Industrial Management
Lean Procesmanagement in de Zorgsector
Prof.dr.ir. Hendrik Van Landeghem Lean Enterprise Research Center Universiteit Gent © R. Van Landeghem, 2012.
1
Industrial Management
Industrieel Beheer, Universiteit Gent Kenniscentrum Lean Enterprise Research Center Lean in Administratie methodes Lean in Ziekenhuizen en Zorgorganisaties Lean methodiek voor KMO’s
179
Lean Forum (www.leaninstitute.be): 38 bedrijven die Lean aan het invoeren zijn Ervaringsuitwisseling, bedrijfsbezoeken, kennisopbouw
Black Belt in Lean IVPV kursus UGent elk jaar vanaf oktober
Bedrijfsopleidingen via vzw Zorgondersteuning Workshops, games, in-house cursussen
© R. Van Landeghem, 2012.
2
Industrial Management
Wat is Lean? Lean is een management methode Gericht op het verbeteren van de klantenervaring Door het nastreven van excellente interne processen dus NIET producten, organisatie, balans, ROA, kosten, …
Via het responsabiliseren van alle werknemers met inbegrip van empowerment
Ondersteund door een specifieke managementstijl coaching, consensus, vermijden om oplossingen op te leggen
En een heel aantal eenvoudige, zeer effectieve technieken
© R. Van Landeghem, 2012.
3
Industrial Management
Wat is Lean NIET?
Lean is niet “mean” gebaseerd op respect voor elke medewerker opwaarderen van elke job, hoe gering ook geen afdankingen omwille van Lean
Lean is niet “cost-cutting” enkel de verspillende aktiviteiten worden verwijderd de waarde-toevoegende aktiviteiten worden verbeterd
Lean is niet “harder werken” men spendeert minder tijd aan onnodige taken, herwerkingen of aan wachten, met meer aandacht voor veiligheid en ergonomie
Lean is niet “herstructureren” men focust op het echte werk, niet wie staat waar in het organogram
© R. Van Landeghem, 2012.
4
Industrial Management
Lean Principes: universeel toepasbaar!
© R. Van Landeghem, 2012.
5
Industrial Management
Waarom moeten zorgprocessen LEAN worden? De patiënt is mondiger geworden is de lange wachttijden beu, wil vriendelijke behandeling, duidelijke uitleg en correcte zorg verwacht stiptheid, professionalisme, right the first time beschikbaarheid van medische informatie voor iedereen minder loyaal, minder tevreden met “excuses”
Productiviteit en efficiëntie worden een noodzaak managed care, reductie van de zorgbudgetten tekort aan personeel hogere investeringen in nieuwe uitrusting vergen meer prestaties
Motiveren van het (schaarser wordende) personeel
© R. Van Landeghem, 2012.
6
Industrial Management
De NHS in UK heeft het licht al lang gezien…. To save 100,000 lives
by 9am on 14th June 2006
In other words, Lean is about building a positive future – managing healthcare organisations in a completely different way so that short-term fire-fighting becomes a thing of the past. (NHS Leaflet, 2006)
© R. Van Landeghem, 2012.
7
Industrial Management
De patiënt als klant?
© R. Van Landeghem, 2012.
8
Industrial Management
Lean brengt 4 golven van verbetering in uw organisatie betere kwaliteit en veiligheid – minder fouten, incidenten en vergissingen, dus betere patiëntenzorg betere uitvoering – het werk wordt eerder gedaan hogere productiviteit – dezelfde mensen met dezelfde uitrusting realiseren veel meer een aangename werkomgeving – stabiele werkomgeving met heldere, standaard procedures die de basis leggen voor continue verbetering Jones & Mitchell, 2006.
© R. Van Landeghem, 2012.
9
Industrial Management
Lean Thinking is een organisatiefilosofie die de tijd vanaf de ontvangst van een klantenvraag tot het vervullen van die vraag drastisch wil inkorten door het elimineren van verspilling (“WASTE”) Dagelijkse routine
Patiënten Nood
Waste
Zorg toegediend
Tijd (héél lang) Lean Manufacturing
Patiënten Nood
Waste
Patient genezen ??
Tijd (véél korter) © R. Van Landeghem, 2012.
10
Industrial Management
Lean is een procesgerichte managementmethode Inconsistent Proces
Inconsistent Resultaat
Traditioneel = Iedereen doet wat hij kan om resultaten te boeken Excellente medewerkers geraken gefrustreerd en haken af
Consistent Proces
Gewenst Resultaat
Iedere keer!
Lean = Iedereen gebruikt standaard processen om resultaten te bekomen Elke medewerker kan een goed resultaat bereiken in dergelijke processen11
© R. Van Landeghem, 2012.
Industrial Management
Lean Thinking in 2 slides …
© R. Van Landeghem, 2012.
12
Industrial Management
ELIMINEER…… MUDA- (Waste, Verspilling)
Slide 1 van 2
“Alles wat de kost van een proces verhoogt, zonder dat het resultaat waardevoller wordt voor de klant”
MURA- (Unevenness, Variabiliteit) Variaties in procedures (uitzonderingen), in aantal te maken producten, variërende werkbelastingen.
