‘Nu begint het pas’
VERBETERPROGRAMMA GEHANDICAPTENZORG
leernetwerk Handelingsgerichte Diagnostiek leernetwerk Omgaan met Probleemgedrag
‘Nu begint het pas’
2 5 6 7 9 10 12 14 15
Vooraf Hoe het begon De uitdaging Het doel De resultaten Een stapsgewijze aanpak De Richtlijnen en Principes in het kort De handreiking in het kort De posterpresentaties
Vooraf Een schouderklop voor de organisaties en teams die de stap maakten deel te nemen aan het eerste deelproject van het Ver beterprogramma Gehandicaptenzorg. Zij waren de pioniers die hun nek uitstaken en op ontdekkingstocht gingen. Een woord van dank voor de inzichten, successen en geleerde lessen van deze teams is op zijn plaats. Zij hebben de deur naar een bredere toepassing van het gedachtengoed en de principes van Handelingsgerichte Diagnostiek en Omgaan met Probleemgedrag op een kier gezet. Deelnemers leernetwerk Handelingsgerichte Diagnostiek Abrona, Huis ter heide ’s Heeren Loo, Apeldoorn Philadelphia, Amsterdam ASVZ, Sliedrecht De Zijlen, locatie Bloemenstaete De Zijlen, locatie Leek De Noorderbrug, Groningen Ipse de Bruggen, locatie Waddinxveen Ipse de Bruggen, locatie Zwammerdam Sovak, Terheijden Steinmetzdecompaan, Rijswijk Siza, Arnhem
2
Deelnemers leernetwerk Omgaan met Probleemgedrag ’s Heeren Loo, Apeldoorn Parc Spelderholt, Beekbergen Siza, Arnhem Philadelphia, Amsterdam Ipse de Bruggen, locatie Zwammerdam Talant, locatie Stiens Koraal Groep, locatie Maasveld Dichterbij, locatie Heikant
De deelnemende teams toonden lef en durf. Zij staken hun nek uit, gingen praktisch aan de slag gaan met het toepassen van de richtlijn en/of handreiking, stelden een multidisciplinair verbeter team samen, creëerden draagvlak voor deelname op verschillende niveaus in hun organisatie, stelden tijd en middelen beschikbaar voor deelname aan het project, waren bereid actief te participeren in bijeenkomsten en activiteiten en opgedane kennis en ervaring te delen in het veld. Namens het landelijk projectteam: Chapeau! Mona van de Steeg, Thirza Tamboer, Jannie Oskam, Marjolein van Vliet, en Loes Schouten, projectleider Utrecht, 15 december 2011
3
4
Hoe het begon In 2010 vraagt ZonMw aan CBO en Vilans om in nauwe samen spraak met de VGN te zorgen voor een breder gebruik van de Handreiking Handelingsgerichte diagnostiek (2007) en Richtlijnen en principes voor de praktijk. Beoordeling, diagnose, behandeling en bijbehorende ondersteuning voor personen met verstandelijke beperkingen en probleemgedrag (2008). Het doel: de kwaliteit van bestaan van cliënten in de gehandicaptenzorg verder verbeteren. Geen geringe opgave: de praktijk is veelvormig, de tijd en aandacht die mensen uit de praktijk aan verbetering kunnen besteden is beperkt en implementeren is niet eenvoudig. Daarnaast zijn de ter men richtlijn en handreiking verwarrend. De documenten zijn meer handboeken met uitgangspunten en principes. De documenten zijn bovendien niet erg toegankelijk voor begeleiders. Een goede opzet van het project is daarom cruciaal.
5
De uitdaging Aantoonbare en aansprekende resultaten op het gebied van kwaliteit van bestaan van cliënten in de gehandicaptenzorg. Dat is de uitdaging. Hoe? Door verbinding. De essentie van het leer netwerk is verbinden. Verbinden van kennis uit theorie en praktijk. Maar vooral verbinden van mensen. Door ontmoeting en delen van vraagstukken uit de praktijk, inspireren mensen elkaar. Verbinding tussen cliënt en medewerker en medewerkers onder elkaar. Zo wordt kennis en ervaring gedeeld. Zo wordt kennis toepasbaar gemaakt voor de praktijk van alle dag en expertise opgebouwd. Vanuit praktijkvragen zoeken naar toepassingsmogelijkheden. Zo wordt in het leernetwerk verbinding gelegd. De leernetwerken Handelingsgerichte Diagnostiek en Omgaan met Probleemgedrag zijn onderdeel van het Verbeterprogramma Gehandicaptenzorg. Dit verbeterprogramma is een onderdeel van Zorg voor Beter, waaraan al veel organisaties in de gehandicapten zorg hebben deelgeno men. Het verbeterprogramma is specifiek gericht op de gehandicaptenzorg. Naast deze twee onderwerpen biedt het verbeterprogramma voor de gehandicaptenzorg in de ko mende periode nog zes andere thema’s aan; medicatieveiligheid, seksualiteit en preventie seksueel misbruik, ondersteuningsplan nen, ouder wordende cliënt, gezondheid en verslaving (www.ken nispleingehandicaptensector.nl).
