DEEL D – Hoofdstuk 9: Microklimaat
Inhoudsopgave
9.
Microklimaat .......................................................................................................... 9.1 9.1.
Geografisch gebied ............................................................................................. 9.1
9.2.
Bestaande en toekomstige situatie (zonder project) ................................... 9.1
9.3.
Geprojecteerde situatie: effectenanalyse van het project .......................... 9.1
9.3.1. Geprojecteerde situatie ..............................................................................................9.1 9.3.1.1. Analyse van wervelingen en tochtstromen ............................................................9.1 9.3.1.2. Analyse van de bezonning m.b.t. de aangrenzende woningen .............................9.3
9.4.
Analyse van de alternatieven ............................................................................ 9.4
9.4.1. 9.4.2. 9.4.3. 9.4.4.
Alternatief A................................................................................................................9.4 Alternatief C: Inplanting van het administratief centrum .............................................9.4 Alternatief D: Inplanting van woningen in het binnenterrein van het huizenblok ........9.4 Overige alternatieven .................................................................................................9.5
9.5.
Samenvatting van de effecten van het project en van de alternatieven .. 9.5
9.6.
Maatregelen en aanbevelingen ......................................................................... 9.5
9.6.1. 9.6.2.
Maatregelen genomen of overwogen door de Aanvrager ..........................................9.5 Bijkomende maatregelen voorgesteld door de studiegelastigde ................................9.5
Lijst van de figuren Figuur 1: Dominante windrichtingen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest ............................. 9.2 Figuur 2 : Vergelijking van de slagschaduwen tussen het project en alternatief D .................... 9.4
Liste des planches Plaat D-901: Schaduwzones – Equinoxen Plaat D-902: Schaduwzones – Zomerzonnewende Plaat D-903: Schaduwzones – Winterzonnewende
STRATEC S.A
Eindrapport – juli 2010
C719 – Effectenstudie m.b.t. de aflevering van een stedenbouwkundige en milieuvergunning van klasse 1A voor het project de « Tuinen van de Jacht», de Haernestraat en Beckersstraat te 1040 Etterbeek
DEEL D – Hoofdstuk 9: Microklimaat
D-9.9.1
9. MICROKLIMAAT 9.1.
Geografisch gebied
Het geografische gebied is beperkt tot de onmiddellijke omgeving van het projectgebied.
9.2.
Bestaande en toekomstige situatie (zonder project)
De huidige gebouwen op de site hebben allemaal verschillende bouwprofielen: B (paviljoenen), B+1 (Centrum voor Kinderzorg), B+3 (OCMW, Fondation Jourdan, Institut Reine Fabiola). Door hun ligging en hun verschillende profielen werpen deze gebouwen ook verschillende schaduwzones op de aanpalende gebouwen. Het OCMW-gebouw werpt een schaduw op de Kazernenlaan bij de zomerzonnewende (18 u). Bij de lente-equinox van maart (13 u), beschaduwt het Institut Reine Fabiola een deel van de tuin en het binnenterrein van huizenblok. Het home werpt ook een relatief grote schaduw op het binnenterrein van het huizenblok tijdens de zomerzonnewende (10h). We bezitten geen informatie over eventuele problemen veroorzaakt door tocht of wervelingen op de site.
9.3.
Geprojecteerde situatie: effectenanalyse van het project
9.3.1. Geprojecteerde situatie 9.3.1.1.
Analyse van wervelingen en tochtstromen
Op basis van de windroos van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (meteorologisch instituut van Ukkel), kunnen we vaststellen dat de wind op de site voornamelijk uit de drie volgende windrichtingen komt: Zuid-West: dominante windrichting; West; Zuid.
