Kerk en Kapel Jaargang 7, nummer 5 11 augustus 2013
De Geloofsbelijdenis van Nicea In de Nieuwe Badkapel zingen wij tijdens de diensten van Schrift en Tafel meestal de Apostolische Geloofsbelijdenis. Naast de Apostolische Geloofsbelijdenis kennen wij ook de Geloofsbelijdenis van Nicea. Deze geloofsbelijdenis is de meest oecumenisch geloofsbelijdenis in de christelijke kerk. Alle kerken, zowel de oosters-orthodoxe als de westerse kerken, hebben haar aanvaard. De oosters-orthodoxe kerken kennen bijvoorbeeld de Apostolische Geloofsbelijdenis niet. Hieronder volgt de tekst van de Geloofsbelijdenis van Nicea.
Wij geloven in één God, de almachtige Vader, Schepper van hemel en aarde, van alle zichtbare en onzichtbare dingen; en in één Heer Jezus Christus, de eniggeboren Zoon van God, geboren uit de Vader voor alle tijden, God uit God, Licht uit Licht, waarachtig God uit waarachtig God, geboren, niet geschapen, één van wezen met de Vader, en door wie alles is geworden; die om ons mensen en om ons behoud is neergedaald uit de hemel en is vlees geworden, door de heilige Geest uit de maagd Maria en is mens geworden, die ook voor ons is gekruisigd onder Pontius Pilatus, geleden heeft en begraven is, en op de derde dag is opgestaan volgens de Schriften, is opgevaren naar de hemel en zit aan de rechterhand van de Vader, en zal wederkomen in heerlijkheid om te oordelen de levenden en de doden, en aan zijn rijk zal geen einde komen; en in de heilige Geest, die Here is en levend maakt, die uitgaat van de Vader en de Zoon,
die samen met de Vader en de Zoon aanbeden en verheerlijkt wordt, die gesproken heeft door de profeten. En één heilige, katholieke en apostolische Kerk. Wij belijden één doop tot vergeving van de zonden. En wij verwachten de opstanding van de doden en het leven in de wereld die komt. Amen. Overigens is de naam de Geloofsbelijdenis van Nicea niet helemaal juist. De belijdenis zoals wij die kennen is afkomstig van twee concilies. Het concilie van Nicea, dat gehouden is in 325 en het concilie van Constantinopel, dat gehouden is 381. De officiële naam van deze belijdenis is dan ook: Geloofsbelijdenis van Nicea-Constantinopel. De meeste kerken hadden tot einde van de derde eeuw hun eigen doopbelijdenis. De dopelingen werden voorafgaande aan hun doop hierin onderwezen en spraken die vlak voor hun doop uit. De tekst luidde: Ik geloof in God de Vader en in Jezus Christus, zijn Zoon en onze Verlosser en in de Heilige Geest. Aangezien het om een
persoonlijke belijdenis ging begon deze met de woorden: 'Ik geloof'. Na het jaar 300 werd de kerk van het oosten beïnvloed door de leer van Arius, een priester uit Alexandrië, die heel diep nadacht over de betekenis van Jezus als Zoon van God. Aangezien er volgens hem maar één God is, kon Jezus volgens hem geen God zijn, maar een schepsel. Zijn visie werd lange tijd vreselijk populair omdat daarmee het mysterie van de drie-eenheid zou zijn opgelost. Andere kerkleiders dachten daar anders en gingen in verzet.
