JAARVERSLAG NASCI vzw 2014 De ziel van een maatschappij herkent men het beste aan hoe zij haar kinderen behandelt.
[Nelson Mandela]
INHOUDSTAFEL
1. WOORD VOORAF
02
2. NASCI 2.1. 2.2. 2.3. 2.4. 2.5. 2.6. 2.7. 2.8.
04 09 13 16 16 19 19 20
Een beknopte rondleiding doorheen 2014 Cijferweetjes: onze werking in een notendop! Wie, wat, waar (contactgegevens) Het Bestuur Missie en visie Doelgroep en actieterrein Doelstellingen Methodiek
3. ALGEMENE WERKING 3.1. Onze medewerkers 3.2. Rondleidingen en bezoeken 3.3. Taalstimulering 3.4. Pers / communicatie / media / public relations
21 24 25 25
4. (KANS)ARMOEDEBESTRIJDING 4.1. Algemene doelstellingen 4.2. Materiële bijstand 4.3. Overzicht aantal ingeschreven families en interventies 4.4. Residentie van de hulpzoekenden 4.5. Nationaliteit van de hulpzoekenden 4.6. Taalgebruik van ons publiek 4.7. Inkomenssituatie van de in 2014 ingeschreven families 4.8. Werken met doorverwijzers 4.9. Doorverwijzingen door NASCI 4.10. Sociaal Infopunt
26 28 28 29 29 30 31 31 34 35
5. ACTIVITEITEN 5.1. Vorming & opvoedingsondersteuning 5.2. Vormingstraject ‘Mama’s Power’ 5.3. Mama’s Club 5.4. Medische ondersteuning van ons publiek 5.5. Diverse activiteiten
37 41 45 48 48
6. FINANCIËN 6.1. Subsidiërende overheden 6.2. Financiële, materiële en logistieke steun en giften
51 52
7. BESLUIT
53
1
1. WOORD VOORAF 2014 was geen gemakkelijk jaar. Vooral de minder bedeelden werden weer diep getroffen in hun bestaan. Er is meer nood aan hulp, er zijn steeds meer arme en weerloze mensen die niet weten waar naartoe om te overleven in deze harde en voor hen moeilijke samenleving. Dit maakt dat verenigingen als NASCI meer dan ooit nodig zijn. En dat voelen wij ook aan de toename van onze zorggroep. NASCI heeft dan ook dit jaar weer meer aanvragen tot hulp gekregen. Hulpvraag die toeneemt en die met hetzelfde aantal mensen moet gelenigd worden. We werken dus harder dan ooit. In dit jaarverslag over het jaar 2014 van NASCI, lees je hoe NASCI werkt en leeft. Dat blijkt uit de cijfers en gegevens, waarachter heel wat schrijnende verhalen schuilgaan van moeders met kinderen die een beroep deden op de hulp die NASCI biedt. Materiële hulp uiteraard, maar ook psychologische ondersteuning, raadgeving en praktische bijstand. Maar we kunnen gelukkig nog altijd rekenen op de vele milde giften van sponsors en weldoeners en zo kan NASCI net het verschil maken en heel wat extra activiteiten op touw zetten voor hulpbehoeftige vrouwen en hun kinderen. Ook kunnen we met die financiële hulp het broodnodige materiaal aankopen en noodzakelijke structurele verbeteringen uitvoeren. Met haar werking wil NASCI armoede helpen bestrijden, educatie en informatie verstrekken en ijveren voor gelijke rechten voor de vrouw via interculturele dialoog. We helpen de vrouwen voor zichzelf op te komen en een weg te vinden in die voor hen vaak nieuwe maatschappij met moeilijke regels en structuren. Waar ga ik wonen, hoe vraag ik een woning aan, hoe en waar vind ik werk, welke talen moet ik aanleren, waar gaan mijn kinderen best naar school, hoe beheer ik mijn budget... . Tientallen vragen die allemaal een vriendelijk en efficiënt antwoord krijgen. Talrijke vrouwen komen met lege handen naar ons toe en gaan met een koffer vol kansen weer van ons weg. Onze werking is als een bron die blijft stromen en nooit uitdroogt. Altijd staat er een hulpteam klaar van personeelsleden en vrijwilligers, gesteund door de Raad van bestuur van NASCI. Hun gedrevenheid, competentie en creativiteit is bewonderingswaardig en dat maakt dat ze op de bijstand, sympathie en ondersteuning kunnen rekenen van de noodzakelijke sponsors en weldoeners. NASCI is een baken in het Brusselse landschap, een plaats waar talrijke behoeftige vrouwen veiligheid en warmte vinden om aan zichzelf en hun toekomst te werken. Warmte, liefde, inzet, interesse, informatie, kennis. Dat hebben mensen nodig en vooral vrouwen met kinderen, want zijn zij niet het fundament van het gezin, en dus ook van de samenleving? Daarom moeten kinderen een kans krijgen op een beter leven, een opvoeding, een leeromgeving. De steun die NASCI aan die vrouwen en hun kinderen geeft, is goud waard. We willen en kunnen dit noodzakelijke werk verder volhouden met de steun van de Vlaamse Gemeenschapscommissie, de gemeente Schaarbeek en onze sponsors en milde schenkers. Want meer dan ooit hebben we hen nodig als morele en daadwerkelijke steun.
De Raad van Bestuur
2
2. NASCI 2.1. Een beknopte rondleiding doorheen 2014 Voor NASCI primeert het welzijn van kinderen! In deze tijden van oorlogsgeweld, crisis en toegenomen armoede zijn verenigingen als NASCI meer dan ooit nodig. Er is steeds meer nood aan hulp, er zijn steeds meer weerloze mensen die niet weten waar naartoe om te overleven in deze harde en voor hen soms moeilijke samenleving.
“Het ligt niet in onze macht om niet arm te zijn, maar het ligt wel in onze macht om onze armoede te doen eerbiedigen. (Voltaire)” NASCI neemt de taak op zich om de heersende armoede in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bij het grote publiek kenbaar te maken. We zijn één van de stemmen die het verhaal vertellen van de keiharde leefwereld van vele anonieme kansarme kinderen en hun moeders. Dit jaarverslag geeft inzicht in wat er met veel inzet en een groot hart door NASCI voor de noodlijdende kinderen en hun moeders werd gerealiseerd. Het doen en laten van onze werking en onze manier van aanpakken. Warmte, begrip, inzet, oprechte interesse, adequate informatie, kennis en concrete materiële hulp. Dat hebben onze hulpbehoevende moeders nodig en dat willen we hen graag naar best vermogen aanbieden. We hopen dat ook u dit verslag de aandacht kan geven die het verdient en dat u inzicht krijgt in waar we mee bezig zijn, dag aan dag. Soms met de moed der wanhoop, maar vooral gedreven door de dankbaarheid van een moeder en de lach van een kind. We laten de cijfers en illustrerende foto’s, waarachter heel wat schrijnende verhalen schuilgaan, voor zich spreken. Alvast oprecht bedankt voor de aandacht. 3
Armoede anno 2014 Armoede is gestoeld op harde feiten en kennis en niet langer op emotionele argumenten. In 2014 was kinderarmoede (jammer genoeg) regelmatig een ‘hot item’ in het nieuws. Ondertussen is nagenoeg iedereen ervan overtuigd dat de crisis de meest kwetsbaren uit onze samenleving harde klappen toedient. De gevolgen laten zich dagelijks alsmaar meer voelen en de realiteit is met momenten bijzonder confronterend en bitter. Het voorbije jaar voelden organisaties die armoede bestrijden, net zoals wij bij NASCI, meer dan ooit tevoren aan hoe hard de crisis wonden in onze welvaart heeft geslagen. Alsmaar meer mensen leven in armoede en alsmaar meer radeloze ouders worden weerloos en weten niet meer waar naartoe. Het volstaat om ziek te worden, je werk te verliezen of te scheiden… er is echt niet veel nodig om snel in armoede terecht te komen. Facturen stapelen zich in ijltempo op want het leven is niet bepaald goedkoop. Kwetsbare kinderen en hun jonge ouders hebben (nog) geen reserves opgebouwd waardoor armoede steevast om de hoek loert. Zonder enige twijfel is de huidige toestroom enorm. De cijfers spreken boekdelen. Maar, we blijven niet bij de pakken zitten. Het mag en zal ons geenszins overtuigen om de strijd op te geven of het op zijn beloop te laten. Alle kinderen verdienen eerlijke kansen in het leven en hun lot mag niemand onverschillig laten. Elk kind heeft diverse ontwikkelingsnoden zoals een gezonde opvoeding in een aangename omgeving en leefwereld, een emotionele ontwikkeling, gedrag en cognitie, opvoeding en onderwijs, identiteit en zelfzorg, een sociaal netwerk en zelfontplooïng. Het is een complex gegeven en alle aspecten zijn even belangrijk. Als je over een kind praat, praat je m.a.w. ook over de ouders en over de omgeving waarin ze opgroeien. Het recht van een kind is het recht op een optimale opvoeding. Als er in de ontwikkeling schade kan verwacht worden dan is het recht reeds geschonden. Opgroeien in armoede is nefast voor een degelijke ontwikkeling van elk kind!
NASCI is een baken in het Brusselse landschap, een plaats waar (kans)arme moeders en kinderen veiligheid en warmte vinden en waar moeders de ruimte en de aandacht krijgen om aan zichzelf en aan de toekomst van hun gezin te werken. Met
haar
werking
wil
NASCI
armoede
helpen
bestrijden,
opvoedingsondersteuning en kennis aanbieden, informatie verstrekken en ijveren voor gelijke rechten voor de vrouw via interculturele dialoog. Talrijke vrouwen komen uit het niets naar ons toe en gaan met een koffer vol kansen en hernieuwde hoop en moed weer van ons weg. Bij NASCI helpen we mensen met problemen. Ze hebben begrip, empathie en steun nodig, niet ons medelijden. Ze snakken naar een helpende hand die hen begeleidt naar het einde van de tunnel en bovenal hebben ze recht op onze welverdiende aandacht. NASCI is daadkrachtig en dapper maar voelt zich bovenal gesteund in de strijd tegen armoede en uitsluiting door iedereen die ons in deze strijd actief, financieel, met woorden of daden wil en kan helpen. Het geluk van kinderen primeert! Wij maken graag het verschil door deze kinderen een gezicht te geven zodat ze niet langer verdwijnen in een duistere anonimiteit. 4
“Armoede is de enige last die des te zwaarder wordt naarmate er meer geliefden aan meedragen.”
