Krant over detentie en strafrecht Jaargang 7 nr. 6 december 2012 Verschijnt 6x per jaar
02
Uitgave van Bonjo, Molukkenstraat 200, 1098 TW Amsterdam. Tel. 020 6659420 e-mail
[email protected]
Feestdagen zijn de zwaarste dagen voor gedetineerden
03 De politie is niet mijn beste vriend
08 In vreemdelingenbewaring ben je slechter af dan in de gevangenis
11 Zorg in de bajes blijft probleem
15 Ga jij het ondernemen?
17 Teeven wil af van beroepsgeheim dokters
22 Vijf vragen over ingetrokken getuigenverklaring
25 Contactadvertenties
27 Fijne feestdagen, kerstverhaal Kabinet Rutte 2 op het bordes
29
Ook met VVD-PvdA-kabinet:
DADERS OPPAKKEN, STRENGER STRAFFEN EN VEEL BEGRIP VOOR SLACHTOFFERS Door Paul Grijpma Den Haag - Onder het kopje ‘veiligheid’ heeft het kabinet Rutte-Asscher een aantal scherpe maatregelen in het regeerakkoord opgenomen. Minister-president Mark Rutte had het twee jaar geleden en ook deze zomer in zijn verkiezingscampagne al aangekondigd: strenger straffen, daders oppakken en veel begrip voor de slachtoffers. Met de PvdA erbij werd verwacht dat dit zo’n vaart niet zal lopen, maar het pakt anders uit. De nationale politie krijgt ruim 105 miljoen per jaar extra, zodat meer blauw op straat te zien zal zijn en er meer agenten komen voor de opsporing. De veroordeelden zijn duurder uit. Ze betalen de kosten van het proces en leveren een eigen bijdrage voor de gevangenis. Gedetineerden kunnen met goed gedrag meer bewegingsruimte en vervroegde invrijheidstelling verdienen. De algemeen geldende detentiefasering verdwijnt. Komen ze uit de gevangenis, dan houdt justitie de zwaarste criminelen – zeden- en geweldsdelinquenten - nog steeds scherp in de gaten. Het strenge immigratie-
beleid wordt eveneens doorgezet, ook zonder de PVV. Het wordt zelfs nog een streepje strenger. Illegaliteit blijft strafbaar. Nederland wil op Europees niveau strengere eisen aan de gezinsmigratie stellen, zoals een hogere leeftijd en een inkomenseis. Totaal nieuw is dat iemand die geen Nederlands spreekt, geen bijstandsuitkering krijgt. En verder willen de samenstellers van het regeerakkoord, dat de rechters jeugdige criminelen kunnen verplichten onderwijs te volgen, tbo genoemd, ter beschikking van het onderwijs. Net als met tbs’ers, die pas vrij komen als ze geen gevaar meer vormen voor de samenleving, zou een tbo’er pas vrij zijn als hij zijn vakdiploma heeft gehaald. En ook voor de komende kabinetsperiode zitten op het ministerie van Veiligheid en Justitie weer de bekende gezichten: minister Ivo Opstelten en staatssecretaris Fred Teeven. Het zal nog moeten blijken wat de invloed van de PvdA is op het justitiebeleid van dit kabinet Rutte-Asscher. De vraag is of het gure beleid gehandhaafd blijft of dat er een wat mildere toon wordt aangeslagen. In een interview met BonjoBajesBulletin begin dit jaar zei staatssecretaris Teeven dat hij het moderniseringsbeleid ten aanzien van het gevangeniswezen van zijn voorgangster Nebahat Albayrak een kans wilde geven. Dat beleid hield onder meer in dat meer met taakstraffen en enkelbandjes wordt gewerkt en dat er geen minimumstraffen komen. Teeven vroeg zich toen hardop af of dat beleid wel zou leiden tot minder recidive, zoals wordt verondersteld. En hij kondigde toen aan het komend jaar
dat te gaan meten.
Minimale strafeisen In het regeerakkoord van het nieuwe kabinet staat onder het hoofdstuk Veiligheid en justitie dat kwetsbare groepen moeten kunnen rekenen op de overheid. En dan staat er: ‘Door een goede onderlinge samenwerking kunnen ouders, onderwijs, jeugdzorg en politie tijdig risicogedrag signaleren en zo criminele carrières voorkomen. Het kabinet zegt recidive te willen terugdringen door passende straffen en tijdige resocialisatie, zodat ook weer een nieuw perspectief ontstaat. Schade wordt verhaald op de daders. Straffen van meer dan twee jaar in eerste aanleg worden meteen geëffectueerd, ook al wordt hoger beroep aangetekend. Bij een delict met slachtoffers geldt dit al bij straffen van meer dan een jaar. Er komt één loket voor slachtofferhulp. De reikwijdte van het schadefonds geweldsmisdrijven wordt uitgebreid met onder meer dood door schuld bij ernstige verkeersovertredingen. Verdachten kunnen eenvoudiger tot
de (snel)rechtszitting in voorlopige hechtenis worden gehouden. In de strafvorderingrichtlijnen van het openbaar ministerie worden minimale strafeisen voor ernstige gevallen van recidive vastgelegd.
Programma ‘doe ff gezond’ van start
31 Kerstpuzzel Verder diverse artikelen, alles wat met de bajes samenhangt en natuurlijk de columns, twee interviews en advertenties van onze topadvocaten. Doe er je voordeel mee! En laat Bonjo je mening weten.
Drugsrunners en straathandel keihard aanpakken En Ivo Opstelten en Fred Teeven beloven dat de georganiseerde misdaad over de hele linie intensief wordt aangepakt en dat daarbij witwassen strenger wordt gestraft en criminele vermogens beter worden afgeroomd. En dat geldt ook voor het drugstoerisme en de georganiseerde drugsmisdaad. Drugsrunners en illegale straathandel wordt hard aangepakt. Extra aandacht is er ook voor de toenemende bedreigingen en kwetsbaarheden op het terrein van cybersecurity. Die worden bestreden door de krachten te bundelen van alle belanghebbenden en door de opsporingscapaciteit te versterken en het juridische instrumentarium aan te passen aan de gewijzigde omstandigheden.
WIL JE BEZOEK? BEL BONJO 020 6659420 Vrijwilligers komen bij je langs door heel Nederland om je verhaal te horen, voor een luisterend oor, een steuntje in de rug.
BEREIKBAARHEID ADVOCATEN Vindt u het ook zo vervelend als u uw advocaat niet kunt bereiken? Advocaten die geen tijd voor u hebben of die nooit terugbellen? Een secretaresse die zegt dat uw advocaat in bespreking zit, kost u wel beltegoed. Wij vinden dat dat anders moet. Wij begrijpen dat u niet naar de telefoon kunt grijpen als het u uitkomt. Ons kantoorbeleid is daarom dat wij een bespreking onderbreken als er een gedetineerde cliënt belt. Het kan echter voorkomen dat een advocaat niet binnen kantoor is, omdat hij bijvoorbeeld bij een zitting aan-
wezig is. In dat geval probeert onze telefoniste hem toch mobiel te bereiken. In het uiterste geval noteert zij uw naam en bellen wij u terug in de inrichting. En omdat wij niet willen dat u uw karige arbeidsloon verdoet aan contact met uw advocaat, hebben wij een gratis nummer waarop u ons kunt bereiken. We begrijpen ook dat u niet wilt wachten tot u weer een nieuwe telefoonkaart heeft. Daarom kunt u ons gratis bellen op 0800-933 64 64 (0800-WEENING).
Wij streven er niet alleen naar om de beste advocaat te zijn binnen de rechtzaal, wij bieden ook graag service erbuiten
Op deze plaats, verdeeld over de krant, treft u de lidorganisaties van Bonjo aan.
02
BonjoBajesBulletin december 2012
Pater Chris Baakman blikt terug op vorige kerstviering
‘FEESTDAGEN ZIJN DE ZWAARSTE DAGEN VOOR GEDETINEERDEN’ Nieuwegein - ‘Pater, ik trek het liefste een deken over mijn hoofd, doe de gordijnen dicht en kijk het liefst geen televisie.’ De feestdagen zijn de zwaarste dagen van het vastzitten voor vele mannen en vrouwen.
Kerstboom symbool voor boom in het paradijs
Oplossing BonjoBajesPuzzel, op pagina 31.
A T M L
H E R D E R R V S
O V E N G O E N P E S K R I A T T E N T E N T
R O E P E N S B B E U E K S T R O H E N A L I P E E N H E G O E E R M A N A D A N I G L O S I S M
Vanwege deze heidense wortels heeft de Rooms-katholieke Kerk de boom lange tijd geweerd uit het christendom. Luther verklaarde begin zestiende eeuw de kerstboom tot symbool van de geboorte van Jezus. Eerst stond de boom alleen nog in de kerken; eind 19e eeuw haalde men hem, allereerst in protestantse landen, alsnog de huiskamer binnen. De kerstboom herinnert de christen, volgens Luther, aan de boom in het paradijs; de kerstboomballen aan de vruchten waarvan Adam en Eva aten. De piek in de boom staat voor de ster die de Wijzen de weg wees naar de geboorteplaats van Jezus; soms wordt de piek daarom door een ster vervangen. De katholieken gaven eerder aan de kerststal, eventueel met groene versieringen, de ereplaats in huis. Pas sinds 1982 staat er in het Vaticaan ook een
kerstboom. Protestanten weerden echter in het algemeen de beelden van de kerststal, vanwege hun beeldenverbod, vandaar had de kerstboom bij hen meer succes. Overigens bestond er rond de voortdurend groene naaldboom in de warmere, zuidelijke katholieke landen ook geen voorgeschiedenis of heidense folklore zoals in de Germaanse noordelijke landen. De kerstboom wordt thans ook wel theologisch geïnterpreteerd als voorafbeelding van het hout van het kruis van Christus’ lijden en offerdood. Daarnaast wordt met het groene hout, volgens de christelijke opvatting, verwezen naar de kribbe en het eeuwig leven dat door Jezus werd bewerkstelligd en verdiend.
I M M R A A L B H A A
Rome - De kerstboom (een spar, en geen dennenboom) gaat terug op een vruchtbaarheidssymbool. Over de ouderdom van het gebruik als kerstboom lopen de bronnen zeer uiteen. Waarschijnlijk hadden reeds de Germanen voor de kerstening rond de tijd van winterzonnewende (het joelfeest of Yule) een altijd groene boom in huis of op het erf.
T E G E N
van de stichting Exodus uit omliggende kerken deden volop mee. Na de dienst was er nog samenspraak en hebben we nog wat gedronken en gegeten met de gedetineerden. En dan komen de reacties: Pater wat bijzonder dat wij hier mochten zijn en wat hebt u ons met uw overweging geraakt. De dagen en de dienst waar ik zo tegenop zag, hebben mij hoop en kracht gegeven en inzicht in welke bedoeling God met ons mensen heeft. En die bedoeling is liefde en respect voor elkaar hebben en vooruitkijken. Kerst is voor veel pastores en dominees veel en hard werken, maar levert elk jaar weer nieuwe hoop op, hoop op een betere wereld met vrede en toekomst. Ging het daar uiteindelijk niet om?
D O D E
verzorgd in de penitentiaire inrichting in Nieuwegein. Zoals gebruikelijk in de sportzaal, want de kapel is te klein. De voorbereidingen beginnen al in september, omdat wij te maken hebben met veel veiligheidvoorschriften, de planning van dagprogramma’s en de zangkoren die moeten worden geboekt. De sportzaal was mooi versierd. Grote bewondering was er voor de kerststal. Dit keer waren er drie gospelzangeressen uit Den Haag en een geluidtechnicus uitgenodigd. Zij gebruiken de naam More Gospel. Het Kerst verhaal werd gelezen en er werd gebeden. De dames zongen vanuit hun hart samen met de mannen kerstliederen, waarbij de mannen soms boven op de stoelen stonden te dansen. Ook de vrijwilligers
I L A K A L K F E O N V R O O S S L O T K I M O S A T E N Z E L V E L L O E U I N R N A N G E L
Nieuwe start Hoe ga je er mee om? Meestal zeg ik: ik snap je gevoel, maar de situatie is nu eenmaal niet anders. Kerst gaat door of je wilt of niet. Ook het thema van de geboorte van een kind, een nieuwe start en dat God van de mens houdt zonder te kijken naar wat wij in Zijn schepping aanrichten, roept veel gevoelens op. Een spiegel wordt voorgehouden, die niet altijd leuk is. Vorig jaar hebben mijn collega en ik weer twee kerstvieringen
Katholieken hebben liever een kerststal
A R R E N S L E E
Al vele jaren vier ik als rooms katholiek geestelijk verzorger samen met gedetineerden de kerst achter tralies. De spanningen bij de gedetineerden lopen meestal rond eind november op. De feestdagen komen eraan en veel mannen en vrouwen in detentie zouden deze maand het liefst overslaan. Sinterklaas, Kerst en Oud en Nieuw, het zijn feesten van gezelligheid en samen zijn met dierbaren. Dit geldt ook trouwens voor de gedetineerden moslims, die hetzelfde gevoel kennen rond de Islamitische feestdagen en de gedetineerden hindoes tijdens hun feestdagen. Samen zijn in afzondering van je dierbaren maakt deze periodes zwaar.
on (af
HENDRICKX VLIELANDER VAN DER GRAAF ADVOCATEN *
*
Is de advocaat die ik op het politiebureau heb gekregen wel de juiste advocaat?
Muntkade 1, 3531 AK Utrecht www.xvgadvocaten.nl
030 - 2900 899
Indien u hierover twijfelt belt u dan met Hendrickx Vlielander van der Graaf advocaten. Strafrechtspecialisten met lef!
Adviesbureau Criminologie, Eemnes AHAG Administratieve Hulp Achterblijvers Gedetineerden, Eindhoven Bakboord, Den Haag
BonjoBajesBulletin december 2012
03
DE POLITIE IS NIET MIJN BESTE VRIEND Door Serge Weening, strafrechtadvocaat Door mijn werk als strafrechtadvocaat heb ik geregeld met verbalisanten te maken gehad die gebeurtenissen (tijdens aanhouding) anders opschrijven in hun proces-verbaal dan dat mijn cliënten ze ervaren hebben. De frustratie is dan ook steeds weer groot als de rechter het relaas van mijn cliënt terzijde schuift met de standaard opmerking dat hij geen reden heeft om te twijfelen aan het ambtsedig opgemaakte proces-verbaal. Die verbalisant heeft er toch geen belang bij om dingen anders op te schrijven dan dat ze gebeurd zijn? Het kan te maken hebben met mijn beroepsgedeformeerde partijdigheid, maar in veel gevallen was ik genegen toch even net iets meer waarde toe te kennen aan de verklaringen van mijn cliënt.
Ik sta dus sceptisch tegenover de politie. Dat neemt niet weg dat in directe beroepsmatige contacten met agenten er meestal sprake is van een (wederzijdse) respectvolle bejegening. Zij hebben hun bevoegdheden, ik de mijne. Samen doen we wat het rechtssysteem van ons vraagt. Daar hoort bij dat ik bekijk of de politie haar bevoegdheden op de juiste wijze toepast. Dat zij geen misbruik maakt van de haar toebedeelde machtsmiddelen.
Machtsmisbruik Voor de meesten van ons blijft het altijd een ver van mijn bedshow, maar onlangs was ik hoogstpersoonlijk getuige van een staaltje machtsmisbruik. En niet als getuige, maar als object. Ik reed bellend met de telefoon in mijn hand over de A13, toen er opeens voor mij in een onopvallende politieauto een transparant oplichtte met de tekst ‘STOP POLITIE’. Ik wist meteen hoe laat het was, volgde schuldbewust de politieauto en wist dat de kans groot was dat ik een ¿NVHERHWHLQRQWYDQJVWJLQJQHPHQ De agenten stapten uit, kwamen met een nors gezicht mijn richting uit en reageerden op mijn vriendelijke begroeting met een bot ‘rijbewijs!’
Ik bleef vriendelijk en gaf mijn rijbewijs. Ik bevestigde (nog steeds vriendelijk) dat ik mijn telefoon in de hand had en dat ik de acceptgiro ook gewoon ging betalen. Daar hadden de heren andere gedachten over. Ik moest contant betalen. Het was niet mogelijk om een acceptgiro te sturen naar mijn Belgische adres. Nu weet ik uit ervaring dat dat wel mogelijk is. En dat deelde ik de heren ook mede. Nog steeds met respect. In de wet staat dat de verbalisant die iemand zonder vaste woonplaats in Nederland een administratieve sanctie oplegt, kan vorderen dat deze terstond wordt voldaan. Dat kan, dat moet niet. Maar deze jochies wisten het beter. Zij vorderden overigens niks en ik gaf duidelijk aan dat ik niet van plan was iets contant te voldoen. Dan zat er volgens hun niks anders op - en dat werd mij luid en duidelijk medegedeeld -dan dat ze mijn auto zouden wegslepen totdat ik betaald had. Ze maakten zelfs al aanstalten om de deuren van mijn auto open te maken. Intussen waren mijn vriendelijkheid en respect (dat op geen enkel moment wederzijds is geweest) omgeslagen in frustratie. Ik heb daarop gezegd dat ik
de acceptgiro wel tegemoet zou zien en deed de ramen van mijn auto dicht. De heren voelden zich kennelijk in hun hemd gezet en liepen daarop naar hun auto. Ze riepen me nog toe dat als ik mijn rijbewijs terug wilde hebben dat ik dat dan kon ophalen op het bureau. Daarop stapten zij in hun auto en reden weg. Zonder mededeling dat ik hen moest volgen of iets in die richting. Ik bleef verbaasd achter. Ik besloot ook maar weg te rijden en vervolgde mijn weg. Korte tijd later reden de heren weer achter mij. Na me een tijdje gevolgd te hebben gaven zij weer het teken ‘Stop Politie’ en om het nog wat sensationeler te maken gebruikten ze zelfs zwaailicht en sirene. Ik hield me aan de snelheid, ben niet van de politie weggereden en bij de eerst mogelijke afrit heb ik vervolgens de autoweg verlaten. =HÀLWVWHQPHYRRUELMHQPHWVOLSpende banden en veel machtsvertoon parkeerden ze hun auto voor de mijne. Volgens mij had ik tot dat moment niks verkeerd gedaan, behalve mijn telefoon vasthouden tijdens het bellen.
Getrokken pistolen De heren sprongen opgefokt uit hun auto, stormden op mij af, begonnen aan weerszijden op mijn ramen te bonken en schreeuwden dat ik moest uitstappen. Ik heb daarop mijn raam een stukje geopend en aangegeven dat ik bereid was om uit te stappen, maar wel pas als zij er (rustige) collega’s bij zouden halen. Op dat moment kwamen er meerdere collega’s aanrijden en wilde ik uit de auto stappen. Ongeveer gelijktijdig
trokken beide agenten hun pistolen en richtten deze op mij. Zij schreeuwden iets als ‘uitbraakprocedure’ en ‘ruiten inslaan’. Ik ben hier erg van geschrokken en ben met mijn handen omhoog uit de auto gestapt. Daarop werd mij toegeschreeuwd dat ik op mijn knieën moest gaan zitten. Vervolgens moest ik op straat op mijn buik gaan liggen. Toen ik op mijn knieën zat en vroeg of dit een grap was, riep een agent ‘een verkeerde beweging en ik schiet je in je rug’. Ik ben toen op mijn buik gaan liggen. Ik voelde mij machteloos. Terwijl ik op de grond lag, kreeg ik een voet in mijn rug en werd ik geboeid. Aan mijn te strak aangetrokken handboeien werd ik omhoog getrokken, wat hevige pijn deed. Vervolgens moest ik mee naar het bureau. Onderweg naar de auto werd ik door beide agenten begeleid. De een dirigeerde me naar rechts, terwijl de ander me aan mijn armen naar links trok. Ze lieten geen kans onbenut om me pijn te doen. Tot het laatste moment probeerden ze misbruik te maken van hun machtspositie. Ik heb 4,5 uur in een cel gezeten. Dat is natuurlijk relatief kort. Maar het gevoel dat je niet weet wanneer je mag gaan en wat er met je gaat gebeuren, zijn dingen die moeilijk te bevatten zijn voor iemand die dat nooit heeft meegemaakt. Het heeft mij in ieder geval weer even bewust gemaakt waarvoor, en misschien ook wel waartegen, ik elke dag strijd. Ik heb eigenlijk geen moment begrepen waarvoor ik vast zat en dat is iets waarvan de meeste mensen zich niet kunnen voorstellen dat het je in Nederland kan overkomen. Toen ik werd vrijgelaten, vroeg ik hoe
Mr. Serge Weening.
het nu verder ging. Mij werd medegedeeld dat ik er niks meer van zou horen. ‘De zaak’ werd dus dezelfde middag nog geseponeerd. Volgens een van mijn verhoorders had dit nooit mogen gebeuren.
Die pet past hun niet allemaal Ik stond weer op straat, was een vrij man. Maar de agenten die mij met getrokken pistolen uit mijn auto haalden, bevinden zich ook weer op straat. Ik kan niet zeggen dat mij dat een veilig gevoel geeft. Ook heb ik nu nog minder reden om te twijfelen aan de verklaringen van mijn cliënten. Er zijn agenten die misbruik maken van hun macht. En als zij het verhaal anders opschrijven dan dat het gebeurd is, worden ze steeds weer geloofd door de rechter. Op die manier dragen ze zelf bij aan het afbrokkelen van hun gezag en het respect dat een goede agent verdient in onze samenleving. Als de politie respect wil, moeten ]HGDWYHUGLHQHQHQGDQ]LMQ¿JXUHQ als deze een smet op wat de politie nastreeft. Je kunt als politiek geweld tegen verbalisanten dus wel hard straffen, maar Nederland verandert in een politiestaat als agenten anderzijds misbruik maken van hun machtspositie. Ik ga nu niet verkondigen dat er geen goede politieagenten zijn en ik ga ook zeker niet propageren dat je bellend in je auto moet rondrijden, maar wat ik wel durf te stellen is: die pet past hun niet allemaal
Vrijheid van advocaatkeuze is een belangrijk recht. U bent niet verplicht zich bij te laten staan door de advocaat die u op het politiebureau bezocht heeft. Deze ‘piketadvocaat’ hoeft helaas geen deskundige te zijn op het gebied van strafrecht. Sommige advocaten doen maar een paar strafzaken per jaar. Natuurlijk volstrekt onvoldoende om deskundig te worden en te blijven op strafrechtelijk gebied. Zo kan het gebeuren dat de advocaat die u bijstaat in uw strafzaak zich voornamelijk bezighoudt met familierecht. Wij vinden dit een onwenselijke situatie. Regelmatig nemen wij zaken over van andere advocaten. Vaak zijn wij daarbij geconfronteerd met dossiers waarin men steken had laten vallen. Ons kantoor behandelt uitsluitend strafzaken. Uw dossier wordt bij ons niet door één advocaat, maar door een team van specialisten zorgvuldig onder de loep genomen. Wij verdiepen ons voortdurend in de laatste ontwikkelingen op strafrecht gebied. Wij beseffen dat onze gedetineerde cliënten regelmatig bezocht willen worden om de voortgang van hun zaak te bespreken. Wij voldoen aan die behoefte! 2QVNDQWRRULVEHWURNNHQELMJURWHVWUDI]DNHQPDDURIXQXYHUGDFKWZRUGWYDQÀHWVHQGLHIVWDORIYDQ moord; wij zien in elke zaak het belang van een goede verdediging. Wij treden op in het hele land en doen dat ook op basis van toevoeging (pro deo). Goede rechtsbijstand hoeft dus niet duur te zijn! Neem vrijblijvend contact met ons op:
Zit u helemaal vast, of komt u er even niet meer uit?
Weening strafrechtadvocaten, telefoon 043 - 3 500 262. Wilhelminasingel 97, Maastricht, Postbus 3084, 6202 NB Maastricht
w w w. s t r a f re c h t a d v o c a t e n . n l
04
Belangenvereniging Druggebruikers MDHG Amsterdam Bezoekersgroep PI de Dordtse Poorten, Dordrecht Bezoekersgroep Oosterhoek/Grave Nijmegen
BonjoBajesBulletin december 2012
Justinus de Martelaar houdt het op een grot, Franciscus van Assisi op Samenwerking tussen een stal Ymere en Bonjo een feit! STOND DE KRIBBE NU IN EEN STAL Jaap Brandligt, directeur van Bonjo en Sonja Vink, team onrechtmatige bewoning Ymere (TOBY), hebben onlangs de samenwerkingsovereenkomst huisbewaring tussen Ymere en Bonjo getekend. Door deze overeenkomst is het mogelijk geworden een aanvraag voor huisbewaring sneller af te handelen. Dit scheelt in de meeste gevallen weer een
maandje onnodige huurachterstand. Er is hiermee ook erkenning gekomen voor de moeilijke positie van gedetineerde huurders. Bonjo doet haar best een dergelijke samenwerking met alle andere woningbouwverenigingen tot stand te brengen. Normaal gesproken duurt de behandeling van een aanvraag voor huisbewaring 6 tot 8 weken. Dit is teruggebracht naar maximaal 2 weken, dankzij Bonjo en Ymere.
Jaap Brandligt en Sonja Vink
TELIO. ZO KOMEN WE NIET ECHT VEEL VERDER Den Haag - De SP-fractie heeft staatssecretaris Teeven van justitie gevraagd naar het waarom van het nieuwe telefoonsysteem en de uitwerking ervan.
De vraag luidde: Waarom wordt er in de penitentiaire inrichtingen een nieuw telefoonsysteem opgezet, wat houdt dit in? Waarom is er een nieuwe provider gekozen? Waarom zijn de kosten voor de gedetineerden om contact te houden met advocaat en de rest van de buitenwereld, zoals partner en kinderen, zo gestegen? En het antwoord luidt: Voor een nieuw telefoonsysteem en een nieuwe provider is gekozen, omdat de bestaande contracten voor kaarttelefonie niet meer voldeden aan de eisen van de OPTA. Conform de uitgangspunten die de OPTA bij aanbestedingen hanteert, heeft de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) besloten kaarttelefonie voor gedetineerden als één geheel in de markt te zetten via een Europese aanbesteding. Naast de eisen van de OPTA hebben bij de keuze voor het nieuwe telefo-
niesysteem ook veiligheidsredenen meegespeeld. Zo kan met het nieuwe telefoniesysteem bijvoorbeeld beter gecontroleerd worden op het gebruik van zogenaamde belsluipwegen. Met de invoering van het nieuwe telefoniesysteem is tevens gekozen voor een nieuwe tariefstructuur. Sommige tarieven zijn gestegen en andere gedaald. Zo is onder meer een lager tarief gerealiseerd voor het bellen naar mobiele nummers en zijn maximum tarieven overeengekomen voor het bellen naar het buitenland. Daarnaast biedt de nieuwe tariefstructuur meer inzicht in de kosten die DJI moet maken om de telefonie-infrastructuur in de inrichtingen in stand te houden. In algemene zin kan dus niet gesproken worden over een stijging van de belkosten. De uiteindelijke kosten voor het bellen variëren per gedetineerde en hangen af van de telefoonnummers die worden gebeld, vast, mobiel, binnen- of buitenland. Dit is het standaard antwoord van DJI. Hier komen we niet echt veel verder mee.
OF GROT? Een directe verbeelding van het kerstverhaal vormen de kerststallen die met name in katholieke landen worden vervaardigd. Deze zijn van uiteenlopende materialen en grootte. Ook kerststallen met levende personen en dieren komen voor. De aanwezigheid van de os en de ezel in de stal heeft geen Bijbelse oorsprong. Ze werden erbij geplaatst omwille van de zin uit het Oude Testament waar de profeet Jesaja zegt: De os en de ezel kennen beter hun Meester dan Israël. Die van de herders met hun schapen is wel op het evangelie gebaseerd, evenals die van de drie Wijzen uit het oosten (zie ook Driekoningen & Mat. 2:1-18) . Het decor van het kerstverhaal is dikwijls aangepast aan de plaatselijke omstandigheden. In Nederland en België betekent dat een winterse, barre omgeving. Overigens kan het in het Heilige Land ook sneeuwen en vriezen, hoewel het eerder zeldzaam is.
Stal of grot? De kerststal is een idee van Franciscus van Assisi, die in 1223 op het idee kwam een levende kerststal in het Italiaanse dorp Greccio op te zetten. Het idee komt voort uit de vertalingen van het Evangelie volgens Lucas, waarin
Tekening geboorte van Jezus in een grot (circa 1200). Kunstenaar onbekend.
staat dat Jezus in een kribbe gelegd werd, omdat er geen plaats was in de herberg. De plaats van een kribbe is de stal, wat een logische keuze lijkt als de herberg zelf vol is. Vooral in katholieke gezinnen is het gebruikelijk een kerststal neer te zetten. Een andere traditie laat de geboorte plaatsvinden in een grot. Dit gegeven gaat terug op Justinus de Martelaar (± 150 na Christus) die schreef: ‘Omdat er voor Jozef niets te vinden was om de nacht door te brengen, ging hij maar zolang een grot binnen dichtbij Bethlehem.’ Justinus baseert zich op Jesaja (33,16): ‘Hij zal wonen in een hoge
spelonk van een sterke rots.’ Deze zin betrekt Justinus op Jezus. Wie een grot maakt van rotspapier, volgt Justinus. Hoewel de tradities duidelijk verschillen, zijn hun afkomst niet noodzakelijk in tegenspraak. In het Nabije Oosten werden in die tijd en later grotten inderdaad als stal gebruikt voor het uitrusten van een lange dag schapen hoeden. Er bestonden zelfs hele woonhuizen en zelfs dorpen die in rotsen waren uitgehakt. Voor de tijd van Franciscus waren de afbeeldingen van het kersttafereel vaak tweedimensionaal en was het gebruikelijker de omgeving als grot af te beelden.
NOODKREET OPVANG EX-GEDETINEERDEN IN ARNHEM ARNHEM - De opvang die moet voorkomen dat gedetineerden na hun vrijlating direct dakloos op straat belanden is in gevaar. De drie vestigingen van het Prison *DWH2I¿FHZDDURQGHUGLHLQ$UQKHP vrezen komend jaar en daarna onvoldoende geld te ontvangen van de overheid om de zorg draaiend te kunnen houden. De kosten voor dit jaar worden groten-
deels gedragen door het Leger des Heils, maar die situatie is onhoudbaar. Het Leger des Heils is momenteel met het ministerie van Veiligheid en Justitie in overleg over een incidentele dan wel structurele subsidiëring van de PGO’s. Ook wordt, indien nodig, bij de gemeenten aangeklopt voor een bijdrage in het kader van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning. De vraag om opvang van dakloze ex-gedetineerden blijft fors toenemen. De PGO Arnhem verwacht
voor dit jaar circa 200 aanmeldingen van ex-gevangenen van de penitentiaire inrichtingen in Arnhem-Noord en -Zuid. Vorig jaar waren dat er 105. © Gelderlander 2012, op dit artikel rust copyright.
Van Oosten A D V O C A T E N
Overtoom 296, 1054 JC Amsterdam, tel 020 6060680
www.vanoostenadvocaten.nl
Specialisten in strafzaken!
Wij treden op in zowel betalende als door de overheid gefinancierde (toegevoegde) zaken.
Bel GRATIS 0800 - STRAFZAAK (787239225) voor directe bijstand in strafzaken. s Ben je aangehouden en zit je onterecht vast? s Wil je een strafrechtexpert die alleen jouw belangen behartigt? s Wil je gebruik maken van de kennis en ervaring van gespecialiseerde strafrechtadvocaten? s Wil je een deskundig advies over strategie in jouw strafzaak of een second opinion over de strategie die je huidige advocaat voert? Als je 1 of meerdere vragen met ja kunt beantwoorden, neem dan vandaag nog contact op. Zeker in strafzaken ‘kan iedere minuut tellen’! Bel GRATIS 0800 - STRAFZAAK (787239225).
