
eigenlijk te weinig capaciteit. Echter, een vierde oogarts
chirurgie. Strabismus is scheelzien. Dit komt niet alleen
www.hairmasters.nl
was niet zo snel te vinden. Toch konden de oogartsen hun
voor bij kinderen, maar kan ook op volwassen leeftijd ont-
ERKEND DOOR ZORGVERZEKERAARS LID VAN TOP HAARWERKERS GILDE NEDERLAND ERKEND LEVERANCIER VAN HAARWERKEN
korte toegangstijd handhaven door hun werkzaamheden
staan. Door het verplaatsen van de aanhechting van oog-
goed te organiseren en waarnemende oogartsen in te
spieren kunnen de ogen weer worden rechtgezet”, vertelt
schakelen.
Wanda Hartstra.
ALMELO | AMSTERDAM | DEN HAAG | DOETINCHEM | EINDHOVEN | HENGELO | WOERDEN
Zorghotels
"Daarmee hebben ze het heel goed gedaan, want in de
Als gewaardeerd ketenpartner van het Slingeland Ziekenhuis, het adres voor: ͻ ͻ ͻ ͻ ͻ
28
De vakgroep Oogheelkunde heeft sinds begin september een vierde oogarts, in de persoon van Wanda Hartstra. Daarmee zijn de oogartsen weer op volle sterkte.
,ĞƌƐƚĞůĞŶƌĞǀĂůŝĚĂƟĞŶĂĞĞŶ ŽƉĞƌĂƟĞ Ziekenhuisverplaatste zorg Overbruggingszorg (schakelbed) be ) Sfeervolle 1 persoonskamer er met veel privacy 24-uurs aanwezigheid verpleegkundigen
meeste andere ziekenhuizen zijn de toegangstijden veel
Open en hartelijk
langer", zegt oogarts Wanda Hartstra. "Met mijn aanstel-
Het vak oogheelkunde voert ze met veel liefde uit. "Wat
ling is er meer rust, vooral ook voor de patiënten. In prin-
mij in de oogheelkunde aanspreekt, is dat je als oogarts
cipe hebben de patiënten vanaf nu steeds met dezelfde
vrijwel alles zelf doet. Dat betreft de onderzoeken, maar
oogarts te maken, ook als ze geopereerd moeten worden."
ook de operaties. Ogen zijn mooi en boeiend om dag in dag uit mee bezig te zijn."
Strabismus-chirurgie
Voor oogarts Hartstra, opgegroeid in de buurt van Zut-
Oogarts Hartstra is begin september gestart in het
phen, is het werken in een Achterhoeks ziekenhuis een
Slingeland Ziekenhuis. Hiervoor heeft ze twee jaar als
beetje 'thuiskomen'. "Ik houd van de Achterhoekse
oogarts gewerkt in het Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis in
mentaliteit. Die zie ik ook terug in de open en hartelijke
Nijmegen. Wanda Hartstra studeerde geneeskunde aan
sfeer hier in het Slingeland Ziekenhuis en in de betrokken
de Universiteit van Amsterdam en volgde daarna in het
en enthousiaste vakgroep."
Radboudumc in Nijmegen de opleiding tot oogarts.
29
Morgana, de inno innovatieve vatieve slaapwink slaapwinkel el We staan er niet altijd bij stil, maar een groot deel van ons leven speelt zich af in bed. Dan is het natuurlijk wel zo prettig om comfortabel te liggen. Want een goede nachtrust bepaalt tenslotte de kwaliteit van de
4BNFOCFSFJLKF NFFSEBOBMMFFO
dag! Op zoek naar het perfecte bed bij Morgana in Doetinchem.
"MTDPÈQFSBUJFWFCBOLHFMPPGUEF 3BCPCBOL JO EF LSBDIU WBO IFU DPMMFDUJFG 4BNFOCFSFJLKFNFFSEBOBMMFFO.FOTFO IFMQFOPNIVOBNCJUJFTUFSFBMJTFSFOEPPS TBNFOUFXFSLFO%BUJTPOTJEFF
4BNFOTUBKFTUFSLFS
RIJKE HISTORIE HISTORIE RIJKE Hessel en Petra Lubbers zijn eigenaar van de slaapwinkel Morgana aan de woonboulevard in Doetinchem. De oorsprong van het familiebedrijf ligt al in de jaren 50. De opa van Hessel had in die dagen een meubelfabriek in Hengelo Gld. In de 60-er jaren bouwde René Lubbers - de vader van
Hessel - het familiebedrijf uit met de verkoop van meubelen en woningtextiel onder de naam Lubbers Woninginrichting en later Lubbers Woonwinkel. In 1994 heeft Hessel de zaak in Hengelo Gld van z’n vader overgenomen. Ve ervolgens verhuisde het bedrijf twaalf jaar geleden naar Doetinchem als beddenspeciaalzaak Morgana.
3BCPCBOL&FOCBOLNFUJEFFÌO
Een slaapoplossing die past bij uw lic lichaamsprofiel haamsprofiel XXXSBCPCBOLHSBBGTDIBQNJEEFOOM
COMPLEET ASSORTIMENT ASSORTIMENT COMPLEET De Morgana groep telt 15 vestigingen verdeeld over Nederland. Bij Morgana vindt u een compleet assortiment ledikanten, boxsprings, kledingkasten en bedtextiel. De ruime collectie van Morgana biedt een passende oplossing voor iedere smaak en elk budget.