STRATEC S.A
Eindrapport – juli 2010
C719 – Effectenstudie m.b.t. de aflevering van een stedenbouwkundige en milieuvergunning van klasse 1A voor het project de « Tuinen van de Jacht», de Haernestraat en Beckersstraat te 1040 Etterbeek
DEEL D – Hoofdstuk 9: Microklimaat
D-9.9.2
Figuur 1: Dominante windrichtingen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
De dominante windrichtingen hebben de volgende impact op de buitenruimtes: Tuin van blok C: hier zou het flink kunnen waaien of tochten. De huizen van de de Haernestraat vormen echter voldoende bescherming tegen de wind. Vermits de ingangen van blok C voorzien zijn aan de noordelijke en oostelijke kant van het gebouw, zullen ze geen hinder ondervinden van de wind. Tuin van het Centrum voor Kinderzorg (blok D): de dominante winden komende uit zuid-westelijke richting zullen worden tegengehouden door gebouw C (B+3) en door gebouw D waarvan de structuur varieert van B+3 tot B+6. Ze bieden met andere woorden voldoende beschutting voor de tuin van het Centrum voor Kinderzorg. Tuinen van de blokken E en F: de wind komende van het zuiden wordt afgezwakt door de woningen ter hoogte van de Generaal Bernheimlaan. De tuin van de blokken E en F zou echter wel hinder kunnen ondervinden van de wind komende van het zuiden. Openbaar park: dit wordt omzoomd door de gebouwen van de blokken A, B, C en G die niet alleen zorgen voor een goede luchtcirculatie maar bovendien een goede bescherming bieden tegen de dominante winden. Openbaar plein: dankzij de structuur van het administratief centrum is dit plein goed beschut tegen de winden komende uit zuidelijke, westelijke en zuid-westelijke richting. Wegen: de wind komende van het zuiden heeft vrij spel ter hoogte van de Beatlesstraat en kan zich van daaruit een weg banen doorheen de site, wat hinder zou kunnen veroorzaken voor de ingangen van de gebouwen C en E die aan de Beatlesstraat gelegen zijn. De de Haernestraat daarentegen vormt voldoende beschutting tegen de wind komende uit zuidelijke en zuid-westelijke richting dankzij de aanwezigheid van gebouwen met profiel B+2 en B+3. De voetgangersingang van blok D, gelegen aan de de Haernestraat, zou wel last kunnen ondervinden van dominante winden.
STRATEC S.A
Eindrapport – juli 2010
C719 – Effectenstudie m.b.t. de aflevering van een stedenbouwkundige en milieuvergunning van klasse 1A voor het project de « Tuinen van de Jacht», de Haernestraat en Beckersstraat te 1040 Etterbeek
DEEL D – Hoofdstuk 9: Microklimaat
D-9.9.3
We kunnen besluiten dat de inplanting van de gebouwen ervoor zorgt dat de site grotendeels gevrijwaard blijft van tocht en wervelingen. Personen die zich te voet naar de gebouwen begeven of zich binnen de site verplaatsen, zullen dan ook geen noemenswaardige hinder ondervinden.
9.3.1.2.
Analyse van de bezonning m.b.t. de aangrenzende woningen
Plaat D-901: Schaduwzones – Equinoxen Plaat D-902: Schaduwzones – Zomerzonnewende Plaat D-903: Schaduwzones - Winterzonnewende
Lente- en herfstequinox (21 maart en 21 september) Tijdens de lente- en herfstequinox, valt er om 10 uur over het algemeen genomen geen slagschaduw op de woningen en kantoren. De meeste tuinen krijgen zonlicht. Gebouw A en het administratief centrum daarentegen werpen een schaduw op de Beckersstraat en het Jean Jolyplein. Om 13 uur wordt de tuin van het Centrum voor Kinderzorg volledig beschaduwd door blok D. Het openbaar plein ligt eveneens in de schaduw van het administratief centrum. Om 16 uur worden de private terrastuinen van de blokken B, C (gedeeltelijk), D en E-F volledig beschaduwd door de gebouwen van het project. Zomerzonnewende (21 juin) Tijdens de zomerzonnewende, worden de Stonesstraat (doodlopend straatje) en de noordelijke weg (met de rij lindebomen) om 10 uur volledig beschaduwd. Om 14 uur is er weinig schaduw op de site aanwezig; enkel de tuin van het Centrum voor Kinderzorg ligt voor de helft in de schaduw. Om 18 uur worden de tuinen en de woningen van de blokken B, D, E en F beschaduwd door de verschillende gebouwen. Bovendien werpt het administratief centrum een grote schaduw op een gedeelte van de Kazernenlaan en op het volledige openbare plein. Winterzonnewende (21 december) Tijdens de winterzonnewende wordt de site om 10 uur volledig beschaduwd door de gebouwen van het project. Het betreft hier zowel de woningen als de tuinen. Op dat moment zijn er maar weinig zones waar zonlicht valt. De situatie evolueert nauwelijks tussen 10 en 12 uur; enkele ter hoogte van het openbaar park zijn er enkele zonnige plekken te bespeuren. De situatie om 14 uur is over het geheel genomen gelijk aan de situatie om 12 uur. Het project zelf werpt weinig schaduw af op de nabijgelegen wijken. Enkel de woningen aan de Beckersstraat en het Jean Jolyplein worden beschaduwd tijdens de equinoxen. De tuin van het Centrum voor Kinderzorg en de noordelijke gevel van blok A daarentegen liggen op geregelde tijdstippen in de schaduwzone van de projectgebouwen.
