Omgevingsscan Hostel Dordrecht Seinpost Adviesbureau BV
Arnhem, maart 2009
Omgevingsscan Hostel Dordrecht Seinpost Adviesbureau BV
Uitgebracht aan: Gemeente Dordrecht Seinpost Adviesbureau BV Mr. S. van Oijen (Projectleider) Drs. P. Draaijer Drs. D. Lesger MSc Drs. J. Wiersma
Projectnummer: 28124
© Seinpost Adviesbureau BV. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enigerlei wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Arnhem, maart 2009
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
Inhoudsopgave 1
2
Inleiding
1
1.1
Aanleiding onderzoek
1
1.2
Doelstelling omgevingsscan
1
1.3
Gebiedsafbakening
2
1.4
Uitgangspunten
4
1.5
Onderzoeksvraag en -methode
4
1.6
Opzet van het rapport
8
Beleidskader
11
2.1
Landelijk beleid
11
2.2
Lokaal en regionaal beleid
12
2.3
Trends
13
3
Leefbaarheid algemeen
15
4
Locatie Eulerlaan
19
5
4.1
Bevolking
20
4.2
Veiligheid
22
4.3
Schoon en Heel
25
4.4
Typering en beleving
29
4.5
Aandachtspunten
35
4.6
Mogelijke looproutes van cliënten hostel
37
4.7
Samenvatting locatie Eulerlaan
41
Locatie Amnesty Internationalweg
43
5.1
Bevolking
44
5.2
Veiligheid
49
5.3
Schoon en Heel
51
5.4
Typering en beleving
53
5.5
Aandachtspunten
60
5.6
Mogelijke looproutes van cliënten hostel
62
5.7
Samenvatting locatie Amnesty Internationalweg
65
6
De twee vergeleken
67
7
Ten slotte
71
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
1
Seinpost Adviesbureau BV
Inleiding 1.1
Aanleiding onderzoek
De gemeente Dordrecht heeft het plan opgevat de problematiek rondom (merendeels verslaafde) dak- en thuislozen in de stad aan te pakken. In dit kader heeft de gemeente met betrokken partners (Leger des Heils, De Grote Rivieren, Bouman GGZ en Zorgkantoor Waardenland/Midden Holland), op 21 december 2007 een samenwerkingsovereenkomst getekend die moet leiden tot de opening van een opvangvoorziening (hostel) in Dordrecht voor in totaal 24 verslaafde dak- en thuislozen. De gemeente, het Leger des Heils en andere instellingen zijn vanaf dat moment druk doende een zorgaanbod te ontwikkelen en te zoeken naar een geschikte locatie. Op 28 oktober 2008 heeft het college in eerste instantie het besluit genomen de locatie Eulerlaan 51 te bestemmen als meest geschikte locatie voor een hostel. Na beraadslaging met de gemeenteraad in november van dat jaar gaf het college echter aan meer tijd te willen nemen om alle ingebrachte zienswijzen met betrekking tot het hostel te bespreken en van commentaar te voorzien. Ook wilde zij de inwoners van Dordrecht en andere betrokkenen in de gelegenheid stellen alternatieve locaties aan te dragen. Bewoners en instanties konden tot 15 december suggesties doen voor geschikte locaties. In totaal werden 86 locaties aangedragen en onderzocht. Na een selectie-procedure heeft het college halverwege januari 2009 twee locaties uitgekozen die voor de vestiging van een hostel in aanmerking zouden kunnen komen, te weten de locatie Eulerlaan 51 en de locatie parkeerterrein Amnesty Internationalweg. Seinpost Adviesbureau is gevraagd om voor beide locaties een omgevingsscan te maken.
1.2
Doelstelling omgevingsscan
Een omgevingsscan geeft een feitelijke beschrijving van beide gebieden. Het doel van dit onderzoek is het gemeentebestuur een zo volledig mogelijk en objectief beeld te geven van beide gebieden rondom de locaties, zodat (mede) aan de hand van deze informatie het gemeentebestuur kan beslissen voor één van beide locaties. Vanaf het moment dat er een keuze is gemaakt voor een van beide locaties Pagina 1
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
kunnen de onderzoeksresultaten ook dienen als basis voor een 0-meting. Het onderzoek geeft immers een beeld van het gebied vóór vestiging van het hostel. Door deze resultaten te vergelijken met een 1-meting die wordt uitgevoerd na vestiging van het hostel kan een beeld worden gegeven van de effecten van de vestiging van het hostel voor het gebied. Dit is op dit moment echter nadrukkelijk nog niet aan de orde.
1.3
Gebiedsafbakening
De omgevingsscan beperkt zich tot de directe omgeving van de twee aangewezen locaties. De grenzen zijn op de afbeelding op de volgende pagina te zien. Deze afbakening is gebaseerd op: -
De indeling van CBS-buurten;
-
Natuurlijke grenzen (bijvoorbeeld een autoweg of snelweg, een brede vaart of een sloot);
-
Gesprekken met sleutelpersonen waarin informatie over looproutes en gebiedskenmerken werden uitgewisseld.
Het winkelcentrum Sterrenburg is relevant voor beide locaties. De cijfers wat betreft criminaliteit en schoon en heel zijn daarom voor het winkelcentrum apart geïnventariseerd.
Pagina 2
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV 1
Afbeelding: De twee locaties en de gebiedsbegrenzing
1
bron: Google Maps Pagina 3
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
1.4
Seinpost Adviesbureau BV
Uitgangspunten
Bij de totstandkoming van het onderzoek zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: 1.
De uitkomst van de scan zal een zo volledig mogelijk beeld moeten geven van de leefbaarheid en veiligheid in het gebied;
2.
Hierbij dient zowel aandacht te zijn voor de (redelijk) exact vast te stellen kwantitatieve aspecten (feiten) als de moeilijker vast te stellen kwalitatieve aspecten (meningen en gevoelens van bewoners e.a.);
3.
Naast de ontwikkelingen in de omgeving van het hostel, dient ook aandacht gegeven te worden aan relevante stedelijke en landelijke ontwikkelingen; dit om te voorkomen dat ontwikkelingen in het gebied ten onrechte worden toegeschreven aan de aanwezigheid van het hostel. Dit is met name van belang bij de evaluatie;
4.
Bij de scans van de individuele locaties dient uitgegaan te kunnen worden van dezelfde soort gegevens/informatie, zodat de resultaten van verschillende scans met elkaar vergeleken kunnen worden.
1.5
Onderzoeksvraag en -methode
Onderzoeksvraag Het gemeentebestuur heeft de wens geuit dat bij de totstandkoming van de omgevingsscans de volgende vraag als uitgangspunt wordt genomen: Wat zijn de specifieke omstandigheden van deze locatie waar, bij inpassing van de voorziening, rekening mee gehouden moet worden? Het gaat bij het aangeven van de specifieke omstandigheden per gebied niet alleen om van risicoplekken, maar ook om een zo uitgebreid mogelijk beeld te schetsen van de feitelijke situatie rond leefbaarheid en veiligheid in de twee gebieden.
Wat is gemeten? Het woon- en leefklimaat en de leefbaarheid en veiligheid daarvan worden door een groot aantal aspecten bepaald. Basiskwaliteiten van de dagelijkse leefomgeving omvatten: -
een goed onderhouden fysieke omgeving;
-
een schone omgeving;
Pagina 4
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
-
een veilige omgeving;
-
een gewenste sociaal(-economische) opbouw en samenhang;
-
een goed voorzieningenniveau (winkels, medische voorzieningen, e.d.).
De kwaliteiten van de afzonderlijke aspecten zijn belangrijk. Maar minstens zo belangrijk is de manier waarop zij elkaar beïnvloeden. De aanwezigheid van groen kan de buurt bijvoorbeeld een aangename uitstraling geven, maar kan ook de onveiligheid vergroten. De aanwezigheid van een publieksvoorziening (bijvoorbeeld de sporthal) kan handig zijn, maar kan ook een grote aantrekkingskracht op verkeer hebben. En functioneren de winkels niet omdat er te weinig economische draagkracht in de wijk aanwezig is, of omdat de onveiligheid in het gebied te groot is? Dergelijke factoren spelen altijd mee bij het leefklimaat. Voor de omgevingsscan is het van belang de afzonderlijke aspecten te meten waarbij men zich er tegelijkertijd bewust van moet zijn dat het resultaat geen definitief beeld geeft van de leefbaarheid. Leefbaarheid en veiligheid is sterk situatie- en tijdgebonden en bevat objectieve en subjectieve elementen. De analyse of objectieve gegevens een juist beeld schetsen van de beleving van de wijk, zal dan ook in onderling overleg met betrokkenen moeten plaatsvinden, zodat sprake is van een herkenbaar beeld van de leefbaarheid en veiligheid in de gebieden. Dit beeld kan vervolgens (mede) richtinggevend zijn bij de uiteindelijke locatiekeuze. Hoe is gemeten? Om de leefbaarheid en veiligheid in kaart te brengen zijn afzonderlijke aspecten in kaart gebracht. De bestaande bronnen van o.a. de gemeente en politie boden hiervoor aanknopingspunten. Op sommige punten zijn deze gegevens aangevuld met meer specifieke gegevens uit het gebied zelf. Deze gegevens komen uit (1) een verkenning; (2) bronnenonderzoek; (3) een schouw; (4) informatie van sleutelpersonen; en (5) informatie van de begeleidingscommissie. Dit wordt hierna toegelicht. Verkenning Gestart is met een korte, algemene schets van de omgeving van de locaties. De schets ging in op: -
De begrenzingen van de locatie;
-
De diverse functies en voorzieningen in de omgeving van de locatie (soort, aantal, ligging e.d.); Pagina 5
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
-
Mogelijke risicolocaties;
-
Demografische gegevens (aantal bewoners, geslacht, leeftijdsopbouw, type huishouden, etniciteit, aantallen koop/huurwoningen, type woningen);
-
De verkeersstructuur, parkeervoorzieningen, (loop)routes bezoekers, mogelijke looproutes clientèle hostel;
-
Evenementen die in het gebied plaatsvinden, dan wel die hun invloed op (overlast in) het beheergebied kunnen hebben.
Bronnenonderzoek Na de verkenning is de leefbaarheid en veiligheid in de gebieden nader in kaart gebracht. De leefbaarheid en veiligheid zijn bepaald door de resultaten van het onderzoek ten aanzien van : -
de sociaal-economische kenmerken van de buurt;
-
de sociaal-maatschappelijke kenmerken van de buurt;
-
de kwaliteit van de sociale bindingen;
-
de fysieke omgeving: netheid en mate van onderhoud;
-
de openbare orde en veiligheid;
-
het verkeer en parkeren;
-
de voorzieningen in de buurt.
Schouw Tijdens het onderzoek zijn in beide gebieden schouwen gelopen. Gedurende de schouw zijn op een tevoren vastgestelde route zowel de knelpunten als de positieve punten op de aspecten ‘schoon, heel en veilig’ gesignaleerd en gerapporteerd. Markante punten op de route zijn gefotografeerd. De schouw is uitgevoerd door medewerkers van Seinpost die vergezeld zijn door de buurtagent, de gebiedsmanager, medewerkers van stadsbeheer, bewoners en ondernemers. Tijdens een buurtschouw is aanvullende informatie verkregen aangaande de thema’s schoon, heel en veilig.
Pagina 6
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
Op de volgende afbeelding zijn de schouwroutes weergegeven:
Pagina 7
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
Informatie van sleutelpersonen Ten behoeve van de interpretatie van de gegevens is per locatie met een aantal sleutelpersonen gesproken. Inzet van deze gesprekken was na te gaan of de feitelijke onderzoeksresultaten wel een juist beeld gaven van de gebieden en de wijze waarop de omgeving werd beleefd. De volgende sleutelfiguren hebben aan de informatiebijeenkomsten deelgenomen: -
de buurtagent;
-
de gebiedsmanager;
-
een medewerker van wijkbeheer;
-
bewoners, vertegenwoordigers van bewonersorganisaties;
-
vertegenwoordiger van de ondernemers;
-
vertegenwoordigers van de scholen in het gebied;
-
vertegenwoordiger van welzijnsorganisatie DWO.
Begeleidingscommissie Seinpost is in het onderzoek bijgestaan door een begeleidingscommissie, bestaande uit de extern projectleider Daklozenopvang Dordrecht en een gebiedsmanager. De begeleidingscommissie heeft Seinpost van informatie voorzien en toegezien op de voortgang van het onderzoek.
1.6
Opzet van het rapport
In hoofdstuk 2 wordt het algemene beleidskader geschetst waarbinnen het hostel in Dordrecht zal worden gerealiseerd. In hoofdstuk 3 wordt de leefbaarheid van de gehele wijk Sterrenburg beschreven. In de hoofdstukken 4, en 5 komen respectievelijk de locaties Eulerlaan en Amnesty Internationalweg aan bod. Per locatie wordt een overzicht gegeven van de demografische opbouw, de veiligheid (zowel objectief als subjectief), de leefbaarheid (inventarisatie van klachten over de buurt, de leefbaarheidsmonitor), en het schoon en heel (met resultaten en foto’s van de schouw). Aan het eind van ieder hoofdstuk wordt een samenvatting gegeven met daarin de belangrijkste resultaten.
Pagina 8
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
Hoofdstuk 6 bevat een samenvatting en een afwegingskader. In dit afwegingskader wordt inzichtelijk gemaakt hoe elke locatie ‘scoort’ op de diverse onderzochte aspecten. Hoofdstuk 7 is het slothoofdstuk.
