Rapportage Atelier Rijnboog > Ideeën en reacties uit de stad over de Nieuwstraat en omgeving
deel 1 > Rapportage Atelier Rijnboog
INHOUD Voorwoord Gerrie Elfrink
3
Inleiding: de processtappen en reacties
4
Alle ideeën, reacties en opmerkingen voorzien van een reactie vanuit gemeente Arnhem > Inspiratie
11
> Reacties op de vier denkrichtingen
54
> Reacties op de hoofdstructuur
79
> Reacties op het schetsontwerp
88
colofon
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
100
VOORWOORD
In het voorjaar van 2010 hebben we als college burgemeester en wethouders besloten een nieuw plan te maken voor de Nieuwstraat en omgeving. We willen van dit gebied een bijzondere plek maken. Een plek waar Arnhemmers graag naar toe komen omdat er altijd wat te doen is, een plek waar Arnhemmers trots op zijn. We vinden dat we deze doelstelling alleen kunnen realiseren als we het plan dan ook samen met de Arnhemmers maken. En dat is wat we de afgelopen maanden hebben gedaan. Op basis van ideeën uit de stad en in voortdurende afstemming met de stad is het schetsontwerp voor de Nieuwstraat en omgeving gemaakt. Een schets ontwerp om trots op te zijn en dat ook positieve reacties uit de stad heeft gekregen. In dit boekje leest u hoe we de afgelopen maanden hebben gewerkt, welke ideeën uit de stad zijn gekomen en hoe we daarmee zijn omgegaan. Na besluitvorming door de gemeenteraad wordt het schetsontwerp uitgewerkt tot een stedenbouwkundig plan. De talrijke ideeën en aandachtspunten in dit boekje zijn daarbij voor ons een belangrijke leidraad. Maar uiteraard zullen we ook in deze fase onze inwoners intensief betrekken. We hopen daarbij weer op veel enthousiasme en betrokkenheid van de stad. Gerrie Elfrink Wethouder Rijnboog
Atelier Rijnboog
Inspiratie
Inspiratieboek
Eind september 2010 heeft de gemeenteraad met algemene
De eerste stap in het proces had als doel om inspiratie uit de
mail of per post, zijn gebundeld in het inspiratieboek dat voor
stemmen het plan van aanpak voor het maken van een
stad te krijgen. Aan de inwoners is in de maand oktober
alle belangstellenden te verkrijgen of downloaden was. Het
gevraagd ideeën aan te dragen voor de sfeer en identiteit van
inspiratieboek is daarnaast bedoeld als voortdurende inspira
het gebied. Om zo veel mogelijk Arnhemmers in de gelegen
tiebron voor het vervolgproces.
schetsontwerp voor de Nieuwstraat en omgeving aangenomen. Onder de naam Atelier Rijnboog is daarna gestart om in samenspraak
heid te stellen mee te denken zijn er diverse activiteiten geor
met de stad een plan voor dit deel van het Rijnbooggebied te
ganiseerd. Op de website www.rijnboog.nl/atelier kon ieder
Samenvatting reacties
ontwikkelen. Dat is gebeurd in verschillende stappen waarbij de
een zelf een idee plaatsen of reageren op ideeën in het online
Het inspiratieboek bevatte heel uiteenlopende ideeën. Maar
inspiratieboek. De website is goed bezocht. Er zijn 1098 unie
er is wel een rode draad uit te te formuleren.
ke bezoekers die met elkaar de site bijna 2400 keer hebben
• De Rijnkade moet zich ontwikkelen tot een aantrekkelijk
bekeken. Er zijn 88 ideeën geplaatst. Zonder een profiel aan te
verblijfsgebied met horeca, maar vooral moet het ook een
Het bestaat uit twee delen. In het eerste deel worden de
maken konden bezoekers van de site op een duimpje klikken
plek zijn om te wandelen of gewoon even te zitten. De toe
verschillende stappen beschreven en is samengevat welke reacties
om aan te geven dat ze een idee goed vonden. Er zijn 426
gankelijkheid van de lage kade moet worden verbeterd. Er
binnengekomen zijn en op welke manier de reacties in de
duimpjes uitgedeeld Reageren op de ideeën kon ook. Er zijn
zijn diverse suggesties gedaan hiervoor: plaats bankjes op de
65 reacties geplaatst.
kade, leg een badeschiff aan, maak een stadsstrand. Maak
Als experiment heeft een twitterdebat plaatsgevonden. Zo’n
trappen naar de Rijn. Zorg dat de auto van de lage kade
binnengekomen reacties opgenomen waarbij bij elke reactie is
tien enthousiaste twitteraars hebben een uur met de wet
verdwijnt.
aangegeven hoe er mee is omgegaan.
houder van gedachten gewisseld.
• Kansen zien mensen ook in de verbinding met
Omdat niet iedereen het prettig vindt om via internet ideeën
Stadsblokken. Dat gebied wordt gezien als dé verbinding met
kenbaar te maken, is er een inloopatelier georganiseerd en
Arnhem-Zuid en daarnaast is het een mooie verblijfsplek. Een
heeft de wethouder de vrijdagmarkt bezocht. Het inloopate
(schips)brug wordt voorgesteld, maar ook een kabelbaan en
lier is bezocht door ongeveer 60 mensen. Op de markt hebben
een pont.
we circa 100 mensen gesproken.
• Veel aandacht gaat uit naar de Weerdjesstraat. Het idee om
Tot slot is een digitale vragenlijst verspreid onder het
deze straat te ondertunnelen krijgt veel positieve reacties.
stadspanel bestaande uit 1600 Arnhemmers. Ook zij werden
Arnhemmers zien de straat als grote barrière op de weg naar
gevraagd suggesties te leveren voor het gebied. 1094 respon
de Rijn.
denten stuurden een ingevulde vragenlijst terug. Een eind
• Wat betreft verkeer worden ook suggesties gedaan om de
rapportage treft u achterin dit boekje aan.
auto meer terug te dringen uit gebied. Voorgesteld wordt de
Arnhemmers steeds in de gelegenheid zijn gesteld te reageren op de voorstellen. Dit boekje is een weergave van het doorlopen proces.
planvorming zijn verwerkt. In het tweede deel zijn alle
Alle ontvangen ideeën, ook de ideeën die we kregen via de
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Nieuwstraat autovrij te maken en ook de lage kade. Het voet
uitvoering van het project. Aandacht wordt gevraagd voor de
Voor de Weerdjesstraat is in het schetsontwerp vastgelegd
gangersgebied vanuit de stad zou moeten worden uitgebreid,
faseerbaarheid. Ontwikkel het in kleine delen, maak af wat je
dat er meer ruimte in de straat gereserveerd moet worden
de auto moet het straatbeeld minder beheersen dan het nu
begonnen bent voordat iets nieuws wordt gestart. Ook wordt
voor groen. Een keuze voor een tunnel, verdiepte ligging of
doet.
aangegeven dat het starten van het project niet hoeft te
andere oplossing is nog niet gemaakt. Bij de uitwerking van
• Het gebied rond de Nieuwstraat zou moeten aansluiten bij
wachten op het afronden van de plannen. Ook nu al kunnen
het plan komt dit aan de orde. Daarnaast is in het schetsont
de binnenstad wat betreft hoogte en sfeer. De suggestie
er initiatieven worden genomen.
werp opgenomen dat de Nieuwstraat autoluw wordt: alleen
wordt gedaan het historische stratenpatroon te herstellen, er
bestemmingsverkeer kan er nog komen. Voor parkeren is bepaald dat er een parkeergarage wordt gerealiseerd.
te bebouwen, net als voor de oorlog.
Hoe is in de planvorming met de ideeën omgegaan?
• Wat betreft architectuur wordt aangegeven dat het niet te
Meegenomen in de verdere uitwerking
Voor de verbinding met Arnhem-Zuid wordt een fiets- en
modern moet worden, niet te strak en kil. Ook wordt aangera
Op basis van de ideeën uit de stad is een aantal denkrichtin
loopbrug voorgesteld. De komende tijd worden de mogelijk
den er voor te zorgen dat de architectuur gevarieerd wordt.
gen uitgewerkt. Ook de ideeën die niet pasten binnen de
heden hiervoor verder uitgewerkt. Wellicht dat wordt geko
• Water hoort in het gebied. Het terugbrengen van de Sint
gestelde kaders voor het plan zijn uitgewerkt. Na de denk
zen te beginnen met een pontje.
Jansbeek komt in veel ideeën terug waarbij voorbeelden uit
richtingen is een hoofdstructuur met daarbinnen enkele
andere steden worden gegeven. Daarnaast worden sugges
modellen gemaakt waarin deze ook terug kwamen.
Het schetsontwerp is gebaseerd op een mix van functies. Er
ties gedaan voor fonteinen of waterspeelplekken.
Hieronder is beschreven wat vanuit de inspiratie is terug te
komen winkels, woningen, horeca en cultuur. Het schetsont
• Veel mensen vinden dat het gebied groener moet worden.
zien in het schetsontwerp. De denkrichtingen en hoofdstruc
werp voorziet in m2 die worden gereserveerd. Type woningen
Groene daken, verticaal groen aan de gevel, meer bomen ver
tuur met modellen worden hierna nog beschreven.
en winkels zijn op dit moment nog niet uitgewerkt.
• Uit de reacties blijkt dat de inwoners vinden dat het gebied
Meegenomen in het schetsontwerp
Het schetsontwerp is zo gemaakt dat het plan goed in fasen
geschikt is voor een mix van functies. Er moet horeca komen,
In schetsontwerp is er voor gekozen de historische lijnen,
te realiseren is. Daarnaast is het plan flexibel: mochten in de
winkels en cultuur mag zeker niet ontbreken. Aan kantoren is
routes naar de Rijn, weer te versterken en het Kerkplein te
loop van tijd andere keuzes noodzakelijk blijken, kunnen er
volgens hen geen behoefte. Diverse mensen geven aan de
bebouwen. Wat betreft de hoogte van de gebouwen en de
wijzigingen aangebracht worden zonder dat een heel nieuw
ontwikkeling van het kunstencluster een goede impuls voor
maat van de bouwblokken wordt geprobeerd zo veel mogelijk
plan moet worden gemaakt. Tot slot wordt momenteel met
het gebied te vinden. Anderen doen suggesties voor kunst en
aansluiting te vinden bij de bouwhoogtes en maatvoering van
diverse (culturele) partijen gesproken om tot initiatieven te
cultuur in de openbare ruimte en op straat. Het moet in elk
de binnenstad. Ook is opgenomen op de kop van de
komen om al voor de daadwerkelijke realisatie het gebied te
geval een gebied worden met voor elk wat wils: voor jong en
Nieuwstraat een plein te maken waarin bijvoorbeeld een fon
verlevendigen.
oud en voor iedere portemonnaie.
tein goed zou passen. De Sint Jansbeek komt terug in het
• Tot slot zijn er diverse suggesties gedaan voor de
schetsontwerp. De route hiervoor is bepaald.
is een plan opgesteld waarin wordt voorgesteld het Kerkplein
beteren de aantrekkelijkheid van het gebied.
Meegenomen in de uitwerking tot stedenbouwkundig plan Er zijn veel suggesties gedaan voor de inrichting van de open bare ruimte: het plaatsen van bankjes, bomen, fonteinen, kunst etc. Maar ook voor materiaalgebruik en architectuur. Dit zijn typische elementen die in verdere planvorming aan de orde komen. Diverse keren is aangegeven dat de muur op het Kerkplein een hinderlijke barrière is in de doorloop naar de Rijn. Onderzocht zal worden of hieraan vooruitlopend op de uitvoering wat aan gedaan kan worden.
deel 1 > Rapportage Atelier Rijnboog
Denkrichtingen Op basis van onder andere de ideeën uit de stad zijn vier denkrichtingen geformuleerd. Het gebruik van internet tijdens de inspiratiefase maakte het mogelijk snel te kunnen werken. Het verkrijgen van inspiratie en het maken van de denkrichtingen kon min of meer gelijk optrekken. De denk
1
2
richtingen zijn tijdens een inloopbijeenkomst en via de web site gepresenteerd. Ruim 100 mensen bezochten het inloop atelier. Via de bijeenkomst en de website kwamen er ruim
Rond het Kerkplein
Rijnpark aan de binnenstad
150 reacties.
In deze denkrichting wordt cultuur in de stad gepositioneerd
Cultuur krijgt een plek op Stadsblokken. Een loop(fiets)brug
aan het Kerkplein. Dat is ook de plek voor winkelen en horeca.
verbindt de binnenstad met Stadsblokken. De route naar de
In de denkrichtingen waren de positie van cultuur en de
Wonen komt aan de Nieuwstraat en de Rodenburgstraat. De
loop(fiets)brug is via de Rodenburgstraat. Deze denkrichting
keuze voor de hoofdroute naar de Rijn de basis. De denk
Weverstraat en Bakkerstraat worden versterkt als routes naar
valt buiten de door het college en gemeenteraad vastgestelde
richtingen waren geen concrete voorstellen of schetsen, maar
de Rijn. De Oeverstraat verbindt als een lange lijn kennisclus
uitgangspunten.
globale richtingen die vervolgens zijn onderzocht op onder
ter, cultuur en kerk met elkaar.
andere technische en financiële haalbaarheid. Aan de inwo
Samenvatting van de reacties
ners is gevraagd aan te geven wat zij sterk vonden aan de
Samenvatting van de reacties
Deze denkrichting legt een nadrukkelijke verbinding met
denkrichtingen en wat hen minder aansprak. Hieronder zijn
Belangrijke kanttekening die bij deze denkrichting is gemaakt
Stadsblokken-Meinerswijk. Veel Arnhemmers zien de relatie
de denkrichtingen kort beschreven en is per denkrichting een
is dat de verbinding met de Rijnkade onvoldoende wordt uit
met dit gebied graag verbeterd, maar vragen zich wel af of
samenvatting gemaakt van de reacties. Tot slot is de manier
gewerkt. ‘Arnhem blijft op deze manier met de rug naar de
dit door middel van een brug moet. Wordt een brug geen
waarop de diverse reacties zijn verwerkt beschreven.
Rijn gekeerd’. Anderen geven aan dat de gekozen plek voor
obstakel op de Rijnkade? Is het wel prettig om daar ’s avonds
cultuur in deze denkrichting ervoor zorgt dat er een goede
laat te lopen of te fietsen? De vraag wordt ook gesteld of
aansluiting is met kenniscluster aan Oude en Nieuwe
mensen, zonder een bezoek van tevoren te hebben gepland,
Oeverstraat en met de historische binnenstad. Daarnaast
wel de brug over gaan om naar het kunstencluster te gaan.
heeft de Rijnkade volgens hen aantrekkingskracht genoeg.
Daarnaast vraagt men zich af of er wel voldoende goede par keervoorzieningen zijn. De levendigheid die het kunstenclus ter voor Stadsblokken met zich mee zou brengen wordt als kansrijk gezien.
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
3
4
Binnenstad tot aan de Rijnkade
Cultuurkwartier
Cultuur komt aan de Rijnkade. Rondom cultuur komt wonen
Door cultuur te spreiden wordt het hele gebied geactiveerd:
Hoe is in de planvorming met de reacties omgegaan?
gecombineerd met horeca. Winkelen concentreert zich ten
zowel de noorzijde, de Rijnkade en het Rijnpark. Aan de
Meegenomen in het schetsontwerp
noorden van de Weerdjesstraat. De Nieuwstraat is de drager.
Nieuwstraat worden wonen en horeca gecombineerd. Deze
In het vervolgproces na de denkrichtingen is de plaatsing van
Een verbinding van de binnenstad met Stadsblokken is hierbij
denkrichting valt buiten de door het college en gemeenteraad
het kunstencluster op Stadsblokken afgevallen omdat deze
mogelijk.
vastgestelde uitgangspunten.
denkrichting niet haalbaar wordt geacht. Ten eerste ver dwijnt de levendigheid die cultuur brengt uit het
Samenvatting van de reacties
Samenvatting van de reacties
Rijnbooggebied. Daarnaast is de bereikbaarheid van het kun
Diverse keren wordt opgemerkt dat deze denkrichting alleen
Ook uit de reacties op deze denkrichting blijkt dat velen een
stencluster op Stadsblokken een zorgpunt.
kans van slagen heeft als een goede oplossing wordt gevon
verbeterde relatie met Stadsblokken waarderen. De vraag is
Voor wat betreft de denkrichting Rond het Kerkplein is in de
den voor de Weerdjesstraat. Voor het betrekken van de Rijn
echter op welke manier: een brug, een pontje..? Ook is diverse
verdere uitwerking meer aandacht besteed aan de verster
bij de binnenstad wordt deze denkrichting wel als kansrijk
keren opgemerkt dat het voordeel van deze denkrichting de
king van met name de Nieuwstraat voor de verbinding met de
gezien. Daarnaast wordt diverse keren opgemerkt dat de
faseerbaarheid is.
Rijn.
manier waarop winkelen een plek krijgt goed is. De vraag wordt gesteld of de denkrichting niet te veel afhankelijk is van
Meegenomen in de uitwerking tot stedenbouwkundig plan
de realisatie van het kunstencluster.
Ook in deze fase zijn veel opmerkingen gemaakt die in verde re planvorming aan de orde komen. Het gaat dan bijvoorbeeld om concrete ideeën voor inrichting van de openbare ruimte.
deel 1 > Rapportage Atelier Rijnboog
Hoofdstructuur
Modellen hoofdstructuur
grammatisch niet haalbaar bleek. Het atelier is door zo’n 60
Tijdens de uitwerking van de denkrichtingen tekende zich een
mensen bezocht. Via en internet en tijdens de bijeenkomst
hoofdstructuur af waarbinnen nog diverse varianten mogelijk
werden er circa 40 verschillende reacties gegeven.
zijn. Gekozen is het schetsontwerp op deze manier op te bou wen en een aantal keuzes pas tijdens de uitwerking tot een
Hoofdstructuur
stedenbouwkundig plan te maken. Begin december is een
Uitgangspunten hoofdstructuur:
eerste hoofdstructuur met daarbinnen drie modellen gepre
• Vanuit de Bakkerstraat naar de Rodenburgstraat en vanuit
senteerd tijdens een inloopatelier en via de website. De denk
de Weverstraat naar de Nieuwstraat bestaan vanuit de his
richting Rijnpark tot aan de binnenstad met kunstencluster
torie routes (lange lijnen). Deze willen we vasthouden en zo
op Stadsblokken is afgevallen aangezien dit financieel en pro
goed mogelijk versterken zodat ze beter dan in de huidige situatie als route herkenbaar en aantrekkelijk zijn. • We willen de Rijnoevers meer met elkaar verbinden. • We willen de kwaliteit van de historische Rijnkade zoveel mogelijk behouden en versterken. Een aantal elementen komt zeker terug in het plan, maar kunnen op verschillende plekken komen: • Jansbeek • Een brug naar Stadsblokken • Een binnenstadsplein • Een oost-west route door het bouwblok tussen de Weerdjesstraat en het Kerkplein. Deze straat kan geschikt zijn voor zowel woningen, winkels als cultuur. • Het aantrekkelijker maken van de Weerdjesstraat door er groen aan te brengen. Voor de modellen die kunnen voortkomen uit de hoofdstruc tuur is de keuze voor de locatie en het programma voor cul tuur leidend.
Rond het Kerkplein Dit model gaat uit van het kunstencluster aan de Weerdjes straat. Ten noorden hiervan is ruimte voor winkels. Tussen de winkels en het kunstencluster kan een oost-west route wor den gemaakt die ingevuld kan worden als het kunstenplein. Dit kan dan bijvoorbeeld ook een overdekte passage zijn. In deze denkrichting komt de brug in de Rodenburgstraat.
Binnenstad tot aan de Rijnkade Het kunstencluster staat in dit model op de hoek van de Rijnkade en de Nieuwstraat. De entree is aan de Rijnkade, aan
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Rond het Kerkplein
Binnenstad tot aan Rijnkade
Cultuurkwartier
de Nieuwstraat komt het kunstenplein, een semi-openbare
het een barrière wordt op de Rijnkade, dat de brug een doel
werp is het model cultuurkwartier afgevallen. Ten eerste heb
ruimte in het kunstencluster. In dit model begint de brug op
op zich is en dat de brug te hoog en stijl wordt om prettig te
ben de betrokken instellingen de voorkeur voor een kunsten
dit kunstenplein aan de Nieuwstraat. Op het Kerkplein komt
kunnen gebruiken. Ook de zorg voor de Weerdjesstraat is
cluster aangezien zij met dit cluster veel meer ambities
een bouwblok tussen de Eusebiuskerk en de Bakkerstraat. Ten
diverse keren uitgesproken. Daarnaast is regelmatig gevraagd
kunnen realiseren dan wanneer zij op verschillende plekken
noorden van de Weerdjesstraat is er ruimte voor winkels.
of het winkelprogramma niet te ambitieus is: is er nog wel
in het gebied komen. Daarnaast bleek het realiseren van
behoefte aan zo veel winkelruimte gezien de economische
separate nieuwe locaties voor de culturele instellingen duur
Cultuurkwartier
ontwikkeling en de toenemende koop via internet? De gepre
der dan één cluster. Tot slot was deze variant erg afhankelijk
Dit model gaat er vanuit dat het filmtheater, het museum en
senteerde hoofdstructuur bestond voornamelijk uit routes en
van de realisatie van een brug en extra verwervingen van
de schouwburg ieder een eigen plek in het gebied krijgen. De
posities van bouwblokken. Tijdens het informatieatelier bleek
grond in Stadsblokken.
Nieuwstraat wordt de cultuurstraat. Gedacht wordt aan het
dat veel mensen het plan daardoor saai en hoekig vonden.
filmtheater op de hoek van de Nieuwstraat en Weerdjesstraat de van de Weerdjesstraat, op de hoek met de Nieuwstraat. De
Hoe is in de planvorming met de reacties omgegaan?
brug die ook in dit model aan de Nieuwstraat komt, leidt naar
Meegenomen in het schetsontwerp
het museum dat een plek krijgt op Stadsblokken.
Tijdens het informatieatelier bleek dat de hoofdstructuur en
Ook in dit model wordt er gebouwd op het Kerkplein. Hier is
de gepresenteerde modellen abstract waren en voor aanwe
ruimte voor winkels zodat een goede aansluiting wordt
zigen niet gemakkelijk te begrijpen waren. In het schetsont
gemaakt met de winkels in de binnenstad. Aan de Rijnkade is
werp is veel aandacht geschonken aan de verbetering hier
ruimte voor woningen.
van. Zo zijn meer beelden toegevoegd om duidelijk te maken
(aan de zuidzijde). De schouwburg komt dan aan de noordzij
hoe de schetsen bedoeld zijn. Daardoor ontstond een beter Samenvatting van de reacties
beeld van bijvoorbeeld de hoogtes en maten van de gebou
Uit de reacties op de hoofdstructuur en drie modellen blijkt
wen. Ook is in het schetsontwerp duidelijker geformuleerd
dat velen de relatie met Stadsblokken kansrijk vinden maar
welke keuzes in de hoofdstructuur worden gemaakt en welke
dat de vorm van een brug vragen oproept. De zorg bestaat dat
in de vervolgstappen nog worden gemaakt. In het schetsont deel 1 > Rapportage Atelier Rijnboog
Schetsontwerp De laatste stap was het opstellen van het schetsontwerp. Dit schetsontwerp, bestaande uit een hoofdstructuur met daar binnen twee mogelijke locaties voor het kunstencluster, is half december tijdens een vierde inloopatelier gepresenteerd. Tot en met 31 december konden iedereen hierop via de websi te reageren. Om Arnhemmers goed te informeren over het schetsontwerp en de mogelijkheid tot reageren, is het schets ontwerp ook ruimschoots toegelicht in de Arnhemse Koerier en er is een Rijnboogkrant uitgebracht. Daarnaast is op een zaterdagochtend het winkelcentrum Kronenburg bezocht waar gesproken is met ongeveer 50 mensen. De presentatie is bezocht door ongeveer 120 mensen. Via de site en bijeen komst kwamen circa 30 verschillende reacties. Samenvatting van de reacties Het schetsontwerp wordt positief ontvangen. Mensen her kennen zich in het plan en zien ideeën en verwachtingen terug. Het teruggrijpen naar de historische lijnen spreekt aan. Ook de maat en schaal van het plan vindt men passen bij de schaal van Arnhem. Aandacht wordt gevraagd voor de
Schets van de Rijnkade (Urhahn Urban Design).
Weerdjesstraat en het winkelprogramma.
Hoe wordt er in de planvorming met de reacties omgegaan? De oplossing voor de Weerdjesstraat wordt uitgewerkt tijdens het maken van het stedenbouwkundig plan. Dan wordt ook de keuze gemaakt voor één van beide modellen. De voor- en nadelen die gegeven zijn voor de verschillende modellen wor den bij het maken van deze keuze meegenomen. Het winkel programma wordt in samenspraak met de betrokken markt partijen uitgewerkt. De vraag vanuit de markt speelt daarin
Schets van het nieuwe plein op de kop van de Nieuwstraat gezien vanuit de Weverstraat (Urhahn Urban Design).
uiteraard een belangrijke rol.
Schets van de Jansbeek door de Turfstraat vanaf de Rodenburgstraat. Rechts nieuwe bebouwing op het Kerkplein (Urhahn Urban Design).
10
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Inspiratie > Hier treft u alle ideeën aan uit de inspiratiefase. We hebben diverse uitgewerkte plannen ontvangen. Het gaat te ver om deze helemaal op te nemen in dit boekje. We hebben er daarom voor gekozen hiervan samenvattingen op te nemen.
11
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Toeristen, doorloop en licht
De inzet van de genoemde middellen ter
Door vanaf de Rijnkade een brede inloop te maken richting centrum van de stad en
verbetering van de verbinding tussen
de Korenmarkt lopen de toeristen (oorlogsmusea en monumenten, riviercruises)
Rijn en binnenstad worden meegewogen
direct de stad in. Door de Weerdjesstraat op dezelfde manier te laten verlopen en
bij de verdere uitwerking van het open-
grote brede tunnels hier onderdoor te laten lopen kunnen kosten worden bespaard
bare gebied en beeldkwaliteitplannen
(in tegenstelling tot het plan om de Weerdjesstraat onder de grond te laten lopen).
voor de bebouwing.
Overig / niet mee eens
Daarnaast gebruik maken van licht betonwerk met kleuraccenten. Zo wordt een lichte stad gecreëerd die vriendelijk oogt. Uiteraard veel groen: waar Arnhem bekend om staat.
Tear down the wall
De gemeente steeft ernaar, vooruitlo-
Om president Reagan te parafraseren: ‘Mister
pend op uitvoering van meer definitieve
Elfrink: Tear down this wall!’ Eén van de doelen
plannen, tijdelijke ingrepen in het gebied
van Rijnboog is om de zuidelijke binnenstad te
te doen. Dit voorstel wordt hierin
verbinden met het centrum van Arnhem. De
meegenomen.
Weerdjesstraat, die een fysieke barrière vormt tussen Rijnkade en de binnenstad, wordt daarom aangepakt. Er is nog een barrière, die vreemd genoeg geen aandacht krijgt: de muur op het Kerkplein. Deze muur vormt ook een fysieke barrière die de zuidelijke binnenstad afsluit. Het is een hindernis die opge lost kan worden. De muur kan nu al eenvoudig weggehaald worden. Ik zie geen reden daarmee te wachten.