1
Ondertussen had keizer Constantijn (de Grote) zich tot het christendom bekeerd en was in 323 alleenheerser geworden en hij had politiek belang bij de eenheid van de kerk. In 325 riep hij een concilie bijeen in Nicea in Klein-Azië. De meeste bisschoppen die deelnamen aan dit concilie kwamen uit de oosterse helft van de kerk. Het concilie verwierp de visie van Arius en stelde een nieuwe belijdenis op, waarschijnlijk gebaseerd op bestaande belijdenissen die door verschillende kerken werden gebruikt. De belijdenis begint niet met 'Ik geloof...', maar 'Wij geloven...'. Het gaat om het geloof van de kerk van alle tijden en plaatsen. Van Jezus wordt heel nadrukkelijk gezegd dat Hij 'de eniggeboren Zoon van God is, geboren uit de Vader vóór alle tijden'. Vervolgens wordt in prachtige woorden nog eens benadrukt dat Hij is: 'God uit God, Licht uit Licht', waarachtig God uit waarachtig God'. En verder wordt er nog aan toegevoegd: 'niet gemaakt, van hetzelfde wezen met de Vader'. Ook na het concilie van Nicea bleef het zogenaamde Arianisme populair en kreeg onder andere via de pop-muziek van die dagen steeds meer invloed op de gewone kerkleden. In 381 werd, onder aansporing van onder andere kerkvader Athanasius, in Constantinopel een nieuw concilie bijeengeroepen. Het concilie onderschreef de belijdenis ten volle en voegde aan het gedeelte over Jezus Christus nog toe: 'en aan zijn rijk zal geen einde komen' en Hij is vleesgeworden 'door de Heilige Geest uit de maagd Maria', 'onder Pontius Pilatus' en 'zit aan de rechterhand van de Vader'. Ondertussen was er een strijdpunt bijgekomen. Sommige theologen verkondigde dat ook de Heilige Geest een schepsel was. Vandaar dat het concilie aan de geloofsbelijdenis van Nicea toevoegde: ‘die Heer is en levend maakt, die uitgaat van de Vader, die samen met de Vader en de
Zoon aanbeden en verheerlijkt wordt, die gesproken heeft door de profeten '.
In de negende heeft de westerse kerk nog iets toegevoegd aan het 'uitgaan van de Vader'. Het werd toen: 'die uitgaat van de Vader en de Zoon'. In het Latijn stond er: 'filioque'. Men wilde duidelijk maken dat de Heilige Geest ook in de oorsprong met de Zoon verbonden is. De oosters-orthodoxe kerken heeft deze toevoeging verworpen omdat dit de indruk zou wekken dat de Geest ondergeschikt zou zijn aan de Vader en de Zoon. In 1054 was deze toevoeging aanleiding tot het Grote Schisma (scheiding) tussen de kerk van Rome en de oostersorthodoxe kerken. Tegenwoordig wordt dit niet zo zeer meer als een strijdpunt beschouwd. Sommige westerse kerken, waaronder de OudKatholieke Kerk, hebben dit 'filioque’ ook weggelaten. De meeste kerken uit de Reformatie, waaronder de Protestantse Kerk in Nederland, hebben deze toevoeging gehandhaafd. De geschiedenis van deze belijdenis laat zien hoe men de eeuwen door heeft geprobeerd het christelijke geloof te verwoorden en verstaanbaar te maken. De Geloofsbelijdenis van Nicea is dan ook geen dogma wat men uit het hoofd moet leren of moet onderschrijven. Het is een oecumenisch symbool wat in de liturgie tot klinken gebracht mag worden als lofprijzing op de ene God, die voor ons wil zijn Vader, Zoon en Heilige Geest. Ds. A. R. de Meij Mecima
Van de kerkenraad Beroeping In de vorige aflevering van Kerk & Kapel heeft u kunnen lezen dat de kerkenraad op het punt stond een beroep uit te brengen op mw. Charlotte Van der Leest. Dat beroep is inderdaad uitgebracht, en er is goed nieuws te melden! Na een aantal oriënterende
gesprekken en een geslaagde kennismaking met de gemeente op zondag 14 juli, heeft mw. Van der Leest de kerkenraad op 15 juli formeel laten weten graag als nieuwe predikant van onze wijkgemeente te willen komen. We gaan nu aan de slag voor de bevestiging en intrede. Ook omdat mw. Van der Leest nog werkzaamheden in Utrecht moet afronden, zal dat pas later dit najaar plaats hebben. We houden U vanzelfsprekend op de hoogte van de verdere details zodra die bekend zijn. Arie Baan (scriba) 2
Van de algemene kerkenraad Eén protestantse gemeente Scheveningen De lang verwachte totstandkoming van een Protestantse Gemeente Scheveningen gaat door. De algemene kerkenraden hebben woensdagavond 10 juli 2013 unaniem ingestemd met de ‘vereniging’ van de Hervormde Gemeente te Scheveningen en de Gereformeerde Kerk te Scheveningen. Op zondag 14 juli is het fusiebesluit in de kerken van Scheveningen afgekondigd.