BIJ BIJ MORGANA MORGANA BENT BENT U VERZEKERD VERZEKERD VAN EN GOEDE GOEDE OPLOSSING OPLOSSING VAN EEEN “Dankzij onze unieke digitale slaaptest zijn wij in staat een objectief en betrouwbaar advies te geven”, aldus Hessel Lubbers. “Daarnaast hebben wij ons team versterkt met een ergotherapeute zodat mensen met rug- of nekklachten op verantwoorde wijze geadviseerd kunnen worden”.
U wwiltilltt ttoch tooch ook ooook ddoor oor de de beste bests ttee sspecialist pec e ialiisisstt ggeholpen e olpenn worden. eh wordrdden en.n en
“En uiteraard worden al onze produkten gratis thuis bezorgd en vakkundig gemonteerd. Mocht u desondanks niet tevreden zijn over uw aankoop, dan bieden wij u 90 dagen lang slaapgarantie. Dát biedt zekerheid en een veilig gevoel”.
Iedere organisatie is verschillend. Markant is partner en inspirator om een event, uitstapje of meeting af te stemmen op de samenstelling en behoefte van uw organisatie en om samen tot een succesvol evenement te komen. Markant M arkant Outdoor Outdoorcentrum ccentrum ce entrum Gildeweg Gilde G ildeweg 7 7047AR Braamt Tel: Te Tel: el:: 0314-335449 info@markant-outdoorcentrum info inf fo@markant-outdoor o@markant-ou o @markant-ou utdoorcentrum
30
Edisonstraat Edisonstr Edi aat 96 - 7006 RE DOETINCHEM Telefoon: T elefoon: (0314) 32 69 97
[email protected] inf
[email protected] - www www.sigtenhorst.nl .sigtenhorst.nl
GRATIS SLAAPTEST SLAAPTEST GRATIS Ieder mens is uniek: lichaamslengte, gewicht en favoriete slaaphouding zijn van belang bij de keuze van een nieuw bed en matras. In een speciale Ergosleep meetcabine, uniek bij Morgana, wordt in 8 minuten uw zogenaamde Slaap-DNA (Digitale Nachtrust Analyse) gemeten. Op deze wijze zijn wij in staat om een matras of lattenbodem te adviseren die het best bij ú past. Maatwerk dus! En er is al een slaapoplossing vanaf € 845,ERGOTHERAPEUTE ERGOTHERAPEUTE Mensen met rug- of nekklachten worden begeleid door onze ergotherapeute Monica Jansen. Zij heeft ruime ervaring in het adviseren van mensen met ligproblemen. Op basis van een individueel advies zoeken we een bed, matras en hoofdkussen die het beste bij u past. Kortom, maatwerk voor een comfortabele en gezonde nachtrust!
W ILT U MEER MEER WETEN? WETEN? WILT “Kom dan gerust langs en ervaar de mogelijkheden die Morgana biedt. Doe de gratis slaaptest voor een professioneel advies en maak kennis met onze uitgebreide collectie slaapmeubelen en bedtextiel”. Petra en Hessel Lubbers
OPENINGSTIJDEN OPENINGSTIJDEN Maandag Dinsdag t/m donderdag Vrijdag Zaterdag
13.00-18.00 uur 09.30-18.00 uur 09.30-21.00 uur 09.30-17.00 uur
Morgana Doetinchem Woonboulevard Woonboulevard Doetinchem (A18-afslag 3) Tel. Tel. (0314) 392 058
[email protected] www.morgana.nl www.morgana.nl
31
Verzorgd eruit zien met een pruik
In ons werk als haarzorgverlener komen wij regelmatig vragen tegen die mensen hebben over de aanschaf van een haarwerk. Hier leest u de drie vragen waarop men vaak een antwoord wil. Ergens zie ik er best wel tegenop om een pr Ergens pruik uik te nemen. Heeft iedereen dat? rijwel alle mensen ensen moeten echt even wennen aan het idee van een haarstuk of haarwerk. Heel begrijpelijk, rijpelijk, want het verli verlies van het eigen haar gaat altijd gepaard met emoties. En natuurlijk tuurlijk spelen die ook een rol bij een oplossing voor het haarverlies.
Gekke ekke vraag: g: ik weet niet of iik wel een pruik pruik nodig heb. Maar aar voor de zekerheid wil ik er toch een hebben. en. Wat Wat nu? Dit is helemaall geen gekke vraag. Als u bijvoorbeeld een chemokuur krijgt, is het niet er duidelijk haarverlies optreedt. ij houden dan an een van tevoren door doo u uitgezocht haarwerk in reser reserrve. Blijkt u inderwerk nodig te hebben, dan d kunt u er binnen twee dagen over beschikken. Passend en in model geknipt. Heeft u het niet nodig, dan schaft u het ook niet aan.
Hoe moet het et nou met de verg vergoeding van de zorgverzekering? e hebben contracten ntracten met alle zorgv zorgverzekeraars. Wij verzorgen de administratieve afhandeling van an uw basisdeclaratie. Vervolgens helpen wij u met de eventuele ergoedingen. Erkend en aanbevolen De Gelderse Pruikenmaker is een door alle zorgverzekeraars erkende haarzorgverlener. Wij worden aanbevolen door medisch specialisten. Met het Slingeland Ziekenhuis hebben wij een samenwerkingsverband. Afspraak maken Afspraak U bent met al uw vragen welkom. Belt u daarvoor 0314 3 54321. Langskomen kan natuurlijk ook: Houtkampstraat 33 in Doetinchem.
DE GELDERSE PRUIKENMAKER 32
ONDERDEEL V VAN AN MARDI KAPPERS
www.mardikappers.nl