MURI- (Overburden, Overbelasting) Overbelasten van mensen (mentaal of fysiek) of machines © R. Van Landeghem, 2012.
13
Industrial Management
Verspilling is overal en vermindert de productiviteit Voorbeeld activiteiten van een verpleegster Bron: NHS, UK.
Role Time (e.g. nurse)
Opportunity to increase safety and reliability of care
Total Time © R. Van Landeghem, 2012.
Motion
Admin
Discussion
Handovers
Other
Other
Direct Care Time
14
Industrial Management
Welk proces is meer variabel: SPOEDopnames of Geplande opnames? Intended Elective & Emergency Admissions 52 weeks from 27 January 2003 Blackpool, Fylde & Wyre
Intended Elective Admissions Emergency Admssions © R. Van Landeghem, 2012.
29/12/2003
01/12/2003
03/11/2003
06/10/2003
08/09/2003
11/08/2003
14/07/2003
16/06/2003
19/05/2003
21/04/2003
24/03/2003
24/02/2003
27/01/2003
120 100 80 60 40 20 0
Bron: NHS, 2003.
Industrial Management
Visueel Management informeert medewerkers Bord is een grondplan van de afdeling
Verkeerslichten systeem voor patiëntenstatus met magneetjes
Dit paneel bevat veel meer patiënteninformatie maar is minder functioneel en overzichtelijk
Staf leden hebben eigen kleur
EDD aangegeven
• Bord reduceert shift overdracht van 90 naar 60 minuten • Ook gebruikt voor snelle controle patiëntenstatus © R. Van Landeghem, 2012.
Industrial Management
De weg naar succes door Lean in te voeren PDCA fase actief
Opstarten fase PDCA
FLOW fase actief
Opstarten fase FLOW/PULL
Continu Verbeteren
Opstarten management system
Start! © R. Van Landeghem, 2012.
6 maand
Opvolging op basis van KPI’s
1 jaar
2 jaar
17
Industrial Management
Hoe begin je eraan?
Eerste fase Verspilling leren ontdekken Problemen herkennen en oplossingen bedenken Visueel management introduceren Housekeeping (5S) en frustraties uit verleden Standaard werkinstructies introduceren
Tweede fase Flow introduceren Processtappen op mekaar afstemmen Fysieke wijzigingen in werkplaats Pull systemen invoeren
Fase 1
Fase 2
Derde fase: verbeteringscultuur versterken
© R. Van Landeghem, 2012.
18
Industrial Management
De Productieve Zorgunit (UK NHS)
FOUNDATION
PHASE 1
PHASE 2
Other processes • Ward rounds • Cleaning • etc
• Patient • DischObsarge ervation mgmt.
• Knowing how we’re doing (Measurement)
• Shift handovers
• The well organised ward (‘5S’)
The generic framework • Self assessment tools • Selection and preparation of the ward
© R. Van Landeghem, 2012.
• Toileting • Meals
• Medicines
• Patient status at a glance (White board)
• Data analysis toolkit • Observations, video, photos
Industrial Management
De weg naar succes door Lean in te voeren PDCA fase actief
Opstarten fase PDCA
FLOW fase actief
Opstarten fase FLOW/PULL
Continu Verbeteren
Opstarten management system
Start! © R. Van Landeghem, 2012.
6 maand
Opvolging op basis van KPI’s
1 jaar
2 jaar
20
Industrial Management
Iedereen leert problemen oplossen: de PDCA cyclus PLAN
ACT
PDCA
DO
CHECK 21 © R. Van Landeghem, 2012.
Industrial Management
Een model om continu te verbeteren: PDCA Doelstellingen Meting
Ideeën, invallen, andere mensen, …
Vraag 4: hoe realiseer je de verandering?
© R. Van Landeghem, 2012.
Wat willen we bereiken?
Hoe weten we dat een verandering ook een verbetering is? Welke wijzigingen kunnen de gewenste veranderingen realiseren?
Act
Plan
Study
Do
De drie fundamentele vragen om verbetering te bekomen
Langley, Nolan et al 1996
Industrial Management
PDCA voorbeeld
Panne oorzaken van persdrijfriem & kost
Onderzoek oorzaken voor uitval
Onderzoek oorzaken per gereedschap
Onderzoek uitval per reden
Onderzoek oorzaak van ‘short shot’
Onderzoek oorzaak indien herstart
© R. Van Landeghem, 2012.
23
Industrial Management
De weg naar succes door Lean in te voeren PDCA fase actief
Opstarten fase PDCA
FLOW fase actief
Opstarten fase FLOW/PULL
Continu Verbeteren
Opstarten management system
Start! © R. Van Landeghem, 2012.
6 maand
Opvolging op basis van KPI’s
1 jaar
2 jaar
24
Industrial Management
One Piece Flow - Basis Concepten Batch
Continu Flow
Uit: The Toyota Production System
Omdat batch processen • Te traag reageren op de takt tijd • Leiden tot hogere voorraden en wachttijden • Niet in staat zijn defecten vroeg genoeg te detecteren © R. Van Landeghem, 2012.