Pagina 9
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Pagina 10
Seinpost Adviesbureau BV
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
2
Seinpost Adviesbureau BV
Beleidskader 2.1
Landelijk beleid
Ambitie De landelijke overheid heeft voor de maatschappelijke zorg een duidelijke ambitie geformuleerd: de aanpak van dak- en thuislozen en het bestrijden van geweld in afhankelijkheidsrelaties. Daarmee wil de landelijke overheid een einde maken aan zwervend gedrag en daarmee gepaard gaande overlast. Decentralisatie: Wet maatschappelijke ondersteuning Met de invoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) per 1 januari 2007 is het beleid gedecentraliseerd naar gemeenten. De Wmo versterkt de verantwoordelijkheid van centrumgemeenten en regiogemeenten voor de organisatie van de hulp aan kwetsbare groepen. De verantwoordelijkheid voor een betere regie van de ondersteuning en de zorg wordt bij de lokale en regionale overheid gelegd. Op deze wijze moet worden bewerkstelligd dat mensen zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen en mee kunnen doen in de samenleving, al of niet geholpen door vrienden, familie of bekenden. Pas als dat niet tot de mogelijkheden behoort is er ondersteuning vanuit de gemeente. Het doel van de samenwerking tussen burgers en lokale overheid is het opstellen van een samenhangend lokaal beleid op het gebied van de maatschappelijke ondersteuning, waarbij de gemeente de verantwoordelijkheid heeft om alle burgers te laten meedoen in de samenleving. Elke gemeente zal bij het opstellen van dit beleid eigen accenten leggen. Voor mensen die langdurige, zware zorg nodig hebben is er de AWBZ. Plan van Aanpak Maatschappelijke Opvang In 2006 hebben de vier grootste steden van Nederland een Plan van Aanpak Maatschappelijke Opvang opgesteld. De aanpak borduurt voort op een persoonsgerichte, minder vrijblijvende aanpak van daklozen. Omdat het overlastgevend en crimineel gedrag vaak het gevolg is van hun dakloosheid, psychische en/of verslavingsproblemen zal een verbetering van hun leefomstandigheden naar verwachting overlast en criminaliteit tevens sterk doen verminderen. Voorbeelden van de nieuwe aanpak zijn de heroïneexperimenten in de grote steden, de hostels in Utrecht, de persoonsgerichte aanpak in Rotterdam (PGA), het supportproject dat gecombineerd wordt met een cliëntvolgsysteem (Amsterdam) en de pilot Adreslozen (Den Haag). Tegelijkertijd hebben deze initiatieven laten zien dat de aanpak in de praktijk Pagina 11
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
op obstakels stuit. Ook organisaties als het Leger des Heils hebben daarop gewezen. Die obstakels hebben vooral te maken met het feit dat de mensen om wie het gaat meerdere en complexe problemen hebben. Ze zijn dakloos, verslaafd, hebben psychische problemen, hebben schulden en missen vaak de sociale competenties om zelf oplossingen te vinden voor hun problemen. Daarnaast wijzen hulpverleners en andere betrokkenen bij deze mensen op regels en procedures die een effectieve aanpak in de weg zouden staan. De doelstelling van het plan is dat in deze steden in 2010 niemand meer op straat slaapt en alle daklozen een individueel trajectplan hebben. Het ministerie van VWS heeft aan de overige 39 centrumgemeenten een extra impuls tegen dakloosheid in het vooruitzicht gesteld als zij een soortgelijk plan van aanpak opstellen: het Stedelijk / Regionale Kompas.
2.2
Lokaal en regionaal beleid
Maatschappelijke Opvang in beweging In 2005 heeft het gemeentebestuur van Dordrecht ingestemd met de Notitie ‘Maatschappelijke Opvang in beweging’. Als grootste knelpunt werd in de nota de toenemende druk op de bestaande opvangcapaciteit genoemd. De maatschappelijke opvang is bedoeld voor tijdelijke opvang in combinatie met basale begeleiding. In de praktijk bleek dat er sprake was van verstopping, omdat cliënten langdurig gebruik maakten van deze voorzieningen. Ten aanzien van het bevorderen van de doorstroom werden onder andere de volgende maatregelen voorgesteld: •
introduceren van zorgverlening in de maatschappelijke opvang, casemanagement en nazorg;
•
ambulant maken van de crisisopvang en daarbij het begeleid wonen zoveel als mogelijk op kostprijsniveau te subsidiëren;
•
de verblijfsduur nadrukkelijker te normeren;
•
met het zorgkantoor een fundamentele discussie te gaan voeren over de verantwoordelijkheid voor tijdelijke en permanente opvang.
De komst van een hostel werd als een van de maatregelen genoemd. Zorg voor Elkaar Zuid-Holland zuid 2008 – 2010, Regionaal Kompas Minder daklozen, minder overlast, betere opvang, zorg voor kwetsbare groepen, terugdringen van huiselijk geweld en goede voorlichting. Dat is kort samengevat de ambitie van ‘Zorg voor elkaar’, het beleidsplan Pagina 12
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
maatschappelijke zorg voor 14 gemeenten in de regio Zuid-Holland Zuid 2008-2010. Het beleidsplan is een uitwerking van de Wmo en geeft aan hoe de zorg voor kwetsbare groepen ‘voor elkaar’ moet komen. Een speerpunt is opvangvoorzieningen voor dak- en thuislozen. De ambitie is dat per 2012 alle dak- en thuislozen (incl. zwerfjongeren) een trajectplan met een duidelijk begeleidingsdoel bij een eindverantwoordelijke instelling hebben. Een knelpunt van de huidige opvangvoorzieningen in de regio is dat er te weinig plekken zijn en dat deze niet voor alle groepen geschikt zijn. Het beleid voor de maatschappelijke opvang was hoofdzakelijk gericht op handhaving van de capaciteit en het bevorderen van de doorstroom door een verkorting van de verblijfsduur.
Integraal Veiligheidsplan 2006 – 2010 In het Integraal Veiligheidsplan wordt geconstateerd dat de doorstroming in de maatschappelijke zorg moet verbeteren. Er is met het nieuwe registratiesysteem een goed overzicht gekomen van de overlastgevers. De realisatie van een hostel, waar door bewoners ook gebruikt mag worden, wordt als maatregel genoemd.
2.3
Trends
Dak- en thuislozen Het Leger des Heils signaleert dat dak- en thuisloosheid een groot probleem blijft. Het gaat dan om de volle breedte van doelgroepen: zwerfjongeren, vrouwen met kinderen, tienermoeders, ouderen, zorgbehoeftigen en hele gezinnen. Er is ook een groot aantal vrouwen en kinderen dat om opvang vraagt, evenals het aantal hele gezinnen (vaak met een substantiële schuldenlast). Preventieve maatregelen Preventie is een steeds belangrijker wordend instrument om maatschappelijke opvang te voorkomen. Steeds meer wordt ingezet wordt op preventieve maatregelen als woonbegeleiding, woontraining, inkomensbeheer, helpen met schoonmaken etc. Het Leger des Heils is enkele jaren terug begonnen met een decentralisatieproces waarbij de werkzaamheden van de directie en de medewerkers beter op elkaar zijn afgestemd. De nadruk wordt in toenemende mate gelegd op ‘ontschotting’ en ‘samenhang’: mensen met meerdere problemen op een samenhangende manier met verschillende Pagina 13
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
zorginstrumenten helpen. Het streven naar een samenhangend aanbod van hulp heeft meer en meer als gevolg dat de diverse werkvelden nauwer met elkaar samenwerken. Opvang en en samen werken aan oplossingen is daarbij het credo. Individuele aanpak In de geestelijke gezondheidszorg is een individuele persoonsgerichte aanpak in opkomst. Zo ontwikkelen de Dordrechtse GGZ-instellingen een persoonlijk zorgtraject afgestemd op de behoeften van de cliënt. Vanuit een breed perspectief wordt een persoonlijke sterkte- zwakteanalyse uitgevoerd waaruit een individueel zorgplan wordt ontwikkeld. Behandelen, stabiliseren en ontwikkelen waarbij de menselijke maat en alle facetten van het leven centraal staan. Behandelaars denken mee op het gebied van werk, financiën en huishouden zodat structuur in levens wordt aangebracht. Door een intensieve begeleiding verwacht men dat veel opnames voorkomen kunnen worden en de kwaliteit van leven voor de cliënten toeneemt.
Pagina 14
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
3
Seinpost Adviesbureau BV
Leefbaarheid algemeen In de gemeente Dordrecht doet het Onderzoekscentrum Drechtsteden iedere twee jaar onderzoek naar de leefbaarheid en veiligheid zoals de bewoners die ervaren in hun stad en buurt. De monitor Leefbaarheid en Veiligheid is voor het laatst gehouden en uitgebracht in het najaar van 2007. Wij zoomen in dit hoofdstuk in op de resultaten van de gehele wijk Sterrenburg, waarin beide gebieden gelegen zijn. De uitkomsten op subwijkniveau zijn door de soms geringe aantallen respondenten indicatief. Hierdoor kunnen geen uitspraken op het kleinere gebiedsniveau van de door ons afgebakende gebieden Eulerlaan en Amnesty Internationalweg worden gedaan. De leefbaarheidsmonitor wordt derhalve in dit separate hoofdstuk behandeld. Samenvatting resultaat monitor Leefbaarheid en Veiligheid Sterrenburg is onder te verdelen in de subwijken ‘Sterrenburg 1-West’, ‘Sterrenburg 1-Oost’, ‘Sterrenburg 2’ en ‘Sterrenburg 3’. In het gebied rond de locatie Eulerlaan vallen de wijk Sterrenburg 2 en een kleiner gedeelte van Sterrenburg 3 en Sterrenburg 1-West. De locatie Amnesty Internationalweg omvat delen van Sterrenburg 1-West en Sterrenburg 1-Oost. In de andere gedeelten van de omgeving (CBS buurten 1408 en 1409) zijn (nog) geen inwoners. Een overzicht van de CBS-buurten:
Pagina 15
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
Bewoners over hun stad De gehechtheid aan de stad ligt in Sterrenburg rond het Dordtse gemiddelde, alleen in Sterrenburg1-Oost blijft dit wat achter. Relatief weinig mensen vinden dat Dordrecht het afgelopen jaar vooruit is gegaan en verwachten dat Dordrecht in de toekomst vooruit zal gaan. Tevens vond een relatief groot deel van de bewoners dat de stad in het afgelopen jaar een achteruitgang heeft vertoont. Zij verwachten dat dit ook komend jaar het geval zal zijn. Bewoners over hun buurt De inwoners van Sterrenburg beoordelen de eigen buurt gemiddeld iets positiever dan dat het gemiddelde van Dordrecht de eigen buurt beoordeeld. Vooral de bewoners van Sterrenburg 2 zijn positief. In Sterrenburg vinden minder mensen dan gemiddeld in Dordrecht dat hun buurt vooruit is gegaan. Men verwacht weinig vooruitgang in de toekomst. In Sterrenburg1-Oost is men somber gestemd over de toekomst. De achteruitgang wordt volgens de bewoners voornamelijk veroorzaakt door vervuiling, het gedrag van bewoners en de aanwezigheid of de komst van allochtonen. Woonomgeving De bewoners van Sterrenburg zijn gemiddeld tevreden over de woonkwaliteit, de eigen woning en de woonomgeving. Ze zijn echter meer tevreden over de voorzieningen in de buurt dan de gemiddelde Dordtenaar. Alleen in Sterrenburg 3 en Sterrenburg1-Oost is men op sommige punten negatiever. De verhuisgeneigdheid in deze twee buurten ligt iets hoger dan gemiddeld in Sterrenburg. Leefbaarheid in de buurt De leefbaarheid in de buurt wordt in Sterrenburg over het algemeen positiever beoordeeld dan gemiddeld in Dordrecht. Hetzelfde geldt voor de ervaren overlast en verkeersoverlast in de buurt. De ervaren verkeersoverlast is vooral in Sterrenburg 1-Oost laag, maar in Sterrenburg 1-West als enige buurt juist hoog. De verloedering is volgens de bewoners van Sterrenburg wat sterker dan gemiddeld in Dordrecht, met name in Sterrenburg 3. Drugsoverlast Volgens bewoners komt drugsoverlast weinig voor in Sterrenburg, vooral in Sterrenburg 2 wordt weinig overlast gerapporteerd. In Sterrenburg 3 heeft de overlast met name te maken met vervuiling van straat, plein of park door verslaafden. De overlast van drugs en –verslaafden is volgens de bewoners de afgelopen 12 maanden gelijk gebleven. De bewoners zijn zich over het Pagina 16
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
algemeen niet onveiliger gaan voelen. Sociale samenhang in de buurt De sociale samenhang is in Sterrenburg gemiddeld in vergelijking met de rest van Dordrecht. Alleen in Sterrenburg 1-Oost is wordt gemiddeld minder sociale samenhang ervaren dan in de andere buurten. De mensen en de sfeer in de buurt worden gemiddeld goed beoordeeld. De gehechtheid aan de buurt is sterker dan gemiddeld in Dordrecht, vooral onder de bewoners van Sterrenburg1-West. In Sterrenburg 1-Oost is de gehechtheid van de bewoners aan de buurt wel laag. Het aandeel bewoners dat zich medeverantwoordelijk voelt ligt op het Dordtse gemiddelde. Alleen in Sterrenburg1-Oost blijft dit iets achter. Veiligheid in de buurt Over de veiligheid oordelen de bewoners van Sterrenburg positiever dan gemiddeld. Het aandeel bewoners dat zich wel eens onveilig voelt in de buurt is gelijk aan het Dordtse gemiddelde. Het cijfer voor de veiligheid in de buurt is voor Sterrenburg bovengemiddeld. De bewoners ervaren relatief weinig vermogensdelicten en ervaren weinig dreiging in de buurt. Verder zijn de bewoners van alle subbuurten tevreden over de verkeersveiligheid in de buurt. Dit beeld is in alle buurten ongeveer gelijk. Locaties waarop bewoners zich wel eens onveilig voelen zijn met name parken en platsoenen, fietspaden en voetpaden. Voelt men zich al onvelig dan is de angst voor beroving het grootst, vooral in Sterrenburg 2. Vermijdingsgedrag en slachtofferschap De bewoners van Sterrenburg vertonen ongeveer evenveel vermijdingsgedrag als gemiddeld in Dordrecht het geval is. Dit aandeel ligt iets hoger in Sterrenburg1-West en lager in Sterrenburg 3. Het komt relatief weinig voor dat kinderen in Sterrenburg geen toestemming krijgen om ergens naar toe te gaan. Als dit gebeurt is dit vaker vanwege verkeersonveiligheid dan gemiddeld in Dordrecht. Vrijwel alle vormen van slachtofferschap komen in Sterrenburg even vaak voor als gemiddeld in Dorddrecht. Alleen diefstal van of uit een auto of vernielingen aan een auto komt in Sterrenburg duidelijk minder vaak voor dan gemiddeld in Dordrecht. In Sterrenburg 3 vinden meer aanrijdingen plaats dan gemiddeld.
