1 Oracle Gebruikersclub Holland VISIE Zomer 2015 Jaargang 21 Nummer 1 h 7,50 are Day DBA/Middlew Verslag Verslag APEX APEX World World Oracle Oracle D...
VISIE Zomer 2015 • Jaargang 21 • Nummer 1 • h 7,50
are Day
DBA/Middlew
Verslag Verslag APEX APEX World World 2015 2015 Oracle Oracle Database/Middleware Database/Middleware Day Day Dynamisch Dynamisch schalen schalen in in een een private private cloud cloud
Ontvang gratis OGh Visie-mail
Uitnodiging voor OGh leden: Oracle kennissessies Oracle Nederland organiseert regelmatig technisch inhoudelijke kennissessies over verschillende onderwerpen. Deze sessies vinden plaats op het Oracle kantoor in Utrecht. Deelname is kosteloos, echter het aantal plaatsen zijn beperkt dus schrijf u snel in.
Oracle Friday Tech Update Praktijkgerichte sessies voor een toekomstvaste visie
De Oracle Friday Tech Updates zijn praktijkgerichte sessies die per onderwerp een verdieping bieden op de nieuwe Oracle Database 12c en de verschillende Oracle Database Opties. In de komende maanden behandelen wij onderstaande onderwerpen. 11 september 2015 Oracle Friday Tech Update Enterprise Manager 12c 9 oktober 2015 Oracle Friday Tech Update Data Warehousing & Big Data 6 november 2015 Oracle Friday Tech Update Database Security 11 december 2015 Oracle Friday Tech Update DBaaS
Plug into the Cloud
Oracle Summer School Tijdens de Oracle Summer School Database 12c ontmoet u Oracle (University) experts die u diepgaand inzicht bieden in de laatste ontwikkelingen op het gebied van databases. 9 juli 2015 Oracle Database 12c Summer School 27 augustus 2015 Oracle Database 12c Summer School
Registreren of meer informatie? Stuur een email naar [email protected]
Oracle Friday Middleware Update Praktijkgerichte sessies voor een toekomstvaste visie De Friday Middleware Updates zijn praktijkgerichte workshops waar u zich kunt verdiepen in de nieuwste onderdelen van het Oracle middleware portfolio. 17 juli 2015 Oracle Friday Middleware Update: SOA 12c: New features 25 september 2015 Oracle Friday Middleware Update: Oracle Mobile Cloud Service 16 oktober 2015 Oracle Friday Middleware Update: DevOps 13 november 2015 Oracle Friday Middleware Update: Oracle Integration and Process Cloud Service
The Cloud Platform for Digital Business
Registreren of meer informatie? Stuur een email naar [email protected]
Voorwoord
VISIE
Voorwoord Geachte lezer,
Colofon
2015 was amper op de helft toen we de grootste OGh evenementen er al weer op hadden zitten: The Real World Performance tour, APEX World 2015 en de OGh DBA/Middleware dag. Ze zijn goed bezocht (voor APEX World 2015 moesten we het maximale aantal deelnemers zelfs tweemaal ophogen) en uit de evaluaties
Redactie
Hans Gerritse (hoofdredacteur) Learco Brizzi (Itium BV) Frits Hoogland (Enkitec) Bart van de Laar (Transfer Solutions) Milan Uitenhuis (IntellinQ) E [email protected]
Redactieadres/ secretariaat OGh/ advertentie-exploitatie Oracle Gebruikersclub Holland Postbus 701 3700 AS Zeist T + 3130 69 97 065 F + 3130 69 62 378 E [email protected]
viel af te lezen dat ze goed in de smaak zijn gevallen. APEX World was dit jaar voor het eerst op de ss Rotterdam, een mooie locatie met een top-uitstraling. Meer hierover elders in dit nummer. Op 7 mei hielden we onze algemene ledenvergadering. Het bestuur ontving decharge voor het gevoerde beleid en de bestuursleden Learco Brizzi, Erik Hogervorst en Bart van de Laar werden herkozen. Ook dit jaar werd er weer gebruik gemaakt van het elektronisch stemrecht. Bij deze roep ik de contactpersonen van de OGh wederom op om hier toch vooral gebruik van te maken. Een verheugende ontwikkeling is het toenemende aantal Special Interest Groups (SIG’s). Naast de SIG Spatial Information Management (SIM) hebben we een SIG
Fusion Middleware - waaronder de SIG Webcenter, de SIG ADF + Mobile en de SIG SOA BPM - een SIG Business Intelligence en Warehousing (BIWa) en een SIG Engineered Systems opgericht. Volg het nieuws over de SIG’s op de OGh website. Op social media zijn we actief op Twitter en LinkedIn. Op de site staan alle tweets van en over de OGh. Volg ons via: @OGh_nl. De OGh is er voor de leden. Dus heeft u ideeën, suggesties, wensen of vragen? Laat het ons weten! Als u uw stem laat horen, zullen wij luisteren. Tot ziens op een van de komende OGh-evenementen. Robin Buitenhuis Voorzitter OGh
Inhoud Voorwoord - door Robin Buitenhuis
3
APEX World bevestigt status in ‘het jaar van APEX’
4
APEX World 2015 - Column Learco Brizzi
11
Smartphone-applicaties met APEX - omgaan met beperkingen - door Dick Dral
12
Migreren naar de Oracle Database Cloud Service - door Patrick Dewael en Stijn van Raes
15
MIS NIETS met OGh Visie-mail
17
Nieuw Nederlands Cloud-platform voor APEX-applicaties
19
Oracle UX Direct en ontwikkelen van applicaties - door Lonneke Dikmans
20
Op de helft van 2015 - terugkijken en vooruitblikken - Column Sandor Nieuwenhuijs
23
OGh DBA/Middleware Day 2015
25
Dynamisch schalen in een private cloud - door Jaap Poot
28
APEX World 2015
APEX World 2015: uitgebreider, internationaler en meer deelnemers dan ooit
APEX World bevestigt status in ‘het jaar van APEX’ “This is our (collective) year,” verklaarde Joel Kallman in zijn keynote tijdens APEX World 2015, die op 25 maart jl. in Rotterdam is gehouden. “2015 zal worden herinnerd als het jaar van APEX. Het succes van deze zesde editie van APEX World is hiervan een overduidelijke bevestiging.” APEX World 2015 was met een recordaantal van meer dan 400 deelnemers uit 15 landen, een uitgebreid en gevarieerd dag- en avondprogramma en een keur aan nationale en internationale sprekers van Oracle en gerenommeerde Oracle-partners, een ongekend succes. De overweldigende belangstelling (de maximumcapaciteit van de SS Rotterdam, de stijlvolle locatie waar APEX World dit jaar voor het eerst is gehouden, was volledig volgeboekt) bevestigt eens te meer de status van grootste APX-only event ter wereld.
Een uitgebreid verslag van een opnieuw buitengewoon geslaagde APEX World, met dank aan de sprekers die als ‘verslaggever’ een bijdrage hebben geleverd. Speciale dank gaat uit naar Iloon EllenWolff, Senior Principal Technical Engineer en Global Technical Lead Application Express bij Oracle Corp., die voor OGh Visie verslag heeft gedaan van de keynotes en presentatie van de Oraclecoryfeeën Joel Kallman, David Peak en Shakeeb Rahman. Een aantal van de presentaties is verder uitgewerkt in een artikel, zie elders in dit nummer. De hand-outs van de presentaties van APEX World zijn te downloaden via de OGh website www.ogh.nl, waar ook een fotoverslag te vinden is.
Application Express 5 kunnen gemakkelijk aangepast worden om op mobiele devices te Door Iloon Ellen-Wolff APEX World 2015 stond uiteraard (bijna) volledig in het teken
draaien, zoals smartphones en tablets.
van Application Express 5, de langverwachte release die op 9
This is our (collective) year
april offi-cieel in productie is genomen. Application Express 5 is
De keynote van de avondsessie werd gepresenteerd door Joel
een complete ‘redesign’ van het product APEX. De focus bij de
Kallman, Director of Software Development Oracle Application
ontwikkeling van Application Express versie 5 heeft gelegen in het
Express. Volgens Kallman, die sinds 1996 werkt bij Oracle en mede
verder verhogen van de productiviteit van de APEX-ontwikkelaar:
aan de wieg stond van APEX, zal 2015 worden herinnerd als het jaar
Eenvoudiger, sneller en efficiënter ontwikkelen en onderhouden
van APEX. De acceptatie van APEX en Web application develop-
van applicaties. Application Express Development heeft de focus
ment op de Oracle database neemt in hoog tempo toe bij univer-
gelegd op simpel en intuïtief ontwerp van de grafische user inter-
siteiten, Oracle klanten en partners wereldwijd. APEX 5 is de groot-
face en daarnaast nieuwe icons en kleurgebruik. Uiteraard is er
ste en meest kostbare release in de zestienjarige geschiedenis van
ook rekening gehouden met de zogenaamde accessibility en het
APEX. Joel Kallman illustreerde dat met heel veel cijfers en wetens-
ondersteunen van toetsenbord shortcuts. Navigatie binnen Appli-
waardigheden.
cation Express is eenvoudiger en veel meer intuïtief. De Page
In totaal 504 feedback rapporten van Early Adopter 1, 460 feed-
Designer is hier een goed voorbeeld van, en uiteraard is er ge-
back rapporten van 6.027 deelnemers aan Early Adopter 2 en 384
bruik gemaakt van de modernste web-technologieën. Applicaties
feedback rapporten van 3.669 deelnemers aan Early Adopter 3. In
4 OGh Visie
APEX World 2015
aan mogelijkheden zijn. Afhankelijk van het soort object heb je andere template opties tot je beschikking (context sensitive). Alles wordt gedefinieerd op template of op theme niveau. In Application Express versie 4 en eerder was het nodig om dit soort aanpassingen in HTML/CSS te maken. Met template stylen heb je een verschillende look and feel van de applicatie. Het mooie van template stylen is dat de onderliggende code onveranderd blijft in de template zelf, waardoor de code beter onderhoudbaar is. Met Theme roller kun je verschillende theme stylen maken en CSS wordt genereerd ‘on the fly’. Theme roller in Application Express is te vergelijken met de Theme roller in JQuery. Je kunt een applicatie ‘live’ aanpassen naar je wensen en je kunt het theme onmiddellijk opslaan in de database. Vanuit de developer toolbar kan de theme roller tool worden benaderd, wat deze tool natuurlijk extra krachtig Keynote spreker Joel Kallman vergezelde de winnaars van de OGh ‘stempeltocht’ langs de stands op APEX World op hun gewonnen tocht met de high-speed watertaxi door de Rotterdamse haven.
maakt. Ook zeker het noemen waard is dat er in Application Express 5, afscheid is genomen van Tabs en Tab bladen omdat dit nooit helemaal vlekkeloos verliep. Eerlijk gezegd ben ik hier zelf niet rouwig
oktober 2012 is Database Cloud Service in productie gegaan. apex.
over. Er wordt er nu gebruik gemaakt van ‘List Navigation. De posi-
oraclecorp.com is geüpgraded naar APEX 5 op 13 maart, apex.
tie van de list kan of aan de top zijn van de applicatie of aan de
oracle.com op 20 maart, met in totaal respectievelijk 3.119 en
zijkant. Een ‘List’ kan als menu of als boomstructuur geïmplemen-
20.776 workspaces. APEX was nog nooit zo goed getest. Helaas bleef
teerd worden.
de officiële aankondiging van Application Express versie 5 achter-
Als laatste wil ik ook benoemen dat Font Awesome in Application
wege, maar “de cake stond in de oven”, aldus Kallman. APEX 5
Express geïntegreerd is en dat font awesome ingezet kan worden
kwam uiteindelijk twee weken later uit de oven, klaar voor con-
op templates en buttons. Het begint altijd met FA-xxxxx. Mocht je
sumptie door de grote APEX-community wereldwijd.
toch niet gebruik willen maken van de font-awesome library dan is
APEX 5.0 Universal Theme
er de mogelijkheid om gebruik te maken van je eigen icon library. Uiteraard zijn er nog vele (nieuwe) mogelijkheden en features van
Shakeeb Rahman, Principal Software Developer bij Oracle behan-
Application Express 5. Samengevat hebben we de volgende user
delde in zijn presentatie Oracle Application Express 5.0 Universal
interface aanpassingen in Application Express 5: Template opties,
Theme. Het universal theme is speciaal voor Application Express 5
Template stylen, theme roller, list based navigation in plaats van
gebouwd en is een veel simpeler en krachtiger theme dan zijn voor-
tabs, en icon fonts. Vraag een workspace aan op apex.oracle.com en
gangers. Mijn favoriete opties zijn template options, theme styles
ga op ontdekkingsreis in de nieuwe versie van Application Express.
en theme roller. Het heeft de volledige
Wil je een migratie uitvoeren naar het universal theme, lees dan de
gereedschapskist om een modern en re-
Migration Guide op apex.oracle.com.
sponsive theme te bouwen. worden zonder enige kennis van HTML/
Hidden Nuggets in APEX 5.0 Page Designer
CSS.
