november 2011
In dit nummer o.a.: • IOOV over brand Moerdijk • De Bestuurder en ……. • Regionaal Crisisplan • Beleidsplan 2012 – 2015.
IOOV- rapport brand Chemie-Pack Juist beeld over optreden veiligheidsregio ZHZ Het in augustus verschenen rapport van de Inspectie Openbare Orde en Veiligheid (IOOV) over het optreden van veiligheids-regio ZuidHolland Zuid (VRZHZ) bij Chemie-Pack in Moerdijk geeft een juist beeld van het optreden van de VRZHZ en sluit aan bij haar eigen feitenoverzichten.
Burgers Als u deze ZHZ Veilig leest, zult u met mij concluderen dat samenwerking hét woord is waar het in de VRZHZ om draait. Niet alleen zijn er in de afgelopen tijd incidenten geweest waarin we nauw met vele partners moesten samenwerken. Maar er is ook van alles ondernomen om de samenwerking tussen partijen te verbeteren. Met meer partners en met meer ervaring zie ik ons allen sterker worden. Ik zie ons steeds meer professionaliseren in het veiligheidsdomein. Dat we daarbij niet blijven hangen in discussies rondom protocollen, rollen en verantwoordelijkheden is een groot goed. Deze houding stelt ons in staat om te handelen, daar waar het moet. En er te zijn voor de burger, die zijn vertrouwen in ons heeft gesteld. In afwachting van het onderzoekrapport van de Onderzoeksraad voor de Veiligheid, hebben we al kennis mogen nemen van het eerste externe rapport op ons handelen tijdens de brand bij Chemie-Pack in Moerdijk in januari 2011. Gelukkig mogen we constateren dat het rapport van de Inspectie Openbare Orde en Veiligheid goed aansluit bij onze eigen feitenoverzichten. We hebben goed samengewerkt met alle betrokken partners en de collega-veiligheidsregio’s.
Nr. 21
• • • • •
Start Burgernet KOC-Veiligheid ZHZ van start Ontruimingsoefening stadion FC Dordrecht Tweede post Dordrecht Nieuwe Blusboot
De heer Brok, voorzitter van de Veiligheidsregio ZuidHolland Zuid zei hierover: “Het IOOV rapport maakt duidelijk dat de VRZHZ, als één van de effectregio’s, tijdens en direct na de brand, pro-actief en alert heeft gereageerd en de juiste prioriteiten heeft gesteld.” De IOOV geeft aan: “Binnen de veiligheidsregio ZuidHolland Zuid is de operationele en de bestuurlijke (Vervolg op pagina 2)
Ook wordt opgemerkt dat bestuurlijke opschaling volgens de juiste procedures is verlopen. Als Veiligheidsregio ZHZ krijgen we bovendien het compliment dat we tijdens en direct na de brand, pro-actief en alert, hebben gereageerd. De juiste procedures en besluiten hebben hieraan ten grondslag gelegen, maar niettemin komt het ook op samen werken aan. De inzet die daarop gepleegd is, was groot en heeft haar vruchten afgeworpen. Hoe kan ik anders reageren dan met gepaste trots. Aan de basis voor die samenwerking liggen beleidsplannen ten grondslag. In het afgelopen jaar is er hard gewerkt. Samen met alle gemeenten in onze regio en alle partners hebben we een Regionaal Crisisplan (RCP) kunnen samenstellen dat een goede grondslag biedt voor de toekomst. In dit RCP staan niet alleen statische afspraken, maar wordt ook ingegaan op onze ambities ten aanzien van de veiligheid en de samenwerkingsverbanden die we hebben of organiseren met andere partners als een waterschap, ProRail, drinkwaterleidingbedrijf, etc. Belangrijke vragen zijn daarbij: weten we elkaar in crises snel te vinden en kunnen we vervolgens samen werken aan oplossingen. Al deze samenwerking is er natuurlijk op gericht het voor de burger veiliger te maken. Drs. A.A.M. Brok Voorzitter Veiligheidsregio ZuidZuid-Holland Zuid
Met betrekking tot de samenwerking constateert de IOOV: “De veiligheidsregio’s Midden- en WestBrabant en Zuid-Holland Zuid hebben veelvuldig en naar te-vredenheid onderling contact gehad.” Dit wordt door VRZHZ ten volle onderschreven. De heer Brok: “De samenwerking met Midden- en WestBrabant is, evenals die met andere regio’s en overheden, als zeer constructief en collegiaal ervaren.”