12
De Markt
De Markt valt buiten het plangebied
Maak van de Markt een aantrekkelijk plein, met ondergronds parkeren. Het plein
Nieuwstraat e.o. Deze suggestie wordt
gebruiken voor de weekmarkt (uitbreiding) en andere activiteiten (openluchtcon
t.z.t. meegenomen in het verder denken
cert, terras). In ieder geval zou de auto een ondergeschikte rol moeten krijgen in het
over dit deel van de zuidelijke
zuidelijk deel van de binnenstad.
binnenstad.
Ramblas van Arnhem
De referentie ‘Ramblas’ wordt als sug-
Verbind de historische stad met de Rijn door een Ramblas. Meer groen in stad en
gestie meegewogen in de verdere uit-
met het opwarmen van de aardbol en mooie promenade met terrasjes om te spelen,
werking van het openbare gebied en
wandelen en recreëren. Zeker in de tijd een relatief goedkope oplossing die de groe
beeldkwaliteitplannen voor de
ne ambitie van Arnhem benadrukt.
bebouwing.
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Sanitair paleis
Wordt meegenomen in verdere uitwer-
Maak de stad gastvrij. Zie voor het idee
king van het openbare gebied en beeld-
over sanitaire paleizen in Arnhem:
kwaliteitplannen voor de bebouwing.
Overig / niet mee eens
http://architopics.wordpress.com
Informele inrichting in plaats van autostraten
Een inrichting van de openbare ruimte
De inrichting rondom de Nieuwstaat is heel formeel, de nadruk ligt heel erg op de
met een minder bepalende rol voor de
auto (rijbaan, parkeerplaatsen). Wanneer de auto uit beeld is, is er al een aanleiding
auto is uitgangspunt voor de
die voor veel sfeer en een aantrekkelijk karakter zorgt (denk aan de weekmarkt op
planvorming.
straat of de gezellige havendag). Wanneer je ergens wilt uitgaan, winkelen, kunst en cultuur, of duurzaamheid wilt beleven (categorieën) denk je niet aan auto’s, dan wil je midden op straat kunnen kletsen en rondkijken. De auto kan daar geen onderdeel van zijn, een informele aan trekkelijke ruimte waar dingen spontaan ontstaan is wat ik wil.
Gedempte Haven (1)
Is uitgangspunt van de planvorming
De Solà Morales had het goed gezien: de verbinding tussen oude binnenstad en
geweest.
Rijnkade ligt natuurlijkerwijs in dit gebied. Maar hij vergat te vertellen dat dit tevens een uitgelezen plek is om (naast Velperplein en Willemsplein) de derde grote entree van de binnenstad in te richten! Daarmee wordt ook een evenwichtiger ver deling van de bezoekers over de binnenstad bereikt.
Gedempte Haven (2)
Los van de juiste omvang van de
Voorwaarde is wel dat hier aan een ruime voetgangersboulevard een paar grote
genoemde functies, passen de functies in
publiekstrekkers komen en dat bezoekers te voet en met het openbaar vervoer, per
het denken over dit plan.
fiets en per auto voldoende worden gefaciliteerd. Het kunstencluster is een noodza kelijke maar op zich onvoldoende publiekstrekker. Centraal tussen Kerkplein en de boulevard is behoefte aan een zware economische trekker zoals een warenhuis van 20-25.000 m2, bijvoorbeeld een nieuwe Bijenkorf. En aan de andere kant van dit plein is behoefte aan een groot restaurant met vergaderruimten en een flink aantal hotelkamers. deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
13
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Gedempte Haven (3)
Deze suggesties worden meegewogen bij
Die derde entree vraagt om verkeerskundige ingrepen. De cityring kan op de Trans
de verdere uitwerking van het
3,5 tot 4 meter verdiept worden (met op- en afritten van 70-80 m lengte) ter hoogte
schetsontwerp.
Overig / niet mee eens
van niveau -2 van een grote parkeergarage voor auto’s, en voor een paar los- en laadperrons voor kunstencluster en bedrijven. Op niveau -1 zijn ruime fietsenstal lingen nodig en hier kan tevens de garage Langstraat worden ontsloten. Via niveau 3 tenslotte kunnen de garagedelen aan beide zijden van de cityring met elkaar ver bonden worden, zodat alle in en uitritten op -2 in de verdiepte cityring uitkomen.
Gedempte Haven (4)
Deze suggesties worden meegewogen bij 2
De Gedempte Haven is een voetgangersboulevard van zo’n 200 bij 35-40 m op het
de verdere uitwerking van het
niveau Kleine Oord en Rijnkade, bij Trans anderhalve meter boven de huidige city
schetsontwerp.
ring. Hier kunnen de vele bezoekers van binnenstad en markt, maar vooral van warenhuis, kunstencluster en restaurant, onderweg van en naar de Rijnkade veilig verkeren. Het ligt perfect horizontaal zodat de Jansbeek vanaf de Broerenstraat door het hele gebied kan worden geleid. De inrichting is op een aantrekkelijk verblijf gericht. Op dit maaiveld is ruimte voor een trolley-/busstation.
Gedempte haven (5): kunstencluster
Een geïntegreerd kunstencluster maakt
De site praat over een krachtenbundeling van het MMKA, Focus Filmtheater, de
deel uit van het programma voor het
schouwburg en het Kunstbedrijf. Dat klopt wel, maar het klinkt weinig animerend
plangebied.
en gaat ook voorbij aan al die heftige conserverende emoties: ‘laat ze op de plek waar je nu zitten’. Puur inhoudelijk-cultureel gaat het echter om een kolossale uit daging: zoek en toon samenhang tussen de uitbeeldende kunsten en breng die ook ruimtelijk bij elkaar; museum, kunsthal en theaters als podia voor traditie en ver nieuwing. En de huidige locaties schieten nu zelf allemaal tekort.
PS bij Gedempte Haven
Het is aan de particuliere eigenaren om
Een eventueel vertrek van de Bijenkorf vanaf de huidige locatie zou een zegen zijn
te besluiten te verhuizen.
voor het stegengebied! De blinde muren langs de Zwanenstraat en de Wielakker straat en de malle gevangenistralies langs Het Eiland kunnen worden geopend ten behoeve van in dit gebied passende, kleinere, gespecialiseerde bedrijven. Op de bovenverdiepingen kunnen mooie, ruime appartementen worden ingericht verge lijkbaar met die in het Musiskwartier. De grote kelders kunnen worden gebruikt als garage, voor boxen en voor opslag van de bewoners en bedrijven in dit bouwblok.
14
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Vier de stad!
Deze uitdaging sluit nauw aan bij de
Arnhem, grijp de kans om ambitieus te
door de gemeente geformuleerde doel-
vernieuwen! Verrijk het oude centrum
stellingen voor dit gebied.
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
met een bruisend hart. Creëer een gebied waarin verblijven, (be)leven, ontmoeten, winkelen, recreëren een genot is door de samenkomst van oud en nieuw, open ruimte en opvallende architectuur, water (Jansbeek!, Rijn) en groen. Niet bedacht vanuit nostalgie van het verleden, maar ontwikkeld als een sprong naar een prachtige toekomst. Vanzelfsprekend met een culturele kern, als bron van traditie èn vooruitgang: schouwburg, museum en film theater als cultureel middelpunt van een spectaculair en bruisend stadshart.
Roestvrijstaal
Deze suggesties worden meegewogen bij
In de straten een strook van 2,5 m breedte reserveren voor alle faciliteiten, zoals
de verdere uitwerking van het
rustbanken, fietsstandaard, afvalbakken, lantaarnpalen, lichtpotten in het plavei
schetsontwerp.
sel, bomen, reclameborden etc. In de stad Bocholt ziet u dit straatmeubilair in de winkelstraat aangebracht in Roest Vast staal. Desgewenst zijn deze met een vaste anti diefstalkabel voor fietsen uit te voeren. Ofschoon de haven uit het toekomstige Rijnbooggebied verdwenen is heb ik tevens een foto van een oude Rijnaak in het centrum, geschikt voor pannenkoekschip en of bierterras, bijgevoegd. Overigens heeft ook Bocholt de fietspaden door het centrum perfect geïntegreerd, zoals u wellicht bekend is. Indien u een wandeling ter plaatse op prijs stelt zal ik u daarin gaarne begeleiden.
Gebied beter dooraderen
De verbinding tussen binnenstad, via
Gebied is te veel ingericht op verkeer.
Nieuwstraat e.o. naar Stadsblokken en
Zorg dat er meer aantrekkelijke routes
activering van het gebied Stadsblokken
komen naar de Rijnkade. Wat gebeurt
vormt een van de kernwaarden uit dit
er met Stadsblokken? Er moet aan de
schetsontwerp.
overkant iets moois te zien zijn. Zorg voor mooie binnenruimtes, zie foto. Voor de kades: maak er een park zodat mensen er kunnen verblijven.
deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
15
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Rust, ruimte en groen
Deze suggesties worden meegewogen bij
Er moet ruimte zijn en het moet groen worden. De bebouwing moet niet te dicht
de verdere uitwerking van het
worden. Maak speelplekken voor kinderen, ouderen willen er rustig kunnen wande
schetsontwerp.
Overig / niet mee eens
len en even zitten. Zorg voor snelheid in de ontwikkeling! Maak een mooie doorloop naar de Rijn, water kan daar een goede bijdrage aan leveren!
Toegankelijk voor iedereen
Toegankelijkheid voor mindervaliden is
Er is in het schetsontwerp gekozen voor
Het Kerkplein moet behouden blijven
uitgangspunt voor de planvorming.
verkleining van het Kerkplein. Daarmee
en worden opgeknapt. Maak speelplek
kan een betere aansluiting tussen bin-
ken zoals bijvoorbeeld de Leuke Linde.
nenstad en de zuidelijke binnenstad wor-
Let op de toegankelijkheid van de stra
den verkregen.
ten voor rolstoelers en ouderen.
Een gevarieerd aanzicht
Is uitgangspunt van de planvorming
Zorg voor gevarieerde gevels. Maak het niet te hoog, weer het verkeer zo veel moge
geweest.
lijk uit het gebied. Parkeren moet onder de grond. Het Kerkplein moet leven. De route naar de Rijn: haal de Jansbeek er naar toe, maak het groen, maak er een fon tein, zorg voor speelplekken. Er is ruimt voor horeca en cultuur.
Aantrekkelijk voor een gemengd publiek
Is uitgangspunt van de planvorming
Steden: Oslo is een mooi voorbeeld. Breng het groen in de stad.
geweest. Stedelijk groen in het gebied,
Zorg voor speelplekken, zorg dat je een gemengd publiek trekt.
parken op loopafstand.
Daarvoor is het kunstencluster interessant. Dat trekt heel divers
Route naar Rijn; is uitgangspunt van de
publiek. Zorg dat de route naar de Rijn beter zichtbaar en vind
planvorming geweest.
baar is. Zorg dat de terrassen zichtbaar zijn. Maak het niet te strak en kil. Patio-
Niet te strak en kil; is uitgangspunt van
achtig, doolhofachtig. Terrassenwoningbouw in Eindhoven is mooi (Bedaux de
de planvorming geweest. Binnenstad is
Brouwer). Maak een open podium zoals in Groningen het Noorderplantsoen. Zorg
inspiratiebron.
voor een parkachtige plek waar je lekker kunt zitten en relaxen.
16
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Breng het oude stratenpatroon terug
Is uitgangspunt van de planvorming
Breng het oude stratenpatroon van voor de oorlog weer terug. Zorg voor het gevoel
geweest. Denk daabij wel aan een eigen-
van de oude binnenstad. Nijmegen heeft dat heel mooi gedaan!
tijdse invulling.
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
Schoonheid zit in het weglaten De Jansbeek als waterpartij bij de haven. De Jansbeek zorgt voor voldoende water
Is uitgangspunt van de planvorming
en speelattributen langs een smal stroompje o.a. door de Bakkerstraat bijvoorbeeld.
geweest.
Het Kerkplein moet groener worden, bijvoorbeeld door middel van klimplanten langs draden. Maak onder de blauwe golven een skatebaan. Sfeer: iets nieuws, modern. Open, riviergevoel. Maak een waterbassin i.p.v. een
Deze suggesties worden meegewogen bij
haven zodat kinderen in schoon water kunnen spelen.
de verdere uitwerking van het schets-
Maak getrapte bebouwing, niet te hoog. Maak de straten breed. Zorg voor voldoen
ontwerp. Schaal en maat van de binnen-
de buitenruimte in de stad om te wonen. Goede balkons, terrassen, dakgroen.
stad vormen de inspiratiebron.
Maak een brug over de Weerdjesstraat. De stad gaat omhoog. Op die brug krijg je dan al het gevoel van de rivier. Je hebt er ook prachtig uitzicht over het rivieren landschap. In de Weerdjesstraat moet je ook kunnen lopen en fietsen. Wacht met plan kenniscluster. Eerst
De planvoorbereiding voor het kennis-
denken dan doen.
cluster is in een vergevorderd stadium, conform de wens van de gemeenteraad.
Gevarieerde architectuur
Deze suggesties worden meegewogen bij
De foto laat een gevarieerd straatbeeld
de verdere uitwerking van het
zien. Schuytgraaf is hiervan ook een
schetsontwerp.
mooi voorbeeld. Maak daarnaast een plein waarop de Jansbeek komt. Keulen bij de Dom, ook een mooi voorbeeld. Zorg voor kunst, bloembakken. Fonteinen zorgen voor een mooie aan kleding. De schouwburg moet snel vernieuwen. Breng de Weerdjesstraat onder de grond. Fonteinen: graag! Gebruik geen donkere baksteen. deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
17
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Maak iets tegen de gezapigheid
Deze suggesties worden meegewogen
Maak iets heel nieuws, de publiekstrekker van de stad. Het
bij de verdere uitwerking van het
hoeft niet voorzichtig. Zelfs het aanpassen van de straten
schetsontwerp.
structuur is nodig. We hebben genoeg pleinen. Het Kerkplein mag dus verdwijnen. De auto’s moeten van de Markt daar hoort de warenmarkt weer thuis. Maak moderne, nieuwe gebouwen. Knap krotten op, de afwisseling tussen oud en nieuw is mooi. Leg het accent op cultuur. Er is ruimte voor een mooi chic warenhuis als KADEWE. Arnhem moet een soort Berlijn worden.
Een mooi Frans plein
Deze suggesties worden meegewogen
Een mooi Frans plein met water, horeca en terrasjes.
bij de verdere uitwerking van het
Een mooi voorbeeld is Geitenkamp, maar dan
schetsontwerp.
zonder de auto’s. Het mag modern, een waterpartij hoort er ook. Kerkplein is te groot, haal de muur weg. Maak een soort overdekte markt zoals je die in Barcelona ziet. De win kels moeten goede trekkers zijn. Er is een supermarkt nodig en een geldautomaat.
Deze suggesties worden meegewogen bij
18
Evenwichtige Nieuwstraat
de verdere uitwerking van het
Nieuwstraat: behoud de westzijde, de oostzijde moet hiermee in evenwicht zijn.
schetsontwerp.
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Overig / niet mee eens
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Structuren
Is uitgangspunt van de planvorming
Landschap: Sonsbeek is een lob van de stad en verbindt de Veluwe aan Arnhem. Zie de Rijn als een lob, die de stad met de zee verbindt. Stad: Maak van Stads blokken een stadspark die zuid en noord met elkaar versmelt. Gebruik de mor fologie vd stad: Lange gebogen lijnen en kleine pleinen. Zet de gebogen lijn van de Bakkerstr. door tot aan de Rijnkade. Verklein het Kerkplein tot Arnhemse proporties. Laat de auto een onderdeel zijn van het levendige beeld van de Weerdjesstraat. Stop trekkers in de plint: horeca, McDonald’s, supermarkt. ARNHEM=GROEN! Maak het toegankelijk en voeg de rivier er aan toe.
geweest
Inspiratie voor vervolg
Cascade Nieuwstraat
Deze suggesties worden meegewogen bij
Vanaf Kerkplein wordt de Nieuwstraat een breed uitwaaierende en afdalende route onder Weerdjesstraat door met water (Jansbeek) en mooie planten naar nivo van de lage de Rijnkade, waar de rivier wordt verbreed met een haven – dus toch een haven.
de verdere uitwerking van het
Overig / niet mee eens
schetsontwerp.
Via twitter Simpele vraag: wanneer kan ik op een terrasje/bankje zitten waar ooit de Rijnboog
We verwachten dat de uitvoering van de
haven was geprogrammeerd?
openbare ruimte 2016 te kunnen starten. In de tussentijd proberen we het gebied met tijdelijke initiatieven aantrekkelijker te maken.
Ik ga er vanuit dat het Kerkplein in Rijnboog voor een groot deel weer wordt dicht
Is uitgangspunt van de planvorming
gebouwd. Het plein heeft geen functie meer.
geweest
De gemeente steeft ernaar, vooruitlopend op uitvoering van meer definitieve plannen, tijdelijke ingrepen in het gebied te doen. Dit
Een van de Rijnboogdoelen is om Rijnboog met het centrum te verbinden. Je kunt al
voorstel wordt hierin meegenomen.
beginnen door de muur op het Kerkplein te slopen. De aanleg van de derde (voetgangers en fietsers) brug is als ambitie maar niet als Er zijn twee bruggen! Laten we eerst de verbinding Koningstraat-Rijnkade verbete
Is uitgangspunt van de planvorming
voorwaarde opgenomen in het
ren. Dat er een loop komt naar de Rijn! Eens?
geweest
schetsontwerp.
deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
19
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Van Rijnkade naar Rijnpromenade
Deze suggesties worden meegewogen bij
Bezoekers van station en busstation leiden via Willemplein, Jansstraat, hoek
de verdere uitwerking van het
Rijnstraat. In de panden ramen zetten plus artiekelen. Weverstraat opknappen,
schetsontwerp.
Overig / niet mee eens
Nieuwstraat als Janssingels zie Sonsbeek. Rijnkade wateroverloop afvoerbuis naar pompstation. Kadeterrassen op hoogte brengen, zo hoog als de muur voor hoog water. Verbreding van de terrassen door aansluiting aan de helft van de lage kade. Andere helft van de lage kade voor over dekt parkeren. Maak de ASM haven aantrekkelijk voor bezoekers, voor watersport. Maak er een restaurant, maak een watertaxi. Dit in combinatie met Meinerswijk en Praets. Rijnkade ophogen voor een promenade is niet zo duur. Weerdjesstraat is voor doorstroming bezoekers moeilijk. Oplossingen: - rondweg van brug tot brug - tunnel - onderlangs
Rijnverbreding
Dit schetsontwerp zet in op andere mid-
Daar mijn inziens het Rijnboogplan vooral gaat over hoe de stad Arnhem meer bij de
delen voor het bereiken van het zelfde
Rijn te betrekken, zou ik vooral de Rijn rondom de twee bruggen daar waar kan wil
doel.
len verbreden. Aan de zuidoever zou dit kunnen op de plek van het hoger gelegen deel van Stadsblokken en aan de noordzijde op de hoogte van de Mandelabrug. Deze nieuwe plekken biedt tal van mogelijkheden voor verdere invulling die daar mee een betere relatie tussen het noordelijk deel van Arnhem met het zuidelijk deel tot stand kan brengen.
Verbinding Rijnkade-centrum
Dit schetsontwerp zet in op andere mid-
Weer een voorbeeld uit een andere stad: dit keer niet een
delen voor het bereiken van het zelfde
grote wereldstad maar Århus in Denemarken. Iets groter
doel.
(ruim 200.000 inwoners) maar meer provinciestad dan eerder genoemde steden. Toch een voorkeur voor water als verbin ding met horeca, cultuur en detailhandel in combinatie met wonen. Geen voor schepen toegankelijke haven, maar een kanaal met kade. Ook een openbaar deel om vrij te kunnen zitten. Zie voorbeeld. Eventueel water breed genoeg voor podium/vlot.
20
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Plein aan de Rijn
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
Deze suggesties worden meegewogen bij
Een langgerekt plein langs de Rijn,
groot paviljoen voor ieder die iets wil
de verdere uitwerking van het
betrekt de rivier bij de stad. Aan de
vertonen: muziek, dans, cabaret, mode
schetsontwerp.
overkant een theepaviljoen in een
of gewoon om er je liefje te zoenen.
schitterende tuin bereikbaar per fluis
Vanaf het plein een wandelboulevard
terpont of gewoon over de brug.
tot aan Oosterbeek of zover als het kan.
Aan de randen van het plein geen
Terug met buslijn 1 of met een fluister
moderne blokkenhoogbouw maar
pont naar de overkant en via
speelse, fleurige woningen ontworpen
Meinerswijk
door kunstenaars, denk Gaudi.
naar het theepaviljoen.
Op de begane grond horeca en leuke winkels met Arnhemse mode, kunst en
Onder het plein een parkeerterrein
snuisterijen. Bezoekers bekijken al dat
maar alleen als dit nodig mocht zijn.
moois en drinken of eten er wat.
Betrek de Rijn bij de stad met voor elk
Midden op het plein met veel groen een
wat wils en betaalbaar zat.
Trappen naar de Rijn
Een ‘trapachtige’ oplossing is uitgangs-
Vanaf de bovenkade naar de onderkade, met trap
punt van de planvorming geweest.
pen van verschillende grootte om op te zitten en te loungen en te lopen.
Drijvend zwembad/ Badeschiff
Deze suggesties worden meegewogen bij
Een drijvend zwembad met mooi uitzicht op de Rijn. Zonnen, zwemmen, sauna, dj’s.
de verdere uitwerking van het
Wie het Weense/Berlijnse Badeschiff kent, wordt meteen enthousiast. Met een
schetsontwerp.
zwembad en bijbehorende ligsteigers drijvend in de Rijn wordt het contact met de stad en de Rijn hersteld. Maak de oever weer levendig. Badeschiff kan een multi functionele ontmoetingsplek worden. Een Badeschiff maakt Arnhem aantrekkelijker en hipper. www.arena-berlin.de of www.badeschiff.at deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
21
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Cultuur aan de Rijnkade
Deze suggesties worden meegewogen bij
Geen auto’s meer op de Rijnkade. Fiets/voet
de verdere uitwerking van het
gangersgebied, waar horeca de boventoon
schetsontwerp.
Overig / niet mee eens
voert. Liefst directe verbinding naar de Rijn d. m.v. trap om op de zitten, zonnen, hangen of lezen etc. Een kunstencluster met horeca aan of boven het water lijkt me geweldig!
Rijnkade als promenade
Deze suggesties worden meegewogen bij
Düsseldorf als mooi voorbeeld voor toegan
de verdere uitwerking van het
kelijke Rijnkade. Kleinschalig voorbeeld is
schetsontwerp.
Emmerich.
Visitekaartje Rijnkade
Is uitgangspunt van de planvorming
Steek meer energie in de Rijnkade en de exploitatie van horecagelegenheden in dit
geweest. Exploitatie is particuliere
gebied. Maak van de Rijnkade een visitekaartje voor de stad Arnhem.
uitdaging.
Stadsstrand
Deze suggesties worden meegewogen bij
Wordt meegenomen als suggestie voor
Stadsstranden zijn kunstmatig aangelegde stranden in een stad. In grote steden
de verdere uitwerking van het
tijdelijke initiatieven.
zoals Berlijn, Parijs, Rotterdam zijn stadsstranden een belangrijke plek om te ont
schetsontwerp.
spannen. Er worden evenementen georganiseerd als zandsculpturen en live muziek. Een stadsstrand zou Arnhem een nieuwe recreatiemogelijkheid geven en een impuls zijn voor de horeca.
22
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Loungen aan de Rijn
Is uitgangspunt van de planvorming
De Rijnkade is een ideale plek om lekker
geweest.
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
even te zitten en te spelen. Die kansen kunnen beter worden benut!
Terrassengebied aan de Rijn
Is uitgangspunt van de planvorming
Laat de Jansbeek naar de Rijn stromen. Maak
geweest.
het een wandelgebied, maak het gebied langs de Rijn een terrassengebied, zie Emmerich. Zorg voor toegang tot StadsblokkenMeinerswijk, bijvoorbeeld door middel van een pontje. Besteed zorg aan de bereikbaarheid.
Maak een stadsbalkon
Is uitgangspunt van de planvorming
Maak een boulevard aan de Rijn. De Rijnkade als stadsbalkon. Maak het Kerkplein
geweest. Kerkplein wordt verkleind.
groen. We hebben geen behoefte aan grote winkelketens maar aan kleine winkels, eenmanszaken met hun creatief potentieel. Zorg dat er cultuur komt, bijvoorbeeld een museum. Zorg voor kleinschaligheid als onderdeel van een heldere hoofdstructuur.
Breng de Rijn naar de stad
Stad verbinden met de Rijn is uitgangs-
Deze suggesties worden meegewogen bij
Breng de Rijn naar de stad. Maak een boulevard aan het water die toegankelijker is
punt van de planvorming.
de verdere uitwerking van het
dan in de huidige situatie. Zorg voor terrassen maar ook voor zitjes met uitzicht op
schetsontwerp.
die terrassen. Zorg voor parkeergelegenheid onder de grond. Maak het groen. Er is ook ruimte voor woningen.
Gezellige wandeling naar de Rijn
Deze suggesties worden meegewogen bij
Kleed de Rijnkade mooi aan. Zorg voor een mooie wandeling naar de kade. Maak het
de verdere uitwerking van het
een soort boulevard met zitjes en groen.
schetsontwerp.
deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
23
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Zorg voor de kademuur
Is uitgangspunt van de planvorming
Behoud de kademuur in de huidige vorm, deze wordt nooit
geweest. Kademuur over een deel aan-
meer zo gebouwd. Let op de oudere panden aan de Rijnkade,
pakken om verbinding hoge - lage kade
ze moeten bewaard blijven.
te verbeteren.
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
Via twitter Is het mogelijk om aan de onderkant van de promenade een markt te maken met
Deze suggesties worden meegewogen bij
Wordt meegenomen als suggestie voor
aan de zijkanten trappen zoals in Düsseldorf?
de verdere uitwerking van het
tijdelijke initiatieven.
schetsontwerp.
24
Een mooie kade met horeca en recreatie (à la Waalkade Nijmegen maar dan
Is uitgangspunt van de planvorming
veiliger), mooie gebouwen. Musispark doortrekken.
geweest.
Het strandjesgebied is wat veel steden proberen na te bootsen met hopen zand op
Is uitgangspunt van de planvorming
de kade. Arnhem heeft het al. Ontsluiten.
geweest. Overleg met RWS nodig.
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Ideeën, opmerkingen Rijnboog, hoe verder? Waar Rijnboog Arnhem-Noord naar de Rijn wilde brengen, stellen wij voor om Arnhem-Noord en Zuid te verbinden met elkaar en met de Rijn. Die verbinding moet centraal staan in het ontwerpproces. Noord en Zuid treffen elkaar aan de oevers van de Rijn dus daar moeten motieven kun nen zijn. Een stadspark, een evene mententerrein, een jachthaven en wonen zijn andere items voor de ont werpopgave voor Stadsblokken. Een loopbrug die meebeweegt met de waterstanden verbindt de stadsdelen. De Nieuwstraat is de plek waar het histori sche centrum en de Rijn elkaar het dichtst naderen
Gevolgen voor structuur en daardoor de juiste plek voor de verbindingsas naar de RijnStadsblokken-Zuid en er hoogte van de Wilgenlaan verder Malburgen in. Vanaf de Markt/Kleine Oord is de markante nieuwe loopbrug al duide lijk te zien. De afstand is dus niet het probleem, nee het gebrek aan leven in het gebied maakt de afstand in de beleving groot. De as Noord-Zuid krijgt haar attractie doordat Arnhemmers hieraan voorzieningen vinden die aansluiten bij hun behoef te. Wat voor de een een voor ziening is, moet voor de ander een attractie zijn.
