SOSFAMILIE NR 1 | voorjaar 2014 | Magazine van SOS Kinderdorpen
Win een Moederdag Ontbijt op Bed! Kijk op pagina 14
Mama Lucy ‘Samen vieren we Busi’s verjaardag. Met een feestje en taart, omdat wij blij zijn dat zij er is.’ Vier het mee op pagina 15
3 moeders, 1 leven: voormalig SOS meisje Yita vertelt haar verhaal zie pagina 16
Ondersteuning ter plaatse, wat kost een SOS kinderdorp? zie pagina 6
Ninte en Floris: ‘Wij zijn gek op onze SOS broertjes en zusje’ zie pagina 10
Familie is je basis
welkom
Mouna in het parlement
Jutka doet het zelf
SOS heeft in Ghana Jutka geholpen met de opzet van een eigen moestuin. Inmiddels verbouwt Jutka zelf groenten en fruit voor de verkoop. Dat is voor haar een goede stap richting zelfstandigheid. Dankzij haar inkomsten gaan al haar kinderen nu naar school.
Kent u Mouna uit Oeganda nog? Ze is inmiddels negen jaar en één van de twaalf vertegenwoordigers in het SOS Jeugd Parlement. De input van de parlementsleden, de kinderen, is belangrijk voor het beleid en de programma’s van SOS.
Master Tekabe
Verhalen
Enkele weken geleden was ik in Ghana. Wat een fantastisch werk doen onze collega’s daar! De dagelijkse inspanningen van de SOS moeders maakten enorme indruk op me. En tussen het werk door geven ze zo veel liefde aan hun kinderen. Ik stond vaak met tranen in mijn ogen… De reis gaf mij het trotse gevoel dat ik bij een organisatie werk die echt een verschil kan maken in het leven van kinderen! Hoe moeilijk de situatie soms ook is, zoals nu in Syrië en Zuid-Soedan. In dit nieuwe magazine leest u erover. Bovendien ontmoet u Sidibe, de SOS moeders Ibi en Lucy, Yita Tiko en vele anderen. Hun verhalen tonen aan dat we dankzij de steun van al onze donateurs veel bereiken. Fijn dat u één van hen bent! Juist omdat u onderdeel bent van de SOS familie, hebben we zoals u ziet onze informatie aan u vernieuwd. Om zo goed mogelijk om te gaan met tijd en middelen bundelen we nu alle informatie twee keer per jaar in dit magazine, in plaats van drie keer in de voormalige krant. In deze nieuwe opzet combineren we inspirerende verhalen uit het veld met meer informatieve artikelen. Want de SOS familie kent veel verschillende behoeften en wensen. Maar er is één ding dat ons allen verbindt: we geloven allemaal in de kracht van familie!
SOS kind Tekabe kwam zeven jaar geleden vanuit Ethiopië naar Nederland. Vorig jaar rondde hij in Wageningen succesvol de HBO studie Agribusiness and Management af. Daarna heeft hij ook de master Logistic Management aan de Rotterdam University gehaald. Zijn verblijf en studies werden dankzij Nederlandse donaties bekostigd. Tekabe hoopt snel een goede baan te vinden!
Goed geld
sos moeder
Mama Luxxanee (38 jaar): “Wanneer een kind mij ‘mama’ noemt, vind ik dat echt een eer. En het ontroert me. Ik voel dan: ik kan de ouder voor ze zijn die ze zo gemist hebben. Ik waardeer kinderen zoals ze zijn. Of een kind ondeugend is of braaf, ik heb ze allemaal even lief. Zo kan ik alle kinderen een waardevolle opvoeding geven.” Kijk & luister naar meer SOS moeders via soskinderdorpen.nl/moeders
2 | soskinderdorpen.nl | NR 1 • 2014
In februari kregen we onze jaarlijkse bijdrage van de Nationale Postcode Loterij: 1.350.000 euro, ruim één miljoen! Met dat bedrag en met uw donaties kunnen wij wereldwijd de familiezorg voor vele tienduizenden kinderen ondersteunen.
Anita de Beijl, Manager Communicatie SOS Kinderdorpen Nederland
Colofon Beschermvrouwe SOS Kinderdorpen
H. K. H. Prinses Margriet Algemeen directeur Margot Ende-van den Broek Voorzitter Raad van Toezicht Karien van Gennip Adres Postbus 9104, 1006 AC Amsterdam, www.soskinderdorpen.nl Mail
[email protected] Tel. 020-408 01 90 (algemeen)/020-303 25 00 (donateurs) Rekeningnummer NL90INGB0000002280 (giro 2280) Incassodata Rond de 25ste van elke maand Productie BLR Media (www.blrmedia.nl) Jan Willem Bijl – vormgeving, Kees Loogman – redactie, Hans Resing – projectmanagement Druk ROTO Smeets, Weert
NR 1 • 2014 | soskinderdorpen.nl | 3
de wereld rond
Syrië
Deze kinderen betaalden de hoogste prijs voor de Syrië crisis: zij verloren hun ouders. Kijk hoe we de kinderen helpen op soskinderdorpen.nl/syrie
Door de burgeroorlog in Zuid-Soedan is SOS kinderdorp Malakal in een moeilijke situatie terechtgekomen. SOS families zijn hier de afgelopen maanden letterlijk in de vuurlinie beland. Dirk Glas, programma medewerker bij SOS Nederland, volgt de actuele situatie op de voet. “Eind februari is besloten de families uit het kinderdorp te evacueren. Het werd te bedreigend. Na enige dagen toevlucht in een VN kamp, hebben we de kinderen en moeders veilig kunnen overbrengen naar Juba, vlak bij ons andere kinderdorp in Zuid-Soedan.”
