Nederlands Instituut voor Navigatie (NIN) Jaarverslag 2014 Algemeen In het jaar 2014 diende zich het vertrek aan van de voorzitter van het NIN, drs. Rein van Gooswilligen MBA, die de vereniging tien jaar lang op uitmuntende wijze had geleid. Het NIN is hem hiervoor veel dank verschuldigd. Tijdens de jaarvergadering werd Bart Banning (ondergetekende) verkozen tot het bestuur, die zich prompt beschikbaar stelde als interim voorzitter, wat werd aanvaard door de leden. Vervolgens heeft het een aantal maanden geduurd voordat er een bestuur was gevormd waarbij alle belangrijke taken waren ingevuld. Bestuurslid Edward Breeuwer nam de rol van secretaris op zich. Het NIN lid Tom Willems werd bereid gevonden om de taken van penningmeester te vervullen. Dit interim bestuur richtte zich vervolgens op het verder op orde krijgen van de interne organisatie en de financiën. De bestuursleden menen hierin ondertussen een goede richting te hebben gevonden. Zij zullen de NIN leden tijdens de jaarvergadering verzoeken om hun instemming om op de ingeslagen weg verder te gaan. Het Bestuur wil in 2015 onder andere op zich nemen om de website te vernieuwen en te onderzoeken hoe het tijdschrift verbeterd kan worden. Overigens blijft het organiseren van aansprekende bijeenkomsten voor de NIN leden in onze visie de belangrijkste taak. European Navigation Conference 2014 Rotterdam Het hoogtepunt van het jaar werd gevormd door de ENC, die in 2014 jaar werd gehouden in het World Trade Centre te Rotterdam. Bij toebeurt organiseren de navigatie-instituten van Europa deze conferentie. De ENC werd goed bezocht en toonde een zeer gevarieerd programma. Er waren goede keynote speeches, onder andere van Brad Parkinson, een van de grondleggers van GPS. Ook het avondprogramma was van hoog niveau en werd goed bezocht, met onder andere een galadiner op de Nieuwe Waterweg. De conferentie werd gehouden onder verantwoordelijkheid van onze oudvoorzitter prof. em. J. Spaans, waarvoor het NIN hem zeer erkentelijk is. De ENC werd afgesloten met een klein positief financieel resultaat, waardoor wij ook over een aantal jaren weer in staat zouden moeten zijn om een dergelijke bijeenkomst te organiseren. Voor een uitgebreid verslag van de ENC 2014 wordt verwezen naar de separaat opgestelde verslaglegging. NIN Symposia, workshops en lezingen NAVGENAV Workshop General Aviation Op 14 november 2014 werd de jaarlijkse NIN workshop voor de kleine luchtvaart gehouden, met als thema Nieuwe regelingen: vangnet of dwangbuis. Er waren sprekers van EASA, ILT, LVNL en van diverse luchthavens. De workshop werd georganiseerd in samenwerking met de vliegersverenigingen KNVvL (Kon. Ned. Ver. voor Luchtvaart) en AOPA (Aircraft Owners and Pilots Association) en vond plaats te Lelystad. Er waren rond de tachtig deelnemers en er was sprake van af en toe zeer levendige discussies. In 2015 zal waarschijnlijk op dezelfde locatie weer een workshop worden gehouden, ditmaal geheel gewijd aan het vliegen met GPS. Ons lid Vincent Ligthart verzet nog steeds veel werk in de organisatie van deze workshops, waarvoor uiteraard onze dank op zijn plaats is.