BonjoBajesBulletin december 2012
Bezoekersgroep Torentijd Vlissingen Bezoekgroep De Geniepoort Rijnsaterwoude Bezoekgroep Gedetineerden PI Utrecht
05
De ene inrichting is de andere niet
Column
BONJO BLIJFT VERBAASD OVER ONTOEGANKELIJKHEID
DE GSM
Amsterdam - Op geregelde tijden bereiken ons verzoeken van gedetineerden die met Bonjo willen praten. Soms om een artikel in het BonjoBajesBulletin te krijgen, soms gewoon omdat ze het op prijs stellen hun probleem met Bonjo door te nemen.
Sinds jaren is bekend dat de politie gebruik maakt van GSM gegevens om aan te tonen dat een bepaald persoon op enig moment op een bepaalde plaats zou zijn geweest. In verschillende dossiers wordt technische informatie gepresenteerd als stellig bewijs voor de aanwezigheid van een persoon op plaats delict van een overval of levensdelict.
In alle gevallen zoeken wij van Bonjo dan contact met de leiding van een penitentiaire inrichting (P.I.). Nu al weer geruime tijd geleden was er zo’n verzoek vanuit de P.I. in Vught. We kwamen niet binnen. De directie – we nemen aan dat die zo’n beslissing neemt – stond het gesprek niet toe. Ook niet op het moment dat we zeggen dat we het probleem, dat ons wordt gepresenteerd , aan de directie willen voorleggen. In Vught heeft zich dat ten goede gekeerd. We hebben daar uiteindelijk - het heeft wel even geduurd - met twee medewerkers een gesprek gehad aan wie we onze frustratie voorlegden. Het gesprek gaat nu de bureaucratie in, maar we hebben daar vertrouwen in. Recent kregen we een verzoek een gedetineerde en lid van de Gedetineerden Commissie (Gedeco) uit Roermond, die met ons wilde praten naar aanleiding van een artikel in het BonjoBajesBulletin. Daarin gingen we in op een klacht over het functioneren van
ALS OPSPORINGSMIDDEL
Uit zendmast-gegevens , waar iedere gsm continue kontakt mee maakt , zou dan moeten blijken dat de eigenaar van het toestel op de cruciale plek aanwezig was ten tijde van het strafbare feit. Veel rechters hanteren deze technische gissingen van de politie als (steun-) bewijs of zelfs als doorslaggevend voor een veroordeling. Dat er echter met de technische informatie die je van zendmast gegevens kunt verkrijgen grote fouten gemaakt kunnen worden blijkt ook steeds duidelijker te worden.
de Gedeco aldaar. Ook daar zijn we in gesprek gegaan met de directie. En alweer stuitten we op een afwijzing. Zoals een directeur zei zeker te weten: ‘Er is geen enkel verband tussen wat er gebeurt en het artikel’ en ‘het is iets tussen hem en mij’. Dat vond de gedetineerde duidelijk niet. We blijven
verbaasd over de ontoegankelijkheid in dit soort zaken. Wat is dat toch? Angst bij directies dat we dingen naar buiten brengen, die zij liever onder de dekmantel houden? Of iets anders? Jaap Brandligt
TEVREDENHEID OVER HET BONJOCONTACTBUREAU Amsterdam – Verschillende keren heb ik geprobeerd contact te leggen met gedetineerden via het BonjoContactBureau. Tot op heden heb ik slechts twee brieven als antwoord gekregen. Ik hoop meer te zullen ontvangen. Ik denk dat het BonjoContactBureau belangrijk is. Veel mensen vinden het vreemd te schrijven met gedetineerden, maar ik neem aan dat iedereen contact met medemensen nodig heeft. De advertenties van de gedetineerden worden genummerd en ik adviseer iedereen, die reageert, niet te vergeten dit num-
mer te vermelden. Ik kan misschien weinig zeggen na twee brieven, maar ik ben tevreden over het contactbureau, zoals het nu loopt. Voor de volledigheid vermeld ik dat ik ook op andere manieren in contact ben gekomen met gedetineerden.
Zelfs deskundigen van de NFI waarschuwen inmiddels voor de risico’s van verkeerde interpretaties. Zo is het uiterste bereik van een zendmast circa 35 kilometer en is er vooral in steden en plaatsen met veel bebouwing veel overlap tussen de verschillende zendmasten. Dit soort overlap resulteert erin dat een GSM , om wat voor reden dan ook, een andere mast aanstraalt dan technisch gezien “logisch” zou zijn. Zo kan het lijken dat een toestel en daarmee een bepaalt persoon zich verplaatst of vlucht terwijl daar in werkelijkheid geen sprake van is. Tijdens een recent verhoor in een van mij zaken waarschuwde een deskundige van het NFI voor de veel te snelle en gemakkelijke conclusies die de politie trekt uit de verkregen zendmast gegevens. De betreffende NFI-deskundige liet zelfs weten dat hij tijdens demonstraties de politie er regelmatig van probeert te overtuigen dat er veel te vergaande conclusies worden getrokken omtrent locaties en bewegingen. Meer en meer groeit het besef bij telecom deskundigen dat speurders veel voorzichtiger moeten omgaan met zendmast gegevens en dat veelvuldig onjuiste conclusies worden getrokken. Nu zelfs het NFI waarschuwt voor onjuiste conclusies gebaseerd op zendmast gegevens valt te hopen dat ook de rechtelijke macht snel doordrongen raakt van de risico’s die kleven aan het hanteren van zendmast gegevens als bewijs. Arthur van der Biezen, strafrechtadvocaat www.vanderbiezenadvocaten.nl
Sammy Haidar
25 JAAR DESKUNDIGE JURIDISCHE BIJSTAND ervaren - geslepen - gedreven ‘ook pro-deo’ Havensingel 3, 5211 TX Den Bosch. Telefoon 073 610 20 05, gsm 06 53 37 07 93, fax 073 850 81 06. mail
[email protected]
Bezoekgroep Vreemdelingengevangenis Schiphol-Oost, Amsterdam Bijzonder Jeugdwerk Brabant Helmond Bond Belangenbehartiging Gedetineerden (BBG) Den Bosch
06
BonjoBajesBulletin december 2012
In Oostenrijk en Duitsland komt niet de Kerstman, maar het Christkind
Column
DE KERSTMAN EN ZIJN GESCHENKEN
RECHT IS RECHT Het zal de meesten van u niet zijn ontgaan dat onze samenleving de laatste jaren ingrijpend is veranderd. Meer mensen, minder ruimte. Meer informatie, minder middelen. Meer communicatie, minder begrip. Meer meningen, minder respect. In deze dynamische tijd heeft onze regering het beste met ons voor. Zeggen ze. Het zal beter gaan, zeggen ze, maar eerst moet het allemaal een stuk zuiniger en veiliger! Dit klinkt op zichzelf nog niet eens onredelijk, maar als we kritisch kijken naar de rechtspositie van verdachten en de vooruitzichten voor de komende tijd, dan is het maar zeer de vraag of onze overheid het beste met u voor heeft. Wat te denken van het voorarrest? Voorlopige hechtenis wordt in Nederland zoveel toegepast dat vele mensen buiten de muren denken dat het normaal is dat een verdachte tot de zitting moet vastzitten. Nee mensen, dat is niet normaal. Voorarrest hoort de uitzondering te zijn op de regel dat verdachten in vrijheid hun berechting mogen afwachten. Blijkens het regeerakkoord kan justitie straks zelfs langere gevangenisstraffen al executeren, terwijl het hoger beroep nog loopt. Het moet echt niet gekker worden. De rol van slachtoffers c.q. nabestaanden in het strafproces ontwikkelt zich in een zorgelijke richting. Zo zien wij in de praktijk dat het spreekrecht soms (onbedoeld) misbruikt wordt doordat slachtoffers beginnen over de schuldvraag of strafmaat. Dit mag niet, maar gebeurt wel. Mede daarom vinden wij dat het slachtoffer pas een rol mag krijgen in het strafproces nadat de schuldvraag is beantwoord. Zorgelijk is dat de rechter de laatste tijd minder vaak bereid is serieuze consequenties te verbinden aan serieuze vormverzuimen, zoals onrechtmatige aanhoudingen of doorzoekingen zonder machtiging. Er zijn ook wat lichtpuntjes. Zo is sinds kort bijvoorbeeld eenvoudiger om forensisch onderzoek te controleren door middel van contraexpertise, heeft een aangehouden verdachte recht op contact met zijn advocaat voorafgaand aan het eerste verhoor en krijgt de verdediging per 1 januari 2013 sneller recht op kennisname van relevante stukken uit uw strafzaak.
New York - Het geven van geschenken rond Kerstmis gaat terug in oude tijden, maar in Nederland was lange tijd vooral het sinterklaasfeest het geschenkenfeest. De Kerstman leek eind twintigste eeuw Sinterklaas te gaan verdrijven. Zover is het niet gekomen, maar velen geven elkaar (ook) met Kerstmis geschenken. Deze gewoonte heeft geleid tot kritiek, dat het feest al te commercieel zou zijn geworden. In veel bedrijven is het kerstpakket een traditioneel bedankje voor het werk verricht in het afgelopen jaar. De Kerstman is een afstammeling van Sinterklaas en wordt ook in verband gebracht met kabouters (Nisse of Tomte), zoals Sinterklaas op Sint Nicolaas, bisschop van Myra, teruggaat. Het sinterklaasgebruik is meegenomen door emigranten naar Amerika. In Amerika werd Sinterklaas Santa Claus die met Kerstmis opereert. De Kerstman heeft ongeveer dezelfde gebruiken als Sinterklaas, zoals cadeautjes
geven, een lange baard en een rood pak, maar hij is inmiddels ontdaan van alle religieuze symboliek.
Kerstman draagt in veel landen nog blauwe, gouden of groene (of nog een andere kleur) kleding.
De Kerstman ontstond in de ons bekende vorm in de Verenigde Staten, eind negentiende eeuw en raakte door de reclame van Coca-Cola wereldwijd verspreid. Zo kan het zijn dat in beeltenissen de Kerstman nog een groen pak droeg, terwijl de Amerikaanse Santa Claus tegenwoordig uitsluitend rode met witte kleding draagt (zoals het logo van Coca Cola). Santa Claus heeft nog wel een (vliegende) arrenslee getrokken door rendieren en wordt geholpen door elfjes op de Noordpool.
In Oostenrijk en Duitsland komt niet de Kerstman, maar het Christkind (Christuskind). Deze brengt op 24 december cadeautjes. Het Christkind is door Maarten Luther uitgevonden, omdat hij niet aan de heilige verering mee wilde doen waar het Sinterklaasfeest naar verwijst. Opvallend is dat tegenwoordig juist alleen in het katholieke gedeelte Christkind wordt gevierd. Terwijl de oorspronkelijke gedachte was dat het Christuskind geschenken geeft zoals Hij dat ook met zijn leven heeft gedaan, heeft de laatste 50 jaar de ¿JXXUYDQKHW&KULVWNLQGHHQJHGDDQteverwisseling meegemaakt. In plaats van het onzichtbare Christuskind is het JHZRUGHQWRWHHQHQJHODFKWLJH¿JXXU De laatste jaren heeft Christkind te lijden onder de aanhoudende amerikanisering van de Kerstman. Zodoende is er een vereniging pro Christkind ontstaan die de Kerstman wil bestrijden.
In vele landen heeft de commerciële kerstman (Santa Claus) de oorspronkelijke Kerstman echter niet verdrongen, denk aan de Joulupukki in Scandinavië of Father Christmas in Engeland. Hier zijn voorchristelijke elementen nog duidelijk in het kerstgebruik aanwezig. Het is ook zeker niet zo, dat de Kerstman over de hele wereld verspreid rood met witte kleding draagt. De
Hoewel u als verdachte wordt vermoed onschuldig te zijn, verwacht de overheid van u dat u weet wat u te doen staat. De werkelijkheid is natuurlijk anders. Zelfs gespecialiseerde strafrechtadvocaten moeten hard werken om u goed te kunnen helpen. Juist in deze dynamische tijd waarin de waan van de dag soms lijkt te regeren, is het van groot belang dat uw advocaat blijft strijden voor uw belangen en voor uw rechten. Met hoofd en hart en zo nodig tegen de stroom in.
RECHT IS RECHT Mr. Ruud van Boom, strafrechtadvocaat www.vanboomadvocaten.nl
mr. B. Klunder - 06 42 35 34 38
mr. R.B. Schmidt - 06 24 90 81 02
mr. J.G.D. Rutten - 06 41 28 70 93
‘Schmidt & Rutten advocaten’ is specialist in nationale- en internationale strafzaken bij alle instanties. Het kantoor is opgericht vanuit een jarenlang bestaand samenwerkingsverband tussen mr. R.B. Schmidt en mr. J.G.D. Rutten, beiden afkomstig van Spong advocaten. ‘Schmidt & Rutten advocaten’ is: • Kwaliteit: de oprichters zijn opgeleid door Spong advocaten en hebben 10 jaar ervaring in het strafrecht • Bekend: van bijvoorbeeld de Melchers ontvoeringszaak en diverse spraakmakende (moord- en drugs) zaken • Toegankelijk: ook PRO DEO zaken en 24 uur per dag bereikbaar • Inzetbaar: alle strafzaken, TBS zaken, overlevering en uitlevering, cassatie (Hoge Raad) • Flexibel: ook te bellen voor een geheel vrijblijvende second opinion Met betrekking tot de wijze waarop een strafzaak wordt behandeld en hetgeen wij mogelijk voor u kunnen betekenen kunt u te allen tijde met ons contact opnemen. Amstel 84, 1017 AC Amsterdam. T +31 (0)20 530 43 10 F +31 (0)20 530 43 19 E-mail
[email protected] Website: www.sr-advocaten.nl
BonjoBajesBulletin december 2012
Buiten voor Binnen Den Haag Christian Prison Ministries Amstelveen Cliëntenbelangenbureau GGzE Eindhoven
Vrijwilligster vindt het van groot belang om gevangenen te bezoeken
LIEFDESBRIEF
een verhaal uit de bundel ‘Gevangenen, laat ze niet zitten’
‘Gevangenen worden in dit land menselijker behandeld dan waar ik vandaan kom,’ zegt de 51-jarige Maria Lopez uit Lima. De charmante Peruaanse bezoekt sinds 1992 gevangenen namens Stichting Vrij in heel Nederland. ‘Daar delen zwangere vrouwen samen met grote criminelen één cel, terwijl mensen hier een privécel hebben.’ Deze ‘luxueuze’ omstandigheden brengen de Peruaanse er niet toe de gevangenen hier maar te laten zitten. De vrijwilligster wordt vooral benaderd om Spaanstalige gedetineerden te bezoeken die in ons land hun straf moeten uitzitten.
Grote maatschappelijke betrokkenheid De Peruaanse kwam in 1985 op vakantie naar Nederland, maar bleef hier plakken nadat ze verliefd werd. Ondertussen is ze moeder van twee dochters, van wie er één reeds volwassen is. Naast haar werk in de horeca en post sorteren, maakte Maria tijd vrij voor vrijwilligerswerk. ‘Ik ben niet religieus, maar heb een humanistische instelling en vindt het belangrijk iets sociaals voor mijn medemens te doen.’ Ze schreef zich in bij de Amsterdamse Vriendendienst. Maria bezocht eenzame mensen die om een praatje verlegen zaten en deed boodschappen voor mensen met straatvrees. Ook verrichtte ze vrijwilligerswerk in een bejaardentehuis. Haar maatschappelijke betrokkenheid bleef niet onopgemerkt. ‘Mensen gingen me vertrouwen en vonden als vanzelf hun weg naar mij.’ Zo raakte Maria in 1992 betrokken
Problemen met politie en justitie? Laat u adviseren door een gespecialiseerd strafrechtadvocaat Ons gerenommeerde kantoor heeft een landelijke strafrechtpraktijk. Wij zijn op tel. 070 3004720 te bereiken. Ons kantoor werkt op betaling en in voorkomend geval, tevens op basis van een toevoeging (pro deo). Van Dam: 0624676183 Jansen: 0610808610 http://www.ikwilgeenstraf.nl
NAAR DE HOGE RAAD IN UW STRAFZAAK? Ga voor kwaliteit in cassatie! Mr. Daamen heeft veel ervaring in procederen bij de Hoge Raad. In dienst bij Moszkowicz Advocaten (2007-2012) heeft hij in ongeveer 40 strafzaken een cassatieschriftuur opgesteld. Hierbij zijn aansprekende successen geboekt. Ook voor u haalt hij uit de zaak wat erin zit! U kunt ook bij mr. Daamen terecht voor uw andere strafzaken. Hij staat cliënten bij in heel Nederland, ook op basis van toevoeging.
Verschillen enorm groot Maria bezocht al voordat ze naar Nederland kwam gevangenen in de Lurigancho-gevangenis in de Peruaanse hoofdstad Lima. ‘De verschillen tussen hoe mensen in mijn land en hier worden behandeld zijn enorm groot’, vertelt ze. Een enorm verschil bijvoorbeeld is hoe het bezoek aan gevangenen is georganiseerd. ‘In Lima vindt het bezoekuur plaats met tralies tussen ons in, terwijl ik hier met mensen aan tafel zit en hen kan aanraken.’ De gevangenissen daar zitten overvol.
07
Tekening: Taihseng Chung (PI Krimpen aan de IJssel)
als vrijwilliger bij de Stichting Vrij. ‘Ik ben de tel kwijtgeraakt hoeveel mensen ik precies heb bezocht in al die jaren, maar het moeten er een stuk of twaalf à dertien zijn geweest’, zegt ze aarzelend. Maria reisde met de trein het hele land door. De laatste jaren bezoekt ze vooral gevangenen in Amsterdamse gevangenissen. ‘Momenteel bezoek ik elke vrijdag twee gevangenen op twee verschillende locaties.’ ’s Ochtends bezoekt ze iemand die vastzit op de locatie Tafelbergweg, om vervolgens RSGH¿HWVGULHNZDUWLHUGRRUZHHUHQ ZLQGQDDUGH%LMOPHUEDMHVWH¿HWVHQ voor het volgende bezoekuur. De meeste gedetineerden die de Peruaanse vrijwilligster bezoekt zijn Spaanstalig. Omdat zij de Nederlandse taal niet machtig zijn, wordt Maria daar als vanzelfsprekend op af gestuurd. ‘Mensen zijn dolgelukkig wanneer ze hun verhaal in hun eigen taal aan mij kunnen doen.’ Maria bezocht Spaanstalige gedetineerden uit Venezuela, Colombia, El Salvador en Mexico. Een Colombiaan die vier jaar moest brommen bezocht Maria al die jaren trouw. ‘Toen hij werd vrijgelaten, belde hij me helmaal vanuit Colombia op om me te bedanken’, vertelt Maria gevleid.
nenkomst in de bezoekruimte wordt ze vaak met een enthousiaste knuffel begroet. En als het bezoekuur om is hoort ze geregeld: ‘Is de tijd nu alweer om?’ ‘De meeste gevangenen staan me uit te zwaaien en roepen dan of ik snel weer langskom’ De Peruaanse heeft het talent mensen op hun gemak te stellen, waardoor er als vanzelfsprekend een vertrouwensband ontstaat. ‘Hierdoor vertellen mensen uit eigen beweging wat ze gedaan hebben en durven zelfs hun emoties de vrije loop te laten. Soms barsten ze spontaan in tranen uit of tonen ze hun frustratie en woede.’ Niet dat Maria hun problemen kan oplossen, ‘maar ik luister naar ze en geef ze waar ik kan advies.’ Alleen al het feit dat mensen hun hart in hun
Wim Duisenbergplantsoen 31, 6221 SE Maastricht. T +31(0)43 767 62 13 | F +31(0)43 744 00 14 www.daamen-advocaat.nl |
[email protected]
moedertaal kunnen luchten, biedt troost. De vrijwilligster biedt dan wel de troostende schouder, ze blijft wel professioneel. Een aantal jaren geleden ontving ze van een gedetineerde een liefdesbrief. ‘Hij schreef dat hij eigenlijk wel wat meer van me verwachtte.’ Toen heeft Maria duidelijk laten weten dat dit niet de bedoeling van het bezoek kon zijn. ‘Ik vind je heel erg aardig, maar hier trek ik een grens.’
Hij ziet mij als zijn moeder Maria was onlangs onaangenaam verrast toen ze tijdens haar wekelijkse bezoekuur in de Bijlmerbajes te horen kreeg dat de Mexicaanse jongen die ze
bezoekt, zonder bericht was overgeplaatst naar een onbekende locatie elders in het land. ‘Het duurde twee maanden voordat duidelijk was dat hij naar de gevangenis in Assen was verhuisd’, vertelt Maria gefrustreerd. Met deze Mexicaanse gedetineerde van nog geen twintig jaar heeft de Spaanstalige een hechte band opgebouwd. ‘Hij ziet mij als zijn moeder en zegt dat ik ook wel op haar lijk.’ De Mexicaan moet in Nederland een straf van 32 maanden uitzitten. De jongen zorgde voordat hij in Nederland werd opgepakt voor zijn zieke moeder die aan Parkinson lijdt. Omdat hij enig kind is, maakte de jongen zich ernstige zorgen om zijn moeder. Zij wist namelijk niet dat haar zoon in het buitenland gevangen zit. ‘Toen heb ik op zijn verzoek de moeder gebeld en haar het slechte nieuws bekendgemaakt.’ De vrijwilligster vindt het van groot belang om gevangenen te bezoeken: ‘Justitie zou meer aandacht en respect kunnen tonen voor de bezoekers en de gevangenen. Het bezoek helpt om de emoties van de gevangenen te beheersen.’ Pieter Blick, Stichting Vrij.
Een enthousiaste knuffel Zie ook pagina 9.
‘Mensen hebben duidelijk behoefte aan bezoek’, stelt Maria. Bij bin-
3TRAFRECHTSPECIALISTEN
030 230 60 50 / 06 531 43 519* www.vanboomadvocaten.nl Kromme Nieuwegracht 92, 3512 HM Utrecht
*24/7
CP Consultancy & Invest, Vries De Regenboog Amsterdam Door Ontmoeting en Opvang Resocialisatie (DOOR) Vlissingen
08
BonjoBajesBulletin december 2012
Nationale Ombudsman:
‘IN VREEMDELINGENBEWARING BEN JE SLECHTER AF DAN IN EEN GEVANGENIS’ Den Haag - De Nationale Ombudsman bracht onlangs zijn rapport uit over de situatie in vreemdelingenbewaring. Aanleiding hiervoor was de grote staking van gevangenen in detentiecentrum Rotterdam in 2011. Het is het zoveelste kritische rapport over dit onderwerp, met de zoveelste kritische aanbevelingen. En voor de zoveelste keer werd inbreuk op mensenrechten aan de kaak gesteld. Kritiek van Amnesty Nederland, kritiek van het Europees Comité voor de Preventie van Foltering en Onmenselijke of Vernederende Behandeling RI%HVWUDI¿QJ&37 NULWLHNYDQ kerkelijke instanties en kritiek vanuit de wetenschap. Al die onderzoeken, al dat werk dat erin gestopt is! Al dat gepraat met gevangenen en personeel. Al dat nadenken: wat zullen we melden, hoe zullen we het verwoorden, welke conclusies zullen we trekken, wat is haalbaar?
Vergeefse moeite Het blijkt tot nog toe allemaal vergeefse moeite. Hoe groot is de kans dat de overheid de aanbevelingen overneemt? Of anders gezegd: hoe groot is de kans dat de overheid de conclusies van het rapport ter zijde schuift of bagatelliseert? Het resultaat van het rapport van de Ombudsman was helaas voorspelbaar: de minister legde alle kritiek voor de zoveelste maal naast zich neer, want het is de schuld van de vreemdeling zelf dat hij vastzit. Wie meewerkt aan uitzetting kan zichzelf bevrijden. Eigen verantwoordelijkheid, u weet wel. Niet die van de minister. De Ombudsman is niet tegen vreemdelingenbewaring op zich, want ‘mensen
in hun vrijheid beperken met het oog op een geslaagde uitzetting vormt op zich een legitiem doel voor de overheid.’ Dit ingenomen standpunt geldt overigens voor alle rapporten. En hiermee is het zwakke punt van de rapporten blootgelegd: als uitzetting politiek doel is, is opsluiting noodzaak, anders lopen mensen weg en kun je ze niet op het vliegtuig zetten. Bovendien is het wenselijk dat mensen ‘vrijwillig’ in dat vliegtuig stappen, en hoe krijg je ze zover? Door de opsluiting zo geestdodend mogelijk te maken, zodat ze misschien psychisch afknappen en overstag gaan.
Velen geraken in een depressie De Ombudsman constateerde dat mensen in vreemdelingenbewaring slechter af zijn dan mensen die strafrechtelijk vastzitten. Zo is in de detentiecentra celdelen verplicht, dus geen privacy, geen arbeid en scholing en een minimaal aanbod aan activiteiten. Speciaal verlof wordt maar zelden verleend en er is geen avondprogramma (behalve voor gezinnen). Veel mensen geraken in een depressie. Voeg hierbij de angst voor de toekomst,de onzekerheid over de detentieduur, het feit dat mensen vaak meerdere malen in vreemdelingenbewaring belanden, de intimiderende benadering van de Dienst Terugkeer & Vertrek en je hebt het recept voor veel spanning op de afdeling, waardoor regelmatig mensen in de ‘isoleer’ belanden. De Ombudsman wil dat mensen alleen als uiterste middel in vreemdelingenbewaring gezet worden en dus niet standaard, zoals nu gebeurt. Bovendien zou dat dan met zo min mogelijk
Vreemdelingenbewaring achter tralies en prikkeldraad.
Vreemdelingenbewaring Schiphol.
beperkingen en met zinvolle activiteiten moeten zijn. Er mag geen sprake zijn van ‘strafelementen’. Dat laatste is tegenstrijdig, want vreemdelingenbewaring wordt wel degelijk ervaren DOVHHQVWUDIDOKHHWKHWGDQRI¿FLHHO ‘administratieve detentie’. Detentie is detentie, opsluiting is opsluiting, hoe je het ook wendt of keert.
Navraag gedaan De onderzoekende medewerkers van Bureau Ombudsman hebben ook met de directies van de detentiecentra gesproken die hen meldden dat er al zoveel is verbeterd aan de uitvoering van vreemdelingendetentie. Er is nu internet, er zijn extra activiteiten... En het wordt allemaal nóg beter! Maar is dat wel zo? Ik heb zelf de afgelopen week navraag gedaan bij een aantal mensen die pas uit vreemdelingenbewaring de straat op gezet zijn, nadat ze zes maanden of langer waren vastgehouden en hen de bevindingen van het rapport voorgelegd. Hun reacties: ‘Internet kon je alleen gebruiken met een inlogcode en die heb ik in die zes maanden dat ik vast-
steeds om vroeg. Bovendien blijkt dat bijna alle sites geblokkeerd zijn.’ ‘Fitness was eerst drie keer per week, dat werd ineens teruggebracht naar nog maar één keer in de week.’ ‘Extra activiteiten? In Kamp Zeist is een paar keer een Turkse pizza geleverd, en in een ander detentiecentrum LVHHQNHHUHHQ¿OPYHUWRRQG0HHU niet.” ‘Eerst moesten we om vijf uur achter de deur, maar dat werd al snel om half vijf. We konden nog maar zeven uur en een kwartier van onze cel af, soms moesten we eerder dan half vijf de cel in, want dan gingen de bewakers sporten.’ ‘Als je geen (dure) boodschappen kunt doen, heb je gewoon honger. Je krijgt maar 10 euro per week, daarvan kun je een telefoonkaart en een pakje shag kopen en dan is het geld op, dus je moet kiezen: of het contact met de buitenwereld verbreken of stoppen met roken.’ ‘Het bekertje yoghurt als toetje krijg je in detentiecentrum Rotterdam trouwens nog maar drie keer per week. Ook het broodbeleg is heel minimaal.
In Kamp Zeist kregen we een half brood per twee dagen.’ Het lijkt dus juist soberder te worden in vreemdelingenbewaring. Mooie beloften ten spijt. Dat zijn praatjes voor de vaak. Ik wens iedereen in detentie veel sterkte toe. Janneke van Beek Bonjo wil graag van u horen hoe het er aan toe gaat in vreemdelingenbewaring. Heeft u vragen of klachten? Neem dan contact op met Bonjo, Telefoon 020-666 59 420 Bonjo likes to hear from you how things are in vreemdelingenbewaring. Any questions or complaints? Please contact Bonjo on 020-666 59 420 ϡϥυϡΓΏϭϥϱϭϱέϱΩϝαϡωϡϥϑνϝϙϡ ϙϱϑΕΝέϱϝϡϭέϑϱϡέϙίαΝϥ ΕέΡϱϝϝΝϥΏ ·ΫϙϥϝΩϱϙϝα΅ϝϭεϙϭϯ ϱϡϙϥϙϝ·ΕαϝΏϡϥυϡΓΏϭϥϱϭ Εϝϑϭϥϥϡέ˹˻˹˿˿˿˾̂˽˻˹
zat nooit gekregen, terwijl ik er wel
colofon Bonjo Bajes Bulletin Is een uitgave van Bonjo en verschijnt zes maal per jaar. Oplage: 11.000 exemplaren Abonnementen € 22,50 per jaar Losse nummers € 4,50 incl. porto ISSN 2210-4860
BODDAERT VERWEEL advocaten Mr. Robert Polderman al ruim 15 jaar uw specialist in: s Strafzaken s Beklag- en beroepszaken s TBS en longstay s VOG- en CBR-procedures T 072 574 44 09 E
[email protected] www.boddaertverweel.nl
Contactadres: Molukkenstraat 200, 1098 TW Amsterdam Tel. 020 665 9420
[email protected] www.bonjo.nl Advertenties: Tien Königs 06 51 68 75 02
[email protected]
Bestuur Bonjo Jaap Brandligt, voorzitter Hans Ferwerda Paul Grijpma Hendrik Kaptein, penningmeester Ruud Klein, secretaris Roselyne Oudenampsen-Joyal Redactie Paul Grijpma, eindredacteur
[email protected] 06 51 49 63 09 Jaap Brandligt Tevens werkten mee: Pater Chris Baakman Artur van der Biezen Pieter Blick Ruud van Boom Sébas Diekstra Patric van Dielen Dini Joost Dionisius Jan Hein van Dijk
Marielle van Essen Melany Wouter Hendrickx Nienke Hoogervorst Christien Lucardie Monique Morshuis Kitty Oomen Geertjan van Oosten Judith Serrarens Saskia Schuts Fokke Johannes Stoker Mark Teurlings Lidewij Wachters Serge Weening Vormgeving: Wim Wal grafisch ontwerper,
[email protected] Druk: Rodi Media, Langedijk Handling&verspreiding: Weinmann, Almere Het volgende BonjoBajesBulletin verschijnt 1 februari 2013
Straat Consulaat Den Haag Den Haag Drugspastoraat Amsterdam Amsterdam Een Nieuwe Start Amsterdam
BonjoBajesBulletin december 2012
BUNDEL VERHALEN ZET VRIJWILLIGERS IN DE SHIJNWERPERS
09 VRIJE KEUZE VAN RAADSMAN OP DE SCHOP? Artikel 38 van het Wetboek van Strafvordering luidt: ‘De verdachte is te allen tijde bevoegd een of meer raadslieden te kiezen.’ Een recht van de verdachte dus. Toch ZRUGWHUDDQGLWUHFKWÀLQNWHNRUW gedaan….door raadslieden zelf! Sommige advocaten, personen die juist de rechten van verdachte behoren te beschermen, maken zich meer dan eens schuldig aan de inperking van dit recht van de verdachte. Een telefoontje, een fax en in extreme gevallen zelfs klachten over het optreden van een collega, in het kader van een overnameverzoek, behoren tot de dagelijkse strafpraktijk. En helaas moet ik constateren dat niet altijd het belang van de client voorop lijkt te staan.
