Activiteitenoverzicht 2009
Inhoud: I. II.
Overzicht van projectgroepen per thema Overzicht van activiteiten door projectgroepen per thema: 1. Thema I. Monumentale gebouwen en archeologie 2. Thema II. Wederopbouwarchitectuur 3. Thema III. Natuur en landschappen 4. Thema IV. Pleinen, openbare ruimte en kunst 5. Thema V. Stedenbouwkundige dragers III. Ondersteunende projectgroepen: 1. Projectgroep Juridische Ondersteuning 2. Projectgroep Communicatie IV. Slotwoord
Vastgesteld in AB-vergadering ………..
2
I. Overzicht van projectgroepen per thema
(per 31 december 2009)
Thema's
Projectgroepen
Samenstelling en 'trekker'
Actuele projecten
I. Monumentale gebouwen en archeologie
1. Monumentale gebouwen en complexen
J. Hüsken, M. van Abbe, P. van der Grinten, B. Hüsken, J. Spoorenberg, W.Wernink
016 026 044 046 057 120 132 138 140 141 145 147 149
2. Stadswijk De Bergen
J. Hüsken, M. van Abbe, P. van der Grinten, B. Hüsken, J. Spoorenberg, W.Wernink
069 - De Bergen algemeen / Ontwikkelingsschets 129 - Hoekpand Willemstraat-Wilhelminaplein
3. Monumentale wijken (geen wederopbouw, geen Bergen)
M. van Geest, M. van Abbe, P. van der Grinten, R. Nordt
050 - 't Hool
4. Archeologie
T. van de Rijdt, J.Hüsken, N. Lathouwers, P. Nagelkerke
139 - Geschiedenis op straat
-
Nutsschool Reigerlaan Paulushuis Strijpsestraat Vrijstraat 26-28 Complex oude gasfabriek Nachtegaallaan Ventoseflat Stratumseind 95-105 Boerderij De Kronehoef Villa dokter Kramer Europalaan Vrijstraat 6-8 LTS Valkenswaard Islamitische basisschool Frankrijkstraat Hoogstraat 122 en omgeving Pensionaat Eikenburg
3
II. Wederopbouwarchitectuur
1. Wederopbouwarchitectuur
P.Beekman, L. de Bever, H. van Buul, J.Hüsken, J.Luiten
028 - Evoluon en omgeving 096 - TU/e-terrein en structuurschets 145 - Islamitische basisschool Frankrijkstraat
III. Natuur en landschappen
1. Groen
H. Franke, P. van den Baar, H. Grote, J. Luiten, S. van Schooten, W. van der Sommen, T. Stienen, P. van Stratum
015 086 096 122 134 136 144 152 000 000 000 000
-
Genneper Parken Philipsboulevard en Groene Corridor TU/e-terrein en Structuurschets Bomenplan Groenimpuls binnenstad Structuurvisie Eindhoven Berkenhuisje HOV-lijn door Eindhoven Bestemmingsplan Eikenburg Bestemmingsplan buitengebieden op internet Openbare Ruimte Geboortebomen
IV. Pleinen, openbare ruimte en kunst
1. Ruimtelijke kwaliteit
W. Maat, P. van den Baar, P. Beekman, L. de Bever, H. van Buul, R. van de Leur, J. Luiten, C. Manders, R. Nordt, R. Peppelenbos
015 016 086 096 099 117 119 136 137
-
145 146 000 000 000 000 000
-
Genneper Parken Nutsschool Reigerlaan Philipsboulevard en Groene Corridor TU/e-terrein en Structuurschets NS-station en omgeving Philipsfabriekje Emmasingel Verpleegstersflat Vestdijk Structuurvisie Eindhoven Philipspaviljoen "Poème Electronique" van Le Corbusier Islamitische basisschool Frankrijkstraat Karel Vermeerenplantsoen Commissie Ruimtelijke Kwaliteit Handboek Openbare Ruimte Referentiekader "Openbare Ruimte" Vestedatoren Bouwplan Hoogstraat 122
4
V. Stedenbouwkundige dragers
Communicatie
000 000 000 000
-
Acties m.b.t. ruimtelijke ontwikkelingen 'Dozen-architectuur' Dommelbrug Welstandsvrij bouwen
-
Windvaan Heuvelgalerie Kunst in de openbare ruimte Kunst Stadswandelpark Kunst oude Piazza
2. Kunst en design
T. Vossen, M. van Abbe, W. van der Sommen, O. de Vries-van Abbe
101 104 127 128
1. Strijp-S
P. van den Baar, M.van Abbe, H. Grote, R. van de Leur, C. Manders, R. Nordt, J. van de Sande, W. Wernink
013 - Complex Strijp-S
2. Philips Emmasingel
P. van den Baar, H. Grote, W. Wernink
117 - Philipsfabriekje Emmasingel
3. Philipsboulevard
H. Grote, M. van Abbe, P. van den Baar, H. Franke, W. Wernink
086 - Philipsboulevard en Groene Corridor (i.s.m. Groen)
1. met de gemeente/provincie/ Rijk
P. van den Baar, P. Beekman, H. van Buul, P. van der Grinten, H. Grote, B. Hüsken, J. Hüsken, W. Jansen, W. Maat
073 - Overleg Commissie Ruimtelijke Kwaliteit 111 - Overleg Open Monumentendag 142 - Overleg met B&W, raadsfracties en gemeentesecretaris 143 - Overleg monumentenzaken en afdeling Vergunningen, Toezicht en Handhaving
