SOSFAMILIE Voorjaar 2015 | MAGAZINE VAN SOS KINDERDORPEN
Bestel het SOS FEESTPAKKET ZIE PAGINA 11
Moeder Pauline:
'Zonder SOS had mijn dochter Sachine het niet overleefd.'
Fotograaf Michel Koreman laat zijn foto's het verhaal van Tsjaad vertellen. Zie pagina 6
Zo houden we families bij elkaar Zie pagina 14
Moeder Mabinty: 'Charles verloor zijn familie door ebola' Zie pagina 12 Onderzoek bewijst: liefde laat kinderen echt groeien Zie pagina 18
Familie is je basis
welkom
SOS MOEDER “Deze één op één momenten met mijn dochters zijn zo fijn, zo bijzonder. Samen zittend onder de boom, alsof er niemand om ons heen is. Verdiept in een boek, de dag doornemend of gewoon samen zonder te praten. Het is mooi en maakt ons gelukkig.” SOS moeder Kagiso woont in SOS kinderdorp Tiokweng, Botswana.
Energie
VADER IS EEN DEEL VAN DE FAMILIE “Eerst begreep ik het doel van een vaderschapsworkshop niet,” aldus vader Jhon Paucar Serna, “maar al op de eerste dag snapte ik het. Jongens zijn pas klaar om vader te worden, als ze geleerd hebben dat vaders ook een belangrijke rol spelen in de opvoeding.” Vader Jhon neemt deel aan ons familieversterkende programma in Peru. Samen met de Bernard van Leer Stichting willen we vaders betrekken bij de opvoeding van hun kinderen. Zo wordt geweld binnen families tegengegaan.
Lees meer over belang, doel en resultaten van onze familieversterkende programma’s op pagina 14-15.
Goed Geld
Eind januari ontvingen we op het Goed Geld Gala van de Nationale Postcode Loterij onze jaarlijkse bijdrage: een
cheque ter waarde van 1.350.000 Euro. Een prachtig bedrag waarmee we – samen met uw donaties – de familiezorg voor vele tienduizenden kinderen wereldwijd kunnen ondersteunen. Zo hebben we het ‘Red mijn Moeder’ project op kunnen zetten (foto en zie pag. 14/15). En ook mede dankzij de loterij konden we de kinderdorpen Kisumu (Kenia) en Kumasi (Ghana) openen.
“Toen ik zeven was verdween mijn vader. Vier jaar later, in augustus 2014, raakten mijn kleine broertje en ik ook mama kwijt. We zijn allebei zo gelukkig dat we hier in Thai Binh nu weer een lieve moeder en ook broers en zussen hebben gekregen.“ Deze woorden van de 13-jarige Cais Nguyen raakten me enorm. Ze sprak stoer in de microfoon, namens alle kinderen, bij de opening van een nieuw SOS kinderdorp in Vietnam. Wat ik voelde daar in Thai Binh, dat voel je in en rond al onze kinderdorpen over de hele wereld. Ondanks het feit dat de kinderen stuk voor stuk een traumatisch verleden hebben, pakken ze hun nog korte leven op. En ze gáán ervoor. Lieve, krachtige moeders zorgen dat de kinderen echt aan hun toekomst kunnen werken. Want thuis is er een liefdevolle basis. Op het versierde plein van Thai Binh deden moeders en dochters twee aan twee een lied en een dansje. Soms nog wat onwennig, wanneer de twee elkaar nog maar net kenden. Maar, zo vertrouwde een ervaren SOS moeder mij toe, dat is slechts een kwestie van tijd. Al snel komt het vertrouwen dat ze hier voor jaren veilig en gewenst zijn. “Ik ga u niet vertellen wat ik vroeger allemaal heb meegemaakt. Ik zeg u wel dat ik hier op school heel erg mijn best ga doen.” Geweldig, die spirit van Cais Nguyen. Kinderen als zij verdienen het dat wij ze met onverminderde energie nog járen zullen steunen.
SOS Kinderdorpen Nederland is in 1965 opgericht door Yvonne Meyer Praxmarer. Dit jaar bestaan we 50 jaar. Voor alle SOS medewerkers is dit jubileum reden om met onverminderde energie door te gaan met ons werk, zodat zo veel mogelijk kinderen in een liefdevolle familie kunnen opgroeien. Dank voor uw steun tot nu toe en voor de komende jaren, namens alle SOS kinderen! 15 mei luiden we ons jubileumjaar in.
Margot Ende-van den Broek, algemeen directeur SOS Kinderdorpen Nederland
MS MICHELA MOROSINI
COLOFON Beschermvrouwe SOS Kinderdorpen H. K. H. Prinses Margriet
2 | soskinderdorpen.nl | Voorjaar • 2015
Algemeen directeur Margot Ende-van den Broek Voorzitter Raad van Toezicht Karien van Gennip Adres Postbus 9104, 1006 AC Amsterdam, www.soskinderdorpen.nl Mail
[email protected] Tel. 020-408 01 90 (algemeen)/020-303 25 00 (donateurs) Rekeningnummer NL90INGB0000002280 (giro 2280) Incassodata Rond de 25ste van elke maand Redactie Jolien Storsbergen, Sabrina Langerak, Kees Loogman Vormgeving Jan Willem Bijl Productie Hans Resing, www.blrmedia.nl Druk ROTO Smeets, Weert
Voorjaar • 2015 | soskinderdorpen.nl | 3
de wereld rond
EEN DAG UIT HET LEVEN VAN AHMAD
◀ Dochter Yva in een nieuw familiehuis in het kinderdorp: “Ik vind mijn kast het mooist! Ik heb de kast helemaal voor mezelf. Ik kan mijn kleren erin leggen en ook andere dingen. Daar word ik blij van.” Haar moeder Francoise: “Het is alsof we in een droom leven. Alles is zo mooi. Mijn kinderen en ik zijn zo gelukkig: we hebben prachtige nieuwe kamers, alle ruimtes zijn goed geventileerd en de keuken is zo mooi dat ik continu wil koken."