- Scheveningen-Noord, bestaande uit de wijkgemeente Nieuwe Badkapel/Zorgvlietkerk. Het fusiebesluit van de algemene kerkenraden, zowel hervormd als gereformeerd, is meer een beginpunt dan een eindpunt. De wijkkerkraden hebben zichzelf de opdracht gegeven om te werken aan een financieel gezonde en solide Protestantse Gemeente, waarin de verschillende wijken maximale armslag hebben om de eigen identiteit te kunnen praktiseren. Ook de vormgeving van de wijkgemeente in Scheveningen Centrum vergt de nodige
‘Wij verenigen ons – aldus de verklaring van de kerkenraden – uit verlangen gezamenlijk van onze Heer te getuigen. Wij verenigen ons biddend om zegen. Wij verenigen ons tot heil van Scheveningen’. Het is de uitkomst van een langdurig, soms moeizaam proces dat alle Scheveningse wijkgemeenten volop heeft bezig gehouden. Er zal de komende jaren nog heel wat werk verzet moeten worden om die fusie in Scheveningen daadwerkelijk inhoud te geven. Het stemt vreugdevol en dankbaar dat het zo ver gekomen is. De Protestantse Gemeente te Scheveningen (afgekort: PGS) zal uit drie wijken bestaan: - Scheveningen-Zuid, tot op heden bestaan uit de gefedereerde wijkgemeenten rondom de Prinses Julianakerk; - Scheveningen-Centrum, tot op heden bestaande uit de wijkgemeente Oude Kerk en de gefedereerde wijkgemeente Bethelkerk, twee nog afzonderlijke gemeenten die in het komende jaar gesprekken zullen aangaan over samengaan;
aandacht. De formalisering (via classis en notaris) vergt nog enige tijd. Als er geen onverwachte hobbels blijken, kan fusie met terugwerkende kracht tot 1 juli 2013 worden ingevoerd. Wie thuis is in de Nederlandse kerkgeschiedenis, weet dat de fusie van hervormden en gereformeerden een historische gebeurtenis is. Het is ook voor Scheveningen een vereniging van kerksplitsingen die teruggaan op 1834 (Afscheiding) en 1886 (Doleantie). Jan Schinkelshoek, voorzitter algemene kerkenraad Protestantse Gemeente te Scheveningen
Bazaarnieuws Ook dit jaar is er in en rondom de Badkapel weer de bazaar van de wijkgemeente Nieuwe Badkapel-Zorgvlietkerk. Naast de bekende activiteiten zijn er dit jaar een aantal nieuwe activiteiten.
In verband met Open Monumentendag is het kerkgebouw opengesteld voor bezichtiging, zijn er tentoonstellingen van Evert de Niet over Scheveningen, is er Scheveningse folklore en kunt u luisteren naar muzikale optredens van Bert Mooiman, de Gaïta’s en Close tot Kloos.