(Kinderarmoede… een verhaal van WEL WORDEN tot WEL ZIJN)
Een eerste conclusie kunnen we alvast maken, kinderarmoede bestrijden betekent in de eerste plaats dat men de armoede van de ouders moet aanpakken. Participatie werkt alleen als het voor mensen die in armoede leven ook iets opbrengt. We proberen in eerste instantie om gezinnen zelfredzaam te maken. We helpen waar we kunnen: energiefacturen betalen kunnen we niet, dekens geven wel. Tijd nemen om een dialoog aan te gaan is essentieel. We behoeden ons bovendien om te betuttelen! Het is tevens belangrijk er bij stil te staan dat elk geval uniek is en dat we altijd oog dienen te hebben voor het geheel en de complexiteit van een situatie. Oplossingen zijn er niet van vandaag op morgen. Het gaat eerder over een proces, vaak met vallen en opstaan. Maar de weg kan samen worden afgelegd en dat maakt het minder zwaar.
Maak een moeder weerbaar en geef haar kennis en zij zal een sterke moeder zijn voor haar kinderen. Deze filosofie is de rode draad van onze methodiek. Voor wie NASCI niet kent… NASCI is een autonome, pluralistische organisatie waar etnische afkomst en levensbeschouwing geen rol spelen. Het welzijn van (kans)arme kinderen hier en nu is onze ‘core business’. Om kinderen snel en efficiënt te helpen, ondersteunen we moeders/families waar we kunnen in hun dagelijkse strijd tegen armoede en uitsluiting. 5
Sinds december 2003 is NASCI operationeel en werkt het voor het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest. We zijn gehuisvest in een mooi pand in Schaarbeek. NASCI reikt kansarme en hulpbehoevende zwangere vrouwen, alleenstaande moeders en families, die door omstandigheden tijdelijk of structureel niet meer in het levensonderhoud van hun kinderen en zichzelf kunnen voorzien, een helpende hand in hun strijd tegen armoede en uitsluiting. NASCI wil er zijn voor de meest kwetsbaren in onze samenleving. We kunnen niet vermijden dat mensen in armoede leven. Wel kunnen we hoogstnodige behoeften lenigen voor de kinderen en voorwaarden scheppen waaronder mensen kunnen leren hoe armoede te bestrijden. Vraag elke hulpbehoevende waar hij het meeste nood aan heeft. Het antwoord is steevast hetzelfde! Basisbehoeften komen altijd eerst! De rest volgt en laat dat nu net onze sterkste troef zijn. Concrete materiële hulp voor kinderen, informatie en specifieke begeleiding is wat deze mensen vooral nodig hebben. En dat krijgen ze! AANDACHT is hier het sleutelwoord! NASCI heeft als doelstelling het bestrijden van armoede en sociale uitsluiting, het aanbieden van informatie en ondersteuning op sociaalmaatschappelijk en opvoedkundig gebied. In 2014 vormden de volgende mensen het team: de Algemene Vergadering en Raad van Bestuur drie professionele personeelsleden drie personeelsleden in het kader van het tewerkstellingsprogramma ‘Artikel 60§7’ i.s.m. de gemeente Schaarbeek 32 fantastische vrijwilligers 4 enthousiaste stagiaires NASCI is trots op haar multiculturele diversiteit en ijvert voor het respect van eenieders eigenheid. Ons publiek was in 2014 afkomstig uit maar liefst 40 verschillende landen. Het vrijwilligersteam bestaat uit 14 nationaliteiten. Diversiteit verzekerd.
(Mama’s, vrijwilligers, stagiairs en personeel… altijd paraat voor een foto vol lachende gezichten)
6
NASCI ontvangt d.m.v. een overeenkomst een enveloppensubsidie van de Vlaamse Gemeenschapscommissie (kortweg VGC) te Brussel. Het subsidiebedrag bleef de afgelopen acht jaar ongewijzigd omwille van budgettaire besparingen bij de VGC. Het hoeft geen betoog dat de werking er de laatste jaren aanzienlijk is op vooruit gegaan met als logisch gevolg dat de loon- en werkingskosten, op zijn minst gezegd, evenredig zijn mee gestegen. We denken hier vooral aan loonindexeringen, de verhoogde levensduurte in het algemeen, de enorm gestegen verzekeringstarieven en zeker niet te vergeten de uit de pan swingende energiekosten van de afgelopen jaren. Dit gegeven maakt dat de subsidies de laatste vijf jaar enkel nog voldoen om de loonkost van het personeel te betalen. Alle intense pogingen om bij andere overheden bijkomende financiële steun te krijgen zijn tot op heden helaas een maat voor niets geweest. Het (voort)bestaan van de dagelijkse werking van de vzw is en blijft daardoor ook naar de toekomst toe bijzonder kwetsbaar aangezien we afhankelijk zijn van sponsoring en giften.
[Enkele van onze vrijwilligers: Fatou (Senegal), Areta (Albanië) en Susanne (Kameroen)]
Dat betekent ook dat NASCI absoluut geen subsidiemiddelen heeft om gebruiksgoederen en ander materieel aan te kopen voor distributie aan kansarmen. We hebben het hier over de dure luiers en opvolgmelk, gevulde zwangerschapstassen, verzorgingsproducten voor moeder en kind, schoolmateriaal, speelgoed etc. Willen we elk kind datgene geven wat het nodig heeft om in de basisbehoeften te voorzien, dan moeten er heel wat middelen bijkomend gevonden worden en dat is in tijden van crisis geen eenvoudige opdracht. Gelukkig kunnen we voor heel wat materieel, zoals kinder- en babykleding, rekenen op de solidariteit van medemensen. NASCI is haar sponsors en gulle gevers oprecht en bijzonder erkentelijk en dankbaar!!!
(materiaalbedeling van allerlei spulletjes voor kinderen)
7
Wat zouden hulpbehoevenden in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zijn zonder NASCI? Ongeveer 70 % van ons publiek bestaat uit jonge en alleenstaande moeders die het moeten redden zonder enig inkomen of met bitter weinig eigen middelen. We stellen ons meer dan eens de vraag hoe ze het überhaupt klaarspelen om te overleven. We bieden daarom ook informatie op maat, ontspannende activiteiten, medische, psychische, opvoedkundige en intellectuele ondersteuning aan. We informeren moeders uit diverse werelddelen tevens over de maatschappijstructuren waarin ze hier in ons land leven. Inzicht in onze leefwereld is essentieel om goed te kunnen functioneren.
(Vrijwilligers Janine en Pascale maken al heel wat jaartjes kledingpakketten klaar voor onze kindjes. Basisbehoeften lenigen blijft absoluut essentieel om concreet armoede te bestrijden.)
NASCI wordt gesolliciteerd door hulpverleners uit heel het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. We stellen vast dat de talrijke hulpverleners die ons contacteren om een moeder door te verwijzen ervan uitgaan dat NASCI een grote instelling is waar heel wat professionele krachten 24 op 24 uur aan het werk zijn. Wie ons kent weet dat niets minder waar is. We hebben maar een klein team en onze mogelijkheden zijn dan ook helaas beperkt. Anderzijds zijn we er trots op dat onze inzet en onze resultaten zo zichtbaar zijn dat buitenstaanders die indruk hebben. NASCI is een onmisbare schakel in de Brusselse hulpverlening binnen (kans)armoedebestrijding. Samenwerking met talrijke relevante en aanverwante partners maakt ons aanspreekbaar, toegankelijk, sterk en bijzonder efficiënt. Niemand doet in Brussel wat NASCI doet! Wel stellen we de laatste tijd vast dat er veel interesse is vanuit andere Vlaamse grootsteden om een werking zoals NASCI op poten te zetten! We vinden het een hele eer om als ‘good practice’ een voorbeeld te kunnen zijn voor nieuw op te starten initiatieven, waar dan ook, zolang het de kinderen maar ten goede komt. Maar het belangrijkste om hier te vermelden is, dat NASCI de allerlaatste strohalm is waar ‘arme’ moeders zich kunnen aan vastklampen en waar ze terecht kunnen voor hun strijd tegen armoede. Dat is ondertussen maar al te goed geweten in het werkveld bij de hulpverleners die moeders naar ons doorsturen. Hoe dan ook, we blijven graag oprecht bescheiden door te doen wat we kunnen met de middelen en de mensen waarover we beschikken. 8
2.2. Cijferweetjes : onze werking in een notendop! Meten is weten…
NASCI vindt het vergaren van interessante en relevante gegevens over de doelgroep bijzonder belangrijk. Alleen zo kunnen we ons verhaal met u delen en overheden en publiek een waarheidsgetrouw beeld geven over de (kans)armoedeproblematiek binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. *** Wanneer relevant geven we ter informatie de cijfers van de laatste drie jaar ***
Sinds de opening heeft NASCI ongeveer 1.800 families op langdurige basis ondersteund. Bovendien bieden we jaarlijks aan honderden andere families bijkomend éénmalige noodhulp aan.
In 2014 realiseerden we 4.855 hulpinterventies: - 2.434 voor kinderen (ingeschreven) - 1.294 voor moeders (ingeschreven) - 111 voor hoogzwangere vrouwen - 1.016 interventies voor éénmalige noodinterventies (meestal in afwachting van een inschrijving op langere termijn) 2012 4.125
2013 4.422
2014 4.855
Het vrijwilligersteam van NASCI heeft in 2014 opnieuw een record aantal uren onbaatzuchtig gepresteerd, m.n. 4.374 uren. (ter illustratie dit is een equivalent van een personeelslid dat bijna drie jaar voltijds werkt…) 2012 3.164
2013 3.668
2014 4.374
(NASCI tovert maar wat graag een glimlach op het gezicht van moeders en kindjes.)
