Single Euro Payments Area
we hebben het voor u
Single Euro Payments Area
Inhoud
Vooraf . ............................................................................. 3 Inleiding ........................................................................... 4 1
SEPA ............................................................................ 5 Wat ............................................................................ 5 Waarom? ..................................................................... 5 Waar? .......................................................................... 5 Wanneer? .................................................................... 6
2 Wat verandert er? . .................................................... 8 2.1 Overschrijvingen in euro (vanaf 28 januari 2008) . ..................................... 8 2.2 Domiciliëring in euro (vanaf 1 november 2009) ................................. 10 3 Betaalkaarten (in België in de loop van 2008-2010) ..................... 17 4
Elektronisch bankieren . .......................................... 18 KBC-Online en KBC-Online for Business ................ 18 ISABEL ....................................................................... 18 CODA of gecodeerde dagafschriften ..................... 18
5 Gevolgen . ................................................................. 19 5.1 Gevolgen voor u als handelaar ....................... 19 5.2 Gevolgen voor u als ondernemer ................... 19 5.3 Het betalingsverkeer krijgt nu dus echt een Europese dimensie .................................... 20 6
Waarom zou u op SEPA overschakelen? . .............. 21 U verliest geen service ............................................. 21 Europa ....................................................................... 21 Efficiënte betaalmiddelen ....................................... 21
7 Hoe kunt u zich het best voorbereiden op SEPA? ................................................................... 22 7.1 Omzetting binnenlandse rekeningnummers in IBAN + BIC ..................... 22 7.2 Buitenlandse rekeningnummers ..................... 24 7.3 Omzetting van Belgisch domiciliërings bestand in Europese domiciliëringen ............. 26 8 Waar vindt u meer informatie? .............................. 27
Single Euro Payments Area
Vooraf SEPA, de Single Euro Payments Area of het Gemeenschappelijk Eurobetalingsgebied, is op 28 januari 2008 met de nieuwe Europese overschrijving van start gegaan. De belangrijkste banken van Europa plannen de nieuwe Europese domiciliëring aan te bieden vanaf 1 november 2009. Op 24 april 2007 keurde het Europees Parlement de juridische basis van SEPA goed, namelijk de Europese Richtlijn op de Betalingsdiensten. Alle nationale parlementen van de Europese Unie moeten die evenwel nog opnemen in hun eigen wetgeving. Dat zou tegen 1 november 2009 het geval zijn. Met SEPA creëren de banken de Europese overschrijving en Europese domiciliëring, terwijl de huidige binnenlandse betalingsinstrumenten beschikbaar blijven tot een nog te bepalen datum. De basisgegevens van SEPA liggen dus vrijwel vast, maar toch raden we u aan geregeld de websites www.kbc.be/SEPA, www.sepabelgium.be of www.sepa.eu te raadplegen of de recentste versie van deze brochure te downloaden op www.kbc.be. Deze brochure is een publicatie van KBC België en beschrijft SEPA vanuit een Belgisch perspectief. De versie van deze brochure is geldig op 31 maart 2008 - alle wijzigingen voorbehouden.
Inleiding De Europese Commissie vroeg aan de banksector het betalingsverkeer, meer bepaald de overschrijvingen, domiciliëringen en kaarten, te harmoniseren. De officiële naam van deze geharmoniseerde zone is Eengemaakte Eurobetalingsruimte of Single Euro Payments Area, kortweg SEPA, een gebied waarbinnen het onderscheid tussen binnenlandse en buitenlandse betalingen verdwijnt. KBC Bank reageerde op deze vraag door als een van de stichtende leden toe te treden tot de European Payments Council (EPC), die Europa’s grootste banken samenbracht om SEPA tot stand te brengen. Met deze brochure wil KBC België u informeren. Betalingsverkeer en cash management behoren tot onze strategische core business en genieten onze lange-termijn-ondersteuning. Wij investeren zwaar in dit SEPA-project: niet alleen om uw bedrijf in de toekomst een service te leveren met hetzelfde kwaliteitsniveau als nu. Maar ook om u een waaier van nieuwe diensten met hoge toegevoegde waarde aan te bieden. Wij zijn ervan overtuigd dat SEPA u een unieke kans biedt om het betalingsverkeer en cashmanagement van uw bedrijf te optimaliseren. Daarom vinden wij het onze taak u regelmatig verder over SEPA te informeren.
Single Euro Payments Area
1 SEPA
Wat? SEPA heeft tot doel een geharmoniseerde Europese markt te creëren voor het betalingsverkeer. Dat moet elke bankcliënt, van particulier over kmo tot groot bedrijf, non-profit- of overheidsinstelling in de hele Europese Unie + Noorwegen, IJsland, Liechtenstein en Zwitserland ten goede komen. Zij moeten in heel dit gebied met een overschrijving, domiciliëring en kaart even eenvoudig, efficiënt en veilig in euro kunnen betalen als nu binnen de grenzen van hun eigen land. SEPA voert daartoe Europese standaarden in voor deze betalingen. Met een Richtlijn op de Betalingsdiensten voorziet de Europese Unie ook in één wettelijk en reglementair kader.
schrijvingen, domiciliëringen en kaarten binnen de Europese Unie. Na de voortschrijdende integratie van de Europese goederen- en dienstenmarkt en de gemeenschappelijke munt, komt de Europese Unie met SEPA tot een geïntegreerde betalingsmarkt. Dat zal het leven van de burger, het bedrijfsleven, de non-profit- en publieke sector in heel Europa aanzienlijk vereenvoudigen, vooral als er over de grenzen heen moet worden betaald of geïnd.
Waar? SEPA heeft betrekking op betalingen in euro en zal dus in een eerste fase vooral in de eurolanden1 zichtbaar zijn. Maar de onderhandelingen en afspraken gebeuren nu al met alle 27 landen van de Europese Unie2 plus Noorwegen, Zwitserland, IJsland en Liechtenstein. We noemen ze hierna de EU+4.
