Gemeente Debat 2013 – Inspiratie College 3
Maatschappelijk leiderschap Terug naar de Toekomst… prof.dr. Lucas C.P.M. Meijs Strategic Philanthropy @LucasMeijs © prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs,
[email protected]. www.ecsp.nl
Agenda…. • Centrale vraag? – Hoe kan u als gemeente bijdragen aan gemeenschappen die • Functioneren? – Faciliteren…..
• Redelijk dezelfde kant op gaan? – Richten……
© prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs,
[email protected]. www.ecsp.nl
Van Landelijke Overheid naar Gemeente naar gemeenschappen…. Civil society = Georganiseerde burgerij © prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs,
[email protected]. www.ecsp.nl
STAAT / OVERHEID HONGER KOOPKRACHT
PUBLIEK - RECHT - BURGERS BURGERS / HUISHOUDENS
BEDRIJVEN / MARKT © prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs,
[email protected]. www.ecsp.nl
SOLIDARITEIT / OVERDRACHT PARTICULIER - GUNST - DOELGROEP
CIVIL SOCIETY
Van indirecte naar directe solidariteit Indirecte en directe solidariteit zijn geen communicerende vaten. Waar overheid terug trekt stapt samenleving niet altijd in want mensen kiezen zelf Directe solidariteit kan wellicht het fundament onder solidariteit verstevigen omdat het de ervaring weer terug brengt. © prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs,
[email protected]. www.ecsp.nl
Afwegingen rond solidariteit Dimensie
IDENTITEIT
BELANGEN
KENNIS
ORGANISATIE
Motief
Positief
Negatief
Diversiteit
Vergroot interdependentie
Vermindert identificatie met de ander
Gelijkheid
Vergroot identificatie met de ander
Leidt tot individualisme en dwang
Eigen belang
Leidt tot productiviteit en zet mensen in beweging
Vergroot individualisme
Publiek belang
Maakt collectiviteit mogelijk
Kracht van individu wordt ontkracht
Wel weten
Kennis is noodzakelijke voorwaarde solidariteit
De wil om alles te weten ondergraaft solidariteit
Niet weten
Onwetendheid en anonimiteit kunnen de band met onbekende versterken
In moderne tijden vormt mystiek/onwetendheid geen legitieme basis
Overheid
“De blauwe enveloppe” is de meeste efficiënte manier voor het organiseren van solidariteit
De manier waarop de overheid indirecte solidariteit organiseert holt solidariteit als waarde uit
Samenleving
Directe solidariteit is krachtiger dan indirecte solidariteit. Bovendien: bevorderlijk als © prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs,
[email protected]. www.ecsp.nl waarde
Directe solidariteit is inefficiënt en heeft vaak een uitsluitende werking (microsamenlevingen)
Civil society falens • Onvoldoende – minder efficiënt dan overheid
• Particularisme – gericht op een bepaalde groep (gunst ipv recht)
• Paternalisme – gebaseerd op ‘beter weten’
• Amateurisme – gebaseerd op burgers met goede bedoelingen zonder specifieke kennis en opleiding (Salamon, 1987)
© prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs,
[email protected]. www.ecsp.nl
STAAT / OVERHEID BEWEGING
zelfbeschikking
BURGERS / HUISHOUDENS
BEDRIJVEN / MARKT
CIVIL SOCIETY
Vrijwillige bijdrage © prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs,
[email protected]. www.ecsp.nl
Civil Society is dynamiek! • MADD
• DAMM
– Mothers Against Drunk Drivers – Candy Lynne Lightner 1980 – Heel effectief in fondsenwerving voor anti-dronken rijden industrie • Privaat geld voor publieke boetes
© prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs,
[email protected]. www.ecsp.nl
– Drivers against MADD methods • Tegen de Anti dronken rijden industrie
– Drunks Against Mad Mothers • Vrouwen moeten achter het aanrecht
Transities… • Van landelijke overheid naar gemeente naar gemeenschappen • Van private energie volgt subsidie naar subsidie volgt private energie • Van de ‘koffietafel’ bij de wethouder naar de ‘koffietafels’ in de gemeenschappen • Van toezicht houden namens de overheid naar missie besturen volgens de gemeenschap © prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs,
[email protected]. www.ecsp.nl
Uitdaging Hoe faciliteren van vrijwilligheid en richten van zelfbeschikking?
© prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs,
[email protected]. www.ecsp.nl
Faciliteren van (vrijwilligers)management… WERVING Intern
Extern
Intern
mutual support (bv sportvereniging)
service delivery / campaigning
Extern
Werknemersvrijwilligerswerk Service learning Maatschappelijke stage
Vrijwilligerscentrale Laluz / Cares
PLAATSING
© prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs,
[email protected]. www.ecsp.nl
Gemeentelijk Vrijwilligerswer k-beleid
Richten via de koffietafels • De zelfbeschikking van de Civil Society kan zich vertalen in een atomisering van initiatief…. – ‘Atoom’ heeft alleen legitimiteit aan de eigen koffietafel – ‘Molecuul’ heeft legitimiteit op meerdere koffietafels
• Richten via democratie van de ‘koffietafels’ – Gemeenschapsfondsen / giving circles © prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs,
[email protected]. www.ecsp.nl
www.ecsp.nl Op onze website -publicaties (nederlands en engels) -Oraties -PDF ECSP Insight -Uitnodigingen voor events -Inzicht in projecten -ECSP / RSM diploma programma
© prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs,
[email protected]. www.ecsp.nl
Drie doelstellingen Drie organisaties Drie ‘vrijwilligers’….
© prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs,
[email protected]. www.ecsp.nl
Stand vrijwillige inzet Tussen 30 tot 40% van 18+ doet vrijwilligerswerk, met een gemiddelde van tussen de 4 en 5 uur per week, per vrijwilliger, ongeveer even veel mannen als vrouwen, gemiddeld ouder, hoger opgeleid, blanker, drukker, ´rijker´ en meer in dorpen. LAGE SCHATTING •4.000.000 vrijwilligers •200 uur per jaar
Deze slide gebruik ik nu al bijna 20 jaar •Kwantitatief is er niet veel veranderd •Kwalitatief / organisatorisch is er veel veranderd
•Ongeveer 500.000 FTE
© prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs,
[email protected]. www.ecsp.nl
Nieuwe vormen van vrijwilligerswerk … • De explicitering van het eigen belang van de vrijwilliger • De opkomst van ‘episodisch’, ‘derde partij’, en ‘geleid’ vrijwilligerswerk • Duurzaamheid perspectief op vrijwillige energie als ‘olie’, ‘vissen’ en ‘zonne-energie’ als gedeelde hulpbron van de samenleving • De zoektocht naar re-embedding: functioneel organiseren, normatief forceren en vertrouwd vragen © prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs,
[email protected]. www.ecsp.nl
Mutual support / benefit • gezamenlijke bindende eigenschap (hobby, ziekte, etc.) • samen activiteiten, samen organiseren • frustratie over in-actieven • hobby-energie • wat je bent of hebt • voorbeelden: sport, AA, postzegelverzamelaars, etc.
© prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs,
[email protected]. www.ecsp.nl
Service delivery • externe klanten • acceptatie voor werving, selectie, training • acceptatie voor management (door anderen, bijv. beroepskrachten) • wat je kan • voorbeelden: AIDS-buddy, slachtofferhulp, tafeltje-dekje, Zonnebloem
© prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs,
[email protected]. www.ecsp.nl
Campaigning • willen wereld overtuigen van eigen gelijk • iedere bijdrage is welkom, iedere gelover is er een • geen aandacht voor organiseren • wat je gelooft • voorbeelden: actiegroepen, belangenbehartigers, etc.
© prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs,
[email protected]. www.ecsp.nl
Drie zielen die moeilijk mengen.. • Bewonersorganisatie
• Kerk
– Mutual support is koffiedrinken met elkaar – Service delivery is cursussen voor iedereen – Campaigning is vechten met de gemeente en de verhuurders © prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs,
[email protected]. www.ecsp.nl
– Mutual support op zondag – Service delivery midden in de samenleving – Campaigning bij het evangeliseren
Drie typen
Civil Society STATE
Politieke actie
Sociale cohesie NGO campaigning
NPO
MARKET
MSO
service
CIVIL SOCIETY Van Tulder / Meijs © prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs,
[email protected]. www.ecsp.nl
WMO
www.ecsp.nl Op onze website -publicaties (nederlands en engels) -Oraties -PDF ECSP Insight -Uitnodigingen voor events -Inzicht in projecten -ECSP / RSM diploma programma
© prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs,
[email protected]. www.ecsp.nl