PERIODIEK TUSSENTIJDSE PERIODIEK NIEUWSBRIEF VGV januari 2013

België - Belgique P.B.-P.P. 2000 Antwerpen 1 BC 9497

PERIODIEK TUSSENTIJDSE PERIODIEK NIEUWSBRIEF VGV januari 2013

DE HUTS-TENTOONSTELLING

De verzameling kledij en textiel, sedert decennia lang met veel geduld verzameld door het echtpaar Fernand en Karine Huts, is toonaangevend in de wereld. Er schuilen heel wat drijvende krachten achter de kledijcultuur: weersomstandigheden, status, prestige, erkenning van functie, sociale positie en religiositeit, vaardigheid, vakkennis enz. Samengevat is textiel en kledij dé uitingsvorm van de identiteit van de gebruiker en de drager van de weefsels. Textiel is immers de weerspiegeling van het karakter en de persoonlijkheid van de gebruiker. De tentoonstelling omspant een periode van 3.500 jaar en de ruim zeshonderd objecten zijn ondergebracht in vijf zalen: “het gebruik van textiel van mummificatie tot tunica”. HeadquARTers is de bekroonde realisatie van het architectenduo Robrecht en Daem die vier oude magazijnen, twee art nouveau huizen en een nieuwbouwproject omvormden tot een origineel en functioneel geheel. 1. De faraonische zaal toont naast textiel ook dierenmummies, mummiekartonnages en fragmenten van dodenboeken op linnen. Na de zelfmoord van Cleopatra (30 v.Chr.) werd Egypte bijna vier eeuwen lang een Romeinse provincie. 2. In de Romeinse zaal ontdekt u naast unieke weefsels ook glaswerk, dodenmaskers en indrukwekkende beeldhouwwerken. 3. In de zaal van de laatantieke en vroeg-Byzantijnse periode kunt u kleurrijke figuratieve weefsels, aardewerk en andere artefacten bewonderen. In de zevende eeuw werd Egypte veroverd door de Arabieren. Dat had ook zijn gevolgen voor de versiering van het Egyptisch textiel, waarbij de figuratie geleidelijk verdween en de Arabische kalligrafie steeds belangrijker werd.

4. In de vierde zaal worden dan ook deze Arabische en Centraal-Aziatische invloeden belicht, waarbij via de intense handel langs de zijderoute Chinese zijde in Egypte werd geïntroduceerd. 5. De tunicazaal is dé grote blikvanger van deze tentoonstelling waar de grootste collectie tunica’s ter wereld getoond wordt, naast een aantal grote weefsels w.o. een wollen weefsel met koptische inscripties uit psalmen.

Jan Dockx

68ste jaargang

1

Januari 2013

Periodiek – VGV - 68ste jaargang

AFGIFTEKANTOOR: 2000 ANTWERPEN 1

Inhoud

RAAD VAN BESTUUR

DE HUTS-TENTOONSTELLING (J. Dockx)

1

BALANS (E. Ponette) ........................................................................ 3 VGV-CULTUUR .............................................................................. 7 TENTOONSTELLINGEN (J. Dockx) IMPRESSIONISME IN DE KIJKER (L. Schaeverbeke) PROGRAMMA KASTEELCONCERTEN (E. Baert-Van den Eynde) SATIRISCH ARTIKEL

7 10 10 10

OVV-mededelingen ......................................................................... 11 OVV-persbericht: OVV solidair met de werknemers van Ford Genk (29 oktober 2012)

11

Voorzitter: Dr. J. Dockx Ondervoorzitter: Dr. R. Vermeulen* Secretaris: Dr. Bart Garmyn Penningmeester: Dr. G. Debruyne Cultuur: Dr. J. Dockx Leden: Prof. Dr. A. Baert, Prof. Dr. D. Brutsaert, Dr. F. Goes, Dr. L. Ide, Dr. P. H. Jongbloet, Prof. Dr. E. Ponette*, Dr. D. Van de Voorde, Dr. L. Van Ermen, Dr. J. Van Meirhaeghe*, Dr. H. Verbrugge * oud-voorzitter

De banken. Eerst rijden ze het hele financieel systeem in de vernieling; ze moeten gered worden met miljárden van de belastingbetalers. Die financiële crisis veroorzaakt vervolgens een mega-economische crisis die dezelfde belastingbetalers veel pijn doet. En die leidt op haar beurt naar een begrotings- en een eurocrisis … Guy TEGENBOS – DE STANDAARD – 07/09/12 Het evenwicht tussen solidariteit en verantwoordelijkheid is aan herijking toe. Solidariteit die verlamt en afhankelijk maakt, is sociaal verkeerd en economisch onbetaalbaar. Niet alles wat tot de sociale zekerheid behoort, is het even waard om gered te worden. Bart STURTEWAGEN – DE STANDAARD – 27/10/12 Hoe dan ook blijkt uit cijfers die kamerlid Sabien Lahaye-Battheu (Open VLD) kreeg van minister van Overheidsbedrijven Paul Magnette (PS), dat het personeel van de spoorwegen veel meer staakt dan dit van andere overheidsbedrijven, en dat die stakingsneiging vooral uit Wallonië komt. Van de niet-nationale stakingen bij het spoor, de afgelopen vijf jaar, hadden er 28 plaats in Wallonië, 7 in Vlaanderen en 5 in Brussel. Guy TEGENBOS – DE STANDAARD – 14/11/12 En, hoe je het ook draait of keert: in Vlaanderen zijn mede wegens de crisis steeds meer mensen gewonnen voor grotere autonomie. Jos BOUVEROUX – DE TIJD – 27/11/12 Tussen 2006 en 2010 lees ik bij het CERPE (economisch onderzoekscentrum in Namen) dat het primaire overschot van België (vóór intresten) 24,43 miljard euro was. De bijdrage van Wallonië was 21,19 miljard euro negatief, die van Vlaanderen 41 miljard positief. Louis VERBEKE, Voorzitter Vlerick Business School – DE TIJD 04/12/12

RAAD VOOR ADVIES Prof. Dr. R. Casteels, K.U.Leuven Prof. Dr. D. De Looze, UGent Prof. Dr. L. Denis, directeur Oncologisch Centrum Antwerpen Prof. Dr. W. Dierick, UA Prof. Dr. A. Dupont, decaan geneeskunde en farmacie, VUB Dr. C. Geens, voorzitter Alumni geneeskunde K.U.Leuven Prof. Dr. J. Peers, K.U.Leuven Prof. Dr. P. Van Cauwenberge, rector UGent Prof. Dr. Ph. Vandekerckhove, gedelegeerd bestuurder Rode Kruis Vlaanderen Dr. R. Verhaert, V.V.K.

Uitgave van het VGV Redactieraad: Prof. Dr. A. Baert, Dr. J. Dockx, Dr. J. Gyselinck, Dr. P.H. Jongbloet, Dr. R. Lenaerts, Prof. Dr. E. Ponette, Dr. J. Van Meirhaeghe Verantwoordelijke uitgever: Dr. J. Van Meirhaeghe, Koolkerkesteenweg 76, 8340 Oostkerke Hoofdredacteur: Prof. Dr. E. Ponette, Schoonzichtlaan 40, 3020 Winksele-Herent en Dr. P.H. Jongbloet

De gepubliceerde bijdragen verschijnen onder de verantwoordelijkheid van de auteurs. Drukkerij Jules De Winter, Bisschoppenhoflaan 216, 2100 Deurne, Tel. 03/232.20.22, Fax. 03/225.15.84

Lidgeld V.G.V.