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
Is uitgangspunt van de planvorming geweest. Detaillering en haalbaarheid loopbrug nog onderzoeken.
Een ontwerp van Frank Donders (FDP), Peter Koelewijn en Marije Weijers (K3 architecten).
Stadsblokken toevoegen
Is uitgangspunt van de planvorming
Nu de plannen voor Rijnboog opnieuw tegen het licht gehouden worden is ook het
geweest. Detaillering en haalbaarheid
moment aangebroken om Stadsblokken bij het project te betrekken. Stadsblokken
loopbrug nog onderzoeken.
als dé verbinding tussen Arnhem Noord en Zuid. Bereikbaar vanuit het centrum via een (winkel)promenade met allure richting Rijn, horeca aan de Rijnkade en via een loop-/fietsbrug over de Rijn. Cultuur, horeca en wonen bereiken op de Stadsblokken rondom de daar reeds aanwezige gewenste haven, die opgewaardeerd zou kunnen worden. Er zou tevens een goede verbinding vanuit Arnhem Zuid gerealiseerd moe ten worden.
Denk vanuit de gebruiker
Nader onderzoek naar de hoogte van de
Denk bij het maken van de plannen vanuit de gebruiker. Maak geen shared space.
brug en de Weerdjesstraat is nog nodig.
Laat een pontje varen over de Rijn. Mandelabrug: deze hoeft niet zo hoog, de scheepvaart neemt af. Rijn is ook voor pleziervaart, de Waal voor scheepvaart. Maak een gelijkvloerse brug die ook geschikt is voor fietsers vanuit Zuid. Haal de krul. Maak een tunnel voor de Weerdjesstraat. deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
25
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
Hoog en droog
Het schetsontwerp zet in op andere mid-
Er gaat niets boven het Groningse plan om de binnenstad via
delen voor het bereiken van hetzelfde
een kabelbaan te verbinden met de buitenwijken. Vertaald
doel.
naar Arnhem: van Rijnboog naar het Transferium. Scheelt een hoop autoverkeer op de brug(gen).
Een brug naar Malburgen West Kerkplein is te kaal. Maak een brug naar Malburgen West tegen de opsplitsing tus
Is uitgangspunt van de planvorming
sen Noord en Zuid. Mandelabrug is onaantrekkelijk, onveilig, sfeerloos. Maak een
geweest. Detaillering en haalbaarheid
verbinding met de natuur. Maak een moderne eigentijdse brug. Zorg voor een rol
loopbrug nog onderzoeken.
trap en een overkapping. Zorg voor leven ’s avonds, ook in verband met de veilig heid. Door bijvoorbeeld kiosken en horeca. Zorg voor een combinatie van wonen en
Er wordt gezocht naar een functionele
winkels. Het moet geen Kalverstraat worden.
verbinding zonder toevoeging van
Maak trappen vanaf de lage kade naar boven. Laat in de winter het water in de stad
Versoepeling verbinding hoge en lage
omvangrijk bouwprogramma. In
komen. De Jansbeek kan hierover naar beneden stromen.
kade is uitgangspunt, net als rivierveilig-
Stadsblokken worden alleen natuur en
Bouw Noord en Zuid aan elkaar, maak programma in Stadsblokken.
heid. Waterkering moet daarom dicht.
cultuurprogramma’s voorzien.
Eerherstel Schipsbrug
Nader onderzoek naar de hoogte van de
Tussen 1610 en 1935 lag over de Rijn een schipsbrug. Kwam er een boot langs, dan werden er een paar pon tons tussenuit gevaren. Geen probleem. Bij de bouw van de Rijnbrug is deze brug verdwenen. Mede daar door kwam Arnhem met haar rug naar de rivier te liggen. Ik pleit ervoor de schipsbrug weer in ere te herstellen. Als gelijkvloerse verbinding voor voetgan gers en fietsers tussen zuid en noord en als verbinding naar de nieuwe histori sche haven in Stadspark Stadsblokken.
brug is nog nodig.
Via twitter Verbinding noord-zuid middels brede (futuristische) rijntunnel met winkels,
Deze suggestie is onhaalbaar.
exposities, etc.?
26
Doorgetrokken Musispark Stadsblokken wel goed verbinden!
Nader onderzoek naar de hoogte van de
Londen heeft bijvoorbeeld een wandelbrug. Mooi in Arnhem denk ik.
brug is nog nodig.
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Moskee aan de Rijn
Overig / niet mee eens Deze suggestie past niet in de opgave.
Is dit niet mooi voor Rijnboog? Er wonen toch bijna 30 procent allochtonen. Super concept!
Kunstproject Rijnzicht
Deze suggesties worden meegewogen bij
Een leeg beeldscherm op de Rijnkade én in de Nieuwstraat (tussen de Weerdjes
de verdere uitwerking van het
straat en de Rijnkade). Zes beeldschermen (o.a. in de brede onderdoorgang onder de
schetsontwerp.
Weerdjesstraat) waarop live videobeelden te zien zijn van zes verschillende locaties langs de Rijn, vanaf de oorsprong op de Sint Gotthard (CH) tot de monding bij Hoek van Holland. Dit project komt ook op de zes ander locaties langs de Rijn te staan. Stelt u zich voor: bij voorbeeld naast de watervallen van Schaffhausen of op de Rijnoever bij Koblenz is de Rijnkade van Arnhem met uitzicht op de John Frostbrug voortdu rend in beeld!
Kunstproject Rijnzicht (toelichting)
Deze suggesties worden meegewogen bij
Het hufterproof maken van de monitoren is niet zo’n probleem. Een grotere uitda
de verdere uitwerking van het
ging is de onderhandeling met de plaatsen waar de zes installaties komen te staan.
schetsontwerp.
Hier ligt een taak voor de Arnhemse politiek. Daarmee kan het Arnhems bestuur aantonen dat ze internationaal in staat is bruggen te bouwen. Als het kunstproject Rijnzicht gerealiseerd gaat worden, zal het bol staan van symbolische waarden zoals: bruggen bouwen, communicatie (uitwisseling van beelden), historie (zicht op de Arnhemse John Frostbrug), enzovoort. En daarmee Arnhem internationaal prominent op de kaart zetten.
Joods Arnhem
Valt buiten het plangebied
Nergens in de binnenstad van Arnhem is een duidelijk monument voor de vermoor de Arnhemse joden, 65 jaar na de oorlog zou dit een startpunt moeten zijn voor een binnenstad die er bij ligt als een bomkrater. Plaats, het Jonas Daniël Meijerplein, bij de kippenmarkt.
deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
27
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Een typische Arnhemse straat
Deze suggesties worden meegewogen bij
Voor mij zou de Nieuwstraat een typische Arnhemse straat moeten worden. Er is in
de verdere uitwerking van het
de grote steden al veel te veel van hetzelfde. Lijkt me een mooie uitdaging voor ont
schetsontwerp.
Overig / niet mee eens
werpers. Ik zou graag in dit gebied een verwijzing zien (bijvoorbeeld door kunst) naar de slag om Arnhem. Deze dramatische gebeurtenis is ook de aanleiding om dit gebied nu eens op de schop te nemen. De stadsbeek die hier zijn historische loop heeft gehad, kan deze plek als een typisch Arnhemse omgeving prima versterken.
Etalage cultureel Arnhem
Deze suggesties worden meegewogen bij
Etalages (zoals de Wallen) met presentaties cultureel Arnhem (wassen beeld miss
de verdere uitwerking van het
Rio aan de Rijn/Mode-academie/Kunstacademie, Living statues winnaars als echt
schetsontwerp.
beeld). Podium voor straatmuziek/kunst met bankjes. Verbinding met lage Rijnkade voor bezoek stad aan schepen en vice versa.
Made in Arnhem Boulevard
Deze suggesties worden meegewogen bij
Hier tonen we elementen, aspecten van de Arnhemse highlights op een moderne,
de verdere uitwerking van het
maar gezellige manier. Zowel groen als blauw (Jansbeek, Rijn), modekwartier, living
schetsontwerp.
statues, Rio a/d Rijn, Arnhemse meisjes, kunstopleidingen, HAN etc. De beelden wis selen naar gelang de activiteiten van het jaar. Scholen, bedrijven, instellingen kun nen actief participeren en zich daarmee profileren, kwalitatief hoogwaardig. De Made in Arnhem Boulevard IS Arnhem! Zuidoever ontwikkelt mee. Laat maar een bootje varen. Liever: geweldige voetgangersbrug, gesponsord door allen die Arnhem-centrum helpen opbloeien.
Ruimte door deconcentratie
Het geïntegreerde kunstencluster maakt
Geen kunstencluster op één plek (één gebouw), maar het juist verspreiden over het
deel uit van de opgave, deconcentratie is
gebied waar je wilt dat mensen zich bewegen. Uitdaging: aantrekkelijke verbinding
in dit kader daarom geen optie.
met Onderlangs (MMKA). Ook horeca niet concentreren, maar gedeconcentreerd met daartussen aangename, brede, groene wandelstraten. Niet bang zijn voor con currentie van gratis bankjes met horeca. Als de sfeer aantrekkelijk is, komen men sen ook naar horeca. Houd het laag en ruim: weidse luchten. Zichtassen naar de groene overkant van de rivier.
28
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Wat een cultuurcluster moet doen
Deze suggesties worden meegewogen bij
Bijzondere horeca, winkel; overnachten in kunstwerk; openluchttheater op dak;
de verdere uitwerking van het
theater met tentoonstellingen/tentoonstellingen met theater; events in de foyer;
schetsontwerp.
Overig / niet mee eens
kinderopvang en familieworkshops; kunst en sport combineren; bruisend plein; gratis toegankelijke begane grond; café, winkel, foyer in één; waterkant en buitenplein bij gebouw betrekken; tuinen en parken als rust punten; routes langs/over/door gebouw; reuzen agenda’s; oplichtend gebouw; gevel als podium/ wisselend kunstwerk; teasers; ateliers; uitzicht doorzicht/open (keuken; backstage; repetities).
Plein voor kunstenaars
Deze suggesties worden meegewogen bij
Ik zie een prachtig plein voor me waar onze studenten aan de
de verdere uitwerking van het
hogeschool voor de kunsten (of andere talentvolle mensen en
schetsontwerp.
afgestudeerden) hun talenten kunnen laten zien, zoals in de Parijse wijk Montmartre, en daarbij ook nog iets kunnen ver dienen. Hopelijk kunnen we ze hierdoor ook verleiden te blij ven in Arnhem. En het zal een trekpleister worden voor heel Nederland.
De Hermitage als voorbeeld
Deze suggesties worden meegewogen bij
Het gebied is heel geschikt voor cultuur in combinatie met horeca. De Hermitage is
de verdere uitwerking van het
hiervan een mooi voorbeeld. Maar houd de ontwikkelingen wel kleinschalig, pas
schetsontwerp.
send bij Arnhem. Er moeten woningen komen, deze mogen best wat luxer. Zorg dat het de entree van Arnhem wordt. Doe iets met water, zorg voor een groene relaxplaats.
Een cultureel hart
Is uitgangspunt van de planvorming
Cultuur hoort in het gebied. Laagdrempelig, in de zomer lekker buiten. Denk aan
geweest.
muziek, cabaret, vrolijke dingen door jonge mensen. Het is een goed gebied voor terrassen en maak het groen. deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
29
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Combinatie cultuurcluster en open podium
Is uitgangspunt van de planvorming
De foto is een mooi voorbeeld voor een
geweest.
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
cultuurcluster. Dat past ook bij een natuurlijke en wat meer traditionele omgeving. De Rijnkade moet uitnodigen, parkachtig. Kinderen moeten het er leuk vinden.
Zorg voor een trekker naar de Rijn
Is uitgangspunt van de planvorming
Zorg voor een leuke plek om naar toe te gaan die ook voor kinderen leuk is.
geweest.
Bijvoorbeeld een waterspeelplek. Cultuur hoort ook in het gebied. Maar denk aan de omvang. Bijvoorbeeld de schouwburg, een open podium. Zorg voor de toegankelijkheid van de lage kade: maak trappen en plaats bankjes op de lage kade. Zorg voor mooie zichtlijnen naar de overkant.
Ruimte voor cultuur, niet te grootschalig
Deze suggesties worden meegewogen bij
Het geïntegreerde kunstencluster meekt
Er moet een gezamenlijk concept komen in de Nieuwstraat
de verdere uitwerking van het
deel uit van de opgave, deconcentratie is
maar liever geen kunstencluster, wat kleinschaliger.
schetsontwerp.
in dit kader daarom geen optie.
Bijvoorbeeld een kunsthal of het historisch museum. Barrières als de Weerdjesstraat moeten worden opgelost, maak hem gedeeltelijk onder de grond. Knap de Rodenburgstraat op. Laat het gebied organisch groeien. Activeer de lage kade, het is een kans voor horeca. Zie hoe Utrecht met de lage kades aan de grachten omgaat.
30
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Missende schakel
Een geïntegreerd kunstencluster is uit-
Deze suggesties worden meegewogen bij
Het kunstencluster is de schakel om de stad met de rivier te verbinden. Het kunstencluster hoeft niet aan de Rijnkade komen te liggen. Een grootschalig gebouw op deze plaats kan zelfs afbreuk doen aan de bestaande kwaliteit van de kade. Stop de energie in het gebied tussen het Kerkplein en de Weerdjesstraat want daar zit de pijn. De ontwikkeling van deze locatie is de missende schakel om de stad met de rivier te verbinden.
gangspunt voor de planvorming.
de verdere uitwerking van het
Overig / niet mee eens
schetsontwerp.
Platform RAS (Removable Art Space)
Deze suggesties worden meegewogen bij
Deze suggesties worden meegewogen bij
Platform RAS is een netwerk van en voor kunstenaars en academiestudenten die hun werk exposeren op locaties die beschikbaar worden door gemeente of andere partij en. Eerder al was Platform RAS al actief in Rotterdam Noord waar ze met de gemeente het culturele belang onderhield. Platform Ras is dus een Netwerk van mensen die samen dingen mogelijk moeten maken. Dit concept zouden we graag in Arnhem loslaten om te zien hoe het zich ontplooid.
de verdere uitwerking van het
de verdere uitwerking van mogelijke tij-
schetsontwerp.
delijke activiteiten.
Via twitter Ja! en Filmhuis verplaatsen naar de Rijnboog! Korenmarkt groot plein van maken.
Is uitgangspunt van de planvorming geweest.
Rijk en veel, die cultuur! En de kunst en mode die Arnhem zo kenmerken maar
Is uitgangspunt van de planvorming
waarvan je in het Rijbooggebied nu weinig ziet.
geweest.
Absolute must! Nieuwe Ronde Weide à la Sonsbeek.
Niet meegenomen.
Wat gebeurt er in de tussentijd met de Arnhemse bibliotheek als de Rijnboog
De biblitheek blijft tot de oplevering van
gebouwd wordt?
het kenniscluster in de Koningsstraat.
deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
31
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
Ondernemers met creativiteit ruimte geven
Deze suggesties worden meegewogen bij
Deze suggesties worden meegewogen bij
Een netwerk creeëren van innovatieve ondernemers die werken naar maatstaven
de verdere uitwerking van het
de verdere uitwerking van mogelijke tij-
van de nieuwe tijd. Duurzaamheid, creativiteit, samenwerking, MVO, social media,
schetsontwerp.
delijke activiteiten.
een link leggen met het talent van afstuderend ArtEZtalent, en deze gerenoveerde woonwerkruimte bieden. Versnelde behandeling voor vergunningen op basis van inschrijvingen. Eventueel korting op benodigde vergunningen. Maak dit gebied toe gankelijk voor ambitieuze starters met meetbaar talent.
Geen nieuwe kantoorruimte
Deze suggesties worden meegewogen bij
Rijnboog wil dat er in het plangebied 8.000 m2 kantoorruimte gebouwd wordt. Dat
de verdere uitwerking van het
is volstrekt onzinnig. In totaal stond er op 1 janauri 2010 130.900 meter kantoor
schetsontwerp.
ruimte leeg in Arnhem. Leegstaande kantoren zijn slecht voor de stedenbouwkundige kwaliteit van de stad en zijn een begin van verloedering. Het is juist het verhogen van de stedenbouw kundige kwaliteit en het tegengaan van verloedering die lei dend zijn bij Rijnboog. De bouw van nieuwe kantoorruimte past daar niet bij.
Woningnood oplossen
Is uitgangspunt van de planvorming
Woningen bouwen of renoveren heeft absolute voorkeur gezien
geweest.
de wachtlijsten van huurwoningen, namelijk acht jaar.
Horeca meer ruimte geven
Valt buiten de reikwijdte van dit project.
Geef horeca meer ruimte met openingstijden van terrassen (gelijktrekken met horeca in de centrumring, 04:00 uur).
Bankjes in de zon Om een goede verbinding te maken met de Rijn moet er iets zijn in gebied waardoor
Is uitgangspunt van de planvorming
mensen wel doorlopen naar de Rijn. Bijvoorbeeld een mooie straat waar winkels en
geweest.
terrasjes worden afgewisseld en waar je even op een bankje kunt zitten. Zorg dan wel dat de bebouwing niet te hoog wordt: een laag of vier. Anders ontstaat er te veel wind en schaduw.
32
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Stadse sfeer met veel variatie
Is, met uitzondering van de overkapping,
Zorg dat het gebied levendig wordt door horeca en winkels af te wisselen. Zorg voor
uitgangspunt van de planvorming
steeds iets anders waardoor de Nieuwstraat een attractief pad naar de Rijnkade
geweest.
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
wordt. Water in het gebied is leuk en kan een speelaanleiding voor kinderen zijn. Is overkapping van de lage kade een idee?
Negen straatjes van Arnhem
Is uitgangspunt van de planvorming
In de stad missen we winkels en boetieks. Lunchrooms, terrasjes aan de Rijn. Er
geweest.
moet ruimte zijn voor cultuur, maar niet groot. Het is een mooie plek voor exposi ties, (mode), concerten (ook buiten). Gebied moet de trekker naar de stad worden.
Betaalbaar voor diverse doelgroepen
Is uitgangspunt van de planvorming
Bouw niet te veel dure appartementen. Het moet een gemengd gebied worden: ook
geweest.
betaalbare woningen. Denk aan de toegankelijkheid voor ouderen. Terrasjes en cultuur op de Rijnkade moeten behouden blijven.
Houd het kleinschalig
Deze suggesties worden meegewogen bij
Pak de ontwikkeling geleidelijk op. Er zijn zo veel plannen. Let op de huren van de
de verdere uitwerking van het
winkels: ze moeten betaalbaar zijn voor de kleinere winkels zodat er niet alleen
schetsontwerp.
maar winkels komen die we in elke stad zien. Bouw ook betaalbare woningen en zorg voor goede balkons: geen Franse, maar echte waar groen op kan en mensen een buiten hebben. Dat maakt de gevels ook aantrekkelijker.
Goede mix van woningen
Is uitgangspunt van de planvorming
Maak er ook betaalbare woningen.
geweest.
Veel variatie
Is uitgangspunt van de planvorming
Het moet een gemend gebied worden, zorg dus ook voor betaalbare woningen.
geweest.
Besteed zorg aan het parkeren voor bewoners en bezoekers.
deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
33
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Verlenging winkelgebied
Is uitgangspunt van de planvorming
Trek het winkelgebied door. Verleng de Bakkerstraat en Weverstraat. De gemeente
geweest.
Inspiratie voor vervolg
had ooit een beleidsplan om een lijn te maken van het station naar Kronenburg. Maak een loopbrug naar Stadsblokken.
Eenvoudige ideeën voor woningen en winkels
Is uitgangspunt van de planvorming
Houd het simpel. Geen groteske ideeën, wonen, werken, winkelen, misschien één in
geweest.
het oog springend gebouw. De grootste prestatie is binnen het budget en de plan ning blijven.
Een trekker aan de Rijn
Is uitgangspunt van de planvorming
Water doet het goed, de beek in het gebied brengen is dus een leuk idee. Zorg dat er
geweest.
iets is bij de Rijn zodat je doorloopt die kant op. Maak het gezellig, plaats er bankjes. Zorg dat er winkels komen en terrasjes, wissel dat af. Niet te hoog bouwen, want dan is er altijd zo’n koude wind. Daarnaast hoort bij bankjes de zon. Een laag of vier is prima.
Iets bijzonders
Is, samen met het realiseren van een
Het museum verplaatsen is niet nodig. De schouwburg wel. Maak naar de Rijn toe
geïntegreerd kunstencluster, uitgangs-
restaurantjes, terrasjes, winkeltjes. Maak iets bijzonders. Er moeten ook woningen
punt van de planvorming geweest.
zijn, dat zorgt voor sociale controle. Geen dure appartementen.
Overdekte markt tussen Kerkplein en Rijnkade
Deze suggesties worden meegewogen bij
Een overdekte markt tussen de Rijnkade en het Kerkplein kan een trekpleister wor
de verdere uitwerking van het
den. Daarnaast hebben we in het gebied een supermarkt nodig, met glasbak etc,
schetsontwerp.
een postagentschap maar ook eerstelijnszorg mag niet worden vergeten: fysiothe rapie, huisarts, een seniorencontact punt. Zorg dat de barrières worden opgeheven. Maak opvallende voet gangersoversteekplaatsen op de Weerdjesstraat en Rodenburgstraat. Weerdjesstraat onder de grond tus sen Iriszorg en Humphrey’s.
34
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Overig / niet mee eens
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Overdekt winkelcentrum tussen Rijn en Trans
Deze suggesties worden meegewogen bij
Vanaf de Rijnkade tot de Trans, een overdekt winkelcentrum met horeca, mooie
de verdere uitwerking van het
architectuur, gedeeltelijk open. Om te voorkomen dat de Rijnkade in de winter zoals
schetsontwerp.
Overig / niet mee eens
nu, leeg is, moet de Nieuwstraat een boulevard naar de Rijnkade worden. Daar hoort geen verkeer, het moet groen en er horen bankjes. Tussen deze boulevard en de lage kade past een waterbassin, de lage kade wordt dan een strand. Jansbeek zorgt voor vulling voor het bassin. In de winter schaatsen. Kunstencluster mag doorgaan, mooi plan. Zorgt voor twaalf maanden beleving. Weerdjesstraat: vanaf Roermondsplein naar Coberco ondertunnelen.
Brede laan met kunst en horeca
Deze suggesties worden meegewogen bij
Maak van de Nieuwstraat een soort Ramblas, met kunst en horeca. Het moet een
de verdere uitwerking van het
brede straat zijn met veel licht voor de woningen. Maak er fonteinen, chic, echt ste
schetsontwerp.
delijk. Een nieuwe trend: Weense cafés. Sloop de wederopbouwarchitectuur. Laat de Jansbeek een vervanging zijn voor de haven. Het cultuurcluster hoort in het plangebied. Knap de Rodenburgstraat op.
Rijn zichtbaar vanaf Kerkplein
Deze suggesties worden meegewogen bij
Zorg voor zichtlijnen vanaf het Kerkplein tot aan de Rijn. Maak een pleintje bij de
de verdere uitwerking van het
Weerdjesstraat met kunstwerk. Luxe winkels met waterwonen aan de Rijn op de
schetsontwerp.
kade of in het water. Maak exclusieve winkels, statige panden. Kunstwerk met water, spelen, dynamiek. Vergelijk Blob In Eindhoven: bijzonder, modern, nieuw, opvallend. Brug over de Rijn naar park aan de overkant.
deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
35
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Leuk voor jong en oud
Deze suggesties worden meegewogen bij
Een jachthaven is er aan de overzijde.
de verdere uitwerking van het
Rijn moet uitnodigen, maak het groen,
schetsontwerp.
Overig / niet mee eens
parkachtig. Er passen cafés. Roei regattaclub. Een combinatie van een cultuurcluster met open podium past er goed. Kinderen moeten het er leuk vinden. Futuristisch en natuurlijk, tegelijkertijd traditioneel. Open en expressief.
Via twitter
36
Het bouwen van een universiteit?
Deze ideeën zijn, hoe sympathiek ook van
Groene zone aanleggen die de stad inloopt met horeca en een ronde weide in de
een andere schaal dan het plangebied
binnenstad.
Nieuwstraat e.o.
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Uitstraling binnenstad
Is uitgangspunt van de planvorming
Zorg voor een binnenstaduitstraling, van de bestaande binnenstad tot aan de Rijn.
geweest.
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
Geen ongeïnspireerde hoogbouw en grote pleinen maar kleine steegjes, met win kels, af en toe een terrasje en betaalbare werkruimten voor kleine bedrijfjes.
Architectuur binnenstad
Deze suggesties worden meegewogen bij
voor de vernieuwing moet een architectonisch stijl bepaald worden. Eén die aan
de verdere uitwerking van het
sluit bij de kleinschaligheid van de omgeving. Betonnen modernistische hoogbouw
schetsontwerp.
past niet in de Arnhemse binnenstad. Ook degelijk materiaal gebruik zoals baksteen dient van tevoren bepaald te worden.
Turfgracht en Weerdjeslaan
Is, niet lettelijk maar als inspiratie, uit-
De binnenstad heeft smalle gebogen straten en besloten pleinen als huiskamers
gangspunt van de planvorming geweest.
van de stad. Probeer die te evenaren. Profiteer van de kerktoren in de straatbeelden. Hang het plan niet op aan een riskant project. Cultuurpaleis moet inpasbaar zijn, niet onontbeerlijk. Planelementen: tweezijdige bebouwing van de Turfstraat Turfgracht: stadsbeek met een nuttige functie, opvang en afvoer van hemelwater - nieuwe zuidwand Kerkplein met pandgewijze opbouw - nieuw plein met fonteinvijver - completeer de groene centrumring met een groene Weerdjeslaan: Weerdjesstraat stadsboulevard.
Nieuwstraat voetgangersgebied
Is, niet lettelijk maar als inspiratie, uit-
Simpel idee om binnenstad en Rijn met elkaar te verbinden: maak de Nieuwstraat
gangspunt van de planvorming geweest.
voetgangersgebied. De overgang tussen Kerkplein en Nieuwstraat moet zichtbaar der worden: het wordt vanzelfsprekend, aantrekkelijk en veilig om van het plein naar de Nieuwstraat te lopen. Nu ogen Kerkplein en Broerenstraat als ‘einde van de stad’ en is het niet aantrekkelijk om naar de Rijn te lopen, terwijl daar wel leuke horeca zit. Dus de Nieuwstraat opknappen! Bijvoorbeeld door mooie bestrating, struiken, oversprin gende fonteintjes in de lengte van de straat, ledlampjes en bankjes. deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
37
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Historie
Is uitgangspunt van de planvorming
Waarom zijn Brugge, Antwerpen, Mechelen en Amsterdam zo geliefde steden?
geweest.
Inspiratie voor vervolg
Omdat men er iets terugvindt uit de historie. De meeste auto’s tegenwoordig lijken op elkaar, de meeste woonkamers van jongeren (Ikea) lijken op elkaar. Arnhem is bekend om z’n battle. Laat het terugkomen in stijl, dat wat mooi was. Kijk naar het torentje aan het eind van de markt dat nu verdrongen staat tussen twee modern ogende nietszeggende gebouwen. Er zijn nog steeds vaklieden die kunnen timme ren of metselen zoals het vroeger was. Er zijn genoeg ondernemers om deze gebou wen dan weer op een moderne manier in te vullen, maar zorg ervoor dat Arnhem bij die andere leuke steden kan aanhaken. Het grote voordeel van Arnhem is dat alles te belopen is, als men maar op een juiste wijze de auto kwijt kan.
Eenheid terug in het centrum
Is uitgangspunt van de planvorming
Betrek de Jansbeek, maak de binnenstad groener, haal de muur weg op het
geweest.