Op vrijdagavond 13 september is er een sponsordiner, dienstenveiling en advertentiespel. Het programma begint om 18:30 uur en is rond 21:30 uur afgelopen. Meer hierover leest u verder in deze ‘Kerk en Kapel’. Op zaterdag 14 september bent u vanaf 10:00 uur welkom om een kijkje te nemen op de bazaar waar onder meer curiosa, boeken, handwerkproducten, kleding en verschillende lekkernijen worden verkocht. Voor de kinderen zijn er spelletjes te doen en is er een springkussen. De brocanteveiling is zaterdag om 12.00 uur. 3
Heeft u bruikbare spullen die op de bazaar verkocht kunnen worden? Dan kunt u deze spullen inleveren op zaterdag 7 september van 10.00 tot 12.00 uur en op maandag 9 en dinsdag 10 september van 17.00 tot 20.00 uur in de achterzaal van de Nieuwe Badkapel. Indien u zelf niet in de gelegenheid bent de spullen te brengen, dan kunnen wij deze bij u komen ophalen. Wilt u uw medewerking verlenen aan de bazaar, dan ontvangen wij u graag op de
Sponsordiner dat wil je niet missen! De bazaarcommissie heeft het programma van de bazaar op vrijdagavond gewijzigd. Waar voorheen op vrijdag werd begonnen met de veiling van antieke spullen gevolgd door het advertentiespel is nu gekozen voor een sponsordiner afgewisseld met het advertentiespel en een dienstenveiling. Op vrijdagavond 13 september a.s. is vanaf 18:00 uur, voor mensen die zich opgeven, de achterzaal van de kerk open voor een sponsordiner. Het sponsordiner bestaat uit: Een welkomstdrankje Een voorgerecht Een hoofdgerecht incl. 1 consumptie (rijsttafel in buffetvorm) Een nagerecht Koffie Voor de kinderen t/m groep 8 van de basisschool is er een aangepaste maaltijd. Er is natuurlijk limonade en een ijsje toe. De prijzen zijn voor volwassenen €25,en voor kinderen t/m groep 8 van de basisschool € 7,50.
tweede medewerkersavond op dinsdag 3 september om 20.00 uur in de achterzaal van de Nieuwe Badkapel. Op de website en op Twitter zijn het uitgebreide programma en het laatste nieuws te vinden. Namens de bazaarcommissie, Martin Buis Telefoon: 06-15575710
[email protected] Twitter: @Badkapel
Voor een sponsordiner is gekozen omdat we vinden dat sociale contacten belangrijk zijn. We kunnen elkaar op deze manier ontmoeten en in gesprek komen. Door het buffet karakter ontstaat een losse sfeer zodat geen standaard groepjes ontstaan. Bent u slecht ter been, geen nood, er zijn mensen beschikbaar die u zullen voorzien van eten en drinken. Door mee te doen aan het sponsordiner helpt u ook onze wijkgemeente zodat we het werk kunnen voortzetten.
Wilt u zich opgeven? Dat kan op zondagen in de achterzaal van de kerk (Martin Buis, Edward de Roode of Dick Rog) of via telefoon/email (070-3548412/
[email protected]).
Beste kinderen (1) Sommige van jullie zijn al met vakantie geweest en anderen gaan misschien nog. En wat is het fijn dat de zon nu eindelijk is gaan schijnen! Jullie hebben vast wel gemerkt dat we in de zomervakantie wel een lichtje aansteken om mee te nemen naar onze eigen
ruimtes, maar geen apart kinderpraatje voor in de kerk houden. Dat gaat weer beginnen op zondag 1 september, de start van het nieuwe seizoen zeg maar. We hopen weer op een fijn jaar met elkaar waarin we samen bidden, Bijbelverhalen horen, knutselen en spelletjes doen. Als je vriendjes en vriendinnetjes kent, die ook wel eens willen weten wat wij bij de kindernevendienst doen, mag je ze natuurlijk meenemen. Omdat misschien nog niet alle kinderen terug zijn, willen we de start activiteit op zondag 8 september houden. Wat we gaan blijft nog even een verrassing. Ook gaan er kinderen van de kindernevendienst naar de jeugdkerk. We gaan ze natuurlijk uitzwaaien. Doen jullie weer mee? Leiding van de kindernevendienst
4
Voortgang Restauratie Nieuwe Badkapel (31 juli 2013) 1ste fase (boven 8-12 meter t.o.v. straatpeil): De 1ste fase van de restauratie is afgerond op 13 maart j.l. 2de Fase deel a (onder de 8-12 m t.o.v. het straatpeil): Het vervangen van de dakbedekking van de platte- en de lessenaarsdaken(3 stuks licht hellende daken van de zijbeuken en het voorportaal) zijn in uitvoering. De met leien bedekte tentdakjes(puntdaken) aan de achterzijde zijn gereed. We verwachten hiermee de waterdichtheid te kunnen garanderen. Dit betreft ook goten, hemelwaterafvoeren, timmerwerk, boeiboorden, dakranden, kleine glas-inlood raampjes bij de trappenhuizen en kantoor, metsel- en voegwerk onder de 12 meter t.o.v. straatpeil.
