Onderzoeksjaarverslag
2013
Centrum voor Tandheelkunde en Mondzorgkunde
UMCG-CTM Onderzoeksjaarverslag 2013
UMCG — CENTRUM VOOR TANDHEELKUNDE EN MONDZORGKUNDE
ONDERZOEKSJAARVERSLAG CTM 2013
Juni 2014
UMCG — CTM Antonius Deusinglaan 1 9713 AV Groningen 050 — 363 3092 www.ctm.umcg.nl
[email protected] UMCG — CENTRUM VOOR TANDHEELKUNDE EN MONDZORGKUNDE
UMCG-CTM Onderzoeksjaarverslag 2013
INHOUDSOPGAVE
1.
Inleiding
3
2.
Formatieoverzicht 2013 H. Index
4 6
3.
Orale Functieleer
7
4.
Parodontologie
15
5.
Conserverende Tandheelkunde
22
6.
Klinische Epidemiologie en Mondgezondheidszorg
25
UMCG — CENTRUM VOOR TANDHEELKUNDE EN MONDZORGKUNDE
2
UMCG-CTM Onderzoeksjaarverslag 2013
1.
INLEIDING
Het wetenschappelijk onderzoek binnen het Centrum voor Tandheelkunde en Mondzorgkunde heeft in de afgelopen jaren groei doorgemaakt. Groei in termen van kwaliteit en kwantiteit. Het aantal fte dat wordt ingezet voor wetenschappelijk onderzoek is toegenomen in 2013. Steeds meer wordt wetenschappelijk onderzoek ingebed in de activiteiten van de dagelijkse praktijk in de kliniek. Hierdoor wordt duidelijk naar docenten, studenten en patiënten dat evaluatie en verbetering van klinisch handelen door wetenschappelijk onderzoek onmisbaar is bij de ontwikkeling tot optimale zorg. Uit dit soort onderzoek komen problemen naar voren die om fundamenteel biologisch onderzoek vragen. Ook hierin zijn we aan het groeien. De effectiviteit van de ingezette onderzoeksformatie is in 2013 ten opzichte van het jaar daarvoor gestabiliseerd. Per ingezette fte werd 4,1 publicatie gerealiseerd. Dit is een hoge score ten opzichte van de andere tandheelkundeopleidingen in Nederland. Daarbij kan gemeld worden dat er vanuit het CTM meer wordt gepubliceerd in de top tien tijdschriften met Impact Factor. Ook in 2013 heeft het CTM de samenwerking in wetenschappelijke onderzoeksprojecten met andere afdelingen binnen het UMCG onverminderd voortgezet. Het wordt steeds duidelijker dat mondgezondheid en vooral het ontbreken daarvan een belangrijke factor is in niet-orale aandoeningen zoals dentale focale infecties, cardiovasculaire ziekten, reumatoïde artritis en andere auto-immuunziekten. Het CTM participeert ook binnen Healthy Aging projecten van het UMCG. Het CTM hecht aan goede kwaliteit van het onderzoek. Daarom worden onderzoekers in staat gesteld om de nodige nascholing te volgen. In het jaarplan van het CTM worden de plannen per jaar vastgesteld en nadien geëvalueerd. In het Onderzoeksjaarverslag 2013 kunt u lezen over de resultaten van het wetenschappelijk onderzoek van het CTM.
Prof. dr. A.J. van Winkelhoff Coördinator Onderzoek CTM
UMCG — CENTRUM VOOR TANDHEELKUNDE EN MONDZORGKUNDE
3
UMCG-CTM Onderzoeksjaarverslag 2013
2.
FORMATIEOVERZICHT
Orale Functieleer Medewerkers met een onderzoeksaanstelling Hoofd van dit onderzoeksgebeid: prof. dr. M.S. Cune en prof. dr. H.J.A. Meijer Onderzoeksformatie Instituut Opmerkingen Prof. dr. M.S. Cune 0.3 fte Kolff Mw. C.R.G. van den 0,8 fte Kolff Breemer MSc Dr. M.M.M. Gresnigt 0.2 fte Kolff Mw. drs. C. Jensen0.5 fte Kolff Louwerse Prof. dr. H.J.A. Meijer 0.25 fte Kolff Drs. C.W.P. Pol 0.4 fte Kolff Vanaf 1 mei 2013 Drs. U. Schepke 0.7 fte Kolff
Totaal
3.15 fte
Onbezoldigde 0-aanstelling bij het CTM in het kader van onderzoek Dr. D.J. Jager Prof. dr. W. Kalk Mw. prof. dr. M. Özcan
Parodontologie Medewerkers met een onderzoeksaanstelling Hoofd van dit onderzoeksgebied: prof. dr. F. Abbas Onderzoeksformatie Prof. dr. F. Abbas 0.05 fte G. Gabarrini MSc 1.0 fte Mw. A. Kunnen 0,06 fte Mw. K. Seerangaiyan MSc 1.0 fte Mw. M.J. de Smit 0,8 fte Dr. A. Tangerman 0.1 fte Drs. Y.C.M. de Waal 0.4 fte Dr. E.G. Winkel 0.2 fte Prof. dr. A.J. van 0.4 fte Winkelhoff
Totaal
Instituut Kolff Kolff Kolff Kolff Kolff Kolff Kolff Kolff Kolff
Opmerkingen Vanaf 21 januari 2013 Vanaf 1 mei 2013 Tot 1 maart 2013
3.81 fte
Onbezoldigde 0-aanstelling bij het CTM in het kader van onderzoek Drs. H. Strooker T.E. Rams DDS, PhD MHS UMCG — CENTRUM VOOR TANDHEELKUNDE EN MONDZORGKUNDE
4
UMCG-CTM Onderzoeksjaarverslag 2013
Conserverende Tandheelkunde Medewerkers met een onderzoeksaanstelling Hoofd van dit onderzoeksgebied: dr. L.W.M. van der Sluis Onderzoeksform Instituut Mw. A.A. Purwanto MSc 1.0 fte Kolff Dr. L.W.M. van der Sluis 0.5 fte Kolff
Totaal
Opmerkingen Vanaf 1 oktober 2013 Vanaf 1 september 2013
1,5 fte
Onbezoldigde 0-aanstelling bij het CTM in het kader van onderzoek Drs. J.D. Scholtanus
Mondgezondheidszorg en Klinische Epidemiologie Medewerkers met een onderzoeksaanstelling Hoofd van dit onderzoeksgebied: drs. E.E. Feenstra Onderzoeksforma tie Mw. dr. M.M. Bildt 0.2 fte Mw. R. Dewanto MSc 0.5 fte Drs. J.J. Reinders 0.1 fte Mw. dr. A. Schuller Prof. dr. B. Stegenga
0.4 fte p.m.
Totaal
1,2 fte
Instituut SHARE SHARE Hanzehogeschool Groningen SHARE SHARE
Opmerkingen
Bursaal
Vanaf 1 september 2013
Onbezoldigde 0-aanstelling bij het CTM in het kader van onderzoek Prof. dr. R.M.H. Schaub
De totale onderzoeksformatie bij het CTM is 9,66 fte.
