Persmededeling | Press Release
24 september 2011
1/5
22 januari 2012
WERELDKLASSE. DE DÜSSELDORFER SCHILDERSCHOOL 1819-1918 Sponsor: E.ON AG, Stadtsparkasse Düsseldorf De tentoonstelling staat onder auspiciën van de Federale Minister voor Buitenlandse Zaken, Guido Westerwelle, en de Ambassadeur van de Verenigde Staten van Amerika, Philip D. Murphy.
Max Stern (1872-1943) Kaffeegarten auf dem Ananasberg im Hofgarten, 1910, Öl auf Leinwand, 101 x 135 cm Privatsammlung Foto: Horst Kolberg, Düsseldorf
Het Museum Kunstpalast met zijn unieke verzameling van werken van de Düssel dorfer Schilderschool toont na meer dan 30 jaar een grote overzichtstentoonstelling over dit thema. Het doel van de curator, Dr. Bettina Baumgärtel, hoofd van de schilderijengalerie, bestaat erin met dit uniek overzicht de wegwijzende betekenis en internationale uitstraling van deze in 1819 opgerichte Schilderschool weer op de voorgrond te plaatsen, zijn continuïteit tot in de moderne tijd, maar ook nieuwe onderzoeksresultaten te tonen. In drie galerieën worden op een tentoonstellingsoppervlakte van 2300 m 2 ca. 450 belangrijke schilderen met scènes uit geschiedenis en literatuur, landschappen en waterwerken, genrescènes, stillevens en beeltenissen zowel uit eigen bestand als uit internationaal gerenommeerde openbare en privéverzamelingen gepresenteerd, die de kwaliteit en de veelzijdigheid van de kunstenaars rondom de Düsseldorfer schilderschool verduidelijken . Voor de eerste keer terug in Europa wordt in de tentoonstelling het in Düsseldorf ontstane Art, Hartford, Toledo Museum of Art, hoort bij tot heden nog nooit in Duitsland tentoongestelde werken.
Perscontact Janine Kersten AGENDA, T +49 (0)30-260 303 81
[email protected]
Stichting Museum Kunstpalast Kulturzentrum Ehrenhof Ehrenhof 4-5 40479 Düsseldorf www.smkp.de
Persmededeling | Press Release
2/5
De internationale uitstraling van de Düsseldorfer Schilderschool Onder de Europese schilderscholen van de 19 de eeuw nam de Düsseldorfer Schilderschool een halve eeuw lang de eerste plaats in. Toen begon, wat tot heden verder gaat: Düsseldorf ontwikkelde zich tot een levendig kunstcentrum met internationale uitstraling. Onder Wilhelm von Schadow ontwikkelde de Düsseldorfer Kunstacademie zich tot een - en leergemeenschap van meesters en scholieren evenals de in kunstenaarstijl en thema gepresenteerde eenheid van poëzie en natuur. Tot het succes van de academie droeg ook bij dat Schadow, die in 1826 uit Berlijn kwam, zijn beste scholieren van daar naar Düsseldorf met zich trok: Theodor Hildebrandt, Julius Hübner d. Ä., Christian Köhler, Carl Friedrich Lessing, Heinrich Mücke en Carl Ferdinand Sohn. Kunstenaars uit de hele wereld kwamen naar de Rijn om aan de academie te studeren of privé les te krijgen, zoals ook de Noor Hans Fredrik Gude, de Finse Fanny Churberg, de uit Duitsland afkomstige US-Amerikanen Emanuel Leutze en Albert Bierstadt, de Zwitser Arnold Böcklin of de Rus Iwan Schischkin. Sommige bleven slechts enkele maanden en namen de geleerde materie mee naar huis, anderen bleven hun hele leven lang en vormden het kunstleven van Düsseldorf. Omgekeerd stonden de Duitse kunstenaars open voor internationale impulsen en werkten soms nauw samen met deze in Düsseldorf wonende kunstenaars samen. Met het oog op meerdere generaties ingeweken scholieren en in vergelijking met leidinggevende schilderscholen in Europa en de USA (bijvoorbeeld de Hudson River School) wordt in de