gevaarlijke stoffen en de crisiscommunicatie. Gelijktijdig met het IOOV-rapport zijn ook de resultaten van het onderzoek van de Arbeidsinspectie verschenen. Daaruit blijkt dat de medewerkers van de veiligheidsregio nog veiliger en hygiënischer moeten werken bij incidenten. De arbeidsinspectie constateert dat de gegeven instructie onvoldoende effectief blijkt te zijn. VRZHZ onderschrijft dit en zal daar in oefeningen en leiderschapstrainingen nog nadrukkelijker aandacht aan gaan besteden. Het algemeen bestuur heeft 14 september jl. haar tevredenheid uitgesproken over de rol die VRZHZ in deze kwestie heeft gespeeld
De VRZHZ vindt het belangrijk om van haar optreden te leren, om daarmee de risico- en crisisbeheersing in de regio verder te kunnen versterken. Het IOOVrapport is daarbij een goede steun. In dat verband wacht VRZHZ ook het oordeel van de Onderzoeksraad voor Veiligheid af, die in haar onderzoek zal ingaan op de inhoudelijke aspecten van het verkennen van
De inspectie heeft in haar rapport vooral gekeken naar de rechtmatigheid van het optreden van de VRZHZ en VRMWB. De Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) zal vooral kijken naar het geheel. Het OVV-rapport wordt Begin 2012 verwacht. Al de reeds verschenen rapporten staan op de website www.vrzhz.nl, onder het kopje “Info Moerdijk”.
Regionaal Crisisplan
Voor wie
(Vervolg van pagina 1)
opschaling volgens de eigen procedures en de verplichtingen in het Besluit veiligheidsregio’s verlopen.”
Lokale rampenplannen verdwijnen Met het Regionaal Crisisplan (RCP) en het Beleidsplan 2012 – 2015 zijn voor de VRZHZ de drie belangrijkste verplichte documenten nu vastgesteld. Eerder al werd immers het Regionaal Risicoprofiel vastgesteld. In het RCP is vastgelegd hoe bij bestrijding van een crisis of ramp de samenwerking tussen verschillende instanties is geregeld. Het RCP vervangt daarmee de gemeentelijke rampenplannen. In het RCP is de inrichting van de regionale crisisorganisatie beschreven. De taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de hulpdiensten en gemeenten zijn vastgelegd. De in het plan beschreven organisatie past zich aan het type en de grootte van het incident aan. Het Regionaal Crisisplan vervangt de oude rampenplannen van de 19 regiogemeenten.
Het RCP is bedoeld voor iedereen, die betrokken is of kan raken bij crisisbeheersing en rampenbestrijding. Wij hebben het dan over onder meer de brandweerzorg, geneeskundige zorg, bevolkingszorg, etc.. Ook de relaties met de buurregio’s, en crisispartners die betrokken zijn bij crisisbeheersing in Zuid-Holland Zuid (bijvoorbeeld de drinkwaterbedrijven of elektriciteitsbedrijven), zijn opgenomen in dit plan.
Samenwerken De samenwerking, die in het RCP wordt beschreven gaat over een aantal hoofdtaken, zoals opschalen, commandovoering, bronbestrijding, effectbestrijding, geneeskundige hulpverlening, openbare orde, verkeer en strafrechtelijk onderzoek, bevolkingszorg, communicatie en ondersteuning. In diverse handboeken worden de hoofdlijnen verder uitgewerkt.
Handboeken Bij het RCP horen nog diverse handboeken. Hierin worden zaken met betrekking tot de hoofdstructuur nog specifieker gemaakt. Het gaat om: • Handboek COPI • Handboek GBT • Handboek RBT • Handboek ROT • Taakbeschrijving operationele functies. Alle documenten zijn onder ’publikaties’ te vinden op de website: http://www.vrzhz.nl. http://www.vrzhz.nl.
De Bestuurder en ……. ‘De bestuurder en…..’ was de titel van de eerste verdiepingsbijeenkomst crisisbeheersing die de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid organiseerde voor bestuurders en gemeentesecretarissen uit de regio. Deze bijeenkomst werd op 16 november gehouden in het auditorium van het Da Vinci College te Dordrecht. De verbinding tussen de theorie van de crisisbeheersing en de praktijk, maar ook de verbinding tussen de burgemeester en de operatie stond centraal.
Tevens werd ingegaan op het gebruik van Artikel 39 van de Wet veiligheidsregio’s. Hierin is de overdracht van de verantwoordelijkheid van de burgemeester naar de voorzitter van de veiligheidsregio geregeld bij een ramp of crisis van meer dan plaatselijke betekenis. Inzet van dit artikel is geen lichtvaardig besluit, gezien de gevolgen voor het democratisch gehalte van besluitvorming. Het beheersen van een Grip3+ of een Grip 4-situatie staat of valt met de samenwerking tussen bestuurders. Los van al het papierwerk gaat het om het praktisch regelen, met elkaar. Aandacht voor de drie fasen in de ramp, zoals die ook bij het incident in Moerdijk te herkennen zijn (de acute fase; de post-acute fase (2-3 weken, onderzoek e.d.) en de nafase: tot nu toe) is belangrijk. Wouter Jong van het Nederlands Genootschap van Burgemeesters gaf een toelichting over de mogelijkheden van serious gaming in het trainen van bestuurders. Het NGB ondersteunt burgemeesters tijdens crises en maatschappelijke onrust.