UITGAVEN VGV Autokenteken

Gewoon lid Tot 5 jaar na diploma Arts zonder praktijk Steunend lid Artsenkoppel Artsenkoppel (tot 5 jaar na diploma of zonder praktijk) Abonnement “Periodiek” voor niet leden

€ 55.00 € 25.00 € 25.00 € 75.00 € 60.00 € 30.00 € 20.00

KBC IBAN nr.: BE22 4073 0622 5147 • •

Decalco Aluminium

Fiscaal dagboek

€ 2.00,- + € 0.65,- Port € 3.00,- + € 0.65,- Port

Secretariaat V.G.V.: Ergo de Waellaan 3 – bus 14 2100 Deurne – Antwerpen - Tel: 03/322.28.50 – Fax: 03/322.45.14 e-post: [email protected] - webstek: www.vgv.be

€ 25.00,- + € 1.95,- Port

Het secretariaat is open van maandag tot donderdag (9u-14u). 2

Januari 2013

Periodiek – VGV - 68ste jaargang

BALANS Gemeente- en provincieraadsverkiezingen 1. Gemeenteraadsverkiezingen Op 19 oktober 2012, dus 5 dagen na de verkiezingen van 14 oktober, bevestigde politicoloog Johan Ackaert van de Universiteit Hasselt de stelling van Wouter Beke dat CD&V de gemeenteraadsverkiezingen in de Vlaamse gemeenten had gewonnen met 28 % van de stemmen in alle gemeenten waarin de partij een lijst indiende, tegenover 24 % van de stemmen voor N-VA. Dat wordt ook vertaald in het aantal gemeenteraadsleden: 2.136 voor CD&V en 1.634 voor N-VA (Pieter Haeck, DT 20.10.12). Op 6 november publiceerde De Standaard volgende cijfers over de stemmenverdeling, blijkbaar afkomstig van de studiedienst van N-VA: 25,7 % voor CD&V, 22,9 % voor N-VA, 16,4 % voor SP.A en 15,2% voor Open VLD. De stand van zaken in de verdeling van het aantal burgemeesters op 10.12.12 was: 130 voor CD&V, 45 voor Open VLD, 44 voor N-VA en 26 voor SP.A (Nieuwsblad.be 10.12.12). Ondanks de vaststelling dat CD&V op gemeentelijk vlak dus de grootste partij blijft, scoort N-VA bij deze gemeenteraadsverkiezingen echter tweemaal. Aan het woord is de journaliste van Le Soir, Béatrice Delvaux: “Antwerpen zet de toon voor een nationalistische overwinning die in heel Vlaanderen bevestigd wordt. De partij slaat twee vliegen in één klap: De Wever steekt de symboolstad op zak, maar slaagt er ook in zijn partij overal lokaal te verankeren. … Deze ‘zwart-gele’ zondag leidt tot nog meer ongerustheid en vrees, er doemen nog meer donkere wolken op aan de Belgische horizon. De positie van de premier en zijn regering wordt er precair door, …” (DS 15.10.12). Reeds op 15 oktober publiceerden Wout Frees en Bart Maddens, Centrum voor Politicologie KU Leuven, in een VIVES-Briefing een studie van de electorale verfransing in de Vlaamse Rand rond Brussel op basis van de gemeenteraadsverkiezingen van 1976 tot 2012 (www.econ.kuleuven.be/vives ). De Vlaamse Rand is de verzamelnaam voor 19 gemeenten in het Vlaams Gewest, die een gemeenschappelijke grens hebben met Brussel of met één van de zes faciliteitengemeenten rond Brussel. Een analyse van alle 19 gemeenten samen leert dat de Nederlandstalige (N-talige) lijsten tussen 2006 en 2012 licht stijgen van 75,5 naar 78,9 % en dat de Franstalige (Ftalige) minimaal dalen van 20,2 naar 19,9 %. Bekeken over de ganse bestudeerde periode (1976-2012) blijft het % N-talige stemmen ongeveer status-quo rond de 77 %, terwijl het % F-talige stemmen steeg van 14,3 naar 19,9 %. De tweetalige lijsten, die in 1976 nog bijna 10 % haalden, zijn in 2012 verwaarloosbaar klein geworden. Wanneer we de 6 faciliteitengemeenten apart bekijken, stellen we een ander patroon vast; de F-talige lijsten stijgen er tussen 2006 en 2012 van 59,3 naar 63,7 % en ook de N-talige lijsten stijgen, namelijk van 21,9 naar 28,5 %, ten koste van de tweetalige lijsten die fors dalen. Over de ganse periode (1976-2012) hebben de F-talige lijsten een flinke vooruitgang geboekt (van 28 naar 63,7 %), terwijl de N-talige lijsten daalden (van 35,5 naar Periodiek – VGV - 68ste jaargang

28,5 %) met evenwel een positieve omslag in 2012. De tweetalige lijsten zijn in vrije val: van 36,5 naar 7,8 %. Een opmerkelijk detail (buiten deze studie): er waren amper aanvragen voor F-talige kiesbrieven in de faciliteitengemeenten: het minst in Sint-Genesius-Rode (1,4 %) en het meest in Drogenbos (8 %). Mark Demesmaeker (N-VA) leidt hieruit af dat de toepassing van de faciliteiten vooral een probleem is van sommige F-talige politici en niet zozeer van de inwoners (Belga, DT 04.12.12). In de 13 Vlaamse Randgemeenten zonder faciliteiten tenslotte is er weinig verandering tussen 2006 en 2012: de N-talige lijsten stijgen van 86 naar 88,5 %, terwijl de Ftalige lijsten dalen van 12,6 naar 11,5 %. Ook op langere termijn (1976-2012) is de toestand hier vrij stabiel: voor de N-taige lijsten is er een lichte toename van 85 naar 88,5 %, voor de F-talige lijsten een minimale stijging van 11,4 naar 11,5 %. Er zijn echter twee opvallende uitzonderingen: Sint-Pieters-Leeuw en Zaventem. In Sint-PietersLeeuw boeken de F-talige lijsten tussen 1976 en 2012 een winst van 10 naar 22 % en in Zaventem van 14 naar 20 %. En hoe verliep het in Brussel? In de 19 Brusselse gemeenten werden samen 78 N-talige raadsleden verkozen. Dat is hetzelfde getal als in 2006, doch een procentuele achteruitgang omdat het totaal aantal zetels opgetrokken werd als gevolg van de bevolkingstoename. Zo daalde het aandeel van de N-taligen licht van 11,9 naar 11,4 %. Positief is dat er voor het eerst Vlaamse verkozenen zijn in elk van de 19 Brusselse gemeenten. De voornaamste reden waarom de Vlaamse aanwezigheid, ondanks de sterke val van Vlaams Belang (die deels gecompenseerd werd door de winst van N-VA), relatief op peil blijft, lijkt te zijn dat de traditionele partijen en Groen goede plaatsen kregen op de lijsten van hun F-talige zusterpartijen, hoewel dat effect niet speelde voor CD&V, dat matig achteruitging. Het resultaat was: 19 zetels voor Groen, 17 voor Open VLD, 17 voor SP.A, 13 voor CD&V, 6 voor N-VA en 1 voor Vlaams Belang; de andere zetels gingen vooral naar onafhankelijke lijsten en één naar PVDA (Bernard Daelemans, De Brusselse Post, okt.-nov. 2012 en Meervoud, nov. 2012; Peter De Roover, Doorbraak, dec. 2012). De vraag is hoe deze Vlaamse verkozenen zich zullen opstellen inzake de band tussen Brussel en Vlaanderen. Het traditionele Vlaamse standpunt is het in stand houden en bevorderen van de gemeenschapsbevoegdheden als concrete vertaling van die band. Groen wijst die idee alvast af en kiest resoluut voor de Brusselse stadsgemeenschapsidee. Ook SP.A en Open VLD kiezen steeds meer voor de volwaardige drieledigheid en volgen zo het Franstalig standpunt. De partijen die traditioneel de band tussen Brussel en Vlaanderen beklemtonen (CD&V, N-VA en Vlaams Belang) waren in 2006 nog goed voor een kleine helft van de Vlaamse gemeenteraadszetels in Brussel; in 2012 houden ze er nog 19 over of 24 % van het totaal aantal Vlaamse raadsleden (Peter De Roover, Doorbraak, dec. 2012). We kunnen er niet

