Radioamateurisme aan Boord van een Zeilschip Gert ON4GAV Schipper van SY Tuatsi
14 april 1912 23:40 LT • RMS Titanic raakt een ijsberg en begint te zinken • Noodseinen worden uitgezonden via vuurpijlen, lichtsignalen en radio • 710 overlevenden op 3400 opvarenden
2
29 oktober 2012 03:54 EDT • SS Bounty komt in moeilijkheden door Orkaan Sandy ter hoogte van de kust van North Carolina • De schipper en radioamateur Robin Walbridge KD4OHZ slaagt erin om via Winlink een email te sturen naar de Coast Gard, omdat andere communicatiemiddelen zoals satelliettelefoon faalden. • 14 overlevenden op 16 opvarenden (de schipper blijft vermist)
3
Waarover gaan wij het vanavond hebben? • Korte voorstelling van zeiljacht TUATSI en zijn bemanning • HF installatie aan boord • Winlink 2000 systeem • Demo • Benodigdheden • Winlink 28/11/2014
4
Zeiljacht TUATSI Lengte: Breedte: Diepgang:
14,20 m 4,45 m 1,30 tot 2,46 m
Materiaal: Bouwwerf: Bouwjaar: Motor: Tuigage:
Staal Werft Hooksiel (DEU) 1994 MTU 82 pK Sloep
Thuishaven: Antwerpen Callsign: OR4254 MMSI: 205425410
28/11/2014
5
De co-schipper
28/11/2014
6
De co-schipper en andere bemanning
28/11/2014
7
De HF Installatie op TUATSI
28/11/2014
8
De HF Installatie op TUATSI
28/11/2014
9
HF op een zeiljacht: de Voeding • Vanuit de huishoudbatterij (24 V op TUATSI) • Via DC-DC-omvormer • Met variabele of >13V uitgang • Voldoende uitgangsstroom (>30A) • Elimineert pieken • Garandeert functionneren bij uitgeputte batterij • Galvanische scheiding ?? • Soepele koperdraad met voldoende dikte
Antenna Book, The ARRL, Ed. R.D. Straw, N6BV, 2007, Chapter 16, Mobile and Maritime Antennas. 28/11/2014
10
HF op een zeiljacht: de Aarding • Zout water = beste “grond” met kleinste verlies bij weerkaatsing • Polyester jachten vergen wel een aangepast aardingssysteem met koperstrips en “grounding plate” • Bij stalen jachten zoals Tuatsi stelt het probleem zich minder • Opgelet voor galvanische corrosie
Antenna Book, The ARRL, Ed. R.D. Straw, N6BV, 2007, Chapter 16, Mobile and Maritime Antennas. 28/11/2014
11
HF op een zeiljacht: de Bakstagantenne • Twee isolatoren • Lengte min. λ/4; resonantielengte is kleiner door effect van mast en verstaging, die geaard zijn • Onderste isolator moet hoog genoeg geplaatst worden om veiligheidsredenen • Radiatiepatroon is directioneel door effect van mast en verstaging
Antenna Book, The ARRL, Ed. R.D. Straw, N6BV, 2007, Chapter 16, Mobile and Maritime Antennas. 28/11/2014
12
HF op een zeiljacht: de Bakstagantenne (2) Typisch horizontaal en verticaal stralingspatroon op 40 meters
Antenna Book, The ARRL, Ed. R.D. Straw, N6BV, 2007, Chapter 16, Mobile and Maritime Antennas.
28/11/2014
13
HF op een zeiljacht: de Antennetuner • In de praktijk is antenneaanpassingseenheid met groot bereik onmisbaar door de wisselende impedanties in functie van de band en de positie van het want • De verbinding tussen transceiver en tuner via coax met zo groot mogelijke diameter en soepele soepele koperdraad • De verbinding tussen tuner en achterstag (voedingslijn) via tegen hoge spanning geïsoleerde draad • Gebruik afstandshouders om de voedingslijn weg te houden van reling en verstaging
28/11/2014
14
De HF Installatie op TUATSI
Frekwentie (kHz)
SWR
3600
1,7
3800
1,3
7040
2,0
7200
1,1
14070
1,0
14300
1,1
28/11/2014
15
Wat beïnvloedt nog de resultaten?