6
Het doel Juni 2011: 20 teams uit verschillende organisaties komen voor de eerste maal bijeen. 20 teams, één ambitie: het verder verbeteren van kwaliteit van bestaan van cliënten. Met dit ambitieuze doel werd de toon gezet voor een belangrijke belofte: Kennis toepas sen om concrete en structurele verbeteringen te realiseren in de praktijk. Twaalf teams werken aan een eenduidige en transparante wijze om samen met cliënten en vertegenwoordigers te bepalen wat er aan de hand is en welke ondersteuning of behandeling gewenst is (leer netwerk HGD). In dit leernetwerk rollen deelnemers de principes van handelingsgerichte diagnostiek (verder) uit in hun organisatie. Elske van Laar, gedragsdeskundige bij ’s Heeren Loo, betrokken als expert bij het leernetwerk Handelingsgerichte Diagnostiek: “Elke schakel binnen de multidisciplinaire teams kiest zijn of haar rol”. De gedragskundigen gaan werken vanuit een heldere visie en leren een diagnostisch traject in samenwerking met de cliënt en zijn/ haar omgeving vorm te geven. Begeleiders komen heel duidelijk in hun kracht te staan, en ook managers of leidinggevenden kijken wat zij kunnen toevoegen in de manier van werken. Zo wordt geza menlijk toegewerkt naar een bruikbaar en passend advies voor de cliënt.” Acht teams richten zich op het beter begrijpen van moeilijk ver staanbaar gedrag en probleemgedrag, er beter mee om gaan en een betere samenwerking hierin (leernetwerk PG). In dit leer netwerk werken deelnemende teams aan het verbeteren van de ondersteuning en begeleiding van cliënten met moeilijk verstaan baar gedrag of probleemgedrag.
7
Barbara Pot, orthopedagoge bij Esdégé-Reigersdaal, als expert verbonden aan het leernetwerk Omgaan met Probleemgedrag: “Centraal staat hoe verbeter ik de kwaliteit van leven van mijn cliënt? De richtlijnen belichten alle relevante aspecten, over de cliënt zelf, familie, begeleiders, maar ook de organi satiestructuur en zelfs informatie over de gebouwde om geving. De richtlijnen bieden dus goede handvatten, maar sluiten onvoldoende aan op de praktijk. Door een eigen, bestaande cliëntencasus als uitgangspunt te nemen en daar de richtlijnen op toe te passen, doen de deelnemers in het leernetwerk ervaring op met de uitgangspunten in de richtlijn.”
8
De resultaten De teams realiseren aansprekende verbeteringen. De onderlinge communicatie verbetert. Er wordt meer samengewerkt. Er is meer duidelijkheid over de verschillende rollen binnen een team. Teams krijgen beter inzicht in het ontstaan en de instandhoudende facto ren van probleeemgedrag. Er is meer oog voor wat er wel goed gaat. Er wordt meer gestructureerd gewerkt en minder gekozen voor ad hoc oplossingen. Oude werkwijzen worden over boord gezet. Ouders (familie) en begeleiders zijn mede onderzoeker ge worden en spelen een actieve rol in het diagnostisch proces. Wat de resultaten vooral hebben geleerd is dat op het gebied van Han delingsgerichte Diagnostiek en Omgaan met Probleemgedrag nog veel winst te behalen is, als het gaat om het welzijn van clienten. En, de teams hebben de smaak te pakken. Zij gaan door met het toepassen van Handelingsgerichte Diagnostiek en de Richtlijnen en principes voor het omgaan met probleemgedrag in hun organi satie. Want, zoals een van de deelnemende teams ons verzekerde: “met het boeken van deze successen zijn we er niet: nu, begint het pas”.
9
Een stapsgewijze aanpak Om concrete en voor de cliënt merkbare verbeteringen te realise ren is een stapsgewijze aanpak gevolgd. De deelnemende teams werkten met een eenvoudig maar krachtig en actiegericht verbeter model. Dit model kenmerkt zich door het stapsgewijs en op kleine schaal invoeren (uitproberen) van (elders succesvol gebleken) ver beterideeën. Dit versnelt het realiseren van daadwerkelijke verbe tering. De deelnemers kwamen in de periode mei tot en met december 2011 vier maal bijeen. In zeven maanden en vier bijeenkomsten hakten de teams verbeteringen in kleine stukjes op en probeerden zij ze stap voor stap uit. Het hielp de teams te focussen op drie belangrijke vragen: Wat willen wij bereiken? Hoe weten wij wanneer ons doel is bereikt? En, hoe gaan wij ons doel bereiken? Om ef fectief te zijn werd ook rekenschap gegeven van beïnvloedende fac toren in de randvoorwaarden die de organisatie creëert. Denk bij voorbeeld aan de steun en faciliteiten van teamleiders, het (hoger) management en/of de directie in de vorm van het beschikbaar stellen van tijd, geld en middelen.