Joost Dionisius, DNA strafrechtadvocaten
het voorarrest kan zomaar aanleiding vormen voor een overstap.
Loze beloften Dubieuze en oncollegiale praktijken worden niet geschuwd. Zo zijn er gevallen bekend dat advocaten geld overmaken aan nog-niet-clienten om die vervolgens te bezoeken om de wanna-have-client te overreden om maar de overstap te maken. Ook ongefundeerde en onware negatieve verhalen over de tot dan toe opererende advocaat en loze beloften maken deel uit van de afpikpraktijken. Methodes die niet gericht zijn op de beste behartiging van het belang van GHFOLHQW3XXU¿QDQFLHHOJHZLQRIKHW binnentrekken van een mediagenieke strafzaak, lijken de drijfveren achter deze kwalijke praktijken te zijn. John vd Heuvel op het omslag van de bundel ‘Liefdesbrief’.
Amsterdam - ‘Gevangenen, laat ze niet zitten.’ Dat is de titel van de Bundel die de Stichting Vrij ergens in de maand december gaat uitgeven. Het gaat om verhalen van de vrijwilligers van de Stichting Vrij, die vertellen over hun bezoeken aan gedetineerden. Bezoek brengen is een van de activiteiten van de stichting, die als doelstellingen heeft de belangen te behartigen van hen die op enigerlei wijze in aanraking zijn of zijn geweest met Justitie. De bundel is bedoeld om dat werk van die vrijwilligers eens in de schijnwerpers te zetten, zegt Pieter Bliek van de Stichting Vrij. Bezoek aan gede-
tineerden is belangrijk, want wij zijn er van overtuigd dat dit de recidive terugdringt. Studenten zijn voor ons aan het uitzoeken of dat echt ook zo is. Bliek: ‘Vroeger kreeg de stichting brieven uit gevangenissen in heel Nederlanden met verzoeken van eenzame veroordeelden om bezocht te worden. Tegenwoordig moeten we vanuit de stichting zelf het initiatief nemen om gedetineerden op deze mogelijkheid te attenderen. Gevangenispersoneel heeft steeds minder tijd voor gevangenen om ze te wijzen op de mogelijkheid bezocht te worden. Justitie besteedt slechts één procent van het budget aan hulpverlenende vrijwilligersorganisaties zoals de stichting Vrij. Daarbij komen er ook steeds meer gevangenen
met een etnische achtergrond die de Nederlandse taal niet machtig zijn. De Bundel bevat 12 verhalen. Het boekje wordt geheel gratis gedrukt door de Socialistische Partij. Het bedrijf www.boekenbent.com van mevrouw Jo-Ann Snel zal gratis de opmaak van de bundel verzorgen. Dichter predikant Jaap Zijlstra schreef er het gedicht ‘Tja’ in. Het voorwoord komt van niemand minder dan de bekende misdaadjournalist John van den Heuvel die ook in een boevenpak op de omslag staat. Het BonjoBajesBulletin mocht als eerste een verhaal uit de bundel publiceren. Het heet ‘Liefdesbrief’. Zie pagina 7.
Doornbos Suringar Wiersema advocaten mediators
Het getouwtrek dat op een op overname gericht verzoek volgt, speelt zich veelal buiten het gezichtsveld van de client af. Een snel in de spreekkamer van de PI door de advocaat opgetekend briefje met een bevestiging van de gemaakte advocaatkeuze wordt een discussiestuk voor de kijvende advocaten.
Beperkt in vrije keuze Helaas overziet de verdachte in kwestie, die toch al in een afhankelijke positie zit, niet altijd dat hij eigenlijk wordt beperkt in zijn vrije keuze van raadsman. Met alle respect, een verdachte laat zich in een dergelijk geval leiden door de voorkomendheid van een advocaat, het feit dat die advocaat de moeite neemt hem ‘spontaan’ te komen bezoeken en hem –zonder het GRVVLHUWHNHQQHQHHQJRHGHDÀRRS van de strafzaak belooft. Een recente tegenvallende beslissing van de RC of de raadkamer over de verlenging van
Enige terughoudendheid en een kritische bevraging van de tot dan toe nog onbekende advocaat zouden op zijn plaats zijn. Enkele vragen die de gedetineerde aan de zich plots aandienende advocaat zou moeten stellen. :DWNRPWXKLHUGRHQ"+RHZHHWX YDQPLMQ]DDN":LHKHHIWXEHQDderd? :HHWPLMQKXLGLJHDGYRFDDWGDWXKLHU nu met mij zit? :DWNXQWXPLMPHHUELHGHQGDQPLMQ huidige advocaat? +HHIWXPHHU HUYDULQJRSKHWJHELHG waarop mijn strafzaak zich afspeelt? 6WDDWXLHPDQGDQGHUVLQPLMQ]DDN bij of gaat u ook iemand anders in mijn zaak bij staan? +HHIWXHFKW]RZHLQLJ]DNHQGDWX zo veel moeite doet om de behandeling van mijn zaak van mijn huidige advocaat over te nemen? =RQHHKRHZHHWLNGDWPLMQ]DDNYDQ u de aandacht krijgt die hij verdient? Na het antwoord op de bovenstaande vragen gekregen te hebben zou de client die, in een persoonlijk gesprek, moeten bespreken met de tot dan toe optredende advocaat om daarna – op basis van een goed gevoel – een keuze te maken. Let wel: een advocaat die het beste met zijn client voor heeft, zal de keuze van de client – zonder aan de zaak te blijven trekken - respecteren. Mr. Joost Dionisius, advocaat. www.dnastrafrecht.nl
Ervaren strafrechtadvocaten, komen door het hele land langs in de PI. Strafrecht, Penitentiair recht, TBS zaken, Tuchtrecht Postbus 705, 9400 AS Assen Telefoon 0592 31 76 76
[email protected] www.dswadvocaten.nl Mr. M.G. Doornbos
Mr. S.M. Carabain-Klomp
mr. Joost Dionisius
www.dnastrafrecht.nl
mr. Wilko Anker
\\
tel.nr. 076 820 00 10
Fairwork, Amsterdam Haarlemse Vrijwillige Bezoekersgroep Haarlem Het 8ste wonder, Oosterwolde
10
Mr. P. van Tour 010 411 66 26
BonjoBajesBulletin december 2012
Mr. J. Boetje 010 411 85 13
Onze rechtsgebieden: sstrafrecht sdetentierecht sjeugd(straf)recht
advocatenkantoorvantour.nl barnsadvocatuur.nl
Rotterdam Building, Aert van Nesstraat 45, 3012 CA Rotterdam
Ministerie: vooralsnog geen verband tussen vier suïcides in Vught
KWADE AARD KERSTSTER THEOLOGISCH BEPAALD De kerstster is rechtstreeks terug te voeren op het kerstverhaal, zoals dat in het evangelie van Matteüs wordt beschreven. De Ster van Bethlehem gaf de plaats aan waar de Koning der Joden zou zijn geboren. De Drie Wijzen zouden volgens Matteüs deze ster volgen om via koning Herodes het kindje Jezus te bezoeken om deze geboorteplaats
Vught/Den Haag - In de gevangenis in Vught heeft een gevangene onlangs zelfmoord gepleegd. Het is al het vierde geval van suïcide in Vught dit jaar. Een woordvoerder van het ministerie van Veiligheid en Justitie heeft dat woensdag bevestigd. Het overlijden wordt onderzocht door politie, justitie en de gevangenisleiding. Het ministerie van Justitie laat daarnaast onderzoeken of er een verband bestaat tussen de vier zelfmoordgevallen in Vught. Dat laatste gebeurt uit zorgvuldigheidsoverwegingen; tot nog toe is er volgens een woordvoerder van het ministerie geen enkel signaal dat er een verband is tussen de vier suïcides. Vught is één van de vijf gevangenissen in Nederland met een psychiatrische afdeling, waar gevangenen zitten die niet in een normale gevangenis kunnen verblijven. Afgelopen juli beroofde de gevangene Fred B. in Vught zichzelf al van het leven. Hij zat vast wegens de moord op zijn ex-schoonouders in Middelburg. In 2011 overleden in totaal 39 personen in Nederlandse gevangenissen. Elk sterfgeval wordt onderzocht en gemeld bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg.
vervolgens te openbaren aan Herodes, zodat het kindje gedood kon worden. De Wijzen kwamen niet terug naar Herodes. Dus gaf deze de opdracht tot de Kindermoord van Bethlehem, opdat de geprofeteerde Messias hierbij zou omkomen. De Verlosser van het joodse volk zou immers als aangekondigde koning heersen en Herodes achtte
dit een bedreiging van zijn invloed. Hiermee is de kwade aard van deze ster theologisch bepaald. Het ontsteken van kaarsen en ander licht heeft overigens evenzeer met oude pre-christelijke midwintertradities te maken. Ook als plant is de Euphorbia pulcherrima bekend als kerstster, vanwege de rode bloemen die lijken op een ster.
Presidenten van Mexico, Colombia en Guatemala:
‘WAR ON DRUGS IS VERLOREN’ New York - De presidenten van Mexico, Colombia en Guatemala hebben op een conferentie van de Verenigde Naties gezegd dat de war on drugs is verloren. Volgens de regeringsleiders van de drie landen leidt het beleid niet tot een vermindering van de criminaliteit en veroorzaakt het alleen maar geweld. De presidenten benadrukten alle drie dat ze niet willen toegeven aan de
criminele organisaties, maar ze willen wel een verandering van het beleid. President Calderon van Mexico pleitte onder meer voor een minder dogmatische discussie over het legaliseren van drugs. De Mexicaanse president zei samen met zijn Colombiaanse collega Santos eerder al dat legalisatie van drugs zou kunnen helpen om het geweld tussen criminelen te verminderen. Ook andere Zuid-Amerikaanse landen
spreken over legalisatie. Uruguay gaat daarin het verst en is de drugs al aan het legaliseren, omdat de criminaliteit schadelijker zou zijn dan de drugs zelf. Mexico en Colombia werken nauw met antidrugs eenheden van de Verenigde Staten samen. Amerika is de initiatiefnemer van de war on drugs, waarbij met zwaar repressief beleid de drugscriminaliteit wordt tegengegaan. Daarbij wordt onder meer het leger ingezet.
Zit u met vragen? Hoewel ik de toekomst niet kan voorspellen, heb ik door mijn jarenlange ervaring wel een aardige kijk ontwikkeld op de strafprocedure.
Goede raad hoeft niet duur te zijn, ik werk op basis van toevoeging.
Mr Regter is van mening dat verdachte en advocaat een goed samenwerkend team moeten vormen, dat samen een strategie opstelt om tot de best mogelijke verdediging te komen. Daarom krijgt u een copie van het dossier en wordt dat uitvoerig met u besproken. U weet dan waar u aan toe bent en komt goed voorbereid op de zitting. Als het goed is, zijn er dan nog weinig vragen over.
op 045-5602208 of 06-30622592.
[email protected]. Akerstraat 106 te Heerlen. www.advocaatregter.nl.
Als u met vragen zit, neem contact op met mr Regter Strafadvocaat
mr Regter Strafadvocaat
BonjoBajesBulletin december 2012
InformatieSteunPunt (ISP)-1ste lijns ggz Haarlem Landelijke Gedetineerden Commissie (Landelijke GeDeCo), Capelle aan den IJssel Mainline Amsterdam
11
Schrijnend geval in PI Nieuwegein
ZORG IN DE BAJES BLIJFT PROBLEEM Nieuwegein - Het is al weer geruime tijd geleden dat we in dit bulletin reageerden op het rapport van de Ombudsman over zorg in de penitentiaire inrichtingen. We hebben er toen- ook in een commissie over stroomlijning van de zorg - op aangedrongen de zorg eens kwalitatief en niet alleen procedureel (beter) te regelen.
PI, zoals Krikke meedeelt, gelogen is over de behandeling. Daar is aangifte over gedaan door Van Oven. ,QHHQODWHIDVHYDQKHWFRQÀLFWDQnuleerde de directie van de PI een operatie in het UMCU voor een nieuwe PEG-sonde, omdat er vluchtgevaar zou zijn. Terwijl van Oven net terug was van een maand buiten en zich weer keurig had gemeld in de PI.
Medische misstanden
Wegzakken in loopgraven
Uit veel brieven die het Bonjobureau bereiken, blijkt nog niet dat verbeteringen met grote spoed tot stand komen. Een lang verhaal over medische misstanden van Peter van Oven over de PI in Nieuwegein was aanleiding om met hem in gesprek te gaan. In aanwezigheid van zijn advocaat KlaasJan Krikke van Dijkstra, Krippe en Ruperti. Eigenlijk is het verhaal zoals alle verhalen die we binnen krijgen: nergens worden zoveel aspirientjes gegeven als in de gevangenissen. In de zaak Van Oven kwam het verhaal hard binnen. Van Oven heeft HIV. Bij zijn arrestatie was zijn PEG-sonde gesneuveld en dat betekent dat hij zijn medicijnen niet meer in kan nemen wat voor HIV-patiënten toch wel uiterst essentieel is. En niet alleen voor de patiënt zelf, maar ook voor de medegevangenen, omdat er een kans op besmetting ontstaat. Van Oven heeft herhaaldelijk bij de medische dienst van de PI Nieuwegein
Het resultaat is toch eigenlijk gehannes, steeds verder wegzakken in loopgraven en schuttersputjes. Dat moet justitie niet willen. Bonjo wordt te vaak met dit soort verhalen geconfronteerd. Deze keer wel heel indringend. Dit is niet goed. Jaap Brandligt
de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming, heeft erop gewezen, maar het helpt allemaal niet. Huisartsen zijn niet zo bereidwillig om LQ3,¶VKXQZHUNWHGRHQ+HWNZDOL¿catieniveau van de verpleegkundigen is ook niet je-dat.
gemeld, dat er een operatie nodig is om de zaak weer op orde te krijgen. Maar daar wordt niet op gereageerd. Hij krijgt op een gegeven moment wel medicijnen, maar die kan hij niet innemen, omdat hij niet kan slikken. Bij ingewikkelde zaken, zo meldt Krikke, schiet de kennis in de PI’s te kort. En dus is er ‘wegschuifbeleid’.
Woede van artsen
Een zaak als deze is des te opmerkelijker, omdat in de richtlijnen geregeld is dat bij (bijvoorbeeld) infectieziekten binnen de muren dezelfde zorg verleend moet worden als erbuiten. Dat kan helemaal niet, zoals uit dit geval weer blijkt als de deskundigheid om goed te diagnosticeren en vervolgens een behandeling te adviseren, ontbreekt. De Ombudsman wijst erop,
Bij Van Oven wordt het hilarisch als het niet zo droevig zou zijn. Hij is onder behandeling bij het UMCU (het academisch ziekenhuis Utrecht dus), maar moet daar dan heen gebracht worden. Het tot stand brengen van vervoer blijkt te moeilijk te zijn. Dit tot woede van de behandelende artsen, die zich zowel tot de PI als tot de rechtbank wenden, maar alweer zonder resultaat. De rechtbank wijst verzoe-
ken daartoe af, nadat de PI verklaard heeft dat de zorg voldoende was (of is). Dat, terwijl er aantoonbaar door de
Forsa! Pak je Kans! Kom je binnen 3 tot 6 maanden vrij of zit je net in hechtenis en hebben jij en je familie veel vragen? Kom je bovendien uit de regio Haaglanden en ben je tussen 17 en 27 jaar en Marokkaans-Nederlands? Meld je bij Bureau Maatschappelijk Herstel en Rehabilitatie, als je werk wil maken van je toekomst! In samenwerking met jou en je familie zoeken we naar oplossingen. Daar hoort ook het herstellen van familierelaties bij en, als je wilt, herstel met slachtoffers. Bureau MHR heeft veel ervaring in het werken met jongeren en families uit jouw cultuur en slaat bruggen naar de Nederlandse gemeenschap. Je vindt oprichtster Karima Daoudi en haar medewerkers op 070-3697531 of 06-28847014.
www.bureaumhr.nl
[email protected] Loopgraafpolitiek
Kuijpers en Nillesen Advocaten is een kantoor van gedreven strafpleiters. Mr. Jan-Hein Kuijpers
Amsterdam
De naamgevers van het kantoor werken al meer dan 7 jaar samen, aanvankelijk in ’s-Hertogenbosch en later tevens in Amsterdam. Kuijpers & Nillesen advocaten staat voor een onconventionele benadering, telkens op het scherpst van de snede. Wij drukken ons stempel op de grotere strafzaken, maar ook de kleinere zaken zijn ons een groot goed. Van Holleeder, de A73-moorden tot aan de Amsterdamse liquidatieprocessen.
De snelste weg naar buiten, ook pro deo!
‘s-Hertogenbosch
Prinsengracht 706hs 1017 LA Amsterdam telefoon +31 (0) 20 420 20 42 fax +31 (0) 20 623 68 36
[email protected]
Havensingel 8 5211 TX ’s-Hertogenbosch telefoon +31 (0) 73 614 86 64 fax +31 (0) 73 614 64 56
[email protected]
Mr. Mark Nillesen
www.kuijpersnillesen.nl
Misplaatst Krommenie Motiva Amersfoort NilsValy, Amsterdam
12
ADVOCATENKANTOOR VAN RIJTHOVEN
BonjoBajesBulletin december 2012
Tweepersoonscel duurder dan vierpersoonscel?
NET ALS IN EEN HOTEL, BETALEN VOOR JE CEL
r(FTQFDJBMJTFFSEJO4USBG[BLFOPBESVHT EJFGTUBM NJTIBOEFMJOH [FEFOFOMFWFOTEFMJDUFO r-JE/FEFSMBOETF7FSFOJHJOHWBO4USBGSFDIU BEWPDBUFO r"EWPDBBUWBOBGNFUFFOSVJNF FSWBSJOHJOLMFJOFFOHSPUFTUSBG[BLFO r8FSL[BBNUFHFOCFUBMJOHPG1SP%FP r%JSFDUFOMBBHESFNQFMJHDPOUBDU r*LUSFFEWPPSVPQ(FFOLBOUPPSHFOPPU /JFVXTHJFSJH #FM 0GTUVVSFFOCSJFGOBBS1BMMBOEF /)0JSTDIPU
Wij nemen met minder geen genoegen en zetten ons met passie in om gezamenlijk met u er alles aan te doen
Van Bloemendaal & Verweij | Advocaten ‘Met minder dan het beste maatwerk voor je cliënt neem je als strafrechtadvocaat geen genoegen’. Stationsstraat 4a Postbus 330 3850 AH Ermelo
[email protected] www.vbvadvocaten.nl
T 0341 76 05 10 F 0341 55 81 79
WETENSWAARDIGHEDEN Ali Baba’s en de veertig rovers.
Soms hoor je het om je heen zeggen als de tuinstoelen zijn onder gekakt:
Den Haag - In het nieuwe regeerakkoord Rutte-Samson wordt voorgesteld dat gedetineerden gaan betalen voor hun inwoning in de penitentiaire inrichting. Je moet immers ook huur betalen als je gewoon woont. Wat maakt dan dat je niet kunt betalen voor je woning in de penitentiaire inrichting?! Zoals ook ouderen moeten betalen voor hun verblijf in een verzorgingstehuis. Ook voor hen geldt immers dat ze anders voor een huis zouden hebben betaald. Consequent is het wel. Hoe wereldvreemd kun je zijn als
opstellers van een regeerakkoord? Ze hebben geen idee hoeveel schulden gedetineerden vaak meenemen. Ze hebben geen idee klaarblijkelijk hoe daklozen of struiklozen wonen. Ze hebben geen idee hoe moeizaam het bestaan is, als je aan de kwetsbare kant van de samenleving woont. We nemen aan dat de Holleeders en de Bruinsma’s model hebben gestaan voor deze ‘pluk-ze-maatregel’. Het geeft incassobureaus wel mooi de gelegenheid nog jaren, nadat mensen uit detentie ontslagen zijn, gelden op te halen bij ex-gedetineerden. Waar het toch al moeilijk genoeg is om recidive te voorkomen, wordt zo de kans op
recidive alleen maar groter gemaakt. Past dit in Modernisering Gevangeniswezen? Dat is er toch op gericht de kans op recidive te minimaliseren. Het is genieten als je naar de praktische uitwerking kijkt. Betaal je minder voor een vierpersoonscel dan voor een tweepersoonsonderkomen? Als je alleen woont in zo’n luxe cel zal dat dan wel weer duurder zijn. Krijg je – ook een leuke gedachte – huursubsidie als je de celbijdrage niet op kunt brengen? Heet dat dan hier celsubsidie? Het is toch echt genieten bij sommige oprispingen.
begeven wij ons naar het apparaat om een bakkie te nemen. De vreemde geur EOLMNWYDQGHNRI¿HWHNRPHQ(HQ angstig gevoel bekruipt ons: ‘Dit kan toch niet waar zijn?’
YDQKHWVSXOGDWZLMHHUGHUQRJNRI¿H noemden, wordt weggegooid. Zoals gezegd hebben wij in de loop der jaren YHOHPHUNHQNRI¿HJHGURQNHQZDDUvan de ene wat beter dan de ander was, PDDUpFKWVOHFKWHNRI¿HKHEEHQZHRS onze redactie nog nooit gedronken. En gelukkig kunnen we nog steeds bij die conclusie blijven, want het spul dat we net hebben gedronken, kunnen we JHHQNRI¿HQRHPHQ
Jaap Brandligt
DIE STOMME DUIF Bonjo-redactie test koffie uit de Wij mensen laten graag zien hoeveel we weten, kunnen en begrijpen. Maar we zijn heus niet de enigen. In het dierenrijk krioelt het van de organismen die stuk voor stuk en allemaal op hun eigen manier intelligent zijn. Ze hebben eigen culturen en talen die voor ons mensen abracadabra zijn. Enige bescheidenheid lijkt - zeker zolang we er zo weinig van begrijpen - op zijn plaats.
vogels hebben aan menig wetenschappelijk onderzoek deelgenomen en verrasten vriend en vijand. Onder meer door te laten zien dat ze een fabelachtig geheugen hebben. De dieren kunnen honderden beelden opslaan en zijn zelfs enkele jaren nadat ze de beelden voor het laatst zagen, in staat om ze te herkennen. Ook zijn ze zich goed bewust van zichzelf: ze herkennen hun eigen spiegelbeeld.
De zeer intelligente duif
Scientias.nl Nieuws over wetenschap & technologie, Caroline Kraaijvanger
U zou het misschien niet zeggen als ze u weer eens voor de voeten lopen, maar duiven zijn zeer intelligent. De
Mr. Dick Olie, lid NVSA
Mr. Cindy Koole, lid VNJA
Mr. Mark Dunsbergen, lid NVSA
OLIE & DE JONGE ADVOCATEN Wij halen er uit wat er in zit! T 0113 22 11 00
gevangenis
Amsterdam – Wij werden onlangs gebeld door een gedetineerde die ons vroeg of wij een zakje koffie afkomstig uit de P.I. wilden proeven. Als je weet dat de medewerkers van Bonjo bijna grootverbruikers zijn van dat spul, begrijp je dat we hier beslist geen nee tegen konden zeggen. Enige dagen later komt per post een zilverkleurig zakje met daarin 105 JUDPNRI¿HELQQHQYDQHHQPHUNGDW wij geen van allen kennen. Gemalen Moulu EFGA staat er op de verpakNLQJYDQ%H\HUV.RI¿HXLW3XXUVLQ België. Wij zijn direct verheugd, dat wij weer een nieuw merk kunnen WRHYRHJHQDDQGHODQJHULMNRI¿HPHUken, die we al hebben gedronken. We beginnen meteen met het zetten van een pot van het zwarte goud. Enkele minuten later valt het ons op dat er een vreemde geur in het kantoor hangt. We hebben echter geen idee waar dit YDQGDDQNRPW$OVGHNRI¿HNODDULV
Vies gezicht Mijn collega neemt een slok en trekt een vies gezicht. Ik neem een slok. In mijn mond proef ik iets, dat volgens mij nog het meeste weg heeft van afwasmiddel vermengd met een vat chemicaliën, waar ik de naam niet eens van kan uitspreken. De hele pot
De redactie
BonjoBajesBulletin december 2012
Noordergrip, Groningen Ontmoeting Kerk & Detentie (OKD) Mijdrecht Paard in Nood Brunssum
INGEZONDEN BRIEVEN
13 Column
BRIEF AAN TELIO
DE ZAK VAN SINTERKLAAS FRED TEEVEN EN ZIJN NIEUWE WETSVOORSTEL... Straffen van meer dan twee jaar in eerste aanleg worden direct geëffectueerd, ook al wordt er hoger beroep aangetekend. Bij een delict met slachtoffers geldt dit bij straffen van meer dan een jaar. Dit betekent dus niets minder dan dat je terwijl je in vrijheid bij de rechtbank bij de zitting bent geweest, je bij de uitspraak direct vast komt te zitten ook al stel je hoger beroep in tegen deze uitspraak! Word je vervolgens in hoger beroep vrijgesproken, wat toch niet zelden voorkomt, dan heb je dus pech gehad. Je krijgt wel een schadevergoeding, maar PHHVWDOLVKHWOHYHQYDQGHYHUGDFKWHGDQDOFRPSOHHWQDDUGH¿OLVWLMQHQ+XLV kwijt, baan kwijt, vrouw kwijt… De gedachte hierachter is eigenlijk niet anders te verklaren dan de onvrede bij het Openbaar Ministerie, over het instellen van het rechtsmiddel hoger beroep; dit heeft immers vaak tot gevolg dat een eventuele straf na een cassatieprocedure pas minimaal een jaar later ten uitvoer kan worden gelegd. Vandaar ook dat Justitie probeert verdachten in Nederland snel in voorlopige hechtenis te krijgen.
Geachte mevrouw/heer, Sinds maart dit jaar volg ik met veel belangstelling uw artikelen die u met regelmaat plaatst over de nieuwe telefoonprovider Télio. Ook hier in de PI Haaglanden in Zoetermeer hebben wij sinds april met deze uitnemer van doen. In het geheel niet tot ons genoegen. We hebben vanaf het begin dat wij op de hoogte werden gesteld dat deze provider de telefonie zou overnemen constant geprotesteerd tegen het dreigende verlies van veel telefoonprivileges. Onze bezwaren zijn: KHWQLHWPHHUFROOHFWFDOONXQQHQEHOOHQ'XVJHHQYULMH toegang tot de advocatuur, hetgeen in strijd is met art.6.3 van de Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. KHWQLHWPHHUNXQQHQZRUGHQGRRUYHUERQGHQPHWEHGULMven, die gebruik maken van een telefooncentrale. KHWZHJYDOOHQYDQ-DLOSKRQH GHWRUHQKRJHDIJLIWHSULM]HQYRRUKHWEHOOHQ KHWQLHWPHHUNXQQHQJHEUXLNHQYDQWHOHIRRQNDDUWHQYDQ onder andere Cobra. Al onze bezwaren zijn afgewezen door zowel de Commissie van Toezicht (CvT) als ook door de Raad van Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ).
Op de valreep kan ik nog melden dat zojuist de uitbater van de gevangeniswinkel bij mij langs is geweest. Hij wilde mij spreken in mijn functie van secretaris van de Gedetineerden Commissie (Gedeco). Hij had klachten gekregen van enkele justitiabelen aangaande zijn prijzenbeleid. Op informele basis heb ik hem aan het einde van het gesprek gevraagd wat zijn omzet per maand was aan telefoonkaarten van Télio. Hij vertelde dat hij vijf gevangenissen en detentiecentra met een totale justitiabelenbevolking van 1669 personen voorziet van deze kaarten. Zijn maandelijkse omzet aan kaarten is ruim 50.000,- euro. Ik rekende hem voor dat dit betekent dat zijn jaaromzet aan Téliokaarten meer dan 600.000,- euro is. Hij bevestigde dit en zegt dat het wel iets meer kan zijn ook. Een eenvoudig rekensommetje leert ons dan dat dit per gedetineerde per maand ruim 30,- euro is. Overigens kan dit heel goed kloppen met mijn eigen waarnemingen, hoewel ik ervan overtuigd ben dat er bij mijn afdeling toch wel voor veel meer geld wordt gebeld. Indien het gemiddelde belbedrag per justitiabele zo’n 360,- euro per jaar is, dan zijn zowel de Dienst Justitiële Inrichtingen als Télio op een walgelijke manier hun zakken aan het vullen. Gedeco secretaris, PI Haaglanden-Zoetermeer OCR Ververgaert, Rokkeveenseweg 50, 2712 XZ Zoetermeer
Er is ook nog een geheime agenda, althans dat is de algemene gedachte binnen ons kantoor… Bezuinigingen. Wanneer je als verdachte al je straf hebt uitgezeten kunnen de belangen om in hoger beroep te komen inmiddels zijn verdwenen. Minder zaken in Hoger Beroep betekent natuurlijk minder zittingen, minder kosten. In feite wil men dus bezuinigen op de Rechtsstaat. Dat het regelmatig voorkomt dat iemand een lagere straf krijgt dan bij de rechtbank is dan niet meer relevant. Fred Teeven en zijn beleidsbepalers zouden hier eens wat langer en dieper over na moeten denken. Ook politici die in de Eerste en Tweede Kamer hierover moeten stemmen moeten beseffen dat alle rechten voor een verdachte langzaam maar zeker de prullenbak ingaan. Worden weggezet bij het oud vuil, terwijl politie en justitie wel zelf de meest kleine onzinnige zaken aanbrengen bij de rechtbank. Zo moest ik laatst weer eens bij de Kinderrechter strafzaken, een dochter van een vaste cliënt van mij bijstaan vanwege het feit dat ze een ander meisje van school had geduwd en die had een schaafwondje op haar knie… Kosten van deze ‘zaak’ schat ik op totaal 10.000,- euro… Sinterklaas kapoentje, gooi wat in mijn schoentje Mr. Wouter Hendrickx, strafrechtadvocaat Hendrickx-Vlielander-Van der Graaf Advocaten
BRIEF VAN MENNO BUCH Geachte Bonjoredactie, Graag uw aandacht voor het volgende. Op pagina 2 van uw krant staat een artikel met als kop ‘Dat je wordt ontmenst, hoort niet in het gevangenisregiem thuis…’. Het artikel is van een auteur van wie wij als lezer niet mogen weten met wie we te maken hebben.