5
Ondersteunende activiteiten
2. met overige instanties
P. van den Baar, M. van Abbe, P. Beekman, J. van de Sande
3. met de pers en publicaties
J. van Schagen, M. van Abbe, H. Grote
1. Archief, jaarverslag / overzicht activiteiten
M. van Geest, N. Lathouwers
2. Notulen Alg.
J. Spoorenberg, J. Hüsken
114 - Overleg stichting Stadsherstel
Bestuur
3. Secretariaat
N. Lathouwers, H. Grote, B. Hüsken
4. Financiën
M. Mignot
5. Post en website
B. Hüsken, J. Hüsken
6. Juridische ondersteuning
H. Hulshuizen, H. van Buul, P. Dorn, M. van Geest, H. de Kok, J. Luiten, W. Maat, W. Raijmakers, W. Wernink
6
II. Overzicht van activiteiten door projectgroepen per thema Thema I. - Monumentale gebouwen en archeologie 1. Monumentale gebouwen en complexen, Stadswijk De Bergen project 016: Nutsschool Reigerlaan Opnieuw zijn er plannen voor het gebouw (spilfunctie voor de buurt). Opvang voor verslaafden en daklozen wordt eveneens overwogen. Het voormalige klooster aan de Kwartelstraat en gebouwen op het NRE-terrein worden in de plannen betrokken. Er wordt gesproken met de actiegroep die de school aan de Reigerlaan wil handhaven. project 026: Paulushuis Strijpsestraat Naar aanleiding van de ontwikkelingen rond het Virginisch Schip in de Vrijstraat, het pand aan de Europalaan 150 en het Paulushuis aan de Strijpsestraat wordt besloten aangifte te doen tegen de resp. eigenaars en tegen de gemeente. Aan de Strijpsestraat zijn de slopers actief. project 044: Vrijstraat 26 en 28 Omtrent de ‘mishandeling’ van Vrijstraat 28 zal een brief door het bestuur worden gestuurd naar B&W. De gemeente heeft, in tegenstelling tot wat werd gedacht, geen aangifte gedaan van de inwendige sloop van het monumentale pand aan de Vrijstraat. Besloten wordt dat onze Stichting in dergelijke gevallen voortaan zelf aangifte zal doen. Naar aanleiding van de ontwikkelingen rond het Virginisch Schip in de Vrijstraat, het pand aan de Europalaan 150 en het Paulushuis aan de Strijpsestraat wordt besloten aangifte te doen tegen de resp. eigenaars en tegen de gemeente. De eigenaar van het monument (op instorten) aan de Vrijstraat heeft van de gemeente toestemming gekregen op de benedenverdieping een winkel te vestigen. Wel moet van te voren archeologisch onderzoek worden gedaan. Maar dat is – gezien de toestand van het pand – levensgevaarlijk. Nico Arts is gewaarschuwd. In november met gemeenteambtenaar de panden bezocht. Er zijn gesprekken met de architect van Bollen gaande. De gemeente eist dat de constructie voor een belangrijk deel wordt gedragen door de betonnen bak van de kelder. De voorgevel wordt in oude staat hersteld. De 17e-eeuwse kapconstructie wordt gespaard en waar nodig hersteld. Overleg met Toezicht handhaving blijft. project 046: Complex oude gasfabriek Nachtegaallaan Anderhalf jaar geleden is op verzoek van de gemeente een visie gegeven op het monumentale karakter van het NRE-terrein. De GMC ging met het voorstel akkoord, maar voegde aan het lijstje de Peelcentrale toe. Daarna is er niets meer gebeurd. DSOB wil de bescherming nu laten afhangen van de plannen van de projectontwikkelaar. De visie van de GMC is daarom niet aan B & W doorgegeven. De voorzitter van de nieuwe commissie zal op de hoogte gebracht worden, terwijl aan de wethouder een afschrift zal worden gezonden. Met een beroep op de wet openbaarheid van bestuur zal de projectgroep monumenten proberen de nota van BAAC over het onderzoek op het NRE-terrein in hun bezit te krijgen. Het is onbekend wat daar in staat en het is de vraag in hoeverre de ontwikkelaar en ambtelijke apparaat rekening wensen te houden met de monumentale waarden. Het creëren van een opvanghuis voor verslaafden en daklozen behoort tot de mogelijkheden. Het voormalige klooster aan de
7
Kwartelstraat en gebouwen op het NRE-terrein worden in de plannen betrokken. Het bestuur zal opnieuw een brief schrijven naar B&W en de raad. Inhoud: aanwijzing door monumentencommissie moet worden geëffectueerd. De gemeente mag zijn oordeel niet laten afhangen van de plannen van de ontwikkelaar. project 057: Ventoseflat Er gaan geruchten dat de Ventoseflat toch gesloopt wordt. Er komen bouwplannen. Project in de gaten houden! Plannen voor verbouwing worden gemaakt. Vooral blijven letten op handhaven van de sheddaken (schuurtjes) aan de achterzijde. project 120: Stratumseind 95-105 In november met gemeenteambtenaar de panden bezocht. Minstens één spant van een oud pand vóór 1800 is zichtbaar en zal geconserveerd worden. project 132: Boerderij De Kronehoef We kijken nog eens naar het restant van het middeleeuws domein Kronehoef (eertijds het goed ten Gruythuys): een laat 19e-eeuwse boerderij die door sloop wordt bedreigd. Nico Arts heeft hier een opgraving gedaan. Het rapport zal worden opgevraagd. Een matrix voor boerderij de Kronehoef wordt gemaakt en een verzoek wordt ingediend tot plaatsing op de lijst. Besloten wordt dit namens onze stichting te doen. De informatie in de krant over de te slopen boerderij klopte niet. De boerderij werd in 1883/1884 gebouwd. Twee leden van de HvA hebben Kronehoef op papier aangemeld bij B & W (beschrijving, aanvraag en matrix) Er is overleg met Van Herwaarden, nieuwe bouwplannen Het plan voor huisvesting van mensen met een beperking is door de projectontwikkelaar teruggenomen en hij wil het pand nu verkopen. project 138: Villa dokter Kramer Europalaan Naar aanleiding van de ontwikkelingen rond het Virginisch Schip in de Vrijstraat, het pand aan de Europalaan 150 en het Paulushuis aan de Strijpsestraat wordt besloten aangifte te doen tegen de resp. eigenaars en tegen de gemeente. Het pand aan de Europalaan is door de eigenaar van binnen voor een groot deel gesloopt. Zelfs de trap schijnt te zijn verdwenen. Het pand is vermoedelijk binnen compleet gesloopt. project 140: Vrijstraat 6-8 Overleg met projectontwikkelaar Daemen en zijn architect loopt. Nieuwe bouwplannen zijn ingediend en volgens de gemeente volgens verwachting. Wij zullen onze mening hierover binnenkort kunnen geven. project 141: LTS Valkenswaard LTS Valkenswaard is gesloopt. Doodzonde, maar onomkeerbaar. Gemeente Valkenswaard is bij haar oude standpunt gebleven. project 145: Islamitische basisschool Frankrijkstraat Plannen zijn gemaakt en afbraak is door de gemeente toegestaan. Nieuwbouwplannen zijn door de gemeente goedgekeurd. De school zal worden gesloopt. De Van Abbestichting is niet in staat geweest om de plannen op onderdelen aan te passen.
