INTERDEPARTEMENTALE DEPARTEMENTALE STUDIEDAG LER Hemelrijk, LER De Ark en SAW 3 SEPTEMBER SEPT 2010
PROGRAMMA 8.30 - 9.00 9.00 - 9.20 9.20 - 10.40 10.50- 12.10 12.10 -13.10 13.10- 14.30 14.40 - 16.00 16.00 - ….
Onthaal en registratie met koffie Openingswoord en inleiding Lezing of workshops deel 1 Lezing of workshops deel 2 lunch Lezing of workshops deel 3 Lezing of workshops deel 4 receptie
Lezing 1: Ik kies voor mijn talent door Luk Dewulf, lokaal R1.02 van 9.20 tot 10.40 – code LEZ1 Radicaal adicaal kiezen voor waar je goed in bent, is de weg naar zelfrealisatie en authenticiteit. Het is ook de poort naar het leveren van een positieve bijdrage aan de samenleving. Het lijkt paradoxaal, maar door te gaan voor waar je echt goed in bent en het ontplooien on van je uniek talent ga je steeds waardevoller worden voor je omgeving. Doen waar je goed in bent is bijna een levensverzekering en een garantie op blijvende goesting voor werken en leren, ook op gevorderde leeftijd. In Ik kies voor mijn talent gaatt Luk Dewulf op zoek naar hoe de voorgeschiedenis van iemand heel sterk bepalend is voor zijn of haar ‘handleiding’. Hoe kan je focussen op je talent en hoe kan je omgaan met zwakke punten of met domeinen waarop je geen passie hebt zonder dat je ze hoeft te ontwikkelen? Op basis daarvan beschrijft de auteur hoe een bepaalde job, rol of context in samenhang met het benutten van talent tot succes dan wel tot stress stress en burn-out burn kan leiden. Luk Dewulf zoekt en vindt manieren waarop kinderen in hun opvoeding en op school aangesproken kunnen worden op hun uniek talent. Het geheel wordt onderbouwd met recente inzichten uit de positieve psychologie en geïllustreerd met sprekende voorbeelden.
Lezing 2: Oplossingsgericht converseren voor meer veerkracht.“Geef water aan de bloemen niet aan het onkruid” onkru door Liselotte Baeijaert lokaal R1.02 van 10.50 tot 12.10 – code LEZ Veerkracht is een onmisbare kwaliteit van mensen. In deze snel veranderende wereld moeten we ons snel kunnen aanpassen en nieuwe antwoorden vinden om problemen op te lossen of met veranderingen om te gaan. Er is niet altijd tijd
1
voor time outs om te komen tot oplossingen en we willen niet altijd wachten op de volgende vakantie om onze batterijen op te laden... Het kan ook simpel. Door te kiezen voor een andere gespreksvoering in de dagdagelijkse ontmoetingen met collega’s, studenten en ouders kunnen we een andere soort realiteit en andere ervaringen creëren. Praten over wat we willen ipv wat we niet willen, praten over successen, talenten, kleine vooruitgangen, verdienstelijke bijdrages, praten over wat we leren uit mislukkingen ipv wie/wat de oorzaak van dee mislukking was... Deze simpele maar niet eenvoudige dagelijkse praktijk van oplossingsgericht converseren leidt tot duurzame verandering en meer veerkracht in onszelf en onze organisaties. Oplossingsgericht converseren gaat niet over het vinden van DE oplossing lossing maar over het cruciaal verschil dat we maken in onze interactie met anderen waardoor we beiden na het gesprek meer hoopvol zijn, meer toegang hebben tot onze eigen creativiteit, meer geloof hebben in het eigen kunnen en meer zicht hebben op mogelijkheden mogelij ipv moeilijkheden. Liselotte is in de ban van het houden van zinvolle conversaties met cliënten en teams. Ze streeft ernaar om manieren te vinden die de veerkracht van mensen bevordert. De rode draad in al haar interventies is het Oplossingsgericht Werken. Na 10 jaar werk in bedrijven als coach en trainer, begon ze in 1999 te werken als zelfstandige en in 2006 richtte ze samen met Anton Stellamans Ilfaro op. Beiden zijn actief in het internationale netwerk van oplossingsgerichte werkers. In 2009 schreven even ze het boek ‘vergroot de veerkracht in je zelf en in je team’, dat uitgegeven werd door Lannoo Campus.
Lezing 3: De nota Monard: over de herstructurering van het secundair onderwijs Georges Monard in debat met Wilfried Wilf Van Rompaey, secretaris-generaal generaal VVKHO lokaal R1.02 van 13.10 tot 14.30 – code LEZ3 Het Vlaamse secundair onderwijs scoort traditioneel heel goed in internationale vergelijkende studies. De PISA-resultaten PISA geven bijvoorbeeld aan dat onze 15-jarigen 15 jarigen tot de Europese top behoren inzake wiskunde, wetenschappen en leesvaardigheid. Ook ons talenonderwijs enonderwijs is van een hoog niveau. Anderzijds stellen we vast dat ons secundair onderwijs veel zittenblijvers telt, dat meer dan 10 % van de jongeren uitstroomt zonder diploma op zak en dat de kloof tussen de prestaties van de sterkst en de zwakst presterende leerlingen bijna nergens in Europa Europa zo groot is. Als we ons Vlaamse onderwijs kwalitatief hoogstaand en performant willen houden, dringt reflectie over de huidige structuren zich op. Hoe kunnen we ons onderwijs organiseren zodat jongeren gemotiveerd worden en blijven? Hoe worden jongeren jongeren gebracht tot studiekeuzes die een traject op eigen maat uittekenen? Hoe zorgen we ervoor dat ons onderwijs de maatschappelijke ongelijkheid niet reproduceert? Hoe verzoenen we een evenwichtige en brede algemene vorming met een gedegen voorbereiding op hett hoger onderwijs?