Oracle Application Express (APEX) Product Manager David Peake
Er zijn veel aanpassingen gemaakt in de
ging in zijn keynote uitvoerig in op de nieuwe mogelijkheden en
user-interface van Application Express,
features van Page Designer. APEX 5.0 Page Designer is een complete
met als doel effectiever en efficiënter pro-
redesign om de productiviteit van ontwikkelaars te verhogen. In de
grammeren. Ontwikkelde programma’s
Page Designer kun je snel de pagina of componenten op de pagina
Een modern design kan gerealiseerd
kunnen makkelijker en sneller worden aangepast en onderhouden.
aanpassen. Het ontwerpgedeelte heeft drie grote onderdelen:
Onderschat onderhoud van applicaties niet. Onderhouden is min-
het linker, rechter en centrale gedeelte. Het linker paneel omvat
stens even belangrijk als het ontwikkelen van applicaties.
features zoals rendering, dynamic actions, processing etc. Het cen-
Met template opties kun je als developer voorgedefinieerde tem-
trale paneel bevat de grid lay-out met de daarbij behorende galleries
en messages, en het rechter gedeelte is het property paneel.
zation). Door de template opties is er geen noodzaak meer om
Men kan pagina elementen makkelijk benaderen, zonder dat het
additionele templates te maken omdat er ontelbaar hoeveelheden
nodig is om naar de verschillende onderdelen apart te moeten navi-
OGh Visie
5
APEX World 2015
geren. Hierdoor is de efficiency en daarmee de overzichtelijkheid
database instance aan te maken en te beheren in de Cloud. Af-
enorm toegenomen. De user interface kan ook naar eigen wens
sluitend werd een oproep gedaan aan de deelnemers om alvast
worden aangepast. Door middel van splitters kan je windows
na te denken over nieuwe features voor APEX 6, APEX7 of later.
in- en uitklappen. In het centrale paneel kun je nieuwe Application
Met als suggesties: single page webapplicaties, Node.js integratie
Express componenten maken, kopiëren, of eventueel verwijderen.
en Source Control. De presentatie werd gelardeerd met enkele
Er is een galerij van componenten die door middel van drag & drop
hilarische Engelstalige quotes, die zo van Louis van Gaal afkomstig
in de lay-out kunnen worden toegevoegd.
konden zijn. Vooral ‘make that the cat wise’ en ‘all craziness on
Het rechter paneel is het property pallette. Deze toont de details van
a stick’ deden het goed en wie op de iAdvise stand een of meer quotes
het geselecteerde element. Er kunnen ook meerdere componenten
wist te reproduceren kon er ook nog iets leuk mee winnen ook.
gelijk worden geselecteerd, zodat je een soort bulk update kunt doen. De menu’s zijn context-afhankelijk. Voor mensen die met lette niet erg groot, omdat deze wel heel veel overeenkomsten heeft
APEX power! Mogelijk gemaakt door GlasFish
met het property pallette in Oracle Forms. Uiteraard is Page De-
Elke APEX ontwikkelaar is goed bekend met de ontwikkelomgeving
signer wel een grote aanpassing ten opzichte van eerdere versies van
die in de webbrowser wordt getoond. Velen hebben vast ook wel een
Application Express. Ook de code editor in de Page Designer is erg
Oracle VirtualBox met APEX draaien. Maar wat zit er nou precies
mooi geworden. De code editor kan worden aangepast aan de kleur
achter? En wat als de applicatie in productie gaat? In het begin van
naar wens en op interactieve manier kan code worden geschreven
de presentatie van Alan Arentsen (Ordina) werd uitgelegd welke
met behulp van de auto complete feature. De ontwikkelaar kan
technische installatiemogelijkheden er zijn bij het maken van een
onmiddellijk de code valideren en eventuele foutmeldingen worden
APEX webserver. Een veel gebruikte installatie is die met een J2EE
duidelijk gepresenteerd. Gelukkig is er ook redo en undo.
compliant webserver. J2EE staat voor Java 2 Enterprise Edition en
De zoekfunctionaliteit binnen Application Express 5 is ook een-
is een uitgebreid ontwikkelplatform. Er zijn veel componenten en
voudiger geworden. Er kan worden gezocht op een pagina, binnen
applicaties aanwezig waardoor de server voor veel taken inzetbaar
de applicatie, of binnen de workspace. Dit verhoogt absoluut de
is. Denk hierbij aan clustering en zware applicaties als bijvoorbeeld
productiviteit van de ontwikkelaar. Ook aan keyboard shortcuts is
GeoServer.
gedacht. ALT = SHIFT + F1.
Wordt de server zwaar belast door een hoog aantal gebruikers of
Oracle Forms gewerkt hebben is de overstap naar het property pal-
Helaas kan men nog geen eigen keyboard shortcuts maken.
door zware applicaties op de
Als laatste is het vermeldenswaard dat het in Application Express
server dan kunnen er connectie-
5 wel heel makkelijk gaat worden om pagina-groepen te maken:
problemen optreden. Maar dit
pagina’s die logischerwijs in een groep horen in een groep onder
hoeft niet het enige probleem
te brengen en als groep aan te passen, te locken etc. Kortom een
te zijn. Hardware uitval behoort
totaal nieuwe set van gereedschappen voor de APEX-developer om
helaas altijd tot de mogelijk-
het ontwikkelen nog makkelijker en effectiever te laten verlopen.
heden. De eerste reactie van een beheerder zou zijn om de systemen redundant uit te voeren.
OraEvents - from paper to the cloud
Tussen de server en de gebruiker
In de openingskeynote brachten Stijn Van Raes (iAdvise) en Yves
komt dan nog een load balancer te staan die de load over de servers
Van Looy (Oracle) een afwisselende uiteenzetting over papier, pepers,
verdeeld. Deze load balancer kan een hardwarematig apparaat zijn
bananen en... Louis van Gaal. Stijn Van Raes leidde de keynote
maar de Apache http-server ondersteunt deze mogelijkheid ook.
in met de webtoepassing die iAdvise voor Oracle heeft gebouwd:
Echter het alleen redundant uitvoeren van de servers is niet goed
‘OraEvents’, een applicatie voor beheer, registratie, organisatie en
genoeg. Het onderhoud aan deze servers zou een administratieve
evaluatie van Oracle’s technische sessies, zoals opleidingen, work-
nachtmerrie zijn. Elke server dient namelijk worden voorzien van
shops, bootcamps. Zie ook het artikel elders in dit nummer. Een
de applicaties, de configuratie en de resources (bijvoorbeeld CSS en
applicatie die ‘gisteren’ al moest klaar zijn. Ook de kracht van het
Javascript bestanden in de document root). Gelukkig heeft Glass-
beheren van profielen werd toegelicht, waardoor matching met
Fish de beschikking over een clustering mechanisme.
nieuwe sessies mogelijk is. Yves Van Looy gaf als enthousiaste gebruiker een blik achter de schermen van OraEvents, zowel van de
Clustering
back-end administratie als van de front-end website.
Om te clusteren in GlassFish wordt er één server ingericht als
In het tweede deel van de keynote kwam Oracle Cloud aan
Domain Administration Server (DAS). Alle beheer wordt vanuit
bod. De deelnemers kregen te zien hoe makkelijk het is om een
deze server geregeld.
6 OGh Visie
APEX World 2015
• Er moeten nodes worden gedefinieerd. Nodes zijn een admini-
Na deze geschiedenisles volgde een introductie in Node.js. Met
Node.js kun je aan de kant van de server programmeren met Java-
stratieve link naar de redundant hardware waar GlassFish op draait.
• Vervolgens kunnen de clusters worden aangemaakt. Clusters
Script. Als je webapplicaties maakt, en dat doe je met APEX, dan
kom je vroeg of laat in aanraking met JavaScript. Om op de server
zijn een plaats waarin alle configuratie instellingen hetzelfde
zijn.
te programmeren is het dus niet meer noodzakelijk om een nieuwe
• In een cluster worden instances van de nodes worden gezet.
taal te leren. Nog afgezien van het feit dat Node.js heel krachtig is,
Deze instances stellen de daadwerkelijke Java processen voor
vooral door de vele modules zijn die gebruikt kunnen worden (zie
die op de nodes gaan draaien.
ook sessie van Dimitri Gielis over Printen en Node.js). Door het opzetten van een Websocket server met Node.js ontstaat
Als een GlassFish cluster is ingericht is er een controleerbare en
nu de mogelijkheid om vanuit de browser te communiceren met
goed onderhoudbare omgeving ontstaan waarin redundant servers
de server. Met deze componenten is het mogelijk om in een APEX-
aanwezig zijn. GlassFish zorgt ervoor dat op elke server altijd de
applicatie een chat-functionaliteit te bouwen. Dit werd in deze pre-
juiste configuratie en applicaties staan. Tevens doet GlassFish aan
sentatie ook gedaan.
memory replication zodat elke node dezelfde status heeft.
Als klap op de vuurpijl was er nog een live demo waar naast APEX,
Er zijn meerdere mogelijkheden om de servers te benaderen. In de
Node.js en Websockets ook nog Lego Mindstorms om de hoek
presentatie werd uitgelegd hoe de Apache http-server moet worden
kwam kijken. Lego Mindstorms is een programmeerbare robot van
geconfigureerd om als load balancer te dienen. Een load balancer
Lego, de speelgoedfabrikant. Vanuit de APEX applicatie werd een
verdeelt de requests die de server krijgt naar de verschillende nodes.
order verstuurd (welke kleur blokjes moet er van de lopende band
Als een node het te druk heeft of zelfs uitvalt dan pakt de andere
worden gehaald) en dat werd vervolgens door de Lego Mindstorms
server in de load balancer-configuratie het automatisch geheel of
uitgevoerd. Omdat er met Websockets werd gewerkt, werd er ook
gedeeltelijk over. Belangrijk aan deze configuratie is dat de session
feedback gegeven vanuit de Lego Mindstorms. Een stoplicht liet
state overgezet moet worden tussen het switchen van de nodes.
zien of de lopende band gestart is met draaien en wanneer deze is
Hiervoor is een parameter beschikbaar die dat mogelijk maakt.
gestopt.
Als laatste werd het theoretische verhaal toegelicht met een voorfeature die het mogelijk maakt high availability APEX websites in te
Interactive Reports in APEX Watch out for the Pitfalls
richten. In één woord: APEX power!