Waarom? Nu heeft elk Europees land voor zijn betalingsverkeer eigen standaarden, gelduitwisselingssystemen (clearing) en wetgeving. De Europese overheden wensen de economie te versterken door één technische standaard, beter op elkaar afgestemde infrastructuur en één Europese wetgeving te creëren voor alle nationale en internationale over-
1 Sinds 1 januari 2008 telt de eurozone 15 landen: België, Cyprus, Duitsland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Ierland, Italië, Luxemburg, Malta, Nederland, Oostenrijk, Portugal, Slovenië, Spanje. 2 De Europese Unie telt 27 landen, nl de eurozone: België, Cyprus, Duitsland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Ierland, Italië, Luxemburg, Malta, Nederland, Oostenrijk, Portugal, Slovenië, Spanje én de overige EU-lidstaten: Bulgarije, Denemarken, Estland, Hongarije, Letland, Litouwen, Polen, Roemenië, Slovakije, Tsjechië, Verenigd Koninkrijk, Zweden.
28 jan 2008 Betaalkaarten Bancontact MisterCash
Belgische overschr.
Belg. domicil.
1 jan 2009
1 nov 2009
Bancontact/Mr Cash sh alkaarten M MAESTRO e/o V-Pay e/o andere migratie beta
Klassieke Belgische jvingen overschriSEPA SEPA: Europese overschrijving overschrijving migratie klass.
Klassieke Belgische domiciliëring (DOM-80)
. omic d 0 8 Mie DO S t SEPA: Eur.dom. a r g mi
Cliënt kiest welk bankproduct hij gebruikt: klassiek of SEPA. SEPA: wanneer in België?
Wanneer? Op 28 januari 2008 ging in de eurozone het Gemeenschappelijk Eurobetalingsgebied (SEPA) van start voor overschrijvingen in euro en op 1 november 2009 zal dat het geval zijn voor domiciliëringen/direct debet in euro. Voor betaalkaarten treedt het systeem pas op een latere, nog te bepalen datum in werking. Maar voor al deze betaalvormen is er in een overgangsfase voorzien, zodat het huidige systeem nog een tijd naast de nieuwe SEPA-versie zal bestaan. U kunt dus voorlopig gewoon voortwerken zoals u gewoon bent.
6
Hoe en wanneer u op SEPA overschakelt, kan variëren naargelang u betaler of ontvanger bent. In principe volgt de betaler immers de instructies van de ontvanger.
Overschrijvingen: u bent betaler • Krijgt u een vraag tot betaling naar een klassiek Belgisch rekeningnummer, dan kiest u zelf in uw KBC-systeem voor elektronisch bankieren of u dat op de huidige (overschrijving) of op de SEPA-manier (Europese overschrijving) doet. • Vraagt uw Belgische leverancier te betalen op zijn
Single Euro Payments Area
International Bank Account Number en met de Bank Identifier Code van zijn bank (IBAN+BIC), dan doet u dat met een Europese SEPA-overschrijving. • Krijgt u de twee rekeningnummers, dan kunt u kiezen voor het klassieke systeem of voor de Europese overschrijving.
Belgische banksector begeleidt u daarbij en gaf hierover een brochure uit, die u kunt binnenhalen op www.kbc.be of www.sepabelgium.be. Ook hiervoor wacht u beter niet te lang. In principe duurt de overgangsperiode maar enkele jaren, waarna de klassieke Belgische domiciliëring zal verdwijnen.
Overschrijvingen: u bent ontvanger • Het is de persoon die geld voor een prestatie wenst te ontvangen, die kiest wanneer hij overschakelt op SEPA; dat houdt in dat hij zijn IBAN en BIC meedeelt aan al wie hem geld moet overmaken. Dat doet hij door IBAN+BIC op zijn factuur te vermelden en/of door het nieuwe Europese overschrijvingsformulier bij zijn factuur te voegen. • Het kan raadzaam zijn te starten met SEPA als ook andere grote schuldeisers, zoals overheidsinstanties of nutsbedrijven, overschakelen en het publiek daarvan op de hoogte brengen.
Domiciliëringen: u bent betaler • Als betaler hoeft u niets te doen: al uw lopende domiciliëringen blijven geldig. • Vanaf 1 november 2009 kan een leverancier van goederen of diensten uit België of Europa u een Europese domiciliëring aanbieden.
In de loop van 2008-2010 zullen de Belgische banken bekendmaken hoe ze de betaalkaarten, zoals Bancontact/Mister Cash, zullen aanpassen aan SEPA. Het is de bedoeling dat op een nog af te spreken datum de klassieke Belgische overschrijving, domiciliëring en Bancontact/Mister Cash-betaalkaart ophouden te bestaan. Als zaakvoerder, bedrijfsleider of financieel directeur houdt u er dus beter al rekening mee als u facturen laat herdrukken, nieuwe financiële en andere software koopt, onderhandelt over betalingsvoorwaarden en bankrelaties in het buitenland aangaat. Hoe meer uw bedrijf of instelling geautomatiseerd is, hoe meer u erop bedacht moet zijn dat alle klassieke Belgische rekeningnummers in uw boekhouding moeten worden vervangen door IBAN+BIC. Ook het gecodeerde dagafschrift (CODA) moet u upgraden, om het klaar te maken voor IBAN+BIC.3
Domiciliëringen: u bent ontvanger • Vanaf 1 november 2009 kunt u als leverancier starten met Europese domiciliëringen. • Als u voor die datum al klassieke Belgische domiciliëringen had, dan zult u die moeten overzetten naar het SEPA-systeem van Europese domiciliëringen. De
3 Zie hiervoor www.kbc.be/CODA
2 Wat verandert er?
SEPA heeft invloed op zowel het binnenlandse als het internationale betalingsverkeer.
2.1 Overschrijvingen in euro 2.1 (vanaf 28 januari 2008) SEPA voorziet in een overgangsperiode: de klassieke binnenlandse overschrijving blijft (voorlopig) bestaan naast de Europese overschrijving, die werkt volgens de SEPA-principes. • Binnenlandse overschrijving: met het klassieke rekeningnummer 123-1234567-12: blijft onveranderd bestaan tot een nog te bepalen datum. • ‘Europese overschrijving’: zowel naar het binnenland als naar de EU+4. Tot nu toe hebben overschrijvingen in elk Europees land hun eigen kenmerken, standaarden, lay-out en regelgeving. Met SEPA werken Europese overschrijvingen in het binnenland én over de Europese binnengrenzen heen
met dezelfde identificatie (International Bank Account Number:IBAN + Bank Identifier Code: BIC) en met hetzelfde bestandsformaat (XML). Ze worden uitgewisseld in beter op elkaar aansluitende Europese (clearing) systemen en vallen onder dezelfde Europese wetgeving (Richtlijn Betalingsdiensten). En dat in heel Europa. Met SEPA biedt KBC u de Europese overschrijving aan. Daarmee kunt u geld overschrijven zowel binnen België als naar een ander land van de Europese Unie + Noorwegen, Zwitserland, IJsland en Liechtenstein (EU+4). In een eerste fase bestaat deze Europese overschrijving naast de binnenlandse, maar ze zal die op termijn vervangen. Bij de Europese overschrijving gebruikt u het IBAN van de begunstigde en de BIC van zijn bank. Dus zowel voor verrichtingen over de binnengrenzen van de EU+4 heen als in het binnenland. Waar u IBAN en BIC vindt, staat verder in deze brochure beschreven.