Noodhulp “SOS startte in 1978 in Soedan. Jarenlang hebben daar honderdduizenden mensen, vooral kinderen, geleden door oorlog en droogte. Die extreem slechte leefomstandigheden maakten ons werk daar absoluut noodzakelijk. In 2011 dreigden door interne conflicten in het land honderden kinderen over de grens te worden gezet, zonder begeleiding. We zijn direct een noodhulpactie gestart. Toen bleek dat lokaal de situatie veranderde, en kinderen uiteindelijk niet de grens over werden gezet, hebben we ons noodhulpprogramma direct
aangepast. Dan merk je dat de praktijk weerbarstig is en we proberen er altijd toch zo goed mogelijk op in te spelen. Uiteindelijk hebben we de giften goed kunnen besteden. Belangrijkste op dat moment was het opzetten van twee kindvriendelijke centra waar we zes maanden lang kinderen hebben opgevangen en begeleid. Daarnaast hebben we medische hulp geboden aan slachtoffers van het conflict. Tot slot bleek renovatie van het kinderdorp Malakal, dat door alle geweld beschadigd was geraakt, noodzakelijk. Het is de thuishaven van ruim honderd SOS kinderen die hier nog jaren opgroeien. Plus voor vele generaties na hen. Het is soms moeilijk om te zien hoe ons werk zo gewelddadig wordt bedreigd. Maar geweld is nooit een reden om te stoppen. Eerder een reden om door te gaan met hulp.” We houden u op de hoogte van de situatie in Zuid-Soedan via onze nieuwspagina op soskinderdorpen.nl.
4 | soskinderdorpen.nl | NR 1 • 2014
Anja in Guatemala
In Santa Cruz del Quiché vordert de bouw van het nieuwe kinderdorp. Een groot project, dat veel betekent voor de kinderen en de families daar. Reden voor Anja de Boer* om naar Guatemala af te reizen. ‘‘In december was ik er een week om met onze lokale collega’s de lopende zaken te bespreken. Ik was ontzettend blij en trots te zien dat het voorspoedig loopt. De collega’s zijn erg goed bezig, de funderingen en muren van de familiehuizen stonden al, dus het kinderdorp begint echt vorm te krijgen en het familieversterkend programma is goed op weg families te ondersteunen. Het mooiste is: eind 2014 zullen 40 van de 84 kinderen onderdak hebben en het ziet ernaar uit dat we het kinderdorp begin 2015 officieel kunnen openen!”
Burgeroorlog Zuid-Soedan
Onze zorg voor kinderen
Een dag uit het leven van
Petrona ▴ Haya, vader overleden, moeder kan niet voor haar zorgen
“Petrona is één van onze collega’s in het veld. Voordat ze bij SOS kwam, werkte ze bij de gemeente. Haar kennis komt ons nu goed van pas, bijvoorbeeld in gesprekken met de lokale overheid over regelgeving en
belasting rondom het kinderdorp. Petrona is 27, ze werkt als een stille kracht en heeft een geweldige band met de gezinnen uit het familieversterkende programma. Zij behoort zelf ook tot de Quiché - de lokale Maya-stam - en kan met de vrouwen in hun eigen taal praten, wat veel vertrouwen schept.”
Sterke moeders “Ik heb ervaren hoe hard onze SOS collega’s uit Guatemala werken aan het versterken van (uiteindelijk) 300 gezinnen. Daarmee helpen we ruim 600 kinderen. We beginnen met het ondersteunen van de moeders. We geven hen voorlichting over zaken als hoe houd je je kinderen gezond en wat hebben zij nodig voor hun ontwikkeling. Daarnaast helpen we de moeders bij het starten van een bedrijfje of het vinden van een baan. Ik zie veel perspectief daar in Guatemala!”
Goed nieuws uit Yamoussoukro ▴ Haytham met broertje Mohamad (7mnd)
Het SOS kinderdorp in Yamoussoukro, Ivoorkust is bijna af. Kunnen hier nu 120 kinderen thuiskomen? Mieke Hartveld, programmamedewerker, moet een beetje lachen. “Nou, te veel kinderen te snel opvangen vinden we pedagogisch gezien onverstandig. De band tussen moeder en kind en tussen de kinderen onderling moet langzaam kunnen groeien. Daarom zijn we zorgvuldig en verwelkomen we de kinderen in fases. Eind februari kwamen de eerste bewoners: negen moeders, veertien kinderen. In de loop van 2015 wonen alle kinderen in de twaalf SOS families.”
En de scholen? ▴ Lamis (3) ouders overleden door geweld
“In het nieuwe schooljaar gaan de deuren open. Voor kinderen die in het kinderdorp wonen en voor kinderen uit de omgeving.
De SOS school voorziet in een enorme behoefte, want scholen in Yamoussoukro zijn overvol en slagen er mede daardoor niet in om goed onderwijs te bieden. Diezelfde impact zien we ook binnen onze familieversterkende programma’s hier. We zien dat veel kwetsbare families er soms misschien nog wel zijn voor de kinderen, maar lang niet meer in staat zijn om voor hen te zorgen. Te oud, te ziek, te arm. Voor hen creëren we een vangnet: we bieden hen een basis én toekomst.”
▴ In familieversterkende programma’s spelen moeders een centrale rol, samen met hen kunnen we optimale zorg bieden aan de kinderen.
Initiatieven “Het is mooi om te zien dat de lokale bevolking zelf initiatieven neemt. Zo vertelde alleenstaande moeder Victoria (31) me: ‘Ik kan heel goed naaien. Zodra ik een naaimachine heb, iets wat ik nu samen met SOS ga proberen te regelen, ga ik kleren maken en verkopen.’ Uiteindelijk willen ze het zelf doen, zonder onze hulp.” * Anja is verantwoordelijk voor het beheer van een aantal programma’s die wij financieren in Latijns-Amerika, Centraal/Oost-Europa en Azië.
Update Sao Bernardo
De afgelopen jaren is gewerkt aan het opzetten van een nieuw kinderdorp in Sao Bernardo, Brazilië, een programma dat volledig met Nederlandse donaties gefinancierd zou worden. Door een aantal onzekerheden over het programma, onder anderen een verandering in de lokale wetgeving, heeft SOS Kinderdorpen Nederland echter besloten niet te investeren in dit programma. Een moeilijke beslissing die we bij zeer hoge uitzondering nemen. Het plan is om eerdere donaties aan Sao Bernardo nu te besteden aan het nieuwe kinderdorp in Yamoussoukro, waar hulp hard nodig is. Heeft u vragen? Bel: 020-3032500 of kijk op soskinderdorpen.nl/brazilië
NR 1 • 2014 | soskinderdorpen.nl | 5
Duurzame steun aan kinderen en families Sidibe (35) groeide op in het eerste SOS kinderdorp in Ivoorkust. Nu is hij automonteur en vader van twee kinderen. Het gaat hem en zijn familie goed. “Door alles wat ik als SOS kind leerde, leid ik nu een zelfstandig leven. Daar ben ik trots op.” Zijn verhaal laat zien dat continue zorg essentieel is voor de ontwikkeling van kinderen.