De schrijver heeft het in het artikel over de SBS-sensatie die door Büch en consorten wordt gemaakt… Büch heeft boter op zijn hoofd en is riooljournalist. Als trouwe lezer (en in het verleden onbetaald adviseur) van uw krantje, leek het me verstandig te melden dat ik ‘Buch in de Bajes’ maak voor RTL4 en dat mijn achternaam Buch is en zeker niet Büch. Dat de auteur mij ziet als een riooljournalist geeft maar weer eens aan dat de klager weinig begrijpt van de manier waarop ik televisie maak. Komt nog bij dat ik geen journalist ben, maar HHQWHOHYLVLHSURJUDPPDPDNHU(Q¿Q iedereen mag in dit land gelukkig zijn mening geven. Maar de feiten moeten wel kloppen. Laat u het uw anonieme schrijver even weten? Groet en succes met Bonjo, Menno Buch
KALBFLEISCH A D V O C A T E N Mr. B.K.M. Fritz is strafrechtspecialist en hij mag zich als zodanig routinier noemen. Ook overleverings- en uitleveringszaken behoren tot zijn specialisme. Hij staat in strafzaken zijn cliënten bij voorkeur op pro deo basis terzijde in de wetenschap dat gedetineerden het niet breed hebben. Gedempte Oude Gracht 60 2011 GT Haarlem Telefoon 023 532 51 77 Fax 023 531 84 41
[email protected]
GA VOOR SPOED NAAR www.strafzaken.nl telefoon 073 614 86 64
Platform Kocon Katwijk PrisonLAW Hoofddorp Relaties van Gedetineerden, afd. Katwijk Katwijk Z-H
14
LEDEN VASTE COMMISSIE VOOR VEILIGHEID EN JUSTITIE BELANGRIJKE GESPREKSPARTNERS VOOR BONJO
%RQWKXLV
6WUDIUHFKWDGYRFDWXXU
.RPWXHUQLHWPHHUXLW"
0HW)ULHVHYDVWEHUDGHQKHLG]DO PU33HWHU %RQWKXLVVDPHQ PHWXQDDUHHQXLWZHJ]RHNHQ
3RVWEXV 7
BonjoBajesBulletin december 2012
$%-285( )
Wij zijn er voor je, wanneer je even helemaal vast zit!!! s strafrecht s familierecht zoals echtscheiding, omgang etc.
Bel ons!
Den Haag – Met het aantreden van een nieuwe Tweede Kamer is er ook weer een nieuwe Vaste commissie voor Veiligheid en Justitie ontstaan. De Kamerleden die daarin zitten, zijn belangrijke gesprekspartners voor Bonjo. Zij immers hebben aandacht voor de wensen en de problemen die zich voordoen in het gevangeniswezen. Gedetineerden kunnen zelf ook contact opnemen met deze volksvertegenwoordigers en aan hen de problemen voorleggen. De commissie overlegt met de minister en de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie over de beleidsterreinen waarvoor zij verantwoordelijk zijn. De onderwerpen lopen uiteen van rechtshandhaving tot rechtspleging, van ondernemingsrecht tot auteursrecht en
van jeugdbescherming tot het gevangeniswezen. Ook behandelt de commissie wetsvoorstellen op het terrein van Veiligheid en Justitie. Daarnaast spreekt de commissie regelmatig met de minister en de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie over het Europees justitiebeleid ter voorbereiding op de Raad van ministers van Justitie en Binnenlandse Zaken van de Europese Unie, de zogenaamde JBZ-Raad.
In de commissie zitten: Kees van der Staaij (SGP), Jan de Wit (SP), Khadija Arib (PvdA), Lea Bouwmeester (PvdA), Brigitte van der Burg (VVD) Madeleine van Toorenburg (CDA), Marianne Thieme (PvdD), Magda Berndsen-Jansen (D66), Klaas Dijkhoff (VVD), Lilian Helder (PVV), Nine Kooiman (SP), Ahmed Marcouch
(PvdA), Cora Nieuwenhuizen-Wijbenga (VVD) Jeroen Recourt (PvdA), Gerard Schouw (D66), Ard van der Steur (VVD), Liesbeth van Tongeren (GroenLinks), Bart de Liefde (VVD), Myrthe Hilkens (PvdA), Manon Fokke (PvdA), Henk Krol (50PLUS), Foort van Oosten (VVD), Peter Oskam (CDA), Gert-Jan Segers (CU). Contact *ULI¿HU'1DYD $GMXQFWJULI¿HUVPZ$($- Hessing-Puts Commissie-assistent(en): Mw. L. Schouwenbrug, mw. S. Soysal Doorkiesnummer: +31(0)70 318 2007 Faxpost: +31(0)70 318 3444 E-mail:
[email protected] of via Bonjo
B&S Advocaten, Van Oldenbarneveltstraat 23, 6512 AS Nijmegen tel. 024 322 00 25 / 024 260 01 43 (24/7) / 024 260 01 81 (24/7)
BEKLAGRECHT MIDDEL TOT VERANDERING
Lelystad - Nadat de uitspraak in een strafzaak onherroepelijk is geworden, beëindigen vele strafrechtadvocaten hun bemoeiingen met de cliënt. Het contact is veelal beëindigd, omdat ook de strafzaak is beëindigd. Toch is het voor een cliënt van groot belang dat hij/zij gedurende de detentie nog steeds juridisch wordt bijgestaan en in voorkomende gevallen een beroep op bijstand van een juridisch adviseur of strafrechtadvocaat kan blijven doen. De organisatie van het gevangeniswezen is niet erg transparant te noemen en de diensten in een Penitentiaire Instelling (PI) zoals bijvoorbeeld het Bureau Selectie en Detentiefasering ( BSD) vallen onder de directe verantwoordelijkheid van de directeur, dus ook hun handelen of nalaten kan aan de directeur worden toegeschreven. Dikwijls worden klachten niet, dan wel informeel afgedaan, verlofaanvragen ongemotiveerd afgewezen of worden medische klachten door de medische dienst niet serieus genomen. +HWSHQLWHQWLDLUUHFKWYHUODQJWYDQGHJHGHWLQHHUGHGDWKLM]LMWHJHQJHQRPHQEHslissingen van onder meer de directeur van de PI op zeer korte termijn - doorgaans 7 dagen na dagtekening van de schriftelijke uitspraak - formeel beklag instelt.
Taalvaardigheid niet voldoende Strafrechtadvocaten onderschatten het grote belang die (ex)cliënten hebben bij rechtsbijstand, ook nadat de eigenlijke strafzaak al is afgedaan. De (juridische) nazorg is dus niet te verwaarlozen. Het opstellen en tijdig indienen van een beNODJEHURHSVVFKULIWYHUHLVWELM]RQGHUHMXULGLVFKHNHQQLV'HWDDOYDDUGLJKHLGYDQ veel gedetineerden is niet voldoende om op een verantwoorde wijze de procedure zelf te behandelen. Daarbij is juridische hulp bijvoorbeeld van een strafrechtadvocaat een dringende noodzaak, al was het maar omdat zowel de detentieomstandigheden als de rechtspositie van de gedetineerden in Nederland ernstig worden bedreigd. )-6WRNHUMXULGLVFK¿VFDDODGYLVHXU
IJspret bij ondergaande zon.
Algemene ledenvergadering Bonjo 6 april 2013
PRETTIGE KERSTDAGEN EN EEN GELUKKIG NIEUWJAAR Amsterdam –Het bonjobestuur en de redactie van het BonjoBajesBulletin wensen u mooie feestdagen toe en een gelukkig nieuwjaar. Dank gaat uit naar alle mensen die ons in het afgelopen jaar hebben geholpen. Die hulp heeft ertoe geleid dat er vanuit Bonjo veel extra activiteiten konden worden ontplooid. En natuurlijk gaat onze dank ook uit naar onze adverteerders. Wij wensen ook de mensen die zijn gedetineerd goede dagen rond de Kerst. Wij beseffen heel goed hoe moeilijk deze dagen zijn voor degenen die vastzitten en hun geliefden. Veel sterkte toegewenst namens het bonjobestuur en de redactie. In het nieuwe jaar wil het bonjobestuur van de eerstvolgende algemene leden-
vergadering een succes maken. Daartoe zich uitstekend voor. Nieuwersluis is een kleine plaats binis besloten om op een zaterdag te nen de gemeente Stichtse Vecht in de vergaderen en wel op 6 april. Met een Nederlandse provincie Utrecht. Het interessant en uitgebreid programma. ligt halverwege Loenen en Breukelen. Daarover later meer. Nieuwersluis is gebouwd rondom een En ook de locatie is een andere dan sluis tussen de rivieren de Vecht en de anders, namelijk ‘op het platteland’. We zijn te gast in de PI in Nieuwersluis, Angstel. waar we van directeur Harry Versteeg van allerlei faciliteiten gebruik mogen maken. Ook het tijdstip is zorgvuldig gekozen: van elf tot twee. Hierdoor is het mogelijk om er in het vroege voorjaar een ‘dagje-uit’ van te maken. En daar leent Nieuwersluis en de omliggende Vechtstreek De Vecht tussen Nieuwersluis en Loenen.
BonjoBajesBulletin december 2012
RESO Amsterdam St. Bureau Maatschappelijk Herstel & Rehabilitatie, Den Haag Steunpunt Gevangenispastoraat, Amsterdam
Proefproject ondernemerschap in PI Westlinge wordt vervolgd
GA JIJ HET ONDERNEMEN?
15
Column
KERST IN HUIS VAN BEWARING Als strafpleiter krijg ik toch meestal het verzoek om cliënten zo snel mogelijk uit het gevang te krijgen. Cliënten klagen steen en been over het huis van bewaring. Eten is niet goed, bewakers onvriendelijk, medische hulp schiet tekort enzovoort. Maar het belangrijkste is natuurlijk dat je je vrijheid kwijt bent en tussen mensen zit waar je zelf niet voor hebt gekozen. Maar heel soms zit daar een cliënt tussen die mij verzoekt juist mijn best te doen om hem of haar niet vrij te krijgen maar zo lang mogelijk in het huis van bewaring te houden. Redenen hiervoor zijn uiteenlopend. In de vorige editie van het BonjoBajesBulletin hebben we beloofd er bij je op terug te zullen komen als er meer nieuws is over het voorzetten van begeleidingstrajecten naar zelfstandig ondernemerschap. Bij deze. Met de resultaten van het proefproject in PI-Westlinge onder de arm, hebben we in de afgelopen periode met meerdere gemeenten gesproken over een vervolg. En met succes. IMK heeft in Amsterdam en Leeuwarden partners gevonden voor 2 nieuwe projecten.
Amsterdam biedt 30 kandidaten kansen Het Instituut voor het Midden- en Kleinbedrijf (IMK) en gemeente Amsterdam bieden aan 30 kandidaten die uit Amsterdam komen en daar na hun detentie ook terugkeren de kans om een begeleidingstraject naar zelfstandig ondernemerschap te volgen. De opleidingen worden daarbij gestart in PI Westlinge en PI Nieuwegein. Het bijzondere is dat IMK het eerste deel van het begeleidingstraject - de intake en de oriëntatiefase - binnen de muren van de PI’s start en dat Eigen Werk (een onderdeel van Dienst Werk en Inkomen van gemeente Amsterdam) het traject ‘buiten’ afrondt, nadat de kandidaat in vrijheid is gesteld in de zogenaamde vervolgfase. Er is daarbij veel aandacht voor een goede voorbereiding op de terugkeer van de kandidaten in de gemeente en het vervolg van het begeleidingstraject. Dit gebeurt onder andere door een ‘warme
overdracht’ naar de gemeente. Als een kandidaat toegelaten wordt tot de laatste fase van het begeleidingstraject, vindt er een gesprek met de kandidaat plaats, waarbij zowel de coach van IMK als de ‘nieuwe’ coach van Eigen Werk aanwezig zijn. Doordat een gedeelte van het traject na detentie plaatsvindt en er een goede aansluiting tussen ‘binnen’ en ‘buiten’ nodig is, gaan we uit van kandidaten met een resterende detentieperiode tussen 3 en 6 maanden.
Leeuwarden gelooft ook in tweede kans Ook gemeente Leeuwarden gelooft in een tweede kans voor gedetineerden en biedt alle gedetineerden, die in gemeente Leeuwarden ingeschreven staan, de mogelijkheid om een begeleidingstraject van het IMK naar zelfstandig ondernemerschap te volgen. Ongeacht de gemeente waar de kandidaat zich na detentie gaat vestigen. De opleiding, die evenals in Amsterdam een combinatie van groepsgewijze training en individuele begeleiding is, wordt in zijn geheel door het IMK verzorgd in de PI Leeuwarden. Met het oog op de voorbereiding en de duur van de opleiding, is de cursus bedoeld voor kandidaten met een resterende detentieduur van 6 tot 12 maanden.
Stevig onderbouwd ondernemingsplan Allereerst wordt er op basis van een door de kandidaat in te vullen inlichtingenformulier en een intakegesprek
gekeken of er belemmeringen zijn om een kandidaat tot het traject toe te kunnen laten. We kijken daarbij onder andere naar het bedrijfsidee. Hoe concreet ben je? Ben je al gestart met de voorbereiding? En we kijken naar de ervaring van kandidaten. Sluit die aan bij het bedrijfsidee? En we willen weten of er sprake is van problematische schulden. Bij een positieve uitkomst gaan kandidaten naar de oriënteringsIDVH,QGH]HIDVHZRUGWGHGUXNÀLQN opgevoerd. Naast 4 workshopdagen, krijgen kandidaten opdrachten mee en wordt een begin gemaakt met het ondernemingsplan. Aan het einde van de oriënteringsfase kijken we kritisch of een kandidaat zich in deze fase voldoende heeft ontwikkeld en of hij het echt in zich heeft om te slagen als zelfstandig ondernemer. Als het antwoord ‘ja’ is gaat de kandidaat naar de planfase en werkt hij toe naar een stevig onderbouwd ondernemingsplan met een reële kans van slagen. Deze fase kent 6 workshopdagen. Tijdens de laatste dag presenteren de kandidaten hun ondernemingsplan aan de groep.
Aanmelden Als jij voldoet aan de voorwaarden en je volledig wilt inzetten voor een bestaan als zelfstandig ondernemer, meld je dan aan bij jouw Medewerker Maatschappelijke Dienstverlener of Trajectbegeleider binnen de PI.
Een dakloze cliënt die het met de winter op komst wel even prima vindt om warm ‘binnen’ te zitten. Een verslaafde cliënt die het verblijf in detentie wil aangrijpen om van de drugs af te komen. Heel vroeger heb ik zelfs een cliënt gehad die een tijdje wilde blijven zitten om ervoor te zorgen dat zijn gebit werd gerepareerd door de tandarts van het huis van bewaring. Zonder tandartsverzekering kon hij dit ‘buiten’ nimmer betalen. En door dit slechte gebit werd een baan vinden ook erg lastig. Maar het meest opmerkelijke verzoek dat ik een keer heb gekregen was van een cliënt die ik vanuit privacy oogpunt Harry zal noemen. Harry had een niet al te best huwelijk. Dit tezamen met zijn andere problemen maakte dat het Harry allemaal even teveel werd. Het vooruitzicht dat hij over enkele weken Kerst moest doorbrengen in ijzige sfeer thuis met zijn vrouw was voor hem weerzinwekkend. Nee, Harry bracht Kerst nog liever door in het huis van bewaring. Geen probleem dacht ik, want meestal wil het openbaar ministerie verdachten toch steeds gedetineerd houden en vechten wij advocaten tegen de bierkaai. 0DDUZDWJHEHXUGHWRWPLMQVFKULNRS]LWWLQJJDIGH2I¿FLHUYDQ-XVWLWLHWH kennen dat Harry, met het oog op de aankomende Kerstdagen, wat haar betrof wel naar huis mocht. Tsja, wat doe je dan als advocaat? Ik had slechts een paar seconden om hierover na te denken. Ik besloot eerlijk te zijn en vertelde dat en waarom Harry niet naar huis wilde. De rechtbank gaf aan dat het huis van bewaring niet is bedoeld om te ontsnappen aan je vrouw. Daar zou het huis van bewaring in kortst mogelijke tijd van verstopt raken. Zoals u zult begrijpen ontstond er een nogal jolige sfeer in die raadkamer. Maar het is wel gelukt. De rechtbank heeft, wellicht vanuit de kerstgedachte, aan Harries wens voldaan. En Harry? Helemaal gelukkig: die heeft in alle rust lekker tv gekeken tijdens de Kerstdagen. En ik reed met een glimlach na de zitting naar huis. Soms, heel soms, is mijn werk best simpel. Met vriendelijke groet, Namens Marielle van Essen, strafrechtadvocaat en directeur van Korver & Van Essen / Lawyers
Patrick van Dielen, projectleider Nationale Markten
VECHT DOOR WAAR ANDEREN STOPPEN! Mr. M.J. VAN ESSEN STRAFPLEITER KORVER & VAN ESSEN ADVOCATEN LAWYERS Herengracht 462 1017 CA Amsterdam Telefoon +31 (0)20 535 75 65 Mobiel +31 (0)6 54 760 989 Mail
[email protected] www.korver-vanessen.nl www.vanessen-strafrechtadvocaat.nl
Stichtig Tijdelijk Eigen Kamer (STEK) Amsterdam Support voor Justice Hoogeveen Sur-Ant bezoekersgroep Almere
16 Column
BonjoBajesBulletin december 2012
HAIKU
MIERENNEUKER! Beledig je een politieman? Natuurlijk is het niet de bedoeling dat politiemensen mogen worden beledigd. In het verleden leek men daar wat anders over te denken en vonden rechters dat een agent wel tegen een stootje moet kunnen. Dat is niet meer zo. Een rechter die zo besloot werd door de Hoge Raad zelfs teruggefloten. De laatste tijd regent het uitspraken van rechters die steeds in hun beslissing zeggen dat ‘de opvatting dat van een politieman mag worden verwacht dat deze in een gegeven situatie meer moet kunnen verdragen dan anderen, waar het eventueel beledigende uitlatingen betreft, geen steun vindt in het recht. Met andere woorden, ook een agent mag je niet beledigen. Maar wat mag je dan nog wel zeggen? Weinig! Een uitlating moet natuurlijk wel de strekking hebben om een ander aan te randen in zijn eer en goede naam zoals dat mooi heet, maar de rechter zal ook steeds naar de context kijken. Dat betekent dat de rechter kijkt naar de omstandigheden waaronder de uitlating is gedaan. Voor de meesten zal inmiddels wel duidelijk zijn dat de woordencombinaties ‘vuile homo’s’ en ‘vieze smerissen’ beledigend worden gezien zolang er geen sprake is van een moddergevecht in een homobar. Ook het roepen van KHWHQNHOHZRRUGµKRPR¿HO¶LQGLHQGLWWLMGHQVKHWZLOGSODVVHQGXLGHOLMNQLHW is bedoeld als een vriendschappelijke opmerking of als een vorm van sexuele voorlichting hoeft een agent volgens de rechter niet te pikken omdat, zo zegt de Hoge Raad netjes ‘niemand hoeft te accepteren dat hem op deze wijze en LQGH]HRPVWDQGLJKHGHQNZDOL¿FDWLHVZRUGHQWRHJHYRHJGRSHHQWHUUHLQGDW bij uitstek behoort tot de persoonlijke integriteit, identiteit en levenssfeer.’ Andere woorden die door de rechters als beledigend werden gezien waren ‘loosers’, ‘kankerlijers’, ‘klootzakken’ en zelfs ‘sukkels’. ‘Je bent echt een homo’ kon niet omdat het als scheldwoord werd gebruikt. Dus ook al had de agent een homosexuele voorkeur gehad, dan nog was het beledigend omdat het als belediging was bedoeld en aankwam. Maar rechters trekken langzaam ook een grens. ‘Wat moet je nou mafkees’ kan zeker als beledigend worden ervaren, maar er zijn al juristen bij de Hoge Raad die dit te ver vinden gaan. Als er vervolgens op een internetsite een tekst wordt geplaatst ‘En aan meneer de agent die dit leest je moch gisteren zeker niet over je wijf heen’, waarvan de schrijver weet dat deze wordt gezien door de agent maar hij noemt hem niet bij naam, dan vindt de Hoge Raad dat te ver gaan om het als belediging te zien. Het blijft actueel. Al jaren wordt er geprocedeerd over een bomberjack met de letters ‘ACAB’ wat zou moeten staan voor ‘All cops are bastards’. Het Hof had vrijgesproken omdat de betekenis van ‘ACAB’ niet algemeen bekend was. De Hoge Raad heeft daar een streep doorheen gehaald omdat het niet uitmaakt of de betekenis algemeen bekend is. Dus een ander Hof moet zich daar nu alsnog over buigen. En er is al een keer iemand veroordeeld voor belediging die ‘ACAB’ rond zijn navel als tattoo had laten plaatsen. Pas dus op met wat je zegt, want alles kan tegen je worden gebruikt. Het zijn soms echt......... Mark Teurlings, echtscheidings- en strafrechtadvocaat Teurlings & Ellens Advocaten
7HOHPDLODKHLGD#GHNRQLQJDGYRFDWHQQOL ZZZGHNRQLQJDGYRFDWHQQO
0U$+HLGDVWUDIUHFKWDGYRFDDW
'H.RQLQJ$GYRFDWHQ'XEEHOVWH\QODDQ:HVW(.'RUGUHFKW 7HOHPDLODKHLGD#GHNRQLQJDGYRFDWHQQOL ZZZGHNRQLQJDGYRFDWHQQO
De haiku is een vorm van Japanse dichtkunst en dateert uit de 17e eeuw en uit oudere vormen (12e eeuw) ontstaan. De klassieke haiku beschrijft de
volkomenheid van de natuur en vaak naar waarneming, eigenlijk een vingerhoed vol emotie. Het zijn eenvoudige gedichtjes die bij voorkeur niet mogen rijmen. Ze bestaan uit drie regels waarvan de eerste regel uit vijf , de tweede regel uit zeven en de derde regel weer uit vijf lettergrepen bestaat.
Een van de beroemste Japanse dichters is Matsuo Basho. Wereldwijd geniet het veel aandacht ook in Nederland worden veel gedichtjes geschreven en uitgewisseld. Haiku en foto Wim Wal
Jeugdige criminelen moeten verplicht onderwijs volgen Den Haag – Interessant. In het regeerakkoord lezen we dat jeugdige delinquenten ter beschikking van het onderwijs gesteld kunnen worden. Dat is wat anders dan de PIJmaatregel, die een tbs-maatregel voor jongeren is. Op initiatief van Ahmed Marcouch (PvdA) is in de Tweede Kamer nog onder het vorige kabinet een motie aangenomen om jeugdige delinquenten te verplichten tijdens hun detentie scholing te volgen, zodat ze op het moment dat ze vrij komen in de arbeidsmarkt kunnen instromen. Het ziet eruit als een goede maatregel. Bonjo is het ermee eens dat het wenselijk is dat jeugdigen een arbeidsPDUNWNZDOL¿FDWLHKHEEHQ+RHGDW praktisch moet, daar hebben we weinig zicht op. Blijft iemand binnen tot hij die NZDOL¿FDWLHKHHIW":DWJHEHXUWHUDOV iemand voor een maand achter de deur moet, maar er dan nog steeds ongeschoold uit komt? Blijft die binnen tot hij een diploma heeft? Gaat een rechter in zijn of haar vonnis opnemen tot welk NZDOL¿FDWLHQLYHDXLHPDQGELQQHQPRHW
STUUR OP!
6&+(53,1675$)=$.(1
Vlok voor vlok voor vlok, kleurt het landschap langzaam wit De winter ontwaakt.
Bonjo ontvangt graag jullie creatieve uitingen. Bijvoorbeeld een kort verhaal, gedichten, tekeningen, cartoons, songteksten. Wij plaatsen die dan in het BonjoBajesBulletin. Stichting Bonjo, Molukkenstraat 200, 1098 TW Amsterdam.
EOLMYHQ",V+$92HHQNZDOL¿FDWLH" Of moet je MBO of HBO hebben? Is dan het laagste niveau MBO goed genoeg, ook als je weet dat er eigenlijk geen sprake is van een arbeidsmarktNZDOL¿FDWLH" Veel vragen bij een sympathiek voorstel. Nog interessanter is de vraag of een GHOLQTXHQWGHNZDOL¿FDWLHELQQHQPRHW halen of buiten. Gaat hij of zij naar een school buiten? Welke voorzieningen zijn er dan om zeker te stellen, dat buiten niet echt buiten wordt? En zijn die scholen buiten bereid om allerlei maatregelen te nemen? Dat laatste brengt ons op de investeringen, die nodig zijn om het voorstel tot werkelijkheid te maken.
Wat we de laatste jaren in de jeugdgevangenissen gezien hebben, is het RSUXLPHQYDQJHNZDOL¿FHHUGRQGHUwijspersoneel en het afbouwen of op zijn minst niet bij de tijd laten zijn van voorzieningen in leermateriaal. Nog even opnieuw los van de vraag hoe je, als je het binnen de muren gaat doen, al die verschillende niveaus tegelijk les kan geven. Heerlijk zo’n gedachte. Bonjo is hartstikke voor, maar vindt dan wel dat dit niet kan zonder te investeren in de kwaliteit van scholing in de jeugdpenitentiaire inrichtingen. We zien uit naar de uitwerking van de plannen. JB
SUSSENBACH advocaat Advocaat Sussenbach wenst u het beste voor 2013 en staat voor u klaar! Van Woustraat 245 1074 AS Amsterdam T: 020 670 67 97 E:
[email protected]
BonjoBajesBulletin december 2012
Themis Monchique (P) Total Training Service (TTS) Breda Tussenfasehuis Amsterdam
17
Zoektocht naar fondsen, sponsors en donateurs:
SASKIA SCHUTS VAN AHAG BIEDT ACHTERBLIJVERS HULP Eindhoven - Mijn naam is Saskia Schuts. Doordat mijn partner in detentie kwam heb ik net als veel achterblijvers een aantal jaar geleden ervaren dat er weinig hulp is op het gebied van achterblijvers. Er viel een fulltime salaris weg en ik bleef over met veel rekeningen, een koopwoning en een kind, met andere woorden zoek het maar zelf uit. ,NKHEDOVHHQVRRUWDÀHLGLQJPLMYROledig gestort op het regelen van meer inkomsten en minder uitgaven. Daarbij hield ik goed contact met alle bedrijven en (overheids-)instellingen. Door mijn doorzettingsvermogen en mijn juridische en administratieve achtergrond heb ik ervoor kunnen zorgen, dat ik geen schulden heb opgebouwd en mijn woning heb kunnen behouden. Ik heb AHAG opgericht, Administratieve Hulp Achterblijvers Gedetineerden , zodat iedere achterblijver administratieve hulp kan vragen zonder schaamte en om te laten zien dat er meerdere opties zijn dan alles kwijt te raken. Ik heb immers in dezelfde situatie gezeten en weet als geen ander hoe moeilijk het is om met alle problemen alleen achter te blijven.
Voor wie? Allereerst de partners van gedetineerden. Ze ervaren dat er een inkomen weg valt, de rekeningen oplopen en er stress komt. En ze weten vaak niet hoe ze ervoor kunnen zorgen om meer inkomsten en minder uitgaven te creëren. Ze geven de moed op. Denk
ook aan ouders en de kinderen van gedetineerden. Het merendeel van de gedetineerden laat abonnementen, rekeningen en dergelijke achter en dan komt de deurwaarder uiteindelijk bij de achterblijver aankloppen die op hetzelfde adres woont. Bij achterblijvers van gedetineerden zijn vaak zoveel problemen ]RZHO¿QDQFLHHODOV emotioneel, dat ze niet voor hulp kunnen betalen. Er is ook nog schaamte. Als achterblijvers tijdig worden geholpen verminderd dat ook het recidivegevaar, dit omdat de partner geen druk op zich krijgt om zo snel mogelijk aan geld te komen.
a d v o c a t e n Bereikbaar zijn wanneer u belt? Goede kennis van uw dossier en de wet? Op de hoogte zijn van de ontwikkelingen op het gebied van het strafrecht? Tot het uiterste gaan?
Dit vinden wij vanzelfsprekend. Daarom adverteren wij er niet mee.
mr. A.M.G. Wolffs M 06 55756607
Oosteinde 13-1, 1017 WT Amsterdam Telefoon 020 7370172
mr. N.F. Hoogervorst M 06 83705186
Teeven wil af van beroepsgeheim dokters Saskia Schuts.
Ik ben en blijf van mening dat ik aan een achterblijver geen vergoeding kan en wil vragen. Wel moet ik zelf ook de reiskosten en administratieve kosten kunnen betalen en daarom ben ik opzoek naar fondsen, sponsoren en donateurs die achter dit project staan en mij wellicht daarmee kunnen helpen. Ik zou zeggen neem contact op en dan kunnen we kijken wat we voor elkaar kunnen betekenen en kan ik uitleggen wat het inhoud.
EHNLMNHQHQRSRUGHEUHQJHQYDQXZ thuisadministratie; RS]HWWHQPDDQGHQMDDURYHU]LFKWYDQ de huidige situatie; DDQYUDJHQYDQRIZLM]LJHQYDQGH toeslagen bij de belastingdienst (zorgen huurtoeslag - en kinderopvangtoeslag - enzovoorts); DDQYUDJHQYDQYRRUORSLJHWHUXJJDDI bij de belastingdienst; PRJHOLMNKHGHQYDQEHVSDULQJHQEHpalen (abonnementen en andere); EHVSUHNHQPRJHOLMNKHGHQYDQJHQHreren van extra inkomsten; FRQWDFWRSQHPHQUHJHOLQJHQWUHIIHQ met bank, instellingen of andere betrokken instanties; PDNHQYDQHHQPDDQGHQMDDURYHUzicht voor de nieuwe situatie
Wat moet er gebeuren?
Wat is het doel?
UHJHOHQYDQHHQGHWHQWLHYHUNODULQJ
GHGUHPSHOYRRUYUDDJQDDUKXOS verlagen; ]RUJHQYRRUHYHQZLFKWWXVVHQLQNRPsten en uitgaven; YRRUNRPHQYDQVFKXOGHQ VWUHVVYHUPLQGHULQJELQQHQKHWJH]LQ zowel bij gedetineerde, achterblijver en eventuele kinderen; PLQGHUUHFLGLYHJHYDDUGRRUWLMGLJ DDQSDNNHQ¿QDQFLsOHWKXLVVLWXDWLH Saskia Schuts 06 33 41 12 85
[email protected] www.AHAG.nl
Rode kaart voor Teeven.
Amsterdam - Bij een bijeenkomst in de Rode Hoed in Amsterdam over het beroepsgeheim en justitie was de op dat moment demissionaire staatssecretaris Fred Teeven heel duidelijk. Hij wil af van het medisch beroepsgeheim van dokters. We citeren hem: ‘Het beroepsgeheim moet kunnen worden doorbroken’. Er is volgens hem sprake van een µFRQÀLFWYDQSOLFKWHQ¶%LMGH7ZHHGH Kamer ligt er een wetsvoorstel forensische zorg. In het wetsvoorstel wordt geregeld dat artsen verplicht zijn gegevens te verstrekken als daarom wordt gevraagd. De vragende instantie is uiteraard het openbaar ministerie. $OVKHWµFRQÀLFWYDQSOLFKWHQ¶RSVSHHOW heeft de rechter het laatste woord. Na de inleiding van Teeven ontspon zich een interessante discussie tussen de aanwezigen. Interessant, omdat de professionals zich lieten gijzelen door voorbeelden. Het draaide al snel om
protocollen, om incidenten. De gespreksleider Tom van ’t Hek omzeilde zorgvuldig de klip van de overheid, die zich steeds ‘eisender’ opstelt waar het burgers betreft. De aanwezige vertegenwoordiger van Bonjo probeerde de focus van de bespreking te verleggen naar de vraag of je als dokters in moet gaan op de in het privédomein indringende overheid. Van ’t Hek had daar overduidelijk geen boodschap aan. De dag na de bijeenkomst in De Rode Hoed meldde demissionair minister Opstelten, dat justitie in het internet mag binnendringen als het justitie behaagt. Natuurlijk onder de mom dat als je niets te verbergen hebt, dat je dan ook niets te vrezen hebt. Een populair standpunt in het huidige repressieve Nederland. Dat er nergens zo veel telefoontaps zijn als in Nederland, is dan helemaal geen probleem. Tot je er zelf mee geconfronteerd wordt, natuurlijk. Jaap Brandligt
7 dagen per week, 24 uur per dag bereikbaar. Altijd. Zo staan wij in ons vak. Bel 06 295 64 706. U krijgt dan 1 van onze 8 strafrechtadvocaten aan de lijn. s drugs s vermogensdelicten s geweld s ontnemingen s criminele organisaties se habla Español
tijdens kantooruren tel. 010 2 411 511
www.seebregts-saey.nl
18
Vereniging Vrijwillige Hulpverlening Gedetineerden (bezoekgroep), Zuid-Scharwoude Vereniging Vrijwillige Hulpverlening Gedetineerden (bezoekgroep), Alkmaar
Column
BonjoBajesBulletin december 2012
Stemmen in Roermond was onmogelijk
EEN FATALE FOUT
Enkele weken voordat de zaak zou worden behandeld door het Hof ontving ik van het Openbaar Ministerie (de advocaat-generaal) een bericht dat de dagvaarding is ingetrokken vanwege het feit dat het hoger beroep in deze zaak is ingetrokken.