NAV-Recreatievaart Het NIN symposium voor de recreatievaart vindt eens in de twee jaar plaats. Er is een goed begin gemaakt met de voorbereidingen voor de bijeenkomst in 2015, waarbij samenwerking tot stand is gebracht met de Nederlandse Vereniging van Kustzeilers (NVvK), de Koninklijke Nederlandsche Motorboot Club (KNMC) en de examencommissie van het Watersportverbond. Als werkthema is gekozen Van data naar veilige navigatie. De voorzitter van het organisatiecomité is ons lid Fred Bouter die daarvoor alle lof verdient. Workshop GNSS: nieuwe ontwikkelingen Op vrijdag 12 december 2014 is er een workshop gegeven over de nieuwe ontwikkelingen op het gebied van GPS, Glonass, BeiDou en Galileo. Er waren 150 mensen naar het historische Teylersmuseum in Haarlem gekomen. Onder hen waren hydrografen van de HSB (Hydrographic Society Benelux), navigators van het NIN en landmeters en kartografen van de GIN (Ver. GeoInformatie Nederland). Dit alles onder leiding van de dagvoorzitter LtZ John Loog. Een aantal (bestuurs)leden van het NIN verzorgde een presentatie, elk op zijn eigen vakgebied. Aansluitend was er gelegenheid om het museum te bezoeken. De meer dan uitstekende organisatie was mede in handen van ons lid Hans Visser. Excursie Scheepvaarthuis In Amsterdam verzamelde zich op 19 maart 2015 een klein select gezelschap NIN leden en introducés voor een rondleiding door het Scheepvaarthuis. Dit is een Rijksmonument waarin tegenwoordig het Amrath vijfsterrenhotel gevestigd is. De gids/architect van het Amsterdamse Schoolmuseum wist zowel binnen als buiten alle details te belichten. DIt gebouw was in zijn tijd het modernste en meest exotische toonbeeld van de Nederlandse heerschappij op de wereldzeeën. Na de rondleiding volgde een lezing door oceaanzeiler Josh van Eijndhoven. Pas na afloop van zijn presentatie kwam die er tijdens de vragenronde achter, dat de meeste toehoorders loods, kapitein of zelf zeezeiler (geweest) waren. Dit leidde tijdens de borrel tot geanimeerde gesprekken. Zie ook www.joshandhope.org Internationaal International Association of Institutes of Navigation (IAIN) Voorafgaand aan de ENC 2014 hield IAIN haar jaarlijkse officers meeting. De voorzitter en secretarisgeneraal zijn afkomstig van het RIN (Royal Institute of Navigation UK), terwijl de financiële zaken en de website vanuit Nederland worden gemanaged. IAIN is vertegenwoordigd in een groot aantal internationale organisaties. De vertegenwoordiging bij ICAO (International Civil Aviation Organization) is dit jaar aangepast en wordt nu ingevuld door het Arab IoN en het NIN. Het IAIN World Congress vindt om de drie jaar plaats. In 2015 zal dit congres gehouden worden in Praag (in oktober) en de keer erna in Japan (2018). European Group of Institutes of Navigation (EUGIN) Ook EUGIN houdt jaarlijks haar vergaderingen voorafgaand aan de ENC. Een belangrijke taak van EUGIN is het toekennen van de European Navigation Conference aan de verschillende leden. De planning is als volgt: Bordeaux 2015, Helsinki 2016, Lausanne 2017. De voorzitter van EUGIN is afkomstig uit Polen. In 2015 wordt deze taak overgedragen aan prof. Bertrand Merminod (ION-CH). De ENC te Helsinki zal worden gehouden van 30 mei tot 2 juni 2016. Dat gebeurt in samenwerking met het IEEE (Institute of Electrical and Electronic Engineers), waardoor een volledige wetenschappelijke peer review kan worden geboden. Meer informatie is te vinden op www.confedent.fi/enc2016