Enkele verschilpunten tussen de klassieke en de Europese (SEPA) overschrijvingen Gebruik
Rekeningnummer van opdrachtgever en begunstigde Formaat Gestructureerde mededeling
Binnenlandse overschrijving In € in België
12 cijfers: xxx-xxxxxxx-xx
CIRI 3-4-5 cijfers: xxx-xxxx-xxxxx
Europese overschrijving In € in België en in de Europese Unie + Noorwegen, IJsland, Liechtenstein en Zwitserland IBAN + BIC
Buitenlandse overschrijving In andere munt dan € en/of buiten de Europese Unie+ Noorwegen, IJsland, Liechtenstein en Zwitserland IBAN + BIC of andere rekeningstructuur
XML 3–4–5 cijfers: xxx-xxxx-xxxxx (ongewijzigd, alleen gekend en gecontroleerd in België)
CIRI of XML
Single Euro Payments Area
Aldus heeft KBC België tot een nog te bepalen datum drie soorten overschrijvingen: de binnenlandse, de Europese en de buitenlandse overschrijving. Uiteindelijk zullen er na de overgangsperiode maar twee overblijven: de Europese (SEPA) en de buitenlandse overschrijving.
Belangrijk De gestructureerde mededeling blijft bestaan in België. Belgische banken blijven ze controleren bij invoer in het banksysteem. Er zijn zelfs plannen om deze troef van het Belgische betalingssysteem de volgende jaren in een of andere vorm in heel Europa in te voeren.
Handtekening(en) Signature(s) Unterschrift(en)
OVERSCHRIJVINGSOPDRACHT ORDRE DE VIREMENT ÜBERWEISUNGSAUFTRAG
Bij invulling met de hand, één HOOFDLETTER of cijfer in zwart (of blauw) per vakje Si complété à la main, n’indiquer qu’une seule MAJUSCULE ou un seul chiffre noir (ou bleu) par case Beim Ausfüllen mit der Hand ein GROSSBUCHSTABE oder Zahl in schwarz (oder blau) pro Feld
Gewenste uitvoeringsdatum in de toekomst / Date d’exécution souhaitée dans le futur / Gewünschtes Ausführungsdatum in der Zukunft
Bedrag / Montant / Betrag
EUR
CENT
Rekening opdrachtgever (IBAN) Compte donneur d’ordre (IBAN) Konto des Auftraggebers (IBAN) Naam en adres opdrachtgever Nom et adresse donneur d’ordre Name und Adresse des Auftraggebers
Rekening begunstigde (IBAN) Compte bénéficiaire (IBAN) Konto des Begünstigten (IBAN)
B E 1 2 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4
BIC begunstigde BIC bénéficiaire BIC Begünstigten
K R E D B E B B
Naam en adres begunstigde Nom et adresse bénéficiaire Name und Adresse des Begünstigten
Mededeling Communication Mitteilung
L E T S G O S E P A S T R A A T 9 0 0 0 G E N T
1 2
+ + + 1 2 3 / 1 2 3 4 / 1 2 3 4 5 + + +
p
of een vrije mededeling
Formulier van Belgische banken voor Europese overschrijvingen
9
2.2 Domiciliëring in euro 2.2 (vanaf 1 november 2009) Om te vermijden dat uw klanten hun rekening vergeten te betalen, kunt u als leverancier een domiciliëring gebruiken. Met een domiciliëring verkrijgt u van uw klant/betaler het recht om zelf het geld van zijn bankrekening te laten afschrijven, ter betaling van een product/dienst dat/die u hebt geleverd. Tot nu toe gebruikt elk land een eigen incasso- of domiciliëringssysteem, van land tot land verschillend en beperkt tot het binnenland. Een internationaal systeem bestaat dus niet, tenminste tot 1 november 2009. SEPA brengt daar immers verandering in. Europese domiciliëring (SEPA) (in België - en in heel Europa (?) vanaf 1 november 2009; Europese term: direct debit)
De administratie van de domiciliëringsopdrachten is bij de huidige, Belgische domiciliëring een taak voor de bank van de cliënt die gedebiteerd wordt. Bij de Europese domiciliëring zal het incasserende bedrijf zelf de administratie verzorgen. De op 24 april 2007 goedgekeurde Europese Richtlijn op de Betalingsdiensten bepaalt hoelang de consument en zijn bank de inning in het kader van een Europese domiciliëring kunnen weigeren. Op te merken is dat domiciliëringen in heel de EU+4 technisch identiek zullen zijn, maar dat ze waarschijnlijk elk hun lokale naam zullen behouden, namelijk Europese domiciliëring prélèvement européen Europees incasso Europäische Lastschrift
in België, in Frankrijk, in Nederland, in Duitsland enz.
De EU-term is direct debit. Met een Europese domiciliëring kunt u als bedrijf - met de toestemming van uw klant - zowel binnen België als over de grenzen heen binnen de hele EU+4 zelf het bedrag (in euro) van de factuur laten afschrijven van de rekening van uw klant. De SEPA- of Europese domiciliëring wijkt op een aantal punten af van de huidige Belgische domiciliëring (DOM’80). Nieuw (voor België) bij SEPA is de eenmalige domiciliëring, om een eenmalige factuur te laten betalen. Net zoals de Europese overschrijving werkt de SEPAversie met IBAN+BIC.
10
Dit bankproduct biedt beide partijen belangrijke voordelen.