Abobo Gare wordt als nieuw
▼ SOS moeder Charlotte: “Buren lopen graag even bij ons binnen. Je kunt zeggen dat we als grote familie een bezienswaardigheid zijn, maar we oogsten vooral veel bewondering bij de mensen die ons verhaal kennen. Mijn kinderen hebben op deze manier kans om vrienden te worden met kinderen die een andere geschiedenis hebben dan zijzelf.”
Het allereerste kinderdorp in Afrika, Abobo Gare, wordt met dank aan Nederlandse donaties volledig gerenoveerd. De herbouw is in 2014 gestart en inmiddels zijn de eerste zes nieuwe familiehuizen in gebruik. Tot grote vreugde van de moeders en kinderen!
WONEN IN DE WIJK
In de veertig jaar die verstreken sinds kinderdorp Abobo Gare werd gebouwd, zijn de omstandigheden in Ivoorkust veranderd en heeft onze visie op familiezorg zich verder ontwikkeld. SOS families hebben de wens geuit om meer verspreid door de wijk te
wonen. Zo integreren de kinderen beter en groeien zij in een nog natuurlijker context op. In een pilot brengen we vier SOS families onder in huurhuizen in de gemeenschap. De eerste twee huurhuizen zijn een feit. SOS moeder Charlotte woont met haar zeven kinderen in één van de huizen.
MEER INFORMATIE EN NIEUWS OVER ABOBO GARE, YAMOUSSOUKRO EN DE ANDERE KINDERDORPEN VINDT U OP SOSKINDERDORPEN.NL/KINDERDORPEN
Feestelijke opening
Yamoussoukro!
Vrijdag 22 mei is de officiële en feestelijke opening van het nieuwe SOS kinderdorp Yamoussoukro in Ivoorkust. In de familiehuizen klinkt sinds afgelopen jaar het prachtige, krachtige geluid van familieleven: 70 kinderen die bij hun tien SOS moeders wonen en sinds september naar de kleuter- en basisschool kunnen. In de loop van 2015 zullen alle 100 kinderen hier wonen. Moeder Denise vindt het leven in het kinderdorp fijn: "Ik geef mijn kinderen liefde, bescherming en hulp zodat ze verder komen in het leven. Ik zie dat ze weer onbezorgd kunnen zijn. Ze zijn vrolijk."
4 | soskinderdorpen.nl | Voorjaar • 2015
‘Ik moet met alle strijdende partijen overleggen’
Ahmad (32) was docent Engels toen de oorlog in Syrië begon. Hij zag steeds meer kinderen naar zijn dorp Qadsaya komen die hun ouders en familie waren kwijtgeraakt door de oorlog. Hij wilde het verschil maken voor deze kwetsbare kinderen en ging voor SOS werken. “Elke dag neem ik de bus naar ons kantoor in SOS kinderdorp Qadsaya Village bij Damascus. Met mij reizen andere SOS medewerkers, kinderen en jongeren. Ik noem het ‘de bus van liefde’. We kletsen, we lachen. Het geeft me mijn dagelijkse dosis optimisme waardoor ik positief kan blijven.”
SOS in Syrië
Dag in dag uit zetten 36 SOS medewerkers zich in om zo veel mogelijk kinderen en families te helpen. Het extreme geweld waaraan de kinderen in Syrië al vier jaar worden blootgesteld, is traumatisch en verlammend. Wat doet SOS?
SINDS 2012
• We openden een tijdelijk SOS Child Care Centrum in Damascus, waar twintig kinderen, die alleen op straat leefden, worden verzorgd door SOS moeders. SOS zoekt intussen naar verwante familie. • In diverse SOS kindvriendelijke centra realiseerden we dagopvang voor 10.200 kinderen. Hier kunnen kinderen weer kind zijn: ze kunnen spelen, tekenen, muziek maken, sporten. • We deelden 16.000 schooltassen met inhoud uit, evenals 2.000 hygiënekits, 52.640 dekens en 87.730 winterjassen en -kleding. 88.500 mensen kregen van SOS voedsel, water en noodpakketten.
‘IK WERD BESCHULDIGD’
“Als teamleider voor het noodhulpprogramma van het ‘Rural Damascus’ team is elke dag een uitdaging. De meeste gebieden die ik bezoek worden gecontroleerd door rebellen. Om zonder problemen hulpgoederen te kunnen leveren aan de mensen in deze gebieden, moet ik met alle strijdende partijen overleggen. Bij het uitdelen van schooltassen in Al-Mouadamia ging het toch mis. Ik nam, als altijd, foto’s tijdens de reis. De rebellen beschuldigden me echter dat ik foto’s maakte van militaire punten om die aan het Syrische leger te geven. Dankzij mijn ervaring en training van SOS wist ik hoe te handelen en kon ik met mijn team veilig terugkeren.”
