NSO ACTIVITEITENOVERZICHT 2014 1. 1.1
TABAK
Leeftijdsgrens van 16 naar 18
Het verbeteren van de handhaving leeftijdgrens tabaksverkoop was een speerpunt gedurende geheel 2014. Per 1 januari ging de wettelijke leeftijdsgrens tabaksverkoop omhoog van 16 naar 18 jaar. Daarbij kwam dat de brancheorganisaties van alle verkoopkanalen (tabak-/ gemak, supermarkten, automaten en petrol) besloten tot 25 jaar om een ID te vragen. Rond 2 januari ontvingen alle tabaks- en gemakswinkels een NIX18 informatiepakket, met allerlei materialen voor in de winkel. Half januari ging de nieuwe e-learningmodule ‘soms moet je nee verkopen’ live. Eind 2014 is deze bijna 2000 keer gevolgd! Ook half januari vond een bijeenkomst plaats van NSO en FSIT. Met ruim 50 betrokkenen (vertegenwoordigers van commerciële organisaties, groothandel en fabrikanten) werd gesproken over hoe gezamenlijk de handhaving van de leeftijdsgrens verbeterd kon worden. Per 1 januari trad ook het zogenoemde 3-strikes-out-systeem in werking. Dat betekent dat bij een derde constatering van overtreding leeftijdsgrens een week ontzegging van tabaksverkoop wordt opgelegd. Begin mei legde de NVWA een eerste tabaksverkoopverbod op o.b.v. deze regeling. In april werden in een pilot drie ID-lezers getest. Van ieder apparaat werden tien exemplaren getest in totaal dertig winkels. De ID-Reader kwam daarbij als beste uit de bus. Een handig apparaatje voor op de toonbank als hulpmiddel bij de handhaving leeftijdsgrens. In een collectieve actie van de NSO en deelnemende Commerciële Organisaties (CO’s) en met financiële steun van FSIT, Staatsloterij en Lotto werden 1100 ID-Readers aangeschaft en in de branche verspreid. Begin juni werd een 2e NIX18-campagne pakket afgeleverd bij alle NSO leden. Bestaande uit onder meer: oranje deurstickers, een wobbler, een kassamat en schapstroken. Distributie vond plaats via Foox en Lekkerland. Ook werden gedurende 2014 meerdere filmpjes gemaakt en toegestuurd naar de hoofdkantoren van de CO’s voor plaatsing in de narrow casting systemen. De NIX18-stand en het promotieteam waren goed zichtbaar aanwezig op het TabakPlus 2014 Evenement. Gedurende 2014 zijn alle NSO-leden bezocht door een 18- of 19-jarige mystery shopper. Daaruit bleek dat de handhaving van de leeftijdsgrens beter wordt nageleefd dan in 2013 maar nog niet op het gewenste niveau van meer dan 90 % zit. In december heeft de NSO een brief gestuurd naar Staatssecretaris van Rijn en aan de Tweede Kamer. Daarin wordt een overzicht gegeven van de (bovenstaande) inspanningen die de ondernemers in de tabaksdetailhandel gedurende 2014 gedaan hebben, ter verbetering van de handhaving leeftijdsgrens. Ook vraagt de NSO aandacht voor een aantal nog op te lossen knelpunten: * Neem controle tot 25 jaar mee in de landelijke NIX18 campagne. * Verbreedt de NIX18 campagne tot tabak, alcohol èn kansspelen. * Stel ook de jeugdige strafbaar die tabak probeert te kopen. * Pak illegale verkooppraktijken aan. Een aantal Kamerleden heeft eind december al op deze brief gereageerd. De NSO heeft hen uitgenodigd een werkbezoek te brengen aan een tabaks-/gemakswinkel. 1
1.2
Geen accijnsverhoging tabak per 1 januari 2014
Ondanks dat in het regeerakkoord wel een verhoging van de tabaksaccijns was voorzien op 1 januari 2014, werd deze door het Kabinet uitgesteld tot 1 januari 2015. Het Ministerie van Financiën gaf daarmee gehoord aan de lobby van onder meer de NSO. Het Ministerie erkende dat: “meer mensen hun tabakswaren in het buitenland kopen. Door de accijnsverhoging nu uit te stellen, kan de verkoop van tabak in Nederland weer wat herstellen”. Eind januari vond een overleg plaats op het Ministerie van Financiën over tabaksaccijns. De NSO gaf daarin aan dat de drastische volumedaling in tabak grotendeels is toe te schrijven aan accijnsverschillen met de buurlanden. Zolang deze blijven bestaan is het noodzakelijk dat de accijnzen niet omhoog gaan. Gedurende heel 2014 was de Accijnsmonitor www.accijnslek.nl actief. Regelmatig werden persberichten verstuurd met informatie over achterblijvende accijnsinkomsten. Ook de betrokken Kamerleden zijn door ons uitvoerig geïnformeerd. Desondanks heeft de Tweede Kamer geen actie ondernomen om de tabaksaccijns per 1 januari 2015 niet te verhogen.