2.2.1 Voordelen voor de betaler De betaling gebeurt automatisch, ook over de binnengrenzen van de EU+4 heen; geen risico meer om een factuur te vergeten en bijvoorbeeld vast te stellen dat de elektriciteit is afgesloten; in principe bericht de begunstigde de betaler op voorhand wanneer hij het geld van de rekening door de bank zal laten afschrijven4. 4 Tenzij de partijen (inner en betaler) anders overeenkomen
Single Euro Payments Area
Vóór SEPA:
• Vóór SEPA:
Lissabon
Porto
Geen grensoverschrijdende domiciliëringen
Schuldenaar = debiteur = klant
Keulen
Portugese nationale domiciliëringen
Duitse nationale domiciliëringen
Schuldeiser = crediteur = leverancier
Berlijn
Met SEPA:
• Met SEPA:
Lissabon
Porto Europese
Schuldenaar = debiteur = klant
Schuldeiser = crediteur = leverancier
domiciliëringen
Keulen
Berlijn
Van uitsluitend binnenlands bankproduct naar Europees bankproduct
De bank van de betaler moet binnen vijf bankwerkdagen een inning ongedaan maken, bijvoorbeeld wegens onvoldoende geld op de rekening, maar de betaler zelf heeft acht weken de tijd om een inning waarmee hij niet akkoord gaat te weigeren.
2.2.2 Voordelen voor de begunstigde De begunstigde neemt het initiatief tot inning. Binnen vijf bankwerkdagen laat de bank van de betaler aan de begunstigde weten dat de betaling niet kon doorgaan, omdat er bijvoorbeeld onvoldoende geld op de rekening van de betaler stond. De begunstigde ziet dus heel snel wie betaalt en wie niet. Dat vereenvoudigt ingrijpend de inning van facturen over heel Europa, want de begunstigde kan zich meteen wenden tot wie zijn factuur niet betaalt. De begunstigde moet er alleen nog rekening mee houden dat de betaler tot acht weken na de inning de betaling kan weigeren, zonder daarvoor een reden te moeten opgeven. De praktijk wijst uit dat een weigering van betaling om andere redenen dan onvoldoende geld op rekening erg weinig voorkomt. Voor meer details over deze Europese domiciliëringen en alle weigerings- en blokkeringsmogelijkheden verwijzen we naar de brochure: De Europese domiciliëring: beschrijving; migratieprocedure van de Belgische domiciliëring (Dom’80), verkrijgbaar op www.kbc.be of www.sepabelgium.be.
12
Domiciliëring tussen bedrijven onderling zal ook mogelijk zijn, maar dan in de vorm van een specifiek business-to-businessschema, met andere spelregels, vooral dan met betrekking tot de weigeringsmogelijkheden. Die vorm is nog in uitwerking. Zie hiervoor ook bovengenoemde websites.
Single Euro Payments Area Gelieve dit document in te vullen in HOOFDLETTERS, in blauwe of zwarte inkt Please fill in this form in CAPITAL LETTERS, in black or in blue
VERSIE 25 juli 2007
Europees domiciliëringsmandaat SEPA Direct Debit Mandate Mandate reference - to be completed by the creditor Mandaatreferte - in te vullen door de schuldeiser /
LOGO schuldeiser
* 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5
Uw naam Your name
Uw adres Your address
* A L A I N
D A R A I
N E
1
of the debtor Naam van de rekeninghouderName /
* 2 3
R U E
D E
L A
P L A G E
2
name and number Straatnaam en nummerStreet /
* F
- 3 6 2 4 0
M O N T G A R E U X
Postcode /Postal code
3
City Gemeente /
* F R A N C E
4
Land /Country
Naam schuldeiser
M A G A Z
Creditor's name
name Naam van de schuldeiserCreditor /
I
N
A B C
5
* A T 5 6 7 8 9 1 2 3 4
6
Identifier SchuldeisersidentificatieCreditor /
* B E R W E G
4 6
7
name and number Straatnaam en nummerStreet /
* A - 1 1 3 5
V
I
E N N A
8
Postcode /Postal code
GemeenteCity /
* A U S T R I A A
9
Land /Country 10
Uiteindelijke schuldeiser : deze zone moet ingevuld worden als de schuldeiser instructies stuurt in naam van derden. Creditor reference party : Creditor must complete this section if collecting payment on behalf of another party.
Uw zichtrekeningnummer Your account number
* A T 3 6 2 0 1 1 1 2 3 4 5
6 7 8 8
11
number - IBAN Uw IBAN zichtrekeningAccount /
* B A N Q F R T T
12
BIC BIC adres van uw bankSWIFT /
Schuldenaar
13 Gelieve deze zone enkel in te vullen indien u de betaling uitvoert in naam van een derde partij (u betaalt de factuur van iemand anders). Laat deze zone blanco indien het uw eigen factuur betreft.
Person on whose behalf payment is made
Voor het contract In respect of the contract
Debtor Reference Party: If you are making a payment in respect of an arrangement between {NAME OF CREDITOR} and another person (e.g. where you are paying the other person's bill) please write the other person's name here. If you are paying on your own behalf, leave blank.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 0
14
number of the underlying contract Contractnummer - MededelingIdentification / S U B S C R P T
I
O N
A B C
M A G A Z I
N E
15
of contract Beschrijving van het contractDescription /
Betalingstype Type of payment
payment= 1 / * Eénmalige invorderingOne-off
Ondertekend te
B R U X E L L E S
City or town in which you are signing
Plaats /Location
Datum
16
payment= 2 Terugkerende invorderingRecurrent / 17
* 0 7 0 7 2 0 0 8
18
Date
/ account holder(s) : * Handtekening(en) rekeninghouder(s)Signature(s) Door ondertekening van dit document aanvaardt u de op keerzijde van dit document vermelde rechten en verplichtingen. By signing this document, you agree with the rights and duties mentioned on the back of this document.
Gelieve hier te handtekenen Please sign here
Terug te sturen naar /Please return to : Magazin ABC Bergweg 46 A-1135 Vienna Uw rechten en verplichtingen zijn vermeld op de keerzijde van dit document. Your rights and obligations are mentioned on the back of this document.
