VOORWOORD In 2012 werd door de Werkgroep op beide locaties wederom met inspanning van medische en paramedische disciplines goede hoofd-halsoncologische zorg verleend. Dit werd bevestigd door een positieve beoordeling bij de vijfjaarlijkse visitatie door de Nederlandse Werkgroep Hoofd Hals Tumoren. Uiteraard hebben wij deze visitatie ook een aantal verbeterpunten, die worden opgenomen in het beleidsplan van de Werkgroep. Op 1 januari 2014 zal de nota inzake de hoofd-halsoncologie van de IGZ van kracht worden. De Werkgroep voldoet op één punt na reeds aan de door de IGZ gestelde eisen. Het aspect dat nog geregeld moet worden, is de eis om patiënten vanuit het MCL fysiek in het hoofd-halsoncologisch centrum UMCG te laten beoordelen. Dit is nodig omdat het MCL niet de norm van 200 nieuwe patiënten uit een bepaalde indexcategorie haalt. Het gaat om ongeveer 180 patiënten. In samenspraak met de Raden van Bestuur van beide locaties en de zorgverzekeraars, wordt gezocht naar een oplossing voor de financiering van de consulten en overige kosten. Dit jaar werd ook de samenwerkingsovereenkomst tussen de beide locaties door de Raden van Bestuur van zowel het UMCG als het MCL bekrachtigd (zie bijlage). Het jaarverslag geeft verder wederom naast de activiteiten op het gebied van de patiëntenzorg, de inzet op het gebied van wetenschappelijk onderzoek, onderwijs en opleiding weer.
prof. dr. J.L.N. Roodenburg
dr. J.G.A.M. de Visscher
Groningen
Leeuwarden
1
Jaarverslag Werkgroep Hoofd-Halsoncologie UMCG-MCL 2012
1.
INLEIDING De Werkgroep Hoofd-Halsoncologie Universitair Medisch Centrum Groningen - Medisch Centrum Leeuwarden bestaat sinds 1993. Aanleiding om tot deze samenwerking te komen was het verschijnen van rapporten van de Nederlandse Werkgroep voor Hoofd Hals Tumoren (NWHHT) en van de Gezondheidsraad waarin werd aangegeven dat hoofd-halsoncologische zorg in multidisciplinaire centra zou moeten plaatsvinden en dat voor behoud van expertise en ontwikkeling van het vakgebied er een minimum aantal nieuwe patiënten per jaar zou moeten worden behandeld. In 1997 is deze samenwerking in de vorm van een overeenkomst geformaliseerd. Vanwege nieuwe regelgeving vanuit de IGZ en de NWHHT werd de samenwerkingsovereenkomst in 2012 geactualiseerd. Op basis van visitatie werd de Werkgroep door de NWHHT erkend. Hoewel de patiëntenzorg binnen de Werkgroep centraal staat, is de samenwerking ook een uitstekende basis voor de academische taken zoals onderzoek, onderwijs en opleiding. Hierover wordt verderop gerapporteerd.
2.
PATIËNTENZORG Door de Werkgroep werden in 2012 910 nieuwe patiënten dan wel bekende patiënten met een nieuwe aandoening besproken. Tabel 1 toont de verdeling over de verschillende lokalisaties van
plaveiselcelcarcinomen
van
de
bovenste
adem-
en
voedingsweg,
maligne
speekselkliertumoren en halskliermetastasen van een onbekende primaire tumor. Het betreft 487 patiënten. De expertise van een hoofd-halsoncologische werkgroep maakt dat dit ook een centrum is voor behandeling van premaligne, andere maligne en benigne afwijkingen in het hoofd-halsgebied. Het betreft 423 patiënten. Een overzicht daarvan wordt in tabel 2 gegeven. Op de locatie UMCG vonden 52 voorbesprekingen en op de locatie MCL 50 voorbesprekingen plaats. Vervolgens vond 48 keer bespreking plaats via teleconsulting tussen de twee locaties.
3.