8
project 147: Hoogstraat 122 en omgeving Plannen voor bouw van een complex van 21 woningen op het terrein van de villa De villa zelf wordt gespaard. Bouwvergunningen zijn verleend. In de gaten houden. project 149: Pensionaat Eikenburg Het Rijk heeft de gemeente om advies gevraagd over de restauratie van Eikenburg. De restauratie zou de buitenmuren en het dak betreffen, maar binnen zal ook een ander moeten worden veranderd om het gebouw aan te passen aan de eisen van vandaag. Het is echter niet duidelijk wat die interne veranderingen precies inhouden. Verbouwingsplannen ten behoeve van onderwijsorganisatie Welten blijven bestaan.
9
Thema I. - Monumentale gebouwen en archeologie 2. Stadswijk De Bergen project 069: De Bergen algemeen / Ontwikkelingsschets Er wordt meegedeeld dat er nog steeds geen bestemmingsplan voor de Bergen is. Inmiddels is veel te doen met betrekking tot diverse gebieden, zoals het Spijndhof, het Van der Schootterrein en het oude politiebureau, dat op de nominatie staat om afgebroken te worden. In de Bergen is de gemeente druk doende het beleid in te vullen, maar tegen de wensen van de bewoners in. Wel is er een plan waar de ondernemers zich achter hebben geschaard. Daar werkt de gemeente mee. De projectgroep hoort allerlei geruchten, maar kan geen initiatieven nemen als er geen zekerheid is. Het Van der Schootterrein zou al zijn verkocht. Besloten wordt de werkgroepen Ruimtelijke kwaliteit en De Bergen en Groen samen overleg zullen plegen over de te volgen koers. Vooruitlopend op de ontwikkelingen schijnt Holland Art Gallery enkele panden aan de Bergstraat te hebben gekocht. Zoals bekend wil de Gallery een hotel vestigen op het binnenterrein. Dat moet passen in de gemeentelijke visie, maar gezien de al gedane toezeggingen zal de gemeente geen problemen maken als het zover is en de grond aan HAG verkopen. Op 16 juli om 18.30 uur worden de buurtbewoners over het Luciferterrein geïnformeerd tijdens een bijeenkomst in de Witte Dame. De buurtbewoners willen op het terrein groen en speelfaciliteiten. Het is onduidelijk wat er gebeurt. De gemeente (Ronald Reynen) geeft vragende inwoners de indruk dat in de plannen met hun belangen rekening wordt gehouden, maar het is niet duidelijk wat de gemeente van plan is, noch wat ze doet. Wel schijnen er twee projectleiders te zijn aangesteld. Werkgroep de Bergen zal contact opnermen met de gemeente. Het bestemmingsplan is in concept gereed. project 129: Hoekpand Willemstraat-Wilhelminaplein In 2009 is geconstateerd dat een deel van de monumentale zijgevel opnieuw werd gevoegd zonder dat een monumentenvergunning werd afgegeven. De Van Abbestichting heeft overwogen aangifte te doen bij de politie van een strafbaar feit, omdat de eigenaar illegaal verbouwingswerkzaamheden aan de monumentale zijgevel van zijn gemeentelijk monument heeft uitgevoerd. Uiteindelijk is gekozen voor overleg met de gemeentelijke afdelingen die verantwoordelijk zijn voor vergunningen en toezicht. De Van Abbestichting heeft inmiddels gesproken met de gemeentelijke afdeling die belast is met toezicht en handhaving. Deze erkent niet op de hoogte te zijn geweest van de werkzaamheden. Er is toegezegd om dit pand frequenter te controleren.
