OOI^lJr€^L#i
Ml
Retouradres: Postbus 8 3300 AA DORDRECHT
Aan de gemeenteraad
Gemeentebestuur Spuiboulevard 300 3311 GR DORDRECHT F (078) 770 8080 www.dordrecht.nl
Contactpersoon Datum Ons k e n m e r k Begrotingsprogramma Bijlage(n) Betreft
11 oktober 2011 MO/661398 Maatschappelijke voorzieningen 2 RAADSINFORMATIE inzake Regiobinding M aatschappelijke Opvang
YJ.M. Naaijkens T (078) 770 4742 E
[email protected]
1. Wat is de aanleiding? Informeren van de raad over de wijze waarop de regiobinding in de regio Zuid Holland Zuid functioneert. Dit in het licht van de bij punt 3 genoemde initiatieven met betrekking tot uitbreiding van het benodigde aantal IBW bedden (Intensief beschermd wonen). Onder regiobinding wordt verstaan dat chronisch verslaafde dak- en thuislozen tot de maatschappelijke opvang worden toegelaten op voorwaarde dat zij een binding met de regio hebben. Om dit te kunnen bepalen, wordt gekeken naar de volgende feiten en omstandigheden: * de cliënt heeft gedurende drie jaar voorafgaand aan het moment van aanmelding minimaal twee jaar aantoonbaar zijn of haar hoofdverblijf in de regio gehad (blijkt uit inschrijving Gemeentelijke Basis Administratie); * de aanwezigheid van een positief sociaal netwerk (familie en vrienden); * bekendheid bij de zorginstellingen of M O-instellingen; * bekendheid bij de politie; * geboorteplaats; * redenen om de cliënt uit zijn oude sociale netwerk te halen. De gemeente Dordrecht is centrumgemeente voor de maatschappelijke opvang (MO) en de maatschappelijke zorg (M Z) voor de regio Zuid Holland Zuid. 2. Wat willen w e bereiken? Wij beogen voldoende woonvoorzieningen met intensieve zorg en begeleiding te realiseren die aansluiten bij de vraag en problematiek van de groep dak-en thuislozen uit de regio Zuid Holland Zuid met ernstige psychiatrische en verslavingsproblematiek om daarmee o.a. de aanpak van de Taskforce Overlast in de openbare ruimte te laten slagen. Tevens beogen we dat de instellingen voor de MO de handreiking regiobinding M O hanteren en daarbij voorrang geven aan mensen uit de regio. 3. Wat gaan we daarvoor doen? 3.1.1 Uitbreiding IBW-voorzieninqen: In de Taskforce Overlast is gebleken dat er behoefte is aan uitbreiding van het aantal IBW-plaatsen (bijlage 2 cijfermatige onderbouwing). Al geruime tijd wordt overlast ervaren van een groep chronisch verslaafden (alcohol/drugs), die veelal dak-en thuisloos zijn. Het gaat om zeer kwetsbare mensen met problemen op meerdere leefgebieden en een autonomie scoore 3/4 (bijlage 2). Door intensieve inzet van outreachende zorg kunnen deze mensen worden toegeleid naar een IBWplaats. IBW-plaatsen zijn een veilige woonvoorziening voor cliënten die het hoogstwaarschijnlijk niet meer zal lukken om een grote mate van zelfstandigheid Pagina 1/5 Model brief article infoimatic
■o\
DORDRECI-
Datum Ons kenmerk
11 oktober 2011 MO/661398
(autonomie) te bereiken. In 2009 is door de politie, Bouman ggz en de GGD de zogenaamde lijst van 100 meest notoire overlastgevende dak-en thuislozen opgesteld. Op deze lijst van 100 komen ca. 66 personen voor die in aanmerking komen voor een IBW-pIaats (Taskforce opbare ruimte). Voor deze personen gelden al de volgende criteria: 1: Er is sprake van dak- en thuisloosheid; 2: Er is sprake van gedrag in de openbare ruimte welke wordt gedefinieerd als overlastgevend; 3: Er is sprake van verslavings- en/of psychiatrische problematiek; 4: Een eerder hulpaanbod heeft niet geleid tot een situatieverbetering m.b.t. zelfredzaamheid/Autonomie en overlastreductie. 3.1.2 Huidige aanbod woonvormen in de regio Zuid Holland Zuid (de cijfers ziin in het voorjaar van 2011 door de instellingen aangeleverd): Beschut Wonen Naam instelling Intensief Beschermd Begeleid (BW) Wonen Wonen* (IBW) (BZW) (BW) 6 (Dordrecht) Boumanggz 17 (Dordrecht) De Hoop 32 Yulius 23 (Dordrecht) 187 (53 Dordrecht) Leger des Heils 48 (+ 24 hostel) (35 160 24 Dordrecht) 217 (Dordt: 59) Totaal 88 (+ 24hostel; Dordt: 192 75) * de financiering van de plaatsen begeleid wonen vindt plaats op basis van outputfinanciering; Toelichting woonvoorzieningen definities naar de visie van Bouman GGZ: Intensief beschermd wonen: Het is een woonvoorziening waaraan ook activering/werk is gekoppeld; in deze voorziening