Kamperen in de bergen
Willem Vandoorne
To do…
Bivak boven het Valle de Ordesa, Spaanse Pyreneeën
Standvakantie nabij Beinn Allegin, Torridon, Noordwest-Schotland
Zomeravond in het Okstinden-massief, Noord-Noorwegen
Kaitumjaure, Noordwest-Zweden
Avond op Beinn Allegin, Torridon, Noordwest-Schotland
Het massief van Mont Blanc in de herfst, bij zonsondergang vanaf het Lac Blanc, Franse Alpen
Avond in het kleurrijke Bisaurin-massief, Spaanse Pyreneeën
Or not to do?
Zomersneeuw in het Massif de l’Ubaye, Franse Alpen
Koken in de regen in het Massif du Mont Thabor, Franse Alpen
Dichte mist in het Perdiguero-massief, Franse Pyreneeën
Ondergelopen voortent na een regennacht in Saltfjellet, Noord-Noorwegen
Geplaagd door muggen op een windstille avond in Skarvan of Roltdalen, Centraal-Noorwegen
Zware rugzak aan het begin van een lange trekking door Jotunheimen, Zuid-Noorwegen
Overzicht - Materiaal -
Tent Slaapzak Matje …
- Basisregels - Keuze bivakplaats - Wettelijk kader
Tent
Tent Beoordelingscriteria: - Constructie -> windvastheid - Waterdichtheid - Afmetingen -> comfort
- Gemak opzetten - Gewicht
Tent: verschillende types: tunnel/koepel/hybride/geodeet
Tent: Waterdichtheid - Waterkolom (3000-10000mm) - Coating: PU-coating (grondzeil) vs siliconen-coating (flysheet) - Stof: best ripstop nylon
- Onderhoud! - Waterdichtheid vs condens
Tent: Comfort - Afmetingen (zowel oppervlakte als hoogte!) - Type constructie - Afmetingen luifel - Klimaat doelgebied?
Tent: Comfort - Afmetingen (zowel oppervlakte als hoogte!) - Type constructie - Afmetingen luifel - Klimaat doelgebied?
- Voorbeeld: oppervlakte luifel = 0,77m², breedte binnentent = 62,5cm pp
Tent: gemak opzetten
Duur: 5 à 10 minuten. Eerst binnentent, dan buitentent
Tent: gemak opzetten
Duur: 2 à 3 minuten. Binnen- en buitentent samen.
Tent: gemak opzetten
Tent: Gewicht
vs
The North Face VE25: 4,9kg
Vaude Taurus SUL XP: 1,7kg
Tent: Varia - Enkel voor korte periodes nat opbergen (tijdens de tocht) - Zo weinig mogelijk blootstellen aan zonlicht - Thuis: in droge, warme ruimte, opbergen mag in zak - Onderhoud: naden en buitenzeil opnieuw coaten wanneer nodig - Prijs 2-persoonstent: 100€ (budgettenten oa Decathlon) tot 1000€ (high-end merken) - Enkele merken: Quechua, Lafuma, Marmot, MSR, North Face, Vaude, Exped, Lightwave, Helsport, Hilleberg, …
Of nog (veel) lichter?
Slaapzak
Slaapzak Beoordelingscriteria: - Dons vs synthetisch - Temperatuurbereik: comfort/limiet/extreem - Lengte/breedte - Afwerking - Gewicht
Slaapzak: dons vs synthetisch
Slaapzak: dons vs synthetisch
synthetisch
dons
Efficiëntie
matig
zeer hoog
Efficiëntie wanneer nat
redelijk
slecht
compressibiliteit
matig
zeer hoog
levensduur
matig
lang
kostprijs
laag
hoog
Slaapzak: temperatuurbereik - Afhankelijk van: type vulling, hoeveelheid vulling, kwaliteit vulling, constructie slaapzak, ouderdom slaapzak - Externe factoren: type tent, bivakplek, weer, isolatiecapaciteit matje, … - Persoonsgebonden factoren: vermoeidheid, tolerantie, …
Slaapzak: temperatuurbereik - Temperatuursrating: gebaseerd op labo-experimenten - Probleem: verschillende fabrikanten werken soms volgens verschillende normen -> moeilijk onderling vergelijken
Slaapzak: temperatuurbereik - Berekening comfort- en limietwaarden aan de hand van eigenschappen slaapzak - Kwaliteit dons: cuin-waarde (cubin inch per ounce) -> meestal tussen de 550 en 850 - Fill weight (fw): aantal gram dons in slaapzak - Comforttemperatuur = (-0.0000413 x cuin x fw) + 14.1 - Limiettemperatuur = (-0.0000491 x cuin x fw) + 9.92