Interactive Reports is een van de meest populaire features die al
beeld van een clusterconfiguratie. Clustering in GlassFish is een
sinds Versie 3.1 (2008) is opgenomen in APEX. “Maar weet ieder-
APEX, Node.js and HTML5: Magic!
een wat er gebeurt als je Interactive Reports gebruikt”, hield Peter Raganitsch (FOEX, Oostenrijk) zijn toehoorders voor. Hij liet als
De sessie van Alex Nuijten en Alan Arent-
eerste alle features van een Interactive Report de revue passeren, en
sen (beiden Ordina) begon met een korte
liet daarbij ook zien wat er gebeurde achter de schermen. Hij toonde
geschiedenis van HTML, van het allereerste
daarmee aan hoe belangrijk het is om de controle te houden over
begin tot de laatste versie: HTML5. En wat
welke features zijn toegestaan voor eindgebruikers en hoe de perfor-
is er nu zo bijzonder aan HTML5? Voor het
mance kan worden geoptimaliseerd.
eerst wordt de inhoud van een webpagina gescheiden van hoe het eruit moet zien. Ook worden ondersteund, zoals drag-and-drop of audio en video. Als
Klantcase Twinq: Het ontwerp van mooie, flexibele en responsive applicaties
je een formulier moet invullen op je tablet of smartphone en er
In de customer case van Twinq VvE software stond de term ‘sexy
wordt om ingave van een e-mail gevraagd dan wordt automatisch
software’ centraal. Twinq maakt software voor beroepsmatig
het juiste toetsenbord getoond, degene waar een apenstaartje (@)
beheer van Verenigingen van Eigenaren. De klanten van Twinq
op staat. Hetzelfde geldt voor numerieke ingave.
hebben de applicatie steeds vaker op locatie nodig en dus moest
Het meest aansprekende in het HTML5 spectrum zijn wel de Web-
deze beschikbaar worden gemaakt voor tablets en smartphones.
sockets. Met Websockets kun je vanuit de browser met de server
Laurens Hamelink van Twinq maakte zijn eisen helder: produc-
communiceren zonder de pagina te hoeven refreshen. Voor het
tief voor dagelijks beheer en intuïtief voor incidentele gebruikers.
eerst is het nu mogelijk om push-berichten te krijgen vanuit achter-
Namens iAdvise liet Menno Hoogendijk zien hoe het Bootstrap
grondprocessen naar de browser toe.
Framework is gebruikt als basis voor het ontwerp. Daar bovenop is
Node.js
een eigen look & feel ontworpen waarbij elke klant een eigen thema
zijn er vele nieuwe functionaliteiten die nu standaard door HTML5
OGh Visie
7
APEX World 2014
heeft gekregen. Ook usability werd tot in de kleinste details toege-
van deze vernieuwde huisstijl werden specifieke design rules voor
past. In de demo werd dit alles voor het aanwezige publiek helemaal
een Forms naar APEX migratie toegelicht om de usability in APEX
duidelijk. Tot slot werden er een aantal tips gegeven over testen in
te bevorderen.
diverse browsers en intensief gebruik van JavaScript. En hoe kom je
Vervolgens toonde William de Vries van Robeco hoe zij automatisch
te weten of het inderdaad sexy software is? Daarvoor was speciaal
deployments van APEX applicaties naar verschillende omgevingen
voor APEX World een Twinq Tinder App in het leven geroepen.
konden verwezenlijken. iAdvise en Robeco zijn beide zeer tevreden
Resultaat: bijna 90% vond het sexy! Missie geslaagd.
over de samenwerking en kunnen met voldoening terugkijken op een migratietraject van slechts vier maanden waarin alle zeven
Klantcase Robeco: Oracle Forms naar APEX migratie
applicaties zijn overgezet naar APEX.
De klantcase van Robeco, een van oorsprong Nederlandse vermogens-
APEX: reach the summit!
beheerder met vestigingen over de gehele wereld, belichtte een
Quizmasters trekken volle zaal met APEX 5.0 quiz
migratieproject van Oracle Forms naar APEX dat iAdvise heeft uit-
door Jacob Beeuwkes, Transfer Solutions
gevoerd. Dit was een onderdeel van het grootschalige ICT project ‘Vervangen Zelfbouw Legacy’ van Robeco. In dit project gingen veel
Met de laatste parallelsessie op het APEX World congres hadden
applicaties op de schop om vervangen te worden door standaard
Arian Macleane en Hendrik Blok geen betere plek kunnen heb-
pakketten of door nieuwe software, waarbij het belang van een
ben. Rond kwart voor vijf stromen de deelnemers de La Fontaine
algemene vernieuwde huisstijl voor Robeco prioritair was.
Zaal binnen, één van de vele mooie zalen van het cruiseschip de SS
Namens iAdvise bracht Yvonne van Dorst een demo over hoe
Rotterdam. Iedereen wordt gevraagd om met zijn smartphone in te
zij toepassingen had omgebouwd tot APEX toepassingen met een
loggen op het door Hendrik en Arian ter plaatse aangelegde WiFi-
moderne uitstraling dankzij het gebruik van Bootstrap. Na de demo
netwerk. Vervolgens kan er naar de mobiele APEX quiz applicatie
Introduction to JavaScript for APEX Developers recommend connecting JavaScript to something you already
Door Dan McGhan, Oracle US
know and love: Oracle Database. This is where Node.js comes JavaScript was once considered
in. With just a few short lines of code it’s possible to create a
a trivial programming language
webserver with Node.js:
for hobbyists rather than serious developers. The language was
var http = require(‘http’);
relegated to browsers, tedious to use, and limited in features and performance. What a difference nearly 20 years can make! Libraries like jQuery simplified working with the language, frameworks like AngularJS have made JavaScript an option for large-scale development efforts, and
Node.js has allowed developers to use their knowledge of JavaScript in new and inventive ways – on the server-side! Along the
console.log(‘Server
way performance improved significantly, thanks to the browser
host:3000/’);
running
at
http://local-
wars, and even today the language continues to evolve with new features that make it more powerful than before. By some meas-
At that point you could point your browser to localhost:3000 and
ures JavaScript is now the world’s most popular programming
view the ‘Hello World!’ message. Pretty cool, huh? Of course,
language!
connecting Node.js to your Oracle Database and generating dynamic webpages is where the real fun begins. If you’re interested
Not bad
in doing that, be sure to check out my blog at http://jsao.io.
Hopefully you’ll agree that learning JavaScript is a good idea – or
There you’ll find a post titled ‘Up and Running with Node.js and
at least not a bad idea! If you’re wondering where to start, I’d
Oracle’ that will have you doing just that!
8 OGh Visie
APEX World 2014
worden genavigeerd. Macleane en
omgeving is uit te vinden wat er is veranderd in een applicatie tussen
Blok gingen aan de hand van zo’n
twee releases. Koen Lostrie (Oracle België) presenteerde een methode
12 quizvragen in vogelvlucht langs
voor het vergelijken van de delta (verschillen) tussen twee versie
diverse nieuwe APEX 5.0 features.
in een leesbaar format. Hij besprak de aanpak bij de ontwikkeling
De sessie is volledig APEX-pow-
van de oplossing, de architectuur van de tool, de technische uit-
ered, want naast de mobiele appli-
dagingen waarvoor hij werd gesteld en verzorgde ter afsluiting een
catie waar de antwoorden kunnen
demo.
worden ingevoerd, staan ook de vragen op het grote scherm in een APEX applicatie. In de applicatie
Informatica-studente wint PS4 spelcomputer
zijn filmpjes en screenshots verwerkt, op basis waarvan vragen worden gesteld. Dankzij een slim timer-systeem in de applicatie heeft men niet meer dan 30 seconden om het antwoord op een vraag te geven. De spanning op de gezichten van de quizmasters neemt toe op het moment dat de eerste vraag beantwoord wordt. De grote vraag voor henzelf van tevoren was, of het WiFi en de server de tientallen simultane requests goed zouden kunnen afhandelen. Maar alles blijkt goed te functioneren en de gezichten van beide heren ontspannen weer. De quizmasters nemen het publiek op een losse en humoristische manier mee in hun quiz en zorgen zo voor een vrolijk einde aan een top-APEX-dag! De zaal vermaakt zich zichtbaar door de soms wel erg creatieve vragen en de luchtige anekdotes van
De hoofdprijs van de door hoofdsponsor iAdvise tijdens APEX World ge-
Hendrik. Na elke vraag wordt de tussenstand gepresenteerd. Om de
houden mini-quiz werd gewonnen door Elvira Clement-Kroon, tweede-
spanning erin te houden leveren de vragen een verschillend aantal
jaars studente Informatica aan de Hogeschool Utrecht. Zij kreeg de Sony
punten op, waardoor mensen soms van halverwege naar boven in
PS4 spelcomputer overhandigd door Jonathan van Vianen, Commercieel
de lijst springen. Al met al een leuke en ontspannen kennismaking
Manager & Managing Partner van iAdvise. De prijs viel in bijzonder
met APEX 5.0, waar iedereen weer iets van de nieuwe versie van dit
goede aarde bij de 25-jarige studente, die informatica is gaan studeren
prachtige ontwikkelplatform heeft kunnen opsteken. De winnaar
omdat ze later een eigen gamebedrijf wil opstarten. “Ik ben super blij
van de quiz is uiteindelijk geworden: Dirk van Haute. Nogmaals
dat dat ik de prijs heb gewonnen, de reactie van mijn man was ook erg
van harte gefeliciteerd Dirk, en het is een wisselbeker, dus tot
leuk. We zijn nog op zoek naar leuke spellen, maar die gaan er zeker snel
volgend jaar op APEX World!
komen. APEX World bijwonen was voor mij erg leerzaam, ik heb veel
Track the changes in your APEX application between releases: Yes
nieuwe mensen ontmoet en veel nieuwe dingen over APEX (en gebruiks-
you can.
vriendelijkheid) geleerd. De presentaties waren erg nuttig en komen
Een van de grootste uitdagingen in een professionele APEX ontwikkel-
zeker van pas.”
APEX World 2015 werd mede mogelijk gemaakt door DIAMOND SPONSOR
GOLD SPONSORS
SPONSOR
OGh Visie
9
Column
Column
Learco Brizzi
APEX World 2015
Dit jaar was alweer de zesde editie van APEX World. Het begint eentonig te worden, maar dit jaar was het deelnemersaantal weer hoger dan afgelopen jaar. Meer dan 400 deelnemers uit 15 landen, vele sponsoren en bekende en minder bekende sprekers waren aanwezig op een zeer fraaie locatie; de SS Rotterdam.
Cloud te zetten. Oracle zelf heeft uiteraard een steeds verder uitdijende lijn cloud-oplossingen. Op APEXgebied zijn ook andere initiatieven, zoals APEX-Cloud. com en een aantal Amerikaanse bedrijven die de cloudconcurrentie met Oracle aangaan.
Meer conferenties De laatste tijd viel er een belangrijke wijziging in de houding van Oracle ten opzichte van APEX te bespeuren. APEX wordt niet langer gezien als een simpel gratis tooltje in de database, maar als een serieus alternatief voor applicatieontwikkeling. Dit uitte zich in het feit dat er nu budget is voor marketing vanuit Oracle en de aandacht die het krijgt binnen Oracle. We waren dan ook erg blij met de aanwezigheid van Oracle als sponsor en de opening van de dag door Oracle-directeur Reinier van Grieken (hij is inmiddels opgevolgd door René van Stiphout).
APEX 5 Uiteraard ging het (weer) om APEX 5, wat helaas niet op de dag zelf werd gereleased. Gelukkig werd APEX 5 na twee en een half jaar ontwikkelen wel enkele dagen na APEX World vrijgegeven. Een van de meest in het oog springende features is het nieuwe Universal Theme. Met dit theme kunnen op een gemakkelijke declaratieve wijze mooie User Interfaces worden gemaakt. Een belangrijk hulpmiddel hierbij is de Theme roller, een beetje afgekeken van jQuery. Ik denk zelf dat dit een belangrijke bijdrage zal leveren aan de toename in het gebruik van APEX. De look & feel van een applicatie speelt (onbewust) een grote rol. Op dit moment worden er ook enkele boeken herschreven voor de nieuwe versie.
