Kwalificatiebeschrijving Applicatieontwikkelaar (CREBO-code: 10907)
kb.in13.4.v1 © ECABO, 15 februari 2003 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, overgenomen, opgeslagen of gepubliceerd in enige vorm of wijze, hetzij elektronisch, kopieertechnisch, druktechnisch of fotografisch, zonder voorafgaande toestemming van ECABO. Correspondentie met betrekking tot overneming of reproductie: ECABO Postbus 1230 3800 BE AMERSFOORT
Inhoudsopgave A
Beroepsbeschrijving
1
B
Overzichtsmatrix kerntaken en competenties
2
C
Videoscript
4
A
Beroepsbeschrijving
De Applicatieontwikkelaar ontwikkelt nieuwe toepassingen en past bestaande aan. Naast analytisch en probleemoplossend vermogen is een behoorlijke kennis van ontwikkeltechnieken, programmeertools en besturingssystemen vereist. De Applicatieontwikkelaar krijgt zijn opdrachten meestal van een projectleider. Zijn werkzaamheden moeten volgens de regels van het project worden uitgevoerd; omdat de Applicatieontwikkelaar niet als enige aan het project werkt, moet hij ook zijn werk afstemmen op dat van anderen. Vaak is er haast bij, dus werken onder tijdsdruk mag geen problemen opleveren. In een beroep als dit is planmatig werken van groot belang. De overstap naar andere besturingssystemen of andere ontwikkelomgevingen, waaronder web-based-systemen, dient de Applicatieontwikkelaar zonder problemen te kunnen maken.
1
B
Overzichtsmatrix kerntaken en competenties
Competenties behorend bij de kwalificatie Applicatieontwikkelaar
Kerntaak
Kerntaak 1 : Ontwerpen van applicaties 4 Kerntaak 2 : Realiseren van applicaties 4 Kerntaak 3 : Testen en implementeren van applicaties 4
1 2 3
Vakmatig-methodisch (VM) 1-1 * De kandidaat kan de informatiebehoefte van diverse disciplines binnen de organisatie in kaart brengen, formuleren, analyseren en een functioneel ontwerp voor een applicatie maken.
x
1-2
De kandidaat kan functionele ontwerpen inhoudelijk toelichten en de opdrachtgever adviseren bij de te nemen ontwerpbeslissingen met betrekking tot functionaliteiten.
x
1-3
De kandidaat kan functionele ontwerpen vertalen in technische ontwerpen, rekening houdend met gebruikers, technische (on-)mogelijkheden en in de organisatie gebruikte procedures en middelen.
x
2-1
De kandidaat kan op basis van een functioneel en technisch ontwerp een plan van aanpak maken voor het realiseren van een applicatie en een ontwikkelomgeving inrichten en beheren.
x
2-2
De kandidaat kan ergonomisch verantwoorde gebruikersinterfaces ontwerpen en realiseren.
x
2-3
De kandidaat met diverse programmeertalen en -methodieken (onderdelen van) applicaties realiseren en documenteren.
x
2-4
De kandidaat kan in overleg met collega’s diverse onderdelen van applicaties samenvoegen tot één applicatie.
x
2-5
De kandidaat kan de kwaliteit van applicaties vaststellen op basis van systeemtests, en hierover rapporteren aan een leidinggevende.
x
3-1
De kandidaat kan samen met de betrokken disciplines een implementatieplan maken dat de technische en organisatorische implementatie van een applicatie beschrijft.
x
3-2
De kandidaat kan op basis van een implementatieplan een applicatie implementeren.
x
3-3
De kandidaat kan in overleg met de diverse disciplines een testplan schrijven voor een acceptatietest.
x
3-4
De kandidaat kan ondersteuning bieden bij de uitvoering van een acceptatietest, de bevindingen hieruit interpreteren en bespreken met de betrokken disciplines.
x
3-5
De kandidaat kan de producten ten behoeve van diverse disciplines documenteren en verslag doen van de uitvoering van het gehele ontwikkeltraject.
x
3-6
De kandidaat kan de implementatie van applicaties samen met de betrokken disciplines evalueren.
x
* 1-1 = kerntaak 1, competentienummer 1
2
Competenties behorend bij de kwalificatie Applicatieontwikkelaar
Kerntaak
Kerntaak 1 : Ontwerpen van applicaties 4 Kerntaak 2 : Realiseren van applicaties 4 Kerntaak 3 : Testen en implementeren van applicaties 4
1 2 3
Bestuurlijk-organisatorisch en strategisch (BOS) 1-4 2-6 3-7
De kandidaat kan projectmatig werken en werkt volgens algemeen geldende x procedures en regels binnen de eigen organisatie en die van klanten.