BESTUURLIJKE ORGANISATIE WERKGROEP De coördinatie tussen de twee locaties vond plaats door prof. dr. J.L.N. Roodenburg vanuit het UMCG en dr. J.G.A.M. de Visscher namens het MCL. De coördinatie op beide locaties vindt plaats door een bestuur bestaande uit vertegenwoordigers van de poortdisciplines, te weten de Keel- Neus- en Oorheelkunde, de Kaakchirurgie, de Medische Oncologie en de Radiotherapie. De bestuurssamenstelling is als volgt: locatie UMCG :
2
prof. dr. J.L.N. Roodenburg, voorzitter dr. H.P. Bijl, secretaris prof. dr. B.F.A.M. van der Laan, lid prof. dr. J.A. Gietema, lid locatie MCL: dr. J.G.A.M. de Visscher, voorzitter dr. O.B. Wijers, secretaris dr. K.T. van der Laan, lid
Het bestuur van de locatie UMCG heeft dit jaar het focus gehad op de volgende zaken: 1. Uitvoering van het beleidsplan 2. Het nieuwe EPD. De belangrijkste zaken die wij in het nieuwe EPD willen realiseren zijn: - Een patiëntenvolgsysteem (PVS), dat automatisch per patiënt de voortgang van het diagnostisch proces bewaakt en meldt wanneer dit is afgerond of dat de deadlines niet worden gehaald. Daarnaast moet het PVS inzicht geven in de gehele groep patiënten die worden voorbereid op behandeling, om vervolgens de therapeutische capaciteit zo efficiënt mogelijk te kunnen gebruiken. - Geïntegreerde verslaglegging van de multidisciplinaire spreekuren en besprekingen De prototypen zijn al volledig door de Werkgroep ontwikkeld. De hoop is dat deze ook daadwerkelijk worden geïmplementeerd.
In het MCL zijn de zorgpaden mondholte/orofarynx en larynx/hypofarynx geactualiseerd. Dit vindt 2 jaarlijks plaats. Daarnaast heeft de HH-werkgroep zijn bijdrage geleverd bij de totstandkoming van het zorgpad melanoom.
De besturen van beide locaties hebben veel energie gestoken in de voorbereiding van de NWHHT-visitatie. De Werkgroep heeft wederom voor 5 jaar erkenning gekregen. Er zijn wel verbeterpunten, die uiteraard zullen worden opgepakt. Daarnaast wordt gezamenlijk gewerkt aan de implementatie van de IGZ-nota.
4.
PARAMEDISCHE WERKGROEP HOOFD-HALSONCOLOGIE UMCG De Paramedische Werkgroep Hoofd-Halsoncologie heeft dit jaar weer een vaste afvaardiging van de volgende disciplines: diëtetiek, geestelijke verzorging, medisch maatschappelijk werk, logopedie, mondhygiëne, radiotherapie en verpleging van KNO en MKA
De leden van de Werkgroep komen vier keer per jaar bijeen en hebben dit jaar twee bijeenkomsten georganiseerd met de volgende thema’s: in januari een casusbespreking: Chirurgie, ook na je 90ste?
3
met presentaties van Guyri Halmos(KNO arts), en Thomas Peters(KNO arts i.o.) in november een klinische avond: Kijk op leven en sterven met presentaties van Arie van den Berg (geestelijk verzorger), An Reyners (internist-oncoloog) en Mieke Boelens(verpleegkundig consulent ouderengeneeskunde)
In de landelijke Paramedische Werkgroep Hoofd Hals Tumoren participeren geen deelnemers meer vanuit het UMCG. Dineke Jönfors (verpleging) heeft na 10 jaar haar lidmaatschap beëindigd.
Medisch maatschappelijk werk: Jesmin Poelstra heeft een artikel geschreven voor het landelijke vakblad voor maatschappelijk werkers, Maatwerk, over hun werk binnen de Hoofd Hals Oncologie. N.a.v. dit artikel worden alle hoofdhals patiënten van KNO nu gezien door het medisch maatschappelijk werk
5.
WETENSCHAPPELIJKE ACTIVITEITEN Op initiatief van de Research Commissie zijn drie aandachtsgebieden van het onderzoek van de Werkgroep geformuleerd, te weten: 1.
Therapiegerelateerde morbiditeit/kwaliteit van leven slikstoornissen na radiotherapie speekselklierschade na radiotherapie stamceltransplantatie bij radiatieschade aan de speekselklieren preventie van bijwerkingen van bestraling en chemotherapie in het hoofd-halsgebied trismus en schouderklachten na oncologische chirurgie het gebruik van implantaten t.b.v. de bevestiging van protheses in het hoofd-halsgebied voeding en voedingstoestand bij patiënten met hoofd-halstumoren in vitro en in vivo studies naar de levensduur van spraakprothesen na laryngectomie biomedical engineering en klinische evaluatie van nieuw te ontwikkelen stomaklep en spraakprothese “Huid, optische diagnose en receptuur gelaatsprothese”
4
2.
Beeldvorming fotodynamische therapie en fotodetectie Positron Emissie Tomografie (PET)
3.
