Samenvatting April 2014

Samenvatting 2013 3 April 2014

Inhoudsopgave 1. Verslag van de Raad van Bestuur 1.1. Profiel 1.2. Uitgelicht 1.3. Bericht van de bestuursvoorzitter 1.4. Aan onze aandeelhouders 1.4.1. Ontwikkelingen in 2013 1.4.2. AVA en kalender 1.4.3. Dividend 1.4.4. Transparantie 1.4.5. Allocatie en grootaandeelhouders 1.5. Onze strategie 1.5.1. Strategische pijlers 1.5.2. Ons bedrijfsmodel 1.5.3. Scenario’s 1.5.4. De toekomst in kaart brengen 1.5.5. Bedrijfscompetenties 1.5.6. SWOT analyse 1.5.7. Aandachtsgebieden 2014-2016 1.6. Corporate governance 1.6.1. Raad van Commissarissen 1.6.2. Raad van Bestuur 1.7. Risicomanagement 1.7.1. Vijf belangrijkste risico’s 1.8. Bezoldiging 1.9. Kerncijfers 1.9.1. Doelstellingen 1.9.2. Tienjarenoverzicht 1.10. Delta Lloyd in 2013 1.10.1. Financiële resultaten 1.10.2. Kostenbesparingen 1.10.3. Kapitaal 1.10.4. Belangrijkste ontwikkelingen 1.10.5. Segmenten 1.11. Embedded value 1.12. Ons bedrijf in 2014 2. Bericht van de Raad van Commissarissen 2.1. Rol van de Raad van Commissarissen 2.2. Stakeholders en strategie 2.3. Belangrijke onderwerpen in 2013 2.3.1. Klantbelang centraal 2.3.2. Focus op Nederlandse en Belgische markt 2.3.3. Realisatie van ondernemingsdoelstellingen 2.3.4. Risicomanagement 2.3.5. Allocatie van kapitaal 2.3.6. Aandeelhoudersbestand

3 4 6 7 10 11 12 13 14 15 16 16 17 18 19 21 21 22 23 23 26 28 28 31 32 32 33 35 35 36 36 37 40 49 52 53 54 54 55 55 56 56 56 57 57

Delta Lloyd Groep Samenvatting 2013

2.3.7. Duurzaamheid 2.4. Vergaderingen 2.5. Commissies 2.5.1. Audit Committee 2.5.2. Risk Committee 2.5.3. Remuneration Committee 2.5.4. Nomination Committee 2.6. Governance en bezoldiging 2.7. Jaarrekening en winstverdeling 2.8 Woord van dank 3. Over deze samenvatting

58 59 60 60 61 62 63 64 65 66 67

Delta Lloyd Groep Samenvatting 2013

Verslag Raad van Bestuur

1. Verslag van de Raad van Bestuur 1.1. Profiel Delta Lloyd Groep Onze missie en ambitie Delta Lloyd Groep is een deskundige, betrouwbare en toegankelijke financiële dienstverlener. Wij zijn al sinds 1807 een vertrouwde partner voor verzekeren, pensioenen, beleggen en bankieren. Ons doel is onze klanten financiële zekerheid te bieden, nu en in de toekomst. Wij leveren duidelijke, betrouwbare en hedendaagse producten en diensten waarmee wij tegemoet komen aan de behoeften van onze klanten. Zo creëren wij waarde voor onze klanten, aandeelhouders en medewerkers. Het belang van onze klanten staat centraal. Dit vormt de basis voor onze langdurige klantrelaties en is bepalend voor de manier waarop wij werken. Onze kernmarkten zijn leven, pensioen en schade in Nederland en leven en pensioen in België, waar wij tot respectievelijk de top 3 en de top 5 van de verzekeringsmarkt willen behoren. Wij willen ons marktaandeel vergroten, vanuit een solide financiële positie en met een sterke focus op de lange termijn en op geavanceerd risicomanagement. Wij maken ook serieus werk van duurzaam ondernemen. Het gaat hierbij in het bijzonder om integriteit – ons bestaansrecht – klantbelang, maatschappelijke betrokkenheid en goed werkgeverschap. Delta Lloyd Groep is genoteerd in Amsterdam en Brussel. Delta Lloyd Levensverzekering NV en Delta Lloyd Schadeverzekering NV hebben een A rating van S&P (stabiele outlook). Onze activiteiten

Delta Lloyd Groep Samenvatting 2013 4

Verslag Raad van Bestuur Leven Delta Lloyd richt zich vooral op collectieve pensioenen, maar biedt via onafhankelijke financieel adviseurs ook een breed scala aan levensverzekeringsproducten aan. In Nederland verkopen wij levensverzekeringen onder de merknaam ABN AMRO Verzekeringen, een joint venture met ABN AMRO Bank, en onder de merknaam OHRA rechtstreeks via het internet aan vooral particuliere klanten. In België worden individuele en collectieve levensverzekeringen verkocht onder het merk Delta Lloyd. Deze verzekeringen worden gedistribueerd via onafhankelijke adviseurs en ons eigen netwerk van bankkantoren en gebonden agenten. BeFrank is een joint venture met BinckBank. Het is de eerste premiepensioeninstelling (PPI) op de Nederlandse markt and biedt innovatieve collectieve pensioenproducten tegen zeer lage tarieven. Delta Lloyd Duitsland is in run-off geplaatst en onderneemt geen commerciële activiteiten. Schade Wij verkopen een breed assortiment schadeverzekeringsproducten voor zowel de particuliere als de zakelijke markt, hoofdzakelijk in Nederland. De producten worden via meerdere kanalen gedistribueerd, waaronder onafhankelijke adviseurs, makelaars, pools, volmachten, bankkantoren en het internet. Delta Lloyd is actief op diverse nichemarkten, zoals vaartuigen, schone technologie, technische installaties en productiefaciliteiten. Bank Hypotheken en banksparen staan centraal in ons Nederlandse bankbedrijf. Deze producten worden gedistribueerd via onze verkoopkanalen. In België richt Delta Lloyd Bank zich vooral op het middenen topsegment van de particuliere markt met financieel advies. In 2013 is besloten om de Belgische bankactiviteiten af te stoten. Dit besluit heeft geen gevolgen voor ons distributienetwerk voor pensioenen verzekeringsproducten in België. Het is de bedoeling dat een langjarige distributieovereenkomst tussen Delta Lloyd Life en de bank onderdeel van de transactie uitmaakt. Asset Management Delta Lloyd Asset Management is een onafhankelijk vermogensbeheerder binnen Delta Lloyd Groep. Het verzorgt het vermogensbeheer voor verschillende bedrijfsonderdelen van Delta Lloyd Groep. Het productaanbod omvat een reeks beleggingsfondsen voor institutionele en particuliere klanten (via Nederlandse retailbanken) en discretionaire mandaten voor institutionele klanten. De overige beleggingen betreffen vastgoed en institutioneel en particulier vermogen van derden.



1.2. Uitgelicht



1.3. Bericht van de bestuursvoorzitter Voor Delta Lloyd was 2013 een goed jaar. Ons marktaandeel in Nederland en België is gegroeid, wij hebben onze leidende positie in de Nederlandse pensioenmarkt verstevigd en, het allerbelangrijkste, de tevredenheid van onze klanten is toegenomen. Dit wordt onderstreept door het feit dat wij een vooraanstaande pensioenaanbieder in de Nederlandse markt zijn en meer Nederlandse huiseigenaren binnen een aantrekkende woningmarkt kiezen voor een Delta Lloyd hypotheek. Waarom kiezen ze voor ons? Omdat klanttevredenheid bij Delta Lloyd absolute prioriteit heeft. Wij bieden producten die makkelijk te gebruiken en begrijpelijk zijn en die de consument waar voor zijn geld bieden. Wij luisteren naar onze klanten. En wij hebben onze organisatie en onze manier van werken vereenvoudigd, waardoor wij een betere service leveren, en hebben tegelijkertijd onze kosten verlaagd zonder dat dit ten koste is gegaan van de kwaliteit. Uiteraard ging niet alles helemaal goed en er is zeker nog ruimte voor verdere verbetering. Twee van onze Nederlandse labels – OHRA en Delta Lloyd – zijn in 2013 opnieuw beoordeeld of zij het Keurmerk Klantgericht Verzekeren van de Stichting Toetsing Verzekeraars nog mogen voeren. De aanleiding hiervoor was onze te lange reactietijd bij e-mailverkeer met klanten. Wij hebben het afgelopen jaar hard gewerkt om dit te verbeteren en beide labels hebben het keurmerk behouden na een positieve herbeoordeling in maart 2014. Uit enquêtes blijkt overigens dat de klanttevredenheid voor al onze Nederlandse labels en in België is verbeterd. Onze medewerkers Deze vooruitgang is de verdienste van onze medewerkers, die zich ook in 2013 volop hebben ingezet om de klantbeleving te verbeteren. Zij vormen de kern van ons bedrijf en er bestaat een sterk verband tussen de betrokkenheid van onze medewerkers en onze resultaten. Onze medewerkers zijn de hoeders van ons merk. Daarom doen wij er alles aan om een motiverende en bevredigende werkomgeving te creëren. Ook betrekken wij onze medewerkers sterker bij het ontwikkelen van onze strategie voor de komende jaren. Voor het bepalen van onze strategie maken wij gebruik van scenarioplanning. Deze scenario's geven ons beter inzicht in de dynamiek die onze toekomstige omgeving bepaalt en stellen ons in staat om in te spelen op onzekerheden en risico’s en deze te verminderen. In 2013 hebben wij onze scenario's voor 2035 afgerond en later dit jaar gaan wij onze ‘Toekomst Verzekerd’ strategie evalueren. Delta Lloyd is actief in een snel veranderende en steeds verder digitaliserende omgeving. Dit maakt een kleiner maar flexibeler personeelsbestand noodzakelijk. De uitdaging voor ons is om onze medewerkers gemotiveerd en betrokken te houden en tegelijkertijd onze organisatie aan deze veranderingen aan te passen.


Verslag Raad van Bestuur Vertrouwen herstellen Het is van cruciaal belang dat het publiek weer vertrouwen krijgt in onze sector, maar dit zal niet eenvoudig zijn. Elke bank en verzekeraar – en zeker ook elk pensioenfonds – moet doen wat wordt beloofd. Dat is de voorwaarde voor vertrouwen. Aandeelhouders Ook voor onze aandeelhouders was 2013 een uitstekend jaar. Wij hebben een totaalrendement van 59% gerealiseerd, na verkoop van het resterende belang in Delta Lloyd door Aviva. Wij hebben onze inspanningen om onze positie op de Nederlandse en Belgische markt te verstevigen en onze solide kapitaalpositie verder te versterken gestaag voortgezet. Omdat wij ons willen richten op de Belgische levensverzekeringsmarkt, hebben wij besloten om onze bankactiviteiten in België te verkopen en hebben wij ZA Verzekeringen overgenomen. Het productaanbod van ZA Verzekeringen sluit goed aan bij onze ambitie om in België uit te groeien tot een toonaangevende marktpartij. Het belang dat wij hechten aan de Belgische markt, wordt ook geïllustreerd door de cross-listing op NYSE Euronext Brussel en de opname in de BEL-20 index. In Nederland zijn onze prestaties beloond met de opname van Delta Lloyd in de AEX-index in maart 2014. Overheidsuitgaven Al met al ben ik optimistisch over de mogelijkheden die de Nederlandse markt biedt. Er zijn tekenen van herstel. Consumenten durven weer uit te geven, de huizenmarkt lijkt de bodem te zijn gepasseerd en de financiële markten trekken aan. Nederland heeft een uitstekende concurrentiepositie. Wij zijn internationaal georiënteerd, hebben een goed onderwijssysteem, een hoogopgeleide beroepsbevolking, een ondernemingscultuur die zich kenmerkt door durf, een flexibele, multiculturele samenleving, een uitstekende gezondheidszorg en een sterke research- en technologiebasis. Ondanks de bezuinigingsmaatregelen die tijdens de crisis zijn doorgevoerd, zijn de overheidsuitgaven nog steeds te hoog. De uitgaven aan overheids-, semi-overheids- en sociale voorzieningen in Nederland zijn opgelopen naar ruim 50% van het bruto binnenlands product. Juist in tijden van crisis moeten de overheidsuitgaven worden teruggedrongen en initiatieven en ontwikkelingen in de private sector worden gestimuleerd. Dat is een van de redenen waarom Delta Lloyd samen met acht andere verzekeraars een initiatief is gestart om te investeren in kleine bedrijven in Nederland. Ook hebben wij samen met NIBC Bank een fonds opgezet voor de financiering van middelgrote bedrijven. Het middenen kleinbedrijf heeft tijdens de crisis de meeste moeite gehad om financiering aan te trekken. Ik heb verder een commissie voorgezeten die heeft gekeken naar financieringsoplossingen voor deze ondernemers, die de ruggengraat van onze economie vormen. Duurzaamheid Delta Lloyd helpt niet alleen klanten, aandeelhouders en medewerkers. Wij spannen ons ook in om het leven van mensen die het minder goed hebben getroffen te verbeteren, door middel van projecten voor financiële zelfredzaamheid die door de Delta Lloyd Foundation zijn opgezet. De Foundation wil mensen die moeite hebben om hun financiën op orde te krijgen, helpen en stimuleren. In 2013 hebben ongeveer 450 medewerkers vrijwillig hun kennis en ervaring ingezet om anderen te helpen. Als verzekeraar en belegger is voor ons een belangrijke rol weggelegd binnen de samenleving en


Verslag Raad van Bestuur hebben wij de verantwoordelijkheid om bij te dragen aan het welzijn van de samenleving. Wij nemen deze taak serieus: in een rapport van Sustainalytics over duurzaamheidsprestaties eindigde Delta Lloyd in 2013 als tweede van 141 verzekeraars wereldwijd. Wij onderschrijven de principes van het Global Compact en de Principles for Sustainable Insurance van de Verenigde Naties, die gericht zijn op het bevorderen van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Deze principes sluiten naadloos aan bij onze eigen visie op duurzaam ondernemen Optimist In september hebben wij in Nederland de nieuwe marketingcampagne 'Optimist’ geïntroduceerd. De reis van het jongetje in zijn bootje - de Optimist – is een metafoor voor de manier waarop Delta Lloyd klanten helpt om bij financiële problemen de juiste koers te bepalen. Delta Lloyd heeft in 2013 echte voortgang geboekt. Nu de economie er weer beter voor staat, is er reden voor optimisme als we koers zetten naar de toekomst. Daarom is dit denk ik ook een goed moment voor een zorgvuldige overdracht aan een nieuwe bestuursvoorzitter, nu ik uiterlijk volgend jaar ter gelegenheid van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van mei 2015 met vervroegd pensioen zal gaan. Dit biedt de ruimte voor een zorgvuldige werving en inwerking van mijn opvolger. Niek Hoek Bestuursvoorzitter



1.4. Aan onze aandeelhouders De Europese aandelenmarkten boekten in 2013 recordwinsten doordat beleggers optimistischer werden en de vrees voor een crisis in de eurozone wegebde. De AEX-index sloot het jaar 17,3% in de plus. De rente op staats- en bedrijfsobligaties bleef op een historisch laag niveau door de voortdurende zoektocht naar rendement. De koers van het aandeel Delta Lloyd (gecorrigeerd voor dividenduitkeringen) steeg in 2013 met 59,6%. Hiermee deed Delta Lloyd het aanzienlijk beter dan alle andere Nederlandse financials en de als benchmark gehanteerde AEX-index.

Nadat Aviva haar resterend belang in Delta Lloyd in januari 2013 verkocht, viel de druk op de koers van het aandeel weg. Deze druk was ontstaan door de verwachting in beleggerskringen dat Aviva haar aandelen op de markt zou brengen. De koers ging na de plaatsing van de aandelen op 8 januari omhoog en de opgaande lijn kon de rest van het jaar worden vastgehouden, gesteund door het algehele herstel van de Europese aandelenmarkten. Het aandeel Delta Lloyd steeg in 2013 van € 11,31 naar € 18,04 (waarbij de slotkoers 2012 van € 12,34 is gecorrigeerd voor € 0,61 slotdividend 2012 en € 0,42 contant interim dividend 2013). Het handelsvolume (aantal verhandelde aandelen x koers) van het aandeel Delta Lloyd steeg ten opzichte van 2012 met 45% tot meer dan € 290 miljoen per maand, ondanks een algehele daling van de liquiditeit en het volume van de markt. De toename van het handelsvolume voor het aandeel Delta Lloyd hield met name verband met de uitbreiding van het aantal vrij verhandelbare aandelen (free Delta Lloyd Groep Samenvatting 2013 10

Verslag Raad van Bestuur float) met 35% door de verkoop van het resterend belang van Aviva en de uitkering van het keuzedividend in de vorm van aandelen gedurende het jaar. Er zijn 19 analisten (2012: 20) die het aandeel Delta Lloyd volgen. Ook krijgen sustainability rating agencies steeds meer belangstelling voor Delta Lloyd en krijgen wij steeds meer erkenning voor onze inspanningen op het gebied van duurzaamheid.

Het aandeel Delta Lloyd in 2013 Op 24 maart 2014 maakte NYSE Euronext Global Index Group bekend dat het aandeel Delta Lloyd wordt opgenomen in de AEX-index van NYSE Euronext Amsterdam, met een weging van 1,12% per 24 maart (2013: opgenomen in de AMX Midkap index met een weging van 8,9%). Voor de opname in de BEL20 index per 18 maart 2013 werd een indicatieve weging van 3,5% gehanteerd.