Pagina 17
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Pagina 18
Seinpost Adviesbureau BV
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
4
Seinpost Adviesbureau BV
Locatie Eulerlaan Typering De aangewezen locatie Eulerlaan 51 betreft een leegstaand schoolgebouw in een woonwijk uit de jaren ’70-‘80. De woonwijk heeft een speels stratenpatroon met rijtjeshuizen, en aan de noordzijde enkele hoge flats. Als eerste volgt hier een foto-impressie van de omgeving Eulerlaan.
Achterzijde schoolgebouw Eulerlaan 51 Hoogbouw Octant
Schoolgebouw Eulerlaan 51 – oostzijde Parkachtig deel tussen Boogschutter en Driehoek
Woningen omgeving Eulerlaan
Pagina 19
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
4.1
Seinpost Adviesbureau BV
Bevolking
1. Inwonertal
2
De wijk rond de Eulerlaan (Eulerlaan, Octant, Graveerstift t/m Weegschaal) heeft 3.440 inwoners. Aan de overzijde van de Copernicusweg (omgeving 3
Kometenlaan en Venuslaan) wonen nog eens 800 personen. In totaal wonen er in het afgebakende gebied rond de Eulerlaan dus plusminus 4.300 personen. Dit aantal zal in de toekomst stabiel blijven, aangezien er geen grote nieuwbouw in het gebied gepland is. Wel is er een landelijke trend van verdunning: het aantal personen per huishouden neemt af. Momenteel wonen er gemiddeld 2,27 personen per huishouden, in 2020 zal dit waarschijnlijk 2,0 zijn. Het onderzoekscentrum Drechtsteden voorziet echter voor dit gebied in 2020 eenzelfde inwonertal als nu het geval is. In totaal wonen er in de gemeente Dordrecht ruim 118.000 mensen. 2. Leeftijdsopbouw
Leeftijdscategorie
Eulerlaan (3.500)
Kometenlaan(800)
Gem. Nederland
0-14 jaar
16%
11%
18%
15-24 jaar
12%
10%
12%
25-44 jaar
22%
17%
28%
45-64 jaar
33%
31%
27%
65 jaar en ouder
17%
31%
15%
De wijk met rijtjeshuizen rondom de Eulerlaan (3.500 inw) komt vrij dicht bij het Nederlands gemiddelde wat betreft de bevolkingsopbouw. De 800 inwoners in de omgeving Kometenlaan, Marslaan, zijn duidelijk ouder dan gemiddeld zowel in Dordrecht als in geheel Nederland. Omgerekend in aantallen wonen in dit gebied ongeveer 650 kinderen jonger dan 15 jaar, 850 4
ouderen (65+), en 2.800 inwoners in de leeftijd van 15 tot 65 jaar.
2
Te weten de straten Eulerlaan, Octant, Graveerstift, Waterman, Indus, Lyra, Wega, Weegschaal, Pijl, Boogschutter, Cirkel, Driehoek en Tafelberg. 3 Te weten de straten Zuidendijk (westzijde winkelcentrum), Marslaan, Kometenlaan, Planetenlaan, Jupiterlaan en Venuslaan. 4 Bron: CBS, via CBSinuwbuurt.nl Pagina 20
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
3. Etniciteit In het afgebakende gebied zijn onder de inwoners 6% niet-westerse allochtonen. Dat zijn ruim 200 personen. Hierbij moet aangetekend worden dat er in geheel Sterrenburg meer allochtonen wonen (9%). In heel Nederland is 9% van de inwoners van niet-westerse afkomst. 4. Woningen De wijk rond de Eulerlaan bestaat voor ruim driekwart uit koopwoningen. De woningen aan het water in het midden van de buurt zijn zelfs voor 98% koopwoningen. Aan de overzijde van de Copernicusweg in de omgeving Kometenlaan is koop en huur 50/50 verdeeld. De verhuisgeneigdheid in het gebied is laag.
Sociaal-economische kenmerken 1. Werkgelegenheid Er zijn in het gebied vrijwel geen niet-werkende werkzoekenden. 71% van alle inwoners tussen de 15 en 65 jaar in dit gebied heeft betaald werk. De overige inwoners in deze leeftijdscategorie volgen school/studie of zijn huisman/huisvrouw. Het percentage van 71% is hoog vergeleken met de meeste andere wijken in Dordrecht, waar vaak tussen de 50% en 60% van de 5
beroepsbevolking betaald werk heeft . Slechts 1% van de inwoners in deze buurt heeft een bijstandsuitkering (circa 40 personen). 2. Inkomen In het gebied rond de Eulerlaan is het gemiddeld besteedbaar jaarinkomen per inkomensontvanger € 19.600. Dit is 11% hoger dan het Nederlands gemiddelde van € 17.700. In het gebied rond de Kometenlaan blijft het 6
gemiddelde inkomen steken op € 17.100. 3. Voorzieningen
De locatie Eulerlaan ligt dichtbij het winkelcentrum Sterrenburg (ca. 500 meter verwijderd). Daarnaast bevinden zich in de buurt twee basisscholen, De Driehoek en De Sterrekijker. Deze basisscholen trekken uit een wijde omgeving leerlingen, die veelal fietsend of lopend naar school komen. Ook worden er kinderen door hun ouders naar school gebracht met de auto, hetgeen parkeer- en verkeershinder oplevert. Ook veel andere basisscholen in
5 6
Bron: CBS, via CBSinuwbuurt.nl Idem. Pagina 21
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
Nederland kampen met dit probleem. Hoewel er dus plusminus 650 kinderen tot 15 jaar in het afgebakende gebied wonen, komt er op schooldagen nog eens een aanzienlijke groep kinderen van buiten dit gebied bij. De basisscholen maken veel gebruik van het grasveld bij de Pijl.
4.2
Veiligheid
Politie Zuid-Holland Zuid, District Dordrecht / Zwijndrechtse Waard heeft hun cijfers beschikbaar gesteld voor het afgebakende gebied rond de Eulerlaan 51. In de volgende tabel staan de geregistreerde incidenten (dwz. zowel meldingen, aangiften als eigen observatie van politie) van de laatste zes jaar.
Politiecijfers afgebakend gebied Eulerlaan e.o. Bron: Politie Zuid-Holland Zuid, District Dordrecht / Zwijndrechtse Waard Incident
2003
2004
2005
2006
2007
2008
1
1
2
0
0
1
13
9
11
11
14
8
Agressie overig
0
0
2
0
0
0
Agressie straatroof
1
0
0
4
2
5
Agressie zedenmisdrijf
8
7
5
9
3
6
Alcohol- & drugsoverlast
1
4
2
2
3
5
Diefstal (brom)fiets
61
39
22
10
16
13
Diefstal auto
13
9
8
6
3
9
117
68
40
27
11
17
Diefstal bedrijven
10
6
15
1
1
0
Diefstal inbraak woning
13
12
3
6
6
11
0
0
1
0
3
0
8
5
6
4
Agressie bedreiging Agressie mishandeling
Diefstal auto-inbraak
Diefstal zakkenrollerij Overlast buren Overlast personen
0
1
0
0
1
3
Parkeeroverlast
29
17
14
12
16
16
Verkeersongevallen
53
33
48
44
32
39
Vernieling en schade
49
36
25
46
57
48
369
242
206
183
174
185
TOTAAL
Er is een dalende trend waar te nemen in het aantal incidenten de laatste zes jaar. Vooral het aantal auto-inbraken en (brom) fietsendiefstallen is sterk Pagina 22
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
afgenomen. De laatste drie jaar zijn wel meer gevallen van straatroof gemeld. Overige criminaliteit lijkt een vrij stabiel aantal meldingen te hebben in de laatste zes jaar. Echter, de aangiftebereidheid ligt per incidenttype anders. Zo wordt van vermogensdelicten (bv. auto-inbraak, diefstal van (brom)fiets) vaker aangifte gedaan in verband met verzekeringsvergoeding. De meest voorkomende incidenten in dit gebied zijn verkeersongevallen, mishandeling, vernieling en schade, diefstal (brom)fiets en parkeeroverlast. Naast het afgebakende gebied Eulerlaan, zijn er ook politiecijfers over de gebieden die voor beide mogelijke hostellocaties relevant zijn. Dit zijn winkelcentrum Sterrenburg, de Galileïlaan en het fietspad aan de Oostzijde van de N3. In de volgende tabellen staan de incidenten die hierover de laatste zes jaar zijn gemeld.
Politiecijfers Fietspad Oostzijde N3 (gedeelte in Sterrenburg) Bron: Politie Zuid-Holland Zuid, District Dordrecht / Zwijndrechtse Waard Incident
2003
2004
2005
2006
2007
2008
Agressie mishandeling
2
4
1
0
1
0
Agressie straatroof
0
1
0
0
0
0
Verkeersongevallen
0
0
0
0
0
1
TOTAAL
2
5
1
0
1
1
Politiecijfers Galileïlaan Bron: Politie Zuid-Holland Zuid, District Dordrecht / Zwijndrechtse Waard Incident
2003
2004
2005
2006
2007
2008
Agressie bedreiging
1
0
0
0
0
0
Agressie mishandeling
4
0
4
4
4
5
Agressie overig
1
0
1
1
0
0
Agressie straatroof
4
4
0
0
2
1
Agressie zedenmisdrijf
1
2
0
1
2
0
Alcohol&drugsoverlast
2
0
4
1
2
2
17
14
10
8
7
6
Diefstal auto
1
0
0
0
0
0
Overlast buren
0
0
0
1
0
0
Overlast personen
0
0
0
0
0
1
Parkeeroverlast
7
3
8
1
6
2
31
23
24
17
26
12
Diefstal (brom)fiets
Verkeersongevallen
Pagina 23
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Vernieling en schade TOTAAL
Seinpost Adviesbureau BV
7
1
3
28
17
17
76
47
54
62
66
46
Politiecijfers winkelcentrum Sterrenburg Bron: Politie Zuid-Holland Zuid, District Dordrecht / Zwijndrechtse Waard Incident
2003
2004
2005
2006
2007
2008
Agressie bedreiging
2
0
1
0
0
1
Agressie mishandeling
6
4
6
3
7
7
Agressie overig
1
0
1
0
0
0
Agressie straatroof
0
1
0
0
0
0
Agressie zedenmisdrijf
0
0
0
0
0
2
Alcohol- &drugsoverlast
1
3
0
2
1
1
43
33
8
10
16
13
Diefstal auto
5
2
3
1
0
2
Diefstal auto-inbraak
9
14
8
6
1
4
Diefstal bedrijven
7
4
14
9
4
2
Diefstal inbraak woning
0
1
0
1
0
0
64
61
36
44
58
48
5
4
7
8
15
5
1
0
1
0
1
2
1
Diefstal (brom)fiets
Diefstal winkels Diefstal zakkenrollerij Overlast buren Overlast horeca
0
Overlast personen
3
0
0
0
0
0
Parkeeroverlast
2
1
6
6
4
4
Verkeersongevallen
61
37
31
46
33
35
Vernieling en schade
13
9
1
11
2
8
222
175
125
148
142
132
TOTAAL
Zoals uit de tabellen blijkt, hebben de meeste incidenten aan de Galileïlaan betrekking op verkeer, zoals verkeersongevallen, en diefstal van (brom)fietsen (bij station Dordrecht-Zuid). Dit komt omdat de Galileïlaan vooral een doorgaande weg is en er weinig bewoning is. Vernieling en schade aan de Galileïlaan was in 2006, 2007 en 2008 een groter probleem dan de jaren ervoor.
Pagina 24
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
In en rond het winkelcentrum hebben de meeste incidenten betrekking op winkeldiefstal, verkeersongevallen (op het parkeerterrein) en diefstal van (brom)fietsen, hoewel dat laatste de laatste jaren is afgenomen.