is gebruik meestal toegestaan. Er is sprake van een stevige langdurige problematiek van de bewoners en dus is een intensieve 24 uurs begeleiding en zorg noodzakelijk. Financiering voor het verblijf wordt vanuit de AWBZ gefinancierd; de financiering voor de begeleiding wordt vanaf 2013 vanuit de ABWZ gedecentraliseerd naar de gemeenten. Behandeling wordt gefinancierd via de Zorgverzekeringswet. Begeleid wonen: Bij begeleid wonen is sprake van het bewonen door enkele klanten van een zorginstelling in een gewone corporatiewoning. In deze bijna zelfstandige woonvorm wordt de bewoner wekelijks bezocht om de gemaakte afspraken, vastgelegd in het woonbegeleidingscontract, te bespreken. De patiënt betaalt zelf de huur van de woning. De begeleiding wordt tot 2013 gefinancierd vanuit de AWBZ. Behandeling wordt gefinancierd via de Zorgverzekeringswet. Beschut wonen: Kleinschalige woonvorm waarin dak- en thuislozen met een (lichte) psychiatrische problematiek verblijven. Deze woonvorm bestaat meestal uit meerdere huizen (rijtjeshuizen en/of flatwoningen), waarbij één woning fungeert Pagina 2 / 5 fiedel brief actieve informatie
•O Mixed Sources een
DORDRECH
Datum
11 oktober 2011
Ons k e n m e r k
MO/661398
als groepswoning. Overdag en 's avonds is er professionele begeleiding en daarnaast is er sprake van nachtwachtbegeleiding. Financiering voor het verblijf en begeleiding (tot 2013) is vanuit de ABWZ. Behandeling wordt gefinancierd via de Zorgverzekeringswet. Op basis van een inventarisatie die begin april 2011 door de zorginstellingen is gemaakt, blijkt dat de meeste instellingen wachtlijsten kennen. Om in de behoefte aan IBW-plaatsen te kunnen voorzien heeft Bouman GGZ bij het Zorgkantoor een aanvraag ingediend voor een uitbreiding van 2x30 plaatsen. Het Zorgkantoor zal hierover in het voorjaar van 2012 een besluit nemen. Los van de noodzakelijke uitbreiding van IBW bedden hebben zorgpartners de inspanningsverplichting om samen te onderzoeken hoe doorstroom kan worden bevorderd en op welke wijze daarmee de huidige wachtlijsten kunnen worden verkort. Onderzocht wordt of bijvoorbeeld het ontschotten van de verschillende financieringsstromen (AWBZ, Zorgverzekeringswet, WMO) hier een bijdrage aan kan leveren. Om cliënten sneller te laten door- of uitstromen van bijvoorbeeld intensief beschermd wonen naar een vorm van begeleid of beschut wonen zijn welzijnsvoorzieningen en een passende dagbesteding voorwaardelijk. Uit een onlangs verschenen onderzoek van Cebeon "de kosten-batenanalyse in de Maatschappelijke Opvang" wordt geconcludeerd dat iemand in de opvang 'goedkoper' is dan een dakloze op straat. 3.1.3 Domus Amnesty Internationalweq: Na een periode van voorbereiding waarin het bestemmingsplan is gewijzigd en de omgevingsvergunning is afgegeven start de bouw van het Domus aan de Amnesty Internationalweg in september 2011. De beheergroep Domus maakt een beheerplan waarin naast de taken en verantwoordelijkheden van de beheergroep een klachtenprocedure en communicatieplan wordt opgenomen. Het Domus kan in september 2012 in gebruik genomen worden. In het Domus worden 24 chronisch (drugs) verslaafde mensen gehuisvest. De exploitatie van het Domus wordt gefinancierd vanuit de AWBZ. 3.1.4 Tiideliike woonvoorziening Kromhout: Om de financiering van het Domus veilig te stellen realiseert het Leger des Heils vooruitlopend op de definitieve woonvoorziening een tijdelijke woonvoorziening aan het Kromhout voor 11 toekomstige Domus bewoners. De 11 plaatsen worden in oktober 2011, na een beperkte verbouwing, in gebruik genomen. Deze 11 toekomstige bewoners zijn geselecteerd door de Centrale Toegang volgens de bij 3.1.1 genoemde criteria. Naast de huisvesting en woonbegeleiding waarvoor het Leger des Heils primair verantwoordelijk is, wordt er per cliënt een integraal zorgplan opgesteld. 3.2 Onderzoek OCD (Onderzoekscentrum Drechtsteden): Als vervolg op de Monitor Maatschappelijke Zorg 2010 is aan het OCD de opdracht gegeven om een verdiepend onderzoek te verrichten naar de aansluiting tussen de zorgvraag en het zorgaanbod voor overlastgevers. Dit betreft zowel de IBWplaatsen als de zorg en toeleiding. 3.3 Voortzetten toepassing handreiking reaiobindinq: Door de VNG is een handreiking regiobinding (bijlage 1) opgesteld. De wethouders maatschappelijke opvang van de centrumgemeentes uit Nederland hebben gekozen voor een handreiking met model-beleidsregels. De handreiking biedt Pagina 3 / 5 Model brief article informatie / " V Mixed S O U r C e S Cert no CU COC 808390 C