Voorbehouden aan de schuldeiser Creditor's use only
Domiciliëring
2.2.3 Welke weg volgt het domiciliëringsmandaat?
1. De klant koopt een product of dienst
3. De klant kiest de Europese domiciliëring als betaalmiddel en vult het mandaatformulier in 2. De klant ontvangt een contract/factuur en mandaatformulier van zijn leverancier
Contract / Factuur
Hier komt geen enkele bank tussen
Referentie: 123456789 Naam leverancier: Magazine Abonnement ABC Bedrag: 57,23 euro Betaalmiddel: Europese domiciliëring
Mandaat SEPA Direct Debit Mandate
CREDITOR'S NAME & LOGO
Mandate ref erenc e - to be c ompleted by the c reditor
By signing this mandate form, you authorise (A) {NAME OF CREDITOR} to send instructions to your bank to debit your account and (B) your bank to debit your account in accordance with the instructions from {NAME OF CREDITOR}. As part of your rights, you ar
Your name
+
*
1
Your name
Name of the debtor(s ) Name of the debtor(s )
Your address
*
Your addres s
2 Street name and number Street name and number
*
3 Pos tal c ode Pos tal c ode
City City
*
4 Country Country
Debtor identification code
5 For bus ines s us ers : w rite any c ode number here w hic h y ou w is h to hav e quoted by y our bank. For bus ines s us ers : write any c ode number here whic h you wis h to have quoted by your bank .
Debtor identific ation c ode
Creditor's name
**
6 Creditor name Creditor name
Creditor's name
**
7 Creditor Identif ier Creditor Identifier
**
8 Sreet name and number Street name and number
**
9 Pos tal c ode Pos tal c ode
City City
**
10 Country Country 11 Creditor ref erenc e party : Creditor mus t c omplete this s ec tion if c ollec ting pay ment on behalf of another party . Creditor referenc e party: Creditor mus t c omplete this s ec tion if c ollec ting payment on behalf of another party .
Your account number
*
12 A c c ount number - IBA N Ac c ount number - IBAN
Your ac c ount number
*
13 SWIFT BIC
Person on whose behalf payment is made
14 Debtor Ref erenc e Party : If y ou are making a pay ment in res pec t of an arrangement betw een {NA ME OF CREDITOR} and another pers on (e.g. w here y ou are pay ing the other pers on's bill) pleas e w rite the other pers on's name here. If y ou are pay ing on y our ow n behalf , leav e blank. Debtor Referenc e Party: If you are mak ing a payment in res pec t of an arrangement between {NAME OF CREDITOR} and another pers on (e.g. where you are paying the other pers on's bill) pleas e write the other pers on's name here. If you are paying on your own behalf, leave blank .
Pers on on whos e behalf payment is made
In respect of the contract
**
15 Identif ic ation number of the underly ing c ontrac t Identific ation number of the underlying c ontrac t
In res pec t of the c ontrac t:
**
16 Des c ription of c ontrac t Des c ription of c ontrac t
Type of payment
*
Type of payment
City or town in which you are signing
Rec urrent pay ment Rec urrent payment
or or
One-of f pay ment One-off payment
17
Date * Loc ation Loc ation
City or town in whic h you are s igning
D
D
M
M
Y
Y
18
Date
Signature(s) Signatures
Please sign here
*
4. Klant zendt het mandaat terug naar de leverancier
Hier komt geen enkele bank tussen
5. De leverancier/ schuldeiser past zijn administratie aan en archiveert het mandaat
Mandaat: welke weg?
Single Euro Payments Area
2.2.4 Hoe verloopt de betaling?
1. Leverancier stuurt klant pre-notificatie minimum 14 dagen vóór de inningsdatum.
Pre-notificatie apart of bij factuur of anders overeengekomen
Referentie Mandaat: 123456789 Leveranciersnaam: Magazine Abonnement ABC Bedrag: 57,23 euro Datum betaling: jaarlijks op 15 januari Eerste betaling: 15 januari 2009
Prénotificatie
Schuldeiser Schuldenaar
4. Bank van schuldenaar debiteert rekening van schuldenaar Bank Schuldenaar
1. Pré-notificatie
6. Schuldeiser wordt gecrediteerd (na inning)
2. Schuldeiser stuurt • info over mandaten én • invordering naar zijn bank
3. Bank van schuldeiser stuurt • info over mandaten • invordering naar bank schuldenaar
Bank Schuldeiser
Clearing
Settlement 5. Bank van schuldenaar betaalt bank van schuldeiser
Betaling: welke weg?
2.2.5 Enkele verschilpunten met de huidige 2.2.5 Belgische domiciliëring
Gebruik Versies In gebruik vanaf Rekeningnummer van begunstigde Formaat Identificatie van schuldenaar Administratie van de mandaten Weigering inning
Belgische domiciliëring Alleen binnen België
12 cijfers: xxx-xxxxxxx-xx
Europese domiciliëring (SEPA) Binnen de Europese Unie (België inbegrepen) + Noorwegen, Zwitserland, IJsland en Liechtenstein Terugkerend (herhaaldelijk) en eenmalig + Consumenten en business-to-business 1 november 2009 IBAN + BIC
CIRI Domiciliëringsnummer
XML IBAN + BIC
Door de bank van de schuldenaar of door de schuldeiser Schuldenaar of zijn bank kan inning weigeren tot vier bankwerkdagen na inning
Alleen door de schuldeiser
Alleen terugkerend (herhaaldelijk)
Schuldenaar kan inning weigeren tot acht weken na inning (en tot 13 maanden bij bewijs van ongeldig mandaat) Bank van de schuldenaar kan weigeren tot vijf bankwerkdagen na inning. Business-to-business-versie van Europese domiciliëring: weigeringsperiode nog niet bepaald.
Voor de overzetting van uw huidige domiciliëringsbestand (DOM’80) naar de SEPA-versie hebben de Belgische banken een bestand bij de Nationale Bank van België opgezet. Via die weg zullen zij er onderling voor zorgen dat die bank, die nu beschikt over de domiciliëringsmandaten, de nodige informatie kan doorgeven aan de bedrijven-schuldeisers. Zie ook hiervoor de al genoemde domiciliëringenbrochure.