In zijn openingswoord benadrukte Peter Bos, algemeen directeur van de veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid, onder andere het vitale belang van de verbinding tussen het systeem van crisisbeheersing en de gemeenten en de bevolking. Aansluitend sprak dagvoorzitter Jan-Arent Lameris over een middag vol ‘verbindingen’. Verbindingen tussen theorie en praktijk, tussen de burgemeesters en de veiligheidsregio.
Bestuurlijke dilema’s zitten vaak in de kleinere zaken (GRIP 0). Middels serious gaming zijn deze dilemma’s te trainen. De nabespreking van de beoefende scenario’s groepsgewijs, geeft daarbij meerwaarde. Het scenario ‘Toxische stof’ werd behandeld tijdens de verdiepingsbijeenkomst. Een dilemma was: Hoe ga je om met de examenkandidaten die bezig zijn met hun examen net op de rand van het gebied dat ontruimd moet worden? Goed of fout zijn hier relatief, het zijn met name de overwegingen bij de keuze die getraind worden.
Na een aantal vragen en stellingen door Roland Bron, hoofd van de afdeling Risico- en crisisbeheersing van de veiligheidsregio, was het tijd voor de eerste spreker. Peter Bos sprak over de Wet veiligheidsregio’s en het Regionaal Crisisplan. Opvallendste verschil met voorheen volgend uit deze wet is dat de gemeentelijke rampenplannen zijn vervangen door het Regionaal Crisisplan. Hierin is de operationele hoofdstructuur voor rampenbestrijding en crisisbeheersing op papier geregeld. Zorg voor de bevolking is de kern van de rampenbestrijding, doen wat nodig is de essentie. (Vervolg op pagina 4)
(Vervolg van pagina 3)
Een vraag uit de zaal was of serious gaming nu al in te zetten is in onze regio. Dit is op beperkte schaal mogelijk, op grotere schaal is andersoortige financiering noodzakelijk.
crisisbeheersing. Wanneer is het OM nodig? De meningen in de zaal waren divers. Het globale gevoel, binnen de burgemeesters, is dat dit varieert en dat niet als vanzelfsprekend aan het OM wordt gedacht. Hoofdregel in de crisisbeheersing is ‘eerst redden, dan blussen’. De daaropvolgende prioritering (tussen bijvoorbeeld opsporingsbelang en informatiebelang) is moeilijker, en als je daarvoor uitgaat van het spanningsveld in de bevoegdheden dan kom je er niet uit. In dat traject is elkaar dingen gunnen, elkaar begrijpen en kennen ongelofelijk belangrijk.
Wouter Jong sprak ook over social media. Niets nieuws, begon hij zijn betoog. Kijken op twitter is in wezen niet anders dan het luisteren in de snackbar een uur voor een bewonersbijeenkomst om te proeven wat de sfeer is. Middels social media kun je aansluiten bij de perceptie van de buitenwereld, maar er kunnen in de sociale media ook initiatieven ontstaan. Het voorbeeld van het noodweer op het Pukkelpop werd verder toegelicht. Ook werd ingegaan op de publieksbeleving van de brand in Moerdijk. De social media zijn in te zetten om tijdens de crisis te bevestigen welke informatie klopt, en om geruchten te ontkrachten. Bijvoorbeeld tijdens de brand op Kijfhoek. De keuze of het twitteren moet gebeuren door de burgemeesters zelf (of namens hen door de communicatieadviseur), is afhankelijk van de situatie waarin de burgemeester zich bevindt. Een aantal effecten die kunnen voorkomen op twitter werden toegelicht: • na-ijleffect • mensen die geruchten verspreiden • mensen die zich uitgeven voor iemand anders. Dit vraagt om kennis van de communicatieadviseurs, en een beschouwing van de rol van crisiscommunicatie en -advies. Antoin Scholten deelde aanvullend op deze presentatie zijn ervaringen tijdens het incident op Kijfhoek. De snelheid van communiceren vraagt om slagvaardige uitvoering en vertrouwen in deze uitvoerders. Als laatste spreker ging Paul van de Beek van het Openbaar Ministerie (OM) in op de rol van dat OM bij
Kennen van de taken van de burgemeester door het OM en andersom, en kennen van elkaars werelden leidt tot vinden en begrijpen tijdens crises. De werelden van politie, justitie en openbaar bestuur komen bij elkaar tijdens crisis. Een zorg was dat het samenvoegen van politieregio’s kan leiden tot minder afstemming. Er zijn wel ambities en initiatieven vanuit het OM om toch een positieve impuls te geven aan dit alles. Zo zijn er de afgelopen jaren een aantal afspraken gemaakt dat het OM sneller geïnformeerd en gealarmeerd wordt.