1.3
Nieuwe Europese Tabaksproducten Richtlijn vastgesteld
In februari heeft de Europese Commissie de nieuwe Tabaksproducten richtlijn (TPD, Tobacco Product Directive) vastgesteld. Deze nieuwe wetgeving bevat strengere voorschriften voor de productie en presentatie van tabaksproducten in de EU. Enkele bepalingen uit de nieuwe richtlijn: * Het bovenste deel van sigaretten- en shagpakjes moet voor 65 % bedekt zijn met gezondheidswaarschuwingen (afbeelding en tekst). * Het in de handel brengen van sigaretten en shag met een kenmerkend aroma (anders dan tabak) wordt verboden. * E-sigaretten worden onder deze richtlijn geplaatst. De verkoop wordt daarmee niet beperkt, maar voor e-sigaretten gaan dezelfde reclamebeperkingen gelden als voor ‘traditionele’ tabaksproducten. In mei heeft het Europees Parlement de nieuwe tabaksproductenrichtlijn vastgesteld. Nationale regeringen hebben vervolgens maximaal twee jaar de tijd om de richtlijn te vertalen in nationale wet- en regelgeving. Uiterlijk per mei 2016 zullen de bepalingen uit de nieuwe Tabaksproductenrichtlijn van kracht zijn in Nederland.
1.4
NSO bepleit regelgeving verkoop e-sigaretten
In april pleitte de NSO voor snelle duidelijkheid over de regelgeving bij de verkoop van esigaretten. In een brief aan Staatssecretaris Van Rijn (VWS) werd een aantal suggesties gedaan voor nadere regelgeving, gebaseerd op de kort daarvoor gewijzigde Europese Tabaksproductrichtlijn en aansluitend bij de praktische marktsituatie. In mei publiceerde het Ministerie van VWS een concept ‘Tijdelijk Warenwetbesluit elektronische sigaret’. Dit warenwetbesluit geeft regels over de productie en verkoop van elektronische sigaretten en is inderdaad gebaseerd op de nieuwe Europese Tabaksproducten richtlijn. In juni vond overleg plaats over dit concept. Via VNO-NCW gaf de NSO input voor dit overleg. Het definitieve ‘tijdelijk warenwetbesluit elektronische sigaret’ werd uiteindelijk pas 24 november gepubliceerd en treedt per 1 februari 2015 in werking. De NSO heeft hierover een Leeswijzer opgesteld en aan haar leden ter beschikking gesteld. Op initiatief van de NSO heeft MKB-Nederland over dit tijdelijk warenwetbesluit een brief gestuurd naar Staatssecretaris van Rijn. Daarin wordt een latere invoeringstermijn bepleit, namelijk pas per 1 mei 2015.
1.5
Overleg met Douane/Belastingdienst
Eind oktober vond een overleg plaats met de Douane/Belastingdienst. Vanuit het gezamenlijk belang illegale tabaksverkoop zoveel mogelijk te signaleren en tegen te gaan.
2
De ervaringen van tabakswinkeliers zijn voor de Douane erg belangrijk. Daarom was de Douane/Belastingdienst ook met een eigen stand aanwezig op het TabakPlus 2014 Evenement. Geconstateerd is dat er minder schroom is bij ondernemers om illegale praktijken te melden bij de Douane. Afgesproken werd onder meer dat de NSO meer aandacht besteden aan de App ‘Meldpunt Accijnsfraude’ waarmee gemakkelijk een geconstateerde overtreding van de Accijnswetgeving kan worden gemeld.
2. KANSSPELEN 2.1 Concept nieuwe Wet op Kansspelen en Kansspelen op Afstand voorzien van advies Raad van State In juni is het wetsvoorstel voor de nieuwe Wet op de Kansspelen openbaar gemaakt. Het wetsvoorstel is voorzien van het advies van de Raad van State. Wat direct al opvalt is het feit dat de regering in het voorstel de ongelijke behandeling in het tarief voor de kansspelbelasting van 20 % voor de nieuwe online spelen ten opzichte van de reguliere spelen 29% in stand houdt. Tegen deze ongelijkheid hebben wij al enkele malen geageerd. Ook de Raad van State is in haar advies over deze ongelijke behandeling zeer kritisch. In oktober heeft de NSO haar visie op het wetsvoorstel Kansspelen op Afstand en de wijzigingen in de Wet op de kansspelbelasting bij de Tweede Kamer ingediend. Kernpunten zijn: a. Level playing field: een gelijk percentage kansspelbelasting op zowel online (internet) als offline (fysieke winkel) kansspelverkopen. b. Kansspelverkoop via internet alleen als de leeftijdsgrens reëel gehandhaafd kan worden met wellicht ook functie voor de fysieke retail in de controle van de leeftijd. c. Verbreding NIX18 campagne (alcohol en tabak) naar kansspelverkopen. Nu voor al die producten de grens op 18 jaar staat is het verstandig om vanuit de doelgroep jeugd een eenduidige bewustwordingscampagne te voeren en de handhaving te stroomlijnen. De behandeling van de nieuwe wet zal pas in 2015 aanvangen.
