PAT I Ë N T E N INFORMATIE
COLOSCOPIE
Onderzoek van de binnenzijde van de darm
Mevrouw, mijnheer
Binnenkort word je verwacht voor een coloscopie of sigmoïdoscopie op de afdeling endoscopie. Een coloscopie of sigmoïdoscopie is een inwendig onderzoek van de binnenzijde van de darm. De arts voert dit onderzoek uit met behulp van een coloscoop. Met dit kijkinstrument kunnen de dikke darm en de endeldarm worden bekeken. Op deze manier kunnen we eventuele ontstekingen, vernauwingen, poliepen of gezwellen ontdekken. Tijdens het onderzoek kan het nodig zijn dat we stukjes weefsel weghalen (biopt) voor nader onderzoek. Ook worden poliepen, indien aanwezig, verwijderd en voor microscopisch onderzoek opgestuurd. Dikwijls kan je, indien mogelijk, het onderzoek via het beeldscherm vervolgen.
Je wordt op ................. / ................. / ................. om .....................uur voor het onderzoek verwacht op de afdeling endoscopie van het AZ Lokeren. Het is nodig je eerst aan te melden aan de balie van de opnamedienst. Breng hiervoor je identiteitskaart mee naar het ziekenhuis. Wanneer je niet op het afgesproken tijdstip naar het onderzoek kan komen, gelieve dit dan tijdig te melden en een nieuwe afspraak te maken op tel. 0478 67 65 40 (ook buiten de diensturen).
Het is niet mogelijk in een folder alle details voor elke situatie te beschrijven. Deze folder is bedoeld als extra informatie naast het mondelinge gesprek met de arts. Zo kan je alles nog eens rustig nalezen.
3
Voorbereiding Als je ijzertabletten gebruikt, dien je hiermee minstens drie dagen voor het onderzoek te stoppen. Als je medicijnen gebruikt die de bloedstolling tegengaan, overleg dan met je arts of deze gestopt moeten worden. Als je suikerziek bent, overleg dan ook met je arts wat er vooraf dient te gebeuren. Gelieve de laatste 2 dagen vóór het onderzoek geen fruit of brood met pitten en zaadjes of vezelrijke groenten te gebruiken. Voor het onderzoek is het van belang dat de darm mooi leeg is. De instructies om de darm te ledigen, vind je hieronder. Volg deze nauwkeurig op. Tevens verzoeken wij de aanvullende informatie van jouw arts op te volgen. Wij raden je aan tijdens het onderzoek gemakkelijke kleding te dragen en de volledige dag van het onderzoek vrij te nemen van het werk. Tevens adviseren wij een extra onderbroek mee te brengen.
Darmspoeling Het is belangrijk dat de darmen tijdens het onderzoek volledig leeg zijn. Door middel van een darmspoeling met een speciale vloeistof, Klean-Prep®, wordt de darm geledigd. Alleen in overleg met de specialist kan deze voorbereiding eventueel vervangen worden door een dieet met laxeermiddelen. Je krijgt van je specialist of je huisarts een recept voor de Klean-Prep® waarmee je dit medicijn bij de apotheek kan gaan halen. Bereiding Klean-Prep® Meng de inhoud van één zakje laxeermiddel met één liter gewoon water en schud goed in de bijhorende beker. Indien je moeite hebt met het drinken door de smaak van de Klean-Prep® dan kan je hier een paar tips vinden: • Drink het ijskoud uit de koelkast. • Drink het met een rietje, zodat de vloeistof wat verder in de mond komt. • Voeg wat citroensap toe. • Voeg een scheutje limonadesiroop toe (uitsluitend siroop zonder sorbitol). • Gebruik kauwgom tussendoor en tijdens het drinken. • Gebruik géén koolzuurhoudende dranken. 4
Tijdens de voorbereiding mogen ook andere heldere vloeistoffen gedronken worden zoals koffie (zwart met suiker), thee (eventueel met suiker), bouillon, ice tea, heldere vruchtensappen en frisdrank zonder koolzuur.