Moleculaire en genetische profilering histologische aspecten en moleculair biologische analyse van plaveiselcelcarcinoom van de larynx, pharynx en mondholte
Deze aandachtsgebieden zijn ook in het beleidsplan vastgelegd. De lopende onderzoekslijnen zijn goed in te passen in deze aandachtsgebieden.
Binnen de faculteit is het oncologisch onderzoek in het Cancer Research Center Groningen (CRCG). De Principal Investigators (PI) hebben het door hen begeleide onderzoek in het CRCG ondergebracht.
Het zwaartepunt van de wetenschappelijke activiteiten ligt in de locatie UMCG. De locatie MCL participeert ook in de onderzoeken, met name het patiëntgebonden onderzoek. Voor een overzicht van de wetenschappelijke productie wordt verwezen naar de betreffende bijlage.
6.
ONDERWIJS EN NASCHOLING Binnen het curriculum Geneeskunde participeren de afdelingen van de Werkgroep in het blok Oncologie en zijn er (keuze) coschappen. Vanuit de opleiding Tandheelkunde lopen coassistenten stage Kaakchirurgie in het UMCG en in het MCL. Daarnaast wordt onderwijs gegeven in de opleiding Mondzorgkunde, aan de opleiding Oncologie Verpleegkunde en Nurse Practitioner. Door middel van refereeravonden werd nascholing verzorgd voor huisartsen, tandartsen en specialisten. In de bijlagen zijn de diverse onderwijsactiviteiten vermeld.
7.
INTERNATIONAL SUMMER SCHOOL ONCOLOGY MEDICAL STUDENTS (ISOMS) Vanuit de Werkgroep werd dit jaar ook weer geparticipeerd in de ISOMS 2012. Er is plaats voor 40 studenten uit de gehele wereld. Het programma beslaat tien dagen en bestaat uit patiëntencolleges, interactieve colleges, skillslabs, posterpresentaties en ward rounds. In 2012 is er naast een “educational track” ook een “research track” georganiseerd.
8.
SPECIALISTENOPLEIDING Vanuit de afdeling Keel-, Neus-, en Oorheelkunde, de afdeling Kaakchirurgie en de afdeling Radiotherapie lopen AIOS’en stage bij de Werkgroep. Vanuit de Kaakchirurgie wordt deze stage ook in het MCL gevolgd. In 2012 is de opleiding van dr. C.A. Krabbe tot kaakchirurg-
5
oncoloog gestart. Na de opleiding zal hij toetreden tot de maatschaap Kaakchirurgie van het MCL.
9.
VERDERE ONTWIKKELINGEN EN ACTIVITEITEN 1.
NWHHT-IGZ In 2010 is de nota van de IGZ-NWHHT vastgesteld ten aanzien van de concentratie van zorg in de hoofd-halsoncologische centra, eventueel in samenwerking met een prefered partner. Het belangrijkste gevolg van deze nota voor de samenwerking binnen de Werkgroep Hoofd-Halsoncologie UMCG-MCL is, dat een deel van de patiënten die in Leeuwarden worden behandeld, ook in Groningen moeten worden gezien. Deze regeling zal in 2014 ingaan. Er wordt nog steeds aan gewerkt om deze regeling op tijd te effectueren. Voorwaarde hiervoor is de financiering door de zorgverzekeraars. De ruimte voor het multidisciplinaire spreekuur in het Oncologie Centrum UMCG is ondertussen gerealiseerd.
2.
Beleidsplan Het jaarplan 2012 van het beleidsplan is grotendeels gehaald. De visitatie van de NWHHT heeft nog een extra aantal verbeterpunten opgeleverd, die worden geïntegreerd in de aandachtspunten van het beleidsplan. Door de toegenomen werkdruk, zowel op het gebied van de patiëntenzorg als extra administratieve taken en het ontbreken van ondersteuning van het bestuur van de Werkgroep, wordt het steeds moeilijker om aan dit soort zaken uitvoering te geven. Het UMCG heeft plannen om de Oncologie en met name de tumorwerkgroepen beter te positioneren. Hopelijk leidt dit tot ondersteuning van de tumorwerkgroepen.