Slaapzak: temperatuurbereik - Ga steeds uit van comforttemperatuur én reken wat marge - Indien koud: thermisch ondergoed - Probeer warm in slaapzak te kruipen (korte wandeling voor het slapen helpt altijd) - Verhoogd metabolisme = meer warmte - Evt extra liner (katoen, zijde) - Richtwaarde comforttemp Europese gebergten in de zomer: -5°C
Slaapzak: afwerking - Lengte: lichaam + ca. 10cm - Breedte (omtrek schouder typisch 150-170cm) - Lengte rits - Buitentijk
Slaapzak: gewicht & prijs - Gewicht en prijs sterk afhankelijk van kwaliteit dons, oorsprong dons, fabrikant, … - Prijsbereik donzen slaapzak comfort -5°C: 100€ tot 500€
Slaapzak: gewicht & prijs Enkele fabrikanten: Alpkit, Cumulus, North Face, Warmth Unlimited, Macpac, Yeti, Mountain Hardwear, Valandre, Western Mountaineering, … Western Mountaineering Versatile Super: 907g, 6°C, 450€
The North Face Superlight: 1420g, -7°C, 330€
Alpkit Pipedream 600: 960g, -4°C, 220€
Slaapzak: onderhoud - Op tocht: regelmatig luchten - Thuis: droge ruimte, in grote zak (geen compressie dons) - Wassen: grote wasmachine wolprogramma 30°C met aangepast wasproduct, drogen in droogkast met tennisballen, regelmatig opkloppen
Slaapmat
Slaapmat Beoordelingscriteria: - Type: schuim vs opblaasbaar - Temperatuurbereik: de R-waarde - Prijs en gewicht
Slaapmat: schuim vs opblaasbaar
Slaapmat: schuim vs opblaasbaar
Slaapmat: schuim vs opblaasbaar
schuim
opblaas
Efficiëntie
hoog
variabel
Comfort
gering
zeer hoog
Compressibiliteit
gering
zeer hoog
Levensduur
hoog
variabel
Kostprijs
laag
hoog
Schuim wordt bvb. vaak gekozen voor lange, autonome expedities
Slaapmat: Temperatuurbereik - Isolatievermogen wordt uitgedrukt door de R-waarde (hoger = warmer) - Zomertochten (niet-bevroren ondergrond, temperaturen rond of boven nul): aanbevolen R-waarde 2,5 (of hoger). - Winterkamperen: aanbevolen R-waarde 5 (of hoger). - Externe factoren: ondergrond, slaapzak, … - Onvoldoende isolerende mat = koud! (ook al voldoet slaapzak) - Prijzen: 10€ tot 200€
Slaapzak: gewicht & prijs Voornaamste fabrikanten: Therm-a-Rest, Exped Therm-a-Rest RidgeRest: 400g; R=2,8; 25€
Therm-a-Rest Prolite: 460g; R=2,2; 80€
Therm-a-Rest NeoAir XLite: 350g; R=3,2; 120€
Exped Downmat UL 7: 565g, R=5,9, 160€
Basisregels - Indien mogelijk legale bivakplek, anders uit het zicht van bewoning/van de weg af - Afval meenemen
Basisregels - Behoefte doen weg van water en bedekken - WC-papier meenemen of verbranden (indien geen risico)
Basisregels - Geen kampvuur of sporen uitwissen - Biologische afbreekbare wasmiddel + afwaswater weggieten weg van water
Keuze bivakplek
Keuze bivakplek Beoordelingsfactoren: - Veiligheid - Comfort - Schoonheid locatie
vs
Keuze bivakplek: veiligheid - Bij slecht weer of indien weerbericht niet bekend: onbeschutte plaatsen vermijden
Keuze bivakplek: veiligheid - Algemene regel: hoger = meer wind - Specifieke gevallen - Wind versnelt in neerwaartse beweging achter plateau/bergrug/col indien helling niet te steil is - Wind versnelt doorheen vernauwing van vallei
Keuze bivakplek: veiligheid - Niet in of nabij de bedding van beken/rivieren
Keuze bivakplek: veiligheid - Kans op instoringen/steenlawines of onderaan lawinehellingen
Keuze bivakplek: comfort - Ondergrond (comfort, isolatie)
Keuze bivakplek: comfort - Aanwezigheid water
Keuze bivakplek: comfort - ‘s Nachts kouder en vochtiger onderin valleien en depressies (vb Funtensee)
Keuze bivakplek: insecten
vs
Wetgeving - Afhankelijk van land tot land, vaak specifieke regels voor bepaalde gebieden - Overzicht: www.hikingadvisor.be -> regelgeving wildkamperen - Indien bewuste overtreding: wees discreet
