1e jaargang - Nummer 2 - Driemaandelijks december 2007-januari 2008-februari 2008 Afgiftekantoor: 9000 GENT X - P708235
H I A F nieuwsbrief
Liber Amicorum Erik De Lembre De (beperkte) aansprakelijkheid van de externe accountant en belastingconsulent ‘Open-source’ software, een leefbaar alternatief? De veranderende rol van de accountant-fiscalist in de netwerkeconomie Programma-overzicht december 2007 januari 2008 - februari 2008
2 Hoger Instituut voor Accountancy & Fiscaliteit Kuiperskaai 55/E 9000 Gent www.hiaf.be V.U.: Erik De Lembre
2
Inhoudstafel Woord vooraf
3
Sfeerbeelden plechtige opening
5
De (beperkte) aansprakelijkheid van de externe accountant en belastingconsulent
6
‘Open-source software’, een leefbaar alternatief?
7
De veranderende rol van de accountant-fiscalist in de netwerkeconomie
10
Programma-overzicht
11
Diensten in nationale en internationale context
12
Beheer uw patrimonium, vandaag én morgen!
12
Boekhoudkundige verwerking van enkele typische VZW-activiteiten/transacties
13
De vennootschap voor de vrije beroeper
13
IFRS/IAS update seminar
14
Fiscale club: update voor medewerkers accountancy-fiscaliteit
14
De woonbonus
15
De rol van interne audit in corporate governance De wijziging van IAS 1: Opmars van fair value boekhouden in de winst- en verliesrekening
15
Fiscale aspecten voor VZW’s
16
Omgaan met conflicten in vennootschappen
16
Waardering van niet-beursgenoteerde ondernemingen
17
Hoe contracten correct opstellen?
17
De beroepskosten in de praktijk (directe belastingen)
18
Fiscale aspecten verbonden aan de financiering van vennootschappen
18
De facturering van complexe diensten
19
Programma-overzicht maart - april - mei 2008
20
Liber Amicorum Erik De Lembre
21
Inschrijving
22
3
Woord vooraf Op het moment dat dit tweede nummer bij u in de bus valt, is de permanente vorming van het academiejaar 2007-2008 op kruissnelheid. In dit nummer kijken we terug op het openingseminarie van 18 september laatstleden, brengen we in enkele artikelen achtergrondnieuws en houden we u op de hoogte van de komende seminaries. Plechtige opening dd. 18 september 2007. Tot mijn grote verrassing werd een belangrijk deel van dit openingsseminarie gebruikt ter gelegenheid van mijn emeritaat. Er werd mij teveel eer aangedaan. Ik wil persoonlijk eenieder die aan deze viering zijn bijdrage geleverd heeft van harte danken. In het bijzonder dank ik Kris Peeters, Vlaams minister-president, die als oud-student tot mij het woord richtte; Guy Gelders, ere-voorzitter Commissie van Boekhoudkundige Normen; Jean-Paul Servais, voorzitter van de Hoge Raad voor de Economische Beroepen en van de CBFA; Pierre P. Berger, voorzitter van het (K)IBR; André Bert, voorzitter van het IAB; Roland Smets, voorzitter van het BIBF; Henri Olivier, voorzitter van de FEE; Prof. Jan Verhoeye, directeur HIAF; Prof. dr. Roland Paemeleire, decaan FEB; Prof. dr. Ignace De Beelde; voorzitter vakgroep accountancy en bedrijfsfinanciering; Sadi Podevijn, stafmedewerker en drijvende kracht achter het HIAF sedert de start en zovelen anderen die via hun testimonial en hun bijdrage aan het Liber Amicorum het geheel een luisterrijk karakter gaven. Ter gelegenheid van mijn emeritaat is het goed ‘achterom’ te kijken, maar is het evenzo noodzakelijk ‘in de toekomst’ te kijken. Vanzelfsprekend doe ik dit vanuit mijn vakgebied ‘accounting’. Ik had het geluk in de startperiode van mijn loopbaan aan de ‘revolutie’ van de geboorte van het Belgisch Boekhoudrecht te mogen meewerken. De wet van 17 juli 1975 en haar uitvoeringsbesluiten waren de oorzaak van academische verdieping in de accounting; van het organiseren van tal van seminaries voor deelnemers van het bedrijfsleven; van de uitgave van het Handboek Boekhouden, met de tweejaarlijkse updates; van een beweging naar het economisch onderwijs toe om ook daar de vernieuwing te ondersteunen. Dertig jaar later is de financiële rapportering in België een succes en is de openbaarmaking dank zij het ‘succesvol functioneren van de Balanscentrale’ een voorbeeld in Europa. Tegen het einde van mijn loopbaan kon ik nog juist ter gelegenheid van de invoering IFRS door Europa, voor de geconsolideerde jaarrekening van groepen die publiek beroep doen op het spaarwezen, als academicus de nodige klemtonen leggen. Op het moment van mijn emeritaat wordt de accounting-stand in België geconfronteerd met een dubbele vraagstelling vanuit de EU. 1. Moet het Belgisch Boekhoudrecht niet aangepast worden aan de nieuwe tendensen van financiële rapportering die in 1975 nog niet ter sprake kwamen? 2. Moet België de EU-drive naar administratieve vereenvoudiging ook op het gebied van de openbaarmaking van jaarrekeningen volgen? Ook al is de toepassing van IFRS voor de geconsolideerde jaarrekening zeer succesvol verlopen dank zij een ‘eenduidige’ ondersteuning van de accounting-stand en de richtlijnen en het toezicht van de CBFA, blijkt dat bovenstaande vragen momenteel de accounting-stand verdelen: ▪ enerzijds zijn veel stakeholders in het accountingdebat bang dat verwezenlijkingen van het verleden door de nieuwe tendens teniet zouden gaan; ▪ anderzijds zijn veel stakeholders in het accountingdebat het eens dat wat 30 jaar geleden ontstaan is, niet noodzakelijk vandaag nog steeds geldt. Men dient open te staan voor kritische analyse en vernieuwingen waar nodig … Persoonlijk denk ik dat inderdaad de tijd aangebroken is om: ▪ voor de grote ondernemingen (in België deze die de jaarrekening volgens het volledig model moeten opmaken) alle bepalingen van het Belgisch boekhoudrecht kritisch te onderzoeken en te vergelijken met de bepalingen van het IFRS-stelsel. In heel wat situaties zal men vaststellen dat de toepassing van de IFRS-regels niet tegengesteld zijn aan de regels van het Belgisch boekhoudrecht, in andere gevallen superieur zijn en in zeldzame gevallen niet aangepast zijn. Intellectuele eerlijkheid eist, dat we de gevolgen van deze studie doorzetten via de aanpassing van het Belgisch boekhoudrecht. Uiteraard
4
mag dit geen enkele fiscaal impact hebben (noch negatief, noch positief) en is het aan de fiscale wetgever om zijn kader aan te passen zodat de financiële rapportering aangepast blijft aan wat de ‘state of art’ is anno 2007. ▪
voor de micro-ondernemingen (in België wellicht deze die de jaarrekening volgens het verkort model moeten opmaken) kritisch na te denken of wat in 1975 ontstaan is wel nog aangepast is aan de weg die de EU blijkbaar wenst te gaan. Veel stakeholders zijn vandaag bang dat wat de toekomst zal voorschrijven, minder stringent zal zijn dan wat vandaag in België gangbaar is, en hebben de neiging zich af te sluiten van de evolutie van de EU. Ik pleit hier voor voorzichtigheid. Micro-ondernemingen zijn in het economisch tissue van België zeer belangrijk. Indien in België deze ondernemingen administratief zwaarder belast zouden worden dan in andere lidstaten van de EU dan zal dit nefast zijn. Op een intelligente wijze dienen we er naar te streven dat de verworvenheden van 30 jaar Belgisch boekhoudrecht aangepast worden aan de eisen inzake administratieve vereenvoudiging en openbaarmaking die de EU zich voorneemt.