Rust, reinheid en regelmaat. Iedereen die met kinderen werkt weet hoe belangrijk dit is in de opvoeding. Pedagogen, ontwikkelingspsychologen en jeugdwerkers waar ook ter wereld beamen het belang hiervan vanuit onderzoek en hun dagelijkse praktijk.
Continuïteit In de afgelopen 65 jaar hebben we al tienduizenden kinderen een liefdevol thuis gegeven. En in die thuissituatie zijn structuur, duidelijkheid en zekerheid zaken die kinderen houvast geven tijdens hun ontwikkeling. Kinderen die veel hebben
meegemaakt hebben deze zekerheid al helemaal nodig. Je wilt ze een solide basis bieden waar ze blijvend op terug kunnen vallen. Continuïteit maakt dat ze weten wat ze kunnen verwachten en waar ze op kunnen bouwen. Het is die structuur en liefdevolle omgeving die Sidibe (zie pagina 9) als SOS kind meekreeg waardoor hij nu zelf voor zijn eigen familie kan zorgen.
De angst van Arum Het vaak getraumatiseerde verleden van SOS kinderen laat diepe sporen na. Ze kunnen zich minder goed ontwikkelen en vertonen vaker gedrags- en leerproblemen.
Dat zet hun toekomst op het spel. Dit zie je bijvoorbeeld bij Arum, een van de kinderen in het Indonesische SOS kinderdorp in Medan. Arum (10) werd jarenlang samen met zijn twee oudere zusjes door zijn vader mishandeld en opgesloten in een kamer. Nu vertelt zijn SOS moeder Ibi: “De thuissituatie daar was onhoudbaar. Via lokale instanties kwam Arum met zijn zusjes bij ons terecht. Ik zie dat het langzaam beter met hem gaat. Maar ‘s nachts knijpt hij nog vaak zijn zusjes om er zeker van te zijn dat zij nog leven en bij hem zijn. Dat illustreert de angst die hij met zich meedraagt.”
De dorpsdirecteur van Medan, Mr. Sumardi is zelf als kind opgegroeid in een kinderdorp en weet hoe het voelt wanneer je als kind in de steek wordt gelaten. “De kinderen die bij ons komen wonen hebben in hun jonge leven al veel ellende meegemaakt. Ze hebben extra en vooral continue zorg, stabiliteit en liefde nodig. Alleen op deze manier kunnen wij hun leven blijvend veranderen.”
Individuele ontwikkeling In alle kinderdorpen krijgen de kinderen zekerheid, liefdevolle begeleiding en continue zorg. Dat betekent dat wij kinderen, indien nodig en wenselijk, gedurende hun hele jeugd opvangen en begeleiden. Tot het moment dat ze op eigen benen kunnen staan. Afhankelijk van de specifieke behoeften van een kind, het ‘rugzakje’, wordt vervolgens bepaald wat er nodig is voor zijn of haar ontwikkeling. Zo wordt er voor ieder kind een individueel ontwikkelingsplan opgesteld om te waarborgen dat het kind zich optimaal ontwikkelt. Mr. Sumardi vertelt: “Alles in onze programma’s is op de lange termijn gericht. SOS moeders worden opgeleid en voorbereid op werk dat ze vaak ◂ Mama Ibi uit Medan
6 | soskinderdorpen.nl | NR 1 • 2014
de wereld rond Dorpsdirecteur Mr. Sumardi:
door de slechte financiële situatie van hun ouders. Onder het motto ‘Alle kinderen mogen meedoen, want nu meedoen is straks meetellen!’ bepleit Stichting Leergeld Nederland daarom dat kinderen kansen krijgen om ‘mee te doen’. Directeur Gaby van den Biggelaar licht toe: “Het is belangrijk dat elk kind zich sociaal en emotioneel kan ontwikkelen. Door middel van meedoen aan bijvoorbeeld sportactiviteiten kunnen kinderen leren wat winnen en verliezen is en dat je je moet inhouden als je boos bent. Het gaat erom kinderen de kans te geven bepaalde vaardigheden te leren die ze niet op school meekrijgen.”
‘Alles in onze programma’s is op de lange termijn gericht’ tientallen jaren zullen gaan doen. Vanaf de kleuterschool volgen onze kinderen (en ook veel kinderen uit de omgeving) onderwijs op alle niveaus, zodat ze zich kunnen ontwikkelen. We bieden goede medische zorg en natuurlijk ook pedagogische en sociale begeleiding. Want kijk naar bijvoorbeeld Arum: kinderen komen hier met echt grote problemen binnen. Een goed sociaal klimaat is essentieel om kinderen in rust en met vertrouwen op te laten groeien. De budgetten van de SOS families zijn hierop afgesteld. Zodat de nodige zorg en diensten ingekocht kunnen worden. Prachtig om te zien dat Arum langzaam maar zeker vertrouwen in
anderen begint te krijgen.” Om kinderen voor langere tijd, dag in dag uit die structuur en benodigde zorg te kunnen bieden, is dus ook structurele financiering nodig.
Kinderen die onder onze zorg vallen, hebben vaak al diverse verhuizingen achter de rug. Eenmaal binnen bij SOS moeten ze de zekerheid hebben dat ze thuis zijn. Een dak boven je hoofd is niet voor niets een universeel kinderrecht. Daarom bouwen we alleen maar huizen van de allerbeste kwaliteit. Want zo’n woning voor generaties kinderen, vaak families van gemiddeld ▶
Het belang van investeren in vaardigheden voor alle kinderen, waar ze ook vandaan komen, wordt onderschreven door Gaby van den Biggelaar van de Stichting Leergeld Nederland. Ook hier zijn er families die kwetsbaar zijn geworden door bijvoorbeeld armoede. Kinderen uit deze families kunnen in een sociaal isolement komen
Wat kost een kinderdorp? Elk jaar kijkt de directeur van het kinderdorp samen met de moeders en andere medewerkers naar wat nodig is voor de kinderen en naar de marktprijzen. Samen stellen ze een begroting op. Het budget bevat vaste elementen zoals personeel, voeding en onderwijs. Per land, per regio kunnen kosten uiteraard verschillen. Kijk mee in het ‘huishoudboekje’ van dorpsdirecteur Sumardi uit SOS kinderdorp Medan.