European Journal of Navigation (EJN) Het EJN wordt driemaal per jaar uitgegeven en gratis verstrekt aan leden van de deelnemende Instituten. De redactie wordt verzorgd door het Polish Navigation Forum (PNF). Het blijkt niet altijd even eenvoudig om voldoende artikelen van het juiste niveau te vinden. De communicatie tussen het NIN en de redactie en uitgever van het EJN liep de afgelopen periode af en toe moeizaam. Het bestuur heeft afspraken gemaakt met het PNF om hierin verbetering te brengen. Resilient PNT Forum In de marge van de internationale bijeenkomsten wordt de laatste jaren aandacht gevraagd voor Resilient PNT en Alternate/Alternative PNT. Zowel in Europa als in Noord Amerika en Azië zijn organisaties actief om het publiek en met name overheden bewust te maken van de kwetsbaarheid van GNSS en van de noodzaak voor alternatieven. Een van de alternatieven die vaak wordt genoemd is eLoran. Diverse leden van het NIN zetten zich waar mogelijk actief in om deze zaak te behartigen. Bezoek aan Royal Institute of Navigation Al snel werd het nieuwe interim bestuur uitgenodigd door het RIN om zich te melden in Londen. Het NIN is ooit ontstaan als Branch van het Royal Institute en de directie daarvan wilde graag kennismaken. Aldus begaven de interim voorzitter en penningmeester van het NIN zich naar de burelen van RIN, gevestigd bij de Royal Geographic Society. Er vond een vruchtbaar gesprek plaats waarbij door het NIN onder andere geïnformeerd werd naar eventuele deelname in het tijdschrift Navigation News. Vooralsnog leek dit vanwege de aanzienlijke kosten niet haalbaar. Tevens werd de situatie besproken van de veelheid aan navigatiecongressen, met name in Europa, die elkaar soms bijna lijken te beconcurreren. Er is afgesproken om samenwerking na te streven waar dit in het belang is van beide verenigingen. De bijeenkomst werd afgesloten met een lunch bij de Royal Thames Yacht Club. Deelname aan nationale werkgroepen Inventarisatie Kwetsbaarheden Uitval Satellietnavigatie (IKUS) IKUS heeft tot doel: het verhogen van het bewustzijn van kwetsbaarheden in vitale sectoren die afhankelijk zijn van GNSS voor positiebepaling, navigatie en/of tijdsbepaling (PNT). IKUS brengt de kwetsbaarheden met betrekking tot GNSS bij vitale sectoren in kaart evenals bestaande of nieuw te ontwikkelen preventieve maatregelen en terugvalopties. Het project wordt geleid door de Directie Veiligheid en Risico’s van Min.IenM en uitgevoerd door CapGemini. Het project IKUS richt zich op twee clusters van vitale sectoren. Cluster één bestaat uit de sectoren energie, telecom, maritiem, drinkwater, financiën, openbare orde en veiligheid, openbaar bestuur en keren en beheren oppervlaktewater. Dit cluster wordt op korte termijn afgerond met een workshop. Het NIN is daarvoor aangemeld. In 2015 wordt van start gegaan met cluster twee, bestaande uit de sectoren luchtvaart, olie, chemie, nucleair en ICT. Op basis van de uitkomsten van cluster één is er een aantal tussentijdse bevindingen. De afhankelijkheid van GNSS bij kritieke processen wisselt sterk per vitale sector. Daar waar afhankelijkheid zeer groot is, is de sector zich echter ook bewust van GNSS risico’s. Deze variëren van atmosferische omstandigheden tot gevoeligheid van ontvangers voor misleiding. Een enkele expert binnen de vitale organisatie kent het dossier, maar aan de kant van business en continuïteitsmanagement ontbreekt deze kennis in de meeste gevallen. Kennis van alternatieven voor GNSS verwatert in een aantal sectoren. Dit is niet alleen belangrijk voor sectoren waar al intensief gebruik wordt gemaakt van GNSS, maar ook voor sectoren waar dit gebruik bij adoptie van nieuwe technologie juist zal toenemen. Verder valt op dat veel vitale sectoren voor GNSS-afhankelijke toepassingen (b.v. tijdsynchronisatie van ICT-netwerken) vertrouwen op telecom providers. Organisaties die afhankelijk zijn van een derde partij zijn geïnteresseerd in de
