Naar een slimme bereikbaarheid van Antwerpen Lezing 17de Horta avond 22 mei 2015 Ademloos en Straten Generaal Prof. Dirk Lauwers (in eigen naam) Onderzoeksgroep Stedelijke Ontwikkeling Faculteit Ontwerpwetenschappen – UA Afdeling Mobiliteit en Ruimtelijke Planning Faculteit Ingenieurswetenschappen en Architectuur - UGent
prof. Dirk Lauwers
17DE HORTA AVOND Slimmer omgaan met de bereikbaarheid van Antwerpen Antwerpen, 21 mei 2015
Het probleem… ter inleiding Bereikbaarheidsprobleem wordt meestal gelijkgeschakeld met fileproblematiek Filmpje: een andere kijk op files: filedier
prof. Dirk Lauwers
17DE HORTA AVOND Slimmer omgaan met de bereikbaarheid van Antwerpen Antwerpen, 21 mei 2015
Het probleem Bereikbaarheidsprobleem wordt meestal gelijkgeschakeld met fileproblematiek
prof. Dirk Lauwers
17DE HORTA AVOND Slimmer omgaan met de bereikbaarheid van Antwerpen Antwerpen, 21 mei 2015
Het probleem Bereikbaarheidsprobleem wordt meestal gelijkgeschakeld met fileproblematiek
‘slachtoffers’ vragen: overheid los dit op (m.a.w. belastingsbetaler los mijn probleem op)
prof. Dirk Lauwers
17DE HORTA AVOND Slimmer omgaan met de bereikbaarheid van Antwerpen Antwerpen, 21 mei 2015
Huidige aanpak op de goede weg? Toch neemt politiek neemt verantwoordelijkheid...
prof. Dirk Lauwers
17DE HORTA AVOND Slimmer omgaan met de bereikbaarheid van Antwerpen Antwerpen, 21 mei 2015
Huidige aanpak op de goede weg? Andere inspiratie: bv. Asian Development Bank
prof. Dirk Lauwers
17DE HORTA AVOND Slimmer omgaan met de bereikbaarheid van Antwerpen Antwerpen, 21 mei 2015
Huidige aanpak op de goede weg? Stedelijke snelwegen: een oude remedie Plan ‘group Structures’ + C. De Pauw voor Brussel Noordwijk + Min. Jos De Saeger Kruising snelwegen Parijs-Amsterdam en Oostende-Keulen (60m breed) + P. Van den Boeynants
Bron: De Meulemeester K., 2006
prof. Dirk Lauwers
17DE HORTA AVOND Slimmer omgaan met de bereikbaarheid van Antwerpen Antwerpen, 21 mei 2015
Huidige aanpak op de goede weg? Stedelijke snelwegen: een oude remedie die de stad kapot maakt
prof. Dirk Lauwers
17DE HORTA AVOND Slimmer omgaan met de bereikbaarheid van Antwerpen Antwerpen, 21 mei 2015
Huidige aanpak op de goede weg? Stedelijke snelwegen: een oude remedie die files niet oplost: wetensch. geaccepteerd inzicht ‘fundamentele file-wet’ (fundamental law of traffic congestion) Geformuleerd door Anthony Downs in 1962:
“Amerikaanse steden hebben te kampen met de fundamentele file-wet, d.w.z. op stadssnelwegen stijgt tijdens het piekuur de verkeerscongestie tot op het niveau van de maximale wegcapaciteit.”