10
Thema I. - Monumentale gebouwen en archeologie 3. Monumentale wijken (geen wederopbouw, geen Bergen) project 050: 't Hool ‘Bemand’ door Tonnie van der Rijdt en Mariska van Geest. Naar aanleiding van de kritische opmerking van de Vereniging van Eigenaren van de wijk ’t Hool heeft een gesprek plaats gevonden met het Bestuur van deze Vereniging en twee genoemde bestuursleden van de Stichting. De kritiek betrof de vraag: ‘Waarom doet de Henri van Abbe Stichting niets voor de wijk ’t Hool?’ Probleem op dit moment is het feit dat de wijk nog niet oud genoeg is om een ‘monumentenstatus’ te verwerven, en er nu zodanige veelvuldig voorkomende veranderingen van diverse kwaliteit plaatsvinden, die schade toebrengen aan de kwaliteit van de wijk. Als resultaat van het gesprek is voor de Vereniging een Plan van Aanpak gemaakt om te komen tot eenzelfde status van de wijk als die is geregeld voor het Witte Dorp. De Vereniging is voortvarend met het plan aan de slag gegaan. Hulp van de Stichting hebben ze niet nodig. De projectgroep heeft zich na deze werkzaamheden dus weer ontbonden. Inmiddels is de Stichting Gemeenschappelijke Voorzieningen ’t Hool opgericht met een werkgroep ‘cultuurhistorie’, waaraan Tonnie van de Rijdt deelneemt.
11
Thema I. - Monumentale gebouwen en archeologie 4. Archeologie De projectgroep Archeologie heeft als doelen a het volgen en bewaken van het gemeentelijk archeologiebeleid (archeologische waarden en verwachtingen kaart/beleidskaart en de uitwerking daarvan in bestemmingplannen, projectbesluiten en vergunningen b het volgen van het gemeentelijke selectiebeleid voor archeologie en wanneer we dat als werkgroep nodig achten actie ondernemen om dat beleid zo mogelijk bij te stellen c meewerken aan het zichtbaar maken en houden van de niet meer direct zichtbare cultuurhistorie van Eindhoven d stimuleren dat uit archeologisch onderzoek en historische bronnen bekende ruimtelijke structuren (wegen, beeklopen, open ruimten e.d.) bij nieuwe plannen voor ruimtelijke ontwikkeling behouden worden of anders een ‘vertaling’ krijgen in het ontwerp. De activiteiten van de projectgroep in 2009 zijn: - In overleg met het Bureau Archeologie van de Gemeente is de conceptversie van de gemeentelijke Archeologische Waardenkaart besproken - De projectgroep heeft gevolgd en meegedacht over het realiseren van een museum/publiekspresentatie van de crypte bij Mariënhage.. Daar is helaas tot nu toe geen financiering voor gevonden - Een signaal vanuit de projectgroep is dat archeologische interessante plekken in Eindhoven slecht zichtbaar zijn en waar die er wel zijn, die slecht onderhouden worden. Denk daarbij bijvoorbeeld aan ‘Het Stenen Huis’ (Statrumseind, in de Dommel ter hoogte van het van Abbemuseum) en de archeofagen op het Catherinaplein, waar de glasplaten nauwelijks meer doorzichtig zijn. project 139: Geschiedenis op straat Als nieuw en overkoepelend thema heeft de projectgroep medio 2009 gekozen voor het op straat zichtbaar maken van de geschiedenis van de stad. De ideeën zijn: - het op de markt weergeven van een 16e eeuwse plattegrond van Eindhoven - markeringspunten voor ‘Van Gogh in Eindhoven’ te beginnen met een markering waar van Gogh viermaal de Genneper Watermolen heeft geschillerd - informatiebordjes voor cultuurhistorische gebouwen en locaties. In 2010 ziet de projectgroep het realiseren van deze ideeën als eerste taak. Hierbij zal worden samengewerkt met Stichting de Negende. de VVV en andere partijen die dit initiatief willen ondersteunen.
12
Thema II. Wederopbouwarchitectuur Ondernomen projecten binnen dit thema: • Evoluon en omgeving • TU/e-terrein en structuurschets • Islamitische basisschool Frankrijkstraat Nadere toelichting op enkele projecten binnen dit thema: project 028: Evoluon en omgeving De vraag wordt gesteld of we als HvA moeten nadenken over een herbestemming van het Evoluon. Er wordt een haalbaarheidsonderzoek ingesteld naar het Evoluon en omgeving (incl. park en vijver). Het park moet openbaar plantsoen worden. Het onderzoek loopt tot maart. project 096: TU/e-terrein en structuurschets Nagegaan is op welke wijze een optimale oplossing is te vinden met betrekking tot het behoud van TU/e-gebouwen (zoals de W-Hal) vanuit de optiek van wederopbouwarchitectuur. Drs. H. Rikhof, algemeen coordinator Gebouwen van TU/e, heeft in dit kader in een vergadering de toekomstplannen van het TUE-bestuur voor het universiteitsterrein toegelicht. Uiteindelijk is in overleg met de TU/e en de gemeente een alleszins aanvaardbare functionele en architecturale aanpak voor de W-Hal gevonden. project 145: Islamitische basisschool Frankrijkstraat Plannen zijn gemaakt en afbraak is door de gemeente toegestaan. Nieuwbouwplannen zijn door de gemeente goedgekeurd. De school zal worden gesloopt. De Van Abbestichting is niet in staat geweest om de plannen op onderdelen aan te passen.
13
Thema III. - Natuur en landschappen Projectgroep Groen De projectgroep werkte ook in 2009 samen met het Trefpunt Groen Eindhoven. Een aantal reacties op gemeentelijke plannen is zodoende via het Trefpunt Groen Eindhoven schriftelijk of mondeling ingebracht. Zes maal is de projectgroep voor intern overleg bijeen gekomen. De behandelde onderwerpen zijn groepsgewijs ingedeeld. De belangrijkste werkzaamheden en resultaten zijn als volgt. Ruimtelijk Beleid incl. bestemmingsplannen
1) •
project 136: Structuurvisie Eindhoven De projectgroep groen is (evenals andere groepen van de Stichting) vanaf een vroegtijdig stadium bij de ontwikkeling van de structuurvisie betrokken. Aangezien het om een conserverende visie gaat (conform vastgestelde visies zoals het Groenbeleidsplan en vigerende bestemmingsplannen) ging het hier met name om het zorgvuldig nagaan in hoeverre de ruimtelijke kwaliteit van het groen op structuurplanniveau in de plannen daadwerkelijk werd opgenomen. Dat bleek goed te gaan. Veel belangrijker wordt de ontwikkeling van de hierna volgende Structuurvisie voor de stad, die een ontwikkelingsvisie moet worden en die dus bepalend gaat worden voor de ontwikkelingen in de toekomst.