Kerkplein, werk de hoogteverschillen daar weg. Er is veel gesloopt na de oorlog, breng de eenheid weer terug. Als je hier kantoren maakt of winkels, trekken deze elders weg. Wat doe je daar tegen? Zorg dat het een gemengd gebied wordt, niet alleen dure woningen. De kade vanaf de markt achter het provinciehuis is mooi, biedt veel kansen die nu
Deze suggesties worden meegewogen
niet worden benut.
bij de verdere uitwerking van het schetsontwerp.
Vooroorlogse stijl
Vooroorlogse stedenbouwkundige struc-
Breng de oude stijl van voor de oorlog terug. Maak meer terrasjes,
tuur is uitgangspunt van de planvorming
kademuur verbeteren.
geweest.
Besloten wereld
Deze suggesties worden meegewogen bij
Mooie besloten wereld. Op de foto een
de verdere uitwerking van het
mooi beeld van een besloten wereld.
schetsontwerp.
Verder: verleng de Bakkerstraat naar de Rodenburgstraat, de randen van het Kerkplein zijn slecht, er zijn geen echte randen nu. Maak van het kunstencluster
38
een soort straat. Naast elkaar i.p.v. door elkaar in een gebouw. Doe iets met water in
Is uitgangspunt van de planvorming
de openbare ruimte.
geweest.
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Overig / niet mee eens
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
Bouw aan de stad (niet: in de stad) 1 Koester de plattegrond van de stadsuitbreiding uit de 2de helft van de 19de eeuw; Stel een Masterplan op dat de openbare straatruimten weer definieert door consequente begrenzing door bouwblokken en eenduidige inrichting van de straatprofielen; Overweeg de Nieuwstraat, de Vossen- en Rodenburgstraat om te vormen tot prachtige brede lanen, dit in contrast tot de stegen die vanuit het centrum er op uit komen; De ‘Nieuwlaan’ zou evt. ook verbreed kunnen worden tot een stadsparkachtige ruimte.
Is inspiratie en uitgangspunt van de planvorming geweest.
Deze suggesties worden meegewogen bij de verdere uitwerking van het schetsontwerp. Straten zijn leitmotief ipv parken.
Bouw aan de stad (niet: in de stad) 2 De boodschap is: maak binnenranden in de stad waar het goed toeven is en waar omheen men (private investoren, bewoners) graag gezien wil worden; De ‘Nieuwstadpark’ zou als buitenpodium van het kunstencluster kunnen dienen; Programmeer de ruimte zo dicht mogelijk; Ontwikkel langs de Rijnkade een verbindend en spectaculair ogend element; een nieuwe promenade met tal van opties om te wandelen en te verpozen.
Is inspiratie en uitgangspunt van de planvorming geweest.
Deze suggesties worden meegewogen bij de verdere uitwerking van het schetsontwerp.
Bouw aan de stad (niet: in de stad) 3 Geloof in een toekomst waarin private kavels (her-) ontwikkeld gaan worden doordat het stadsbestuur deed wat het moest doen: ontwikkelen van een openbaar raamwerk met een duidelijke kijk op de stadstructuur als een eenheid.
Is uitgangspunt van de planvorming geweest.
deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
39
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Aansluiten bij historische Arnhemse architectuur Het centrum van Zaandam was tot voor kort een dooie boel. Architect Soeters heeft daar op de hem eigen wijze een heel spannend centrum van gemaakt. Water terug de stad in. Wonen, werken, winkelen en recreëren op 2 verschillen de niveau’s. Gebruik gemaakt van authentieke gevelvormen uit de Zaanstreek. Centrum is hierdoor van duf en saai een toeristische attractie geworden. Functionele gebouwen achter historische gevels als het ware. Deze geveltjes moet je nooit in Arnhem plaatsen, maar wellicht zou een aansluiting bij de his torische Arnhemse architectuur zeer goed kunnen passen. Het Amsterdamse Java-eiland is van oud pakhuis gebied getransformeerd in een zeer dynamisch ‘up-town’ gebied. Het aardige van Soeters is dat zijn ideeen eigenlijk niet meer kosten, vaak juist nog meer opleveren omdat de vraag toeneemt. Maar ook daar weer, zeer functionele en betaalbare gebou wen achter mooie gevels met een ‘menselijke schaal’.
Is, niet lettelijk maar als inspiratie, uitgangspunt van de planvorming geweest.
Stadsschoon De stedenbouwkundige invulling van het Nieuwstraatgebied kan gelet op de ambi
De ontwikkeling van Nieuwstraat e.o. is
ties in het Plan van aanpak Rijnboog/Nieuwstraat en de gevolgen daarvan voor
nadrukkelijk afgezet tegen de ontwikke-
andere gebieden, slechts goed plaatsvinden in het kader van een visie voor het
ling van de binnenstad als geheel.
gehele centrumgebied. Onder het centrumgebied verstaan we de historische bin
Inpassing van het kunstencluster is
nenstad binnen de singels, het stationsgebied, Coehoornkwartier, de zuidelijke bin
mogelijk maar vraagt wel veel aandacht
nenstad en het Cobercogebied. In het bijzonder willen we vermelden dat een
in de verdere uitwerking. Ook zal er nog
2
gebouwencomplex van 20.000 m kunstencluster in het gebied niet op steden
veel aandacht besteed worden aan de
bouwkundig verantwoorde wijze kan worden ingepast.
realisatie van hoogwaardige, Arnhemse
In samenhang van herinrichting van de Rijnkade kan een wandelboulevard
openbare ruimten.
(Ramblas) met Jansbeek, beeldende kunst, fonteinen, watervallen en groen worden aangelegd. Vereniging Stadsschoon
40
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
Weerdjesboulevard
De Weerdjesstraat blijft een wezenlijk
Arnhems bestuur, toon moed! De verbinding tussen binnenstad en Rijnkade wordt
onderdeel vormen van de centrumring.
alleen wat als de Weerdjesstraat (en verlengde) wordt omgebouwd tot boulevard, autovrij wel te verstaan. Een boulevard met veel groen, vriendelijk aangekleed, duurzaam, winkels, kunst en cultuur geen probleem.
Grote Rijnkadeparkeergarge en aantrekkelijke verbinding tussen Rijnkade en stad
Parkeergarage is uitgangspunt van planvorming.
Veel mensen komen met de auto naar de stad. Als ze onder de Rijnkade parkeren hoef je ze niet meer vanuit de stad naar de Rijn te trekken. De afstand tussen de stad en de Rijn is groot, het ligt niet voor de hand om deze te overbruggen. Als je een boog maakt tussen de stad en Rijnkade (Weverstraat-Nieuwstraat-Rijnkade-MarktKoningsstraat) met verschillende aantrekkelijke functies die levendigheid met zich meebrengen is die aanleiding er wel. De binnenstad moet tot de Rijnkade reiken zodat het niet twee eilanden zijn maar een geheel met verschillende onderdelen die elkaar versterken.
Verdiepte ligging
Uitwerking Weerdjesstraat volgt in
De verdiepte ligging maakt een duurza
stedenbouwkundig plan.
me, veilige binnenstad mogelijk in com binatie met een goede bereikbaarheid van de Rijnkade met het Kerkplein.
Weerdjesstraat onder de grond
Uitwerking Weerdjesstraat volgt in
De Weerdjesstraat is een grote fysieke barrière tussen de stad en Rijnkade. Wil je
stedenbouwkundig plan.
deze gebieden met elkaar verbinden zodat het elkaars uitloopgebied wordt, wat commercieel aantrekkelijk is, dan moet de Weerdjesstraat de grond in.
Groen, toegankelijk en autovrij
Uitwerking Weerdjesstraat volgt in
Houd het autoverkeer op de drukke ringweg van het gebied waar voetgangers en
stedenbouwkundig plan.
fietsers verblijven, dat is goed voor de luchtkwaliteit, de veiligheid, het leefklimaat én de doorstroming op de ring. deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
41
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Weerdjestunnel
Uitwerking Weerdjesstraat volgt in
Verrassend positief signaal, na twaalf jaar mijn ‘Weerdjesstraat de grond in’ terug te
stedenbouwkundig plan.
Overig / niet mee eens
zien. Zomer/najaar 1997 werd dat A4 reeds geplaatst in de Binnenstadskrant [BBA]. De zes reacties op een [(Atelier)Bijdrage-]idee vormen samen genoeg motivatie voor Arnhems College van B&W, om zich te realiseren dat iets als stadsvernieuwing tevens inhoudt: langetermijn anticiperen op een situatie die – als effect van het meer, meer en meer aan gemotoriseerd verkeer – onvermijdelijk leidt tot een chao tische fuik waaruit geen (zoveelste reconstrutie-) omkeer mogelijk wordt. De leef baarheid is dan een definitief lachertje. Inspanning om zo’n ‘Weerdjestunnel’ te realiseren levert mijns inziens – ook al is het postuum – meer waardering op van Arnhems burgerij dan het jaarlijks kwanti tatief verhogen van iets als Arnhem Evenementenstad met het oog op het econo misch voordeel dáárvan.
Autovrije Rijnkade
Niet meegenomen.
Sluit de Rijnkade af voor auto’s.
Goede oversteekplaatsen over de Weerdjesstraat
Uitwerking Weerdjesstraat volgt in
Maak voetgangersbruggen bij de Nieuwstraat en de Rodenburgstraat zodat de
stedenbouwkundig plan.
Weerdjesstraat veilig en gemakkelijk kan worden overgestoken.
Tunnel voor voetgangers naar Rijnkade
De oversteekbaarheid van de Weerdjes
Maak vanuit de Nieuwstraat een voetgangerstunnel naar de
straat wordt uitgewerkt in het steden-
Rijnkade. De foto geeft een beeld. Zorg voor kunst op de
bouwkundig plan.
muren. Zo kun je gebouwen met schilderingen weer mooi maken. In de Weerdjesstraat moeten geen grote bedrijven komen, het moet een stadsplantsoen zijn met bankjes.
42
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Arnhem Stroomstad, Transboulevard
Uitwerking Weerdjesstraat volgt in
Beschouw de huidige Trans/Weerdjesstraat niet als barrière maar als autono me laag in het bodemprofiel van de stad. De Weerdjesstraat geTransformeerd naar nieuwe levensader voor de stad. Met allure van de Parijse Boulevard. Het plan is uitermate Arnhem-eigen, in lijn met de huidige ‘singelarchitectuur’. Met intelligente verkeersregulering aan de poorten van de stad kan op dynami sche wijze gezorgd worden voor maxi male verkeerstoelating op de ring, waardoor de centrumring altijd STROOMT. Pros ten Hove, Hans van Loon
stedenbouwkundig plan.
Overig / niet mee eens
Via twitter Het probleem is die Weerdjesstraat, ondertunnelen, een looproute bouwen met een
Uitwerking Weerdjesstraat volgt in
bios aan de Rijn, Eurocinema wil verhuizen.
stedenbouwkundig plan.
deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
43
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
De Jansbeek en kunstproject Rijnzicht
De Jansbeek wordt verder uitgewerkt in
Suggestie wordt meegenomen in de aan-
De Jansbeek stroomt door de Nieuwstraat en het video- of kunstproject Rijnzicht.
het stedenbouwkundig plan.
pak ‘Tijdelijke activiteiten’.
Een foto zegt weinig. Voor een uitgebreid beeldverslag met toelichting verwijs ik u naar website: www.binnenstad-arnhem.nl/rijnboog... en vergeet u niet daarna weer terug te keren naar deze website.
Waterloper
De Jansbeek wordt verder uitgewerkt in
In de wijk Roombeek in Enschede is een
het stedenbouwkundig plan.
mooi voorbeeld te zien van een speelse waterloop zoals die ook in de Nieuwstraat toegepast zou kunnen worden.
Klimaatvriendelijke hal
De Jansbeek wordt verder uitgewerkt in
Als we de bouw van woningen en grote gebou
het stedenbouwkundig plan.
wen opvallend maken en tevens een aantrekke lijk, zeer opvallend en technisch een bijzonder gebouw, als centraal punt laten fungeren in samenhang met een brede stadsbeek (de St. Jansbeek) dan kunnen wij aan onze unieke posi tie een extra dimensie geven. We denken hierbij aan hetgeen we al eerder als idee naar voren hebben gebracht: een grote, zeer bijzondere hal waar de St. Jansbeek doorheen stroomt die dagelijks gebruikt zal worden! Zie www.jansbeekbovenwater.nl/p/ over-de-rijnboog-nieuwstraat-eo.html
Haven in verlengde Rijn De Rijn is erg breed, je zou kunnen overwegen om langs een deel van de Rijnkade via een eenvoudig systeem van floating docks een haven te maken waarin de boten met hun achterdek bijvoorbeeld allemaal langs elkaar aan de Rijnkade liggen zoals in St. Tropez. Dit kan gewoon aan de bestaande Rijn, er hoeft geen sluis of zo te worden gemaakt. Hoog of laag water hebben geen invloed op de haven. Zo krijg je met een relatief goedkope oplossing een heel ander gezicht aan de Rijn zelf. Dit trekt mensen aan (boten kijken) en zal een positief effect hebben op de omgeving.
44
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Niet meegenomen.
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Waterlopen
Deze suggesties worden meegewogen bij
Tips voor plan Rijnboog: kijk naar allerlei water
de verdere uitwerking van het
lopen door het centrum van de stad Freiburg (D),
schetsontwerp.
Overig / niet mee eens
foto’s o.a. via Google: ‘Altstadt Freiburg’. Functioneert prima en ziet er heel leuk uit.
Water dat beweegt is als kunst
Architectuur wordt uitgewerkt in beeld-
Architectonisch multifunctioneel, laat
kwaliteitsplan. Deze suggestie worden
het uitkomen bij het filmhuis of een
meegewogen bij de verdere uitwerking
met glas overkoepeld gebouw. Water
van het schetsontwerp.
dat beweegt is als kunst, zoals op de foto’s. Maastricht is een goede referentie.
Eerst bestaande plannen afmaken
Jansbeek is uitgangspunt bij de
Breng de Jansbeek naar het gebied. Maak het niet te groot. Bouw eerst af wat er al
planvorming.
gepland staat en ga dan pas weer verder. We maken te veel plannen tegelijkertijd.
Een allee met groen en winkels
Trappen maken onderdeel uit van
Deze suggesties worden meegewogen bij
De komst van een kunstencluster is interessant. Daar kan heel divers publiek elkaar
schetsontwerp en worden in steden-
de verdere uitwerking van het
ontmoeten. De route naar de Rijn kan aantrekkelijker door mooi groen in combina
bouwkundig plan verder uitgewerkt.
schetsontwerp.
tie met winkels, voorbeeld: Unter den Linden, Berlijn. De kade: restaurants, maar ook een ‘gratis’ verblijfsplek. Niet te hoog bouwen, of in elk geval minder zichtbaar. Restaurantjes aan de kade, maar ook gratis verblijfsplekken aan het water, aan de kade of aan de overkant. Het strandje bij Stadsblokken voelt nu beetje onpret tig terwijl het een prachtige plek is. Kijk hoe Lyon de rivier in de stad een plek heeft gegeven. Het is daar een personage. De hondenuitlaatplek in de Rodenburgstraat is vervelend. Bestrating, warm, samenhang, geen grote winkelketens.
deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
45
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Kleve is een goed voorbeeld
Jansbeek is uitgangspunt bij de planvor-
Deze suggesties worden meegewogen bij
Haal de Jansbeek naar boven, laat hem door de Nieuwstraat stromen. In Kleve
ming en loopt nu door Nieuwstraat.
de verdere uitwerking van het
stroomt water op een mooie manier door de stad, is een goed voorbeeld. Maak het
schetsontwerp.
niet te grootschalig. Plan voor het kennis cluster is mooi. Maak een gedeeltelijk overkapte wandelboulevard. Het moet een sfeervol verblijfsgebied worden met terrasjes. Niet te koel en strak.
Jansbeek weer bovengronds
Jansbeek is uitgangspunt bij de planvor-
Maak de oude Jansbeek weer ten dele bovengronds.
ming en loopt nu door Nieuwstraat.
Bijvoorbeeld over Gele Rijdersplein, Beekstraat en Bovenbeek straat, langs stadhuis met gebruikmaking van de prachtige fonteinen. Ook langs Eusebiuskerk, naar de fontein en zo via de Nieuwstraat naar de Rijn, via een waterval of watertrap pen. Er hoeft dan alleen een brug over de Weerdjesstraat te komen en een mobiele waterkering bij de Rijnkade.
Sfeervol voor jong en oud
Jansbeek is uitgangspunt bij de
Laat de Jansbeek door het centrum stromen.
planvorming.
Terrasgewijs met watervalletjes en laat hem uit komen in de Rijn. Maak het er voor iedereen sfeervol, ook kinderen en ouderen moeten het er prettig en leuk vinden. Niet te veel horeca. Wel water en weids heid. Je moet de Rijn en de overkant kunnen zien.
Een combinatie van oud en nieuw
Deze suggesties worden meegewogen bij
Plaats bankjes in de winkelstraten, hanteer oude bouwstijl,
de verdere uitwerking van het
een waterval aan de Rijnkade? Een fontein met veel trappen
schetsontwerp.
er om heen om lekker op te zitten. Plaats meer groen en bomen in de stad. Een combinatie van oud en nieuwbouw is mooi!
46
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Overig / niet mee eens
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Jansbeek met een parkje
Jansbeek is uitgangspunt bij de
Laat de Jansbeek uitkomen bij de Rijn.
planvorming.
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
Maak daar een mooi parkje omheen met een leuke oude fontein.
Arnhems en uniek
Jansbeek is uitgangspunt bij de
Ik zou voor Arnhem iets met de Jansbeek
planvorming.
willen doen. Dit is echt Arnhems en uniek. Een combinatie van oud, nieuw en natuur. Probeer park Sonsbeek op een andere manier bij de stad te betrekken.
St. Jansgracht
Jansbeek is uitgangspunt bij de
Uitwerking van Jansbeek volgt in
De functieconcentratie langs een as naar de Rijnkade brengt de stad en de Rijn weer met elkaar in contact. Water trekt bezoek en daarmee functies en het voordeel dat het uitnodigt tot een (bijna) gedwongen loop; je kan niet zo mak kelijk oversteken of teruggaan zoals op straat/park. Dus zet water in vanwege de vormgevende kracht. De Langstraat (nu uit het stadsbeeld nagenoeg verdwenen) is niet anders dan de positie van de St. Jansbeek in het gebied dat vroeger de Weerdjes heette. In de Nieuwstraat een ondiepe, stromende gracht (0,5 tot 1 meter) die van de Rijnkade in de Rijn stroomt, een bijzondere onderbreking van de hoge en lage kade. De gracht is minimaal 8 meter breed en kan bijvoorbeeld ingezet worden voor drijvend ter ras/restaurant/muziekvlot/speelobject en bij manifestaties. Een kaart uit 1873 laat het ondergrondse verloop van de beek door de benedenstad zien in de vorm van stippellijnen en een dwarsprofiel van de St. Jansgracht ter hoogte van de Nieuwstraat. Wim Lavooij
planvorming.
stedenbouwkundig plan.
deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
47
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Via twitter Ja gezellig, een lekker groen stadspark met de Jansbeek tot aan de Rijn.
Jansbeek is uitgangspunt bij de planvorming.
Mooi als er verbinding met water komt > doe ’t op Arnhemse schaal & passend bij
Jansbeek is uitgangspunt bij de
bekenstructuur.
planvorming.
Water zorgt voor leven. Maar een open verbindiging met de Rijn is complex en duur.
Jansbeek is uitgangspunt bij de planvor-
Mogelijk voorbeeld het Museumplein in 020.
ming en loopt nu door Nieuwstraat.
Ik zeg: doe iets met (onder)water ;-)
Jansbeek is uitgangspunt bij de planvorming.
48
Geen gekunstel & natuurlijk stromen oké. ’t Moet wel ’n bepaalde aantrekkings
Jansbeek is uitgangspunt bij de
Uitwerking van Jansbeek volgt in stede-
kracht hebben, vraagt iets extra.
planvorming.
bouwkundig plan.
Water, de Jansbeek en Zuid ook iets? Het moet wel natuurlijk blijven stromen en
Jansbeek is uitgangspunt bij de
Uitwerking van Jansbeek volgt in stede-
geen gekunstel worden!
planvorming.
bouwkundig plan.
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Overig / niet mee eens
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Waarom wordt groen niet meer zichtbaar in de stad?
Deze suggesties worden meegewogen bij
Door mijn activiteiten voor NL-Xperience loop ik veel met toeristen rond in Arnhem.
de verdere uitwerking van het
Wat ik mis is, dat er ondanks het feit dat Arnhem de groenste stad van Nederland
schetsontwerp.
Overig / niet mee eens
(en Europa) is, er weinig groen in het centrum van de stad valt te bespeuren. - Op het Kerkplein voor de Eusebiuskerk! Laat dan het esthetische hier maar belangrijker zijn dan het praktische: er valt vast wel een oplossing te bedenken om de marktkramen een plek te geven. - Bij de plannen voor de Rijnboog. Ik vind alle gepresenteerde plannen ‘koud’ ogen: modern, hoogbouw, strak… lokt dat voldoende om passage richting de Rijn te bewerkstelligen? Waarom geen afwisseling van parkjes, passages, waarbij de bezoeker vanaf het Kerkplein al benieuwd wordt om de Rijn te gaan bekijken? Eenmaal daar, een mooi aanbod aan groen, horeca en een promenade. Met speel pleintjes en gezinsvriendelijke activiteiten, een aanvulling op het populaire park Sonsbeekpark.
Maak de binnenstad groener
Deze suggesties worden meegewogen bij
De binnenstad is niet groen genoeg. Maak
de verdere uitwerking van het
groene daken en verticaal groen.
schetsontwerp.
Groen en bewegend water
Jansbeek is uitgangspunt bij de
Deze suggesties worden meegewogen bij
De Jansbeek moet de rode draad zijn door het
planvorming.
de verdere uitwerking van het
gebied. Bewegend water zorgt er voor dat het
schetsontwerp.
levendig wordt. Het gebied mag meer huurwo ningen krijgen die betaalbaar zijn voor mensen in de bijstand.
deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
49
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Haal de overkant de stad in, loop er eens uit
Architectuur wordt uitgewerkt in beeld-
De vormen en kleuren van de natuur bij de Nieuwstraat de stad in halen. Gebruik van primaire en secundaire en tertiaire kleuren. De vormen krom en niet symmetrisch maar wel in natuurlijke balans. De Nieuwstraat vormt vanaf de kade een trechtervormige (amfitheater) toeloop naar de stad, de bouw hoogtes verschillen. Elementen als de Jansbeek en parkeergarage kunnen naadloos worden ingepast. De kleurrijke grillige architecteur vormt de schakel tussen onze klassieke binnenstad en het rivierengebied. Het kan een beziens waardigheid worden.
kwaliteitsplan. Deze suggestie worden
Fiber & Kenniseconomie
Architectuur wordt uitgewerkt in beeld-
Het dak op de foto is van fiber. Voor Arnhem biedt
kwaliteitsplan. Deze suggestie worden
deze nieuwe architectuur veel marktkansen voor
meegewogen bij de verdere uitwerking
nieuwe kenniseconomie op het gebied van fiber,
van het schetsontwerp.
meegewogen bij de verdere uitwerking van het schetsontwerp.
vormgeving en engineering. Onderzoek de mogelijk heden (voor het cultuurcluster). Er is reeds veel ken nis in de stad aanwezig. Zie voor meer informatie: http://erikkoopman.nl/concepten/ecofiber-fiberarchitectuur. Erik Koopman
Klassieke architectuur
Architectuur wordt uitgewerkt in beeld-
Gebruik wat klassieke architectuur, niet te
kwaliteitsplan. Deze suggestie worden
modern, en niet massaal. Auto’s horen
meegewogen bij de verdere uitwerking
onder de grond.
van het schetsontwerp.
Transparante gevels
Architectuur wordt uitgewerkt in beeld-
Deze foto is een mooi voorbeeld van hoe gebou
kwaliteitsplan. Deze suggestie worden
wen transparante gevels kunnen krijgen. Verder:
meegewogen bij de verdere uitwerking
breng de Weerdjesstraat onder de grond. Zorg voor
van het schetsontwerp.
cultuur aan de Rijn.
50
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Overig / niet mee eens
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Voorkom ongewilde effecten
Deze aandachtspunten worden meege-
Grote gebouwen, grote volumes (zoals kenniscluster) zijn een probleem met: wind
wogen bij de verdere uitwerking van het
hinder, bezonning en geluid.
schetsontwerp.
Overig / niet mee eens
Gladde gevels zijn ook problematisch. De fout zit in de wortel: het masterplan. Het is te massaal, te volumineus. Daardoor vergroten de milieuproblemen. Gebruik vergelijkbare inwoneraantallen als menselijke maat. Kunstencluster: museum: zichtbaar. Filmhuis moet een plek krijgen in het
Het filmtheater maakt deel uit van het
gebied voor de levendigheid ’s avonds.
kunstencluster dat uitgangspunt is voor
Lux in Nijmegen is een goed voorbeeld.
de planvorming.
Maak er een galerie voor Arnhemse kunst studenten. Maak de plint op maaiveld open, uitnodigend. Niet te veel horeca, maximaal 5000 m2 winkelvloer.
Via twitter Net als het postkantoor Klarendal voorbeeld dat het werkt! Maakt weer meer
Deze aandachtspunten worden meege-
mogelijk in de binnenstad! Horeca blij!
wogen bij de verdere uitwerking van het schetsontwerp.
Sfeer van de ooit kapotgeschoten en gebombardeerde gebouwen gecombineerd
Architectuur wordt uitgewerkt in beeld-
met moderne architectuur. Brug tussen oud en nieuw.
kwaliteitsplan. Deze suggestie worden meegewogen bij de verdere uitwerking van het schetsontwerp.
deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
51
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Laten zoals het is
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens Niet meegenomen
Mijn idee is laten zo als het is. Het is prima zo. Geen investering doen. Het is verou derd, is dat erg? Besteed geld anders zoals aan station, sport, aandachtswijken, drugsbeleid, zorg, boeven vangen. Dat soort dingen.
Maak een realistisch plan
Nieuwstraat als wandelstraat is meege-
Vereniging Stadsschoon wijst de weg naar een realis
nomen in schetsontwerp.
Overige niet meegenomen.
tisch plan. Zie www.stadsschoon.nl, de brief over Nieuwstraatgebied en de visie Hart van Arnhem. De Nieuwstraat moet passen in de visie voor het stads centrum. Cultuurgebouwen staan nu op prima plek ken; zo nodig uitbreiden. Geen kantoren en winkels toevoegen. Wandelboulevard in de Nieuwstraat. Vereniging Stadsschoon
Start simpel
Aansluiting bij bestaande stad is uit-
Maak de stad nu niet gek (en arm) met een nieuwe variant van een groots opgezet project, maar beperk je tot een aantal ingrepen in de infrastructuur die de basis leggen voor de verdere, organische ontwikkeling van de zuidelijke binnenstad en gebruik hiervoor de subsidies van rijk en provincie.
gangspunt bij de planvorming.
Het is prima zo
Niet meegenomen
Laten zo als het is, het is prima zo. Geen investering doen. Het is verouderd, is dat erg? Besteed geld anders zoals station, sport, aandachtswijken, drugsbeleid, zorg, boven vangen. Dat soort dingen.
Begin nu!