Het succes van het Belgisch boekhoudrecht gedurende de voorbije 30 jaar mag zeker niet aangegrepen worden om tot een ‘stand still’ inzake boekhoudnormen te komen. Deze ‘stand still’ zoals we ze vandaag vaststellen bij heel wat stakeholders in accounting is gevaarlijk. Ze schept de veronderstelling van ‘rust en stabiliteit’, maar ze schept het gevaar zich onvoldoende snel aan te passen aan ‘nieuwe trends’. De zo gekende tegenstelling tussen ‘stabiliteit’ versus ‘verandering’. Prof. Em. dr. Erik De Lembre Voorzitter HIAF
Prof. Em. dr. E. De Lembre met Vlaams minister-president Dhr. K. Peeters
5
Sfeerbeelden plechtige opening
Prof. J. Verhoeye, directeur HIAF
Prof. dr. I. De Beelde, vakgroepvoorzitter Accountancy & Bedrijfsfinanciering
Prof. dr. R. Paemeleire, decaan Faculteit Economie & Bedrijfskunde
Dhr. R. Smets, voorzitter BIBF
Dhr. A. Bert, voorzitter IAB
Dhr. P.P. Berger, voorzitter (K)IBR
Dhr. J.-P. Servais, Dhr. G. Gelders en Prof. dr. R. Paemeleire
Meer foto’s zijn te zien op www.hiaf.be
6
De (beperkte) aansprakelijkheid van de externe accountant en belastingconsulent Tijdens zijn toespraak richtte Dhr. A. Bert zich voornamelijk op de problematiek van de aansprakelijkheid van de externe accountant en belastingconsulent. Het is namelijk zo dat de accountants en belastingconsulenten zich onder de laatste beroepsbeoefenaars bevinden die onderworpen zijn aan een onbeperkte, of beter grenzeloze beroepsaansprakelijkheid, nadat tal van andere beroepen reeds de richting zijn ingeslaan van een mogelijke beperking van de beroepsaansprakelijkheid. Een wettelijke wijziging die de leden van het IAB zou toelaten om deze aansprakelijkheid tot een redelijk en verzekerbaar niveau te herleiden is dan ook meer dan welkom. Uit artikel 32 van de wet d.d. 22 april 1999 met betrekking tot de boekhoudkundige en fiscale beroepen zou kunnen worden afgeleid dat de oprichting van een vennootschap een eenvoudige en doeltreffende mogelijkheid kan bieden voor de beperking van de beroepsaansprakelijkheid van de accountant of belastingconsulent ‘fysiek persoon’. De plicht om een vaste vertegenwoordiger aan te stellen, die een persoonlijke aansprakelijkheid op zich neemt, zou immers enkel rusten op accountantsvennootschappen die een controleopdracht uitvoeren. Met andere woorden: de accountant of belastingconsulent die zijn activiteiten uitoefent via een vennootschap, neemt geen persoonlijke verantwoordelijkheid op voor tekortkomingen die op contractueel vlak toerekenbaar zijn aan de vennootschap, voor andere opdrachten dan controleopdrachten. Echter, aangezien deze mogelijkheid steunt op een beperkende interpretatie van de bovenvermelde wettelijke bepalingen, biedt deze geenszins absolute juridische zekerheid. Het IAB acht de tijd dan ook rijp voor een rechtstreekse aanpak van de problematiek van de beroepsaansprakelijkheid, zowel voor de individuen als voor de structuren waarin ze hun beroep uitoefenen. Met de invoering van een aansprakelijkheidsplafond (wet van 23 december 2005) kwam een kentering in de zaak. De beroepsaansprakelijkheid van de bedrijfsrevisor is voortaan beperkt tot een bedrag van 12 000 000 euro wanneer hij de opdracht uitvoert bij een beursgenoteerde vennootschap en tot 3 000 000 euro voor de andere vennootschappen. Deze plafonds zijn eveneens van toepassing wanneer de wettelijke opdracht uitgevoerd wordt door een accountant. Maar hier wringt het schoentje. De mogelijkheid tot beperking van de beroepsaansprakelijkheid kan worden uitgebreid tot het geheel van de contractuele opdrachten die door de bedrijfsrevisor kunnen worden uitgevoerd. Hierdoor ontstaat een fundamenteel onevenwicht in de voorwaarden waarin de leden van de drie instituten zich naar eenzelfde cliënteel kunnen richten. Het is evident dat diegene onder hen die hun aansprakelijkheid contractueel kunnen beperken van een enorm concurrentievoordeel kunnen genieten. Bovendien worden de leden van het IAB ook steeds meer geconfronteerd met de concurrentie van buitenlandse confraters. Het IAB staat er derhalve op dat het basisbeginsel van gelijkheid tussen de beroepsbeoefenaars gevestigd in een andere EU-lidstaat en de beroepsbeoefenaars in België geëerbiedigd wordt, ook inzake aansprakelijkheid. Anderzijds stelt Dhr. A. Bert dat het verkeerd zou zijn te beweren dat de beperking van de beroepsaansprakelijkheid ten nadele van de kwaliteit van de dienstverlening zou komen. ‘Andere instrumenten kunnen deze objectieven op een veel doeltreffender manier helpen bereiken’ besluit hij. Dit blijkt eveneens uit de discussie die geopend is met betrekking tot een mogelijke veralgemeende ‘quality control’.
Sadi Podevijn, op basis van de uiteenzetting van Dhr. A. Bert, voorzitter IAB tijdens de plechtige opening van het HIAF d.d. 18 september 2007.
7
‘Open-source software’, een leefbaar alternatief? ‘Open-source software’ gaat meestal hand in hand met ‘Free’ software (vandaar ook de alternatieve benamingen ‘FLOSS’ (Free/Libre/Open-Source Software) en ‘FOSS’ (Free and Open-Source Software)) en distantieert zich dus op 2 vlakken van commerciële software: de broncode is vrij beschikbaar en men kan gratis over de software beschikken. Er bestaat wel altijd een licentieclausule (de meest gebruikte is de ‘GNU (Lesser) General Public License’ afkomstig van Richard Stallman die ook de bezieler is van de ‘Free Software Foundation’). Deze licentieclausule en aanverwanten geven de gebruiker van een software programma het recht om het te gebruiken, te kopiëren, te wijzigen en te herverdelen met het uitdrukkelijk verbod enige beperking hierop te leggen m.b.t. de copies die herverdeeld worden. Het concept is ook gekend onder de term ‘CopyLeft’. Deze licentie geeft dus iedere gebruiker het recht om het softwareprogramma zoveel te kopiëren als men maar wil en deze ook aan derden vrij door te geven. Het is ook in deze context dat men het woord ‘Free’ moet interpreteren: ‘Free’ in de betekenis van ‘vrijheid’, niet noodzakelijk in de zin van ‘gratis’. Deze vrijheid is geen onbelangrijk element als men dit vergelijkt met de beperkende, soms versmachtende, clausules van bepaalde commerciële softwareproducenten, waar men soms bijna bang moet zijn de software te gebruiken om toch maar niet juridisch vervolgd te worden. Voor de doorsnee eindgebruiker zal het weinig uitmaken dat de broncode vrijgegeven wordt, nochtans is dit op zich niet zo onbelangrijk, vermits dit aangeeft dat deze software vrij toegankelijk is en dus bij eventueel verdwijnen van de oorspronkelijke auteur(s) door derden verder kan worden ontwikkeld. Of in dergelijk geval iemand of een groep een softwareproject overneemt zal in hoge mate bepaald worden door de populariteit van het product en de interesse van de ‘community’ om de software verder te ontwikkelen. Als men op www.sourceforge.net (één van de grote schatkamers (‘repositories’) van open source-software met bij de laatste telling 158.275 projecten) gaat kijken, kan men duidelijk zien welke van die software populair is en hoeveel mensen actief aan de ontwikkeling deelnemen. Waarom is ‘free’ niet synoniem van ‘door iedereen gebruikt’. Velen zijn wantrouwig over ‘free’ software, zoiets van ‘als het gratis is, kan het niet goed zijn’. De gedachtegang die hier meestal achtersteekt, is dat dit commercieel model onleefbaar moet zijn. Om deze stelling in de juiste context te plaatsen moeten we een kleine analyse doen van de personen die dergelijke software ontwikkelen. Een eerste invalshoek om dit na te gaan is door op Sourceforge twee criteria van de software in beschouwing te nemen: hoe lang sinds het ontstaan van de software en in welk stadium bevindt de