x
x
1-5 2-7 3-8
De kandidaat kan zijn opdrachten toetsen aan de verantwoordelijkheden en bevoegdheden van hemzelf en die van collega’s, gebruikmakend van zijn kennis van en inzicht in de organisatiestructuur en -cultuur.
x
x
x
1-6 2-8 3-9
De kandidaat kan eigen werkzaamheden planmatig verrichten, rekening houdend met veranderende eisen en omstandigheden in zijn eigen werkomgeving en die van klanten.
x
x
x
Sociaal-communicatief en cultureel-normatief (SCCN) 1-7 2-9 3-10
De kandidaat kan met behulp van didactische en diplomatieke vaardigheden functiegericht adviseren en motiveren.
x
x
x
1-8 2-10 3-11
De kandidaat kan functiegericht schriftelijk en mondeling communiceren, zowel in de Nederlandse als in de Engelse taal.
x
x
x
1-9 2-11 3-12
De kandidaat kan team- en doelgericht samenwerken met klanten, leveranciers, en collega’s op verschillende niveaus.
x
x
x
1-10 2-12 3-13
De kandidaat kan zich inleven in de situatie van collega’s, leveranciers en klanten, en stelt zich constructief en dienstbaar op.
x
x
x
Leer- en vormgeving (LV) 1-11 2-13 3-14
De kandidaat kan de effectiviteit en efficiëntie van zijn eigen werkzaamheden bepalen, op basis van verkregen informatie zijn inzichten bijstellen en grenzen in zijn kunnen aangeven.
x
x
x
1-12 2-14 3-15
De kandidaat kan nieuwe ontwikkelingen in het beroep volgen en toepassen, x en kan hoofd- en bijzaken onderscheiden.
x
x
3
C
Videoscript Applicatieontwikkelaar
Dit videoscript is bedoeld om u een indruk te geven van het verloop van een werkdag van een Applicatieontwikkelaar. Katrina werk bij AGS B.V. een bedrijf dat is gespecialiseerd in het ontwerp, de bouw en het onderhoud van landbouwmachines. Deze landbouwmachines worden gefabriceerd in Nederland en vervolgens in grote delen van West-Europa en Polen uitgezet. Diverse onderhoudsteams reizen langs de klanten en voeren het periodieke en specifieke onderhoud ter plaatse uit. Elk onderhoudsteam beschikt over een notebook met daarop in eigen beheer ontwikkelde software t.b.v. werkplanning, werkverantwoording, bestellingen en communicatie. Met een op het notebook aangesloten gsm-telefoon kan een verbinding worden gemaakt met de server in Nederland, en kunnen op efficiënte wijze gegevens uitgewisseld worden. In het bedrijf is een klein ontwikkel- en beheerteam actief. Het team ontwikkelt en onderhoudt de software en verzorgt tevens het systeem-, netwerk- en applicatiebeheer binnen het hoofdkantoor. Het team bestaat uit: - Jan-Peter, een HBO teamleider, tevens projectleider softwareontwikkeling - Henk, een HBO systeemontwerper/-programmeur - Ralf, een MBO systeem- en netwerkbeheerder en - Katrina die de taken op het gebied van applicatieontwikkeling uitvoert. Katrina is vijf maanden geleden in dienst getreden na afronding van haar MBO opleiding Applicatieontwikkelaar. In het bedrijf zijn in totaal 42 mensen werkzaam, waaronder Gert-Jan, een medewerker van een onderhoudsteam, en Pieter, het hoofd van de administratie. Katrina komt om 8.15 uur op kantoor, neemt een kop koffie en gaat naar de kleine vergaderzaal voor het wekelijkse voortgangsoverleg van het team. Jan-Peter zit het overleg voor. Henk geeft aan dat deze week de verdere ontwikkeling van de userinterface voor het communicatiepakket en het testen van de communicatie prioriteit moet krijgen, want over twee weken vertrekken de meeste onderhoudsteams weer en dan moet deze nieuwe module op de notebooks geïnstalleerd zijn. Henk geeft tevens aan dat het onderhoud op de overige modules op een paar punten na gereed is; de modules zijn getest en kunnen aan het einde van de week opgeleverd worden. Jan-Peter verdeelt de taken voor de komende week conform de planning in MS-Project. Katrina zal deze week de knoppenbalken programmeren voor het communicatiepakket op basis van een aantal in eigen beheer ontwikkelde klassenbibliotheken en een aantal menu-items. Tevens zal zij de in eigen beheer ontwikkelde communicatiemodule verder testen op basis van het door Henk opgestelde testplan. Om 9.00 uur sluit Jan-Peter de bijeenkomst af. Van Henk krijgt Katrina het functioneel en technisch