6
TABEL 1 Maligne tumoren van de bovenste adem- en voedingweg en speekselklieren
Nieuwe aandoeningen per locatie
(ICD-O)
UMCG
UMCG
MCL
MCL
2011
2012
2011
2012
lip
(140)
21
16
25
24
tong
(141)
44
33
15
15
grote speekselklieren
(142)
33
22
15
12
gingiva
(143)
10
11
5
3
mondbodem
(144)
28
15
17
15
andere, niet gespecificeerde delen van de mond
(145)
30
19
16
17
orofarynx
(146)
73
44
24
17
nasofarynx
(147)
5
9
4
2
hypofarynx
(148)
16
20
14
11
neusholten, middenoor en neusbijholten
(160)
15
14
6
7
larynx
(161)
89
91
56
53
halskliermetastase onbekende primaire tumor
(199)
16
12
8
5
380
306
205
181
Totaal
7
TABEL 2 Overige tumoren en aanverwante aandoeningen in het hoofd-halsgebied
Nieuwe aandoeningen per locatie
(ICD-O)
UMCG
UMCG
MCL
2011
2012
2011
2012
49
70
52
62
22
16
41
45
1
1
1
0
maligne lymfoom hoofd-halsgebied
15
12
28
21
overige maligne neoplasmata
26
16
29
22
premaligne afwijking
12
10
8
13
benigne speekselkliertumor
25
19
52
36
diversen
69
38
62
42
219
182
273
241
maligne neoplasmata van de huid
(173)
basaalcelcarcinoom maligne neoplasmata van bot en kraakbeen
Totaal
(170)
MCL
TABEL 3 Aantal patiëntenbesprekingen en vervolgverslagen van bekende patiënten
Besprekingen
Aantal
patiëntenbesprekingen UMCG-MCL via teleconsultatie
48
voorbesprekingen locatie UMCG
52
voorbesprekingen locatie MCL
50
8
Artikelen internationale tijdschriften Andreassen CN, Barnett GC, Langendijk JA, Alsner J, De Ruysscher D, Krause M, Bentzen SM, Haviland JS, Griffin C, Poortmans P, Yarnold JR. Conducting radiogenomic research - Do not forget careful consideration of the clinical data. Radiother Oncol. 2012 Dec;105(3):337-40.
Andry G, Langendijk JA, Locati LD. Management of salivary gland tumors. Expert Rev Anticancer Ther 2012 Sept;12(9): 161-8.
Beetz I, Schilstra C, Burlage FR, Koken PW, Doornaert P, Bijl HP, Chouvalova O, Leemans CR, Bock GH de, Christianen ME, Laan BF van der, Vissink A, Steenbakkers RJ, Langendijk JA. Development of NTCP models for head and neck cancer patients treated with three-dimensional conformal radiotherapy for xerostomia and sticky saliva: the role of dosimetric and clinical factors. Radiother Oncol. 2012 Oct;105(1):86-93.
Beetz I, Schilstra C, Burlage FR, Koken PW, Doornaert P, Bijl HP, Chouvalova O, Leemans CR, Bock GH de, Christianen ME, Laan BF van der, Vissink A, Steenbakkers RJ, Langendijk JA. NTPC models for patient-rated xerostomia and sticky saliva after treatment with intensity modulated radiotherapy for head and neck cancer: The role of domestic and clinical factors. Radiother Oncol. 2012; 105(1):101-6.
Beetz I, Schilstra C, Luijk P van, Christianen MEMC, Doornaert P, Bijl HP, Chouvalova O, Heuvel ER van den, Steenbakkers ER, Langendijk JA. External validation of three dimensional conformal radiotherapy based NTCP models for patient-rated xerostomia and sticky saliva among patients treated with intensity modulated radiotherapy. Radioth. Oncol. 2012 Oct;105(1):94-100.
Boomsma MJ, Bijl HP, Christianen ME, Beetz I, Chouvalova O, Steenbakkers RJ, Laan BF van der, Wolffenbuttel BH, Oosting SF, Schilstra C, Langendijk JA. A Prospective Cohort Study on Radiationinduced Hypothyroidism: Development of an NTCP Model. Int J Radiat Oncol Biol Phys. 2012 Nov 1;84(3):e351-6.
Brouwer CL, Steenbakkers R, Heuvel E van den, Duppen J, Navran A, Bijl H, Chouvalova O, Burlage F, Meertens H, Langendijk J, Veld A van 't. 3D Variation in delineation of head and neck organs at risk. Radiat Oncol. 2012 Mar 13;7(1):32.
Buijssen KJ, Laan BF van der, Mei HC van der, Atema-Smit J, Huijssen P van den, Busscher HJ, Harmsen HJ. Composition and architecture of biofilms on used voice prostheses. Head Neck. 2012; 34(6):863-71.