16
Single Euro Payments Area
3 Betaalkaarten (in België in de loop van 2008-2010)
KBC-Bankkaarten en KBC-Kredietkaarten kunnen ook nu al in het buitenland worden gebruikt. Het internationale betaalschema Maestro is al geïnstalleerd op de KBC-Bankkaarten. De komst van SEPA heeft dan ook geen ingrijpende gevolgen voor de kaartgebruikers. In de loop van 2008-2010 zullen de Belgische banken Bancontact/Mister Cash stopzetten en ook voor de betalingen in België overschakelen op een internationaal betaalschema, zoals Maestro, V Pay en/of een ander schema. De komst van SEPA heeft dan ook geen gevolgen voor de gebruikers van betaalkaarten of kredietkaarten. Proton blijft tot nader order gewoon verder bestaan. SEPA heeft geen gevolgen voor het gebruik van een KBC-Kredietkaart.
17
4 Elektronisch bankieren
KBC biedt de SEPA-betaalinstrumenten aan via al zijn elektronische kanalen: KBC-Online en KBC-Online for Business. Ook W1SE en ISABEL zullen in de loop van 2008 volledig klaar zijn voor SEPA.
waarmee u Excel- of txt-bestanden met Belgische rekeningnummers kunt importeren. De tool converteert meteen naar IBAN-rekeningnummers + bijbehorende BIC.
KBC-Online en KBC-Online for Business
ISABEL
SEPA voorziet in een overgangsperiode: u blijft de klassieke betaalsystemen gebruiken of u schakelt over op hun SEPA-versie.
Ook dit multibancaire kanaal voorziet in zijn versie Isabel 6 in een conversietool om Belgische binnenlandse rekeningnummers om te zetten in IBAN en BIC. We verwijzen daarvoor naar www.isabel.be.
Tot de nog definitief vast te leggen einddatum kunt u via alle elektronische kanalen van KBC een Belgische begunstigde betalen, zowel met een klassieke binnenlandse overschrijving als met een Europese SEPA-overschrijving. Aan de klassieke binnenlandse overschrijvingen verandert er niets. Beschikt u over IBAN en BIC van de begunstigde, dan gebruikt u een Europese overschrijving.
Voor de buitenlandse rekeningnummers is er geen automatische conversie mogelijk. Daarvoor moet u zich wenden tot de rekeninghouder zelf. We gaan daar verder in deze brochure op in.
CODA of gecodeerde dagafschriften Toch kunt u ook zowel naar klassieke Belgische rekeningnummers als naar IBAN+BIC geld overmaken met een Europese overschrijving. KBC-Online en KBC-Online for Business rekenen het Belgische binnenlandse rekeningnummer voor u automatisch om naar IBAN en BIC. KBC-Online en KBC-Online for Business zetten zelfs de Belgische rekeningnummers uit de begunstigdenbestanden, die u in deze elektronische kanalen hebt opgebouwd, automatisch om in IBAN en BIC. Voor de Europese overschrijvingen binnen België voorziet KBC-Online for Business ook in een offlinetool,
18
Door de wijzigingen bij de overschrijvingen en domiciliëringen verandert ook de informatie die de banken aan hun cliënten verstrekken. Denk alleen al maar aan IBAN en BIC in plaats van het Belgische rekeningnummer. Als u gebruik maakt van gecodeerde dagafschriften, dient u versie CODA 2.1c binnen te halen. Die is klaar voor SEPA. Meer informatie daarover op www.kbc.be/CODA.
Single Euro Payments Area
5 Gevolgen
5.1 Gevolgen voor u als handelaar In het kader van SEPA vervangt KBC in de loop van 2008-2010 het binnenlandse betaalkaartensysteem Bancontact/Mister Cash door een internationaal betaalschema zoals Maestro, V Pay of een ander schema. Voor u, als handelaar die Bancontact/Mister Cash-betalingen aanvaardt, zullen er enkele wijzigingen zijn: alle buitenlandse kaarthouders die Maestro, V Pay of een andere functie op hun kaart hebben, zullen bij u kunnen betalen. Ook als u vandaag alleen Belgische kaarten aanvaardt. Op termijn zal de markt zich openen, zodat u zult kunnen kiezen bij wie u een contract afsluit voor de verwerking van de betalingen met Maestro, V Pay of andere kaarten.
5.2 Gevolgen voor u als ondernemer Europese overschrijvingen: IBAN + BIC ook in binnenland Vanaf 28 januari 2008 vervangt de Europese overschrijving in elk land van de EU+4 geleidelijk de binnenlandse overschrijving. Doordat het binnenlandse rekeningnummer op termijn onbruikbaar wordt, moeten bedrijven, de overheid en de non-profitsector van alles aanpassen: financiële software, interfaces met geïntegreerde computersystemen (ERP), klanten- en leveranciersbestanden, gecodeerde dagafschriften, facturen, drukwerk, enz. U kunt uw klanten en leveranciers het best laten weten hoe en wanneer u op SEPA overschakelt. Eventueel
spreekt u af binnen uw sector of schakelt u over op het moment dat ook andere grote bedrijven dat doen.
Europese domiciliëringen: nu ook grensoverschrijdend Vanaf 1 november 2009: de grensoverschrijdende domiciliëring. Twee versies zullen van dat nieuwe product in België gangbaar zijn: de terugkerende (bijvoorbeeld maandelijkse) en de eenmalige domiciliëring. In België was de eenmalige domiciliëring tot nu toe niet in gebruik. Op voorwaarde dat de betaler er vooraf mee akkoord ging, kunt u met dezelfde Europese domiciliëring automatisch incasseren bij binnenlandse én buitenlandse klanten - terugkerend of eenmalig - over de binnengrenzen van de EU+4 heen. U houdt er het best rekening mee dat volgens de Europese Richtlijn op de Betalingsdiensten de consument tot acht weken de tijd krijgt om een inning te weigeren. Zijn bank krijgt maar vijf bankwerkdagen om de inning terug te sturen, mocht er bijvoorbeeld onvoldoende geld op de rekening staan. Het overgrote deel van de weigeringen gebeurt nu door de bank van de betaler. Een specifiek business-to-businessschema (met andere termijnen/meldingen van niet-betaling) is nog in uitwerking. De administratie van Europese domiciliëringen gebeurt bij SEPA niet meer door de bank van de betaler, maar door de schuldeiser zelf.
19
U zult dus op eenvoudige wijze zowel in België als over de binnengrenzen van de EU+4 heen kunnen invorderen en u krijgt daardoor vlot toegang tot een veel ruimere klantenkring. Omgekeerd zullen bij SEPA binnenlandse én buitenlandse schuldeisers herhaaldelijk of eenmalig over de binnengrenzen van de EU+4 heen automatisch geld kunnen innen van uw rekening, als u daar vooraf mee akkoord ging.