10
Floor Wildschut gedragsdeskundige bij Philadelphia Zorg in de regio Amsterdam “Ik vind het erg boeiend om met collega’s uit mijn organisa tie dit traject te doorlopen. Mooi om te zien dat deze manier van werken nu niet alleen iets van de gedragsdeskundige is, maar dat alle functionarissen kennis kunnen maken met de uitgangspunten. Hierdoor gaan we effectiever samen werken. Dat is waardevol voor de gehele organisatie, niet alleen voor één afdeling of locatie. Heel leerzaam.”
Titia van der Kooij, GZ-psycholoog bij Talant “Ik vind de bijeenkomsten erg inspirerend. Het geeft me de kans om even uit mijn dagelijkse praktijk te stappen en alles van een afstandje te bezien. Het vergt een aanzienlijke tijdsinvestering, maar het levert me ook veel op. Zowel op het gebied van inzichten in de cliënt als manieren om aan de slag te gaan.”
11
De richtlijnen en principes in het kort De Richtlijnen en principes voor de praktijk, beoordeling, diagnose, behandeling en bijbehorende ondersteuning voor personen met verstandelijke beperkingen en probleemgedrag, verschijnt in 2008. De richtlijn is uitgegeven onder auspiciën van de European Asso ciation of Mental Health in Intellectual Disability (EAMHID) en het Centrum voor Consultatie en Expertise (CEE) in samenwerking met het Landelijk Kennis Netwerk Gehandicaptenzorg (LKNG). De richtlijn voorziet in een theoretisch kader en principes voor beoordeling, diagnose en behandeling van probleemgedrag. Pro bleemgedrag wordt in de richtlijn opgevat als een interactie tus sen de persoon en zijn of haar omgeving. Bij de behandeling en ondersteuning van probleemgedrag gaat het om het verklaren en begrijpen van dit gedrag vanuit de ervaringswereld van de cliënt. Het gaat om het onderkennen en begrijpen van schadelijke om standigheden en hun bijdrage aan probleemgedrag. De richtlijn is geschreven voor psychiaters, orthopedagogen en psychologen. Maar ook begeleiders hebben baat bij kennis over het adequaat omgaan met probleemgedrag. Zij worden immers als eerst gecon fronteerd met gedragsproblemen en spelen een belangrijke rol bij de dagelijkse ondersteuning van cliënten. Omgaan met probleemgedrag betekent: • verminderen of verwijderen van factoren, omstandigheden die probleemgedrag veroorzaken; • het aanleren van nieuwe of versterken van bestaande alterna tieve vaardigheden voor het omgaan met probleemgedrag; • veranderingen aanbrengen in de fysieke of sociale omgeving.
12
De publicatie bevat veel kennis om probleemgedrag van cliënten beter te kunnen begrijpen en hiermee adequater om te gaan. De richtlijnen sluiten echter onvoldoende aan op de praktijk en worden
daarom nog weinig toegepast. Het doel van het leernetwerk is de richtlijnen beter toegankelijk te maken en te verrijken met kennis en ervaring die al in de praktijk aanwezig is over het omgaan met probleemgedrag. Došen, A., W. I. Gardner, D. M. Griffiths, R. King en A. Lapointe. Nederlandse bewerking: A. van Gennep (2008). Richtlijnen en principes voor de praktijk. Beoordeling, diagnose, behandeling en bijbehorende ondersteuning voor mensen met verstandelijke be perkingen en probleemgedrag. ISBN: 978-90-8839-043-2.
13
De handreiking in het kort Over handelingsgerichte diagnostiek verschijnt in 2007 een hand reiking voor gedragsdeskundigen in de gehandicaptenzorg. De hand reiking is gebaseerd op een succesvolle werkwijze uit het onderwijs om in complexe situaties zorgvuldig en transparant afwegingen te maken. Welke aanpak past het best? In de hand reiking is de me thode vertaald naar de gehandicaptenzorg. De handreiking beschrijft een procesmodel voor diagnostiek door ge dragsdeskundigen. Het model biedt een kader door een eendui dige visie, procedure en taal. Het beschrijft de uitgangspunten voor handelingsgerichte diagnostiek en de te onderscheiden fasen. De handreiking is voorzien van aanbevelingen voor implementatie en van hulpmiddelen voor de praktijk (formulieren, checklists en for mat voor verslaglegging). De beroepsvereniging voor gedragsdeskundigen in de gehandi captenzorg NIP/NVO ziet in de methode een gemeenschappelijk kader om samen met een cliënt en/of diens vertegenwoordiger te bepalen wat er aan de hand is en welke begeleiding en ondersteu ning gewenst is. Op diverse plaatsen wordt met al gewerkt met de handreiking. In het leernetwerk wordt de kennis en ervaring die daarmee is opgedaan bij elkaar gebracht en organisaties onder steund die zelf willen starten met het toepassen van de methode. Pameijer N., E. van Laar-Bijman (2007). Handelingsgerichte dia gnostiek. Een handreiking voor orthopedagogen en psychologen werkzaam in de zorg voor mensen met een verstandelijke beper king. ISBN: 978-90-5931-076-6. Uitgeverij Lemma BV.