4.3
Schoon en Heel
Wat betreft het onderwerp Schoon en Heel zijn de klachten en meldingen van wijkbewoners per straat geïnventariseerd. In de onderstaande tabel zijn alle straten in het afgebakende gebied rond de Eulerlaan te vinden, met daarbij het aantal meldingen per categorie. De cijfers hebben betrekking op de periode vanaf 1 oktober 2008 tot begin februari 2009. Voor 1 oktober werd gebruik gemaakt van een ander registratiesysteem. Helaas bleek het niet mogelijk om de cijfers uit dit oudere systeem op te vragen. In de volgende tabel zijn daarom enige seizoensinvloeden te zien: er zijn relatief veel meldingen van gladheid.
1
2
Venuslaan Jupiterlaan
Zuidendijk
1
1
Overig (dode dieren, putdeksel)
Verkeersborden
Groenvoorziening
Speelplaatsen
4 1
2
1
1
1
Kometenlaan Marslaan
Straten, stoepen, wegen, meubilair
11
Gladheid
2
Water
Straatverlichting verkeerslichten
Planetenlaan
Zwerfvuil en Containers
Gegevens Wijklijn over Schoon en Heel, gebied Eulerlaan e.o.
1 1 11
1 7
3
8
1
1 7
2
1
Pagina 25
Copernicusweg
1
16
4
1
Graveerstift
1
2
1
1
1
1
1
1
4
1
3
1
4
Pijl
3
Weegschaal
1
1
Tafelberg
2
6
2
1
3
1
2
1
1
4
1
25
40
Driehoek
1
1
Cirkel
TOTAAL
1
2
Boogschutter
Galileïlaan
2 1
1
Waterman
Overig (dode dieren, putdeksel)
1
2
Eulerlaan
Verkeersborden
Groenvoorziening
Speelplaatsen
Straten, stoepen, wegen, meubilair
1
Gladheid
2
Water
Straatverlichting verkeerslichten
Octant
Seinpost Adviesbureau BV
Zwerfvuil en Containers
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
2
3
27
27
4
1
4
3 1
3
31
1
9
9
Wat opvalt is dat de meeste klachten betrekking hebben op vijf onderwerpen. Er zijn 27 klachten binnengekomen over zwerfvuil en containers. Eveneens zijn er 27 meldingen van kapotte straatverlichting en/of verkeerslichten. Ook gladheid was een probleem, veel straten in het gebied rond de Eulerlaan werden niet gestrooid wanneer het glad was, wat leidde tot 25 meldingen. Vooral vanuit de Octant (hoogbouw) waren hier klachten over. Veruit de meeste klachten hadden betrekking op straten, wegen en meubilair (40). Onder deze categorie vallen onder andere gaten in de weg, losse en scheve stoeptegels, schade door boomwortels en bergen bladeren die niet opgeruimd worden. Ook hangplekken vallen onder deze categorie. 31 keer werd gemeld dat de bosschages een snoeibeurt nodig hadden of weggehaald moesten worden. Ook afgewaaide boomtakken en te hoog riet behoorden tot die meldingen. Andere meldingen kwamen minder dan 10 keer voor.
Pagina 26
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
Als seizoensinvloeden buiten beschouwing worden gelaten, geeft de wijklijn de volgende top vier aan meldingen voor omgeving Eulerlaan: 1. Straten, stoepen, wegen, meubilair 2. Klachten over groen/groenvoorziening 3. Zwerfvuil (en containers) 4. Defecte straatverlichting en verkeerslichten Ter vergelijking zijn ook de cijfers van heel Dordrecht geïnventariseerd. De volgende tabel geeft de meldingen van de wijklijn in de gehele gemeente Dordrecht in dezelfde periode van 1 oktober 2008 tot en met halverwege februari 2009.
TOTAAL
1e helft Februari
Januari
December
Oktober
November
Gegevens Wijklijn over Schoon en Heel, geheel Dordrecht
Borden (verkeersborden)
31
12
17
20
11
91
Bruggen, muren, hekken, kunstobj.
15
8
10
4
4
41
(Dode) Dieren
14
13
14
14
27
84
0
14
12
336
6
368
11
8
4
6
6
36
189
116
87
39
48
459
29
31
19
17
6
102
Reclame-uitingen
1
4
1
0
0
6
Speelplaatsen
9
13
9
16
7
54
Straatverlichting en verkeerslichten
179
183
138
175
74
749
Straten, stoepen, wegen, meubilair
271
241
182
171
129
994
22
11
19
12
7
71
168
120
86
207
124
705
17
5
5
5
5
37
957
779
583
1022
454
3795
Gladheid Graffiti Groenvoorziening Putten en rioolaansluiting
Water Zwerfvuil en containers Overig TOTAAL
Pagina 27
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
Ook in de cijfers over heel Dordrecht zijn seizoensinvloeden zichtbaar. In januari waren er in gemeente Dordrecht 336 meldingen van gladheid. Tijdens overige maanden was deze melding veel minder in beeld. Van alle categorieën meldingen kent straten, stoepen, wegen, meubilair de meeste meldingen in Dordrecht, namelijk 994 van de in totaal 3795 meldingen (bijna een kwart). Hieronder vallen zoals benoemd losse stoeptegels, schade aan het wegdek, vernielingen aan straatmeubilair, schade door boomwortels, etc. Als tweede wordt veel melding gemaakt van defecte straatverlichting en verkeerslichten, 749 gevallen. Als derde belangrijkste categorie melding is zwerfvuil en containers te noemen met 705 meldingen. Met 459 meldingen volgt de groenvoorziening op nummer vier. Gladheid buiten beschouwing latend, kennen de overige typen meldingen ieder minder dan honderd gevallen. Van heel Dordrecht valt de volgende top vier te maken, waarbij vooral de eerste drie categorieën meldingen hoog scoren: 1. Straten, stoepen, wegen, meubilair 2. Defecte straatverlichting en verkeerslichten 3. Zwerfvuil en containers 4. Klachten over groen Het valt op dat de bewoners in de omgeving Eulerlaan dezelfde vier thema’s het vaakste melden als alle inwoners van Dordrecht tezamen. Echter, meldingen over groen staan bij de omgeving Eulerlaan op twee, waar dat in de gehele gemeente op vier staat. Dit is goed te verklaren. De omgeving Eulerlaan is een zeer groene wijk, met veel plantsoenen en een parkachtige omgeving. Defecte straatverlichting, zwerfvuil en schade aan straten, stoepen, meubilair is daarnaast veel gemeld. Dat er veel meldingen zijn wil overigens niet zeggen dat burgers ontevreden zijn. Zowel tijdens de schouwen als tijdens de bijeenkomsten met sleutelpersonen werd gesteld dat problemen (bijv. defecte lantaarns) over het algemeen snel werden verholpen. Ook worden soms vragen of wensen kenbaar gemaakt (bijv. voor speelplekken). Wat betreft zwerfvuil is een hoge betrokkenheid bij de buurt waar te nemen: bewoners ruimen regelmatig zelf (andermans) zwerfvuil in het openbare gebied op. Ook de basisscholen doen hier aan mee, met opruimrondes. Winkelcentrum Sterrenburg is apart opgenomen in de cijfers van de Wijklijn, omdat dit gebied voor beide mogelijke hostellocaties relevant is. Over het winkelcentrum zijn voornamelijk klachten binnengekomen in de categorie straten, wegen en meubilair. De meldingen gingen over boomwortels, kapotte Pagina 28
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
vuilnisbakken en bladeren op de weg. Daarnaast zijn er twee meldingen van een verstopte put binnengekomen, en vier bewoners klaagden over gladheid.
Winkelcentrum
1
Sterrenburgplein TOTAAL
1
4
Overig
Verkeersborden
Groen voorziening
5
1 1
Speelplaatsen
Straten,stoepen wegen meubilair
Gladheid
Water
Straatverlicht. verkeerslichten
Zwerfvuil en Containers
Gegevens Wijklijn over Schoon en Heel, gebied Winkelcentrum Sterrenburg
2
2
4
7
De scholen in het gebied hebben ook te kampen met vandalisme en andere zaken. Deze worden echter niet bij de Wijklijn gemeld, maar bij gemeente Dordrecht, omdat de gemeente eigenaar is van de scholen. In de volgende tabel is te zien welke meldingen er zijn bij de scholen in de omgeving Eulerlaan. Vooral gebroken ruiten en meldingen dat het alarm af gaat worden veel gemeld bij de scholen. Ook vandalisme speelt een rol. Het Stedelijk Dalton Lyceum, locatie Eulerlaan leverde in de onderzochte periode nog de meeste meldingen, maar dit gebouw wordt binnenkort niet meer gebruikt. De Sterrekijker heeft met enige regelmaat glasschade ondervonden.
Stedelijk Dalton Lyceum Eulerlaan 51
16
Basisschool de Driehoek Driehoek 41
4
Basisschool de Sterrekijker Boogschutter 71
1
TOTAAL
4.4
21
8
Waterschade
Vandalisme
Graffiti
Glasschade
Inbraak
Diefstal
Alarmopvolging
Meldingen schoolgebouwen gebied Eulerlaan (bron: gemeente Dordrecht) Laatste kwartaal 2007 en eerste helft 2008
2 1
7 0
0
15
1 0
4
0
Typering en beleving
Algemeen Naast de cijfers uit de vorige paragrafen, is van belang hoe een gebied door Pagina 29
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
de gebruikers ervan daadwerkelijk wordt beleefd. Aan de hand van foto’s en gesprekken met betrokkenen zoals bewoners, ondernemers, buurtagent en medewerkers stadbeheer wordt het gebied nader getypeerd. Voor dit onderdeel is ondermeer een schouw gelopen. Op maandag 9 februari werd de schouw gelopen rond de locatie Eulerlaan. De start was bij het schoolgebouw aan de Eulerlaan 51. Via de Graveerstift en Cirkel werd naar het Sterrenburgpark gelopen. De Zuidendijk en het winkelcentrum werden bezocht, en via de Venuslaan, Marslaan en Kometenlaan eindigde na twee uur de route weer bij de Eulerlaan 51. Aan de schouw namen vier bewoners deel, twee medewerkers van stadsbeheer, de gebiedsmanager, de buurtagent en twee medewerkers van Seinpost. Op de volgende afbeelding is route opgenomen die is gelopen. Tijdens een eerder locatiebezoek van de medewerkers van Seinpost met de gebiedsmanager is ook het gebied Boogschutter-Pijl en zuidelijk deel van de Eulerlaan bezocht, evenals het gebied rond de Octant en de Driehoek. In combinatie met de schouw zijn daarmee vrijwel alle straten in het afgebakende gebied bezocht.
Beleving Het gebied rond de locatie Eulerlaan 51, met straten als de Graveerstift, Cirkel en Driehoek, wordt gekenmerkt door een stratenpatroon dat typisch is voor de jaren ’70 en ’80. In die tijd was de filosofie dat er achter elke hoek een verrassing moest zijn, met als gevolg dat men vele hofjes, woonerven, Pagina 30
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
steegjes/brandgangen, groen, waterloopjes en tunneltjes heeft aangelegd in een speels stratenpatroon. Dit betekent dat er veel bochten, doodlopende wegen en pleintjes in het stratenpatroon te vinden zijn (zie eerdere kaarten). De buurt bestaat voornamelijk uit eengezinswoningen in de vorm van rijtjeshuizen in een enigszins parkachtige omgeving. Veel achtertuinen in het middengebied van de buurt hebben een open verbinding met het openbaar gebied. Tijdens de bouw van deze wijk werden vooral planten en bomen gebruikt die zeer snel groeien, zodat de wijk al snel een groene aanblik zou krijgen. Dit heeft echter als gevolg dat er zeer rigoureus gesnoeid moet worden om wildgroei te voorkomen. De dienst Stadsbeheer voert deze werkzaamheden eens in de drie jaar uit, waaronder ook dit jaar. Hoewel groen een wijk aantrekkelijk kan maken, heeft het nadelen wat betreft de veiligheid. Zoals bij de schouw verteld werd, maar ook uit politiecijfers blijkt, hebben de laatste jaren enkele incidenten plaats gevonden, zoals aanranding. Dit geeft een gevoel van onveiligheid bij bewoners op sommige plekken. Dat bijvoorbeeld bij tunnels niet te zien is wat er aan de andere kant gebeurt, vanwege de bochtige ‘verrassing’, kan daarbij zeker een rol spelen. Desalniettemin wordt de wijk over het geheel als veilig ervaren. In de wijk bevinden zich veel kinderspeelplaatsen. Deze maakten allen een schone indruk. Ten tijde van de schouw was geen sprake van zwerfvuil en vernieling. Ook de wijklijn heeft geen klachten over de speeltuintjes gekregen, alleen drie maal de wens om een nieuw speeltuintje erbij te plaatsen. Hondenpoep wordt op over het algemeen opgeruimd. De plastic zakjes die hiervoor beschikbaar zijn bij de vuilnisbak, worden door bewoners zelf tijdig aangevuld. De gehele buurt maakte een schone en nette indruk. Uitzondering hierop vormt het groen tussen de achterzijde van het schoolgebouw Eulerlaan 51 en de berm van de Copernicusweg. Hier ligt zeer veel zwerfvuil. De wijk is over het algemeen redelijk goed verlicht, er staan langs het fietspad en langs de bezochte straten voldoende lantaarnpalen. Deze lantaarnpalen zijn echter niet krachtig, maar eerder schemerig. Het Sterrenburgpark is ’s nachts donker wegens gebrek aan lantaarns, gekozen vanuit een ecologische strategie. Dit betekent dat het park enigszins ‘ruig’ mag zijn, en het er ’s nachts donker is voor de dieren
Pagina 31
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
Een foto-impressie van het eerste deel van de schouw.