Kerncijfers per gewoon aandeel Delta Lloyd (in euro, op basis van totaal aantal uitstaande aandelen per 31 december) Hoogste (30 december, 8 februari) Laagste (4 januari, 13 juni) Slotkoers (31 december) Beurswaarde Delta Lloyd Groep (in miljoenen euro) Resultaat (IFRS) na belastingen en belang derden Operationeel resultaat na belastingen en resultaat derden Eigen vermogen Group European Embedded Value Rendement eigen vermogen Slotkoers / operationeel resultaat na belastingen en belang derden (K/W verhouding)

2013 18,20 12,42 18,04 3.435 0,88 2,26 13,76 23,35 18,6% 7,98

2012 14,91 9,32 12,34 2.180 -8,53 2,31 13,16 22,85 10,5% 5,34



1.4.1. Ontwikkelingen in 2013 Aviva verkoopt resterend belang in Delta Lloyd in januari 2013 Op 8 januari 2013 plaatste Aviva de resterende 34.288.795 miljoen aandelen (19,4% van de gewone aandelen) bij institutionele beleggers via een versnelde bookbuild-procedure. De transactie was overschreven, wat de grote belangstelling van beleggers voor het aandeel Delta Lloyd onderstreept. Na de plaatsing bedraagt de free float meer dan 99%. Op 23 januari 2013 werd Delta Lloyd genoteerd aan NYSE Euronext Brussel en op 18 maart 2013 werd het aandeel opgenomen in de BEL20 index. De hoofdnotering blijft aan NYSE Euronext Amsterdam. De cross-listing onderstreept het belang van België als onze tweede thuismarkt en versterkt ons profiel en onze zichtbaarheid op de Belgische banken pensioenmarkt. Het vergroot ook onze strategische flexibiliteit en zorgt voor een verdere diversificatie van het aandeelhouderbestand en een bredere toegang tot de kapitaalmarkt. De cross-listing leidt niet tot aanzienlijke extra rapportageverplichtingen of kosten. Fonds NutsOhra Fonds NutsOhra converteerde drie miljoen preferente aandelen A (nominale waarde € 0,20 per aandeel) in gewone aandelen Delta Lloyd tegen bijbetaling van € 30,742 nominaal per aandeel. De conversie is gefinancierd uit de achtergestelde lening van Fonds NutsOhra aan Delta Lloyd. De nominale waarde van de achtergestelde lening daalde hierdoor met € 92,2 miljoen. De gewone aandelen Delta Lloyd zijn onderhands geplaatst bij een institutionele belegger. Het stemrecht van Fonds NutsOhra is door de transactie gedaald van 6,74% naar 5,19%. Overname ZA Verzekeringen in België en versnelde bookbuild-procedure Op 24 september 2013 gaf Delta Lloyd vier miljoen nieuwe gewone aandelen uit (2,1% van het geplaatste aandelenkapitaal) via een versnelde bookbuild-procedure. De aandelen werden verkocht tegen een prijs van € 15,74 per nieuw gewoon aandeel (zonder disagio). De Algemene Vergadering van Aandeelhouders heeft Delta Lloyd gemachtigd om nieuwe gewone aandelen uit te geven tot maximaal 10% van het geplaatste aandelenkapitaal. De netto opbrengst van de uitgifte is gebruikt om de overname van het Belgische ZA Verzekeringen (ZA) te financieren. Deze transactie werd op 20 september 2013 aangekondigd.

1.4.2. Algemene Vergadering van Aandeelhouders De jaarlijkse Algemene Vergadering van Aandeelhouders vindt plaats in het Concertgebouw te Amsterdam op 22 mei 2014. Nadere details zullen bekendgemaakt worden via www.deltalloydgroep.com. Informatie over de opzet van, de toelating tot en het stemrecht op de vergadering is opgenomen in paragraaf 3.1.5. van het Engelstalige jaarverslag.


Verslag Raad van Bestuur Financiële kalender 2014 Datum 3 april 2014 8 mei 2014 22 mei 2014 7 augustus 2014 6 november 2014 21 november 2014

Publicatie van online financieel en duurzaamheid jaarrekening 2013, publicatie Embedded value rapport 2013 Eerste kwartaal 2014 interim management statement Jaarlijkse algemene vergadering Publicatie resultaten eerste zes maanden van 2014 Derde kwartaal 2014 interim management statement Investor day

De bovengenoemde data zijn onder voorbehoud. Zie onze website op www.deltalloydgroep.com voor de actuele financiële kalender.

1.4.3. Dividend 2013 stabiel Delta Lloyd Groep stelt voor op basis van het behaalde operationeel resultaat na belastingen en belang derden een dividend van € 1,03 per gewoon aandeel uit te keren over het boekjaar 2013, dit is gelijk aan het dividend over 2012. Het dividend, dat € 194,5 miljoen bedraagt, komt ten laste van de vrij uitkeerbare reserves. Het totaal uitgekeerde interim dividend over 2013 was € 0,42 per gewoon aandeel, zodat het slotdividend over 2013 uitkomt op € 0,61 per gewoon aandeel. Delta Lloyd Groep heeft sinds de beursgang in 2009 elk jaar dividend uitgekeerd. Dit beleid sluit aan bij onze ambitie: de groep wil een betrouwbare beursgenoteerde onderneming zijn met een stabiel dividendbeleid. Het dividend onderstreept het belang dat Delta Lloyd Groep hecht aan haar aandeelhouders. In de stakeholderbenadering heeft de aandeelhouder als kapitaalverschaffer een belangrijke rol in de continuïteit van Delta Lloyd Groep. Het dividend kan zowel geheel in contanten als geheel in aandelen worden uitgekeerd, naar gelang de keuze van de aandeelhouder. Door de premie bij uitkering in aandelen zal de waarde van het stockdividend ongeveer 4% hoger zijn dan de waarde van het contante dividend. Het stockdividend zal ten laste worden gebracht van de agioreserve. Het slotdividend over 2013 op de gewone aandelen zal worden uitgekeerd na goedkeuring door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders op 22 mei 2014. Om de waarde van het dividend te berekenen, gaan wij uit van een fractie van een aandeel op basis van de gewogen gemiddelde koers gedurende een periode van vijf handelsdagen voorafgaand aan de definitieve vaststelling (om rekening te houden met de actuele marktprijs). Aandeelhouders kunnen tot en met 11 juni 2014 aangegeven of ze het dividend contant of in aandelen willen ontvangen. Indien geen voorkeur kenbaar gemaakt wordt, zal het dividend in gewone aandelen worden uitgekeerd. Het aantal dividendcoupons dat de houder recht geeft op één nieuw gewoon aandeel (met een nominale waarde van € 0,20) zal worden vastgesteld na 17.30 uur op 11 juni 2014. Dit geschiedt op basis van de gewogen gemiddelde slotkoers op NYSE Euronext Amsterdam gedurende de vijf opeenvolgende handelsdagen van 5 tot en met 11 juni 2014.



Data dividend Datum 26 mei 2014 28 mei 2014 29 mei 2014 11 juni 2014 19 juni 2014 11 augustus 2014 13 augustus 2014

Ex slotdividend 2013 Registratiedatum Start keuzeperiode Einde keuzeperiode Betaaldatum Ex interim dividend 2014 Registratiedatum interim dividend

14 augustus 2014 27 augustus 2014

Start keuzeperiode interim dividend Einde keuzeperiode interim dividend

04 september 2014

Betaaldatum interim dividend

De bovengenoemde data zijn onder voorbehoud. Zie onze website op www.deltalloydgroep.com voor de actuele financiële kalender. Dividendbeleid Het dividendbeleid van Delta Lloyd wordt beschreven in paragraaf 5.3.1. van het Engelstalige jaarverslag.

1.4.4. Transparantie en consistentie Delta Lloyd Groep hecht groot belang aan optimale transparantie en consistentie in onze financiële communicatie. In het onderdeel Investor Relations op onze website staat alle openbare informatie over onze prestaties, strategie en activiteiten. Daarnaast houdt de Raad van Bestuur regelmatig presentaties voor analisten, beleggers en overige geïnteresseerden. De belangrijkste presentaties worden live gewebcast op onze site en deze webcasts kunnen ook later worden teruggekeken. Daarnaast onderhouden we contacten met institutionele beleggers en analisten via een-op-een gesprekken en conferenties. Op 18 november 2013 organiseerde Delta Lloyd Groep een dag voor analisten en beleggers. Leden van de Raad van Bestuur en het managementteam gaven presentaties over onze strategie, marktprestaties, marktontwikkelingen en financiële doelen. Deze presentaties werden live gewebcast op onze site en de belangrijkste informatie is gebundeld en verspreid via een persbericht.



1.4.5. Grootaandeelhouders en spreiding Uitstaande aandelen per 31 december 2013 Stemrechten

Vrij verhandelbaar Fonds NutsOhra Ingekochte aandelen Totaal

Gewone aandelen (%)

95,0% 5,0%

Gewone aandelen (aantal) 190.421.962 -

Preferente aandelen A (%)

99,3% 0,0%

Preferente aandelen A (aantal) 10.021.495

0,0%

1.375.568

0,7%

-

0,0%

100,0%

191.797.530

100,0%

10.021.495

100,0%

0,0% 100,0%

Grootaandeelhouders (meer dan 3% van de gewone aandelen) op 31 december 2013  Greenlight Capital, New York  Massachusetts Financial Services Company, Boston  Wellington Management Company, Boston



1.5. Onze strategie Delta Lloyd wil financiële zekerheid bieden, nu en in de toekomst. Wij leveren duidelijke, betrouwbare en hedendaagse producten en diensten waarmee wij tegemoet komen aan de behoeften van onze klanten. Zo creëren wij waarde voor onze klanten, aandeelhouders en medewerkers. Dit vormt de essentie van onze strategie ‘Toekomst Verzekerd’.

1.5.1. Strategische pijlers Onze strategie rust op vijf pijlers:  Zekerheid: Wij willen de meest solide en betrouwbare aanbieder van financiële diensten zijn. Zo dragen wij bij aan een duurzame en zekere toekomst voor al onze stakeholders.  Distributie: In een steeds mobielere markt maken wij gebruik van meerdere kanalen om verbondenheid met klanten en distributiepartners tot stand te brengen. Wij ontwikkelen innovatieve producten die zijn afgestemd op de behoeften van onze klanten.  Eenvoud: Begrijpelijke producten, transparante communicatie en eenvoudige processen zorgen voor een betere klantenservice en een zo laag mogelijk kostenniveau.  Deskundigheid: Kennis leidt tot innovatie en versterkt onze concurrentiekracht. Deskundigheid is de hoeksteen om ons te profileren als een competente en betrouwbare partner en als de voorkeursleverancier van financiële diensten. Dit vereist een grote mate van professionaliteit binnen onze organisatie.  Onze kernwaarden: Respect vormt de kern van hoe wij zaken doen. Eerlijk, toegankelijk en samenwerken zijn de drie waarden die de leidraad vormen in alles wat wij doen en bepalend zijn voor onze bedrijfscultuur en identiteit. Wij willen fatsoenlijk zakendoen en duurzame waarde creëren. Wat goed is voor onze klanten, is goed voor al onze stakeholders en voor ons als onderneming.



1.5.2. Ons bedrijfsmodel Dit diagram laat zien hoe de behoeften van onze klanten worden gekoppeld aan onze strategische pijlers.

Kernwaarden Wij zetten onze deskundigheid en ervaring in om producten en diensten te ontwikkelen die in de wensen en behoeften van onze klanten voorzien. Die producten zijn kostenefficiënt, nuttig, betrouwbaar en begrijpelijk. Distributie Klanten kunnen natuurlijk kiezen waar en hoe zij financiële diensten willen afnemen. Wij zorgen ervoor dat de klant genoeg te kiezen heeft en bieden onze producten via meerdere kanalen aan: online, via ons contactcenter, onafhankelijke adviseurs, ABN AMRO Bank en Delta Lloyd Bank. Deskundigheid Wij beleggen het geld dat wij van onze klanten ontvangen. Dat doen wij op verschillende manieren: in aandelen, staats- en bedrijfsobligaties, hypotheken en vastgoed, of door zakelijk krediet te verstrekken. Beoordeling en beheer van de risico’s en kansen van onze beleggingen en onze kapitaalpositie is een continu proces. Dat is de basis van onze bedrijfsvoering. Wij nemen bij het


Verslag Raad van Bestuur verkopen van verzekeringen en het beleggen van het geld van onze klanten geen onnodige risico’s. Wij komen onze beloften na. Eenvoud Voor al onze merken geldt dat onze klanten kunnen rekenen op snelle en goede dienstverlening, transparante tarieven en eersteklas service conform de normen van het Keurmerk Klantgericht Verzekeren. Wij zorgen ervoor altijd bereikbaar te zijn voor onze klanten en snel en correct op hun vragen en verzoeken te reageren. Dat is natuurlijk goed voor onze klanten, maar het is ook efficiënter, omdat wij dan in minder tijd meer klanten kunnen helpen. Zekerheid Wij stellen mensen in staat bezit te verwerven of hun financiële toekomst veilig te stellen door pensioen of vermogen op te bouwen. Wij keren het overeengekomen bedrag uit aan mensen die een claim indienen of een maandelijkse pensioen- of andere uitkering ontvangen of wanneer een lijfrente vrijvalt. Dit bedrag wordt ineens of gedurende een overeengekomen periode in vaste termijnen betaald. Positionering van onze labels Onderstaand overzicht toont de positionering van onze labels tegenover onze belangrijkste doelgroepen.

Positionering labels Merk Focus

Delta Lloyd Verzekeringen, pensioenen, hypotheken en vermogensvorming

OHRA Schade- en zorgverzekeringen

ABN AMRO Verzekeringen Particuliere levens- en schadeverzekering en zakelijke schadeverzekering

Doelgroepen

Grote bedrijven, mkb, zelfstandigen en particulieren

Particulieren

Klanten van ABN AMRO

Distributiekanaal

Primair op basis van advies

Primair online

Distributiekanalen van ABN AMRO Bank (geintegreerde aanpak van onafhankelijk advies en directe dienstverlening)

Delta Lloyd in België Bescherming (overlijden en invaliditeit) en pensioenen (pensioensparen en belegging) Grote bedrijven, mkb, zelfstandigen en particulieren Primair op basis van advies, inclusief Delta Lloyd Bank

1.5.3. Scenariodenken Bij het uitwerken van onze strategie nemen wij scenario’s voor de mogelijke toekomstige ontwikkeling van ons bedrijf in aanmerking. De scenario’s schetsen mogelijke trends in de maatschappij, de economie en de markt waarop wij geen directe invloed kunnen uitoefenen, en hoe deze trends het bedrijfsklimaat bepalen waarin wij over vijftien tot twintig jaar opereren. Op grond daarvan kunnen wij strategische beslissingen nemen die ons in staat stellen kansen te benutten en onzekerheden en risico’s te verminderen.



Als sinds 2004 werken wij bij het bepalen van onze strategie met scenario’s en het denken in scenario’s is verankerd in onze beheer- en controleprocessen. Het bepaalt de keuzes die wij maken en de gebieden waarop wij ons richten bij het plannen van onze bedrijfsactiviteiten. Onze huidige strategie ‘Toekomst Verzekerd’ is gebaseerd op de uitkomsten van in 2009 opgestelde scenario’s. Uit deze scenario’s kwam een veranderende financiële en verzekeringsmarkt naar voren, waar klanten steeds uiteenlopender wensen hebben, een grotere transparantie noodzakelijk is, de regelgeving toeneemt en digitale technologie een steeds grotere rol speelt. Daarom concentreren vijf pijlers van onze strategie zich op zekerheid, distributie, eenvoud, deskundigheid en op onze kernwaarden en staat de klant centraal bij alles wat wij doen. Door de uitkomsten van de scenario’s te gebruiken, wist Delta Lloyd een duidelijk voordeel te creëren. Wij konden hierdoor slagvaardiger opereren op roerige markten, ons marktaandeel vergroten, de klanttevredenheid verbeteren en de kosten verlagen. Kortom, een solide basis voor duurzame winstgevendheid.



1.5.4. De toekomst in kaart brengen

Elke drie tot vijf jaar actualiseren wij de scenario’s die onze strategische koers bepalen en zetten wij onze kerncompetenties opnieuw af tegen wat er nodig is om succesvol te blijven opereren. Op grond van de bevindingen verfijnen wij dan onze strategie. In de tussenliggende periode bekijken wij regelmatig de vooruitgang die wij boeken met onze strategie en plannen wij onze jaarlijkse begrotings- en driejaarlijkse bedrijfsdoelen op grond van de input vanuit het senior management, driemaandelijkse feedback en gesprekken met een adviescollege over strategische onderwerpen. In 2013 zijn de scenario’s weer geactualiseerd. Wij hebben de nieuwe scenario’s opgesteld op basis van de input van onze senior executives en medewerkers in sleutelfuncties, externe deskundigen, internationale opinieleiders en diepgravend onderzoek naar trends uit het verleden en mogelijk toekomstige ontwikkelingen.

Het proces is eind 2013 afgerond. Er zijn drie scenario’s uit naar voren gekomen die de wereld van 2030-2035 in kaart brengen:  Wereldmarkten: een wereld waarin bedrijven het voor het zeggen hebben en staten een stap terug hebben gedaan, waarin er minder (handels)belemmeringen zijn en waarin zich dankzij de toegenomen connectiviteit en digitalisering gerichte netwerken hebben ontwikkeld om mondiale problemen op meerdere markten aan te pakken. Delta Lloyd Groep Samenvatting 2013 20

Verslag Raad van Bestuur 



Versplinterde wereld: het centrum van de macht heeft zich naar Azië verplaatst en de levensstandaard in Europa is gedaald. De Europeanen moeten zich aanpassen aan een eenvoudiger manier van leven. High-tech wereld: de technologie zorgt voor ontwikkeling en welvaart maar ook voor nieuwe uitdagingen en dilemma’s.

De nieuwe scenario’s zijn in februari 2014 in de vorm van een iPad-app gepubliceerd. Er worden momenteel workshops gehouden om te bepalen hoe elk scenario de diverse activiteiten van Delta Lloyd kunnen beïnvloeden en om voor elk scenario specifieke thema’s uit te diepen, zoals IT, big data en cultuur en leiderschap. De scenario’s vormen het uitgangspunt van onze strategische planning. De uitkomsten van de workshops worden afgezet tegen een analyse van de kerncompetenties van onze organisatie, wat medio 2014 moet uitmonden in een geactualiseerde strategie voor Delta Lloyd.