Ik kom net terug uit Düsseldorf waar ik APEX Connect 2015 heb bijgewoond. Dit was het eerste APEX event van de DOAG in Duitsland. Uiteraard ging ik ook kijken hoe onze oosterburen het hadden georganiseerd en om wat ideeën op te doen. Het was allemaal erg goed verzorgd en er waren interessante presentaties. DOAUG had gekozen voor een 2-daags event en volgend jaar gaan ze er een 3-daags event van maken.
Binnenkort is ook weer het Kscope event van de ODTUG. Ditmaal is gekozen voor een mooie locatie in Hollywood (Florida). Zie http://www.kscope15.com voor meer informatie. Ook dit jaar beloofd het weer erg interessant te worden met vele APEX-gerelateerde presentaties. Hopelijk zie ik een aantal van jullie daar. Learco Brizzi
Een telkens terugkerend onderwerp op APEX World was ‘de Cloud’. Steeds meer bedrijven maken de keuze om hun vaak strategische applicaties buiten de deur in de OGh Visie
11
APEX World - Smartphone applicaties met APEX
Smartphone-applicaties met APEX omgaan met beperkingen Mobiele telefoons zijn tegenwoordig kleine computers, die de rekenkracht van een desktop van enkele jaren geleden evenaren, met kleurenschermen van HD resolutie. Toch zijn er duidelijke beperkingen bij het gebruik van smartphones. Het scherm is klein, de netwerkverbinding is vaak niet al te snel en invoer via het on-screen toetsenbord is lastig.
Door Dick Dral, Smart4APEX Op
APEX
World
2015
behandelde
Dick Dral hoe je, rekening houdend met deze beperkingen, APEX applicaties voor smartphones kunt maken. Een aantal punten uit deze presentatie beschrijft hij in dit artikel. Smartphones hebben een klein scherm. De laatste jaren zijn de schermen wel groter geworden, maar er ligt een grens bij een omvang van
Afbeelding 1. Standaard JQM tegen customized
maximaal 6 inch. Groter past namelijk echt niet meer in je broekzak en het is ook niet praktisch om met een mini-tablet
Met CSS is het mogelijk om dit gedrag te beïnvloeden.
aan je oor te telefoneren. Deze schermen zijn niet geschikt om
.ui-field-contain label {
de websites weer te geven voor desktops en er worden dus ook
position: absolute; left: 5px;
speciale mobiele sites gemaakt, die rekening houden met de beperkte grootte van het beeldscherm. APEX biedt de mogelijkheid om mobiele applicaties te maken. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van het framework JQuery Mobile (JQM). Op zich is JQuery Mobile bedoeld voor het
gebruik met mobiele telefoons, maar het gaat niet optimaal
width: 68%;
om met de schermruimte. Vooral bij formulieren wordt veel ruimte verloren doordat de labels boven de invoervelden worden geplaatst. Dit wordt veroorzaakt door de implementatie van de responsiveness, waardoor het formulier veel langer wordt. Er kunnen zo nog geen 5 invoervelden op het scherm
zonder scrollen. Door aangepaste CSS kunnen de labels naast de invoervelden worden geplaatst, waardoor er ruimte is voor meer dan 6 invoervelden.
line-height: 34px;
}
top: 10px;
Door het element position: absolute wordt bepaald, dat dit De volgende HTML wordt door JQM aangemaakt voor een
element binnen het div element met de class ui-field-contain
invoerveld.
een vaste positie heeft. Met left, right en top wordt deze
absolute positie vastgelegd. Door de labels kort te houden, is er
meer ruimte voor de invoervelden, die in dit geval 30% van de
Door het input-element een breedte van 68% mee te geven
12 OGh Visie
breedte innemen. De rest is beschikbaar voor de invoervelden. wordt overlap met een icoon rechts voorkomen.
APEX World - Smartphone applicaties met APEX
Langzame verbinding
1. invoervelden weglaten
Bij gebruik van smartphone is de snelheid van de data-
2. voorinvulling
verbinding vaak beperkt. Bij het wisselen van pagina is er veel
3. mogelijkheid om veld leeg te maken
netwerkverkeer , zowel qua omvang als in aantal berichten.
4. slimme velden ( autocomplete )
Voor een simpele pagina worden zo al een 20-tal bestanden
5. invoer via touch
opgevraagd, CSS, Javascript, images etc. Het netwerkverkeer
6. invoer via spraak
is zichtbaar in de netwerk tab in de Chrome Developer Tools
De meest voor de hand liggende optie is het weglaten van in-
of in Firebug. Dit netwerkverkeer zorgt ervoor, dat pagina-
voervelden. Als ze er niet zijn, hoeven ze ook niet te worden
wisselingen op de smartphone traag zijn, des te meer naarmate
ingevuld. Denk bij het ontwerp van een smartphone applica-
het netwerk trager is.
tie extra goed na, welke gegevens echt nodig zijn. Kunnen ze
Het is dus zaak om bij het gebruik van de applicatie paginawis-
worden afgeleid? Zijn ze wel essentieel voor de applicatie?
selingen zo veel mogelijk te beperken. De eerste mogelijkheid
Voorinvulling kan een heleboel typewerk schelen. In een tijd-
is om de applicatie functioneel zo te ontwerpen, dat er minder
schrijfapplicatie ligt het vullen van een datumveld met de hui-
paginawisselingen nodig zijn. Een eenvoudige methode om
dige datum voor de hand, maar ook andere velden kunnen al-
paginawisselingen te beperken is door gebruik te maken van
vast worden ingevuld. Misschien wordt vaak hetzelfde project
een popup-menu op iedere pagina in plaats van een aparte
of activiteit ingevuld als in de vorige tijdsperiode. Het is dan
menu-pagina.
nuttig om het deze voorgaande activiteit alvast in te vullen. De
Veel desktopapplicaties beginnen met een report, waarin met
gebruiker kan altijd nog een andere waarde kiezen of invullen.
een knop naar een invulformulier gesprongen kan worden. Als
Bij een onjuist vooringevulde waarde zal het veld leeggemaakt
dit invulformulier het belangrijkste en meest gebruikte scherm
moeten worden om een andere waarde in te vullen. Zonder
is, kan een paginawisseling worden voorkómen door een regi-
voorzieningen betekent dit, dat de Delete toets (vele malen)
stratie-applicatie direct te laten opstarten met dit invulformulier.
moet worden gebruikt. In zo’n geval is het handig om een
In zijn algemeenheid gezegd moet er meer aandacht worden
Clear Item knop te hebben, waarmee met één click het veld
besteed aan de optimalisatie van het gebruik van de applicatie.
kan worden leeggemaakt.
Technisch gezien is er nog een mogelijkheid om paginawisselingen te voorkomen, namelijk de applicatie in zijn geheel
Terug van weggeweest: het Autocomplete Item
in één pagina te bouwen. Binnen APEX betekent dit, dat alle
In de mobiele APEX applicaties komt het Autocomplete Item
regions op één enkele APEX pagina worden geplaatst, en dat
niet voor in de lijst met standaard item types. Wanneer je
met JavaScript regions (on)zichtbaar worden gemaakt. De ge-
Show Unsupported kiest, blijkt het type nog wel te bestaan.
toonde region moet ook met de benodigde gegevens worden
De reden waarom is de auteur niet duidelijk, want juist het
gevuld. Bij de logische ‘ paginawisselingen’ binnen een dergelijke
Autocomplete Item kan worden gebruikt om de invoer van het
Singe Page Applicatie worden alleen de gegevens van de server
aantal tekens te verminderen.
overgehaald met Dynamic Actions of Partial Page Rendering. Opslaan van gegevens vindt ook plaats door middel van
In veel gevallen worden namelijk in een veld dezelfde teksten
Dynamic Actions. De foutafhandeling zal ook via JavaScript
gebruikt. Door voor zo’n veld een autocomplete item te maken
moeten worden geregeld.
en als list of values de bestaande inhoud van het veld te nemen,
Het mag duidelijk zijn, dat het bouwen van een Single Page
hoeft de gebruiker vaak maar enkele tekens in te voeren
Application met APEX aanzienlijk meer programmeerwerk
voordat de gewenste tekst gevonden is. Als het een nog niet
vereist (vooral JavaScript) dan een conventionele APEX appli-
bestaande tekst is, kan deze gewoon door de gebruiker worden
catie. De snelheidswinst is echter groot en in sommige geval-
ingetypt.
len kan dit opwegen tegen de extra inspanningen. Gegevensinvoer via het on-screen toetsenbord Het on-screen toetsenbord van een smartphone is niet geschikt voor de invoer van grote hoeveelheden tekst. Het typen
Smartphone-applicaties met APEX Vervolg van dit artikel op de OGh website
gaat niet snel en ook de correctie van onjuiste ingevoerde tekens (bij uw auteur om de 10 á 20 tekens) kost nog extra tijd. Daarom is het zaak om de noodzaak van het gebruik van dit toetsenbord zo veel mogelijk te beperken.
Lees verder op www.ogh.nl
Hiervoor zijn verschillende mogelijkheden:
OGh Visie
13
• 24x7 monitoring van uw APEX-omgeving • Vaste maandprijzen • Secure hosting in Nederland • ISO 27001-gecertificeerde omgeving • 20 jaar ervaring met remote beheer • Ondersteuning voor alle versies van APEX en Oracle Database
www.apex-cloud.com
APEX World - Migreren naar de Oracle Database Cloud Service
Migreren naar de Oracle Database Cloud Service OraEvents is het partnerevents-platform van Oracle in de Benelux. Om kennis over hun producten te verspreiden aan partners, organiseert Oracle regelmatig technische sessies, trainingen, workshops, bootcamps etc. De registratie voor die events gebeurt via OraEvents, een webapplicatie die gebouwd is met het beste web development framework dat er bestaat: Oracle Application Express (APEX).
Door Patrick Dewael, BRYXX en Stijn Van Raes, iAdvise
via een zogenoemde Cloud Connection, wat de beperking met
OraEvents wordt steeds internationaler, momenteel zijn er meer
Bovendien kan je geen meerdere schema’s met elkaar ‘verbinden’
dan 3.000 gebruikers in 40 landen en dat zal in de toekomst
en zijn packages zoals utl_smtp, utl_ftp en features als VPD (Vir-
alleen maar toenemen. Er is dus behoefte aan een centrale om-
tual Private Database) niet beschikbaar.
geving die eenvoudig te upgraden, te patchen en te back-uppen
Als je met deze beperkingen kan leven, is ODCSS een heel budget-
is. Bovendien is OraEvents van Oracle dus de logische stap om te
vriendelijk alternatief. Vanaf $175 per maand is een Oracle data-
migreren naar de Oracle Cloud.
base in de cloud met 5GB storage beschikbaar.
Oracle Database Cloud Service
Virtual image
Stel dat je morgen wil starten met de Oracle Database Cloud
Ben je op zoek naar een cloud omgeving waar je zelf je data-
Service, welke mogelijkheden heb je dan? Welke services zijn er,
bases kan installeren en beheren, dan is de virtual image optie
en wat houden ze in? Hieronder de drie services, in de toekomst
misschien wel geschikt. Je krijgt een dedicated VM waarop je een
komt daar nog een Managed Database as a Service bij.
11g of 12c database kan installeren, manueel of via de Database
zich mee brengt dat je alleen kan browsen en data kan loaden /unloaden. Niet echt handig om ontwikkelingen te doen dus.
Configuration Assistent (DBCA). In tegenstelling tot de ODCSS Database Schema Service
heb je hier wel SQL*net toegang en volledige toegang tot de VM.
Interessant om te weten is dat het al sinds 2012 mogelijk is naar
Naar keuze kan per uur of per maand worden betaald. Vanaf
de Oracle Cloud te gaan, namelijk via de Oracle Database Cloud
$ 400/maand of $ 0,672/uur kan je aan de slag met SE 1.