prof. Dirk Lauwers
17DE HORTA AVOND Slimmer omgaan met de bereikbaarheid van Antwerpen Antwerpen, 21 mei 2015
Huidige aanpak op de goede weg? Stedelijke snelwegen: een oude remedie die files niet oplost: wetensch. geaccepteerd inzicht ‘fundamentele file-wet’ (fundamental law of traffic congestion) Meer en meer bewijsmateriaal o.a. Turner & Duranton (2011): o.a. onderzoek 1983-2003 verband extra wegcapaciteit – extra verkeersgebruik “a 10 percent increase in road
capacity meant, on average, a 10 percent increase in vehicle miles”
prof. Dirk Lauwers
17DE HORTA AVOND Slimmer omgaan met de bereikbaarheid van Antwerpen Antwerpen, 21 mei 2015
Huidige aanpak op de goede weg? Stedelijke snelwegen: een oude remedie die files niet oplost: wetensch. geaccepteerd inzicht ‘latente vraag’ Mc Kinsey introduceerd begrip in Nederland in 1986 (0,4= 4% extra autokm bij 10% meer capaciteit rijstrookkm) bron KIM
prof. Dirk Lauwers
17DE HORTA AVOND Slimmer omgaan met de bereikbaarheid van Antwerpen Antwerpen, 21 mei 2015
Huidige aanpak op de goede weg? Stedelijke snelwegen: een oude remedie die files niet oplost: internat. geaccepteerd inzicht
prof. Dirk Lauwers
17DE HORTA AVOND Slimmer omgaan met de bereikbaarheid van Antwerpen Antwerpen, 21 mei 2015
Huidige aanpak op de goede weg? Stedelijke snelwegen ‘old school’ hebben hun tijd gehad ook in US (en Azie?)
prof. Dirk Lauwers
17DE HORTA AVOND Slimmer omgaan met de bereikbaarheid van Antwerpen Antwerpen, 21 mei 2015
Huidige aanpak op de goede weg? Stedelijke snelwegen: een oude remedie die files niet oplost: ook Oosterweel niet… (zie MER)
overbelaste wegvakken en knopen 2020 mét Oosterweel + modal shift auto max 50%(bron Verkeerscentrum)
prof. Dirk Lauwers
17DE HORTA AVOND Slimmer omgaan met de bereikbaarheid van Antwerpen Antwerpen, 21 mei 2015
Wat werkt wel Stadstol (road congestion charging) bv. London Ingevoerd in ‘gepusht’ door burgemeester na 12 jaar breed draagvlak 11,5 Pond/ bewoners 10%
Ook parkeerbeleid Maximum parkeernorm bij bouwvergunning
prof. Dirk Lauwers
17DE HORTA AVOND Slimmer omgaan met de bereikbaarheid van Antwerpen Antwerpen, 21 mei 2015
Wat werkt wel Stadstol (road congestion charging) bv. London Ingevoerd in ‘gepusht’ door burgemeester na 12 jaar breed draagvlak 11,5 Pond/ bewoners 10%
Ook parkeerbeleid Maximum parkeernorm bij bouwvergunning
prof. Dirk Lauwers
17DE HORTA AVOND Slimmer omgaan met de bereikbaarheid van Antwerpen Antwerpen, 21 mei 2015
Wat werkt wel Stadstol (road congestion charging) bv. London Ingevoerd in ‘gepusht’ door burgemeester na 12 jaar breed draagvlak 11,5 Pond/ bewoners 10%
Ook parkeerbeleid Maximum parkeernorm bij bouwvergunning
prof. Dirk Lauwers
17DE HORTA AVOND Slimmer omgaan met de bereikbaarheid van Antwerpen Antwerpen, 21 mei 2015
Wat werkt wel Stadstol (road congestion charging) bv. London Ondertussen 30% wegcapaciteit minder in London centrum ten voordele van OV voet- en fietspaden en pleinen
prof. Dirk Lauwers
17DE HORTA AVOND Slimmer omgaan met de bereikbaarheid van Antwerpen Antwerpen, 21 mei 2015
Wat werkt wel Inzetten op ruimte-efficiëntie infrastructuur (bron ADB)
prof. Dirk Lauwers
