De EUROPESE Verhalenkoffer - Verhaal Bulgarije groep 5 en 6
1
Nieuws van mama uit Holland Als Nadia en haar oudere broertje Iván uit school komen, zit oma klaar in de versleten stoel. “Kom gauw zitten,” zegt ze en ze trekt Nadia op schoot. Ze heeft een brief van mama in haar hand. Mama is ver weg voor een tijdje; in het Westen, in een land dat Holland heet. Daar fietst iedereen, zelfs óude mensen en er zijn heel veel zwart-witte koeien. Dat schrijft mama allemaal. Ze is naar Holland toegegaan om te kijken of het daar beter is voor hen dan hier thuis, in Bulgarije. Eerst zoekt mama werk en een mooi huis en als dat lukt, dán gaan Nadia, Iván en oma ook naar Holland. Mama schrijft vaak over rare dingen daar, die heel anders zijn dan thuis. Nadia is daar best benieuwd naar, maar eigenlijk wil ze alleen maar weten wanneer ze naar mama toe kunnen gaan. Mama is al best lang weg en ze mist haar zo. Pas geleden schreef mama: Mijn lieve Nadeshda, (Zo heet Nadia officieel. Nadeshda betekent hoop.) Gister zag ik een lichtblauwe jurk met donker blauwe stippen. Echt een jurk voor jou, lieve schat. Nog even en mama heeft genoeg geld om die voor jou te kopen. Dan krijg je er ook blauwe schoenen bij. Dat staat vast prachtig! Nadia droomt al jaren van een jurk met mooie kleuren en van nieuwe schoenen. Nog even en mama kan dat eindelijk voor haar kopen. Maar toen mama’s brief bijna uit was, schreef ze weer: Lieverd, nog even geduld, alles gaat niet zo snel als ik zou willen, maar er komt een dag… Zoiets schrijft mama in elke brief. Oma wil gaan lezen, maar Iván is er nog niet, hij is even naar de wc. Iván wordt vaak een beetje bozig als er een brief van mama komt. Dat vindt Nadia heel naar. Als ze een brief zien, worden ze altijd blij, want mis schien zit daar het nieuws in van mama dat ze kunnen komen. Maar als de brief eenmaal uit is, voelen ze zich niet meer blij. Oma gaat dan meest al iets in de keuken doen en Iván zegt niks. Daarom zijn mama’s brieven fijn en niet fijn tegelijk. Was mama maar gewoon thuis. Soms komen Nadia’s tranen als ze aan mama denkt en soms wil ze iets van school aan mama vertellen of een mooie tekening laten zien. Dan
De EUROPESE Verhalenkoffer - Verhaal Bulgarije groep 5 en 6
2
helpt oma haar om iets aan mama te schrijven of ze sturen de tekening op, maar een brief… wat is daar nou aan? Misschien zou het helpen als ze mama’s stem soms even kon horen, vooral als ze gaat slapen. Maar geld om te bellen is er natuurlijk niet. Oma haalt de brief uit de envelop. “Twee blaadjes! Lekker veel, jongens. Dan heeft mama veel te vertellen,” zegt ze. “Kijk nou eens wat er bij de brief zit,” zegt ze verbaasd. “Een speelgoedautootje!” Oma laat een klein geel autootje zien. Wat moet Nadia daar nou mee? Voor Iván is het niet, die speelt allang niet meer met autootjes, hij is elf. Wat is dat voor vreemd cadeautje? Vandaag was een bijzondere dag, leest oma voor. Nadia ziet Iván kijken en oma lacht een beetje. “Mm, een bijzondere dag, dat klinkt mooi,” zegt oma en ze gaat er eens goed voor zitten. Nadia hoort haar zuchten. Waarom leest ze de brief nou niet gewoon? “Toe oma, lees alstublieft verder, ik wil zó graag weten wat mama schrijft,” zegt Nadia. Oma hoest even en begint opnieuw met de brief. Vandaag was een bijzondere dag omdat ik een bijzondere man ontmoet te… Nadia kijkt eventjes naar oma en ziet dat haar wenkbrauwen omhoog gaan. Oma is ook wel heel benieuwd waar dit nou over gaat. Ik heb hem al vaker gezien omdat hij taxichauffeur is en een paar keer per week hier een oudere buurvrouw ophaalt. Nu zat ik buiten jullie brieven te lezen terwijl hij op de vrouw wachtte. Hij gluurde een beetje naar de brieven en knikte naar me… schrijft mama. Mama leest de brieven van thuis steeds weer opnieuw. Ze mist Iván, Nadia en oma heel erg en haar land ook, maar daar schrijft ze liever niet over. Ze schrijft vooral dat ze veel euro’s verdient en dat ze daarmee over een tijd een huis voor hen kan kopen. Daarover schrijft ze vooral. Mama wil niet dat Nadia, Iván en oma weten hoe zwaar het werk is dat ze in de kas doet. Daarover schrijft ze dus niet, maar ze plukt zoveel tomaten dat haar hele lijf zeer doet. Als ze geslapen heeft, is ze nog moe. Toch wordt ze soms wakker en dan mist ze hen zo. Ze weet niet of haar plan wel lukt, want het werk in de kas is voor een paar maanden. Voor daarna heeft ze nog geen werk.