Januari 2013

3

meer naast zien: beetje bij beetje laten de Brusselse Vlamingen de band met Vlaanderen los en evolueren we meer en meer naar het concept van de Franstaligen: Brussel als “région à part entière”, een volwaardig derde gewest. Zoals na andere gemeenteraadsverkiezingen is er heel wat heisa geweest over de wijze van coalitievorming, zowel in het Vlaams, het Waals als het Brussels Gewest. Herman Daems, em. prof. KU Leuven, omschrijft het probleem als volgt: “Zogenaamde alternatieve coalities werden vlot gevormd, waardoor de grootste of winnende partijen en politici meedogenloos opzijgeschoven werden.” Hij kiest voor een radicale remedie: “We moeten het kiessysteem herdenken en we moeten gaan voor gecorrigeerde meerderheidssystemen zoals in andere landen” (DT 27.10.12). Eric Donckier gaat minder ver in zijn voorstel: “De meest voor de hand liggende oplossing is dat de grootste partij de dans opent en de winnende partij(en) betrekt in de onderhandelingen. Komt het tot een akkoord, des te beter. Lukt het niet, dan kan het ook zonder de winnaar(s)” (HBvL 16.10.12). Twee suggesties om over na te denken. 2. Provincieraadsverkiezingen Terwijl bij gemeenteraadsverkiezingen lokale overwegingen een belangrijke rol spelen, wordt geacht dat dit minder het geval is bij provincieraadsverkiezingen. Die uitslagen zouden dus beter aansluiten bij die van federale en regionale verkiezingen. Politicoloog Bart Maddens (KU Leuven) berekende volgende stemmenverdeling na optelling van de cijfers in de vijf Vlaamse provincies, met voor het kartel SP.AGroen in Limburg de stemmen verdeeld over de twee partijen volgens de verhouding in Limburg bij de verkiezingen van 2010: 28,5 % voor N-VA, 21,4 % voor CD&V, 14,6 % voor Open VLD, 13,6 % voor SP.A, 8,9 % voor Vlaams Belang, 8,3 % voor Groen en 4,7 % voor andere lijsten (opinie.deredactie.be, 15.10.12). Politicoloog Johan Ackaert vermeldt voor N-VA 28 % en voor CD&V 20 % (DT 20.10.12). Op de webstek van de Vereniging van Vlaamse Provincies vindt men voor de gezamenlijke zetelverdeling in de 5 Vlaamse provincies, dus zonder Brussel, op een totaal van 351 zetels volgende cijfers: 104 zetels (29.6 %) voor NVA, 82 (23,4 %) voor CD&V, 54 (15,4 %) voor Open VLD, 52 (14,8 %) voor SP.A, 29 (8,3 %) voor Vlaams Belang, 23 (6,6 %) voor Groen, 5 (1,4 %) voor UF en 2 (0,6 %) voor PVDA. Uit dit alles blijkt duidelijk dat, in tegenstelling met de gemeenteraadsverkiezingen, N-VA voor de provincieraadsverkiezingen de afgetekende winnaar is. Vanuit zijn hoger geciteerde cijfers concludeert Bart Maddens dat N-VA er in vergelijking met 2010 nog 1 procent-punt bij wint, doch dat dit in 2014 een eerder ontgoochelende score zou zijn. Want – zo vervolgt hij – “Als we op basis van het resultaat van de provincieraadsverkiezingen een zetelverdeling simuleren (met voor Brussel de resultaten van 2010), dan komen we uit op 39 zetels voor de N-VA in het Vlaams Parlement. Het Vlaams belang haalt 9 % en zou daarmee op 10 zetels komen. Samengeteld levert dat 49 zetels op voor de Vlaams-nationalisten. De N-VA zal pas incontournable worden als ze samen met Vlaams Belang minstens een 4

blokkeringsminderheid van 61 zetels haalt in het Vlaams Parlement (rekening houdend met de ene zetel van het UF). … Met deze uitslag zouden de drie traditionele partijen (samen 65 zetels) zelfs geen beroep moeten doen op Groen om de N-VA buiten spel te zetten” (http://opinie.deredactie.be/2012/10/15/kroniek-van-eenaangekondigde-nederlaag/ ). Uit dit alles besluit ik dat de samenwerking tussen álle flaminganten in álle Vlaamse partijen broodnodig zal zijn, willen we in 2014 een substantiële stap voorwaarts zetten richting zelfbestuur. De financieel-economische evolutie De lange rij alarmerende berichten over een maar niet verbeterende financieel-economische toestand stemt iedereen bezorgd. Hieronder volgt een (onvolledige) lijst van berichten sinds begin oktober 2012. ° De Belgische economie groeit volgend jaar slechts met 0,3 %, verwacht het Internationaal Monetair Fonds (IMF); daarmee belandt België op de 177ste plaats in de wereldranglijst (Kurt Vansteeland en Lieve Dierckx, DT 10.10.12). ° Volgens een studie van de Nationale Bank is België de slechtste in de Europese klas inzake een vlotte werking van de arbeidsmarkt; in geen enkel ander EU 15–land zijn vacatures en werklozen zo slecht op elkaar afgestemd: er zijn te veel laaggeschoolde werklozen, terwijl bedrijven vooral op zoek zijn naar hooggeschoolden (Dries De Smet, DS 11.10.12). ° Startende KMO’s zijn steeds meer aangewezen op eigen middelen en op leningen van aandeelhouders en bestuurders om hun groei te financieren, zo blijkt uit het jaarlijks kmo-kompas van adviesverlener Deloitte-Fiduciaire (Ellen Cleeren, DT 17.10.12). ° Dow Chemical sluit fabriek in Tessenderlo waardoor 106 werknemers op straat komen te staan (Jan De Schamphelaere, DT 25.10.12). ° Ford Genk moet dicht: dan gaan 4.337 jobs rechtstreeks verloren. Met inbegrip van de toeleveringsbedrijven staan in totaal naar schatting 10.000 jobs op de helling (Stefaan Michielsen en Maaike Van Melckebeke, DT 25.10.12). ° Volvo Gent verlengt 300 tijdelijke contracten niet en bij de staalbedrijven Duferco en NLMK uit La Louvière brengt een besparingsplan 600 jobs in gevaar (Bart Haeck, Wouter Vervenne en Maaike Van Melckebeke, DT 26.10.12). ° Volgens het Instituut voor Nationale Rekeningen ontloopt België nipt een recessie, aangezien het derde kwartaal van 2012 een economische nulgroei toonde: een recessie wordt namelijk gedefinieerd als een negatieve groei gedurende twee opeenvolgende kwartalen. Doch de economische vooruitzichten blijven slecht (Wouter Vervenne, DT 02.11.12; Karsten Lemmens, DS 02.11.12). ° Een studie van het handelsinformatiebureau BInformation in opdracht van het Nationaal Syndicaat voor Zelfstandigen (NSZ) berekende dat er sinds het begin van de financieel-economische crisis van 2008 nog nooit zo weinig startende ondernemingen waren als in 2012. Het NSZ schrijft dit voor een groot deel toe aan de regering Di Rupo (pse en fdek, DS 05.11.12). ° Philips Turnhout schrapt 218 jobs; sinds juni sneuvelden zo al 354 banen. Geen enkel van de nieuwe topproducten wordt in België ontwikkeld of geproduceerd en het O&O