14
Posterpresentaties
15
Abrona
RESULTATEN
Huis ter Heide
HANDELINGSGERICHTE DIAGNOSTIEK
De voornaamste reden om met HGD te gaan werken was:
Diagnostisch verslag als werkdocument; leesbaar en bruikbaar voor teamleden in dagelijkse praktijk.
Onze doelstellingen waren:
A: team betrekken bij proces B: strategiefase i.s.m. met orthopedagoog woonvoorziening C: informeren van en betrekken van cliënt op zijn niveau (communicatie over de testsituatie afgestemd op het niveau van de cliënt).
Top 3 verbeteringen (of resultaten)
Ad A: team is op de hoogte van en betrokken bij diagnostisch proces Ad B: team doet eigen ontdekkingen over de cliënt; dit leidt tot meer begrip van de cliënt en motivatie om nog beter aan te sluiten bij wat de cliënt nodig heeft. Ad C: tijdens diagnostisch onderzoek (gesprekken en verslaglegging) worden positieve factoren expliciet beschreven.
Top 3 positieve neveneffecten
(wat heeft het project jullie nog meer opgeleverd?)
Toepassing bij andere woonvoorzieningen in de organisatie Meer samenwerking tussen de gedragskundigen (diagnostiek en behandeling) Meer aandacht voor de positieve aspecten van de cliënten
Top 3 tips voor andere teams
Blijf enthousiast Maak afspraken met management om breder te implementeren Betrek de relevante betrokkenen (team, familie) in het proces van diagnostiek
POSITIEF
SAMENWERKING
RESULTATEN
ASVZ
HANDELINGSGERICHTE DIAGNOSTIEK
De voornaamste reden om met HGD te gaan werken was:
De stappen en de inhoud van de handelingsgerichte diagnostiek te leren kennen en aan de hand hiervan de huidige richtlijnen voor diagnostiek bij cliënten met ernstig verstandelijke en meervoudige beperkingen te toetsen en waar nodig bij te stellen.
Onze doelstellingen waren:
We kennen de stappen en de inhoud van de handelingsgerichte diagnostiek Onze huidige richtlijnen voor diagnostiek bij cliënten met ernstig verstandelijke en meervoudige beperkingen zijn getoetst en waar nodig bijgesteld Er is duidelijkheid over de betrokkenheid van en samenwerking met het diagnostisch team als het gaat om diagnostiek bij cliënten met EVMB
SAMENWERKING
Top 3 verbeteringen (of resultaten)
Begeleiders (en ouders) zijn medeonderzoeker en zijn in de onderzoeksfase ook actief We zijn gericht op het positieve: wat gaat er wel goed? Dit nemen we bewust mee in onderzoek (en begeleiding) We krijgen een steeds duidelijker beeld van hoe we in de diagnostiek bij cliënten met EVMB HGD vorm willen geven (ook in afstemming met het diagnostisch team)
Top 3 positieve neveneffecten
(wat heeft het project jullie nog meer opgeleverd?) De ervaring van begeleiders dat er systematische rapportage nodig is voor het verkrijgen van informatie uit werkdoelen. Ook begeleiders hebben vanuit de intake informatie gekregen van ouders, die ze nog niet wisten. Discussie intern over het doen van diagnostisch onderzoek en over de bruikbaarheid van adviezen.
Top 3 tips voor andere teams
Neem tijd voor de intake en doe deze goed, betrek hierbij alle betrokkenen rondom de cliënt. Probeer HGD vorm te geven in je vaste werkwijze (bijv. gebruik de werkdoelen van begeleiders ook voor het verzamelen van informatie en koppel verkregen informatie terug in bestaande overlegvormen).
POSITIEF
Ipse de Bruggen Waddinxveen
RESULTATEN
Sterrenlaan 20/22 HANDELINGSGERICHTE DIAGNOSTIEK
De voornaamste reden om met HGD te gaan werken was: Wij willen dat ouders en cliënten meer betrokken worden bij de hulpvraagverduidelijking en mee beslissen over de te nemen interventies. Onze doelstellingen waren: Meer methodisch werken Meer transparant werken Ouders en cliënten meer betrekken bij hulpvraagverduidelijking en de te nemen interventies Multidisciplinaire samenwerking verbeteren Top 3 verbeteringen (of resultaten) Bewust zijn van de noodzaak om ouders en cliënten te betrekken bij hulpvraagverduidelijking Duidelijke methode, voor alle deelnemers herkenbaar, van het proces van diagnose tot adviezen Uitgaan van de positieve kenmerken en krachten van de cliënt Top 3 positieve neveneffecten
(wat heeft het project jullie nog meer opgeleverd?) Betere samenwerking tussen teamleden (persoonlijk begeleiders
en groepsbegeleiders) Meer positieve kijk op de rol en inbreng van ouders Betere gesprekstechnieken
Top 3 tips voor andere teams Betrek vanaf het begin ouders bij de hulpvraagverduidelijking Leg je er bij neer dat jouw oplossing soms niet de beste oplossing voor een cliënt is Houd in je achterhoofd dat bij de start deze methode misschien meer tijd kost, maar dat het uiteindelijk tijd oplevert omdat iedereen dan achter de interventies kan staan.