software zich (Sourceforge onderkent 7 stadia in het leven van een software project: 1 = planning, 2 = pre-alpha, 3 = alpha, 4 = beta , 5 = production/stable, 6 = mature en 7 = inactive ). Ten eerste heb je de dagdromers: dit zijn de projecten die reeds lang in de lijsten staan maar niet verder dan stadium 1, 2 of 3 geraakt zijn. Dat zijn dan ook de projecten die nooit van de grond zullen komen. Om een oordeel te kunnen vellen over de projecten in stadium 4 en 5 kan men kijken naar de hitlijsten van ‘Most active’ en ‘Most downloaded’. ‘Most active’ wijst op projecten waar veel aan gewerkt en/of besproken wordt en een teken kunnen zijn van een ‘rising star’ of, indien het een meer matuur product is, aangeeft dat de software goed onderhouden wordt (het aantal openstaande bugs is hiervoor ook een goed meetinstrument) en/of zeer populair blijft. ‘Most downloaded’ tenslotte duidt meestal op software die zeer populair is en dit betekent meestal dat de software vrij stabiel is en voldoet aan een reële behoefte van veel gebruikers. De kaskraker op dit vlak is ‘eMule’ (een filesharing client) met tot nu toe meer dan 350 miljoen downloads. Er zijn op dit ogenblik 23.956 projecten met status ‘Production/Stable’. Dit is het aantal van de softwares die zeker bruikbaar zijn. Uiteraard zijn ze niet allemaal van dezelfde kwaliteit en voldoen ze niet aan de specifieke behoeften van elkeen. Toch duiden deze cijfers op een rijke bron aan software die als alternatief kunnen dienen voor de commerciële producten. Een zeer handige site om te weten welke open-source software kan gebruikt worden ter vervanging van een commercieel product is www.osalt.com (Open-Source ALTernative).
8
Een tweede invalshoek is de commerciële ingesteldheid van de open-source software ontwikkelaars. Eerst hebben we de ‘geeks’ die het voor de ‘fun’ doen. Meestal vinden we hier de extremen in terug: de ‘prutsers’ en de ‘genieën’. Deze laatste produceren soms echte parels van software, maar dat is het dan ook. Hiermee bedoel ik dat het meestal eenmalige acties zijn. Ten tweede hebben we de software ontwikkelaars die het ‘open-source business model’ hanteren. Dit is ook de groep waarop we ons moeten concentreren, vermits deze, zoals we zullen zien, een reële kans op succes kunnen hebben. Het ‘open-source business model’ verplaatst de commerciële waarde weg van het product (hier de softwarecode) naar complementaire diensten met toegevoegde waarde zoals integratie, ondersteuning, opleiding en documentatie. Deze focus op diensten steunt op de stelling dat de waarde van software bepaald wordt door de diensten met toegevoegde waarde en niet door de productcode of enige intellectuele eigendom dat het product vertegenwoordigt. Het is zelfs zo dat ‘open-source’ de ontwikkelingskosten reduceert en de ontwikkeling zelfs versnelt, dit dankzij de bijdragen van ontwikkelingen, oplossingen en ideeën van de internationale ‘community’. Een laatste sterk punt van het ‘open-source business model’ is zijn vermogen zichzelf te verkopen. Bedrijven die kwaliteitsproducten kunnen produceren en een goede reputatie kunnen opbouwen, kunnen op zeer korte tijd een groot marktaandeel veroveren, dit in grote mate dankzij de op grote schaal gevoerde ‘mond-aan-mond’ reclame binnen het globale netwerk van internetgebruikers. Een vrij interessant kenmerk van veel open-source software, is de platform onafhankelijkheid. Hiermee wordt bedoeld dat de software besturingssysteem onafhankelijk is en zowel kan draaien onder Windows, Linux en/of MacOS X (het besturingssysteem van Apple). De oorzaak van deze platformonafhankelijkheid zit hem meestal net juist in de vrije beschikking over de broncode. De platformonafhankelijke projecten zijn meestal geschreven in niet-gecompileerde programmeertalen zoals Java, PHP, Python, Perl e.a. die per definitie minder afgeschermd zijn. Generieke open-source software producten en zeker deze die niet moeten aangepast worden aan lokale kenmerken (taal, regels, …) zijn de grootste kanshebbers om als alternatief van commerciële producten gebruikt te worden. Voorbeelden hiervan zijn (enkel ten titel van voorbeeld en zeker niet volledig): Commerciële software Windows Internet Explorer Outlook Express MS Office Adobe Acrobat MS Project Photoshop MS IIS MS SQL Server / Oracle Symantec NAV / McAfee WinZip Nero / Roxio MS Frontpage …
Open-source software Linux Firefox Thunderbird Open Office PDFcreator OpenProj Gimp Apache ProgreSQL ClamWin 7-zip Burn Nvu …
Ook voor minder generieke toepassingen biedt ‘open-source software’ alternatieven en dan vnl. in het ERP en CRM gebeuren. Zo zijn er voor SAP en Navision o.a. de alternatieven Compiere, Openbravo ERP en Tiny
9
ERP. De installatie van een ERP systeem is uiteraard veel complexer dan het installeren van een pakket zoals Firefox of iets dergelijks. Het is dan ook zo dat de bedrijven die open-source ERP systemen ontwikkelen een heel duidelijk business model hebben dat steunt op de dienstverlening rond hun software. Men moet maar gaan kijken op hun websites. Dat deze bedrijven bewust zijn van het belang van ondersteuning kan men daar zien aan de partnerships die zij met derden aangaan voor de ondersteuning en de (betalende) opleidingen die zij aanbieden. Leuk detail: het pakket Tiny ERP is ontwikkeld door het Belgisch bedrijf Tiny sprl opgericht door Fabien Pinckaers, een dynamische jongeman die de software eerst ontwikkelde voor de verkoopzaal van zijn vader. In de plaats van het pakket op de klassieke manier verder te commercialiseren, heeft hij het open-source business model gebruikt om van de eerste maal een veel groter marktaandeel te veroveren dan dat hij anders zou bekomen hebben. Op het eerste zicht blijkbaar niet volledig zonder succes. Open-source software zal zeker niet alle commerciële producten vervangen, verre van. Toch kunnen we stellen dat het fenomeen ‘is here to stay’ en in bepaalde niches zelfs heel prominent aanwezig is (Apache als webserver, Firefox als webbrowser, …). Het is dus zeker een ‘leefbaar’ alternatief. Beide soorten producten zullen elk met hun specifiek business model naast elkaar blijven bestaan. De doorbraak op grote schaal van ‘open-source software’ zal naar mijn mening voor een groot deel afhangen van de evolutie aan de aanbodzijde van diensten met toegevoegde waarde. Eens op dit punt een bepaald momentum bereikt en met de huidige hype rond ‘duurzaam ondernemen’ kan het quasi niet anders dan dat de betere ‘opensource software’ een geduchte concurrent zal worden voor bepaalde gevestigde waarden. Misschien moeten we ook meer oog hebben voor een derde speler: SaaS (Software as a Service, term die het vroegere Application Service Provider (ASP) vervangt). De omschrijving van SaaS is bijna de letterlijke vertaling van het zopas omschreven ‘open-source business model’. Geen installatieproblemen meer, enkel een breedbandaansluiting, bakje (zie bvb www.zonbu.com) aansluiten en men kan werken. In eerste instantie voor mainstream toepassingen zoals surfen, e-mail en tekstverwerking, maar evengoed voor meer gespecialiseerde toepassingen zoals CRM, ERP en boekhouden (de basistoepassingen op de server kunnen trouwens open-source zijn, maar de eindgebruiker die als ‘client’ SaaS gebruikt heeft daar waarschijnlijk zelfs geen weet van en zeker ook geen boodschap aan. Zolang hij zijn maandelijks abonnementsgeld betaalt, heeft hij probleemloos toegang tot zijn toepassingen en zijn data worden daarenboven op een centrale server opgeslagen. Het concept ‘any time, any place’ en dit zonder kopzorgen is nooit zo reëel geweest (zolang uiteraard Murphy niet om de hoek komt kijken). Op te volgen!