ontwerp voor de knoppenbalken en de menustructuren, alsmede een testdocument voor het testen van de communicatiemodule. Samen nemen zij deze documenten door. Henk laat haar in jBuilder zien waar de benodigde klassenbibliotheken staan en waar zij de documentatie van de klassen en methods kan vinden. Vervolgens neemt Henk het testplan voor de communicatiemodule met haar door. Hij geeft aan dat ze bijzondere aandacht moet schenken aan het testen van de interfacing met Windows 2000, omdat hij vermoedt dat deze nog niet correct verloopt. De te hanteren methodiek staat uitvoerig in het testplan beschreven. Om 10 uur start Katrina haar pc op. Eerst neemt zij haar e-mail door; twee mailtjes hebben betrekking op het onderhoud van de bestaande software. Zij stuurt deze door naar Jan-Peter met het verzoek deze op te nemen in de onderhoudsplanning. Een e-mail is van Gert-Jan; hij heeft geholpen met het opstellen van de functionele specificaties van de communicatiemodule. Hij wil even met haar overleggen over de door haar voorgestelde opbouw van de menustructuur. Katrina belt hem op en maakt een afspraak voor vanmiddag. Katrina start vervolgens jBuilder op, neemt nogmaals het functioneel ontwerp door en maakt een planning voor haar werkzaamheden. Ze opent in jBuilder het project communicatiemodule en opent de globale userinterface definitie. Zij begint met het definiëren van de aangegeven items in de knoppenbalken en de gewenste knoppen conform de functionele specificatie. Er zijn echter toch een aantal zaken waar ze niet meteen uitkomt; zo genereert jBuilder bij compilatie steeds een aantal niet te traceren fouten, alsmede een linkerfout. Zij noteert de foutmeldingen en loopt direct naar Henk om te overleggen over een oplossing voor deze fouten. Gelukkig kan hij haar helpen. Na de lunch gaat zij hiermee verder. Om half drie gaat de telefoon. Pieter, het hoofd van de administratie geeft aan dat het factureringsprogramma niet goed werkt en dat er onmiddellijk iets gedaan moet worden. Hij klinkt gestresst, omdat voor drie uur een flink aantal facturen de deur uit moet. Katrina stelt hem op zijn gemak en vraagt hem om precies te vertellen wat er bij het werken met het programma gebeurt. Het lukt Pieter echter niet om dit duidelijk uit te leggen. Katrina vraagt aan Jan-Peter of ze aan het verzoek van Pieter tijd mag besteden. Dat mag, en dus gaat Katrina even naar de administratie om het probleem zelf te bekijken. Het factureringspro-
4
gramma is vorige maand geïmplementeerd en zeer uitvoerig door Katrina zelf gedocumenteerd. Ze kent dus nagenoeg alle ins en outs van het pakket. Na enig onderzoek stelt ze vast dat een invoerveld in het programma niet correct werkt, maar dat dit voor de facturering verder geen consequenties heeft. Zij vertelt dit aan Pieter, die hierdoor gerustgesteld is. Zij meldt dit probleem aan in de onderhoudsmodule en zorgt ervoor dat het in de planning wordt opgenomen. Inmiddels is het drie uur en staat het overleg met Gert-Jan gepland. Dit verloopt minder makkelijk dan ze had gedacht. Gert-Jan stelt vergaande wijzigingen in het functioneel ontwerp voor. Katrina antwoordt direct dat JanPeter over dergelijke ingrijpende wijzigingen moet oordelen; wanneer deze wijzigingen doorgaan gooit dit immers haar volledige planning overhoop en is een groot deel van de door haar verrichte definitiestudie voor niets geweest. Gert-Jan wil er echter toch nog eens serieus naar kijken, en dus stelt Katrina voor om een afspraak te maken met Jan-Peter en Henk, om met elkaar de voorstellen van Gert-Jan te bespreken. Hiermee gaat Gert-Jan akkoord. Katrina belt Jan-Peter op, informeert hem over het gesprek met Gert-Jan en doet het voorstel voor een gezamenlijk overleg. Jan-Peter geeft aan dat hij op korte termijn een afspraak voor dit overleg zal maken. Inmiddels is het half vijf; Katrina gaat terug naar haar werkplek, en vult de online urenverantwoording in. Tevens vult zij in MS-project haar deel van de planning in. Katrina blijft langer om wat vakliteratuur door te nemen. Om half zes zet ze haar pc uit en gaat naar huis.
5