1.5.5. Bedrijfscompetenties Om onze strategische doelen te kunnen bereiken, moeten wij binnen onze organisatie over de juiste competenties beschikken. Delta Lloyd blinkt al uit op gebieden zoals risicomanagement, balansbeheer, multi-channel distributie en kennis en expertise van specifieke nichemarkten. Deze competenties moeten wij op peil houden en zo mogelijk verder verbeteren. Daarnaast hebben wij vier gebieden aangewezen waarop wij ons verder willen ontwikkelen teneinde onze groeistrategie te realiseren:    

innovatie klantgerichte cultuur evenwichtig, breed samengesteld pakket van eenvoudige, modulaire standaardproducten prijs- en risicodifferentiatie

Ook op gebieden als operational excellence en procesbeheer, HRM, IT, kosten en efficiency, uitvoeringskwaliteit, kennis van virtuele technologieën en de virtuele cultuur, time-to-market, marketing, transparantie en kennis van de klant moeten wij ons verder ontwikkelen. Om de marktpositie van Delta Lloyd te verstevigen, passen wij op onze portefeuille drie strategieën toe die elkaar aanvullen en versterken: assetstrategie, volumestrategie en multi-nichestrategie (d.w.z. op diverse kleine, specifieke markten actief zijn).

1.5.6. SWOT analyse Externe factoren zijn van invloed op onze activiteiten en richtinggevend voor onze strategie. Dit kunnen economische, politieke of maatschappelijke ontwikkelingen zijn. Daarom beoordelen wij continu onze sterke en zwakke punten in verhouding tot de kansen en bedreigingen waarmee wij te maken hebben en stellen deze voortdurend bij. Dankzij deze SWOT-analyse (SWOT staat voor strengths, weaknesses, opportunities en threats, ofwel sterke en zwakke punten en kansen en bedreigingen) kunnen wij ons beter voorbereiden op allerlei ontwikkelingen en de gevolgen daarvan voor onze activiteiten. Delta Lloyd Groep Samenvatting 2013 21

Verslag Raad van Bestuur SWOT Analyse Sterktes Multi-channel, multi-labeldistributie Leider in klanttevredenheid op zakelijke markten Sterke positie (vooral in leven collectief) in Nederland en groeiende aanwezigheid in België Lokale deskundigheid via focus op thuismarkten Keurmerk Klantgericht Verzekeringen voor alle labels Prudent risicomanagement Financieële transparantie (balans vrijwel geheel op marktwaarde) Succesvolle langdurige partnerschips / joint ventures Sterke uitvoering kostenbeheersing Kansen Overdracht van bedrijfspensioenfondsen door beter prijszettingsklimaat Nieuwe partijen/functies binnen distributieketen Behoefte aan vertrouwde financiële partners Groeiend aandeel van online dienstverlening en distributie Gewijzigde wet-en regelgeving voor leven-, pensioenen hypotheekmarkten Verankering ESG principes in bedrijfsmodel

Zwaktes Onvoldoende ketenintegratie Complexe IT infrastructuur, verouderde systemen Bewaking risico en rendement per product Nederland en België zijn volgroeide markten

bedreigingen Veranderende financiële markten (politiek, economisch, margedruk) zetten langetermijn winstgevendheid en business model onder druk Regelgevingklimaat in Nederland Sterke prijsdruk op particuliere markt Vergrijzing leidt tot veranderingen voor hypotheken/verzekeringen (langlevenrisico) Autonome groei moeilijk op verzadigde markten Meer gespecialiseerde aanbieders op pensioenmarkt

1.5.7. Aandachtsgebieden 2014-2016 Zolang de resultaten van de strategische heroriëntatie die wij op grond van de in 2013 geformuleerde scenario’s hebben uitgevoerd, nog niet bekend zijn, zetten wij onze strategie ‘Toekomst Verzekerd’ voort. Dat betekent dat wij ons blijven richten op de distributie van door onze klanten gewenste producten en diensten via de door hen gekozen kanalen, op het nog verder verlagen van onze kosten en vereenvoudigen van onze organisatie en processen, op het investeren in kennis en innovatie en op het verduurzamen van onze bedrijfsvoering. Onze prioriteit voor 2014 is het verbeteren van de IGD solvabiliteit van de groep naar meer dan 200% eind 2014 teneinde onze stakeholders nog meer zekerheid te bieden ten aanzien van onze financiële soliditeit.



1.6. Governance Delta Lloyd is een in Nederland gevestigde naamloze vennootschap en is genoteerd in Amsterdam en Brussel. Op Delta Lloyd is dan ook de Nederlandse Corporate Governance Code van toepassing. Delta Lloyd is een structuurvennootschap met een Raad van Commissarissen en een Raad van Bestuur, in overeenstemming met het volledig regime. Een derde vennootschappelijk orgaan is de Algemene Vergadering van Aandeelhouders. Op onze website (www.deltalloydgroep.com) staan de statuten, diverse reglementen en overige documenten die betrekking hebben op de corporate governance. Meer informatie over corporate governance is opgenomen in paragraaf 3.1. van het Engelstalige jaarverslag. In januari 2013 verkocht Aviva haar resterend belang in Delta Lloyd en kwam er een einde aan de afspraken met Aviva ten aanzien van het ondernemingsbestuur.

1.6.1. Raad van Commissarissen De Raad van Commissarissen voorziet de Raad van Bestuur van advies en houdt toezicht op de uitvoering door de Raad van Bestuur van zijn taken en bewaakt het beleid en de algemene gang van zaken binnen Delta Lloyd Groep en de met haar verbonden ondernemingen. In augustus 2013 maakte de Raad van Commissarissen de benoeming van Jean Frijns bekend als nieuwe voorzitter per 1 januari 2014. Hij volgde René Kottman op, die zeventien jaar lid van de Raad van Commissarissen is geweest. Elk lid van de Raad van Commissarissen heeft zitting in twee commissies van de Raad van Commissarissen, die zich richten op specifieke onderwerpen. De Raad van Commissarissen kent een Audit Committee, een Remuneration Committee, een Nomination Committee en een Risk Committee.

Samenstelling van de Raad van Commissarissen Per 1 januari 2014 Jean Frijns (1947, Nederlands) Jean Frijns is emeritus hoogleraar beleggingsleer en oud-voorzitter van de Monitoring Commissie Corporate Governance Code. Hij werd in 2012 benoemd als lid van de Raad van Commissarissen en is sinds januari 2014 voorzitter.


Verslag Raad van Bestuur Eric Fischer (1946, Nederlands) Eric Fischer is vice-voorzitter van de Raad van Commissarissen. Voorheen was hij bijzonder hoogleraar toegepast economisch onderzoek aan de Universiteit van Amsterdam. Hij werd in 2006 benoemd als lid van de Raad van Commissarissen.

Jan Haars (1951, Nederlands) Jan Haars is voormalig Chief Financial Officer van Corio NV. Hij werd in 2006 benoemd als lid van de Raad van Commissarissen.

Peter Hartman (1949, Nederlands) Peter Hartman is vice-voorzitter van Air France KLM SA. Hij werd in 2010 benoemd als lid van de Raad van Commissarissen.


Verslag Raad van Bestuur Fieke van der Lecq (1966, Nederlands) Fieke van der Lecq is bijzonder hoogleraar pensioenmarkten (APGleerstoel) aan de Erasmus School of Economics. Zij werd in 2010 benoemd als lid van de Raad van Commissarissen.

Patrick Regan (1966, Brits) Patrick Regan is Chief Financial Officer van Aviva plc. Hij werd in 2010 benoemd als lid van de Raad van Commissarissen.

Clara Christina Streit (1968, Duits en Amerikaans) Clara Christina Streit is voormalig director bij McKinsey & Company Inc. Zij werd in 2013 benoemd als lid van de Raad van Commissarissen.



1.6.2. Raad van Bestuur De Raad van Bestuur is verantwoordelijk voor het bestuur van Delta Lloyd Groep, onder het toezicht van de Raad van Commissarissen. De Raad van Bestuur formuleert de strategie en het beleid van de groep en is tevens verantwoordelijk voor de interne controlesystemen. Ten minste één keer per jaar stelt de Raad van Bestuur de Raad van Commissarissen schriftelijk op de hoogte van de concernstrategie, de algemene en financiële risico’s waaraan de onderneming blootstaat, en de risicomanagement- en controlesystemen van de onderneming.

Samenstelling van de Raad van Bestuur Niek Hoek (1956, Nederlands) Voordat hij in 1997 bij Delta Lloyd in dienst trad, was Niek directeur Beleggingen bij het Shell Pensioenfonds en CEO van Shell Uruguay. Hij werd in 1997 benoemd als lid van de Raad van Bestuur en is sinds 2001 voorzitter.

Paul Medendorp (1954, Nederlands) Paul trad in dienst bij Delta Lloyd in 1994 en werd in 2003 benoemd als lid van de Raad van Bestuur. Zijn vorige functies waren directievoorzitter Delta Lloyd Duitsland en directeur Delta Lloyd Levensverzekering.



Emiel Roozen (1968, Nederlands) Emiel trad in dienst bij Delta Lloyd in 2002 en werd in 2010 benoemd als lid van de Raad van Bestuur in de functie van Chief Financial Officer. Zijn vorige functies waren directievoorzitter Delta Lloyd Levensverzekering en CFO Delta Lloyd Bankengroep.

Onno Verstegen (1963, Nederlands) Onno trad in dienst bij Delta Lloyd in 1995 en werd in 2011 benoemd als lid van de Raad van Bestuur. Zijn vorige functies waren directievoorzitter Delta Lloyd Verzekeringen en Chief Commercial Officer ABN AMRO Verzekeringen.



1.7. Risicomanagement Risicomanagement is volledig verankerd in onze dagelijkse bedrijfsvoering. Het risicomanagement is erop gericht risico's die voortvloeien uit onze activiteiten, uit de markt en uit de regelgeving vast te stellen en te beheersen. Wij bewaken het risico continu en volgen interne en externe ontwikkelingen nauwgezet.

1.7.1. Vijf belangrijkste risico's Wij hebben vastgesteld dat de volgende risico’s potentieel de meest ingrijpende gevolgen voor Delta Lloyd Groep kunnen hebben:  Onduidelijk solvabiliteitskader en onvoldoende indicatie van toekomstige regelgeving  Langdurig lage lange rente  Langlevenrisico  Risico van betalingsachterstanden op hypotheken in onder druk staande vastgoedmarkten  Impact van veranderingen in monetair beleid op financiële markten (1) Onduidelijk solvabiliteitskader en onvoldoende indicatie van toekomstige regelgeving In 2013 heeft de regelgeving een groot aantal veranderingen ondergaan en er zit nog meer in het vat. Deze nieuwe regels zullen gevolgen hebben voor verzekeraars. Dit geldt vooral voor de invoering van Solvency II. Er bestaat echter veel onzekerheid over de verschillende elementen en ingangsdatum van de wetgeving en duidelijke richtlijnen voor de implementatie ontbreken. Als bijvoorbeeld niet bekend is hoeveel kapitaal Delta Lloyd moet reserveren, impliceert dat het risico dat de kapitaalpositie wordt onder- of overschat. Zonder duidelijkheid of een goede indicatie neemt Delta Lloyd mogelijk onjuiste beslissingen over beleggingen en risico versus rendement. In Nederland maakt het in 2014 ingevoerde theoretisch solvabiliteitscriterium (TSC) het voor Nederlandse verzekeraars moeilijker om te concurreren op het Europese speelveld, omdat ons kapitaal minder flexibel wordt en langetermijngaranties duurder kunnen worden. Dit vergroot het risico dat onze rating in de markt minder op waarde wordt geschat of dat beleggers gaan twijfelen aan het vermogen van Delta Lloyd entiteiten om dividend uit te keren. De onzekerheid rondom Solvency II is afgenomen door de bekendmaking van het Omnibus II voorstel, maar de onzekerheid blijft desondanks groot. Verder bestaat het risico dat het door Delta Lloyd ontwikkelde interne model niet of niet volledig door de toezichthouders wordt goedgekeurd. Om deze risico's zo veel mogelijk te beperken, heeft Delta Lloyd de volgende maatregelen genomen:  Besluit om Delta Lloyd Duitsland of Delta Lloyd Bank België te verkopen teneinde het vereiste kapitaal vrij te maken.  Optimalisatie van het netto kapitaalbeslag per productgroep.  Balansbeheer opnieuw evalueren en verbeteren, op basis van de aangepaste Solvency II Richtlijn.



(2) Langdurig lage lange rente De rente bevindt zich op een historisch laagtepunt en er zijn geen aanwijzingen dat de rente op korte termijn gaat stijgen. Over een langere periode bezien levert dit verschillende problemen op:  De prijs van minimumgaranties met een lange looptijd wordt aanzienlijk hoger.  Verzekeringsproducten worden voor klanten minder aantrekkelijk om te kopen.  Een lagere lange rente zet de marges en daardoor de solvabiliteitsniveaus onder druk  De running yield op de beleggingsportefeuille kan dalen of het verworven risico op beleggingen om het rendement te handhaven, kan toenemen. Delta Lloyd heeft de volgende maatregelen genomen om dit risico te beperken:  Verlaging van de garanties voor de Belgische levenactiviteiten.  Sterkere focus op beschikbare-premieregelingen.  Diversificatie naar spread beleggingen zoals onderhandse leningen, infrastructuur, vastgoed, hypotheken.  Regelmatige evaluatie en optimalisering van de balans tussen risico en rendement. (3) Langlevenrisico Door de vooruitgang van de medische wetenschap, beter onderwijs en hogere inkomens is de levensverwachting toegenomen. Dit is een langetermijntrend die kan resulteren in een veel hoger uitkeringsniveau dan wij voorzien. Wij passen de meest recente prognoses voor het sterftecijfer toe en volgen actief de trends om onze risicopositie te kunnen voorspellen. Volgens de nieuwe solvabiliteitsregels moeten wij ook meer kapitaal aanhouden als dekking voor hogere uitkeringen aan polishouders met een langere levensverwachting. Volgens het theoretisch solvabiliteitscriterium en volgens de standaardformule voor Solvency II moeten uit hoofde van het langlevenrisico omvangrijke kapitaalmiddelen worden aangehouden. Om dit risico te beperken, heeft Delta Lloyd de volgende maatregelen genomen:  Wij maken uitgebreide analyses van de levensverwachting binnen onze portefeuille met behulp van een groot aantal verschillende externe gegevens, prognosemodellen voor het sterftecijfer en rapportages om stringente voorzieningen voor dit risico vast te stellen.  Bij het vaststellen van polistarieven en het beoordelen van risico's houden wij rekening met de verwachte daling van de sterftecijfers in de komende 50 jaar.  Wij nemen verschillende afdekkingstechnieken voor het langlevenrisico en overdrachten in aanmerking. (4) Betalingsachterstanden op hypotheken in moeilijke vastgoedmarkten Het risico bestaat dat het rendement op vastgoed en hypotheken daalt als gevolg van de ongunstige economische situatie in Nederland, die de vastgoedprijzen onder druk heeft gezet. Binnen de markt voor commercieel onroerend goed is de leegstand toegenomen en zijn de prijzen gedaald. Het negatieve effect van lagere waarderingen op de vastgoedportefeuille van Delta Lloyd, die wordt gewaardeerd op basis van marktwaarde en tweemaal per jaar opnieuw wordt beoordeeld, bedroeg eind 2013 € 72 miljoen. De totale portefeuille wordt op dit moment gewaardeerd op € 2,7 miljard.


Verslag Raad van Bestuur Voor de woningmarkt gaat S&P voor 2014 uit van een daling van de huizenprijzen met 1%. Als hypotheekverstrekker zagen wij een lichte toename van de betalingsachterstanden binnen onze hypotheekportefeuille. Op de langere termijn zullen de huizenprijzen naar verwachting stabiliseren en zullen huizen betaalbaarder worden naarmate de economie aantrekt. Wij hebben de volgende maatregelen genomen om dit risico te verminderen:  Wij zullen de beleggingen in kantoren en winkelpanden niet uitbreiden en, waar mogelijk, een deel van deze portefeuille verkopen of op zoek gaan naar een andere bestemming.  Wij zijn een pilotproject gestart dat is gericht op preventief beheer van onze hypotheekportefeuille, verbetering van onze systemen en vereenvoudiging van onze processen.  Strengere kredietvoorwaarden om hypotheken met een lager risico aan te trekken.  Een speciaal team om betalingsachterstanden op hypotheken eerder te signaleren en te beheersen.  Periodieke stresstests om de toereikendheid van onze kapitaalpositie in negatieve scenario’s te beoordelen.  Beleid voor bijzondere waardevermindering afstemmen met Delta Lloyd Asset Management. (5) Effect van veranderingen in monetair beleid op financiële markten Veranderingen in het monetair beleid van de Europese Centrale Bank (ECB) en de Amerikaanse Federal Reserve (Fed) kunnen leiden tot onverwachte bewegingen op de financiële markten en financiële verliezen. Zo heeft de kwantitatieve verruiming om de economie te stimuleren geleid tot een historisch lage rente. Dit heeft weer gevolgen gehad voor de aandelen-, valuta- en opkomende markten. Het besluit van de Fed in december 2013 om de kwantitatieve verruiming af te bouwen, kan leiden tot een stijging van de lange rente en andere bewegingen op de kapitaalmarkt. In Europa is de inflatie gedaald tot ver onder de doelstelling, wat voor de ECB in november 2013 aanleiding was om haar belangrijkste tarief te verlagen naar 0,25%, een nieuw laagterecord. Een verdere daling van de inflatie kan uitmonden in deflatie en zal interventie door de ECB noodzakelijk maken. De monetaire divergentie tussen de VS en de eurozone zal in de komende maanden een van de belangrijkste thema’s binnen de vastrentende markten zijn. Dankzij het afdekken van de rentepositie is de balans van Delta Lloyd immuun voor het effect van de afbouw van obligatieaankopen door de Fed, maar dit betekent ook dat wij niet kunnen profiteren van renteverhogingen. Wij passen de volgende risicobeperkende maatregelen toe:  Wij beperken het renterisico door strenge limieten vast te stellen en het risico regelmatig te beoordelen.  Wij optimaliseren ons hedgingbeleid om ons te beschermen tegen het neerwaartse aandelenrisico.  Wij hebben onze positie in illiquide beleggingen vergroot omdat deze minder gevoelig zijn voor marktbewegingen en zorgen voor een goede spreiding binnen de portefeuille.



