Project omschrijving Groen gas Hub Ameland
Vertrouwelijk
.......................................................................................................................................................... Auteur: J.T.Hakemulder, R.A.Buwalda Datum: 19 maart 2010 Pagina: 1 van 9
Groen gas project Ameland
1 Introductie Eneco heeft in 2007 een convenant ondertekend, samen met de Gemeente Ameland, Gasterra en de NAM, waarin de intentie is opgenomen dat de partijen gezamenlijk een of meerdere duurzame projecten ontwikkelen en realiseren op het Waddeneiland Ameland. Sinds medio 2008 zijn partijen een onderzoek gestart naar de mogelijkheden om een voorbeeldproject op Ameland te ontwikkelen voor zowel biogasproductie als ook de opwerking van biogas naar groen gas.
2 Concept Tijdens de planvorming van dit biogasproject is gekozen voor de vorm van een zogenaamd biogashub. Een biogashub is een collectieve biogasleiding met centrale biogasopwerkunit waar diverse kleinschalige biogasinstallaties hun groen gas aanleveren. Momenteel is gekozen voor twee mestvergisters bij rundveehouderijen en een alles vergister bij een loon/composteerbedrijf.
.......................................................................................................................................................... Auteur: J.T.Hakemulder, R.A.Buwalda Datum: 6 januari 2012 Pagina: 2 van 9
Groen gas project Ameland
3
Beschrijving mono vergisting van rundermest
Monovergisting wordt gekenmerkt dat er hoofdzakelijk een enkele biomassasoort gevoerd wordt aan de vergister. De beoogde vergister wordt gekenmerkt door de eenvoudige modulaire opzet waardoor onbemand bedrijf mogelijk is.
De vergister dient binnen het bestaande bouwblok van de rundveehouderij te worden geplaatst. Waarbij de vergister een schakel is tussen de mestkelder en een mestopslag. Alle mest is afkomstig van het eigen bedrijf en de vergiste mest wordt ook afgezet op het eigen bedrijf. Onderstaande biogasberekening kan worden opgesteld voor een bedrijf met 120 koeien die 6 maanden per jaar buiten lopen.
Biogasberekening Verse rundermest Glycerine Totaal
Ton 2.100 / jaar 180 / jaar 2.400 / jaar
m3 biogas 30 / ton 690 / ton 187.200 / jaar
Prijs euro 0 / ton 180 / ton 32.400 / jaar
.......................................................................................................................................................... Auteur: J.T.Hakemulder, R.A.Buwalda Datum: 6 januari 2012 Pagina: 3 van 9
Groen gas project Ameland
Investering Minivergister Waterleiding Verharding Elektra aansluiten ADSL aansluiten Totaal excl. onvoorzien
Bron Offerte Schatting Schatting Schatting Schatting
Prijs € € € € € €
De vergister dient op 37 °C te worden gehouden om de bacteriegroei optimaal te laten verlopen hiertoe dient de vergistertank te worden verwarmd. De verwarming van de vergister kan op diverse manieren worden gedaan: -
Aardgasgestookte HR cv-ketel (rendement o.w. 100%)
-
Aardgasgestookte HRe cv-ketel (rendement o.w. 95%)
-
Biogasgestookte HR cv-ketel (rendement o.w. 90%)
-
Warmtepomp met omgevingswarmte (C.O.P. 3,6 )
-
Warmtepomp met restwarmte digestaat (C.O.P. 3,6)
Een technisch financiële analyse zal moeten uitwijzen welke economische het beste zal renderen.
.......................................................................................................................................................... Auteur: J.T.Hakemulder, R.A.Buwalda Datum: 6 januari 2012 Pagina: 4 van 9
Groen gas project Ameland
4 Beschrijving droge stof vergister Een droge stof vergister is een combinatie met composteerinrichtingen. Loon- en Aannemersbedrijf Nagtegaal is voornemens een nieuwe composteerinrichting te gaan exploiteren. Een logische keuze zou zijn om voor deze inrichting een droge vergister te plaatsen zodat het groenverwerking zo efficiënt mogelijk plaats kan vinden. Onderstaand is een biogasberekening opgesteld voor een menu van biomassastromen die in de droge stof vergister zou kunnen worden gevoerd. Het restproduct uit de droge vergister kan naar de nageschakelde composteerinrichting voor verdere verwerking. Het percolaatwater wordt gerecycled over de vergister en het surplus kan worden afgezet als vloeibare meststof. Biogasberekening
Snoeiafval Golfbaangras Bermgras/hekkel GFT Droge stal mest Reststoffen landbouw Totaal
3
ton/jaar
biogas /ton (* volgens bron)
600 100 500 1.000 200 1.000 3.100
100 132 * 120 * 100 * 50 132 *
nm
nm
3
biogas /jaar
60.000 13.200 60.000 100.000 10.000 132.000 375.200
De vergister zal worden verwarmd dmv een houtketel.