Januari 2013

Periodiek – VGV - 68ste jaargang

budget wordt afgebouwd zodat het Philips van de toekomst zonder Turnhout kan (Dieter Snoeck, DT 06 en 14.11.12). ° Zowel qua werklozen als qua faillissementen stevenen we in Vlaanderen af op het slechtste jaar sinds het begin van de financiële crisis in 2007. Eind oktober tekende de Vlaamse overheid een jaar-op-jaar stijging op van 9,9 % voor de werkloosheid, die zo het hoogste peil bereikt (210.506 werklozen) voor een oktobermaand sinds 2005. Volgens het handelsinformatiekantoor Graydon tonen de cijfers tot en met oktober 2012 in Vlaanderen in vergelijking met 2011 een stijging van het aantal faillissementen met 10,8 %, in Brussel een lichte stijging met 1,3 % en in Wallonië een daling met 1,6 % (Bart Haeck en Maaike Van Melckebeke, DT 06.11.12; Belga, DS 06.11.12). ° Eurostat meldt dat de economische activiteit in de eurozone in het derde kwartaal van 2012 licht is gedaald. Aangezien de economie in het tweede kwartaal eveneens kromp, is er dus sprake van een recessie in de eurozone (Wouter Vervenne, DT 17.11.12). ° Tijdens een bijzondere ondernemingsraad bevestigde de directie van Alcatel het verlies van 280 jobs. Alcatel heeft in België 1.677 werknemers, verdeeld over Antwerpen en Namen; het is nog niet duidelijk waar de banen sneuvelen (Dieter Snoeck, DT 27.11.12). ° Zowel de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) als de Europese Commissie waarschuwden voor de hoge loonkosten in België. De Europese Commissie beschouwt die hoge loonkosten in vergelijking met de rest van de eurozone als de oorzaak van de verslechterende export uit België die de voorbije 5 jaar een verlies van 10,2 % vertoont (Kris Van Haver, DT 28 en 29.11.12). ° Op 27 november vraagt de auditeur van de Raad van State de nietigverklaring van de staatsgarantie voor Arcoaandeelhouders. Zo’n 785.000 spaarders zouden zo samen 1,5 miljard euro kunnen verliezen. De Raad van State moet zich nu uitspreken over deze kwestie. (Ter herinnering: Arco investeerde in aandelen van Dexia.) En op 3 december liet Eurostat weten dat de regering de laatste kapitaalverhoging bij de restholding Dexia (2,9 miljard euro) moet inschrijven op de begroting; daardoor zou het begrotingstekort stijgen van 2,8 naar 3,6 % (Knack 05.12.12). ° Op 5 december meldde de federale regering dat ze werkte aan een hulpplan voor de Belgische luchtvaartsector. Voor Brussels Airlines dreigt immers het faillissement, wat tot 10.000 banen kan kosten (Knack 12.12.12). ° Volgens ING-econoom Philippe Ledent heeft de Belgische privésector de eerste 9 maanden van 2012 al 18.800 banen zien verdwijnen, doch de overheid beperkt de schade door gesubsidieerde jobs te creëren (Wouter Vervenne, DT 06.12.12). ° De Nationale Bank verwacht dat de economische activiteit zowel in het vierde kwartaal van 2012 als in het eerste van 2013 zal dalen. Dan zou het aantal werklozen in 2012 en 2013 samen stijgen met bijna 75.000 (Wouter Vervenne, DT 11.12.12) ° Het aantal landbouwbedrijven is in Vlaanderen tussen 2001 en 2011 met een derde gedaald volgens het Landbouwrapport 2012 (Belga, Knack.be 13.12.12).

Periodiek – VGV - 68ste jaargang

Wat stellen de ondernemers concreet voor om het tij te keren? Journalisten van De Tijd staken de koppen bij mekaar en vatten de voornaamste wensen van de ondernemers samen in een lijst van 10 actiepunten voor een industrieel reveil (Isabel Albers, Bart Haeck en Stefaan Michielsen, DT 27.10.12): 1. Verlaag de loonkosten 2. Geef investeerders zekerheid 3. Innoveer en maak het verschil 4. Maak industriejobs interessanter 5. Geef industrie de ruimte 6. Maak energie goedkoper 7. Ontwar de mobiliteitsknopen 8. Veranker de bedrijven 9. Heb respect voor de ondernemer 10. Overheden, werk samen! Begroting en relanceplan van de federale regering Op 23 oktober bereikte de regering Di Rupo een akkoord over de bijsturing van de begroting van 2012. Ze heeft voor 811 miljoen euro aan maatregelen gevonden, zodat het begrotingstekort beperkt blijft tot 2,8 % van het bbp, zoals afgesproken met Europa (DT 24.10.12). Op 20 november stelde Di Rupo de begroting 2013 voor samen met de maatregelen die tot herstel van de economie moeten leiden. De door Europa opgelegde begrotingsdoelstelling (verminderen van het begrotingstekort tot 2,15 % van het bbp), waarvoor 3,7 miljard euro moest worden gevonden, werd alvast op papier gehaald: 28 % van de maatregelen zou afkomstig zijn van belastingen, 37 % van besparingen en 35 % van eenmalige inkomsten (Pieter Blomme, DT 21.11.12). En de essentie van de relancemaatregelen voor de economie is dat onze loonkostenhandicap t.o.v. de buurlanden tegen 2018 moet weggewerkt zijn. Bij nader toezien blijken de maatregelen voor 2013-2014 vooral te bestaan uit een loonstop en slechts in geringe mate uit lastenverlaging en hervorming van de index, dit alles met de bedoeling de loonkostenhandicap van 5,2 % voor een klein derde in die periode weg te werken (Ivan Broeckmeyer, DT 21.11.12). Laten we de beoordeling van dit geheel beginnen met de positieve elementen. Dat de Europese doelstelling inzake de vermindering van het begrotingstekort werd gehaald is ongetwijfeld een goede zaak. En dat de globale belastingsdruk gelijk blijft (em. prof. economie Wim Moesen, Knack 28.11.12) is eveneens positief. Doch dan duiken snel de negatieve elementen op. Sommige belastingen die vooral de middenklasse treffen gaan omhoog. Zo stijgt de roerende voorheffing op spaarproducten van 21 naar 25 %. Hierbij is vooral de voorzichtige belegger het slachtoffer (Peter Van Maldegem, DT 21.11.12). Wanneer men weet dat 80 % van de tegoeden op spaarboekjes zich in Vlaanderen situeren, begrijpt men dat een hogere belasting op spaargelden in de eerste plaats een belasting op Vlaanderen is (Johan Vanovertveldt , Knack.be 09.11.12). Ook de taks op levensverzekeringen stijgt: van 1,1 naar 2 % (Peter Van Maldegem, DT 24.11.12).