UMCG — CENTRUM VOOR TANDHEELKUNDE EN MONDZORGKUNDE
5
UMCG-CTM Onderzoeksjaarverslag 2013
H-INDEX Overzicht H-index d.d. 13 maart 2014 van medewerkers die hebben geparticipeerd in onderzoek bij het UMCG-CTM Prof. dr. F. Abbas Mw. Dr. M.M. Bildt Prof. dr. M.S. Cune Dr. M.M.M. Gresnigt Dr. D.H.J. Jager Mw. Dr. A. Kunnen Prof. dr. H.J.A. Meijer Mw. A.A. Schuller Dr. J.W.A. Slot Dr. L.W.M. van der Sluis Prof. dr. B. Stegenga Dr. A. Tangerman Prof. dr. E.G. Winkel Prof. dr. A.J. van Winkelhoff
20 5 16 2 4 2 29 10 2 16 29 26 23 44
UMCG — CENTRUM VOOR TANDHEELKUNDE EN MONDZORGKUNDE
6
UMCG-CTM Onderzoeksjaarverslag 2013
3.
Orale Functieleer, Prothetische tandheelkunde en Biomaterialen
Medewerkers onderzoek Prof. dr. M.S. Cune, lijncoördinator Prof. dr. H.J.A. Meijer, lijncoördinator Mw. C. van den Breemer MSc. Mw. drs. C. Jensen Dr. M.M.M. Gresnigt Drs. C.W.P. Pol Drs. U. Schepke
Onbezoldigde 0-aanstelling bij het CTM in het kader van onderzoek Dr. D.J. Jager Prof. dr. W. Kalk Mw. prof. dr. M. Özcan
Resultaten 2013 De sectie Orale Functieleer draagt primair bij aan de onderzoekslijn: ‘herstel van orale functie met behulp van biomaterialen’. Het onderzoek wordt uitgevoerd binnen het Kolff Instituut. Van leden van de sectie Orale Functieleer verschenen in 2013 21 artikelen in internationale, peer reviewed tijdschriften. Bij zeventien van deze artikelen waren sectieleden eerste, tweede of laatste auteur. In het licht van de hiervoor beschikbare onderzoeksformatie mag dit gezien worden als een aanzienlijk volume. Wim Slot verdedigde zijn proefschrift en promoveerde op 14 april 2013. Tevens werd door hem het BROK examen gehaald, waardoor met uitzondering van de beginnende onderzoekers alle sectieleden-onderzoekers BROK-gecertificeerd zijn. Een DDS-PhD project, waarvoor in 2013 subsidie werd verkregen vanuit de Junior Science Master werd in 2013 gestart, werd ook weer beëindigd omdat de onderzoeker (F. Brüll) zich terugtrok. Het onderzoek wordt nu deels toegevoegd aan het promotieonderzoek van Ulf Schepke. Dit laatste onderzoek naar zirconia in de weke delen loopt goed. In 2013 waren bijna alle patiënten geïncludeerd, volgens schema. Het onderzoek van collega Jensen loopt op schema. De inclusie van haar klinische studie is voltooid. De eerste resultaten werden gepresenteerd op het EAO congres in Glasgow. Carline van den Breemer (5 jaar 0,8f te) is aangesteld op het project ‘Immediate Dentin Sealing’. Ivoclar Vivodent draagt een deel van de materiaalkosten. Christiaan Pol (4 jaar (0.4 fte) is gestart met een promotieonderzoek naar 3-delige bruggen op 2 implantaten in de zijdelingse delen. Voor materialen en middelen werd aanvullende financiering verworven via Biomet 3i.. periode van). Daarnaast wordt geparticipeerd in de begeleiding van onderzoeksprojecten, waarvan de onderzoeker is aangesteld bij een andere afdeling dan het Centrum voor Tandheelkunde en Mondzorgkunde. Met name met de afdeling Kaakchirurgie vindt veel samenwerking plaats. UMCG — CENTRUM VOOR TANDHEELKUNDE EN MONDZORGKUNDE
7
UMCG-CTM Onderzoeksjaarverslag 2013
De onderzoeksprojecten die wij begeleiden binnen het onderwijs in de wetenschappelijke scholing richten zich primair op onze onderzoeksinteresses. Dat heeft geleid tot publicaties in 2013 en ook in 2014 zullen vanuit die hoek publicaties te verwachten zijn. Een aanvraag bij het instrumentenfonds van het UMCG voor een kauwmachine werd gehonoreerd. Daarmee kunnen materialen in vitro worden testen.
Publicaties Publicaties (SCI) Créton M, van den Boogaard MJ, Maal T, Verhamme L, Fennis W, Carels C, Kuijpers-Jagtman AM, Cune MS. Three-dimensional analysis of tooth dimensions in the MSX1-missense mutation. Clin Oral Invest 2013; 17: 1437-45. Gerritsen PF, van der Bilt, A, Cune MS, Schrijvers AJ, de Putter C. Integrated versus incidental dental care in nursing homes. Spec Care in Dent 2013; 33: 227-31. Gresnigt MMM, Kalk W, Özcan M. Clinical longevity of ceramic laminate veneers bonded to teeth with and without existing composite restorations up to 40 months. Clin Oral Investig 2013; 17: 823-32. Gresnigt MMM, Kalk W, Özcan M. Randomized clinical trial of indirect resin composite and ceramic veneers: up to 3-year follow-up. J Adhesive Dent 2013; 15: 181-90. den Hartog L, Raghoebar GM, Slater JJ, Stellingsma K, Vissink A, Meijer HJA. Single-tooth implants with different neck designs: a randomized clinical trial evaluating the aesthetic outcome. Clin Impl Dent Rel Res 2013; 15: 311-21. Jager DHJ, Vissink A, Timmer CJ, Bronkhorst E, Vieira AM, Huysmans MCDNJM. Reduction of erosion by protein-containing toothpaste. Car Res. 2013:2(47) 135-140. Özcan M, Pekkan G, Khan A. Does rinsing following particle deposition methods have a negative effect on adhesion to titanium? J Adh. Dent. 2013: 4(15) 307-310. Özcan M, Raadschelders B, Vallitu P, Lassilla L. Effect of particle deposition parameters on silica coating of zirconia using a chairside air-abrasion device. J Adh Dent. 2013: 3(15) 211-214. Passos SP, May LG, Faria R, Özcan M, Bottino MA. Implant-abutment gap versus microbial colonization: clinical significance based on a literature review. J Biomed Mat Res Part B. 2013: 7(101) 1321-1328. Patil R, van Brakel R, Iyer K, Huddleston Slater J, de Putter C, Cune MS. A comparative study to evaluate the effect of two different abutment designs on soft tissue healing and stability of mucosal margins. Clin Oral Implants Res 2013; 24: 336-41.