•
project Bestemmingsplan Eikenburg In vooroverleg met het bestuur van het landgoed Eikenburg is geadviseerd over het nieuwe bestemmingsplan voor dit gebied. De adviezen zijn in goed overleg overgenomen.
•
project Bestemmingsplan buitengebieden op internet Op ambtelijk niveau is aangedrongen op het gemakkelijk inzichtelijk maken van de bestemmingen op internet. Dit is vooral een probleem voor het bestemmingsplan buitengebieden. Dat is vrijwel niet te vinden. Een verbetering heeft nog niet plaatsgevonden. project 015: Genneper Parken
2) •
Klankbordgroep Genneper Parken (onderdeel van project 015) Vanuit de projectgroep wordt intensief deelgenomen aan de Klankbordgroep Genneper Parken, waar alle belangrijke zaken binnen het gebied vooraf worden voorgelegd. De inbreng omvatte onder andere:
•
Werkgroep TOG (onderdeel van project 015) Vanuit de projectgroep is actie meegewerkt aan de werkgroep TOG die anticipeerde op de komende nieuwe landschapsvisie voor het noordelijke deel van de Genneper Parken en vanuit de uitdrukkelijke wens om het noordelijke
14
deel op termijn te vrijwaren van gebiedsvreemde zaken zoals de verkeerstuin en de sportvelden. Dit heeft tot een notitie geleid die eind 2009 aan de klankbordgroep is voorgelegd. •
Sportgebied Eindhoven-Zuid (onderdeel van project 015) Vanuit de projectgroep is actief gereageerd en invloed uitgeoefend op de planontwikkeling voor Sportgebied Eindhoven-Zuid en met name de plannen voor een nieuw Hockeystadion en een Sportschool. Uitgangspunt daarbij was dat de kwaliteit van de Genneper Parken in zijn geheel er niet op achteruit zou mogen gaan. Uiteindelijk is daar overeenstemming over bereikt en zijn de (deels lange termijn-)plannen ook binnen de klankbordgroep geaccepteerd. Het blijft wel aandacht vergen om te voorkomen dat de bebouwingsplannen zonder de beoogde compensatiemaatregelen worden uitgevoerd.
•
Waterwinning in Genneper Parken (onderdeel van project 015) In de Genneper Parken vindt vanouds waterwinning plaats. In verband met het stopzetten van waterwinning door Philips dreigt er wateroverlast in de stad op te treden. Om dit op te lossen wordt de waterwinning in de Genneper Parken door Brabant Water opgevoerd. Hiermee dreigt landschappelijk grote schade op te treden. Brabant Water heeft toegezegd haar plannen in nauw overleg te ontwikkelen. Zodra zij globale ideeën hebben over de locatie en aanpak van de nieuwe bronnen en de ondergrondse leidingtracés zal hierover overleg komen. Daaraan voorafgaand heeft de werkgroep al gereageerd op de activiteiten rond de bestaande bron in het Philipsbosje (in het zuidelijke deel van de Genneper Parken) en wel op de illegale kap van een boom waarin vleermuizen huisde en het plan om rondom het bosje hekwerken te plaatsen. Het laatstgenoemde plan is door Brabant Water ingetrokken.
• Het Berkenhuisje (project 144) De projectgroep heeft geadviseerd over het wel dan niet slopen van het Berkenhuisje centraal in Gennep-Noord. Wij hebben het standpunt ingenomen dat de risico’s van een definitieve inpassing van deze rustieke tijdelijke bebouwing een te groot risico inhoudt. De inpassing van een volwaardige woning die aan alle moderne eisen voldoet is in dit zo kwetsbare kleinschalige landschap niet gewenst. De mening is door de meerderheid van de Klankbordgroep Genneper Parken overgenomen, maar heeft publiek ook tot veel reacties geleid. Nog niet duidelijk is hoe deze zaak zich verder ontwikkelt. •
Notitie historische elementen in Gennep-Noord (onderdeel van project 015) Aan de hand van interviews met Simon van Schooten (die er opgroeide en nog werkzaam is) en van bestaande nota’s wordt gewerkt aan een notitie over de in het landschap herkenbare landschappelijke elementen. Deze notitie zal een rol kunnen spelen bij het door de gemeente te ontwikkelen landschapsplan voor dit gebied. Half 2010 is de notitie gereed.