ÜORDRECI-
Datum Ons kenmerk
11 oktober 2011 MO/661398
mogelijkheden voor een plaatselijke inkleuring. In de handreiking staat beschreven dat instellingen voor de maatschappelijke opvang primair cliënten opnemen die uit Zuid Holland Zuid afkomstig zijn en een aantoonbare binding hebben met de regio. De handreiking beschrijft de volgende werkwijze: De centrumgemeente (Dordrecht) waar de cliënt zich heeft aangemeld voor maatschappelijke opvang (Leger des Heils, de Hoop) onderzoekt waar de maatschappelijke opvang het beste kan plaatsvinden. Criteria daarbij zijn: waar is de kans op een succesvol traject het grootst; waar heeft de cliënt een sociaal netwerk waar hij/zij op kan terugvallen; waar is de cliënt bekend bij de zorginstellingen en politie. Als uit het onderzoek blijkt dat de maatschappelijke opvang in een andere gemeente moet plaatsvinden dan zorgt de centrumgemeente van aanmelding voor een warme overdracht. Er is in juli 2011 door de gemeente een inventariserend onderzoek gedaan bij het Leger des Heils en de Hoop om een beeld te krijgen in welke mate deze voorzieningen te maken hebben met een vraag naar opvang van mensen die van buiten de regio afkomstig zijn. (Yulius en Bouman ggz bieden alleen woonvormen gekoppeld aan zorg aan. Cliënten uit Zuid Holland Zuid worden regelmatig geplaatst in de kliniek van Bouman in Rotterdam). Leger des Heils: Het Leger des Heils heeft in de afgelopen periode van 6 maanden geen opvangvragen gehad van mensen buiten de regio Zuid Holland Zuid. Als mensen van buiten de regio Zuid Holland Zuid zich voor opvang melden bij het leger des Heils worden zij overgedragen aan een van de andere vestigingen van het Leger des Heils. De Hoop: De Hoop is een landelijke voorziening. Naast cliënten uit de regio Zuid Holland Zuid komt het merendeel van de mensen uit het gehele land. Het is niet duidelijk of de mensen na beëindiging van de behandeling of nadat zij de behandeling op eigen initiatief hebben onderbroken, teruggaan naar de plaats waaruit zij afkomstig zijn. Bij de Hoop wordt dit niet geregistreerd. De Hoop hanteert de handreiking niet omdat zij een landelijke voorziening zijn met cliënten uit het gehele land. De Hoop registreert niet of de mensen na beëindiging van de behandeling of na vrijwillig stopzetten van de behandeling terug gaan naar de woonplaats van herkomst. In overleg met de Hoop zal worden besproken dat zij vanaf 2012 zullen registreren waar cliënten na het beëindigen van de behandeling heen gaan. Er zal op worden gestuurd dat de cliënten na het beëindigen van de behandeling door de Hoop zullen worden begeleid om terug te keren naar de plaats waaruit zij voor de behandeling afkomstig zijn. Derden: Door de Sociale Dienst Drechtsteden en het Coördinatiepunt Nazorg exgedetineerden wordt eveneens de handreiking regiobinding toegepast. Ook zij dragen personen die afkomstig zijn van buiten de regio Zuid Holland Zuid over aan collega-instellingen in de woonplaats van herkomst. Een beperkt aantal personen, ca. 5, heeft aangegeven zich na detentie in Dordrecht te willen vestigen. Zij worden doorverwezen naar de woonplaats waar zij voor detentie verbleven.
Pagina 4 / 5 Mode! brief £
(i
DORDRECHTm
u/s'
Datum Ons kenmerk
11 oktober 2011 MO/661398
De mensen uit de "groep van 100" zijn volgens de criteria van de handreiking regiobinding, allen afkomstig uit de regio Zuid Holland Zuid. a. Inspraak en communicatie Er is een communicatieplan voor de Taskforce Overlast. Rondom de deelprojecten worden afzonderlijke plannen gemaakt. b. Vervolgtraject besluitvorming N.v.t. 4. Wat mag het kosten? N.v.t. 5. Bij deze raadsinformatiebrief horen de volgende bijlagen: - handreiking regiobinding; - cijfermatige onderbouwing. Wij vertrouwen er op u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. . Het college van Burgemeester en Wqmouders . de secretaris de burgfefneester
\ ^ J.H. de Baas
Pagina 5 / 5 Model bnef rxlicvc mfoimatic fX Mixed v-sP Sources c ISC