Coloscopie in de ochtend (voor 12 uur) De dag vóór het onderzoek Je mag gewoon ontbijten en vóór 12.30 uur kan je een licht middagmaal gebruiken (d.w.z. gemixte soep beschuit, wit brood, puree met ei of vis. Dus geen groenten, fruit of verzels). Daarna mag je niets meer eten. Eventueel kan je nog wat drinken. Drink vanaf 14.00 uur in ongeveer zes uur tijd (mag ook sneller, niet langzamer), vier liter Klean-Prep®: • 1 liter van 14.00 tot 15.30 uur • 1 liter van 15.30 tot 17.00 uur • 1 liter van 17.00 tot 18.30 uur • 1 liter van 18.30 tot 20.00 uur In de loop van deze tijd zal er veel ontlasting komen, op het laatst als water. De dag van het onderzoek Nuchter blijven: niet eten, drinken of roken. Na het onderzoek mag je weer normaal eten en drinken.
5
Coloscopie na de middag (na 12 uur) De dag vóór het onderzoek Je mag normaal ontbijten en middageten en eventueel rond 16.00 uur nog een lichte maaltijd gebruiken zoals beschuit, wit brood, bouillon enz. Vanaf 19.00 uur drink je twee liter Klean-Prep®. Je hebt hiervoor tot 22.00 uur de tijd. Na 22.00 uur mag je niets meer eten, maar je mag wel nog heldere vloeistoffen drinken (zie richtlijnen pag. 5). De dag van het onderzoek Tussen 08.00 en 11.00 uur drink je weer twee liter Klean-Prep®. Daarna mag je niets meer eten. Voor het onderzoek mag je drinken.
Het onderzoek Het onderzoek gebeurt onder sedatie. Voor verdere inlichtingen hierover, zie de afzonderlijke folder ‘Sedatie’. Je wordt verwacht op de dienst daghospitalisatie. Van daaruit ga je naar de dienst endoscopie. Inbrengen van de scoop De coloscopie wordt door de behandelende specialist uitgevoerd. Je neemt plaats op de onderzoekstafel en gaat met opgetrokken knieën op je linkerzijde liggen. Via de anus wordt een deel van de scoop in de endeldarm gebracht en voorzichtig doorgeschoven door de hele dikke darm heen. Tevens wordt via de scoop af en toe wat lucht in de darm geblazen. De ingebrachte lucht kan tijdens het onderzoek enige buikkrampen en winden veroorzaken. Geneer je hiervoor niet. Het onderzoek is goed te verdragen, maar kan wat pijnlijk zijn. TIjdens het onderzoek Indien nodig kan de arts met de scoop vernauwingen opheffen of poliepen verwijderen. Tevens is het mogelijk een stukje weefsel weg te nemen (biopt) voor microscopisch onderzoek. Dit is niet pijnlijk. 6
Einde onderzoek Zodra het onderzoek is beëindigd, verwijdert de arts de scoop. Het onderzoek duurt gemiddeld dertig minuten. Na het onderzoek De mogelijkheid bestaat dat je na het onderzoek last hebt van buikkrampen en winderigheid. Dit verdwijnt in de loop van de dag. Indien er bij het onderzoek poliepen zijn verwijderd of een biopt is genomen, dan bestaat de mogelijkheid dat er met de ontlasting wat bloed meekomt. Ook dit verdwijnt in de loop van de dag. Uitslag Aansluitend aan het onderzoek zal je behandelende arts jou zijn voorlopige bevindingen meedelen. De uitslag van het eventuele biopt wordt meegedeeld wanneer de resultaten van het microscopisch onderzoek bekend zijn.
Verwikkelingen Geen enkele ingreep is vrij van verwikkelingen. Zo bestaat er bij een sigmoïdoscopie of coloscopie een verhoogd risico tot perforatie (gaatje in de darm), bloeding of problemen met hart en longen. Dit risico is bijzonder klein bij een gewone coloscopie en iets verhoogd bij ingrepen zoals het verwijderen van (grote) poliepen. Wanneer je echter na afloop ernstige buikpijn of koorts krijgt of meer dan één kopje anaal bloedverlies hebt, neem dan meteen contact op met je behandelend specialist.
Vragen Heb je nog vragen, stel ze bij voorkeur per e-mail aan dr. Weyn via
[email protected] Je kan dr. Weyn ook telefonisch buiten de werkuren bereiken op het nummer 0478 676540.
7
© AZ Lokeren 2014
Algemeen Ziekenhuis Lokeren Partner van het UZ Gent Lepelstraat 2 9160 LOKEREN Onthaal tel. 09 340 81 11 fax 09 340 81 91 Dienst endoscopie tel. 09 340 81 70 www.azlokeren.be
[email protected]
Auteur/verantwoordelijke: dr. Francis Weyn