5.3 Het betalingsverkeer krijgt nu met SEPA 5.3 een Europese dimensie U zult voor uw bedrijf de bankrekeningen en -relaties kunnen optimaliseren en het betalingsverkeer kunnen sturen naar die bank die u de beste prijs en service biedt. U kunt zelfs al uw betalingsverkeer centraliseren in één enkele eurorekening. Cash- en liquiditeitsmanagement wordt zo veel eenvoudiger. Ongetwijfeld zal zo de Europese concurrentie toenemen.
Europese Richtlijn op de Betalingsdiensten De Europese Unie keurde op 24 april 2007 een nieuwe Richtlijn op de Betalingsdiensten goed. Die richtlijn zal pas uitwerking hebben zodra de nationale parlementen van alle EU-staten ze hebben omgezet in hun eigen wetgeving. Dat moet uiterlijk 1 november 2009 gebeuren. De richtlijn wil de concurrentie stimuleren tussen de aanbieders van betalingsdiensten en ze aanzetten hun cliënten beter te informeren over betalingsproducten, zodat die met meer kennis van zaken de beste dienst kunnen kiezen. De richtlijn legt de rechten en plichten
20
vast van gebruikers en aanbieders van betalingsdiensten in het kader van een betere consumentenbescherming. Zo zullen de betalingsdiensten over heel de Europese Unie door dezelfde wetgeving worden geregeld.
Betalingsinstructies zullen werken volgens Europese standaarden Op langere termijn mag u door de hogere automatiseringsgraad een kostenverlaging van de financial supply chain verwachten. Daarnaast verlaagt ook de technische en financiële drempel voor elektronische facturering (e-invoicing) en ERP (Electronic Resources Planning). Het is nog niet duidelijk hoe snel de Europese betalingsgewoonten zullen convergeren. Maar het staat wel al vast dat de convergentie, de standaardisering en de centralisering schaalvoordelen en grote kansen bieden voor zowel de banksector en het bedrijfsleven in zijn geheel als voor de non-profitsector en de overheid.
Single Euro Payments Area
6 Waarom zou u op SEPA overschakelen?
U verliest geen service
Minder rekeningen
Het huidige Belgische betalingssysteem beschikt over heel wat troeven: het is efficiënt, betrouwbaar en goedkoop. Ook de gestructureerde mededeling en het gecodeerde dagafschrift worden veel gebruikt en alom gewaardeerd.
Zeker voor domiciliëringen betekent SEPA dat u binnenkort al wat u lokaal kon, voortaan ook Europees kunt. U gaat het best na of u uw bankrekeningen in het buitenland eventueel kunt rationaliseren. Dat kan u minder kosten opleveren qua beheerloon, software, boekhouding en controle. Ook cashpools kunt u herbekijken en eventueel vereenvoudigen. U kunt uw betalingsverkeer verschuiven van dure naar goedkopere betalingsverkeerlanden, zoals België er ongetwijfeld een is.
De Belgische banken verbinden zich ertoe om deze troeven in het SEPA-tijdperk onverkort te blijven aanbieden.
Europa SEPA creëert nu een geharmoniseerd systeem voor betalingsverkeer in de EU+4. Dat gebied omvat een reusachtige markt van meer dan een half miljard, meestal welvarende consumenten.
Eén standaard SEPA creëert voor de drie meest gebruikte betalingsinstrumenten (overschrijvingen, domiciliëringen, betaalkaarten) identieke technische standaarden, in XML. Alle ICT-bedrijven baseren hun software daarop. Software die standaard is voor heel de EU+4 is goedkoper dan software die op maat van elk individueel Europees land moet worden gemaakt. Als uw bedrijf deel uitmaakt van een groep, kunnen alle leden ervan werken met identiek dezelfde betalingsinstrumenten, met dezelfde technische standaard en onder dezelfde wetgeving. De drempel voor automatisering verlaagt en uw bedrijf profiteert van schaalvoordelen.
Efficiënte betaalmiddelen SEPA stimuleert efficiënte betaalsystemen en laat de inefficiënte aan de kant. De Europese Verordening Nr. 2560/2001 stelde voor overschrijvingen en betaalkaarten het intra-Europese tarief al gelijk met het binnenlandse. SEPA maakt deze twee betalingsinstrumenten nu ook technisch en wettelijk identiek. Dat is dus een extra reden om cheques en wisselbrieven/LCR5 te bannen. Ze zijn en blijven inefficiënt en worden dus alsmaar duurder. Ook in Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk hebben de voor banken en bedrijven inefficiënte cheque en wisselbrief/LCR geen toekomst meer.
5 Lettre de change relevé: Franse betalingstechniek gebaseerd op de girale wisselbrief.
21
7 Hoe kunt u zich het best voorbereiden op SEPA?
7.1 Omzetting binnenlandse rekeningnummers 7.1 in IBAN + BIC Een van de meest ingrijpende wijzigingen van SEPA is het gebruik van IBAN en BIC, ook voor binnenlandse overschrijvingen. Hoe kan uw bedrijf dat opvangen?
• Alle Europese banken moeten IBAN + BIC op elk rekeningafschrift aanbrengen. • De bedrijven moeten IBAN + BIC vermelden op elke factuur die de binnengrenzen van de EU overschrijdt.
Belgische rekeningnummers Principe Alleen de rekeninghouder kan u zijn rekeningnummers, klassiek en IBAN+BIC, meedelen.
Wetgeving
Principe: de rekeninghouder is de eerste bron om het rekeningnummer te kennen. Er is echter voorzien - alleen op Belgisch niveau - in de mogelijkheid dat u zelf de omrekening (op eigen verantwoordelijkheid) doet van Belgische rekeningnummers naar IBAN en BIC.