Een dak boven je hoofd
Investeren in vaardigheden
Levensonderhoud Denk hierbij aan: voedsel, kleding, huishoudelijke artikelen en gas/ water/licht.
Persoonlijke begeleiding Hieronder vallen de kosten voor het salaris van de SOS moeders, SOS tantes, sociale hulpverleners, dorpsdirecteur en de kosten om hen goed op te leiden.
€ 64.927
€ 8.459
jaar budget
€ 3.024
in euro’s € 32.806 € 82.204
Overige uitgaven Ook zaken als het noodzakelijk onderhoud van de familiehuizen en andere voorzieningen worden mee begroot. Evenals administratie waaronder ook het contact met donateurs valt. Medische zorg Gezondheidszorg voor de kinderen is van essentieel belang voor hun ontwikkeling. Denk aan kosten voor medische consultaties en behandelingen van de SOS kinderen en medicijnen.
Onderwijs & Ontwikkeling Hieronder vallen het schoolgeld voor de kinderen, schoolmaterialen (pennen, boeken etc.), reiskosten naar school, sport- en spelactiviteiten, de viering van feestdagen en verjaardagen, excursies en zomeractiviteiten.
NR 1 • 2014 | soskinderdorpen.nl | 7
de wereld rond acht kinderen, moet wel tegen een stootje kunnen. Dit zien we ook aan de wat oudere kinderdorpen zoals Abobo Gare in Ivoorkust. Het was het eerste kinderdorp in Afrika en werd in 1971 al opgericht. De afgelopen decennia hebben honderden kinderen hier hun jeugd doorgebracht, hier hebben ze zich ontwikkeld tot zelfstandige volwassenen. Na jarenlang intensief gebruik is Abobo Gare nu toe aan renovatie, zodat nog vele generaties kinderen in de toekomst hier kunnen opgroeien. Onderhoud van de huizen en andere voorzieningen is belangrijk en daarom een standaard onderdeel van de vaste kosten van een kinderdorp.
Janet is nu onafhankelijk Ook bij onze familieversterkende programma’s staat het lange termijn denken centraal. Met het doel: ouders zelfstandig maken waardoor ze zelf goed voor hun kinderen kunnen zorgen. Samen met de ouders kijken we wat ze nodig hebben voor die zorg. Vaak is het verkrijgen
van een inkomen daarbij een belangrijk onderdeel. We zoeken uit hoe ze iets kunnen ondernemen, produceren of verhandelen, zodat ze op termijn financieel onafhankelijk worden en zelf hun kinderen kunnen onderhouden. Een mooi voorbeeld is Janet, zij woont in Ghana in de buurt van kinderdorp Kumasi. Voorheen was zij een alleenstaande moeder zonder inkomen. Toen we haar leerden kennen, kwamen we erachter dat Janet goed kan broodbakken, maar dat een eigen oven ontbrak. In 2010 schafte SOS voor haar een oven aan. Janet ging broden bakken én verkopen. Van de opbrengsten kon ze eten kopen voor haar kinderen en schoolgeld betalen. Haar bedrijfje ontwikkelde zich, en samen met SOS zocht Janet naar uitbreidingsmogelijkheden. Inmiddels heeft Janet samen met andere vrouwen uit de gemeenschap een grotere oven en draaien ze een prima omzet waardoor ze onafhankelijk zijn geworden. Ook met haar kinderen gaat het prima: iedereen is gezond, mama heeft een stabiel inkomen en ze gaan naar school. ▴ Janet heeft nu een bakkerij
‘Nog steeds voel ik een sterke band met mensen uit die tijd’ 7
12 1 Kenia 2 Ivoorkust 6 3 Indonesië 4 Guatemala 5 Costa Rica 6 Mexico 7 China 8 Tsjaad 9 Oeganda 10 Guinee Bissau 11 Ghana 12 Roemenië 13 Vietnam 1� Brazilië
8
11 210
45
9
13 1 3
14
Landen waar we met SOS Nederland bijdragen aan een liefdevol thuis
8 | soskinderdorpen.nl | NR 1 • 2014
▴ Deze jongens zijn bezig aan hun opleiding tot automonteur. Net als bij Sidibe (foto onder) zorgt een goede beroepsopleiding ervoor dat ze binnenkort op eigen benen staan en voor hun gezin kunnen zorgen.
Nu werkt hij als automonteur en zorgt voor z’n gezin met de derde op komst. Sidibe uit Ivoorkust wist altijd al dat hij drie kinderen wilde. Zelf belandde hij als baby van een paar maanden in het eerste SOS kinderdorp in Afrika: Abobo-Gare. We blikken met hem terug én vooruit. “Aan het leven in mijn kinderdorp bewaar ik veel goede herinneringen. Vooral Kerst en de jaarwisseling staan in m’n geheugen gegrift. We aten dan met iedereen van het kinderdorp aan lange tafels en gingen moe van het dansen naar bed. Zo vrolijk en gezellig. Op mijn twintigste verhuisde ik naar het jongerenhuis vlak bij het kinderdorp. Dat voelde niet als een scheiding van mijn familie, want het was om de hoek. We woonden met z’n tienen en hadden het goed samen. Nog steeds heb ik een sterke band met mensen uit die tijd. Ook al stimuleerde mijn SOS moeder me
volop, ik had moeite discipline op te brengen op school. Uiteindelijk heb ik tot mijn spijt mijn middelbare school niet afgemaakt. Ik was gewoon niet zo’n studiebol. Gelukkig stimuleerden mijn begeleiders in het jongerenhuis me om eens te kijken naar een praktijkgerichte opleiding voor monteur. Dat had ik overigens nooit kunnen doen als ik niet via mijn SOS familie een identiteitsbewijs had gekregen. Daarvóór had ik namelijk nooit een geboortebewijs, wat wel nodig is om een opleiding te volgen. Op dat moment besloot ik dat ik mijn toekomst serieus moest nemen. Ik wilde
mijn kansen niet verspelen. Nu heb ik een baan bij één van de grootste bedrijven in de stad. Ik ben blij met m’n werk want daardoor kan ik voor mijn gezin zorgen. Door alles wat ik als SOS kind leerde, leid ik nu een zelfstandig en verantwoordelijk leven. Daar ben ik blij mee en ook best een beetje trots op.”