Vervolgens ontstond een geanimeerde discussie. Daarin werd onder andere gemeld dat het communiceren over slachtoffers (aantallen, namen) zich binnen het OM nog aan het ontwikkelen is. Maatschappelijke onrust erkennen en adresseren is daarbij een intern aandachtspunt. De maatschappij vraagt naar meer informatie. Het risico is wel dat er uiteindelijk minder straf wordt opgelegd door een rechter als gevolg van het mediabeleid van het OM. Na deze bijdrage werd de middag besloten met een borrel voor alle aanwezigen.
Beleidsplan 2012 - 2015 vastgesteld Het algemeen bestuur heeft het Beleidsplan 2012- 2015 VRZHZ vastgesteld. Daarmee zijn de drie wettelijke planfiguren, Regionaal Risicoprofiel, Regionaal Crisisplan en Beleidsplan, tijdig vastgesteld. Het beleidsplan 2012 - 2015 beoogt richting te geven aan de professionele inspanningen om de Rampenbestrijding, crisisbeheersing, brandweerzorg en geneeskundige hulpverlening in Zuid-Holland Zuid op de best mogelijke wijze uit te voeren. Doel is ook de samenwerking tussen de veiligheidsregio en haar partners in veiligheid te bevorderen. Algemeen Directeur Peter Bos: “Met de drie verplichte plannen, voldoen we aan de vereisten van de Wet veiveiligheidsregio’s. Het beleidsplan geeft ook een goed overzicht van de stand van zaken van de VRZHZ. Daarnaast zijn dilemma’s en ambities verwoord. Zoals de voorzitter in het voorwoord al schrijft gaat het om ‘samenwerking’. Daarom zijn o.m. de gemeenten en de vitale partners betrokken bij de totstandkoming van dit beleidsplan. We blijven wij bij onze taakuitoefening dicht bij de gemeenten en de inwoners”, aldus Bos.
Strategische beleidsdoelstellingen Het beleidsplan omvat strategische beleidsdoelstellingen, zoals de vorming van de regionale brandweer in 2013, verdere verstering van de geneeskundige zorg, taken en organisatie van de gemeentelijke rampenbestrijdingsprocessen (met name bevolkingszorg) op de meest geëigende schaal organiseren, het garanderen van de operationele continuïteit en de bestaande crisisorganisatie verbeteren, door te leren van incidenten en aanbevelingen van de Inspectie Openbare Orde en Veiligheid te verwerken.
Verklaring Zwijndrecht “Ten aanzien van de risicobeheersing willen wij een plan vaststellen, waarin het doel, veiligheidsrisico’s terug te dringen, wordt vastgelegd en concreet wordt gemaakt in een plan van aanpak, zoals bijv. door ‘Community Safety projecten’ uit te voeren”, zo vertelt Peter Bos. “Met dit beleidsplan zijn ook de doelstellingen, zoals die zijn opgenomen in de ‘verklaring van Zwijndrecht’ uitgewerkt”.
Bevolkingszorg Waar het gaat om incidentbestrijding en crisisbeheersing wil de VRZHZ uiteraard voldoen aan de wettelijke eisen. Dat kan met een professionele en slagvaardige crisisorganisatie, die kan werken met eenduidige en generieke plannen, procedures en handboeken. Omdat de gemeentelijke rampenbestrijdingsprocessen per gemeente niet op een effectieve en efficiënte wij-
ze zijn te realiseren, wordt deze ingericht in de vorm van een stelsel met een bovenlokale uitvoeringsorganisatie voor bevolkingszorg, waarbij ook kan worden voldaan aan specifieke lokale behoeften van bevolkingszorg. Deze uitvoeringsorganisatie is een product van samenwerking van de betreffende gemeenten.
Crisiscommunicatie Crisiscommunicatie neemt in crisisbeheersing een belangrijke plaats in. Het draagt bij aan het beeld naar buiten toe over het verloop van incidenten. Bij de zorg voor de burger staat crisiscommunicatie voorop. Adequate en tijdige voorlichting is van cruciaal belang. Het is de burgemeester, die daarvoor zorg draagt. Voor de uitvoering is een regionaal piket voorlichtingsfunctionaris in het leven geroepen, zodat de crisiscommunicatie te allen tijde kan worden uitgevoerd.
Presteren In het beleidsplan wordt inzichtelijk gemaakt hoe de operationele hoofdstructuur, de brandweer, de GHOR, de gemeenten en de politie moeten presteren in geval van een grote calamiteit of crisis. Duidelijk wordt hoe men de operationele prestaties de eerste uren/dagen garandeert, al of niet door inbreng van anderen (bijv. buurregio’s). In het beleidsplan is het landelijk crisismanagementsysteem (LCMS) opgenomen. Het zal worden gebruikt voor adequate informatievoorziening binnen en tussen de operationele diensten en gezagsdragers.