De EUROPESE Verhalenkoffer - Verhaal Bulgarije groep 5 en 6
3
Ze dacht dat alles in Holland vanzelf zou gaan. Maar dat alles heel anders is dan ze dacht durft ze eigenlijk niet te schrijven. Dat vindt ze zielig voor Nadia, Iván en oma. Mama wil heel graag dat ze een beter leven krijgen en daar wil zíj voor zorgen. Alleen weet ze nu niet zo goed hoe ze dat moet doen. Daarom schrijft mama over de dingen die ze voor hen kan kopen als ze straks veel verdient en welk lekker eten ze dan kunnen eten. En ze hoopt dat er intussen een wonder gebeurt. Hier zijn bijna alle taxi’s zwart. Saai, hè? Onze gele zijn veel vrolijker. Ineens vroeg de taxichauffeur: “Kom jij soms uit Bulgarije?” Hoe denk je dat hij dat wist? “Nou, raad eens!” zegt oma. Nadia haalt haar schouders op, hoe kan zij dat nou weten. Oma leest door. Dat kwam omdat hij jullie brief zag liggen. Hij zei: “Dat zijn toch Bulgaarse letters?” (Weet je nog dat de Hollandse letters anders zijn dan onze?) “Ik ken geen Bulgaars,” zei hij, “maar ik herken het omdat ik met vakan tie in Bulgarije was.” Die man is echt verliefd op ons land is geworden, hij vindt ons zo hartelijk en gastvrij. Ik werd er helemaal warm van. En weet je waar hij dol op is? Op banitsa!!!1 “Banitsa mis je zeker wel? En alles is zó goedkoop, ik ga er zeker vaker heen,” zei hij. Vinden jullie dat niet bijzonder? Toen vroeg hij of ik kon autorijden. Met het jazeggen haalde ik een grapje met hem uit. (Je weet toch nog dat ze JA en NEE hier precies andersom doen?) Ik schudde mijn hoofd en hij keek me even aan. Toen zei ik snel: “Dit is mijn antwoord op zijn Bulgáárs.” Daar moest hij om schateren. “Dat was ik helemaal vergeten!” zei hij. “Dat is zo raar: jullie knikken ja als je NEE bedoelt. En jullie schudden nee met je hoofd als je JA bedoelt. Dat is toch de omgekeerde wereld!” Zo’n aardige man! “Ga je ’s zomers vaak naar de Zwarte Zee?” vroeg hij verder, “ken je dat gebied goed?” Ik schudde weer, dus: ja. Hij lachte weer. “Weet je wat jíj moet doen? Bij de Zwarte Zee gaan werken als taxichauf feur: dat is een goudmijntje met al die toeristen! Je verdient heel veel geld en je eten en drinken daar kost bijna niks. Dán krijgt je gezin een goed leven! Veel beter dan met dat werk in de kas hier. Hier is ook alles duurder, dus is je geld veel sneller op. Hier word je nooit rijk!” Hij deed 1 Banitsa = fetakaas in bladerdeeg, met eieren gemaakt. Het wordt gegeten als ontbijt en als lekkers voor feestdagen, ook wordt het veel op straat gegeten.