Lezing 4: Kinderen in de syndroommix, Kids in the danger danger zone door Laurent Voets Lokaal R1.02 14.40 tot 16.00 – code LEZ4 Meer en meer willen we menselijk diversiteit, met name het verschil in aanleg, concentratievermogens, emotionaliteit, communicatie en sociale competenties vatten vanuit een medisch model. Dit betekent dat we denken in termen van diagnose en de logisch daaruit uit voortvloeiende behandeling. Dit is een manier van denken die ons enorm veel winst gegeven heeft, maar is ook een manier van kijken die zijn eigen grenzen bereikt heeft. Want we krijgen diversiteit in gedrag, concentratie en andere competenties moeilijk in een keurslijf van medisch denken geperst. We moeten begrippen als Autisme Spectrum, atypische ontwikkelingsstoornis, borderline en dergelijke introduceren om kinderen te beschrijven, die buiten “normale” lijnen kleuren, maar niet in een specifiek medisch, medisch, kinderpsychiatrisch kader passen. Omdat deze kinderen zich op een speciale manier ontwikkelen, bevinden ze zich ook vaak in een pedagogische danger-zone. danger
2
….In m'n hoofd is alles heel eenvoudig In m'n hoofd valt alles op z'n plaats Geen verderf, geen loeiende reclame Welkom, welkom, in m'n hoofd Er is tijd voor eender welke richting Er is plaats voor eender welke stroof Er is rust om alles te overschouwen 't Is prettig toeven in m'n hoofd Overdag is er de verwarring Overdag loopt 't spoor vlug dood Overdag wringt men zich in bochten …..
De enige manier om ze uit deze gevarenzone te halen is hun de hand reiken aan hun sterktes en compenseren voor hun zwaktes. In deze workshop hebben we het over die kinderen die in sommige lijnen van hun ontwikkeling dermate anders evolueren, dat we etiketjes nodig hebben om hun te begrijpen en te begeleiden. Ons doel is om leerkrachten en opvoeders die kinderen met ASS, ADHD, Gilles de la Tourette, depressie, borderline …….. in hun klas of groep hebben, wat meer informatie en inzichten bij te brengen, die hun helpt om ook voor deze kinderen “at risk” een kwaliteitsvol leven uit te bouwen.
Laurent Voets, orthopedagoog, sinds 2 jaar fulltime verbonden aan KHLim SAW en LER, voorheen halftime orthopedagoog autisme KIDS. Verantwoordelijke postgraduaat autisme en lid van het speerpunt “’onderwijs en zorg” KHLim LER en SAW. Lid van de Provinciale Evaluatie Commissie (PEC) van het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap en van het bureau van het Comité voor Bijzondere Jeugdzorg arrondissement Hasselt. Laurent is ook lid van de Raad van Beheer van het VertrouwensArtsenCentrum Hasselt.
De taalvaardigheid van instromende studenten in kaart gebracht door Elke Peters en Tine Van Houtven van Lessius Hogeschool van 9.20 - 10.40 in lokaal 2.28 – code WSTaal1 Er is veel te doen over de taalvaardigheid van instromende studenten in het hoger onderwijs. We worden om de oren geslagen met berichten over hoe slecht het met hun taal gesteld is. Maar is dit wel zo? Tijdens deze sessie zullen we verslag uitbrengen van een onderzoek naar de taalvaardigheid van 800 Vlaamse eerstejaarsstudenten. We zullen kort het onderzoeksopzet en de gebruikte testen toelichten, maar zullen vooral tijd besteden aan de resultaten die uit de studie naar voren kwamen. Daarbij richten we ons ook op de resultaten van de studenten BaLO van de KHLim die deelnamen aan het onderzoek. Hoe moeten we de kaart en de bijhorende legende lezen? Verder zullen we ingaan op de vraag wat deze bevindingen ons nu precies leren en wat dit betekent voor het taalbeleid in de praktijk. Welke richting moeten we volgens de kaart uit? Ten slotte proberen we kritische kanttekeningen te plaatsen bij het nut van taaltesten en taalscreening en stellen we de vraag of meten echt (meer) weten is. Wat kan/moet de kaart in beeld brengen? Hoe duidelijk en betrouwbaar is de kaart? Elke Peters is docente aan de Lessius Hogeschool in Antwerpen en coördineert de cel taal en leren op CODE, expertisecentrum aan de Lessius Hogeschool. Daarnaast is zij promotor van het OOF-project ‘Taalvaardig in het hoger onderwijs: doorstroom en taalbeleid’. Tine Van Houtven is onderzoeksmedewerkster binnen de cel taal en leren op CODE, expertisecentrum aan de Lessius Hogeschool en werkt momenteel als projectmedewerker aan het OOF-project ‘Taalvaardig in het hoger onderwijs: doorstroom en taalbeleid’.
3
Taalgebruik in leermiddelen door Karine Nicolay van KHKempen van 10.50 tot 12.10 in lokaal 2.28 – code WSTaal2 Samen met u gaat Karine Nicolay op zoek naar handige ‘tips & tricks’ om uw studiemateriaal beter toegankelijk te maken voor alle studenten. U kunt ze daarna onmiddellijk toepassen in de praktijk. Zo zorgt u ervoor dat uw studenten uw eigen studiemateriaal beter zullen begrijpen en kunnen toepassen, zonder hiervoor overbodige inspanningen te moeten doen. Tijdens deze workshop moet u niet alleen luisteren, maar vooral doen. Karine werkt met authentieke voorbeelden en oefeningen die ze plukte uit cursussen voor studenten SAW en LER.'
Taalgericht vakonderwijs door Carina Vanhamel en Jan Coenegrachts van 13.10 tot 14.30 in lokaal 1.30 – code WSTaal3 Studenten (en ook leerlingen) taalvaardiger maken is niet alleen de taak van de taallectoren. Iedere vaklector is eigenlijk ook een taallector. Carina Vanhamel en Jan Coenegrachts demonstreren vanuit een les aardrijkskunde hoe je in een niettaalvak toch aan de taalontwikkeling van studenten en leerlingen kan werken.