Nieuwbouw kantoor VRZHZ begonnen Net voor de bouwvakvakantie is de eerste paal geslagen voor het nieuwe VRZHZ-kantoor. Het gebouw komt op het Leerpark in Dordrecht, naast de tweede post van de brandweer Dordrecht. In het nieuwe kantoor wordt o.m. het Regionaal Coördinatie Centrum (RCC) ingericht (coördinatie van grote calamiteiten of rampen). De verwachting is dat het gebouw medio 2012 in gebruik kan worden genomen.
Kennis - en Opleidings Centrum Veiligheid ZHZ gestart met gastcollege op Da Vinci College De veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid verzorgde 11 oktober jl. een eerste gastcollege voor studenten van het Da Vinci College. Hiermee werd de start gemarkeerd van het ‘KOCVeiligheid ZHZ’ ; een samenwerking tussen de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid, het Da Vinci College en de gemeente Dordrecht. Ad vd Kamp tijdens het gastcollege op het DaVincie college.
Doel KOC - Veiligheid Het kenniscentrum ‘KOC-Veiligheid ZHZ’ is opgericht door de veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid, het Da Vinci College en de gemeente Dordrecht. Door praktijkervaring en theoretische basispakket met elkaar te verweven, krijgt het thema fysieke veiligheid zowel in de opleidingen als bij de praktijk van veiligheidsregio’s een extra impuls. Het is de ambitie door te ontwikkelen naar HBO-niveau, inclusief lectoraat en expertisecentrum Veiligheid.
‘Dordrecht ligt op een kruispunt van grote wegen en rivieren,’ zei Max Hoefeijzers van het Da Vinci College, ‘waardoor in deze regio veel veiligheidsvraagstukken spelen. Het is dus belangrijk dat we goed opgeleide mensen hebben in de regio. Nu wij buren zijn geworden op het Leerpark is het fysiek makkelijker geworden nauw samen te werken. Dat leidt tot versterking bij opleidingen bij de brandweer, de (motorvoertuigen)techniek en de beveiliging.’
Vakgebieden
Kern waarom het draait De VRZHZ, het Da Vinci College en het Leerpark Dordrecht werken samen. Door praktijkervaring en het theoretische basispakket met elkaar te verweven, krijgt het thema fysieke veiligheid een extra impuls in onze regio.
Ad van de Kamp, Coördinator Inkoop &Verwerving van de VRZHZ verzorgde voor 100 studenten van de studierichtingen techniek, juridisch en business een gastcollege. Aan de hand van de vraag 'Hoe verwerf je een brandweerwagen?' passeerden de vakgebieden van alle leerlingen de revue en werden de vele mogelijkheden tot samenwerking al in de collegezaal duidelijk. Van de techniek (‘hij moet zeker meer dan 1100 cc hebben, toch meneer?’) tot de Europese aanbestedingen, het kwam allemaal aan bod.
Bestuur De drie partijen vinden het van groot belang dat op het gebied van veiligheid wordt samengewerkt om zo de synergie in veiligheid en leer-werkverbindingen te versterken. Het bieden van stages voor studenten van het Da Vinci College bij de brandweer en de begeleiding daarvan is een belangrijk onderdeel. Het gaat om meerdere disciplines, zoals die van automonteur, beveiliger en ondersteunende diensten. Deze zomer is de nieuwe brandweerkazerne van Dordrecht met de regionale garagewerkplaatsen in gebruik genomen op het Leerpark. Doordat de brandweer en het Da Vinci College nu buren zijn geworden, is de samenwerking geïntensiveerd.
Het bestuur KOC-Veiligheid ZHZ bestaat uit: Voorzitter Victor Molkenboer (burgermeester van Leerdam), bestuursleden Max Hoefijzers (voozitter Raad van Bestuur Da Vinci college), Rein Meester (directeur Leerpark) en secretaris Peter Bos (algemeen directeur VRZHZ).
Voor informatie kunt u contact opnemen met: Hans Varkevisser, vanuit VRZHZ aangesteld als kwartiermaker. Tel. 078 - 635 5300 of
[email protected]
Opening tweede post Dordrecht in Leerpark De brandweer in Dordrecht is gevestigd aan het Oranjepark, in het centrum van Dordrecht. Door de groei van de stad kon de brandweer niet snel genoeg meer in bepaalde wijken aanwezig zijn. Om de veiligheid van de burgers en de kwaliteit van de brandweerzorg te kunnen waarborgen, heeft de raad van Dordrecht besloten een tweede post te bouwen op het Leerpark. Woensdag 24 augustus was de officiële opening van de nieuwe kazerne. Na de opbouwwerkzaamheden kwamen rond 15.00 uur de eerste gasten, verwelkomd door studenten van het Da Vinci College. Deze studenten volgen de opleiding tot secretaresse en wilden graag ervaring opdoen als gastvrouw. Om vier uur begon het officiële programma.