Guy Gesquière (Lector Arteveldehogeschool)
10
De veranderende rol van de accountantfiscalist in de netwerkeconomie We kunnen er niet omheen. Bijna op iedere krantenpagina en in elke nieuwsreportage is er sprake van globalisatie. Dit is echter geen nieuw fenomeen. Denk aan Colombus, Vasco da Gama en Marco Polo. Of aan de geestelijken die het Katholieke geloof gingen uitdragen van het Amazone gebied tot in de Filippijnen. Globalisatie, en dan meer specifiek economische globalisatie, heeft altijd bestaan. Wat veranderd is, is de steeds snellere evolutie van de technologie. Deze exponentieel stijgende vooruitgang heeft ervoor gezorgd dat de transactiekosten pijlsnel werden en nog worden verlaagd. Op 70 jaar tijd zijn de vrachtkosten per schip met 70% gedaald. Vliegtuigkosten zijn zelfs meer gedaald. Dit laat toe om overal ter wereld zowel grondstoffen als afgewerkte producten te kopen en te verkopen. Daarnaast zijn de kosten van informatie-uitwisseling sterk gedaald. In een niet zo ver verleden zou een telefoongesprek van drie minuten tussen de VS en Europa, omgerekend naar actuele prijzen, om en bij de € 200,00 kosten. Vandaag is de kost daarvan bijna verwaarloosbaar. Via skype betaalt u enkel nog de vaste kosten van het internet. Dit alles heeft ertoe geleid dat alle bedrijven, ook onze Vlaamse, hun producten over de ganse wereld kunnen verkopen. Keerzijde van de medaille is dat onze bedrijven te maken hebben met een mondiale concurrentie. Om hiertegen opgewassen te zijn moeten ze nieuwe organisatievormen aannemen. Dat resulteert in de opbouw van een netwerkstructuur, vandaar ‘netwerkeconomie’. Parallel met deze technologische ontwikkeling stijgt ook de complexiteit. Om hieraan het hoofd te bieden gaan de bedrijven zich steeds meer terugplooien op hun kernactiviteiten of ‘core business’. De boekhouding, het onderhoud, de IT diensten, … worden uitbesteed aan gespecialiseerde firma’s. Deze specialisatie en daarmee gepaard gaande outsourcing en verscherpte concurrentie leiden ertoe dat bedrijven toenadering zoeken en een waardeketen of ‘value chain’ vormen om het hoofd te bieden aan die mondiale concurrentie. Twee aspecten van de huidige bedrijfsomgeving hebben we evenwel nog niet ter sprake gebracht, met name het belang van innovatie en de steeds sneller veranderende omstandigheden. Om de concurrentie voor te zijn moet de waardeketen innovatief zijn. Dit leidt tot het gezamenlijk ontwikkelen van nieuwe producten, processen of markten. Maar alles verandert zo snel, dat ook de tijd tussen idee en markt klaarmaken steeds korter wordt. Ook dat gebeurt binnen het netwerk. Zo’n netwerk is echter volatiel. Bovendien kan een bedrijf in verschillende netwerken participeren. Wat is de rol van de accountant fiscalist hierin? Vroeger was die rol het opmaken van de boekhouding en het verlenen van voordelig fiscaal advies. Nu gebeurt alles in een value chain. De verschillende boekhoudingen moeten op elkaar ingesteld zijn. Het fiscaal advies zal nog moeilijker zijn omdat een waardeketen zich kan uitstrekken over verschillende landen. Wat zal er gebeuren met de kostprijsanalyse? Activity Based Costing (ABC) leek het op een bepaald ogenblik te halen, doch blijkt op vandaag zo ingewikkeld en het implementeren zo tijdrovend dat andere methodes moeten worden gezocht. Daarbij is ABC niet eenvoudig te gebruiken wanneer diverse firma’s met elkaar zijn verweven. Stel bijvoorbeeld de kosten van Research & Development (R&D). Indien er zes of zeven bedrijven samenwerken aan de ontwikkeling van een nieuw product dan zal de kostenanalyse hiermee rekening moeten houden. Wie beter dan een accountant kan hier zijn steentje bijdragen? Op het juridisch vlak zullen eveneens samenwerkingsverbanden ontstaan en weer verdwijnen tot een echt geschikt juridisch kader wordt gevonden. Hét modewoord is tegenwoordig ‘agility’ of ‘agile entreprise’, waarbij flexibiliteit centraal staat. Wie kan beter dan de KMO zich flexibel opstellen? De nieuwe accountantskantoren zullen daarom niet alleen moeten participeren binnen de waardeketen maar voldoende flexibel moeten zijn om de trends in de bedrijfswereld te volgen. In het kader van HIAF zal de opleiding netwerkeconomie van de Hogeschool West-Vlaanderen deze trends voor de accountantfiscalist verder opvolgen en te gepaste tijde een vorming hieromtrent aanbieden. Alain Carmois (Hogeschool West-Vlaanderen)
11
Programma-overzicht december 2007 - januari 2008 - februari 2008
Accountancy
Nieuw!
07/21
Boekhoudkundige verwerking van enkele typische VZW-activiteiten
5 december 2007
2e editie
07/23
IFRS/IAS update seminar
12 december 2007
2e editie
07/29
Waardering van niet-beursgenoteerde ondernemingen
22 januari 2008
Juridisch/Fiscaal
Nieuw!
07/19
Diensten in nationale en internationale context
3 december 2007
Nieuw!
07/20
Beheer uw patrimonium, vandaag én morgen!
5 december 2007
Nieuw!
07/22 De vennootschap voor de vrije beroeper
10 december 2007
Nieuw!
07/24
Fiscale club: update voor medewerkers accountancy-fiscaliteit
11 december 2007 en 22 april 2008
Nieuw!
07/25
De woonbonus
17 december 2007
Nieuw!
07/26
De rol van interne audit in corporate governance De wijziging van IAS 1: opmars van fair value boekhouden in de winst- en verliesrekening
19 december 2007
3e editie 07/27
Fiscale aspecten VZW
20 december 2007
Nieuw!
07/28
Omgaan met conflicten in vennootschappen
17 januari 2008
Nieuw!
07/30
Hoe contracten correct opstellen?
29 januari 2008
Nieuw!
07/31
De beroepskosten in de praktijk (direct belastingen)
11 februari 2008
Nieuw!
07/32
Fiscale aspecten verbonden aan de financiering van vennootschappen
18 februari 2008
De facturering van complexe diensten
25 februari 2008
Nieuw!
07/33
12
07/19 Diensten in nationale en internationale context
NIEU
0
W!