Dennis was uiteraard zeer verheugd met dit bericht en trof al de nodige voorbereidingen om dit op gepaste wijze te vieren. Ook werden voorbereidingen getroffen om aan Justitie een schadevergoeding te vragen voor de tijd (ongeveer 5 maanden) die Dennis in voorlopige hechtenis had moeten doorbrengen. De vreugde was van korte duur, want 3 weken later belde een parketmedewerkster naar mij met de mededeling dat het hoger beroep niet was ingetrokken en dat de eerdere mededeling dat het hoger beroep wel was ingetrokken dus een vergissing was. Ook werd diezelfde dag een nieuw bericht naar mij toegezonden met de mededeling dat de dagvaarding was ingetrokken maar ZDDUELMRRN¿MQWMHVZHUGRSJHPHUNWGDWWH]LMQHUWLMG'HQQLVHHQQLHXZHGDJvaarding zou ontvangen. Ter zitting pleitte ik ervoor om het Openbaar Ministerie niet-ontvankelijk te verklaren omdat cliënt door de eerder verzonden mededeling er op mocht vertrouwen dat het Openbaar Ministerie het hoger beroep had ingetrokken. De Advocaat-Generaal verzette zich hevig tegen dit verweer met onder meer het argument dat de advocaat van cliënt er ook van uit ging dat de zaak werd voortgezet want waarom had ik anders onderzoek handelingen laten verrichten in de procedure? Het Hof maakte met dit standpunt van het Openbaar Ministerie korte metten en verklaarde het Openbaar Ministerie niet-ontvankelijk wegens schending van het vertrouwensbeginsel. Eind goed al goed? Nog niet helemaal, want in het kader van de procedure tot het verkrijgen van schadevergoeding wegens ten onrechte ondergane voorlopige hechtenis, stelt het Openbaar Ministerie zich op het standpunt dat geen vergoeding dient te worden voldaan omdat Dennis toch eigenlijk wel schuldig is. Dit lijkt mij in strijd met de ‘onschuld presumptie’. Het Hof moet over deze kwestie nog uitspraak doen. Wellicht in een volgende column meer daarover. Mr Christien A. Lucardie, strafrechtspecialist
Lucardie & De Visser Advocaten s STRAFZAKEN s VREEMDELINGENRECHT s PERSONEN EN FAMILIERECHT s ARBEIDSRECHTUITKERINGSZAKEN mr C.A. Lucardie, lid van de NVSA mr drs J. de Visser mr I. Oolgaard Burg. Marijnenlaan 123 2585 DV Den Haag Telefoon 070 363 00 76 Fax 070 361 57 88 www.lucardie-advocaten.nl
Roermond - Verwacht het onverwachte. Een gezegde dat op meerdere fronten kan worden gebruikt. Politiek is daarbij de rode draad die door alles heenloopt. Als wij denken ook maar iets in te kunnen brengen in beleidsvorming of regel- en wetgeving, dan is stemmen het minste wat wij kunnen doen. Daarvoor moet je dan echter wel in de gelegenheid worden gesteld. De afgelopen Tweede Kamerverkiezingen heeft niet alleen frustraties opgeleverd, maar ook de angst dat het voor ons, als gedetineerden, het er niet beter op zal worden. Het was voor mij dan ook frustrerend, 12 september jongstleden.
Machtigen gaf romplomp Ik wilde wel stemmen en had het geluk dat ik was ingeschreven in de gemeente waar de PI is gevestigd en dus een stembiljet bij de post aantrof. Ik kon het stembiljet inlijsten en boven mijn bed hangen. Iemand machtigen gaf zoveel rompslomp, dat er voor mij maar één ding opzat. Het formulier opsturen naar een partij die het belang van onder andere resocialisatie inziet en ook in het partijprogramma heeft staan. Het mag duidelijk zijn dat de VVD vrij snel afvalt. Ik heb het formulier eerst voorzien van de tekst ‘ongeldig’ en heb het toen opgestuurd naar een Tweede Kamerlid van de Socialistische Partij. In een begeleidende brief heb ik het knelpunt van niet kunnen stemmen ook aangehaald en heb van de gelegenheid
gebruik gemaakt andere zaken die spelen, aan te kaarten. Het verlies van stemmen van mensen die gedetineerd zitten, wordt vaak ondergeschikt gemaakt aan schade die de maatschappij ondervindt. Een achterban die echter leest en ziet, dat er op politiek niveau ook aan gedetineerden wordt gedacht, zal echter vertrouwen krijgen in een systeem dat op dit moment zo corrupt en ziek is. Maar ja, wie ligt daar nu wakker van? Antwoord op mijn vragen heb ik nog niet gekregen, maar eerlijk gezegd denk ik ook niet dat die er gaan komen. Stel je voor dat er Kamervragen worden gesteld over de ongemakken die een gedetineerde ondervindt. Zonde van de tijd toch? R.M. Roermond
TEEVEN HOUDT VAN PRIVATISERING Amsterdam - Staatssecretaris Fred Teeven van Justitie wil doorgaan met de privatisering van instanties voor rechtshandhaving. Dit staat weliswaar niet in het regeerakkoord, maar Teeven gaat er vanuit dat verdere privatiseringen bespreekbaar zijn in het kabinet Rutte-Asscher. Dat zei Teeven onlangs op de jubileumconferentie van het Nederlands Studiecentrum Criminaliteit en Rechtshandhaving (NSCR) in de Vrije Universiteit van Amsterdam. In zijn toespraak noemde hij ook de optie van (verdere) privatisering van het gevangeniswezen. Dat is al deels het geval met de catering en soms ook met de bewaking. Teeven vindt dit succesvolle operaties. Opvallend is dat tegelijk met de toespraak van Teeven, de Eerste Kamer met onderzoeksresultaten kwam van de commissie Kuiper. Die commissie is bepaald niet positief over de privatiseringsoperaties.
Volgende BonjoBajesBulletin verschijnt 1 februari 2013
Mijn cliënt, laten we hem noemen ‘Dennis’ , moest terechtstaan voor ernstige feiten: diefstal met geweld en mishandeling. Het Openbaar Ministerie eiste in eerste instantie een forse onvoorwaardelijke gevangenisstraf. De meervoudige kamer van de Rechtbank sprak Dennis echter vrij. Het Openbaar Ministerie ging echter in hoger beroep waarna Dennis werd gedagvaard om voor een bepaalde dag te verschijnen ter terechtzitting van het Gerechtshof.
Advocatenkantoor Groenendijk strafrechtadv ocaten
specialisme is een eis voor een strafzaak, dat bieden wij u aan : LMKRXGHQRQVDOOHHQ EH]LJPHWVWUDIUHFKW 5XLPMDDUHUYDULQJ LQKHWVWUDIUHFKW $OOHVWUDI]DNHQRS 723QLYHDXHQ3URGHR 5HJHOPDWLJEH]RHNYDQ RQ]HDGYRFDDWDDQX :LM]LMQGRRUKHWKHOHODQGDFWLHI $OOHDFWLHVLQRYHUOHJPHWX
wij nemen graag uw Strafzaak over! EHORQV HQYUDDJQDDU0U,$*URHQHQGLMN
waar kent u ons van? + DDJVH0HWVHOPRRUGHQ YULMVSUDDN *URRWVWHFRFDwQHYDQJVWRRLWLQ 1HGHUODQGYULMVSUDDN ,QWHUSROYDOVHEDQNELOMHWWHQ YULMVSUDDN 9HUGXLVWHULQJJHOGELM :DDUGHWUDQVSRUWYULMVSUDDN 2YHUYDO[YRRUEHUHLGLQJLQ :HVWODQGWDDNVWUDI &ROGFDVHPHQVHQKDQGHOVPRNNHO PRRUG5RWWHUGDP &RFDLQHLQODWWHQERGHP (Q]RYRRUWV
BonjoBajesBulletin december 2012
Voorlichtingsproject Kriminaliteit en Strafrecht (K&S), Soest Vrijwillige Hulpverlening aan (ex-)gedetineerden Leeuwarden Vrijwilligerscentrale Almere, Buddyproject Flevoland Almere
19
‘Ze willen van de Deken een marionet maken’
ADVOCAAT VAN DER WEIDE IS NOG NIET KLAAR MET DEN HAAG Door Paul Grijpma
damse rechtbank en ook met die van het Gerechtshof goed door één deur. ‘Ze luisteren, laten de cliënt uitspreken en geven hen ruimte, en als dat niet zo is, zeg ik er wat van’. Ik moet zeggen: over het algemeen is het niveau hoog.’ Inmiddels zit Richard van der Weide bijna zeventien jaar in het vak. Hij heeft grote zaken gedaan, zaken die veel publiciteit trokken, zoals het proces van Michael S. die verdacht werd van het neerschieten van een rapper in Amsterdam Zuidoost. Hij stond enige tijd op de ‘Most Wanted’ lijst van justitie. Er was 16 jaar geëist, maar het werd uiteindelijk 8 jaar. ‘Een juridisch lastige zaak, noodweerachtige aspecten, cliënt had de schijn enorm tegen, maar mijn kantoorgenote Roos Boon en ik boekten bij het Hof een heel mooi resultaat’. En Van der Weide stond een PVV-er bij die geweld tegen een ambtenaar zou hebben gebruikt. Richard van der Weide: ‘Ik heb vrijwel alles meegemaakt als strafpleiter, van verzonnen processen-verbaal tot liegende getuigen, sterk ‘sturende’ rechercheurs, valse aangiften en onschuldigen in de bak.’
Amsterdam - De inkt van het regeerakkoord was nog niet droog of bij ons kwam al het commentaar van advocaat Richard van der Weide binnen. Titel: ‘Direct zitten? Niet dus!’ Net als veel andere advocaten windt Van der Weide zich enorm op over het kabinetsvoornemen om een in eerste aanleg veroordeelde onmiddellijk zijn straf te laten uitzitten. Hoger beroep? Gewoon lekker achter de tralies afwachten. ‘Niet over nagedacht’, aldus Van der Weide. ‘Symboolpolitiek’. Van der Weide vindt het kenmerkend voor de huidige verharding van het strafklimaat. ‘Het moet allemaal sneller, strenger en goedkoper. Het voorstel is onzalig en in strijd met de wet en internationale verdragen.’ En Van der Weide stelt meteen de BonjoBajesBulletin lezer gerust: ‘Dit voorstel gaat het niet halen. Het is ondoordacht en juridisch niet haalbaar. Plan gaat de prullenbak in.’ Wie bij Mr Richard van der Weide aanbelt in de Johannes Verhulststraat 113 in Amsterdam wordt begroet door een hond. Jesus, hebben advocaten al waakhonden in de hal liggen? Hoewel, dit is een mooie, jonge witte herder. Het beest is allervriendelijkst en wil meteen spelen. ‘Nee, hij is niet bedoeld als bewaking’. Waakhonden hebben we nog niet nodig. Eenmaal achter het bureau steekt Van der Weide van wal. Hij is nog niet klaar met het Ministerie van justitie. ‘Ja, het is repressie. Ze willen hogere straffen, minimumstraffen en versobering van het gevangenisregime. En bezuinigen. Dat merken we in de rechtspraak. Bij rechtbanken wordt daarover geklaagd; er worden nauwelijks nog mensen aangenomen,’ aldus Van der Weide. ‘We leven gelukkig niet in een dictatuur, maar je moet altijd oppassen bij een overheid die in KHWNDGHUYDQHI¿FLsQWLHVWURRPOLMQLQJ bezuinigingen en handhavingswensen dictatoriale trekjes gaat vertonen. We moeten daar beducht op zijn. Dat geldt voor advocaten, maar ook voor burgers in het algemeen. Voor zover er een ‘elite’ bestaat - advocaten, het journaille, schrijvers en de denkers in onze samenleving - is het zaak altijd kritisch naar het justitiebeleid te (blijven) kijken. Daar wat van te vinden en dat ook uit te spreken. We moeten er steeds over debatteren, discussiëren en strafrechtelijk beleid tegen het licht houden.’
Deken wordt marionet Meteen verwijst Van der Weide naar een concreet voorbeeld van wat hem steekt: het plan van staatssecretaris Fred Teeven om het toezicht op de advocatuur naar zich toe te trekken. Nu is dat toezicht in handen van een Raad van Toezicht, waar de Deken van de Orde van advocaten onderdeel van is. Als een cliënt een klacht heeft, kan hij zich melden bij de Deken, die dan onderzoek doet. ‘Nu willen ze het
Leven kompleet overhoop! Advocaat Richard van der Weide staat het liefst ‘met de poten in het bluswater’.
hele systeem overhevelen naar een instantie die gecontroleerd wordt door het Ministerie. Wij vrezen nu dat de onafhankelijkheid van de advocatuur in het geding komt. De Deken wordt in het voorstel een soort marionet van het Ministerie. Hij komt min of meer onder een commissie te staan. En die commissie kan hem instructies geven.’ De Deken waakt over de interne regelgeving van de advocatuur. Hij kan dossiers opvragen, hij kan op bezoek komen, de boeken inzien en hij kan kijken of advocaten zich wel bijscholen en genoeg punten halen. ‘Je kan er alles van zeggen, maar die Deken is een ervaren advocaat die een geheimhoudingsplicht heeft. Als we een extern toezicht krijgen, geleid vanuit het Ministerie, wordt die Deken een zetbaas. Dat raakt onze onafhankelijkheid en dus de rechtsstaat’.
Geen hielenlikker Richard van der Weide is geboren in het ietwat slaperige forenzendorp Voorschoten, opvallend genoeg wel EHNHQGYDQGHUHFHQWHµÀLWVSDDOERPzaak’. ‘Of ik een rustige jeugd heb gehad? Helemaal niet, ik was geen gemakkelijke jongen en dat ben ik nog steeds niet. Een zekere dwarsheid en eigenzinnigheid is ook nodig in dit vak. Ik hou niet van hielen likken en zeg waar het op staat. Je hebt advocaten die vleiend doen tegen de rechtbank. Ik beperk me tot vriendelijkheid, ben altijd voorkomend en met een ijzeren dossierkennis, maar als ik iets moet zeggen wat niet leuk is, doe ik het zonder enige aarzeling in mijn stem en met kracht.’ De strafadvocatuur is een beetje aan het uithollen. Het is een showwereld aan het worden, vindt Van der Weide. ‘Advocaten die optreden in spelprogramma’s, ik plaats er vraagtekens bij. Kijk, als van een bepaalde zaak een beeld wordt geschetst in de media, of het Openbaar
Ministerie komt met een onjuist of incompleet persbericht, dan kan het van belang zijn er namens je cliënt iets over te zeggen, ter correctie. Maar om nou uit narcistische overwegingen met je hoofd op de buis te komen, omdat je het zo geweldig vindt om aan allerlei twijfelachtige programmaatjes mee te doen? Nee, niet doen.’ Van der Weide beperkt zich tot optredens bij BNR-Nieuwsradio, NOS (Nieuwsuur) RI3DXZHQ:LWWHPDQ':''DOVHU iets is uit te leggen, maar hij staat het liefst met zijn poten in het bluswater. Richard van der Weide: ‘Dat was voor mij de reden om strafzaken te doen. Ik ben begonnen bij een groot civiel kantoor op het Leidseplein in Amsterdam, Baker & Mckenzie. Daar heb ik huurrecht en verbintenissenrecht gedaan. Maar ik wilde strafrecht doen, van meet af aan. In het civiele recht gaat het altijd om geld. Dat vond en vind ik niet een wezenskenmerk van het recht.’
Een tikkeltje wezensvreemd Richard van der Weide: ‘Na Baker ben ik eerst economisch strafrecht bij NautaDutilh gaan doen, als ‘tussenstation’ naar het echte werk. In strafrecht gaat het om mensen. Gaat het om een overheid die zegt: u hebt iets verkeerds gedaan, wij verdenken u, wij gaan u vervolgen. De implicaties die dat heeft op de mens, de cliënt, dàt vind ik boeiend. De overheid versus het individu. Ik kom op voor het individu. Dat is ook de reden dat ik mij minder aangetrokken voel tot het vak van of¿FLHUYDQMXVWLWLH,NYLQGDGYRFDDW]LMQ veel leuker, ook omdat je vrij bent, zelf je zaken doet en beslissingen neemt in het belang van je cliënt. Zonder bureaucratische organisatie die over je schouders meekijkt. Ik pas niet in een grote, hiërarchische organisatie. Ik heb in mijn vriendenkring ook oudadvocaten die rechter zijn geworden of RI¿FLHUYDQMXVWLWLH(HQKHOHJHVORWHQ
wereld hoor, die rechterlijke macht, een tikkeltje wezensvreemd soms. Wij strafrechtadvocaten gaan de hele dag met cliënten om, komen in huizen van bewaring en bij rechtbanken en gerechtshoven door het hele land. Onze cliënten zijn verdachten met wie wij spreken over de verdenking, het delict, hun achtergrond en persoonlijke situatie, eigenlijk over alle relevante juridische en persoonlijke omstandigheden in relatie tot het feit waarvan ze worden verdacht. En wij zien ze vanaf het moment kort na aanhouding tot en met de zitting van de rechtbank en eventueel in hoger beroep. Maar een rechtbank die de inhoudelijke behandeling van een strafzaak doet, ziet een cliënt meestal voor het eerst. En dan merk je wat voor een gapend gat er vaak zit tussen de belevingswereld, het referentiekader van de gemiddelde rechter en een verdachte, de cliënt. Je hebt overigens ook rechters die daar professioneel en invoelend mee omgaan. Die zich goed kunnen verplaatsen in een cliënt. Die bejegenen de cliënt, die toch al straalnerveus is door alle onzekerheid en wachten, op een respectvolle manier. Maar je ziet er ook wel tussen die belerend, arrogant zijn en die niet de juiste toon weten aan te slaan.’ Van der Weide kan met de meeste rechters van de Amster-
Terugkijkend zegt Van der Weide: ‘Waar we vooral voor moeten uitkijken LVGDWGHSROLWLHHQRI¿FLHUYDQMXVWLWLH een verdachte te snel een (veel) grotere rol toebedelen bij een misdrijf dan in werkelijkheid het geval. Of erger: cliënt heeft geen strafbare betrokkenheid maar wordt wel lichtzinnig in een groot onderzoek gezogen. Dan kan er worden geoordeeld op grond van meningen en suggesties, een bepaald beeld dat op voorhand door justitie gevormd is. De gedachte ontstaat dan: ‘het zal wel kloppen’, en recherche en OM houden vast aan die voorbarige hypothese. Ten onrechte. En dan zie je dat een rechtbank daarin soms te makkelijk meegaat, vooral in de fase van voorlopige hechtenis. Dat kan lang duren... Later pas valt op dat het Gerechtshof daar met meer afstand naar kijkt, en dan tot een andere afweging en eindoordeel komt. Ondertussen heeft de cliënt wel geruime tijd in voorarrest gezeten, is zijn gezin kwijt, partner vertrokken en op staande voet door zijn baas ontslagen. Leven compleet overhoop! Komt echt voor.’ Alleen daarom al vindt hij het plan om verdachten die tot 2 jaar of meer zijn veroordeeld, direct de door de rechtbank opgelegde straf te laten uitzitten, zeer kortzichtig. ‘En dan ben ik weer bij het begin van mijn betoog.’
UW DOELGROEP in het gehele land LEEST BonjoBajesBulletin Informeer naar de mogelijkheden van adverteren. Daarnaast schrijf een wetenswaardige column richting uw doelgroep. Bel Tien Königs 06 51 68 75 02 of mail
[email protected] Wim Wal, grafisch ontwerper (ook de vormgever van deze krant) kan voor u voordelig een advertentie maken.
[email protected]
When the eagle learns to fly Den Haag Young in Prison (YiP) Amsterdam Zorgconcept Monnickendam
20
BonjoBajesBulletin december 2012
INGEZONDEN BRIEVEN
Column
Ingezonden brief aan de commissie van toezicht
BRIEFSCHRIJFSTER: ‘BELLEN OVER TAALCURSUS RESOLUUT AFGEWEZEN’
PRO DEO In de strafrechtpraktijk wordt vaak gesproken over de Pro Deo-advocaat. Pro Deo is latijn en betekent “voor God”. Dit is een aanduiding die wordt gebruikt voor diensten die gratis worden verricht. De uitdrukking vindt haar oorsprong in de opvatting dat goede werken voor de armen, die niet door hen betaald kunnen worden, uiteindelijk door God zullen worden beloond. Binnen het Nederlandse rechtsstelsel is er een systeem van gesubsidieerde rechtsbijstand. In onze grondwet staat namelijk dat recht voor iedereen bereikbaar moet zijn. Iedereen in Nederland die rechtsbijstand nodig heeft maar niet kan betalen, heeft recht op een bijdrage in de kosten, de gesubsidieerde rechtsbijstand. Gesubsidieerde rechtsbijstand wordt geregeld door de Raad voor Rechtsbijstand. Als men in aanmerking komt voor deze rechtsbijstand wordt er een zogeheten toevoeging afgegeven door de Raad van Rechtsbijstand. Voor gedetineerden geldt dat zij in principe altijd voor gesubsidieerde rechtsbijstand in aanmerking komen. Het voorstaande maakt duidelijk dat de advocaat die vandaag de dag een zaak zogenaamd Pro Deo behandelt in de praktijk niet “voor God” werkt, maar beloond wordt door de Nederlandse samenleving. Beloning kan overigens ook nog op een andere wijze plaats vinden. Een voorbeeld: op het moment van het schrijven van deze column wordt er een RTL-4 programma op televisie uitgezonden, genaamd Pro Deo. In dit programma wordt door een viertal advocaten JHKROSHQRPHHQHLQGHWHPDNHQDDQODQJVOHSHQGHFRQÀLFWHQ*HPDNVKDOYH JDLNHUYDQXLWGDWGH]HDGYRFDWHQJHHQ¿QDQFLsOHEHORQLQJRQWYDQJHQYRRU hun diensten. Maar ze krijgen zeker iets anders voor hun optreden in het programma terug, namelijk uitzendtijd en daarmee een bredere bekendheid. En dat kan weer helpen bij het verkrijgen van clientèle. In zoverre kan ook hier niet gesproken worden van het werken “voor God”. Waarmee uiteraard niet is gezegd dat het werk dat verricht wordt niet als goed ervaren kan worden.
Werken aan reîntegratie door middel van schriftelijke studie.
Geachte heer/mevrouw, Via dit schrijven wil ik in beklag gaan tegen de (weigering om een) beslissing (te nemen) door of namens de directeur genomen. Om mij niet op kosten van de inrichting een zakelijk- of functioneringsgesprek te laten voeren. Nu dit gesprek in mijn optiek alles te maken heeft met mijn reïntegratie, vind ik KHWRQZHWWLJGDQZHORQUHGHOLMNHQRI onbillijk om mij dit te weigeren. Nu dit naar mijn mening in strijd is met de artikelen 3, 5, 6, 7, 24 eerste lid, 28 eerste lid, 28 zevende lid EVRM alsmede de artikelen 2 tweede en vierde lid en 48 eerste lid Penitentiaire Beginselenwet (Pbw) , wil ik hierover graag mijn beklag doen. Mocht u van mening zijn dat dit geen wettelijke grondslag vindt in het Nederlands (penitentiair) of internationaal recht, dan beroep ik mij op de redelijkheid en billijkheid, die binnen het (penitentiair) recht een belangrijke plaats innemen. Momenteel ben ik mij aan het oriënteren op het volgen van een schriftelijke studie bij het Nederlands Talen Instituut (NTI). Nu ik, naar aanleiding van de bestelde studiegidsen nog een aantal vragen heb, wilde ik hierover graag met het
Kortom, de conclusie lijkt mij dat het in beginsel niet juist is om de uitdrukking Pro Deo te gebruiken. Bij door of namens de overheid betaalde rechtsbijstand doet het gebruik van het begrip “toegevoegd advocaat” meer recht aan de feitelijke situatie. Uiteraard zijn er uitzonderingssituaties waarbij nog wel gesproken kan worden van Pro Deo, zoals een advocaat die echt vanuit zijn of haar rechtvaardigheidsgevoel een zaak aanneemt zonder daar ook maar iets voor terug te verlangen. Het is mij onbekend hoe vaak dit echte Pro Deo-werk wordt verricht, maar ik vermoed dat dit slechts in zeer uitzonderlijke gevallen is.
NTI bellen. Toen ik vervolgens aan het afdelingspersoneel vroeg of ik dit, vanwege de hoge telefoonkosten (€0,2019 SPQDDUYDVWHQXPPHUVYDQDIGH ‘gedetineerdentelefoons’)mocht doen op kosten van de PI, werd ik hiervoor doorverwezen naar de afdeling Werk HQ6FKROLQJ2QGHUZLMV Toen ik dit voorlegde aan de medewerker aldaar, vertelde deze mij dat zij niet de bevoegdheid heeft om mij dit toe te zeggen. Eventueel kon zij wel bellen, maar zij was met mij van mening dat ik dit prima zelf kon doen. Toestemming hiervoor moest ik echter bij het afdelingshoofd op de afdeling vragen.
Resoluut afgewezen Na terugkomst op de afdeling heb ik dus het afdelingshoofd aangesproken en dit verzoek bij haar neergelegd. Het werd echter resoluut afgewezen. Een duidelijke reden voor deze afwijzing heb ik echter niet gekregen. Ik kreeg enkel te horen dat ik maar op eigen kosten moest bellen of ze maar een brief moest sturen. Ik heb haar hierbij uiteraard aangegeven wie ik wilde bellen (het NTI) en met welke reden (concrete vragen met betrekking tot het volgen van een zelfstudie). Zij leek hierin echter totaal niet geïnteresseerd.
Mede gelet op het feit dat dit direct verband heeft met mijn re-integratie, alsmede het feit dat ik hiermee duidelijk aangeef in mijzelf te willen investeren tijdens mijn detentie, bleek mevrouw dus weinig tot niets te willen doen. Hetgeen ik zeer verbazingwekkend vind. Er kan mijns inziens zelfs dus bijna gesproken worden van een ontmoedigingsbeleid door mevrouw X. Zo heb ik reeds kort na binnenkomst geïnformeerd naar de mogelijkheden tot het volgen van een schriftelijke studie, maar ‘ik ben arrestant, dus ik kom hier niet voor in aanmerking’, zo werd mij te verstaan gegeven. Bij mijn weten is er echter geen wet of regelgeving die dit zo duidelijk stelt. Toen heb ik hierop toch om de ‘regeling tegemoetkoming studiekosWHQ¶HHQFLUFXODLUHYDQPHW DOVNHQPHUN YHU]RFKW+HW duurde meerdere weken, terwijl ik hier verschillende keren nadrukkelijk om heb verzocht, voordat ik deze regeling begin deze week eindelijk mocht ontvangen. Al met al wordt het volgen van een schriftelijke studie op zijn zachtst gezegd dus niet echt gepromoot of met open armen ontvangen. Hetgeen in mijn ogen als zeer kwalijk kan worden beschouwd. Tevens wil ik u hierbij mijn zorgen uitten over het bellen naar sociale en medische hulpverleners buiten de inrichting, zoals in mijn geval bijvoorbeeld de reclassering of mijn (psychiatrische) behandelaars, voor welke in principe hetzelfde verhaal qua kosten en bereikbaarheid geldt. Bij mij persoonlijk heeft zich echter de situatie nog niet voorgedaan, dat ik een van hen moest bellen. Dus hiertegen kan ik nog niet formeel in beklag.
Mr. Sébas Diekstra, advocaat, www.delissenmartens.nl Naam bij redactie bekend.
Onterecht (nog steeds) vast? Ons team van strafpleiters is ALTIJD bereikbaar!
Strafrecht v Tbs-zaken v Penitentiair recht www.degoeijadvocaat.nl v www.tbsadvocaat.nl
mr B.D.W. Martens 06-51417570
mr S.M. Diekstra 06-38067367
mr C.M.H. van Vliet 06-20092884
mr J. Verschuren 06-30580789
Delissen Martens advocaten belastingadviseurs & mediation. Sportlaan 40, 2566 LB Den Haag. t: 070 311 54 11
Europaplein 42 (‘De Mare’) 1825 tl Alkmaar telefoon 072-56 25 251 – 06-55 30 56 36 fax 072-56 22 644; email
[email protected] + extra 06-14 33 95 33 (24 uurs lijn)
21
BonjoBajesBulletin december 2012
SYMBOOLPOLITIEK Door mr. Geertjan van Oosten, advocaat In turbovaart is er een nieuw regeerakkoord bedacht en is onder leiding van de liberaal Mark Rutte een nieuw kabinet aangetreden. Het liberale duo Opstelten en Teeven mag helaas weer de ring betreden en mag dus weer nieuwe kunstjes bedenken. Wie nog enige hoop had dat na het gebral over ‘law and order’ van het vorige door Wilders gedoogde kabinet nu via de Partij van de Arbeid een wat verstandiger toon zou gaan klinken over het strafrecht komt bedrogen uit.
Bonjo niet blij met uitzenden rechtszaken Den Haag - Volgens Erik van Emster, voorzitter van de Raad voor de Rechtspraak, moeten vooral de zittingen van misdrijven die de maatschappij hebben geschokt, voortaan te zien zijn via televisie en internet. Hij denkt dat deze kijk achter de schermen het begrip voor de rechters zal vergroten. In 2013 zal waarschijnlijk met proefuitzendingen op de website van de Raad voor de Rechtspraak worden begonnen. Op deze manier zal een verdachte meteen aan de schandpaal worden genageld en van zijn levensdagen niet meer van de stigmatisatie kunnen loskomen. De veroordeling door de maatschappij na de ondergane straf zal vele malen groter zijn. Een kans op een geslaagde terugkeer in de samenleving is bijna niet aanwezig. Hou zaken waar ze thuis horen, namelijk in de rechtbank. Misdrijven die de samenleving schokken, worden al uitvoerig en eindeloos in de media behandeld! Of het begrip voor de rechters op deze manier zal worden vergroot valt overigens te betwijfelen. De druk vanuit het publiek op de rechters om tot hogere straffen te komen, doet de vraag rijzen of verdachten nog wel een kans hebben op een eerlijk proces. De kans is zelfs aanwezig dat het begrip voor de rechters minder wordt, wanneer niet gestraft wordt volgens wens van de toeschouwer.
DENK AAN HET BONJOPRIVÉPAKKET Even een opfrisser voor nieuwe lezers van het BonjoBajesBulletin. Het is gebleken dat het voor ex-gedetineerden vaak moeilijk is een verzekering af te sluiten. Er zijn echter verzekeraars waar je wel terecht kunt met een strafblad. Voor meer informatie over het BonjoPrivéPakket kun je contact opnemen met Bonjo.