UMCG — CENTRUM VOOR TANDHEELKUNDE EN MONDZORGKUNDE
8
UMCG-CTM Onderzoeksjaarverslag 2013
Patil R, van Brakel R, Mahesh K, de Putter C, Cune MS. An exploratory study on assessment of gingival biotype and crown dimensions as predictors for implant esthetics comparing caucasian and Indian subjects. J Oral Impl 2013; 39: 308-13. Raghoebar GM, Meijer HJA, Telleman G, Vissink A. Maxillary sinus floor augmentation surgery with autogenous bone grafts as ceiling: a pilot study and test of principle. Clin Implant Dent Rel Res 2013; 15: 550-7. Rickert D, Vissink A, Huddleston Slater JJ, Meijer HJA, Raghoebar GM. Comparison between conventional and piezoelectric surgical tools for maxillary sinus floor elevation. A randomized controlled clinical trial. Clin Implant Dent Rel Res 2013; 15: 297-302. Santing HJ, Raghoebar GM, Vissink A, den Hartog L, Meijer HJA. Performance of the Straumann Bone Level Implant system for anterior single-tooth replacements in augmented and nonaugmented sites: a prospective cohort study with 60 consecutive patients. Clin Oral Implants Res 2013; 24: 941-8. Slot JWA, Raghoebar GM, Vissink A, Meijer HJA. Maxillary overdentures supported by four or six implants in the anterior region; 1-year results from a randomized controlled trial. J Clin Periodontol 2013; 40: 303-10. Telleman G, Meijer HJA, Vissink A, Raghoebar GM. Short implants with a nanometer-sized CaP surface provided with either a platform-switched or platform-matched abutment connection in the posterior region: a randomized clinical trial. Clin Oral Implants Res 2013; 24: 1316-24. Verhoeven JW, Ruijter JM, Koole R, de Putter C, Terlou M, Cune MS. Augmented mandibular bone structurally adapts to functional loading. Int J of Maxillofac Surg 2013; 42: 1515-21. De Waal YC, Raghoebar GM, Huddleston Slater JJ, Meijer HJA, Winkel EG, van Winkelhoff AJ. Implant decontamination during surgical peri-implantitis treatment: a randomized, double-blind, placebo-controlled trial. J Clin Periodontol 2013; 40: 186-95. De Waal YC, van Winkelhoff AJ, Meijer HJA, Raghoebar GM, Winkel EG. Differences in periimplant conditions between fully and partially edentulous subjects: a systematic review. J Clin Periodontol 2013; 40: 266-86. Zwier N, Huysmans MCDNJM, Jager DHJ, Ruben, J, Bronkhorst EM, Truin, GJ. Saliva parameters and erosive wear in adolescents. Car Res. 2013: 6(47) 548-552.
E-pub ahead of print Boven GC, Meijer HJA, Vissink A, Raghoebar GM. Reconstruction of the extremely atrophied mandible with iliac crest onlay grafts followed by two endosteal implants. A retrospective study with long-term follow-up. Int J Oral Maxillofac Surg. Epub ahead of print 2013.
UMCG — CENTRUM VOOR TANDHEELKUNDE EN MONDZORGKUNDE
9
UMCG-CTM Onderzoeksjaarverslag 2013
Santing HJ, Kleverlaan CJ, Werner A, Feilzer AJ, Raghoebar GM, Meijer HJA. Occlusal wear of provisional implant-supported restorations. Clin Implant Dent Relat Res 2013; Apr 17. doi: 10.1111/cid.12072. Epub ahead of print 2013. Slot JWA, Raghoebar GM, Vissink A, Meijer HJA. A comparison between 4 and 6 implants in the maxillary posterior region to support an overdenture; 1-year results from a randomized controlled trial. Clin Oral Implants Res 2014 May;25(5):560-6. doi: 10.1111/clr.12118. Epub ahead of print 2013 Feb 13. Stellingsma K, Raghoebar GM, Visser A, Vissink A, Meijer HJA. The extremely resorbed mandible, 10-year results of a randomized controlled trial on 3 treatment strategies. Clin Oral Implants Res 2013 May 3. doi: 10.1111/clr.12184. Epub ahead of print 2013. Vissink A, Slot JWA, Sauerbier S, Meijer HJA, Raghoebar GM, Rickert D. Maxillary sinus floor elevation surgery with BioOss® mixed with a bone marrow concentrate or autogenous bone: test of principle on implant survival and clinical performance. Int J Oral Maxillofac Surg. Epub ahead of print 2013. Andere peer reviewed publicaties Raghoebar GM, Meijer HJA, Cune MS, Vissink A. [Dental implants: a solution for lost dental elements]. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde. 2013; 157: A6552.
Vakliteratuur Muts EJ, Broek H. Gebitsrehabilitatie: een digitale benadering. Mogelijkheden, beperkingen en oplossingen (Deel 1). Tandartspraktijk. 2013; (4): 21—27. Muts EJ, Slijtage en nu? De voorbereiding voor een succesvolle behandeling. Tandartspraktijk. 2013; (12). 4-10 Van Pelt AWJ, Broek H, Ribot F, Ribot A. Telescoopkronen van titanium. Betaalbare overkappingsprothese zonder implantaten. Tandartspraktijk. 2013; (4): 13-19. De Roos J, van Pelt AWJ. Microabrasie. Esthetische behandeling bij fluorose. 2013; Tandartspraktijk; (5): 17-21. De Roos J, van den Breemer C, Buijs J, Gresnigt MMM. Immediate dentin sealing. Extra hechtsterkte voor partiële indirecte restauraties. Tandartspraktijk. 2013; (12): 32-36.
UMCG — CENTRUM VOOR TANDHEELKUNDE EN MONDZORGKUNDE
10
UMCG-CTM Onderzoeksjaarverslag 2013
Schepke U, van Meegen HG. De natuurlijke gebitsprothese. Tandartspraktijk. 2013; (10): 3943. Phoa KH, Wismeijer J , van Pelt AWJ. Amelogenesis imperfecta. Tandartspraktijk. 2013; (5):4-10.
Promotietrajecten Promoties in 2013 J.W.A. Slot
Promoties na 2013 C. van den Breemer
C. Jensen
C.W.P. Pol:
U. Schepke:
Buitenpromovendi D. Kusuma
Implant supported maxillary overdentures. Promotoren: Prof. dr. H.J.A. Meijer, Prof. dr. G.M. Raghoebar. ISBN 978-367-6076-8.
IDS as an adjunct to adhesive cementation of all ceramic restorations. (Co-)promotoren Prof. dr. M.S. Cune, dr. M.M.M. Gresnigt. Start september 2013. Implant retained removable partial dentures. (co-) promotoren Prof. dr. M.S. Cune, Prof dr. G.M. Raghoebar, Prof. dr H.J.A. Meijer. Start november 2011. Three-unit fixed partial dentures in the posterior regio supported by two dental implants. Prof. dr H.J.A. Meijer (co-) promotoren, Prof dr. G.M. Raghoebar, Prof. dr. M.S. Cune. Start mei 2013. Customized or Stock zirconia abutments on oral implants. (co-) promotoren Prof. dr. M.S. Cune, Prof dr. G.M. Raghoebar, Prof. dr H.J.A. Meijer. Start februari 2013.
Degeneration of composite materials in vivo. Prof. Dr. H. Busscher, Prof. dr. H. van der Mei, Prof. dr. M.S. Cune.
R. van Brakel
(buitenpromotie UMC Utrecht): Zirconia in permucosal applications. (co-) promotoren: Prof. dr. M.S. Cune, Prof. dr. C. de Putter.
R. Patil:
(buitenpromotie): Clinical evaluation of abutment shapes. promotoren: Prof. dr. M.S. Cune, Prof.dr. C. de Putter.
UMCG — CENTRUM VOOR TANDHEELKUNDE EN MONDZORGKUNDE
11
UMCG-CTM Onderzoeksjaarverslag 2013
“Indicators of esteem” Presentaties op congressen. Internationaal Cune, M.S.: - Keramische materialen: gemotiveerd kiezen. Presentatie Vlaamse Vereniging voor Tandheelkunde, Oostende, België, 24 mei 2013. Gresnigt, M.M.M: - Partiële keramische restauraties. Universiteit van Leuven, België, 1 maart 2013. - Porcelain Laminate Veneers Oradea. Roemenië, 10 mei 2013. - Cementeren, Posterior Ceramic, Anterior Ceramic. Universiteit van Hasselt, Hasselt België, 7 december 2013. Jüch, P.J.W.: - Does covering the hard palate alter gustatory responses to a sweet tastant in young healthy subjects: a cross-over study. Society of Oral Physiology, Amsterdam, Nederland, 23-26 mei 2013. Jensen, C.: - Functional and clinical aspects of implant-supported, free-ending, removable partial dentures. EAO congres Dublin, Ierland, 17-19 oktober 2013. Meijer, H.J.A.: - Restorative options for the posterior maxilla: possibilities and limitations. IAOFR-Meeting, Tampa, Florida, Verenigde Staten, 4-6 maart 2013. - Restorative options for the posterior maxilla: possibilities and limitations. Congres European Association for Osseointegration, Dublin, Ierland, 17-19 oktober 2013.