De BTW-aspecten onder de loep Toelichting De problematiek van de diensten behoort tot de klassiekers inzake BTW. Waar is de dienst gelokaliseerd en wie is de schuldenaar van de BTW? Op het eerste zicht een eenvoudige vraag. Het antwoord geven veronderstelt echter een grondige kennis van de BTW-wetgeving. Dit seminarie geeft op een gestructureerde wijze een overzicht van de factureringsregels voor alle mogelijke diensten in een nationale maar ook in een internationale context. De centrale vraag is steeds: hoe dient een bepaalde dienst gefactureerd te worden in functie van de aard van de partijen, de soort dienst en de vestiging van de partijen. Kan er verlegging van heffing zijn of niet? Wat dient er op de factuur te staan? Is er een vrijstelling mogelijk? De deelnemer aan het seminarie ontvangt ook een unieke reeks overzichtstabellen die het hem moeten mogelijk maken voor alle soorten diensten de plaats en de schuldenaar te achterhalen. Datum Maandag 3 december 2007 Uur 13.30 uur - 17.00 uur
Sprekers Dhr. S. Ruysschaert, eerstaanwezend inspecteur bij een fiscaal bestuur, diensthoofd van het Centrum voor Beroepsopleiding van de BTW te Antwerpen. Doelgroep Accountants, bedrijfsrevisoren, boekhouders, belastingconsulenten, financiële en fiscale verantwoordelijken, bestuurders en zaakvoerders, alle geïnteresseerden die hun fiscale kennis willen actualiseren. Plaats Departement Bedrijfsmanagement Mercator, Henleykaai 84, 9000 Gent (tel. 09 267 11 00). Prijs 210 euro, documentatie en koffie inbegrepen (catering exclusief BTW). Bijkomende inlichtingen Mevr. Carine Coppens ● tel.: 09 267 11 11
[email protected] Inschrijvingen: zie achteraan dit tijdschrift. Attest (3u) IAB, (K)IBR, BIBF (8143)
07/20 Beheer uw patrimonium, vandaag én morgen!
NIEU
W!
Fiscaal optimaal omgaan met uw onroerend goed! Toelichting Wat is de beste manier om uw onroerend goed vandaag te verwerven en te beheren? En wat zijn de garanties voor de toekomst? Is een patrimoniumvennootschap dé oplossing? Het antwoord is niet altijd eenduidig. Een combinatie van omstandigheden en persoonlijke voorkeuren zullen uitwijzen welke methode u de meeste fiscale voordelen kan bezorgen en dus de voorkeur geniet. Tevens krijgt u tijdens dit seminarie een stand van zaken inzake vruchtgebruikconstucties. Hoe problemen met recht van opstal en erfpacht oplossen? En wat met de onroerende financieringshuur, na de aanpassing van de BTW-regels? Datum Woensdag 5 december 2007 Uur 14.00 uur - 17.30 uur
Doelgroep Accountants, bedrijfsrevisoren, boekhouders, belastingconsulenten, financiële en fiscale verantwoordelijken, bedrijfsjuristen, advocaten. Plaats UGent, Vakgroep Accountancy en Bedrijfsfinanciering - Urbis kantorencomplex, Kuiperskaai 55/E, 9000 Gent. Prijs 210 euro, documentatie en koffie inbegrepen (catering exclusief BTW). Bijkomende inlichtingen Mevr. Sadi Podevijn ● tel.: 09 264 35 48
[email protected] Mevr. Els De Wielemaker ● tel.: 09 248 88 36
[email protected] Inschrijvingen: zie achteraan dit tijdschrift.
Spreker Prof. J. Verhoeye, accountant, docent HoGent, gastprofessor UGent.
Attest (3u) IAB, (K)IBR, BIBF (7588)
0
13
verwerking van enkele 07/21 Boekhoudkundige typische vzw-activiteiten/transacties Toelichting Vele verenigingen voeren sinds 1/1/2006 een dubbele boekhouding overeenkomstig de bepalingen uit het KB van 19/12/2003. Ze inspireren zich hiervoor in ruime mate op het ondernemingsboekhouden. Dit betekent dat verenigingen, voor de boekhoudkundige verwerking van heel wat activiteiten/transacties, kunnen teruggrijpen naar de bestaande technieken uit het ondernemingsboekhouden. Daarnaast wordt het verenigingsleven gekenmerkt door een aantal activiteiten/transacties die niet of nauwelijks voorkomen in het bedrijfsleven. Hiervoor kan men niet zomaar terugvallen op het ondernemingsboekhouden. Enkele van deze typische vzw-activiteiten/transacties, die een specifieke boekhoudkundige verwerking met zich meebrengen, zijn: vrijwilligerswerk, subsidies, giften, legaten en schenkingen, sociaal passief, betrekkingen met andere verbonden verenigingen, erfpacht, opstal en vruchtgebruik, … Datum Woensdag 5 december 2007 Uur 18.30 uur – 22.00 uur
Aan de hand van een concreet voorbeeld bekijken we ook de verschillen. Datum Maandag 10 december 2007
W!
Sprekers Prof. Em. dr. Erik De Lembre, erebedrijfsrevisor, erevoorzitter Ernst & Young België. Doelgroep Accountants, bedrijfsrevisoren, boekhouders, belastingconsulenten, financiële verantwoordelijken uit verenigingen. Plaats UGent, Vakgroep Accountancy en Bedrijfsfinanciering - Urbis kantorencomplex, Kuiperskaai 55/E, 9000 Gent. Prijs 210 euro, documentatie en koffie inbegrepen (catering exclusief BTW). Bijkomende inlichtingen Mevr. Sadi Podevijn ● tel.: 09 264 35
[email protected] Mevr. Els De Wielemaker ● tel.: 09 248 88 36
[email protected]
Attest (3u) IAB, (K)IBR, BIBF (8144)
NIEU
W!
Spreker Dhr. M. Gielis, Belastingconsulent, Bank J. Van Breda & C° NV.
Doelgroep Accountants, bedrijfsrevisoren, boekhouders, belastingconsulenten, financiële en fiscale verantwoordelijken, bestuurders en zaakvoerders, alle geïnteresseerden die hun fiscale kennis willen actualiseren. Plaats Departement Bedrijfsmanagement Mercator, Henleykaai 84, 9000 Gent (tel. 09 267 11 00). Prijs 210 euro, documentatie en koffie inbegrepen (catering exclusief BTW). Bijkomende inlichtingen Mevr. Carine Coppens ● tel.: 09 267 11 11
[email protected] Inschrijvingen: zie achteraan dit tijdschrift.
Uur 13.30 uur - 17.00 uur
48
Inschrijvingen: zie achteraan dit tijdschrift.
07/22 De vennootschap voor de vrije beroeper Toelichting Tijdens dit seminarie kijken we naar de voor- en nadelen van het werken met een professionele vennootschap. Hierbij zijn (o.a.) de volgende vragen van belang: - Welke vennootschapsvorm moet u kiezen? - Welke optimalisatiemogelijkheden bestaan er? - Is het onderbrengen van privé-vermogen in de vennootschap een goede keuze? - Moeten we het onroerend goed ook onderbrengen in de vennootschap? - Hoe zit het met de notionele intrestaftrek? - Is het werken met goodwill nog interessant? - Wat te denken van een dividenduitkering? - Is het werken met een rekening courant interessant?
NIEU
Attest (3u) IAB, (K)IBR, BIBF (8146) 3 punten Vlaams Balie aangevraagd
14
07/23
de e ditie
!
Een overzicht van de belangrijkste wijzigingen!
Toelichting Het landschap van de internationale rapporteringsstandaarden IFRS/IAS verandert voortdurend. Exposure drafts monden uit in nieuwe standaarden … Tijdens dit programma geven we u een overzicht van de belangrijkste wijzigingen tot op de dag dat het programma doorgaat. Op die manier blijft uw kennis up-to-date en beschikt u over een handig overzicht zonder dat u zelf op zoek hoeft te gaan naar de meest recente informatie. Wij wijzen u bovendien op de belangrijkste verschillen met de Belgische wetgeving. Datum Woensdag 12 december 2007 Uur 14.00 uur - 17.30 uur Sprekers Prof. Em. dr. Erik De Lembre, erebedrijfsrevisor, erevoorzitter Ernst & Young België; Lic. S. Podevijn, wetenschappelijk medewerker, HIAF, UGent.