LACHENDE GEZICHTEN
IN 2015
De focus ligt op het bieden van zorg aan ontheemde kinderen, met: • vier tijdelijke Child Care Centra, waar we 1.000 kinderen willen opvangen en educatie, gezondheidszorg, voeding, psychologische steun en bescherming bieden; • vier kindvriendelijke centra voor dagopvang voor in totaal 10.000 kinderen; • voedseluitgifte voor 5.000 huishoudens (zo’n 15.000 kinderen).
“Kwetsbare families vragen vooral om voedselpakketten, kleding en medicijnen. Veel kinderen zijn ondervoed en hebben speciale babyvoeding, melk en vitamines nodig. Als ik deze spullen bij ze kan leveren, word ik zielsgelukkig van de lach die ik op hun gezicht zie verschijnen. Hoe blij kinderen worden van een rugtas met schoolspullen! Ze kunnen dan hun situatie voor even vergeten en blij zijn om de kleine dingen. Ik ben trots dat ik de kinderen die lach kan geven.”
LEES HET COMPLETE VERHAAL VAN AHMAD OP SOSKINDERDORPEN.NL/NIEUWS Voorjaar • 2015 | soskinderdorpen.nl | 5
de wereld rond
TROTS ▶
“Jennifer, Paula, Didier en hun moeder zijn trots. De kinderen, omdat ze elke dag méér leren op de Hermann Gmeiner School in het SOS kinderdorp. Dankzij het familieversterkende programma van SOS gaan ze naar school en eten ze daar ook elke dag. Moeder, omdat ze zo na het overlijden van haar man de ruimte kreeg weer een bestaan op te bouwen. Ze heeft nu een eigen inkomen. Er is perspectief.”
◀ MADELINE GAAT ERVOOR!
‘Het verhaal van Tsjaad MOET verteld worden’ De Nederlandse fotograaf Michel Koreman reisde vrijwillig naar Tsjaad, één van de armste landen ter wereld, om het leven van de kinderen vast te leggen. Diep geraakt doet hij aan de hand van zijn foto's verslag. “Tsjaad? Eerlijk gezegd moest ik de kaart van Afrika pakken om precies te weten waar het ligt. Het land komt niet vaak in het nieuws. Maar dat is geen reden om tevreden achterover te leunen. De gemiddelde levensverwachting ligt onder de 51 jaar, één op de vijf kinderen wordt niet ouder dan vijf jaar, op 36.000 personen is er gemiddeld één arts.”
Gaten in de weg
“In een busje ben ik op weg naar het kinderdorp in de hoofdstad N’Djamena. We gaan stapvoets om gaten in de weg te ontwijken. Dit tempo geeft me de kans bij mensen binnen te kijken. De meeste huizen zijn niet meer dan muren opgetrokken uit leem, een sobere binnenruimte en een golfplaten dak. Dan rijden we het kinderdorp binnen.” “Onbezorgdheid, plezier, energie – dat is wat me in het kinderdorp meteen treft. Deze dagen zullen de SOS moeders me vertellen over het zware verleden van de kinderen. Wat zou het alternatief voor deze kinderen zijn geweest als er geen SOS Kinderdorpen
6 | soskinderdorpen.nl | Voorjaar • 2015
was? Eigenlijk weet ik het, want vanuit het busje had ik kinderen gezien die op straat sliepen. Onder hun ‘handelswaar’ waarmee ze wat zouden moeten verdienen.”
Afscheid en een knuffel
“Bij het afscheid na vijf dagen zegt één van de SOS medewerkers me: ‘We helpen de mensen, al hebben we altijd te weinig. Maar we gaan door met kinderen te laten opgroeien tot zelfstandige volwassenen. Want daar draait het om. Geef jouw kinderen in Rotterdam een knuffel van ons allemaal.’ Als ik haar in de ogen kijk zie ik geen cynisme of teleurstelling. Ik zie passie en kracht.”
WIE IS MICHEL?
Michel Koreman is 44 jaar, vader van drie kinderen, ondernemer in Rotterdam en behalve donateur ook vrijwilliger. SOS vroeg hem als fotograaf mee te gaan naar Tsjaad om terug in Nederland het verhaal van ons werk in Tsjaad te kunnen vertellen.
”Met oncomfortabele nieuwsgierigheid stap ik één van de schoolklassen binnen. Sommige kinderen vinden het maar raar. Een grote, blanke man met camera’s om zijn nek. Iemand die van alle kanten foto’s maakt. En met gekke bekken hun aandacht zoekt. Maar er zijn ook kinderen die mij nauwelijks opmerken. Ook de aandacht van Madeline, het meisje met de vlechtjes omhoog, krijg ik niet. Tussen de stem van de leraar en haar luisterende oren is geen ruimte voor afleiding. Ze doet geweldig haar best. Alle concentratie geeft ze aan haar schoolwerk. Ik richt mijn lens op haar gezicht, mijn oog valt op het uniform van de Hermann Gmeiner School. Een quote van de oprichter van SOS Kinderdorpen schiet door mijn hoofd: ‘Every big thing only comes true, when somebody does more than he has to do.’ Daar is Madeline mee bezig. Zij grijpt die kans. Stilletjes verlaat ik het klaslokaal.”