Open dag 8 oktober Eens in de vijf jaar organiseert de brandweer in Dordrecht een Open Dag. Ditmaal werd deze gekoppeld aan de opening van de tweede post. Het hele parkeerterrein voor de nieuwe kazerne was rood gekleurd, vele voertuigen werden tentoongesteld. Op het buitenterrein konden de bezoekers ook genieten van vele demonstraties, zoals het openknippen van een auto (technische hulpverlening) of het bestrijden van een ongeval met gevaarlijke stoffen. Bij het uitvoeren van de demonstraties kregen wij hulp van collega’s uit Cluster Zwijndrechtse Waard en de brandweer uit Hardinxveld-Giessendam. Een andere populaire ‘attractie’ was de fireexperience. Bezoekers moesten door een donkere ruimte vol obstakels lopen, om zo te ervaren dat het lastig is om bij veel rookontwikkeling de weg naar buiten te vinden. De rij voor deze activiteit deed denken aan de Efteling. De kinderen konden via een speciale kinderroute aan allerlei activiteiten deelnemen. Daarbij konden zij met een volle stempelkaart naar de kinderhoek om een certificaat en button op te halen, waarmee zij “fire-proof” waren. Zo is geprobeerd de kinderen naast een leuke, ook een educatieve dag te bezorgen. Ook de GHOR, USAR en Regionale Ambulancevoorziening namen deel aan de open dag.
Na een welkomstwoord door Frans Hoeksma, commandant brandweerzorg Dordrecht, werd een video getoond, waarin 12 personen aan het woord kwamen die belangrijk zijn geweest voor de totstandkoming van de nieuwe kazerne. Hierna sprak burgemeester Brok de genodigden toe, waarna hij met het luiden van de bel het startsein gaf voor de openingshandeling!
Openingshandeling De spectaculaire openingshandeling was door Gerrit Oldenburg, theaterdocent van hetDa Vinci College, bedacht en geregisseerd. De act liet op artistieke wijze de taken en kenmerken van de brandweer zien. De genodigden waren erg enthousiast over deze act. Een impressie is te vinden op Youtube. Na het officiële gedeelte konden de genodigden deelnemen aan een rondleiding en was er nog een borrel. ’s Avonds was er nog een speciaal programma voor de bewoners van het pand, familieleden en oudgedienden.
In totaal hebben er 600 personen deelgenomen aan de rondleiding door het nieuwe pand, zijn er meer dan 100 kinderen geschminkt en is de Open Dag door ongeveer 15.000 personen bezocht.
Een herfstachtige oefening Stadion FC Dordt decor ontruimingsoefening Onder bizarre weersomstandigheden werd dinsdagvond 6 september jl. de multidisciplinaire oefening “Ibrox” gehouden. Het was een ontruimingsoefening met FC Dordrecht, met aansluitend een rampenoefening van de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid (VRZHZ). Weten de betrokkenen bij de voetbalclub hoe de ontruimingsprocedure werkt en voeren zij dat goed uit? Hoe verloopt de samenwerking tussen het calamiteitenteam van FC Dordrecht en de hulpdiensten? Wordt er goed afgestemd en wordt op de juiste manier gecoördineerd tussen VRZHZ, hulpdiensten en FC Dordrecht?
Scenario Tijdens een voetbalwedstrijd in het stadion van FC Dordrecht breekt er brand uit op één van de tribunes. Er zijn helaas meerdere personen gewond op de tribune. De nooduitgangen zijn door rookontwikkeling niet te bereiken, waardoor andere uitgangen moeten worden gebruikt. Hierdoor ontstaat een situatie waarbij rivaliserende supportersgroepen elkaar op het parkeerterrein treffen. Op het parkeerterrein vindt een kortstondige confrontatie plaats waarbij nog meer slachtoffers vallen.
MiSRaR MiSRaR gaat alweer het laatste jaar in. Van de 16 thematische seminars hebben wij er nog zes te gaan. In oktober 2012 volgt de afsluitende conferentie. Tijdens deze conferentie zullen de resultaten worden gepresenteerd waaronder een handboek. Vorig jaar heeft de nadruk vooral gelegen op “riskassessment” als middel om tot goede keuzes te komen met betrekking tot de te mitigeren (reduceren) risico’s. Dit jaar ligt de nadruk meer op het maken van een “mitigationplan”. Zo ging het over de wijze om via het concept van “meerlaagse veiligheid” tot verschillende strategieën voor risicobeheersing te komen, de noodzakelijke processtappen voor een planmatige aanpak, de verschillende soorten plannen en de kosten baten-analyse waarmee je de verschillende risicobeheersingsmaatregelen tegen elkaar af kan wegen. De komende maanden wordt nog gesproken over de juridische mogelijkheden en financiering, lobby, het verwerven van draagvlak en het creëren van een goed netwerk. Wil je meer weten, kijk dan eens op www.misrar.eu en lees de nieuwsbrieven op deze site.