tentoonstelling met behulp van talrijke voorbeelden de internationale uitstraling van de kunst van Düsseldorf in de 19de en de vroege 20 ste eeuw duidelijk gemaakt. De weg van de Düsseldorfer Schilderschool naar de Moderne Tijd Als opvolging van de sinds 1872 als leraar voor landschapschilderen aan de academie van Düsseldorf werkzame Duits-Balt Eugène Dücker vond de Düsseldorfer Schilderschool eind 19de eeuw de weg naar de moderne tijd. De nieuwe generatie schilderscholieren uit Düsseldorf oriënteerde zich aan de Haager School, maar in toenemende mate ook aan Franse voorbeelden, zoals de impressionisten. Met de in moderne beweging in Düsseldorf zijn duidelijkste expressie, at vooral de wegwijzende tentoonstellingen van de vereniging met participatie van de Europese avant-garde in het Kunstpaleis van Düsseldorf aantonen. Perscontact Janine Kersten AGENDA, T +49 (0)30-260 303 81
[email protected]
Stichting Museum Kunstpalast Kulturzentrum Ehrenhof Ehrenhof 4-5 40479 Düsseldorf www.smkp.de
Persmededeling | Press Release
3/5
Ongeveer 450 expositiestukken uit de hele wereld Onder de ongeveer 450 expositiestukken wordt niet alleen de olieschilderkunst, maar ook de veelzijdigheid van de grafische productie van de schilderschool, van de ontwerptekening tot het geïllustreerde boek, voorgesteld. Daarbij komen sculpturen, die de nauwe samenhang van de schilder- en beeldbouwproductie in Düsseldorf tonen. Naast het omvangrijke eigen bestand maken talrijke hoogkaraats geleende werkers uit internationale openbare en privéverzamelingen een buitengewoon globaal overzicht van de Düsseldorfer Schilderschool en de kunst van de 19de en de vroege 20ste eeuw mogelijk. Bij de instellingen die werken uitgeleend hebben horen o.a. de Alte Nationalgalerie (Berlijn), de Nationale Tretjakow Galerie in Moskou, de Nationale Eremitage (St. Petersburg), het Nationaal Museum in Oslo, het Nationaal Museum Stockholm en de Terra Foundation for American Art uit het Louvre, maar ook de unieke verzameling van meesterwerken uit de 19de eeuw uit verschillende landen met hetzelfde thema. Zo wordt bijvoorbeeld een incunabel andere, op hetzelfde thema gebaseerde werken gepresenteerd, o.a. met de als Noorse
Een veelzijdig begeleidend programma (zie beneden) met betrekking tot de Düsseldorfer Schilderschool, onder andere in samenwerking met verschillende instellingen zoals het Heinrich-Heine Instituut, het Stadsarchief, het Theatermuseum en nog veel meer, vult de tentoonstelling aan. Nieuwe onderzoeksbevindingen In de tentoonstelling en in de catalogus worden de verbanden tussen de beeldhouwkunst en de Düsseldorfer Schilderschool evenals de relaties tussen fotografie en de Düsseldorfer Schilderschool verduidelijkt. Er komen nieuwe onderzoeksvragen, o.a. op het gebied van een nieuwe analyse van de religieuze kunst van de Nazarener, evenals in kunstsociologische vragen van de gezelligheidscultuur en de netwerkvorming. Maar ook aspecten van de zelf- en externe commercialisatie evenals van de popularisering van de kunst, een gebied, waarin de Düsseldorfer Schilderschool pionier blijkt te zijn, worden behandeld. Als resultaat in het onderzoekssegment vrouwelijke kunstenaars presenteert de tentoonstelling voor de eerste keer ook vrouwelijke kunstenaars die in de grote tentoonstelling over de Düsseldorfer Perscontact Janine Kersten AGENDA, T +49 (0)30-260 303 81
[email protected]
Stichting Museum Kunstpalast Kulturzentrum Ehrenhof Ehrenhof 4-5 40479 Düsseldorf www.smkp.de