07/24
Twee
IFRS/IAS update seminar
Doelgroep Accountants, bedrijfsrevisoren, boekhouders, belastingconsulenten, financiële en fiscale verantwoordelijken en bedrijfsjuristen. Plaats UGent, Vakgroep Accountancy en Bedrijfsfinanciering - Urbis kantorencomplex, Kuiperskaai 55/E, 9000 Gent. Prijs 210 euro, documentatie en koffie inbegrepen (catering exclusief BTW). Bijkomende inlichtingen Mevr. Sadi Podevijn ● tel.: 09 264 35 48
[email protected] Mevr. Els De Wielemaker ● tel.: 09 248 88 36
[email protected] Inschrijvingen: zie achteraan dit tijdschrift. Attest (3u) IAB, (K)IBR, BIBF (7589)
Fiscale club: update voor medewerkers accountancy-fiscaliteit Implementatie van nieuwigheden binnen het werkveld Toelichting Als afgestudeerde aan één van de instellingen van de Associatie UGent wordt u continu geconfronteerd met de opdracht alle fiscale vernieuwingen op een correcte wijze te verwerken in uw dagelijkse activiteiten. Dankzij deze club kunnen wij u op een efficiënte manier op de hoogte brengen van de gewijzigde items. Wij selecteren hierbij alle rechtspraak, wetsontwerpen en –voorstellen, circulaires en commentaren die onmiddellijk bruikbaar zijn. Per sessie worden de belangrijkste artikels uit diverse fiscale weekbladen voor u samengevat en besproken. U krijgt niet enkel inzicht in de essentie van de besproken materie, maar ook in de interpretatie ervan. Datum Dinsdag 11 december 2007 en 22 april 2008 Uur 18.30 uur – 22.00 uur Spreker Dhr. W. Van Kerchove, eerstaanwezend inspecteur administratie directe belastingen, verbonden aan het Centrum voor Beroepsopleiding.
0
0 NIEU
Doelgroep Dit seminarie wordt uitsluitend ingericht voor alle afgestudeerden bij de instellingen behorende tot de Associatie UGent (Hogent, Howest, Arteveldehogeschool en UGent). Plaats Campus Simon Stevin van de Hogeschool WestVlaanderen, Rijselstraat 5, 8200 Brugge Prijs 105 euro, documentatie en koffie inbegrepen (korting 50% alumni reeds verrekend, catering exclusief BTW). Indien u zich inschrijft voor beide programma’s (11/12/2007 én 22/04/08) betaalt u slechts 200 euro. Bijkomende inlichtingen Mevr. Marie Jeanne Platteeuw ● tel.: 050 38 12 77
[email protected] Inschrijvingen: Enkel via www.hiaf.be Attest (3u) IAB, (K)IBR, BIBF (9517)
W!
!
15
07/25
De woonbonus
NIEU
W!
Toelichting De Programmawet van 27/12/04 en de wet van 27/12/05 houdende diverse bepalingen heeft met de invoering van ‘de aftrek enige eigen woning’ het fiscale landschap van woningkredieten met ingang van 1 januari ‘05 grondig door elkaar geschud. Hoewel de nieuwe regels heel wat eenvoudiger geworden zijn, is het in de praktijk niet altijd even duidelijk in welke gevallen ze van toepassing zijn. Dit is voornamelijk te wijten aan het feit dat de ‘oude’ regels in vele gevallen nog van toepassing blijven. Tijdens het seminarie zullen de nieuwe regels van de woonbonus op een overzichtelijke en gedetailleerde wijze worden toegelicht. Hierbij zal uitgebreid aandacht besteed worden aan de bestaande overgangsregeling. Datum Maandag 17 december 2007 Uur 13.30 uur - 17.00 uur
07/26
Spreker Dhr. L. De Greef, fiscalist KBC Groep NV. Doelgroep Accountants, bedrijfsrevisoren, boekhouders, belastingconsulenten, financiële en fiscale verantwoordelijken, bestuurders en zaakvoerders, alle geïnteresseerden die hun fiscale kennis willen actualiseren. Plaats Departement Bedrijfsmanagement Mercator, Henleykaai 84, 9000 Gent (tel. 09 267 11 00). Prijs 210 euro, documentatie en koffie inbegrepen (catering exclusief BTW). Bijkomende inlichtingen Mevr. Carine Coppens ● tel.: 09 267 11 11
[email protected] Inschrijvingen: zie achteraan dit tijdschrift. Attest (3u) IAB, (K)IBR, BIBF (8147)
NIEU
De rol van interne audit in corporate governance De wijziging van IAS 1: opmars van fair value boekhouden in de winst- en verliesrekening? Toelichting Rol interne audit in corporate governance. Kennis en ervaring met betrekking tot risicobeheersing en interne controle worden een belangrijke troef voor interne audit om zijn rol in corporate governance te verstevigen. De combinatie van diverse invalshoeken leidde tot vernieuwende inzichten die bijdragen tot de ontwikkeling van het interne auditberoep. Opmars van fair value boekhouden in de winsten verliesrekening. De IASB herziet de voorstelling van de winst- en verliesrekening. Centraal staat het streven naar een consistente behandeling van meeren minderwaarden t.g.v. fair value waardering. Deze is momenteel immers inconsistent: sommige waardeschommelingen vanuit de balans worden meteen onder de winst geboekt, andere komen direct in het eigen vermogen terecht. Bespreking van de voorgestelde wijzigingen en analyse van de relevantie van fair value winst m.b.t. beurswaardering. Datum Woensdag 19 december 2007 Uur 18.30 uur - 22.00 uur
Sprekers Prof. dr. G. Sarens, Université Catholique de Louvain (UCL), Louvain School of Management Prof. dr. Ph. Van Cauwenberghe, UGent. Doelgroep Boekhouders, accountants, bedrijfsrevisoren alsook financieel verantwoordelijken die de link tussen hun dagelijkse praktijk en het relevant wetenschappelijk onderzoek hieromtrent niet willen verliezen. Plaats UGent, Vakgroep Accountancy en Bedrijfsfinanciering Urbis kantorencomplex, Kuiperskaai 55/E, 9000 Gent. Prijs 105 euro, documentatie en koffie inbegrepen (catering exclusief BTW). Bijkomende inlichtingen Mevr. Sadi Podevijn ● tel.: 09 264 35 48
[email protected] Mevr. Els De Wielemaker ● tel.: 09 248 88 36
[email protected] Attest (3u) IAB, (K)IBR, BIBF (8148)
W!
16
07/27 Fiscale aspecten voor VZW’s Toelichting Directe belastingen: in welke gevallen is de rechtspersonenbelasting van toepassing? In welke gevallen geldt de vennootschapsbelasting? Indirecte belastingen: wanneer is een VZW een BTW-belastingplichtige en wanneer niet? Wat in geval van een ‘gemengd belastingplichtige VZW’? En hoe zit het met de jaarlijkse taks en de registratierechten voor VZW’s? Prof. J. Verhoeye begeleidt u, dankzij zijn uitgebreide ervaring, op een vlotte wijze doorheen deze complexe materie. Datum Donderdag 20 december 2007 Uur 14.00 uur - 17.30 uur Spreker Prof. J. Verhoeye, accountant, docent HoGent, gastprofessor UGent.
Derd
e ed iti
0
e!