Slachtoffers Met een CoPI, Politie (inclusief een peloton Mobiele Eenheid), gemeente Dordrecht, Gemeenschappelijke MeldCentrale, GHOR, Brandweer en Veiligheidsregio ZHZ werd het een stevige Multi-oefening. Het realiteitsgehalte werd nog versterkt door de LOTUSslachtoffers, de bijna 100 figuranten en de brand op de tribune. Alle slachtoffers werden door de geneeskundige keten afgevoerd richting de Geneeskundige Combinatie (SIGMA-team, AMBU-teams, Hoofd Gewonden Nest, ambulances en spoedeisende hulp (SEH) van het Albert Schweitzer ziekenhuis) met als eindstation een gesimuleerde SEH. Door het stormachtige weer was het onverantwoord om de tent op te zetten voor de Geneeskundige Combinatie. Het Hoofd Gewondennest besloot daarom het stewardgebouw als gewondennest te gebruiken .
Netcentrisch Werken Tijdens deze ontruimingsoefening werd ook het nieuw landelijke communicatiesysteem gebruikt, waarmee de hulpdiensten elkaar kunnen informeren en men van elkaar weet welke actuele informatie beschikbaar is.
Dit Landelijk Crisis Management Systeem (LCMS) wordt dé standaard; alle veiligheidsregio’s en hulpdiensten gaan het gebruiken. Hiermee kunnen zij meekijken en zonodig anticiperen op ontwikkelingen. De oefening werd, ondanks het slechte weer, ervaren als zeer nuttig. Uit de evaluatie zijn natuurlijk weer nieuwe aanbevelingen en doelstellingen gekomen. Deze worden meegenomen in het verdere OTO-traject (Opleiden, Trainen en Oefenen) van de VRZHZ.
Burgernet in ZHZ van start Met een videoverbinding tussen het districtskantoor van de Politie Zuid-Holland-Zuid en de Gemeenschappelijke MeldCentrale gaf burgemeester Brok het startsein voor Burgernet ZHZ.
Burgernet is een nieuw systeem voor de Politie om burgerparticipatie te bevorderen en de heterdaadkracht te verhogen. Het biedt veel meer mogelijkheden dan het oude SMS-Alert. Burgernet werkt via spraakberichten, e-mail en SMS. Binnenkort wordt het ook nog gekoppeld aan Twitter. Deelnemers kunnen via www.burgernet.nl zelf aangeven op welke wijze zij berichten willen ontvangen en op welke tijdstippen.
Waarschuwing bij crisis Voor de VRZHZ is Burgernet een belangrijk nieuw middel. Bij acute dreiging kan, naast de bekende sirenes, door COPI, ROT, BT nu ook Burgernet worden ingezet al waarschuwingsmiddel. Abonnee-inwoners kunnen dan worden gealarmeerd. In de toekomst kunnen wellicht ook andere soorten berichten die de wijkveiligheid en leefbaarheid aangaan vanuit gemeenten en veiligheidsregio worden verstuurd.
• Preparatie Het geven van handelingsperspectief aan burgers in risicovolle situaties. Op basis van het risicoprofiel willen we gericht met burgers communiceren over de risico's in de regio. Te denken valt aan hoog water, extreem weer of de aanwezigheid van risicovolle bedrijven in de directe omgeving. • Repressie Via SMS alert informeren van burgers wanneer zich een incident voordoet. We zijn in afwachting van NL alert, oftewel cell broadcast, waarbij naar alle mobiele telefoons in een bepaald gebied een bericht wordt gestuurd. Bij een incident wordt zo een zo groot mogelijke groep bereikt. Maar ook kunnen bij evenementen bezoekers worden geïnformeerd over looproutes of bijzondere situaties • Nafase en evaluatie Het blijvend communiceren met burgers ook na een incident, om de lessen te delen en het vertrouwen terug te winnen als dat verdwenen is.
Lokaal instrument Projectmanager Gerard Mouwen van de Politie ZuidHolland-Zuid: “De eerste Burgernetsuccessen zijn behaald, waardoor een vermiste persoon snel kon worden gevonden. De kans op succes wordt groter, als méér burgers zich aanmelden”.
Aanmelden Alle Inwoners van de regio kunnen zich aanmelden bij www.burgernet.nl. Het stimuleren van inwoners zich aan te melden kan geen kwaad. Vooral in de kleinere gemeenten is het aantal deelnemers erg laag. Juist als Burgernet gebruikt wordt om te waarschuwing is dat een gemiste kans; de dekking van het sirenenetwerk is in de kleinere (en landelijke) gemeenten lager. Sinds 1 oktober is Burgernet operationeel en kunnen er Burgernetacties ingezet worden.
