LAN zorgstandaarden en NHG standaarden astma 2013 implementeren? Inkopen? 24-1-2013 Jean Muris, huisarts, Kaderarts astma/COPD Hoofd Huisartsopleiding Maastricht
[email protected]
Astma een chronische ziekte
What’s in a name…. www.longalliantie.nl • Zorgstandaard
• Norm
• Richtlijnen
• Wat en hoe
• Protocollen
• Regionaal
• Zorgplan
• Maatwerk
Kenmerken zorgstandaard • Vanuit perspectief van de patiënt • Multidisciplinair zorgproces (ketenzorg) • Functionele beschrijving (Het wat maar niet wie of waar dat gebeurt) • Separaat traject netwerkrichtlijn astma en update standaarden astma/COPD 2013: evidence • Zorgvisie • Integrale beoordeling • Concept Controle Astma Kwaliteitsindicatoren • Patiëntversies • Implementatie: betekenis op zorggroep niveau
(Kinder)longverpleegkundige Praktijkondersteuner
Ouders en kind
astma
Apotheek
Fysiotherapeut
(Kinder)longarts Anderen
Huisarts
Visie op zorg Aandacht voor integrale gezondheidstoestand: voor astma zoals voor COPD
Gezondheidstoestand astma
Functies en anatomische eigenschappen
Externe factoren
Activiteiten
Participatie
Persoonlijke factoren Compliance Zelfvertrouwen Zelfbeeld Stemming
Getrapte integrale beoordeling - basaal - gespecialiseerd - intensief
Integrale beoordeling • Trap 1: Basale integrale beoordeling Anamnese / fysieke parameters, ervaren klachten en beperkingen, kwaliteit van leven / phadiatop. Bepaling zorgvraag van de patiënt (huisarts).
Integrale beoordeling
Trap 2:
• Trap 3:
Gespecialiseerde integrale beoordeling meer gedetailleerd en zo nodig multidisciplinair (in principe longarts of bij kinderen en jongeren kinderarts).
Intensieve integrale beoordeling complexe, eventueel meervoudige problematiek: - intensieve integrale analyse - zorgverleners met ervaring moeilijk behandelbaar astma. Deze analyse vindt altijd multidisciplinair plaats.
Astmacontrole Goed Gedeeltelijk Geen Exacerbatie
Astmacontrole
Integrale beoordeling
Goed
1 keer per jaar of NIET !
Gedeeltelijk
2 keer per jaar
Geen
4x per jaar Overweeg Gespecialiseerd Goed exacerbatie management!!
Exacerbatie
Als voorbeeld: Asthma Control Questionnaire (ACQ) • • • • • •
1 week terug 7 vragen 7 scores per vraag: 0 beste, 6 slechtste Goede controle: ≤ 0.75 Slechte controle: 0.75-1.5 Geen controle: ≥1.5
Juniper et al, ERJ 1999; 14: 902 Juniper et al, Respir Med 2006; 100: 616
ACQ >1.5
Zo nodig: Kortwerkende beta-2 agonist Bijvoorbeeld salbutamol + onderhoud: Lage dosis inhalatiecorticosteroid Bijvoorbeeld budesonide 400 mcg 2xdd1
+ onderhoud: Hoge dosis inhalatiecorticosteroid Bijvoorbeeld budesonide 400 mcg 2xdd2 + onderhoud: Langwerkende beta-2agonist Bijvoorbeeld: formoterol 12 mcg 2xdd1 + onderhoud Leukotrienen antagonist Bijvoorbeeld: montelukast 10 mg 1xdd1
ACQ < 0.75
Kwaliteitsindicatoren (volwassenen)
Kengetallen 1. % patiënten bekend met astma (eerste en tweede lijn) van 16 jaar en ouder in de praktijkpopulatie aan het einde van de rapportageperiode; 2. % patiënten bekend met astma van 16 jaar en ouder die in de eerste lijn worden behandeld (definitie: huisarts is hoofdbehandelaar) in de praktijkpopulatie aan het einde van de rapportageperiode; 3. % patiënten bekend met astma van 16 jaar en ouder die in de eerste lijn worden behandeld (definitie: huisarts is hoofdbehandelaar) én minimaal 12 maanden zijn ingeschreven in de praktijkpopulatie aan het einde van de rapportageperiode.
Kwaliteitsindicatoren (volwassenen)
1.
2. 3. 4. 5. 6.
Kwaliteitsindicatoren % astma patiënten waarbij ooit onderzoek naar allergie gedaan is; % astma patiënten dat ooit een saneringsadvies heeft gekregen; % astma patiënten waarvan het rookgedrag bekend is; % astma patiënten dat rookt; % astma patiënten dat de afgelopen 12 maanden een advies kreeg om te stoppen met roken; % astma patiënten waarbij de inhalatietechniek is gecontroleerd de afgelopen 12 maanden in de groep patiënten die chronisch inhalatiemedicatie gebruikt.
Patiëntenversie Zorgstandaard
Patiëntenversies
•Patiëntenversie Zorgstandaard Volwassenen; •Patiëntenversie Zorgstandaard Ouders van kinderen met Astma; •Patiëntenversie Zorgstandaard Astma Kinderen Zij zijn te bestellen via de website van het Longfonds: www.longfonds.nl/bestellen.
randvoorwaarden • • • • •
Vraag van zorgverzekeraars Zorggroep breed Ingebed in HIS Aansluiten bij bestaande initiatieven Scholing huisartsen en POH’s
Update NHG standaard 2013 o.a. • • • •
Nieuwe afkappunten interpretatie spirometrie Ipratropium niet meer voor testen Dubbeldiagnose / differentiaal dd Mate van controle: – Comorbiditeit: OSAS, obesitas, rhinitis – Adherentie aan medicatie – Inhalatie techniek
• Griepvaccinatie • Saneren
Update NHG 2013 • • • • • • • •
Stap 3 dilemma Ics : fijn versus nietfijn ltra; combi langwerkend Reflux behandelen Inspanningsastma Zwangerschap Moeilijk Behandelbaar astma Exacerbatie behandeling
Prevalentie asthma in ketenzorg Population asthma Primary Care not in programme
Primary Care GP-practice
Secondary Care
Unclear Diagnosis
6,0 2008: population (16+): 50429 prevalence: 4,75 2009: population (16+): 63445 prevalence: 4,16 2010: population (16+): 81284 prevalence: 3,73 2011: population (16+): 87607 prevalence: 4,37
5,5
part of prevalence per group
5,0 4,5 4,0 3,5 3,0 2,5
2,0 1,5 1,0
0,5 0,0 2008
2009
2010
2011
Astma en COPD integreren ? • • • • • •
Zelfde proces (80%) Mengbeeld Prevalentie argument Winst bij astma niet onder control Doorontwikkeling naar kinderen Zelfmanagement op maat
Asthma process of care
Conclusie • • • • • •
Zelfde werkwijze als COPD Inclusie complexer Diagnostisch proces afspraken 2e lijn Meer geen geregelde zorg Resultaten zelfde als COPD Kinderen vanaf 6 jaar in 2e instantie includeren
Discussie