De Europese Verordening Nr. 2560/2001 op het betalingsverkeer, die discriminatie tussen het intra-Europese en het binnenlandse tarief verbood, legde ook twee verplichtingen op (artikel 5):
KBC-Zichtrekening EUR Rekeningnr. 123-4567890-12 IBAN BE34 1234 5678 9012 BIC: KREDBEBB HOUDER ERIK
Nr. 82/01 15/08/2007
datum omschrijving valuta bedrag ---------------------------------------------------------------*** VORIG SALDO *** EUR 1.234,56+ 11/08 Overschrijving van 109-8765432-10 11/08 25,00+ Klantmans Kristien Sepastraat 2 1000 Brussel 12/08 Overschrijving van 109-8765432-10 12/08 50,00+ Klantmans Kristien Sepastraat 2 1000 Brussel 13/08 Overschrijving van 109-8765432-10 13/08 75,00+ Klantmans Kristien Sepastraat 2 1000 Brussel 14/08 Overschrijving van 109-8765432-10 14/08 100,00+ KBC Bank NV
IBAN-BIC: waar? In heel EU
Single Euro Payments Area
Rekening per rekening
Rekeningbestanden
U surft naar www.kbc.be en geeft als zoekterm IBAN op. Hier kunt u een binnenlands rekeningnummer invoeren en u krijgt meteen IBAN en BIC.
Dat doet u met de conversietool die KBC-Online for Business, ISABEL en andere softwareleveranciers ter beschikking (zullen) stellen.
1
Belgische bank identificatiecodes (BIC)
ari 2007 geen Europese overschrijvingen meer uit te voeren zonder IBAN of BIC.
In België identificeren de eerste drie cijfers van een rekeningnummer de bank. Als u de eerste drie cijfers kent, vindt u bank en BIC op www.nbb.be.
Geen omzetting van bestanden U kunt bij KBC België geen buitenlandse rekeningnummers automatisch omzetten in hun IBAN + BIC; dat kan alleen voor de Belgische.
7.2 Buitenlandse rekeningnummers Zeer waarschijnlijk hebt u nú al IBAN + BIC van uw Europese leveranciers. Bij KBC geniet u immers het binnenlandse banktarief, als u IBAN + BIC gebruikt voor overschrijvingen in euro over heel de Europese Unie + Noorwegen, Zwitserland, IJsland en Liechtenstein. Dankzij IBAN + BIC betaalde u op dergelijke overschrijvingen geen interventiekosten. Meer zelfs: op Europees niveau kwamen de banken overeen vanaf 1 janu-
Rekening per rekening De eerste en enige bron voor IBAN + BIC is hier de buitenlandse rekeninghouder zelf. KBC helpt u een handje door op de website www.kbc. be modelbrieven ter beschikking te stellen in 10 talen. Zelf kunt u het best ook uw eigen IBAN en BIC meedelen aan uw klanten, zie daarvoor dezelfde website. Nuttig om te weten is dat de structuur van IBAN vast-
Eerste 3 cijfers: van rekeningnummer
Bank
BIC
001-049:
Fortis
GEBABEBB
050-099:
Dexia
GKCCBEBB
200-298:
Fortis
GEBABEBB
300-399:
ING
BBRUBEBB
400-499:
KBC
KREDBEBB
550-560 en 562-569:
Dexia
GKCCBEBB
725-727,730-731,733-741,743-749:
KBC
KREDBEBB
(behalve 041-045)
(behalve 215-219, 252-256, 258)
BIC in België: altijd 8 posities
(onvolledige lijst, alleen als voorbeeld) bron: www.nbb.be)
BIC in België
Single Euro Payments Area
ligt in elk land, maar verschilt van land tot land. Zo kunt u eventueel al meteen zien of een rekeningnummer fout is of niet. Wenst u van een bepaald land de IBANstructuur te kennen, neem dan contact op met uw KBC-bankkantoor of surf naar www.swift.com. De BIC van de bank heeft ofwel 8 ofwel 11 posities. Deelt men u een BIC mee van 11 posities, gebruik die code dan ook volledig.
Structuur vast binnen elk land, maar verschillend van land tot land FR – Frankrijk:
27 posities
FR14 2004 1010 0505 0001 3M02 606 o
DE – Duitsland : DE89 3704 0044 0532 0130 00
22 posities
o
NL – Nederland: NL91 ABNA 0417 1643 00
18 posities
o
GB – Verenigd Koninkrijk: GB29 NWBK 6016 1331 9268 19
22 posities
o
MT – Malta: 31 posities MT84 MALT 0110 0001 2345 MTLC AST0 01S zie website: www.ecbs.org
7.3 Omzetting van Belgische domiciliëringen
IBAN in het buitenland
7.3 in Europese domiciliëringen Er zijn in België dertig miljoen domiciliëringsmandaten in omloop. Om een vlotte omzetting naar de Europese domiciliëring te verzekeren, heeft de Nationale Bank van België samen met de banken een procedure uitgewerkt. We verwijzen daarvoor naar de brochure voor schuldeisers, uitgegeven door Febelfin en beschikbaar op www.kbc.be en www.sepabelgium.be.
26
Single Euro Payments Area
8 Waar vindt u meer informatie?
SEPA is in volle uitwerking en alle details liggen dus nog niet vast. Deze brochure wordt regelmatig aangevuld, maar u kunt ook altijd in uw KBC-bankkantoor terecht. Andere nuttige informatie (zie www.kbc.be): Folder: de Europese overschrijving Checklist om u voor te bereiden op SEPA Enkele nuttige websites: www.kbc.be/SEPA www.sepabelgium.be www.nbb.be
27
Alle verstrekte informatie, gegevens, verwijzingen naar publicaties en dergelijke uit deze brochure hebben een vrijblijvende, zuiver informatieve waarde. Alles wat u verneemt in deze brochure mag u alleen als richtinggevend beschouwen en is geenszins bindend. Alle informatie wordt naar best vermogen verstrekt, op basis van gegevens ons bekend op 31 maart 2008. We geven u geen enkele garantie wat betreft de actualiteit, accuraatheid, correctheid, volledigheid en geschiktheid voor een bepaald doel van de inhoud van deze brochure. Alle cijfergegevens zijn afkomstig uit prognoses, schattingen of simulaties. Ze zijn niet als absoluut te interpreteren, maar dienen alleen als indicatie. Simulatiegegevens worden u altijd meegedeeld onder voorbehoud. U blijft zelf volledig aansprakelijk voor alle beslissingen die u op basis van deze brochure neemt, zonder aansprakelijkheid onzerzijds. Voor meer informatie kunt u onder meer terecht op www.kbc.be/SEPA www.sepabelgium.be
28
we hebben het voor u 05-2008
www.kbc.be