Chirurgie
Kijkonderzoek van de endeldarm en anus
Het Antonius Ziekenhuis vormt samen met Thuiszorg Zuidwest Friesland de Antonius Zorggroep
U hebt een afspraak gekregen voor een kijkonderzoek van de endeldarm. Om u goed te kunnen voorbereiden worden in deze folder de mogelijke onderzoeken beschreven.
Voorbereiding
Om het laatste deel van de darm aan de binnenkant goed te kunnen beoordelen is het van belang dat dit gedeelte van de darm leeg is. Dit leeg maken gebeurt door het gebruik van 2 klysma’s. 0 Als u ’s morgens de afspraak bij de chirurg hebt, moet u het eerste klysma de avond voorafgaand aan het onderzoek rectaal (via de anus) inbrengen. Het tweede klysma moet u twee tot één uur voor de afspraak rectaal inbrengen. 0 Als u ’s middags de afspraak bij de chirurg hebt, moet u het eerste klysma ’s morgens voorafgaand aan het onderzoek rectaal inbrengen. Het tweede klysma moet u twee tot één uur voor de afspraak rectaal inbrengen. Voor het inbrengen van het klysma kunt u het beste op uw linker zij gaan liggen. Vervolgens brengt u het klysma rectaal in en spuit u de vloeistof in de darm. Bij het terugtrekken moet u het klysma ingeknepen houden. Probeer de vloeistof zo lang mogelijk op te houden. (minimaal 5 minuten, maximaal 30 minuten), daarna kunt u naar de wc gaan. (In de bijsluiter van het klysma staat beschreven dat u de klysma niet mag gebruiken bij bloedende aambeien. Dit niet van toepassing bij de voorbereiding op dit kijkonderzoek). U hoeft niet nuchter te zijn voor het onderzoek. U mag daarom gewoon eten en drinken Tijdens een het onderzoek kunnen kleine ingrepen worden gedaan, zoals het weghalen van een poliep of een stukje weefsel (biopt). Hierdoor kan de binnenwand van de endeldarm wat gaan bloeden. Als u medicijnen gebruikt die invloed hebben op de bloedstolling, zoals bloedverdunners, aspirine en ontstekingsremmende pijnstillers (NSAID’s), neem dan van tevoren contact op met de arts die het onderzoek aangevraagd heeft.
Het onderzoek
Voorafgaand aan het onderzoek heeft de arts een gesprek met u over uw klachten. Het onderzoek zelf duurt ongeveer 10 minuten. De spreekuur assistente assisteert de arts die het onderzoek doet.
Voor het onderzoek wordt u gevraagd uw onderkleding uit te doen. Meestal wordt het onderzoek in zijligging gedaan, maar kan ook in een knielende houding. Zit u geknield, dan wordt de bank iets voorover gekanteld. De arts zal beginnen met de anus te bekijken en rectaal toucher. Hierbij voelt de arts met zijn/haar vinger aan de binnenzijde van de anus. Het hele onderzoek kan vervelend zijn. Probeert u zich goed te ontspannen, dan hoeft het geen pijn te doen.
0 Rectoscopie
Bij een eerste bezoek aan de polikliniek is het nodig om de hele endeldarm te bekijken. Wat is een rectoscopie? Een rectoscopie is een inwendig onderzoek van de endeldarm. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een starre buis (rectoscoop) die voorzichtig tot ongeveer 20 cm in de darm wordt opgeschoven. De rectoscoop is voorzien van een kijkertje en een lampje. Om genoeg kijkruimte te krijgen, wordt de endeldarm met lucht gevuld. Deze lucht kunt u kwijt raken door winden te laten. Schaamt u zich hier niet voor. Het zal u een opgelucht gevoel geven. Via de rectoscoop kunnen ook kleine instrumenten geschoven worden om bijvoorbeeld pijnloos een klein stukje weefsel weg te kunnen nemen voor onderzoek (biopt).
0 Proctoscopie Wat is een proctoscopie? Met een proctoscopie kan een arts de binnenkant van de endeldarm en anus bekijken. De endeldarm is het laatste deel van de dikke darm, het is de opslagplaats voor ontlasting en wordt van de buitenwereld afgesloten door de anus. De anus is de opening waardoor de ontlasting het lichaam verlaat. Bij dit onderzoek wordt gebruik gemaakt van de proctoscoop. Dit is een kort buisje, waardoorheen licht wordt geleid. De arts brengt eerst een verdovende zalf aan in uw anus. Vervolgens brengt hij de proctoscoop voorzichtig in uw endeldarm. De arts trekt het instrument langzaam terug en kan zo goed het slijmvlies bekijken.
Aandoeningen die met een proctoscopie kunnen worden opgespoord Scheurtje in de anus; kloofjes en scheurtjes (fissuren) in de anus ontstaan vaak door te harde en droge ontlasting. Klachten hierbij kunnen zijn: een hevige pijn na de stoelgang en bloed bij de ontlasting.