2.2 Staatsloterij en Lotto in gesprek over mogelijke fusie In januari werd bekend dat de Nederlandse Staatsloterij en De Lotto in gesprek zijn over een vergaande samenwerking. Een fusie zou leiden tot de grootste kansspelaanbieder in Nederland, met een omzet van ruim 1,2 miljard euro. In de media werd gemeld dat de twee bedrijven al enige tijd gesprekken worden gevoerd en dat binnenkort duidelijk zal zijn in welke hoedanigheid de samenwerking precies vorm gaat krijgen "Met het oog op de nieuwe Wet op de Kansspelen en het openstellen van de Nederlandse kansspelmarkt voor buitenlandse online kansspelaanbieders in 2015 oriënteert De Staatsloterij zich op haar toekomst. Wij willen meedingen naar nieuwe vergunningen en online kansspelen gaan aanbieden”, aldus een reactie van De Staatsloterij. Vanuit de Lotto wordt daar aan toegevoegd: "We werken al veel samen met De Staatsloterij, denk aan de terminals in de winkels. De veranderende marktomstandigheden vormen voor ons aanleiding om te kijken of we elkaar niet kunnen versterken door verdergaande samenwerking. Bijvoorbeeld door gezamenlijke investeringen in digitale kansspel platforms. Die versterking zou uiteindelijk kunnen leiden tot volledige samenvoeging van beide ondernemingen. Gedurende het gehele jaar hebben er besprekingen plaatsgevonden. Naar het zich laat aanzien krijgt de uiteindelijke samenwerking in 2015 haar definitieve vorm.
3
2.3 Trekkingen van de Staatsloterij In september was er in de media berichtgeving over vermeende malversaties bij de Staatsloterij. De Staatsloterij gaf in een verklaring aan dat deze berichtgeving ten onrechte doet vermoeden dat er onwenselijke praktijken plaatsvinden rondom de trekkingen van de Staatsloterij. Van manipulatie van de trekkingssystemen is, volgens de Staatsloterij, geen sprake. De Staatsloterij werkt mee aan een onderzoek door de Kansspelautoriteit De Staatsloterij heeft een Q&A opgesteld die past bij de actuele status. Deze informatie is door de Staatsloterij verstuurd naar alle verkooppunten. In november heeft de Staatsloterij laten weten dat ze in overleg is met de Kansspelautoriteit (KSA) over de uitkomsten van het door hen ingestelde onderzoek. Dat onderzoek gaat over de (trekkings)processen van de Staatsloterij. Aan dit onderzoek heeft de Staatsloterij volledige medewerking verleend. Het kansspelbedrijf heeft daarnaast een erkend extern onderzoeksbureau een diepgaand onderzoek laten doen naar beweringen in de media over mogelijkheden tot fraude en malversaties en heeft daarnaast onderzoek laten uitvoeren of haar (trekkings)processen aan alle standaards voldoet. Uit de onderzoeken komen geen aanwijzingen voor fraude of malversaties of pogingen daartoe. De Nederlandse Staatsloterij is desondanks in gesprek met de KSA om haar zorgplicht en haar controles nog verder uit te breiden. Deze aanbevelingen raken op geen enkel punt aan de betrouwbaarheid van de trekkingen en de processen daarvan.
2.4
40 jaar Lotto in 2014
Zondag 1 september 1974 vond de eerste Lotto-trekking plaats. 'Alle ballen verzamelen' werd al vrij snel een begrip in de Nederlandse samenleving. Bij de eerste trekkingen van de loterij konden deelnemers naast geldprijzen ook een auto, een huis en echt goud winnen. Gedurende de maand september, veertig jaar na dato, werd daar uitgebreid bij stil gestaan.
2.5 De Staatsloterij stelt weer trekkingslijsten ter beschikking Naar aanleiding van ondernemersvragen in de Ledenraad heeft de NSO contact opgenomen met de Staatsloterij over de trekkingslijsten. Verschillende ondernemers gaven aan deze te missen als service naar de klanten. Desgevraagd gaf De Staatsloterij aan dit geluid meer gehoord te hebben. Half mei hebben alle retailers een bericht van de Staatsloterij ontvangen m.b.t. tot de herintroductie van de trekkingslijst.
4
3. ARBEIDSZAKEN Onder arbeidszaken wordt achtereenvolgens Arbeidsvoorwaarden, Arbeidsrecht, Sociale Zekerheid en Personeelsbeleid behandeld.
3.1 Arbeidsvoorwaarden De CAO voor de tabaksdetailhandel is met goedkeuring van de NSO Ledenraad per 1 november 2014 definitief beëindigd. Het volgen van de CAO voor vaste werknemers waarbij in het arbeidscontract wordt verwezen naar de CAO is een verplichting voor de werkgever zo lang er geen nieuwe afspraken over arbeidsvoorwaarden zijn gemaakt. De NSO heeft in 2014 een Richtlijn Arbeidsvoorwaarden opgesteld. Een advies voor de leden met personeel hoe om te gaan met arbeidsvoorwaarden na 1 november 2014. Voortaan geeft de NSO in december van ieder jaar een advies voor een percentage loonsverhoging, voor het eerst in december 2014. In december 2014 is aan de leden het advies gegeven om 1,25% loonsverhoging te geven per 1 februari 2015. De werkgever is niet verplicht dit advies op te volgen. Voorlichtingsavonden in november 2014 Arbeidsvoorwaarden en arbeidsrecht is voor alle ondernemers belangrijke, maar ook moeilijke materie. De CAO is beëindigd en per 2015 gaat de Wet Werk & Zekerheid in werking en wordt definitief de Werkkostenregeling ingevoerd. Daar dit geen dagelijkse kost is voor ondernemers, heeft de NSO in november vijf voorlichtingsavonden georganiseerd waarin deze drie onderwerpen werden behandeld. Interessante avonden, welke