9
Ongeveer 107 Brusselse instanties hebben hulpbehoevende moeders naar NASCI doorverwezen voor hulp. 2012 80
2013 80
2014 107
In 2014 schreven we voor hulp op langere termijn 167 nieuwe families in met in totaal 289 kinderen. Families: 2012 134
2013 140
2014 167
Kinderen: 2012 270
2013 267
2014 289
Er werden verder 86 families met 154 kinderen verder geholpen die reeds in 2013 van onze hulp konden genieten. In het totaal ontvingen 253 families met 443 kinderen materiële en andere ondersteuning. Noot: hierbij werden de honderden moeders die een éénmalige noodinterventie kregen niet meegeteld. Families: 209
2012
2013 227
2014 253
Kinderen: 419
2012
2013 441
2014 443
NASCI bedeelde in 2014 een recordaantal items: m.n. 21.043. Onder een item verstaan we bijvoorbeeld kleding- en geboortepakketten, aparte kledingstukken, luiers en vochtige doekjes, babymelk, allerlei babybenodigdheden, diverse verzorgingsproducten, speelgoed, kinderwagens, schoolbenodigdheden, … . 2012 17.851
2014 21.043
111 hoogzwangere vrouwen konden op NASCI rekenen voor een zorgeloze bevalling (alvast op het gebied van materieel voor hun pasgeboren kindjes). 2012 105
2013 16.991
2013 109
2014 111
In het totaal namen in 2014 91 deelnemers deel aan 10 workshops. Dat zijn er 41 meer dan vorig jaar. De workshops kregen 30 uur professionele begeleiding. Per vormingssessie hebben een vijftal vrijwilligers geholpen om te vertalen waar nodig en om de niet schoolgaande kinderen op te vangen. 2012 40
2013 50
2014 91 10
In 2014 organiseerde NASCI 34 ontmoetingsnamiddagen voor jonge moeders en hun kinderen onder de noemer “Mama’s Club” (MC). We mochten hierop 525 moeders (waarvan 144 unieke deelnemers) , 312 kinderen en 340 vrijwilligers begroeten. Het NASCI-team meegerekend (+/- 6 per MC) telden we in het totaal 1.381 participanten. Tijdens deze ontmoetingen, die in een ongedwongen en gemoedelijke sfeer met een hapje en een drankje plaatsvinden, worden diverse thema’s besproken uit de leefwereld van de moeders. 33 baby’s genoten van een knus badje met hun mama. 343 moeders bezochten de “Mama’s Boetiek”, ons hoekje met dameskleding. Om praktische en didactische redenen hebben we de toelating voor de moeders om de boetiek tweemaal per maand te bezoeken naar eenmaal per maand teruggeschroefd. We wensen de klemtoon te leggen op het belang van de wekelijkse ontmoetingen eerder dan op het naar de Mama’s Club komen om gratis kleding te krijgen! Deze maatregel heeft zijn vruchten afgeworpen… 2012 386
2013 388
2014 343
Ook in 2014 konden moeders gratis genieten van een wekelijks uurtje yoga onder professionele begeleiding van een vakkundige yogalerares. 78 moeders genoten van een uurtje relaxatie. Het succes van deze activiteit is wisselend omdat moeders uit andere culturen yoga niet kennen. Onbekend is onbemind… Wekelijks stonden enkele professionele en begripvolle vrijwilligers van het project “Met haar/Avec Elle”, een samenwerking tussen Dokters van de Wereld en NASCI, paraat voor een luisterend oor en de aandacht voor een persoonlijk gesprekje met de moeders en kinderen. 2014 was goed voor ongeveer 428 gesprekken. Een professionele kapster zorgde ervoor dat moeders en kinderen voor een prikje een verzorgd kapsel kregen. 38 moeders maakten hiervan gebruik. NASCI heeft afgelopen jaar 775 moeders doorverwezen naar andere Brusselse instanties voor adequate hulpverlening die we zelf niet kunnen aanbieden. Het stijgende aantal wijst op het nut van onze opdracht als sociaalinfopunt. 2012 374
2013 396
2014 775
I.s.m. ‘Dokters van de Wereld’ hebben we eerstelijnsgezondheidszorg kunnen aanbieden aan moeders met kinderen die zich óf geen arts kunnen veroorloven óf die nog geen toegang hebben tot onze reguliere gezondheidszorg. Zo werden een achttiental zwangere vrouwen en 29 moeders en kinderen doorverwezen voor een medisch onderzoek of andere vorm van medische interventie.
11
(Kinderen worden bij NASCI lekker verwend.)
Armoede is een grote vijand van het menselijk geluk; zij vernietigt de vrijheid en maakt het uitoefenen van sommige deugden onmogelijk, en van andere zeer moeilijk. (Samuel Johnson) Tot slot kunnen we het belang van een breder netwerk voor mensen in armoede alleen maar onderschrijven. Mensen die ‘erbij’ horen en elkaar in groep ondersteunen, voelen zich automatisch ook beter in hun vel.
Voor moeders en kinderen tracht NASCI dagelijks bescheiden het verschil te maken en daar zijn alle medewerkers best fier op! Uiteraard met oprechte dank aan iedereen die onze werking en daardoor kwetsbare (kans)arme Brusselse kinderen en hun moeders genegen is.
12
2.3. Wie , wat, waar (contactgegevens) Identiteit Naam organisatie: Juridische vorm: Adres: Telefoon: Fax: E-mail: Website: Contactpersoon : Voorzitter:
NASCI, Dienstencentrum voor het Kind vzw d’ Anethanstraat 4 - 1030 Brussel (Schaarbeek) 02 216 88 85 02 216 88 86
[email protected] www.nascivzw.be mevrouw Nicky Budts, directeur mevrouw Chris Louwet
Personeelsbezetting in 2014
Personeelslid
Functie
Nicky Budts
directeur halftijds 19 u p/w
Lavina Giudice
stafmedewerker voltijds 38 u p/w
Esther Brouwer
stafmedewerker deeltijds – 4/5 regeling tot 16 november 2014
Aline Duportail
Stafmedewerker Voltijds 38 u p/w Vanaf 12 november 2014
Personeel ‘Artikel 60§7’ gemeente Schaarbeek
Logistieke ondersteuning voor onderhoud en stockbeheer voltijds 38 u p/w
Savané Hawa Rajput Rakhi Pierrette Mukaley Masengo Florence Benga
van van van van
Vrijwilligersteam
32 vrijwilligers
01/04/2013 01/10/2013 05/01/2014 01/11/2014
tot tot tot tot
01/11/2014 01/04/2015 10/01/2015 30/04/2016
13
Na drie jaar fijn te hebben samengewerkt heeft collega Esther Brouwer het team in november verlaten om een nieuwe uitdaging aan te gaan dichter bij haar familie. We wensen haar van harte veel succes toe voor alles wat zij in de toekomst verder onderneemt! Zij was een professionele en bijzonder aanspreekbare toeverlaat voor ons publiek en het team.
(Esther Brouwer en het team 2014: Lavina Giudice, Nicky Budts en Esther Brouwer en nieuwkomer Aline Duportail)
Gezien de kleine personele bezetting van het NASCI-team heeft de directie en de Raad van Bestuur alles in het werk gesteld om tijdig een waardige vervanger te vinden. De nieuwe stafmedewerker werd geselecteerd uit meer dan 100 kandidaten! Werken bij NASCI spreekt blijkbaar heel wat mensen aan. We wensen nieuwkomer Aline Duportail een motiverende start bij het begin van haar professionele carrière bij NASCI.
(‘Het ‘Artikel 60’-team: Rakhi Rajput, Pierrette Mukaley Masengo, Hawa Savané en Florence Benga.)
Bereikbaarheid Ligging De vzw heeft haar vaste stek in een mooi gerenoveerd huis in Schaarbeek. Het gebouw is kindvriendelijk, gezellig en efficiënt ingericht en heeft alles te bieden om moeders en hun kinderen een veilig en knus gevoel te geven. De symbolische drempel om binnen te stappen is zeer laag terwijl het team van NASCI garant staat voor een warm en professioneel onthaal.
14
Openingsuren (onder voorbehoud van vakantie- of sluitingsperioden) Op dinsdag van 10.00 tot 12.00 en van 13.30 tot 16.00 uur open voor het publiek Op donderdag van 10.00 tot 12.00 en van 13.30 tot 16.00 uur open voor het publiek Op andere weekdagen zijn we tijdens de kantooruren tussen 9.00 en 17.00 uur altijd aanwezig en bereikbaar. Op die dagen voeren we intakegesprekken en schrijven we nieuwe families in, zijn er individuele consultaties, verstrekken we informatie, vinden er workshops, vormingen en rondleidingen plaats, zijn er overleg- en andere vergaderingen, verzorgen we telefonisch onthaal en algemene interne werking, ontvangen we kleding en ander materieel, sorteren we materieel en wordt er gepoetst, gaan we materieel ophalen en doen we boodschappen.
Praktische info Nieuwe inschrijvingen: Bedeling van materieel: Mama’s Club: Andere activiteiten:
enkel na telefonische afspraak op nummer 02 216 88 85. dinsdag de hele dag en donderdagvoormiddag. elke donderdagnamiddag tussen 13.30 en 16.00 uur. worden steeds tijdig aangekondigd.
Plan
15
2.4. Het Bestuur vzw NASCI - Dienstencentrum voor het Kind werd opgericht op 19 mei 1998. Het centrum zelf werd operationeel in december 2003. Samenstelling beheersorganen De eerste samenstelling gebeurde op 19/05/1998 (publicatie Belgisch Staatsblad). De laatste officiële wijziging van de beheersorganen vond plaats tijdens de Algemene Vergadering van 16/03/2012. De aanpassingen van de samenstelling van de beheersorganen werden neergelegd bij de griffie van de rechtbank van eerste aanleg en gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad op 28/07/2005, 7/05/2008, 22/06/2012 en voorjaar 2014. Een bijkomende neerlegging en publicatie in het Staatsblad voor de nieuwe samenstelling van de Raad van Bestuur is voorzien in 2015. Leden Algemene Vergadering (alfabetische volgorde) De Cuyper Claudine, De Vestele Charlotte, Fiers Frieda, Jansens Emiel, Logie Caroline, Louwet Chris, Mertens Miet, Notredame Luc, Suy Daniël, Van Moll Rita, Vandersmissen Mariet, en Willems Leona. Uittredend lid in 2014: Notredame Luc (penningmeester). Nieuwe leden in 2014: Strubbe Anja (lid RvB) en Van Craen Nic (penningmeester) Leden Raad van Bestuur (alfabetische volgorde) De Cuyper Claudine, De Vestele Charlotte, Fiers Frieda, Jansens Emiel, Logie Caroline, Louwet Chris, Mertens Miet, Notredame Luc, Vandersmissen Mariet, Van Moll Rita en Willems Leona. Uittredend lid in 2014: Notredame Luc (penningmeester). Nieuwe leden in 2014: Strubbe Anja (lid RvB) en Van Craen Nic (penningmeester) Leden Dagelijks Bestuur Chris Louwet (voorzitter) - Leona Willems (ondervoorzitter) - Charlotte De Vestele (secretaris) - Luc Notredame (penningmeester). Uittredend lid in 2014: Notredame Luc (penningmeester). Nieuw lid in 2014: Van Craen Nic (penningmeester). Vergaderingen Algemene Vergadering Deze vergadering vond plaats op vrijdag 22 maart 2014. Raad van Bestuur De Raad van Bestuur vergaderde in 2014 op volgende dagen: 31 januari, 21 februari, 22 maart, 16 mei, 27 juni, 26 september en 14 november.