NR 1 • 2014 | soskinderdorpen.nl | 9
‘Kinderen een familie geven is zo mooi’
Judith en Jur Vellema-Rossen wonen in Eindhoven met hun kinderen Ninte (7) en Floris (5). De familie sponsort drie SOS kinderen. “We hebben hier een goed leven met fijne kinderen in een mooi huis. Dat willen we delen.”
Haar kinderen spelen in de ruime, lichte woonkamer. Judith schenkt thee voor ons in. “Toen Jur en ik voelden dat we kinderen wilden, waren we allebei heel stellig: ‘wij een kind, andere kinderen óók een familie.’ Eerst overwogen we een pleegkind in ons gezin op te nemen, maar uiteindelijk kozen we ervoor een kindje in een ander land te helpen.”
foto’s: Joris Lugtigheid
Vanwaar die keuze? “Als kind al wilde ik de wereld verbeteren. Eigenlijk wilde ik echt de rimboe in en daar het verschil maken. Na de tsunami in 2004 moest ik er van mezelf heen om mensen te helpen. Met mijn kennis en achtergrond kon ik huizen herstellen, waterputten bouwen. Maar ik kreeg van organisaties letterlijk te horen dat ze me niet konden gebruiken. Dat ze de mensen dáár wilden mobiliseren. Achteraf snap ik dat. Ik heb door al mijn reizen en projecten voor goede doelen geleerd dat de lokale context en behoefte heel belangrijk zijn.”
Wat betekent het voor jullie kinderen? “We steunden allerlei verschillende goede doelen. Maar op een gegeven moment wilden we focussen op die doelen die we echt belangrijk vonden. En daar hoort SOS bij: een familie geven aan kinderen is zo mooi; wij vinden dat het meest belangrijke dat er is.” Ninte drentelt de keuken binnen met foto’s in haar hand. Verlegen: “Dit zijn mijn broertjes en zusje…” Judith vertelt dat Ninte onlangs een beetje ruzie had op school. Ze had verteld dat ze drie broertjes en een zusje had. Ninte: “Dat was niet leuk, want
10 | soskinderdorpen.nl | NR 1 • 2014
ze geloofden me niet.” In een spreekbeurt mocht Ninte haar klasgenootjes toen vertellen hoe dat nou precies zat met haar SOS broertjes en zusje.
Hebben jullie contact met de SOS kinderen? “Didier uit Haiti schrijft ons niet terug, daar hebben we alle begrip voor. Toch hoort hij erbij. Toen we Malintha uit Thailand gingen sponsoren, was ze een dreumes. Nu is het een creatief meisje van acht en we krijgen regelmatig foto’s en briefjes van haar. We zijn echt getuige van haar leven en haar groei.”
Wie nu een kind gaat sponsoren, ontvangt dit Familiecadeau thuis. Het is een letterbak vol familierituelen van over de hele wereld. U kunt er dierbare spulletjes en foto’s in bewaren. Meer over dit cadeau en het sponsoren van een kind leest u op soskinderdorpen.nl/verrijkjefamilie
familieportret
Post-it
Stuurt u post aan uw sponsorkind, denk dan aan de volgende tips. postadres vindt u in uw • Het welkomstpakket (landinformatie). in het Engels of de taal • Schrijf van uw SOS kind. u een cadeautje sturen? Houd het • Wilt klein, pakketjes komen vaak niet aan. aan ‘deelbare cadeautjes’ • Denk voor alle kinderen, zoals stickers of ballonnen. Het is natuurlijk leuk om iets te horen van uw SOS kind, maar niet alle kinderen schrijven terug. Hun keuze wordt altijd gerespecteerd.
•
Ninte en Floris leggen meteen een hele serie foto’s van hun Thaise zusje naast elkaar. “Kijk, ze wordt steeds groter!” “Na de eerste brief en tekeningen die we aan Paul gestuurd hadden, kregen we een brief namens hem terug. Daarin werd geschreven dat hij helemaal stil en ontroerd was na het krijgen van de post. Wat bleek: hij had in zijn leven nog nooit iets voor zichzelf gekregen. Dat greep me zó aan. Bij het lezen heb ik zitten huilen. Twaalf jaar en nooit iets gekregen, dat zegt veel over zijn achtergrond. Nu wordt hij gezien en erkend. Ik ben blij dat wij hem dat moment, hoe klein ook, konden geven.”
“Bij de geboorte van Ninte, werden we sponsor van Malintha uit kinderdorp Chiang Rai in Thailand. Twee jaar later kwam Floris en werden we sponsor van Didier uit kinderdorp Santo in Haïti. En sinds kort zijn we ook sponsor van Paul uit Gulu in Oeganda.”
Zijn ze deel van jullie familie? “Het voelt heel dichtbij. We hebben samen met Floris en Ninte vaste rituelen om bezig te zijn met onze SOS kinderen. Minimaal twee keer per jaar maken we er echt een moment van. Dan gaan we brieven schrijven, tekeningen maken en samen alles op de post doen. We ontvangen ook regelmatig post van de kinderen en van SOS. Zo zien we dat er continue zorg is voor ze en dat de impact die SOS heeft op hun levens enorm is. Dat, én het persoonlijk contact dat we hebben met de mensen van SOS in Nederland geeft ons de zekerheid dat het goed gaat met ’onze’ SOS kinderen. Hebben we vragen, dan wordt het direct uitgezocht en worden we gebeld. Het klopt gewoon.”
NR 1 • 2014 | soskinderdorpen.nl | 11
cijfers en letters
2013 in ‘t kort 2013 was een jaar vol gebeurtenissen die zwaar drukten op families over de hele wereld. Er was economische onrust door de aanhoudende crisis, politieke instabiliteit, oorlogen braken uit of gingen onverminderd door en natuurgeweld bleek wreed en onvoorspelbaar. In die omstandigheden voelden we ons enorm gesteund door zo veel mensen in Nederland die de SOS kinderen en families een warm hart toedragen. Donateurs, vrienden, leden van sportclubs, stichtingen, bedrijven: allemaal mensen die deel uitmaken van de SOS familie! En die het mogelijk maakten dat we veel hebben kunnen doen voor kinderen zonder ouders of veilig thuis. Dat deden we door verder te gaan met het investeren in families en in de ontwikkeling van kinderen. Zo bouwen we aan sterkere gemeenschappen die voor zichzelf en hun eigen kinderen kunnen zorgen.