Suggestie wordt meegenomen in de aan-
Gebruik de stad als laboratorium. Een van de doelstellingen van Rijnboog is het ver
pak ‘Tijdelijke activiteiten’.
sterken van de relatie tussen stad en rivier. DTO stelt voor om door middel van tijde lijke kleinschalige ingrepen op strategische plekken de verblijfskwaliteit van de publieke ruimte nu al te verbeteren, daarmee een voorschot te nemen op de toekomst en de kiem te leggen voor de nieuwe identi teit van het gebied. Maar maak ook middelen vrij om het gebied alvast te programmeren.
52
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Maastricht als inspiratie
Deze suggestie worden meegewogen bij
Een goed voorbeeld is Centre
de verdere uitwerking van het
Ceramique in Maastricht.
schetsontwerp.
Arnhem: made in China
naar Rijn een uiterst aangename zijn.
Deze suggestie worden meegewogen bij
Na het bezoeken van de Expo 2010 in
Vanuit de Nieuwstraat start er een
de verdere uitwerking van het
Shanghai kreeg ik een visioen voor
voetgangers/fietsbrug de Rijndelta in,
schetsontwerp.
Arnhem. Arnhem krijgt daarin zes
richting Zuid.
area’s: nummer 5 is Rijnboog en die
De Jansbeek zal parallel aan de toekom
speelt daarin een cruciale rol. Alle zes
stige wandelaar mee de brug opgaan
zijn beschreven, maar in dit boekje lich
d.m.v. een door de Rijn aangedreven
ten we nummer 5 er uit:
pompsysteem. Op het hoogste punt van
Overig / niet mee eens
de brug zal de beek transformeren in 5. Rijnboog area: De Rijnkade wordt
een woeste waterval. Het klateren zal
gezien als één lange doorlopende slen
op de Rijnkade hoorbaar zijn. Zo wordt
terboulevard, met voorbij de John
een belangrijk auditief parkaspect uit
Frostbrug, zoals boven vermeld ruimere
de 18e eeuw weer opgepakt, ook pas
faciliteiten en mogelijkheden in de
send bij het foliekarakter van de over
nabije toekomst. Aan het begin van de
kant, de kopie van de keizerlijke stads
Rijnkade, voor de Plataan (woonblok
tuin in Shanghai.
met apotheek) zal de bestaande bebou wing plaatsmaken voor een plein met platanen met aan de westzijde een Chinese Food Center en op de hoek van de Weerdjesstraat een transparante ronde woontoren, mogelijk voor vroegere bewo ners van het plein en omgeving. Zo zal de route van bibliotheek deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
53
Vier denkrichtingen > • Rond het Kerkplein • Binnenstad tot aan de Rijnkade • Rijnpark aan de binnenstad • Cultuurkwartier
54
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
Rond het kerkplein Dit voorstel gaat helemaal voorbij aan de oorspronkelijke opzet, de binnenstad nau
Zowel Rijnkade als Weerdjesstraat zijn
wer bij de Rijn te betrekken. Nog steeds is het Kerkplein de grens voor de bezoekers
belangrijke opgaves in de uitwerking van
met de Weerdjesstraat als extra barrière. De Rijnkade blijft verder buiten beeld.
het schetsontwerp.
In alle vier de denkrichtingen wordt cultuur als uitgangspunt genomen. In deze
Meegenomen in planvorming.
Uitwerking Weerdjestraat volgt in ste-
denkrichting komt dat het sterkst naar voren. Ik vind dat een omgekeerde manier
Hoofdstructuur moet zorgen voor duur-
denbouwkundig plan.
van werken. Het lijkt erop dat het middel tot doel is verheven. Het vestigen van een
zame verankering in stad.
zogeheten ‘Culturele trekker’ in Rijnboog is namelijk een van de middelen om het doel te bereiken. Het is geen doel op zich. En de doelen van Rijnboog zijn het aan trekkelijk maken van de zuidelijke binnenstad en het leggen van een verbinding tussen de binnenstad met de Rijn. Om die reden is het in mijn ogen onzinnig om de oost-westverbinding tussen Kenniscluster en Eusebius als belangrijkste voetgan gersroute te zien, zoals hier wordt voorgesteld. Bovendien ben ik het volledig eens met de persoon die hierboven al concludeert dat geen van de denkrichtingen zal gaan werken zolang de Weerdjesstraat als snelweg door het historisch hart van Arnhem blijft bestaan. Kerkplein betrekken.
Is uitgangspunt van de planvorming geweest.
Arnhem blijft in deze denkrichting met de rug naar de Rijn gekeerd.
Is meegenomen in planvorming.
Basis goed, maar ‘t houdt op. Voordeel: gefocused op het vraagstuk aanhaking oude stad op zuid-binnenstad. Nadeel: visie op relatie N-Z en reanimatie Rijnkade via Stadsblokken ontbreekt.
Is meegenomen in planvorming.
Zonde dat zuidelijk deel onbewoond blijft / probleem niet aangepakt.
Is meegenomen in planvorming.
Jammer / maar afwachten of zuidrand meegetrokken wordt.
Is meegenomen in planvorming.
Geen verbinding centrum - Rijn door ontbreken publiekstrekker bij Rijn.
Is meegenomen in planvorming.
Rijn hoort zo niet bij de stad.
Is meegenomen in planvorming.
deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
55
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Ontwikkel Stadsblokken en Meinerswijk los van Rijnboog. De verbinding tussen de
Verbinding met Rijnkade en de Jansbeek
De verbinding vormt onderdeel van uit-
twee gebieden kan altijd later nog gemaakt worden door bijvoorbeeld de aanleg
gelden als uitgangspunt voor dit plan.
werking in stedenbouwkundig plan
Overig / niet mee eens
van een loopbrug. Dan heet het: ‘een verbinding maken tussen de binnenstad met de ecologische hoofdstructuur langs de Rijn’. Geef verder de Jansbeek een promi nente plaats in de denkrichtingen. Waarom Stadsblokken niet betrekken bij Rijnboog?
De verbinding vormt onderdeel van de
De uitwerking van stadsblokken kent
De sprong over de Rijn betekent een nog groter gebied ontwikkelen. Uit de trage
uitwerking van het stedenbouwkundig
een eigen traject. Raakvlakken worden
voortgang van het huidige Rijnboogplan blijkt al dat het plan teveel hooi op de
plan.
gezamenlijk ingevuld.
Arnhemse vork is genomen (bij het samenvoegen van het Paradijsplan met Arnhem Centraal kraakte de steel van de vork al vervaarlijk). Door ook Stadsblokken nog eens toe te voegen, wordt alles nog gecompliceerder. Daarbij komt dat elke ontwik keling op Stadsblokken, die ingaat tegen de wens van de meerderheid van de Arnhemse bevolking - ontwikkelingen ten dienste van ‘groen en water’ - , sterk is af te raden. De argumentatie dat bebouwing op Stadsblokken Arnhem-Noord met Zuid verbindt, is niet steekhoudend: de verbinding van twee stadsdelen hoeft niet per se met bebouwing tot stand te komen. Evenzeer kan een groenzone voor die verbinding zorgen. Daarbij is het een mythe dat Arnhem-Noord en -Zuid twee van elkaar gescheiden en geïsoleerde stadsdelen zijn. Ervaren wij Arnhem-West en Oost als twee geïsoleerde stadsdelen? Van elkaar gescheiden door het Sonsbeekpark. Natuurlijk niet! Kortom, Arnhem is één geheel, doorsneden door de Rijn en nauw verbonden met het groen van de Veluwe, dat doorloopt tot bijna in het stadshart. Beschouw het water dat uit de Veluwe stroomt en uitmondt in de Rijn als symbool, als de bindende kracht, als de slagader van het Rijnboogplan en neem dat op in alle denkrichtingen. Er moet wel meer gebeuren om de corridor tussen kerk en kenniscluster te realise
Is meegenomen in planvorming.
ren. Ik lees nergens iets terug over de ontwikkeling van Kleine Oord en Oeverstraat. Maar een cultuurdrager tussen kerk en kenniscluster vind ik wel een goede optie. Maar eens met de opmerking dat cultuur niet het vertrekpunt moet zijn voor de reconstructie van de zuidelijke binnenstad. De generatie die nu beslissingen neemt moet dit realiseren, laat de rest van de plan
Een geïntegreerd kunstencluster maakt
nen maar zitten , dat lost zich in de toekomst wel op. Waarom zo’n nadruk op cultu
deel uit van de opgave, deconcentratie is
rele instellingen, Arnhem heeft een beroemde muziekzaal. Een mooie schouwburg,
in dit kader geen optie.
één van de weinige voorbeelden van wederopbouw, architectuur die nog wel wat heeft. Er zijn verschillende kleine theaters, filmhuis, cabaret musea, wat wil men nog meer.
56
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Vier denkrichtingen ı Rond het kerkplein
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Jammer dat Arnhem het Nationaal Historisch Museum niet krijgt. Het gebouw van
Overig / niet mee eens Voor kennisneming.
Volkshuisvesting staat er nog, het moet naar Arnhem komen! Er moet een afdeling over de slag om Arnhem in worden gehuisvest. Goed voor toerisme, een oppimper voor de binnenstad, het kan nog! Spullen staan in Amsterdam. Was een goed plan van minister Plasterk. Eén groot kunstcentrum heeft risico anonimiteit / geen eigenheid 3 functies.
Een geïntegreerd kunstencluster maakt deel uit van de opgave, deconcentratie is in dit kader geen optie.
Alle ‘denk’modellen gaan uit van schuiven met bouwmassa’s en functies, waarmee
De hoofdstructuur heeft als doel een duur-
wordt geïllustreerd dat functies en verdichting leidend zijn. Daarom ook wordt
zame stedelijke structuur te maken, die de
voorbijgegaan aan de kans om een plan dat maken dat zich gedurende jaren hecht
flexibilteit heeft en de tijd kan doorstaan,
aan de stad doordat het eerst in gebruik wordt gegeven aan de stad en pas daarna
los van programma.
aan bouwheren. Waardoor passende(r) functies, grote(r) verrassingen en meer dynamiek aan de stad wordt gegeven. Geweldige voorbeelden in o.a. Duisburg, Barcelona, Antwerpen en het hele Ruhrgebied leren dat je mensen de tijd moet geven een gebied een kans te geven, kleur te geven. Inderdaad, je ruilt het ene pro bleem in voor het volgende wanneer je deze denklijnen vervolgt; deze getuigen alle van ‘oude stedenbouw’, eerst rekenen, dan tekenen. Kom op zeg. De verbindingslijnen tussen stad en Rijn zijn mijns inziens in deze denkrichting ove
Deze suggesties worden meegewogen bij
rigen goed uitgewerkt. Jammer dat winkelen en horeca rond het Kerkplein ziin
de verdere uitwerking van het
geconcentreerd en wonen aan de Nieuwstraat en Rodenburgstraat. Dit maakt dat
schetsontwerp.
winkelend en uitgaand publiek niet dichter bij de Rijn komen dan de Turfstraat. Dit lijkt me niet de bedoeling van de verbinding tussen stad en Rijn.
Wat zijn goede uitgangspunten en welke zijn af te raden?
Is uitgangspunt van de planvorming
De verbinding van het stadshart met de Rijn (en de Rijnkade) dient centraal te staan
geweest.
in het Rijnboogplan en daarmee in alle denkrichtingen. Dit is niet het geval. Denkrichting 1 stopt bij de Weerdjesstraat en is daarom af te raden. Denkrichting 2 legt het accent op de Rijnkade en dat is een goed uitgangspunt, al dient hierbij een oplossing gevonden te worden voor de Weerdjesstraat (lees, ongehinderde door gang/kruising). Denkrichtingen 3 en 4 focussen zich op Stadsblokken. Dit is af te raden om de onderstaande redenen (teveel hooi op de vork en bebouwing die niet ten dienste staat van de ontwikkeling van ‘groen en water’, enz).
deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
57
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Deze denkrichting is prima! Met het totale programma van het kennis- en kunsten
Overig / niet mee eens Voor kennisneming.
cluster in dit gebied (dit is zeer van belang voor de synergie en invulling/program mering van deze clusters) en culturele activiteiten in de kerk geeft dit een bruisende aansluiting tussen binnenstad, horeca en bewoning aan de Rijn. Dit kan nog ver sterkt worden door water vanuit de binnenstad naar de Rijn te laten stromen/spui ten d.m.v. een beek/fonteinen. Het doortrekken van de Weverstraat en Bakkerstraat naar de Rijn met kleinschalige winkeltjes als mode/galaries/kunstnijverheid geeft het geheel een vanzelfsprekende looprichting waarbij veel te zien, beleven en ont dekken valt. Dit kan een goede denkrichting zijn, mits de bebouwing past bij de maat en bouw
Deze suggesties worden meegewogen bij
Een geïntegreerd kunstencluster maakt
stijl van de oude binnenstad. Het idee om de binnenstad te betrekken bij de Rijn
de verdere uitwerking van het schets-
deel uit van de opgave, deconcentratie is
was een middel om het zuidelijk deel van de binnenstad richting Rijn beter te laten
ontwerp. Schaal en maat van binnenstad
in dit kader geen optie.
functioneren, geen doel op zich zelf! Door de Rijnkade meer publieksfuncties te
vormen de inspiratiebron.
geven en daar een aantrekkelijker verblijfsklimaat te creëren krijg je vanzelf de loop richting Rijn. Van groot belang is dat de Rijnkade niet door modernistische hoog bouw onaantrekkelijk wordt ! Het Cultuurcluster in één gebouw is op geen enkele manier noodzakelijk. De samenwerking kan ook op andere manier vorm en inhoud worden gegeven. Wat een prachtige foto van Arnhem werd er getoond tijdens het inloopatelier, hang
Geven we door.
hem in de hal van de Eusebiuskerk! De denkrichting bevat zeker goede elementen. De Oeverstraat als corridor tussen
Is uitgangspunt van de planvorming
kerk, cultuurcluster en kenniscluster, maar ook het doortrekken van de Weverstraat
geweest.
en Bakkerstraat richting Rijnkade vind ik positief. Met een afgeschaald cultuurannex kunstencluster (geen MMKA en Schouwburg) en meer ruimte voor wonen, werken en winkelen (eventueel een hotel aan de Weerdjesstraat) kan het ook goed betaalbaar worden. Prima denkrichting. Bebouwing laten aansluiten bij de huidige binnenstad en de
Is uitgangspunt van de planvorming
kerk daarbij als uitgangspunt nemen herstelt het stadsweefsel wat in de jaren ‘40 is
geweest.
verwoest. Een kunstmatig (spaans) uitgangspunt als de stad bij de Rijn betrekken is niet nodig.
Rijnkade en Jansbeek zijn uitgangspunt
De Rijnkade is al een trekker op zich, trek de binnenstad dus door naar de Rijn en
van planvorming geweest.
zorg voor water (de Jansbeek) in de stad.
58
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Vier denkrichtingen ı Rond het kerkplein
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Kerkplein: trek Bakkerstraat door Rodenburg /Turfstraat, evt. met doorgangen, ver
Is uitgangspunt van de planvorming
vang huidige bebouwing door mediterraan geïnspireerde bebouwing met collona
geweest.
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
den waar horeca gevestigd kan worden. Natuurlijk platanen op het Marktplein. De markt weer naar de Markt na de bouw van ondergrondse parkeergarage (Vrijthof Maastricht). In alle voorgestelde denkrichtingen zou je ook de Weerdjesstraat als uitgangspunt
Uitwerking Weerdjestraat volgt in
kunnen nemen. Auto’s horen net zo goed bij de stad als voetgangers. Uit een taxi
stedenbouwkundig plan.
stappen, het uitladen van een bestelwagen, een flard muziek uit een voorbijrijden de auto. Er zou hier zelfs een tram kunnen rijden. Zie het Duitse Kassel hoe je dat aanpakt. Oversteekplaatsen zijn drukke, stadse accenten, waar voetgangers dichter bij elkaar staan en even wachten. Lopen van de Rijnstraat naar de Rijn mag best even doorbroken worden. Vergeet het beeld van de Weerdjesstraat op dit moment. Bestrating, verlichting, straatmeubilair, limited drivezônes, platanen, het zal een allee worden van een levendige allure, de ruggengraat die de binnenstad en de Rijndelta aan elkaar zal smeden. Geen van de drie denkrichtingen zal gaan werken zolang de Weerdjesstraat als
Uitwerking Weerdjestraat volgt in
snelweg door het historisch hart van Arnhem blijft bestaan.Wanneer dit probleem
stedenbouwkundig plan.
wordt opgelost zullen huizen en grond prijzen per direct stijgen. Iedereen zou daar willen wonen, dan is de Rijn weer van ons. Bij ondertunneling van de Weerdjesstraat vervalt het keerpunt (blokkade) in de
Uitwerking Weerdjestraat volgt in
looproute.
stedenbouwkundig plan.
Hier verlaat men de gedachte om de Rijn(kade) bij de stad te betrekken.
Wordt meegenomen bij overweging voor een keuze voor een van de modellen.
De Weerdjesstraat zal dan altijd het keerpunt(blokkade) worden in de looproute
Uitwerking Weerdjestraat volgt in
naar de Rijn(kade)
stedenbouwkundig plan.
De uitgangspunten van het Rijnboogproject zijn ver te zoeken in dit voorstel, naar
De uitgangspunten zijn onderdeel van
mijn mening zou alleen de haven eruit gehaald worden?
planontwikkeling. Enkel haven verwijderen heeft gevolgen voor stedenbouwkundige context.
Parkeren ondergronds.
Is uitgangspunt van de planvorming geweest. deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
59
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Indien Jansbeek moet, maak dan een kunstig vijzelgemaal op Gele Rijdersplein.
Overig / niet mee eens Wordt als inpsiratie meegegeven aan Gele Rijdersplein en Jansbeekproject.
Water 2 m op te pompen.
Reactie is te onduidelijk.
Kan financieel niet/ duur object/andere functie.
Reactie is te onduidelijk.
Binnenstad tot aan de Rijnkade Het dichtbouwen van het Kerkplein mag de verbinding tussen stad en Rijn niet in de
Een goede verbinding vanuit de stad met
weg staan. Je lijkt nu in deze variant vanaf de stad meer in een fuik te lopen en niet
de Rijn is uitgangspunt voor de planvor-
naar de rivier.
ming geweest.
Prima om de lege ruimtes op te vullen / houdt het kleinschalig in een menselijke
Is uitgangspunt van de planvorming
maat.
geweest.
De pijlen op dit kaartje laten al zien waar deze denkrichting vooral de mist mee in
Een goede verbinding vanuit de stad met
Deze suggestie wordt meegenomen bij
gaat: de pijlen gaan niet van de binnenstad naar de Rijn, maar de andere kant uit.
de Rijn is uitgangspunt voor de planvor-
de afweging voor een van deze modellen.
Juist het leggen van een verbinding met de Rijn is het belangrijkste uitgangspunt
ming geweest.
van Rijnboog. Een ander negatief punt aan dit plan is de grote hoeveelheid winkelruimte die er is
Met juiste kwaliteit, branchering en
gereserveerd. Er is geen behoefte aan zoveel extra meters winkeloppervlak.
positionering is de ruimte er in Rijnboog.
Ooit was er een voorstel om de binnenstad nauwer bij de Rijn te betrekken. De Sola
De Nieuwstraat is een belangrijke lijn in
Deze suggesties worden meegewogen bij
Morales vond de goede plek maar koos het verkeerde middel, een haven. Als mooi
de hoofdstructuur en schetsontwerp.
de verdere uitwerking van het
ingerichte brede voetgangersboulevard (de Gedempte Haven) met bankjes, beek, fonteinen, terrasjes en een interessante bebouwing (het kunstencluster, een groot warenhuis en een hotel met een aantrekkelijk familierestaurant) kan hier veel publiek worden getrokken. Daar hoort natuurlijk een goede verkeersvoorziening bij (de cityring een stukje onder de grond met de ingang voor een grote garage, fietsen stalling, logistiek): de binnenstad heeft zo op een goede plek een derde grote ingang, waardoor de bezoekers evenwichtiger verdeeld worden.
60
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
schetsontwerp.
Vier denkrichtingen ı Binnenstad tot aan de Rijnkade
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Prima denkrichting. Maak van de Nieuwstraat iets bijzonders, bijv. een brede allee
Deze suggesties worden meegewogen bij
met haute couture en design, en een brede trap/bordes naar de lage Rijnkade door
de verdere uitwerking van het
steken van plein naar Weerdjesstraat: “negenstraatjes”.
schetsontwerp
Overig / niet mee eens
Fietsroute hangend aan hoge kade.
Te kostbaar.
Prachtige aanlegplaats voor toeristen of cultuurfanaten / het lokt mensen vanuit
Ter kennisneming
het water. Een rechtstreekse verbinding met de Stadsblokken, daarvan vind ik de voordelen
Deze suggesties worden meegewogen bij
nog steeds lang niet opwegen tegen de nadelen.
de verdere uitwerking van het schets-
Belangrijkste nadelen zijn de hoge kosten en het rendement, terwijl er vanaf de
ontwerp. Vooralsnog zijn wij mogelijkhe-
Nieuwstraat slechts 300m verderop een brug is. Van dit geld kun je volgens mij veel
den om een verbinding te maken naar
meer dan wel mooiere en zinvollere projecten financieren.
zuid. De uitwerking volgt in het stedenbouwkunig plan.
Het idee om Stadsblokken met de Rijkade te verbinden doormiddel van een culture
Is uitgangspunt van de planvorming
le trekker lijkt me zeer bijzonder!
geweest.
Gezien de sterke visie tussen de kennis- en kunstencluster participanten lijkt het
Is uitgangspunt van de planvorming
mij geen goed idee om deze synergie uit elkaar te trekken. Vooral omdat hier in pro
geweest.
grammatische en financiële samenwerking veel voordeel te halen is. Het zou mooi zijn om in Stadsblokken een cultureel park/beeldentuin/kunstatelier te realiseren met een verbinding naar deze clusters door middel van een loopbrug genaamd cul tuur in Noord en Zuid! Het maken van een incidentele koppeling van cultuur en horeca met de Stads
Is uitgangspunt van de planvorming
blokken lijkt me leuk. De openbare ruimte bij de Stadblokken moet zich hier wel
geweest.
voor lenen. Een beetje zoals het Waalstrandje bij Lent wordt gebruikt voor festival activiteiten. Bijvoorbeeld met de Vierdaagsefeesten wordt het terrein met een pontje verbonden met de binnenstad en zijn hier veel festiviteiten met een eigen karakter. Het terrein moet dan opzichzelf buiten de festiviteiten ook goed bereik baar en aantrekkelijk zijn, een rijstrandje of een aantrekkelijk uiterwaardenpark
deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
61
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Voordeel: oude stad en Rijn verbonden / prille visie op verbinding N-Z
Deze suggesties worden meegewogen bij
Nadeel: lus en winkelplein niet echt interessant voor de stad, 3 moet wel iets op
de verdere uitwerking van het
Stadsblokken gebeuren.
schetsontwerp.
Favoriet: pakt de zuidrand compleet aan.
Overig / niet mee eens
Is uitgangspunt van de planvorming geweest.
Geen grote bouwvolumes. Behoudt de Rijnkade voor horeca en leg het cultuurclus
Deze suggesties worden meegewogen bij
ter meer de stad in. Overstap naar Stadsblokken is prima, maar liever in het verleng
de verdere uitwerking van het schets-
de van de Rodenburgstraat.
ontwerp. Schaal en maat van binnenstad vormen de inspiratiebron.
Voor alle denkrichtingen die de binnenstad met de Rijn willen verbinden geldt dat
Uitwerking Weerdjestraat volgt in ste-
de Weerdjesstraat door ondertunneling als barrière wordt weggenomen.
denbouwkundig plan.
Laat het MMkA maar aan de Utrechtsestraat zitten met z’n prachtige uitzicht en de
Een geïntegreerd kunstencluster maakt
Schouwburg aan de Binnensingel. Haal het Filmhuis wel naar Rijnboog.
deel uit van de opgave, deconcentratie is in dit kader geen optie.
Deze denkrichting heeft als nadeel dat de ontwikkeling sterk afhankelijk wordt van
Is uitgangspunt van de planvorming
Deze suggesties worden meegewogen bij
een nieuw groot cultuurclustergebouw. Door de economische crisis en omdat het
geweest.
de verdere uitwerking van het schets-
gemeentemuseum en de schouwburg op uitstekende locaties gelegen zijn is er
ontwerp. Schaal en maat van binnenstad
geen noodzaak en ook geen financiële mogelijkheid dit binnen 5 tot 7 jaar te realise
vormen de inspiratiebron. Uitwerking
ren. Ook de Weerdjesstraat blijft een obstakel in dit model. De maatvoering en
Weerdjestraat volgt in stedenbouwkun-
hoogte van de voorgestelde bebouwing doet de beleving van de binnenstad met dit
dig plan.
model geen goed. Kortom deze denkrichting leidt waarschijnlijk weer tot een onhaalbaaar en onwenselijk plan. Cultuurmodel kan hier groeien!
Is uitgangspunt van de planvorming geweest.
Cultuur en horeca geweldig
Is uitgangspunt van de planvorming geweest.
Lus van winkelen positief.
Is uitgangspunt van de planvorming geweest.
62
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Vier denkrichtingen ı Binnenstad tot aan de Rijnkade
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Sterke horeca: strip juist op plek openbare ruimte.
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
Deze suggesties worden meegewogen bij de verdere uitwerking van het schetsontwerp.
Mijn ‘Kerkpleindenkrichting-reactie’ geldt ook voor deze denkrichting. Het totaal
Deze suggesties worden meegewogen bij
doortrekken van de twee stadsstraten tot aan de Rijn, via nieuwbouw en enige wel
de verdere uitwerking van het
doordachte krommingen wordt toch nooit zo mooi als vroeger. De straten zijn al vrij
schetsontwerp.
lang met best veel winkels. dan hoop je toch eindelijk eens de Rijn te zien, de sche pen en de masten en liefst al van zover mogelijk zicht naar de groene overkant. Laat de Arnhems Chinese zusterstad een bamboebrug bouwen naar Stadsblokken. Ook ik denk dat er goede ideeën in het plan zitten maar het kan beter. De zichtlijn
Deze suggesties worden meegewogen bij
moet blijven maar de Weerdjesstraat moet dan omlaag. Om het een beetje aantre
de verdere uitwerking van het schets-
kelijk te maken kun je denken aan de bouwstijl van het Musiskwartier met op de
ontwerp. Schaal en maat van binnenstad
begane grond, bibliotheek, archief enz en daarboven toch meer wonen. Niet te
vormen de inspiratiebron. Uitwerking
kolosaal (grote bouwvolumes) maar kleinschalig uiterlijk. Arnhem is nog steeds
Weerdjesstraat volgt in stedenbouwkun-
geen New York maar een gezellige grote provinciehoofdstad.
dig plan.
Deze denkrichting vind ik een optie, maar er zijn wel een paar opmerkingen bij te
Is uitgangspunt van de planvorming
Deze suggesties worden meegewogen bij
plaatsen: denk aan de uitgangspunten:
geweest.
de verdere uitwerking van het schets-
* De Rijn naar de stad brengen (zichtlijnen)
ontwerp. Schaal en maat van binnenstad
* Water toevoegen (Jansbeek)
vormen de inspiratiebron.
* Minder hoog bouwen * Wandel/fietsbrug stadsblokken prima maar voor recreatie
Net als in de andere denkrichtingen geldt dat je hele leuke plannen kunt maken,
Uitwerking Weerdjestraat volgt in ste-
maar dat dit een zinloze exercitie is als je de blokkade die het verkeer op de
denbouwkundig plan.
Weerdjesstraat vormt niet eerst grondig oplost.
deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
63
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Positief (maar dat zit in iedere denkrichting) is het dichtbouwen van het Kerkplein
Is uitgangspunt van de planvorming
en het verlengen van de Bakkerstraat richting Weverstraat.
geweest.