De EUROPESE Verhalenkoffer - Verhaal Bulgarije groep 5 en 6
4
alsof het een grapje was, maar het was menens. De taxichauffeur snapte heel goed dat mama hen een beter leven wilde geven. Toen hij op vakantie naar Bulgarije ging, was hij naar een fijn hotel bij de Zwarte Zee gereden. Daar vond hij het fantastisch, maar hij zag onderweg wel dat het nog niet op alle plekken in Bulgarije zo goed was als daar. Dat schreef mama niet in de brief. Mama schreef wel: Toen de chauf feur door Bulgarije reed, zag hij plekjes met mooie tuinen en mensen met goede spullen. Alles wordt echt beter nu we bij de Europese Unie horen, vooral op plekken waar contact met het Westen is. Hij kwam zelfs iets Nederlands tegen! Ik schreef toch al dat brood in Holland niet uit de fabriek komt, maar uit een bakkerswinkel? De chauf feur ontdekte een echte bakwinkel in Bulgarije, er zijn er al een paar! Wisten jullie dat die van Nederlanders hebben geleerd om brood te bak ken? Leuk, hè! Hier is het bakken van brood heel gewoon. Je kunt dat zelfs ruiken als je ’s morgens langs zo’n bakwinkel loopt. Nou, even terug naar het idee van de taxi. Jullie moeten er misschien om lachen en vragen je af hoe ik een auto kopen kan, maar weet je wat hij nog meer vertelde? “Toeristen stappen sneller bij vrouwen in omdat ze die vertrouwen,” zei hij. Veel chauffeurs delen samen een taxi en werken allebei de helft van de week. Weten jullie hoeveel leva (2 leva is ongeveer 1 euro) ze verdie nen? 0,50 leva per km en vaak ook nog een fooi: stel je voor hoeveel je dan kunt verdienen! Dat is toch ongelooflijk. Dan kunnen we zoveel spul len en eten kopen als we maar willen en dan houden we nog heel veel geld over! Wat een vrolijke brief deze keer. Maar hoe gaat mama een halve taxi beta len? Ook heeft mama nog één probleem, waar ze niet over schrijft. Ze heeft helemaal geen geld voor de reis terug naar huis. “Wat denken jullie, jongens. Gaat het dan eindelijk toch gebeuren???” Oma slaat het blaadje om, Nadia ziet heus wel dat haar handen een beetje trillen. Nu is het een paar dagen later, leest oma verder. “Ik loop er steeds over te denken. Zou het niet fantastisch zijn? Met het geld dat ik hier verdien, koop ik een halve taxi! Als dat niet genoeg is, werk ik een tijdje bij een taxibedrijf om voor een eigen taxi te sparen.”
De EUROPESE Verhalenkoffer - Verhaal Bulgarije groep 5 en 6
5
“Misschien kunnen we ook wel een gastenhuis beginnen. Herinneren jul lie je die aardige familie nog, waar we in de zomer logeerden? Die ver huurden ook één kamer aan gasten. Stel je voor dat het lukt!!! Ik mis jullie ook vreselijk en als ik dit doe, dan kom ik snel naar huis.” Oma stopt met lezen en pakt Nadia stevig vast. “Nadeshda,” fluistert ze en wrijft even over haar ogen. Ze redden het allemaal net, zo met zijn drietjes, maar hoelang houden ze dit nog vol? Vorige maand werd de elektriciteit bijna afgesloten omdat ze de rekening niet konden betalen. Gelukkig vond oma nog wat leva in een oude sok. De dagen dat de post is geweest, zijn het moeilijkst. “Vanochtend kwam de chauffeur weer langs en geloof het of niet, maar er is een wonder gebeurd! Zijn broer en schoonzus gaan bijna met vakantie naar… drie maal raden… naar Bulgarije!!! Ik mag met hen meerijden, als ik dat wil. En of ik dat wil!!! IK KOM NAAR HUIS!!! Zulke aardige mensen bestaan hier dus ook. Ik wilde de man bijna omhelzen!” Oma houdt nu haar adem bijna in. Dat komt omdat ze het goede nieuws nog niet kan geloven. Nadia moet lachen om mama, die zomaar een vreemde man omhelst omdat ze zó blij is! En ineens voelt Nadia warme tranen als een beekje over haar wangen rollen. Dit keer zijn haar tranen niet meer te stoppen. “Komt mama thuis? Komt mama echt naar huis? Wanneer dan, oma?” vraagt ze tussen het snikken door. Oma houdt haar alleen maar heel stevig vast en zegt: ”Nog even, Nadeshda, dit keer echt nog maar heel even...” En ook de wangen van oma blijven vandaag niet droog. Later die avond slaapt Nadia heerlijk tegen oma’s warme lijf in en ze droomt van een gele taxi die mama weer naar huis brengt. © 2007 Joke de Jonge.
Dit verhaal is onderdeel van DE EUROPESE VERHALENKOFFER. © 2010 Vertegenwoordiging van de Europese Commissie in Nederland.