Uitstulpende darm (rectumprolaps); Als de wand van de endeldarm verzwakt, kan deze gaan verzakken en uitstulpen. Kenmerken hiervan zijn: het gevoel alsof er een prop in de endeldarm zit (soms is deze ook uitwendig zichtbaar), pijn, jeuk en bloedverlies. Ontsteking endeldarm (proctitis); Klachten die hierbij horen zijn: plotselinge aandrang om naar het toilet te gaan, bloed, slijm en pus bij de ontlasting. Poliepen; kleine, goedaardige gezwellen aan de binnenkant van de endeldarm. Endeldarmkanker Aambeien; sponsachtige zwellichamen die in de wand van de endeldarm liggen. Geven klachten als ze gaan uitzakken, zoals jeuk, pijn, en bloed en slijm bij de ontlasting.
0 Behandeling van aambeien
Een tegenwoordig veel toegepaste methode bij aambeien is het afbinden van het overtollig slijmvlies met behulp van elastische rubberbandjes. Met een speciaal zuigapparaatje wordt het aambeiweefsel aangezogen waarna er een rubberbandje omheen wordt gedaan. Dit is niet pijnlijk. Het weefsel sterft na 10-14 dagen af. Over het algemeen wordt tijdens de behandeling op gemiddeld 3 plekken een elastiekje geplaatst. Wanneer er veel aambeienweefsel is, kan het nodig zijn om deze behandeling na een aantal weken te herhalen.
U kunt na de aambeien behandeling direct naar huis. U kunt een gevoel van loze aandrang krijgen. Dit gevoel zal in de loop van de dag afnemen. Het is belangrijk dat u niet aan deze aandrang toegeeft voor het slagen van de behandeling. Ook is het belangrijk de ontlasting soepel te houden. U kunt hiervoor, in overleg met uw arts, tijdelijk laxerende middelen gebruiken. Daarnaast is het aan te raden om de eerste 10-14 dagen geen zware dingen te tillen. Doordat het darmslijmvlies geen gevoelszenuw heeft, hebben de meeste patiënten geen pijnklachten na het onderzoek. Ongeveer 10% van de patiënten heeft toch pijnklachten maar over het algemeen verdwijnt deze pijn gedurende de eerste 24 uur. Zo nodig kunt u hiervoor een pijnstiller gebruiken. (paracetamol, 4 keer per dag 1000 mg) Na de behandeling kan er tijdelijk wat bloedverlies optreden. Dit is normaal. 10-14 dagen na de behandeling zullen de elastiekjes met de ontlasting verdwijnen. Dit kan ook wat bloedverlies geven. Daarna geneest het wondje en zal het bloedverlies overgaan.
0 Endo-anale echo
Een endo-anale echo onderzoek wordt gedaan bij klachten van: Incontinentie voor ontlasting Met een endo-anale echo kan de arts beschadigingen van de kringspier van de anus opsporen. Fitsels (pijpzweer) van de anus Met een endo-anale echo kan de arts vaststellen hoe een fistel loopt. Dit is belangrijk voor de behandeling van een fistel. Kanker van de anus of endeldarm Met een endo-anale echo kan de arts vaststellen of en hoe ver de tumor door de darmwand heen is gegroeid.
Wat is een endo-anale echo?
Een endo-anale echo is een inwendig echo-onderzoek (een kijkonderzoek) van de anus en het laatste deel van de endeldarm. Een echografie is een beeldvormend onderzoek waarbij gebruik gemaakt wordt van geluidsgolven. Verschillende soorten weefsels weerkaatsen deze golven allemaal op een andere manier. Van de teruggekaatste geluidsgolven wordt op een beeldscherm een beeld gevormd. Het onderzoek wordt uitgevoerd door middel van een echo-endoscoop. Dit is een buis met aan het uiteinde een echokop welke een klein stukje in de endeldarm wordt opgeschoven.
Na het kijkonderzoek
Wanneer er tijdens het onderzoek duidelijke afwijkingen te zien waren, zal de arts dit aan u vertellen. In sommige gevallen volgt nog een afspraak bij uw behandelend arts. Dit is om uitslagen van eventuele biopten of poliepen met u te bespreken, en om afspraken te maken voor de verdere behandeling.
Complicaties
De kijkonderzoeken welke in deze folder staan beschreven zijn veilig. In uitzonderlijke gevallen treden er complicaties op. U kunt denken aan pijnklachten welke niet afnemen of erg hevig zijn, of hevig bloedverlies. Neemt u in dit geval op werkdagen van 8.30 – 17.00 uur contact op met de polikliniek chirurgie. Telefoonnummer: (0515) 48 89 81. Op elk ander tijdstip kunt u contact opnemen met de Spoed Eisende Hulp via (0515) 48 85 50.
Antonius Ziekenhuis Bolswarderbaan 1 8601 ZK Sneek
Postadres Postbus 20.000 8600 BA Sneek
Urkerweg 4 8303 BX Emmeloord
Telefoon 0515 - 48 88 88
Vissersburen 17 8531 EB Lemmer
www.mijnantonius.nl
10-12-2014