1.8. Bezoldiging De bezoldiging van de leden van de Raad van Bestuur bestaat uit drie componenten: het basissalaris, een variabele beloning en een pensioenregeling. Bij het bepalen van de beloningsniveaus voor Delta Lloyd Groep is de mediaan van de twee benchmarkgroepen (financiële instellingen en een sectoroverschrijdende groep bedrijven die vergelijkbaar zijn met Delta Lloyd Groep) als uitgangspunt genomen. Nadere bijzonderheden omtrent de bezoldiging van de leden van de Raad van Bestuur, zoals benchmarkgroep, doelstellingen en eerdere regelingen, zijn opgenomen in paragraaf 5.1.7.10. van het Engelstalige jaarverslag. Basissalaris Het basissalaris is in 2013 aangepast op basis van een gemiddelde omrekencomponent vast-variabel van 37%, zoals bepaald door Hay Group ter compensatie van de verlaging van de variabele beloning met 50% die door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders op 23 mei 2013 is vastgesteld. Het basissalaris voor de voorzitter van de Raad van Bestuur is vastgesteld op € 800.000 (2012: € 675.000) en voor de overige leden van de Raad van Bestuur op € 592.500 (2012: € 500.000). Dit is inclusief de vakantiegelduitkering en dertiende maand. Variabele beloning De variabele beloning bestaat uit een voorwaardelijke toekenning die voor 100% in aandelen plaatsvindt. In 2013 is de variabele beloning als percentage van het basissalaris aangepast van 100% naar 50% op ambitieniveau (en van 150% naar 75% op outperformanceniveau). De regeling wordt in meer detail beschreven in paragraaf 5.1.6.31. ‘Employee benefits’ en paragraaf 5.1.7.9. ‘Employee information’ van het Engelstalige jaarverslag. De verantwoordelijkheid voor het bestuur van Delta Lloyd Groep berust bij de Raad van Bestuur als collectief. Om die reden zijn voor de leden van de Raad van Bestuur individuele prestatiedoelstellingen (15%) van toepassing en voor de rest (85%) groepsdoelstellingen. Clawback: Op grond van een clawback-clausule mag variabele beloning tot zes jaar na toekenning worden teruggevorderd. Lockup: Het merendeel van de aandelen (87%) mag pas na afloop van een gesloten periode van vijf jaar worden verhandeld. Ex-post analyse: Gedurende een periode van vijf jaar na toekenning van de variabele beloning wordt een ex-post analyse uitgevoerd om te beoordelen of de oorspronkelijke doelstellingen nog van toepassing zijn. Pensioenregeling De pensioenregeling voor de leden van de Raad van Bestuur is een toegezegd-pensioenregeling en wijkt in bepaalde opzichten af van de pensioenregeling voor medewerkers. Meer informatie is opgenomen in paragraaf 5.1.7.10. van het Engelstalige jaarverslag.



1.9. Kerncijfers Kerncijfers (in miljoenen euro tenzij anders aangegeven) Bruto premie-inkomen Operationele kosten Operationeel resultaat na belastingen en belang derden Resultaat (IFRS) na belastingen en belang derden COR Internal rate of return of new life sales Eigen vermogen (exclusief belang derden) Wettelijke solvabiliteit verzekeringsentiteiten IGD solvabiliteit Groep Group European Embedded Value¹ Life European Embedded Value¹ 1) Exclusief beëindigde en in run-off geplaatste activiteiten

2013 4.709 772 430 168 97,7% 10% 2.621 213% 184% 4.447 4.403

2012 4.651 782 404 -1.495 97,9% 8% 2.306 212% 177% 4.004 4.210

Mutatie 1% -1% 6% n.m. 0pp 2pp 14% 1pp 7pp 11% 5%

1.9.1. Operationele en financiële doelstellingen Operationele en financiële doelstellingen Prestaties Internal rate of return Combined ratio door de hele cyclus Efficiency Operationele kosten (in miljoenen euro) Winstgevendheid Operationeel rendement op eigen vermogen Jaarlijkse groei netto operationeel resultaat Kapitaal IGD solvabiliteit Groep Voorgesteld dividend per gewoon aandeel

Result 2013

Objective 2013

10% 97,7%

≥ 9% ≤ 98%

772

<790

18,6% 6%

8-12% ≥ 3%

184%

>160-175%

1,03

1,03



1.9.2. Tienjarenoverzicht Tienjarenoverzicht¹ In miljoenen euro, tenzij anders aangegeven

2013

2012

2011

2010

2009

2008

2007

2006

2005

2004

Bruto premie-inkomen Leven

3.589

3.555

4.321

3.749

3.642

4.533

4.054

3.146

3.772

3.437

Bruto premie-inkomen Schade

1.428

1.650

1.550

1.479

1.423

1.378

1.251

1.167

1.164

1.133

Bruto premie-inkomen Zorg

-

-

-

-

-

1.563

1.357

1.503

781

834

5.017

5.206

5.872

5.228

5.065

7.474

6.661

5.815

5.717

5.405

Opbrengst uit beleggingen

675

5.769

3.814

3.687

3.200

481

1.905

2.131

3.348

2.407

Overige activiteiten

341

268

247

236

-61

833

444

436

417

364

6.033

11.243

9.933

9.151

8.204

8.788

9.010

8.381

9.481

8.176

178

-1.625

-235

820

-134

150

631

795

236

286

81 -

-129 -

63 -

152 -

137 -

25 -11

247 -31

189 -2

228 31

141 17

Bank Asset Management

-11 54

-75 59

-18 46

-54 118

7 29

-163 13

7 34

26 54

35 46

13 34

Overige Totaal

-60 241

-225 -1.995

-271 -415

-132 904

-163 -124

-190 -177

-80 809

-151 912

-25 552

-52 439

Resultaat voor belastingen

241

-1.995

-415

904

-124

-177

809

912

552

439

Belastingen

-35

530

132

-233

43

24

-22

-152

-120

-98

Nettoresultaat Toe te rekenen aan:

206

-1.465

-283

671

-81

-153

787

759

432

340

168

-1.495

-313

621

-124

-161

745

725

409

327

38 206

30 -1.465

29 -283

50 671

43 -81

8 -153

42 787

34 759

23 432

13 340

2.621

2.306

3.860

4.621

3.892

3.156

4.967

4.523

3.774

2.796

74.862

69.187

65.980

63.244

62.370

59.598

57.084

49.275

Inkomsten

Totaal premie-inkomen

Totaal Resultaat voor belastingen en buitengewone baten en lasten Leven Schade Zorg

Aandeelhouders van Delta Lloyd NV Belang derden Nettoresultaat Totaal aandelenkapitaal en reserves Totaal activa

76.515

79.996

Bedragen in euro Dividend gewone aandelen (in euro's)

1,03

1,03

1,03

1,00

0,50

-

67,68

51,77

31,73

24,01

Aantal gewone aandelen (in miljoenen)

192

177

171

168

166

30

3

3

3

3

-

-

-

-

-

-

18,02

18,02

18,02

18,02

Dividend (preferente aandelen B)


Verslag Raad van Bestuur Dividend (preferente aandelen A) Gemiddeld aantal vaste medewerkers per jaareinde (fte's)²

0,01

0,01

0,01

0,01

0,01

0,24

0,24

0,24

0,24

0,24

5.221

5.431

5.492

6.080

6.343

6.674

6.407

6.446

6.184

6.459

1) De vergelijkende cijfers zijn gebaseerd op de toen geldende richtlijnen voor de jaarverslaggeving. 2) Sinds 2009 wordt het gemiddeld aantal vaste medewerkers op fulltimebasis (FTE) over het boekjaar gerapporteerd.



1.10. Delta Lloyd in 2013 Delta Lloyd heeft in 2013, ondanks volatiele marktomstandigheden, een sterk commercieel en operationeel resultaat geboekt. Het was het eerste jaar van daadwerkelijk herstel sinds het uitbreken van de financiële crisis.

1.10.1. Financiële resultaten

Het operationeel resultaat na belastingen en belang derden was € 430 miljoen (2012: € 404 miljoen), bij een positief onderliggend technisch resultaat voor al onze segmenten: Leven, Schade, Bank en Asset Management. Dit was vooral te danken aan lagere operationele kosten. Het verbeterd technisch resultaat werd gedrukt door een lichte daling van het genormaliseerd beleggingsresultaat (LTIR).

Operationeel resultaat In miljoenen euro Leven Schade Bank Asset Management Overig Operationeel resultaat na belastingen en belang derden Belasting Belang derden Operationeel resultaat voor belastingen en belang derden

2013 322 67 24 45 -27 430 155 34 619

2012 319 54 -11 48 -6 404 147 38 589



1.10.2. Kostenbesparingen Delta Lloyd streeft naar een structurele verlaging van de kosten. De totale operationele kosten bedroegen in 2013 € 772 miljoen, waarmee de doelstelling van een kostenverlaging naar € 790 miljoen in 2013 ruimschoots werd gehaald. De doelstelling voor 2013 was exclusief de kosten van ZA Verzekeringen (ZA) en de intermediaire activiteiten die in 2012 van ABN AMRO Bank werden overgenomen. De behaalde doelstelling voor 2013 omvat echter ook deze kosten. Delta Lloyd heeft sinds 2008 de kosten met 31% verlaagd. Voor 2014 en 2015 hebben wij een nieuwe kostendoelstelling van respectievelijk € 750 miljoen en € 720 miljoen vastgesteld – beide inclusief de kosten van het overgenomen ZA (€ 20 miljoen operationele kosten op jaarbasis). De kostenbesparingen komen onder meer tot stand via maatregelen gericht op vereenvoudiging van onze organisatie en processen, sanering van verouderde systemen en producten en verdere digitalisering.

1.10.3. Eigen vermogen en solvabiliteit getuigen van kracht Het eigen vermogen op basis van marktwaarde steeg met 14% naar € 2,6 miljard ultimo 2013 tegen € 2,3 miljard eind 2012. Deze toename kan worden toegeschreven aan het positief netto IFRS resultaat (€ 168 miljoen), de conversie door Fonds NutsOhra van drie miljoen preferente aandelen A in gewone aandelen (netto effect € 41 miljoen), de uitgifte van vier miljoen gewone aandelen in september (netto effect € 63 miljoen), de positieve impact van € 86 miljoen op de OCIpensioenreserve, een effect van € 63 miljoen op deelnemings- en overige reserves en de negatieve herwaardering van obligaties en aandelen aangehouden voor verkoop (-/- € 38 miljoen). Dit werd gedeeltelijk tenietgedaan door de uitkering van contant dividend van in totaal € 68 miljoen, waarvan € 38 miljoen bestond uit het slotdividend voor 2012 en € 30 miljoen uit het interim dividend voor 2013. De waardering van de verplichtingen is gebaseerd op de Collateralised AAA curve, die 45 basispunten is gestegen op het 10-jaarspunt. De DNB swapcurve, die wordt gebruikt voor de waardebepaling van activa, steeg met ongeveer 63 basispunten. Door de uitbreiding van het eigen vermogen steeg de solvabiliteit onder IFRS van 205% naar 215%. De kapitaalpositie van Delta Lloyd Groep bleef met een percentage ‘hard’ kapitaal (eigen vermogen exclusief onder meer goodwill en acquired value of in-force business) van 87% van hoge kwaliteit (2012: 84%). De toename kan worden toegeschreven aan een bijzondere waardevermindering van


Verslag Raad van Bestuur goodwill (Cyrte en het label Nagelmackers in België). Op basis van de binnen de verzekeringssector gangbare, meer conventionele waarderingsmethoden zou het eigen vermogen per 31 december 2013 zijn uitgekomen op € 3,5 miljard (2012: € 3,3 miljard) Het IFRS resultaat na belastingen en belang derden bedroeg € 168 miljoen (2012: € -1.495 miljoen). Dit weerspiegelt het kapitaal dat onderliggend werd gegenereerd door verbeterde technisch resultaten en een stabiele running yield. Hier stonden echter een pensioenlast en marktschommelingen in onze vastrentende en aandelenportefeuille tegenover. In 2013 leidden marktschommelingen tot een daling van de waarde van de activa met € 1,8 miljard. Delta Lloyd Groep bepaalt de waarde van de verplichtingen met behulp van de Collateralised AAA curve, waarbij de AAA curve (Delta Lloyd Levensverzekering) en de swapcurve (overige entiteiten) van de Europese Centrale Bank worden gebruikt voor het berekenen van de Liability Adequacy Test (LAT). De totale LAT-marge is verbeterd. Bovendien is het beschikbaar kapitaal (IGD) toegenomen in lijn met het eigen vermogen onder IFRS. De IGD solvabiliteit van de groep nam toe van 177% eind 2012 naar 184% eind 2013. Deze stijging was te danken aan positieve verzekerings- en beleggingsresultaten en de conversie van preferente aandelen en is inclusief het negatieve effect van 19 procentpunt van de afwaardering van Franse staatsobligaties. Dit negatieve effect werd ruimschoots gecompenseerd door het operationeel genereren van kapitaal en de positieve ontwikkeling van de spread in het tweede halfjaar. De wettelijke solvabiliteit van de onder toezicht staande verzekeringsentiteiten bedroeg 213% eind 2013 (2012: 212%). De wettelijke solvabiliteit van Delta Lloyd Levensverzekering bleef stabiel op 227% (2012: 227%). De BIS ratio van Delta Lloyd Bank Nederland en Delta Lloyd Bank België is verbeterd naar respectievelijk 19,6% (2012: 12,3%) en 13,7% (2012: 12,0%). De verbetering van de BIS ratio in Nederland was vooral te danken aan de afname van als risicovol geclassificeerde beleggingen.

Ratio's per jaarultimo Wettelijke (IGD) solvabiliteit Wettelijke solvabiliteit verzekeringsentiteiten BIS ratio Bank Nederland BIS ratio Bank België

2013 184% 213% 19,6% 13,7%

2012 177% 212% 12,3% 12,0%

1.10.4. Belangrijkste ontwikkelingen Het herstel van Delta Lloyd in 2013 kwam niet alleen tot uiting in onze financiële resultaten, maar ook in de toegenomen waardering van onze klanten voor onze producten en diensten. Dit werd onderstreept door de betere klanttevredenheidscores voor al onze labels. Voor het levenbedrijf was 2013 een uitzonderlijk goed jaar. In dit segment hebben wij ons marktleiderschap in new business geprolongeerd en onze vooraanstaande positie op het gebied van pensioenen versterkt. Ook ons marktaandeel in schadeverzekeringen en hypotheken hebben wij kunnen vergroten. Wij hebben onze


Verslag Raad van Bestuur solide kapitaalpositie versterkt, onze kosten verlaagd en onze positie in België verstevigd door de overname van ZA Verzekeringen en het besluit om de Belgische bankactiviteiten te verkopen, zodat wij ons daar kunnen concentreren op levensverzekeringen en pensioenen. In januari 2013 verkocht Aviva het resterend belang in Delta Lloyd, waardoor de free float is toegenomen tot ruim 99%, en kregen wij een cross-listing op NYSE Euronext Brussel, waar Delta Lloyd is opgenomen in de BEL-20 index. Onze prestaties zijn bekroond met de aankondiging dat Delta Lloyd vanaf 24 maart 2014 wordt opgenomen in de Amsterdamse AEX-hoofdindex.

1.10.4.1. Marktomstandigheden – Een jaar van contrasten Na verscheidene jaren van turbulentie op de financiële markten en aanhoudende economische problemen manifesteerde zich in 2013 een terugkeer naar voorzichtig optimisme. De economische bedrijvigheid in de eurozone stagneerde het grootste deel van het jaar doordat overheden verder bezuinigden. Dit drukte het consumentenvertrouwen en leidde ertoe dat de bestedingen zich negatief ontwikkelden. Halverwege het jaar begon het sentiment echter om te slaan. Probleemlanden zoals Spanje, Ierland en zelfs Griekenland begonnen meevallende economische cijfers te publiceren en de Europese Unie versoepelde de normen voor het begrotingstekort. Mede dankzij deze ontwikkelingen stabiliseerde de Nederlandse economie, die in zowel het derde als vierde kwartaal groeide. Hiermee kwam een eind aan de reeks van zeven opeenvolgende kwartalen met negatieve groei. Dit herstel in onze belangrijke thuismarkt betekende een positieve ontwikkeling voor Delta Lloyd. Naarmate het consumentenvertrouwen terugkeerde, begon de kwakkelende huizenmarkt aan te trekken, wat ons hielp om onze positie binnen de groeiende hypotheekmarkt te versterken. Ook verbeterde het beleggerssentiment ten aanzien van de eurozone, wat bijdroeg aan een stijging van de aandelenkoersen. De Europese aandelenmarkten liepen gedurende 2013 gestaag op en de Amsterdamse AEX-index sloot het jaar af met een winst van 17,3%. De rente op staats- en bedrijfsobligaties bleef op een historisch laagtepunt doordat beleggers hun ‘zoektocht naar rendement’ voortzetten. Er waren het afgelopen jaar ook enkele tegenvallers, waaronder de nationalisatie van de Nederlandse bankverzekeraar SNS Reaal en de verlaging van de rating voor Franse staatsobligaties door Fitch, waardoor de vrees ontstond dat de crisis zou overslaan naar Frankrijk. De afwaardering halverwege het jaar had een aanzienlijke impact op Delta Lloyd omdat wij onze wettelijke solvabiliteit vaststellen op basis van de AAA curve van de Europese Centrale Bank. Doordat Frankrijk na de verlaging van de rating uit de curve werd verwijderd, daalde onze solvabiliteit met 19 procentpunt. De operationele kapitaalontwikkeling en de ontwikkeling van de spread zijn sindsdien echter verbeterd en dit heeft het effect van de afwaardering ruimschoots gecompenseerd.

1.10.4.2. Regelgeving De regelgeving voor de financiële sector is sinds de financiële crisis drastisch veranderd. Financiële instellingen worden steeds meer gevolgd door toezichthoudende instanties en ook de politiek scherpt


Verslag Raad van Bestuur de regels voor de sector aan. Dit is begrijpelijk want de gebeurtenissen in de crisisjaren hebben het vertrouwen in financiële instellingen ondermijnd. Het aanpassen aan de toenemende regelgeving plaatst financiële dienstverleners echter voor steeds grotere problemen. De Nederlandse overheid heeft bijvoorbeeld per 1 januari 2014 nieuwe kortlopende solvabiliteitsregels voor de lokale verzekeringssector ingevoerd. Deze zogenoemde Solvency 1.5 regels gelden in Nederland totdat de nieuwe Solvency II richtlijn van de Europese Unie in 2016 van kracht wordt. Wij moeten ons houden aan deze wetgeving en ons tegelijkertijd voorbereiden op de nieuwe regels.