•
Slibdepot als opslagterrein (onderdeel van project 015) De projectgroep groen heeft bij de gemeente gereageerd op het gebruik van het slipdepot naast het HOME als tijdelijk
15
opslagterrein. Vanuit de gemeente is daarop toegezegd dit terrein niet meer als zodanig te gebruiken (m.u.v. noodgevallen). Natuurgebieden en overige gebieden met grootschalig groen
3) •
project Ontwikkelingsvisie TU/e-terrein (onderdeel van project 096) De projectgroep groen heeft in samenwerking met andere projectgroepen van de stichting gereageerd op de ontwikkelingsvisie en daar in goed overleg met de Tu/e een constructieve bijdrage aan geleverd. Er is ook gereageerd op het hierop aansluitende concept bestemmingsplan. Openbare Ruimte
4) •
•
project 152: HOV-lijn door Eindhoven De stichting wordt intensief betrokken bij de planontwikkeling voor het Hoogwaardig Openbaar Vervoer (HOV), Dit proces gaat enige jaren duren. project Openbare ruimte (pleinen en wegen) Er is druk uitgeoefend op de gemeente om te komen tot een jaarlijkse open evaluatiedebat m.b.t. recent afgeronde projecten in de openbare ruimte om daarmee meer/beter te leren van de wel dan niet gemaakte fouten. De gemeente is hier nog niet op ingegaan. Bomen
5) •
•
•
project 086: Philipsboulevard en Groene Corridor De stichting is de geestelijke vader van dit project van een groene corridor vanaf Oirschot tot het centrum. Het plan is inmiddels door de betreffende gemeenten geadopteerd. De verdere ontwikkelingen worden door de projectgroep nauwlettend gevolgd o.a. via een overleg op ambtelijk niveau. project 122: Bomenplan Op aandringen van de projectgroep gaat de gemeente een experiment doen met verplaatsbare bomen om ook bomen in de openbare ruimte (vnl. van het centrum) te kunnen krijgen waar het definitief plaatsen van bomen niet mogelijk is. Dit project is nog niet gerealiseerd. project Geboortebomen Op verzoek van de projectgroep is de gemeente in samenwerking met de stichting dit project gestart. De start van het project zal plaatsvinden in de Loovelden (Dommeldal bij ’t Hofke). Aanvankelijk zouden eind 2009 de eerste geboortebomen plaatsvinden, maar dit is door de gemeente om technisch financiële redenen doorgeschoven naar eind 2010.
16
Thema IV. - Pleinen, openbare ruimte en kunst 1. Ruimtelijke kwaliteit project 015: Genneper Parken Een schriftelijke bijdrage is geleverd met betrekking tot het ontwerp-‘Masterplan Genneper Parken’. Deze bijdrage is herkenbaar vertaald in het raadsbesluit ‘Masterplan Genneper Parken’. project 016: Nutsschool Reigerlaan Een brief is verzonden naar B & W met het oog op behoud van de karakteristieke school ‘de Reiger’ aan de Fazantstraat. project 086: Philipsboulevard en Groene Corridor Een brief is verzonden naar B & W in verband met de naamvermelding van de Philipsboulevard. project 096: TU/e-terrein en Structuurschets Met het oog op het leveren van een bijdrage aan een (gezamenlijke) bijdrage aan de verbetering van de ruimtelijke kwaliteit van het TU/e-terrein heeft de projectgroep geregelde contacten met de TU/e/faculteit Bouwkunde. De projectgroep heeft een schriftelijke bijdrage geleverd aan de ‘Ontwerp-Ontwikkelingsvisie Science Park TU/e’. Deze bijdrage is herkenbaar vertaald in het raadsbesluit ‘Ontwikkelingsvisie Science Park TU/e’. project 099: NS-station en omgeving Vanuit de projectgroep is gereageerd in het kader van de zienswijze-procedure met betrekking tot het ontwerpbestemmingsplan Stationsdistrict Z.O. project 117: Philipsfabriekje Emmasingel Suggesties zijn gedaan en actie is ondernomen naar architect Bert Dirrix, die plannen ontwikkelt in opdracht van Philips in verband met ver(nieuw)bouw van het Philipsfabriekje. project 119: Verpleegstersflat Vestdijk Reactie is gegeven op de voorgenomen plannen tot sloop van de ‘Zusterflat’ aan de Vestdijk. project 136: Structuurvisie Eindhoven De projectgroep heeft een schriftelijke bijdrage geleverd aan de ‘Ontwerp Interim-Structuurvisie 2009’. Deze bijdrage is herkenbaar vertaald in het raadsbesluit ‘Interim-Structuurvisie 2009’. project 137: Philipspaviljoen "Poème Electronique" van Le Corbusier Actie is ondernomen om ‘Poème électronique’ met steun van o.a. de gemeente op Strijp S tot ontwikkeling te brengen.
17
project 145: Islamitische bassisschool Frankrijkstraat Reactie is gegeven op de voorgenomen plannen tot sloop van de school aan de Frankrijkstraat. project 146: Karel Vermeerenplantsoen Een brief is verzonden naar B & W in verband met de plaatsing van een kunstwerk in dit park. project Commissie Ruimtelijke Kwaliteit De werkzaamheden van de commissie Ruimtelijke Kwaliteit worden nauwlettend en kritisch gevolgd. project Handboek Openbare Ruimte Een brief is verzonden naar B & W in verband met het ontwikkelde ontwerp-‘Handboek Openbare Ruimte’, waarin geen invulling wordt gegeven aan het besluit van de raad en de behoefte van de commissie Ruimtelijke Kwaliteit met betrekking tot het referentiekader ‘Openbare Ruimte’. project Referentiekader "Openbare Ruimte" Op basis van de nota van de Henri van Abbestichting: "Bouwstenen voor een verbetering van de Ruimtelijke Kwaliteit in Eindhoven" zijn uitgewerkte voorstellen gedaan en toegelicht aan wethouder Fiers en aan ambtenaren voor een 'referentiekader Openbare Ruimte', waartoe de gemeenteraad op 4 december 2007 heeft besloten. Dit toetskader ontbeert de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit en de gemeente nog steeds bij de beoordeling van ontwerpen in het kader van de openbare ruimte. project Vestedatoren Een brief is verzonden naar B & W met het oog op behoud van de woonfunctie in de Vestedatoren. project Bouwplan Hoogstraat 122 Een reactie is gegeven met betrekking tot de ontwikkeling van het bouwplan, waarbij te weinig rekening was gehouden met de omgeving. project Acties m.b.t. ruimtelijke ontwikkelingen Suggesties zijn gegeven met betrekking tot o.m. de pleinfunctie met parkeerkelder Wilhelminaplein, Groenimpuls Catharinaplein/Smalle Haven en de integrale aanpak van de radiaal Geldropseweg. project ‘Dozen-architectuur’ Reactie is gegeven naar de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit in verband met het geconstateerde feit, dat er veel plannen tot vernieuwbouw van historische gebouwen worden ingediend, waarbij sprake is van het plaatsen van een ‘doos’ op het gebouw, bijv. TU/e/W-Hal, het Veemgebouw-Strijp S en het oude Philipsfabriekje.