Remediërend taalonderwijs: problemen, problemen en nog eens problemen! door Tobias Frenssen van 14.40 tot 16.00 in lokaal 2.28 - code WSTaal4 In de periode tussen de Tweede Wereldoorlog en vandaag werd West-Europa door verschillende migratiegolven overspoeld. Die evolutie stelde ons (taal)onderwijs voor grote uitdagingen. In die vijfenzestigjarige naoorlogse periode werd er een veelheid aan taalremediëringstrajecten uitgewerkt. Toch stelt het resultaat in de overgrote meerderheid van de gevallen teleur. Het is tijd om hier onze conclusies uit te trekken. Een niet-remediërende manier om aan taalvaardigheid te werken, is meertalig onderwijs. In Wallonië werkt men al meer dan tien jaar met deze vorm van taalonderwijs en de resultaten zijn veelbelovend. Niet alleen de onderwijspraktijk, maar ook neurodidactische onderzoeken bevestigen die resultaten. Jammer genoeg mag deze vorm van taalonderwijs nog niet op grote schaal in Vlaanderen georganiseerd worden. Tobias Frenssen, lector taal en PKV in BASO, schreef zijn masterscriptie over taalremediëringsonderwijs. In de workshop zet hij de voor- en nadelen van taalremediëringsonderwijs en meertalig onderwijs op een rij. De verschillende onderwijsniveaus, van het kleuteronderwijs tot het hoger onderwijs, komen in deze sessie aan bod.
Klare taal: Lessen uit de microanalyse en oplossingsgerichte benaderingen. Over het verbeteren van de face-to-face communicatie door Gust Hermans van 9.20 tot 10.40 in lokaal 2.30 – code WSZorg1 'Words are really magic' Sedert de publicatie van hun baanbrekend werk ‘De pragmatische aspecten van de menselijke communicatie’ (Watzlawick e.a. ,1967), door de Palo Alto (CA) groep is hun boek meer dan een miljoen keer over de toonbank gegaan.Uit het doorgedreven werk van één van de toenmalige auteur Janet Bevelas (e/Beavin), met name de micro-analyse van de communicatie, leren we dat het identificeren en helder uitdrukken van de geobserveerde details in de communicatie, bijzonder helpend is in face-to-face settingen (trainers, opleiders, supervisoren, ... ).
4
Deze studie is van groot nut geweest in de ontwikkeling en verfijnen van de oplossingsgerichte benaderingen; die op hun beurt bijgedragen hebben tot een beter begrip van de menselijke communicatie. In deze workshop bieden we een klaar concept van de nieuwe inzichten in de menselijke communicatie, praktische oefeningen en handvaten voor de toepassing in face-to-face settingen. Gust Hermans werkt als praktijklector op het departement SAW. Hij is psychotherapeut in de CommunicatieGroep te Hasselt en opleider en trainer voor de HerkenrodeGroep
Een taal erbij: de Duplo-popologie door Elke Gybels van 13.10 to 14.30 in lokaal 2.30 – code WSZorg2 De ‘taal’ is ontwikkeld vanuit het theoretische gedachtegoed van I.Boszormenyi-Nagy, een Hongaars-Amerikaanse psychiater en gezinstherapeut, die uitgaat van een contextueel mensbeeld, waarin de begrippen relationeel en intergenerationeel centraal staan. ‘Een taal erbij’ richt zich op het visualiseren van de interne en externe werkelijkheid van de cliënt. Door middel van Duplo-poppetjes en ander materiaal wordt het probleem van de cliënt verbeeld, de innerlijke dialoog wordt zichtbaar gemaakt en zo op gang gebracht. Relaties in het heden kunnen bekeken worden door de beleving van de cliënt concreet op tafel neer te zetten en tegelijkertijd wordt het verleden erbij geplaatst; de verbondenheid tussen het hier en nu en de geschiedenis is onontkoombaar. Input vanuit de oplossingsgerichte invalshoek maakt dat we ook de toekomstbeelden van onze cliënt kunnen zichtbaar maken. ‘Een taal erbij’ is inzichtgevend en verhelderend. Het structureert tevens de soms verwarrende werkelijkheid van een cliënt en werkt als zodanig ook ordenend voor de therapeut. De mogelijkheden van ‘de taal’ zijn talloos en nog steeds in ontwikkeling. In deze workshop wordt gedemonstreerd hoe het visualiseren van relationele dynamieken d.m.v. Duplo-poppetjes een interessante methodische ondersteuning kan bieden, zowel in individuele therapie als in relatietherapie, zowel met kinderen, en zeker met volwassenen. Elke Gybels werkt op de KHLim, dep SAW, en is er verantwoordelijk voor de postgraduaten en de permanente vorming. Hiernaast doceert ze binnen de derde opleidingsfase de inhoudelijke onderdelen ‘werken met gezinnen’ binnen het opleidingsonderdeel Gezinsgericht Werken. Hiernaast heeft ze een eigen praktijk, zie www.decontext.be.
LSCI, crisis als leerkans door Benny Leesen, Lektor Saw van 10.50 tot 12.10 in lokaal 2.30 – code WSZorg3 “Breng het kind in jouw rust en ga niet mee in de onrust van het kind” Omgaan met agressie is voor medewerkers in hulpverlening en onderwijs een moeilijk gegeven. Er is nood aan een methodiek die je inzicht en tools geeft om hiermee om te gaan. Life Space Crisis Interventie (LSCI) is een therapeutische, verbale interventiemethodiek voor kinderen en jongeren in crisis. Als een kind / jongere door een stressvol incident in conflict komt met leeftijdsgenoten, opvoeders of leerkrachten kan dit gepaard gaan met heftige emoties. LSCI levert een procedure om gericht met die emoties om te gaan en te vermijden dat de situatie ontwrichtend werkt of zelfdestructief gedrag veroorzaakt. In een zesdaagse training verwerven cursisten een solide basis om zich hierin te bekwamen. De workshop geeft hiervan een impressie.