Januari 2013

5

Verder wijst Wim Moesen er op dat de regering de sirenenzang over hogere uitgaven niet heeft kunnen weerstaan: “Als die uitgaven in 2013 op het peil van 2012 waren gebleven, zou dat tot een begrotingstekort van 1,7 % hebben geleid in plaats van 2,15 % nu” (Knack 28.11.12). Doch de voornaamste kritiek gaat over een gemiste kans om de concurrentiekracht van onze economie op te krikken. Terug Wim Moesen: “De regering heeft beslist om de loonkostenhandicap tegenover Duitsland, Frankrijk en Nederland tegen 2018 weg te werken. Dat is te traag” (Knack 28.11.12). Hij wordt daarin en in andere elementen van kritiek bijgetreden door een lange (onvolledig opgesomde) reeks ondernemers en anderen met kennis van de materie: ° Michel Maus, hoogleraar fiscaliteit aan VUB, UGent en UA doorprikt de loonmaatregel: “De broodnodige lastenverlaging op arbeid is er niet gekomen. …Er is nu wel een loonmatiging, maar die als ‘lastenverlaging’ verkopen is boerenbedrog” (DT 21.11.12). ° Ignace Van Doorselaere, CEO lingerie-fabrikant Van de Velde: “Geef de bedrijven meer ademruimte door de loonlasten te verlagen” (DT 21.11.12). ° Pieter Timmermans, VBO-topman: “Voor een echte relance moeten drie zaken aangepakt worden: de indexering, de loonvorming en de belastingen. De regering doet daarvoor de eerste stappen door bijvoorbeeld de lonen te bevriezen. … de huidige relancemaatregelen zijn onvoldoende” (DT 21.11.12). ° Isabel Albers: “Ten vroegste in 2018 zou de loonkostenhandicap weggewerkt zijn. Bovendien bouwt de regering luchtkastelen: alsof onze buurlanden zes jaar lang stil zullen zitten. Een structurele ingreep om onze concurrentiekracht te verbeteren kan dit met de beste wil van de wereld niet worden genoemd” (DT 21.11.12). ° Steven Samyn: “Arbeid wordt in België belast alsof het iets toxisch is. Dat is na deze begroting het geval en dat zal ook het geval zijn op de laatste werkdag van Di Rupo I” (De Morgen 22.11.12). ° Peter Mijlemans: “Hier en daar, bij CD&V en bij Open VLD het duidelijkst, was men zelfs niet helemaal tevreden met het akkoord. … Uit een exclusieve enquête van deze krant blijkt dat die Vlaming allerminst verheugd is met wat er na slepende onderhandelingen uit de bus is gekomen” (Het Nieuwsblad 22.11.12). ° Geert Noels, hoofdeconoom bij Econopolis: “De problemen van België worden niet fundamenteel aangepakt, België zal de trein van de economische heropleving missen. … De oplossing moet komen van een verbetering van het concurrentievermogen” (DT 24.11.12). ° Ewald Pironet: “… wat minister van Financiën Steven Van Ackere (CD&V) ook moge beweren, het zijn niet de sterkste schouders die de zwaarste lasten dragen. Het is vooral de middenklasse, waartoe het overgrote deel van de bevolking behoort, die mag betalen: de lonen worden bevroren en de roerende voorheffing klimt naar 25 procent” (Knack 28.11.12). ° Michel Delbaere, VOKA-voorzitter: “De Vlaamse ondernemers zijn teleurgesteld over het uitblijven van structurele hervormingen. Het uitstellen daarvan is asociaal.” (DT 05.12.12).

° Karel Van Eetvelt, gedelegeerd bestuurder UNIZO: “Als ondernemers zich laten horen omdat hun bedrijf op de rand van het faillissement staat, vaak veroorzaakt door de forse concurrentiehandicap, dan is dat geen goedkope kritiek maar bittere realiteit” (DT 07.12.12). ° Rik Van Cauwelaert: “De jongste weken was sprake van een loonhandicap van 5,2 % tegenover de buren. En daar worstelt België met een Duits probleem. … Volgens het maandbulletin van de Europese Centrale Bank kenden de Belgische loonkosten per eenheid product tussen 2002 en 2012 een stijging met 6,6 %, terwijl die in Duitsland in dezelfde periode met 8,7 % terugvielen. Met als resultaat een Belgische handicap van goed 15 %” (DT 08.12.12). Regering Di Rupo 1 jaar oud Op 6 december vierde de regering Di Rupo inderdaad haar eerste verjaardag. Positief is dat door die regeringsvorming een financieeleconomische ramp voor België vermeden werd: kort voordien stond de Belgische tienjaarsrente namelijk op 5,86 % (Pieter Blomme en Stefaan Michielsen, DT 01.12.12). De financiële markten bonden in toen tussen de onderhandelende partijen een begrotingsakkoord over 2012 werd gesloten, conform de eisen van Europa. Een regering had er echter reeds veel vroeger kunnen zijn, indien de Franstalige partijen meer waren tegemoet gekomen aan de Vlaamse eis voor meer deelstaatbevoegdheden, waarvan de Franstaligen nota bene even goed zouden genieten. Eveneens positief is dat er met minister Maggie De Block eindelijk een begin gemaakt wordt van een migratiebeleid dat die naam verdient. Positief ten slotte is dat minister Johan Vande Lanottte van de prijsbevriezing van de energie een speerpunt in zijn beleid maakte (DS 01.12.12). Voor de op 12 en 13 juli 2012 goedgekeurde regelingen over het kies- en gerechtelijk arrondissement BHV evenals over de Brusselse “hoofdstedelijke gemeenschap” verwijzen we naar onze negatieve beoordeling in het julinummer van Periodiek 2012, p. 7. Andere negatieve punten zijn de desastreuze gerechtelijke achterstand en de aanslepende hervorming van de NMBS (DS 01.12.12). Onze kritiek op de begroting 2013 en op de miserabele relancemaatregelen voor de economie hebben we hierboven uitvoerig geargumenteerd. Daarbij komt nog dat de regering bij de opmaak van die begroting niet vooruitblikte naar 2014. En dan hebben we het nog niet gehad over de overheidsschuld en de kosten van de vergrijzing. Op de vooravond van de eerste verjaardag van de regering Di Rupo deed minister Steven Van Ackere in het programma “De kruitfabriek” op Vier een merkwaardige uitspraak in aanwezigheid van ministers Johan Vande Lanotte en Alexander De Croo: “Ik denk niet dat iemand van ons mikt op een regering Di Rupo II. … Laat ons niet vergeten dat deze regering geen meerderheid heeft aan Vlaamse zijde” (Knack.be 05.12.12; DS 06.12.12; DT 06.12.12). In naam van de redactieploeg van Periodiek wens ik u allen een voorspoedig 2013! Eric Ponette

6

Januari 2013

18 december 2012 Periodiek – VGV - 68ste jaargang

VGV-CULTUUR TENTOONSTELLINGEN Breugelland (tot 31.12.14) Stedelijk Museum Wuyts-Van Campen en baron Caroly, F. Van Cauwenberghstraat 14, Lier. Een honderdtal werken uit het KMSK tonen hoe Pieter Breugel de Oude voor latere kunstenaars eeuwenlang bron van inspiratie was voor boeren en buitenlui in het landelijk Vlaanderen. www.lier.be Rik Wouters en Co. Hoogtepunten ( tot 31.12.14) Stedelijk Museum Schepenhuis, Steenweg 1, Mechelen. Ondanks zijn korte artistieke loopbaan liet hij een fantastisch oeuvre na. De tentoonstelling omvat 26 schilderijen, 66 virtuoze aquarellen, tekeningen en 19 beelden. De tentoonstelling wordt jaarlijks aangevuld met een tijdelijke presentatie. De collectie van het KMSK en de Stedelijke Musea van Mechelen. www.mechelen.be/stedelijkemusea. www.rikwouters.be www.kmska.be [email protected] Collectie XXXI – 5 ensembles, 25 jaar MHKA (05.10.12 tot 20.01.13) Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen, Leuvenstraat 32, Antwerpen. Het museum toont de eigen collectie met ondermeer werk van Gordon-atta Clark naast vroeg werk van Guillaume Bijl en Orlan. www.muhka.be Art Center Hugo Voeten en de Beeldentuin Vennen 23, Herentals en Hazenhout 17-19, Geel (te bezoeken op afspraak). In zijn Art Center laat HugoVoeten 450 werken van een 100-tal kunstenaars zien uit zijn collectie bestaande uit 1.500 werken. Op één na heeft hij de grootste collectie van Bulgaarse kunst buiten Bulgarije. Verder zijn er nog ronkende namen van hedendaagse kunstenaars. Voor de renovatie van de site aan het Albertkanaal en de werking ervan ontvangt hij geen enkele subsidie. Nu loopt er een opmerkelijke grafiektentoonstelling met 55 werken van Steinlen, Kollwitz en Masereel uit de periode 1895 - 1960. www.hugovoeten.org/artcenter [email protected] Ik was 20 in 60. Expo: Golden Sixties (tot 28.04.13) Luik, Guillemins, Gare TGV. In het futuristische station is er een wervelende show met een wonderlijke tentoonstelling over de spannendste periode van de vorige eeuw met de fascinerende periode over de Berlijnse muur, de moord op president Kennedy, de barricades van mei 68, Brigitte Bardot, Andy Warhol, het maanlandschap, enz. Een vervolg op de vorige expo: Ik was 20 in 45. www.expo-goldensixties.be Sprekende schilderijen: Constant Permeke (04.10.12 tot 20.01.13) Paleis voor Schone Kunsten, Ravensteinstraat 23, Brussel Grote overzichtstentoonstelling (130 werken) betreffende de Vlaamse expressionist Constant Permeke (1886 – 1952), 60 jaar na zijn overlijden. Drie Europese schrijvers laten één van de schilderijen spreken. Het resultaat is te Periodiek – VGV - 68ste jaargang