Persmededeling | Press Release
4/5
Schilderschool in 1979 niet vertegenwoordigd waren. PUBLICATIES Ter gelegenheid van de tentoonstelling verschijnt in de Michael Imhof Verlag een uit twee banden bestaande catalogus, uitgegeven door Bettina Baumgärtel met teksten van Valentina Anker, Frank Büttner, Wolfgang Cortjaens, Cordula Grewe, Frode Haverkamp, Mai Levin, Hans Körner, Ekkehard Mai, Sabine Morgen, Birgit Verwiebe, Jochen Wierich e.a. -3-86568-702-9). Prijs in de boekhandel 68 Euro voor beide banden. Prijs in het museum 49,90 Euro voor beide banden
De catalogus biedt voor de eerste keer een representatief overzicht van de Düsseldorfer Schilderschool in een internationale context, van de romantiek tot het impressionisme. De essayband met meer dan 25 bijdragen van bekende experts uit verschillende landen bevat bovendien de meest recente onderzoeksresultaten van een internationaal symposium dat in januari 2011 in het Museum Kunstpalast georganiseerd werd. Een kroniek van de Schilderschool van 1819 1918, een selectie van besproken bronteksten evenals korte biografieën en beeltenissen van de ongeveer 230 kunstenaars uit 20 landen, hun verblijf in Düsseldorf met stadskaarten, een lijst van de internationale Düsseldorfer Schilderscholieren alsook rijk vergelijkend materiaal maken van deze publicatie een belangrijk naslagwerk. Belangrijk: In september 2011 verschijnt het Rheinische Kunststätten Nr. 528. Die Orte der Düsseldorfer Malerschule Spuren der Künstler in Düsseldorf, [De plaatsen van de Düsseldorfer Schilderschool Sporen van de kunstenaars in Düsseldorf] uitgegeven door de Rheinischer Verein für Denkmalpflege und Landschaftsschutz, teksten van Bettina Baumgärtel, Kathrin DuBois, Gabriele Ewenz, P. Elias H. Füllenbach OP, Dawn Leach, Christian Liedtke, Benedikt Mauer, Michael Puls, Nicole Roth, Sabine Schroyen, Inge Zacher ISBN 3-978-86526-069-7 5,-
Perscontact Janine Kersten AGENDA, T +49 (0)30-260 303 81
[email protected]
Stichting Museum Kunstpalast Kulturzentrum Ehrenhof Ehrenhof 4-5 40479 Düsseldorf www.smkp.de
Persmededeling | Press Release
5/5
De Stiftung Museum Kunstpalast is een public-private-partnership tussen de hoofdstad van de deelstaat Düsseldorf, E.ON AG en METRO Group.
SPONSOR van de tentoonstelling: E.ON AG Stadtsparkasse Düsseldorf Promotoren: Sparkasse Düsseldorf, Terra Foundation for American Art (Chicago)*; Kulturstiftung der Länder; Kunststiftung NRW; Kunststiftung Paffrath, Düsseldorf; Stiftung van Me eteren Düsseldorf; Galerie an der Börse, Düsseldorf, evenals talrijke privépersonen *De tentoonstelling werd mogelijk gemaakt door de steun van de Terra Foundation for American Art Cultuurpartner: WDR 3 Mediapartner: Weltkunst Toegangsprijzen 12 Euro, met korting 9,50 Euro Openingsuren: Dinsdag, woensdag, vrijdag, zaterdag, zondag 11 tot 18 uur Donderdag 11 tot 21 uur Samenwerkingspartners Klooster der Dominicanen St. Andreas; Heinrich-Heine-Instituut; Künstlerverein Malkasten; Kunsthistorisch Instituut van de Heinrich-Heine-Universiteit; Verein Rettet den Golzheimer Friedhof e. V.; Sammlung Literatur in Keulen (LiK) in de centrale bibliotheek van de stad Keulen; Stadsarchief; Stiftung Schloss und Park Benrath; Theatermuseum; Verein zur Veranstaltungen für Kunstausstellungen e. V.
Perscontact Janine Kersten AGENDA, T +49 (0)30-260 303 81
[email protected]
Stichting Museum Kunstpalast Kulturzentrum Ehrenhof Ehrenhof 4-5 40479 Düsseldorf www.smkp.de