SOS KINDERDORPEN HELPT IN TSJAAD
SOS Kinderdorpen biedt als enige organisatie permanente hulp in Tsjaad. Door de vele problemen in de omringende landen is er een enorme stroom van vluchtelingen naar Tsjaad. En dat terwijl het een land is waar feitelijk niets is. Geen bronnen, geen voedsel, geen economie. De hulp van de andere aanwezige organisaties is enkel gericht op deze vluchtelingen, terwijl de oorspronkelijke bewoners de steun juist ook hard nodig hebben. SOS medewerkers zetten zich inmiddels 12 jaar in voor de Tsjadiërs, met familieversterkende programma's, het kinderdorp en faciliteiten als het medisch centrum en scholen. Michel: "Als er één land is waar we het verschil maken, dan is het wel Tsjaad."
Voorjaar • 2015 | soskinderdorpen.nl | 7
de wereld rond
SOS KINDERDORPEN IN TSJAAD
LIBIË
NIGER
TSJAAD SOEDAN
NIGERIA ZUID-SOEDAN
N’Djamena
CENTRAALAFRIKAANSE REPUBLIEK KAMEROEN
“Dit is mijn reis naar Tsjaad in één foto: SOS moeder Pauline, de oudste van het dorp met Sachine, het jongste meisje. Pauline heeft twee van haar biologische kinderen zien overlijden. Wat er met Sachine gebeurd was, als ze niet door SOS was opgenomen? Dan had ze het niet overleefd. Ik zie op deze foto een tweede kans om liefde te geven en te ontvangen. Samengevat in een kus voor de deur van hun thuis.”
8 | soskinderdorpen.nl | Voorjaar • 2015
In de hoofdstad N’Djamena bouwden we in 2003, voor het eerst volledig met Nederlandse donaties, een SOS kinderdorp. Het dorp bestaat uit: • 12 familiehuizen (120 kinderen hebben een liefdevol thuis in 12 SOS families) • 1 jongerenhuis (33 jongvolwassenen wonen hier en werken onder begeleiding aan hun toekomst) • 1 kleuterschool en 1 basisschool (voor 342 kinderen uit het kinderdorp en de omgeving) • 1 medisch centrum (om behandelingen, consults en voorlichting te geven aan jaarlijks zo’n 13.000 mensen) In de wijde omgeving van het kinderdorp ondersteunen we met een familieversterkend programma bovendien 212 families (1.099 kinderen en hun ouders).
OVER TSJAAD
• Tsjaad is één van de landen in de Sahel • Droogte en de invloed van de Sahara zorgen voor een ongunstig klimaat • Onder Idriss Déby (president sinds 1996) is de republiek politiek stabiel • Tsjaad behoort tot de vijf armste landen in de wereld
BOKO HARAM
• De islamitische terreurbeweging Boko Haram is vooral in buurland Nigeria actief, maar heeft de laatste maanden enkele invallen gedaan in Kameroen, Niger en Tsjaad. Het SOS kinderdorp ligt midden in de hoofdstad N’Djamena die voor het land en het leger van enorm belang is. De dreiging voor de SOS families is op dit moment nog klein, maar uit voorzorg zijn enkele maatregelen genomen. Zo is er regelmatig contact met politie en veiligheidsdiensten en worden er voorlichtingssessies georganiseerd.
▲ “Maurice is opgevoed door SOS moeder Pauline en woont nu in het jongerenhuis. Hij voelt zich met zijn zeventien jaar al een hele kerel. Als ik met hem praat over moeder Pauline en ik hem een foto toon van haar met zijn broers en zussen... wat een klein hartje heeft deze jongen dan. Hij straalt en is ontroerd.”
▲ HET VERSCHIL
“In het medisch centrum zak ik iets door mijn knieën om moeder en kind goed voor de lens te krijgen. Ik schrik. In deze kleine ruimte liggen op de andere twee bedden vijf doodzieke mensen. Ze konden deze ochtend wat medicatie krijgen. Een klein beetje, want de kasten raken leeg. Dan zie ik iets wat me
raakt als een mokerslag. Het armpje van dit tweejarige jochie is niet dikker dan mijn duim. Het kind is zwaar ondervoed... Het infuus in dit duimdikke armpje komt van SOS Kinderdorpen. Met trillende vingers druk ik af. Misschien laat deze foto zien dat het mogelijk is om het verschil te maken.”
Voorjaar • 2015 | soskinderdorpen.nl | 9
acties
Schrijven en...
Op de Internationale Dag voor de Rechten van het Kind organiseerde SOS Kinderdorpen een bijzonder evenement: Kinderen in de Kamer. 75 basisschoolleerlingen, de klassen van de winnaars van de SOS Familie Schrijfwedstrijd, mochten in de Eerste Kamer meepraten over de rechten van het kind en het belang van familie.
...Rennen
VIER FEEST VOOR ONZE KINDEREN
RESERVEER IN UW AGENDA!
• 10 mei organiseren we een bijzonder SOS Moederdagontbijt. Komt u ook? • In het kader van Wereld Familiedag (15 mei) organiseren we op 13 mei het jaarlijks terugkerende familiedebat. • En op 15 mei zelf zitten onze SOS ambassadeurs aan tafel bij Koffietijd op RTL 4 voor de speciale familieuitzending. • In onze nieuwsbrief en op de website vindt u alle actuele en concrete informatie over deze mei-activiteiten.