9
Christianen ME, Schilstra C, Beetz I, Muijs CT, Chouvalova O, Burlage FR, Doornaert P, Koken PW, Leemans CR, Rinkel RN, Bruijn MJ de, Bock GH de, Roodenburg JL, Laan BF van der, Slotman BJ, Verdonck-de Leeuw IM, Bijl HP, Langendijk JA. Predictive modelling for swallowing dysfunction after primary (chemo)radiation: results of a prospective observational study. Radiother Oncol. 2012 Oct;105(1):107-14.
Cnossen IC, Bree R de, Rinkel RN, Eerenstein SE, Rietveld DH, Doornaert P, Buter J, Langendijk JA, Leemans CR, Verdonck-de Leeuw IM. Computerized monitoring of patient-reported speech and swallowing problems in head and neck cancer patients in clinical practice. Support Care Cancer. 2012 Nov;20(11):2925-31.
Dijk JM van, Wagemakers M, Korsten-Meijer AG, Kees Buiter CT, Laan BF van der, Mooij JJ. Cranialization of the frontal sinus--the final remedy for refractory chronic frontal sinusitis. J Neurosurg. 2012; 116(3):531-5.
Gogh CD van, Verdonck-de Leeuw IM, Langendijk JA, Kuik DJ, Mahieu HF. Long-Term Efficacy of Voice Therapy in Patients With Voice Problems After Treatment of Early Glottic Cancer. J Voice. 2012 May;26(3):398-401.
Gogh CDL van, Verdonck-de Leeuw IM, Wedler-Peeters J, Langendijk JA, Mahieu HF. Prospective evaluation of voice outcome during the first two years in male patients treated by radiotherapy or laser surgery for T1a glottic carcinoma. Eur Arch Otorhinolaryngol. 2012 Jun;269(6):1647-52.
Haigentz M Jr, Hartl DM, Silver CE, Langendijk JA, Strojan P, Paleri V, Bree R de, Machiels JP, Hamoir M, Rinaldo A, Paccagnella D, Shaha AR, Takes RP, Ferlito A. Distant metastases from head and neck squamous cell carcinoma. Part III. Treatment. Oral Oncol. Oral Oncol. 2012 Sep;48(9):78793.
Halmos GB, Laan TP van der, Hemel BM van, Dikkers FG, Slagter-Menkema L, Laan BF van der, Schuuring E. Is human papillomavirus involved in laryngeal neuroendocrine carcinoma? Eur Arch Otorhinolaryngol. [Epub 2012; Jun]
Harms K, Post WJ, Laan BF van der. Evaluation of preference for voice prosthesis (Letter to the Editor). Oral Oncol. 2012; 48(11):e43.
10
Hooff SR van, Leusink FKJ, Roepman P, Baatenburg de Jong RJ, Speel EJM, Brekel MWM van den, Velthuysen MLF van, Diest PJ van, Es RJJ van, Merkx MAW, Kummer JA, Leemans CR, Schuuring E,
Janssens GO, Rademakers SE, Terhaard CH, Doornaert PA, Bijl HP, Ende P van den, Chin A, Marres HA, Bree R de, Kogel AJ van der, Hoogsteen IJ, Bussink J, Span PN, Kaanders JH. Accelerated radiotherapy with carbogen and nicotinamide for laryngeal cancer: results of a phase III randomized trial. J Clin Oncol. 2012 May20;30(15):1777-83.
Janssens GO, Terhaard CH, Doornaert PA, Bijl HP, Ende P van den, Chin A, Pop LA, Kaanders JH. Acute Toxicity Profile and Compliance to Accelerated Radiotherapy Plus Carbogen and Nicotinamide for Clinical Stage T2-4 Laryngeal Cancer: Results of a Phase III Randomized Trial. Int J Radiat Oncol Biol Phys. 2011 Feb 2012 Feb 1;82(2):532-8.
Kamstra JI, Roodenburg JL, Beurskens CH, Reintsema H, Dijkstra PU. TheraBite exercises to treat trismus secondary to head and neck cancer. Support Care Cancer. 2012 Oct 4. [Epub ahead of print]
Karakullukcu B, Nyst HJ, Veen RL van, Hoebers FJ, Hamming-Vrieze O, Witjes MJ, Visscher SA de, Burlage FR, Levendag PC, Sterenborg HJ, Tan IB. mTHPC mediated interstitial photodynamic therapy of recurrent nonmetastatic base of tongue cancers: Development of a new method. Head Neck. 2012 Nov;34(11):1597-606.