16
2.5. Missie en visie Procentueel gezien telt Brussel meer alleenstaande moeders, meer kinderen, meer allochtonen en meer kansarmen dan Vlaanderen. Ervan overtuigd dat ieder individu, elk kind, recht heeft op een menselijk en volwaardig bestaan onderschrijft NASCI de volgende missie: “ NASCI kiest voor een integrale en integrerende benadering van haar doelgroep: kansarme hulpbehoevende kinderen en moeders die nergens anders terechtkunnen voor hulp en aldus bijzonder kwetsbaar zijn. NASCI draagt actief bij in de bestrijding van (kans)armoede door het geven van concrete eerstelijnshulp, biedt moeders laagdrempelige opvoedingsondersteuning en sociaal-maatschappelijke informatie aan en maakt vrouwen weerbaarder o.a. door een specifiek vormingsaanbod. NASCI staat voor een toegankelijk en kindvriendelijk huis, professionele en kwaliteitsvolle hulpverlening, diversiteit en multiculturaliteit, verdraagzaamheid, medeleven en solidariteit. NASCI is democratisch, pluralistisch en maakt geen onderscheid in cultuur, religie of etnische afkomst. NASCI is een huis van solidariteit. Het geluk van kinderen primeert ! “ Onze visie: Armoede is geen kinderspel!
(De angstige en droevige ogen van een kind dat in armoede leeft, laat niemand onberoerd.)
Armoede is de grote schande van onze rijke landen. België ontloopt de dans niet. In onze hoofdstad woont een vierde van de kinderen in gezinnen zonder inkomen uit arbeid. Opgroeien in armoede betekent minder kansen op een succesvolle schoolloopbaan en een goede baan, minder kind kunnen zijn. Hogere kindersterfte, overvolle schooltjes, lagere scholingsgraad en een moeilijkere toegang tot de huisvestingsmarkt: armoede treft Brusselse kinderen bijzonder zwaar. Geboren worden in armoede is een ongevraagde en harde realiteit. Het is een voorbode van een onzeker leven, gekenmerkt door gebrek aan zelfvertrouwen en toekomstperspectieven. Ze kunnen de vicieuze cirkel maar moeilijk doorbreken. Concrete acties zijn nodig omdat kinderen de toekomst, maar ook het heden zijn. 17
Door moeders (ouders) sterk en weerbaar te maken, door ze concreet te helpen op gebied van allerlei materiaal voor hun kinderen, door ze opvoedkundig te ondersteunen, degelijk te informeren, bijkomende vorming aan te bieden en door te verwijzen waar nodig, tracht NASCI een positieve invloed uit te oefenen op de leefwereld en de toekomst van hun kinderen.
Gemis aan goederen is te herstellen, maar armoede van het hart is hopeloos schreef Montaigne. Bij NASCI hechten we veel aandacht aan wat het kinderhartje nodig heeft om gelukkig te zijn! NASCI geeft aan moeders en kinderen een veilig en aanvaard gevoel en helpt hen op weg om hun situatie te verbeteren. Bij NASCI vinden moeders beschutting en bescherming tegen een snel evoluerende wereld die zij niet (meer) begrijpen en die vooral geen mededogen kent. Wie niet mee kan, valt af en telt niet meer mee. We trachten de vaak moedeloze vrouwen opnieuw hoop te geven en we maken er een punt van om vlug en efficiënt te interveniëren. Dit maakt dat onze ondersteuning zeer concreet en vaak persoonsgebonden is. Elke situatie en/of verhaal is immers anders. Dit verklaart ook waarom we zowel preventief als curatief willen optreden. Overleg met onze talrijke doorverwijzers toont aan dat onze visie en holistische aanpak door heel wat Brusselse hulpverleners (binnen ons specifiek werkveld) wordt gesmaakt en efficiënt bevonden. De feedback die ze van de door hun doorgewezen families krijgen wijst dit uit. Maar … we doen dit uiteraard niet alleen! Constructieve en efficiënte samenwerking met diverse Brusselse partners heeft boeiende en mooie resultaten opgeleverd. NASCI is dan ook enthousiast ‘PRO’ samenwerkingsverbanden. We denken hier vooral aan partners die expertise hebben opgebouwd op diverse domeinen waarmee we te maken krijgen binnen onze werking: van kinderopvang tot het kunnen plaatsen van kinderen in crisissituaties, materiële ondersteuning, opvoedingsondersteuning, empowerment van vrouwen, gezondheidszorg, diverse thematische vormingen…
Essentieel voor NASCI is dat de juiste ondersteuning de juiste mensen bereikt! 18
2.6. Doelgroep en actieterrein NASCI richt zich tot kwetsbare (kans)arme moeders en kinderen uit het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (BHG). Iedereen die in (kans)armoede leeft in het BHG kan, binnen de mate van het mogelijke, rekenen op hulp van NASCI. In het bijzonder gaat het om zwangere vrouwen, alleenstaande moeders en families die zich in een tijdelijke of structurele noodsituatie bevinden, ongeacht wat hun afkomst of sociale status is (regulier, in afwachting van een regularisatie of asielzoeker). Alleenstaande kansarme papa’s worden uiteraard ook geholpen. NASCI bereikt vrouwen uit de 19 Brusselse gemeenten. Het doelpubliek is een weerspiegeling van de reële kleurrijke Brusselse bevolking. De vrouwen zijn meestal jong, kansarm en zowel autochtoon als allochtoon. Soms gaat het ook over asielzoekers en nieuwkomers die dringend nood hebben aan aangepaste ondersteuning. Alle moeders worden naar NASCI doorverwezen door officiële Brusselse instanties.
2.7. Doelstellingen NASCI heeft als doelstellingen:
het bestrijden van (kans)armoede en sociale uitsluiting het aanbieden van een wekelijkse ontmoetingsnamiddag het aanbieden van relevante workshops, infosessies en opvoedkundige ondersteuning ter empowering van de doelgroep het aanbieden van recreatieve activiteiten het fungeren als sociaal informatiepunt voor (kans)armen het aanbieden van eerstelijnshulp qua gezondheidszorg (i.s.m. Dokters van de Wereld)
NASCI wil solidariteit teweegbrengen en een maatschappelijk sociaal engagement bevorderen binnen onze samenleving. Onze strategische doelstellingen zijn: een kindvriendelijk, laagdrempelig, warm en open huis van vertrouwen zijn, waar het welzijn van kinderen en moeders centraal staat; een vertrouwensvolle relatie met de doelgroep opbouwen en de evolutie ervan nauwkeurig opvolgen; actief (kans)armoede bestrijden vertrekkende vanuit de behoeften van de doelgroep; fungeren als sociaal infopunt en hulpbehoevenden adequaat doorverwijzen; naast opvoedingsondersteuning en vorming ook recreatieve ontmoetingsmomenten aanbieden voor moeders en kinderen; i.s.m. Dokters van de Wereld preventieve gezondheidszorg aan kwetsbare kansarme moeders en kinderen aanbieden die niet kunnen genieten van reguliere gezondheidszorg; in het kader van maatschappelijke verantwoordelijkheid een solidair netwerk opbouwen; 19
een dynamische vrijwilligerswerking stimuleren, stageplaatsen en alternatieve gemeenschapsdienst aanbieden; geïnteresseerden vertrouwd maken met onze werking en de problematiek van onze kwetsbare doelgroep; een respectvolle en proactieve relatie met onze doorverwijzers nastreven; oog hebben voor fondsenwerving en sponsorbeleid; als gesubsidieerde vereniging de opdrachten professioneel en met grote zin voor verantwoordelijkheid uitvoeren, in overleg en in beste verstandhouding met bevoegde administraties en ministers.
2.8. Methodiek Armoede heeft vele gezichten. Maar vooral, elk verhaal is menselijk en uniek! We beseffen allemaal dat armoede een complex gegeven is waar veel komt bij kijken, zowel op maatschappelijk, sociaal-economisch als op menselijk psychologisch vlak. Schaamte, onwetendheid, angst, uitsluiting, ongeschooldheid, vernedering, eenzaamheid, hopeloosheid, cultuurgebondenheid, taalachterstand… . Het zijn op zich allemaal factoren die in mindere of meerdere mate meespelen. Dit complex geheel maakt dat de bestrijding van armoede ook dient te gebeuren op diverse terreinen. Gezien de complexiteit van de problematiek kiest NASCI voor een holistische benadering van armoedebestrijding. We gaan bewust voor het totaalpakket, rekening houdend met onze mogelijkheden en beperkingen. NASCI streeft ernaar een vertrouwensband met de moeders en kinderen op te bouwen. Moeders worden, indien gewenst, doorverwezen naar andere instanties of verenigingen waar ze terecht kunnen met hun problemen. Ze worden ook opgevolgd via persoonlijke dossiers en evaluatiegesprekken. NASCI beoordeelt of veroordeelt niet. Medeleven primeert boven medelijden! NASCI informeert, responsabiliseert en deculpabiliseert moeders om ze zo hun leven opnieuw in eigen handen te laten nemen en concrete acties te ondernemen om hun situatie en die van hun kinderen te verbeteren. NASCI geeft hen gemoedsrust en een ‘time out’ die ze nodig hebben om er vooral psychologisch weer bovenop te geraken.
(Zich even weer ‘normaal’ en gesteund voelen...)