Schema Service (ODCSS). Je kon toen – en nog steeds – een database scheme krijgen in de Oracle Cloud op een 11g database die
Database as a Service
volledig beheerd wordt door Oracle. Hiermee is te connecteren
Wie kiest voor de Database as a Service, heeft dezelfde mogelijk-
via SQL Developer, RESTful Web Services, Oracle Java Cloud of
heden als de virtual image optie, maar heeft daarbij nog een aan-
Oracle APEX.
tal mooie tools ter beschikking. Zo kan je een database instance aanmaken in vier eenvoudige stappen dankzij het automatische provisioning systeem van Oracle. Daarnaast is er een aantal cloud tools ter beschikking die het onderhouden en monitoren van je database heel eenvoudig maken. Je kan starten met de Database as a Service voor een SE1 database vanaf $600/maand of $1,008/uur.
Figuur 1: Connectie mogelijkheden naar de Oracle Database Cloud Scheme Service
Opzetten van de Oracle Cloud Database as a Service Database instance
Echter zijn er wel enkele beperkingen, je hebt geen SQL*Net toe-
Voor het aanmaken van een Oracle database heb je een een-
gang, dus er kan alleen SQL Developer (of via APEX) worden ge-
voudige wizard ter beschikking. Deze initieert de automatische
bruikt om te connecteren met je cloud database schema. Dit kan
provisie van je database. De provisie zorgt ervoor dat je database
OGh Visie
15
APEX World - Migreren naar de Oracle Database Cloud Service
geïnstalleerd wordt, voorzien wordt van cloud tooling en ze con-
voor de back-up. Door middel van een combinatie van het alom
figureert de back-up faciliteiten.
vertrouwde Oracle RMAN en klassieke system management tools, mooi verpakt in een command line api, wordt niet alleen de database maar ook belangrijke systeembestanden opgenomen in de lokale back-up. Wie volledige bescherming van de VM wil kiest het best voor de block store and cloud storage optie. Deze optie gaat er wel vanuit dat Oracle Cloud Storage-as-a-Service is aangeschaft en geconfigureerd. Met een paar eenvoudige commando’s ben je dan in staat je volledige VM instance, inclusief systeembestanden en
De 4 stappen die moeten worden doorlopen zijn:
geconfigureerde Oracle database, te restoren op een nieuwe VM.
1. Kies de service: Virtual image of Oracle Database Cloud
Beide systemen volgen een reeks best-practice guidelines van Oracle
en kunnen naar eigen wens bijgestuurd en uitgebreid worden.
Service. Betalen per uur of maandelijks?
2. Kies de database versie: 11gR2 of 12c?
Indien er ook een back-up naar de Oracle Cloud moet worden
3. Kies de editie: SE1, EE, EE High performance,
gemaakt van de on-premise Oracle database(s) of Oracle
database(s), gecreëerd in een Oracle Cloud Database - Virtual
EE Extreme performance
4. Kies de naam van je instance, en je compute shape (aantal
image instance, dan kan je dit inrichten via de Oracle Cloud
OCPU’s) en koppel een SSH key voor de toegang tot je VM.
Database Backup as a Service. Deze service heeft enkel betrek-
Stel een aantal database configuraties in: hoeveel storage is er
king op het opslaan van Oracle database back-ups. Wens je ook
nodig, SID, in de toekomst ook nog een eventuele failover
andere types van data – bijvoorbeeld belangrijke systeembestanden
database.
– als back-up in de Oracle Cloud op te slaan, dan kan dit worden
Indien je ook voor Backup en Recovery kiest, stel je hier de
ingericht via de Oracle Cloud Storage-as-a-Service. Je bent dan
storage container in.
wel zelf verantwoordelijk voor het inrichten van de benodigde back-up policy.
Hierna nog even bevestigen, en klaar is Kees! Een kwartiertje later heb je een volledig werkende database instance in de Oracle
Access rules
Cloud en toegang tot een dedicated VM.
Wie heeft welke toegang tot de Oracle Cloud Database as a Service? Elke Compute Cloud Service VM, onderliggend aan de Oracle Cloud Database as a Service, wordt afgeschermd van de boze buitenwereld door zogenaamde access rules. Dit zijn firewall regels die de toegang controleren tot de VM specifieke protocollen, zoals HTTP(S), SSH of SQL*Net toegang. In deze regels definieer je welke bron groepen van VM’s (network groups) of lijsten van IP adressen op een specifieke protocol mogen connecteren binnen een bepaalde bestemmingsgroep van VM(s). Bij creatie van een Oracle Cloud Database as a Service instance worden standaard zeven Oracle Compute Cloud Service access rules gecreëerd. Deze access rules regelen de toegang tot SSH (port 22), Enterprise Manager Database Control (port 1158),
Wanneer je kiest voor de Oracle Cloud Database as a Service,
base Listener (port 1521), GlassFish Server admin console (port
beschik je meteen over de nodige cloud tooling om de gewenste
4848), HTTP (port 80) en HTTPS (port 443). Dit laatste onder
back-up opties eenvoudig in te richten. Is er alleen lokale back-up
andere voor de ontsluiting van de Oracle REST Data Services,
nodig dan volstaat de block store only optie. Tijdens het provisio-
Oracle APEX en Oracle Cloud on-instance database monitor.
neren van de VM wordt dan meteen extra diskruimte geconfigu-
Enkel de SSH toegang wordt standard enabled. De andere access
reerd, standaard 1,7 maal het benodigde database datavolume,
rules moeten expliciet na creatie enabled worden.
16 OGh Visie
APEX World - Migreren naar de Oracle Database Cloud Service
on-premise database, en deze via een import (impdp) in de cloud database geladen. De volgende stappen zijn hierbij doorlopen: • Expdp van het database schema • Kopiëren van de expdp naar de Oracle database directory DATA_PUMP_DIR • Voorbereiden van de database – nieuwe table spaces creëren,
user schema aanmaken en de nodige rechten toekennen
• Importeren van de expdp in het nieuwe database schema • Exporteren en importeren van APEX workspace en applicaties • Kopiëren van de APEX images in de default DocumentRoot
van de GlassFish server waarop de ORDS is gedeployed
• Testen maar!  Migreren naar de Oracle Cloud
Conclusie
Als de beslissing is genomen om de Oracle Database Cloud
Wie vandaag beslist te migreren naar de Oracle Cloud heeft
Service te gaan gebruiken wil je natuurlijk weten welke stappen
een waaier van opties ter beschikking die ervoor zorgen dat de
er nodig zijn om je huidige on-premise omgeving in de cloud te
cloud database meer dan een volwaardige vervanger is voor de
zetten. En dat is de kracht van de Oracle Cloud: doordat je volle-
on-premise database. De automatische provisie, krachtige cloud
dige toegang hebt tot je dedicated cloud VM, kan de migratie op
tooling en geïntegreerde systemen bieden een grote meerwaarde.
verschillende manieren worden aangepakt.
Doordat migratie naar de cloud in grote mate te vergelijken is met een klassieke migratie, zijn er ook technisch geen grote be-
Voor de migratie van OraEvents hebben we de klassieke methode
zwaren meer. De Oracle Cloud is er klaar voor, nu is het aan de
gehanteerd, een Oracle Data Pump export (expdp) van de
gebruiker.
VIS
IE
lub
rsc
uike
r Geb cle Ora and l Hol
are
lew
idd
A/M
DB
y
Da
7,50 • h er 1 mm • Nu ng 21 Jaarga 15 • r 20 Zome
001155 ld 22 ld Woorr Daayy ee D EEXX W waarr gg AAPP lew la la s s idddle louudd M Mid VVeerr / / e e ee cclo s s ivaatt aabbaa pprriv D Daatt eeeenn le le c c in in a a O Orr lenn le sscchhaa iscchh mis aam Dyynn D
ang Ontv tis gra ail ie-m
O
Ook u kunt lid worden van de OGh
Vis Gh
en ontvangt automatisch OGh Visie en de digitale nieuwsbrief OGh Visie-mail!
Meld u aan via www.ogh.nl Niet-leden kunnen zich gratis abonneren op OGH Visie via www.ogh.nl
OGh Visie
17
Better results by smart-collaboration.
Everything for Apex
SMART4APEX is a co-op (Guild) of independent Oracle APEX specialists. To collaborate in a smart way is
therefore in our DNA. Not only internally and with our clients. But also by working smart with our carefully selected partners. AMIS: who ownes the youth, ownes the future AMIS is a prominent Oracle technology partner in the Netherlands. AMIS, Procam (specialist in finding talent) and SMART4APEX have joined forces. Together we provide a customized talent program of 18 months; “AMIS Talent launch”, which trains young potentials to Oracle specialists. For this program SMART4APEX takes care of the APEX expertise. www.amis.nl
SkillBuilders SkillBuilders is an internationally recognized Oracle Partner. Their database and APEX experts provide support Everything and development services to organizations throughout the for UnitedIT! States. SkillBuilders is widely known for excellent trainings in the Oracle Database, APEX, UNIX and Java. All taught by experienced experts. SkillBuilders and SMART4APEX are working together on several projects from prominent clients in the US. Next, the masters at SMART4APEX bring their Oracle APEX expertise to several SkillBuilders APEX classes. www.skillbuilders.com
www.smart4apex.nl
APEX World - Nieuw Cloud-platform voor APEX-applicaties
Transfer Solutions en Itium lanceren APEX-Cloud.com
Nieuw Nederlands Cloud-platform voor APEX-applicaties Tijdens APEX World hebben Transfer Solutions en Itium een nieuw Cloud platform aan: APEX-Cloud.com. Dit nieuwe Platform-as-a-Service biedt voor iedereen de mogelijkheid om APEX-applicaties vanuit een in Nederland gevestigd datacentrum aan te bieden. APEX-Cloud. com wordt 24/7 uur bewaakt en beheerd door de Nederlandstalige ISO27001-gecertificeerde Managed Services-afdeling van Transfer Solutions.
Oracle Application Express (APEX) is een zeer populaire tool onder ontwikkelaars. Er kunnen professionele en visueel aantrekkelijke web-applicaties mee worden ontwikkeld
in
een
Oracle-omgeving.
Recent werd de nieuwste versie (5.0) door Oracle op de markt gebracht. Het werken met de tool is gemakkelijk aan te leren en het programma is volledig geïntegreerd met de Oracle-database (zowel Standard Edition als Enterprise Edition). Hierdoor zijn schaalbaarheid, performance en beveiliging sterke eigenschappen van APEX. APEX is licentievrij (mits databaselicenties zijn aangeschaft), waardoor de tool vooral ook in trek is bij kleinere tot middelgrote ondernemingen (top MKB en groter). 0-100-100-0
Nieuw initiatief
100-90-0-30
Met de groeiende adoptie van Cloud Com-
100-25-0-0
puting in Nederland en wereldwijd in het
67-58-54-35,5
achterhoofd, hebben de directies van Itium
dataopslag en web space. Ook wat betreft
“Wij waren op zoek naar een stabiele, in
en Transfer Solutions, het initiatief genom-
(Oracle-)licenties zijn er diverse varianten
Nederland gevestigde Cloud partner met
en om gezamenlijk een Cloud-platform te
mogelijk.
veel kennis van Oracle-technologie. We
realiseren. Na het uitwerken van de ideeën
kwamen in aanraking met de mensen van
en het opzetten van de infrastructuur kon
Inmiddels zijn diverse organisaties op het
APEX-Cloud.com, wat ons direct opviel
de dienst tijdens APEX World officieel
platform aangesloten. Een van de eerste
was de hoge mate van flexibiliteit. We zijn
worden gelanceerd. Hiermee is APEX-
ondernemingen was de organisatie 4strax.
heel tevreden met de service die door APEX-
Cloud.com het eerste Nederlandse APEX-
Dit bedrijf levert mobiele softwareoplos-
Cloud.com wordt geboden. APEX-Cloud.
specifieke Cloud-platform. Via de website
singen waarmee het studiekeuzeproces
com heeft ons portaal sinds december 2014
www.apex-cloud.com kan men online een
voor middelbare scholieren vereenvoudigd
in beheer, wij betalen hiervoor maande-
pakket samenstellen, waarbij de prijs direct
wordt. Toegangseisen, open dagen: alle
lijks een vaste, concurrerende prijs.”
inzichtelijk is. Er zijn verschillende abonne-
informatie wordt op een overzichtelijke
mentsvormen (standard en premium) en
wijze gepresenteerd in een mobiele app.