drukbezocht zijn door ondernemers met personeel in dienst. Zij wilden weten wat er nu precies verandert en welke stappen zij moeten zetten om ervoor te zorgen dat zij alles goed hebben geregeld voor henzelf, maar ook voor hun personeel. Er is toegelicht wat er verandert in de arbeidsvoorwaarden nu er geen CAO meer is. Daarna zijn de Wet Werk & Zekerheid en de Werkkostenregeling toegelicht en ook daar is weer aangegeven welke financiële consequenties deze hebben voor ondernemers, waar rekening mee gehouden moet worden en waar op te letten. Arbeidsovereenkomst en reglementen De model arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd en voor onbepaalde tijd zijn meerdere keren onder de aandacht gebracht bij de leden. Ook in de column ’Arbeidsvragen Vraag en Antwoord’ in het vakblad Tabak2day is een aantal keer aandacht geschonken aan dit onderwerp. Bij de arbeidsovereenkomst horen drie bijlagen, een winkelreglement, een ziekteverzuimreglement en een reglement preventie interne criminaliteit. Deze model arbeidsovereenkomsten en bijlagen zijn geactualiseerd. Dit zodat werknemers die aangenomen worden per of na 1 november 2014 geen verwijzing meer hebben in de arbeidsovereenkomst naar de CAO. De modellen staan op het besloten deel van de NSO site. Pensioenfonds Detailhandel per 2015 nieuwe uitvoerder Werkgevers in de detailhandel zijn wettelijk verplicht om iedere medewerker van 20 tot 67 jaar aan te melden bij het Pensioenfonds Detailhandel en hier premie voor af te dragen. Werknemers betalen zelf een deel van de premie, dit wordt ingehouden op hun salaris. Tot 2015 wordt de uitvoering nog door Syntrus Achmea gedaan. Per 1 januari 2015 komt er een nieuwe uitvoerder, namelijk TKP in Groningen. De website van het pensioenfonds blijft ongewijzigd, namelijk www.pensioendetailhandel.nl. Via Deze Week en het vakblad Tabak2day is de achterban hiervan op de hoogte gebracht.
5
Sociaal Fonds Het Sociaal Fonds Samenwerkende Branches Detailhandel (SBD) financiert en subsidieert activiteiten die gericht zijn op het beter functioneren van medewerkers en bedrijven in de tabaksdetailhandel. De activiteiten die in 2014 via het fonds gefinancierd zijn: voorlichting over de arbeidsvoorwaarden / CAO; opleiding van werkgevers en werknemers en verbetering van de arbeidsomstandigheden van langdurige arbeidsongeschikte werknemers door middel van een onderzoek door een arbeidsdeskundige. De werkgeversbijdrage aan het Sociaal Fonds voor 2014 was 0,2% van de totale loonsom. Ondanks dat de NSO geen CAO op arbeidsvoorwaardelijk gebied heeft afgesloten, loopt het Sociaal Fonds Samenwerkende Branches Detailhandel nog door tot en met 31 december 2015.
3.2
Arbeidsrecht
Vanaf medio 2014 heeft de NSO haar leden voorlichting gegeven over de komst van de nieuwe Wet Werk en Zekerheid (WWZ) welke per 2015 in werking gaat. Vanaf 1 januari 2015 heeft deze wet grote gevolgen voor het aannemen van werknemers met een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd of een nul urenovereenkomst. Wijzigingen betreffen proeftijd, aanzegtermijn, concurrentiebeding en scholingsplicht. Per 1 juli 2015 komt hier ook nog eens wijzigingen in het ontslagrecht bij zoals gewijzigde ketenregeling (aantal opvolgende tijdelijke arbeidsovereenkomsten) en de transitievergoeding voor iedere werknemer die onvrijwillig uit dienst gaat en 24 maanden of langer bij de werkgever in dienst is geweest.
3.3
Sociale zekerheid
In 2014 zijn er geen relevante wetswijzigingen geweest met betrekking tot de sociale zekerheid. Arbo Ook in 2014 is er weer veel informatie gegeven aan de leden over het belang van arbozaken en het afsluiten van een ziekteverzuimverzekering voor de loondoorbetaling tijdens ziekte. Over diverse andere arbo aangelegenheden zoals de aansluiting bij een arbodienst, de Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) en de Bedrijfshulpverlening (BHV) is informatie verstrekt aan de achterban. De NSO heeft de werkgevers in 2014 gewezen op het belang van professionele begeleiding bij ziekteverzuim. De kwaliteit van de begeleiding van de ondernemer en zieke werknemer(s) dient gewaarborgd te zijn. Aansluiting bij Remedium, het gecertificeerde ziekteverzuimloket van de branche, of een andere arbodienst is een must voor een ondernemer in de detailhandel. De uitvoering van de diensten van Remedium is uitbesteed aan de gecertificeerde arbodienst VerzuimVitaal in Woerden. Remedium maakt voor de administratie gebruik van het online verzuimprogramma VerzuimSignaal. De NSO heeft in 2014 een aantal keer overleg gehad met VerzuimVitaal over de gang van zaken.
3.4
Personeelsbeleid
De NSO heeft in 2014 haar leden geïnformeerd over allerlei zaken die met arbeidsvoorwaarden en personeelsbeleid te maken hebben. Op de website staat onder tab personeel alle informatie die een werkgever met personeel nodig heeft. Ook is er iedere maand in Vraag & Antwoord in het vakblad Tabak2day aandacht gewijd aan een onderwerp wat te maken heeft met personeel. Deze informatie staat ook op de website bij personeelsbeleid. Op het bureau zijn in 2014 individuele adviezen verstrekt op vragen over arbeidszaken. De meeste adviezen gingen over het functioneren van de werknemer.