Doelgroep Het programma richt zich naar bestuurders, voorzitters, directeurs, penningmeesters, financiële en fiscale verantwoordelijken, accountants en boekhouders van VZW’s alsook financiële en fiscale adviseurs van VZW’s. Plaats UGent, Vakgroep Accountancy en Bedrijfsfinanciering - Urbis kantorencomplex, Kuiperskaai 55/E, 9000 Gent. Prijs 210 euro, documentatie en koffie inbegrepen (catering exclusief BTW). Bijkomende inlichtingen Mevr. Sadi Podevijn ● tel.: 09 264 35 48
[email protected] Mevr. Els De Wielemaker ● tel.: 09 248 88 36
[email protected] Inschrijvingen: zie achteraan dit tijdschrift. Attest (3u) IAB, (K)IBR, BIBF (7590)
07/28 Omgaan met conflicten in vennootschappen Toelichting Tijdens het eerste gedeelte wordt de oorsprong van woelige vergaderingen van vennootschapsorganen besproken. Mogelijke oorzaken van conflicten worden in kaart gebracht alsook hoe het vennootschapsrecht ‘van een handleiding voor een goede werking van de vennootschap kan evolueren tot een aanvalspact en vervolgens tot een vredesverdrag’. De voornaamste regels betreffende de algemene vergadering en raden van bestuur worden opgefrist. In het laatste gedeelte leren we hoe om te gaan met conflicten waarbij het onderscheid wordt gemaakt tussen interne en externe conflictbeheersing. Datum Donderdag 17 januari 2008 Uur 14.00 uur – 17.30 uur
NIEU
W!
Doelgroep Accountants, bedrijfsrevisoren, boekhouders, belastingconsulenten, financiële en fiscale verantwoordelijken, bedrijfsjuristen en advocaten. Plaats UGent, Vakgroep Accountancy en Bedrijfsfinanciering - Urbis kantorencomplex, Kuiperskaai 55/E, 9000 Gent. Prijs 210 euro, documentatie en koffie inbegrepen (catering exclusief BTW). Bijkomende inlichtingen Mevr. Sadi Podevijn ● tel.: 09 264 35 48
[email protected] Mevr. Els De Wielemaker ● tel.: 09 248 88 36
[email protected] Inschrijvingen: zie achteraan dit tijdschrift.
Sprekers Mr. A. François, advocaat Eubelius; Mr. J. Fastenaekels, advocaat Eubelius.
Attest (3u) IAB, (k)IBR, BIBF (8149)
0
07/29
Waardering van niet-beursgenoteerde ondernemingen
Twee
17
de e diti
Kies de juiste methode voor de juiste situatie! Toelichting Kleinere ondernemingen worden vaak lager gewaardeerd dan grotere ondernemingen omdat zij een hoger risicoprofiel kennen en aandelen van kleinere ondernemingen minder goed verhandelbaar zijn. Bovendien dient de onderneming beschouwd te worden in het licht van het krachtspel tussen koper en verkoper. De methodische aanpak in dit programma is van groot belang om de veelheid van aspecten rond ondernemingswaardering ‘in het juiste laatje’ te krijgen. Datum Dinsdag 22 januari 2008 Uur 14.00 uur – 17.30 uur Spreker Prof. Em. dr. E. De Lembre, erebedrijfsrevisor, erevoorzitter Ernst & Young België.
Doelgroep Accountants, bedrijfsrevisoren, boekhouders, belastingconsulenten, financiële en fiscale verantwoordelijken en bedrijfsjuristen Plaats UGent, Vakgroep Accountancy en Bedrijfsfinanciering - Urbis kantorencomplex, Kuiperskaai 55/E, 9000 Gent. Prijs 210 euro, documentatie en koffie inbegrepen (catering exclusief BTW). Bijkomende inlichtingen Mevr. Sadi Podevijn ● tel.: 09 264 35 48
[email protected] Mevr. Els De Wielemaker ● tel.: 09 248 88 36
[email protected] Inschrijvingen: zie achteraan dit tijdschrift. Attest (3u) IAB, (K)IBR, BIBF (7591)
07/30 Hoe contracten correct opstellen? Toelichting Voor niet-juristen doch ook voor juristen die zich niet hebben toegelegd op contractenrecht, zijn de verschillende juridische aspecten voor het opstellen van een correct contract, niet steeds vanzelfsprekend. Nochtans wordt elke ondernemer dagdagelijks met contracten geconfronteerd. Aan de hand van concrete voorbeelden en realistische cases worden de meest relevante aspecten voor het opstellen van een correct contract toegelicht en wordt aandacht besteed aan de belangrijkste valkuilen. Deze module wordt afgerond met een concrete case door de groep uitgewerkt, gevolgd door een discussie en feedback. Datum Dinsdag 29 januari 2008 Uur 18.30 uur – 22.00 uur Spreker Dhr. G. Grootaert, lector Contractenrecht Arteveldehogeschool, advocaat, Master in het Sociaal Recht.
NIEU W! Doelgroep Elkeen die professioneel met contractafsluiting in aanraking komt en die geen juridische opleiding heeft zoals accountants, bedrijfsrevisoren, boekhouders, belastingconsulenten, financiële en fiscale adviseurs, verzekeringsmakelaars, ondernemersleidinggevenden, inkoop- en verkoopverantwoordelijken, alsook juristen en advocaten. Plaats Nieuwe vergaderzaal – Hoogpoort 15, 9000 Gent.
Arteveldehogeschool,
Prijs 210 euro, documentatie en koffie inbegrepen (catering exclusief BTW). Bijkomende inlichtingen Dhr. Guy Gesquière ● tel.: 09 266 16 53
[email protected] Inschrijvingen: zie achteraan dit tijdschrift. Attest (3u) IAB, (K)IBR, BIBF (9626)
e!
18
07/31 De beroepskosten in de praktijk (directe belastingen)
NIEU W!
Toelichting Aan de hand van een systematische bespreking per kostensoort wordt een overzicht verstrekt van de mogelijkheden en beperkingen die de fiscus oplegt. De administratieve zienswijzen en een uitgebreide rechtspraak vormen de basis van een doorgedreven benadering van de problematiek, waarmee iedere onderneming geconfronteerd wordt. Dit alles wordt geïllustreerd aan de hand van uitgebreide documentatie.
Doelgroep Accountants, bedrijfsrevisoren, boekhouders, belastingconsulenten, financiële en fiscale verantwoordelijken, bestuurders en zaakvoerders, alle geïnteresseerden die hun fiscale kennis willen actualiseren.
Datum Maandag 11 februari 2008
Prijs 450 euro, documentatie, koffie en maaltijd inbegrepen (catering exclusief BTW).
Uur 13.30 uur – 21.00 uur Sprekers Dhr. J. Brock, eerstaanwezend inspecteur, diensthoofd administratie van ondernemings- en inkomensfiscaliteit Brugge.
Plaats Departement Bedrijfsmanagement Mercator, Henleykaai 84, 9000 Gent (tel. 09 267 11 00).
Bijkomende inlichtingen Mevr. Carine Coppens ● tel.: 09 267 11 11
[email protected] Inschrijvingen: zie achteraan dit tijdschrift. Attest (6u) IAB, (K)IBR, BIBF (7551)
Fiscale aspecten verbonden aan de financiering 07/32 van vennootschappen Toelichting Dit seminarie heeft tot doel een beter inzicht te verschaffen in de fiscale aspecten van de ‘financiering’ van vennootschappen. Niet alleen komen de fiscale aspecten van ‘schuldfinanciering’ uitvoerig aan bod maar wordt er ook voldoende stilgestaan bij de fiscale gevolgen die eigen zijn aan de financiering door middel van eigen vermogen. Voor wat betreft de schuldfinanciering zullen niet alleen de aftrekmodaliteiten die bestaan in hoofde van de vennootschap worden besproken (marktrente, onderkapitalisatie bepalingen, herkwalificatiebepaling, ...) maar zal ook de fiscale toestand van de rentegenieter worden onderzocht. Deze problematiek zal ook op internationaal niveau worden bekeken. Voor wat ‘financiering’ door middel van eigen vermogen betreft, zal er uiteraard worden stilgestaan bij de invoering van de notionele interestaftrek en de daarbij horende afschaffing van compenserende maatregelen. In dit seminarie zal voor beide financieringsvormen eveneens voldoende aandacht worden besteed aan de problematiek van de Belgische en buitenlandse bronheffingen. Datum Maandag 18 februari 2008
NIEU
W!
Uur 13.30 uur – 17.00 uur Spreker Dhr. G. Heirewegh, Afdeling.