1.10.4.3. Klantbelang centraal Klanten willen eenvoudige en transparante producten tegen een concurrerende prijs. Delta Lloyd wil volledig open en transparant zijn over haar producten. Onze klanten komen op de eerste plaats en bij elk product dat wij ontwikkelen – en ook wanneer wij kijken naar onze bestaande producten – vragen wij onszelf af: wat levert dit op voor onze klanten? Is dit in hun belang? Deze transparantie en klantgerichtheid zijn essentieel voor een financiële dienstverlener zoals Delta Lloyd. Het is een manier om het vertrouwen van het publiek in de financiële sector te herstellen. Klanten hebben een weinig positief beeld van banken en verzekeraars. Het terugwinnen van hun vertrouwen is een lang en traag proces. Een absolute vereiste is dat wij doen wat wij beloven. Wij moeten in de schoenen van de klant gaan staan, reageren op hun feedback, gedegen advies geven en kostenefficiënte, nuttige, veilige en begrijpelijke producten bieden. Dat is de basis voor ons programma Klantbelang Centraal. In de afgelopen jaren hebben wij onze organisatie, processen, systemen en communicatie vereenvoudigd om het voor onze (potentiële) klanten gemakkelijker te maken producten van Delta Lloyd te vinden, te kopen, te gebruiken en te begrijpen. Tegelijkertijd hebben wij de kosten verlaagd en onze marges geoptimaliseerd. Dankzij deze verbeterde dienstverlening is de tevredenheid van onze klanten in 2013 toegenomen. Dit wordt bevestigd door de hogere klanttevredenheidscores voor onze Nederlandse labels. Meer informatie over de klanttevredenheidscores is te vinden in paragraaf 4.2.3. van het Engelstalige jaarverslag. Nieuwe IT-systemen en een sterk account management hebben ook bijgedragen aan de verbetering van de dienstverlening, waardoor Delta Lloyd in het Nationaal Performance Onderzoek Pensioenverzekeraars van IG&H onder onafhankelijke financieel adviseurs opnieuw de eerste plaats behaalde. Wij werken er hard aan om het thema Klantbelang Centraal te integreren in alles wat wij doen. Dit is een langetermijndoelstelling en een proces dat de continue inzet van elke medewerker binnen elk deel van onze organisatie vereist. Het begint aan de top, bij onze Raad van Bestuur. Onze medewerkers hebben het programma Klantbelang Centraal omarmd en uit onze jaarlijkse enquête onder medewerkers blijkt dat zij gestimuleerd worden doordat de klant op de eerste plaats wordt gesteld. Medewerkers nemen bijvoorbeeld enthousiast deel aan onze interne wedstrijd om de


Verslag Raad van Bestuur TaalBokaal, die wordt uitgereikt aan degene die de duidelijkste en meest begrijpelijke brief aan klanten schrijft. Ondanks onze inspanningen om klanten zo goed mogelijk te bedienen, is er altijd ruimte voor verbetering. Het Keurmerk Klantgericht Verzekeren voor de labels Delta Lloyd en OHRA werd afgelopen jaar opnieuw beoordeeld. Dit keurmerk wordt toegekend door de Stichting Toetsing Verzekeraars, een onafhankelijke stichting die zich inspant om het vertrouwen van de consument in de Nederlandse verzekeringssector te verbeteren. De twee labels slaagden niet voor de eerste toets, omdat er niet snel genoeg werd gereageerd op vragen die via e-mail door klanten worden gesteld. Uit onderzoek bleek vervolgens dat dit een work flow probleem betrof. Inmiddels is dit probleem verholpen en hebben zowel Delta Lloyd als OHRA het keurmerk behouden. De labels Erasmus en ABN AMRO Verzekeringen behielden in 2013 ook het keurmerk.

1.10.5. Segmenten Delta Lloyd Groep is onderverdeeld in vijf segmenten: leven, schade, asset management, bank en overige activiteiten. Deze segmenten leveren hun producten en diensten op basis van onze multibrand, multi-channel strategie. Dit betekent dat wij afhankelijk van de uiteenlopende behoeften van onze klanten verschillende producten en prijsstrategieën aanbieden, via diverse distributiekanalen en merken. Voor meer informatie over onze merken en positionering verwijzen wij naar paragraaf 1.5.2. Het jaar 2013 was in commercieel opzicht succesvol: al onze bedrijfssegmenten boekten een operationele winst tegen de achtergrond van een volatiel marktklimaat.

1.10.5.1. Leven Leven is het grootste segment van Delta Lloyd en vormt de motor voor onze winstgevendheid. Dit bleek ook in 2013 het geval te zijn en bevestigde opnieuw onze sterke positie op de markt voor de levensverzekerings- en pensioenmarkt. In 2013 hebben wij ons marktleiderschap in nieuwe levensverzekeringen in Nederland geprolongeerd en hebben wij ons marktaandeel in nieuwe periodieke levenpremies ruimschoots verdubbeld. Ook hebben wij een aantal grote nieuwe contracten binnengehaald. Zeven grote pensioencontracten in Nederland, met een totale koopsompremie van € 799 miljoen, brachten de totale nieuwe koopsompremies voor Nederland en België in 2013 op € 1,7 miljard. De nieuwe periodieke premies stegen met 14% naar € 257 miljoen (2012: € 225 miljoen). Het nieuwe jaarlijkse premie-inkomen (New Annualised Premium Income – NAPI) was 8% hoger op € 431 miljoen (2012: € 401 miljoen). Deze positieve ontwikkeling was mede te danken aan het feit dat wij in het Nationaal Performance Onderzoek Pensioenverzekeraars van consultancybureau IG&H opnieuw als eerste eindigden. In combinatie met nieuwe producten en online diensten, een sterke groei van de jaarpremies en betere marges zorgde dit voor een toename van het netto operationeel resultaat met 1% naar € 322 miljoen. Bovendien beschikken wij over een gezonde pijplijn. De wettelijke solvabiliteit van Delta Lloyd


Verslag Raad van Bestuur Levensverzekering bleef stabiel op 227%. Meer informatie over de solvabiliteit van Delta Lloyd in 2013 is te vinden in paragraaf 1.10.3.

Segment Leven per land 2013 in miljoenen euro Bruto premie-inkomen Operationeel restultaat na belastingen en belang derden Resultaat na belastingen en belang derden

Nederland 2.541,1 257,2 -25,6

België 788,6 55,4 157,5

Duitsland 259,5 9,7 11,8

Totaal 3.589,2 322,2 143,7

Nederland 2.427,4 276,7 -1.068,2

België 838,8 34,2 -122,9

Duitsland 289,1 8,6 16,5

Totaal 3.555,2 319,5 -1.174,7

Segment Leven per land 2012 in miljoenen euro Bruto premie-inkomen Operationeel restultaat na belastingen en belang derden Resultaat na belastingen en belang derden

Pensioenen Voor de pensioensector in Nederland was 2013 een turbulent jaar. Tegen het einde van het jaar nam de onzekerheid echter af nadat de regering het pensioenakkoord sloot met de sociale partners en de dekkingsgraad van pensioenfondsen was verbeterd. De overheid besloot ook af te zien van de invoering van algemene pensioeninstellingen (API’s) – een soort grensoverschrijdend pensioenfonds – en in plaats daarvan de mogelijkheden te onderzoeken voor het opzetten van een multipensioenfonds om de samenwerking tussen pensioenfondsen te vereenvoudigen. De details van dit multi-pensioenfonds zullen in 2014 worden uitgewerkt. BeFrank Voor BeFrank, onze premiepensioeninstelling (PPI) joint venture met BinckBank, was 2013 opnieuw een succesvol jaar. Ondanks hevige concurrentie in Nederland is de portefeuille met beschikbarepremieregelingen gegroeid en zijn er nieuwe contracten afgesloten. Er zijn nu negen PPI’s actief op de Nederlandse markt. In 2013 nam BeFrank de portefeuille van ‘De Goudse PPI’ over. De pensioenregelingen van BeFrank tellen inmiddels ruim 25.000 deelnemers, die werkzaam zijn bij meer dan 200 werkgevers. België In België groeide Delta Lloyd in 2013 sneller dan de markt en hebben wij ons marktaandeel vergroot. Het bruto premie-inkomen in België was echter 6% lager dan in het voorgaande jaar door de lage rentestand en de verhoging van de belasting op levensverzekeringspremies. In december hebben wij de overname afgerond van ZA Verzekeringen (ZA), een in Antwerpen gevestigde specialist op het gebied van overlijdensrisicoverzekeringen. De producten die ZA aanbiedt, sluiten goed aan bij onze strategische focus in België op bescherming (overlijden en invaliditeit) en pensioenen. ZA beschikt over een omvangrijk distributienetwerk, waarvan wij gebruik kunnen maken om onze Delta Lloyd producten te verkopen. De acquisitie past binnen onze strategie om op de Belgische markt voor levens- en pensioenverzekeringen uit te groeien tot een toonaangevende speler.


Verslag Raad van Bestuur Wij hebben in 2013 ons kostenefficiencyprogramma uitgebreid naar België. Dit past bij de lokale marktontwikkelingen, die op een aantal punten achterlopen op de ontwikkelingen in Nederland. Nieuwe wetgeving in België om klanten te beschermen dwingt verzekeraars tot grotere transparantie. Dit betekent dat zij ook transparanter moeten zijn over de vergoedingen aan tussenpersonen, met goedkopere verzekeringspolissen als resultaat. Duitsland De onderdelen van Delta Lloyd in Duitsland bevinden zich nog steeds in run-off en hebben geen commerciële activiteiten ondernomen. De Duitse bedrijfsonderdelen waren in 2013 wel winstgevend.

Bruto premie-inkomen Leven - Nederland in miljoenen euro Collectieve polissen Traditioneel Koopsompremies Jaarpremies Herverzekeringspremies Totaal collectieve polissen - traditioneel Unit linked Koopsompremies Jaarpremies Totaal collectieve polissen - unit linked Individuele polissen Traditioneel Koopsompremies Jaarpremies Herverzekeringspremies Totaal individuele polissen - traditioneel Unit linked Koopsompremies Jaarpremies Totaal individuele polissen - unit linked Total

2013

2012

870,4 265,2 5,1 1.140,7

546,0 199,5 -0,6 744,9

85,8 360,1 445,9

86,3 333,4 419,6

342,1 199,4 0,5 542,0

593,7 183,7 3,4 780,8

33,0 379,6 412,5 2.541,1

44,0 438,0 482,0 2.427,4


Verslag Raad van Bestuur Bruto premie-inkomen Leven - België in miljoenen euro Collectieve polissen Traditioneel Koopsompremies Jaarpremies Total group policies - traditional Unit linked Koopsompremies Jaarpremies Total group policies - unit linked Individuele polissen Traditioneel Koopsompremies Jaarpremies Herverzekeringspremies Total individual policies - traditional Unit linked Koopsompremies Jaarpremies Total individual policies - unit linked Total

2013

2012

202,3 271,3 473,6

150,8 248,8 399,6

0,1 0,4 0,6

0,2 0,5 0,6

145,1 96,5 25,0 266,6

308,1 88,4 27,9 424,4

41,2 6,7 47,9 788,6

9,7 4,3 14,1 838,8

1.10.5.2. Schade Voor het segment Schade was 2013 een turbulent jaar. Het moeilijke economische klimaat eiste zijn tol op zowel de zakelijke als de particuliere verzekeringsmarkt en met name voor woning-, auto- en transportverzekeringen. Toch bleef het bruto premie-inkomen stabiel op € 1,4 miljard en verbeterde de winstgevendheid. Dit was grotendeels te danken aan de voortzetting van een programma gericht op het intensiveren van de claimbeheersing en aan tariefaanpassingen en kostenbesparingen.

Schade In miljoenen euro Bruto premie-inkomen¹ Operationeel resultaat na belastingen en belang derden Resultaat na belastingen en belang derden

2013 1.379,6 66,8 45,9

2012 1.385,4 53,9 -121,6

1) Exclusief beëindigde en in run-off geplaatste activiteiten

De COR (combined ratio, exclusief beëindigde en in run-off geplaatste activiteiten) ontwikkelde zich volgens planning en bedroeg 97,7% (2012: 97,9%). Het programma, gericht op structurele verbetering van de winstgevendheid op de lange termijn door middel van een intensiever claimbeheer, tariefaanpassingen en kostenbesparingen, is voortgezet. Een zware storm in oktober 2013 leidde tot € 18 miljoen aan schadeclaims. Daarnaast werd ons onderliggende resultaat gedrukt door grotere verplichtingen en hogere kosten binnen de WGA ER markt (‘Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten - Eigen Risico’). Wij denken niet dat deze markt op de lange termijn winstgevend zal zijn en hebben in maart 2013 aangekondigd dat wij ons geleidelijk uit deze markt zullen terugtrekken. Daarnaast kondigde wij een verhoging van de premies voor WGA ER per 1 Delta Lloyd Groep Samenvatting 2013 43

Verslag Raad van Bestuur januari 2014 aan. In reactie op dit besluit hebben vier klanten een kort geding tegen ons aangespannen om de verhoging tegen te houden. De rechter heeft hen in het gelijkgesteld. Zie onze case study ‘Learning from our mistakes’ in paragraaf 1.13.9. van het Engelstalige jaarverslag. Een kwestie uit 2012 die nog speelde, betrof de in 2009 gestarte internationale scheepvaartportefeuille. In 2012 is besloten om deze activiteit te beëindigen en de portefeuille is in run-off geplaatst. De resterende verliezen zijn in lijn met de verwachtingen en nemen snel af.

1.10.5.3. Bank Het banksegment heeft een goed jaar achter de rug en boekte een hoger netto operationeel resultaat binnen een moeilijke, maar zich langzaam herstellende markt. Na jaren van achteruitgang trok de Nederlandse hypotheekmarkt in de tweede helft van 2013 aan. Delta Lloyd heeft haar aandeel in deze markt uitgebreid dankzij een concurrerend nieuw product, waarmee 85% meer nieuwe hypotheken met een waarde van € 952 miljoen werden aangetrokken. Onder het nieuwe tariefsysteem wordt voor hypotheken met een laag risico en een lagere loan-to-market value (hypotheekbedrag ten opzichte van de marktwaarde van de woning in plaats van de aankoopprijs) een lagere rente berekend. Bijna de helft van de hypotheken in onze Nederlandse portefeuille heeft een Nationale Hypotheek Garantie.

Bank In miljoenen euro Nieuwe Hypotheekproductie Spaartegoeden (exclusief 'banksparen') Saldi 'banksparen' Operationeel resultaat na belastingen en belang derden Resultaat na belastingen en belang derden

2013 1.294,8 5.157,1 1.978,0 23,6 -13,8

2012 683,0 5.577,0 1.789,0 -11,1 -60,6

In België verdubbelde de hypotheekproductie naar € 343 miljoen. De marges stonden echter onder druk door hevige concurrentie en de tendens in de Belgische markt om leningen volledig of gedeeltelijk vervroegd af te lossen. De spaartegoeden in België en Nederland daalden met 8% tot € 5,2 miljard. Dit hield hoofdzakelijk verband met het besluit van Delta Lloyd Bank om de rentetarieven te verlagen en de marges te verbeteren. De vraag naar producten voor banksparen in Nederland nam toe; het saldo banksparen steeg naar € 2,0 miljard bij verbeterde marges. Wij hebben besloten onze bankactiviteiten in België te verkopen en ons meer te richten op verzekeringen. Hoewel wij verzekeringsproducten verkopen via de bank, hoeft die niet ons eigendom te zijn; een distributiecontract is voldoende. De voorgenomen verkoop zal kapitaal vrijmaken dat wij kunnen gebruiken voor strategische investeringen.



1.10.5.4. Asset Management Het segment Asset Management heeft goede voortgang geboekt in een lastig jaar, dat werd gekenmerkt door de lage rente en de aanhoudende onzekerheid in de eurozone. De verbetering van het marktsentiment zorgde voor veel belangstelling voor onze retailfondsen en ook onze institutionele mandaten groeiden. Dit vertaalde zich in een inleg van € 757 miljoen (2012: € 12 miljoen).

Asset Management In miljoenen euro Totaal beheerd vermogen Inleg retailfondsen en institutionele mandaten Operationeel resultaat na belastingen en belang derden Resultaat na belastingen en belang derden

2013 77.726,8 757,0 44,9 40,0

2012 78.972,8 12,0 47,9 43,9

Het beheerd vermogen nam af met 2% naar € 78 miljard, hoofdzakelijk door een daling van de marktwaarde van vastrentende beleggingen en de splitsing van onze beleggingsmaatschappij Cyrte in twee aparte entiteiten: Cyrte Investments en Dasym Investment Strategies. Cyrte is volledig eigendom van Delta Lloyd en richt zich op beleggingen in beursgenoteerde bedrijven in de sector technologie, media en telecom via Cyrte Africa Fund, Cyrte Global Fund en Cyrte Latam Fund. Delta Lloyd en Dasym blijven in specifieke gevallen op het gebied van beleggingen samenwerken. Het netto operationeel resultaat van Asset Management daalde met 6% naar € 45 miljoen (2012: € 48 miljoen) door lagere ontvangen vergoedingen en het moeilijke bedrijfsklimaat. Het rendement op zowel de aandelenportefeuille voor eigen risico als de vastrentende portefeuille bleef achter bij de benchmark als gevolg van de koersperformance van individuele aandelen, waaronder Imtech, en een lagere exposure op Zuid-Europese overheidsobligaties in vergelijking met de benchmark. Een positieve ontwikkeling voor ons was de verandering in het sentiment ten aanzien van de eurozone. Omdat de vooruitzichten hier en voor de VS beter lijken, kunnen wij onze risicobereidheid opnieuw bekijken en een meer offensieve beleggingsstrategie gaan volgen. Anderzijds worden wij in onze beleggingskeuzes beperkt door op handen zijnde veranderingen in wet- en regelgeving, met name de invoering van Solvency II. Aangezien de marges al onder druk staan, staan wij voor de uitdaging om het rendement te optimaliseren binnen het kader van deze nieuwe regels. Hoewel wij begrijpen waarom de regelgeving moet worden aangescherpt, maakt dit het voor ons wel moeilijker om ons te onderscheiden als vermogensbeheerder die een goed rendement op lange termijn realiseert. Met onze beleggingsbeslissingen passen wij ons risicoprofiel aan en verminderen wij het belang in aandelen ten gunste van hypotheken. In Nederland bestaat een groot deel van de hypotheekportefeuille uit hypotheken met NHG-garantie. Dit waarborgt een aantrekkelijk rendement bij een relatief laag risico. In maart nam Delta Lloyd het mezzaninefonds Oyens & Van Eeghen over. Dit fonds verschaft leningen aan kleine en middelgrote ondernemingen. Het helpen financieren van Nederlandse Delta Lloyd Groep Samenvatting 2013 45

Verslag Raad van Bestuur ondernemers past bij onze strategie van maatschappelijk verantwoord beleggen. Voor meer informatie over onze strategie van maatschappelijk verantwoord beleggen verwijzen wij naar onze case study ‘Financial return and social rewards’ in paragraaf 1.13.5. van het Engelstalige jaarverslag. In april riep Morningstar Delta Lloyd voor de derde keer in vijf jaar uit tot ‘Best Fund House Specialist Fixed Income’. Ook ontvingen wij in België twee onderscheidingen van Morningstar en werden twee fondsen die wij beheren voor Triodos, door Morningstar bekroond. Dit onderstreept onze expertise op het gebied van kapitaalmarkten.