Nationaal Cune, M.S.: - Moderator congres Nederlands Vlaamse Vereniging voor Restauratieve Tandheelkunde, Amsterdam, 18-19 januari 2013. - Keramische materialen: gemotiveerd kiezen, Nederlandse Vereniging voor Tandartsen, Rotterdam, 15 november 2013. Meijer, H.J.A.: - Implantologie in de esthetische regio. Presentatie congres IMPLANTOLOGIE2013, Amsterdam, 1 februari 2013. - Voorspellende factoren voor succes in esthetische zone. New visions on implant risks and aesthetic outcomes. Hilversum, 2 februari 2013. - Implantologie in de praktijk. NVOI Lustrumcongres, Cascais, Portugal, 16-18 mei 2013. Gresnigt, M.M.M.: - Partiële keramische restauraties. Presentatie Wenckebach congres Centrum voor Bijzondere Tandheelkunde UMCG, Groningen, 1 februari 2013. - Partiële keramische restauraties posterior. Dentistry up to date, Amsterdam, 12 april 2013. - Adhesieve Tandheelkunde en Partiële keramische restauraties anterior. Bureau Paul Kalkar, Rai, Amsterdam, 29 november 2013. UMCG — CENTRUM VOOR TANDHEELKUNDE EN MONDZORGKUNDE
12
UMCG-CTM Onderzoeksjaarverslag 2013
Jensen, C.: - Implantaat gesteunde frameprotheses in de onderkaak. COBIJT congres, Enschede, 24 en 25 september 2013. - Workshopleider ISCOMS congres. UMCG, Groningen, 27 september 2013.
Redactionele functies Cune, M.S.: Excerptenredacteur Nederlands Tijdschrift voor Tandheelkunde. Gresnigt, M.M.M.: Redactielid Tandartspraktijk.
Overige functies Internationaal Meijer, H.J.A.: Commissielid Certification Committee European Association for Osseointegration. Nationaal Cune, M.S.: Bestuurslid Centraal Overleg Bijzondere Tandheelkunde (Cobijt) Voorzitter bij- en nascholingscommissie van Cobijt Lid wetenschappelijke commissie Nederlandse Vereniging voor Gnathologie en Prothetische Tandheelkunde (NVGPT) Lid Raad van Advies Nederlandse Vereniging voor Orale Implantologie (NVOI). Meijer, H.J.A.: Lid Commissie Post-Academisch Onderwijs Implantologie van de Nederlandse Vereniging voor Orale Implantologie (NVOI).
Subsidies / grants M.S. Cune, H.J.A. Meijer en J.W.A. Slot verwierven een subsidie van ongeveer € 85.000 vanuit het instrumentenfonds UMCG voor de aanschaf van een 8-kamerige kauwsimulator met thermocycling.
UMCG — CENTRUM VOOR TANDHEELKUNDE EN MONDZORGKUNDE
13
UMCG-CTM Onderzoeksjaarverslag 2013
Prijzen Aan M.M.M. Gresnigt werd de publicatieprijs van de Nederlandse Vereniging voor Gnathologie en Prothetische Tandheelkunde toegekend voor het beste artikel van 2012.
Samenwerkingsverbanden Binnen het UMCG Afdeling Bio Medical Engeneering (Hoofd: prof. dr. H.J. Busscher) Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie (Hoofd: prof. dr. F.L.K. Spijkervet) Centrum voor Bijzondere Tandheelkunde (Hoofd: dr. H. Reintsema) Afdeling Orthodontie (Hoofd: prof dr. Y. Ren). Nationaal Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie en het Centrum voor Bijzondere Tandheelkunde van het UMC Utrecht (Hoofd: prof. dr. C. de Putter): zirconia in de weke delen, promovendus R. van Brakel. Afdeling Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie van het Radboud Medisch Centrum. Met het hoofd, Prof. dr. G.J. Meijer, wordt binnen voornoemd project samengewerkt. Afdeling Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie van het VU Medisch Centrum en Stichting Bijzondere Tandheelkunde van het Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam (ACTA). Dr. D.J. Jager had in 2013 een 0-aanstelling bij CTM. Op ACTA worden op incidentele basis fractuursterktetesten gedaan door onze master studenten op hun afdeling Biomaterialen (hoofd: dr. C. Klaverlaan). Internationaal Universität Zürich, Zwitserland, Afdeling Biomaterialen (hoofd: prof. dr. M. Özcan).
UMCG — CENTRUM VOOR TANDHEELKUNDE EN MONDZORGKUNDE
14
UMCG-CTM Onderzoeksjaarverslag 2013
4.
Parodontologie
Medewerkers onderzoek Prof.dr. F. Abbas, Lijncoördinator G. Gabbarini, MSc Mw. drs. M.J. de Smit Mw. dr. A. Kunnen Mw. drs. Y.C.M. de Waal Mw. K. Seerangaiyan MSc Prof. dr. E.G. Winkel Dr. A. Tangerman Prof. dr. A.J. van Winkelhoff
Onbezoldigde 0-aanstelling bij het CTM in het kader van onderzoek Drs. H. Strooker T.E. Rams DDS, PhD MHS
Resultaten 2013 Het onderzoek binnen de sectie Parodontologie laat een onverminderd hoge output aan artikelen in de top 25% journals zien. In september en oktober van 2013 vonden er twee promoties plaats: dr. Thomas Rams is gepromoveerd op het onderzoek ‘Antibiotic Resistance in Human Periodontitis and Peri-Implant Microbiotica’ en mw. dr. Alina Kunnen promoveerde op het onderzoek ‘Periodontitis & Preeclampsia’. Binnen de sectie parodontologie wordt o.a. onderzoek uitgevoerd naar de relatie tussen parodontitis en reumatoïde artritis (Menke de Smit). Naar verwachting zal dit onderzoek in 2014 d.m.v. een promotie worden afgerond. De werkgroep halitose is actief op het gebied van onderzoek wat blijkt uit een vijftal publicaties op dit gebied. Door Kavitha Seerangaiyan wordt promotie-onderzoek uitgevoerd op het gebied van Tongue coating and Halitosis. Het klinisch/microbiologisch onderzoek op het gebied van peri-implantitis (Yvonne de Waal) wordt uitgevoerd in samenwerking met de Afdeling Kaakchirurgie van het UMCG en heeft in 2013 drie publicaties opgeleverd. In 2014 zal ook dit onderzoek worden afgerond met een promotie. Medewerkers van de sectie worden frequent gevraagd als spreker in binnen- en buitenland.