POSITIEF
SYSTEMATISCH & TRANSPARANT
Ipse de Bruggen Zwammerdam
RESULTATEN
Bovensloot 567
HANDELINGSGERICHTE DIAGNOSTIEK
De voornaamste reden om met HGD te gaan werken was:
Nieuwe kennis opdoen, handvatten krijgen voor methodisch werken binnen het team en leren van andere organisaties door uitwisseling.
Onze doelstellingen waren:
Het team heeft kennis over HGD Het team heeft gereflecteerd op de uitgangspunten We weten hoe we HGD kunnen gebruiken en op welke manier we dit kunnen toepassen
Top 3 verbeteringen (of resultaten)
Bewustwording heeft geleid tot verandering in begeleiding en bejegening van cliënten Daarnaast zijn veranderingen ontstaan in werkwijze en communicatie binnen het team Positievere werkhouding
SYSTEMATISCH & TRANSPARANT
Top 3 positieve neveneffecten
(wat heeft het project jullie nog meer opgeleverd?) Enthousiasme Teambuilding Open communicatie
Top 3 tips voor andere teams SAMENWERKING
Maak de visie concreet Maak er frequent tijd voor tijdens overleg momenten Creëer ruimte en tijd voor meningen van anderen
Stichting
RESULTATEN
De Noorderbrug Groningen Ambulante Woonondersteuning
HANDELINGSGERICHTE DIAGNOSTIEK
Carla Winius Coördinerend begeleider
Sieta Miedema Gedragswetenschapper
Corrie Jorna Begeleider
Verbeterplan HGD
HGD en verbeterplan
Verbeterplan HGD:
verbindt • CIZ-regels • hulpvraag en indicatie • ECD en • methodiek
zet diagnostisch handelen op scherp, structureert en biedt duidelijke, relevante informatie
ik wil: • transparant • systematisch • handelingsgericht • doelgericht met de cliënt werken
met de cliënt • verantwoorde • transparante • kwalitatief gerichte ondersteuning leveren en verantwoorden
is transparant in onderzoek- en behandelingopzet biedt heldere verantwoording in behandeldossiers
ik weet of zijn vraag • binnen de CIZ-regels valt • of moet ik een vrijwilliger regelen?
Het Verbeterplan Handelingsgericht diagnostiek brengt uniformiteit en professionalisering in de werkwijze van
De Noorderbrug Tip: Gebruik op alle niveaus dezelfde terminologie met eenduidige betekenis; het vergemakkelijkt overleg en communicatie.
Stichting
Philadelphia Zorg
RESULTATEN
Plus – regio Amsterdam en omstreken
HANDELINGSGERICHTE DIAGNOSTIEK
De voornaamste reden om met HGD te gaan werken was: Kennis vergroten over HGD Toetsen van eigen handelen Kwaliteit van zorg verbeteren
Onze doelstellingen waren:
De gedragsdeskundige kan HGD in samenwerking met de andere functionarissen toepassen; De locatie werkt nadrukkelijker volgens de uitgangspunten van HGD; De onderlinge samenwerking is beter afgestemd, de verschillende functionarissen geven hun rol actief vorm; De communicatie naar ouders en cliënten neemt zowel in kwaliteit als in frequentie toe.
Top 3 verbeteringen (of resultaten)
Er wordt systematischer gewerkt (overleg wordt structureel ingepland); De communicatie is verbeterd, zowel intern als extern; Er is meer duidelijkheid over de verschillende rollen en taken, zowel intern als extern.
SAMENWERKING
Top 3 positieve neveneffecten (wat heeft het project jullie nog meer opgeleverd?)
Problemen worden eerder en effectiever opgelost waardoor minder groot ingezet hoeft te worden; Mensen komen meer in hun kracht; Er is meer begrip onderling.
Top 3 tips voor andere teams
Ouders zijn ervaringsdeskundige en begeleiders zijn professionals, gebruik elkaars kennis en ervaring; Vele handen maken licht werk, samen bereik je meer; Onderhoud ook contact als het goed gaat. Zo leer je wat werkt om het goed te houden en creëer je een basis om ook op moeilijke momenten in contact te blijven.