Familietekeningen Ruim 1.000 kindertekeningen ontvingen we naar aanleiding van de SOS Familie Tekenwedstrijd. Ieder kind gaf op geheel eigen en eerlijke wijze een inkijkje in leuke familiemomenten. Met moeite kozen we de winnaars uit. De winnende kunstenaars ontvingen een mooie oorkonde en een prijs voor de hele familie. Ook in 2015 gaan we weer een tekenwedstrijd organiseren. Bekijk alle winnende tekeningen op soskinderdorpen.nl/tekenwedstrijd
SOS wordt dit jaar 50. Heeft u ook iets te vieren? Dan horen daar natuurlijk cadeautjes bij. Maar een leuk cadeau bedenken valt niet altijd mee. Herkent u dit en heeft u niets meer te wensen? Vraag uw gasten dan in plaats van cadeaus om een gift voor SOS. Zo zorgt u dat nog meer kinderen bij een familie kunnen opgroeien.
DIT HADDEN ZIJ TE VIEREN: AFSCHEID
“Ik vind de gift aan SOS goed passen bij datgene waarmee ik voor mijn werk 25 jaar bezig ben geweest: het beschermen van kinderen. Mijn collega’s hebben royaal gedoneerd, daaruit maak ik op dat ze het een heel goed idee vonden.” Anke Breuers
GEBOORTE
“Jim krijgt alles wat een kind nodig heeft: een warm thuis. Voor heel veel kinderen is dat niet vanzelfsprekend. Met het geld dat hij heeft ‘gekregen’ heeft hij - zonder dat hij het zelf weet - nu al een verschil gemaakt in deze wereld.” Annemarie en Michel over hun cadeau voor SOS bij de geboorte van hun zoon Groep 7 van de Ichthusschool uit Baambrugge was in de Eerste Kamer. Maar de school wilde méér doen. De leerlingen uit groep 5-8 hielden een sponsorloop en renden 909 euro bijeen. Hartstikke bedankt!
HET PAKKET BEVAT:
• kaartjes voor bij uw uitnodigingen • een donatiebox of etiket • bedankkaartjes
LOOP MEE MET DAM TOT DAM
Op zondag 20 september 2015 lopen SOS medewerkers samen met onze partner Maarsen Groep de Dam tot Damloop voor onze SOS kinderen. Loopt u ook mee met uw bedrijf? Motiveer uw collega's en trek de hardloopschoenen aan. Neem contact met ons op via
[email protected] om de mogelijkheden te bespreken.
10 | soskinderdorpen.nl | Voorjaar 2015
Tekening: Lucy uit Usquert
BESTEL HET CADEAU VOOR SOS PAKKET VIA: SOSKINDERDORPEN.NL/CADEAUVOORSOS Voorjaar • 2015 | soskinderdorpen.nl | 11
cijfers en letters
Ebola
5 jaar na aardbeving Haïti Na de aardbeving in 2010 hebben we ontzettend veel bereikt voor getroffen kinderen en families. Tot op de dag van vandaag ondersteunen we families en kinderen bij het opbouwen van hun leven.
Ebola heeft de levens van duizenden families verwoest. Het leven in Liberia, Guinee en Sierra Leone kwam nagenoeg tot stilstand, de economie ligt in puin. Het ergste lijkt nu voorbij. Om het leven na ebola weer op te pakken hebben velen hulp nodig. SOS helpt.
500 kinderen hebben
Moeder Mabinty: “Ik heb Charles (1 jaar, hij verloor door ebola zijn hele familie) met een open hart ontvangen. Ik wil hem de beste zorg en bescherming geven die hij verdient.” Waar hereniging niet mogelijk blijkt, worden kinderen als Charles opgenomen in onze kinderdorpen.
16-02-2015 De SOS kleuterschool en de Hermann Gmeiner International School in Monrovia, Liberia zijn na zes maanden sluiting weer open. Tot grote blijdschap van meer dan 450 leerlingen en 24 leerkrachten.
4+ Inmiddels zijn 4 kinderen opgenomen in kinderdorp Makeni. In de komende periode worden waarschijnlijk nog 6 kinderen in Makeni, 20 in Freetown en 15 in Bo (alle Sierra Leone) opgenomen.
12 | soskinderdorpen.nl | Voorjaar • 2015
2.000 Ruim 2.000 verweesde kinderen worden opgevangen in het tijdelijke SOS Child Care Centre in Sierra Leone, waar inmiddels ook zeven ebola overlevers werken. SOS probeert de kinderen te herenigen met verwante familie.