Inspiratie voor vervolg
Tot slot nog een mierenneuker-opmerking: de voorgestelde nieuwbouw op de plek
Overig / niet mee eens
Voor kennis aangenomen.
van het CWI-gebouw is geen onderdeel van het plangebied voor Nieuwstraat en omgeving, maar van de plannen voor het Paradijsgebied. Dat idee hoort dus niet thuis in deze denkrichting. Weerdjesstraat verdiepen, gebouwen over Weerdjesstraat als een soort maaiveld.
Uitwerking Weerdjesstraat volgt in stedenbouwkundig plan
Overleg of verdiep de Weerdjesstraat om contact met de Rijn te leggen.
Uitwerking Weerdjestraat volgt in stedenbouwkundig plan
Maak aan beide zijkanten van het kunstencluster opritten zoals bij het kennisclus
Uitwerking Weerdjestraat volgt in
ter voor bruggen over de Weerdjesstraat
stedenbouwkundig plan
Prima denkrichting. Alleen mis ik de Jansbeek in dit verhaal. Maar iig de beste van
Is uitgangspunt van de planvorming
de 4 denkbeelden. Het is wel jammer dat de hoek Molenkom niet direct in het plan
geweest.
zit zodat je een complete aanpak van de wijk kunt realiseren. De denkrichting van het doortrekken van de binnenstad naar de Rijn lijkt me prima,
Deze suggesties worden meegewogen bij
maar pas op met te grote bouwvolumes. Die passen niet in een binnenstad (tenzij
de verdere uitwerking van het schets-
ondergronds). Door individuele gevels en particuliere verkaveling en bebouwing
ontwerp. Schaal en maat van binnenstad
blijft de menselijke maat behouden.
vormen de inspiratiebron.
Kunstencluster komt niet tot zijn recht / denk aan publieke werken.
In schetsontwerp heeft kunstencluster nog 2 mogelijke posities.
Zijn zijkanten Nieuwstraat en Rodenburgstraat wel aantrekkelijk of zijn dit dode
Ze zijn wel degelijk aantrekkelijk.
wanden?
Suggestie wordt meegenomen bij uitwerking schetsontwerp.
Goed faseerbaar model.
Is uitgangspunt van de planvorming geweest.
64
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Vier denkrichtingen
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
Rijnpark aan de Binnenstad Negen straatjes.
Deze suggesties worden meegewogen bij de verdere uitwerking van het schetsontwerp.
Mooi stratenpatroon.
Is uitgangspunt van de planvorming geweest.
Rijnstraat en Nieuwstraat als routes.
Is uitgangspunt van de planvorming geweest.
In plaats van een brug (duur en guur) kun je beter denken aan een verbinding met
De verbinding vormt onderdeel van de
een boot. Maak er ook een leuk uitstapje van voor ouders met kinderen. Op de
uitwerking. Deze suggesties worden
Rijnkade moet meer te doen zijn dan uit eten gaan. Een boot/pont verbinding voor
meegewogen bij de verdere uitwerking
voetgangers en fietsers tussen Noord en Zuid lost een ingewikkelde oeververbin
van het schetsontwerp.
ding met grote hoogte verschillen op. De boot of pont moet er zo aantrekkelijk uit zien dat het een toeristiche trekker wordt. Het gemeente museum en de Schouwburg kunnen het best op hun huidige uitstekende locatie blijven. Een nieu we vorm van culturele samenwerking hoeft niet in te houden dat je met z’n allen in één nieuw gebouw moet zitten. Een prima idee want een aanwinst door noord en zuid te verbinden en
De verbinding vormt onderdeel van de
Stadsblokken te ontsluiten (natuur en cultuur aan zuidzijde). Maar voorstel staat of
uitwerking. Deze suggesties worden
valt met te kiezen vorm van ontsluiting. Die zal vanuit de binnenstad eenvoudig,
meegewogen bij de verdere uitwerking
logisch, snel en makkelijk toegankelijk moeten zijn. Bootjes werken m.i. niet en een
van het schetsontwerp.
(onder door te varen) brug vergt door de hoogte te veel ruimte door (onaantrekkelij ke) lengte op- en afrit. Houd de brug daarom vooral laag. Het middendeel moet dan wel opklapbaar zijn om de (vrij geringe) scheepvaart door te laten. Met huidige technieken moet opklappen automatisch te regelen zijn (zoals spoorbomen). E.e.a. wordt makkelijker als de brug qua constructie zo licht mogelijk uitgevoerd wordt zodat openen en dichten ook snel verricht kan worden. Cruciaal is natuurlijk wel om Rijkswaterstaat hierin mee te krijgen (cq ze zo gek te krijgen). Als dat echter lukt, is deze variant een schitterende en aantrekkelijke verlenging van de binnenstad.
deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
65
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
De ‘Sprong naar Zuid’ vind ik een erg goede oplossing. Het geeft ruimte in de plan
Is uitgangspunt van de planvorming
nen om hoogbouw in de zuidelijke binnenstad te voorkomen en het verbindt niet
geweest.
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
alleen de Rijn met de historische binnenstad, maar ook Arnhem-Zuid. De voorgestelde voetgangers- en fietsersbrug kan in mijn ogen beter geen hoge
De verbinding vormt onderdeel van de
brug zijn. Die hebben we links en rechts van deze nieuwe brug al liggen. De oude
uitwerking. Deze suggesties worden
schipsbrug die vroeger over de Rijn lag, kan prima dienst doen als gelijkvloerse ver
meegewogen bij de verdere uitwerking
binding. Een brug die op het water ligt, verbindt de stad nog meer met de rivier.
van het schetsontwerp.
Positief vind ik ook dat niet de Nieuwstraat, maar de Rodenburgstraat de belang
Beide historische lijnen worden in hoofd-
rijkste verbindingsroute naar de Rijn vormt.
structuur belangrijk gevonden. In schetsontwerp ligt de aandacht naast op de Rodenburgstraat, vooral op Nieuwstraat.
Twee nadelen: deze denkrichting gaat z’n boekje te buiten door de Rodenburgflat
Vooralsnog blijft Rodenburgflat staan
(die juist zou blijven staan en die buiten het plangebied valt) alsnog te slopen. De bouw van een groot kolossaal Cultuurblok op de Stadsblokken staat haaks op de
In schetsontwerp is dit niet meer
uitkomst van de bewonersparticipatie Stadsblokken/Meinerswijk waarin alleen
opgenomen.
beperkt bouwen werd voorgesteld. Door de omvang van dit cultuurcolosseum is daar in dit geval geen sprake van. De tocht over de Rijn is voor fietsers en voetgangers ’s avonds vaak geen aantrekke
De verbinding vormt onderdeel van de
lijke route en door ons klimaat een groot deel van het jaar een barre tocht.
uitwerking. Deze suggesties worden
Fietsliften en moeilijke constructies met omwegen geven nog meer zorg dat de
meegewogen bij de verdere uitwerking
nieuwe voorziening te weinig bezoekers zal krijgen. Denk ook even aan de ouderen
van het schetsontwerp. Schaal en maat
en de invaliden. De voorgetselde bebouwing in de binnenstad bij dit planidee geeft
van binnenstad vormen de
niet de indruk dat het aangepast is aan de oude binnenstad.
inspiratiebron.
Denkbaar maar kostbaar, tenminste als tevens wat wordt gedaan aan de
Is uitgangspunt van de planvorming
Weerdjesstraat/Trans en aan de bebouwing tussen die cityring en de Rijnkade. En
geweest.
dat was een uitgangspunt: betrek de Rijn bij de binnenstad; de Nieuwstraat is daar voor de beste plek. Dit is t enige dat zoden ad dijk zet door een fysieke verbinding tussen noord & zuid,
De verbinding vormt onderdeel van de
maar ja, geen kans want buiten uitgangspunten van de (fantasieloze) raad
uitwerking van het stedenbouwkundig plan.
66
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Vier denkrichtingen ı Rijnpark aan de Binnenstad
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Ook deze denkrichting bevat goede elementen, zoals de verbinding tussen beide
Is uitgangspunt van de planvorming
stadsdelen.
geweest.
Loop/fietsbrug op hoogte hoeft m.i. geen probleem te zijn wanneer de op en afrit
Is uitgangspunt van de planvorming
van de brug respectievelijk vanaf de Weerdjesstraat (noord) en de dijk (zuid). Liever
geweest.
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
echter geen bebouwing op de Stadsblokken, maar natuurrecreatie en ongemotori seerde watersport. Ik vind deze denkrichting niet voor de hand liggen. Het is niet waarschijnlijk dat
De brug is geen randvoorwaarde maar
mensen vanuit de binnenstad via een nieuwe brug na de overkant gaan voor de
ambitie. De vorm van de verbinding
betreffende doeleinden plus je moet dit gebouw ook toegankelijk maken voor min
vormt onderdeel van de uitwerking.
der validen en mensen willen ook met de auto na het theater kunnen wat weer een parkeerdruk op de Stadsblokken legt. Verder liggen de twee bruggen al redelijk dicht bij elkaar en vraag ik of een derde wenselijk is. Het is nu al een beproeving de bruggen op te fietsen op de lopen met een wandelwagen. En de brug zal al heel vroeg moeten beginnen wat ruimtelijk ook niet erg prettig is. Verder denk ik dat de levendigheid die cultuurfuncties met zich meebrengen ook beter passen in een stad dan buiten de stad in de ruimte voor de rivier. Verbindt noord en zuid met elkaar door op Meinerswijk een museum, schouwburg en
Het geïntegreerde kunstencluster maakt
hotel met congresfunctie van hoogstaande architectuur neer te zetten en trek daarbij
deel uit van de opgave, deconcentratie is
wat het museum samen op met Kröller-Müller en noem het cultuureiland Arnhem.
in dit kader daarom geen optie.
Vind ook dit een mooie denkrichting. Volgens mij is de fietslift oplossing vaker toe
De verbinding vormt onderdeel van de
gepast. Zie: http://nl.wikipedia.org/wiki/Hoge_Brug_(Maastricht).
uitwerking. Deze suggesties worden meegewogen bij de verdere uitwerking van het schetsontwerp.
Het is in elk geval een mooie kans om van Stadsblokken een mooi park met de allure
Ter kennisneming.
van Sonsbeek te maken waar zowel zuid als noord wat aan hebben. Interessante denkrichting om Stadsblokken bij het vernieuwen van de binnenstad
Is uitgangspunt van de planvorming
te betrekken.
geweest.
Nadeel fiets- en loopbrug: deze moet even hoog boven het water liggen als de twee
De verbinding vormt onderdeel van de
bestaande bruggen. Je hebt dan een fietslift nodig om op de Rijnkade of
uitwerking. Deze suggesties worden
Stadsblokken te komen. Heel onpraktisch.
meegewogen bij de verdere uitwerking van het schetsontwerp. deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
67
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Fietsliften aan de bestaande bruggen tezamen met zelfbediende veerpontons (vrij
De verbinding vormt onderdeel van de
gave indien geen grote schepen op de radar) is een meer praktische oplossing.
uitwerking. Deze suggesties worden
Overig / niet mee eens
meegewogen bij de verdere uitwerking van het schetsontwerp. Brug positief: ophaalbrug of gondel?
De verbinding vormt onderdeel van de uitwerking. Deze suggesties worden meegewogen bij de verdere uitwerking van het schetsontwerp.
Kans voor zuid: naar Rijn.
Is uitgangspunt van de planvorming geweest.
Afstemmen met Stadsblokken: fietsverbinding vanuit Zuid is goed.
De verbinding vormt onderdeel van de uitwerking. Deze suggesties worden meegewogen bij de verdere uitwerking van het schetsontwerp.
Parkeren! Moet ook op Stadsblokken geregeld worden.
De verbinding vormt onderdeel van de uitwerking. Deze suggesties worden meegewogen bij de verdere uitwerking van het schetsontwerp.
Voordeel: visie op relatie Arnhem noord-zuid: stepping stones.
De verbinding vormt onderdeel van de
Nadeel: Stadsblokken: moet snel ontwikkeld worden / vloeiende route Weverstraat/
uitwerking. Deze suggesties worden
Sabelpoort niet logisch.
meegewogen bij de verdere uitwerking van het schetsontwerp.
Cultuur combineren met haven Stadsblokken: jachthaven.
Stadsblokken heeft eigen traject. Wordt ter inspiratie meegegeven.
Historisch scheepvaartmuseum: oude hellingen ASM tot leven brengen
Stadsblokken heeft eigen traject. Wordt ter inspiratie meegegeven.
Vanuit Zuid naar binnenstad is loopbrug goed idee voor fiets.
De verbinding vormt onderdeel van de uitwerking. Deze suggesties worden meegewogen bij de verdere uitwerking van het schetsontwerp.
68
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Vier denkrichtingen ı Rijnpark aan de Binnenstad
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Brug/kabelbaan iets bijzonders naar de overkant.
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
De verbinding vormt onderdeel van de uitwerking. Deze suggesties worden meegewogen bij de verdere uitwerking van het schetsontwerp.
Zuid / Stadsblokken komt bij de stad.
Is uitgangspunt van de planvorming geweest.
Cultuur op Stadsblokken positief.
Is niet voor gekozen. In het schetsontwerp is een geïntegreerde kunstencluster aan de noordzijde opgenomen.
Gezien de heldere intense visie van de kennis- en kunstencluster participanten, die
Is uitgangspunt van de planvorming
uitgaat van intensieve samenwerking/leving, is dit een oneerbaar voorstel! Je doet
geweest.
‘huwelijks’partners, die innig willen samenleven, niet het voorstel apart te gaan wonen! Volgens mij is dit bij wet zelfs verboden! Ook een prima idee. Juist Stadsblokken kan en zal ook de Rijnkade verder doen ont
De verbinding vormt onderdeel van de
Stadsblokken heeft eigen traject. Wordt
wikkelen. Eerst lekker eten op de kade, dan de (mooie) brug over en naar het thea
uitwerking. Deze suggesties worden
ter inspiratie meegegeven.
ter/filmhuis. Toevoegen: een mooi hotel, casino of iets dergelijks en woningbouw
meegewogen bij de verdere uitwerking
rond de aanwezige havens. Dit gebied schreeuwt om bebouwing van hoog niveau. À lá Ceramique in Maastricht. Arnhem dient nu eindelijk eens de middelmaat te ontstijgen en met opzienbare nieuwbouw te komen. Maar zeker ook de nek uitste ken voor hoogwaardige voorzieningen zoals een groot theater voor landelijk grote producties, nogmaals trachten het NHM en evt. dependance van Kröller-Müller naar Stadsblokken te halen. Ook andere steden zijn slagvaardig en kapen snel trek pleisters weg. Ook een wellnesscentre van allure (Sanadome) zou natuurlijk een prachtige aanvulling zijn. Zo rond de uiterwaarden lekker ontspannen. Arnhem kent niet één wellnesscentre. Tot slot dient gemeente oog te hebben voor kwaliteit en gezelligheid van de open
Wordt meegenomen in verdere uitwer-
bare ruimte. Details bepalen het succes. Voorbeeld van hoe het niet moet zijn de
king van het openbare gebied en beeld-
foeilelijke en veel te felle lantaarnpalen op Rijnkade maar ook in de historische
kwaliteitsplannen voor de bebouwing.
Kerkstraat. Kleedt dit gebied straks hoogwaardig in, kost veel geld, maar echt fraaie openbare ruimte betaalt zich uiteindelijk terug in een gebied waar inwoners en vooral toeristen graag zullen komen.
deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
69
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Brisbane: cultuur over ‘t water met onderwijs.
Overig / niet mee eens Stadsblokken heeft eigen traject. Wordt ter inspiratie meegegeven.
Cultuur aan overkant als het kan.
Stadsblokken heeft eigen traject. Wordt ter inspiratie meegegeven.
Doe Kunstencluster aan overkant, krijg je ook levendigheid in totaalgebied (loop).
Het geïntegreerde kunstencluster maakt deel uit van de opgave, deconcentratie is in dit kader daarom geen optie.
Brug N-Z met kunstencluster is sterk.
Is uitgangspunt van de planvorming geweest.
Maak openbare ruimte op lijn Bakkerstraat-Rodenburgstraat breder als bg model.
De maatvoering maakt onderdeel van de uitwerking van het schetsontwerp.
Drijvend museum!
Het geïntegreerde kunstencluster maakt deel uit van de opgave, deconcentratie is in dit kader daarom geen optie.
Combinatie cultuur meeste levendigheid.
Is uitgangspunt van de planvorming geweest.
Lus winkels is goed.
Is uitgangspunt van de planvorming geweest.
Doe eerst de binnenstad goed, kunstencluster later.
Faseerbaarheid is belangrijk uitgangspunt bij planvorming.
Arnhem moet zijn schaal behouden.
Schaal en maat van binnenstad vormen de inspiratiebron bij verdere uitwerking.
Maak een verbinding met transferium Gelredome / voorkom dat Stadsblokken een
Stadsblokken heeft eigen traject. Wordt
parkeerplaats wordt.
ter inspiratie meegegeven.
Ruimte voor parkeren is er voldoende op Stadsblokken.
Stadsblokken heeft eigen traject. Wordt meegegeven, maar staat haaks op resultaat traject Stadsblokken.
70
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Vier denkrichtingen ı Cultuurkwartier
Ideeën, opmerkingen Wand Kerkplein goed maken.
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
Is uitgangspunt van de planvorming geweest.
Cultuurkwartier In alle denkrichtingen zie én lees je de worsteling met verkeersader Weerdjesstraat.
Uitwerking Weerdjesstraat volgt in ste-
Verlegging verkeer naar lage Rijnkade is
Die is en blijft een hinderpaal voor een goede en logische route naar de Rijnkade.
denbouwkundig plan.
besproken met RWS. Vergt waterdichte
Waarom haal je het verkeer niet van deze weg af en leg je daarvoor in de plaats een
buis en compensatie winterbed.
(uiteraard) waterdichte tunnelbak op de (lage) Rijnkade, tegen de kademuur aan
Inschatting is dat dit een complexe en
(met slechten van huidige op- en afritten)? Wellicht kunnen daar qua hoogte zelfs
kostbare oplossing is. Niet meegenomen.
twee richtingen in. Plaatselijk zal je de breedte van de resterende kade iets moeten aanpassen (of een andere kunstgreep toepassen). Het dak van de tunnelbak gebruik je als een aantrekkelijke verlenging van de terrassen van de Rijnkade, zo mogelijk trapsgewijs aflopend. Ook te gebruiken als wandelboulevard. Hiermee overbrug je ook de afstand naar het water. Begin- en eindpunt van de tunnelbak leg je bij beide bruggen (voor oostzijde bijv. Oranjewachtstraat). Naast de andere voordelen is dit m.i. ook veel makkelijker en goedkoper aan te leggen dan een tunnelbak in de Weerdjesstraat. In ieder geval is de link met Stadsblokken een gouden vondst. Juist dit gebied heeft
Verbinding is uitgangspunt van de plan-
Uitwerking Weerdjestraat volgt in ste-
ruimte voor grootschalige cultuurgebouwen en kan een magneetfunctie vervullen.
vorming geweest.
denbouwkundig plan.
De punt van het gebied, zeg maar t.o. Provinciehuis vraagt om een icoon, dus bijv. een mooie cultuurgebouw. Bovendien kan rond de reeds aanwezige haven hoog waardige horeca met terassen ontstaan. Een loop-/fietsbrug verbindt dit middenei land met de Rijnkade, waardoor veel traffic wordt gegenereerd. In en om Nieuwstraat dan bijvoorbeeld filmhuis met kwalitatief hoogstaande hore
Jansbeek is uitgangspunt van de plan-
Stadsblokken heeft eigen traject. Wordt
ca en wonen. En... de Jansbeek natuurlijk bovengronds. Stadsblokken mag ook best
vorming geweest.
meegegeven, maar staat haaks op resul-
een hoogstedelijk woongebied worden. Wat een prachtlocatie. Kan Arnhem einde
taat traject Stadsblokken.
lijk ook weer eens wat hogere inkomens binnen haar grenzen halen. Juist kwaliteit in wonen, horeca en winkels dient verder gestimuleerd te worden I.p.v. het realiseren van een cultuurgebouw op de Stadsblokken sluit de aanleg van
Verbinding met zuid is uitgangspunt van
een groene ontmoetingsplek tussen beide stadsdelen met een stadsstrand en een
het schetsontwerp. In het schetsontwerp
openlucht culturele voorziening wellicht meer aan op de planvorming
is gekozen voor een geïntegreerd kun-
Stadsblokken/Meijnerswijk.
stenclusteraan de noordzijde.
deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
71
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
Van alle vier de denkrichtingen is dit idee het plan dat het beste aansluit bij de uit
Verbinding met zuid is uitgangspunt van
komsten van het Rijnboog-atelier. De ‘Sprong naar Zuid geeft ruimte in de plannen
het schetsontwerp. In het schetsontwerp
om hoogbouw in de zuidelijke binnenstad te voorkomen, er komt een verbinding
is gekozen voor een geïntegreerd kun-
tussen binnenstad en Rijn die doorloopt in Arnhem-Zuid en de Bakkerstraat loopt
stenclusteraan de noordzijde.
net als vroeger door in de Rodenburgstraat naar de Rijn. Het uit elkaar trekken van de culturele onderdelen vind ik een slimme zet. Synergie bereik je niet door samen in een gebouw zitten, maar kan ook op verschillende locaties. Dat bewijzen Musis en Schouwburg nu al. Door de culturele onderdelen een eigen locatie te geven, kan er bovendien gefaseerd gebouwd worden. Maar het succes van dit plan staat of valt met de bereidheid om de problemen die het verkeer in de Weerdjesstraat vormt blijvend op te lossen. Er zijn al vele ‘losse’ filmcomplexen in Arnhem mislukt, begin er niet weer aan!
In het schetsontwerp is gekozen voor een geïntegreerd kunstenclusteraan de noordzijde.
De samenwerkende instellingen spreken zich al jaren uit voor een gezamenlijk cen
Is uitgangspunt van de planvorming
trum voor ‘uitbeeldende kunsten’ en daar heb ik vertrouwen in. Zo’n kunstencluster
geweest.
aan Nieuwstraat en Rijn is een echt gewenst accent tussen binnenstad en rivierkade. Het lijkt een leuk idee bij mooi weer, maar de tocht over de Rijn is in ons klimaat (en
Deze aandachtspunten worden meege-
‘s avond!) vaak niet aantrekkelijk voor voetgangers en fietsers. Het idee is te beperkt
wogen bij de verdere uitwerking van het
voor een planvisie, omdat het te weinig rekening houdt hoe de nieuwe bebouwing
schetsontwerp
past binnen de structuur en de maatvoering van de binnenstad. Het risco van dit idee is dat een aantal niet passende gebouwen in de binnenstad worden neergezet, die ook nog eens vanwege de beperkte middelen (economische recessie!) er archi tectonisch en in materiaal gebruik middelmatig gaan uitzien. Hier geldt dat de heldere visie van de kennis- en kunstencluster participanten, die
Een geïntegreerd kunstencluster maakt
uitgaan van intensieve samenwerking/leving, in nu twee gebouwen, geen optie is
deel uit van het programma voor het
(m.n. financieel). Een culturele tuin/hal met workshop activiteiten zou, mits finaci
plangebied.
eel wel haalbaar, een mooie aanvulling zijn.
72
Wel even wennen, maar zeker een interessante denkrichting, zeker in cominatie
Is uitgangspunt van de planvorming
met andere denkrichtingen.
geweest.
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Vier denkrichtingen ı Cultuurcluster
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
Zoals ik in de discussie rondom Meinerswijk al eens eerder heb gesteld zou ik kiezen
Verbinding met zuid is uitgangspunt van
om van de hoogwatervrije hallen op Meinersijk het cultuureiland arnhem ontwik
het schetsontwerp. In het schetsontwerp
kelen met een hoogwaardig architectonisch museum een schitterende schouwburg
is gekozen voor een geïntegreerd kun-
en een museumhotel omgeven door horeca en kunstbedrijfjes. Daarmee zou de
stenclusteraan de noordzijde.
trekkracht van Arnhem enorm worden vergroot hetgeen ten goede komt aan de economische ontwikkelingen en het woongenot in Arnhem. Het zou ook betere ont sluitingsmogelijkheden geven dan centraal in de stad en zuid en noord worden met elkaar verbonden. Na het verlies van het historisch museum is Arnhem toe aan een uitdaging om te laten zien wat ze kan. Fiets / loopbrug.
De verbinding vormt onderdeel van de uitwerking. Deze suggesties worden meegewogen bij de verdere uitwerking van het schetsontwerp.
Brug als openluchtmuseum / verbindt oude stad en veluwe met Arnhem-zuid.
De verbinding vormt onderdeel van de uitwerking. Deze suggesties worden meegewogen bij de verdere uitwerking van het schetsontwerp.
Tussen Eusebiusplein en Rijnkade “op straatjesgebied” vooral kleinschalige. Parcellering / mix van winkels / ateliers horeca en wonen.
Reactie is te onduidelijk Een mix van functies is uitgangspunt voor het schetsontwerp.
Voet- en fietsbrug (snelverbinding Nijmegen).
De verbinding vormt onderdeel van de uitwerking. Deze suggesties worden meegewogen bij de verdere uitwerking van het schetsontwerp.
Kerkplein dichtbouwen altijd doen.
Is uitgangspunt van de planvorming geweest.
Geen ‘ducks’, maar ‘decorated sheds’, oftewel geen monocultuur.
Een mix van functies is uitgangspunt voor het schetsontwerp.
deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
73
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Vanuit kade de brug op.
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
De verbinding vormt onderdeel van de uitwerking. Deze suggesties worden meegewogen bij de verdere uitwerking van het schetsontwerp.
Schipbrug verbindt noord en zuid en betrekt Rijnkade bij deze verbinding.
De verbinding vormt onderdeel van de uitwerking. Deze suggesties worden meegewogen bij de verdere uitwerking van het schetsontwerp.
Hoge brug gaat over de Rijnkade heen.
De verbinding vormt onderdeel van de uitwerking. Deze suggesties worden meegewogen bij de verdere uitwerking van het schetsontwerp.
Kan de schouwburg op zijn huidige plek blijven?
Een geïntegreerd kunstencluster maakt deel uit van het programma voor het plangebied.
Gebruik maken van wat er al is / realistisch om te splitsen.
Een geïntegreerd kunstencluster maakt deel uit van het programma voor het plangebied.
Ontwikkel de Stadsblokken tot cultuuroase: theater / atelier, historische schepen.
Stadsblokken heeft eigen traject. Wordt meegegeven.
Evenemententerrein
Stadsblokken heeft eigen traject. Wordt meegegeven.
Geen bebouwing op de brug. Uitzicht voor mensen, die op de brug rijden is dan
De verbinding vormt onderdeel van de
weg..
uitwerking. Deze suggesties worden meegewogen bij de verdere uitwerking van het schetsontwerp.
Kijk naar de hoogte van de nieuwe waterkering aan de lage kade.
De verbinding vormt onderdeel van de uitwerking. Deze suggesties worden meegewogen bij de verdere uitwerking van het schetsontwerp.
74
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Vier denkrichtingen ı Cultuurcluster
Ideeën, opmerkingen Financieel beter haalbaar of beter faseerbaar.
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
Faseerbaarheid is uitgangspunt van de planvorming.
Geef de Stadsblokken een eigen nieuw thema dat aanvullend is voor de binnenstad.
Stadsblokken heeft eigen traject. Wordt meegegeven.
Niet concurrerend. Meer wonen icm. Cultuur: niet alles in één gebouw.