Op de laatste foto rechtsonder is een steeg/pad te zien bij basisschool de Driehoek waar eerder een aanranding plaatsvond. Sommige bewoners ervaren dit daarom als een onprettige plek. Verderop bij het Sterrenburgpark vielen vooral enkele tunnels op. De tunnel van de Copernicusweg onder de Galileïlaan wordt soms gebruikt als hangplek. Fietsers vinden de route niet prettig omdat vanwege bochten niet te zien is wat er in en na de tunnel
Pagina 32
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
7
gebeurt . Het Sterrenburgpark wordt als overzichtelijk ervaren.
Het winkelcentrum Sterrenburg heeft een L- tot U-vormige inpandige laad- en losplaats, die als doorgang van de ene naar de andere kant van het winkelcentrum wordt gebruikt. Het is een donkere plek met veel graffiti en hoekjes met containers en rekken. Er zijn twee ingangen en de plek is voor iedereen toegankelijk. Ondanks de onveilige uitstraling vinden hier vrijwel geen incidenten plaats. Hierbij moet worden aangetekend dat er plannen zijn om het winkelcentrum, waaronder deze plek, te verbeteren. Enkele foto’s van de tunnel.
7
In sommige andere steden hangen op dergelijke plaatsen spiegels, hetgeen de
overzichtelijkheid bevorderd. Pagina 33
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
Tot slot werden de Venuslaan, Marslaan en Kometenlaan bezocht. Hoewel de bushokjes op dit moment niet waren beschadigd, zijn volgens bewoners veel bushokjes in Sterrenburg regelmatig het doelwit van vandalisme. Ook bevindt zich op de Marslaan een dicht begroeide plek waar voorheen vaak hangjeugd aanwezig was. Ook zijn er smalle brandgangen. Enkele foto’s uit dit gebied.
Hangplek Marslaan Brandgang Marslaan
Pagina 34
Bushalte Kometenlaan
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
4.5
Seinpost Adviesbureau BV
Aandachtspunten
In de vorige paragrafen werden achtereenvolgens bevolkingscijfers, politiecijfers, meldingen van de wijklijn, en een algehele indruk van de wijk middels de schouw en gesprekken met betrokken gepresenteerd. In deze paragraaf worden de aandachtspunten op een rij gezet: (mogelijk) kwetsbare plekken en eigenschappen van de wijk. 1. Het stratenpatroon en de opzet van de wijk 2. Tunneltjes/Hangplekken 3. Laden/lossen winkelcentrum 1. Het stratenpatroon en de opzet van de wijk De vele steegjes, brandgangen en bochtige straten geven de wijk een onoverzichtelijke structuur. Het is een gebied waar slecht te patrouilleren valt, vol met snelle vluchtroutes en verberg-plekken. De wijk wordt gekenmerkt door het grote aantal woonerven. Kinderen kunnen zo de voordeur uitlopen en op een pleintje spelen. Ook de tuinen zijn in het middengedeelte van het gebied zeer open van karakter, zonder hekjes, heggen of schuttingen, hetgeen een kwetsbare indruk geeft. Daarnaast wordt er soms een bordje van de Bomenroute (natuur- en milieueducatie) vernield. Deze wordt dan snel weer hersteld, maar vernieling kan de wijk een kwetsbaar aanzien geven.
Pagina 35
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
2. Tunneltjes/Hangplekken Zoals eerder benoemd is deze wijk gebouwd vanuit de filosofie speels en verrassend te zijn. Bij de tunneltjes betekent dit dat het pad een bocht maakt voor en na de tunnel. Hierdoor is slecht te zien of er in of na de tunnel bijvoorbeeld iemand staat of dat er hangjongeren zijn. Spiegels en goede verlichting zouden hier een oplossing voor kunnen zijn. Naast de tunnels staan sommige bankjes bekend als hangplek. Dit zijn aandachtspunten voor de wijk.
3. Laden/lossen winkelcentrum De tunnel onder het winkelcentrum is een punt van discussie. Er zijn weinig incidenten gemeld in/bij de tunnel, en de bewoners geven aan dat er veel gebruik gemaakt wordt van de tunnel, vooral ook door oudere mensen. Het is te zien als een sluiproute. Met kleine aanpassingen is deze tunnel af te sluiten, maar het is de vraag of dat nodig is. De naastgelegen ‘gele’ tunnel naar het Dalmeyerplein is alleen gevaarlijk in verkeerstechnisch opzicht: er wordt ge(brom)fietst terwijl er veel ouderen lopen.
Pagina 36
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
4.6
Seinpost Adviesbureau BV
Mogelijke looproutes van cliënten hostel
1. Looproutes algemeen Wanneer er daadwerkelijk een hostel gevestigd zou worden op het terrein van de Eulerlaan 51, van welke routes zullen de bewoners/cliënten van het hostel dan het meeste gebruik gaan maken? Bij de inventarisatie van mogelijke routes zijn in overleg met sleutelpersonen alleen routes ‘met een bepaald doel’ in kaart gebracht, te weten de routes naar: het winkelcentrum, een supermarkt, eventueel mogelijke dealplekken (hoewel deze vaak weer veranderen), en de looproute naar de binnenstad. Bij het overleg met betrokkenen bleek dat veel afhangt van de ingang van het hostel: komt het mogelijke hostel aan de oostzijde van het terrein Eulerlaan 51, of aan de westzijde? En waar komen de toegangen? Op deze vragen wordt in het tweede deel van deze paragraaf ingegaan. Een kaart van de mogelijke looproutes rond de locatie Eulerlaan.
Pagina 37
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
Op de kaart zijn de looproutes ingetekend van cliënten die naar de binnenstad willen lopen (linksboven, fietspad langs de N3), naar huidige dealplekken in Wieldrecht of Krispijn (links, onder de rondweg door) en naar het winkelcentrum Sterrenburg (LIDL). Deze laatste route kan ofwel over de rotonde van de Copernicusweg en dan via de Zuidendijk, of langs de Octant, via de tunneltjes. Eventueel is het mogelijk om vanuit de noordelijke uitgang van het winkelcentrum over het Deimospad te lopen (niet ingetekend). Ook is het Sterrenburgpark een mogelijk loopdoel. Via het Dalmeyerplein en de Zuidendijk is er een looproute door het park, via de tunnel terug naar Octant/Eulerlaan. Op een kaart van de gehele stad Dordrecht zijn de waarschijnlijk looproutes van de Eulerlaan naar het centrum aan te geven. Een mogelijkheid is om de S.M. Hugo van Gijnweg te volgen. Hemelsbreed is dit de kortste route, echter hier staan veel stoplichten en er is druk verkeer. Veel fietsers geven er de voorkeur aan om eerst het fietspad langs de N3 te volgen, met aantrekkelijk groen en weinig hindernissen of verkeer, om ter hoogte van Dordwijk de tunnel onder de N3 te nemen. Vanaf hier zijn meerdere mogelijkheden, op de kaart van Google Maps is er een mogelijke route ingetekend. Echter, de totale afstand bedraagt zo’n 4 tot 5 kilometer. Cliënten zullen ook de bus kunnen nemen naar de binnenstad.
Pagina 38
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
2. Looproutes in relatie tot de ingang van het hostel Een belangrijk punt van aandacht voor wat betreft de mogelijke looproutes, is de herinrichting van het gebied Eulerlaan 51.
(bron: Google Earth) Pagina 39
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
Bovenstaande foto geeft een impressie van de locatie Eulerlaan 51 vanuit de lucht. De blauwe lijnen geven de grenzen van het terrein aan. De noordzijde van het terrein wordt begrensd door de Copernicusweg. Aan de oostzijde is nog net het flatgebouw aan de Octant te zien. De weg die aan de zuidkant van het terrein een bocht maakt is de Eulerlaan. Het terrein grenst aan de westzijde aan de achtertuinen van de rijtjeshuizen aan de Graveerstift. Vanuit deze huizen is het grasveld van de school te zien (het gebied rechts van nummer 2). Als op dit terrein een hostel gevestigd zou gaan worden, is het van belang in een vroeg stadium na te gaan waar de in/uitgang worden gesitueerd. Momenteel is het terrein te bezoeken via de cijfers 1, 3, 4 en 5. In de toekomst zou ook een doorbraak gemaakt kunnen worden van het terrein naar de openbare weg bij nummers 2 en 6. Elke toegang heeft zo zijn vooren nadelen: Toegang 1 sluit aan op het fietspad langs de N3. Cliënten van het mogelijke hostel komen dan op de openbare weg op een plek waar zeer veel scholieren fietsen. Scholieren van de basisschool fietsen hierlangs via de Graveerstift naar de Driehoek. Dit betreft ruim 100 kinderen. Daarnaast fietsen hier veel middelbare scholieren uit Sterrenburg van en naar het leerpark. Toegang 2 ligt tussen de woonerven en steegjes van de Graveerstift in. Hier zouden cliënten kunnen (ver)dwalen, hetgeen mogelijk als een inbreuk zou worden ervaren op het veiligheidsgevoel van bewoners van de Graveerstift. Toegangen 3, 4 en 5 liggen aan de Eulerlaan, waarbij de looproutes naar het winkelcentrum en het Sterrenburgpark oostwaarts lopen. Toegang 6 geeft een snelle route naar het winkelcentrum, en oostwaarts naar het Sterrenburgpark. Richting het noordwesten zijn dan looproutes naar de binnenstad. Bewoners van de omgeving Eulerlaan zullen met deze ‘toegang 6’ wellicht weinig merken van het hostel, aangezien cliënten ten zuiden van de locatie Eulerlaan weinig te zoeken hebben, behalve wellicht een bankje in het park. Dit alles is vanuit het perspectief van bewoners van de omgeving Eulerlaan. Men zou ook kunnen redeneren vanuit het perspectief van de cliënten van het mogelijke hostel. Bij toegang 4 zullen de cliënten van het mogelijk te vestigen hostel het meeste worden betrokken bij de woonomgeving. Wanneer er voorrang aan wordt gegeven de cliënten van het mogelijk te vestigen hostel enigszins afgezonderd in een beschutte en besloten veilige omgeving te laten Pagina 40
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
wonen, is uitgang 6 te prefereren.
4.7
Samenvatting locatie Eulerlaan
Het gebied rond de Eulerlaan 51 wordt gekenmerkt door een speels stratenpatroon met steegjes en veel groen. Er wonen plusminus 650 kinderen en een groot aantal kinderen komt van buiten de wijk naar de basisscholen in deze wijk. De bevolkingssamenstelling is vrijwel gelijk aan het Nederlands gemiddelde, het inkomen ligt net iets hoger. Er zijn relatief meer koopwoningen dan gemiddeld. De buurt wordt als een prettig leefbare omgeving beschouwd door de bewoners, hoewel uit de leefbaarheidsmonitor blijkt dat inwoners deze omgeving wat betreft (on)veiligheid, verloedering en leefbaarheid niet beter of slechter beoordelen dan het Dordrechts gemiddelde. De objectieve veiligheidsgegevens laten zien dat het aantal auto-inbraken en diefstallen van (brom)fietsen sterk zijn gedaald in de afgelopen zes jaar. Vernielingen en schade (oa door hangjongeren) blijven veel voorkomende incidenten. Bij de wijklijn komen vier categorieën meldingen het meeste voor, namelijk (1) Straten, stoepen, wegen, meubilair; (2) Klachten over groen/ groenvoorziening; (3) Zwerfvuil; en (4) Defecte straatverlichting en verkeerslichten. Deze lijst komt overeen met de algemene lijn in Dordrecht, zij het dat meldingen over groen/groenvoorzieningen hoger scoren dan in de stad als geheel. Scholen hebben weinig meldingen over bijvoorbeeld glasschade of vernieling, zeker in ogenschouw genomen dat het Stedelijk Dalton Lyceum de locatie Eulerlaan 51 zal verlaten en het terrein op dit moment al grotendeels buiten gebruik is. Het belangrijkste aandachtspunt betreft de opzet van het gebied (onoverzichtelijkheid en moeilijke patrouilleerbaarheid in verband met groen, steegjes, open tuinen, speelplaatsjes, basisscholen en de tunneltjes waar de toegang in een bocht loopt). Daarnaast moet in een vroegtijdig stadium aandacht worden besteed aan de locatie binnen het huidige terrein waar het hostel daadwerkelijk gesitueerd wordt, en met welke in/uitgang(en).
Pagina 41
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Pagina 42
Seinpost Adviesbureau BV
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
5
Seinpost Adviesbureau BV
Locatie Amnesty Internationalweg De locatie Amnesty Internationalweg (parkeerterrein) ligt op een industrieterrein. Blikvangers vanaf deze locatie zijn de discotheek Amigo’s (buiten gebruik), een rijtje huizen op de Oudendijk en een parkeergarage. Allereerst een foto-impressie.
Discotheek Amigo’s
Parkeerterrein: mogelijke locatie
hostel
Huizen Oudendijk met uitzicht op locatie A.I.-weg, links parkeergarage rechts het parkeerterrein
Pagina 43
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
5.1
Seinpost Adviesbureau BV
Bevolking
1. Inwonertal Op het industrieterrein rondom de Amnesty Internationalweg en Fanny Blankers-Koenweg en het stratenblok rondom het Albert Schweitzer Ziekenhuis is geen bewoning. Op de volgende afbeelding is de begrenzing van het gebied rond de Amnesty Internationalweg weergegeven waarop de cijfers betrekking hebben. In totaal wonen binnen dit gebied 1.214 mensen.