Siza
RESULTATEN
Sprokkelweg HANDELINGSGERICHTE DIAGNOSTIEK
De voornaamste reden om met HGD te gaan werken was: Op een methodische wijze vragen van cliënten oppakken.
Onze doelstellingen waren:
Hoofddoel: kwaliteitsverbetering door beter te luisteren naar de vraag van de cliënt. Subdoelen: - Aanmelding en intake transparanter en doelgerichter laten verlopen. - Individuele rollen duidelijker vorm geven.
SAMENWERKING
Top 3 verbeteringen (of resultaten)
Meer gestroomlijnde samenwerking tussen cliënt, familie, begeleider en gedragskundige. Minder ad hoc oplossingen voor gesignaleerde problemen en vragen. Meer duidelijkheid over de verschillende rollen binnen het team.
Top 3 positieve neveneffecten
(wat heeft het project jullie nog meer opgeleverd?)
De begeleider gaat bij signalering van een probleem/vraag eerst observeren en/of doorvragen, vooraf aan het stellen van een vraag aan de gedragskundige. Voor begeleiders is er meer duidelijkheid aan wie zij hun vraag kunnen richten. Er wordt nadrukkelijker stilgestaan bij wat goed gaat.
Top 3 tips voor andere teams
Starten met een wat groter team, meer dan 3 is wenselijk. Neem er de tijd voor. Met elkaar in gesprek blijven om een gezamenlijk proces te blijven behouden.
DOELGERICHT
Steinmetz de Compaan
RESULTATEN
Jacomine de Vos, Vera Bruggeling, Marijn Coenradie
HANDELINGSGERICHTE DIAGNOSTIEK
De voornaamste reden om met HGD te gaan werken was: Het team gedragdeskundigen binnen SDC is flink gegroeid. Wij zijn op zoek gegaan naar een werkwijze waarbinnen richting aan je handelen wordt gegeven, maar ook de ruimte blijft voor je eigen invulling.
Onze doelstellingen waren:
Meer doelgericht aan de slag gaan. Meer betrokkenheid van de cliënt, ook cliënten met een
laag ontwikkelingsniveau. Uitgaan van de positieve kwaliteiten van de cliënt.
Top 3 verbeteringen (of resultaten)
Het laat je transparant en oplossingsgericht werken, en
gericht zoeken naar de positieve mogelijkheden van de cliënt. Het vraagt om veel samenwerking met cliënt, directe omgeving en andere professionals. Er zit een duidelijke structuur in de werkwijze die we gebruiken.
Top 3 positieve neveneffecten
(wat heeft het project jullie nog meer opgeleverd?) Leuke samenwerking binnen het team van gedrags-
deskundigen. De rol van de betrokkenen is meer helder binnen het
traject. Creatief bedenken hoe je de cliënt kunt betrekken vormt
een uitdaging.
Top 3 tips voor andere teams
Wees creatief en positief! Durf doelgericht te denken! Vergeet de cliënt niet te betrekken!
RESULTATEN
Stichting
De Zijlen
locatie Bloemenstaete, Sappemeer HANDELINGSGERICHTE DIAGNOSTIEK
De voornaamste reden om met HGD te gaan werken was:
Het in juli 2011 ingezette traject methodische cyclus ondersteunings plannen een impuls geven.
Onze doelstellingen waren:
Minimaal 1 cliënt volgens de HGD methodiek in beeld brengen; Het team informeren over het traject en betrekken bij de implementatie van deze methodiek op langere termijn.
Top 3 verbeteringen (of resultaten)
We hebben nu een goede methodiek in handen om onze diagnostiek te verbeteren.
Top 3 positieve neveneffecten
(wat heeft het project jullie nog meer opgeleverd?)
We hebben met het team op een teamdag goed gewerkt aan de metho diek feedback en het goede gesprek. Ook dit is een belangrijke factor om de kwaliteit van werken een push te geven. Veel onderling contact tijdens de autoritten!
Top 3 tips voor andere teams
Ga hier ook mee aan de slag!
SAMENWERKING
POSITIEF
De Zijlen locatie Leek
RESULTATEN
Esther Ellen, Ine Arts, Stephanie Schubart, Riena Hiemstra HANDELINGSGERICHTE DIAGNOSTIEK
De voornaamste reden om met HGD te gaan werken was: Dat we methodisch gaan werken.
Onze doelstellingen waren:
Digitaal rapporteren.
Top 3 verbeteringen (of resultaten)
We rapporteren digitaal Cliënten maken eigen keuze wat betreft eten We kijken meer naar mogelijkheden en overleggen meer
SAMENWERKING
Top 3 positieve neveneffecten
(wat heeft het project jullie nog meer opgeleverd?) Een team wat beter samenwerkt We staan open voor nieuwe dingen Cliënten krijgen meer regie op eigen leven
Top 3 tips voor andere teams
Door beter te luisteren en te kijken kom je verder Ga eerder in gesprek als familie vragen heeft
SYSTEMATISCH & TRANSPARANT
SOVAK
RESULTATEN
HANDELINGSGERICHTE DIAGNOSTIEK
De voornaamste reden om met HGD te gaan werken was:
In het kader van de inrichting van onze afdeling Behandeling & Innovatie willen wij nieuwe behandelmethodieken leren kennen en op hun bruikbaarheid voor onze situatie toetsen.