Helaas viel het lessenaarsdak boven de arcade(entreepartij) erg tegen. De goot en het dakbeschot waren volledig verrot en moesten worden vervangen. Daar ook de koppen van de houten trekbalken verrot waren zijn deze voor deze functie door trekstangen vervangen. Hierdoor is de bouwtijd uitgelopen tot na de bouwvakken. De bouwtijd is tot eind augustus verlengd. Op 4 september vindt de oplevering door de aannemer plaats.
Fondsenwerving 2de Fase deel b (onder de 8-12 m t.o.v. straatpeil) is helaas niet succesvol afgerond! Op 8 juli hebben we de beslissing op de aangevraagde subsidie bij de Provincie Zuid-Holland ontvangen. Helaas hebben we niet het volle bedrag gekregen met als gevolg dat we voor deze fase t.o.v. de aanvraag bij de Provincie ca. € 112.000,00 tekort komen. Toch zijn we blij met de bijdrage van de Provincie van € 33.000,00. Omdat we nu niet zeker zijn van de voorwaardelijke toezeggingen van twee andere fondsen kan er geen volledige opdracht aan de aannemer voor deze 2e Fase deel b volgen. Afhankelijk van de nu beschikbare middelen wordt in overleg met architect en de aannemer een nieuwe begroting opgesteld. We gaan er van uit dat hierin in ieder geval de renovatie van de twee orgelramen wordt opgenomen. Over deze fase en de daarbij behorende bouwtijd houden we u op de hoogte. Fondsenwerving Laatste Fase Te weten een bedrag van ca. € 100.000 voor nieuwe buitenriolering, hemelwaterafvoeren, ontvangbakken, putten en bestrating. Ook met deze werving blijven we doorgaan. Gebruik van de kerk tijdens de restauratie: Het is nog steeds gelukt om de kerk goed bereikbaar te houden opdat de zondagse erediensten gewoon doorgang kunnen vinden. Aan de voorzijde, komend van de Nieuwe Duinweg (linkerhek), zijn de hoofdentree en de invalideningang weer goed bereikbaar. De achterzijde van de kerk aan het Kapelplein is via de deur links in de uitbouw toegankelijk. De theemiddagen zijn zeer succesvol voor de zomer afgerond en starten weer in september. Vanaf 19 augustus tot 7 september kan gedurende werkdagen (van maandag t/m vrijdag) t/m 16 uur de kerk nog steeds niet structureel gebruikt worden. Hiervoor is van te voren overleg met Wijnand van der Zwan noodzakelijk. Ook het orgel blijft, m.b.v. plastic, ingepakt voor het bouwstof. Op de zaterdagmiddagen is deze zomer tijdens de maanden juni, juli en augustus de kerk geopend van 14.00 tot 16.00 uur voor het publiek. Dit is breed in de media gecommuniceerd. Verdere fondsenwerving is nog steeds dringend nodig! Gelukkig komen er steeds bemoedigende giften binnen, waarvoor veel dank aan fondsen en gemeenteleden. Een bijdrage kan ook worden gegeven in de vorm van een legaat, gift, fonds, speciale acties e.d. Alles is welkom. Wij wachten met spanning op uw reactie via
[email protected] of op bankrekening 126626847 t.n.v. Stichting Vrienden Oude Kerk en Nieuwe Badkapel. Maarten van der Toorn, 31 juli 2013 (Lid Bouwcommissie NBK/Vice-v.z
5