Publicaties Publicaties (SCI) Ademovski S, Persson GR, Winkel EG, TangermanA, Lingström P, Renvert S. The short-term treatment effects on the microbiota at the dorsum of the tongue in intra-oral halitosis patients-a randomized clinical trial. Clin Oral Investigation. 2013;17(2), 463-73. Van Dyke TE, van Winkelhoff AJ. Infection and inflammatory mechanisms. J Clin Periodontol. 2013; 40, Suppl 14: S1-7. UMCG — CENTRUM VOOR TANDHEELKUNDE EN MONDZORGKUNDE
15
UMCG-CTM Onderzoeksjaarverslag 2013
Janssen KMJ, Vissink A, de Smit MJ, Westra J, Brouwer E. Lessons to be learned from periodontitis. Cur Opinion Rheum. 2013; 2 (25): 241-247. Linden GJ, Herzberg MC,working group 4 of the joint EFP/AAP workshop. Collaborators (10) Bartold M, Glick M, Herzberg M, Hughes F, Holmstrup P, Linden G, Mariotti A, Quirynen M , Scannapieco F, van Winkelhoff AJ. Periodontitis and systemic diseases: a record of discussions of working group 4 of the Joint EFP/AAP Workshop on Periodontitis and Systemic Diseases. J Periodontol. 2013; 84(4): S20-3. doi: 10.1902/jop.2013.1340020. Linden GJ Herzberg MC; working group 4 of the joint EFP/AAP workshop. Collaborators (10) Bartold M, Glick M, Herzberg M, Hughes F, Holmstrup P, Linden G, Mariotti A, Quirynen M , Scannapieco F, van Winkelhoff AJ. Periodontitis and systemic diseases: a record of discussions of working group 4 of the Joint EFP/AAP Workshop on Periodontitis and Systemic Diseases. J Clin Periodontol. 2013; 40 Suppl 14: S20-3. Raangs G, Winkel EG, van Winkelhoff AJ. In vitro antimicrobial effects of two antihalitosis mouth rinses on oral pathogens and human tongue microbiota. Int J Dent Hyg. 2013; 11(3): 203-7. Rams TE, Degener JE, van Winkelhoff AJ. Prevalence of β-lactamase-producing bacteria in human periodontitis. J Periodontal. Res. 2013;48(4):493-9. Rams TE, Feik D, Mortensen JE, Degener JE, van Winkelhoff AJ. Antibiotic susceptibility of periodontal Enterococcus faecalis. J Periodontol 2013:7(84) 1026-1033. Renkema AM, Fudalej PS, Renkema AA, Abbas F, Bronkhorst E, Katsaros C. Gingival labial recessions in orthodontically treated and untreated individuals: a case control study. J Clin Periodontol. 2013; 40(6):631-7. Rurenga P, Raangs E, Singadji Z, Wekema-Mulder G, Veloo ACM, van Winkelhoff AJ. Evaluation of three selective media for isolation of Aggregatibacter actinomycetemcomitans. J Periodont Res. 2013: 5 (48): 549-552. De Smit MJ. Lessons to be learned from periodontitis. Curr Opin Rheumatol. 2013; 25(2): 241-7. Susanto H, Nesse W, Kertia N, Abbas, F. Prevalence and severity of periodontitis in Indonesian patients with rheumatoid arthritis. J Periodontol. 2013; 84( 8): 2013; 1067-74. Tangerman A, Winkel EG: Volatile sulfur compounds as the cause of bad breath: a review, phosphorus, sulfur, and silicon and the related elements, 188:4, 396402.doi.org/10.1080/10426507.2012.736894. De Waal YC, van Winkelhoff AJ, Meijer HJA, Raghoebar GM, Winkel EG. Differences in periimplant conditions between fully and partially edentulous subjects: a systematic review. J Clin Periodontol. 2013; Mar;40(3):266-86. UMCG — CENTRUM VOOR TANDHEELKUNDE EN MONDZORGKUNDE
16
UMCG-CTM Onderzoeksjaarverslag 2013
De Waal YC, Raghoebar GM, Huddleston Slater JJ, Meijer HJA, Winkel EG, van Winkelhoff AJ. Implant decontamination during surgical peri-implantitis treatment: a randomized, double-blind, placebo-controlled trial. J Clin Periodontol. 2013 Feb; 40(2):186-95.
Andere peer reviewed publicaties Abbas, F. Proefschriften 25 jaar na dato 37. Vatbaarheid voor parodontale aandoeningen. Ned. Tijdschrift voor Tandheelkunde 2013; 120: 687-90.
Epub Ahead of print Kunnen A, van Pampus M, Aarnoudse J, van der Schans C, Abbas F, Faas M. The effect of Porphyromonas gingivalis lipopolysaccharide on pregnancy in the rat. Oral Dis. 2013 Aug 20. doi: 10.1111/odi.12177. Epub ahead of print. Rams TE, Degener JE, van Winkelhoff AJ. Antibiotic resistance in human chronic periodontitis. Microbiota doi: 10.1902/jop.2013.130142. Epub 2013 May 20. De Smit MJ. Antibodies against Porphyromonas gingivalis in seropositive arthralgia patients do not predict development of rheumatoid arthritis. Ann Rheum Dis doi:10.1136/annrheumdis-2013204594.
Vakliteratuur Abbas F, Van Winkelhoff AJ. Chloorhexidine en verkleuring: tot elkaar veroordeeld? Tandartspraktijk 2013, 34 (3), 24-26. De Waal YCM, Winkel EG, Meijer HJA, Raghoebar GM, van Winkelhoff AJ. Verdwijnen paropathogenen uit de mond na totaal-extractie? NVVP Nieuwsbrief 81: 9-10, 2013. Van Winkelhoff AJ, Rijpkema A, Raangs E, Kunnen A. Welke mondspoelmiddelen zijn echt antimicrobieel? Ned Tijdschr Mondhygiene 2013, 3, 28-31. Van Winkelhoff AJ. In welke mate is de Actinobacillus actinomycetemcomitans bacterie overdraagbaar naar de partner? Mondhygiënisten Vademecum 11 (10) 2013.
Boekbijdragen Otten MPT, Busscher HJ, van Hoogmoed CG, Abbas F, van der Mei HC. Oral biofilm as a vehicle for chemotherapeutic agents. Oral Microbial Ecology. 2013; Current Research ans New Perspectives, Editors Jakubovics, NS & Palmer, RJ Caister Academic Press. De Smit, MJ. Het tandheelkundig jaar 2013. H17. Reumatoïde artritis en parodontitis. 9789031390915, Bohn Stafleu van Loghum, 1e druk. UMCG — CENTRUM VOOR TANDHEELKUNDE EN MONDZORGKUNDE
17
UMCG-CTM Onderzoeksjaarverslag 2013
Zijnge V, Moter A, Abbas F , Harmsen HJM. Structural organization of oral biofilms in supra- and subgingival environments. Oral Microbial Ecology, 2013, Current Research ans New Perspectives, Editors Jakubovics, NS & Palmer, RJ Caister Academic Press.
Promotietrajecten Promoties in 2013 T.E. Rams Antibiotic Resistance in Human Periodontitis and Peri-Implant Microbiotica. Promotoren: A.J. van Winkelhoff en J.E. Degener, 9 september 2013. A. Kunnen Periodontitis & Preeclampsia. Promotoren F. Abbas, J.G. Aarnoudse en C.P. van der Schans, 9 oktober 2013.