1.10.5.5. Overige Het segment Overige Activiteiten bestaat met name uit holding (overhead) kosten, rentelasten en het resultaat van Amstelhuys, de run-off zorgbedrijven en het resultaat van de onder onze labels verkochte zorgverzekeringen.

Overige in miljoenen euro Operationeel resultaat na belastingen en belang derden Resultaat na belastingen en belang derden

2013 -27,5 -47,4

2012 -6,1 -182,0

Het IFRS resultaat verbeterde sterk, vooral dankzij een positief resultaat voor Amstelhuys. Het netto operationeel resultaat was in 2013 lager: € -27 miljoen (2012: € -6 miljoen) als gevolg van een hogere pensioenlast en pensioenkosten. In 2012 was er sprake van een eenmalige vrijval (€ 13 miljoen) van de run-off voorziening voor de zorgbedrijven. De onder onze labels verkochte zorgverzekeringen leverden een positieve bijdrage (€ 30 miljoen, 2012: € 16 miljoen) dankzij een succesvolle campagne en goede marges.



1.10.6. Duurzaamheid De duurzaamheidsagenda van Delta Lloyd rust op vijf pijlers: klantbelang, integriteit, maatschappelijke betrokkenheid, goed werkgeverschap en het milieu. Ook in 2013 hebben wij weer maatregelen genomen om ervoor te zorgen dat bij zakelijke beslissingen rekening wordt gehouden met duurzaamheidskwesties. Wij hebben het werkterrein van de Adviesraad (ons overlegorgaan voor externe belanghebbenden) bijvoorbeeld vergroot: de raad bespreekt nu ook strategische zaken die onze onderneming en de sector raken. Zo kunnen wij de feedback van externe partijen bij onze strategische besluitvorming betrekken. Daarnaast is intern een ESG-commissie ingesteld, die controleert in hoeverre de doelstellingen voor elk van de vijf pijlers worden bereikt. En om onze focus op zaken als verantwoord beleggen en de toeleveringsketen te versterken, behandelt de commissie, die wordt voorgezeten door onze CSR-manager, ook dit soort onderwerpen. Dat wij ons intensief bezighouden met maatschappelijk verantwoord ondernemen, wordt ook extern onderkend. RobecoSAM heeft Delta Lloyd bijvoorbeeld opgenomen in zijn Jaarboek 2013, dat per bedrijfstak een overzicht geeft van de meest duurzame bedrijven wereldwijd. Een bedrijf moet tot de duurzaamste 15% van zijn sector behoren om te worden opgenomen. In een rapport van Sustainalytics over duurzaamheidsprestaties eindigde Delta Lloyd in 2013 als tweede van 141 verzekeraars wereldwijd. Delta Lloyd heeft de ambitie om opgenomen te worden in de Dow Jones Sustainability Index (DJSI). In 2013 leverde de beoordeling voor de DJSI opnieuw een goede score van 75 punten op voor Delta Lloyd, net boven de toelatingsdrempel van 74 punten, maar door onze status van nieuwkomer bleef opname nog een jaar buiten bereik. Wij blijven proberen aan de criteria van de DJSI te voldoen, onder andere door verder te gaan met de ontwikkeling van veelomvattende financiële initiatieven voor kredietverlening aan het middenen kleinbedrijf (mkb). Naar aanleiding van de bevindingen van de commissie Hoek in juli 2013 heeft Delta Lloyd in 2013 met acht andere Nederlandse verzekeraars een fonds in het leven geroepen voor kredietverlening aan het mkb. De commissie onder leiding van Niek Hoek, bestuursvoorzitter van Delta Lloyd, had van de Nederlandse regering de opdracht gekregen onderzoek te doen naar de financiering van het mkb na de financiële crisis. Zie ook onze case study ‘Helping small businesses make a big impact’ in paragraaf 1.13.2. van het Engelstalige jaarverslag.

1.10.7. Onze medewerkers Om uitstekende producten en diensten te kunnen leveren en aan de wensen van onze klanten tegemoet te komen, vertrouwen wij op de inzet en de professionaliteit van onze medewerkers. In ruil daarvoor proberen wij onze medewerkers een veilige en stimulerende werkomgeving te bieden, waarin zij zich gewaardeerd voelen en goed kunnen presteren. In 2013 zijn wij diverse nieuwe initiatieven gestart om de kennis en vaardigheden van onze medewerkers verder te vergroten. Zo hebben wij een HR Resource Centre opgezet, dat medewerkers actief informeert over nieuwe functies binnen Delta Lloyd en over mogelijkheden om hun


Verslag Raad van Bestuur vaardigheden verder te ontwikkelen. Het centrum coördineert ook programma’s die medewerkers helpen om werk en privé in balans te houden. Diversiteit, zowel naar geslacht als naar culturele achtergrond, heeft een positief effect op de werksfeer en verbetert het innovatievermogen en daarmee ook de resultaten. Diversiteit is daarom een kritische prestatie-indicator (KPI) voor onze Raad van Bestuur. Onze initiatieven om de diversiteit te vergroten zijn beschreven in paragraaf 4.5.7. van het Engelstalige jaarverslag. Delta Lloyd streeft naar een zodanige verdeling dat vrouwen minstens 30% van de leidinggevende functies (Raad van Bestuur en de twee managementlagen direct daaronder, namelijk directeuren en managers) bekleden. In 2013 haalde Delta Lloyd dit criterium niet. Het percentage vrouwelijke directeuren steeg naar 24% (2012: 23%) terwijl het percentage vrouwelijke managers daalde naar 26% (2012: 28%). De belangrijkste redenen voor deze daling waren de promotie van enkele vrouwelijke managers tot directeur en het vertrek van vrouwelijke managers zonder dat zij werden opgevolgd door een vrouw. De specifieke doelstellingen voor 2015 zijn gesteld op 35% vrouwelijke managers, 25% vrouwelijke directeuren en ten minste één vrouwelijk lid van de Raad van Bestuur. Om deze doelstellingen te verwezenlijken, is een diversiteitsraad opgezet en hebben managers en directeuren doelstellingen gekregen om de diversiteit onder hun medewerkers vergroten. Verder wordt geprobeerd vrouwelijk talent warm te maken voor het Management Development programma en teamleider te worden. Zo willen wij de basis leggen voor een goede man-vrouwverhouding in de toekomst. Delta Lloyd heeft ook het Charter Talent naar de Top ondertekend. In 2014 volgt Ingrid de Graaf Paul Medendorp op als lid van de Raad van Bestuur, die dan voor 25% uit vrouwen bestaat. Het netwerk Divers Talent heeft zich in 2013 ingezet voor de oprichting van een nieuw platform dat de ontwikkeling van multiculturele medewerkers bij zes grote Nederlandse bedrijven moet gaan bundelen en verbeteren. Het platform heet Agora en is in januari 2014 van start gegaan. Uit onze jaarlijkse medewerkersenquête blijkt dat hun betrokkenheid in 2013 is toegenomen van 92% naar 95%. Onze medewerkers zijn gemotiveerd en hebben aangegeven meer betrokken te willen worden bij de ontwikkeling van het bedrijf. Wij gaan daarom bij de strategiebesprekingen in 2014 medewerkers om inbreng vragen, zodat ze een bijdrage kunnen leveren aan de toekomst van Delta Lloyd.

Aantal medewerkers Eindstand FTE per einde jaar. Vaste medewerkers met dienstverband Tijdelijke medewerkers Totaal

2013 5.182 606 5.788

2012 5.276 508 5.784

Mutatie -2% 19% 0,1%



1.11. Embedded value De embedded value (EV) geeft inzicht in de ontwikkeling van het levensverzekeringsbedrijf, de belangrijkste activiteit van Delta Lloyd Groep. Een gedetailleerde uitleg met een overzicht van de resultaten is te vinden op de website van Delta Lloyd Groep in het rapport ‘Delta Lloyd Group Embedded Value 2013’. De European Embedded Value (EEV) is een waardering van het levensverzekeringsbedrijf die rekening houdt met risico’s die inherent zijn aan het verzekeringsbedrijf. Hierbij wordt ook gekeken naar verschillen in het economische risico van de diverse portefeuilles en worden niet-financiële risico’s, zoals verzekerings- en operationele risico’s en niet af te dekken financiële risico’s, in aanmerking genomen. De EEV bestaat uit de marktwaarde van het vrije eigen vermogen (net worth) en de contante waarde van de verwachte toekomstige resultaten van de levensverzekeringsportefeuille zelf (value in force). Hierbij kijkt Delta Lloyd Groep gedetailleerd naar de verwachte toekomstige opbrengsten van de verzekerings- en beleggingsportefeuilles en naar de operationele en economische omstandigheden waaronder deze opbrengsten tot stand komen. Zo maken wij specifieke aannames voor beleggingsrendementen voor bijvoorbeeld obligaties, aandelen en vastgoed, maar ook voor economische grootheden zoals de rentestand en de inflatie. Wij bepalen de EEV voor de bestaande portefeuille, maar ook voor de nieuwe levenproductie in het verslagjaar (New Business Value – NBV). De ontwikkeling van de embedded value geeft een goed inzicht in de componenten die van invloed zijn op het jaarresultaat, inclusief beleggings- en economische omstandigheden. Voor EV-rapportagedoeleinden maken wij onderscheid tussen ‘covered business’, waarvoor wij de EV-methodiek hanteren, en ‘non-covered business’, die op vermogensbasis volgens IFRS wordt gerapporteerd. Onder ‘non-covered business’ vallen de segmenten schade, bank en asset management, alsook Delta Lloyd Duitsland en de activiteiten op holdingniveau. De embedded value van het segment leven wordt aangeduid als Life EV. Analyse van wijzigingen in embedded value De tabel hieronder toont de ontwikkeling van de Life EV.

Ontwikkeling embedded value (in miljoenen euro) Life EV aan het begin van de periode Operationele inkomsten (LEOR) Waarde nieuwe productie Overige operationele inkomsten Totaal operationele inkomsten (LEOR) Economische variantie Kapitaal(her)allocatie Life EV per 31 december

2013 4.210

2012 4.890

77 203 280 70 -158 4.403

57 285 342 -648 -374 4.210


Verslag Raad van Bestuur De Life EV steeg in 2013 met 5% (€ 193 miljoen) naar € 4,4 miljard. Deze stijging was vooral te danken aan de positieve effecten van verbeterde omstandigheden voor beleggingsrendement die bijdroeg aan de positieve operationele inkomsten, waaronder een steeds winstgevender nieuwe productie. Zowel de verbeterde ervaringsvarianties als de overname van het Belgische ZA droegen bij aan de stijging van de Life EV maar dit positieve effect werd grotendeels tenietgedaan door marktontwikkelingen die de net worth negatief beïnvloedden De totale operationele inkomsten (LEOR) van de Life EV daalden in vergelijking met 2012, hoofdzakelijk door:  een lager verwacht rendement als gevolg van een lagere beginwaarde van de EEV in 2013 (EEV per jaareinde 2012: € 4.210 miljoen) dan in 2012 (EEV per jaareinde 2011: € 4.890 miljoen); en  de effecten van een geactualiseerde methode van winstdeling in België. Onderstaande tabel laat de EV per land zien voor 2012 en 2013.

Life EV per land (in miljoenen euro, tenzij anders aangegeven)

2013

2012

Nederland België

3.671 732

3.713 497

Totaal

4.403

4.210

De levenactiviteiten van Delta Lloyd Duitsland zijn aangemerkt als ‘non-covered business’ en dragen dan ook niet bij aan de Life EV. Waarde nieuwe productie Een van de hoofdactiviteiten van een verzekeraar is het afsluiten van nieuwe polissen, die over de looptijd van het contract waarde aan het bedrijf toevoegen. Dit wordt de waarde nieuwe productie genoemd. De volgende tabel geeft de premievolumes en de waarde van de nieuwe productie weer, zoals gegenereerd door de levenactiviteiten.

Waarde nieuwe productie In miljoenen euro, tenzij anders aangegeven Waarde nieuwe productie Internal rate of return Marge nieuwe productie Koopsompremies (exclusief Duitsland) - Levensverzekeringen en spaarpremies - Pensioenen en annuïteiten Totaal koopsompremies (exclusief Duitsland) Periodieke premies (exclusief Duitsland) - Levensverzekeringen en spaarpremies - Pensioenen en annuïteiten Totaal periodieke premies (exclusief Duitsland)

2013 77 10% 2,1%

2012 57 8% 0,7%

105 1.637 1.742

84 1.679 1.763

23 234 257

28 197 225


Verslag Raad van Bestuur De bijdrage van de nieuwe productie aan de embedded value, zoals geleverd door de nieuwe productie gedurende de verslagperiode, is gelijk aan de contante waarde van de geprojecteerde uitkeerbare winsten na belasting, rekening houdend met het kapitaalsbeslag dat benodigd is voor deze producten. De waarde van de nieuwe productie wordt berekend op basis van economische aannames aan het begin van het betreffende kwartaal en de operationele aannames zoals die gelden aan het eind van de periode. Deze waarde is opgerent naar het einde van de verslagperiode Wij gebruiken de Internal Rate of Return (IRR) als maatstaf van de winstgevendheid van nieuwe leven- en pensioenproductie. De IRR is de verwachte rendementsvoet op nieuw afgesloten polissen en contracten. De IRR verbeterde met twee procentpunt van 8% in 2012 naar 10% in 2013, ondanks de hardnekkig lage beleggingsrendementen. Deze verbetering kan met name worden toegeschreven aan een actief prijsbeleid (vooral bij collectieve levensverzekeringen) en aan lagere garantieniveaus bij Delta Lloyd België. De marge op nieuwe productie (new business margin - NBM) meet de winstgevendheid van de nieuwe levenproductie op marktconforme basis. Uitgedrukt in percentage van de contante waarde van de premies uit de nieuwe productie nam de NBM toe met 1,4 procentpunt van 0,7% in 2012 naar 2,1% in 2013. De NBM ligt boven de doelstelling en weerspiegelt de verbeterde winstgevendheid van de nieuwe levenproductie.



1.12. Ons bedrijf in 2014 Onze sterke marktpositie heeft ons beschermd tegen de moeilijke marktontwikkelingen van de afgelopen jaren. In combinatie met onze ongeëvenaarde distributiekracht in Nederland, veelbelovende ontwikkelingen in België en de stabilisatie van de huizenmarkt zal dit ons helpen te profiteren van het economisch herstel dat wij in 2014 verwachten. Wij zijn gematigd optimistisch over de economische vooruitzichten, gezien het herstel in de eurozone, de groei in de VS en de stabilisatie van de financiële markten. In Nederland doen internationale, exportgerichte bedrijven het beter, maar kleine en middelgrote ondernemingen hebben het nog steeds moeilijk. Dit geldt ook voor de retailsector, al gaan consumenten wel weer meer uitgeven. In 2014 zal Delta Lloyd streven naar verdere verlaging van de kosten en versterking van de solvabiliteit. Voor 2014 en 2015 hebben wij een nieuwe kostendoelstelling van respectievelijk € 750 miljoen en € 720 miljoen vastgesteld – beide inclusief de kosten van het overgenomen ZA (€ 20 miljoen operationele kosten op jaarbasis). Wij blijven streven naar verbetering van onze solvabiliteit naar 200% per eind 2014 door het autonoom genereren van kapitaal en de mogelijke verkoop van niet-kernactiviteiten. Wij blijven onderzoek doen naar de strategische opties voor onze Duitse activiteiten – die in run-off zijn geplaatst –- en onze Belgische bankactiviteiten, die wij willen verkopen. Bij Delta Lloyd komt de klant op de eerste plaats. Daarom gaan wij in 2014 regelmatig met klanten in gesprek om in kaart te brengen hoe zij onze producten en diensten ervaren. De uitkomsten van deze gesprekken zullen worden gedeeld met onze medewerkers zodat wij de klanttevredenheid nog verder kunnen verbeteren en het Keurmerk Klantgericht Verzekeren voor al onze labels kunnen behouden. In 2014 verwelkomen wij een nieuw lid in de Raad van Bestuur. Ingrid de Graaf (1969) wordt lid van onze Raad na de Algemene Vergadering van Aandeelhouders in mei. Zij volgt Paul Medendorp (1954) op wanneer hij in december aftreedt. Verder zal een zorgvuldig proces worden gestart om een nieuwe bestuursvoorzitter te selecteren die Niek Hoek (1956) zal opvolgen. Hij zal uiterlijk ter gelegenheid van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van mei 2015 met vervroegd pensioen gaan. Tot slot gaan wij later dit jaar onze ‘Toekomst Verzekerd' strategie evalueren op grond van de meest recente scenario's die wij in 2013 hebben ontwikkeld. Elke vijf jaar actualiseren wij de scenario's die bepalend zijn voor onze langetermijnstrategie. Deze scenario’s belichten vanuit verschillende invalshoeken hoe de toekomst er over 15 jaar uit kan zien, op basis van economische en maatschappelijke ontwikkelingen en trends. Door verschillende scenario’s te onderzoeken krijgen wij beter inzicht in de krachten die de dynamiek van onze toekomstige omgeving bepalen. De opname van Delta Lloyd in de AEX-index in maart 2014 verbetert onze bekendheid bij beleggers en versterkt onze reputatie. Bovendien toont dit aan dat wij op de goede weg zitten en biedt dit zekerheid aan ons groeiende klantenbestand, onze medewerkers en onze aandeelhouders.