Meer informatie is te vinden op
er is keuzevrijheid wat betreft gewenste
Stanley Schmidt, CTO van 4strax, vertelt:
www.apex-cloud.com.
OGh Visie
19
OracleUXDirect-ODTUG
Oracle UX Direct en ontwikkelen van applicaties In april vond het event Going Mobile: Where is Oracle taking you? plaats bij Oracle in Utrecht. Het eendaagse event, gezamenlijk georganiseerd door ODTUG en OGh, stond volledig in het teken van Oracle’s nieuwste generatie mobile ontwikkel-, infrastructuur- en security-oplossingen. Een keur van top experts presenteerde de actuele ontwikkelingen op het gebied van mobile technology, onder wie Oracle ACE Luc Bors en ACE Directors Lonneke Dikmans, Dimitri Gielis, Roel Hartman, Mark Rittman, Mia Urman en diverse Oracle coryfeeën. Lonneke Dikmans van eProseed geeft in dit artikel een samenvatting van haar presentatie over Oracle UX Direct en ontwikkelen voor mobile.
Consumenten applicaties Klant kan naar de concurrent Klant koopt dat ene extra product niet Klant vertelt anderen over slechte ervaring
Door Lonneke Dikmans In veel IT projecten worden schermen gegenereerd om de doorlooptijd te verkorten en de kosten te verlagen. Dit gebeurde in het verleden met Oracle Forms (Designer) en tegenwoordig met
Administratieve applicaties Medewerkers hebben geen keuze in het gebruik van applicaties IT voor medewerkers wordt gezien als een cost center IT is zelden een reden om niet voor een bedrijf te gaan werken
Tabel 1. Vergelijking consumenten en professionele software in de jaren 90 en begin 2000
APEX en Oracle Fusion Middleware. Het resultaat is meestal een user interface die
professionele toepassingen waarbij levens
wordt voor bedrijven om te veran-
niet goed aansluit bij de behoeften van de
in gevaar waren. Een bekend voorbeeld: de
deren van leverancier als de soft-
gebruikers en een inflexibele applicatie-
cockpit van een piloot. Toen het world-
ware niet bevalt. Voorbeelden zijn
architectuur veroorzaakt door de 1-op-1
wide-web zijn intrede deed, werd gebruik-
CRM, samenwerkingstools, tijd-
koppeling van de schermen aan de back-
ersvriendelijkheid (Usability) ook een be-
schrijf applicaties etc.
end (database en/of processen).
langrijk aspect in de communicatie met
• Software is niet alleen meer voor de
klanten. Sinds de jaren 90 zijn er veel web
administratief medewerkers om
Dit artikel beschrijft een alternatieve
design bureaus die gespecialiseerd zijn in
achteraf te registreren wat er is
manier om de user interface te realiseren
het ontwerpen van user interfaces voor
gebeurd, het wordt in de primaire pro-
in projecten zonder teveel productiviteit
consumenten. De administratieve profes-
cessen van bedrijven ingezet. Dit
te verliezen. Dit kan op basis van User
sionele applicaties bleven hierbij achter.
betekent dat het moet aansluiten op
Experience (UX) en de invulling die Oracle
Het waren veelal vaste administratieve
de behoeften van de medewerkers
hieraan heeft gegeven: Oracle UX Direct.
krachten die deze applicaties gebruikten,
zodat deze processen efficiënt en
Dit geldt zowel voor ‘traditionele’ desktop-
en zij werden geacht om de applicatie te
effectief uitgevoerd kunnen worden.
applicaties als voor mobiele applicaties.
leren gebruiken: de gebruiker moest zich
Maar laten we eerst eens kijken welk pro-
aanpassen aan de applicatie, niet anders-
Dit alles moet gerealiseerd worden, liefst
bleem we proberen op te lossen.
om.
zonder de project kosten te verdubbelen.
Tegenwoordig is dit anders. Professionele
Dit kan door:
De uitdaging
software kent een aantal uitdagingen:
• tools te gebruiken die productiviteit
User Experience is een vak dat al decennia
• De software moet op verschillende
verhogen
lang wordt uitgeoefend. Het is ontstaan
platforms draaien, Bring your own
• ontwikkelaars te helpen om goede
als ‘human factors’ discipline bij indus-
device (BYOD) wordt steeds
user interface te bouwen, zonder dat
trieel ontwerpen, psychologie en infor-
gebruikelijker
ze UX designers hoeven te worden
matica. De focus lag in de beginjaren op
• SaaS zorgt ervoor dat het gemakkelijker
Oracle UX direct geeft hier invulling aan.
20 OGh Visie
OracleUXDirect-ODTUG
Oracle UX Direct Oracle UX Direct is een methode die bestaat uit een aantal onderdelen (http:// www.oracle.com/webfolder/ux/applications/uxd/index.html): 1. Een ontwerp proces dat is
opgebouwd uit drie stappen
2. Ontwerppatronen en- richtlijnen 3. Templates, tools en voorbeelden 4. User experience checklists. Verschillende methoden
Afbeelding 1. 3-stap proces van Oracle UX Direct
Voor de uitvoering van deze processtappen kunnen verschillende methoden en tech-
en te realiseren op basis van UX Direct. De
In de onderstaande tabel staat uitgewerkt
nieken gebruikt worden. Dit zijn bekende
applicatie moest zowel geschikt zijn voor
welk materiaal beschikbaar is per techno-
technieken uit de User Experience en
tablet als voor de desktop.
logie en waar het voor ingezet wordt.
Marketing en communicatie praktijk. Enkele veel gebruikte voorbeelden staan opgesomd in de tabel 2: Op de Oracle UX Direct site kan meer informatie gevonden worden en kunnen tools, sjablonen en checklist gedownload
Stap Technieken Ontdek je gebruikers Stakeholder research, gebruikers onderzoek, persona’s en scenario’s Ontwerp de oplossing Wireframes, card sorting, usability test Installeer met vertrouwen Survey, marketing, usability test, reviews
worden. Tabel 2. Voorbeelden van technieken die ingezet kunnen worden Alta UI versus MAF Als het gaat om het ontwikkelen van mo-
Het scenario betrof een dag uit het leven
Kortom: voor de simplified UI look en feel
biele applicaties is het van belang van te-
van een toezichthouder die meldingen
zijn er op dit moment meer kant-en-klare
voren een keuze te maken tussen Alta UI
ten aanzien van de buitenruimte afhan-
producten voor handen dan voor Alta UI
en Mobile Application Framework.
delt. Door de mogelijkheden die IT ons
en MAF.
Alta UI is gemaakt voor web applicaties,
tegenwoordig biedt, doet hij veel werk niet
die zowel op de laptop als op een tablet of
vanaf kantoor, maar onderweg of thuis.
In de workshop hebben we gekozen voor
mobiel draaien.
Eén van de problemen waar we tegen-
een responsive web applicatie waarbij we
Mobile application framework is geschikt
aan liepen, is de verschillende smaken
een ‘tablet-first’ design strategie han-
voor hybride applicaties en native applica-
en technologieën die gebruikt kunnen
teerden. De applicatie hoefden niet off-
ties die gebruik kunnen maken van device
worden: Simplified UI, Alta UI en MAF.
line beschikbaar te zijn, en er waren geen
specifieke eigenschappen. Use case In het kader van een pilot activity based working is een workshop uitgevoerd op basis van Oracle UX Direct. De deelnemers aan de workshop waren medewerkers van het Oracle UX Direct team, medewerkers van eProseed (http://www.eproseed. com) en de eigenaren van We-Topia (zie You-topia, de impact van de digitale revolutie op ons werk ons leven onze omgeving, Erik Veldhoen, http://www.bol.com/ nl/p/you-topia/9200000005212327/). Het doel van de workshop was in drie dagen een werkend prototype te ontwerpen
Afbeelding 2. Alta UI kenmerken en voorbeeld
OGh Visie
21
OracleUXDirect-ODTUG
achterliggende systemen raakt. Om ervoor te zorgen dat aan alle eisen voldaan kan worden, kan gebruik gemaakt worden van de UX Direct methoden en technieken. Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat zowel de mensen die de applicatie ontwerpen (UX professionals) als de ontwikkelaars de sjablonen en methoden en technieken begrijpen, zodat professionele applicaties (of business applicaties) die gemaakt zijn op basis van Oracle technologie zowel bruikbaar, functioneel en betaalbaar zijn. De resultaten uit de workshop en onze dagelijkse praktijk laten zien dat dit niet alleen een goede marketing boodschap is, maar daadwerkelijk gerealiseerd kan
Afbeelding 4. Voorbeeldscherm
worden. Je moet van tevoren wel beslissen welke situatie van toepassing is:
scenario’s waar expliciet gebruik gemaakt
Afbeelding 4 toont een voorbeeld van een
Simplified UI wanneer je bouwt in ADF
moest worden gemaakt van de mobiele
scherm dat we gebouwd hebben.
11g of een extensie maakt voor Oracle
device features. Alta UI was daarom een
cloud oplossingen (PaaS/SaaS) die nog
logische keuze. De architectuur was geba-
Conclusie
gebruik maken van simplified UI.
seerd op Oracle Fusion Middleware 12c,
IT speelt een steeds belangrijkere rol in orga-
Alta UI als je bouwt in ADF 12c en een
met daarin Oracle BPM Suite (zowel ACM
nisaties. Door trends in de markt zoals
web-app wil maken (responsive applica-
als BPM), Oracle SOA Suite en Oracle
self-service, mobiel, cloud en internet of
tie) die zowel draait op een desktop als op
ADF voor het realiseren van de schermen.
things, wordt het steeds belangrijker om
een mobiel device.
Na drie dagen van bouwen aan de back-
applicaties te realiseren die goed aanslui-
Mobiele patronen als je bouwt in MAF en
end, front-end en ontwerpen, is een
ten bij de behoefte van de organisatie en
een hybride of native-app wil bouwen.
aantal schermen opgeleverd die zowel op
haar gebruikers. Tegelijkertijd is het van
tablet als op de laptop gebruikt kunnen
belang dat projecten snel en zonder al
Op dit moment zijn er meer kant-en-klare
worden.
te hoge kosten gerealiseerd worden. De
producten (sjablonen) beschikbaar voor
Omdat er echter geen sjablonen beschik-
houdbaarheid van een gebruikersinterface
Simplified UI dan voor Alta UI en MAF.
baar waren voor Alta UI is het uiteindeli-
is vele malen lager (max. 3 jaar) dan die
Als je kiest voor deze laatste twee, kun je
jke resultaat van de workshop een mix
van een database-applicatie (>20 jaar).
het beste je eigen sjablonen maken op ba-
geworden van Simplified UI sjablonen en
Het moet dus gemakkelijk zijn om de user
sis van de patronen en voorbeelden die op
Alta UI patronen.
interface aan te passen, zonder dat dit de
de website te vinden zijn.