6
Indien er veel vragen over een bepaald onderwerp binnenkomen, maakt de NSO daar een informatief artikel over voor Deze Week of het vakblad. De onderwerpen zoals de beëindiging van de CAO en de verworven rechten van de vaste medewerkers, het aannemen, begeleiden en ontslaan van een medewerker, de wet arbeid en zorg, zieke medewerker, alles over vakantie, werken met jongeren, inplannen tijdens de feestdagen, interne criminaliteit, het voeren van gesprekken met vaste medewerkers over nieuwe arbeidsvoorwaarden en schriftelijk vastleggen zijn voorbeelden van in 2014 behandelde onderwerpen. Door de leden wordt met grote regelmaat een conceptbrief aan medewerkers per e-mail voorgelegd aan het Bureau. Het Bureau neemt de brieven door en geeft tips ter aanpassing.
4. MKB-ONDERWERPEN Onder de noemer ‘MKB-onderwerpen’ besteedt de NSO aandacht aan diverse andere onderwerpen die van belang zijn voor de bedrijfsvoering van de ondernemer met een tabaks-en gemakswinkel.
4.1 Overige Productgroepen Post, pakket- en gelddiensten Op 1 januari ging de vernieuwde VVP van start: de onafhankelijke belangenorganisatie voor retailers met post-, pakket- en/of gelddiensten in het assortiment. De NSO werkt samen met de VVP, maar blijft ook zelf de ontwikkelingen op dit terrein volgen. In de loop van 2014 werd bekend dat PostNL het aantal postkantoren per eind 2017 wil terugbrengen van nu circa 2600 naar 1000. Daarnaast zoekt PostNL nieuwe retail locaties om uiteindelijk (ook eind 2017) tot een totaal van circa 3.000 pakketpunten te komen (naast de dan circa 1000 postkantoren). Ook concurrenten van PostNL, zoals DHL, DPD, GLS en UPS/Kiala, zijn op zoek naar retail locaties om post- en pakketpunten in te richten. Tijdschriften In april maakte Aldipress bekend haar logistiek centrum in Duiven te sluiten en haar logistieke- en transport activiteiten onder te brengen bij Media Logistics (onderdeel van Audax/Betapress). Dit betekent voor Aldipress een belangrijke efficiency verbetering en kostenreductie. De NSO pleitte al langer voor een logistieke samenwerking tussen beide tijdschriftendistributeurs en stond positief tegenover deze stap van Aldipress. Het is ‘winst’ als het aantal stops per winkel/per week beperkt wordt. De NSO bepleit daarbij wel dat de besparingen die hiermee bereikt worden, evenredig ook aan de retailers ten goede zullen komen. Dat is vooralsnog niet gebeurd. Beide distributeurs handhaven vooralsnog een vervoersbijdrage. In juni werd de NSO door Aldipress geïnformeerd dat de distributeur haar levering systematiek van jaarkalenders aanpast. Dit n.a.v. opmerkingen in 2013 van de NSO en marktpartijen. Per saldo betekende de aanpassingen een lagere factuurwaarde dus minder kapitaalbeslag voor de retailer. OV-Chipkaart Ook gedurende 2014 heeft de Task Force OV Chipkaart gefunctioneerd. Hierin werken commerciële organisaties uit de branche samen, ondersteund door de NSO, m.b.t. de distributie van de OV-Chipkaart. Gedurende 2014 is onder meer contact onderhouden met GVB, Connexxion en CCV.
7
4.2 Overige MKB-onderwerpen Shopping2020 Voorjaar 2014 heeft de NSO zich aangesloten bij het programma Shopping2020. Dat is een onderzoeksprogramma met als doel het ontwikkelen van een toekomstvisie op de (online) verkoop van producten en diensten. De centrale vraagstelling luid: “Hoe shopt de consument (online) in 2020 en welke acties moeten worden ondernomen op nationaal, branche- en bedrijfsniveau opdat ondernemend Nederland succesvol hier op in kan spelen?” Tijdens de NSO- Relatiedag in juni en tijdens TabakPlus 2014 in oktober werd een presentatie gegeven over dit programma. Winkelveiligheid Fraudewaarschuwingsregister FAD Eind 2014 zijn ruim 200 NSO-leden aangesloten bij het Fraudewaarschuwingsregister FAD. Alle NSO-leden kunnen gratis deelnemen aan het Waarschuwingsregister Fraude Aanpak Detailhandel (FAD). Zij gebruiken het register om kwaadwillende medewerkers buiten de deur te houden. Slachtofferhulp Detailhandel Vanaf 1 januari 2014 werken Detailhandel Nederland en Slachtofferhulp Nederland samen om slachtofferhulp voor winkeliers te organiseren. Deze nieuwe regeling voor slachtofferhulp staat open voor alle MKB-winkeliers. Ook de NSO maakt van deze regeling gebruik voor ondernemers in de tabaksdetailhandel. Via de Stuurgroep Winkelcriminaliteit van Detailhandel Nederland volgt de NSO hoe Slachtofferhulp Nederland invulling geeft aan de slachtofferhulp voor de MKBondernemers. Week van de Winkelveiligheid Week 41 (6 t/m 12 oktober jl.) stond in het teken van de jaarlijkse Week van de Veiligheid. Om ondernemers en medewerkers bewust te maken van het belang van het nemen van preventieve maatregelen. Het thema van dit jaar was 'Minder cash, wel zo veilig'. De bekende Gooise tv-persoonlijkheid Martin Morero was dit jaar ambassadeur van de Week van de Veiligheid. Ook de NSO heeft dit onder de aandacht van haar leden gebracht. NSO Meld- en Adviespunt Interne Criminaliteit Vanaf 1 januari 2014 wordt dit NSO Meldpunt ingevuld door 4iTrust Integrity Services, een in bedrijfsveiligheid gespecialiseerd adviesbureau. NSO-leden kunnen hier terecht voor meldingen en advies. Acquisitiefraude Gedurende het gehele jaar heeft de NSO meldingen van haar leden ontvangen betreffende acquisitiefraude: het sturen van een spooknota of het onder valse voorwendselen aansmeren van een duur advertentiecontract. Net zo intensief gaf de NSO voorlichting over dit onderwerp. In de wekelijkse nieuwsbrief Deze Week werd regelmatig gewaarschuwd voor nieuwe vormen van fraude. In maart werd een wetsvoorstel ingediend bij de Tweede Kamer om acquisitiefraude te bestraffen met een celstraf van maximaal twee jaar. De NSO reageerde daar positief op. Ook in onze branche zijn ondernemers gedupeerd door deze misleidende praktijken. Betalingsverkeer De NSO volgt de ontwikkelingen op het gebied van betalingsverkeer op de voet.