18
project Dommelbrug Een brief is verzonden naar B & W met de vraag tot herstel van de verlichting op de historische brug over de Dommel bij de Dommelstraat project Welstandsvrij bouwen Een schriftelijke bijdrage is geleverd in het kader van de inspraak omtrent ‘Welstandsvrij bouwen’ in verband met de werkwijze van de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit.
19
Thema IV. - Pleinen, openbare ruimte en kunst 2. Kunst en design project 104: Kunst in de openbare ruimte De leden van de projectgroep hebben in mei 2009 in verschillende wijken de gemeentelijke kunst in de openbare ruimte geschouwd en in een fotoreportage vastgelegd. Daarbij hebben zij geconstateerd dat de staat van onderhoud nogal wat te wensen overlaat. Enkele opmerkelijke zaken waren onder andere dat een groot gedeelte van het bronzen kunstwerk van Pearl Perlmuter in het Stadswandelpark verdwenen was. Aan de rode loper in het centrum waren zeven neons van Matt Mullican niet meer aanwezig. Verder was er o.a. nogal wat schade aan de accolades van Lawrence Weiner. In Stratum vertoonden enkele kunstwerken reeds zaag- en slijpsporen alsmede waren er enkele beelden met verf beklad. In een gesprek met de verantwoordelijke ambtenaar voor wat betreft onderhoud kunst in de openbare ruimte van de gemeente Eindhoven, Johan van den Boomen (Realisatie en Beheer), bleek dat hij weinig affiniteit had met de problematiek en nauwelijks op de hoogte was van de schades en de staat van onderhoud. Verder wil de projectgroep opmerken dat veel bronzen beelden hetzelfde patine hebben gekregen die niet conform de patine's zijn zoals de betreffende kunstenaar bedoeld heeft. Namens de HvA heeft Jan van Schagen contact gehad met Omroep Brabant en Corry de Leeuw van het Eindhovens Dagblad met als doelstelling bovengenoemde problematiek in de openbaarheid te brengen. Na ampele contacten met de projectgroep heeft dat niet geresulteerd in een reportage en berichtgeving. In 2009 zijn de buizen van Frans Gast, voorheen Piazza, herplaatst in het Henri Dunantpark.De kunstwerken en objecten van Ponti en Negri zullen na restauratie herplaatst worden naast de Bijenkorf, medio 2010. Ondanks verschillende contacten met wethouder en verantwoordelijke beheerders van de kunst in de openbare ruimte is de doelstelling, goed onderhoud en beheer, die de projectgroep voor ogen had niet gehaald.
20
Thema V. - Stedenbouwkundige dragers 1. Strijp S project 013: Complex Strijp-S De werkgroep die zich bezighoudt met Strijp-S is enkele malen bijelkaar geweest. Door gesprekken met de directeur van Trudo, speciaal belast met Strijp-S, met medewerkers van het projectbureau van Park Strijp Beheer, met de wethouder als vertegenwoordiger van de aandeelhouder gemeente, kregen wij een goed beeld van de gang van zaken. De Henri van Abbe Stichting heeft zich ook enkele malen gemengd in het debat over de bestemming van het industriële, nationale, erfgoed. Daar zijn we voor! En dit is ons niet altijd in dank afgenomen. Wij hebben onze verbazing en teleurstelling uitgesproken op schrift en in gesprekken met wethouders en raadsleden over het feit dat de gemeente zelf niets doet om diensten naar Strijp-S te brengen, of om financieel bij te springen om belangrijke kennisinstellingen naar Strijp-S te helpen verhuizen. Wij hebben een en andermaal van ons onbegrip laten blijken over de stroperige discussie over de huisvesting van Plaza Futura op Strijp S, in onze ogen de 5e stad van Nederland onwaardig. Wij hebben aangedrongen om de impasse te doorbreken over de bestemming van het voormalige Veemgebouw. Wij hebben aangedrongen om met meer spoed strijp-S bewoonbaar te maken, sloopmaterialen snel te verwijderen en met beplanting de onherbergzaamheid aan te pakken. Wij hebben duidelijkheid gevraagd over de bestemming en invulling van het NatLab, het gemeentelijk monument dat er alles behalve fraai bij ligt. Wij betreuren in hoge mate het gebrek aan belangstelling van de gemeenteraad, wethouders (behalve de vertegenwoordiger aandeelhouder) en vooral de burgemeester. Hij is het boegbeeld van Eindhoven, van Brainport, maar niet van het grootste binnenstedelijk vernieuwingsproject van Nederland. Het is voor investeerders zeer vreemd dat het gemeentebestuur als zodanig met de rug naar Strijp-S staat. Tot slot wij hebben veel lof voor de mensen die in de hitte van de dag er iets van proberen te maken, die zich het vuur uit de sloffen lopen. Zij hebben ook respect van de aandeelhouders nodig bij deze ook voor Nederland ingewikkelde P.P.Sconstructie.