20
3. ALGEMENE WERKING 3.1. Onze medewerkers Het personeelsteam Het professionele team in 2014:
(links: Lavina en Esther
/
rechts: Aline, Nicky en Lavina)
Nicky Budts (directeur) Lavina Giudice (stafmedewerker – orthopedagoge) Esther Brouwer (stafmedewerker – maatschappelijk werker tot 16/11/14) Aline Duportail (stafmedewerker – orthopedagoge vanaf 12/11/14)
NASCI sloot enkele jaren geleden een convenant af met de gemeente Schaarbeek voor tewerkstelling van kansarme mensen. Hierdoor kunnen we, telkens voor een periode van minimum één tot maximaal twee jaar, twee voltijdse personeelsleden aanwerven in het statuut van ‘Artikel 60§7’ en één voltijdse betrekking in het kader van het statuut ‘Sociale Economie’. Voor de twee eerstgenoemden betaalt NASCI (via sponsoring) een bijdrage van ongeveer 245 euro per maand en per personeelslid aan de gemeente. Het laatstgenoemde statuut wordt ons gratis ter beschikking gesteld. Dat betekent concreet dat NASCI jaarlijks over drie personeelsleden beschikt die werkzaam zijn in de logistieke ondersteuning van de vzw (stockbeheer, poetsen, lichte maaltijden bereiden…) . De vrouwen die in dit statuut werken hebben geen of weinig arbeidservaring en meestal een beperkte talenkennis. Dit brengt met zich mee dat zij gedurende hun ‘stageperiode’ veel aandacht, specifieke opleiding en coaching nodig hebben. We zijn dankbaar dat deze mensen ons team vervoegen maar merken op dat, tegen de tijd dat ze professioneel en efficiënt meedraaien in het team, het vaak tijd is om ze weer te laten gaan dit door het tijdsgebonden karakter van dit systeem van tewerkstelling. M.a.w. het vraagt van het vaste team steeds opnieuw veel tijd, inzet en geduld om deze mensen op te leiden. Emotioneel is het bovendien ook niet evident om steeds opnieuw afscheid te moeten nemen van fijne medewerkers. Het vrijwilligersteam Het vrijwilligersbeleid van NASCI heeft een visie die gestoeld is op diversiteit, verdraagzaamheid, multiculturaliteit, respect en solidariteit. 21
Werken met een vrijwilligersteam vergt vanwege de vaste staf flexibiliteit, degelijke afspraken, een open communicatie, aandacht voor coaching en een intermenselijke relationele aanpak. Teamwerk, discretie, openheid, sociaal engagement en verantwoordelijkheidszin zijn de belangrijke pijlers binnen onze vrijwilligerswerking. De meeste vrijwilligers van het eerste uur zijn nog steeds bij ons. Ongeveer 40 % van het team bestaat uit hulpbehoevende ex-klanten van NASCI die uit pure dankbaarheid iets willen teruggeven aan de samenleving door zich in te zetten voor hun lotgenoten. Onze vrijwilligers overschrijden grenzen qua leeftijd (van 20 tot 70 jaar oud), afkomst, scholing, culturen en talen, om samen onze werking mogelijk te maken. Ook voor hen is ons huis een warm huis, waar we trachten hen activiteiten aan te bieden waar ze zich goed bij voelen. Wij maken er dan ook een punt van om al deze mensen degelijk te omkaderen, te stimuleren en te ondersteunen. De 4.855 hulpinterventies die we in 2014 gerealiseerd hebben waren onhaalbaar zonder de hulp van onze vrijwilligers. Hun inzet is fenomenaal en hartverwarmend!
“ Vrijwilligers doen het niet voor de centen, ze kiezen voor en genieten van de rijke momenten.”
(Onbaatzuchtig en altijd paraat… enkele leden van ons vrijwilligersteam tijdens het jaarlijkse vrijwilligersfeest.)
Onze vrijwilligers kwijten zich van de meest uiteenlopende taken:
het sorteren en stockeren van binnengebrachte kleding volgens leeftijd; het onderhoud en wassen van kleding; het opfrissen en sorteren van speelgoed per leeftijdscategorie; 22
het maken van kledingpakketten; een warm onthaal voorzien tijdens de Mama’s Club en de kinderen opvangen; een luisterend oor bieden en gesprekken aangaan met moeders die op hun beurt wachten tijdens de bedeling van materieel; kinderopvang en kinderanimatie verzorgen bij vormingsactiviteiten; het ophalen van materieel; allerlei klusjeswerken; administratieve ondersteuning waar nodig; en zoveel meer … .
Afgelopen jaar konden we rekenen op een ploeg van 32 vrijwilligers; goed voor zo’n 4.374 gepresteerde werkuren. (van minimum 10 tot maximum 440 gewerkte uren) Dat zijn maar liefst 706 uren meer dan vorig jaar! Daarnaast zijn er soms bedrijven of serviceclubs die occasioneel vrijwilligerswerk aanbieden. We tellen in ons vrijwilligersteam 14 verschillende nationaliteiten en dito moedertalen. Zo beschikken we meteen ook over een grote poel bereidwillige vertalers die ons kunnen helpen als een hulpbehoevende moeder zich (nog) niet voldoende in één van onze landstalen kan uitdrukken. Een echte meerwaarde voor onze werking!
Tijdens de jaarlijkse nieuwjaarsreceptie verraste NASCI haar vrijwilligers dit jaar voor het eerst met de uitreiking van een officiële oorkonde. Ze kregen deze oorkonde aangeboden als dank voor hun verdienstelijke en onbaatzuchtige ondersteuning aan de werking van NASCI. Hun inzet en warme genegenheid voor kinderen en moeders in nood siert hen! Het hoge aantal gewerkte uren is daar het mooiste bewijs van. Zonder hen zou NASCI gewoonweg niet kunnen functioneren. Stages Afgelopen jaar heeft NASCI vijf stagiaires de kans gegeven om ervaringen op te doen in de sector van de kansarmoedebestrijding. Volgens de stagiaires hebben de intermenselijke contacten en de ervaringen die ze opdoen bij NASCI voor hen een educatieve en puur menselijke meerwaarde. De kennismaking met de leefwereld van onze doelgroep is voor hen vaak een openbaring en bij wijlen ook bijzonder confronterend. In het kader van een EFS-project Leren en Werken - alternerend leren in Brugprojecten – presteerde Victoria Bellini 211 uren. 23
Charlotte Vandermeers, deed haar stage in het kader van haar tweedejaars opleiding Bachelor Maatschappelijk Assistent aan de HUB te Brussel, goed voor zo’n 344 uren. Tenslotte presteerde Menaoudi Sarah, studente aan het K.A. De Toverfluit, 9 uren. Zij gaf helaas haar studies op, vandaar het kleine aantal gepresteerde uren. Twee andere studentes van het K.A., m.n. Aude Bragard en Delphine Kerstemont namen de fakkel van haar over.
(Stagiaires Victoria (links), Esther Brouwer met Charlotte (midden), en rechts Aude en Delphine)
Alternatieve straffen NASCI steunt in Schaarbeek sinds enkele jaren de werking van ‘Autonome werkstraffen’ in coördinatie met het Justitiehuis Brussel (Alternatieve Gerechtelijke Maatregelen). Mensen die door omstandigheden voor kleine delicten in aanraking komen met het gerecht krijgen soms een aantal uren gemeenschapsdienst als straf opgelegd. Gezien de kwetsbaarheid van onze doelgroep worden de kandidaten professioneel en grondig gescreend, alvorens ze kunnen en mogen starten bij NASCI. De Dienst AGM plaatste in 2014 slechts één persoon voor 17 uren alternatieve gemeenschapsdienst bij NASCI. Er waren verder blijkbaar geen geschikte kandidaten. Indien we vragen krijgen van de bevoegde instantie wordt dit project ook in 2015 voortgezet.
3.2. Rondleidingen en bezoeken Onbekend is onbemind! Ook al vraagt het veel tijd van het personeel, we geven met veel plezier aan iedereen die dit wenst een rondleiding. Regelmatig krijgen we deze vraag van bedrijven, scholen, diverse overheden, aanverwante organisaties, ouders en geïnteresseerden… . Via de rondleiding, met uitgebreide toelichting over onze werking en onze kwetsbare doelgroep, hopen we begrip, erkenning en solidariteit te stimuleren. En terecht… het is fijn om vast te stellen dat deze aanpak werkt. Een persoonlijk bezoek aanbieden blijkt voor NASCI een uitstekende marketingstrategie om mensen warm te maken om ons te helpen in onze strijd tegen armoede. Soms resulteert dit, vrij onverwachts, in een mooie gift.
24
3.3. Taalstimulering Het taalbeleid in NASCI volgt de voorgeschreven criteria van de Vlaamse Gemeenschapscommissie. Dit houdt in dat de voertaal Nederlands is, maar dat een vlotte communicatie van persoon tot persoon primeert. De Brusselse realiteit leert ons dat we, zeker gezien het aantal nieuwkomers bij NASCI, over opvang spreken in een Nederlandstalige instelling met respect voor de moedertaal van de hulpbehoevenden en de vrijwilligers. NASCI doet actief aan taalstimulering! Hiervoor werken we samen met BrusselLeer, het Huis van het Nederlands, vzw BON of via diverse taalcursussen die her en der in het Brusselse worden aangeboden. Indien ze dit wensen, zoeken we samen met de moeders naar een geschikte cursus op hun niveau.
(Ongeacht het land van herkomst… een van onze landstalen beheersen is essentieel om te integreren.)
3.4. Pers / communicatie / media / public relations NASCI maakt haar werking bekend d.m.v. doorverwijzers, overleg met aanverwante organisaties, vermeldingen in allerlei brochures die te maken hebben met hulpverlening en welzijnswerk, mond-aan-mondreclame, website, folders, affiches, rondleidingen, persartikels, media-aandacht, voordrachten, aanwezigheid op activiteiten van aanverwante organisaties… . De doelgroep wordt zeker voldoende bereikt. NASCI is ondertussen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest goed gekend. Men weet ons te vinden.
(Aandacht, geborgenheid, warmte, creatieve stimulatie, lerend spelen… het komt allemaal aan bod.)
25
4. (KANS)ARMOEDEBESTRIJDING 4.1. Algemene doelstellingen
“Armoede bestrijden is geen daad van liefdadigheid. Het is een daad van rechtvaardigheid. Het is de verdediging van een fundamenteel mensenrecht, het recht op waardigheid en een fatsoenlijk leven. (Nelson Mandela)” Hoge nood lenigen bij kinderen die in armoede leven begint a priori met ervoor te zorgen dat het de kinderen aan elementaire dingen niet ontbreekt. Actief (kans)armoede bestrijden trachten we bij NASCI aan te pakken door professionele eerstelijnshulp aan te bieden en concrete materiële bijstand te verlenen. Concreet behelst dit dat de kinderen degelijk gekleed moeten zijn (zeker in de koude wintermaanden), dat baby’s voldoende melk krijgen die ze nodig hebben om te groeien, dat de onmisbare luiers voorhanden zijn, dat een moeder in een ziekenhuis kan bevallen en alles heeft om de baby de nodige eerste zorg te geven (kleedjes, luiers, een dekentje, speeltje, fopspeen, papflessen, verzorgingsproducten, een Maxi-Cosi, een wiegje, …), dat kinderen qua schoolmaterieel goed uitgerust naar school kunnen gaan, dat de geschonken kleren netjes gewassen kunnen worden, dat er verzorgingsproducten zijn voor de nodige hygiëne, dat er verjaardagscadeautjes zijn voor die éne speciale dag in het jaar, dat er speelgoed voorhanden is om mee te spelen, dat er een bedje of kinderwagen is, dat er warme dekens en handdoeken zijn, e.d. . Als men deze basisnood kan lenigen is men al een heel eind op de goede weg om kinderen snel en concreet te helpen om te overleven op een menswaardige manier! Dankzij (en samen met) heel wat solidaire ouders en grootouders doet NASCI haar uiterste best om deze materiële hulp optimaal te realiseren, uiteraard in de mate dat er materieel en financiële middelen voorhanden zijn.