Bericht van de Raad van Commissarissen

2. Bericht van de Raad van Commissarissen Delta Lloyd heeft in 2013 sterk gepresteerd, vooral in de tweede helft van het jaar. Het resultaat was solide, in zowel commercieel als operationeel opzicht, en de financiële positie is verder versterkt ondanks de uitdagingen die de lage rentestand en de snelle en ingrijpende wijzigingen op het gebied van pensioenen en belastingen creëerden.

2.1. Rol van de Raad van Commissarissen Delta Lloyd Groep is een structuurvennootschap. Dit vereist een zorgvuldig gestuurde relatie tussen de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen. Beide Raden hebben elk hun eigen verantwoordelijkheden, maar daarnaast een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de strategie en het risicoprofiel van de onderneming. De Raad van Commissarissen heeft een aantal functies. De Raad treedt op als intern toezichthouder van de onderneming en is tevens verantwoordelijk voor corporate governance en voor de medewerkers van Delta Lloyd. De Raad van Commissarissen kan ter verantwoording worden geroepen voor zijn gedrag en beslissingen. Een gedetailleerde inhoudelijke verantwoording over het gevoerde beleid en de gerealiseerde resultaten van de onderneming vindt u terug in het verslag van de Raad van Bestuur. In dit Bericht van de Raad van Commissarissen leggen wij verantwoording af over de wijze waarop wij onze taken en verantwoordelijkheden in 2013 hebben ingevuld. Het bericht van de Raad van Commissarissen moet worden gelezen in samenhang met paragraaf 3.1. van het Engelstalige jaarverslag, waarin de corporate governance structuur wordt uiteengezet en aanvullende feitelijke informatie wordt gegeven over de wijze waarop Delta Lloyd wordt bestuurd.

2.2. Stakeholders en strategie Delta Lloyd Groep biedt financiële zekerheid. Het is haar missie te voldoen aan de eisen en wensen van klanten en van de maatschappij. Delta Lloyd Groep levert duidelijke, betrouwbare en hedendaagse oplossingen die waarde creëren voor klanten, aandeelhouders en medewerkers. Klanten zijn het bestaansrecht van Delta Lloyd Groep. Daarnaast maakt de Raad van Commissarissen een afweging van de uiteenlopende belangen van stakeholders, waaronder beleggers, medewerkers, leveranciers, toezichthouders en de maatschappij, als uitgangspunt voor het toezicht op de strategie en de ontwikkeling van Delta Lloyd. Als verzekeraar is Delta Lloyd een kapitaalintensief bedrijf. Dit betekent dat goede toegang tot de kapitaalmarkten noodzakelijk is. Tegelijkertijd moet de onderneming zich houden aan de omvangrijke en nog steeds groeiende regelgeving voor de verzekeringssector. Onzekerheid over Solvency II maakt het moeilijk om een consistent financieel beleid te bepalen, terwijl door de Delta Lloyd Groep Samenvatting 2013 54

Bericht van de Raad van Commissarissen verschillen tussen de Europese regelgevingregimes voor banken en verzekeraars er in Europa geen sprake is van een gelijk speelveld. De continuïteit van Delta Lloyd is een belangrijke verantwoordelijkheid van de Raad van Commissarissen. Naast onze bedrijfsuitoefening willen wij voldoen aan hoge normen voor maatschappelijk gedrag en een zinvolle bijdrage leveren aan de maatschappij.

2.3. Belangrijke onderwerpen in 2013 In De Raad van Commissarissen besteedde in 2013 in het bijzonder aandacht aan de volgende onderwerpen:

2.3.1. Klantbelang centraal en productontwikkeling De Raad van Commissarissen hecht veel belang aan de tevredenheid en het vertrouwen van de klanten. Dit is dan ook een van de criteria voor de toekenning van de variabele beloning aan het management. De Raad van Commissarissen heeft het thema Klantbelang Centraal in het algemeen en productontwikkeling in het bijzonder uitgebreid besproken. Tijdens elke vergadering werd de Raad van Commissarissen bijgepraat over het programma Klantbelang Centraal. De Raad keek hierbij naar de uitkomsten van beoordelingen door de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en vergelijkingen met de activiteiten die concurrenten ontplooien op dit terrein. De Raad van Commissarissen is verheugd over de verbetering van de klanttevredenheidscores voor de Nederlandse labels en ook voor Delta Lloyd Life in België. Er is specifieke aandacht besteed aan productontwikkeling en de wijze waarop wordt getoetst of producten aansluiten bij het belang van de klant. De Raad van Commissarissen heeft uitvoerig overleg gevoerd met de Raad van Bestuur over de WGA ER en het besluit tot geleidelijke terugtrekking uit deze markt. De Raad heeft ook aandacht besteed aan de uitkomsten van een analyse van de oorzaken door de Raad van Bestuur. Vier klanten spanden een kortgeding aan tegen de verhoging van de WGA ER tarieven per 1 januari 2014. De Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen hebben het kortgeding en de uitspraak waarbij Delta Lloyd in het ongelijk werd gesteld, besproken. De Raad van Commissarissen was het eens met het besluit om niet in beroep te gaan, omdat de klanten van Delta Lloyd recht hebben op duidelijkheid over hun premies in 2014 en verder uitstel niet in hun belang was. De Raad van Commissarissen besteedde ook aandacht aan de wijze waarop Delta Lloyd klanten een tegemoetkoming biedt voor de kosten van beleggingsverzekeringen. De Raad van Bestuur heeft de Raad van Commissarissen herhaaldelijk geïnformeerd over de implementatie van faciliterende maatregelen die erop zijn gericht klanten aan te zetten tot actie om te zorgen dat producten nog steeds passen bij hun financiële situatie.



In juni 2013 werden alle klanten geïnformeerd over de waarde van hun beleggingspolissen, indien van toepassing, de tegemoetkoming in de kosten die is bijgeschreven op hun polis. Verschillende groepen ‘kwetsbare’ klanten worden benaderd en aangemoedigd om ervoor te zorgen dat hun polis past bij hun situatie. De AFM is positief over de wijze waarop Delta Lloyd de in 2012 verstrekte aanbevelingen voor het 'activeren’ van kwetsbare klanten heeft opgepakt. Ook digitalisering was in 2013 een aandachtspunt. De Raad van Commissarissen werd geïnformeerd over de voortgang van het digitaliseringsprogramma, dat erop is gericht van Delta Lloyd een papierloze verzekeraar te maken, en wisselde hierover van gedachten. De Raad heeft de input, de output en de organisatorische aspecten van het digitaliseringsprogramma besproken. Delta Lloyd werkt momenteel aan het inputmanagement – de digitale verwerking van post en binnenkomende documenten. Dit proces zal eind 2014 grotendeels zijn afgerond. Ook aan outputmanagement wordt gewerkt: inzicht in hoe de klant informatie wenst te ontvangen.

2.3.2. Focus op Nederlandse en Belgische markt De Raad van Commissarissen voerde uitgebreid overleg met de Raad van Bestuur over de focus in Nederland en België. Wij kunnen ons vinden in de uitgezette koers en de vorderingen die zijn geboekt door de Raad van Bestuur.

2.3.3. Realisatie van ondernemingsdoelstellingen De Raad van Commissarissen heeft voortdurend overleg gevoerd over de voortgang van het budget en het jaarplan en intensief met de Raad van Bestuur gesproken over de ontwikkelingen op de financiële markten en hoe daarop het best kon worden gereageerd. Dit betrof in het bijzonder het verbeteren van de marges, het verminderen van de risico's, het versterken van de kapitaalpositie van Delta Lloyd, de digitalisering en het kostenbesparingsprogramma.

2.3.4. Risicomanagement, risicobereidheid en risicobewustzijn Risico's zijn onlosmakelijk verbonden aan ondernemen. Dat geldt ook voor de verzekeringssector en Delta Lloyd Groep. Het verdienmodel van Delta Lloyd Groep is gebaseerd op het aangaan én beheersen van een breed spectrum aan risico's in relatie tot het toekomstig rendement. Risicomanagement is dus geen geïsoleerde activiteit, maar een integraal onderdeel van de kernactiviteit en is dan ook ingebed in de gehele organisatie en bedrijfsvoering. Het toezicht door de Raad van Commissarissen volgt dezelfde lijn. Dat plaatst de Raad voor de taak om een totaaloverzicht te hebben van de belangrijkste risico's, deze te doorgronden, te beoordelen hoe de Raad van Bestuur ze beheerst en te volgen welke consequenties beslissingen hebben voor het risicoprofiel.



In 2013 heeft de Raad van Commissarissen met de Raad van Bestuur uitgebreid overleg gevoerd over het onderwerp risicomanagement. Hierbij is onder meer gesproken over het vaststellen van het gewenste risicoprofiel. Dit heeft geresulteerd in een scherper omlijnd, beter afgestemd en coherenter beleid voor de allocatie van kapitaal, de groei van bedrijfsonderdelen en het vaststellen van tarieven. Dit zijn cruciale aspecten, want door de omstandigheden op de financiële markten en met name de lage rente is het moeilijk om een levensverzekeringsbedrijf winstgevend te maken. Samen met de toekomstige vereisten van Solvency II dwingt dit ons om onze risicopositie en, in het verlengde daarvan, ons bedrijfsmodel tegen het licht te houden. De combinatie van moeilijkere omstandigheden op de financiële markten en Solvency II heeft geleid tot een herbeoordeling van onze bereidheid om bepaalde risico's te lopen, zoals het langlevenrisico, dat onder Solvency II als een groot risico wordt beschouwd. De Raad van Commissarissen heeft vorig jaar extra aandacht besteed aan de mate van risicobewustzijn en de aanwezigheid van voldoende checks and balances binnen de interne processen. De Raad van Commissarissen heeft daarom samen met de Raad van Bestuur gewerkt aan de aanscherping van elementen van het risicomanagementproces van Delta Lloyd. Specifieke aandachtspunten hierbij waren het bewustzijn van compliance en de noodzaak van betere controlemechanismen ten aanzien van compliance. De Raad van Commissarissen stond ook nadrukkelijk stil bij het risico van cybercrime. De Raad bracht een bezoek aan het Delta Lloyd Data Centre en werd daar geïnformeerd over de wijze waarop dergelijke risico’s worden aangepakt.

2.3.5. Allocatie van kapitaal Zowel de Raad van Commissarissen als het Risk Committee heeft regelmatig aandacht besteed aan de kapitaalpositie van Delta Lloyd. In het bijzonder is er gekeken naar de mogelijkheden voor het versterken van de kapitaalpositie en is er gesproken over de herstelmogelijkheden, met name door winstinhouding. In het verlengde hiervan heeft de Raad van Commissarissen gekeken naar het vasthouden van kapitaal binnen de verschillende bedrijfsonderdelen.

2.3.6. Aandeelhoudersbestand, dividendbeleid en toegang tot kapitaalmarkten De Raad van Commissarissen is in het algemeen van mening dat toegang tot de kapitaalmarkten een groot voordeel is van een beursnotering. Dit vereist echter een dividendbeleid dat die toegang mogelijk maakt. Delta Lloyd heeft behoefte aan een stabiel, duurzaam aandeelhoudersbestand en een stabiel dividendbeleid. Vorig jaar is de Raad van Bestuur er goed in geslaagd de strategie uit te leggen aan aandeelhouders en was er sprake van goed contact met onze aandeelhouders.



In januari 2013 verkocht Aviva haar resterend belang in Delta Lloyd. De free float van Delta Lloyd is hierdoor toegenomen tot ruim 99%. Dit was een belangrijke ontwikkeling. In juni zette Fonds NutsOhra drie miljoen preferente aandelen A om in gewone aandelen Delta Lloyd. Het stemrecht van Fonds NutsOhra in Delta Lloyd is hierdoor gedaald van 6,74% naar 5,0%. De Raad van Commissarissen heeft de uitgifte van vier miljoen nieuwe gewone aandelen via een versnelde bookbuild-procedure goedgekeurd. De opbrengst hiervan is gebruikt voor de financiering van de overname van ZA Verzekeringen. De Raad van Commissarissen is verheugd over de opname van Delta Lloyd in de Belgische BEL-20 index begin 2013 en de AEX-index vanaf maart 2014.

2.3.7. Duurzaamheid De Raad van Commissarissen besteedde ook bijzondere aandacht aan de volgende specifieke onderwerpen: Strategie De Raad van Commissarissen heeft zich beziggehouden met scenario-ontwikkeling. Om in te spelen op de onzekerheden in haar markten en deze te beperken, maakt Delta Lloyd voor het bepalen van haar strategie gebruik van scenarioplanning. Zo kan zij alle implicaties van diverse toekomstige scenario’s over een periode van 15 tot 20 jaar vanuit verschillende invalshoeken bekijken. Dit geeft een beter inzicht in de krachten die de dynamiek van de toekomstige omgeving bepalen. De Raad heeft input geleverd voor de scenario’s voor 2035 die in 2013 zijn uitgewerkt en die Delta Lloyd later in 2014 zal gebruiken om haar strategie ‘Toekomst Verzekerd’ te herijken. Goed werkgeverschap De Raad van Commissarissen heeft de door Delta Lloyd aangekondigde loonmatigingsmaatregelen beoordeeld, evenals de besprekingen over de nieuwe collectieve arbeidsovereenkomst (CAO). De Raad is zich ervan bewust dat deze loonmatiging veel vraagt van de medewerkers, maar vindt deze van essentieel belang voor de continuïteit van Delta Lloyd. De Raad heeft de jaarlijkse medewerkersenquête besproken, 79% van de medewerkers nam hieraan deel. De enquête meet niet alleen de betrokkenheid van medewerkers, maar bevat ook vragen over onderwerpen als werkdruk, de mate waarin medewerkers stress ondervinden tijdens het werk of belemmeringen tegenkomen waardoor zij hun werk niet optimaal kunnen doen. Delta Lloyd noemt deze ruimere interpretatie van betrokkenheid ‘duurzame betrokkenheid’. De Raad was ook verheugd over de hoge scores van Delta Lloyd in een aantal externe onderzoeken naar de tevredenheid van medewerkers. Diversiteit Het diversiteitsbeleid van Delta Lloyd was in 2013 onderwerp van gesprek, waarbij de Raad van Commissarissen zich vooral richtte op de benoeming van vrouwelijke managers en leden van de Raad van Bestuur.



De Raad van Commissarissen zelf streeft naar een goede verdeling tussen mannen en vrouwen en wil ten minste 30% vrouwelijke leden hebben. In 2013 werd dit criterium niet gehaald. Mede afhankelijk van het profiel van degenen die in de toekomst aftreden, wordt bezien wat het profiel van de nieuwe leden moet zijn, maar hierbij zal wel sterk de nadruk worden gelegd op het verbeteren van de verdeling tussen mannen en vrouwen. Bij elke vacature wordt expliciet aangegeven dat de voorkeur uitgaat naar een vrouwelijke kandidaat. De Raad van Commissarissen streeft naar een redelijke balans qua geslacht, leeftijd, deskundigheid, ervaring, nationaliteit en achtergrond van de individuele leden. Duurzaam ondernemen Tijdens een van de vergaderingen van de Raad van Commissarissen werd speciaal aandacht besteed aan duurzaam ondernemen en de status van duurzaam ondernemen bij Delta Lloyd. De grootste uitdaging is het verankeren van duurzaamheid in productontwikkeling – bijvoorbeeld in cradle-tocradle producten. De Raad is verheugd over de resultaten die de Delta Lloyd Foundation heeft bereikt op het gebied van maatschappelijke betrokkenheid. Vermeldenswaardig is in het bijzonder het fonds dat Delta Lloyd, naar aanleiding van de bevindingen van de commissie Hoek, samen met acht andere verzekeraars heeft opgezet voor kredietverlening aan het middenen kleinbedrijf. Deze commissie kwam tot de conclusie dat de financieringsmogelijkheden voor het middenen kleinbedrijf in de nasleep van de economische crisis gering waren. Naast de bovenstaande onderwerpen kwamen ook alle gebruikelijke zaken aan de orde tijdens vergaderingen van de Raad van Commissarissen. In het bijzonder werd aandacht besteed aan de financiële resultaten van de onderneming. De discussies binnen de Raad van Commissarissen vonden voornamelijk plaats op basis van documenten en presentaties die waren voorbereid door de Raad van Bestuur, maar de Raad van Commissarissen heeft ook gebruikgemaakt van externe informatiebronnen.

2.4. Vergaderingen van de Raad van Commissarissen De Raad van Commissarissen vergaderde in 2013 zevenmaal plenair, waarvan zes keer in Nederland en één keer in België. Het aanwezigheidspercentage voor leden tijdens de plenaire vergaderingen in 2013 was 98%. Verder waren er buiten de vergaderingen ook vaak vele informele contacten tussen individuele commissarissen. De voorzitter van de Raad van Commissarissen heeft tussentijds intensief persoonlijk contact gehad met de voorzitter van de Raad van Bestuur. De voorzitter fungeert voor de bestuursvoorzitter als eerste aanspreekpunt binnen de Raad van Commissarissen. De bestuursvoorzitter bespreekt met hem de actualiteit en de algemene gang van zaken in het bedrijf. De voorzitter van de Audit Committee heeft frequent persoonlijk contact met de Chief Financial Officer (CFO) en zijn staf. De voorzitter van de Risk Committee voert frequent overleg met de CFO,


Bericht van de Raad van Commissarissen de bestuursvoorzitter en medewerkers van risicomanagement. De voorzitters van de Remuneration Committee en de Nomination Committee hebben rechtstreeks contact met de portefeuillehouder Human Resource Management (HRM) in de Raad van Bestuur en de betreffende concerndirecteur. Leden van de Raad van Commissarissen hebben ook op individuele basis bedrijfsbezoeken afgelegd aan de verschillende onderdelen binnen Delta Lloyd en gesprekken gevoerd met medewerkers. De Raad van Commissarissen houdt zich actief bezig met de ontwikkeling van talent op het managementniveau direct onder de Raad van Bestuur. In dit verband wordt regelmatig contact gezocht met individuele managers. Leden van de Raad van Commissarissen zijn bij toerbeurt aanwezig bij vergaderingen van de Ondernemingsraad, waarmee de Raad veelvuldig overleg voert en een goede relatie heeft. Eénmaal per jaar is er een gezamenlijke bijeenkomst van de Raad van Commissarissen, de Raad van Bestuur en de voltallige Ondernemingsraad. Daarnaast was er vorig jaar informeel overleg tussen de voorzitter en vice-voorzitter van de Raad van Commissarissen, de bestuursvoorzitter en het dagelijks bestuur van de Ondernemingsraad. De Raad van Commissarissen volgt de onderwerpen die aan de orde komen tijdens overlegvergaderingen en stelt de contacten met de Ondernemingsraad op prijs. In het kader van permanente educatie nam de Raad van Commissarissen deel aan verschillende modules die door Nijenrode Business Universiteit werden verzorgd in samenwerking met het Verbond van Verzekeraars, alsook een module over S&P rating-criteria. De bezoldiging van de leden van de Raad van Commissarissen is in 2013 niet gestegen en er zijn geen plannen om deze in 2014 te verhogen. Bij de bespreking van de Management Letter met de externe accountant kwamen geen punten naar voren die in dit verslag van de Raad van Commissarissen vermeld dienen te worden. Alle onderwerpen die binnen de Audit Committee aan de orde kwamen (zie ook paragraaf 2.5.1.), zijn ook besproken met de externe accountant.