Onze doelstellingen waren:
Antwoorden krijgen op de volgende vragen: Doen we wel de juiste dingen? Doen we het met de juiste partners? Doen we dat wel voldoende doelgericht? Hoe geven we de huidige diagnostiek goed vorm?
SAMENWERKING
Top 3 verbeteringen (of resultaten) Ervaring met de werkwijze Diagnostiek zien als cyclisch geheel
Top 3 positieve neveneffecten
(wat heeft het project jullie nog meer opgeleverd?)
Constatering dat onze werkwijze eigenlijk al zo ingericht was Dat ons nieuwe ondersteuningsplan hiervoor uitstekend werkt
Top 3 tips voor andere teams
Neem één casus waarin rond één cliënt meerdere interdisciplinair wordt samengewerkt
POSITIEF
DOELGERICHT
Dichterbij
Gennep e.o. locatie Unit 2
Toets voor Unit 2 om te zien of wij op gebied van visie op EVG+ cliënten en de hiermee samenhangende ontwikkelingen op de goede weg zijn en ontdekken welke verbeteringen wij nog kunnen meenemen.
Onze doelstellingen waren:
Toets van eigen beleid gericht op EVG+ cliënten. Verbeteringen voortkomend uit project integreren in praktijk. Verbeteren van kwaliteit van leven ‘casuscliënt’.
Top 3 verbeteringen (of resultaten)
Verbetering van levenskwaliteit cliënt. Bewustwording hoe belangrijk het is om alle aspecten rondom een cliënt goed in kaart te brengen om van daaruit het plan van aanpak te bepalen. Bevestiging voor ons zelf dat wij op de goede weg zijn wat betreft visie op EVG+ cliënten en de daarmee samenhangende ingezette koers.
Top 3 positieve neveneffecten (wat heeft het project jullie nog meer opgeleverd?)
Na inschakelen van MFCG (MultiFunctioneel Centrum voor mensen met een verstandelijke beperking en bijkomende psychische- of Gedragsproblemen) heeft MCFG uitgesproken graag een intensievere samenwerking te willen realiseren met Unit 2 / doorstroomwoning. Verschuiving van Raad van Bestuur m.b.t. visie over gebruik afzonderingsruimte binnen de woning waar cliënt woont. Toetsen van eigen visie met overige deelnemers project.
Top 3 tips voor andere teams
Bepaal vooraf je visie. Waak voor ad-hoc beleid. Kijk breed naar alle facetten rondom een cliënt met probleemgedrag en schakel zo nodig externe deskundigheid in.
Probleemgedrag * Richtlijnen en principes
De voornaamste reden om met PG te gaan werken was:
Siza
Ruitenkoning 2
Maikel van Rosmalen, Bettina van de Berg, Evelyn Beune en Debby Vermeulen
Verhelderen van visie op cliënten met probleemgedrag.
Onze doelstellingen waren:
Leren te expliciteren van wat we doen. Leren van de ervaringen van andere deelnemers. Cliënten helder in beeld krijgen.
Top 3 verbeteringen (of resultaten)
We hebben een beter beeld van de cliënten. Er is een helder plan van aanpak opgesteld t.a.v. de cliënt. De gestructureerde methode van het leernetwerk en de richtlijnen leiden je automatisch naar een plan van aanpak.
Top 3 positieve neveneffecten
(wat heeft het project jullie nog meer opgeleverd?)
De interne positie van de gedragskundige is duidelijker geworden, formatie van de gedragskundige IB is opgehoogd. Het heeft ons een alternatief geboden om onze EZZ aanvragen te verantwoorden. Het heeft de diagnostiek en het onderzoek weer op de kaart gezet.
Top 3 tips voor andere teams
Neem iedereen in de organisatie mee, olievlekwerking. Creëer voldoende tijd om breed in de organisatie je verhaal uit te kunnen dragen.
Probleemgedrag * Richtlijnen en principes
De voornaamste reden om met PG te gaan werken was:
Parc Spelderholt Beekbergen Pauline Driest (orthopedagoog), Wilma Evink (orthopedagoog), Myrthe Ham (kwaliteitscoördinator), Elma Sloof (manger leergangen) en Berdien de Groot (teamleider wonen)
De situatie was dat we op het moment dat zich een situatie voordeed we dan acties ondernamen die in die situatie gepast leken. Dit gebeurde niet via een richtlijn. We bekeken de jongere en de situatie en probeerden dan met de betrok kenen tot een goed plan te komen. De enige actie die er in situaties van agressie sowieso werd toegepast, was het opstellen van een signaleringsplan.