Kids’ skills, op speelse wijze vaardigheden ontwikkelen bij kinderen door Liesbeth Lenie van 14.40 tot 16.00 in lokaal 2.30 – code WSZorg4 “Het leven is voor kinderen eindeloos leren –en met elk dingetje dat ze leren wordt het voor hen gemakkelijker om nog meer te leren” De methode Kids’ skills is een radicaal boek. Het leidt misschien tot blijvend andere opvattingen over opvoeding, les geven en wat nu eigenlijk de ‘problemen’ van een kind zijn.
5
Kids’skills is een methodiek, ontwikkeld door Ben Furman (Finland) en geïnspireerd door het oplossingsgerichte denken, voor het oplossen van moeilijkheden waarmee kinderen geconfronteerd worden, zonder kinderen of ouders de schuld te geven van deze problemen. Centraal in de benadering van Furman staat dat praktisch alle problemen kunnen worden opgevat als vaardigheden die nog ontwikkeld moeten worden. Het kind wordt uitgenodigd om actief mee te werken aan het opbouwen van vaardigheden en het zoeken van oplossingen. Hierdoor wordt de oplossing teruggegeven aan het kind en aan zijn ouders , leerkrachten en andere volwassenen. In deze workshop leggen we de specifieke principes uit van Kids’ skills en maken we de link naar het oplossingsgericht denken. De theoretische uiteenzetting wordt afgewisseld met toepassingen. Liesbeth Lenie is verbonden aan het departement SAW als praktijklector en docent gezinsgericht werken. Zij heeft diverse praktijkervaring mn. residentiële opvang van thuisloze jongeren, ambulante begeleiding vanuit een CGG. Ze volgde de 2-daagse workshop van Ben Furman in april 2010 in het Korzybsky-instituut te Brugge.
Aanpak van pesten door An Van de Putte, lector Ler-BASO en Sophie Delmot, bachelor BASO-Lichamelijke opvoeding Van 9.20 tot 10.40 in lokaal 2.30 – code WSZorg5 In Ler-BASO wordt meermaals vastgesteld dat sommige studenten gepest worden door hun medestudenten. Daarom werkten Joëlle Jordens, Katrien Melotte (studente pedagogische wetenschappen, KULeuven) en An Van de Putte een pestbeleidsplan uit, dat in 2010-2011 wordt toegepast. Zij stelden een folder voor de studenten en de docenten op en maakten een digitaal pestmeldpunt aan. Het pestbeleidsplan is gebaseerd op de preventiepiramide (preventieve en curatieve maatregelen). Op 8 september volgen verschillende lectoren een opleiding om een mogelijke curatieve maatregel, namelijk de no blame aanpak, toe te passen. Drie jaar geleden werd Sophie Delmot ernstig gepest door vier medestudenten. An Van de Putte en Joëlle Jordens pasten, in samenspraak met Sophie, de no blame aanpak toe. Dit resulteerde in het doorbreken van de machtsverhouding van de pesters ten opzichte van de gepeste en drie pesters stopten onmiddellijk met pesten. In deze workshop wordt het volgende behandeld : tot stand komen van het pestbeleidsplan; toepassen van preventieve maatregelen en een mogelijke curatieve maatregel de no blame aanpak, bediscussiëren van het pestbeleidsplan en getuigenis door Sophie Delmot.
Workshop systematische organisatieopstellingen door Els Schepers, Lector SAW van 9.20 tot 10.40 in lokaal 2.31 – code WSTalent1 “Inzicht in de onderstroom”. Problemen of vragen op professioneel vlak kunnen (snel) opgelost of beantwoord worden door een organisatieopstelling te gebruiken. Deze vragen kunnen erg gevarieerd zijn, zoals vragen over het eigen functioneren, over de rol die een werkgroep of een afdeling speelt binnen de organisatie of vragen omtrent een loopbaan, dilemma’s… Een organisatie is een complex en dynamisch systeem en is meer dan de optelsom van alle individuen die er deel van uitmaken. Een systeem volgt zijn eigen wetmatigheden. Organisatieopstellingen maken de dieperliggende verhoudingen en krachten zichtbaar. Het legt de verborgen dynamiek binnen de organisatie bloot. Opstellingen hebben inmiddels op therapeutisch vlak een belangrijke plaats ingenomen; het bedrijfsleven en andere organisaties volgen snel. Informatie die anders niet toegankelijk is, kan door middel van opstellingswerk verbluffende inzichten geven, die ook op lange termijn effect hebben. Het biedt de kans om op een andere manier te kijken naar processen binnen de organisatie of
6
nieuwe mogelijkheden te ontdekken voor problemen die tot dusver onoplosbaar leken. Opstellingswerk is een doeltreffende methodiek die de organisatiecontext en andere omgevingsfactoren op beeldende en indringende manier duidelijk maakt. Het geeft tegelijkertijd een frisse kijk op kwaliteiten en competenties. De werkwijze van het opstellen doet op het eerste gezicht vreemd aan. Tijdens de workshop komt een persoon met een issue naar voren. Allereerst wordt een probleem of vraag benoemd. Daarna volgt een inventarisatie van elementen die deel uitmaken van het probleem. Deze elementen worden met behulp van voorwerpen of mensen ten opzichte van elkaar opgesteld om zo de onderliggende dynamiek van het issue zichtbaar te maken. De inzichten die tijdens deze opstelling worden opgedaan, werken de komende weken door en de cliënt leeft op een bepaald moment in de ‘oplossing’, om zo eventueel nieuwe stappen te kunnen zetten. Els Schepens, werkt als lector in de KHLim, dep. sociaal-agogisch werk en is tevens zelfstandig systeemtherapeut. Ze behaalde een master practitioner in NLP en volgde een jaaropleiding organisatieopstellingen.