2.5. Commissies van de Raad van Commissarissen De Raad van Commissarissen werd ook in 2013 ondersteund door vier commissies: de Audit Committee, de Risk Committee, de Remuneration Committee en de Nomination Committee. Deze commissies bereiden de aan hen gedelegeerde onderwerpen voor ten behoeve van de besluitvorming in de plenaire Raad van Commissarissen. De leden van de commissies maken deel uit van de Raad van Commissarissen. De samenstelling staat vermeld in paragraaf 3.1.1. van het Engelstalige jaarverslag. Elke commissie rapporteert via haar voorzitter haar bevindingen in de voltallige Raad. De commissies doen tevens schriftelijk verslag van de door hen belegde vergaderingen.



2.5.1. Audit Committee De Audit Committee kwam in 2013 vijf keer bijeen. Alle vergaderingen werden bijgewoond door de CFO en de bestuursvoorzitter. Verder waren de concerndirecteuren Audit, Finance, Control & Tax, Integrity en Actuarial & Risk Management aanwezig. Drie vergaderingen werden gedeeltelijk bijgewoond door de externe accountant. De Audit Committee besteedde veel aandacht aan de periodieke financiële rapportages, accountantsrapporten, actuariële analyses, het controleraamwerk en interne auditrapporten. Daarnaast kwamen de volgende onderwerpen uitgebreid aan de orde:  de verlaging van de rating voor Frankrijk door Fitch en het effect hiervan op de ECB AAA curve; de neerwaartse trend van de Collateralised AAA curve onder de ECB AAA curve en de opname van een ultimate forward rate (UFR) in de bepaling van de Collateralised AAA curve;  het inzichtelijk maken van de effecten van de door Delta Lloyd gehanteerde waarderingsmethoden in vergelijking met de in de markt meer gebruikelijke traditionele waarderingsmethoden;  ontwikkeling van operationele resultaten;  kapitaalpositie, met name de ontwikkeling van de IGD;  ontwikkelingen met betrekking tot WGA ER;  IT-risico en cybercrime: een inleiding in cybercrime en de maatregelen die Delta Lloyd heeft genomen om deze mogelijke bedreiging tegen te gaan. De Audit Committee is tot de conclusie gekomen dat Delta Lloyd goed beschermd is maar cybercrime een constante bedreiging vormt die niet voor 100% kan worden uitgesloten;  de plannen en het budget van Delta Lloyd;  de werking van het interne controleraamwerk van Delta Lloyd;  het effect van de nieuwe IFRS standaard 13;  de boekhoudkundige verwerking van de acquisitie van ZA;  de boekhoudkundige verwerking van Delta Lloyd Bank België onder activa aangehouden voor verkoop;  de waardering van vastgoedbeleggingen;  de waardering van derivaten en hedge accounting; en  de financiering van Amstelhuys. De Audit Committee heeft eenmaal gesproken met de externe accountant zonder dat de Raad van Bestuur hierbij aanwezig was. Zoals gebruikelijk betrof dit de resultaten van de onderneming.

2.5.2. Risk Committee De Risk Committee hield in 2013 jaar vijf vergaderingen. Hierin werden de specifieke risicomanagementonderwerpen behandeld, zoals het Risk Management Framework, Group Risk Appetite Statement, Financial Risk Report, het ORSA-rapport, de resultaten van interne controlemaatregelen en DNB-analyses.


Bericht van de Raad van Commissarissen De meest actuele risico’s waarmee Delta Lloyd te maken heeft worden besproken op basis van het ORSA-rapport. Bijzondere aandacht is besteed aan de volgende onderwerpen:  invoering van het theoretisch solvabiliteitscriterium (Solvency 1.5) voor levensverzekeraars, eveneens in relatie tot Solvency II;  het herstelplan, waarin de maatregelen zijn opgenomen die Delta Lloyd kan nemen als de wettelijke solvabiliteitsratio (IGD ratio) daalt tot onder 130%;  langlevenrisico;  prijsstelling;  beheersing risicopositie;  rentetarieven en liquiditeitsrisico van de bank; en  organisatie van het risicomanagement op groepsniveau en groepsbreed. Het pakket maatregelen dat is gericht op verdere vermindering van het risico, is uitvoerig besproken. Op verzoek van de Risk Committee is uitgebreid gesproken over de kapitaalpositie, deels met het oog op de invoering van Solvency II. De Risk Committee heeft tevens de allocatie van kapitaal, de daarmee verbonden groeimogelijkheden voor de verschillende bedrijfsonderdelen en de noodzaak van een juiste prijsstelling voor individuele producten besproken met de Raad van Bestuur. Ook werden niet-financiële risico's, zoals operationele risico's, IT-risico’s (met inbegrip van cybercrime) en het integriteitsbeleid, besproken. Wat betreft de processen, zijn de belangrijkste risicodocumenten een agendapunt voor de plenaire vergaderingen van de Raad van Commissarissen. De Risk Committee houdt voorbesprekingen over risicomanagement en de bijbehorende documenten, met inbegrip van de opzet en werking van interne risicocontrolesystemen. De Group Risk Appetite Statement (GRAS) is een belangrijk onderdeel van het risicomanagementraamwerk op groepsniveau. De GRAS wordt één keer per jaar uitvoerig beoordeeld door de Risk Committee en wordt vervolgens op de agenda van de plenaire vergadering van de Raad van Commissarissen gezet om te worden besproken en goedgekeurd. De GRAS beperkt zich niet tot financiële risico’s maar strekt zich ook uit tot niet-financiële risico’s. De GRAS geeft de totale risicobereidheid aan en geeft een gedetailleerde indicatie van het aanvaardbare niveau voor de vastgestelde risico's. De GRAS-limieten voor financiële en niet-financiële risico's zijn in 2013 verlaagd. Elk kwartaal bespreekt de Raad van Commissarissen ook het Own Risk and Solvency Assessment Report (ORSA) en het Financial Risk Report.

2.5.3. Remuneration Committee De Remuneration Committee kwam in 2013 drie keer bij elkaar. Tot de vaste taken van deze commissie behoren de beoordeling van de realisatie van de prestatiedoelstellingen van de Raad van Bestuur en het vaststellen van doelstellingen voor de variabele beloning korte termijn en lange termijn. De Remuneration Committee besprak ook de evaluatie van het beloningsbeleid op de diverse managementniveaus en kwam hierbij tot de conclusie dat er geen excessieve variabelebeloning is betaald.



Tijdens de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van mei 2013 heeft de Raad van Commissarissen een wijziging in het bezoldigingsbeleid voor leden van de Raad van Bestuur voorgesteld. De variabele beloning is sinds 1 januari 2013 gemaximeerd op 50% van het basissalaris. De Algemene Vergadering van Aandeelhouders heeft met dit voorstel ingestemd. De Raad van Bestuur heeft besloten de variabele beloning voor managers en directeuren met ten minste 50% te verlagen. De Remuneration Committee heeft overleg gevoerd met de Ondernemingsraad over deze wijziging in het beloningsbeleid. De Remuneration Committee volgt, met ondersteuning van externe adviseurs, de trends en ontwikkelingen ten aanzien van beloningsbeleid en toetst regelmatig of het huidige beloningsbeleid nog overeenstemt met het actuele marktbeeld en de geldende corporate governance-bepalingen. De Remuneration Committee heeft ook aandacht besteed aan de Phantom Optieregeling en het arbeidsongeschiktheidspensioen van de Raad van Bestuur. Voor meer informatie over de werkzaamheden van de commissie verwijzen wij naar het Remuneratierapport dat met het verschijnen van dit jaarverslag is gepubliceerd op www.deltalloydgroep.com

2.5.4. Nomination Committee De Nomination Committee kwam in 2013 vier maal bijeen. Tot de vaste taken behoren het evaluatieproces van de Raad van Commissarissen, het beoordelen van de Raad van Bestuur, de voorbereiding van benoemingen en het bewaken van de corporate governance. Jaarlijks wordt de evaluatie van de managementlaag direct onder de Raad van Bestuur besproken. Daarbij wordt bezien welke personen potentieel in aanmerking komen voor sleutelposities, inclusief de opvolging van leden van de Raad van Bestuur. De Nomination Committee heeft gesproken over de opvolging van Paul Medendorp, die in december 2014 aftreedt. De Raad van Commissarissen draagt met genoegen Ingrid de Graaf voor als opvolger van Paul Medendorp binnen de Raad van Bestuur. De Raad van Commissarissen zal de aandeelhouders tijdens de volgens Algemene Vergadering van Aandeelhouders op 22 mei 2014 informeren over de voorgestelde benoeming van Ingrid de Graaf. De Nomination Committee heeft ook de voordracht van twee nieuwe leden van de Raad van Commissarissen voorbereid. Voor meer informatie verwijzen wij naar paragraaf 2.6., de alinea over ‘Profiel en vacatures.’



2.6. Governance en bezoldiging Self-assessment Jaarlijks evalueert de Raad van Commissarissen zijn functioneren, inclusief de dynamiek binnen de Raad. Eens per drie jaar wordt de evaluatie met behulp van een externe consultant uitgevoerd. In 2013 voerde de Raad van Commissarissen een self-assessment uit met ondersteuning van een externe consultant. Een belangrijk positief element dat hieruit naar voren kwam was het grote respect dat de leden voor elkaar hebben. Ook werd een aantal verbeterpunten gesignaleerd. Zo zou de Raad van Commissarissen bijvoorbeeld graag in een vroeg stadium meer betrokken willen worden bij het vaststellen van de strategie voor Delta Lloyd. Daarnaast is besproken hoe de vergaderingen van de Raad van Commissarissen een minder procedureel karakter kunnen krijgen. Profiel en vacatures Het profiel van de Raad van Commissarissen is vastgesteld met het oog op de ondernemingsdoelstellingen van Delta Lloyd en de belangrijkste risico’s. Het profiel is ontwikkeld tot een competentiematrix met vier profielkenmerken. Bij het uitvoeren van zijn taken wil de Raad van Commissarissen beschikken over aanzienlijke expertise, kennis en ervaring op vier gebieden:  management, organisatie en communicatie;  producten, diensten en markten van de onderneming;  beheerste en integere bedrijfsvoering; en  evenwichtige en consequente besluitvorming. Wij streven naar een Raad van Commissarissen die zodanig is samengesteld dat al deze elementen vertegenwoordigd zijn. Gegeven het vertrek van voorzitter René Kottman uit de Raad van Commissarissen per 1 januari 2014 en het voorgenomen vertrek van Peter Hartman medio 2014 heeft de Raad de samenstelling afgezet tegen het gewenste profiel. Bij het zoeken naar nieuwe leden richt de Raad van Commissarissen zich op kandidaten die beschikken over organisatorische en HR-ervaring bij een beursgenoteerde onderneming, met name binnen de financiële sector. Patrick Regan treedt per 22 mei 2014 af als lid van de Raad van Commissarissen, omdat hij een positie als CFO heeft geaccepteerd bij QBE in Sydney, Australië. Als gevolg van zijn aftreden ontstaat er een vacature in de Raad van Commissarissen. Pamela Boumeester is per 1 april 2013 afgetreden als lid van de Raad van Commissarissen in verband met haar benoeming als commissaris bij Ziggo. Pamela Boumeester is bijna negen jaar lid geweest van onze Raad en heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan het functioneren van de Raad van Commissarissen als lid, als voorzitter van de Remuneration Committee en als lid van de Nomination Committee.


Bericht van de Raad van Commissarissen Zij is opgevolgd door Clara Streit, voormalig senior partner bij McKinsey & Company. Clara Streit heeft internationale klanten geadviseerd over governance en strategische onderwerpen en beschikt over ruime ervaring binnen de financiële sector. Ook heeft zij verschillende HR-functies bekleed. Jean Frijns is met ingang van 1 januari 2014 René Kottman opgevolgd als voorzitter van de Raad van Commissarissen. De heer Frijns is sinds 2012 lid van de Raad van Commissarissen. Alle leden van de Raad van Commissarissen waren ‘onafhankelijk van de onderneming’ in de betekenis van de Nederlandse Corporate Governance Code. De huidige samenstelling van de Raad van Commissarissen wordt beschreven in paragraaf 1.6.1. De relevante personalia van de leden van de Raad van Commissarissen zijn te vinden op de website www.deltalloydgroep.com Bezoldiging Raad van Bestuur In 2015 wil Nederland een wet invoeren waarmee de bonussen voor werknemers in de financiële sector, worden gemaximeerd op 20% van hun jaarsalaris. De Raad van Commissarissen is het eens met de noodzaak van matiging van de beloningen in de financiële sector, maar vraagt zich af hoe een dergelijk bonusplafond ertoe zal bijdragen dat de belangen van het management in overeenstemming blijven met de ups en downs van de ondernemingsactiviteiten. De Raad is van mening dat de financiële kracht van de onderneming het best wordt gediend door een beloningsbeleid dat kan groeien en krimpen naargelang van het langetermijnsucces van de onderneming.

2.7. Jaarrekening en winstverdeling Overeenkomstig artikel 2:101 lid 3 BW leggen wij de door de Raad van Bestuur opgemaakte jaarrekening ter vaststelling voor aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders. Mede gezien de in het Engelstalige jaarverslag opgenomen goedkeurende accountantsverklaring van Ernst & Young Accountants LLP adviseren wij de aandeelhouders de jaarrekening goed te keuren. Als gevolg van het positieve operationeel resultaat na belastingen en belang derden, geeft de Raad van Commissarissen in overeenstemming met artikel 44 van de statuten zijn goedkeuring aan het besluit van de Raad van Bestuur om dividend uit te keren. Het dividendvoorstel staat in paragraaf 5.3.1. van het Engelstalige jaarverslag.



2.8 Woord van dank De Raad van Commissarissen wil zijn grote erkentelijkheid uitspreken aan René Kottman voor de enorme bijdrage die hij heeft geleverd tijdens de 17 jaar dat hij lid is geweest van de Raad. Hij begon in 1997 als lid van de Raad van Commissarissen van Nuts OHRA Beheer en was van 2006 tot en met 2013 voorzitter van de Raad van Commissarissen van Delta Lloyd. Wij zijn dankbaar voor de expertise, soliditeit en toewijding waarmee René zich heeft ingezet voor de Raad van Commissarissen, de rust en zelfbeheersing die hij daarbij uitstraalde en de uitstekende wijze waarop hij zijn taak als voorzitter heeft vervuld. Hij heeft een grote bijdrage geleverd aan de totstandkoming van de groep tijdens de fusie tussen Delta Lloyd en OHRA, aan de relatie met de voormalige grootaandeelhouder Aviva en aan de beursgang in 2009. De Raad van Commissarissen wil de aandeelhouders bedanken voor hun aanhoudende vertrouwen in de onderneming. Wij bedanken de Raad van Bestuur voor het krachtige leiderschap en willen graag alle medewerkers van de onderneming bedanken voor de in 2013 getoonde professionaliteit en inzet. Raad van Commissarissen Jean Frijns, voorzitter; voorzitter Nomination Committee; voorzitter Risk Committee Eric Fischer, vice-voorzitter; voorzitter Remuneration Committee Jan Haars, voorzitter Audit Committee Peter Hartman Fieke van der Lecq Patrick Regan Clara Streit


Over deze samenvatting

3. Over deze samenvatting Dit document betreft een Nederlandse samenvatting van het jaarverslag 2013 van Delta Lloyd NV en biedt geselecteerde informatie over Delta Lloyd NV in het jaar 2013. Dit document dient enkel ter informatie. Deze informatie is afkomstig uit het volledige (Engelstalige) jaarverslag 2013 van Delta Lloyd NV, dat op 3 april 2014 is gepubliceerd (Jaarverslag 2013). Het bepaalde in de Disclaimer weergegeven in paragraaf 6.3 van het Jaarverslag 2013 is onverminderd van toepassing op deze samenvatting. De informatie in dit document biedt u op hoofdlijnen een goed overzicht van Delta Lloyd NV in 2013. Voor een volledig overzicht kunt u het Jaarverslag 2013 raadplegen op www.deltalloydgroep.com. Hoewel alle teksten en cijfers in dit document met zorg uit het Engels zijn vertaald en de aangeboden informatie zorgvuldig is samengesteld, kunnen aan deze uitgave geen rechten worden ontleend. In geval van eventuele verschillen is het Jaarverslag 2013 leidend. Delta Lloyd NV noch een van haar dochtermaatschappijen kan aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele gevolgen, zoals schade of gederfde winst op welke wijze dan ook, als gevolg van het gebruik, het vertrouwen op, of acties ondernomen naar aanleiding van informatie gegeven door middel van deze samenvatting. Deze samenvatting is een publicatie van Corporate Communications & Investor Relations van Delta Lloyd Groep, gepubliceerd op www.deltalloydgroep.com. Het Jaarverslag 2013 is uitsluitend in het Engels beschikbaar via deze website en als iPad app. Meer gegevens over Delta Lloyd Groep, onze merken, gegevens over de Raad van Bestuur, ons management en de adressen van onze kantoren kunt u vinden op www.deltalloydgroep.com.


Samenvatting April 2014

Recommend Documents