Naam
Gebruik
Artefacten beschikbaar
Oracle versie
Simplified UI
Fusion Apps (CRM cloud,
Sjablonen, patronen en
ADF 11g
HCM Cloud), extensies
voorbeelden
(PaaS4SaaS)
Alta UI
Oracle: PaaS consoles,
Patronen en
nieuwe versies Fusion cloud
voorbeelden
Markt: maatwerk ADF applicaties
MAF
Native en hybride applicaties
Patronen en voorbeelden
Tabel 3. Beschikbaar materiaal voor de verschillende smaken user interface
22 OGh Visie
ADF 12c
MAF
Column
Column
Sandor Nieuwenhuijs
Op de helft van 2015 – terugkijken en vooruitblikken Zo halverwege 2015 is het een prima moment om terug te kijken op de afgelopen zes maanden en een blik vooruit te werpen op de rest van 2015. Net als in de tweede helft van 2014 ging het in de eerste zes maanden van dit jaar vooral over de cloud. De cloud is nu op alle fronten doorgebroken wat bijvoorbeeld wordt onderstreept door de feitelijke beschikbaarheid van drie nieuwe Oracle-cloudoplossingen die al eerder waren aangekondigd: Process, Integration en Mobile Cloud Service. Met de Process Cloud Service zijn bedrijfsprocessen in de cloud te ontwerpen, automatiseren en beheren. De Integration Cloud Service voorziet in het effectief en eenvoudig integreren van SaaS-applicaties met on-premise toepassingen. Mobile Cloud Service tot slot speelt in op de behoeften bij bedrijven om data mobiel te ontsluiten. De cloud zal de komende tijd het nieuws nog wel even beheersen. Naast alle kansen en mogelijkheden die deze technologie biedt, blijft het nodig te letten op mogelijke valkuilen. Regisseur van uw cloud Zo is het belangrijk om niet in hetzelfde patroon te vervallen als vroeger, waarbij elke afdeling zijn eigen applicatie kocht (en beheerde), zonder regie van IT. Er ontstonden toen allemaal silo’s, die in de loop van de jaren geïntegreerd moesten worden. Hetzelfde kan gemakkelijk gebeuren met cloud-toepassingen: afdelingen nemen met nog meer gemak (stand-alone) applicaties in de cloud af, zonder een duidelijke ‘dirigent’. Het is dus heel belangrijk om vooraf na te denken over de samenhang. Dat is waar de toegevoegde waarde van de cloud voor een bedrijf ligt. Wat mij betreft heeft de IT-afdeling hier een voorstrekkersrol in. Aandacht Verder zijn er mijns inziens een aantal belangrijke zaken waar je als organisatie op moet letten als je naar de cloud gaat. Allereerst is dat de datamigratie. Je moet er zeker van zijn dat al je processen blijven draaien, terwijl je migreert
naar de cloud. Dat kan betekenen dat je tijdelijk twee systemen in de lucht moet houden en data dus heel goed moet synchroniseren. Ook heb je een goed fail-over- of fail-backscenario nodig voor het geval er iets grondig mis gaat. Je moet op ieder moment volledig terug kunnen. Vervolgens is het noodzakelijk om een goede applicatieportfolioplanning te maken. Geef prioriteiten aan applicaties en plaats ze op basis daarvan in de cloud. Zo nodig zijn weinig gebruikte applicaties ook uit te faseren. Tot slot is een migratietraject naar de cloud een ideale aanleiding voor het invoeren van DevOps, de nauwe samenwerking tussen ontwikkeling en beheer. DevOps biedt precies de flexibiliteit die je nodig hebt om volop te profiteren van de cloud. OGh events Het is goed om te zien dat de OGh nu al kan terugkijken op enkele succesvolle events. APEX World in Rotterdam in maart jongstleden was, voor zover ik kan nagaan, het grootste APEX-evenement in Europa ooit. Hierbij was Joel Kallman, een van de bedenkers van APEX, de keynotespreker, wat meteen het belang van het event onderstreepte. Ook de DBA Middleware-dag in juni was een succes. Dit was tevens een ideaal moment voor René van Stiphout om zich voor te stellen als de nieuwe managing director Oracle Nederland. René neemt zoals hij aankondigde het stokje over van Reinier van Grieken die sinds 2010 leiding gaf aan de Nederlandse organisatie en de Technology Sales in de Benelux en nu een internationale functie bij Oracle vervult. Zoals gezegd zal de cloud ons voorlopig nog wel bezighouden. Het thema zal ongetwijfeld binnen afzienbare tijd weer op de agenda van de OGh of een van de Special Interest Groups staan. En terecht, want uiteindelijk is het een van de meest fundamentele verschuivingen op IT-gebied van de laatste jaren. Sandor Nieuwenhuijs Technical Director Oracle Nederland OGh Visie
23
FOEX
A suite of professional plugins for APEX Build complex apps amazingly FAST!
Rich components Easy to use Reduces complexity It’s still APEX
Achieve more by doing less Faster return on investment A competitive advantage Get the job done
We have enhanced APEX with Sencha Ext JS to make the perfect PL/SQL based alternative to ADF & Forms. Not just for your developers, but more importantly for your end users.
OGh DBA/Middleware Day 2015 Na de succesvolle eerdere DBA dagen (vanaf 2009) werd op donderdag 4 juni de OGh DBA/Middleware Day 2015 gehouden bij Oracle in Utrecht. Meer dan honderd OGh-leden waren afgekomen op het afwisselende programma, dat naast de plenaire sessies tal van parallelsessies vermeldde, verdeeld over de drie thema’s Database 12c, Middleware en Oracle DBA (algemeen). Gezien de opkomst en de hoge waardering van de deelnemers voor het boeiende programma en de sprekers is ook deze editie van de OGh DBA/Middleware Day weer bijzonder geslaagd te noemen. Na de opening door OGh-voorzitter Robin Buitenhuis werden de deelnemers namens Oracle welkom geheten door René van Stiphout, sinds 1 juni 2015 de nieuwe Managing Director Oracle Nederland. Van Stiphout volgt Reinier van Grieken op, die zich per die datum volledig richt op zijn nieuwe rol als VP Sales voor Systems in de Benelux, UK & Ierland. Van Stiphout nam de ge-legenheid te baat om zich in zijn eerste publieke optreden voor te stellen aan de aanwezige OGh-leden. Een verslag van de DBA/Middleware Day 2015, met dank aan de sprekers die een bijdrage hebben geleverd. De hand-outs van de presentaties zijn te downloaden via de OGh website www.ogh.nl.
De toekomst van Data
en wat is de rol van een DBA hierin?” gaven de deelnemers de nodige stof tot nadenken. In een digitale wereld is versnel-
Automatiseren we ons straks weg of loopt het niet zo’n vaart?
ling het toverwoord: alleen door radicaal te versnellen kun-
Met het thema ‘Big Data’ kwam Data ineens terug in de spot-
nen bedrijven overleven. Infrastructuur wordt in grote mate
lights, maar hoe gaat het nu verder? Aan de hand van dergelijke
geautomatiseerd en alles verschuift naar de cloud. Rollen en
prikkelende vragen - en zijn antwoorden hierop - confron-
functies veranderen. Als auto’s zelf kunnen rijden, wat kan er
teerde keynote spreker Erik van Ommeren zijn toehoorders
dan nog meer vanzelf, vroeg Van Ommeren zich af. “De grote
met de ontwikkelingen in de IT die ons in de (nabije) toekomst
vraagstukken van de toekomst liggen misschien wel op een
mogelijk te wachten staan. IT-strateeg en senior analist Van
heel ander vlak: die van menselijke emoties, vertrouwen, pas-
Ommeren is verantwoordelijk voor SogetiLabs, het interna-
sie. Kunnen computers eigenlijk denken? We gaan het zien!”
tionale innovatienetwerk van Sogeti. Ook vragen als: “Is Data de kern van een bedrijf, of wordt Data toch een commodity,
Why move to 12c Andy Cleverly, Director Database & Exadata Technology Oracle EMEA, schetste in zijn keynote in hoofdlijnen de belangrijkste technische features van Oracle 12c en behandelde een aantal gebruikerscases van klanten die zijn gemigreerd naar Oracle 12c. Naast de belangrijkste nieuwe features van 12c ging Cleverly ook in op de top-10 van nieuwe DBA-beheerfuncties die het leven van een DBA een stuk eenvoudiger maken en die de steeds toenemende DBA workload verminderen. En als extra bonus toonde hij een aantal roadmaps die laten zien hoe je kunt overgaan naar 12c vanaf eerdere versies van de Oracle database.
OGh Visie
25
OGh DBA/Middleware Day
In Fase 1 worden de volgende stappen doorlopen: • Vaststellen specificaties van nieuwe Exadata/Exalogic landschap • Opstellen architecturen & standaarden • Aanschaf & inrichting Exa appliances • Inrichten database as a service & platform as a service Fase 2: • Nieuwbouw: aanmaken & beheren vServers & databases
conform SLA
• Migratie: het migreren van bestaande omgevingen naar
Oracle Database 12c In Memory
het Exa-landschap
• Punten van aandacht bij beheren Exadata & Exalogic platform
Behalve de keynote presenteerde Andy Cleverly ook een paral-
• Wat betekent Oracle12c & Exadata X5-2 (de nieuwste
lelsessie over Oracle Database 12c In Memory, waarin hij zijn
versies) voor consolidatie
toehoorders ‘een kijkje onder de motorkap’ gaf. Als belangrijkste doelstellingen voor de In Memory optie noemde hij: Een base of Data Warehouse; Snellere gemengde workload OLTP,
Dynamically scale WebLogic in a Private Cloud
Transparant voor applicaties en eenvoudig te deployen en
Met WebLogic 12.1.2 introduceerde Oracle Dynamic Clusters
Kosteneffectief - niet de hele database hoeft in memory te zijn.
en Elastic JMS. Met behulp van Dynamic Clusters kunnen
factor snellere analytics; Real-time queries op een OLTP data-
organisaties een Private Cloud architectuur opzetten die aan
de eisen van de hedendaagse organisaties voldoet: High Availability en Scaling door het dynamisch toevoegen en verwijderen van clustermembers. In zijn presentatie behandelde
In zijn keynote behandelde Oracle DBA Rob Lasonder (Atos)
Jaap Poot, Principal Oracle Consultant bij AMIS, het gebruik
de ‘consolidatie-blauwdruk’ die Atos hanteert bij Exadata/
van Dynamic Clusters en Elastic JMS bij het schalen van een
Exalogic/OVCA implementaties. Atos beschikt inmiddels over
Private Cloud. De presentatie van Jaap Poot is verder uit-
veel ervaring met dit soort projecten en heeft op basis van de
gewerkt in een artikel van zijn hand elders in dit nummer.
‘lessons learned’ een blauwdruk gemaakt voor een optimale implementatie. Lasonder besprak zijn meest recente project, de implementatie van een Exadata (2 x ¼ rack X4-2)/Exalogic
Bloom Filters
(2 x 1/8 rack X4-2)/ZS3-2 (2 x clustered) bij een klant, steeds
Toon Koppelaars (Oracle) lichtte in zijn presentatie een van
aan de hand van de consolidatie-blauwdruk.
de recent toegevoegde capabilities van de Cost Based Optimizer
Hij behandelde de twee fasen die in blauwdruk worden onder-
(CBO) toe: Bloom Filters. Koppelaars is lid van Oracle’s Real
scheiden: Fase 1, het leggen van de ‘consolidatie-rails’ en
World Performance team, dat wordt ingezet bij het trouble-
Fase 2, wat hij omschreef als ‘het rijden van de consolidatie-
shooten van performance problemen in en rondom de data-
treintjes’.
base. De Cost Based Optimizer speelt hierbij vaak een grote rol. In de presentatie werd het concept van een Bloom Filter uitgelegd en aansluitend werden diverse use-cases toegelicht waarbij de CBO zo’n filter toepast.