Wat is mijn sterkte? Hoe zet ik deze in, in mijn werk? Door Griet Liebens van 10.50 tot 12.10 in lokaal 2.31 – code WSTalent2 ‘Kiezen voor talentontwikkeling, geldt dit ook voor ons?’ , vroeg één van de docenten. ‘Hoe weten wij wat onze sterktes zijn?’ , vroeg een andere. Hoe kan ik deze inzetten in mijn werk? Wat is mijn eigen bijdrage, mijn eigen invalshoek die ik in deze school kan inbrengen? Is dit wel wenselijk? Wat voor gevolgen zal dit dan hebben?.... Als jij je herkent in deze vragen, als je hier een antwoord op wilt vinden, dan ben je in deze workshop aan het juiste adres. Op een persoonlijke wijze, willen we op ontdekking gaan naar de eigen unieke sterktes die elkeen te bieden heeft in ons samen werken en leven. Deze workshop wil een voorsmaakje geven van twee vormingstrajecten rond talentontwikkeling die je kan volgen: eentje voor beginnende docenten en een ander traject voor mensen die reeds een tijdje meedraaien en meer vanuit hun eigen sterktes willen werken en leren.
Kernkwaliteiten door Ludo Vandewal, directeur St Gerardus Diepenbeek van 13.10 tot 14.30 in lokaal 2.31 – code WSTalent3 Zowel je eigen functioneren als je functioneren in relatie met anderen wordt gestuurd door verschillende factoren. Een belangrijke factor daarbij zijn je kernkwaliteiten. Omdat het kwaliteiten zijn die tot je kern behoren, bepalen ze voor een groot stuk hoe je in het leven staat en hoe je met mensen in je omgeving omgaat. Na de workshop heb je inzicht in de diverse aspecten van je eigen kernkwaliteiten: kernkwaliteit, valkuil, uitdaging en allergie
Un of une talent? door Els Ulenaers van 14.40 tot 16.00 in lokaal 2.31 – code WSTalent4 “je moest eens weten hoe positief anderen over je denken” “ Wat is een talent?” “is een competentie hetzelfde als een talent?” “hoe kunnen we in dialoog gaan rond talenten?” “ hoe kunnen we talenten herkennen en benoemen?” Rond deze vragen en vele anderen hebben we in het kader van het ESF-project meer dan 2 jaar nagedacht, gediscussieerd en gewerkt. Het resultaat is te vinden op www.italento.be. In de workshop wil ik graag met jullie aan de slag om jullie eigen talenten te herkennen en benoemen. “Je moest eens weten hoe positief je over je zelf leert denken!” Els Ulenaers is docente in SAW. Sinds september 2008 werkt ze ook als begeleider van een Lerend Netwerk in het ESFproject ‘ontdekken en inzetten van talenten in organisaties’. Met organisaties uit profit en social profit gaat ze op zoek naar initiatieven, tools om talenten te ontdekken, benoemen en in te zetten.
7
JOOMLA door Bruno Parthoens van 9.20 tot 12.10 in lokaal 3.07 – code WSICT1 Wil je leren werken met een gratis krachtige internet-tool die je toelaat op een vrij eenvoudige manier professionele websites te bouwen? Je leert in deze sessie de basishandelingen van Joomla. Dit zal gebeuren aan de hand van educatieve filmpjes die je toelaten thuis alles nog eens te bekijken en te verdiepen. Tevens zal er een powerpoint ter beschikking gesteld worden die de volledige Joomla-cursus omvat. Joomla is een CMS (Content Management Systeem) dat achterliggend werkt met PHP. Het voordeel hiervan is dat alle gegevens worden opgeslagen in een database en dat je bijvoorbeeld eenvoudig een mail kunt sturen naar alle geregistreerde gebruikers van je website. Je hebt hier ABSOLUUT geen enkele kennis van PHP voor nodig. Je leert in deze sessie een layout maken met Artisteer (heel eenvoudig en zeer functioneel), webpagina’s maken, externe tools toevoegen zoals een gastenboek, forum, fotogalerij,… .
Prezi, een Powerpointalternatief om gemakkelijk zeer dynamische presentaties te maken door Ruben Jans van 9.20 tot 12.10 in lokaal 3.15 – code WSICT2 Prezi is een nieuwe online tool om presentaties mee te maken. Prezi wordt steeds populairder op internet en wordt nu al de Powerpoint-killer genoemd. Prezi hangt tussen een mindmap en een presentatie in. In deze praktische sessie bekijken we samen hoe je het liniaire presenteren helemaal los kan laten en kan uitgaan van een oneindig multimedia canvas waarop je zo ver de diepte in kan gaan als je wilt en waarop je je gedachten kunt ordenen, creatieve plannen kunt testen en je online en off-line PDF's, video's, foto's, keywords en tekst kunt mengen tot een logisch en overzichtelijk geheel.
Van Web 1.0 over Web 2.0 naar … 3Dinternet door Valère Awouters van 9.20 tot 12.10 in lokaal 3.16 – code WSICT3 Het internet is in volle evolutie. In de 1ste generatie van het internet stond informatie zoeken (en publiceren) centraal. In de 2de generatie stond informatie delen en deelnemen aan toepassingen zoals youtube, flickr, wikipedia centraal. De 3de generatie van het internet wordt het 3Di(nternet) genoemd. Co-creatie staat centraal in 3Di. Samen met augmented reality en augmented virtuality belooft deze fase een heel reeks innovatieve toepassingen voor het onderwijs te kunnen genereren. Deze mogelijkheden om informeel leren te promoten en te realiseren vergen dan open leeromgevingen.
Sociaal werkers op het internet, een ander verhaal dan leerkrachten op het internet door Davy Nijs lector Saw van 13.10 tot 14.30 in lokaal 2.22 – code WSICT4 ‘innovation-through resistance attitude’ In eerste instantie zoomen we in op een digitaliserende samenleving en wat dit betekent voor de burger. Vervolgens wordt een beeld geschetst van een digitaliserend sociaal werk: hoe we deze digitalisering zich ook hier op gang zien trekken. Dit vergelijken we met het onderwijs. Een aantal typische digitale ‘sociaal werk thema’s’ worden verkend. Tenslotte wordt er samen met de deelnemers een antwoord gezocht op de vraag welke competenties dit verwacht van een sociaal werker en hoe een speerpunt eSocialWork en de opleiding hieraan tegemoet kan/moet komen. Davy Nijs is docent orthopedagogiek en cyberorthopedagoog. Zijn interesse gaat uit naar: handicap, kwaliteit van leven, technologie, …,. Hij is tevens coördinator expertisecel eSocialWork
8
Educatief-didactisch DIGITAAL forum door Sebastiaan Jans en Andy Veltjen van 13.10 tot 16.00 in lokaal 3.15 – code WSICT5 [ED+ict] staat ter uwer beschikking voor al uw pedagogisch-didactische ICT-vragen. Vragen over toepassingen omtrent algemene ict-integratie of specifieke domeinen, zoals e-learning, gaming, social media, web 2.0, smartphones, MACtoepassingen, … kunnen individueel besproken worden. Het is mogelijk een specifiek item/vraag vooraf door te mailen.