Bij de herinrichting en nieuwbouw van gebied sportboulevard/ gezondheidspark/Albert Schweitzerziekenhuis zullen ruim 450 woningen worden toegevoegd, in de vorm van hoogbouw. De gemiddelde woningbezetting in Nederland is 2,27 personen per huishouden. Echter, dit betreft appartementen, welke een lagere bezetting kennen dan gemiddeld. De bevolking in dit gebied zal daarom naar schatting nog met 750 personen toenemen, waarmee het gebied op termijn een inwonersaantal van plusminus 2.000 personen zal kennen. Binnen welke termijn de woningen daadwerkelijk gerealiseerd gaan worden is op dit moment niet bekend. 2. Leeftijdsopbouw Pagina 44
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
Voor het gebied is de leeftijdsopbouw alsvolgt:
Leeftijdscategorie
Sterrenburg-Oost
Morgensterkerk
Gem. Nederland
0-14 jaar
13%
11%
18%
15-24 jaar
13%
10%
12%
25-44 jaar
19%
17%
28%
45-64 jaar
25%
31%
27%
65 jaar en ouder
29%
31%
15%
Gesteld kan worden dat in het beheersgebied rondom de Amnesty Internationalweg op directe afstand weinig bewoners heeft. Binnen een iets grotere straal wonen in het beheersgebied ruim 1.200 mensen, waarvan een groot gedeelte ouder is dan gemiddeld in Nederland.
8
De flat aan het
Eisingahof staat bekend als jongeren- en doorgangsflat. 3. Etniciteit Van de 1.214 inwoners van het gebied, hebben 236 personen een nietwesterse achtergrond. Hiermee komt het percentage niet-westerse allochtonen op 19%. In Nederland is in totaal 9% van de bevolking van allochtone afkomst. 4. Woningen In het afgebakende gebied rond de Amnesty Internationalweg bestaat 78% van de woningvoorraad uit huurwoningen. Het percentage koopwoningen betreft 22%. De verhuisgeneigdheid ligt iets hoger dan het Dordrechtse gemiddelde. Dit cijfer wordt enerzijds verklaard door de hoge doorstroming in de jongerenflat aan het Eisingahof, anderzijds doordat er veel ouderen in de omgeving wonen. Ouderen stromen relatief vaak door van en naar appartementen/flats.
Sociaal-economische kenmerken 1. Werkgelegenheid In het gebied heeft 60% van de inwoners tussen 15 en 65 jaar betaald werk. De overige inwoners in deze leeftijdscategorie hebben vaak school/studie, of zijn huisman/huisvrouw. De werkloosheid is laag. Twintig huishoudens in het gebied hadden in 2006 een bijstandsuitkering.
8
Bron van al deze cijfers: CBS, via cbsinuwbuurt.nl Pagina 45
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
2. Inkomen In het gebied rond de Amnesty International ligt het gemiddeld besteedbaar jaarinkomen per inkomensontvanger lager dan het Nederlands gemiddelde. In Sterrenburg 1-Oost ligt het gemiddeld netto inkomen per inkomensontvanger op €15.800, dit is 11% onder het Nederlands gemiddelde van €17.700. In het gebied rond de Morgensterkerk/Uranuslaan/Neptunuslaan etc. ligt het 9
gemiddelde inkomen op € 17.100. 3. Voorzieningen
In de omgeving van de locatie Amnesty Internationalweg bevindt zich het Albert Schweitzerziekenhuis, en de sportboulevard. Er zijn talloze sportverenigingen die gebruik maken van de sportvoorzieningen. Op de Kapteynweg zit het Stedelijk Daltonlyceum, en op de Sitterstraat zit een dependance van het Insula-college. Winkelcentrum Sterrenburg bevindt zich op ongeveer 1.000 meter loopafstand vanaf de hostellocatie Amnesty Internationalweg. Daarnaast bevinden zich op iets verdere afstand twee basisscholen (J.F. Kennedy en de Repelaar) en een kinderdagverblijf. Ook is er een begeleid wonen-project voor verstandelijke gehandicapten in de omgeving Sitterstraat gesitueerd. 4. Toekomstige voorzieningen: Het gezondheidspark Het gebied rond de Amnesty Internationalweg, Karel Lotsyweg en Overkampweg is momenteel in grootschalige herontwikkeling: Grenzend aan het huidige ziekenhuisterrein is een sportboulevard met diverse voorzieningen bedacht, zowel in de gezondheidssector als horeca, winkels en woonappartementen. Dit ontwikkeling van het Gezondheidspark Dordrecht zal een nadrukkelijk stempel drukken op het gebied rondom het mogelijk te vestigen hostel. Het sportaanbod in het gebied behelst een sporthal, een ijsbaan en een zwembad. Daarnaast worden er in drie appartemententorens met daarin in totaal ruim 450 woningen gebouwd, met parkeerruimte op de onderste verdiepingen. Ook zullen er in het gebied in de middenzone 2.250 parkeerplaatsen worden ontwikkeld. Het medisch aanbod heeft als kern het Albert Schweitzerziekenhuis, terwijl er tussen het ziekenhuis en de parkeergarages en sportvoorzieningen een boulevard aangelegd wordt met horeca en winkels (5.500m²). Ook is er 18.000m² kantoor- en dienstverleningsruimte opgenomen in het plan. 9
Bron: CBS, via CBSinuwbuurt.nl
Pagina 46
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
De centrale as van de gezondheidsboulevard, de “Esplanade”, zal dwars op de Karel Lotsyweg komen, als voetgangersgebied. Een schets:
De volgende schets geeft een vogelvluchtperspectief van het gebied, gezien vanuit het oosten. De laan met bomen is de huidige Karel Lotsyweg, inclusief de autotunnel. Aan de ‘bovenkant’ van de afbeelding loopt de N3, op de voorgrond is de nieuwbouw van het Da Vincicollege te zien, naast het Albert Schweitzerziekenhuis. Aan de linkerbovenzijde van de afbeelding loopt de Amnesty Internationalweg, met aan het eind de sportschool Sportcity (met halfronde entree). Tegenover de mogelijke hostellocatie Amnesty Internationalweg bevindt zich (net als nu al het geval is) de ingang van de parkeergarage. Gaand door deze parkeergarage komt men op de boulevard uit.
Pagina 47
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
Op een plattegrond ziet dat er als volgt uit:
De weg die linksboven van de rotonde afbuigt is de Amnesty Internationalweg. In het gebied worden naast de voorzieningen zoals ijsbaan, zwembad, horeca, etc., ook ruim 450 woningen gebouwd (hoogbouw). Sommige betrokkenen verwachten dat de parkeergarage tegenover het hostel als hangplek of dealplek gebruikt zou kunnen gaan worden.
Pagina 48
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
5.2
Seinpost Adviesbureau BV
Veiligheid
Politie Zuid-Holland Zuid, District Dordrecht / Zwijndrechtse Waard heeft cijfers beschikbaar gesteld voor het afgebakende gebied rond de Amnesty Internationalweg. In de volgende tabel staan de geregistreerde incidenten van de laatste zes jaar.
Politiecijfers afgebakend gebied Amnesty Internationalweg e.o. Bron: Politie Zuid-Holland Zuid, District Dordrecht / Zwijndrechtse Waard Incident
2003
2004
2005
2006
2007
2008
4
8
0
3
2
3
33
21
21
37
37
43
Agressie overig
8
1
2
1
1
2
Agressie straatroof
8
2
0
1
6
2
Agressie zedenmisdrijf
8
6
8
11
3
5
Alcohol&drugsoverlast
10
9
8
1
10
14
124
63
36
33
19
22
Diefstal auto
19
23
12
2
4
3
Diefstal autoinbraak
66
39
35
38
17
9
Diefstal bedrijven
13
4
6
4
1
2
Diefstal inbraak woning
10
9
15
3
7
5
1
5
1
0
3
5
7
11
13
11
0
0
1
4
16
7
7
7
12
Parkeeroverlast
14
19
34
17
18
21
Verkeersongevallen
66
69
77
64
68
65
Vernieling en schade
45
37
26
59
60
41
433
331
295
293
276
267
Agressie bedreiging Agressie mishandeling
Diefstal (brom)fiets
Diefstal zakkenrollerij Overlast buren Overlast horeca Overlast personen
TOTAAL
2
Uit de gegevens van de politie blijkt dat, hoewel er een dalende trend is in het Pagina 49
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
totaal aantal incidenten, bepaalde vormen van criminaliteit relatief vaak voorkomen in het gebied rond de Amnesty Internationalweg. Jaarlijks zijn er tientallen gevallen van mishandeling gemeld, maar dit was veelal gerelateerd aan incidenten van uitgaansgeweld bij discotheek Amigo’s. Nu Amigo’s gesloten is wordt een daling verwacht in het aantal incidenten van mishandeling. Daarnaast wordt er volgens de politie op dit moment sneller aangifte gedaan van mishandeling, waar eerder ouders en jongeren ruzies zelf oplosten. Het aantal verkeersongevallen blijft jaarlijks type voorval dat snel wordt gemeld. Het aantal inbraken in auto’s en diefstal van (brom)fietsen neemt af. De cijfers voor het Overkamppark, Overkampweg en Achterweg zijn apart verwerkt, om een indruk te geven welke incidenten zich in deze parkomgeving voordoen. Hier blijkt vooral een serie straatroven op te vallen. De gemeente heeft naar aanleiding hiervan maatregelen genomen, zoals het plaatsen van straatverlichting.
Politiecijfers Overkampweg en Achterweg (behoort tot gebied Amnesty Internationalweg e.o.) Bron: Politie Zuid-Holland Zuid, District Dordrecht / Zwijndrechtse Waard Incident
2003
Agressie mishandeling Agressie straatroof Agressie zedenmisdrijf
2005
2007
10 1
1
2
4
1
1
2 1
Parkeeroverlast
2 1
Vernieling en schade TOTAAL
1 14
4
1
4
1
De cijfers van de Galileïlaan, van winkelcentrum Sterrenburg en van het fietspad langs de N3 zijn reeds behandeld in het vorige hoofdstuk. De meldingen en aangiftes in die gebieden hadden voornamelijk betrekking op verkeersongevallen, diefstal van (brom)fietsen en winkeldiefstal. Pagina 50
2008
1
Diefstal autoinbraak
Verkeersongevallen
2006
2
Alcohol&drugsoverlast Diefstal (brom)fiets
2004
6
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
5.3
Seinpost Adviesbureau BV
Schoon en Heel
Wat betreft het onderwerp Schoon en Heel zijn de klachten en meldingen van wijkbewoners per straat geïnventariseerd. In de onderstaande tabel zijn alle straten in het afgebakende gebied rond de Amnesty Internationalweg opgenomen, met daarbij het aantal meldingen per categorie, in de periode 1 oktober 2008 tot begin februari 2009.
Overkampweg
1
Oudendijk
6
4
3
1 1
Kapteynweg
1
1
1 1
1 3
3
3
Sitterstraat
1
1
3
Cereslaan Neptunuslaan
1
Maanplein Oberonlaan
1
2
2
Plutolaan
3
2
Uranuslaan
2
1
1
2
3
1
Saturnuslaan
1
Junolaan
1
Keplerweg
3
2
Galileïlaan
2
3
11
26
TOTAAL
2
6
1
1
3
20
19
1 0
12
2
1
Pagina 51
sluiting
Rioolaan-
borden
Verkeers-
Groen-
1
4
Karel Lotsyweg
voorzienin
Speel-
plaatsen
meubilair
Straten/
6
Amnesty Internat.weg
Eisingahof
Gladheid
Water
chting
Straatverli
containers
Zwerfvuil/
Gegevens Wijklijn over Schoon en Heel, gebied Amnesty Internationalweg e.o.
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
Ook hier spelen dezelfde klachten als in geheel Dordrecht en bij de omgeving Eulerlaan, hoewel in geringere aantallen. Zwerfvuil, kapotte straatverlichting of verkeerslichten, gladheid in de winter en gebreken aan wegen, straten en meubilair leveren de meeste meldingen op. In tegenstelling tot de Eulerlaan zijn er weinig klachten over de groenvoorziening. Dit is te begrijpen, aangezien de omgeving van de Eulerlaan veel groener is. De locatie Amnesty Internationalweg is een bedrijventerrein, terwijl het nabijgelegen SterrenburgOost veel hoogbouw kent, en een overzichtelijke opzet met een vierkant stratenpatroon en open grasvelden. Het openbaar groen dat aanwezig is heeft 10
veelal de ruimte om te groeien (langs grasvelden e.d.).
Voor de schoolgebouwen is een apart meldingssysteem, omdat de schoolgebouwen eigendom zijn van de gemeente. In de volgende tabel is te zien welke meldingen er van scholen in de omgeving Amnesty Internationalweg zijn gekomen. Ook hier vormt glasschade, vandalisme en het afgaan van het alarm de hoofdmoot. De meeste meldingen zijn afkomstig van het Stedelijk Dalton Lyceum aan de Kapteynweg 3.