Laan HP van der, Christianen ME, Bijl HP, Schilstra C, Langendijk JA. The potential benefit of swallowing sparing intensity modulated radiotherapy to reduce swallowing dysfunction: an in silico planning comparative study. Radiother Oncol. 2012 Apr;103(1):76-81.
Laan TP van der, Laan BFAM van der, Plaat BE, Wedman J, Hemel BM van, Halmos GB. Neuroendocrine carcinoma of the larynx - an extraordinary malignancy with high recurrence rates and long survival: our experience in 11 patients. Clin Otolaryngol. 2012; 37(1):63-66
Lalami Y, Specenier PM, Awada A, Lacombe D, El-Hariry I, Bogaerts J, Langendijk JA, Vermorken J. EORTC 24051 : Unexpected side effects of a phase I study of TPF induction chemotherapy (IC) followed by chemoradiation (CRT) with lapatinib (LAP), a dual EGFR/ErbB2 inhibitor, in patients with locally advanced larynx and hypopharynx squamous cell carcinoma. Radiother Oncol 2012;105(2):238-40.
Langendijk JA, Lacko M, Herdt MJ de, Jansen JC, Brakenhoff RH, Slootweg PJ, Takes RPT, Holstege FCP. Validation of a gene expression signature for lymph node metastasis detection in oral cavity squamous cell carcinoma. J Clin Oncol. 2012; 30(33): 4104-10.
11
Langius JAE, Kruizenga HM, Uitdehaag BMJ, Langendijk JA, Doornaert P, Leemans CR, Weijs P. Resting energy expenditure in head and neck cancer patients during radiotherapy. Radiother Oncol 2012 Aug;31(4):549-54
Meij EH van der, Schepman KP, Visscher JGAM de. Diagnostische en therapeutische aspecten van lichen planus en lichenoïde afwijkingen van het mondslijmvlies. Ned Tijdschr Dermatol Venereol 2012; 22:192-6.
Melchers LJ, Schuuring E, Dijk BA van, Bock GH de, Witjes MJ, Laan BF van der, Wal JE van der, Roodenburg JL. Tumour infiltration depth ≤4mm is an indication for an elective neck dissection in pT1cN0 oral squamous cell carcinoma. Oral Oncol. 2012; 48(4):337-42. Schaaf A van der, Schilstra C, Xu CJ, Veld AA van’t, Langendijk JA. Multivariate modelling of complications with data driven variable selection: Guarding against overfitting and effects of data set size. Radiother Oncol. 2012 Oct;105(1):115-21.
Schepers RH, Raghoebar GM, Lahoda LU, Meer WJ van der, Roodenburg JL, Vissink A, Reintsema H, Witjes MJ. Full 3D digital planning of implant supported bridges in secondarily mandibular reconstruction with prefabricated fibula free flaps. Head Neck Oncol. 2012 Sep 9;4(2):44.
Schneiders FL, Bruin RC de, Eertwegh AJ van den, Scheper RJ, Leemans CR, Brakenhoff RH, Langendijk JA, Verheul HM, Gruijl TD de, Molling JW, Vliet HJ van der. Circulating Invariant Natural Killer T-Cell Numbers Predict Outcome in Head and Neck Squamous Cell Carcinoma: Updated Analysis With 10-Year Follow-Up. J Clin Oncol. 2012 Feb 10;30(5):567-70.
Schrijvers ML, Pattje WJ, Slagter-Menkema L, Mastik MF, Gibcus JH, Langendijk JA, Wal JE van der, Laan BF van der, Schuuring E. FADD expression as a prognosticator in early-stage glottic squamous cell carcinoma of the larynx treated primarily with radiotherapy. Int J Radiat Oncol Biol Phys. 2012; 83(4):1220-6.
Stokman MA, Burlage FR, Spijkervet FK. The effect of a calcium phosphate mouth rinse on (chemo) radiation induced oral mucositis in head and neck cancer patients: a prospective study. Int J Dent Hyg. 2012 Aug;10(3):175-80.
Strojan P, Ferlito A, Langendijk JA, Siver CE. Indications for radiotherapy after neck dissection. Head Neck. 2012 Jan;34(1):113-9. (IF: 2.182, Q1).
12
Takes R, Strojan P, Silver C, Bradley P, Haigentz M, Wolf G, Shaha A, Hartl D, Olofsson J, Langendijk JA, Ferlito A. Current Trends in Initial Management of Hypopharyngeal Cancer: the Declining Use of Open Surgery. Head Neck. 2012 Feb;34(2):270-81.