Blended Learning en digitale didactiek door Valère Awouters van 13.10 tot 16.00 in lokaal 3.16 – code WSICT6 Blended learning is ontstaan door de evolutie van het internet en de gewijzigde opvattingen over leren. De mogelijkheden van het internet om met anderen ‘geconnecteerd’ te zijn, biedt perspectieven om leren ook buiten de klas te realiseren. Blended slaat dan niet alleen op de verhouding traditioneel en afstandsonderwijs, maar ook op andere mogelijke combinaties, zoals off- en online leermiddelen, … Digitale didactiek is dan nodig om van het geheel aan mogelijkheden een coherent en uitdagend leertraject te maken.
Begeleid zelfstandig leren d.m.v. demofilmpjes en zelftoetsen in Toledo door Gerard Gielen van 13.10 tot 16.00 in lokaal 3.07 – code WSICT7 “ Wie reageert/iets probeert kan zwaar op zijn bek gaan, maar wie niets doet heeft zowiezo al verloren”. In deze workshop tonen we hoe je gebruik kunt maken van eenvoudige digitale zelftoetsen in Toledo om zelfstandig leren van je studenten te bevorderen. Do’s en don’ts van zelftoetsen worden besproken en enkele tips en tricks bij het gebruik van zelftoetsen worden aangehaald. Daarnaast is er een demo van het gebruik van Camtasia om je eigen lessen digitaal op te nemen met computer en deze in flash te tonen in Toledo, zodat de student zelfstandig met jouw inhouden aan de slag kan. Concrete toepassingen van gebruik van beide tools voor zowel ICT lessen als theorielessen in de opleiding bachelor orthopedagogie worden gedemonstreerd. Gerard Gielen, pedagoog-seksuoloog. Lector KHLim dept SAW en Lector CVO HIK lerarenopleiding. Doceert o.a. cursus onderzoek en ICT en cursus management in dept SAW en didactiek, didactische praktijk en psychologie in CVO HIK. Hij is lokale ICT verantwoordelijke voor de campus OLB en autodidact in ICT maar tevens gepassioneerd inzake ICT-toepassingen.
Effectief inzetten van het smartbord in de klaspraktijk door Lieven Jacobs van 13.10 tot 16.00 in lokaal 1.30 – code WSICT8 Geen enkele leerling is hetzelfde of leert op dezelfde manier. Het is om die reden belangrijk leerlingen taken te geven die passen bij hun leerstijl in plaats van alleen maar per onderwerp of leerjaar. Gedifferentieerde instructie is een proces van doceren en leren met als doel leerlingen met verschillende niveaus en leerstijlen in één klas te ondersteunen. Effectief inzetten van het smartbord in de klaspraktijk Lieven Jacobs, regent Wiskunde-Fysica- Chemie-Informatica(ICT) . Praktijklector KHLim dept LER voor de vakken wiskunde en ICT. Hij is ook lokale ICT-verantwoordelijke voor de campus Hemelrijk en heeft zich het laatste jaar vooral toegelegd op het gebruik van de digitale borden in het onderwijs en is train-the-trainer voor Smart.
9
Inspiratie voor vakdidactici door Jeroen Vanesser, Renaat Frans, Johan Ardui en Erik Schrooten van 9.20 tot 10.40 in lokaal 2.27 – code WSBeg1 Vakdidactiek is terug in. In de verschillende expertisenetwerken worden er studiedagen en congressen over dit thema georganiseerd. In deze hernieuwde interesse speelt een team uit BaSO een belangrijke rol. Ze kregen van de SoE de opdracht om een inspirerende standaard vakdidactiek te ontwikkelen. Welke thema’s horen thuis in een goede vakdidactiek? Welke rollen kan een vakdidacticus oppakken? … Het project is momenteel halfweg. Graag willen ze hun voorlopige resultaten voorstellen, feedback vragen en vooral de vele collega’s vakdidactici en andere geïnteresseerden inspireren. De workshop bestaat uit drie delen: een korte presentatie van de standaard een aftoetsen van die standaard met de aanwezige vakdactici aan de slag gaan met de standaard Een workshop waarin vakdidactici eindelijk nog eens bezig zijn met de kern van hun kunnen!
Coaching door Jacky ieven en Monique D’Hertefelt van 10.50 tot 12.10 in lokaal 3.25 – code WSBeg2 Deze workshop is een kennismaking met de vijfdaagse vorming ‘coaching van individuen en groepen’ die van start gaat op 7 oktober 2010. Na een demonstratie van een coachingsgesprek door de trainers, wordt samen met de groep teruggeblikt op verloop en achterliggende principes van het gesprek. We nodigen de deelnemers uit om te onderzoeken wat de meerwaarde kan zijn voor hun concrete praktijk en geven inzage in de vorming die op stapel staat. Maximum aantal deelnemers: 16 Doelgroep: iedereen die in zijn werk een coachende opdracht heeft.
Procesgericht werken met groepen door Monique D’Hertefelt en Luc Vanhelmont van 13.10 tot 14.30 in lokaal 3.25 – code WSBeg3 De cursus “procesgericht werken met groepen” (5 dagen met kans tot verdieping) gaat zijn tweede jaar in. Wie nog wil deelnemen, kan in deze workshop ervaren en te weten komen waar het over gaat en hoe het daar gaat. De ervaringen van de deelnemers aan de workshop zijn het vertrekpunt om een aantal principes te verduidelijken die ons leiden bij het stimuleren van een leerproces in een groep. Doelgroep : al wie werkt met groepen Maximum aantal deelnemers : 16.