(Elke week kunnen de kindjes tijdens de Mama’s Club naar hartenlust komen spelen bij NASCI.)
26
Vaak kennen jonge moeders ook niet (of nog niet) de juiste weg om geholpen te worden. Voor nieuwkomers vormen de taal en het cultuurverschil hierbij nog een bijkomende drempel. Ze zijn bang, beschaamd, onwetend of ongeschoold en vaak niet assertief genoeg om de eerste stap te zetten om hulp te vragen voor hun specifieke problemen. Resultaat… ze doen niets waardoor hun situatie dag na dag nog erger wordt. In plaats van ons vragen te stellen over de toekomst van (kans)arme kinderen is het naar onze mening beter om er bewust van te zijn dat deze kinderen er NU zijn en dat zij HIER en NU dienen geholpen te worden.
Door laagdrempelige en concrete materiële ondersteuning te geven bevrijden we de moeders (ouders) van een pak zorgen. De gemoedsrust die dit meebrengt maakt dat er ruimte vrij kan komen in hun denken en handelen. Ruimte die belangrijk is om uit te zoeken hoe ze hun situatie concreet kunnen verbeteren. Ervaring leert ons dat moeders, eens ze in de basisbehoeften van hun kinderen kunnen voorzien, meer openstaan voor opvoedkundige ondersteuning, inburgering, sociale integratie, vorming en andere culturele of ontspannende activiteiten. Het blijkt een goede inleiding naar allerlei sociaal-maatschappelijke vormen van ondersteuning. Via sponsoring tracht NASCI jaarlijks bij aanvang van het nieuwe schooljaar de actie “Terug naar school” te realiseren. Concreet betekent dit dat onze schoolgaande kinderen een nieuwe en volledig gevulde boekentas krijgen. Door deze actie worden ze niet langer gepest en uitgesloten op school omdat ze arm zijn. We stellen daarnaast ook iets anders vast dat ons bijzonder positief stemt. Voor elk gezin dat wij inschrijven komt een ander gezin materieel brengen. Ouders die het zelf goed hebben zijn tevreden als ze hun ‘kostbare’ kinderspulletjes en tweedehands kleding, i.p.v. te dumpen in één of andere anonieme container, rechtstreeks kunnen schenken aan onze hulpbehoevende moeders en kinderen. Ze vertellen ons dat het hen grote voldoening geeft dit te kunnen doen. Belangrijk weetje! Alle kleding die voor NASCI’s doelpubliek niet passend of geschikt is schenkt NASCI aan OXFAM, Spullenhulp, daklozenwerking of aan andere aanverwante instellingen. Zo gaat er niets verloren!
(Enkele stocks: Mama’s boetiek, speelgoed, klaargemaakte kledingpakketjes, maxi-cosis, badjes, bedjes….) 27
4.2. Materiële bijstand in 2014
Item
Bedeling ingeschreven families
Geboortepakketten Voeding (opvolgmelk in poeder) Luierpakketten Kleine babyartikelen Kledingpakketten Aparte kledingstukken/schoenen Bed- en waslinnen Verzorging/onderhoudsproducten Schoolgerief/leesboeken Speelgoed Baby- en peuterbenodigdheden Kinderwagen/buggy/draagzak Allerlei Totaal bedeeld materieel
Bedeling éénmalige interventies
Totaal
13 346 1159 299 716 6122 1059 5248 1349 1060 191 79
99 3 69 6 439 1282 139 164 322 187 34 16
112 349 1228 305 1155 7404 1198 5412 1671 1247 225 95
447
195
642
18 088
2 955
21 043
4.3. Overzicht aantal ingeschreven families en interventies Aantal families ingeschreven in 2013 of eerder, die werden voortgeholpen in 2014 Aantal kinderen in die families Aantal nieuwe families ingeschreven in 2014 voor hulp op lange termijn Aantal kinderen in die nieuw ingeschreven families Totaal aantal geholpen kinderen van ingeschreven families
86
289 443
Totaal aantal geholpen families
253
154 167
Aantal interventies voor ingeschreven moeders
1294
Aantal interventies voor ingeschreven kinderen
2434
Totaal aantal interventies voor ingeschreven families
3728
Aantal interventies voor zwangere vrouwen Aantal interventies voor moeders en kinderen na eenmalige aanvraag en voor vrijwilligers, personeel en ex-personeel Totaal aantal interventies
111 1016 4855
28
4.4. Residentie van de hulpzoekenden Woonplaats moeders ingeschreven in 2014
Postcode
Aantal
%
1000 1020 1030 1040 1050 1060 1070 1080 1081 1082 1083 1090 1120 1140 1150 1170 1180 1190 1200 1210 -
13 9 50 2 7 9 12 8 3 2 1 6 1 2 0 0 1 2 1 15 14 9
7,70 5,30 30,70 1,10 4,20 5,30 7,10 4,80 1,80 1,10 0,60 3,60 0,60 1,10 0,00 0,00 0,60 1,10 0,60 8,90 8,40 5,40
167
100 %
Brussel Laken Schaarbeek Etterbeek Elsene Sint-Gillis Anderlecht Sint-Jans-Molenbeek Koekelberg Sint-Agatha-Berchem Ganshoren Jette Neder-over-Heembeek Evere Sint-Pieters-Woluwe Watermaal-Bosvoorde Ukkel Vorst Sint-Lambrechts-Woluwe Sint-Joost-ten-Node Geen vaste verblijfplaats – dakloos Opvangcentrum Totaal
Noot: éénmalige hulpinterventies en hulpbehoevenden ingeschreven in 2014 werden in dit overzicht niet mee opgenomen.
4.5. Nationaliteit van de hulpzoekenden Bij NASCI zie je elke dag de wereldrevue passeren: kleurrijk, divers, verrijkend, (kans)arm maar bovenal ontwapenend mooi. NASCI maakt geen onderscheid in cultuur, religie of etniciteit. Elk kind verdient een goede start en de hoop op een betere toekomst. Elke moeder op zoek naar hulp voor haar kinderen is voor ons belangrijk. Onder de 167 moeders die bij NASCI in 2014 werden ingeschreven voor hulp telden we 40 verschillende nationaliteiten (in 2013 waren dat er 45). Net zoals afgelopen jaar zijn de grootste groepen de Marokkaanse (30) en de Guineese vrouwen (27). Een groot aantal hulpzoekende vrouwen kwam uit het Afrikaanse continent: naast de 27 Guineese moeders waren er 17 uit Kameroen, 13 uit Congo, 8 uit Nigeria, 4 uit Ivoorkust en 4 uit Togo, evenals moeders uit Ghana, Djibouti, Algerije, Sierra Leone, Somalië, Kenia, Mauritanië, Rwanda, Niger en Soedan.
29
Maar ook uit Oost-Europa en verder richting Azië komen gezinnen met kinderen die het niet alleen kunnen redden in ons land: 7 moeders kwamen uit Bulgarije, 7 uit Roemenië en 6 uit Armenië. Drie vrouwen hadden de Albanese nationaliteit, 3 de Servische en 3 de Afghaanse. Ook moeders met de Slovaakse, Oekraïense, Georgische, Mongoolse, Macedonische, Hongaarse, Moldavische en Russische nationaliteit kwamen aanbellen net als eentje uit Irak en eentje uit China. Andere verre oorden van waaruit mensen op zoek naar een beter leven bij ons belandden, waren de Dominicaanse Republiek, de Filippijnen en Mauritius. Het is belangrijk op te merken dat het Europese burgerschap en de nationaliteit van onze naaste buurlanden mensen niet altijd beschermt tegen armoede en ellende: zo waren er moeders uit Nederland, Spanje, Frankrijk en ook enkele met de Belgische nationaliteit.
(Kleurrijk is het publiek van NASCI op zijn minst te noemen…diversiteit in al haar schoonheid.)
4.6. Taalgebruik en scholingsgraad van ons publiek De 167 hulpzoekende moeders van 40 verschillende nationaliteiten die bij NASCI werden ingeschreven in 2014, zijn opgegroeid met 44 verschillende moedertalen. De grootste groep onder hen - 32 vrouwen - sprak Arabisch, gevolgd door Peul (16), Frans (14), Lingala (11) en Malenque, Engels en Roemeens (alle drie 8). Daarop volgen de moeders die Bulgaars en Armeens (6) spraken, Albanees en Djarma (4) en Italiaans en Spaans (3). 145 van deze moeders spraken ook een tweede taal, waarvan er 95 het Frans min of meer meester waren. Anderen hadden noties van Engels (12), Russisch (6), Spaans (4), Grieks, Turks, Hongaars e.a. Hoewel van de 167 moeders maar eentje het Nederlands als moedertaal sprak, hadden toch 9 van hen een basiskennis van het Nederlands verworven en 7 kenden er een begin van. Van de 46 moeders die ook een derde taal, zegden te kennen begreep de grootste groep een beetje Frans (23), 7 begrepen Engels en 5 Italiaans. Een Roemeense vrouw had zelfs uit interesse voor de Bollywoodfilms een basiskennis Hindi geleerd. Dat deze vrouwen meer dan één taal meester zijn is voor sommigen al een hele prestatie, gezien enkelen onder hen nooit onderwijs hebben gevolgd. Van de 58 moeders van wie we gegevens hebben over hun scholing, hebben er 17 slechts lager onderwijs gevolgd, maar 21 onder hen hebben ook middelbaar 30
onderwijs genoten. We zijn er ons steeds meer van bewust dat een goede opleiding in een ander land dan België geen garanties biedt tegen armoede, gezien 9 van onze moeders een diploma van een hogeschool hebben behaald en 6 onder hen zelfs een universitair diploma op zak hebben. Desalniettemin kunnen zij hier niet aan de slag in hun vakgebied en kunnen ze zodanig in het slop raken dat ze in de basisbehoeften van hun kinderen niet meer kunnen voorzien.