Waar was SOS Kinderdorf International actief en welk type hulp gaven wij?
Ivoorkust
11%
In Yamoussoukro verliep de bouw van ons nieuwe kinderdorp voorspoedig! • De twaalf familiehuizen, de scholen en het sociaal-medisch centrum zijn bijna klaar. • De eerste 40 kinderen voor het kinderdorp werden geselecteerd. • De eerste SOS moeders werden opgeleid.
Hier laten we in vogelvlucht zien wat uw steun mogelijk maakte in 2013. Bedankt daarvoor!
Nederlandse sponsors steunen
243.710 mensen volgden ons via de site
1.145 jongens
2.344
1.199 meisjes
kinderen
(één kind wordt door meerdere sponsors gesteund)
Syrië
Door de oorlog in Syrië zijn talloze families ontheemd. Ruim de helft van de bijna vijf miljoen vluchtelingen is kind. Wat konden we doen? • Distributie van 17.500 winterjassen en 10.500 dekens aan circa 3.500 families (17.500 personen) tegen de winterkou. • Dagelijkse opvang en begeleiding van gemiddeld 3000 kinderen in ons kindvriendelijke centrum in Damascus. • Toegang tot onderwijs voor 16.000 kinderen. • Distributie van noodhulppakketten aan ruim 36.000 kinderen en ouders. • Distributie van 4.000 pakketten met babymelk.
12 | soskinderdorpen.nl | NR 1 • 2014
79,3 % van onze inkomsten hebben we besteed aan onze doelstelling CBF-percentage is
13,9 %
(kosten voor voorlichting en fondsenwerving om ons werk mogelijk te maken)
10%
20%
Proramma’s wereldwijd naar werelddeel*
Filipijnen
In november raasde een tyfoon over de eilanden en raakten tienduizenden families dakloos. Ons kinderdorp bleef onaangetast, onze mensen ongedeerd. Zo konden we meteen de volgende noodhulp geven: • circa 300 families onderdak bieden en helpen hun leven weer op te bouwen, • dagelijkse opvang van en zorg voor meer dan 2.000 kinderen in elf SOS kindcentra, distributie van voedselpakketten aan vele honderden families in nood, • psychologische ondersteuning aan kinderen en hun ouders, • hereniging van ouders en kinderen die elkaar tijdens de ramp zijn kwijtgeraakt, • renovatie van kinderdorp Tacloban, twee lokale scholen, 200 familiehuizen en (waarschijnlijk) 2 scholen.
22% Azië 20% Latijns-Amerika en het Caraïbisch gebied 11%West-Europa, Noord-Amerika
en Australië 10% Centraal en Oost-Europa, GOS en de Baltische Staten
inkomsten uit eigen fondenwerving
In Santa Cruz del Quiché kwam de ontwikkeling van het familieversterkend programma goed op gang en werd de bouw van het nieuwe kinderdorp vlot opgepakt. • Van de twaalf familiehuizen zijn de funderingen en de muren gereed. • Twee huizen werden gehuurd in de lokale gemeenschap (waar de eerste kinderen eind januari 2014 al konden worden verwelkomd). • De selectie en opleiding van de SOS moeders werd gestart. • Om families te versterken in de zorg voor hun kinderen, distribueerden we voedselpakketten en gaven we workshops gezond koken.
183.010
37%
37% Afrika en het Midden-Oosten
21.400.000,Guatemala
22%
1% 3% 20%
24%
Proramma’s wereldwijd naar Type hulp*
27%
26%
27% Familieversterkende programma’s 26% Jongerenhuizen en –programma’s 24% Kinderdorpen 20% Onderwijs 3% Gezondheidszorg 1% Noodhulp
545
kinderdorpen geven een liefdevol thuis aan 82.243 kinderen*
458
scholen verzorgen onderwijs aan
145.175 kinderen*
602
familieversterkende programma’s ondersteunen 442.290
kinderen en hun familieleden*
donateurs*
* Deze cijfers zijn van begin 2013, de totaalcijfers voor 2013 waren bij het ter perse gaan nog niet beschikbaar; binnenkort wel, op soskinderdorpen.nl/jaarverslag
NR 1 • 2014 | soskinderdorpen.nl | 13
Acties in het hele land Dáár doet SOS goed werk, híer komen enthousiaste vrijwilligers in actie. Om ons werk bekend te maken en soms ook om geld op te halen. Fantastisch!
1.800 kindertekeningen
Onze tekenwedstrijd eind 2013 is een groot succes geworden. Het thema was ‘Familie’ en ruim 1.800 kinderen van basisscholen deden mee. De allermooiste tekeningen mochten een maand lang in De Bijenkorf hangen. Met de tekeningen lieten Nederlandse kinderen zien dat ze snappen hoe belangrijk familieliefde is. De winnende tekening is van Merel Dinispina (groep 8).
Fotowedstrijd
Prénatal en SOS Kinderdorpen geloven beide in de kracht van een liefdevolle familie. Daarom zijn we een samenwerking aangegaan. Onder andere met een leuke familiefotowedstrijd op Facebook afgelopen februari en maart. Iedereen kon foto’s uploaden van een favoriet familiemoment(je). De winnende foto kreeg van Prénatal een professionele fotoshoot van het hele gezin cadeau.
5 actie-tips • De kracht van eenvoud.
Geweldig als u een actie voor SOS Kinderdorpen organiseert, maar weet dat u het zo groot of klein kunt maken als u zelf wilt.
€ 38.000,-
samen aan tafel
Hoera,
ik ben jarig!
Elk jaar organiseert het Stedelijk Gymnasium Leiden een kerstactie. Deze keer was SOS Kinderdorpen hun goede doel. De verkoop van rozen en SOS armbandjes, serenades zingen, kersttheater, een gesponsord kerstontbijt, ‘docent-knipt-zijn-haar-voor-€ 500,-‘, wedstrijden touwtrekken... Niets was te gek om geld op te halen. Het geweldige eindbedrag van ruim € 38.000,- komt geheel ten goede aan de SOS kinderen in Yamoussoukro. Scholieren: bedankt!