8
Voor de ondernemers in onze branche is een toegankelijkheid, betrouwbaar en kostenefficiënt betalingsverkeer van groot belang. In januari werd bekend dat ondernemers een halfjaar langer de tijd kregen om over te stappen op het Europese betalingssysteem SEPA. Formeel gezien bleef de deadline op 1 februari staan, maar er kwam een extra overgangsperiode van 6 maanden waarin toch nog betalingen konden worden gedaan die nog niet aan de nieuwe standaard voldoen. Na tussenkomst van toezichthouder ACM kondigde creditcardmaatschappij Master Card in februari aan de tarieven voor winkeliers stapsgewijs te verlagen. Detailhandel Nederland pleitte al jaren voor verlaging van de tarieven. Door de tariefverlaging bij Master Card vallen de kosten voor winkeliers en consumenten een stuk lager uit. De Rabobank maakte begin april bekend dat het mogelijk is voor ondernemers die bankieren bij de Rabobank het aankoopbedrag retour te pinnen aan de consument. Helaas biedt dit voor onze branche geen soelaas. Retourpinnen is alleen mogelijk bij het omruilen van een product. Dus niet bij bijvoorbeeld het uitbetalen van een kansspelprijs. Alle NSO-leden hebben begin mei de Betaalwijzer ontvangen. Hiermee werden zij onder meer geïnformeerd over de campagne ‘Pinnen, ja graag’, retourpinnen en de landelijke uitrol contactloos betalen. In september werd een nieuw convenant tussen banken en toonbankinstellingen getekend. Retail, horeca en banken willen ervoor zorgen dat er over vier jaar meer betalingen plaatsvinden met pin dan met contant geld. In het convenant zijn ook afspraken gemaakt over het laag houden van de kosten voor betalingsverkeer en het voorkomen van pinstoringen. NSO-directeur Janwillem Burgering is als fondsmanager verbonden aan de Stichting Bevorderen Efficiënt Betalen, die met de uitvoering van deze afspraken belast is. Omzetmonitor Gemakswinkels Eind 2014 waren bijna 1000 gemakswinkels aangesloten op de Omzetmonitor Gemakswinkels. Via de hoofdkantoren van: Cigo, Primera, Readshop, Tabac & Gifts, Tabaktief en Tabaronde (Vivant). Ieder kwartaal leveren zij de omzetcijfers aan. De omzetcijfers op brancheniveau geven een reëel beeld van de ontwikkelingen in onze branche. De exploitatiekosten van de Omzetmonitor werd in 2014 gezamenlijk gedragen door de NSO en de deelnemende CO’s.
5. NSO DIENSTEN 5.1
Adviesdiensten
Op een aantal terreinen verstrekt de NSO individueel advies aan haar leden. Voor juridisch en bedrijfseconomisch advies dienen leden een eigen bijdrage te betalen. In 2014 werd advies gegeven op de volgende onderwerpen: Administratie Op het gebied van administratie is de NSO-brancheadviseur werkzaam voor ongeveer 70 NSO leden. De NSO verwijst haar leden naar Administratie- en Adviesburo Noord Brabant B.V. (ANB). De leden maken zelf afspraken over de dienstverlening met ANB. ANB heeft eind 2014 een tool aangeboden om de kosten met betrekking tot de Werkkostenregeling in kaart te brengen. Deze tool is vanaf januari 2015 te downloaden via de NSO site.