Promoties na 2013 Y.C. de Waal Diagnosis and Treatment of peri-implant infections. Promotores: A.J. van Winkelhoff, G. Raghoebar, H.J.A. Meijer, E.G. Winkel. Start in 2008 en promotie in 2015. M.J. de Smit Parodontitis en reumatoide artritis, een microbiologische link? Promotores: A.J. van Winkelhoff en C.G.M. Kallenberg, Co-promotoren: E. Brouwer en J. Westra. Start in 2008 en promotie in 2015. G. Gabbarini The role of citrullination in Porphyromonas gingivalis. Promotores: A.J. van Winkelhoff en J.M. van Dijl. Start in 2013 en promotie in 2016. K. Seerangaiyan Tongue coating and Halitosis. Promotores: E.G. Winkel en A.J. van Winkelhoff. Start in 2013 en promotie in 2016.
“Indicators of esteem” Presentaties en uitnodigingen op congressen. Internationaal Abbas. F.: - Yearly update in General Dentistry: Smaak, geur, voeding en mondgezondheid / Parodontale behandeling of plaats maken voor implantaten? / Parodontale infecties en algehele gezondheid; onderzoek en praktijk”. Stichting Intercongress, Willemstad, Curacao, 28 april t/m 3 mei 2013. Winkel, E.G.: - How to distinguish between intra- and extra-oral halitosis”, SEPA, Madrid, Spanje,, 2 maart 2013 Periodontitis and Halitosis, SEPA, Madrid, Spanje, 2 maart 2013. Winkelhoff, A.J. van: - Antibiotics in dental practice”. Internationale Fortbildung, Dusseldorff, Duitsland. 12 april 2013. - Infectious complications in Implant dentistry”, ZV3 symposium, München, Duitsland, 13 september 2013.
UMCG — CENTRUM VOOR TANDHEELKUNDE EN MONDZORGKUNDE
18
UMCG-CTM Onderzoeksjaarverslag 2013
Nationaal Abbas F.: - Parodontale en Peri-implantaire ontstekingen (oorzaak, verband en gevolg)”, lezing samen met De Waal YCM de - Parodontologie en Peri-implantaire infecties. Symposium Tandheelkunde up to Date, Amsterdam, 13 april 2013. - Aspiratiecalamiteit in de Tandheelkunde. Themabijeenkomst Calamiteiten in de Zorg, UMCG, Groningen, 27 mei 2013. Gabbarini, G.: - The Porphyromonas gingivalis secretome - the venomous bite of an oral pathogen. Bacterial cell surface platform, Amsterdam, 6-7 maart 2014. Kunnen A.: - Zwangerschap en parodontitis. Wenckebach Instituut, Klinische avond UMCG, september 2013 Parodontale infectie & zwangerschap’, 27ste Landelijke Standbydag, Auditorium RAI, Amsterdam, november 2013. - Mondhygiënebehandelingen bij zwangere vrouwen en het effect op het ongeboren kind. NVM Najaarscongres ‘The Circle of Life’, Den Haag, november 2013. - Parodontitis en zwangerschapscomplicaties. T.M.F.V. Archigenes symposium ‘Risico’s van het vak’, Groningen, december 2013. Smit, M.J. de: - Posterpresentatie: Presence of arthritis auto antibodies in non-RA patients with severe periodontitis. Nederlandse Vereniging voor Reumatologie Najaarsdagen 2013, Arnhem, 25-27 september 2013. - Periodontitis, Rheumatoid Arthritis and Porphyromonas gingivalis. Klinische refereeravond van de Sectie Parodontologie Academisch Centrum, Tandheelkunde Amsterdam, 14 november 2013. Winkel E.G.: - Blijf gezond zonder infecties in de mond. Centrum mondzorg, Waalre, 14 januari 2013. Winkelhoff, A.J. van: - Microbiologie en antibiotica bij parodontitis. Tandartsenkring, Badhoevedorp, 4 juni 2013. - Highlights in de Implantologie, Peri-implantaire infectie, en nu? een individuele aanpak. Nobel Biocare, Utrecht, 20 september 2013. - Parodontale en Peri-implantaire infecties: diagnose en behandeling. Levkas, Griekenland, 21 september 2013. - Gebruik en misbruik van antibiotica in de parodontologie. Ordentall, Rotterdam, 1 oktober 2013. - Microbiologie en diagnostiek in de parodontologie. Mondhygiënistenkring Den Haag, 16 oktober 2013. - Probiotica en Antibiotica in de parodontologie. Parodontologie Praktijk Rotterdam, 13 november 2013.
Redactionele functies: Abbas, F.: - Redactielid Indonesian Journal of Dental Research UMCG — CENTRUM VOOR TANDHEELKUNDE EN MONDZORGKUNDE
19
UMCG-CTM Onderzoeksjaarverslag 2013
Winkel E.G.: - Redactielid Journal de Parodontologie & d' Implantologie Orale Winkelhoff, A.J. van: - Redactielid Journal of Clinical Periodontology - Redactielid Journal of Periodontal Resarch - Redactielid Clinical Oral Implants Research - Reviewer Journal of Dental Research - Reviewer Journal of Periodontology
Overige functies Internationaal Winkel E.G. : - Vertegenwoordiger Nederlandse Vereniging voor Parodontologie (NVvP) - Vertegenwoordiger European Federation of Periodontology, - Bestuurslid Executive Committee EFP - Voorzitter Committee External Affairs EFP Nationaal Abbas, F.: - Lid examencommissie opleiding Parodontoloog (master na master), ACTA/Universiteit vanAmsterdam en Universiteit van Gent - Lid Consilium Parodontologen NVvP - Lid Commissie Buitenslands Gediplomeerden Volksgezondheid Winkel E.G.: - Beleids advies commissie NVvP - Oud Voorzitters Commissie (Past-Presidents Committee Dutch Society for Periodontology) - Commissaris BV Diensten NVvP (Commissioner Limited Company Dutch Society for Periodontology)
Subsidies / grants Smit, M.J. de: Investigator Initiated Research (IIR) Grant (€30.000) in samenwerking met de afdeling Reumatologie en Klinische Immunologie, Martini Ziekenhuis Groningen: Effect van anti-TNF alpha (Etanercept) op parodontale parameters in patiënten met reumatoïde artritis.
UMCG — CENTRUM VOOR TANDHEELKUNDE EN MONDZORGKUNDE
20
UMCG-CTM Onderzoeksjaarverslag 2013
Samenwerkingsverbanden Binnen het UMCG - Afdeling Bio Medical Engeneering (hoofd: prof. dr. H.J. Busscher) - Afdeling Medische Microbiologie (hoofd: prof. dr. A. W. Friedrich) - Afdeling Kaakchirurgie en Bijzondere Tandheelkunde (hoofd: prof. dr. F. L.K.Spijkervet, prof. Dr. A.Vissink, prof. dr. G, Raghoebar) - Afdeling Obstetrie& Gynaecologie: prof. dr. S. Scherjon. - Afdeling Pathologie & Medische Biologie: Dr. M. Faas - Reumatologie en Klinische Immunologie: Dr. E. Brouwer, Dr. H. Westra - Afdeling Neurochirurgie (hoofd: prof. dr. R.J. M. Groen) - Afdeling Intensive Care (hoofd: prof. dr. A. de Smet) Nationaal - Reumatologie en Klinische Immunologie, Martini Ziekenhuis Groningen (Dr. M. Bijl) - Hanzehogeschool Groningen (Drs. A. Nimis) - Parodontologische Kliniek Den Haag (mevr. Drs. T. Vangsted) - Quole, Medisch Centrum Waalre & Centrum Mondzorg Waalre (Drs. H. Eijsbouts) - Radboud Universiteit Nijmegen, afdeling Genetische, endocriene en metabole ziekten (prof. R.A . Wevers, Nijmegen). - Nederlands Instituut voor Zuivelonderzoek (NIZO Food Research), Ede (Mw. M. te Giffel). - Kliniek voor Parodontologie Amsterdam (Prof. Dr. E.G. Winkel). - Inspektor research systems, Amsterdam.