.......................................................................................................................................................... Auteur: J.T.Hakemulder, R.A.Buwalda Datum: 6 januari 2012 Pagina: 5 van 9
Groen gas project Ameland
5 Biogasverzamelleiding Doordat de verschillende biogasbronnen op korte afstand van elkaar zijn gelegen is de lengte van de biogasleiding relatief kort. Het biogas kan afkomstig zijn van diverse bronnen zoals agrarische vergisters, stortgaswinning, droge stof vergister in combinatie met compostering en rioolslibvergisting. Binnen het groen gas project op Ameland zijn de volgende mogelijke concrete biogasbronnen geïdentificeerd: - Monovergisting van mest bij diverse rundveehouders - Monovergisting van groenresten bij loonwerker Nagtegaal te Ballum - Stortgaswinning te Ballum - Rioolwaterzuivering te Ballum De Jong, 100 koeien Nagtegaal, compostering De Boer, 90 koeien
Polet
De Jong, 70 koeien Metz, 70 koeien
Groenewold, 80-90 koeien Kanger, 160 koeien Borsch, 130 koeien
De Jong, 75 koeien Van der Mei Nachtegaal, 75 koeien
Berekening capaciteit en omrekening naar aardgasequivalenten Voor de omrekening wordt voor de eerste inschatting een eenvoudige omrekening gebruikt op basis van correctie op basis van de stookwaarde van ruw biogas en de stookwaarde van Gronings aardgas. Aardgasequivalenten = biogashoeveelheid * ( stookwaarde biogas/stookwaarde aardgas) Uitgangspunten: De stookwaarde van biogas is 21,5 MJ/nm3 op onderwaarde.
.......................................................................................................................................................... Auteur: J.T.Hakemulder, R.A.Buwalda Datum: 6 januari 2012 Pagina: 6 van 9
Groen gas project Ameland
De stookwaarde van aardgas is 31,65 MJ/nm3 op onderwaarde. De doorzet van biogas in de biogasleiding in ongeveer 120 nm3/uur dit komt overeen met 80 nm3 AE per uur.
6 Biogasopwerking De biogasopwerkinstallatie dient het opwerkte biogas te injecteren in het lokale 8 bar gasnet van netbeheerder Stedin. De invoeding zal onder de aanvullende aansluitvoorwaarden van deze netbeheerder plaats moeten vinden. De biogasopwerkunit is gedimensioneerd op xxx nm3 biogas per jaar, dit geeft xx nm3 aardgasequivalenten per uur.
.......................................................................................................................................................... Auteur: J.T.Hakemulder, R.A.Buwalda Datum: 6 januari 2012 Pagina: 7 van 9
Groen gas project Ameland
7 Projectoverview
Stal rundveehouder 1
mest vergister met naopslag
Uitrijden vergiste mest over eigen land
mest vergister met naopslag
Uitrijden vergiste mest over eigen land
Warmte bron
mestopslag
Stal rundveehouder 2
Warmte bron
mestopslag
Afzet compost op eiland
Invoerput
Warmte bron
Droge vergister
Aardgasnet
Compostering
Groen gas opwerkunit
.......................................................................................................................................................... Auteur: J.T.Hakemulder, R.A.Buwalda Datum: 6 januari 2012 Pagina: 8 van 9
Groen gas project Ameland
Bijlage A Convenant Duurzaam Ameland Bijlage B Bouwvergunning Beschikking Groen gas unit
.......................................................................................................................................................... Auteur: J.T.Hakemulder, R.A.Buwalda Datum: 6 januari 2012 Pagina: 9 van 9