Onze doelstellingen waren:
Middels dit leernetwerk wilden we de huidige werkwijze m.b.t. probleemgedrag bekijken en evalueren. Daarnaast ontdekken of de richtlijnen goed passen bij Parc Spelderholt en of er aanpassingen nodig zijn om zo een duidelijk plan van aanpak te creëren om erachter te komen wat de oorzaak is van het probleem gedrag. We wilden hiermee bereiken dat er een gedegen plan van aanpak ligt op het mo ment dat er een jongere is die probleemgedrag vertoont. Zodat we niet in elke situatie veel tijd kwijt zijn om te komen tot een actie plan.
Top 3 verbeteringen (of resultaten)
Volgens een duidelijk schema probleemgedrag inzichtelijk maken en acties er aan verbinden. Bewustwording van begeleiders van hun aandeel in het mogelijk veroorzaken dan wel in stand houden van probleemgedrag. Het belang van het op elkaar aansluiten van persoonlijkheden van begeleiders en de beperking van de jongere. Top 3 positieve neveneffecten
(wat heeft het project jullie nog meer opgeleverd?)
Breder netwerk Naamsbekendheid bij andere instellingen
Top 3 tips voor andere teams
Heb regelmatig contact met de belangrijkste mensen rondom een cliënt Neem de tijd om samen na te denken over alle mogelijke factoren m.b.t. probleemgedrag Durf kritisch naar jezelf te kijken
Probleemgedrag * Richtlijnen en principes
De voornaamste reden om met PG te gaan werken was:
Talant Stiens Ieleane 7
Jan Deelstra, Gea Alma, Froukje Boonstra, Titia van der Kooij
Op zoek naar een manier van methodisch werken voor de doelgroep mensen met ernstig probleemgedrag (IBG, intensieve begeleidingsgroepen), die richting kan geven aan verbeteren kwaliteit van zorg.
Onze doelstellingen waren:
Verbeteren van de ondersteuning en daarmee de kwaliteit van leven van cliënte H. Onderzoeken of de richtlijnen breder kunnen worden ingezet binnen Talant voor de IBG populatie.
Probleemgedrag * Richtlijnen en principes
De voornaamste reden om met PG te gaan werken was:
Top 3 verbeteringen (of resultaten)
Door anamnese en observatie gekomen tot nieuwe inzichten over ontstaan en instandhoudende factoren probleemgedrag en daardoor tot nieuwe behandeldoelen Het los kunnen/durven laten van oude manier van kijken. Veel werd gedaan uit angst dat het weer mis zou gaan met H. Nu: we hebben niets te verliezen. De behoefte om beter met elkaar op 1 lijn te komen als team afgestemd op H.’s behoeften Goede ideeën voor aanpassen fysieke omgeving van H. bij komende verbouwing
Top 3 positieve neveneffecten
(wat heeft het project jullie nog meer opgeleverd?)
Meer aandacht voor emotionele ontwikkeling en afstemmen hierop ook bij andere cliënten De besprekingen over H. zijn veranderd qua inhoud: het gaat niet meer alleen over hoe het nu gaat en we hiermee om moeten gaan, maar veel meer over haar behoeften en hierop aansluiten Het team heeft weer een perspectief in het werken met H. en is enthousiast om aan de slag te gaan
Top 3 tips voor andere teams
Investeer tijd in goede anamnese en uitgebreide observatie: dit levert uiteindelijk veel op! Kijk vooral kritisch naar emotionele behoeften en stem hierop af Maak gebruik van video-opnames en -analyses
Ipse de Bruggen Zwammerdam Roland Pijper, Bart van Cuijk, Harold Heijdeman en Silvia van Waas
Uitwisselen van ervaringen met cliënten met complex gedrag, visies op probleemgedrag en leren van elkaar.
Onze doelstellingen waren:
Onderzoeken wat de mogelijkheden zijn voor de richtlijn probleemgedrag voor onze praktijk. Kennis delen met andere instellingen ten aanzien van het werken met cliënten met complexe problematiek.
Top 3 verbeteringen (of resultaten)
Afname incidenten Aanpassing begeleidingswijze op het sociaalemotionele ontwikkelingsniveau Vroege signalering en ombuigen van spanningen (middels gesprek buiten de groep, 1op1 activiteit, fietsen en ballonnen slaan). Top 3 positieve neveneffecten
(wat heeft het project jullie nog meer opgeleverd?)
Kennisvergroting m.b.t. andere werkwijzen Meer inzicht en bewustwording in sociaalemotioneel ontwikkelingsniveau Noodzaak tot meer uitgebreide beeldvorming ten aanzien van de context en het sociaalemotionele ontwikkelingsniveau
Top 3 tips voor andere teams
Goede visie op probleemgedrag Samenwerking team, locatiemanager en gedragskundige in kaart brengen en optimaliseren
Probleemgedrag * Richtlijnen en principes
De voornaamste reden om met PG te gaan werken was:
opmaak: Esther van ’t Klooster