Internationaal - Gadjah Madah, University, Department of Oral Medicine , Yogyakarta, Indonesia (prof. Dr. drg. Widowati Siswomihardjo, M.S.) - Kristianstad University, Department of Oral Health Science, Section for Health and Society, Kristianstad, Zweden (prof. Dr. S. Renvert) - Tempel University, Philadelphia, Department of Periodontology & Implantology (prof. dr. T.E. Rams, USA).
UMCG — CENTRUM VOOR TANDHEELKUNDE EN MONDZORGKUNDE
21
UMCG-CTM Onderzoeksjaarverslag 2013
5.
Conserverende Tandheelkunde
Medewerkers onderzoek Dr. L.W.M. van der Sluis (sinds 01-10-2013), Lijncoödinator Mw. A.A. Purwanto MSc
Onbezoldigde 0-aanstelling bij het CTM in het kader van onderzoek Drs. J.D. Scholtanus
Resultaten 2013 In 2013 is er een start gemaakt met een aio project in samenwerking met het BME. Hierin wordt gekeken naar de effecten van medicamenten op de matrix van de biofilm en de invloed hiervan op het verwijderen van de biofilm. In september 2014 gaan we starten met de voorbereiding voor het aio project ‘Preventieve Endodontologie’, laboratorium- en klinisch onderzoek moet de mogelijkheden en de grenzen van minimale verwijdering van geïnfecteerd dentine laten zien. Vanuit kindertandheelkunde wordt gewerkt aan het opzetten van een retro en prospectief onderzoek naar de effecten van Non Operative Cariës Treatment. Verder is een onderzoeksaanvraag bij Zon MW gehonoreerd in samenwerking met MKE ‘Healthy Teeth all aboard”.
Publicaties Publicaties (SCI) Liang Y-H, Jiang L-M, Jiang L, Chen X-B, Liu Y-Y, Tian F-C, Bao X-D, Gao X-Y, Versluis M, Wu M-K, van der Sluis LWM. Radiographic healing following a root canal treatment performed in singlerooted teeth with and without ultrasonic activation of the irrigant: a randomized controlled trial. J Endod. 2013; 39: 1218-25. Scholtanus JD, van den Hoorn W, Özcan M, Huysmans MCDNJM, Roeters, JFM, Kleverlaan GJ, Feilzer AJ. Staining of dentin from amalgam corrosion is induced by demineralization. Am J Dent. 2013: 4(26) 185-190.
Andere peer reviewed publicaties Van der Sluis LWM, Kidd E, Gruythuysen R, Peters L. Preventive endodontics — an argument for avoiding root canal treatment. Endo. 2013; 4: 259—274.
Vakliteratuur Parrée JWF. Cemmy, 4 jaar: zuigflescaries. Tandartspraktijk. 2013; 06: 21-4.
Promotietrajecten Promoties in 2013 UMCG — CENTRUM VOOR TANDHEELKUNDE EN MONDZORGKUNDE
22
UMCG-CTM Onderzoeksjaarverslag 2013
Buitenpromovendi Ricardo Macedo
Thesis: Optimizing the chemical aspect of root canal irrigation. Promotoren: prof. dr. M. Versluis en copromotor: Dr. L.W.M. van der Sluis. In samenwerking met de Universiteit van Twente prof. dr. M. Versluis.
“Indicators of esteem” Presentaties op congressen. Internationaal Sluis, L.W.M. van der: Disinfection of the root canal system and the role of ultrasonics. International Endodontic Conference, Rio do Sul, Brazilië augustus 2013. Organisator Symposium on Extracellular Matrix of Biofilm, International Conference of the European Endodontic Society, Lissabon, Portugal, september 2013. L’irrigation canalaire. ADF, Parijs, Frankrijk, november 2013. Endodontic infection and the role of biofilm and Ultrasonic and laser activation/disinfection of the root canal. First Greek International Endodontic Conference, Athene, Griekenland, november 2013. External examinator postgraduates Endodontics. University of Athens Dental School Athene, Griekenland,, december 2013. Nationaal Peters, L.B: Endo-meets-Resto. TP congres, Utrecht, maart 2013.
Overige functies Internationaal Sluis, L.W.M. van der: Co-referent ‘ENDO’ Engelstalig ‘peer review’ vaktijdschrift op het gebied van de Endodontologie uitgegeven door Quintessence Referent ‘International Endodontic Journal’ and ‘Journal of Endodontics’ Referent voor ‘Journal of Biotechnology’, ‘ACTA Odontologica Scandinavica’, ‘Journal of Dentistry’ Peters, L.B.: Redactielid “International Endodontic Journal Referent voor Scandinavian Endodontic Journal Referent ACTA Odontologica Scandinavia
Nationaal Peters, L.B.: UMCG — CENTRUM VOOR TANDHEELKUNDE EN MONDZORGKUNDE
23
UMCG-CTM Onderzoeksjaarverslag 2013
Lid wetenschappelijke commissie van de NVVE Sluis, L.W.M. van der: Lid wetenschappelijke commissie van de NVVE
Samenwerkingsverbanden Binnen het UMCG AIO project met BME prof. dr. H.C. van der Mei en prof. dr. ir. H.J. Busscher Nationaal ACTA. afdeling Endodontologie en Parodontologie (prof. Dr. G. F. van der Weijden) Universiteit van Twente. prof. dr. M. Versluis Internationaal: Sluis, LW.M. van der: University of Bimingham. Prof. D. Walmsley University of Athens. Prof. M. Kabbas, Prof. E. Kidd University of Malmo. Dr. L. Chavez de Paz University of Braunschweig. Prof. M. Boll
UMCG — CENTRUM VOOR TANDHEELKUNDE EN MONDZORGKUNDE
24
UMCG-CTM Onderzoeksjaarverslag 2013
6.
Mondgezondheidszorg en Klinische Epidemiologie
Medewerkers onderzoek Mw. dr. M.M. Bildt DMD R. Dewanto Drs. E.E. Feenstra, Lijncoördinator Drs. J.J. Reinders Mw. dr. A.A. Schuller (vanaf 01-09-2013) Prof. Dr. B. Stegenga (tot 01-09-2013)
Onbezoldigde 0-aanstelling bij het CTM in het kader van onderzoek Prof. dr. R.M.H. Schaub
Resultaten 2013 Het onderzoek in 2013 vanuit de sectie MKE beperkte zich tot projecten die voor de reorganisatie zijn gestart en onderzoeksactiviteiten van individuele medewerkers die los staan van de CTM onderzoekslijnen. Het promotietraject van J.J. Reinders, dat in samenwerking met de Hanzehogeschool wordt uitgevoerd, loopt op schema en een aantal manuscripten is aangeboden voor publicatie. Het promotietraject van DMDR Dewanto bevindt zich in de afrondende fase. In 2013 is door A.A. Schuller gestart met het verwerven van nieuwe onderzoeksprojecten. De eerste resultaten daarvan zijn succesvol.