lezen in een bezoekersgids en te beluisteren met een audiogids. In samenwerking met het Museum voor Schone Kunsten van Antwerpen. Curator is Willy Van den Bussche, de Permekespecialist. www.deburen.eu Joelle Tuerlinckx Wor(LD)k in progress (22.09.12 tot 26.01.13) Wiels, Van Volxemlaan 354, Brussel Zij bouwt elke tentoonstelling op rond een onderzoek, een experiment over wat zou gedefinieerd kunnen worden als de gegevenheden van specifieke tijd-ruimte. In dit geval gaat het om de architectuur waarmee zij in dialoog gaat; meer concreet: met lijnen, punten, eenvoudige vormen en zwevende figuren in telkens nieuwe configuraties. www.wiels.org Weegee: Murder is My Business (19.10.12 tot 27.01.13) Fotomuseum Provincie Antwerpen, Waalsekaai 47, Antwerpen Deze Amerikaanse fotograaf was een van de eerste sensatiefotografen die over de nachtkant van New York harde beelden maakte. De tentoonstelling toont zijn meest dramatische foto’s van de crime scene uit de periode 19301940. www.fotomuseum.be Onbekende beelden, sterke verhalen - Belgen in oorlog (16.11.12 tot 21.04.13) Sint-Pietersabdij, Sint-Pietersplein, Gent Fototentoonstelling over Belgen in oorlog en de schrijnende oorlogsomstandigheden in een brede tijdspanne van de Belgische vrijwilligers in de Krimoorlog (1853-1856) tot de inzet in Libië. www.sintpietersabdijgent.be Ca ne s’invente pas (18.11.12 tot 17.02.13) MAC’s, Site du Grand-Hornu, Rue Sainte-Louise 82, Hornu De volledige site van Le Grand Hornu wordt ingepalmd door een tentoonstelling over science fiction. www.mac-s.be Jordaens en de antieken (13.10.12 tot 27.01.13) Koninklijke Musea voor Schone Kunsten, Museum voor Oude Kunst, Regentschapstraat 3, Brussel. In de antieke beeldtaal vond Jacques (Jacob) Jordaens een onuitputtelijke inspiratiebron. Van deze belangrijkste barokschilder na Rubens is er een overzicht met meer dan 80 schilderijen, tapijten en beelden in bruikleen van beroemde musea. www.fine-arts-museum.be En avant, marche! (21.11.12 tot 19.05.13) Het Huis van Alijn, Kraanlei 65, Gent Fototentoonstelling van Stephan Vanfleteren die geïntrigeerd raakte in de aparte wereld van fanfares, blaasorkesten en brassbands. www.huisvanalijn.be

Januari 2013

7

Met de keuze van vier conservatoren uit de verzamelingen moderne en hedendaagse kunst gaat deze tentoonstelling dieper in op het expressionisme. www.fine-arts-museum.be

Nerveuze vrouwen Twee eeuwen vrouwen en hun psychiaters (13.10.12 tot 26.05.13) Museum Dr. Guislain, Jozef Guislainstraat 43, Gent Deze tentoonstelling toont het verhaal van zeven vrouwelijke patiënten en hun behandelende arts. Dit geeft inzicht over de merkwaardige evolutie van de samenleving en psychiatrie: hoe meisjes en vrouwen tussen 1800 tot 2000 leefden, hoe bepaalde syndromen zoals hysterie tijdsgebonden fenomenen zijn en hoe onze tijd nieuwe vormen van gestoord gedrag uitlokt. www.museumdrguislain.be

Yves Saint Laurant, visionair (30.01.13 tot 05.05.13) ING Cultuurcentrum, Koningsplein 6, Brussel Uitzonderlijke reeks ontwerpen waarvan de meesten voor het eerst tentoongesteld worden. Deze modeontwerpen zorgden voor een omwenteling in de jaren 1960 – 1970 www.ing.be/art fondation-pb-ysl.net De Etrusken – Una storia particolare (16.03.13 tot 25.08.13) Provinciaal Gallo-Romeins museum, Kielenstraat 15, Tongeren. Deze toptentoonstelling betreft de Etrusken met Toscane als thuisland. Voor de Romeinen waren de Etrusken een volk van zeevaarders en handelaars, de eerste grote beschaving van Italië. [email protected] www.galloromeinsmuseum.be

De MODERNEN. Rondom Permeke (tot 24.02.13) Koningin Fabiolazaal, Jezusstraat 28, Antwerpen Deze tentoonstelling - in een reeks over de moderne kunstcollectie van het KMSKA - brengt de pioniers van het expressionisme bij elkaar. www.provant.be Madame Grès (tot 10.02.13) Modemuseum Provincie Antwerpen, Nationalestraat 28, Antwerpen Parijse modeontwerpster die een belangrijke invloed uitoefende op heel wat hedendaagse ontwerpers. www.momu.be

Over het Genot van de Zintuigen in de schilderkunst, Hypersensitief en Prentenkabinet (tot 31.01.13) SteM,Tentoonstellingszaal Zwijgershoek, Zwijgershoek 14, Sint-Niklaas. Allegorische voorstellingen van de vijf zintuigen in de schilderkunst van de 16de tot de 20ste eeuw. Hypersensitief toont werk van drie actuele kunstenaars, terwijl het Prentenkabinet uit Antwerpen prenten en tekeningen presenteert uit hun wereldberoemde collectie. www.devijfzintuigen.be

Belfius. Vaste collectie (20.10.12 tot 16.03.13) Pachecolaan 44, Brussel Een selectie topstukken uit de 19de en 20ste eeuw. Inschrijven verplicht. Brisure. Artistieke verwantschappen (tot 16.03.13) 22 jonge kunstenaars treden in dialoog met een kunstwerk uit de vaste collectie (inschrijven verplicht). www.belfius.be/collectie. Collectie Caroline en Maurice Verbaet (11.10.12 tot 20.01.13) Museum voor Schone Kunsten, Jean Van Volsemstraat 71, Elsene Een exclusieve selectie Belgische kunstwerken uit een prestigieuze privéverzameling. www.museedixelles.be Dertiende Europese Biënnale voor Grafische Kunst (tot 20.01.13) Arentshuis, Dijver 16, Brugge Een expo van geselecteerde inzendingen www.museabrugge.be Topstukkenvleugel (tot 18.02.13) Mu.ZEE. Kunstmuseum aan Zee, Romestraat 11, Oostende Museumvleugel met een selectie van topstukken uit de collectie van meer dan 3.500 werken die het museum rijk is. www.muzee.be Eeuwenoud Cyprus - Wisselwerking van culturen (31.10.12 tot 17.02.13) Jubelparkmuseum, Jubelpark, Brussel De tentoonstelling bestaat uit 300 uitgelezen voorwerpen waarvan het merendeel uit Cypriotische verzamelingen komt die een goed begrip geven van zijn eigenheid: de band met de zee, de wereld van de overledenen en de sacrale wereld. www.kmkg.be Expressionisme ( tot 03.02.13) Museum voor oude en moderne kunst, Regentschapstraat 3, Brussel 8