9
Arbeidszaken In 2014 ontving het bureau van de NSO ongeveer 700 telefonische en/of e-mail verzoeken om advies betreffende arbeidsvoorwaarden, sociale zekerheid en personeelsbeleid. Bedrijfseconomisch advies De NSO verwijst naar één van de volgende adviseurs: Rinova Bedrijfsadvies, de heer Rick van der Vlugt of Solo Advies, de heer John Bastiaansen In 2014 hebben acht leden van hun diensten gebruik gemaakt. Het betrof hier een oriëntatiegesprek of verdergaande advisering. In 2014 is er geen gebruik gemaakt van het startersproject. Juridisch advies De NSO verwijst voor juridisch advies naar één van onderstaande adviseurs: Meeles Bedrijfsjuridisch Advies of Foodconsult Bedrijfsadvies. In 2014 werd 39 keer een beroep gedaan op een juridisch adviseur. Re-integratie werknemer In 2014 heeft de NSO aan drie ondernemers een vergoeding gegeven voor een arbeidsdeskundige onderzoek (naar passend werk voor een na een ziekteperiode terugkerende) werknemer. Deze vergoeding werd betaald uit de subsidiegelden van het Sociaal Fonds Samenwerkende Branches Detailhandel (SBD). Remedium Remedium is het ziekteverzuimloket van de tabaksdetailhandel. Via Remedium worden veel zaken geregeld die zorgen voor een goede en efficiënte ziekteverzuimbegeleiding en zorgverlening, ook preventief. In 2014 waren er in totaal 636 werknemers uit onze branche aangesloten bij Remedium. Verzekeringen Op het gebied van verzekeringen adviseert de NSO WÜTHRICH verzekeringen in Utrecht. In 2014 heeft WÜTHRICH voor 356 NSO-leden één of meerdere zakelijke verzekeringen afgesloten. Slachtofferhulp De NSO heeft in 2014 slachtofferhulp aangeboden via Slachtofferhulp Nederland. Meld- en Adviespunt Interne Criminaliteit Voor het NSO-Meldpunt Interne Criminaliteit werkt de NSO samen met 4iTrust Integrity Service. De NSO leden kunnen met het meldpunt bellen voor het melden en het krijgen van advies met betrekking tot interne criminaliteit. In 2014 hebben acht ondernemers telefonisch hulp gehad van het Meldpunt Interne Criminaliteit. Met deze ondernemers zijn in alle gevallen meerdere telefonische contacten geweest over de aanpak van de casus en het aangifte doen bij de politie.
5.2
Opleidingen
Op het NSO Cursusplein, onderdeel van de NSO-website, zijn alle trainingen en cursussen die voor ondernemers en werknemers in de tabaksdetailhandel van belang zijn geclusterd. Diverse workshops die door de NSO zelf georganiseerd worden, maar ook trainingen van derden. In 2014 is de workshop ‘Meer verkopen aan dezelfde klant’ een keer georganiseerd. Via het NSO Cursusplein worden ook diverse e-learnings aangeboden. Twee van deze e-learnings zijn van de NSO zelf:
10
1. Soms Moet Je Nee Verkopen, een e-learning hoe om te gaan met de leeftijdsgrens bij tabaksverkoop (NIX18) 2. Tabaksproducten, een e-learning waarin u meer leert over de verschillende tabaksproducten waarmee u uw klanten (nog) beter kunt adviseren. In 2014 hebben in totaal 1.791 cursisten de e-learning Soms Moet Je Nee Verkopen gevolgd. De e-learning tabaksproducten is door 29 cursisten gevolgd in 2014. De overige e-learnings zijn niet van de NSO zelf, er wordt gelinkt naar andere sites, waarmee er niet geregistreerd kan worden hoeveel en wie deze e-learnings hebben gevolgd. NSO Vitaliteitsscan In het kader van één van de NSO-speerpunten ‘het empoweren van de ondernemers’ is in 2014 de NSO Vitaliteitsscan opgezet om ondernemers meer inzicht te geven in hun ondernemerschap. In circa 10 minuten beantwoord de ondernemer (online) vragen op 7 gebieden over zijn huidige situatie en wat hij/zij graag zou willen, waar hij over een jaar wil staan. Na afloop ontvangt de ondernemer een overzicht van zijn antwoorden en bij sommige een verbetersuggestie hoe bepaalde zaken opgepakt kunnen worden of wat de ondernemer zelf kan doen om zichzelf en zijn winkel te versterken. De scan is hiermee een hulpmiddel om de ondernemer zelf en zijn winkel verder te ontwikkelen. In 2014 hebben 34 ondernemers de NSO vitaliteitsscan ingevuld. De ingevulde scans worden verwerkt in een (anonieme) totaalrapportage waarmee de NSO inzicht krijgt in waar haar leden staan en waar ze naar toe willen. Met deze informatie wordt in 2015 gekeken of het opleidingsaanbod op het NSO Cursusplein wordt uitgebreid. De NSO Vitaliteitsscan is op TabakPlus gelanceerd op de NSO-stand.