Busi is jarig. Dus bakt haar moeder Lucy met de jarige en haar zes SOS broertjes en zusjes een taart. Een echt Zuid-Afrikaanse melktert. Samen een verjaardag vieren betekent voor SOS kinderen: vieren dat je bestaat en dat je er mag zijn. Je hoort erbij!
Moederdag actie: win ontbijt op bed! Dat is pas een originele manier om de liefste moeder te verwennen! Geef haar met moederdag een Ontbijt op Bed cadeau op het... Museumplein in Amsterdam. Stuur een foto van de liefste moeder naar
[email protected] en vertel waarom juist zij dit ontbijtje verdient*. Voor de winnende familie staat een bed klaar en een vorstelijk ontbijt gemaakt door een sterrenchef!
Wilt u wel zo’n ontbijtje, maar geen foto insturen? Dan kunt u zich ook voor € 25,aanmelden via
[email protected]. Vermeld in uw e-mail dan uw naam, adres en telefoonnummer en met hoeveel mensen u komt.
Ook thuis samen koken? Het recept van mama Lucy (en meer recepten) vindt u op soskinderdorpen.nl/samenaantafel
Deze actie wordt mogelijk gemaakt door onze partners Auping en &Samhoud. Na afloop maakt u ook nog kans om via verloting een (door kinderen beschilderd) Auping bed te winnen!
• Haak in.
Inhaken op een bestaand initiatief, zoals meedoen aan een sponsorloop, levert vaak al veel geld en publiciteit op.
* Kijk voor de actievoorwaarden op soskinderdorpen.nl/moederdagactie
• Combineer.
Als u tóch al met de buren dat straatfeest gaat organiseren, combineer het dan met een actie voor SOS Kinderdorpen.
• Geen cadeau, maar…
Bij een verjaardag, geboorte of jubileum kunt u in plaats van een cadeau een bijdrage voor SOS vragen.
• Promotie via SOS.
Wij hebben leuk promotiemateriaal om uw actie te ondersteunen. SOS helpt u graag!
Houdt u ons via
[email protected] op de hoogte van nieuwe acties? 14 | soskinderdorpen.nl | NR 1 • 2014
NR 1 • 2014 | soskinderdorpen.nl | 15
familie is mijn basis ◂ “Tesfaye en ik vinden het belangrijk dat we er zijn voor onze kinderen. We hebben ons werk zo ingedeeld, dat er altijd iemand thuis is voor hen.” Ruth, haar oudste dochter: “Papa en mama leren ons altijd dat familie en vriendschap het allerbelangrijkst zijn in het leven. En dat we onszelf zijn. Maar ook dat we dankbaar mogen zijn voor de rijkheid van dit land en dat het niet vanzelfsprekend is om zo veilig op te groeien.” Oma Mutti op bezoek ▸
Oma Mutti
naar ons gekeken. Er was vanuit het kinderdorp dan ook begeleiding bij het contact met de mensen uit de omgeving en bij de overstap wanneer je op eigen benen kwam te staan.”
Mama Letebrehan “Mama Letebrehan is echt mijn tweede moeder. Alles heb ik van haar geleerd. Mijn normen en waarden, de dingen die ik nu doorgeef aan mijn eigen dochters. Ze heeft me de ruimte gegeven om zelfstandig en onafhankelijk in het leven te staan. Ze heeft me klaargestoomd voor het leven. In 2008 heb ik haar opgezocht, met mijn man en kinderen. Het was bijzonder om haar weer te zien. Ik ging alleen weg en kwam terug als volwassen vrouw met een eigen gezin. Zij was nog even lief en tussen de foto’s van al haar kinderen hing ook mijn foto.”
Drie moeders, foto’s: Joris Lugtigheid
één leven Wat familie al niet met je kan doen. Thuis in Zeist, met om zich heen haar man en dochters, vertelt Yita Tiko haar verhaal. Het verhaal van een voormalig SOS meisje uit Ethiopië. “Het gaat me goed”, vertelt ze stralend. 16 | soskinderdorpen.nl | NR 1 • 2014
Echtgenoot Tesfaye (47) en de dochters Ruth (14) en Tabia (10) luisteren wanneer mama Yita (41) vertelt over haar leven als SOS kind. “Heel jong was ik, toen mijn vader door een auto-ongeluk om het leven kwam. Ik kan het me nog vaag herinneren. Maar mama hertrouwde, er kwamen meer kinderen en we hadden het gezellig. Van de zeven kinderen was ik de middelste. Ik herinner me nog als de dag van gisteren dat mama ‘s nachts met mijn oom naar het ziekenhuis ging. Zij zou bevallen van de achtste, maar kwam nooit meer terug… Ik was zeven jaar en echt een moederskindje. Mijn verdriet was zó groot.”
Wennen “In de maanden na haar dood heeft mijn oom aan oma voorgesteld om de jongste kinderen, mijn zusjes en ik, naar het
“Als kind had ik meerdere sponsoren, waaronder een dame uit Duitsland. We schreven elkaar vaak en ze stuurde ook foto’s mee van dingen die zij meemaakte. Ik vond het fijn om zo’n actief contact met een sponsor te hebben. Ze leerde me ook veel door te schrijven over dingen die ik niet kende. Over bergen en sneeuw bijvoorbeeld. Na mijn middelbare school ging ik een paar weken bij haar in Duitsland logeren om me te oriënteren op een opleiding daar. Ik besloot een verpleegstersopleiding te doen en ben rond mijn 18de in Duitsland gaan wonen. Nu is ze 78 jaar en nog steeds hebben we regelmatig contact. Voor mijn kinderen is ze een oma: Oma Mutti. Ze zijn dol op haar. Ik ben gezegend met drie lieve moeders. Ondanks het vroege verlies van mijn ouders heb ik altijd liefde en steun om me heen gehad. Het gaat me goed.”
SOS kinderdorp in Addis Abeba te brengen. Ze kende SOS niet en twijfelde, maar mijn oom overtuigde haar dat we goed opgevangen zouden worden. In het begin was het wennen, maar al snel begon ik het fijn te vinden in het kinderdorp. Alle andere kinderen hadden vergelijkbare verhalen. Ik heb me zo ontzettend thuis gevoeld in mijn SOS familie! Ik had er een lieve moeder, Letebrehan, en het klikte met de andere SOS kinderen. Ik zie alles in het kinderdorp nu nog zo voor me. Ik had er veel vriendinnen en liefde.”