Stedelijk Dalton Lyceum Kapteynweg 3
20
Stedelijk Dalton Lyceum Overkampweg 125
1
1
9
4
1
1
Basisschool J.F.Kennedy Eddingtonweg 3 2
2
Insulacollege Sitterstraat 7
8
1
10
11
31
0
Voor cijfers van geheel Dordrecht zie paragraaf 4.4.
Inclusief vals alarm
Pagina 52
Waterschade
1
Basisschool de Repelaer Eddingtonweg 9
TOTAAL
Vandalism e
Graffiti
Glasschad e
Inbraak
Alarmopvolging 11 Diefstal
Meldingen schoolgebouwen gebied Amnesty Internationalweg (bron: gemeente Dordrecht) Laatste kwartaal 2007 en eerste helft 2008
1
13
1
0
7
0
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
5.4
Seinpost Adviesbureau BV
Typering en beleving
Algemeen Naast de cijfers uit de vorige paragrafen, is van belang hoe een gebied door de gebruikers ervan daadwerkelijk wordt beleefd. Aan de hand van foto’s en gesprekken met betrokkenen zoals bewoners, ondernemers, buurtagent en medewerkers stadbeheer wordt het gebied nader getypeerd. Voor dit onderdeel is ondermeer een schouw gelopen. Er is een schouw gelopen vanaf de locatie Amnesty Internationalweg. Via de Karel Lotsyweg werd het Overkamppark bezocht. Daarna werd het fietspad langs de N3 gebruikt om naar de Oudendijk en het Steve Bikopad te gaan. Ook de halfpipe en de tunnel bij de Galileïlaan werden bekeken. Daarna werd de omgeving Kapteynweg, Eisingahof en Sitterstraat aangedaan. Bij een eerder locatiebezoek van de medewerkers van Seinpost, de politie en de gebiedsmanager werd ook het oostelijk deel van Oudendijk bezocht, evenals de Eddingtonweg, de Keplerweg, en omgeving Neptunuslaan. De schouw werd het eerste uur gelopen door drie bewoners, twee medewerkers van stadsbeheer, de gebiedsmanager, de buurtagent, de projectleider gezondheidspark van het Albert Schweitzerziekenhuis en twee medewerkers van Seinpost. Het tweede uur werd aangesloten bij een bestaande wijkschouw van bewoners en stadsbeheer. Op de volgende afbeelding is de schouwroute te zien.
Pagina 53
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
Dit gebied kent een groot aantal functies. Men vindt hier een bedrijventerrein, een ziekenhuis, een park, doorgaande verkeersroutes (fiets en auto), het politiebureau, een psychiatrisch ziekenhuis, middelbare en basisscholen, sportverenigingen en sportvoorzieningen, jongerenwoningen aan het Eisingahof, veel senioren, water, groen, de Oudendijk met oude dijkhuizen, en zowel rijtjeshuizen als flats.
Foto: links de dijkwoningen van de Oudendijk, rechts het Eisingahof (wit) en het Stedelijk DaltonLyceum, met veel water en groen. Gezien vanaf het Steve Bikopad (fietspad).
De schouw De Amnesty Internationalweg is een korte weg met overwegend bedrijfspanden. Daarnaast zijn er een sportschool en een parkeergarage gesitueerd. De parkeervoorzieningen zijn bestemd voor het personeel van het ziekenhuis. Vertegenwoordigers van het ziekenhuis vertelden dat veel verpleegsters zich ’s avonds onveilig voelen op deze weg, wanneer ze van hun werk naar hun auto lopen. Vaak loopt iemand van de beveiligingsdienst van het ziekenhuis even mee. Er is weinig sociale controle, en het gebied kan ’s avonds een verlaten indruk maken. Wanneer er een hostel gevestigd zou worden aan de Amnesty Internationalweg, zouden de gevoelens van onveiligheid groter kunnen worden voor de werknemers van het ziekenhuis die daar hun auto hebben staan. De bedrijfspanden aan de Amnesty Internationalweg hebben hun eigen parkeerplaatsen, die afgesloten kunnen worden met een hek. De beheerder van een van de bedrijfspanden vertelde dat net als de verpleegsters, ook medewerkers die het bedrijfspand openen of afsluiten zich buiten kantoortijden onprettig voelen op de Amnesty Internationalweg.
Pagina 54
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
Wanneer het gezondheidspark wordt gevestigd, zullen meer voetgangers gebruik maken van de Esplanade, in plaats van de Amnesty Internationalweg. Zowel bewoners als de beheerder van het bedrijfspand geven aan, dat sinds de sluiting van discotheek Amigo’s de hoeveelheid zwerfvuil en vernielingen drastisch is afgenomen in het gebied Amnesty Internationalweg-Oudendijk. De Karel Lotsyweg is een drukke doorgaande weg. Het fietspad wordt veel gebruikt met name door scholieren die tussen de wijk Sterrenburg en hun school in het Leerpark fietsen. Een deel van de scholieren gebruikt het fietspad langs de N3 (westzijde van het gebied). Er is ook veel autoverkeer op de route Karel Lotsyweg – Overkampweg. De tunnel in de Karel Lotsyweg wordt door sommige automobilisten niet helemaal begrepen, velen slaan bij de rotonde te vroeg af en belanden op de route naar het ziekenhuis en de bushaltes. Op de hoek van de Karel Lotsyweg-Overkampweg staat het politiebureau.
Pagina 55
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
In het Overkamppark hebben in het verleden incidenten plaatsgevonden met hangjongeren en gewelddadige straatroven. Naar aanleiding hiervan heeft de gemeente meer lantaarns laten plaatsen aan de oostzijde van het park. De Achterweg en het fietspad langs de N3 worden veel gebruikt door fietsers. Hier staan op regelmatige afstand lantaarnpalen, maar door de bosschages is de sociale controle beperkt. Aan de oostzijde loopt de Overkampweg tot in het Overkamppark. In het verleden werd hier gedeald, maar inmiddels is het een populaire plek om gratis te parkeren, zo vertelde de buurtagent. Hierdoor is de sociale controle toegenomen en bijvoorbeeld drugsdealers en hangjongeren naar andere plekken uitgeweken, zo werd op de bijeenkomst met sleutelpersonen gesteld.
Het fietspad langs de N3 maakt een open indruk, maar zonder veel sociale controle (zie linkerfoto hieronder). Het is vooral een fietsroute naar de binnenstad, en voor scholieren naar het Leerpark.
Aan de westkant van de Oudendijk, tegen de N3, ligt een bebost hoekje met gebouwen van Eneco en KPN, wat, zeker in de zomer, in het groen verstopt Pagina 56
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
zit. Hier is buiten kantoortijden geen sociale controle en geen doorgaand verkeer. Zie de foto’s rechtsboven en hieronder.
Iets verder op de Oudendijk is de afslag naar het Steve Bikopad. Dit laantje wordt veel door scholieren gebruikt, omdat het Stedelijk Dalton Lyceum hier gevestigd is. Aan de ene kant van dit laantje is een groot gravelveld van de school te vinden, voor sportdoeleinden, aan de andere kant de school.
Bij de Galileïlaan ligt station Dordrecht-Zuid, evenals de tunnel naar de S.M. Hugo van Gijnweg. Rechts van de weg ligt een halfpipe . Dit gebied is vrij open en overzichtelijk. Wel wordt aangegeven dat, hoewel er geen incidenten bekend zijn, de perrons van station Dordrecht-Zuid een onprettige verblijfplaats zijn wanneer men op de trein wacht.
Pagina 57
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
De route werd vervolgd langs de Kapteynweg-flat, het Eisingahof en de Sitterstraat. Bij het Eisingahof is zwerfvuil vaak een probleem. Verder maakt het gebied een overzichtelijke en open indruk. De hoogbouw van de Kapteynweg en de Sitterstraat maakt het een vrij anonieme grootstedelijke omgeving om door heen te lopen.
Aan de oostzijde van de Sitterstraat is een grasveld, met daarnaast de basisscholen J. F. Kennedy en de Repelaer. Ook is rond dit grasveld een kinderdagverblijf en een particuliere woonvoorziening voor verstandelijk gehandicapten gevestigd. Er is een geformaliseerde jongeren ontmoetingsplaats aanwezig (het overkapte bankje).
Pagina 58
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
De Oudendijk ten oosten van de Kapteynweg is een smalle dijk met aan weerszijden dijkhuisjes. Voorheen was het een drukke verkeersroute, maar inmiddels gaat het doorgaand autoverkeer over de Overkampweg en is de Oudendijk vooral een route voor fietsers. Tot slot werd de omgeving Tweelingenstraat bezocht. Bij een eerder locatiebezoek via de Eddingtonweg en Keplerweg viel al op dat dit een overzichtelijk buurtje is met rechte wegen en weinig bosschages. Hier zijn geen relevante bijzonderheden. Het opvanghuis voor Turkse jongeren veroorzaakt geen overlast.
Pagina 59
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
5.5
Seinpost Adviesbureau BV
Aandachtspunten
In de vorige paragrafen werden achtereenvolgens bevolkingscijfers, politiecijfers, meldingen van de wijklijn, en een algehele indruk van de wijk middels de schouw en gesprekken met betrokken gepresenteerd. In deze paragraaf worden de aandachtspunten op een rij gezet: (mogelijke) hangplekken, dealplekken, en plekken die als niet schoon, heel en veilig worden ervaren, of die als kwetsbaar kunnen worden gezien. 1. Amnesty Internationalweg 2. Parkeergarage gezondheidspark 3. Hoekje Eneco/KPN 4. Steve Bikopad 5. Eisingahof 1. De Amnesty Internationalweg Zoals bij de schouw al naar voren kwam, is de Amnesty Internationalweg een rechte weg met bedrijfspanden en een parkeergarage. Momenteel is discotheek Amigo’s buiten gebruik en is er sprake van mogelijke verloedering. Nu al wordt het parkeerterrein overwoekerd met gras. Daarnaast is een gebrek aan sociale controle een aandachtspunt. Verpleegsters en andere werknemers in de omgeving van de parkeergarage voelen zich ’s avonds onveilig op de Amnesty Internationalweg. Zoals de beheerder van een van de bedrijfspanden aangaf, zullen nog minder mensen over de Amnesty Internationalweg lopen wanneer de Esplanade aangelegd is, hetgeen het gevoel van onveiligheid kan vergroten. Pagina 60
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
2. Parkeergarage gezondheidspark Bij de aanleg van de Esplanade en het gezondheidspark/sportboulevard, wordt rekening gehouden met ruim 2.000 parkeerplaatsen, in een parkeergarage met 6 of 7 lagen. Het is van groot belang dat er niet alleen aandacht is voor de hoogwaardige afwerking van de voorzijde van de panden aan de Esplanade, maar dat ook goed nagedacht wordt over de sociale veiligheid in de parkeergarage. Dat betekent logische en goed aangegeven lichte looproutes, en controle middels camera’s en een beheerder. Zoals het plan er nu ligt, wordt de Amnesty Internationalweg beleefd als de ‘achterzijde’ van het gezondheidspark, waar voornamelijk verkeer van en naar de parkeergarages langs zal komen. Wanneer de bewoners van het hostel uitzicht hebben op de Oudendijk, is het aanzicht van een parkeergarage minder storend. Wanneer ervoor wordt gekozen het hostel te vestigen aan de Amnesty Internationalweg verdient het aanbeveling de parkeergarage een uitstraling te geven die het dealen van drugs onaantrekkelijk maakt. Vanuit het perspectief van cliënten van het hostel is uitzicht op een parkeergarage mogelijk niet ideaal. Het kan deprimerend werken of de indruk geven weggestopt te zijn van de maatschappij. Er valt te overwegen om de parkeergarage een aantrekkelijker aanzien te geven, zowel voor bezoekers, ondernemers aan de Amnesty Internationalweg als voor de cliënten van het hostel. Ook kan, hoewel de ingang aan de Amnesty Internationalweg ligt, het gebouw zo gesitueerd worden dat er voor de bewoners voornamelijk uitzicht op de Oudendijk is. 3. Hoek KPN/Eneco Zoals in paragraaf 5.5 al werd benoemd, ligt aan het eind van de Oudendijk een bebost hoekje met gebouwen van KPN en Eneco. Hoewel hier deels hekken het terrein omsluiten, is het een afgelegen hoek in een doodlopend straatje. Zeker in de zomer, als alle struiken groen zijn, is er weinig zicht op wat hier gebeurt. Wat betreft mogelijk hang- en deal-locatie is dit een gebied dat aandacht verdient. 4. Steve Bikopad Langs dit laantje staan geen huizen. Buiten schooltijden is het een plek waar weinig zicht op is. 5. Eisingahof Het Eisingahof is een aandachtspunt. Er is een onoverzichtelijk poortje, met daarna een container die niet tegen de muur aangeplaatst is. De tussenruimte Pagina 61
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
geeft mogelijkheden tot dealen en (hinderlijk) verblijven.