STRATEC S.A
Eindrapport – juli 2010
C719 – Effectenstudie m.b.t. de aflevering van een stedenbouwkundige en milieuvergunning van klasse 1A voor het project de « Tuinen van de Jacht», de Haernestraat en Beckersstraat te 1040 Etterbeek
DEEL D – Hoofdstuk 9: Microklimaat
9.4.
D-9.9.4
Analyse van de alternatieven
9.4.1. Alternatief A Dit alternatief stemt overeen met de huidige situatie.
9.4.2. Alternatief C: Inplanting van het administratief centrum Dit alternatief wijzigt de structuur van het administratief centrum door het compacter te maken: Enerzijds springt de noordgevel van blok G 4 meter in zodat hij op dezelfde rooilijn komt te liggen als de gevel van blok A; Anderzijds wordt de noordelijke vleugel met profiel B+6 aan de kant van het Jean Jolyplein, afgeschaft. Op die manier valt er iets minder slagschaduw op de woningen van de Beckersstraat.
9.4.3. Alternatief D: Inplanting van woningen in het binnenterrein van het huizenblok Dit alternatief verhoogt de dichtheid van blok B door de 4 gebouwen onder te brengen in 1 enkel U-vormig gebouw met opening naar het openbaar park toe. Op die manier krijgt het park meer zon, zoals blijkt uit de figuur hieronder.
Figuur 2 : Vergelijking van de slagschaduwen tussen het project en alternatief D
STRATEC S.A
Eindrapport – juli 2010
C719 – Effectenstudie m.b.t. de aflevering van een stedenbouwkundige en milieuvergunning van klasse 1A voor het project de « Tuinen van de Jacht», de Haernestraat en Beckersstraat te 1040 Etterbeek
DEEL D – Hoofdstuk 9: Microklimaat
D-9.9.5
9.4.4. Overige alternatieven Voor wat het microklimaat betreft, vertonen de overige alternatieven geen noemenswaardige verschillen in vergelijking met het project.
9.5.
Samenvatting van de effecten van het project en van de alternatieven
De inplanting van de gebouwen zorgt ervoor dat de site grotendeels gevrijwaard blijft van tocht en wervelingen. Personen die zich te voet naar de gebouwen begeven of zich binnen de site verplaatsen zullen dan ook geen noemenswaardige hinder ondervinden Bezonning: het project werpt maar weinig schaduw af op de aanpalende wijken. Enkel de woningen aan de Beckersstraat en het Jean Jolyplein worden tijdens de equinoxen beschaduwd. De tuin van het Centrum voor Kinderzorg ligt op geregelde tijdstippen in de schaduw, maar hij is dan ook noordelijk geöriënteerd.
9.6.
Maatregelen en aanbevelingen
9.6.1. Maatregelen genomen of overwogen door de Aanvrager In dit stadium van het project (aanvraag tot milieuvergunning), werd er nog geen enkele maatregel genomen om de impact van het verlies aan zonlicht te verminderen.
9.6.2. Bijkomende maatregelen voorgesteld door de studiegelastigde Het project vormt geen probleem wat betreft schaduwzones, behalve voor de gebouwen gelegen aan het Jean Jolyplein en aan het begin van de Beckersstraat die beschaduwd worden door het administratief centrum. De studiegelastigde stelt dan ook voor om het bouwprofiel en/of de inplanting van het administratief centrum zodanig aan te passen dat er minder slagschaduw valt op deze woningen. De wijzigingen aan blok G die nodig zouden zijn om de bezonning van de gebouwen op het plein te behouden, zijn minder ingrijpend dan die voorgesteld in alternatief C. De uitvoering van dit alternatief is echter enkel relevant voor zover de bezonning van de bestaande gebouwen behouden blijft.
STRATEC S.A
Eindrapport – juli 2010
C719 – Effectenstudie m.b.t. de aflevering van een stedenbouwkundige en milieuvergunning van klasse 1A voor het project de « Tuinen van de Jacht», de Haernestraat en Beckersstraat te 1040 Etterbeek