een thuis gevonden in 3 kinderdorpen op Haïti: Santo, Cap Haïtien en het na de aardbeving gebouwde Les Cayes. Vanuit 42 SOS buurthuizen ondersteunen we zo’n 3.800 kinderen in de grote steden Port-au-Prince en Cap Haïtien. In de dagen na de ramp nam SOS kinderdorp Santo 400 ontheemde en getraumatiseerde kinderen op. Zo snel mogelijk zijn we begonnen om kinderen waar mogelijk te herenigen met hun familie. 24.000 kinderen kregen de eerste maanden elke dag maaltijden via voedseldistributiepunten. www.facebook.com/ soskinderdorpen twitter.com/ soskinderdorpen
▲ Luiane was net SOS moeder van acht kinderen in kinderdorp Santo toen de aardbeving het eiland op zijn kop zette. Het dorp nam meteen 400 ontheemde kinderen op en Luiane kreeg de verantwoordelijkheid over 21 kinderen méér. “Het aantal kinderen was niet eens mijn grootste uitdaging, het waren vooral de drie ondervoede baby’s. Ze hadden om het uur voeding nodig, waren gewond en uiterst zwak.” Nu, vijf jaar later, wonen deze drie kinderen nog altijd bij moeder Luiane. Ze kijkt met tederheid en bewondering naar de drie: ‘’Kijk eens hoe blij en gezond ze zijn!”
In het Jaaroverzicht 2014 leest u wat we samen met u en onze helden in het veld hebben bereikt voor de kinderen in 2014. De digitale versie vindt u op soskinderdorpen.nl/jaaroverzicht2014
Voorjaar • 2015 | soskinderdorpen.nl | 13
familieversterkende programma's
Zo houden we families bij elkaar
A FRIK A ◀ Red mijn Moeder Wereldwijd treft baarmoederhalskanker jaarlijks 500.000 vrouwen, veelal moeders. Samen met de Female Cancer Foundation en met steun van de Nationale Postcode Loterij heeft SOS het project ‘Red mijn Moeder’ opgezet in tien medische centra van SOS in Ghana, Gambia, Kenia, Malawi en Zambia. De methode ‘See & Treat’ is succesvol: na onderzoek worden vrouwen direct behandeld, zelfs in een vroeg stadium. Het risico op baarmoederhalskanker wordt zo met 90% gereduceerd. Dankzij het project zijn tot nu toe 200.000 vrouwen voorgelicht, 30.000 vrouwen gescreend en 7.500 vrouwen direct behandeld.
Familieversterkende programma's zijn een belangrijk onderdeel van het werk van SOS Kinderdorpen. We willen ermee voorkomen dat kinderen er alleen voor komen te staan. Graag vertellen we hoe we families helpen om economisch zelfstandig te worden en de zorg voor hun kinderen zelf te dragen. Kinderen worden geboren om op te groeien bij hun familie. In een beschermde omgeving waar ze geliefd zijn en zich kunnen ontwikkelen tot wie ze zijn. Maar voor families in de landen waar we werken zijn de leefomstandigheden vaak zo extreem slecht, dat families hun kinderen niet kunnen geven wat zij nodig hebben. Een moeder verwoordde dit zo: “Als je iedere nacht je kinderen hoort huilen van de honger, word je radeloos. Ik heb op het punt gestaan ze ergens achter te laten.”
Kinderen gaan naar school
Een familieversterkend programma (FSP) heeft een kleinschalige aanpak. Samen met de familie bekijken we wat zij nodig hebben. Soms moeten we bij de basis beginnen, met
voedsel en onderdak. Maar het programma gaat verder. We trainen ouders in positieve communicatie met hun kinderen. We proberen ervoor te zorgen dat kinderen naar school kunnen gaan. Met de ouders of verzorgers kijken we wat er nodig is om hen economisch zelfstandig te laten worden. Dat kan een beroepsopleiding zijn, een lening voor een eigen bedrijf of kinderopvang, zodat alleenstaande ouders kunnen werken. Bij een familieversterkend programma hoort een uitgebreid persoonlijk ontwikkelplan, zowel voor de kinderen als de volwassenen.
kinderdorp gebouwd. Onze visie blijft dezelfde, familie is en blijft de basis. Juist daarom zijn de familieversterkende programma’s erbij gekomen. In de jaren ’90 ontstonden ze vanuit het veld. Daar waar onze lokale collega’s de behoeften van kinderen en families dagelijks zien. Kinderen bij hun biologische familie houden heeft hoge prioriteit. Door ervoor te zorgen dat kinderen bij hun families kunnen blijven, voorkomen we dat zij worden verlaten en uiteindelijk in een kinderdorp terecht komen.
Familie blijft de basis
MEER INFORMATIE OVER ONZE FAMILIEVERSTERKENDE PROGRAMMA’S VINDT U OP SOSKINDERDORPEN.NL/FSP
Vanuit de visie dat ieder kind moet kunnen opgroeien in een liefdevolle familie werd zo’n 65 jaar geleden het eerste SOS
IVOORKUST Toegang tot school ▼ De oudste dochter van de 50-jarige Djénébou heeft via het FSP een ‘young professional’ integratieproject gevolgd en een naaiwinkel kunnen opzetten. Ook de andere familieleden kregen steun van SOS. Toen Djénébou in 2011 werd verlaten door haar man, bleef zij achter met haar vier dochters. Om de eindjes aan elkaar te knopen verkocht ze kruiden. Haar dochters waren nooit geregistreerd, waardoor ze niet naar school konden. Met hulp van SOS zijn de officiële papieren geregeld en gaan de jongste drie naar school. De kruidenverkoop van moeder is versterkt, zodat zij nu in staat is volledig voor haar kinderen te zorgen.
IND O N ES IË Eigen bedrijfjes stimuleren ▲
Deze ouders kunnen door te vissen hun gezin onderhouden.