28/11/2014
16
Maritieme en Amateur VHF • •
Beide golflengte rond 2 m (144-148.000 en 156-162.025 MHz) Antenne • • • • •
5/8 λ zoals bij mobile toepassingen Geen radialen nodig; Isotroop Lage winst (max. 3 dB; openingshoek 80°) om effect van rollen en stampen op te vangen Compromis tussen hoogte (bereik) en lengte voedingslijn (verlies) • Verlies -3 dB per 15 m bij RG-58U • Gebruik van “dikke” coax met hoogwaardige isolatie Gebruik van zelfde antenne mogelijk; opgelet met antenneschakelaar
28/11/2014
www.westmarine.com
17
De radio-emailinstallatie op TUATSI
Via™ fanless moederbord SSD disk 24 V DC ATX voeding 2 seriële poorten
28/11/2014
18
Het WinLink 2000 Netwerk • Het Winlink 2000 Network is een wereldwijd communicatiesysteem dat internettechnologie combineert met de aangepaste radioamateur technologieën • Functionaliteiten: • Email met attachments • Positierapporten • Grafische en tekstweerberichten • Communicatie in spoedgevallen en rampenbestrijding • Opgezet door radioamateurs (met steun van US de overheid) • Gebruik is voorbehouden aan erkende radioamateurs (ook in overheidstoepassingen) • Gebruikers: pleziervaart, Jungle Link, Military Auxilary Radio System (MARS), Oostenrijkse Rode Kruis, …
28/11/2014
19
28/11/2014
20
WinkLink: Terminal Node Controller (TNC) • SCS Pactor versie I tot IV • Commercieel • ‘Proprietary’ technologie voor compressie • Betrouwbaar • Duur • Geluidskaart (betaversie) • Goedkope interface met transceiver (SignaLink) • Virtuele TNC • Minder betrouwbaar dan Pactor 3
28/11/2014
21
WinkLink: Pactor • Gebruikt een combinatie van • Audio Frequency Shift Keying (AFSK) als modulatie • Automatic Repeat Request (ARQ) protocol als foutcorrectiemethode • De efficiëntie wordt nog verhoogd door • Datacompressie (‘proprietary’ = geheim) • Dynamische Time-Division Duplexing • 20 tot 5200 Bits Per Second (BPS; net rate) of 9000 BPS gross rate utilizing speed 10 (32-QAM) bij Pactor IV
28/11/2014
22
WinkLink: Opensource Software • Enkel voor Microsoft en Linux • Airmail • Ontwikkelt door Jim Corenman, KE6RK • RMS Express • Ontwikkelt en onderhouden door het Winlink team • Voor gebruikers met één roepnummer • Geïntegreerde propagatiesoftware • Paclink • Voor meerdere gebruikers • Winmor • Betaversie voor geluidskaart • OpenCPN (pm) • Open source software voor elektronische navigatie • Integratie van elektronische zeekaarten met AIS en weersvoorspellingen (GRIB)
28/11/2014
23
Links • SignaLink USB interface: www.tigertronics.com • Winklink 2000: www.winlink.org • Red cross Communication in Austria by WL2K sysop Gert, OE3ZK: http://www.youtube.com/watch?v=xX-sIscIgbM&feature=youtu.be&hd=1&t=4s • Open source kaartplotter: www.opencpn.org • SCS Pactor: http://www.scs-ptc.com/
28/11/2014
24
Demo
28/11/2014
25
Berichten verzenden op Zee via Winlink
28/11/2014
26
Weer voorspellen met Winlink
28/11/2014
27
Positierapporten via Winlink
28/11/2014
28
WinLink: RMS
28/11/2014
29
WinLink: email
28/11/2014
30
WinLink: email
28/11/2014
31
WinLink: RMS
28/11/2014
32
WinLink: positierapporten
28/11/2014
33
WinLink: positierapporten
28/11/2014
34
WinLink: positierapporten
28/11/2014
35
WinLink: GRIB files • GRIB (GRIdded Binary or General Regularly-distributed Information in Binary form) is een dataformaat dat gebruikt wordt om historische en voorspellende weersgegevens te stockeren • Via Winlink kunnen GRIB files opgevraagd worden voor een bepaald gebied en bepaalde periode met instelbaar interval • Gegevens zijn afkomstig van de US National Weather Service • Onder vorm van attachments die ingelezen worden in OpenCPN
28/11/2014
36
WinLink: GRIB files
28/11/2014
37
WinLink: GRIB files
28/11/2014
38
WinLink: GRIB files
28/11/2014
39
WinLink: GRIB files
28/11/2014
40