Specifiek Welke kansen ziet de VRZHZ voor Burgernet? In de hele veiligheidsketen heeft Burgernet een bijdrage. • Preventie Het informeren van burgers over onveilige situaties. We willen adviezen geven om de risico's in de regio te beperken
Tijdens een bijeenkomst voor communicatieadviseurs deed Gerard Mouwen van de Politie ZHZ een beroep op de aanwezigen om ook in te zetten om zoveel mogelijk inwoners zich te laten aanmelden voor Burgernet. Volgens Mouwen is Burgernet geen Politie-speeltje, maar tevens een lokaal instrument ten behoeve van de wijkveiligheid.
Kort Nieuws Voortgangsgesprek Ministerie V & J Op maandag 31 oktober heeft het jaarlijkse bestuurlijke voortgangsgesprek met het Ministerie van Veiligheid & Justitie plaatsgevonden. Vanuit de VRZHZ waren de bestuurders Brok (voorzitter) en IJssels (plv. voorzitter), de algemeen directeur, de directeur brandweer en de directiesecretaris bij het gesprek aanwezig. Vanuit het ministerie de directeur nationale veiligheid (mevrouw R. Clabbers), de relatiebeheerder en een vertegenwoordigster vanuit het programma NVROO. De algemeen directeur heeft middels een presentatie de stand van zaken in de VRZHZ toegelicht. Naar aanleiding daarvan is onder andere gesproken over: • de wet veiligheidsregio's • ontwikkelingen binnen de VRZHZ • politiebestel • meldkamerorganisatie • bovenregionale- en multidisciplinaire samenwerking • regionalisering brandweer • ontwikkeling BDUR • schade als gevolg van Moerdijk
De Inspectie Openbare Orde en Veiligheid komt (waarschijnlijk in december) met een onderzoek naar deze problematiek.
Nieuwe Blusboot, met VRMWB Omdat het Rijk de financiering van de huidige blusboot heeft stopgezet, is binnen de VRZHZ discussie gevoerd over de vraag hoe het bestrijdingsvolume op het water kan worden behouden. Daarbij zijn onder meer het Regionaal Risicoprofiel en het Beleidsplan betrokken. In juni heeft het algemeen bestuur al ingestemd met een korte visie op de incidentbestrijding op het water. Tijdens de laatste vergadering heeft het bestuur ingestemd met de aankoop van een nieuwe blusboot. De risico’s in Zuid-Holland Zuid zijn aanzienlijk. In het Regionaal Risicoprofiel zijn ze gedetailleerd omschreven. Met name het vervoer van gevaarlijke stoffen over het water, enkele kegelligplaatsen, de grote drukte op rivieren en de overslag van aardolieprodukten en chemicaliën zijn forse risico’s.
Het was een plezierig voortgangsgesprek waar alle betrokkenen positief op terugkijken. Geconcludeerd is dat de VRZHZ haar zaken goed op orde heeft.
KPN - storing en hoe verder Halverwege dit jaar ontstond een storing in het netwerk van KPN. Als gevolg van de storing waren vaste telefoonverbindingen niet gegarandeerd en konden ze wegvallen. Mensen die alarmnummer 112 wilden bellen konden hier problemen mee ondervinden. Ook waren de verbindingen, die normaal gebruikt worden voor alarmering en contact met hulpdiensten op straat, gedeeltelijk verstoord, evenals de automatische brandmeldingen van bedrijven en instellingen. Zo’n incident legt bloot wat kwetsbaarheden in de regio zijn. De Hoofdafdeling Risico- en Crisisbeheersing van de VRZHZ werkt aan scenario’s hoe hiermee om te gaan. Daarbij kunt u denken aan alternatieve communicatiemiddelen om dergelijke storingen te ondervangen.
Samen Om incidenten op het water adequaat en veilig te kunnen bestrijding is een blusboot onontbeerlijk. De aanschaf past ook binnen het materiaal spreidingsplan uit het Programma Versterking en Regionalisering Brandweer. Omdat de aanschaf wordt gedaan in samenwerking met de veiligheidsregio Midden - en WestBrabant, vallen de jaarlijkse kosten voor ZHZ aanzienlijk lager uit. De blusboot zal tussen de € 4 en 5 miljoen gaan kosten en zal op z’n vroegst pas over twee jaar gereed zijn. Tot die tijd wordt de oude blusboot (zie foto) in de vaart gehouden.
Colofon. ZHZ Veilig is het digitale magazine van de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid en verschijnt digitaal Aan dit nummer werkten mee: mee: Larissa Levering, Mirella Zonderop, Leo den Otter, Tamara Schiedon, Eddy van Well en Roland Bron Fotografie: Fotografie Jarko de Witte-van Leeuwen, Eddy van Well, Peter Nolden, Marco de Waard en Gerben van den Boom Eindredactie: Eindredactie Leo den Otter Redactie en abonnementen: abonnementen
[email protected] of bel 078 - 635 53 08