Tjon Pian Gi RE, Halmos GB, Hemel BM van, Heuvel ER van den, Laan BF van der, Plaat BE, Dikkers FG. Narrow band imaging is a new technique in visualization of recurrent respiratory papillomatosis. Laryngoscope. 2012 Aug;122(8):1826-30.
Trott KR, Doerr W, Facoetti A, Hopewell J, Langendijk J, Luijk P van, Ottolenghi A, Smyth V. Biological mechanisms of normal tissue damage: Importance for the design of NTCP models. Radiother Oncol. 2012;105(1):79-85.
Visscher SA de, Dijkstra PU, Tan IB, Roodenburg JLN, Witjes MJH. mTHPC mediated photodynamic therapy (PDT) of squamous cell carcinoma in the head and neck: A systematic review. Oral Oncol. 2012 Oct 12: S1368-8375(12)
Visscher SA de, Witjes MJH, Kascáková S, Sterenborg HJ, Robinson DJ, Roodenburg JLN, Amelink A. In vivo quantification of photosensitizer concentration using fluorescence differential path-length spectroscopy: influence of photosensitizer formulation and tissue location. J Biomed Opt. 2012 Jun;17(6):067001. doi: 10.1117/1.JBO.17.6.067001.
Water TA van de, Lomax AJ, Bijl HP, Schilstra C, Hug EB, Langendijk JA. Using a reduced spot size for intensity modulated proton therapy potentially improves salivary gland sparing in oropharyngeal cancer. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2012 Feb 1;82(2):e313-9.
Wedman J, Pruim J, Roodenburg JL, Halmos GB, Langedijk JA, Dierckx RA, Laan BF van der. Alternative PET tracers in head and neck cancer. A review. Eur Arch Otorhinolaryngol. 2012 Dec 27. [Epub ahead of print] Xu CJ, Schaaf A van der, Schilstra C, Langendijk JA, Veld AA van’t. Impact of statistical learning methods on the predictive power of multivariate Normal Tissue Complication Probability models. Int J Radiat Oncol Biol Phys Int J Radiat Oncol Biol Phys. 2012 Mar 15;82(4):e677-84. Xu CJ, Schaaf A van der, Veld AA van’t , Langendijk JA, Schilstra C. Statistical Validation of NTCP Models. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2012 Sep 1;84(1):e123-9.
13
Prijzen + waarderingen Prof. dr. J.L.N. Roodenburg is benoemd to erelid van de Nederlandse Vereniging voor Mondziekten Kaak- en Aangezichtschirurgie vanwege zijn verdiensten voor de Hoofd-Halsoncologie.
Subsidies Lopende subsidies 1. Stimuleringsgelden UMCG: Voeding en voedingstoestand bij hoofd-halsoncologische patiënten, deel II, afd. Kaakchirurgie 2. Moleculair biologische analyse van plaveiselcel carcinoom van de larynx/2/12/ eerste geldstroom, afd. KNO 3. Doelmatigheidsgelden UMCG: Multicenter doelmatigheidsonderzoek naar het gebruik van verschillende spraakprothesen na laryngectomy (KIM-studie), afd. KNO 4. In vitro en in vivo studies naar levensduur van spraakprothese/3/11/ eerste en derde geldstroom, afd. KNO 5. Derde geldstroomproject: FAZA PET studie naar in vivo tumorhypoxie vergeleken met endogene en exogene hypoxiemarkers, afd. KNO. 6. Beleidsruimte RUG: Intensity Modulated Proton Therapy in Head and Neck Cancer, afdeling Radiotherapie 7. CKTO: POstoPerative Accelerated Radio Therapy vs conventional radiotherapy in squamous cell head and neck cancer. A multicenter prospective randomized study (POPART-study), afd. Radiotherapie 8. KWF-subsidie: Prediction and prevention of Swallowing Dysfunction after curative (chemo-) radiation. Toegekend door KWF, afdeling Radiotherapie 9. KWF-subsidie: Protection against radiation-induced damage to salivary glands by stem cell transplantation. Toegekend door KWF (Rob Coppes), afdeling Radiotherapie 10. AGIKO-gelden drs. J.I. Kamstra. “De risicofactoren, behandeling en het criterium van een hoofdhalsoncologie gerelateerde trismus“