2AADHUISPLEIN ! "* "ERLICUM 4ELEFOON 4ELEFAX www.giebels-advocaten.nl Vestigingen in Berlicum en Boxtel
We zijn krap een week aan het regeren en er moeten al weer minimumstraffen komen. Straffen die de rechtbank oplegt moeten, ook na het instellen van hoger beroep, meteen worden geëxecuteerd en de verjaringstermijnen moeten worden verlengd of worden afgeschaft. Ook zijn er ingrijpende plannen op komst voor het gevangeniswezen. Meer gedetineerden zullen een cel moeten delen en het regime moet nog soberder. Het strafproces moet veel meer ruimte bieden aan het slachtoffer. Je kan dit niet anders dan als goedkope symboolpolitiek kenschetsen.
Kritische massa hinderlijk Opstelten en Teeven spelen hiermee een gevaarlijk spel, want zij morrelen aan een van de pijlers van ons staatsbestel: de onafhankelijke en onpartijdige rechterlijke macht. Zij willen het volk blijkbaar laten geloven dat het gros van de rechters een stel idiote D66softies zijn die niets liever doen dan taakstraffen geven aan serieverkrachters. Rechters kunnen niet vertrouwd
Het duo Opstelten en Teeven.
worden en moeten dus aan een lijn worden gebonden. Het adagium luidt dat de rechter gewoon moet draaien wat er gevraagd wordt. Nog even en rechters mogen alleen nog een stempel ]HWWHQRSGHHLVYDQGHRI¿FLHUYDQMXVtitie. Al die kritische massa is immers maar hinderlijk.
Geloven dat het anders is? Het tegendeel is echter waar. De wet biedt al lang ruimte voor strenge straffen. Wij straffen in Nederland gewoon heel erg hoog en zijn inmiddels in de top 5 van Europa aangeland. Ook sluiten wij heel vaak mensen voor hun veroordeling vast op door hen in voorlopige hechtenis te nemen. In andere landen is het uitgangspunt dat je je proces in vrijheid mag afwachten en vormt voorlopige hechtenis een uitzondering, je bent immers verdachte en nog niet schuldig bevonden. Wij doen dat in Nederland echter precies andersom. Waarom dan toch laten geloven dat het anders is? Waarom moet de rechterlijke macht in een kwaad licht worden geplaatst door ‘onze’ bewindspersonen?
Blunders Er worden de laatste jaren wat meer mensen vrijgesproken. Vroeger 3%, nu 7%. Dat zegt niet dat de rechters te soft zijn geworden, nee, dat was na - onder meer - de blunders van Schiedam, Putten, Ina P. en Lucia de B. gewoon hard nodig. Rechters vertrouwden vroeger namelijk zonder meer op de zorgvuldigKHLGHQLQWHJULWHLWYDQGHRI¿FLHUYDQ justitie en de politie. Men heeft echter gezien dat dit niet altijd terecht was en dat men kritischer moest zijn naar de resultaten van het onderzoek. Rechters moesten zelf actiever op zoek gaan naar de waarheid en doen dat nu ook. Een rechtstaat accepteert immers geen twijfel in een strafproces, laat staan dat het accepteert dat het spel niet eerlijk wordt gespeeld! Overigens is
Geertjan van Oosten.
een percentage van 7% nog steeds een score die je meestal aantreft in landen met regimes waarmee je jezelf niet mee zou moeten willen vergelijken.
Vertroebelt de kritische blik Een overheid die zichzelf en zijn burgers serieus neemt geeft het goede voorbeeld en handelt gedegen en genuanceerd. Als daardoor een schuldige een keer vrijuit gaat, dan moet dat, hoe zuur ook voor de slachtoffers, maar voor lief worden genomen. Liever dat dan dat een onschuldige wordt veroordeeld voor een feit dat hij niet heeft gepleegd. Daarom moeten er ook niet meer rechten aan het slachtoffer worden toegekend. Daar is het strafproces namelijk niet voor bedoeld want het vertroebelt de kritische blik. In een strafproces draait het immers om de vraag of de verdachte wel de dader is van het feit dat door het eventuele slachtoffer wordt gesteld!
Somber gevoel Of je nu links bent of rechts, voor iedere politicus zou het duidelijk moeten zijn dat eerlijkheid en zorgvuldigheid aan rechtvaardigheid vooraf gaan. De koers die nu weer wordt doorgezet geeft echter een somber gevoel. Uit angst voor de kiezer wordt door rood en blauw nog steeds meegehuild met de wolven van de PVV. Dat is storend en getuigt niet van leiderschap. Volgende maand vindt het congres plaats van de Nederlandse Vereniging voor Strafrechtadvocaten. De titel luidt: ‘Strafrecht under (de)construction?’ Ik hoop u volgende keer wat positief nieuws te kunnen geven want ik ben een blijmoedig persoon, maar ik ben bang dat de haakjes in de titel van het congres beter kunnen worden verwijderd.
s PENITENTIAIR RECHT s STRAFRECHT s ARBEIDSRECHT s ECHT SCHEIDINGEN EN ALIMENTATIE s JEUGDRECHT s OVERIGE PERSONEN EN FAMILIERECHT s CIVIEL RECHT s HUURRECHT s SOCIALE ZEKERHEID s PSYCHIATRISCH PATIÑNTENRECHT "/0:
22
BonjoBajesBulletin december 2012
Topkwaliteit, ook pro deo Mr. Ilse van der Meer Mr. Sidney Smeets (06 81 10 78 51) Mr. Jan-Hein van Dijk Keizersgracht 278 | 1016 EW Amsterdam | T 020 33 05 409 | F 020 33 04 666
[email protected] | www.spong.nl
mr. Iwan Appel Meester in strafrecht De Koning Vergouwen Advocaten Sophialaan 33, 1075 BL Amsterdam telefoon: 020 676 25 00 mobiel: 06 216 79 148 mail:
[email protected] www.dkva.nl
Politieschandaal Marseille breidt zich uit MARSEILLE - Het aantal agenten dat in verband met een corruptieschandaal in de Zuid-Franse stad Marseille is geschorst, is maandag tot 30 opgelopen. Vorige week waren al 12 agenten op non-actief gesteld. Dat hebben bronnen gezegd. De 12 zijn vrijdag aangeklaagd voor afpersing en drugshandel. Zeven van hen zitten vast, de vijf anderen zijn op borgtocht vrijgelaten. De agenten behoren tot de anti-criminaliteitsbrigade BAC. Zij zouden betrokken zijn bij de beroving van criminelen in arme wijken in het noorden van de havenstad. Op het kantoor van de BAC zijn, verstopt boven een speciaal voor de buit gemaakt plafonnetje, drugs, geld, sieraden en sigaretten gevonden. De schorsing van nog eens 18 agenten betekent dat bijna de helft van de 70 agenten van de BAC nu niet werkt. Het begint erop te lijken dat de affaire een van de zwaarste corruptiegevallen de politie in Frankrijk wordt.
En nog een corruptiezaak politie Frankrijk De Franse politie heeft een groot imagoprobleem nadat duidelijk werd dat een speciaal politieteam in Marseille zich bezighield met ripdeals en de handel in drugs. Nu komt daar een nieuwe corruptiezaak bovenop. Een Franse politieagente is opgepakt omdat zij informatie zou hebben doorgespeeld naar haar minnaar, die een leider van een grote criminele organisatie zou zijn.
VIJF VRAGEN OVER DE INGETROKKEN GETUIGENVERKLARING Het gebeurt regelmatig dat een slachtoffer zijn of haar aangifte wil intrekken. Of dat een getuige zijn voor de verdachte belastende politieverklaring wil intrekken. Daar kunnen uiteenlopende redenen voor zijn. In sommige gevallen zijn de gemoederen tussen de verdachte en het slachtoffer bedaard en is de ruzie bijgelegd. Bij het slachtoffer bestaat niet langer de behoefte aan strafrechtelijke vergelding. Met andere woorden het slachtoffer vindt dat de verdachte niet langer hoeft te worden vervolgd. Een andere reden is natuurlijk dat de aangever in zijn aangifte bij de politie niet de waarheid heeft verteld, ofwel: hij heeft gelogen (!). De verdachte wordt dan met een valse beschuldiging opgescheept. Bij dit soort dilemma’s krijgt een strafrechtadvocaat vaak de vraag voorgelegd hoe een aangifte kan worden ingetrokken. Bij beantwoording van die vraag blijkt onder verdachten (en ook onder juristen) een aantal hardnekkige misverstanden te bestaan. Daarom vijf vragen over de ingetrokken getuigenverklaring:
1. Kan een aangifte worden ingetrokken? Nee, een aangifte kan niet meer worden ingetrokken. Dat is niet geregeld in de wet. Wel kan de aangever een nieuwe verklaring bij de politie of bij HHQUHFKWHUDÀHJJHQ'DDULQNDQKLM laten opnemen waarom de aangifte onjuist is en waarom hij niet meer achter de aangifte staat. Het komt ook voor dat een aangever een brief schrijft aan GHRI¿FLHUYDQMXVWLWLHPHW]LMQRIKDDU eigen mening over de wenselijkheid van vervolging.
2. Als een aangifte wordt ‘ingetrokken’ kan de verdachte dan nog worden vervolgd? Ja, ook als een aangifte later wordt JHZLM]LJGEHVOLVWGHRI¿FLHUYDQ justitie over de verdere vervolging van de verdachte. Ook zonder aangifte kan tot verdere vervolging worden overgegaan. Het slachtoffer heeft hierin (meestal) niet het laatste woord. Dat heeft ermee te maken dat het openbaar ministerie in beginsel vrij is om een strafvervolging in te stellen. Dit wordt wel het opportuniteitsbeginsel geQRHPG'HRI¿FLHUYDQMXVWLWLHRRUGHHOW over de opportuniteit, haalbaarheid van de vervolging. In sommige gevallen zelfs tegen de wil van het slachtoffer in. (Hier staat tegenover dat voor een beperkt aantal misdrijven, zoals bijvoorbeeld het misdrijf van afdreiging, een klacht is vereist. Een klacht is een uitdrukkelijk verzoek van de aangever om tot vervolging over te gaan. In die
gevallen is een aangifte alleen niet voldoende).
3. Als de officier van justitie zelfstandig beslist over de vervolging, heeft het dan wel zin om een aangifte ‘in te trekken’? Jazeker. Het staat een aangever altijd vrij om zijn (gewijzigde) mening aan justitie kenbaar te maken. Dat kan voor de haalbaarheid van de vervolging van EHODQJ]LMQ'HRI¿FLHUYDQMXVWLWLH kan alsnog afzien van de vervolging. De toepassing van het strafrecht geldt namelijk als laatste redmiddel (ultimum remedium). Als via andere wegen de vrede tussen verdachte en slachtoffer kan worden bereikt, dan KHHIWGLWGHYRRUNHXU2I¿FLHUHQYDQ justitie, alsook advocaten moeten in dit verband waken tegen overspanning van het strafrecht. Het is in dit verband zinvol te wijzen op het nieuwe artikel 51h van het Wetboek van Strafvordering waarin de verplichting voor het openbaar ministerie is opgenomen om het slachtoffer en de verdachte in een zo vroeg mogelijk stadium mededeling te doen van de mogelijkheden tot bemiddeling. Het gaat hierbij om zowel schadebemiddeling, als de herstelbemiddeling in de vorm van slachtoffer-dadergesprekken. Indien een bemiddeling tussen het slachtoffer en de verdachte tot een overeenkomst heeft geleid, houdt de rechter, indien hij een straf oplegt, daarmee rekening in het voordeel van de verdachte.
4. Als een getuige zijn verklaring later wijzigt (lees: intrekt), kan de verdachte dan nog wel worden veroordeeld? 'DWKDQJWHUYDQDI$OVGHRI¿FLHUYDQ justitie toch vervolgt, kan de ‘intrekking’ de bewijswaarde van de aangifte ernstig aantasten. De strafrechter kan
Mr. Jan-Hein van Dijk
op deze afgezwakte verklaring geen veroordeling baseren en moet de verdachte vrijspreken. Maar het is ook mogelijk dat de rechter de eerste DDQJLIWHYHUNODULQJWRFKEHWURXZEDDUder acht dan de tweede (ingetrokken) verklaring. Dan kan de rechter de eerste verklaring onder omstandigheden toch voor het bewijs gebruiken. Maar let op! Hierbij geldt dat in bepaalde gevallen de rechter of het openbaar ministerie verplicht is om een getuige op de zitting op te roepen, namelijk als een belastende politieverklaring YDQHHQJHWXLJHVODFKWRIIHUKHWHQLJH bewijsmiddel is waaruit de betrokkenheid van de verdachte bij het misdrijf rechtstreeks kan volgen én die persoon nadien bij een rechter(-commissaris) is gehoord en toen bij die rechter zijn verklaring heeft ‘ingetrokken’ of een op essentiële punten ontlastende nadere verklaring heeft afgelegd (HR 1 februari 1994, NJ 1994, 427; HR 12 juli 2012, BP6567). Het gebeurt UHJHOPDWLJGDWGHRI¿FLHUYDQMXVWLWLH HQRIGHUHFKWHULQ]R¶QJHYDOQDODWHQ een getuige op te roepen. Het is dan taak voor de advocaat erop te wijzen dat de belastende verklaring niet voor het bewijs mag worden gebruikt. De verdachte moet in dat geval ook worden vrijsproken.
5. Valt er wat te doen tegen een getuige die zijn belastende verklaring later ‘intrekt’? Ja, als een aangever in zijn aangifte heeft gelogen kan de verdachte een aangifte laten opnemen van het doen van een valse aangifte. Een persoon die aangifte doet van een strafbaar feit, wetende dat het niet gepleegd is, is namelijk strafbaar (art. 188 Wetboek van Strafrecht). De rollen worden dus omgedraaid. Het ‘slachtoffer’ wordt verdachte en andersom. Hierbij moet worden opgemerkt dat een tegenaangifte nuttig kan zijn, maar soms hierdoor de verhoudingen tussen beide betrokkenen onnodig op scherp komen te staan. Goede afstemming en zorgvuldig overleg met een advocaat is altijd raadzaam. Jan-Hein van Dijk is strafrechtspecialist en werkzaam bij Spong advocaten.
23
Na oproep van Bonjo, in de vorig uitgave, over:
BELASTING EN DETENTIE In het vorige bulletin werd de vraag opgeworpen hoe u vanuit uw detentie aangifte kunt doen bij de belastingdienst. De belastingdienst ziet immers graag dat u digitaal aangifte doet, maar toegang tot het world wide web behoort in het gevangeniswezen slechts zelden tot de mogelijkheden. Indien u reeds beschikt over een DigiD, kunt u iemand anders wel machtigen om namens u aangifte te doen. Als dat niet het geval is, zijn de mogelijkheden gelukkig nog niet uitgeput. Er bestaat namelijk ook nog steeds de mogelijkheid om schriftelijk aangifte te doen. U kunt een daarvoor bestemd formulier (het P-formulier ten behoeve van de aangifte inkomstenbelasting) aanvragen bij de belastingdienst op het nummer 0800 – 0543. Dit is een
Telefonisch kunt u slechts 1 formulier aanvragen. Een medewerker van de inrichting kan ook een schriftelijk verzoek indienen bij een regiokantoor. Er worden dan meerdere blanco formulieren verstrekt, zodat er altijd wel 1 voor u voorradig is.
Mr. N.F. Hoogervorst
gratis nummer, dus ondanks de soms lange wachttijden kost het u niets.
Ik neem direct de gelegenheid te baat om u te wijzen op andere kwesties die u geld kunnen kosten indien er niets wordt geregeld. Zo vervalt bij detentie het recht op zorgtoeslag, als ook het recht op kinderopvangtoeslag. Let er op dat u in deze gevallen melding maakt van uw detentie, zodat wordt voorkomen dat u later de toeslagen moet terugbetalen. Uw recht op huurtoeslag vervalt alleen indien uw detentie langer dan 1 jaar duurt. Indien uw auto door justitie in beslag wordt genomen, doet u er goed aan het voertuig te – laten – schorsen. Dit kunt u laten doen door een gemachtigde, die daartoe deel 1B en deel II nodig heeft. Dit voorkomt het onnodig moeten betalen van de motorrijtuigenbelasting. Wanneer u de schorsing binnen 3 maanden weer opheft, krijgt u wel te PDNHQPHWHHQQDKHI¿QJYDQGHPRtorrijtuigenbelasting. Leuker kunnen we het dus niet maken, maar met een relatief simpele handeling soms wel makkelijker.
UITSPRAAK VAN DE MAAND
BUITENPROPORTIONEEL EN ONREDELIJK: KLACHT GEGROND VERKLAARD Klager beklaagt zich over een aan hem opgelegde disciplinaire straf van opsluiting in eigen cel zonder televisie. De straf is opgelegd vanwege het door klager vertoonde verkeersgevaarlijke gedrag tijdens transport en het verbaal agressieve gedrag jegens parketwachters en het inrichtingspersoneel. Klager ontkent zich verbaal agressief te hebben gedragen. Hij erkent wel samen met een ander het DV&O- busje heen en weer te hebben geschommeld. Op verzoek van klager is de gedetineerde die ook werd vervoerd door DV&O in hetzelfde busje, als getuige gehoord. Volgens de getuige is klager hard aangepakt en mishandeld. Ze waren volgens de getuige beiden verantwoordelijk voor het schommelen van het busje. Volgens de getuige was klager
in een goede gemoedstoestand. De beklagcommissie heeft op grond van het beginsel van equality of arms geen kennis genomen van een procesverbaal van de parketpolitie, waar klager op verzoek van de parketpolitie niet van in kennis is gebracht. De beklagcommissie is van oordeel dat de opgelegde disciplinaire straf bij afweging van alle in aanmerking komende belangen, buitenproportioneel en onredelijk is. Klager heeft door het optreden van de parketwachters en de PIW-ers letsel opgelopen en daarop verbaal agressief gereageerd. De klacht wordt gegrond verklaard en aan klager wordt een tegemoetkoming toegekend ter hoogte van € 60,00. KC 2012/126, gedaan op 25 september 2012
5 advocaten Strafrecht en Detentierecht met bijna alle andere rechtsgebieden in totaal 14 advocaten Crooswijksesingel 34 3034 CJ Rotterdam telefoon 010 465 09 66 www.advokatenkollektief.com
[email protected]
Advokatenkollektief Rotterdam
BonjoBajesBulletin december 2012
mr. Linda Demmer S T R A F R E C H TA D V O C A AT rFFSMJKLFOEJSFDU rCFSFJLCBBS rWPPSBMMFTPPSUFOTUSBG[BLFO[PBMTQPMJUJF SFDIUFSNFFSWPVEJHFLBNFSLMBDIUSFDIU HFEFUJOFFSEFOFUD rPPLQSPEFP UPFWPFHJOH Statensingel 8, 3404 ZT IJsselstein T 030 73 70 637, F 030 63 04 902
[email protected] www.advocaatdemmer.nl
Mr. N.F. Hoogervorst, strafrechtadvocaat bij Wolffs &Hoogervorst Telefoon 06 83 70 51 86 Winterser kan het niet, kerstboomverkoopster in de sneeuw.
Dit is kerst, een luxe gedekte tafel maar... dit ook, een dakloze in een deken gewikkeld in de sneeuw
24
BonjoBajesBulletin december 2012
OPROEP KRO TV-PROGRAMMA DE REÜNIE
Hilversum - Ik stel me voor: mijn naam is Monique Morshuis en ik werk als redacteur bij het KRO tv-programma De Reünie. In het programma zien middelbare schoolklassen van vroeger elkaar terug. Wat is er van hen geworden sinds ze bij elkaar in de klas hebben gezeten, welke tegenslagen/ successen hebben ze ondervonden, hoe staan ze in het leven? Met het programma willen we graag de kracht van mensen laten zien. Zodoende zijn we altijd op zoek naar bijzondere verhalen van gewone Nederlanders.
zijn die zou willen vertellen hoe het is om als ex-gedetineerde weer in de maatschappij mee te draaien? Geen makkelijke vraag, dat realiseer ik me heel goed, maar misschien is er iemand die dat zou ZLOOHQHQGLHNDQODWHQ]LHQKRHKLM]LMWRFKZHHU YRORSPHHGUDDLWHQ]LMQKDDUSOHNZHHULQGH maatschappij gevonden heeft. Als iemand van de lezers dat wil of iemand kent die dat zou willen, wil die dan geheel vrijblijvend met me bellen?.
INGEZONDEN BRIEVEN
TV-BIJDRAGE Ik val met de deur naar binnen. Is 34.500,euro op jaarbasis een realistisch bedrag dat een Penitentiaire Inrichting, zoals in Roermond, moet betalen voor het faciliteren van een TV-signaal? Laat ik eerst de vraagstelling verduidelijken. Voor een langdurige straf, bijvoorbeeld meer dan drie jaar, is het een interessante optie in plaats van het huurbedrag van drie euro per week – en dus totaal 468,- euro voor drie jaar – beter extern een TV van maximaal 19 inch aan te schaffen en in te laten. Bij vrijlating is dan immers deze TV ook eigen bezit. Om juist die reden heb ik in Vught besloten een nieuwe TV aan te schaffen. Dat koste mij 210,euro, inclusief verzegeling. Als ik zou moeten investeren dan maar toch op deze manier, toch? Maar wat als je plotseling wordt overgeplaatst naar, zoals in mijn geval, Roermond? De 3,- euro wordt elke week netjes van het gigantische bedrag van 15,20 euro afgehaald, onder het mom dat elke gedetineerde voor het signaal moet betalen. Is dit
een goedkope marketinggrap? 220 cellen x 3,- euro x 52 weken = 34.320,- per jaar. Er is dus geen uniformiteit en een beklagzaak tegen de 3,- euro werd van de tafel geveegd. Wellicht is er een mogelijkheid voor Bonjo om hierin een rol van betekenis te kunnen spelen door hiervoor aandacht te schenken in het BonjoBajesBulletin. Met vriendelijke groeten, Namens René Maijs 3397503 – A320 PI ZuidOost, locatie Roermond Postbus 6021, 5960 AA Horst aan de Maas
Alvast hartelijk dank. We realiseren ons heel goed dat de positie van ex-gedetineerden een kwetsbare is en dat het moeilijk is voor hen in de maatschappij geaccepteerd te worden. Maar zou er toch iemand
Monique Morshuis, Redacteur Televisie ’s Gravelandseweg 80, 1217EW Hilversum
BONJO hoort graag van jullie. Bijvoorbeeld jullie ervaringen
,LU UPL\^L[VLRVTZ[ aVUKLYJYPTPUHSP[LP[ ... begint bij Stichting DOOR
De DOORstart voor (ex-) gedetineerden Stichting DOOR biedt al tien jaar deskundige opvang en nazorg aan (ex-)gedetineerden in vrijwillig en justitieel kader. Stichting DOOR trekt zich het lot aan van gedetineerden en exgedetineerden en investeert in de maatschappij. >H[KVLU^PQ :[PJO[PUN+669]LYSLLU[ILNLSLPKPUNVWOL[NLIPLK]HU ^VULU^LYRLUMPUHUJPwUYLSH[PLZaPUNL]PUNLUaVYN,LU TVVPLRHUZ]VVYL_NLKL[PULLYKLUVWLLU[VLRVTZ[ aVUKLYJYPTPUHSP[LP[ (HUTLSKLU .LKL[PULLYKLUR\UULUVUKLYKL]VSNLUKL Q\Z[P[PwSL[P[LSZIPQ:[PJO[PUN+669HHUTLSKLU! WLUP[LU[PHPY7YVNYHTTHZJOVYZPUN 7YL]LU[PL]L/LJO[LUPZVUKLYIPQaVUKLYL ]VVY^HHYKLUPUYPJO[PUN]VVY:[LSZLS TH[PNL+HKLYZ0:+HY[PRLSSPK 7)>IPQaVUKLYL=VVY^HHYKL WSHH[ZPUNPULLUPUZ[LSSPUN]VVY . QL\NKPNLU701THH[YLNLS 0UMVYTH[PL >PS[\TLLYPUMVYTH[PLV]LYVUaL Z[PJO[PUN&2PQRVWVUaL^LIZP[L ^^^Z[PJO[PUNKVVYUSVMULLT[PQKLUZ RHU[VVY\YLUJVU[HJ[TL[VUaLHKTPUP Z[YH[PLVW]PH[LSLMVVUU\TTLY! >PQZ[HHU\NYHHN[L^VVYK
DE BONJO-KABELKRANT VOOR BETERE TERUGKEER Amsterdam - In een aantal gevangenissen draait op dit moment een Bonjo-kabelkrant. Daarin staat het aanbod van Bonjo en van sommige aangesloten organisaties. Ze hebben dezelfde vormgeving waaruit eenheid van Bonjo-aanbod blijkt. Het is onze bedoeling het aanbod van al onze aangesloten leden op deze manier onder de aandacht van de
IETS BIJZONDERS MEEGEMAAKT?
achter de tralies, positieve of negatieve zaken plaatsen wij in het BonjoBajesBulletin. Maar ook jullie creatieve uitingen. Schrijf ons, adres op de voorzijde van deze krant.
Bent u op de een of andere manier betrokken bij het gevangeniswezen en u hebt iets vermeldenswaardigs meegemaakt, schrijf of bel onze eindredacteur Paul Grijpma. 06 51 49 63 09
[email protected]
gedetineerden te brengen, opdat zij binnen, maar daarna ook buiten weten bij wie ze aan moeten kloppen. Om het leven binnen te verbeteren of om de kansen op succesvolle terugkeer in de maatschappij te vergroten. Als je bij de Bonjo-kabelkrant aangesloten wilt raken, neem dan contact op met het Bonjo-bureau.
Willemsparkweg 193 1071 HA Amsterdam Tel. 020 - 420 1475
[email protected] www.teurlingsellens.nl
25
BonjoBajesBulletin december 2012
BONJOCONTACTBUREAU Stuur je gegevens naar: Bonjo, Molukkenstraat 200, 1098 TW Amsterdam. Wij zetten het op www.bonjo.nl/contactbureau. Een aantal advertenties wordt ook geplaatst in het BonjoBajesBulletin. Een eerlijk verhaal scoort het best. Dus componeer een mooie brief met daarin je interesses, hoe lang je nog moet, wat je graag wilt en wat weer niet. Ieder die de site bezoekt weet dat hij/zij met een gedetineerde te maken heeft. Transparanter kan niet!
blauwe ogen, bruin haar en 1.89m lang. Ik ben lief en niet op mijn mond gevallen. Spreekt dit je aan, reageer dan via mijn advertentienummer. Advertentienr 1258 Tony Hallo, ik ben Tony. Ben 20 jaar, laat je niet meteen afschrikken door mijn leeftijd! Ik ben
Advertentienr 1247 Dick Hier een gespierde, getatoeëerde en altijd vrolijke jongen van 25 jaar die tot oktober 2015 gedetineerd zit in PI Vught. Ik heb kort donkerbruin haar, ben 1.83m, groene ogen en van Nederlandse afkomst. Ik hou van sporten, lekker eten en van muziek. Ik zoek een meid tussen de 18-35 jaar die vrolijk en avontuurlijk is ingesteld. Het maakt mij niet uit van welke afkomst je bent, als je maar pit hebt. Spreekt dit je aan? Tot schrijvens dan en wie weet wat nog meer? Groetjes, Dick. Advertentienr 1248 Jos Mijn naam is Jos, ben 37 jaar. Ik ben 1.81m, normaal postuur en 77 kg. Ik heb bruine ogen en donkerbruin haar. Ik zoek een slanke dame, niet groter dan 1.75m. Lief, avontuurlijk, trouw en loyaal. Tussen 24-37 jaar. Het moet jij en ik, ik en jij zijn. Mijn foto staat op Hyves. Daar ben ik te vinden onder Boembats. Dat ben ik, knap en aantrekkelijk. Wil jij je man? Schrijf mij dan. Heb je een foto? Stuur hem mee!
en strand en plezier maken. Ik ben op zoek
van Hollandse afkomst, 2meter lang, blauwe
Ik kom uit de buurt van Almere en hoop zo
naar een serieuze relatie; daar ben wel weer
RJHQQRUPDDOSRVWXXUYHHOEH]LJPHW¿WQHVV
een leuk iemand te vinden om mee te schrij-
aan toe, na 2 jaar bajes. Ik hoop snel wat van je te horen.
en zit in de gevangenis van Roermond. Zit
ven en als er een klik is, misschien meer. Dus
als geruime tijd binnen en heb nu een baantje
dames, lijkt het je wat? Reageer dan snel.
jou aan, aarzel dan niet om mij te schrijven en vertel me wie je bent. Ik antwoord altijd terug. Tot zover, veel liefs, een knuffel en alles wat wenselijk is.
als schilder. Ik zou het leuk vinden om met Advertentienr 1253 Remco
iemand te schrijven. Ik ben al 2 jaar vrij-
Ik ben de liefste niet, creatief en af en toe wat
gezel, dus sta open voor een relatie. Liever
impulsief. Leuke jongen om te zien, erg lief en niet
niet ouder dan 30 jaar. Vertrouwen vind ik belangrijk; afkomst doet er niet toe. Maar
agressief. Roken doe ik niet. Zit sinds juni binnen, maar het doet mij niets. Zegt het
je moet wel verzorgd zijn. Ook moet je wel soms gewoon beetje gek kunnen doen, niet
jou iets, reageer dan snel liefst met foto. Ik
al te serieus, wel gezellig. Hou jij ook van
ben 26 jaar, donkerblond haar, blauwe ogen,
een uitdaging en wil je meer weten over mij,
1.86m. Ik hou van lezen en schrijven, ben
schrijf dan snel.
¿ORVR¿VFKLQJHVWHOG'LHS]LQQLJTXDNDUDNWHU HQHHUOLMNJHYRHOLJ0DDULNPLVLQWLPLWHLW
Advertentienr 1259 Joey
geborgenheid. Hou jij van het leven en van eerlijkheid? Schrijf me dan en neem mij mee
Hallo dames, zal ik me even voorstellen? Ik ben Joey, half Egyptisch en half Nederlands.
in jouw wereld. Ik omhels jou met duizend
,NEHQMDDUEUXLQJURHQHRJHQPODQJ
armen.
atletisch gebouwd en getint. Zou graag contact willen met een oprechte, eerlijke, maar
Advertentienr 1254 Melvin
niet te lieve vrouw. En schoonheid is mooi,
Ik ben Melvin, 23 jaar. Ik zoek via deze weg
maar innerlijk is mooier.
een leuke meid van 18-28 jaar om mee te
Heb nog geen vrouw leren kennen, die mij be-
schrijven en wie weet nog meer. Ik heb zelf
grijpt of wil leren kennen. Misschien één van jullie, dames, alleen serieuze reactie graag.
Advertentienr 1264 Arturo Ben Arturo, 25 jaar, getint, sportief gebouwd en ben op zoek naar leuke, lieve, spontane dame tussen 21-31 jaar om gezellig mee te kunnen schrijven en wie weet meer. Ben jij die dame die contact met mij wil opbouwen, dan wacht ik op jouw reactie.
Advertentienr 1267 Bart Hoi, ik ben Bart, 46 jaar, tenger postuur, 53kilo en 1.70m lang. Donker haar en rokend. Zoek dames die interesse hebben om te schrijven. Ik kom zelf uit de buurt van Eindhoven. Mijn hobby’s kan ik hier niet uitvoeren. Ik hou van katten en wandelen. Ik ben vrachtwagenchauffeur in het binnenland.