Database-as-a-Service Het opbouwen van een hybride cloud omgeving komt met de nodige uitdagingen rondom standaardisatie en integratie van provisioning en management tooling. Oracle investeert al een aantal jaren in de ontwikkeling van deze tooling. Vaak is deze kennis nog niet algemeen aanwezig bij Oracle klanten en zien zij bijvoorbeeld Oracle Enterprise Manager als ‘just a database
26 OGh Visie
OGh DBA/Middleware Day
tool’. Maar het product is inmiddels veel meer dan dat. Het
afgelopen jaren heeft hij nieuwe wegen gevonden om security
speelt een centrale rol in Oracle’s Cloud strategie en stelt op
onder de aandacht bij de organisatie te brengen en toestem-
termijn gebruikers in staat om naadloos een hybride cloud op-
ming te krijgen daaraan te werken. In de sessie konden de
lossing te bouwen. In zijn presentatie Database-as-a-Service ses-
deelnemers nieuwe ideeën opdoen over hoe ze hun organisa-
sie maakte Jan van Tiggelen, Senior Sales Consultant Oracle
tie ertoe kunnen brengen security serieuzer te nemen. Krijgs-
Technology, concreet hoe Oracle’s private en public cloud-
man vertelde onder meer hoe presentatietechnieken en een
oplossingen worden ingezet. Hij liet zien wat er vandaag de dag
hackerscursus de security awareness kunnen verhogen, en hoe
werkelijk beschikbaar is en hoe dit praktisch is in te zetten in
recente ontwikkelingen in de psychologie kunnen helpen om
een bestaande infrastructuur. De sessie bood een rijke afwis-
security trajecten door te zetten.
seling van concept-presentaties en live demonstraties op zowel Private als Public Cloud met Oracle’s Enterprise Manager.
Implementation Oracle SOA Suite 12c
Oracle Database upgrade naar 12c de nieuwe mogelijkheden Upgraden van de database doen we al jaren, met export/import,
Bij de grootste zorgverzekeraar in Nederland wordt de hui-
de Database Upgrade Assistant of met de meegeleverde scripts.
dige OHISS-module vervangen door Oracle SOA Suite 12c. Er
Met de komst van Oracle 12c is er nu de mogelijkheid om ge-
wordt een serviceplatform op basis van Oracle SOA en OSB
bruik te maken van Full Transportable Database. Hiermee is het
gebouwd ten behoeve van de back-office, die bestaat uit Oracle
mogelijk om van Oracle11.2.0.3 en hoger direct met datafiles te
Health Care Insurance, en verschillende front-end applicaties,
migreren naar een Oracle 12c database. Deze techniek kan ook
voornamelijk gebaseerd op .Net, waaronder SharePoint. Het
gebruikt worden om van Oracle 11 direct te migreren naar een
eerste merk van de zorgverzekeraar is inmiddels gemigreerd
Oracle 12c pluggable database. In zijn presentatie gaf
naar de nieuwe technologie. Michel Schildmeijer (Quology)
Patrick Munne (Transfer Solutions) een demo van de up-
schetste in zijn presentatie het migratieproces en de wegen die
grade met scripts en de full transportable database optie. Met
zijn gevolgd om de migratie succesvol te laten verlopen.
de komst van pluggable databases zijn er weer nieuwe mogelijk-heden bij het migreren en upgraden van databases. Dit gaat sneller dan een complete database upgrade van een NON-Con-
Hoe verkoop je security?
tainer Database. Deze methode werd besproken en ook in een
“Security is net als afvallen”, betoogde Marcel Krijgsman in zijn boeiende pre-
demo getoond.
len, maar de resultaten vallen vaak tegen.
Oracle WebLogic Server in 250 seconden
DBA’s en Middleware specialisten kun-
Oracle ACE Director René van Wijk (Axis into ICT) liet in zijn
sentatie, “bijna iedereen zegt het te wil-
nen vaak zelf wel aangeven wat er schort
presentatie zien hoe een middleware-omgeving op basis van
aan de beveiliging, maar het hangt vaak op tijd en prioriteit in
Oracle WebLogic Server kan worden geautomatiseerd. Door
de organisatie. Je zou denken dat security meer aandacht krijgt.
gebruik te maken van een automation tool als Ansible: wordt
Berichten over inbraken in computersystemen van bedrijven
het operating systeem (Linux 7) geconfigureerd, waarbij achter-
en overheidsinstellingen komen tenslotte regelmatig in het
grondinformatie wordt gegeven waarom voor bepaalde settings
nieuws.” Kunnen DBA’s en Middleware specialisten daar wat
gekozen wordt. Vervolgens wordt de Oracle WebLogic Server
aan doen? Krijgsman, werkzaam bij Rabobank Nederland In-
geïnstalleerd, een domein geconfigureerd op basis van best prac-
frastructure Services – Oracle Database, denkt van wel. In de
tices en wordt de software gedeployed.
De ‘OGh DBA/Middleware Day 2015 werd mede mogelijk gemaakt door DIAMOND SPONSOR
SILVER SPONSOR
SPECIAL SPONSOR
OGh Visie
27
DBA/Middleware Day - Dynamisch schalen in een private cloud
Dynamisch schalen in een private cloud Hoge beschikbaarheid en schaalbaarheid zijn voor veel bedrijven eerste vereisten. WebLogic gebruikers zetten hiervoor veelal clustering in. Public cloudoplossingen bieden de mogelijkheid om naar behoefte capaciteit uit te breiden en te verminderen. Een groot aantal bedrijven kan, wil of mag (nog) geen gebruik maken van een public cloud. De roep om de private cloud makkelijker en beter te kunnen schalen wordt steeds groter. Eén van de nieuwe opties die WebLogic hiervoor biedt is het gebruik van Dynamic Clusters. In dit artikel legt Jaap Poot, Principal Oracle Consultant bij AMIS, uit wat dynamic clusters zijn en laat zien hoe je deze eenvoudig en snel kan opzetten.
en listen ports, worden door WebLogic berekend met gebruik-
Door Jaap Poot
making van het instance ID. Onderstaande attributen kunnen Het opzetten van WebLogic clusters
hiermee ingesteld worden.
wordt veelal met de hand of door mid-
• Server name
del van scripts gedaan. Daar waar het
• (Optional) Listen ports (clear text and SSL)
met de hand gedaan word, zie je vaak ge-
• (Optional) Network access point listen ports
beuren dat individuele cluster members
• (Optional) Machines or virtual machines
op punten uit elkaar gaan lopen. Door-
Listen ports kunnen bijvoorbeeld ingesteld worden op een vaste
dat wijzigingen niet goed doorgevoerd
waarde voor alle server instances of oplopende nummers.
worden in de hele cluster, wijzigingen niet goed bijgehouden worden, nieuwe
Server Templates
members door een andere engineer, worden toegevoegd op ba-
Een server template specificeert alle gemeenschappelijke attri-
sis van oude documentatie, enz. … Dit kan voor de werking van
buten van een groep server instances. In het geval van een dy-
applicaties ongewenste en lastig traceerbare problemen met zich
namic cluster zijn dit de preconfigured instances. De configura-
meebrengen. Daar waar scripting gebruikt wordt, zie je dat dit al
tie van een server template is vergelijkbaar met die van een losse
een stuk beter gaat, maar ook daar is het bijhouden van wijzigin-
managed server. Groot voordeel van het gebruik van een server
gen in de omgeving en bijbehorende scripts cruciaal.
template boven het los configureren van managed servers is het feit dat alle server instances in het cluster gebruik maken van
Dynamic Clusters
deze ene template. Wijzigingen worden op één plek aangepast en
In versie 12.1.2 van WebLogic heeft Oracle dynamic clusters geïn-
zijn direct actief voor alle instances. Voor parameteriseren van
troduceerd om invulling te geven aan de roep om makkelijker en
server specifieke configuratie, bijvoorbeeld het Listen Address,
beter schaalbaar maken van omgevingen. Dynamic clusters zijn
kan gebruik gemaakt worden van macro’s. Deze macro’s kunnen
WebLogic clusters die bestaan uit één of meerdere preconfigured
op alle string attributen toegepast worden.
server instances. Kortgezegd, in de configuratie staat alleen aange-
De beschikbare macro’s zijn:
geven hoeveel managed servers er maximaal in het cluster zitten. De configuratie van de managed servers is gebaseerd op één
• ${id} Instance ID van de managed server; Dit ID start op 1.
server template. Iedere managed server is hierdoor gegarandeerd
• ${serverName} Naam van de managed server
gelijk. Het aanpassen van de omgeving is sterk vereenvoudigd er
• ${clusterName} Naam van het Cluster
kan bijvoorbeeld capaciteit worden verhoogd/verlaagd door het
• ${domainName} Naam van het Domain
starten/stoppen van één of meerdere preconfigured instances.
• ${system-property-name}
Mocht het aantal instances niet volstaan, dan kan dit worden opgehoogd door het aanpassen van één enkele parameter.
Dit is niet een voor gedefinieerde macro. Met een system pro-
Individuele server instances kunnen niet aangepast worden. Be-
perty kunnen op eenvoudige wijze custom macro’s gedefinieerd
paalde server-specifieke attributen, zoals servernaam, machines
worden.
28 OGh Visie
DBA/Middleware Day - Dynamisch schalen in een private cloud
Een voorbeeld van een zelf gedefinieerde macro:
listenAddress=’${hostname}’
Zet onderstaande in de SetUserOverrides.sh*
listenPort=8000
HOSTNAME=`hostname`
listenPortSSL=9000
JAVA_OPTIONS=”${JAVA_OPTIONS}
maxServerCount=2
-Dhostname=${HOSTNAME}” print ‘--- Connect to the AdminServer’ Vervolgens kan ${hostname} bijvoorbeeld gebruikt worden om het Listen Address dynamisch in te vullen.
Het gebruik van Dynamic Clusters biedt een aantal mooie
startEdit()
voordelen op het gebied van HA, schaalbaarheid en uniformiteit. Het configureren en beheren is eenvoudig en duidelijk. Er is
# Change the maximum number of dynamic servers
nog een en ander te verbeteren maar dit is zeker een goede eerste
cd(‘/Clusters/%s’ % cluster_name )
aanzet van Oracle om te komen tot een volledig geautomatiseerd
dynamicServers=cmo.getDynamicServers()
schaalbare WebLogic server.
dynamicServers.setMaximumDynamicServerCount (max_server_count) # save and activate the changes save()
Dit artikel is een korte weergave van de presentatie ‘Dynamically
activate()
scale WebLogic in a private Cloud’ die Jaap Poot heeft gegeven tijdens
serverConfig()
de OGh DBA/Middleware Day.
30 OGh Visie
Friends of Oracle and Java
AMIS is dé Oracle technologie partner in Nederland. Consultants van AMIS zijn betrokken bij alle grote Oracle projecten in Nederland en diverse spraakmakende projecten wereldwijd. Wij helpen onze opdrachtgevers maximaal rendement uit hun investeringen in moderne Oracle technologie te halen. AMIS Technology blog AMIS levert een internationale bijdrage aan het succes met Oracle technologie. Elke dag raadplegen meer dan 5000 bezoekers de AMIS Technology blog op http://technology.amis.nl waar ze delen in onze kennis en ervaring. Bij AMIS werken 3 Oracle ACE’s, waarvan 1 ACE Director, die door publicaties en presentaties regelmatig bijdragen leveren aan de wereldwijde Oracle gemeenschap.
Middleware Partner of the Year AMIS is Oracle Platinum Partner. AMIS heeft daarnaast verschillende onderscheidingen en erkenningen ontvangen. Zo is AMIS zowel in 2014, 2013 als in 2011 verkozen tot Oracle Middleware partner of the Year.
Werken bij AMIS Bij AMIS werken spraakmakende consultants die regelmatig op het podium staan om hun visie op Oracle technologie te geven. Tegelijkertijd werken bij AMIS ook heel veel consultants die gewoon goed zijn in hun vakgebied. Wat al deze mensen met elkaar delen, is hun drive om de Oracle technologie te doorgronden en toe te passen in spraakmakende projecten bij opdrachtgevers. Vooral bij opdrachtgevers waar AMIS echt het verschil mag maken. AMIS is ook altijd op zoek naar gemotiveerde nieuwe collega’s. We hebben onder andere de volgende vacatures op dit moment: • Continuous Delivery Architect • Oracle Middleware Consultant • Oracle SOA Integratie ontwerper www.amis.nl/vacatures
Apex carte à
la
Wij bieden de ingrediënten, APEX à la carte bevat alle ingrediënten voor de u stelt het menu samen! complete ontwikkeling en ondersteuning van uw Oracle APEX toepassing.