14
Samenstelling van de Werkgroep Hoofd-Halsoncologie UMCG-MCL Locatie UMCG
Afdeling Heelkunde/Hoofd-Halschirurgie: prof. dr. J.Th.M. Plukker, chirurg Afdeling Keel-, Neus- en Oorheelkunde: prof. dr. B.F.A.M. van der Laan, KNO-arts-oncoloog drs. J. Wedman, KNO-arts-oncoloog dr. B.E.C. Plaat, KNO-arts-oncoloog dr. G.B. Halmos, KNO-arts-oncoloog mw. E.R. Baldal, Oncologiecoördinatrice, secretariaat werkgroep locatie UMCG mw. L.D. Klei, Oncologieverpleegkundige, secretariaat werkgroep locatie UMCG Afdeling Kaakchirurgie en Bijzondere Tandheelkunde: prof. dr. J.L.N. Roodenburg, kaakchirurg-oncoloog dr. M.J.H. Witjes, kaakchirurg-oncoloog dr. K.P. Schepman, kaakchirurg-oncoloog dr. H. Reintsema, tandarts-maxillofaciaal prothetist dr. W.D. Noorda, tandarts-maxillofaciaal prothetist mw. M. Popma, nurse practitioner mw. R. Dopheide, nurse practitioner Afdeling Radiotherapie: prof. dr. J.A. Langendijk, radiotherapeut-oncoloog dr. H.P. Bijl, radiotherapeut-oncoloog drs. O. Chouvalova, radiotherapeut-oncoloog dr. R.J.H.M. Steenbakkers, radiotherapeut-oncoloog Afdeling Dermatologie: drs. J.B. Terra, dermatoloog dr. J.R. Spoo, dermatoloog Afdeling Plastische en Reconstructieve Chirurgie: prof. dr. P.M.N. Werker, plastisch chirurg drs. L.U. Lahoda, plastisch chirurg dr. M. Rüttermann, plastisch chirurg dr. T.R. Middelberg, plastisch chirurg
15
Afdeling Radiodiagnostiek: drs. B. Dorgelo, neuro-/hoofd-halsradioloog dr. J.C. de Groot, neuro-/hoofd-halsradioloog dr. L.C Meiners, neuro-/hoofd-halsradioloog drs. A. van der Vliet, neuro-/hoofd-halsradioloog dr. H. Westerlaan, neuro-/hoofd-halsradioloog
Afdeling Pathologie: drs. B.M. van Hemel, patholoog dr. E.M.D. Schuuring, moleculair bioloog
Afdeling Interne Geneeskunde/Oncologie: prof. dr. J.A. Gietema, internist-oncoloog dr. S.F. Oosting, internist-oncoloog
Afdeling Revalidatie: prof. dr. P.U. Dijkstra
Ondersteuning Werkgroep Hoofd-Halsoncologie: mw. L. van Huizen, medewerker UMCG-Staf
16
Samenstelling van de Werkgroep Hoofd-Halsoncologie UMCG-MCL Locatie MCL
Afdeling Keel-, Neus- en Oorheelkunde: dr. K.T. van der Laan, KNO-arts-oncoloog dr. L.Q. Schwandt, KNO-arts-oncoloog
Afdeling Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie en Bijzondere Tandheelkunde: dr. E.H. van der Meij, kaakchirurg-oncoloog drs. H.B. Seydell, kaakchirurg dr. J.G.A.M. de Visscher, kaakchirurg-oncoloog drs. A. de Boer, tandarts-maxillofaciaal prothetist dr. A. P. Slagter, tandarts-maxillofaciaal prothetist
Radiotherapeutisch Instituut Friesland: dr. F.R. Burlage, radiomtherapeut-oncoloog drs. A.M. van der Wel, radiotherapeut-oncoloog dr. O.B. Wijers, radiotherapeut-oncoloog
Afdeling Dermatologie: drs. R. Blanken, dermatoloog
Afdeling Plastische en Reconstructieve Chirurgie: drs. D. van Dam, plastisch chirurg drs. E.C.A. Verschuur, plastisch chirurg
Afdeling Radiodiagnostiek: drs. J.A. Dol, radioloog drs. B.M. Doorenbos, radioloog drs. J. Dorgelo, neuro-/hoofd-halsradioloog
Afdeling Pathologie: dr. H. Eggink, patholoog
17
Afdeling Interne Geneeskunde/Oncologie: dr. W. E. Fiets, internist-oncoloog
Afdeling Oogheelkunde: drs. D.M.M. Edens-Schipper, oogarts
Afdeling Nucleaire Geneeskunde: drs. H. Balink, nucleair geneeskundige drs. W.D. van Schelven, nucleair geneeskundige
Verpleegkundig consulenten hoofd-halsoncologie: mw. W. van Abbema mv. K. Rozestraten-Munniksma mv. U. Bron-Landman
18
BIJLAGE
19
20
21