Beste kinderen (2) Het afgelopen jaar hebben we bij de kindernevendienst gespaard voor de Nationale Stichting ter Bevordering van de Vrolijkheid. Deze stichting organiseert creatieve activiteiten voor kinderen en jongeren die in asielzoekerscentra in Nederland zitten. De Vrolijkheid biedt vluchtelingenkinderen de kans om voor de verandering eens niet met grote mensen problemen bezig te zijn, maar gewoon weer even onbezorgd kind te zijn. En wat hebben jullie veel gespaard! Afgelopen maand kon ik maar liefst € 335,00 overmaken naar Kerk In Actie voor de Vrolijkheid. Dank jullie wel hiervoor!! Komend jaar gaan we sparen voor een ander doel namelijk voor kinderhospice de Pallieterburght in Capelle aan de IJssel. Een kinderhospice is een huis waar ernstig zieke kinderen naar toe gaan omdat ze uitbehandeld zijn in het ziekenhuis of omdat ouders van een ziek kind niet goed voor hen kunnen zorgen. Ook gaan er kinderen naar toe die al heel lang ziek zijn. Bij een Een feestje of een jubileum te vieren??? Ach, je hebt alles al en toch wil iedereen wat geven! Denk eens aan de restauratie van onze Nieuwe Badkapel
kinderhospice werken alleen vrijwilligers. Je zult begrijpen dat er voor de aanschaf van
speciaal voor deze kinderen geschikt speelgoed of verzorging geld nodig is. Veel mensen doneren al want er is altijd wel geld voor iets nodig. Zo is er afgelopen jaar speciale beademingsapparatuur, een rolstoelkast en een paar mobiele DVD spelers gekocht. Het zou fijn zijn als wij ook meesparen omdat er voor deze kinderen heel veel extra nodig is en omdat ieder kind belangrijk is, gezond of ziek. Sparen jullie weer mee? Leiding van de kindernevendienst
Er is nog veel geld nodig om de hele restauratie te bekostigen. giro: 126626847 Stichting vrienden Oude Kerk/Nieuwe Badkapel
Creatieve dagen in de Badkapel Op 8 opeenvolgende donderdagen in oktober, november en december, wordt de achterzaal van de kerk omgetoverd in een ware kunste-naarswerkplaats. Medewerking wordt verleend
wordt verleend door Anneke Roeleveld, Violet Roest en Petra Slagman. De eerste donderdag is op 31 oktober. Meer informatie in de volgende Kerk en Kapel of bij Truus Toxopeus
Ik ben een jonge christen, woonachtig in Ede. In mijn woonplaats ben ik betrokken bij de baptistengemeente Siloam. Vanaf september ga ik European Studies in Den Haag studeren. Voor deze studie wil ik in Den Haag komen wonen, maar het is niet makkelijk om hier een woonplek te vinden.
Mag ik u als medechristenen vragen of u met mij wil meekijken naar een plek in Den Haag? Het zou natuurlijk geweldig zijn als ik via een van u een studentenkamer in Den Haag kan vinden! Met vriendelijke groet, Ruben Vermeer (Naw-gegevens bekend bij de redactie)
Rooster Kerkdiensten Datum (tijd) 18 augustus, 10.00 uur
Predikant Bijzonderheden Ds. O.Th. Boonstra uit Leidschendam 25 augustus, 10.00 uur Ds. A.R. de Meij Mecima Dienst van Schrift en Tafel 1 september, 10.00 uur Ds. O.Th. Boonstra uit Leidschendam 8 september, 10.00 uur Ds. H.J. van Haarlem 15 september, 10.00 uur Ds. P. Lugtigheid uit den Haag 22 september, 10.00 uur Ds. A.R. de Meij Mecima Cantatedienst - Cantorij Jeugdkerkzondagen: iedere eerste en derde zondag van de maand. De volgende Kerk en Kapel verschijnt op zondag 22 september 2013 Heeft u kopij? Of wilt u zich aanmelden voor de digitale versie van Kerk en Kapel? Stuur dan een e-mail, voor 31 juli, naar
[email protected] 6