4.7. Inkomenssituatie van gezinnen ingeschreven in 2014 Gezinnen zonder enig inkomen
21
Gezinnen zonder enig inkomen die wonen in opvangcentrum Gezinnen zonder enig inkomen met enkel steun van liefdadigheid, vrienden of familie
13
Gezinnen met minimaal en onregelmatig inkomen uit werk
36
33
Gezinnen met minimaal en onregelmatig inkomen en kinderbijslag
3
Gezinnen met enkel leefloon van O.C.M.W.
4
Gezin met leefloon van O.C.M.W. en werkloosheidsuitkering
1
Gezinnen met uitkering van FEDASIL, C.A.W. en/of VGC
6
Gezinnen met leefloon van O.C.M.W. en kinderbijslag
13
Gezinnen met enkel kinderbijslag
7
Gezinnen met enkel kinderbijslag die wonen in opvangcentrum
2
Gezinnen met werkloosheidsuitkering en kinderbijslag
9
Gezin met mantelzorguitkering en kinderbijslag
1
Gezinnen met uitkering of steun van Parochie, Caritas, Convivial, Foyer, CKG, Samu Social of Socialistische Solidariteit
9
Gezinnen met invaliditeitsuitkering en kinderbijslag
4
Gezin met 1 inkomen uit regelmatig werk en kinderbijslag
1
Gezin met 1 inkomen uit regelmatig werk en werkloosheidsuitkering en kinderbijslag
1
Gezin met enkel studiebeurs
1
Gezin met leefloon van O.C.M.W. en kinderbijslag en alimentatie
1
Gezin met 2 leeflonen van O.C.M.W. en kinderbijslag en woonondersteuning
1
Totaal
167
4.8. Werken met doorverwijzers Onze doorverwijzers sturen ons hoofdzakelijk hulpbehoevende vrouwen/moeders die er emotioneel vaak erg aan toe zijn. Dat verwondert niemand aangezien NASCI zich focust op hulpverlening voor de meest kwetsbaren, m.n. zij die geen of bitter weinig eigen middelen of inkomsten hebben. Heel wat vrouwen hebben in hun vlucht voor oorlogsgeweld, een gedwongen huwelijk, een echtscheiding, echtelijk geweld of een grote economische crisis hun familie en soms zelfs hun eigen kinderen samen met al hun hebben en houden moeten achterlaten. Dit verlies maakt dat ze bijzonder kwetsbaar, getraumatiseerd en depressief kunnen zijn.
31
Mede door de vaak jeugdige leeftijd is het gemis aan hun eigen ouders, grootouders, zussen en broers bijzonder pijnlijk. Vrouwen komen vaak heel ontredderd en verweesd in België terecht en weten niet waar naartoe om raad te vragen nu ze zelf moeder worden of zijn geworden. De combinatie van alle factoren komt hun situatie zeker niet ten goede. Ze staan er helemaal alleen voor en soms hebben ze ook meerdere kinderen om voor te zorgen. Principieel worden alle moeders in nood, die bij NASCI aankloppen, geholpen. Dit kan éénmalig zijn of voor een langere termijn. Voor materiële hulp kunnen ze maximaal voor de duur van 12 maanden worden ingeschreven. Alle activiteiten zijn toegankelijk voor de moeders die dit wensen, ongeacht of ze materiële hulp genieten of niet (meer). Voor veel vrouwen is het belangrijk dat ze, ook na afloop van de periode waarin zij materiële steun hebben genoten, wekelijks nog welkom zijn in de Mama’s Club of dat ze workshops en andere activiteiten gratis verder mogen bijwonen. De procedure via doorverwijzing maakt dat een moeder of het gezin in kwestie reeds gescreend werd door een officiële instantie of andere hulpverlener. Vaak gebeurt de doorverwijzing na een huisbezoek omdat zodoende de hulpbehoevendheid effectief kan worden vastgesteld. Voor de overheid biedt deze manier van werken bovendien een meetbaar inzicht in de demografie van de doorverwijzers en de herkomst van de hulpbehoevenden. Voor ons werkt het een stuk efficiënter en sneller. We nemen wel altijd ruim de tijd (gemiddeld anderhalf uur)om een degelijk intakegesprek met elke nieuwe moeder die zich aanmeldt te kunnen voeren. Sociaal contact is en blijft voor onze doelgroep heel belangrijk, zeker om nieuwe sociale netwerken uit te bouwen en duurzame vriendschappen te smeden. Zo wordt een voor hen vaak belangrijke band niet doorgesneden en kunnen we alsnog opnieuw ingrijpen mocht hun situatie opnieuw verergeren.
Onze doorverwijzers in 2014 Aide à la Jeunesse
1
AMO CARS vzw
1
Aquarelle
2
BON vzw
2
Caritas CAW Brussel CAW Brussel - HOBO
1 17 1
32
CEMO
2
Centre de Service Social Meiser
1
Chèvrefeuille vzw
1
CKG Sloebernest
1
Diverse O.C.M.W.'s
11
De Loper vzw
1
Democratie Plus vzw
1
Dienst Slachtofferbegeleiding Politie
3
Dokters van de Wereld
3
Ecole Saint-Pierre
1
Eolia vzw
1
FAMI HOME
1
FOYER - Dienst Roma
3
GAMS
1
JES
1
Kinderdagverblijf 4 saisons
1
Kliniek Sint-Jan
1
Le Figuier
3
Lhiving
1
Maison des Médiations
1
Diverse afdelingen van Kind & Gezin
34
O.N.E
22
Maison Médicale La Perche
1
Maison Médicale Norman Béthune
1
Medikuregem
1
MENTOR-ESCALE
1
Minor-Ndako vzw
1
Mutualité Sint-Michel
1
Open Deur Onthaaltehuis
1
Planning Familiale
1
Prenatale dienst – Sint-Pieters ziekenhuis
2
Protestants Sociaal Centrum vzw
4
Rode Kruis
1
SAMU SOCIALE
3
SASB
1
Sociale dienst 'Socialistische Solidariteit'
4
Diverse sociale diensten
5
Soleil du Nord
3
Solidarité Savoir
1
Sociale dienst 'Protestants Centrum'
7
Saint-Vincent de Paul vzw
4
Talita vzw
2
UZ Brussel
1
Wijkmaatschappelijk Werk
1
TOTAAL
167
(Noot: de doorverwijzers voor éénmalige hulpverlening werden in dit overzicht niet mee opgenomen.) 33
4.9. Doorverwijzingen door NASCI Afgelopen jaar heeft NASCI heel wat moeders doorverwezen naar andere Brusselse instanties. Deze doorverwijzingen kunnen op elk moment van de dag of de week gebeuren: bijvoorbeeld tijdens de bedeling van materieel, de Mama’s Club, een intakegesprek, aan de telefoon, een persoonlijk gesprek... . Ook als er iemand aan de deur staat met een vraag om hulp, informeren we die persoon degelijk en verwijzen we door naargelang de vraag en behoefte. Indien nodig worden doorverwijzingen achteraf ook verder opgevolgd. Feedback is noodzakelijk om te zien of de doorverwijzing aan onze hulpbehoevenden ook effectief voldoening en resultaat geven. Naast deze doorverwijzingen, zijn er ook 39 gezinnen specifiek doorverwezen n.a.v. een persoonlijk gesprek met een van onze stafmedewerkers.
NASCI heeft in 2014 doorverwezen naar … Sociale diensten van diverse gemeenten Gemeentehuis Kind & Gezin / ONE OCMW / CPAS Onthaalhuis Ariane Aiguillages vzw BON vzw CAW Mozaïek Werkwinkel Dokters van de Wereld Groep Intro Kriekelaar Leger des Heils Saint-Vincent-de-Paul De Foyer Rivage Den Zaet vzw Lire et Ecrire HOBO vzw Chez elle Protestants sociaal centrum Rode Kruis Accompagner Soleil Du Nord De BiB CMDC FEZA VDAB-ACTIRIS SAMU SOCIAL Centrum Algemeen Welzijnswerk (CAW) Huis van het Nederlands Caritas Advocaat OXFAM Simplement une école SAJ Onthaalhuis Talita
Aantal 27 7 15 20 1 17 26 26 10 98 7 6 9 28 34 2 33 32 3 26 5 4 49 15 3 1 11 16 18 27 6 10 7 19 4 1 34
Centre de violence conjugale et familiale Cire Sociale dienst politie Aksent Sint Pieters Ziekenhuis Intact Service Sociale de Solidarité Socialiste (info voor mensen zonder papieren) L'Arbre de Vie (kinderdagverblijf) Orka Bravvo Huis der gezinnen Dokter Nativitas Gams Union des locataires Schaerbeek Tele Balie Diogenes School TOTAAL
5 3 2 0 24 18 22 14 1 1 3 31 6 14 1 5 1 26 775
4.10. Sociaal infopunt
Door te fungeren als sociaal infopunt wil NASCI laagdrempelige, heldere en begrijpbare informatie aanbieden waardoor de moeders aanvoelen dat er mogelijkheden zijn om de situatie te veranderen en het heft in eigen handen te nemen. Vaak weten mensen in armoede niet altijd waar ze terecht kunnen om hulp en ondersteuning te krijgen in de verbetering van hun situatie. Ze hebben geen sociaal netwerk waarop ze kunnen terugvallen. Het is tevens opvallend dat de hulpvragen steeds complexer worden. Een analyse van de situatie stelt ons in staat inzicht te verwerven in de individuele situatie van de moeder en haar, indien nodig, door te verwijzen naar een andere organisatie die haar kan verder helpen. Vaak is het zo dat men met één probleem of vraag langskomt, maar dat het nodig is om de hele situatie te bekijken om zo adequaat mogelijk te kunnen doorverwijzen. Zo zal bijvoorbeeld een moeder die graag werk wil vinden, eerst een opvangplaats in een crèche moeten vinden of een taalcursus moeten volgen. Dit vereist doorgedreven samenwerking tussen verschillende diensten. Elke vrouw en elke situatie is anders. Elke vrouw gaat ook anders met een situatie om. Door op maat van de vrouw te werken, voelen we snel aan wat de mogelijkheden en beperkingen van de vrouw zijn. Door haar bewust te maken van de aanwezige eigen competenties zal ze er efficiënter gebruik van kunnen maken en zal ze zich bewuster zijn van het belang om hieraan te werken.