Advertentienr 1265 Ron Ik ben een man van 48 lentes jong. Blond haar, blauwe ogen, 1.80m lang en 75kg. Ik zoek een penrelatie met vrouw vanaf 35 jaar. Dus klim in de pen. Ik ben relaxed, lief,
Ik luister naar allerlei muziek en kijk ook graag tv. Heb nog 2 jaar te gaan. Graag een brief met een foto, kunnen we verder wel wat afspreken voor de toekomst. Alleen schrijfcontact is ook goed. Groetjes, Bart uit Brabant
spontaan en eerlijk. Alleen door problemen door uit elkaar te gaan na een relatie van 13 jaar ben ik in aanmerking van detentie gekomen, maar ben het alleen zijn moe. Stuur een kaartje of brief. Ik zie er nog perfect uit voor mijn jaartal. Ze zeggen jonger, dus kom op wordt wakker en laat deze jongen niet zitten. Ik wil nog zoveel doen. Ron
Advertentienr 1268 Davy Hey hallo daar! Mijn naam is Davy. Ik ben een goed verzorgde NL-man van 30jr. 1.89m lang en 84kilo. Ik heb donkerblond kort haar met blauwachtige ogen. Zelf ben ik een sociaal persoon en soms ook wel asociaal. Ben heel open en draai er gewoonweg niet om heen. Kortom, ik ben niet op mijn mondje gevallen. Mijn beroep is boef zijn en ik denk dat ik dat ook wel zal blijven. Een beetje stout zijn is niks mis mee. Ik ben spontaan en kan heel goed vertellen en luisteren. Ik ben op
Advertentienr 1249 Dick
opgeschoren kort donkerblond haar. Weeg
Hoi, ik zoek een topper met pit tussen de
82kg, 1.88m lang en ben sportief gebouwd.
MDDU(HQOHXNHYURXZYULHQGLQRPPHH
Ben op zoek naar een goeduitziende meid
te schrijven met een dosis humor. Ik ben een
met humor, die net als ik van een feestje
Advertentienr 1260 Bart Hoi ik ben Bart, ben 29 jaar en mijn afkomst
man van 41 jaar, vrij lang 1.96m, humor en
houdt. Uiterlijk is wel belangrijk. Dat vind
is Moluks (dus halfbloedje). Kom van
sportief.
ik namelijk wel voor mezelf, maar ook voor
Eindhoven, ben er geboren en getogen. Van
Ik hou van het leven, strand, wijn, eten. Ik zit
een dame. Die moet er ook goed uitzien. Ik
beroep ben ik schilder en was bij de security.
Advertentienr 1266 Dave Mijn naam is Dave. Een gezellige, vrolijke, spontane, zorgzame jongeman van 42 jaar. Mijn hobby’s zijn lekker eten, gitaar spelen, lezen, schilderen en genieten van het leven.
vast tot 2013 en zoek een leuk maatje om mee
hoop op een leuke reactie en wacht dat af. Als
0LMQKREE\CV]LMQ¿WQHVVHQYRHWEDOGXV
Momenteel ben ik woonachtig in mijn
zoek naar een slanke vrouw tussen de 20-50
te schrijven. Ik zit vast voor heling. Wil je een
we contact hebben zal ik zeker een foto van
foto meesturen dan weet ik met wie ik schrijf.
mezelf naar je opsturen en wie weet wat er uit
ben een sportieve jongen en zit niet stil. Ik zoek een lieve penvriendin en misschien nog
jaar. Spreek jou dit aan, dan hoor ik graag van jou terug. Stuur als het gaat een foto van
Uiteraard doe ik dat ook.
ons pencontact kan opbloeien.
meer (wie weet). Over 4 maanden ga ik naar
chateau de Geerhorst in Sittard. Het enige wat ik mis is een oprechte, lieve en zorgzame vrouw die haar hart op de goede plek heeft en met wie ik kan corresponderen. Spreekt dit
een halfopen kamp, dus dan mag ik 1x in de Advertentienr 1250 Frits Ik zoek een serieuze vrouw tussen de 35-60
Advertentienr 1255 Gerrit Hallo lieve dames. Ik ben een man van 76
maand naar buiten.
jaar die samen met mij een nieuwe toekomst wil opbouwen. Ik ben niet veeleisend, maar wel serieus en oprecht. Ben lief, zorgzaam en spontaan. Zoek een vaste serieuze relatie; een vrouw die net als ik, het alleen zijn ook beu is en weer wil genieten van het leven samen. Lichte handicap is geen probleem en kinderen ook niet geen probleem. Ik ben een gezellige man met mijn hart op de juiste plaats voor de ware vrouw.
jaar, maar voel mij nog vaak 60-65 jaar. Mijn lengte is 1.64m en weeg ongeveer 70kg. Door
Advertentienr 1261 Paul Mijn naam is Paul. Gedetineerd in Sittard tot 30 april 2013. Via deze weg wil ik graag in contact komen met leuke dames die mij willen schrijven. Ik ben 45 jaar, stevige, gezellige, sportieve ADHD-er uit Eindhoven. Heb leuke hobby`s, geen alcohol of drugs en tijdens detentie ben ik schilder en zit ik rustig mijn tijd uit. Ben je geïnteresseerd? Schrijf naar de redactie van Bonjo. Xxx Paul
omstandigheden ben ik alles kwijt en ben nu op zoek naar een lief en leuk vrouwtje, die mij nog liefde, warmte en genegenheid kan schenken. Maar daarvoor zou ik graag eerst met elkaar willen schrijven en eventueel mij bezoeken. Eind april 2013 kom ik weer vrij en wil ik proberen samen verder te gaan in een leuke toekomst. Stuur mij je gegevens
jou bij de brief, zo niet is ook geen probleem. Dikke Knuffel, xxjes Davy.
evt. met foto, wees eerlijk, open en vrolijk Advertentienr 1251 Frans Hallo dames, ik ben man, 50 jaar jong en zit gedetineerd in de Schie in Rotterdam. Ik ben een geboren Rotterdammer en nu op zoek naar een lieve vrouw tot 50 jaar die met mij in contact wil komen. Ik ben wel 50 jaar, maar zie er jonger Advertentienr 1252 Toon Lieve dames, ik ben een gezonde en sportieve jongen van 26 jaar. Ik ben 1.73m lang en atletisch gebouwd. Ik heb donkerbruin krullend haar en groene ogen. Ik ben van Nederlandse komaf. Ik zoek een leuke en vooral lieve, zorgzame vrouw, om mee te kunnen schrijven en misschien wel meer. We kunnen altijd even
dan zullen wij het zeker aankunnen.
Advertentienr 1262 Anouchka Hallo, ik ben Anouchka van 30 jaar, een
Advertentienr 1256 H Hallo lieve dames. Ik ben een 31 jarige Nederlandse man. Ik ben blond en heb blauwe ogen. 1.85m lang en 80kg, normaal postuur. Ik zit momenteel gedetineerd en ik woon in Den Bosch. Ik moet 15mnd zitten voor wiet en kom over 6 maanden vrij. Wat belangrijk is, is open en eerlijkheid, humor en altijd kunnen lachen. Verder ben ik zorgzaam, oprecht, hardwerkend in mijn eigen bedrijf. Wat ik zoek is een lieve spontane lieve vrouw tussen 20-40 jaar om te schrijven en als het klikt een relatie mee op te bouwen. Wil jij mijn prinses zijn? Reageer dan op mijn advertentie, als het kan met foto.
Nederlandse vrouw. Zit gedetineerd in Nieuwesluis. Weet niet hoelang ik nog moet, ben nog niet afgestraft. Ik zoek iemand om
kijken wat er uit voort kan bloeien. Het maakt
mee te schrijven en vriendschap mee op te bouwen. Ik ben niet op zoek naar een relatie, want die heb ik al, zoek gewoon leuk contact. Wil jij met me pennen en een vriendschap opbouwen? Laat wat van je horen en ik schrijf terug. Heel veel liefs, Anouchka.
S T R A F R E C H TA D V O C AT E N
Advertentienr 1263 Ardjan Hallo, ik ben Ardjan, 29 jaar en ben 100% Hollands, 1.81m lang, 118kg en stevig gebouwd. Heb lang bruin haar, beetje hard rock type. Ik zit in de gevangenis van Lelystad en mijn einddatum is 2017.
niet uit wat voor afkomst je hebt, als je maar
Advertentienr 1257 Sebastiaan
Ik volg hier een lasopleiding, waar ik straks
lief en gezellig bent, het liefst tussen de 20-35
Ik, Nederlandse man van 33 jaar, ben op zoek
ook mijn toekomst in zie. Ik ben een levens-
jaar. Ik ben een vrolijke jongen die van gezellige
naar briefcontact met een spontane, frisse meid. Hoelang ik nog in detentie moet zitten, is nog onzeker. Ik ben sportief gebouwd,
genieter en hou van lekker eten. Ik rook en
dingen houdt. Hou van lekker eten, zon zee
R T
GULQNQLHW,N]RHNHHQOHXNHVSRQWDQHPHLG YURXZMDDUOLHIVWYROVODQNUXEHQVW\SH
Prinsengracht 1087 1017 JH Amsterdam telefoon 020 30 32 840
www.roelsetakens.nl
[email protected]
26
BonjoBajesBulletin december 2012
GEDICHT UIT DE BAJES HANS FERWEDA, MAN VAN DE Het zwaard van Damocles.
WERKVLOER IN BONJOBESTUUR Door Melany
Wat is zinnig Ik vraag me vaak af, Wat is mijn doel in dit leven. Wat is mijn betekenis Welk pad, route of weg de juiste voor mij is. Wat zijn mijn mogelijkheden en wat is mijn lotsbestemming? Wat is mijn potentie, wat is het einde en wat is het begin? Een gezinnetje met huisje boompje beestje of de wereld verkennen en gaan reizen, Het vreemdelingenlegioen in of jongeren helpen en onderwijzen. De beste en hardste crimineel worden of een hard werkende man, zowaar monnik worden in een Tibetaanse klooster of vechten en heldhaftig sterven als martelaar. Wat ik ook kies… en wat dan nog? Als ik ervoor ga en me er volledig op stort, dan vraag ik toch in elk geval af doe ik hetgeen ik het beste kan en wat ik hoor te doen of val ik af. Wanneer heb ik mijn doel behaald, wanneer ben ik klaar, wat ik ook doe, de keuze te kiezen is zwaar. De waarheid die altijd dreigt maar onheilspellend zwijgt als een zwaard van Damocles boven mijn hoofd. Zinnig te leven, zinnig te sterven en niet dat ik de enige ben die erin geloofd. Maciek B.
Amsterdam - Bonjo was vorig jaar op zoek naar een nieuw bestuurslid en deed een oproep daarvoor. Via een oud-collega uit de PI Haarlem werd Hans Ferwerda erover getipt en sinds 2012 zit hij in het bestuur van Bonjo. Om ons nieuwe bestuurslid te introduceren aan de lezers van het Bonjo Bajes Bulletin, besloot ik hem te interviewen. Hans Ferwerda is een sympathieke man van 63 jaar die zichzelf omschrijft als een duidelijke, sociale en sportieve man. Behalve zijn passie voor sport heeft hij ook een ander bijzondere ervaring in het leven. Hans Ferwerda is al vanaf zijn 27e werkzaam bij Justitie. Hij is begonnen als gevangenisbewaarder, tegenwoordig heet dat penitentiaire inrichtingswerker (PIW`er) , in het Huis van Bewaring 1 (Amsterdam) en na vijf jaar ging hij verder als hoofdbewaarder in de Bijlmerbajes op de Forensisch Begeleidingsafdeling (FBA).
INGEZONDEN BRIEVEN
MOEIZAAM STEMMEN IN SITTARD
Mijn medegedetineerde en ik hebben bij het personeel gevraagd of er toch nog enige mogelijkheden waren om te stemmen of dat er eventuele mobiele stembureaus geplaatst zouden worden, maar dit werd per direct afgekapt. Op de dag van verkiezingen werden er in tal van klinieken in Nederland wel mobiele stembureaus geplaatst, waaronder in Venray in ‘de Rooyse Wissel’. In de PI de Geerhorst te Sittard werd een ontmoedigingsbeleid gevoerd om de gedetineerden niet of nauwelijks in
Gespecialiseerd in bescherming van burgers tegen de overheid. Of het nu om strafrecht gaat, problemen met de verhuurder, of problemen met uw uitkering: veertien vakkundige advocaten staan voor u klaar. Ieder met een eigen specialisme, allen hebben hart voor de zaak, uw zaak. Crooswijksesingel 34 3034 cj Rotterdam telefoon 010 465 09 66 www.advokatenkollektief.com
[email protected]
de gelegenheid te stellen om hun stem uit te brengen door vooral het hele gebeuren dood te zwijgen. En ook door geen enkele info te geven over wat te doen, indien je wilt stemmen. Ook is de stempas te laat aangereikt , op 28 augustus. Terwijl de sluitingsdatum 29 augustus was om iemand, die niet in de gemeente Sittard woont, te machtigen. En dat kon ook niet zonder schriftelijke toestemming van de burgemeester van Sittard. Een medegedetineerde en ik hebben een lid van de Gedeputeerde Staten van een politieke partij via een onorthodoxe wijze moeten inschakelen, die persoonlijk onze machtiging in de bajes is moeten komen halen om toch voor ons te kunnen stemmen. Hebben jullie ook deze of andere problemen ondervonden in andere PI’s in Nederland, aarzel dan niet om naar Bonjo te schrijven, desnoods via je advocaat, want samen staan we sterk tegen Justitie. Namen zijn bij de redactie bekend
Advokatenkollektief Rotterdam
Sittard - In het Bonjo Bajes Bulletin hebben jullie in een artikel kunnen lezen hoe ons stemrecht werd ontnomen in de PI de Geerhorst te Sittard. Ondanks dat alles werd tegengewerkt door de directie, hebben een medegedetineerde en ik toch kunnen stemmen. Zelf heb ik een gesprek gehad met de maandcommissaris in verband met het stemrecht en twee dagen voor de verkiezingen kreeg ik mijn antwoord terug: ‘Veel succes met de volgende verkiezingen.’
Hans Ferweda.
Koepelgevangenis Haarlem.
Jarenlange ervaring Niet alleen heeft hij daar als hoofdbewaarder gewerkt, maar ook in Nieuwersluis toen het nog voor de mannen open was, tegenwoordig kennen we PI Nieuwersluis natuurlijk als een vrouwengevangenis. Maar ook als afdelingshoofd heeft Hans Ferwerda veel ervaringen opgedaan. Hij is begonnen in de PI Haarlem toen er nog een afdeling was voor de jeugd, de Vest. Daarna kreeg deze inrichting een bestemmingswijziging en werd het de PI Haarlem voor volwassenen. Hij heeft in deze inrichting de afdeling voor verslaafden opgestart. Niet lang erna werd Hans Ferwerda gevraagd om een afdeling te runnen
in de PI Haarlem, ook wel de Koepel genoemd. Na jarenlang ervaring te hebben gehad als PIW`er en als afdelingshoofd werd hij gevraagd om als tijdelijk plaatsvervangend unit-directeur aan de slag te gaan. Het grootste verschil volgens Hans zelf is dat je als directielid geen direct contact meer hebt met de gedetineerden. ‘Je komt nog wel eens op de afdelingen als een gedetineerde bijvoorbeeld een sprekersbriefje heeft ingediend en je wil spreken of wanneer een gedetineerde een rapport krijgt’. Op de vraag wat hij wil betekenen voor Bonjo antwoordt hij: ‘Ik heb ge-
zien en geleerd van de werkvloer zelf. Het is goed om iemand binnen Bonjo erbij te hebben die bij Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) heeft gewerkt om bepaalde situaties en verhalen beter te relativeren en ook om een andere kant ervan te belichten.
Duidelijk, sociaal en sportief Het gesprek werd afgesloten met een OHNNHUNRSMHNRI¿HHQSUHFLHV]RDOVKLM zichzelf omschreef, duidelijk, sociaal en sportief, ik kan er niks anders van maken. Ik weet zeker dat Hans Ferwerda een bijzondere bijdrage kan leveren aan Bonjo.
CV van Hans Ferwerda r1*8zFSJOIFU)VJTWBO#FXBSJOHJO"NTUFSEBN r)PPGECFXBBSEFSJOEF#JKMNFSCBKFTAEF4DIBOTFOJOEF5PSFO op de Forensische Begeleidingsafdeling ‘Foba’ r/JFVXFSTMVJT NBOOFO
r1*)BBSMFN EF7FTUFOEF,PFQFM r%JSFDUFVS1*"MQIFOBE3JKOBGEFMJOH/PPSE r%JSFDUFVSEFUFOUJFDFOUSVN;FJTU.
STERK IN STRAFRECHT! Vijf specialisten onder 1 dak
DIJKSTRA KRIKKE RUPERTI advocaten
T 033 47 90 801 / www.dkramersfoort.nl
27
BonjoBajesBulletin december 2012
FIJNE FEESTDAGEN
Trouwens, als hij het voor het kiezen had gehad, was hij in elk geval de Kerstdagen nog in de P.I. gebleven. Kerst in de bajes was voor hem niet echt een straf. Het eten smaakte beter dan op gewone dagen, er waren mooie ¿OPVRSWYGHJHHVWHOLMNYHU]RUJHU deelde agenda’s uit, de cipiers waren bijna allemaal goedgemutst, en er was de kerstdienst in de kapel. Met, als het meezat, een swingend kerstkoor inclusief goedgevormde zangeressen. Dames die tijdens het zingen alles wat maar aan hun lijf bewegen kon ook lieten bewegen. Een lust voor het oog. Kerst in de bajes betekende voor hem DOWLMG¿MQHIHHVWGDJHQ
Graag wat rust in zijn hoofd Hij zou het dit jaar niet meemaken. De deur van de PI was voor hem geopend, hij was aan de lange wandeling naar het centrum van de stad begonnen en had nagedacht over het vervolg van zijn vrijlating. Er moesten keuzes worden gemaakt. Zoals: naar zijn ouders gaan of hier in de stad blijven en slapen in de nachtopvang? Het laatste betekende gedoe en geregel. Maar er was wel een bed, een douche, een maaltijd, het was er warm. Hij verlangde nu al naar die warmte. Wat was het toch koud. Hij stak zijn handen in zijn zakken en voelde het treinkaartje dat de maatschappelijk werker hem had gegeven. ‘Ga naar huis, jongen,’ had hij gezegd. ‘Gun je moeder ook een mooie Kerst. Haar zoon weer thuis met de Kerstdagen, dat moet haar toch erg blij maken.’ Maar daar was Thomas niet zo zeker van. Zeker, zijn moeder zou blij zijn, maar ook constant bang dat hij naar de kroeg zou gaan, zich zou bezatten en ook nog blowen. En mocht dat gebeuren, dan
was er een grote kans dat hij weer van alles zou doen wat door de maatschappij niet werd gewaardeerd en geaccepteerd. Hij had het al zo vaak aan de rechters uitgelegd: hij wilde zich heus wel als een oppassende burger gedragen, echt, hij zwoer het. Maar een biertje en een borrel waren zo moeilijk te weerstaan. En ja, hij zou het graag anders willen. Dat hij gewoon kon genieten van alleen één borrel, zonder te verlangen naar meer. Veel meer. Hij zou ook graag willen dat hij wat rust in zijn hoofd zou krijgen, of gewoon blij kon worden zonder te blowen. Leven zonder de destructieve gevolgen van drank en drugs. Maar zo zat zijn leven blijkbaar niet in elkaar.
Gewoon lekker kerst vieren Berustend liep hij verder, richting centrum. Hij had het koud. Er kon weleens sneeuw in de lucht zitten. Hij besloot dat als het zou gaan sneeuwen, hij dan naar huis zou gaan. Zijn moeder was vast de rollade al aan het braden en zijn vader was waarschijnlijk de stoofpeertjes aan het schillen. Thuis zou hij ook rustig kunnen slapen. Beter dan in de nachtopvang. Geen gesnurk, geen nachtelijk gehakketak, geen gezeur. Maar thuis waren wél de bezorgde ogen van zijn moeder en zijn vader zou vragen wat zijn plannen waren voor de toekomst. Waarom kan het leven nu niet simpel zijn, dacht Thomas. Gewoon lekker Kerst vieren zonder gedoe, is dat nu teveel gevraagd? Hij keek nog eens naar de lucht. Zou er echt sneeuw komen? Zo ja, dan zou hij dus naar zijn ouders gaan, zo nee, dan naar de nachtopvang.
De duif is dood Opgelucht dat het keuzeprobleem was opgelost liep hij door en struikelde bijna over iemand die op zijn buik op de grond lag. Thomas herkende de man. Hij had hem regelmatig gezien tijdens een verblijf in de bajes. Thomas liep dan met een grote boog om hem heen. Want de man stond bekend om zijn onverwachte agressieve uitvallen. Door zijn gewelddadig gedrag zat hij regelmatig vast en buiten de muren was hij in geen enkele opvang meer welkom. Nu lag hij dus op zijn buik bij de gracht. Thomas kwam aarzelend dichterbij. Misschien lag er iemand in de gracht, misschien was er hulp nodig. Er was echter geen drenkeling te zien, maar wel een duif en de man probeerde het diertje met een stok uit het water te halen. Hij wist de vogel uiteindelijk op het droge te krijgen, wreef over het duivenborstje en net toen Thomas zich afvroeg of de man van plan was mond-op-mond beademing toe te passen, legde de man de duif op de grond. ‘Dood,’ zei hij. Ze staarden beiden naar het duivenlijkje. ‘Jouw duif?,’ waagde Thomas tenslotte te vragen. De man schudde zijn hoofd. Nee, het was gewoon een stadsduif, die
in het water was terecht gekomen, zei hij. Hij had getracht het diertje te redden. Maar het stomme beest had niet begrepen dat het om een reddingspoJLQJJLQJHQKDGQDÀLQNHWHJHQVWDQG uiteindelijk de geest gegeven. Thomas zag tranen in de ogen van de man. Hij voelde met hem mee. En ook met de duif. ‘Arm diertje,’ zei hij. De man knikte berustend. ‘Alles wat leeft, gaat dood,’ zei hij. ‘Alles heeft een begin, alles heeft een eind. Zo is het leven.’ Thomas was verbaasd. School er een ¿ORVRRILQGH]HPDQ":DVGH]HPDQ soms iemand die door zijn achtergrond en omstandigheden zomaar kon veranderen in een woeste agressieveling, terwijl hij in werkelijkheid een aardige en gevoelige man was? Een persoon, die veel van dieren hield, omdat hij de mensen nooit had kunnen vertrouwen? Thomas werd week. Ach, wat was er toch veel verdriet en ellende op de wereld. ‘Wat nu?’ vroeg hij. ‘Wat moet er met de duif gebeuren?’ De man wist het ook niet. Een grafje zou mooi zijn, maar in het centrum met al dat asfalt en die stoeptegels was dat geen optie. Ze stonden nog na te denken over een alternatieve uitvaart toen er zich nóg een probleem aandiende. Een paar politieagenten wilden weten wat er aan de hand was en waarom daar een dode duif lag. Ze keken naar de stok waarmee de man de duif uit het water had trachten te halen. En nee, ze geloofden het verhaal over de verdronken duif niet. Ze zagen een stok, een dode duif. Ze zagen een man die ze herkenden als iemand die ‘handelend agressief’ kon
Uw doelgroep bereikt u met adverteren in BonjoBajesBulletin
Op de dag voor Kerst verliet Thomas de P.I. om de vrijheid tegemoet te gaan. Een paar uur later zat hij op het politiebureau waar agenten hem vasthielden voor iets waar hij part noch deel aan had. Hij dacht aan zijn maten, die waren achtergebleven in de bajes. ‘Je boft maar,’ hadden sommigen van die jongens gezegd toen hij afscheid van ze nam. ‘Voor de Kerst thuis, beter kan niet.’ Maar nu vroeg hij zich af of hij niet wéér een Kerstmis in een cel zou moeten doorbrengen.
zijn. Helaas herkenden ze Thomas ook, een lastpost, een jongen die vaak in de problemen kwam. ‘Meekomen,’ zeiden de dienders. ‘Allebei.’ De duif moest ook mee, voor het geval er sprake was van dierenmishandeling en het diertje nader onderzocht zou moeten worden. ‘Niet alles is wat het lijkt,’ zei de GXLYHQUHGGHQGH¿ORVRRIQRJPDDUGH agenten hadden geen boodschap aan die wijsheid.
Stomverbaasd En zo bracht Thomas de eerste uren na zijn vrijlating door op het politiebureau. En na verhoor en onderzoek mocht hij weer naar buiten. De duivenredder moest blijven. Ze passeerden elkaar in de gang. Thomas op weg naar de vrijheid, de man onderweg naar een politiecel. ‘Het is niet erg,’ zei hij. ‘Ik heb in elk geval onderdak. Hier is het
warmer dan buiten. En vergeet niet: alles heeft een begin, alles heeft een eind. Fijne feestdagen.’ Nog stomverbaasd over de verandering in de man, het kan dus, een mens kán veranderen, dacht hij - stapte Thomas naar buiten. Het sneeuwde. Dus zat hij even later in de trein op weg naar zijn ouders, naar huis. De sneeuwvlokjes bleven dwarrelen, sommigen plakten op het coupéraampje. Een medepassagier met een MP-3 speler zong zachtjes mee met een kerstliedje. Even ging het nog bijna mis toen bleek dat Thomas was vergeten zijn treinkaartje af te stempelen. Maar de conducteur streek met zijn hand over z’n hart. Thomas mocht zijn reis vervolgen; hij kon naar huis. Het was bijna Kerstavond. ‘Vrede op aarde,’ zong de medepassagier. ‘Fijne feestdagen,’ zei de conducteur. Dini
Blijf niet vastzitten aan uw toegewezen advocaat! Wilt u worden bijgestaan door een strafrechtspecialist? Neem contact op met mr. Mathieu van Linde en informeer vrijblijvend naar de mogelijkheden: 050-3113001.
Blokzijl Advocaten Lopende Diep NZ 1 9712 NV Groningen
Volgens true crime magazine Koud Bloed één van de 10 beste jonge topadvocaten.
www.strafrechtadvocaatgroningen.nl
Lina Advocaten Specialisten in
strafzaken, overleverings-, uitleverings-, cassatiezaken Ve n l o
077-351 10 42
[email protected]
w w w. l i n a - a d v o c a t e n . n l
28
BonjoBajesBulletin december 2012
Een advocatencollectief, het bestaat nog
FANNY DONDERS ZET HAAR OMGEVING AAN HET DENKEN Door Paul Grijpma Tilburg – Met het zicht op het kantoor in Tilburg komen de herinneringen aan de jaren zeventig van de vorige eeuw weer boven. ‘Advocatencollectief’ staat met koeienletters op de pui. Zo’n veertig jaar geleden waren er veel van dit soort broedplaatsen van advocaten aan te treffen in het land. Maar ze zijn vrijwel allemaal verdwenen. Waar de sociaaladvocaten van destijds opkwamen voor huurders en werknemers, vullen velen nu vanuit riante panden hun zakken met het bijstaan van verhuurders en werkgevers. Niet in de Korenbloemstraat in de arbeiderswijk Korvel bij het bijna 27 jaar oude AdvocatenCollectief, zoals het kantoor officieel heet. Hoewel 25-jarige Fanny Donders nog maar 3 jaar advocaat is, praat ze zoals dat bij een advocatencolletief hoort, toen en nu. Het klinkt nog steeds heel vertrouwd. ‘Ik vind het persoonlijk veel leuker iets voor iemand te kunnen betekenen, in plaats van uitsluitend op poen uit te zijn. Natuurlijk willen wij inkomen genereren, maar dat is niet de hoofddrijfveer. Wij zijn vooral bezig voor mensen met weinig inkomen. Er is hier elke dag van 10 uur tot 12 uur een gratis spreekuur. Is uniek in Nederland, in ieder geval in Tilburg. De mensen komen met allerlei problemen. Wij doen bijna alle rechtsgebieden. En inderdaad zetten we ons alleen in voor huurders en niet voor verhuurders. En voor arbeidsrecht doen we
Fanny Donders: ‘Er was wel DNA gevonden, maar daaromheen was te weinig bewijs. Hup, vrijspraak.’
alleen de werknemers. En zo hoort het bij een advocatencollectief.’
Achterblijvers in de gaten houden Fanny Donders, geboren en getogen in Tilburg, studeerde rechten aan de universiteit in Tilburg. Het werd strafrecht, omdat ze dat interessant vond. ‘Ik had al een bijbaantje tijdens mijn studie bij het AdvocatenCollec-
Fanny Donders: ‘aandacht voor achterblijvers’.
tief. Ons kantoor heeft nooit strafrecht gedaan. Een andere collega van mij heeft dat hier toen ingebracht, een jaar of zes geleden. We hebben toen ik afgestudeerd was, besloten het samen uit te bouwen,’ zegt Donders. Ze heeft inmiddels gemerkt dat je naast de inzet voor verdachten ook de achterblijvers in de gaten moet houden. Ze houdt op z’n minst contact met één achterblijver, een moeder, een kind of een ander familielid. Donders: ‘Dat doe ik uiteraard met toestemming van mijn cliënt, maar ik wil die achterblijvers er graag bij betrekken. Die horen vaak niks van de advocaten. Maar als iemand in beperking zit, mag je natuurlijk ook niets zeggen. Mensen onderschatten de problemen als het eenmaal mis is en een geliefde de fout is ingegaan of verdacht wordt.’ Fanny Donders is zich gaan specialiseren op penitentiair recht, vooral ook omdat het nog niet zo in de aandacht is. ‘Ik merk, ook naar aanleiding van brieven en artikelen in het BonjoBajesBulletin, dat heel veel mensen daar problemen mee hebben. En ik merk het in mijn eigen omgeving hoe daar - door mensen die vrij buiten lopen naar wordt gekeken. Die vinden het maar gezeur en onzin, al die probleempjes over bellen vanuit de gevangenis, of als het wat langer duurt voor je de
advocaat mag spreken en als het luchten een keer wordt overgeslagen. En ze halen hun schouders op als iemand een maatregel krijgt, omdat ie niet meteen terug naar zijn cel is gelopen, maar onderweg een praatje had gemaakt met een lotgenoot.’
‘Rechter beslist, niet ik’ Donders heeft zo de nodige discussies over de gevangenissen en de wijze waarop wordt gestraft, met haar partner en vele anderen. En dan gaat het bijvoorbeeld over zwaarder straffen, enkelbandjes en taakstraffen. Donders: ‘Ik denk dat als je het zou vragen tachtig procent van de bevolking voor strenger straffen is, ja, totdat ze zelf
met deze materie te maken krijgen. Maar als ik ze dan een voorbeeld geef over door rood rijden, dan piepen ze onmiddellijk anders. Dan vraag ik: vind je de boetes voor door rood rijden te hoog? Ja, zeggen ze dan. Dan zeg ik: die gaan nog verder omhoog, want je bent voor strenger straffen. Simpel, maar ik zet ze er wel mee aan het denken. Ze voelen zich getriggerd en dan zeggen ze dat dit heel iets anders is. Ha, ha. En dan heb ik het nog niet eens over die gewapende overval op een tankstation. Hup, dat werd vrijspraak. Nou, daar waren natuurlijk ook weer discussies over, ook met de collega’s hier die geen strafrecht doen.’ Er was in dat geval wel DNA gevonden van de verdachte, maar daarom heen was te weinig bewijs. Donders: ‘Mijn eigen moraal zegt natuurlijk dat die verdachte voor gaas had moeten gaan. Zeg ik persoonlijk. Maar vanuit mijn vak en vanuit mijn strafrechtelijke positie, denk ik natuurlijk dat als er niet genoeg bewijs is, dan is er niet genoeg bewijs en dan ga ik er vol voor. En ik kan daar dan ook volledig achter staan. Bovendien ben ik niet degene die de beslissing neemt, maar dat is de rechter. Mijn houding ergert mensen soms, maar ik moet er als advocaat voor mijn cliënt zijn.’