25
Industrial Management
Value Stream Map voor een ziekenhuisproces
Bron: NHS, 2007.
© R. Van Landeghem, 2012.
26
Industrial Management
Electronic Discharge Document (eDD)
Laat toe om een betere schatting te maken van de datum van ontslag van de patiënt
© R. Van Landeghem, 2012.
27
Industrial Management
Impact van Discharge planning op bedbeschikbaarheid
© R. Van Landeghem, 2012.
28
Industrial Management
De weg naar succes door Lean in te voeren PDCA fase actief
Opstarten fase PDCA
FLOW fase actief
Opstarten fase FLOW/PULL
Continu Verbeteren
Opstarten management system
Start! © R. Van Landeghem, 2012.
6 maand
Opvolging op basis van KPI’s
1 jaar
2 jaar
29
Industrial Management
© R. Van Landeghem, 2012.
30
Industrial Management
12’ meetings
Meetings, bron van verspilling?
© R. Van Landeghem, 2012.
31
Industrial Management
© R. Van Landeghem, 2012.
32
Industrial Management
The Productive Ward (NHS): meten van de status aan de hand van een “balanced scorecard” Patiëntenervaring Vragenlijst bij ontslag
Service delivery Proportie directe zorgtijd LoS per episode
© R. Van Landeghem, 2012.
Veiligheid en betrouwbaarheid Patient observaties Geen bijkomende infecties
Werknemers metingen Absenteïsme en ziektegraad Werknemers vragenlijst
Industrial Management
Indicatoren dienen gekoppeld te zijn!
© R. Van Landeghem, 2012.
34
Industrial Management
Management commitment: wat betekent dit? Een projectplan dat coherent is met het strategisch doel Bereid om juiste resources te voorzien voor succes Bereid er zelf tijd in te steken om het verbeterinitiatief te steunen Bereid zijn om de inspanning over een lange tijd aan te houden, en dit ook met daden bewijzen Bereid zijn om een persoon als projectmanager of “lean champion” aan te duiden
© R. Van Landeghem, 2012.
35
Industrial Management
En de mensen??? “Non-Blaming Culture” Management creëert een cultuur waarin: Problemen worden beschouwd als opportuniteiten Het OK is om legitieme fouten te maken
Problemen komen aan de oppervlakte door het toegenomen vertrouwen Mensen vormen niet de problemen - zij zijn de probleemoplossers Men plaatst nadruk op het vinden van oplossingen eerder dan “wie heeft dit gedaan”
© R. Van Landeghem, 2012.
36
Industrial Management
Voorbeeld: CT Scanner in een ziekenhuis
Bron: Industrial Management, Universiteit Gent
© R. Van Landeghem, 2012.
37
Industrial Management
Infuusvloeistof vervangen
Spuit voor controle infuus klaarleggen
Laken vervangen
Patiënt op tafel laten plaatsnemen Patiënt uitleg geven Tafel op juiste hoge brengen Afspraken regelen
Contr ast?
Ja
Nee
prikken
Infuus aansluiten
Topogram nemen + gebied selecteren
Topogram nemen + gebied selecteren
CT scan
Infuus aanzetten en controleren
Foto’s verwerken
Vervoer regelen (alleen voor bedpatiënten
Patiënt van tafel en terug naar de wachtzaal (infuus verwijderen)
© R. Van Landeghem, 2012.
38
Industrial Management
Reduceren voorbereidingstijd: SMED deel 1
© R. Van Landeghem, 2012.
39
Industrial Management
Aanpassing layout afdeling reduceert wachttijd patiënt
© R. Van Landeghem, 2012.
40
Industrial Management
Example: Emergency room General Hospital
Source: Lean Institute, 2008.
© R. Van Landeghem, 2012.
41
Industrial Management
Process mapping in the hospital
© R. Van Landeghem, 2012.
42
43
Industrial Management
Lead time reduction of patients in emergency ward
LOS = Length of Stay
© R. Van Landeghem, 2012.
44
Industrial Management
Reduction in patients who “balk” (leave prematurely)
© R. Van Landeghem, 2012.
45
Industrial Management
Voorbeeld: Lean in een tandartsen groepspraktijk
Bron: The Lean Institute, 2008.
© R. Van Landeghem, 2012.
46
Industrial Management
Logistieke bevoorrading van de behandelposten
© R. Van Landeghem, 2012.
47
Industrial Management
© R. Van Landeghem, 2012.
48
Industrial Management
Lean is bottom-up ‘Don’t tell them what the solution is, involve them with the problem - they’ll become part of the solution, and make it better’ Dr David Anderson, Anaesthetist & CEO
“Improving the work is part of the work” Toyota © R. Van Landeghem, 2012.
49
Industrial Management
Dank u voor uw aandacht
“In strategie is alles zeer eenvoudig maar daarom nog niet gemakkelijk.”
© R. Van Landeghem, 2012.
50