Reactie te onduidelijk. Een geïntegreerd kunstencluster maakt deel uit van het programma voor het plangebied.
Combineer cultuur met wonen. Schrikbeeld is museum Insel in Berlijn.
Deze aandachtspunten worden meegewogen bij de verdere uitwerking van het schetsontwerp.
Derde brug op zo’n korte afstand van de andere twee, is echt overbodig.
De brug is als ambitie, niet als voorwaarde, opgenomen in het schetsontwerp.
Vergeet niet dat een brug erg hoog moet worden, net als de nu bestaande bruggen.
Deze aandachtspunten worden meege-
Dat betekent een lnge aanloop en uitloop.
wogen bij de verdere uitwerking van het schetsontwerp
Voordeel: Eusebiusplein / oude stad logisch en kleinschalig verbinden met de Rijn.
Is uitgangspunt van de planvorming
Stadsblokken heeft eigen traject. Wordt
Nadeel / probleem: Stadsblokken moet in hoog tempo worden ontwikkeld om echt
geweest.
meegegeven.
aantrekkelijk te zijn. Capaciteit van 1 pontje is ong. 120 personen per uur.
De verbinding vormt onderdeel van de uitwerking. Deze suggesties worden meegewogen bij de verdere uitwerking van het schetsontwerp.
Vooruitgang, snelheid, organische oplossingen: niet alles aan elkaar knopen.
Is uitgangspunt van de planvorming geweest.
deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
75
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Positief: maak het bijzonder: Groningen!
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
Dit aandachtspunt wordt meegewogen bij verdere uitwerking van het schetsontwerp.
En dan in Stadsblokken de historische haven en scheepswerf.
Stadsblokken heeft eigen traject. Wordt meegegeven.
Een route naar cultuur: bijv. in een bepaalde kleur.
Deze aandachtspunten worden meegewogen bij verdere uitwerking van het schetsontwerp.
Gratis parkeren aan de overkant.
Past niet in gemeentelijk beleid.
Begin ergens op korte termijn: klein beginnen.
Wordt meegenomen bij tijdelijke initiatieven.
Cultuur op de Stadsblokken is een goed idee, maar hoe houd je het de hele dag
In het schetsontwerp is gekozen voor
levendig (vernieling, hangplek).
geïntegreerd kunstencluster aan de noordzijde.
Voordeel van cultuur op 3 locaties zit in mogelijkheid van gefaseerde aanleg
Een geïntegreerd kunstencluster maakt
(synergie).
deel uit van het programma voor het
Staat los van samenwerken in 1 gebouw, dat zie je aan musis-schouwburg.
plangebied.
Financieel minder risico door cultuurcluster uit elkaar te trekken: door uit elkaar te
Een geïntegreerd kunstencluster maakt
halen, krijg je trekkracht van de losse gebouwen / functies.
deel uit van het programma voor het plangebied.
Brug evt. als sluitstuk aan ’t einde.
De verbinding vormt onderdeel van de uitwerking. Deze suggesties worden meegewogen bij de verdere uitwerking van het schetsontwerp.
Organisch verkleinen schaal: minder slopen begin te bouwen
Faseerbaarheid is uitgangspunt van de planvorming.
Compensatie blok: slopen herbouw in Cobercokwartier.
76
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
De reactie is te onduidelijk.
Vier denkrichtingen ı Cultuurcluster & Overig
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
Stadsblokken-oost: waterstad: cultuur, recreatie, wonen en wonen: inspiratie
Stadsblokken heeft eigen traject. Wordt
docklands.
meegegeven.
Brug is permanente openlucht kunstroute.
De verbinding vormt onderdeel van de uitwerking. Deze suggesties worden meegewogen bij de verdere uitwerking van het schetsontwerp.
Overig Brug legt slecht verbinding met Rijnkade, zelfs negatieve invloed op de sfeer.
De verbinding vormt onderdeel van de uitwerking. Deze suggesties worden meegewogen bij de verdere uitwerking van het schetsontwerp.
Probleem is niet de Rijn, maar het Kerkplein.
Verbetering van beiden is uitgangspunt van de planvorming.
Wat is er zinvol aan het cultuurcluster: alle cultuur binnen 800 meter.
Een geïntegreerd kunstencluster maakt deel uit van het programma voor het plangebied en levert synergie op.
Wat is rol Oeverstraat: is onderdeel netwerk / cultuurcluster geeft weinig reuring? /
Deze suggesties worden meegewogen bij
aterliers, workshopplekken inzetten in route naar Rijn, negen straatjes enz.
de verdere uitwerking van het schetsontwerp.
Jansbeek om water (hemelwater) visueel zichtbaar maken.
Is uitgangspunt van de planvorming geweest.
Tunnel onder de Weerdjesstraat voor voetgangers.
Uitwerking Weerdjestraat volgt in stedenbouwkundig plan.
Winkels: niet per se meer, want is genoeg, inzetten om kwaliteitsslag t maken KvK.
Met juiste kwaliteit, branchering en positionering is de ruimte er in Rijnboog.
Cultuurcluster aan overzijde Rijn beter betaalbaar en faseren
In het schetsontwerp is gekozen voor een geïntegreerd kunstencluster aan de noordzijde. deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
77
Vier denkrichtingen ı Overig
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Derde ingang naar de binnenstad: helpt Wever-/Bakkerstraat etc.Binnenkort is te
Is uitgangspunt van de planvorming
klein, waar deze nu is en te groot voor aanliggende stegen.
geweest.
Inspiratie voor vervolg
Alle denkrichtingen zullen falen zolang de Weerdjesstraat als deel van de ring in de
Uitwerking Weerdjesstraat volgt in
uitgangspunten blijft. In de presentatie werd duidelijk dat de Weerdjes een pro
stedenbouwkundig plan.
Overig / niet mee eens
bleem vormt , een reden om te denken aan een tunnel of viaduct. De kernleden moeten zich de creatieve ruimte geven door te stellen dat er geen ruimte in dit gebied is voor een deel van de ring Arnhem . Er kan gedacht worden aan een verbinding tussen de bruggen op de zuidoever. Via
Voor het schetsontwerp is de huidige
het Gelredome bestaat.
centrumring het uitgangspunt.
Alternatieven zijn net buiten de winterdijk ten noorden van Malburgen of net boven
Deze aandachtspunten worden verder
de Plantage.
meegewogen bij de verdere uitwerking van het schetsontwerp.
Erg jammer dat de haven is geschrapt. De plannen nu zijn minder complex, maar
Uitwerking Weerdjestraat volgt in
De hoofdstructuur heeft als doel een
blijft er na de optimalisatie die altijd moet plaatsvinden wel voldoende kwaliteit
stedenbouwkundig plan.
duurzame stedelijke structuur te maken,
over? Zal het plan wel duurzaam zijn en meer dan een generatie doorstaan? De
die de flexibilteit heeft en de tijd kan
plannen zijn nu erg afhankelijk van kleine winkels en bedrijvigheid. Dat is een risico.
doorstaan, los van programma.
Kunnen zij de huur op deze locatie wel betalen, kunnen de huidige winkelstraten deze uitbreiding wel aan? Functiemenging is nog het enige dat over is om het gebied levendiger te maken door het schrappen van de haven. Zonde, want als deze niet lukt wordt het een woongebied als de Rodenburgstraat. Misschien kan de Jansbeek een mooie overgang betekenen maar dan moet het meer zijn dan bijvoor beeld de beek die door Apeldoorn stroomt.
78
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Hoofdstructuur en modellen > • Hoofdstructuur • Binnenstad tot aan Rijnkade • Cultuurkwartier • Algemene reacties
79
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
Hoofdstructuur De brug staat in de hoofdstructuur en in alle modellen. Is dat een vast gegeven?
De verbinding is ambitie van de plan
De verbinding vormt onderdeel van uit-
Moet de brug er komen?
vorming geweest.
werking in stedenbouwkundig plan
Brug is geen goed idee. Hij moet heel hoog worden en dat betekent ook dat hij hoog
Brug is opgenomen in schetsontwerp,
op de kade komt. Het wordt dan net als de andere bruggen een obstakel op de kade.
ontwerp inclusief hoogte wordt mee genomen in uitwerking.
Waarom focus op de brug? De recreatievaart neemt af, zorg eerst dat de stad af
De aanleg van de derde (voetgangers en
komt.
fietsers) brug is als ambitie maar niet als voorwaarde opgenomen in het schetsontwerp.
Los eerst de problemen aan de noordzijde op voor je gaat nadenken over de
Is uitgangspunt van de planvorming
zuidzijde.
geweest, realisatie noordzijde (binnenstadskant) heeft prioriteit.
Als de brug inderdaad zo hoog moet, moeten de fietsers die hoogte ook afleggen.
De verbinding vormt onderdeel van uit-
De ervaring met de Mandelabrug leert dat ze dat niet doen want dat is vreselijk.
werking in stedenbouwkundig plan.
De beek wordt genoemd als een onderdeel dat overal in terug kan komen op ver
Is uitgangspunt geweest van de plan
schillende plekken in de structuur. Maar is de beek niet het bindende element dat
vorming. Jansbeek begeleidt de route
mensen naar de Rijn leidt en trekt?
naar de Rijn.
Waarom staat er als variabele: groen aan de Weerdjesstraat. We weten nog hele
Groen heeft ruimte nodig. Hiermee wordt
maal niet wat we met die straat zullen doen?
in het schetsontwerp al ruimte gereserveerd.
Wat is het idee achter de brug?
De brug legt een verbinding tussen Noord en Zuid, tussen Rijnboog en Stadsblokken.
80
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
Wat is mis is de huidige fietsverbinding: Roermondsplein, Nieuwe Oeverstraat,
Fietsverbinding Weerdjesstraat is onder-
Deze suggesties worden meegewogen bij
Fietsverbinding Roermondsplein tot en
Kleine Oord, Turfstraat, Walburgstraat, Airborneplein. Als er ruimte is voor de
deel van het schetsontwerp
de verdere uitwerking van het
met Airborneplein blijft aanwezig maar
schetsontwerp.
wordt opgenomen in nieuwe route. In
Weerdjesstraat binnen het plan lijkt het me dat deze fietsverbingen er ook een plek binnen moet vinden. Verder vind ik het jammer dat de Kerkplein aan de voorkant
het schetsontwerp is gekozen voor ver-
van de kerk volgebouwd wordt. We kunnen nu de voorkant van de kerk goed zien
kleining Kerkplein. Hiermee kan een bete-
vanaf het plein. De kerk staat momenteel in de steigers en wordt binnenkort
re aansluiting tussen de binnenstad en
ingepakt met een enorm steigerdoek. Ik zou het fijn vinden nog steeds de volle voor
de zuidelijke binnenstad worden
kant van de kerk te kunnen bewonderen wanneer de kerk over circa 10 jaar wordt
verkregen.
uitgepakt. Precies: de Weerdjesstraat. Dat is volgens mij ook de bottle neck om tot een aan
Verlegging verkeer naar lage Rijnkade is
genaam verblijfsklimaat te komen. Maar er zijn meer mogelijkheden dan de twee in
besproken met RWS. Vergt waterdichte
een eerdere reactie. In de reactieronde hiervoor (zie aldaar) heb ik al een keer een
buis en compensatie winterbed.
voorstel gedaan om het verkeer van de Weerdjesstraat te verleggen naar een
Inschatting is dat dit een complexe en
(waterdichte!) tunnelbak die op de lage Rijnkade neergelegd wordt (met ingang bij
kostbare oplossing is. Niet meegenomen.
Roermondsplein en uitgang bij Oranjewachtstraat). Het dak gebruik je voor verlen ging terrassen hoge Rijnkade etc. Is goedkoper en fraaier dan andere oplossingen voor Weerdjesstraat. Met een kwalitatief goede uitwerking haal je in combinatie met een technisch revolutionaire (lage!) loopbrug hiermee de 13,5 mlj subsidie binnen die eerder aan de haven toegekend was. Het lijkt een blinde vlek. Dat geldt voor het vorige - en ook voor het huidige college:
Cultuur aan de Rijnkade is een van de
Uitwerking van de Weerdjesstraat volgt
de Weerdjestraat. Als het uitgangspunt - het centrum verbinden met de Rijn - ver
modellen binnen het schetsontwerp.
in het stedenbouwkundig plan.
wezenlijkt moet worden dan zal de barrière - de Weerdjesstraat - geslecht dienen te worden. Dat kan op meerdere manieren. De meest rigoureuze methode is de cen trumring verplaatsen via de beide bruggen. Een tweede manier is de straat te verla gen door ‘m in een tunnelbak of tunnel te leggen of ‘m te verhogen. Een tunnel is duur, een tunnelbak iets minder duur en verhogen is het goedkoopste. Doordat driekwart van de bebouwing langs de Nieuwstraat nieuwbouw wordt (alleen het zuidwestelijke gedeelte tussen Weerdjesstraat en de Rijnkade blijft overeind staan) kan de straat naar de Weerdjesstraat toe, aflopend aangelegd worden. Het hoogte verschil kan in de nieuwbouw opgenomen worden. Hiermee ontstaat een verlaagde Nieuwstraat. In dat geval hoeft de Weerdjesstraat met slechts één tot anderhalve meter èn over een korte afstand verhoogd te worden. De zelfde procedure kan even tueel herhaald worden bij de Rodenburgstraat. Daarmee worden vrije kruisingen van het centrum naar de Rijnkade gecreëerd. Dat is wat anders dan babbelen over het aantrekkelijk maken van de Weerdjesstraat met groen (zie ‘uitgangspunten hoofdstructuur, gemeente’), want de overstekende voetganger en fietser zal weinig deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
81
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
oog hebben voor het ‘aantrekkelijke groen’ en meer aandacht hebben voor het aan stormende verkeer op de centrumring. Tenminste als hij of zij de Rijnkade wil halen. En dan tenslotte de brug. Het idee is zo gek nog niet. De kers op de taart. Maar zoals dat met taarten gaat: de taart zal eerst af moeten zijn voordat de kers geplaatst wordt. Met andere woorden. Maak Rijnboog af en hou rekening met de aanleg van de brug, maar bouw die pas als de laatste Rijnboog-steen gelegd is.
Rond Kerkplein Niet op gereageerd
Binnenstad tot aan Rijnkade Los van het probleem van de Weerdjesstraat (dat eerst opgelost dient te worden, zie
Cultuur aan de Rijnkade is een van de
De verbinding en Kerkpleininvulling
mijn kritiek bij ‘uitgangspunten hoofdstructuur’) lijkt me dit de meest voor de hand
modellen binnen het schetsontwerp.
vormen onderdeel van uitwerking in
liggende oplossing. Met dit model creëer je een trekker nabij de Rijn en Rijnkade.
stedenbouwkundig plan.
Om zoveel mogelijk van de oorspronkelijke bebouwing langs de Rijnkade te behou den, moet de ingang niet aan de Rijnkade maar in de Nieuwstraat worden gesitu eerd. In dat geval staat het Kunstencluster niet met de rug naar de kade, maar met zijn zijgevel. Dit maakt het architectonisch aantrekkelijker het gebouw in te passen tussen de bestaande bebouwing.Het Kerkplein mag wat mij betreft aan de westzij de een smallere toegang krijgen, zodat er een kleiner en daarmee intiemer plein voor de Eusebius ontstaat. En tenslotte de brug. Die mag pas aangelegd worden als Rijnboog klaar is. Leg de brug iets meer naar het oosten en laat ‘m op het punt waar het Kunstencluster aan de bestaande bebouwing grenst, het Kunstencluster bin nengaan. De brug gaat daar over in een promenade die doorloopt tot de overkant van de Weerdjestraat en eventueel tot aan het Kerkplein. De promenade ligt op niveau 1 (eerste etage) en creëert een verbinding tussen Kerkplein en Stadsblokken.
Cultuurkwartier Dit ontwerp benut de ruimte het best. Het verspreid mijn inziens culturele ont
Is niet voor gekozen in schetsontwerp
moetingsplaatsen over meerdere lokaties waardoor het gehele stadsdeel meer uit
vanwege financiële en inhoudelijke
nodigend zal werken voor de bezoeker. Daarnaast is het tevens zo dat het makkelijk
argumenten.
zoeken is omdat toch de hoofd-culturele gebouwen in ‘één gebied gevestigd zijn.
82
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Sterk concept deze Arnhemse “Witte de Withstraat”. Ook in Rotterdam lukte het
Deze suggestie wordt als inspiratie mee-
cultuur en stad aan elkaar te plakken door een straat als cultuurstraat in te richten.
gewogen bij de verdere uitwerking van
De Witte de Withstraat is nu één van de levendigste straten van Rotterdam. Een
het schetsontwerp.
Overig / niet mee eens
levendige straat is precies wat gerealiseerd moet worden tussen Rijn en stadscen trum Arnhem. Het geeft daarbij niet dat een drukke straat de cultuurstraat door snijdt. Bij een bruisend centrum past autoverkeer prima. Ook positief: veel karakteristieke bebouwing blijft nu behouden, schaal en maat
Is uitgangspunt geweest van
nieuwbouw sluit aan op bestaande bebouwing.
planvorming.
Een museum op afstand van de stad pal aan de rivier in de Stadsblokken zal de top
Het geïntegreerde kunstencluster maakt
kwaliteit van Arnhemse groene ruimten nog meer onderstrepen.
deel uit van de opgave, deconcentratie is in dit kader daarom geen optie.
Algemene reacties De manier waarop het plan stand komt is ouderwets. Waarom gaan jullie niet uit
Beleving van de openbare ruimte is
van de openbare ruimte en de sfeer die het gebied moet uitstralen. De gebouwen
essentieel onderdeel van het schets
passen zich dan wel aan. Het moet een spannend gebied worden, mensen moeten
ontwerp (Rijnkade, Rijn, pleinen, straten).
zich verwonderen, er zich thuis voelen.
De heldere hoofdstructuur draagt hier aan bij en maakt programmatische invulling flexibel en volgend.
Is het model wel flexibel wat betreft de functies die er in moeten komen want hoe
Er is gekozen voor een hoofdstructuur
gaat het in de toekomst met de winkels? Loopt dat niet sterk terug?
waarin flexibiliteit van functies mogelijk is.
Wordt er bij het maken van het plan wel gedacht vanuit de voetganger, hoe deze
Beleving van de openbare ruimte is
zich door het gebied beweegt? Het lijkt of er vanuit blokken wordt gedacht. Er moet
essentieel onderdeel van het schets
gedacht worden vanuit de manier waarop mensen het gebied gebruiken.
ontwerp (Rijnkade, Rijn, pleinen, straten)
De functie van de Weerdjesstraat, namelijk als onderdeel van de centrumring, moet
De centrumring is uitgangspunt in de
Uitwerking van de Weerdjesstraat in
ter discussie worden gesteld.
planvorming.
stedenbouwkundig plan
Het gebied moet ecologisch verantwoord worden. De gebouwen moeten energie
De wettelijke en gemeentelijke beleids
stations worden, geen verbruikers.
lijnen over energie zijn van toepassing op plangebied. deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
83
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Er zit veel programma in het noordblok, tussen Weerdjesstraat en Kerkplein. Krijg je
Wordt meegenomen in de afweging bij
dan wel de verbinding met de Rijn?
de keuze voor een locatie van het
Overig / niet mee eens
kunstencluster in het vervolgtraject. Maak er functies waar mensen graag komen, model 3 spreekt daarom aan..
Is niet voor gekozen in schetsontwerp vanwege financiële en inhoudelijke argumenten.
Op het Kerkplein wordt gebouwd, worden dat blokken met de rug naar de kerk toe.
Deze suggesties worden meegewogen
Blokken op Kerkplein moeten ook gezicht
Dat zou zonde zijn.
bij de verdere uitwerking van het
hebben naar kerk.
schetsontwerp. Gezien de teruggang in winkels zou het goed zijn als de winkels ook geschrapt
Met juiste kwaliteit, branchering en posi-
zouden kunnen worden.
tionering is de ruimte er in Rijnboog.
Zou het een idee zijn om het kunstencluster over de Weerdjesstraat heen te
Is eerder onderzocht en niet haalbaar
bouwen?
geacht. We denken doelstellingen met schetsontwerp te kunnen realiseren.
Wat wordt het tracé van de Jansbeek: is dat al vastgesteld en wordt het een brede,
Tracé Jansbeek is meegenomen in het
Profiel van de Jansbeek wordt mee
grote beek met veel water?
schetsontwerp.
genomen in de uitwerking van het stedenbouwkundig plan.
Het gebied waar naar gekeken wordt is klein. Er moet breder en groter gekeken
Het gebied ligt in de context van het
worden: Arnhem aan de Rijn. De voorstellen nu zijn saai, ik mis inspiratie en visie.
Masterplan en de Rijnkadevisie.
Waarom een brug, voor dat geld kan een pontje 20 jaar varen. Vul niet alles te snel in binnen de structuur.
Er is gekozen voor een hoofdstructuur waarin flexibiliteit van functies mogelijk is.
Wat zie je als je uit de Bakkestraat komt. Wat is dat voor een blok? Hoe hoog is het,
Architectuur wordt uitgewerkt in het
Het Kerkplein wordt deels bebouwd om
zie ik de kerk dan nog?
beeldkwaliteitsplan.
betere aansluiting bij binnenstad te krijgen. De maat en schaal moet aansluiten bij binnenstad.
84
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Je moet daar geen blok maken maar een smalle lange lijn.
Overig / niet mee eens Het Kerkplein wordt deels bebouwd om betere aansluiting bij binnenstad te krijgen. De maat en schaal moet aansluiten bij binnenstad.
Alleen in model 2 zit een goede oost-west verbinding. In de andere modellen lopen
Is meegenomen in het ontwerpproces,
deze lijnen dood. Hoe fiets ik door het gebied?
oost-west verbinding is onderdeel van schetsontwerp.
Het komt niet genoeglijk over. Het is recht, blokkerig, ongeïnspireerd. We zien niet
Is meegenomen in het ontwerpproces:
terug wat is ingediend.
er zijn referentiebeelden en schetsen opgenomen in het schetsontwerp.
Wordt het plan niet heel erg om de brug heen gemaakt?
De aanleg van de derde (voetgangers en fietsers) brug is als ambitie maar niet als voorwaarde opgenomen in het schetsontwerp.
De modellen zijn allemaal heel erg om de Weerdjesstraat heen gemaakt. Is ver
De centrumring is uitgangspunt in de
Uitwerking van de Weerdjesstraat in
andering van de functie van de Weerdjesstraat geen optie?
planvorming.
stedenbouwkundig plan.
Enkele modellen gaan buiten de vastgestelde kaders. Wat vindt het college
College heeft ervoor gekozen om model-
hiervan?
len buiten de kaders te tonen en hierover te discussiëren. De modellen in schetsontwerp vallen niet buiten de kaders.
Houd filmhuis en schouwburg gecombineerd in één blok i.v.m. voorgenomen
Er is gekozen voor een kunstencluster
synergie en efficiency. Museum zou wel apart kunnen of op noord- of op zuidoever.
met filmtheater, schouwburg en
Biedt ook de mogelijkheid dit deel later te doen, fasering of zelf geheel te laten ver
museum.
vallen. Kortom meer felexibiliteit. Denk aan fietsroute aan noordkant (vooral bij variant 1 met groot bouwblok). Vorige keer is gesteld dat Nieuwstraat al veel waarde kent. Toch richten variant 2
De Nieuwstraat wordt de belangrijkste
en 3 zich vooral op de Nieuwstraat. Bij variant 1 krijgt ook de Rodenburgstraat
route in het schetsontwerp. Beide lijnen
aandacht.
zijn echter belangrijke dragers in de hoofdstructuur.
deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
85
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Hoe zit het met parkeren bij de verschillende varianten en de verkeersstromen die
Parkeren wordt uitgewerkt in het steden
dat met zich meebrengt?
bouwkundig plan. Uitgangspunt is een
Overig / niet mee eens
ondergrondse parkeergarage met 550 publieke parkeerplekken. Levendigheid van het gebied. Keuze van de schouwburg in het centrumgebied geeft
De combinatie van programmering in het
een blok met nauwelijks levendigheid overdag als de winkels open zijn. Dus kans op
kunstencluster moet juist die beleving
een dood stuk waardoor er een stuk uit een verder aantrekkelijke route wegvalt.
door hele dag versterken.
Museum op zuid? Jammer omdat dit gebouw juist voor levendigheid overdag zorgt
Is meegenomen in het ontwerpproces.
en dus beter in de binnenstad gesitueerd kan worden.
Museum is onderdeel van kunstencluster en wordt in binnenstad gesitueerd.
Dus eerder de schouwburg op Stadsblokken en wellicht gaan de bezoekers vooral
Is niet meegenomen. Schouwburg maakt
eten op de Rijnkade en achteraf napraten op de Rijnkade?
onderdeel uit van kunstencluster in het schetsontwerp en is in binnenstad gesitueerd.
Positief Blok op Kerkplein/stratenpatroon op de variant park aan de Rijn (het plan dat is afgevallen). Herstellen van de Rodenburgstraat als verbinding naast Nieuwstraat
Is meegenomen in het ontwerpproces is onderdeel van schetsontwerp.
En de mogelijkheid om verbinding via de markt te herstellen Opdelen van het kunstencluster i.p.v. een kolos/blok (al vind ik de concentratie van
Het geïntegreerde kunstencluster maakt
bijna alle cultuur in Rijnboog onwenselijk)
deel uit van de opgave, de concentratie is in dit kader daarom geen optie.
Zorgelijk Projectie grote aantallen winkels (loopt het elders leeg)
Met juiste kwaliteit, branchering en positionering is de ruimte er in Rijnboog.
86
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Fietsbrug moet geen flyover worden (je wilt immers beweging aan de Rijnkade).
Verbinding wordt uitgewerkt in steden-
Variant twee (vanuit kunstencluster ook niet wenselijk) 2e Molekom.
bouwkundig plan.
Tunnel/ verdiepen Weerdjesstraat = onzalig plan. Weerdjeslaan.
Uitwerking Weerdjesstraat volgt in
Overig / niet mee eens
stedenbouwkundig plan. Voorstander van het doortrekken van de singels langs de Rijnkade (opheffen hoge/
Is meegenomen in schetsonwerp, door-
Uitwerking volgt in stedenbouwkundig
lage kade dmv groene glooiing).
breken barrière hoge-lage kade is onder-
plan.
deel van schetsontwerp. Zorg dat de Rijn ook overdag aantrekkelijk is en maak logische duidelijk zichtbare
Is meegenomen in schetsontwerp.
routes daar naar toe. Plaats de publiekstrekkers (cultuurcluster) daarom ook aan de Rijn. Zorg voor een menging van functies, creëer een eigen loop voor de Jansbeek, los van de wegenstructuur. Zorg voor zicht op de Rijn vanaf Kerkplein. Maak de brug de verbinding met zuid en niet alleen een verbinding met het kunstencluster op Stadsblokken. Als er een museum in het gebied komt, dan niet het MMKA, maak een dependance
Uitwerking Weerdjesstraat volgt in
Dependance maakt in opgave geen
van de kunsthal in Rotterdam. Maak een overdekte tropische hal voor optredens
stedenbouwkundig plan.
onderdeel van het programma.
van diverse culturele groeperingen. Maak als onderdoorgang voor de Weerdjes straat geen tunnel maar een zeer ruime onderdoorgang met daarin aan de wanden permanent bewegende beelden van de Rijn van bron tot Noordzee.
deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
87
Schetsontwerp > • Schetsontwerp • Cultuur in Stadsblok • Cultuur aan rijnkade • Algemeen
88
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
Schetsontwerp De hoofdstructuur bevalt me, die zou wat mij betreft mooier worden als er ook
Suggestie wordt meegenomen in de uit-
De aanleg van de derde (voetgangers en
gebogen lijnen worden opgenomen. Geen rechte beek door de Turfstraat, maar een
werking in het stedenbouwkundig plan.
fietsers) brug is als ambitie maar niet als
slingerend watertje zoals dat in de natuur ook zou voorkomen. Ben het eens met de
voorwaarde opgenomen in het
reactie: laat de brug de brug en focus je op de gezellige binnenstad.
schetsontwerp.