Mindfulness als zelfzorg voor docenten (in tijden van stress)? Je kan de golven niet stoppen, je kan wel leren surfen door Marina Vandecruys van 14.40 tot 16.00 in lokaal 3.20 – code WSBeg4 Mindfulness leert om te gaan met de uitdagingen van het dagelijkse leven. De basis is om met zachte, verfijnde aandacht te leven en respect te ontwikkelen voor wat je nu kunt en wie je nu bent en wat zich nu aanbiedt. Zodoende wordt men niet meer overweldigd door onplezierige gevoelens of gedachten en kan men adequaat, met waardigheid en respect, antwoorden op uitdagende situaties. Na een korte inleiding wordt via eenvoudige oefeningen dieper ingegaan op : De kracht van een verhoogde aandacht Wat is stress en hoe wordt stress doorheen de dag opgebouwd ? Optimisme, zelfvertrouwen en emotionele veerkracht Praktische tips voor minder stress in leven en werk
10
Janusz Korczak in de lerarenopleiding en in het sociaal agogisch werk door Lichter Ronald en Tassyns Erik van 13.10 tot 14.30 in lokaal 2.29 – code WSBeg5 ‘Het kind is geen boetseerklei, geen onbeschreven blad, integendeel, het “komt ter wereld als een fijn beschreven blad”, dat wij langzaam en geduldig moeten proberen te ontcijferen …’ In deze sessie wordt een dvd over het leven en werk van Janusz Korczak (pseudoniem van Henryk Goldszmit) bekeken en besproken. Janusz Korczak is vanuit verschillende perspectieven een belangrijke figuur. Als arts werkte hij dertig jaar met Joodse weeskinderen in Warschau en stelde hij heel wat ervaringen op papier. In zijn weeshuis realiseerde hij een kinderrechtbank en kinderparlement. Al in het begin van vorige eeuw kwam hij op voor de rechten en verantwoordelijkheden van kinderen. Hij wordt beschouwd als een van de belangrijkste pioniers van de kinderrechtenbeweging. Bovendien past hij wonderwel in de toen ook op gang gekomen Vernieuwde Schoolbeweging, waartoe Ellen Key de aanzet gaf met haar boek “De eeuw van het kind”. Ook vanuit het perspectief van herinneringseducatie (nieuwe vakoverschrijdende eindtermen) is het bestuderen van Janusz Korczak meer dan waardevol: hij werd (omdat hij joods was) in 1942 samen met 200 weeskinderen vermoord door de Nazi's in Treblinka. Er zal ook aandacht besteed worden aan: 'Alle tranen zijn zout' (een vormingspakket rond Korczak voor de laatste klassen van de basisschool en het secundair onderwijs) en de brochuire 'Janusz Korczak voor pedagogigische medewerkers in de kinderopvang’ (Nederland 0 tot 4 jaar). Tot slot worden enkele projecten van de Vlaamse Korczak vereniging overlopen.
NLP binnen het onderwijs door Johnny Weustenraed lector Saw van 14.40 tot 16.00 in lokaal 3.19 – code WSBeg6 Laatst zei iemand tegen mij: “Ah jij hebt NLP gedaan, ik had nooit gedacht dat jij je bij een sekte zou aansluiten!” Nlp staat voor Neuro Linguïstisch Programmeren en is een verzameling van denkmodellen en technieken om beter contact te maken met jezelf en de ander. Zo geeft het een aanzet om interventies te doen met als doel belemmerende patronen in denken of gedragingen om te buigen naar stimulerende patronen. Naargelang het verloop van de workshop worden begrippen en oefeningen aangeboden betreffende: matchen en mis-matchen, metamodel van de taal, herkennen van patronen, suggestief taalgebruik, … Johnny Weustenraed werkt als part-time docent creativiteit en expressie voor het departement SAW. Daarnaast is hij werkzaam als trainer/coach en sociaal-artisitiek werker waar drama als middel gebruikt wordt. Hij volgde de opleidingen ‘Relatie & communicatie wetenschappen’, NLP Master practitioner en coaching & leadership en is ook gecertificeerd door D. Ofman in kernkwadranten.
Blue eyes – Brown eyes experiment door Marnix Vanlangenaeker Van 9.20 tot 12.10 in lokaal 3.18 – code WSDiv1 Je kan het kwaad dat men jou aandoet vergeven, je kan het kwaad dat men anderen aandoet, niet vergeven Het lijkt een spelletje, maar al vlug maken de spelregels van jou bange wezels of brutale kikkers. Een gedurfde methode om te laten voelen wat het is om uitgesloten te zijn (gediscrimineerd, gepest, …), gewoon omdat je ‘een beetje anders’ bent. Deze unieke Vlaamse toepassing van Jane Elliot’s methode (Amerikaanse pedagoge) is dan ook vooral een confrontatie met jezelf. Ze heeft een effect dat bij alle deelnemers de binnenkant raakt. Je vergeet nooit meer hoe discriminatie aanvoelt. (Deelnemers engageren zich om onvoorwaardelijk deze training door te maken).
11
Márnix Vanlangenaeker werkte jarenlang als vormingswerker met voornamelijk thema's van interculturaliteit en diversiteit. Begeleidt groepen en individuele cliënten als praktisch filosoof en zingevingconsulent. Naast theologische en filosofische opleiding(en) volgde hij CIMIC (intercultureel management en internationale communicatie). Hij werkte verscheidene jaren in het buitenland.
Het belang van rolmodellen voor allochtone jongeren door afgestudeerde allochtone jongeren van de KHLim van 13.10 tot 14.30 in lokaal 3.18 – code WSDiv2 Voorbeeldfiguren blijken in het bijzonder voor allochtone jongeren een stimulerende factor om zelf hogere studies aan te vatten. In deze interactieve workshop is hun verhaal het uitgangspunt. Wat zijn hun ervaringen in het onderwijs? Wat waren moeilijkheden en succesfactoren in het hoger onderwijs?