ketenafhankelijkheid en willen de ketenrisico’s beter begrijpen. Het ketenvraagstuk wordt in de slotfase van IKUS geadresseerd. Galileo en PRS Bij het Min.IenM vond op 15 mei 2014 een bijeenkomst plaats in het kader van EGMER (European GNSS Mission Evolution Roadmap) waarin informatie vanuit Europa werd gedeeld. Door het Spaceoffice (agentschap van Min.EZ) worden af en toe bijeenkomsten gehouden teneinde informatie te verschaffen en discussie te voeren over het (toekomstig) gebruik van Galileo en EGNOS. Vanuit Europa zijn er subsidies beschikbaar om de marktontwikkeling m.b.t. het gebruik van Europese satellietnavigatiediensten te ondersteunen. Ook wordt gediscussieerd over het mogelijke gebruik van de Galileo PRS (Public Regulated Service), een signaal met encryptie met name gericht op gebruik door overheidsdiensten. Door het Spaceoffice is tijdens een bijeenkomst op 14 april 2015 aangeboden om een informatiesessie te organiseren over PRS speciaal voor de leden van het NIN. Werkgroep Verkenning Plaatsbepaling en Navigatie (VPN) Op 23 september 2014 vond de 61e vergadering plaats van de werkgroep VPN, een initiatief van GIN en NIN. Deze groep van ongeveer dertig professionals, werkzaam in alle geledingen van het genoemde vakgebied, kwam bijeen in het hoofdgebouw van het NLR te Amsterdam om informatie uit te wisselen. Het was duidelijk te zien dat de gebouwen van NLR aan een grondige transformatie onderhevig zijn. De groep wordt op voortreffelijke wijze voorgezeten door Jean-Paul Henry van 06GPS. De volgende bijeenkomst is voorzien in april 2015. Accseas Op 17 februari 2015 startte de ACCSEAS conferentie in Rotterdam. De eindverantwoordelijke voor deze conferentie was Kees Polderman, erelid van het NIN. Deze internationale en goedbezochte conferentie was bedoeld om de veiligheid en efficiency op de Noordzee te bevorderen door het implementeren van e-Navigatie. Een veelheid van projecten heeft op dit gebied plaatsgevonden en de resultaten ervan werden gepresenteerd . Zie ook www.accseas.eu Website De NIN website werd ook dit jaar weer adequaat beheerd door webmaster Siebrand de Meijer, lid van de Raad van Advies van het NIN. Het bestuur is van mening dat de website gemoderniseerd dient te worden. Er moet meer actuele informatie en nieuws op worden gepubliceerd. De informatie van en over het NIN moet beter toegankelijk zijn. Het zou mogelijk moeten worden om via de website in te schrijven en te betalen voor NIN evenementen. Naar deze aspecten zal de komende periode onderzoek worden gedaan. Zie www.navnn.nl Tenslotte Het NIN verloor in de persoon van Kees de Jong een zeer gewaardeerd bestuurslid en exvicevoorzitter. Kees was het hoofd van de programmacommissie die de inhoudelijke bijdragen van de ENC 2014 organiseerde. Dat hij enkele maanden later plotseling overleed was een schok voor zijn familie, vrienden en collega’s van Fugro. Veel leden van het NIN hebben de uitvaart op 6 november 2014 bijgewoond en zullen Kees nog lang missen. In het verenigingsjaar hebben enkele personen afscheid genomen als lid, maar er zijn ook enkele nieuwe aanmeldingen ontvangen, waardoor het ledenbestand redelijk op peil bleef. Het NIN is mevrouw Van Rhee dank verschuldigd voor hetgeen gedurende het verslagjaar in de beschikbare tijd werd verricht. Tevens dank in dezen aan de Vereniging van Rotterdamse Cargadoors. Daarnaast is er dank aan NLR, ESA/ESTEC en KNVvL voor het beschikbaar stellen van vergaderruimte. En bovenal wordt dank gezegd aan de vele vrijwilligers die zich gedurende het jaar belangeloos voor de organisatie hebben ingezet.
Bestuur en Raad van Advies De Raad van Advies was in 2014 als volgt samengesteld: Prof. em. D. van Willigen Drs. W. Ploeg Ir. S. de Meijer Mr. K. Polderman (t/m 14 april) Ir. J. van Hees Ir. P. Dieleman Gedurende 2014 bestond het Bestuur uit de volgende personen: Drs. R. van Gooswilligen MBA (voorzitter, t/m 14 april) B. Banning (voorzitter a.i., m.i.v. 14 april) Ir. R. van de Leijgraaf (vice voorzitter) C.A. Scheele MSc (secretaris, t/m 14 april) Dr. ir. E. Breeuwer P. van Koningsbruggen Dr. T. Willems (penningmeester a.i., m.i.v. 3 oktober) Directeur: J.A.C. Rutten MSc Secretaresse: Mevr. R. van Rhee Meer informatie is te vinden op http://www.navnin.nl April 2015 Namens het bestuur en de Raad van Advies Bart Banning, Voorzitter a.i.