KBC
Groep
NV,
Fiscale
Doelgroep Accountants, bedrijfsrevisoren, boekhouders, belastingconsulenten, financiële en fiscale verantwoordelijken, bestuurders en zaakvoerders, alle geïnteresseerden die hun fiscale kennis willen actualiseren. Plaats Departement Bedrijfsmanagement Mercator, Henleykaai 84, 9000 Gent (tel. 09 267 11 00). Prijs 210 euro, documentatie en koffie inbegrepen (catering exclusief BTW). Bijkomende inlichtingen Mevr. Carine Coppens ● tel.: 09 267 11 11
[email protected] Inschrijvingen: zie achteraan dit tijdschrift. Attest (3u) IAB, (K)IBR, BIBF (7552)
0
19
07/33 De facturering van complexe diensten Toelichting De problematiek van de facturering van complexe diensten en het bundelen van prestaties is iets waar elke onderneming mee geconfronteerd wordt. U factureert verschillende prestaties door; welke moeten worden gebundeld en wat is de doorslaggevende factor om te komen tot de juiste BTW-kwalificatie? Is het mogelijk of wenselijk om bepaalde handelingen te splitsen? Het al dan niet bundelen van transacties heeft een invloed op de toepassing van de plaatsbepalingsregels, de vrijstellingen, het BTW-tarief, enz. Afhankelijk van de kwalificatie die aan een handeling wordt gegeven, zijn bepaalde administratieve verplichtingen van toepassing. Tijdens dit compacte seminarie leert u de basistechnieken omtrent de kwalificatie en ‘bundeling’ van handelingen. Er wordt stilgestaan bij enkele zeer courante gevallen, die in de praktijk voor problemen zorgen. Bovendien wordt er stilgestaan bij de mogelijke verweermiddelen van de fiscus, zoals het begrip ‘misbruik’ inzake BTW. Datum Maandag 25 februari 2008 Uur 13.30 uur – 17.00 uur
NIEU W!
Sprekers Dhr. S. Ruysschaert, eerstaanwezend inspecteur bij een fiscaal bestuur, diensthoofd van het Centrum voor Beroepsopleiding van de BTW te Antwerpen; Dhr. B. Buelens, Senior Consultant VAT Department, Ernst & Young Tax Consultants. Doelgroep Accountants, bedrijfsrevisoren, boekhouders, belastingconsulenten, financiële en fiscale verantwoordelijken, bestuurders en zaakvoerders, alle geïnteresseerden die hun fiscale kennis willen actualiseren. Plaats Departement Bedrijfsmanagement Mercator, Henleykaai 84, 9000 Gent (tel. 09 267 11 00). Prijs 210 euro, documentatie en koffie inbegrepen (catering exclusief BTW). Bijkomende inlichtingen Mevr. Carine Coppens ● tel.: 09 267 11 11
[email protected] Inschrijvingen: zie achteraan dit tijdschrift. Attest (3u) IAB, (K)IBR, BIBF (9627)
20
Agenda Programma’s maart - april - mei 2008 Accountancy Vergelijking USGAAP-IFRS
dinsdag 6 mei 2008
Juridisch/Fiscaal Jaarafsluiting: van inventaris naar belastbare winst
donderdag 13 maart 2008
Abnormale of goedgunstige voordelen
donderdag 20 maart 2008
Fiscale club: update voor medewerkers accountancy-fiscaliteit
dinsdag 22 april 2008
Fiscaliteit: stand van zaken
donderdag 29 april 2008
Probleemgebieden vennootschapsbelastingen onder de loep
donderdag 17 april 2008
Overlating van KMO bedrijven
dinsdag 13 mei 2008
Het derde nummer van de HIAF-nieuwsbrief kan u verwachten rond 15 februari 2008, met meer informatie omtrent bovenstaande nieuwe seminaries
21
Liber Amicorum Erik De Lembre Accountancy tussen onderzoek en praktijk Erik De Lembre combineerde een academische loopbaan met een loopbaan binnen het bedrijfsrevisoraat. Zijn onderwijs en onderzoek concentreerde zich op accounting en auditing, met een bijkomende klemtoon op fusies en overnames van ondernemingen. Binnen Ernst & Young werd hij uitvoerend voorzitter Ernst & Young België en lid van de Board van Ernst & Young International. Als expert werd hij lid van het technisch comité ‘Europese en internationale harmonisatie van de boekhoudnormen’ en zat de Werkgroep ‘IAS & KMO’ voor waar hij advies verstrekte over de modernisering van het Belgische boekhoudrecht voor Belgische KMO’s. Verder is hij onder meer voorzitter van het Hoger Instituut voor Accountancy en Fiscaliteit, en was hij tot 30 september 2007 buitengewoon hoogleraar aan de Faculteit Economie en Bedrijfskunde van de Universiteit Gent. Dit Liber Amicorum, gemaakt in samenwerking met Kluwer, bekroont deze indrukwekkende carrière. Prominenten uit de ondernemings- en academische wereld, met name Jan Verhoeye (CBN, EFRAG), Geert Lenaerts (BIBF), Bruno Colmant (CBN), Dries Schockaert (IBR), Karel Van Hulle (Europese Commissie), Rutger Van Boven (IAB), e.a. hebben er bijdragen in geschreven over accountancy, IFRS, revisorale controle en bedrijfsvoering. De prijs bedraagt € 63,60 BTW incl. (€ 60,00 BTW excl.) per exemplaar. Bestelcode: BP/LAEDL-BI7001. Vier manieren om te bestellen: ▪ Bestel online: www.kluwer.be ▪ Telefoneer gratis: 0800 40 300 ▪ Fax gratis: 0800 18 529 ▪ Stuur een e-mail:
[email protected]
22
I
N
S
C
H
R
I
J
V
E
N
Gelieve dit inschrijvingsformulier te faxen naar 09 264 35 88, terug te sturen naar het HIAF, t.a.v. Mevr. Sadi Podevijn, Kuiperskaai 55/E, 9000 Gent of u kan zich inschrijven via onze website www.hiaf.be. Na inschrijving ontvangt u een bevestiging en wegbeschrijving. Naam: Voornaam: Functie/Beroep: Bedrijf: Straat:
Nr.:
Postcode:
Woonplaats:
Telefoon:
Fax:
E-mail:
BTW-nummer:
schrijft zich in voor: Code 07/
Titel
Datum
Bedrag
07/ 07/ 07/ 07/ 07/ betaalt via: BEA (Budget Economisch Advies) opleidingscheques voor werknemers overschrijving ik wens tweemaandelijks een overzicht te ontvangen van de nieuwste opleidingen van het HIAF via e-mail ik zou in de toekomst graag een opleiding verzorgd zien rond volgend thema: gelieve mijn naam uit het adressenbestand te verwijderen of te wijzigen alumni:
onderwijsinstelling: afstudeerjaar:
Handtekening:
Annulatie: Bij annulatie minder dan 5 dagen voor de aanvang van het programma is de volledige deelnemingsprijs verschuldigd. Het spreekt voor zich dat een verhinderde deelnemer zich steeds door een collega kan laten vervangen.
23
Opleidingen op maat U vindt niet precies wat u zoekt? Waarom bepalen we het onderwerp niet samen? Onze bedrijfsinterne opleidingen bieden het voordeel dat de gedoceerde materie wordt toegespitst op uw organisatie. Inderdaad, we werken op maat! Hierdoor staan wij garant voor een kwalitatieve opleiding van uw werknemers! Meer info? Contacteer ons vrijblijvend: HIAF Mevr. Sadi Podevijn Mevr. Els De Wielemaker Kuiperskaai 55/E 9000 Gent Tel. 09 264 35 48 (Sadi) Tel. 09 248 88 36 (Els)
www.hiaf.be © HIAF- Behoudens de uitdrukkelijke bij wet bepaalde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, op welke wijze ook, zonder de uitdrukkelijke voorafgaande en schriftelijke toestemming van de uitgever.