KANSARM of KANSRIJK, op zoek naar de juiste attitude voor een professional in het omgaan met kansarmen door Margot Heylen van 14.40 tot 16.00 in lokaal 3.18 – code WSDiv3 "Ruim 1 kind op 10 leeft in een gezin met een verhoogd armoederisico"Jaarverslag Kind en Gezin 2009. In deze workshop wil ik een aantal vooroordelen aanpakken en samen op zoek gaan naar een professionele kijk op kansarmoede. Kansarmoede is immers een maatschappelijk gegeven dat groeit en iedere professional confronteert met zijn eigen onmacht-onkunde. Zowel leerkrachten in de klas als hulpverleners op de werkvloer dienen een bril op te zetten die voor deze mensen het verschil maakt...... Margot Heylen, praktijklector KHlim departement Sociaal Agogisch werk, werkervaring als thuisbegeleidster in OPZET: orthopedagogische Zorg en Training aan/in multiprobleemgezinnen in Genk.
INgeBEELD 1 en 2 – media-initiatie voor het basisonderwijs door Canon Cultuurcel van 9.20 tot 12.10 in lokaal 0.19 – code WSKunst1 In ons onderwijs speelt het leren met behulp van pen en papier dikwijls een belangrijke rol. Toch zijn er meer manieren om met ‘geletterdheid’ in een schoolomgeving aan de slag te gaan. Zo bieden audiovisuele media vele mogelijkheden voor onze leerlingen. De CANON Cultuurcel werkte een mediamethode uit om de multimediale geletterdheid van kinderen en jongeren tussen 2,5 en 18 jaar te verhogen. Er verschenen verschillende pakketten die de namen INgeBEELD 1, 2 en 3 dragen. In deze workshop geeft een medewerker van de CANON Cultuurcel uitleg over INgeBEELD 1 en 2. INgeBEELD 1 is voor kinderen van 2,5 tot 8 jaar ontwikkeld. Ingebeeld 2 is voor kinderen van 6 tot 14 jaar uitgewerkt. Tijdens de sessie moet er niet alleen geluisterd worden, want een onderdompeling in de wereld van de media-educatie is een belangrijk onderdeel van de workshop. De website www.ingebeeld.be biedt veel informatie over INgeBEELD 1 en 2.
INgeBEELD 3 – media-initiatie voor het secundair onderwijs door Canon Cultuurcel van 13.10 tot 16.00 in lokaal 0.19 – code WSKunst2 In ons onderwijs speelt het leren met behulp van pen en papier dikwijls een belangrijke rol. Toch zijn er meer manieren om met ‘geletterdheid’ in een schoolomgeving aan de slag te gaan. Zo bieden audiovisuele media vele mogelijkheden voor onze leerlingen.
12
De CANON Cultuurcel werkte een mediamethode uit om de multimediale geletterdheid van kinderen en jongeren tussen 2,5 en 18 jaar te verhogen. Er verschenen verschillende pakketten die de namen INgeBEELD 1, 2 en 3 dragen. In deze workshop geeft een medewerker van de CANON Cultuurcel uitleg over INgeBEELD 3. INgeBEELD 3 is voor jongeren in het secundair onderwijs ontwikkeld. Tijdens de sessie moet er niet alleen geluisterd worden, want een onderdompeling in de wereld van de media-educatie is een belangrijk onderdeel van de workshop. De website www.ingebeeld.be biedt veel informatie over INgeBEELD 3.
Naar een ethische kunsteducatie door Jan Vaes van 10.50 tot 12.10 in lokaal 2.29 – code WSKunst3 Niet gerealiseerd in het Vlaams Onderwijs: iedereen heeft het recht om te genieten van kunst en cultuur (art. 27 van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, 1948) Naar een ethische kunsteducatie geeft de sleutel tot volkomen kunstgenot. Mensen hebben in de geschiedenis geleidelijk toegang gekregen tot politieke, sociale, economische en culturele rechten; velen blijft echter het recht op waar kunstgenot onthouden door amateuristische kunsteducatie. De professionele kunstwetenschap heeft maatschappelijke plichten, zoals elke wetenschap: het is asociaal om mensen nog voor te houden dat je kunst subjectief moet benaderen. Dat laat nietingewijden aan hun lot over. Het ontzegt ze het recht op kunstgenot en dat is maar totaal als men kunst totaal begrijpt. Daartoe kan de individuele expressie van de kunstenaar niet bijdragen, want die kennen we niet, zeker als een groot deel van de kunst uit de wereldgeschiedenis anoniem is overgeleverd. Ook kleur, toon, lijn en compositie volstaan nooit om het kunstwerk genoeg te vatten. Welke kleur is immers de mooiste? Wel objectiveerbaar is de mate waarin het kunstwerk de essentie van een tijd vat. Een cultuurproduct dat deze eigenschap niet heeft, bezit geen esthetische kwaliteiten en is dus alvast geen kunst. Kunst is spiegel, samenvatting en barometer van zijn tijd en niet van de subjectiviteit van de kunstenaar, waaraan ons subjectief smaakvermogen zou beantwoorden. Grote kunstenaars zijn sensoren van veranderende tijden en van wat daarin als essentieel werd beschouwd. De lezing zal deze stelling ten overvloede bewijzen met een geïllustreerd en chronologisch overzicht van de relatie tussen tijdsbeeld en kunst. Jan Vaes is doctor in de oudheidkunde en kunstgeschiedenis en werd laureaat van de Koninklijke Academie voor Wetenschappen, Letteren en Schone Kunsten van België. Hij doceert geschiedenis en cultuurgeschiedenis in LER-BASO van de KHLim en is docent vroegchristelijke en Byzantijnse kunst aan het Kunsthistorisch Instituut te Antwerpen (KMSK). Hij is tevens verbonden aan Universiteit Vrije Tijd. Hij publiceerde o.m. in Den Haag, Leuven, Brussel, Parijs, Rome en Milaan.
13