6. PROMOTIE EN COMMUNICATIE De NSO gebruikt verschillende communicatiemiddelen om haar leden te informeren. Onderstaand per middel een korte omschrijving: Deze Week Via de wekelijke e-mailnieuwsbrief Deze Week informeert de NSO haar leden over actuele zaken die spelen in de branche of in de detailhandel in het algemeen. Deze Week is het hele jaar wekelijks op de vrijdagmiddag (met uitzondering van de vakanties) per e-mail verstuurd. Extra e-mail nieuwsbrieven Naast de reguliere nieuwsbrief Deze Week, zijn er in 2014 drie extra digitale nieuwsbrieven verstuurd om aandacht te vragen voor: de dag van nationale rouw in verband met de ramp met de MH17, 10 vragen over de toekomst in aanloop naar de NSO-ondernemersavonden en een uitnodiging voor de voorlichtingsbijeenkomsten in november met betrekking tot de arbeidsvoorwaarden met betrekking tot het beëindigen van de CAO. Postmailingen Naast de digitale weg, wordt sommige informatie ook nog per post naar de leden opgestuurd. In 2014 zijn er drie post mailingen verstuurd. Zo is er begin januari een voorzittersbrief verstuurd met informatie over de nieuwe leeftijdsgrens (NIX18) bij tabaksverkoop met daarbij een infoblad en stickers. De leden zijn ook per post uitgenodigd voor de NSO-ledenavonden in september en de Richtlijn Arbeidsvoorwaarden is ook per post verstuurd. NSO-website www.tabaksdetailhandel.nl is dè website van de NSO. Behalve actueel nieuws vindt de ondernemer op deze website up-to-date informatie die relevant is voor leden en
11
niet-leden. Zo staat alle informatie over NIX18 geclusterd en staat er veel informatie met betrekking tot arbeidszaken/personeel online. Alle NSO-leden hebben een login en ook dit jaar is er weer veelvuldig gekeken op de site. Veel bezochte pagina’s zijn de nieuwsberichten, vraag & aanbod, NSO lidmaatschap en personeel. Tabak2day Tabak2day is hèt vakblad voor de branche en verschijnt 10 keer per jaar. Daarnaast in iedere uitgave een NSO-katern met informatie over actuele zaken die spelen en interessant zijn voor ondernemers in de tabaks- en gemaksdetailhandel. NSO beleidsmedewerkster arbeidszaken, Sylvia van Kempen, had ook in 2014 in iedere uitgave een pagina ‘Vraag en Antwoord’ over arbeidszaken en MKB-onderwerpen. In juli is de Tabak2day Marktgids verschenen, hierin marktcijfers, prijslijsten en adresgegevens van de vele productgroepen die worden verkocht in de branche. Naar aanleiding van het TabakPlus Evenement op 12 en 13 oktober in de Van Nellefabriek te Rotterdam is 3 oktober de TabakPlus gids verschenen. Hierin alle informatie over hét branche evenement. In het verlengde van het vakblad is er de website www.tabak2day.nl. Op deze website dagelijks nieuwsberichten met betrekking tot de (tabaks)detailhandel. Deze website is alleen toegankelijk met een wachtwoord in verband met tabaksreclame. De uitvoering en het vullen van deze website ligt volledig bij Vakmedianet (de uitgever). NSO presenteert tijdens ondernemersavonden Commerciële Organisaties De NSO heeft in maart op diverse ledenavonden van verschillende commerciële organisaties een presentatie gegeven over de leeftijdshandhaving bij de verkoop van tabak. Hierbij wordt de nadruk gelegd op 2014, het jaar van de waarheid. Dit jaar moet de tabaksdetailhandel aan tonen dat zij goed omgaat met de leeftijdsgrens om invoering van vervelende maatregelen (displayban, witte pakjes of geen reclame uitingen/vergoedingen meer) te voorkomen. Daarnaast worden de middelen die de NSO ondernemers ter beschikking stelt, toegelicht: Toolkit NIX18, Filmpje ‘Zo werkt het!’, elearning Soms Moet Je Nee Verkopen, meldpunt NIX18 en de pilot met de ID-lezers. NSO Relatiedag in Rotterdam De jaarlijkse NSO relatiedag vond dinsdag 3 juni plaats in Rotterdam. Met onder meer een ontvangst in het nieuwe Centraal Station en een presentatie over Shopping 2020. Daarnaast is een viertal bijzondere (retail)locaties bezocht in het centrum van Rotterdam. NSO Ondernemersavonden In september zijn er 5 grootschalige Ondernemersavonden met het thema ‘Ondernemen schrijf je met een O’ georganiseerd. Tijdens deze avonden ging de NSO in gesprek met haar leden over de toekomst van hun winkel, de branche en de NSO naar aanleiding van de eerder genoemde 10 vragen. Ook zijn verschillende ‘O’s’ besproken zoals Onduidelijkheid, Onwetendheid, Ongerustheid en Ondernemen. Lastige tijden met onzekerheid en ongerustheid, maar ook met oplossingen en – uiteindelijk – meer Ondernemerschap! Als gastspreker was Theo Bleeker, directeur RINBV aanwezig die inging op de kansen en mogelijkheden voor ondernemers in onze branche. Deze 5 avonden zijn bezocht door ruim 200 ondernemers. TabakPlus 2014 Zondag 12 en maandag 13 oktober vond de 4e editie van het TabakPlus Evenement plaats. De beurs trok over beide dagen bijna 1800 bezoekers! Zij bezochten de meer dan 60 stands, zaten in de Tv-studio op de tribune bij de Show Quiz en genoten op het Cateringplein. In de Tv-studio werd vijf keer de Show Quiz ‘Als de rook om je hoofd is verdwenen‘ gespeeld.
12
Midden op de beursvloer, naast de units van de deelnemende winkelformules was het NSO-plein. Ook hier was het beide dagen gezellig druk. Veel belangstelling was er ook voor de NIX18 stand waar NSO-leden een ID-Reader konden kopen met flinke korting. Op www.tabakplus.nl staat een fotogalerij met verschillende sfeerfoto’s en in de oktoberuitgave van het vakblad Tabak2day stond ook een uitgebreid verslag in woord en beeld. Aanwezigheid NSO op TabakPlus Dit jaar had de NSO een grote stand met vijf zogenaamde meetingpoints waar de bezoekers terecht konden met vragen: 1. Van CAO naar Richtlijnen Arbeidsvoorwaarden 2. Tabak vandaag! En morgen? 3. Test uw ondernemerschap! 4. ANB Bedrijfsadministratie 5. WUTHRICH Verzekeringen
13