Complimenten voor de ontwerpers die de Arnhemse maat weer hebben gevonden.
Bedankt.
Richt de aandacht op het centrum en laat de brug even de brug. Het leidt tot
De aanleg van de derde (voetgangers en
onnodige discussie en is pas echt doelmatig als het Stadsblokken-gebied een
fietsers) brug is als ambitie maar niet als
‘trekker’ heeft.
voorwaarde opgenomen in het schetsontwerp.
Zorg dat de Weerdjesstraat echt als barrière wordt opgeheven. Dus geen hoge voet
Uitwerking Weerdjesstraat in steden-
gangersbruggen, maar een mooie brede onderdoorgang of goede oversteekplaatsen.
bouwkundig plan.
Goed dat het vreselijke Kerkplein verdwijnt. Maak dan wel de Markt autoluw.
Markt autoluw is ambitie maar nog geen vastgesteld beleid.
Of de brug over de Rijn er nou wel of niet komt, heel goed dat er eindelijk eens dui
Wordt uitgewerkt in gebiedsvisie
delijk wordt dat de Stadsblokken een ontzettend groot stuk (duur) verloren stad is!
Stadsblokken.
In het echte centrum van Arnhem, precies tussen Zuid en Noord in, daar is niks anders dan verpaupering op dit moment! Voor de natuur kom je er niet, voor de mensen kom je er niet, want er is niks! De Stadsblokken heeft ontzettend veel potentieel, hou daar rekening alsjeblieft mee gemeente. Denk in 3 dimensies en schuif oplossingen voor verkeer en parkeren niet voor je uit!
Uitwerking verkeer en parkeren volgt in het stedenbouwkundig plan. In schetsontwerp zijn structuurkeuzes gemaakt. Binnen deze structuur zijn deze oplossingen nog mogelijk.
Tussen Broerenstraat en Rijnkade bestaat een perfect horizontaal vlak, ruim ander
Uitwerking verkeer en parkeren volgt in
halve meter boven de cityring op de Trans. Leg die cityring daar verdiept aan, op
het stedenbouwkundig plan. In schets-
niveau-2 van een centrumgarage; de in- en uitritten zijn dan ca 70 m lang, dus het hui
ontwerp zijn structuurkeuzes gemaakt.
dige maaiveld blijft ruim voorbij de Vossenstraat en ruim voor de Sabelspoort intact. deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
89
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Op het nieuwe maaiveld voor voetgangers en Jansbeek vanaf Nieuwstraat tot en
Uitwerking verkeer en parkeren volgt in
met de Rodenburgstraat hoeft geen rekening meer te worden gehouden met de
het stedenbouwkundig plan. In schets-
onhistorische en lelijke rooilijn die de Trans momenteel aan de zuidkant begrenst –
ontwerp zijn structuurkeuzes gemaakt.
Overig / niet mee eens
over de cityring van 10-12 m breedte kan gewoon ontworpen worden. Kies voor een grote centrumgarage die op niveau -3 onder de cityring doorgaat. Zo’n garage is nodig om in dit gebied een warenhuis te vestigen. In die garage kan op -2 een logistiek centrum worden ingericht voor kunstencluster en commercie. Vergeet niet op niveau -1 veel ruimte te reserveren voor fietsenstalling en ontsluit
Fietsenstalling is onderdeel van parkeer-
ook de vergunninghoudergarage via dit niveau; de Langstraat kan worden ingericht
garage en wordt meegenomen in uit
als plantsoen en als “buitenkamer” van het kenniscluster.
werking stedenbouwkundig plan
Cultuur in Stadsblok Met deze variant mist Arnhem de kans om een goede en interessante verbinding te
Maakt onderdeel uit van de uiteindelijke
maken tussen het bestaande stadscentrum en de Rijnkade, om die op enig moment
afweging voor de keuze van een locatie
door te trekken naar de overkant van de Rijn (voor voetgangers en fietsers). Voer je
voor het kunstencluster.
dit plan uit, dan blijft de Rijnkade wat het nu is: één van de best bewaarde gehei men van Arnhem! Bestuurders, laat die kans niet lopen! Racebaan Weerdjesstraat moet onder de grond, wil je kunnen genieten van de stilte
Weerdjesstraat wordt uitgewerkt in
langs de rivier. Rust, schone lucht, stilte, lekker wonen, historisch besef. Menselijke maat het ken
stedenbouwkundig plan. Is meegenomen in ontwerpproces.
merk van de metropool van het oosten. Laten we daarvoor gaan. De rest komt vanzelf. Laat Pathé of JT dan ook in het Cultuurcluster een nieuwe bioscoop exploiteren.
Een commerciële bioscoop (wel film
Megabioscopen zijn uitermate succesvol en trekken zowel overdag als uiteraard
theater) vormt geen onderdeel van pro-
’s avonds drommen mensen. Zie o.m. vergelijkbare steden als Breda en Tilburg. Plus
gramma voor de Nieuwstraat en voor
dan nog Het Filmhuis en Schouwurg en Arnhem krijgt eindelijk z’n droomplek nabij
het kunstencluster in het bijzonder.
de Rijn. Wat kan deze concentratie niet betekenen voor de horeca. Ik voorzie veel nieuwe concepten in Arnhem en vooral ook kwalitatief horeca in het hogere segment, waar zo’n behoefte aan is. Verdieping van de Weerdjesstraat is de beste oplossing... waarom zie ik dat niet
Weerdjesstraat wordt uitgewerkt in
terug in de schets? De enige oplossing om het verkeer ruimte te geven om te rijden
stedenbouwkundig plan.
en tevens daardoor ruimte te geven aan het lopende publiek!
90
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Waar zijn die 16.000 auto’s gebleven?
Overig / niet mee eens Uitgangspunt in het hele planproces zijn de verkeersprognoses.
Nee, de Weerdjesstraat blijft op deze manier een gigantische barrière. De Weerdjes
Weerdjesstraat wordt uitgewerkt in
straat moet verdiept worden aangelegd wil er een goede doorstroming komen van
stedenbouwkundig plan.
uit het centrum naar de kade.
Cultuur aan Rijnkade Hulde voor voorgaande reactie!
Weerdjesstraat wordt uitgewerkt in stedenbouwkundig plan.
Punt van zorg is natuurlijk hoe de extra winkelruimte gevuld gaat worden. Zoals
Met juiste kwaliteit, branchering en
iedereen wel weet neemt winkelvoorraad af, vnl. door online-shoppen. Dus wees
positionering is de ruimte er in Rijnboog.
wijs en ga elders in de stad saneren. Ga niet op Gele Rijdersplein weer winkelfunc ties creeëren. Wel zou rondom het Kerkplein juist de op het Gele Rijdersplein bedachte overdekte Markthal prima passen. Dit betekent dan dagelijks vertier, goed voor het nieuwe Rijnbooggebied,maar zeker ook voor de aanloopstraten als Bakkerstraat, Weverstraat en zelfs Koningsstraat. Tot slot, strip tegelijk de foeilelij ke facades aan het Kerkplein, m.n. van De Grote Broer en zorg hier voor huisvesting, desnoods studenten. Hoe meer studenten binnen de ring, hoe gezelliger het wordt. Nu veel te veel studenten ver buiten het centrum, dit moet naar het centrum. Ik geloof in deze plannen, maar aub, maak haast want Arnhem raakt nu echt achter
Snelheid in planvorming en realisatie is
op bij o.m. Zwolle, Nijmegen en Den Bosch. De stad moet nu echt verder ontwikkeld
uitgangspunt van het college.
worden. En ga ook met andere gebieden snel aan de slag, kleinschaliger maar in samenhang, denk aan gebied Kleine Eusebius. Haarhuis wil nieuwbouw aan het Nieuwe Plein, Hilton wil nog steeds naar Arnhem. Nu echt aanpakken, we kunnen het. Arnhem moet dé metropool van het Oosten blijven! Er moet echt iets met de Weerdjesstraat gebeuren ofwel helemaal ondergronds of
Weerdjesstraat wordt uitgewerkt in het
half met brede loopboulevards er overheen. Anders wordt het niets; dan blijft deze
stedenbouwkundig plan.
drukke weg een enorme barrière met de Rijnkade! Ben nog niet onder de indruk van de architectuur.
Architectuur is onderdeel van de uit werking in een beeldkwaliteitsplan.
deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
91
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
Dit plan heeft een aantal nadelen t.o.v het plan cultuur in het stadsblok. - Het zal leiden tot vernietiging van het Rijnfront.
Is meegenomen in ontwerpproces. Uit gangspunt is behoud van historische panden Rijnkade.
- Het tweede deel van de Nieuwstraat (tpv Oostpool en de Kroeg) heeft nu al kwali
Uitgangspunt is dat de historische
teit (zeker t.o.v het noordelijke deel) en het is eigenljk zonde en onnodig duur dat
panden aan de westzijde van de Nieuw
weg te halen. Wel moet de aankleding (auto’s weg) beter.
straat behouden blijven.
- Er is veel meer sloop en verwerving nodig (dus duurder). Het is maar de vraag of
Er is niet meer sloop en verwerving
dat gefinancierd kan worden (zie hierna).
nodig. Mogelijk minder, dit is afhankelijk van positie kunstencluster.
- Er zijn veel meer winkels waarvan het de vraag is of die allemaal op een goede manier gevuld kunnen worden (of wordt het op termijn allemaal meer van
Met juiste kwaliteit, branchering en posi-
hetzelfde).
tionering is de ruimte er in Rijnboog.
Positief is dat het ruimte biedt voor een grote parkeergagarage onder de winkels. De trap naar de kade zou overigens ook in het plan cultuur in het stadsblok opge
Is meegenomen in ontwerpproces, trap-
nomen moeten worden.
pen zijn in beide modellen mogelijk.
Laatste plaatje: ontzettend goed die trap. Maak op zulke manieren de kade breed
Is meegenomen in ontwerpproces is
en goed toegankelijk, want de kade heeft veel potentieel.
onderdeel van het schetsontwerp.
Maak van de Nieuwstraat een echte voetgangersboulevard met een prominente
Is meegenomen in het schetsontwerp,
ingang voor het “kunstencluster aan de Rijn” (verg. het plein in het “stadsblok”-
maakt onderdeel uit van Cultuur aan
model). Omdat er geen Trans meer is kan op het nieuwe maaiveld over de cityring
Rijnkade.
heen veel vrijer worden ontworpen dan waar tot nu toe van wordt uitgegaan! Deze boulevard is de derde hoofdingang van de binnenstad met naast het kunsten
Meegenomen ter inspiratie.
cluster een groot warenhuis en een hotel-restaurant met vergaderruimten; dit alles gefaciliteerd door een grote centrumgarage en een logistiek afhaalcentrum ontslo ten via de verdiepte cityring. De stad wordt zo veel interessanter voor bezoekers. Vergeet die fietsbrug met lift etc. voorlopig maar – steek het (ons) geld voorlopig
De aanleg van de derde (voetgangers en
vooral in de oplossingen voor de zuidelijke binnenstad!
fietsers) brug is als ambitie maar niet als voorwaarde opgenomen in het schetsontwerp.
92
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
Algemeen Ik ben het eens met de meeste commentaren hier. De belangrijkste: verzin een
Weerdjesstraat wordt uitgewerkt in het
mooie oplossing voor de barrière Weerdjesstraat, dan onstaat er pas echt een
stedenbouwkundige plan.
binnenstad die verbonden is met de Rijn! Dit is een goed schetsontwerp. Het borduurt voort op de kwaliteiten die Arnhem al
Weerdjesstraat en positie kunstencluster
in huis heeft: het Middeleeuwse stratenpatroon van het huidige voetgangersge
wordt uitgewerkt in het stedenbouw-
bied, de Sint Jansbeek en de Rijn. Dit is een verademing na het willens en wetens
kundig plan.
doordrukken van het stokpaardje van een Spaans stedenbouwkundige. Het is een schetsontwerp waarin de grote lijnen zijn vastgelegd, maar nog niet alle problemen zijn opgelost, zoals de barrière Weerdjesstraat en de locatie van het kunstencluster. Maar het geeft goede hoop (en de burger moed, omdat ook zijn stem gehoord wordt). De Weerdjesstraat in een Tunnel onderbrengen zou De Rijn pas echter dichter bij de
Weerdjesstraat wordt uitgewerkt in het
stad brengen. Verder een mooi plan wat recht doet aan de huidige, mooie straten
stedenbouwkundig plan.
structuur van het gebied. Vooral de Cultuur aan de Rijnkade variant vind ik zeer interessant, Arnhem heeft zo
Weerdjesstraat wordt uitgewerkt in het
dé kans om het gebied rond de Rijnkade nu eens echt te betrekken bij het centrum
stedenbouwkundig plan.
en een sprong te maken naar de Stadsblokken. Benut de kracht van kade en water, zorg dat mensen niet alleen blijven hangen vóór de Weerdjesstraat maar ook erna. Stop de Rijnkade niet opnieuw weg maar gebruik deze kans. De trap om op natuur lijke wijze dichter bij het water te komen is zo’n sterk attribuut, evenals een ‘glazen balcon’ met uitzicht op het water vanuit het kunstencluster, welk onderdeel ervan dan ook aan de waterkant komt. De gebouwen niet te hoog maken/laag houden lijkt mij een goed idee om in harmonie te blijven met de rest van de omgeving. Zorg wel voor een goede en vertrouwde overgang over de Weerdjestraat door tunnel of verdieping of wie maar iets creatiefs kan verzinnen. Ga zo door! Mis deze kans niet!
deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
93
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
De plannen vormen een enorme verbetering voor het gebied. Mijn enige punt van
In schetsontwerp is de positie nog niet
kritiek is de plek van het kunstencluster. Mijns inziens dient dit aan het Kerkplein te
bepaald. Uit studie is naar ons idee
liggen en niet verscholen in de Nieuwstraat of aan de Rijnkade, welke locatie reeds
gebleken dat 1 van beide posities het
nu zeer aantrekkelijk is! Het kunstencluster kan een bouwkundig aantrekkelijk
beste de doelstellingen realiseert. Een
invulling van het plein vormen. Ook verdient het een prominente plek in de stad.
kunstencluster aan Kerkplein blokkeert
Verder kan het vele publiek van alle kanten toestromen om zowel de kunst als het
een verbinding naar Rijn en achterlig-
centrum zelf te bewonderen. Tenslotte ligt het op een lijn met het verwante kennis
gend programma.
cluster, zodat deze elkaar versterken. Ik ben superblij dat de Rijn meer betrokken wordt bij de binnenstad door de trap! En
Bedankt.
dat er op die manier ook een fijne plek is om gewoon even lekker te zitten en te genieten van de Rijn en alles wat er in en omheen gebeurd! Gratis vertier voor alle mensen met of zonder dikke portemonnee; je hebt geen geld nodig om er te ‘mogen’ recreëren! Gemiste kansen, vooral geen zinvolle aanpak van verkeersstromen, noch rekening
Verkeer wordt uitgewerkt in steden-
gehouden met duurzame bouwen noch duurzaam verkeer (elektrische autos bin
bouwkundig plan. Randvoorwaarde
nen 10-15 jaar, bijv via tunnel-terras-oplossing langs de ryn). Succes.
duurzaamheid is opgenomen in Nota van randvoorwaarden.
Op zich biedt het plan veel positieve punten voor een mooi en aantrekkelijker
Profiel en maat Jansbeek wordt uit
Arnhem. De historische routes/ een groene géén al te hoge gebouwen (die 2 stati
gewerkt in stedenbouwkundig plan.
onstorens hebben al genoeg negatieve discussie geleverd), het boven de grond brengen van de Jansbeek (maak het geen ‘geutje’ maar een echte stadsbeek), zijn allemaal prima. Net als het behoud van zoveel mogelijk (>95%?) van de historische bebouwing. Kritisch ben ik over:
Niet meegenomen, gekozen is voor een
De invulling van het Kunstencluster (of kenniscluster?): een alternatief dient hier
kunstencluster.
voor beschikbaar te zijn. Ik denk vooral aan versterken wat er al is (o.a. de schouw burg) en daartussen verbindingen aanleggen: één groot & compact uitgaansgebied rondom de Eusebius; De grootte van het plan mag geen belemmering zijn voor de doorgang van deel
Voortgang en faseerbaarheid is voor
plannen: er de vaart in houden is zéér belangrijk!
college van B&W uitgangspunt bij het
De stijl van de nieuwbouw: daarover vind ik weinig terug. Wat mij betreft mag Architectuur is onderdeel van de uit
modernistische, post-modernistische of retro-stijlen. Mixen is de oplossing met
werking in een beeldkwaliteitsplan.
hoogwaardige materialen (inclusief hout, baksteen, stucwerk) die passen bij de menselijke maat. Graag geen decorbouw (klassieke gevel, blokkendoos erachter); En tenslotte ‘die brug’: laat het weg of laat het een sluitstuk zijn. Het ding is over
94
maken van deze plannen.
iedere gebouweigenaar zijn eigen Stijl (mits met Hoofdletter) geven: geen louter
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
bodig (gezien het aanliggende land + 2 bruggen binnen 800m), maar laat die brug
De aanleg van de derde (voetgangers en
vooral geen dominant en storend element zijn. O.a. doordat de noodzakelijke ‘aan
fietsers) brug is als ambitie maar niet als
loop’ van de brug zoveel ruimte vergt. Men heeft gezien hoe lelijk dat uitvalt bij de
voorwaarde opgenomen in het
Mandelabrug. De brug wordt ook overbodig als je zorgt voor meer wonen in het
schetsontwerp.
stadscentrum; Maar, nogmaals, het draait om de uitvoering van de plannen. Bouwen om 15 jaar stilstand een beetje in te halen! Zeer goed plan, omdat het rekening houdt met de maatvorming van de oude binnen
Architectuur is onderdeel van de uit
Het geïntegreerde kunstencluster maakt
stad. Het is de sterk de vraag of een groot cultuurgebouw nodig is omdat het
werking in een beeldkwaliteitsplan.
deel uit van de opgave, deconcentratie is
gemeente museum en de schouwburg nu op een uitstekende locatie vertoeven.
in dit kader daarom geen optie.
De voor- en nadelen van het samenvoegen zijn nog slecht onderbouwd. Het huidige schetontwerp is dermate flexibel dat het goed kan inspelen bij verandering van de vraag en op de huidige slechte economische marktsituatie. Financieel is het plan een stuk gezonder dan het oude Rijnboogplan, omdat snel grond uitgegeven kan worden op die plekken, waar de gemeente de grond al in handen heeft of al veel panden heeft verworven. Van belang is om de maatvoering van de oude binnenstad te blijven beschermen. De achitectonische stijl moet nog goed afgesproken worden, zodat een harmonisch geheel met de oude bebouwing onstaat. Leuk dat de Jansbeek weer geheel door de binnenstad zal stromen. Ziet er best wel goed uit, er gaat veel gebeuren in Arnhem komend jaar, dat is zeker,
Bedankt.
ik noem Steenstraat, Gele Rijdersplein, bovengenoemd project en Croydonplein Kronenburg, waar ik zelf woon, heel goed Niemand zit te wachten op die brug. De haven wordt verruild voor een brug die
De aanleg van de derde brug is als
niemand wil.
ambitie en niet als randvoorwaarde opgenomen in het schetsontwerp. De verbinding wordt uitgewerkt in het stedebouwkundig plan.
Dit is het eerste plan dat past op de Arnhemse grond. Past bij de stad, de maat,
Bedankt
de schaal. We kunnen dit plan aan, dat is verheugend. Aansluiting op historische gronden is mooi.
deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
95
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Klopt het dat de volumes uit het masterplan zijn losgelaten? Is dit plan wel
Het plan moet aansluiten bij de Arnhemse
betaalbaar?
maat en korrel en passen binnen de vast-
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
gestelde financiële kaders. Hoe worden de kosten van het kunstencluster opgelost?
De dekking van het Kunstencluster moet passen binnen de raming die door de raad is vastgesteld. Er is nog een opgave om via subsidies de financiering sluitend te maken.
Waarom zijn er nog twee plekken voor het cluster: het moet gewoon aan de Rijn!
In de uitwerking in het schetsontwerp zal voor een van de mogelijke locaties gekozen worden afhankelijk van nadere ruimtelijke inpassing en financiën.
Wat betekent het als het aan de Rijnkade komt? Er wordt toch niet te veel gesloopt!
Uitgangspunt is het behoud van de historische panden.
Aan de Rijn is mooi, mooi uitzicht over Stadsblokken.
Wordt meegenomen bij afweging voor één van de locaties.
Er komen woningen en winkels. Is er nog wel vraag naar nieuwe winkels? Gaan we
Met juiste kwaliteit, branchering en posi-
niet bouwen voor leegstand?
tionering is de ruimte er in Rijnboog.
Wordt er wel rekening gehouden met de ontwikkelingen in het winkelen? Mensen
Met juiste kwaliteit, branchering en posi-
kopen via internet etc.
tionering is de ruimte er in Rijnboog.
Mag alles wel wat jullie voorstellen? Vindt er wel afstemming plaats met RWS en
Er is overleg geweest met RWS, met RWS
het waterschap? Het heeft geen zin plannen te maken als we ze niet mogen
én Waterschap zal in de uitwerking in
uitvoeren.
het stedenbouwkundig plan overleg worden gevoerd.
Kan dit plan gefaseerd uitgevoerd worden?
Fasering was uitgangspunt bij planvorming.
96
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
De muur op het Kerkplein is onderdeel van een kunstwerk. Dat kun je toch niet zo
Dit zal onderzocht worden bij de uit
maar slopen?
werking in het stedenbouwkundig plan.
Overig / niet mee eens
Hoe staat het met de subsidies. Inmiddels is bekend dat provincie Groningen sub
Rijk en provincie worden betrokken bij
sidies intrekt. Hoe zit dat hier?
planvorming. Formeel zullen Rijk en provincie hierover uitspraak doen na vaststelling door de gemeenteraad van het schetsontwerp.
We leveren veel openbare ruimte in. Kunnen we die we missen? Waar gaan we heen
Indien het Kerkplein bebouwd wordt,
met de evenementen?
kunnen evenementen onder andere op de Markt plaatsvinden.
Knap dat jullie in zo’n korte tijd al zo’n helder verhaal hebben gemaakt. Maak een
Kunstencluster past aan de Rijnkade. Een
trekker op de hoek van de Nieuwstraat en de Rijnkade. Past het kunstencluster daar
kleiner volume past altijd.
wel als je het wat betreft maat klein houden. Kunnen we daar wel zo diep graven met het grondwater?
Dat is in principe mogelijk. Wordt nader uitgewerkt in vervolgfase.
Er wordt wel erg terloops gesproken over parkeren. Is er al meer over te zeggen?
Uitgangspunt is een parkeergarage van 550 openbare plaatsen plus extra parkeerplaatsen voor de woningen.
Er is een mooi liefdevol plan aan het ontstaan. Ik word er wel warm van. Hoe gaan
Wordt meegenomen in de uitwerking in
jullie om met de parcellering? Probeer de blokken die je tekent ook aan te laten
stedenbouwkundig plan en beeld
sluiten bij de stad zodat straks wel een gevarieerd beeld ontstaat.
kwaliteitsplan.
Hoe zit de horeca in het plan?
Horeca is onderdeel van kunstencluster en onderdeel van commercieel pro gramma (winkels en horeca).
Is er rekening gehouden met de monumenten, beschermd stadsgezicht etc?
In het schetsontwerp is hiermee rekening gehouden.
deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
97
Ideeën, opmerkingen Hoe zitten de fietsroutes in het plan. Ik vind het nu nog erg summier en onduidelijk.
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
Overig / niet mee eens
Fietsroutes lopen via Weerdjesstraat en aan te leggen route van station naar Kerkplein. Uitwerking vindt plaats bij stedenbouwkundig plan
Waar is de lijn naar de Rodenburgstraat? Als dat alleen wonen wordt zal de
Bakkerstraat-Rodenburgstraat is een
Bakkerstraat niet blij zijn.
lijn. Eenzijdig winkelen is commercieel niet haalbaar. Bakkerstraat blijft woonstraat.
Waarom is de variant van deconcentratie cultuur afgevallen? Dat was toch met het
Het geïntegreerde kunstencluster maakt
oog op fasering juist heel gunstig?
deel uit van de opgave, deconcentratie is in dit kader daarom geen optie.
Weerdjesstraat is enorme barrière. Krijgen we dat wel opgelost?
Uitwerking van de Weerdjesstraat vindt plaats in het stedenbouwkundig plan.
Wat is de kwaliteitsdrager ten behoeve van de BIRK-subsidie?
De kwaliteitsdrager bestaat uit een mix van elementen met cultuur: het kennisén kunstencluster, aansluiting bij de historische binnenstad, de kwaliteit van de openbare ruimte, water in de vorm van de Jansbeek, versterking van de Rijnkade en verbinding met Stadsblokken via pont of brug.
Het is goed dat het plan niet te ambitieus is en bescheiden, maar pak wel door en
Is niet meegenomen in schetsontwerp,
maak een flexibel plan door alleen die zaken te regelen die ruimtelijk essentieel
met uitzondering van functiemenging.
zijn. Maak de verbinding. De Vereniging Stadsschoon is van mening dat het schetsontwerp belangrijke ver beteringen bevat t.o.v de eerdere plannen. Zij geven nog enkele kritische kant tekeningen mee: - Een visie op het hart van de stad ontbreekt en is nodig om deelplannen zoals dit schetsontwerp te kunnen maken en beoordelen.
98
Rapportage Atelier Rijnboog > deel 1
De doelstellingen van het Masterplan zijn nog steeds nog uitgangspunt.
Ideeën, opmerkingen
Gevolgen voor structuur
Inspiratie voor vervolg
- De bouwmassa van het kunstencluster past niet bij de maat en korrel van de bin
Overig / niet mee eens Uitgangspunt dat wordt gesteld in het
nenstad: een uitgangspunt dat wordt gesteld in het schetsontwerp. De bouw
schetsontwerp. De bouwmassa is te
massa is te groot, past niet in het gebied.
groot, past niet in het gebied.
- De verkeersproblematiek wordt genegeerd: volgens het MER ontstaan er al problemen en de komst van een parkeergarage zal deze vergroten.
De uitkomsten van de MER zijn uitgangspunten bij het ontwerpproces. In het ontwerp wordt rekening gehouden met geluidsbelasting en de consequenties die dit heeft voor woningen.
- Kunstencluster en kenniscluster heroverwegen. Het besluit voor deze clusters is
Het college heeft als ambitie om het ken-
genomen op basis van een sectorale cultuuropvatting en niet op basis van ruim
niscluster en kunstencluster, mits finan-
telijke ordening. Dat zal zich gaan wreken. Een heroverweging is daarom
cieel haalbaar, te realiseren.
noodzakelijk.
deel 2 > Rapportage Atelier Rijnboog
99
COLOFON januari 2011 • © uitgave gemeente Arnhem Met dank aan iedereen die heeft meegedacht en een bijdrage heeft geleverd via de website, twitter, inloopateliers, mail of op een andere manier. samenstelling gemeente Arnhem ontwerp en opmaak Einder Communicatie beeldmateriaal Urhahn Urban Design fotografie Jaro van Meerten
www.rijnboog.nl 100