21
2. Philips Emmasingel project 117: Philipsfabriekje Emmasingel Suggesties zijn gedaan en actie is ondernomen naar architect Bert Dirrix, die plannen ontwikkelt in opdracht van Philips in verband met ver(nieuw)bouw van het Philipsfabriekje.
3. Philipsboulevard en Groene Corridor project 086: Philipsboulevard en Groene Corridor De stichting is de geestelijke vader van dit project van een groene corridor vanaf Oirschot tot het centrum. Het plan is inmiddels door de betreffende gemeenten geadopteerd. De verdere ontwikkelingen worden door de projectgroep nauwlettend gevolgd o.a. via een overleg op ambtelijk niveau.
22
III. Ondersteunende projectgroepen 1. Projectgroep Juridische Zaken 2. Projectgroep Communicatie Praktisch alle werkgroepen van de Henri van Abbe Stichting zijn in het verslagjaar in de media aan bod gekomen. Het Eindhovens Dagblad berichtte op 7 februari dat de Stichting van mening was dat de geplande ‘blob’ het zicht op de karakteristieke Lichttoren ontnam. Zes weken later kwam de ontknoping met de uitslag van de rechter. Die was van mening dat niets de overigens al ruimschoots gestarte bouw in de weg stond. Het waarmerk Design kwam een aantal keren in het nieuws. In een artikel in het ED van 29 mei kreeg Marc van Abbe alle krediet voor zijn idee en gelegenheid de achterliggende motieven te duiden. Elisabeth de Haan, directeur van de Stichting Waarmerk Eindhoven hekelde op 10 juni het in gebreke blijven van de gemeente Eindhoven waar het de financiële beloften betrof. De Van Abbe Stichting haalde dezelfde dag nogmaals de krant met het bericht dat ‘we’ de oude gebouwen van de gasfabriek op de monumentenlijst willen. De gemeente reageerde met de mededeling dat er eerst een plan voor de bouw van woningen op deze plek moet worden gemaakt. Volgens de Stichting is dat de verkeerde volgorde. Op 7 juli bracht het ED het bericht over de aangifte tegen de gemeente wegens laksheid en nalatigheid ten aanzien van historische panden als groot nieuws. In een paginabreed en rijkelijk geïllustreerd artikel kregen Peter van den Baar en Jos Hüsken ruimschoots de gelegenheid hun grieven kenbaar te maken. Nog geen week later (13 juli) stond onze voorzitter opnieuw breed uitgemeten in alle edities van de krant, deze keer in gezelschap van erevoorzitter Wil Wernink en vicevoorzitter Marc van Abbe. Gedrieën maakten zij duidelijk waar de Henri van Abbe Stichting voor staat. ‘We willen geen macht, alleen invloed’ vatte de krant onze opstelling in de kop samen. De conclusie in de onderkop was nog fraaier: ‘Stichting Henri van Abbe is factor van betekenis geworden’. Het artikel maakte vele tongen los Wethouder Mary Fiers voelde zich geroepen tot een ingezonden brief, waarin zij stelde het absoluut niets eens te zijn met de opvatting van de Stichting dat de openbare ruimte in Eindhoven een ondergeschoven kindje zou zijn. De opmerking van de kant van onze bestuursleden dat veel ambtenaren buiten de stad wonen, schoot een van hen zover in het verkeerde keelgat dat ook zij niet kon nalaten te reageren. “Prijs de Eindhoven-lovers,” riep zij onze bestuursleden toe. Corrie de Leeuw bracht op 13 juli in haar ED het nieuws van de oprichting van de Stichting Stadsherstel, opnieuw een initiatief van de Henri van Abbe Stichting. Peter van den Baar mocht de doelstellingen uitleggen en de opstelling van de gemeente nader verklaren.
23
De pers schitterde door afwezigheid toen in april 2010 de gouden olifant op de Heuvelgalerie werd geplaatst, maar, eerlijk is eerlijk, het ED wijdde in het verslagjaar uitgebreid aandacht aan het initiatief van de Stichting. Alle betrokkenen – onze vicevoorzitter, de Lions Club en de siersmederij van de gebroers Caris – kwamen ruimschoots aan bod. Minder positief was het bericht op 11 september dat café De Bakkerij tegen de regels in praktisch geheel was gesloopt. De projectontwikkelaar mocht in de krant smoesjes verkopen, maar het onheil was geschied. In de necrologie van Henny Goldschmidt werd een opsomming gegeven van de vele functies die de overledene had vervuld. Daartoe behoorde het lidmaatschap van onze stichting. De plannen om het Berkenhuisje aan het Tongelreeppad te slopen deden de emoties hoog oplaaien. De media schonken er verscheidene keren aandacht aan. Een daarvan meldde dat de Van Abbe Stichting vóór sloop was. Dat leverde verscheidene van onze leden honende opmerkingen op. De werkgroep PR onderhield in het verslagjaar intensief contact met de media en legde regelmatig contact tussen bestuursleden en vertegenwoordigers van de pers. Dat leidde niet altijd tot een bericht in de krant of op de radio, maar de relaties hadden wel tot gevolg dat er bij de media een redelijk goed beeld over onze stichting bestaat. Om de beeldvorming nog te verbeteren zal er in 2010 een informele ontmoeting met de pers plaatsvinden.
24
IV. Slotwoord Het bestuur kijkt vanuit zijn doelstellingen met voldoening terug naar de vele verrichte activiteiten en de daardoor bereikte resultaten in de stad Eindhoven, waarbij dank wordt uitgesproken aan eenieder, die hieraan een bijdrage heeft geleverd.
26 juli 2010
25