14 | soskinderdorpen.nl | Voorjaar • 2015
Ibu Juju maakte altijd al de lekkerste bonbons. Met hulp van SOS heeft ze hier haar beroep van gemaakt. Ze volgde workshops en ontving een lening. Nu heeft ze haar eigen bonbonbedrijfje. Inmiddels maakt ze winst en zorgt ze zelfs voor werkgelegenheid. Het gezin kan beter rondkomen en Ibu Juju is niet meer financieel afhankelijk van haar man. In de omgeving van Lembang, Yogyakarta, Medan en Bali ondersteunt SOS ouders als Ibu Juju bij de start van eigen bedrijfjes, zodat ze hun familie kunnen onderhouden.
Voorjaar • 2015 | soskinderdorpen.nl | 15
familie is mijn basis
LAWRENCIA ▶
De nieuwe leefsituatie in het kinderdorp kan voor de kinderen moeilijk zijn. Ook voor Lawrencia was dat het geval: “In het begin vond ik het hier niet leuk. Ik kende niemand, vond het moeilijk om vrienden te maken. Maar mijn SOS moeder was er altijd voor me. Na een tijdje begon ik deze plek leuk te vinden. Dit is nu mijn thuis, dit is mijn familie.” Wanneer ze over haar eigen familie praat, heeft ze het moeilijk. Tranen wellen op als ze vertelt over haar zes oudere zussen, die door hun leeftijd niet in het kinderdorp konden wonen. “Ik vind het zielig voor mijn zussen. Ze hebben niemand die naar ze omkijkt. Ik heb nu weinig contact met ze, maar het is mijn droom om hard te werken, geld te verdienen en goed voor ze te gaan zorgen.” Tot het zover is, heeft ze haar SOS broers en zussen. En bovenal Sedem. “Sedem is alles voor me. Hij is slim en grappig. Hij maakt me blij. Ik wil goed voor hem zorgen en help mijn moeder met opvoeden. Ik kleed hem aan en breng hem naar school. We zijn altijd samen.”
Heel dicht bij me
‘HET IS EEN ROEPING’ SOS moeder Esther werkt al veertien jaar voor SOS Kinderdorpen. “Ik ben bij SOS omdat ik van kinderen houd. Het is zo mooi om te zien hoe ze zich ontwikkelen.”
Moeder Esther: “Als SOS moeder heb je te maken met veel kinderen die van heel verschillende achtergronden komen. Achtergronden die vaak zwaar en traumatisch zijn geweest. Dat levert vaak afwijkend gedrag op. Je moet continu met de kinderen praten. Individueel. Ik roep ze bij me op mijn kamer, praat met ze, adviseer ze. Natuurlijk nemen ze niet alles wat je zegt
over, maar als je blijft praten dan verandert hun gedrag op den duur. Langzaam maar zeker.”
Geduld
“Ik kijk ook altijd goed naar wat ze aan het doen zijn, hoe ze reageren. Veel kinderen doen dingen uit angst, misdragen zich omdat ze niet beter weten. Ik vraag ze dan
16 | soskinderdorpen.nl | Voorjaar • 2015
hoe ze bepaalde dingen zelf vinden. En als iets van geen respect getuigt, hoe ze dat dan voortaan anders zouden kunnen oppakken. We praten en we doen het samen. Je moet geduld hebben. En weten wat een kind leuk vindt. Als je dat weet, kun je dat gebruiken om een kind naar je toe te trekken. Altijd, elke dag ben ik daar mee bezig.”
“Lawrencia kwam bij me toen ze net zes was. Haar ouders waren overleden, haar moeder zelfs waar ze zelf bij was. Lawrencia was angstig. Ik moest haar heel dicht bij me nemen. Ze sliep bij me, ik nam haar overal met me mee. We groeiden naar elkaar toe. Tijd heeft een deel van de wonden geheeld.”
Altijd samen
“Haar broertje Sedem kwam in 2010 als tweejarige bij ons. Hij zag eruit als een baby. Hij kon niet zitten, was ondervoed. We gaven hem gepureerde koeienlever, vis, wortel en sojabonen te drinken. En hij kreeg speciale medicatie. Na drie maanden ging het al een stuk beter met hem. Maar nog steeds loopt hij wat achter op leeftijdgenootjes. Lawrencia is gek op haar broertje, zij doet alles voor hem. Ze zijn bijna altijd samen. Het is bijzonder om te zien. Het zijn twee van mijn kinderen, alle kinderen zijn mij even lief. SOS moeder zijn is een roeping. Ik zou niet anders willen.”