Merkwaardige boekmerken (tot 17.03.13) Internationaal Exlibriscentrum, Gerard Gaudaenzaal, SteM, Zwijgershoek 14, Sint-Niklaas. Keuze van 100 kleine prenten uit de rijke collectie van 160.000 stuks ondergebracht in het Internationaal Exlibriscentrum van de stad Sint-Niklaas. Een overzicht van het einde van de 15de eeuw tot nu. musea.sint-niklaas.be/exlibris Het Lam Gods, meesterwerk van de gebroeders Van Eyck (tot 31.12.17) Museum voor Schone Kunsten, Citadelpark, Gent Caermersklooster-Provinciaal Cultuurcentrum, Patershol 6, Gent Gedurende de volgende vijf jaren kan het publiek de restauratie stap voor stap volgen. www.caermersklooster.be Het Lam Gods , bis Sint-Baafskathedraal, Gent Eigen interpretatie van de leerlingen van het vijfde en zesde leerjaar van de leefschool ‘De Oogappel’. Het kunstwerk is drie meter lang en twee meter hoog. Fin-de-Siècle-Museum (waarschijnlijke opening 07.05.13) KMSKB, Regentschapstraat 3, Brussel In het nieuwe museum, ondergebracht in de vier ondergrondse verdiepingen waar tot vorig jaar het Museum van Moderne Kunst gevestigd was, zijn 400 werken uit de periode 1860-1914 te zien, waaronder de schitterende privécollectie Gillion-Crowet, verworven in 2006 door het Brusselse Gewest. Het nieuwe museum moet Brussel nog meer op de art-nouveaukaart brengen. www.fine-arts-museum.be Nieuwe kunst in Antwerpen (1958 – 1962) aflevering 5 (tot 10.02.13)

Januari 2013

Periodiek – VGV - 68ste jaargang

Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen, Leuvenstraat 32, Antwerpen Groot overzicht van de nieuwe tendensen van de laatste grote tentoonstelling van de G58 in 1962. www.muhka.be

Getekend, Jan R- Een renaissancekunstenaar herontdekt (tot 17.02.13) M-Museum, Leopold Vanderkelenstraat 28, Leuven Overzichtstentoonstelling van de Leuvense schilder Jan Rillaer. www.mleuven.be

Europalia Brasil (tot 03.02.13) Atomium, Atomiumsquare, Laken Een kennismaking met de uitbundige, humanistische en utopische Braziliaanse architecturale stijl. www.atomium.be Jules Wabbes (tot 13.01.13) Paleis voor Schone Kunsten, Ravensteinstraat 23, Brussel Volledig overzicht van het oeuvre van deze toonaangevende meubelontwerper uit de naoorlogse periode met 60 unieke meubelstukken. www.bozar.be Shiro Kuramata (1934 – 1991) (tot 24.02.13) Design Museum, Jan Breydelstraat 5, Gent Transparante ontwerpen in acryl, glas en staaldraad. www.designmuseumgent.be

Antoine Watteau. De muziekles (08.02.13 tot 12.05.13) Paleis voor Schone Kunsten, Ravensteinstraat 23, Brussel Retrospectieve in samenwerking met het Palais des BeauxArts te Rijsel. www.bozar.be Neo Rauch (20.02.13 tot 19.05.13) Paleis voor Schone Kunsten, Ravensteinstraat 23, Brussel Solotentoonstelling van de internationale vermaarde voortrekker van de Neue Leipziger Schule. Hij heeft net als Tuymans een heel persoonlijke beeldentaal. www.bozar.be Collectie XXXII- Persoonlijkheidstest (tot 21.04.13) MHKA, Leuvenstraat 32, Antwerpen Het museum ontsluit met twee grote tentoonstellingen een eigen collectie hedendaagse kunst met toonaangevend werk van talrijke kunstenaars. [email protected] www.muhka.be

Joachim Koester (tot 17.03.13) Stedelijk Museum voor Actuele Kunst – SMAK, Citadelpark, Gent Videowerk over historische gebeurtenissen. www.smak.be

Roger Raveel. Tekeningen en objecten (en enkele schilderijen) (tot 03.03.13) Roger Raveelmuseum, Gildestraat 2 - 8, Zulte Sommige objecten en installaties zijn zo omvangrijk dat ze zelden worden getoond. Een uitbundige ruimtelijke aanvulling van zijn plastisch werk. [email protected]

Moderne kunst uit het interbellum, collectie KMSKA (tot 01.01.17) Kuikenstraat 6, Drogenbos Expositie over de bruisende kunstwereld tijdens het interbellum. www. felixart.org BUITENLAND.

Rotterdam: - Museum Boijmans Van Beuningen: De weg naar Van Eyck (13.10.12 tot 10.02.13) www.boijmans.nl - Kunsthal: Retrospectieve Maillol (tot 10.02.13) en de Avant-gardes collectie van de Triton Foundation (tot 20.01.13) www.kunsthal.nl Londen: - Tate Modern: A bigger splash, performance kunst (14.11.12 tot 01.04.13) en Edvard Munch: The Modern Eye (tot 14.10.12) www.tate.org.uk Amsterdam - Stedelijk Museum heropent met een parade van topstukken. www.stedelijk.nl - Hermitage: Impressionisme: sensatie en inspiratie www.hermitage.nl Parijs - Musée d’Orsay: L’impressionisme et la mode (23.09.12 tot 20.01.13) www.musee-orsay.fr - Grand Palais: Edward Hopper (10.10.12 tot 28.01.13) www.grandpalais.fr

- Centre Pompidou: Dali (21.11.12 tot 25.03.13) www.centrepompidou.fr - Musée Rodin Rodin: Vlees en Marmer (tot 03.03.13) www.musee-rodin.fr Kassel - Musée de Flandre: Marguerite Yourcenar en de Vlaamse schilderkunst (13.10.12 tot 27.01.13) museedeflandre.cg59.fr Tilburg - Museum De Pont: Anish Kapoor (13.10.12 tot 27.01.13) www.depont.nl Madrid - Prado: El joven Van Dyck (de jonge Van Dyck) (tot 03.03.13) www.museodelprado.es Wuppertal - Vanderheydt Museum: Peter Paul Rubens (tot 28.02.13) Jan Dockx

Het is natuurlijk ook moeilijk om met de Franstaligen op voet van gelijkheid samen te leven. Zij vinden dat zij, waar zij ook in België neerstrijken, in hun taal bediend moeten worden. En als wij dat weigeren, zijn wij meteen semi-fascisten. Lode WILS, Em. professor geschiedenis KU Leuven – DE STANDAARD – 08/12/12 Periodiek – VGV - 68ste jaargang

Januari 2013

9

IMPRESSIONISME IN DE KIJKER Van 27 april tot 29 september 2013 brengen meer dan 600 culturele evenementen en animaties het impressionisme opnieuw tot leven. Het Normandische gebied huldigt hiermede een onuitwisbaar tijdperk van de kunstgeschiedenis, ontstaan onder zijn weergaloze hemel, binnen de groene valleien en langs de meanders van de Seine, zijn dominante rivier of zijn stranden, niet minder dan 600 kilometer lang. Dit decor inspireerde niet enkel Monet, Sisley, Pissarro of Gauguin; ook schilders van eigen bodem volgden het spoor van hun 'chevalet'! En wij verbloemen niet dat onze interesse voor die romantische beweging ons persoonlijk aangrijpt omdat in de tuin van Giverny een zekere Julien Schaeverbeke bij en met Monet werkte als 'petit Belge’. Als jong gekwetste frontsoldaat herstelde hij in het militaire hospitaal te Port-Villez aan de andere oever van de Seine. Ook hij geraakte er besmet met het schildervirus, dat zijn levensloop verder zou bepalen. Maar impressionisme is meer dan Monet en Giverny. Er is de Notre-Dame kathedraal van Rouen en de onsterfelijke plaatsen als de Pont Boieldieu, de rue de l'Epicerie en de oevers van de Seine. Ook het Museum voor Schone Kunsten van Rouen herbergt een schat aan kunstvoorwerpen waaronder een belangrijke verzameling schilderijen van o.m. Monet, Sisley, Renoir, Degas, Pissarro, Caillebotte of Guillaumin. Het MuMa, Museum voor Moderne Kunst André Malraux zet eveneens zijn beste beentje voor. In Le Havre en in Honfleur bewonder je werk van o.m. Courbet, Duffy of ook van 20ste eeuwse meesters.