Bewondering en jaloezie “Wat soms wel moeilijk was, was de keerzijde van wonen bij SOS. Omdat de SOS familie zo’n sterke eenheid was, werden we als SOS kinderen in de omgeving bewonderd, maar er werd ook met jaloezie
Vraag het Yita
Heeft u een vraag aan Yita? Stuur deze naar
[email protected]. Zij zal u persoonlijk beantwoorden.
NR 1 • 2014 | soskinderdorpen.nl | 17
kennis dichtbij
sos kind
3 vragen aan… Gerard Besten
Rena (8 jaar): “Onze juf is knap. Ze leert alle kinderen heel mooi schrijven en tekenen. Ik droom wel eens dat ik later zelf ook juf ben. Ja, dat wil ik het allerliefste worden. En mijn juf zegt dat het vast en zeker gaat lukken als ik mijn best blijf doen.“ Rena en haar familie worden ondersteund door ons familieversterkende programma in Nuevo San Carlos, Guatemala.
Gerard Besten werkte jarenlang als groepsleider en gezinsgroepouder. Daarna bekleedde hij verschillende managementfuncties binnen de (jeugd)zorg. In 2006 richtte hij Gezinshuis.com op, een initiatief dat alternatieve gezinszorg en begeleiding biedt voor uit huis geplaatste kinderen. Gezinshuis.com zet zich ook richting de politiek in voor alternatieve gezinszorg. Als ervaringsdeskundige weet hij wat het belang van duurzame zorg is voor kinderen.
Wat is de waarde van continue zorg voor kinderen? “In hun jeugd ontwikkelen kinderen belangrijke vermogens; vaardigheden die ze nodig hebben om volwassen te worden en hun draai te vinden in de maatschappij. Gedragswetenschapper Peter van der Doef onderscheidt drie kernvermogens: denken, voelen en willen. Stuk voor stuk kwaliteiten die je niet op school meekrijgt, of uit een boek kunt halen. Ze komen alleen tot ontwikkeling binnen langetermijnrelaties.”
1
Wat gebeurt er als continuïteit ontbreekt? “Dan, bijvoorbeeld doordat een kind steeds van pleeggezin naar pleeggezin gaat, komen die kernvermogens niet of onvoldoende tot ontwikkeling. Het resultaat is dat kinderen steeds ongelukkiger worden, omdat ze het vermogen verliezen om verbindingen aan te gaan. Ze gaan verstoord en gestoord gedrag vertonen doordat niemand ze heeft laten zien hoe het wél moet.”
2
Hoe worden kinderen die zonder thuisbasis opgroeien volwassen? “Kinderen die zonder familie of duurzame pleegzorg opgroeien, worden eigenlijk nooit echt volwassen. Ze zijn nauwelijks in staat binnen de kaders van een samenleving te functioneren. Niet voor niets is het aandeel van ex-jeugdzorgpatiënten groot binnen gevangenissen en tbs-klinieken. Het is een lose-lose situatie waar zowel de kinderen als de maatschappij onder lijden.”
3
Krijg geld terug Wilt u een deel van uw structurele donaties terugkrijgen van de belastingdienst? Leg uw donatie dan vast in een schenkingsakte en ontvang fiscaal voordeel over uw gedoneerde bedrag. Heleen Eijking van ons service team legt het uit.
Eenvoudig en snel:
• ga naar soskinderdorpen.nl/akte • print de formulieren en onderteken ze • stuur de ondertekende formulieren terug naar SOS Kinderdorpen • SOS stuurt u een wederzijdse overeenkomst toe
Een akte opmaken kost tien minuten van uw tijd, u hoeft er niet voor naar de notaris en bent niet gebonden aan een minimumbedrag. Ga naar soskinderdorpen.nl/akte en bereken uw voordeel. Wilt u liever de formulieren thuis krijgen? Of heeft u vragen over deze regeling? Mail naar
[email protected] of bel gerust met Heleen via 020-3032500; zij kan u persoonlijk helpen. “Van donateurs krijg ik veel positieve reacties op de nieuwe regeling. Ik tel twee winnaars: de kinderen en uw portemonnee! ▸
18 | soskinderdorpen.nl | NR 1 • 2014
foto: Paul Tolenaar
“Stel u betaalt 42% inkomstenbelasting, dan ontvangt u 42% van uw gift terug. Zo ondersteunt u de kinderen én krijgt u een deel van uw donatie terug. En het mooie is nu: er zijn geen kosten aan verbonden. Het kan sinds kort direct tussen u en ons geregeld worden, eenvoudig en snel, zonder tussenkomst van een notaris.”
NR 1 • 2014 | soskinderdorpen.nl | 19
jij en ik
‘Ik heb de liefste moeder van de hele wereld’ Voor SOS kinderen is moederdag belangrijk
De tweede zondag in mei is het in Nederland moederdag, verwendag voor alle moeders. David (9): “Op moederdag krijgt mijn moeder veel aandacht. Het is een feestdag voor haar. Ik maak een mooie tekening met een groot hart erop. We kopen ook wel eens een cadeautje, bijvoorbeeld een reep chocola. Ik zit nu in groep zes. Op school maakten we tot in groep vier ook nog echt iets voor onze moeders.” David is benieuwd hoe ze in andere landen moederdag vieren.
Ook SOS kinderen hebben ‘de liefste moeders van de hele wereld’. In veel landen wordt moederdag op een andere dag gevierd. In Thailand bijvoorbeeld valt moederdag op 12 augustus: de verjaardag van de Thaise koningin Sirikit, die dit jaar 82 wordt. De moeders uit kinderdorp Hatyai vertellen over vorig jaar: “Onze SOS dochters die nu al lang volwassen zijn, kwamen langs. Ze brachten lekkere dingen voor ons mee. We hebben gezellig gepraat en samen gegeten.’’ “Ik hou van mijn moeder’’, glimlacht SOS kind Teppitak uit kinderdorp Chiang Rai. “Ik heb haar beloofd altijd lief te zijn. Als cadeau geef ▴ De jasmijnbloem is in Thailand het symbool ik een mooie kaart en een jasmijnboeketje dat voor de liefde tussen moeder en kind. ik zelf heb gemaakt.’’ Zoekt u nog een leuk idee om moederdag te vieren? Kijk op pagina 14.
Familie is je basis