Publicaties Publicaties (SCI) Van Bakelen NB, Buijs GJ, Jansma J, de Visscher JG, Hoppenreijs TJ, Bergsma JE, Stegenga B, Bos RRM. Comparison of biodegradable and titanium fixation systems in maxillofacial surgery: a twoyear multicenter randomized controlled trial. J Dent Res 2013; 92(12):1100-5. Doff MHJ, Hoekema A, Wijkstra PJ, van der Hoeven JH, Huddleston Slater JJR, de Bont LGM, Stegenga B. Oral appliance versus continuous passive airway pressure in obstructive sleep apnea syndrome: a 2-year folliow-up. Sleep 2013; 36:1289-96. Northcott A, Brocklehurst P, Jerković-Ćosić K, Reinders JJ, McDermott I, Tickle M. Direct access: lessons learnt from the Netherlands. Brit Dent J 2013; 215: 607-10. Vos LM, Kuijer R, Huddleston Slater JJR, Stegenga B. Alteration of cartilage degeneration and inflammation markers in temporomandibular joint osteoarthritis occurs proportionally. J Oral Maxillofac Surg 2013; 71: 1659-64. UMCG — CENTRUM VOOR TANDHEELKUNDE EN MONDZORGKUNDE
25
UMCG-CTM Onderzoeksjaarverslag 2013
Weening-Verbree L, Huisman-de Waal G, van Dusseldorp L, van Achterberg T, Schoonhoven L. Oral health care in older people in long term care facilities: a systematic review of implementation strategics. Int J Nurs stud. 2013: 4(50) 569-582.
Andere peer reviewed publicaties Reinders JJ, Van der Schans CP, Stegenga B. Effects of the interprofessional work simulation on reducing status-inequality. Collaborating Across Borders IV (CAB IV). Transformative change from the classroom to practice. Vancouver, BC, Canada. Peer Reviewed Abstract Booklet. 2013; 56-57.
Epub ahead of print Vos LM, Kuijer R, Huddleston Slater JJR, Bulstra SK, Stegenga B. Inflammation is more distinct in temporomandibular joint osteoarthritis compared to the knee joint. J Oral Max Fac Surg. Epub ahead of print november 2013. Vos LM, Kuijer R, Huddleston Slater JJR, Stegenga B. Arthrocentesis as initial treatment for temporomandibular joint arthropathy: a randomized controlled trial. J Craniomaxillofac Surg 2013; Epub ahead of print.
Boekbijdragen Stegenga B Stegenga B, Vissink A, de Bont LGM, Spijkervet FKL. MKA Chrirugie. Handboek Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie. Assen: van Gorcum, 2013 Waarin de volgende hoofdstukken: Diagnostiek (Stegenga B, Jansma J, Roodenbrug JLN, Schepers RH, Vissink A) Differentiële diagnostiek (Stegenga B,Vissink A, Schepman KP, Witjes MJH) Mechanismen van ontwikkeling, groei en pathologie (Schepman KP, Stegenga B, de Bont LGM, Spijkervet FKL, Raghoebar GM, Vissink A) Ontstekingen (Spijkervet FKL, Vissink A, Stegenga B) Mandibulaire bewegingsstoornissen (Stegenga B, Spijkervet FKL, Huddleston Slater JJR, de Bont LGM) Obstructief slaapapnoe syndroom (Hoekema A, Stegenga B, Doff MJH, de Bont LGM, Jansma J) Medicamenteuze therapie (Vissink A, Stegenga B, Spijkervet FKL, de Bont LGM) Anesthesie (Bos RRM, Vissink A, Stegenga B) Extractieleer en dentoalveolaire chirurgie (Van Minnen B, Jansma J, Raghoebar GM, Schepers RH, Stegenga B, Vissink A) Dentoalveolaire traumatologie (Van Minnen B, Bos RRM, Stegenga B, Vissink A) Maxillofaciale traumatologie (Bos RRM, van Minnen B, Stegenga B, Vissink A) Operatieve kaakorthopedie (Jansma J, Schepers RH, Stegenga B) UMCG — CENTRUM VOOR TANDHEELKUNDE EN MONDZORGKUNDE
26
UMCG-CTM Onderzoeksjaarverslag 2013
Promotietrajecten Promoties na 2013 J.J. Reinders
R. Dewanto
De relatie tussen professionele identiteit en interprofessionele samenwerking in het bijzonder taakherschikking. Promotoren: B. Stegenga en C. van der Schans. Start in 2012. Sociodental evaluation of a school based dental program in Daerah Istimewa. Yogyakarta Province. Promotor: R.M.H. Schaub, co-promotor: J.W. Groothoff. Promotie in 2014.Start in 2006.
“Indicators of esteem” Presentaties en uitnodigingen op congressen Nationaal Bildt, M.M.: Behandeling van extreme angstige patiënten. Symposium MartiniMix, Martini Ziekenhuis, Groningen, 22 januari 2013. Samen Sterk! Samenwerking van tandarts en psycholoog in de behandeling van extreem angstige volwassenen. Symposium Just another day at the office, Wenckebach, UMCG, Groningen, 1 februari 2013. Casuïstiek ‘Implantologie bij een patiënt met borderline persoonlijkheidsstoornis, kokhals- en angstproblematiek”. Congres Bijzondere Tandheelkunde: een lust en een last? NVVK & VBTGG, Doorn, 22 en 23 maart 2013. Stegenga, B: Complexe orofaciale pijn. Voorjaarscongres NVvK & VBTGG, Doorn, 22 maart 2013. Evidence-based practice. Masterclass Gerodontologie, Groningen, 14 mei. Pijn basismechanismen, Pijnbehandeling. TEN dag (tandarts-endodontologen), NaardenVesting, 17 mei 2013. ISCOMS speeddating with researchers, Groningen, 5 juni 2013.
Redactionele functies Schuller, A.A.: Reviewer Journal of Paediatric Dentistry Reviewer Community Dentistry and Oral Epidemiology Reviewer Caries Research Stegenga, B.: Redactielid Nederlands Tijdschrift voor Tandheelkunde
UMCG — CENTRUM VOOR TANDHEELKUNDE EN MONDZORGKUNDE
27
UMCG-CTM Onderzoeksjaarverslag 2013
Overige functies Nationaal Bildt, M.M.: Bestuurslid Vereniging tot Bevordering der Tandheelkundige Gezondheid voor Gehandicapten Bestuurslid Consilium Tandartsen-angstbegeleiding Commissielid Horace Wells Stegenga, B.: Voorzitter Sectie Mondgezondheidszorg en Klinische Epidemiologie, CTM-UMCG (tot 1-9-2013) Staf MKA chirurgie UMCG Werkgroep MTO, CTM-UMCG Werkgroep Richtlijnontwikkeling Chronische pijn Nederlands Tijdschrift v Tandheelkunde, redactiemedewerker Voorzitter NVGPT consiulum gnathologicum Voorzitter NVGPT Wetenschappelijke commissie
Samenwerkingsverbanden Binnen het UMCG Bildt, M.M.: Centrum voor Bijzondere Tandheelkunde UMCG (Hoofd: Dr. H. Reintsema) Nationaal Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen (Hoofd: prof.dr. H.A.L. Kiers) Centrum voor Bijzondere Tandheelkunde MartiniZiekenhuis (Hoofd: dhr. R. Siebesma)
UMCG — CENTRUM VOOR TANDHEELKUNDE EN MONDZORGKUNDE
28
UMCG | Centrum voor Tandheelkunde en Mondzorgkunde (CTM) Antonius Deusinglaan 1, 9713 AV Groningen www.ctm.umcg.nl
Universitair Medisch Centrum Groningen Hanzeplein 1 Postbus 30 001, 9700 rb Groningen