In de Abbaye aux Dames te Caen vinden een honderdtal werken hun onderdak, meesterwerken afkomstig van galerijen, verkoopzalen en privécollecties. Er zijn ook vijf toeristische routes gepland in de Seine-Maritime, voorzien van informatieve leestafels waardoor het mogelijk is de locaties, waar de kunstenaars hun schildersezel hebben neergezet, te exploreren...met naast Engelse ook Nederlandse teksten! Dit jaar werd ook de keten van hotels, restaurants, seminarie- en receptieplaatsen 'Les Escales au Bord de l'Eau' opgericht en desgewenst leg je de bezoeken af per boot, terwijl ook enkele privé initiatieven als Le Moulin de Connelles of La Ferme Saint-Siméon in Honfleur hun steentje bijdragen om de meer eisende toerist te verwennen. De zes departementen van Normandië namen voor de tweede maal gezamenlijk dit initiatief waarvoor je gedetailleerde informatie bekomt bij: ATOUT FRANCE, 222 Louizalaan, 1050 Brussel tel. 0032/ 250 53 819 of bij het COMITE REGIONAL DE TOURISME de NORMANDIE, 14 rue Charles Corbeau, 27000 Evreux France tel. 0033/ 232 33 79 0 Luc Schaeverbeke

PROGRAMMA KASTEELCONCERTEN Peter Verhoyen, fluit, altfluit & piccolo Kaat de Cock, altviool W.A.Mozart - Lucien Posman

Koninklijke Piet Stautkring Kasteelconcerten 2012-2013 64ste seizoen Secretariaat: Lindenlaan 102, 9120 Beveren Tel. 03/7553883 [email protected] www.kpsk.net KPSK IBAN rek.nr.: BE14 4153 0021 2183 Zondag, 14 oktober 2012 om 11u – Kasteel Cortewalle From Russia with Love Ilja Laporev, cello - Ivo Venkov, piano Prokofiev –Sjostakovitsj Zondag, 04 november 2012 om 11u – Kasteel Cortewalle Le Spectre de la Rose Trio Kybele Helen Lepalaan, mezzo - Esra Pehlivanli, altviool - Anastasia Safonova, piano Brahms, Richard Strauss, Frank Bridge en Hector Berlioz. Zondag, 02 december 2012 om 11u – Kasteel Cortewalle Mozart ontmoet Lucien Posman - Huldeconcert Lucien Posman 60 Ensemble Arco Baleno Ann-Sofie vande Ginste, viool - Dirk Lievens, viool - Stefaan Craeynest, cello

Zondag, 13 januari 2013 om 11u – HUIZE DE ROP - Vrasenestraat 3 Beveren Nieuwjaarsconcert - Rubensensemble Wietse Beels, viool - Jolente de Maeyer, viool - Vincent Hepp, altviool Mieke de Lauré, cello - Nikolaas Kende, piano e.a. Franz Schubert – walsen van Johann Strauss Zondag 17 februari 2013 om 11u – Kasteel Cortewalle Svenja van Driessche, viool - Catherine Mertens, piano Grieg - Ysaÿe - Massenet - Wieniawski Zaterdag, 16 maart 2013 om 20u - Kerk van Sint-Jacobus De Meerdere, Haasdonk Passieconcert Koor Terpander - orkest olv Godfried van de Vyvere Zondag, 12 mei 2013 om 11u – Kasteel Cortewalle Slotconcert - Muziek, Spiegel van de Ziel - Spiegel Strijkkwartet Elisabeth Kawaguti, viool - Stefaan Willems, viool - Leo de Neve, altviool - Jan Sciffer, cello Georges Lonque - Maurice Ravel

SATIRISCH ARTIKEL Een VGV-lid zond ons een interessant satirisch artikel, dat evenwel te lang is voor publicatie in Periodiek. Daarom hebben we het op de VGV-webstek ( www.vgv.be ) geplaatst onder de rubriek “Publicaties van leden”: DE RODE DRAAD De geschiedenis van Vlaanderen in het licht van de genetica Wij wensen u veel leesplezier. De redactie 10

Januari 2013

Periodiek – VGV - 68ste jaargang

OVV-mededelingen OVV-persbericht: OVV solidair met de werknemers van Ford Genk (29 oktober 2012)

Als koepel van verenigingen met een diepe sociale bekommernis, betuigt het Overlegcentrum van Vlaamse Verenigingen (OVV) zijn solidariteit met de werknemers van Ford Genk, doch ook met de andere werknemers die elders in Vlaanderen evenals in Wallonië door recente bedrijfssluitingen hun job verloren of dreigen te verliezen. Het OVV stelt met genoegen vast dat de Vlaamse regering die problemen op de voet volgt en een actieplan ontwikkelde om de gevolgen van de bedrijfssluiting in Ford Genk zoveel mogelijk op te vangen. Het OVV ondersteunt de Vlaamse politici, werkgeversorganisaties en vakbonden in hun overleg met de Vlaamse en federale regering om de werknemers, die hun job verliezen, op korte termijn voor dreigende armoede te behoeden. We sporen ze aan om permanent met de Vlaamse regering te overleggen hoe de recon-

versie naar nieuwe tewerkstelling en innovatieve activiteiten op de meest efficiënte wijze kan gebeuren. Ze moeten de bestaande bevoegdheden daarbij maximaal benutten en streven naar uitbreiding daarvan. Het Ford drama toont eens te meer aan dat voor Vlaanderen de volledige defederalisering van het arbeidsmarktbeleid met inbegrip van het loonkostenbeleid, van de fiscaliteit en van de sociale zekerheid een dringende noodzaak is. Het Vlaams economisch beleid moet in de toekomst volgens eigen inzichten en noden gestuurd kunnen worden. Namens het Dagelijks Bestuur van het OVV, Dr. Robrecht Vermeulen OVV-voorzitter 29 oktober 2012

Waarom gezonde voedingswaren niet goedkoper maken, zodat mensen met een beperkt inkomen ze kunnen kopen? Raf DE RYCKE, Gedelegeerd bestuurder Broeders van Liefde – DE TIJD – 13/12/12

Wat voor gevolgen kan de nieuwe euthanasiewet hebben in een land dat geplaagd wordt door depressie en zelfmoord? De voorbije maanden werden we geschokt door de dramatische zelfmoord van jonge kinderen. Wat voor signaal geeft de wet hen: er is een oplossing voor ondraaglijk psychisch lijden? Zetten we de deur op een gevaarlijke kier? Kathleen COOLS, Journaliste bij de VRT – DE TIJD 22/12/12

In de middeleeuwen zweerde je als vazal onvoorwaardelijk trouw aan de leenheer, in ruil voor een landgoed. Dezer dagen moet je voor topfuncties bij de overheid nog steeds het vertrouwen van de hofhouding van de meerderheidspartijen genieten, of er komt niets van in huis. Bart HAECK – DE TIJD – 22/12/12

De echte inschattingsfout (bij de kerstboodschap van de koning, red.) is gemaakt door federaal premier Elio Di Rupo. Hij draagt immers de politieke verantwoordelijkheid voor wat de vorst de bevolking voorhoudt. … Door de tekst niet tegen te houden, beschadigde hij zijn eigen regering, zijn coalitie en vooral de Vlaamse vleugel ervan. Bart STURTEWAGEN – DE STANDAARD – 27/12/12

De koning is in een onmogelijke spreidstand terechtgekomen. …De uitspraken over de jaren dertig en het populisme waren duidelijk een uitschuiver. Het ging om een vingerwijzing van de koning die ongebruikelijk en ongewenst was. Mark VAN DEN WIJNGAERT, em. hoogleraar hedendaagse geschiedenis HUBrussel, DE TIJD – 29/12/12 Periodiek – VGV - 68ste jaargang

Januari 2013

11