‘We gaan voor vrijspraak’ Maar wat doet Donders als een cliënt bij haar gewoon bekent dat hij het gedaan heeft? Dan bekijkt ze rustig de mogelijkheden hoe ze er het beste voor de cliënt uit kan halen. ‘Bekennen? Ja, dat kan een lagere straf opleveren, maar dat is zeker niet altijd het geval. Dat is een inschatting die je in overleg met je cliënt maakt. Alle strafrechtadvocaten zullen dat doen. Maar het hangt ook van je cliënt af. Er zijn er die zeggen: ik kan niet liegen. Als ik dan tegen de cliënt zeg, dat het verstandiger is dat hij zijn mond houdt en hij zegt dan dat hij het met zijn geweten niet kan liegen, ja, dan is mijn advies anders dan hoe de cliënt uiteindelijk handelt. Het is altijd een advies dat je geeft, het is altijd de keuze van de cliënt zelf. Maar we gaan voor vrijspraak als dat er in zit. Je moet het ook zien als een spel. Het is natuurlijk allemaal heel ernstig, daar ben ik me terdege van bewust. En het is voor de slachtoffers heel erg, maar de wet levert de spelregels en daar moet iedereen zich aan houden. Het is leuk om daar in te spelen: het is onze rechtsstaat.
De rechter beslist.
WIL JE BEZOEK? BEL BONJO 020 6659420
mr. H. van Asselt (Henk) strafrechtadvocaat
Vrijwilligers komen bij je langs door heel Nederland om je verhaal te horen, voor een luisterend oor, een steuntje in de rug.
mr. K.C.A.M. Oomen (Kitty) strafrechtadvocaat
Voor al uw strafzaken kunt u bij ons terecht. Bel 0165 - 59 20 00 of kijk op www.haansadvocaten.nl
29
BonjoBajesBulletin december 2012
Gezond in de gevangenis:
Column
PROGRAMMA ‘DOE FF GEZOND!’ VAN START Den Haag - Het is belangrijk om gezond te zijn en goed voor jezelf te zorgen, ook als je vastzit. Gezond leven zorgt ervoor dat je er beter uitziet, dat je fitter bent en lekkerder in je vel zit. Het helpt je ook om, in en buiten de gevangenis, je leven op orde te krijgen en te houden. Daarom begint vanaf januari 2013 het programma ‘Doe ff gezond!’ in de Nederlandse gevangenissen, aldus meldt ons het ministerie van justitie. In een paar gevangenissen is nu al begonnen met het testen van het eerste onderdeel. Dat gaat over stressreductie. De locaties Nieuwersluis, Wolvenplein, Ter Peel en Krimpen DG,-VVHOSUREHUHQGHPRGXOH6WUHVVUHGXFWLHGHNRPHQGH tijd uit. Gedetineerden die aan dit onderdeel meedoen, krijgen verschillende tips, opdrachten en oefeningen, waarmee ze stress kunnen verminderen.
Voeding, relaties en soa’s Aan de gedetineerden is eerst gevraagd waar zij behoefte aan hebben. Daarna zijn de onderwerpen gekozen. Vanaf 2013 gaan ook de andere onderdelen van ‘Doe ff gezond!’ van start. Dat gaat in ieder geval over gezonde voeding, persoonlijke hygiëne, soa’s, relaties en hulpverlening.
ENKELBAND
Meedoen Een goede gezondheid helpt je tijdens én na je detentie. Iemand die gezond en goed verzorgd is, vindt bijvoorbeeld gemakkelijker een baan. Wil iemand straks het programma ‘Doe ff gezond!’ volgen? Dan moet hij eerst de module ‘Kies voor Verandering’ hebben afgerond. Meer informatie bij de mentor. Ook kan de mentor tips geven om nu al te beginnen met gezonder leven, aldus de mededeling van het ministerie van justitie.
Brengt u liever een gedeelte van uw gevangenisstraf buiten de inrichting door? Dat kan door middel van elektronische controle in de vorm van een enkelband.
Een enkelband kan bij elke delictsoort worden ingezet en is zowel mogelijk in het kader van schorsing van de voorlopige hechtenis, bij een voorwaardelijke veroordeling, bij een voorwaardelijke invrijheidstelling als ter vervanging van een onvoorwaardelijke gevangenisstraf. Gecombineerd met een werkstraf kan een celstraf van 6 tot 12 maanden worden vervangen door elektronische controle. Daarnaast komt binnen het penitentiair programma iedereen in aanmerking voor een enkelband die een celstraf vanaf 6 maanden onvoorwaardelijk heeft. U dient wel te beschikken over geschikte huisvesting en een door de reclassering goedgekeurde dagbesteding van 26 uur per week. Reclassering Nederland is verantwoordelijk voor de uitvoering van de elektronische controle. Het is ook de reclassering die het middel kan voorstellen in het reclasseringsadvies ten behoeve van de zitting. Ditzelfde geldt ook indien u reeds bent veroordeeld tot een onvoorwaardelijke gevangenisstraf. Het is van belang dat u zelf aangeeft dat u voor een enkelband in aanmerking wenst te komen.
BONJO OVER ‘DOE FF GEZOND!’ ‘Het is belangrijk om gezond te zijn en goed voor jezelf te zorgen. Ook als je vastzit.’ Wij van Bonjo zijn het daarmee eens. We vinden het een prima initiatief dat Dienst Justitiële Inrichtingen gezond leven in de steigers zet. Maar om nou te beginnen met stressreductie, dat valt ons
ietsjepietsje tegen. We willen voorstellen dat ‘gezond leven’ begint bij de maaltijden in de gevangenissen. Van alle kanten bereiken ons van Bonjo berichten dat het eten wonderbaarlijk slecht is. We raden DJI het credo aan: Gezond leven begint bij gezonde maaltijden. Of misschien anders gezegd: Gezonde maaltijden zorgen voor minder stress.
Momenteel wordt er nog weinig gebruik gemaakt van deze mogelijkheid. Reclassering Nederland wil dan ook het gebruik van de enkelband verdubbelen. Om dit te bereiken opent Reclassering Nederland eind dit jaar het digitale Loket Elektronische Controle. Dit loket maakt mogelijk dat de rechterlijke macht heel eenvoudig een onderzoek kan aanvragen naar de haalbaarheid van het toepassen van een enkelband. Dit onderzoek zal worden ingevoegd bij het adviesrapport dat de reclassering uitbrengt. Wilt u gebruik maken van een enkelband in plaats van een onvoorwaardelijke gevangenisstraf: onderneem actie door uw mogelijkheden te bespreken met de reclassering of vraag advies aan uw advocaat. Mr. Kitty Oomen, strafrechtadvocaat bij Haans Advocaten
30
BonjoBajesBulletin december 2012
Winst geboekt bij uitspraak RSJ
Column
Directeur speelt centrale rol bij telefoneren vanuit de gevangenis MINDER MAKKELIJK MOORD BEWEZEN Het verschil tussen ‘moord’ en ‘doodslag’ voor een gedetineerde kan vele jaren gevangenisstraf zijn. Immers, de straffen bij moord zijn veel hoger dan bij doodslag. Het juridische verschil tussen moord en doodslag is dat bij moord voorbedachten rade aanwezig moet zijn. De Hoge Raad heeft recentelijk de criteria voor moord aangescherpt. Dit kan belangrijke consequenties hebben voor rechtszaken waarbij de vraag speelt of er sprake is van moord of doodslag. Een klassiek voorbeeld van een moord is iemand vergiftigen. Hier is over nagedacht, er is gif aangeschaft en het plan is daarna ten uitvoer gebracht. Een klassiek voorbeeld van doodslag is het plotseling verzeild raken in een ruzie, waarna iemand wordt doodgetrapt. Dit gebeurt dan in een opwelling. Eenvoudig gezegd, bij een moord heb je vóór die tijd kunnen nadenken, doodslag gebeurt in een opwelling. De laatste jaren was er een tendens dat er steeds vaker moord werd aangenomen in de rechtspraak. Stel, je loopt van de woonkamer naar de keuken, je pakt een mes, loopt terug naar de woonkamer en steekt iemand neer. Ook al duurt dat heel kort, de rechters redeneerden dat je in die tussentijd kon nadenken en dat er dus sprake was van moord. De Hoge Raad komt hier nu wat op terug. Dit jaar heeft de Hoge Raad drie uitspraken gedaan, waarbij zij stelde dat als moord wordt bewezen, dit beter gemotiveerd moet worden. De laatste uitspraak van de Hoge Raad, van 9 oktober 2012, betrof een uitspraak van mijn cliënt. Hij werd ervan verdacht zijn ex-vrouw met meerdere messteken te hebben neergestoken. Het Gerechtshof vond dat hij tijdens het steken de tijd had gehad om zich te beraden en achtte daarom moord bewezen. Ik had echter doodslag bepleit en heb daarom cassatie ingesteld bij de Hoge Raad. In de zaak van mijn cliënt oordeelt de Hoge Raad nu dat het Gerechtshof haar uitspraak niet goed heeft gemotiveerd. Het Gerechtshof had ook moeten kijken naar eventuele contra-indicaties voor moord. Bijvoorbeeld wanneer er tijdens het besluit en de uitvoering sprake is van hevige drift, wanneer er maar een korte tijd tussen het besluit en de uitvoering zat en wanneer de gelegenheid tot beraad pas ontstaat tijdens de uitvoering van het besluit. Het is naar mijn mening goed dat de Hoge Raad strengere eisen stelt aan het bewezen verklaren van moord, met name vanwege die hogere straffen. Bovendien vervaagde in de loop van de tijd het verschil met doodslag en werd te makkelijk moord bewezen. De Hoge Raad heeft bepaald dat het Gerechtshof de zaak van mijn cliënt opnieuw moet beoordelen. Over enkele maanden zal ik dan ook weten of het Gerechtshof doodslag bewezen acht en een veel lagere gevangenisstraf zal opleggen. Mr.drs. Lidewij Wachters, strafrechtadvocaat bij BoutOveres Advocaten
Door Mr. Judith Serrarens Den Haag - De beroepscommissie uit de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ) heeft op eind oktober een belangwekkende uitspraak gedaan over het telefoneren vanuit de gevangenis. Aanleiding voor de gevoerde beklag- en beroepsprocedure was de invoering (dit voorjaar) in PI Nieuwegein van het telefoonsysteem van het bedrijf Telio. Een groot aantal gedetineerden uit die inrichting heeft zich (met mijn hulp) beklaagd over: GHKRRJWHYDQGHWHOHIRRQNRVWHQHQ het feit dat geen gebruik meer gemaakt kan worden van commerciële (budget) telefoonkaarten; KHWIHLWGDWVOHFKWVYRRU¼SHUZHHN beltegoed aangeschaft kan worden; KHWIHLWGDWQLHWPHHUFROOHFWFDOO gebeld kan worden; KHWIHLWGDWJHHQHQQXPmers meer gedraaid kunnen worden, waardoor ook instanties als de Nationale Ombudsman, de Belastingsdienst onbereikbaar worden; KHWIHLWGDWDOOHWHOHIRRQJHVSUHNNHQ de telefoongesprekken met advocaten daaronder begrepen, worden opgenomen en afgeluisterd. Heikel punt in de procedure was de ontvankelijkheid van de klagers. De beklagcommissie achtte hen nietontvankelijk, omdat het beklag zich richtte tegen voor alle gedetineerden in de inrichting geldende regels die niet in strijd zijn met hogere regels, over welke regels niet via het beklagrecht geklaagd kan worden. De beroepscommissie uit de RSJ gaf een genuanceerder oordeel.
Collect call-gesprekken niet weigeren Over de hoogte van de telefoonkosten laat de RSJ zich niet uit. Overwogen wordt hierover slechts dat de directeur bij de invoering van het nieuwe systeem wel een tarievenoverzicht beschikbaar had moeten stellen aan de gedetineerden. Ten aanzien van de mogelijkheid collect-call of met commerciële belkaarten te bellen, stelt de RSJ dat het hier gaat om een algemene regel, die niet in strijd is met hogere regelgeving. Tegelijkertijd geeft de RSJ echter aan dat wél een individuele beslissing van de directeur gevraagd kan worden om van deze regel af te wijken. Ten aanzien van het collect call bellen wordt daarbij overwogen dat bij uitstek op collect call-gesprekken toezicht kan worden
uitgeoefend, omdat gedetineerden hun naam en het telefoonnummer dat zij willen bellen, dienen op te geven. De RSJ geeft hiermee aan dat collect call-gesprekken in ieder geval niet geweigerd kunnen worden, omdat die gesprekken niet controleerbaar zouden zijn. Gedetineerden die wegens geldgebrek collect call willen bellen, raad ik aan een expliciet, zonodig schriftelijk, verzoek daartoe te doen aan de directeur. Bij afwijzing van een gemotiveerd verzoek is beklag mogelijk. Voor wat betreft het gebruik van commerciële kaarten geldt hetzelfde, al vrees ik dat de directeur simpelweg zal zeggen dat het Telio-systeem het gebruik van commerciële kaarten onmogelijk maakt. Overigens weet ik niet of dat in andere inrichtingen als de PI Nieuwegein ook het geval is.
Geen man over boord Ten aanzien van de hoogte van het wekelijks aan te schaffen beltegoed overwoog de RSJ dat dit een algemene regel betreft, die op zichzelf niet in strijd is met een hogere regeling. Indien een gedetineerde meer dan € 50 beltegoed nodig heeft, is er echter nog geen man overboord. In dat geval dient hij de directeur concreet te vragen hem een hoger beltegoed te laten aanschaffen. Indien dat verzoek wordt geweigerd, levert dat een directeursbeslissing op waartegen beklag kan worden ingesteld. De directeur moet er volgens de RSJ voor zorgen dat het bij de gedetineerden bekend is dat van de regel dat voor maximaal € 50 euro per week beltegoed kan worden aangeschaft, kan worden afgeweken. Over het bellen naar 0800- en 0900-nummers zegt de RSJ dat in ieder geval naar geprivilegieerde instanties zoals de Nationale Ombudsman en naar hulpinstanties als de belastingdienst, gevangenenzorg Nederland en Slachtofferhulp gebeld moet kunnen worden. Verder moet de directeur voldoende informatie geven over het recht bepaalde 0800- en 0900-nummers te bellen. Gedetineerden die 0800- of 0900-nummers willen bellen, raad ik aan een concreet, zonodig schriftelijk, verzoek daartoe aan de directeur te doen. Bij een negatieve beslissing is beklag mogelijk.
Aparte telefooncellen beschikbaar stellen Zeer uitgesproken is de RSJ over de controle op telefoongesprekken. Gesprekken met advocaten en andere
geprivilegieerde contacten mogen niet worden opgenomen. Als er geen andere manier is om te waarborgen dat deze gesprekken niet worden opgenomen, moet de directeur ervoor zorgen dat er voor geprivilegieerde gesprekken aparte telefoontoestellen beschikbaar zijn. Ten aanzien van het opnemen van andere (‘gewone’) telefoongesprekken stelt de RSJ dat er geen wettelijke basis is voor het standaard opnemen van alle telefoongesprekken van gedetineerden. Omdat die grondslag ontbreekt en omdat niet zonder noodzaak een inbreuk gemaakt mag worden op het recht op privacy van gedetineerden, moet de directeur een afweging maken of het opnemen van alle gesprekken in zijn inrichting, bijvoorbeeld gezien het beveiligingsniveau of het regiem in de inrichting, noodzakelijk is. Als de directeur het nodig vindt alle gesprekken op te nemen, moet hij dat aan de gedetineerden onder opgave van redenen kenbaar maken.
Directeur moet transparant zijn Het is de vraag hoe de directies van de diverse PI’s deze beslissing zullen gaan uitvoeren. Mijns inziens is op basis van de uitspraak in ieder geval te verdedigen dat in (zeer) beperkt beveiligde inrichtingen telefoongesprekken niet opgenomen dienen te worden. Ook in gesloten inrichtingen moet er mogelijk wel iets gaan veranderen, al was het maar dat de directeur in de toekomst transparant moet zijn over het opnemen van gesprekken en de redenen die hij daarvoor heeft. Moeten gedetineerden nu blij zijn met deze uitspraak? Enerzijds wel, want op een aantal punten, zoals het toezicht op het bellen en het bellen naar bepaalde 0800 en 0900-nummers, is beslist winst geboekt. Voor de hoge kosten die het nieuwe telefoonsysteem met zich meebrengt, biedt de uitspraak van de RSJ echter geen oplossing. Denkbaar is dat dit punt wordt voorgelegd aan de civiele rechter. Met name gedetineerden die door de invoering van het Telio-telefoonsysteem niet meer in staat zijn voldoende te telefoneren met hun WKXLVIURQWDGYRFDDWHQRILQVWDQWLHV nodig ik van harte uit contact op te nemen met Bonjo, hun eigen advocaat of met mij, zodat de mogelijkheden van een civiele procedure nader onderzocht kunnen worden. (Judith Serrarens is advocaat bij Advocatenpraktijk UM te Maastricht)
Mr Nunnikhoven staat voor uw zaak! Advocatenkantoor Nunnikhoven Gasthuisring 1-09 5041 DP Tilburg T 013 535 10 98 F 013 762 00 97 M 06 27 01 33 02
31
BonjoBajesBulletin december 2012
RUBRIEK BEGRIPPEN ?!?!?
Marcel Heuvelmans (L), oud politieman en bijna 20 jaar strafrechtadvocaat. Stijn Engelen (R), beste jonge strafpleiter 2012 door de Nederlandse Vereniging van Jonge Strafrechtadvocaten.
Heuvelmans Advocaten Burg. van Rijnsingel 15 5913 AN Venlo Tel. 077 39 82 100 Fax 077 35 13 166 www.heuvelmansadvocaten.nl
HEUVELMANS ADVOCATEN
Dading – Een overeenkomst of schikking tussen partijen waardoor de rechter geen uitspraak meer hoeft te doen. Het is een contact tussen slachtoffer en dader, waarin de schade wordt vergoed.
Eed van belofte - Plechtige verklaring van een getuige
Derdenverzet – Bijzonder rechtsmiddel dat iemand kan aanwenden wanneer hij meent benadeeld te zijn door een vonnis, dat tussen andere partijen is uitgesproken.
Economische politierechter – Strafrechter die beslist over economische vergrijpen, zoals overtreding van de winkelsluitingswet of de warenwet.
Descente – Een bezichtiging door de rechter op de plaats
Eenvoudig/enkelvoudig delict – Lichtste vorm
van het delict, de plek waar de oorzaak van het geschil zichtbaar is of waar het geschil zich afspeelt (‘plaatsopneming’).
van een delict, bijvoorbeeld diefstal.
op de zitting dat hij de waarheid zal spreken. Hij is dit verSOLFKW$OVKLMRS]HWWHOLMNHHQYDOVHYHUNODULQJDÀHJWPDDNW hij zich schuldig aan meineed.
begint met een procedure. Meestal is dat de rechtbank.
2
3
4
20
6
7
8
13
21 26
22
10
14
23
15
24
25
27
28 31 35
37
29 32
36
38
Enquête – Zitting waarin de rechter getuigen hoort in een
40
11
19
34
33
9
18
30
Enkelvoudige kamer – Zitting met één rechter die rechtspreekt (politierechter, kinderrechter, president in kort geding en economische politierechter).
5
17
16
Eerste en enige instantie - Procedure zonder de mogelijkheid om in beroep te gaan.
Discretionaire bevoegdheid – De vrije beslissingsruimte van de rechter.
1
12
Eerste instantie (eerste aanleg) - Gerecht waar iemand
Deurwaarder (gerechtsdeurwaarder) – een bij koninklijk besluit benoemde openbaar ambtenaar, die belast is met het uitbrengen van dagvaardingen en andere exploten en het verrichten van ontruimingen, inbeslagnemingen en executoriale verkopingen. Een deurwaarder kan ook optreden als proces- of rolgemachtigde en rechtsbijstand verlenen.
BONJOBAJESPUZZEL
39
41
42
civiele zaak.
Doodslag - Het iemand van het leven beroven zonder dat sprake is van een van tevoren beraamd plan. Wel moet er opzet in het spel zijn, anders is het hoogstens dood door schuld. De maximumstraf voor doodslag is vijftien jaar gevangenisstraf.
Dwangmiddelen - 1. Middelen die bij een strafrechtelijk onderzoek kunnen worden gebruikt tegen de wil van de YHUGDFKWH%LMYRRUEHHOGIRXLOOHUHQDÀXLVWHUHQKXLV]RHNLQJ 2. Pressiemiddelen ter uitoefening van bestuursdwang om naleving van wettelijke voorschriften te bewerkstelligen.
Dwangsom - Bedrag dat iemand moet betalen als hij niet voldoet aan een verplichting die hem door de rechter is opgelegd.
43
Executie van een vonnis – Tenuitvoerlegging van een arrest, vonnis of beschikking, eventueel met behulp van een deurwaarder. Executoriaal beslag – Handeling van de deurwaarder om bepaalde voorwerpen of gelden aan de macht van de verliezende partij te onttrekken, zodat daarmee degene die door de rechter in het gelijk is gesteld zijn voorwerpen terug krijgt of zijn schuld betaald krijgt. Ex nunc – Vanaf nu. Beoordeling ex nunc is een beoordeling vanuit de huidige situatie, niet naar de situatie ten tijde van de gebeurtenis.
,NPDDNJHHQGLQJHQNDSRWLNJHHI]HHHQPDNHRYHU *RGZDDNWRYHUDOOHVPDDU]HWYRRUGH]HNHUKHLGWRFK PDDUMH¿HWVRSVORW $OVLNHHQERHWHNULMJEHWDDOLNKHPQRRLW:DQWLHWVGDWMH krijgt hoef je niet te betalen =H]HJJHQGDWKLMHHQWHUURULVWLVRPGDW]LMQGRFKWHUGH bom is. Wil degene van wie ik gisteren de auto gestolen heb, deze komen ophalen, er zit geen elektrische raambediening op...
]XOWQLHWVWHOHQ'HRYHUKHLGGXOGWJHHQFRQFXUUHQWLH *LM]XOWQLHWVWHOHQ'HRYHUKHLGGXOGWJHHQFRQFXUUHQWLH
:LOGHJHQHGLHPLMQ¿HWVJHMDWKHHIWRRNHYHQPLMQ krantenwijk overnemen?
7HQJHYROJHYDQGHFULVLVLVKHWOLFKWDDQKHWHLQGHYDQGH tunnel tijdelijk uitgeschakeld
,NVQRRIRRLWFRNHPDDUGHLMVEORNMHVEORNNHHUGHQPLMQ neusgaten %HWHUNRJHOLQMHKDQGGDQLQMHUXJ 'HPLVGDDGLVDOJHRUJDQLVHHUG1XGHSROLWLHQRJ
47
48 53
56
57
61
49
50
51
54
55
63
64
58 62
46 52
59
66
60 65 67
BUZING Puzzels
SPREUKEN
:HHWZDWMH]HJW]HJQLHWZDWMHZHHW
45
44
Horizontaal 1. Kleur - 5. Bakplaats - 8. Aantal mensen - 12. Populair kerstgerecht 14. Wortel - 15. Spoorwegen - 16. Algemeen overleg - 17. IJzer (afk.) - 18. Bedje van de kleine Jezus - 20. Ten name van - 22. Knaagdier - 24. Uniform - 26. Waar komen de drie wijzen vandaan? - 28. Gedroogd gras - 30. Einde - 32. Vrouwelijk dier - 34. Einder - 35. Ondergang - 37. Paard - 38. Tepel - 40. Voorzetsel 42. Afscheiding - 43. Dit dier staat in de kerststal - 45. Vragend vnw. - 47. Troef negen - 49. Beroep van Jozef - 53. Schurk - 55. Soort papegaai - 56. Werkschuw 58. Tamelijk - 59. Duchtig - 61. Later - 63. Lidwoord - 64. Schel - 65. Dier uit de kerststal - 66. Haar in de kerstboom - 67. In samenwerking met. Verticaal 2PURHS1RRW*HUPDDQVHQDWXXUJHHVW2QGHURI¿FLHU6WDGVZDO 7. Plus - 8. Lol - 9. Beeldraadsel - 10. Een zekere - 11. Naschrift - 13. Concurrent van Sinterklaas - 14. Lol - 16. Atmosfeer - 18. Karaat - 19. Waar stond de stal? - 21. Waarvoor waren Jozef en Maria onderweg? - 23. Amsterdamse Tijd 25. Laat bezoek in de stal - 27. Vrouwelijk schaap - 29. Noot - 31. Roestvrij staal - 33. Veel gebruikt vervoermiddel met Kerstmis - 36. Amsterdams Peil - 39. Fries riviertje - 41. Oude lengtemaat - 44. Persoonlijk vnw. - 45. Bewaker van kudde schapen - 46. Mondeling - 48. Meertje - 49. Anti - 50. Iers Republikeins Leger 51. Moeder - 52. Vaarwel - 54. Overledene - 57. Askruik - 60. Mobiele telefoon (afk.) - 62. Aartsbisschop - 64. Bij afwezigheid.
Oplossing puzzel, zie pagina 02.
STUUR IN!
Iets bijzonders meegemaakt in de bajes? Schrijf je gedichten of songteksten? Maar ook tekeningen of cartoons en een echte bajesmop zijn van harte welkom bij Bonjo. Wij plaatsen ze dan in de krant ‘BonjoBajesBulletin’. Bonjo, Molukkenstraat 200, 1098 TW Amsterdam.
32
BonjoBajesBulletin december 2012
Datum Kerstmis wellicht de datum winterzonnewende in de oude Romeinse kalender
DE WINTERZONNEWENDE De zonnewende is de gebeurtenis waarbij de zon, vanaf de aarde gezien, de noordelijkste of zuidelijkste positie bereikt. Op aarde wordt deze positie gemarkeerd door de beide keerkringen. Naarmate de zon zich schijnbaar beweegt in de richting van de noordelijke keerkring, worden de dagen op het noordelijk halfrond langer en op het zuidelijk halfrond juist korter. Wanneer de zon zich schijnbaar naar de zuidelijke keerkring beweegt, is dit andersom. De zonnewende is het moment waarop de zon precies boven de noorder- of Kreeftskeerkring dan wel zuider- of Steenbokskeerkring staat. Er kunnen een zomerwende en een winterwende worden onderscheiden. Op het noordelijk halfrond heten ze respectievelijk juniwende en decemberwende, op het zuidelijk halfrond is dat andersom. 'HGHFHPEHUZHQGHLVRSGHFHP ber, maar in de een of twee jaren voorafgaande aan een schrikkeljaar op 22 december. 'HZLQWHUZHQGHRIPLGZLQWHUOXLGW het begin van de winter in. De dag is dan het kortst.
Folklore Van een aantal schriftloze culturen
Al duizenden jaren wordt de winterwende in vele culturen op het noordelijk halfrond als feest gevierd, omdat dit het moment bepaalt waarop het licht na een periode van duisternis en verwijdering, als het ware rechtsomkeert maakt en de dagen weer gaandeweg beginnen te lengen. Daarom ging het feest rond de winterwende veelal gepaard met het maken van veel licht in al haar gedaanten: lampen, kaarsen, vuur. Soms werd een brandend wiel of rad gebruikt, dat ook de zon symboliseerde. Een brandend wiel, symbolische zon.
weten we, dat men het verschijnsel van de zonnewende kende en mogelijk zeer van belang achtte zoals onder andere Stonehenge. (Stonehenge is een megalithisch monument uit de Jonge Steentijd, dicht bij de plaats Amesbury in de Engelse graafschap Wiltshire en ongeveer 13 kilometer ten noordwesten van Salisbury op de Salisbury Plains. De recentste datering voor de bouw van Stonehenge is bepaald op 2300 voor Christus, 300 jaar later dan tot dan toe werd aangenomen.) Mogelijk vierde men ook toen al feesten tijdens beide gebeurtenissen. Deze feesten spelen in diverse moderne culturen nog steeds een rol. Midwinterse lichtfeesten en verband met Kerstmis.
Advocatenkantoor Van Stratum
‘SPECIALIST IN STRAFZAKEN’ tevens ‘CASSATIESPECIALIST’ mr. M. van Stratum Wassenaarseweg 4 2596 CH Den Haag telefoon 070 360 81 00 mobiel 06 109 149 44
e-mail
[email protected] website www.advocatenkantoorvanstratum.nl
Luciafeest De datum voor het christelijke feest van Kerstmis - 25 december - gaat wellicht terug op de datum van de winterzonnewende in de oude Romeinse kalender. Sinds de vierde eeuw werd op die dag het feest van de Onoverwinnelijke Zon gevierd. Het christendom heeft die datum vermoedelijk overgenomen, omdat Christus met de zon werd geassocieerd. In Zweden, Noorwegen, Denemarken, Finland en IJsland wordt nog altijd het Luciafeest (een lichtfeest) gevierd. Ook op het zuidelijk halfrond zijn midwinterse lichtfeesten bekend, zoals het Inti Raymi.
Druïden tijdens de winterzonnewende bij de Stonehenge, een cirkelvormig stenen monument. In het Keltisch polytheïsme duidt het woord druïde de priesterstand in de oude Keltische beschavingen aan. De druïden namen een zeer belangrijke plaats in binnen de Keltische samenleving. Het waren meer dan priesters: zij traden ook op als rechters en als raadsheren van de Keltische koningen.
Internet in de Bajes?
Het komt, maar het duurt nog even Den Haag - Computers voor gedetineerden: nog niet lang geleden leek het ondenkbaar. Inmiddels staan er op 42 locaties computerwerkplekken, die gebruikt worden voor terugkeeractiviteiten. Bijvoorbeeld om informatie op te zoeken bij het UWV of de gemeente. Nu kan een gedetineerde alleen nog op internet als hem dat wordt gezegd. In de toekomst moeten de werkplekken echter vaker én met meer vrijheid gebruikt kunnen gaan worden. Ernst Duvert houdt zich vanuit de Dienst Justitiële Inrichtingen bezig met alle ontwikkelingen rondom de computerwerkplekken in de Penitentiaire Inrichtingen. Hij verzekert dat er een hoop gaat gebeuren, maar geeft ook aan dat het wel allemaal lange termijnplannen zijn. ‘De computers staan nu op veel plekken, maar gedetineerden mogen ze niet vrij gebruiken. Ze zijn alleen bedoeld om te helpen
met de terugkeer in de samenleving. De medewerkers maatschappelijke dienstverlening of docent geeft aan wanneer dat mag. In de toekomst gaan we de computers breder uitrollen,’ aldus Duvert. ‘Het is de bedoeling dat ze ook op de woonafdeling komen te staan. Maar daar gaat een hoop tijd overheen, om dat te regelen. Het is dus niet te verwachten dat het half 2013 al zover is.’ En er zijn meer plannen voor de lange termijn. Zo is het de bedoeling dat een gedetineerde ook kan gaan e-mailen met instanties als het UWV, zodat hij echt zelf zaken rond zijn terugkeer kan gaan regelen. Duvert: ‘En we willen, naast internet, ook applicaties op de computer zetten, waarmee men bijvoorbeeld zelf boodschappen kan doen en activiteiten kan inplannen. Voor al deze zaken geldt: we verwachten niet dat we ze voor 2014 kunnen invoeren. Maar dát ze er komen, dat is zeker.’
DE TOP VAN DE NIEUWE GENERATIE STRAFRECHTADVOCATEN
ADVOCATENKANTOOR
V A N DER WEI DE Johannes Verhulststraat 113 1071 MZ Amsterdam telefoon 020 67 27 838 fax 020 67 27 839 mobiel 06 46 02 39 69
[email protected] www.advocatenkantoorvanderweide.nl
mr Lidewij Wachters & mr Tim Bodewes
mr Richard van der Weide de pitbull onder de pleiters