17DE HORTA AVOND Slimmer omgaan met de bereikbaarheid van Antwerpen Antwerpen, 21 mei 2015
Wat werkt wel Inzetten op ruimte-efficiëntie infrastructuur (bron UITP)
prof. Dirk Lauwers
Wat werkt wel Inzetten op ruimte-efficiëntie Betekent: ‘modal shift’ of ook: STOP principe
17DE HORTA AVOND Slimmer omgaan met de bereikbaarheid van Antwerpen Antwerpen, 21 mei 2015
prof. Dirk Lauwers
17DE HORTA AVOND Slimmer omgaan met de bereikbaarheid van Antwerpen Antwerpen, 21 mei 2015
Wat werkt wel Snelheidsmanagement op stadsnelweg Vb. Parijs
prof. Dirk Lauwers
17DE HORTA AVOND Slimmer omgaan met de bereikbaarheid van Antwerpen Antwerpen, 21 mei 2015
Wat werkt wel Vraaggericht beleid: filerijder uit de file halen? Vb. Rotterdam – de verkeersonderneming
prof. Dirk Lauwers
17DE HORTA AVOND Slimmer omgaan met de bereikbaarheid van Antwerpen Antwerpen, 21 mei 2015
Wat werkt wel Vraaggericht beleid: filerijder uit de file halen? Vb. Rotterdam – de verkeersonderneming
prof. Dirk Lauwers
17DE HORTA AVOND Slimmer omgaan met de bereikbaarheid van Antwerpen Antwerpen, 21 mei 2015
Wat werkt wel Vraaggericht beleid: filerijder uit de file halen? Vb. Rotterdam – de verkeersonderneming
prof. Dirk Lauwers
17DE HORTA AVOND Slimmer omgaan met de bereikbaarheid van Antwerpen Antwerpen, 21 mei 2015
Wat werkt wel Vraaggericht beleid: filerijder uit de file halen? Vb. Rotterdam – de verkeersonderneming Inspelen op wat ‘mobilist’ kan overtuigen Reeds 6000 auto’s uit de file
prof. Dirk Lauwers
17DE HORTA AVOND Slimmer omgaan met de bereikbaarheid van Antwerpen Antwerpen, 21 mei 2015
Wat werkt wel Ruimtelijk beleid: neem openbaar als ruggengraat (eerst verder uitbouwen natuurlijk! => GEN A. !) Zie bv. Kopenhagen
prof. Dirk Lauwers
17DE HORTA AVOND Slimmer omgaan met de bereikbaarheid van Antwerpen Antwerpen, 21 mei 2015
Wat werkt wel Ruimtelijk beleid: neem fietsinfrastructuur als ruggengraat (eerst verder uitbouwen natuurlijk!)
prof. Dirk Lauwers
17DE HORTA AVOND Slimmer omgaan met de bereikbaarheid van Antwerpen Antwerpen, 21 mei 2015
Wat werkt wel Ruimtelijk beleid: nabijheid = beste garantie voor bereikbaarheid
prof. Dirk Lauwers
Tot slot L. Mumford
Bron: L. Mumford, 1963
17DE HORTA AVOND Slimmer omgaan met de bereikbaarheid van Antwerpen Antwerpen, 21 mei 2015
prof. Dirk Lauwers
17DE HORTA AVOND Slimmer omgaan met de bereikbaarheid van Antwerpen Antwerpen, 21 mei 2015
Tot slot II Selectieve bereikbaarheid i.p.v. stimuleren autoverkeer in functie van duurzaamheid Actions are necessary for: 1.To reduce the need for transport – substitute travel 2.Traffic and transport measures - modal shift 3.Spatial planning – reduce travel distances 4.Technological innovation – increase efficiency Bron : Banister, D., 2009
prof. Dirk Lauwers
17DE HORTA AVOND Slimmer omgaan met de bereikbaarheid van Antwerpen Antwerpen, 21 mei 2015
Tot slot III Slimme mobiliteit van de toekomst = nieuwe technologie + organisatie + nieuwe mobiliteitscultuur (dus nu geen domme dingen doen!)
prof. Dirk Lauwers
17DE HORTA AVOND Slimmer omgaan met de bereikbaarheid van Antwerpen Antwerpen, 21 mei 2015
Tot slot IV … het gaat om kwaliteit