DOCUMENTAIRE TERUG ZIEN Moeder Esther en haar kinderen komen in onze tv-documentaire uitgebreid aan het woord en in beeld. De documentaire laat onder andere zien dat Prinses Margriet en Jan Smit in 2014 samen het kinderdorp Tema in Ghana bezoeken. De was ophangend hebben moeder Esther en Prinses Margriet een lang gesprek over het werk van SOS moeders. Wilt u de documentaire nog eens zien? Kijk op soskinderdorpen.nl/documentaire
DE PRINSES EN JAN ▶
Prinses Margriet is al 30 jaar Beschermvrouwe van SOS Kinderdorpen. De liefde die de kinderen in de dorpen ontvangen motiveert haar enorm: “Als Beschermvrouwe ben ik al jaren getuige van de ontwikkelingen van de organisatie. De projecten zijn goed georganiseerd en ik heb grote bewondering voor de tomeloze en liefdevolle inzet van de SOS moeders en de andere medewerkers.” Jan Smit is inmiddels 15 jaar SOS ambassadeur. “Zeker als je zelf kinderen hebt, weet je dat je je altijd moet inzetten voor kinderen. Dan besef je wat echt belangrijk is in het leven en hoe onvoorwaardelijke liefde voelt. Het is mooi om te zien dat de SOS kinderen een gelukkig leven kunnen leiden.” SOS is trots en gelukkig dat Prinses Margriet en Jan Smit al zo lang ons werk steunen. Het onderstreept dat wat wij met zijn allen voor de kinderen doen duurzaam is.
Voorjaar • 2015 | soskinderdorpen.nl | 17
kennis dichtbij
HOE GEWOON IS EEN KUS OF EEN KNUFFEL? Filip (6) woont in kinderdorp Skopje, Macedonië en gaat naar de kleuterschool. “Maar hij kan nog geen kleuren benoemen of cirkels tekenen,” vertelt zijn SOS moeder Buba. “Zijn ontwikkeling loopt achter doordat hij zwaar verwaarloosd is in zijn vroege jaren.” Onderzoek en ervaringen van SOS moeders wijzen inderdaad uit dat kinderen die zonder familieliefde opgroeien ernstige schade op kunnen lopen. Af en toe een kus of een knuffel, dat vinden we toch eigenlijk heel gewoon? Maar er zijn nog altijd veel te veel kinderen die dat dagelijks missen. Het effect van een liefdevolle omgeving blijkt enorm. Zo toont wetenschappelijk onderzoek* aan.
Hersenscans
Een hersenscan laat duidelijk zien wat het hebben van wel of geen (moeder)liefde doet bij een kind. In de Verenigde Staten werd van twee driejarigen een scan gemaakt. ‘Extreme neglect’, extreme verwaarlozing,
van een van beide kinderen was bij de onderzoekers bekend. Op deze scan is een groot verschil te zien in grootte van het hoofd en de herseninhoud. Dit onderzoek, en ook andere, laat zien wat de gevolgen zijn voor een kind als het mishandeld, misbruikt of genegeerd is in de eerste jaren van zijn jonge en unieke leven.
Gevolgen
Wel of geen liefde krijgen heeft enorme consequenties. Het ene kind van drie jaar ontving liefde en heeft de normale hoofden hersenomvang. De kans is groot dat dit kind intelligenter zal zijn dan het andere. Ook zal het waarschijnlijk meer sociale capaciteiten ontwikkelen. Het kind met de kleinere hersenen zal sneller mentale en fysieke gezondheidsproblemen krijgen. Maar definitief is het niet; onderzoek heeft uitgewezen dat als een kind weer
SOS KIND
In november 2013 trof supertyfoon Haiyan de Filipijnen. De klaslokalen en andere faciliteiten van basisschool Palanog 12 zijn nu, mede dankzij uw donaties, volledig hersteld. Ana (6): “Ik ben heel blij dat ik weer naar school kan. Ik vind het hier leuk en wil ook graag juf worden. Ik heb mooie schriftjes gekregen. Elke dag zie ik hier mijn vriendjes en vriendinnetjes.”
liefde krijgt, deze negatieve ontwikkeling doorbroken wordt. Letterlijk en figuurlijk gaan kinderen weer groeien! * Bron: het onderzoek is gepubliceerd in Proceedings of the National Academy of Sciences Early Edition, door o.a. Joan L. Luby, MD, professor Child Psychiatry.
BOEKENTIP
Kinderpsychiater Bruce Perry e.a. schreven een boek met kinderen uit hun praktijk in de hoofdrol. Indrukwekkende verhalen over getraumatiseerde kinderen die zich dankzij de juiste therapie en veel liefde toch goed weten te ontwikkelen! ‘De jongen die opgroeide als hond’, ISBN 9789055945290, € 19,95
MEER OVER WAT FAMILIELIEFDE DOET MET KINDEREN LEEST U OP ONZE WEBSITE: SOSKINDERDORPEN.NL/WAAROM-FAMILIELIEFDE 18 | soskinderdorpen.nl | Voorjaar • 2015
Voorjaar • 2015 | soskinderdorpen.nl | 19
En als zij nu een van uw erfgenamen zouden zijn?
Dit zijn Florence, Esther en Matilde. Zij leven in een arme wijk in Ivoorkust en zijn door hun moeder achtergelaten op een schoolplein. De oude conciërge van de school heeft de zorg voor de meisjes op zich genomen. Hij woont in het magazijn van de school en deelt het weinige dat hij heeft met hen. Hij is oud en zijn grootste zorg is dat hij niets heeft om aan de drie kinderen na te laten. Wat als hij er straks niet meer is? U kunt kinderen zoals Florence, Esther en Matilde een liefdevolle familie geven door SOS Kinderdorpen op te nemen in uw testament. Laat uw zorg en betrokkenheid voortleven en geef kinderen een mooie toekomst.
Wilt u meer weten over nalaten aan SOS Kinderdorpen? Neem contact op met Frederieke Assink: 020-3032500 of
[email protected] Frederieke staat u graag te woord.
Familie is je basis