5.6
Mogelijke looproutes van cliënten hostel
Wanneer er daadwerkelijk een hostel gevestigd zou worden op het parkeerterrein van de Amnesty Internationalweg, van welke routes zullen de bewoners/cliënten van het hostel dan het meeste gebruik gaan maken? Bij de inventarisatie van mogelijke routes zijn alleen routes ‘met een bepaald doel’ in kaart gebracht, te weten de routes naar: het winkelcentrum, een supermarkt, mogelijke dealplekken, en de looproute naar de binnenstad. Op de volgende bladzijde is een plattegrond te zien van het gebied, met een aantal waarschijnlijke looproutes. Naar de binnenstad is het fietspad langs de N3 een logische route. In de toekomst wordt de Amnesty Internationalweg met een fietspad verlengd naar het huidige fietspad langs de N3. Een eventuele andere route is via de S.M. Hugo van Gijnweg, hoewel deze druk en vol stoplichten is. Daarom is deze minder waarschijnlijke route met een onderbroken lijn weergegeven. In paragraaf 4.7 werd al aangegeven hoe de routes naar de binnenstad waarschijnlijk lopen, ingetekend op een plattegrond van de hele stad. Daarbij werd aangetekend dat het een behoorlijke loopafstand betreft naar de binnenstad, en dat het nemen van de stadsbus ook een reële optie is voor de bewoners van het hostel. Daarnaast zullen cliënten van het hostel gemakkelijk via de toekomstige parkeergarages over kunnen steken naar het gezondheidspark. Daar komen zij dan op de Esplanade, met de horeca en winkels, en met het nieuwe busstation van het gebied. Via de Kapteynweg en Galileïlaan is de kortste Pagina 62
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
route voor bewoners van het hostel naar het winkelcentrum. Uit gesprekken met betrokkenen bleek daarnaast dat het Overkamppark geen waarschijnlijke hangplek of verblijfplaats voor cliënten van het hostel zal zijn, maar juist het Sterrenburgpark. Dit park is volgens betrokkenen aantrekkelijker, het is ruimer en beter voorzien van bankjes. De meest logische route van de Amnesty Internationalweg naar het Sterrenburgpark loopt via de Sitterstraat, Tweelingenstraat en Halleyweg (rechte lijn noord-zuid). Tot slot, vanwege de nabijheid, zullen cliënten ook langs het Steve Bikopad of het Eisingahof naar het winkelcentrum kunnen lopen. Op de volgende pagina zijn de genoemde routes op een plattegrond van de wijk te zien.
Pagina 63
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Pagina 64
Seinpost Adviesbureau BV
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
5.7
Seinpost Adviesbureau BV
Samenvatting locatie Amnesty Internationalweg
De Amnesty Internationalweg ligt in een gebied met een menging van functies. Zowel hoogbouw als laagbouw zijn in het gebied gelegen. In de directe nabijheid van de mogelijke hostellocatie zijn weinig woningen. Het stratenplan is over het algemeen rechtlijnig en overzichtelijk. Er zijn weinig steegjes en paadjes, en het groen is overzichtelijk. Ruim driekwart van de woningen in het gebied bestaat uit huurwoningen (78%). Het Albert Schweitzerziekenhuis en de middelbare scholen trekken veel mensen van buiten het gebied. Verder zijn in het gebied ondermeer bedrijfspanden, een discotheek, een sportschool, sportverenigingen, een politiebureau, twee basisscholen en een kinderdagverblijf, een psychiatrisch ziekenhuis en in de toekomst het gezondheidspark, met medische en sportvoorzieningen, horeca, winkels, appartementen, en een nieuw busstation gesitueerd. In het gebied wonen twee maal zoveel ouderen dan gemiddeld, in totaal bijna een derde van alle inwoners. Daarnaast is 19% van de bevolking van allochtone afkomst. Het inkomen ligt enigszins onder het Nederlands gemiddelde. Het aantal auto-inbraken en (brom)fietsdiefstallen neemt de laatste zes jaar sterk af in het gebied. Het aantal verkeersongevallen, parkeeroverlast en vernieling en schade blijven in dit gebied vaak, maar in aantal stabiel, gemelde categorieën. Mishandeling werd in het verleden ook relatief veel gemeld, veelal was hier sprake van uitgaansgeweld bij discotheek Amigo’s. De verwachting is dat nu Amigo’s gesloten is, het aantal meldingen en aangiftes van mishandeling in 2009 sterk daalt. Zwerfvuil, defecte straatverlichting en verkeerslichten, en schade aan straten, wegen, stoepen en meubilair leveren de meeste meldingen op de wijklijn in dit gebied. Scholen hebben zo nu en dan glasschade of er is sprake van overige vernieling. Bij de schouw kwam naar voren dat werknemers (zoals verpleegsters) in de omgeving de Amnesty International weg ’s avonds als onprettig ervaren wegens het gebrek aan woonhuizen en andere passanten. Het Overkamppark is een vrij donkere plek met weinig sociale controle. Aan het einde van de Oudendijk is een bebost doodlopend hoekje met gebouwen van Eneco en KPN waar bij de mogelijke vestiging rekening mee moet worden gehouden. Ook Pagina 65
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
zijn het Steve Bikopad en het Eisingahof kwetsbare locaties. In de toekomst is het belangrijk met name in en om de parkeergarages van het gezondheidspark aandacht te besteden aan aspecten die de sociale veiligheid vergroten. Teneinde de leefbaarheid te vergroten zou de parkeergarage aan de achterzijde aantrekkelijker gemaakt kunnen worden.
Pagina 66
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
6
Seinpost Adviesbureau BV
De twee vergeleken In de vorige hoofdstukken is getracht een zo volledig mogelijk beeld van zowel het gebied rondom de Eulerlaan als de Amnesty Internationalweg te geven. In dit hoofdstuk wordt een schematische samenvatting geboden, waarin de beide gebieden ten aanzien alle aspecten die in de vorige hoofdstukken aan de orde zijn geweest, naast elkaar worden gezet.
De Twee Vergeleken Eulerlaan
Amnesty Internationalweg
Inwonertal
4.300 inwoners
1.214 inwoners, loopt op naar 2.000 inwoners
Leeftijdsopbouw
Afspiegeling Nederlands gem. 650 kinderen, 850 inw. 65+
Twee keer meer ouderen, juist minder kinderen
Niet-Westerse allochtonen
6% (NL gem. 9%)
19% (NL gem. 9%)
Type woningen
Laagbouw, rijtjeshuizen uit jaren ’70-’80 en enkele flats
Gemengd hoogbouw, laagbouw en oude dijkhuizen
Verdeling huur/koop
Eulerlaan 75% koopwoningen Kometenlaan 50/50
78% huurwoningen 22% koopwoningen
Verhuisgeneigdheid
Laag
Hoger dan gemiddeld
Werkgelegenheid
Vrijwel geen werkloosheid, 1% in bijstand
Lage werkloosheid, 3% in bijstand
Inkomen
Eulerlaan: 11% boven NLgem Kometenlaan: gemiddeld
11% beneden Nederlands gemiddelde
Voorzieningen
Basisschool de Driehoek Basisschool de Sterrekijker Winkelcentrum Sterrenburg
Basisschool de Repelaer Basisschool J.F.Kennedy Stedelijk Dalton Lyceum Insulacollege dep. Sitterstr. Winkelcentrum Sterrenburg Albert Schweitzerziekenhuis Psychiatrisch Ziekenhuis Politiebureau
Bevolking
Woningen
Sociaal-economisch
Pagina 67
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
Eulerlaan
Amnesty Internationalweg
Leefbaarheidsmonitor
Gemiddelde score t.o.v. van Dordrechts gemiddelde
Gemiddelde score t.o.v. van Dordrechts gemiddelde
Schouw
Typisch jaren 70 wijk. Onoverzichtelijk wijkpatroon, netjes, schoon, kleinschalig, weinig verkeer, veel speeltuintjes, groen, water, wandelpaden, natuur- en milieueducatie (bomenroute)
Ruim opgezet, overzichtelijk, schoon, enkele doorgaande wegen, hoogbouw die een enigszins grootstedelijke anonieme omgeving geeft, bedrijfsterrein, ziekenhuis, bouwput, ook daar een anonieme omgeving
Sleutelpersonen
Zeer aantrekkelijke wijk, ideaal voor kinderen, leefbaar Veel woonplezier, grote betrokkenheid bij de buurt
Leegstand Amigo’s punt van zorg, sociale controle beperkt bij A.I.weg, mensen uit hoogbouw bellen minder snel wijklijn
Dalende trends
Auto-inbraken (Brom)fietsdiefstal
Auto-inbraak (Brom)fietsdiefstal Autodiefstal Diefstal uit bedrijven
Stijgende trends
Straatroof Woninginbraak
Mishandeling
Belangrijkste thema’s
Vernieling en schade, Verkeersongevallen, autoinbraak, parkeeroverlast.
Verkeersongevallen, mishandeling, vernieling en schade, diefstal (brom)fiets
Wijklijn, nr. 1
Schade aan straten, stoepen, wegen, meubilair
Defecte straatverlichting en verkeerslichten
Wijklijn, nr. 2
Klachten over groen
Schade aan straten, stoepen, wegen, meubilair
Wijklijn, nr. 3
Zwerfvuil (en containers)
Zwerfvuil (en containers) en Groen (gedeeld derde)
Seizoensmeldingen
Gladheid, niet gestrooid zijn van wegen en woonerven
Gladheid
Meldingen scholen
Glasschade de Sterrekijker Dalton Lyceum (vertrekt)
Meeste meldingen Stedelijk Dalton Lyceum Kapteynweg
Leefbaarheid
Veiligheid
Schoon en Heel
Pagina 68
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
Eulerlaan
Amnesty Internationalweg
Gebiedsfuncties
Woonwijk, basisscholen
Zeer gemengd: wonen, werken, naar school gaan, ziekenhuis, sportaanbod, politiebureau, doorgaande fiets- en autoroutes
Stratenpatroon
Speels, onoverzichtelijk, vol steegjes en brandgangen, snelle vluchtroutes, verstopplekken, bochtig, woonerven, tunneltjes, doodlopende straten, ‘verrassingselement’
Recht, doorgaande wegen en rechte woonstraten. hoogbouw, grasvelden, open sfeer, ruim, geen steegjes
Overzichtelijkheid
Laag, vooral ook bij tunnels
Hoog, op enkele hoekjes na
Patrouilleerbaarheid
Laag, niet of niet snel met gemotoriseerd verkeer te doorkruisen, te voet een groot ‘doolhof’-gebied
Hoog, rechte wegen, hoogbouw, overzichtelijk, politiebureau midden in het gebied langs uitvalswegen
Netheid
Zeer net, mede door grote betrokkenheid van bewoners
Potentieel en in het verleden minder netjes, wegens grote aantallen scholieren, jongeren in het Eisingahof, discotheek Amigo’s en minder betrokkenheid van flatbewoners.
Groen
Veel groen, snelgroeiend groen. Woekert soms, maakt parkachtige omgeving
Hier en daar struikgewas, overzichtelijke plantsoenen
Veiligheidsgevoel
Hoog, behalve bij tunneltjes en sommige steegjes/paden
Gemiddeld, vooral ’s avonds op de A.I.-weg minder
Gebruikers van het gebied
Kinderen in de basisschoolleeftijd en hun ouders, ouderen
Middelbare scholieren, werknemers en bezoekers van het bijv. ziekenhuis, ouderen, sporters
Verlichting
Voldoende lantaarns, maar slechts schemerig verlicht
Voldoende lantaarns, langs doorgaande wegen licht
Aandachtspunten en kwetsbare punten
Het stratenpatroon en de indeling en opzet van de wijk
Sociale veiligheid Amnesty Internationalweg
Tunnels
Hoekje Eneco/KPN
Hangplekken
Steve Bikopad
Beleving
Pagina 69
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
Seinpost Adviesbureau BV
Laad- & lostunnel winkelcentrum
Eisingahof
Eulerlaan
Amnesty Internationalweg
Ontwikkelingen
Geen bijzonderheden
Het gezondheidspark, de sportboulevard, de Esplanade, nieuw busstation, toevoeging appartementen, winkels, horeca, kantoren
Mogelijke looproutes cliënten
Deels door woonwijk (Octant, Eulerlaan, hoekje Graveerstift), verder langs fietspad N3, over Zuidendijk en in Sterrenburgpark
Deels over terrein gezondheidspark (Esplanade, busstation, parkeergarages), verder langs doorgaande routes Kapteynweg, fietspad N3
Aandachtspunten bij vestiging hostel
Waar op het terrein van Eulerlaan 51 wordt het hostel geplaatst, en aan welke zijde komt de toegang? Oostzijde/ westzijde, toegang via Graveerstift, Eulerlaan of via de rotonde Copernicusweg maakt een groot verschil
De leefbaarheid en aantrekkelijkheid van de Amnesty Internationalweg: de achterkant van de parkeergarage levendiger, de parkeergarage zelf sociaal veilig maken is van groot belang
Toekomst
Pagina 70
Omgevingsscan Hostel Dordrecht
7
Seinpost Adviesbureau BV
Ten slotte Dit onderzoek is gedaan om een zo goed (breed, diep, evenwichtig) mogelijk beeld te schetsen van de omgeving van beide mogelijke locaties voor een hostel, door zowel gebruik te maken van veel verschillende gegevens, eigen waarnemingen ter plaatse en de inbreng van sleutelfiguren. Hiermee ontstaat een beeld van de sterke en zwakke kanten van de twee gebieden. Ook worden per gebied een aantal aandachtspunten benoemd bij de eventuele vestiging van het hostel (mogelijke risicovolle plekken, looproutes, aandachtspunten bij daadwerkelijke vestiging van een hostel). In deze rapportage wordt alleen een overzicht gegeven van de situatie in beide gebieden, en worden de twee gebieden op een groot aantal kenmerken met elkaar vergeleken in het kader in hoofdstuk 6. Er wordt nadrukkelijk geen keuze gemaakt voor een van de gebieden. Dit viel buiten de opdracht aan Seinpost, de afweging is aan het gemeentebestuur van Dordrecht.
Pagina 71