35
Door kennis te maken met het bestaande aanbod aan organisaties in Brussel kunnen de moeders beter hun weg vinden om een juist antwoord te krijgen op hun vraagstelling. Uiteraard hoort een goede opvolging van doorverwijzingen erbij. Moeders kunnen altijd terugkoppelen naar NASCI. Brussel telt heel wat organisaties en diensten die allerlei ondersteuningen aanbieden op verschillende levensdomeinen. Samenwerken via overleg en doorverwijzing is hier dan ook de boodschap! Doordat er een zeer goede samenwerking bestaat tussen NASCI en andere diensten en organisaties kunnen we op een efficiënte manier het gezin op maat ondersteunen naar een verbetering van hun situatie. Bij iedere vraag wordt er bekeken wat de meest aangepaste weg is om hen verder te helpen. Steeds meer gezinnen die bij ons terecht komen zijn slecht gehuisvest of betalen een te hoge huurprijs. De prijzen swingen in Brussel letterlijk de pan uit. Soms moeten deze gezinnen in erbarmelijke toestanden leven om toch maar een onderkomen te hebben voor hun kinderen. Vochtproblemen, slecht werkende boiler en ontbrekende verwarming zijn problemen die we vaak te horen krijgen. Sommige huurbazen geven de indruk zich niet te bekommeren om de staat van hun appartementen. Het gaat hen enkel maar om het feit dat het appartement bewoond is en dat ze hier geld voor krijgen. Uiteraard hebben we anderzijds ook begrip voor huisbazen die met huurders zitten opgescheept die nooit ofte nimmer hun huishuur kunnen betalen… . Jammer genoeg vinden alleenstaande vrouwen ook dikwijls geen betaalbaar appartement omdat de huisbaas een loonfiche wil zien van de kandidaat huurder. Iets wat voor vele alleenstaande moeders onmogelijk is. Er is bijgevolg een groot tekort aan geschikte sociale woningen. Dan zwijgen we nog over het gebrek aan gepaste werkaanbiedingen. De situatie lijkt voor velen onder hen sinds de crisis uitzichtloos en jammer genoeg hebben ook wij hierop geen gepast antwoord. Een situatie die niet alleen in Brussel bestaat… Wat opvalt uit de gesprekken die we voeren met de gezinnen is dat ze zich vaak het slachtoffer voelen van uitbuiting, dit op verschillende domeinen:
zoals hierboven vermeld, slechte huisvesting tegen een hoge prijs;
zwart werk, vaak krijgen mensen die in het zwart werken hun lonen niet betaald. Doordat ze geen arbeidscontract hebben, kunnen ze nergens op terugvallen;
juridisch advies, soms horen we verhalen over advocaten die hun cliënten veel geld vragen om een dossier op te maken, maar soms gebeurt er na een betaling verder helemaal niets.
Vaak sturen we gezinnen door naar een juridische dienst zodat het gezin een objectief (in)zicht kan krijgen van wat de echte perspectieven in hun situatie zijn. Soms horen ze hier dat hun advocaat hun dossier niet heeft ingediend of dat het dossier niet de juiste documenten bevatte. NASCI probeert mensen met hun regularisatiedossier naar een juridische dienst door te sturen. Dit om te voorkomen dat er onterecht valse hoop leeft bij de gezinnen over hun perspectieven. Vaak is het door dit contact dat de gezinnen pas concreet weten waar ze aan toe zijn. Dan pas hebben ze het gevoel de situatie weer in eigen handen te hebben. 36
Het is voor ons bijzonder belangrijk om met een moeder een vertrouwensband op te bouwen. Eens die er is kunnen we zo met hen ook over soms toch wel delicate gespreksonderwerpen praten. Het is perfect begrijpelijk dat moeders zich in het begin onzeker voelen om over pijnlijke en precaire onderwerpen te praten. Gelukkig betert dat na een paar ontmoetingen. NASCI wil graag aan ouders en kinderen een plaats geven waar ze zonder vooroordelen of veroordelingen veilig kunnen praten over hun problemen. Volgende vragen komen regelmatig aan bod, ze hebben betrekking tot het krijgen van ondersteuning in het vinden van: werk, medische hulpverlening, taallessen, een kinderdagverblijf, een advocaat, juridische informatie, een geschikte woning, een school voor de kinderen, psychologische begeleiding, schuldenbemiddeling, voedselhulp, gynaecologische consultaties, … .
5. ACTIVITEITEN 5.1. Vorming en opvoedingsondersteuning
“De enige bescherming tegen de wereld is een grondige kennis ervan.
(John Locke)”
NASCI wil het thuis ‘opgehokt’ zitten en het psychologisch wegkwijnen tegengaan door onder andere de sociale inclusie van jonge moeders van diverse etnische origine te stimuleren. De door armoede getroffen jonge moeders en hun kinderen ondergaan dagelijks alle mogelijke vormen van uitsluiting. Het gevoel nergens bij te horen is voor velen een grote last om te dragen en tast de draagkracht van vele ouders in armoede aan. Door de precaire omstandigheden en levensgebeurtenissen staan kansarme vrouwen bovendien vaak alleen in voor de opvoeding van hun kinderen. Verscheidene studies hebben aangetoond dat er veel nefaste gevolgen zijn voor kinderen die in armoede opgroeien. Hun ontwikkeling wordt geschaad en ze hebben meer kans op slechte schoolprestaties. Wanneer ze thuis goed worden opgevangen kan er veel schade beperkt worden. Maar door de precaire levenssituatie van kansarme gezinnen is er geen gezonde omgeving om in op te groeien. 37
Ouders zijn vaak financieel en emotioneel niet in staat om te zorgen voor de levensnoodzakelijke behoeftes van hun kinderen. Vaak vinden ze daardoor geen aansluiting meer bij het sociale leven, waardoor ze zich uitgesloten voelen. Een andere factor die een belangrijke rol speelt is dat heel wat jonge moeders een van onze landstalen niet of onvoldoende beheersen. Misschien zijn ze zelfs analfabeet, hebben ze een beperkte kennis of hebben ze veel te veel zorgen aan hun hoofd om hun kinderen goed te kunnen ondersteunen. Ze voelen zich ondergeschikt en beschaamd, waardoor hun zelfvertrouwen zeer laag is. We geloven heel sterk dat het ondersteunen van moeders bij de opvoeding van hun kinderen vaak begint bij het krachtiger en weerbaarder maken van de moeders zelf. Vooral bij de kwetsbare vrouwen uit ons doelpubliek, die vaak wegens hun culturele achtergrond niet lang naar school konden of mochten gaan, is de nood aan informatie groot. Empowerment is cruciaal! Bij NASCI hanteren we een vijftal opvoedvaardigheden:
positieve betrokkenheid ; positieve bekrachtiging van wenselijk gedrag ; conflictoplossing (je kind leren dat conflicten kunnen opgelost worden); disciplinering (duidelijke grenzen stellen en aangepast belonen of straffen); monitoring (weten waar je kind mee bezig is).
Ondanks onze kleine personeelsbezetting en onze beperkte werkingsmiddelen vinden we het toch bijzonder belangrijk om opvoedingsondersteuning aan te bieden. De hoge nood legitimeert dit zonder enige twijfel. Vrouwen moeten er tevens klaar voor zijn om te beseffen dat verandering teweegbrengen en onrechtvaardigheid tegengaan reeds kan beginnen bij de opvoeding van hun eigen kinderen. Hoe ze dit concreet kunnen aanpakken tonen wij hen op laagdrempelige infosessies en allerlei workshops waarbij de moeders de dingen die ze leren rechtstreeks kunnen toepassen op hun adolescente dochters. De thema’s van de vormingen worden mede bepaald aan de hand van vragen die zich voordoen tijdens de intakegesprekken en andere activiteiten van NASCI. De rol van een moeder is meer dan alleen maar zorg en liefde. Kennis, waarden en normen worden van ouder op kind doorgegeven en bepalen in grote mate de levensloop van een hele generatie. Opvoeden is mensenwerk en is bijgevolg zeer subjectief. Alle ouders willen hun kind goed opvoeden maar ze hebben door omstandigheden niet altijd de nodige kracht en competenties. Kinderen opvoeden is tijd voor ze maken. Liefde betekent niet dat zomaar alles kan en mag. Net omdat kinderen zo belangrijk zijn, zijn regels en grenzen nodig. Consequent zijn is de boodschap, je kind ruimte en vleugels geven om te groeien en tegelijk de teugels stevig in handen houden. We blijven ook bij de vaststelling dat vorming geven aan onze hulpbehoevende (kans)arme moeders geen evidente zaak is. De moeders hebben soms te veel zorgen aan hun hoofd of ze leven in een ander ritme dan het onze. Het is best een arbeidsintensieve opdracht om ervoor te zorgen dat de ingeschreven deelnemers aan een vorming ook effectief komen opdagen.
38
We trachten tevens een positieve invloed uit te oefenen op de bestrijding van genderdiscriminatie die we soms ervaren in de opvoeding van allochtone kinderen. Tradities zijn er om te koesteren. Maar mensonterende tradities willen we met klem doorbreken en krachtdadig en voorgoed helpen bannen. We denken hier aan de wereldwijde wrede traditie om meisjes te besnijden. Toestanden die niet langer passend en waardig zijn voor een samenleving anno 2015.
(Mama’s Power: vrienden maken, plezier hebben en kennis vergaren… een leuke combinatie!)
De thema’s van onze vormingen in 2014: 17 januari 2014: Lesgeefsters: Aanwezig: 21 februari 2014: Lesgeefsters: Aanwezig: 28 maart 2014: Lesgeefster: Aanwezig:
Seksuele voorlichting bij kinderen Jacqueline Capart (vroedvrouw + sociaal verpleegkundige) en Lavina Giudice, stafmedewerker NASCI 8 deelnemers Straffen en belonen Jacqueline Capart (vroedvrouw + sociaal verpleegkundige) 9 deelnemers Straffen en belonen deel 2 Jacqueline Capart (vroedvrouw + sociaal verpleegkundige) 7 deelnemers
18 april 2013: Lesgeefster: Aanwezig:
Agressie en jaloezie Rachelle Ilboudo van Planning Familiale Rosas / Femma 8 deelnemers
23 mei 2014: Lesgeefster: Aanwezig:
Menopauze Rachelle Ilboudo van Planning Familiale Rosas / Femma 11 deelnemers
29 augustus 2014: Lesgeefster: Aanwezig:
Gezonde voeding Jacqueline Capart (vroedvrouw + sociaal verpleegkundige) 6 deelnemers 39
9 september 2014: Lesgeefster: Aanwezig: 10 oktober 2014: Lesgeefster: Aanwezig: 28 november 2014: Lesgeefster: Aanwezig: december 2014: Lesgeefster: Deelnemers:
‘Verwendag’ voor Mama’s Sérieux Marie 10 deelnemers Seksuele voorlichting voor kinderen Rachelle Ilboudo van Planning Familiale Rosas / Femma 9 Mama’s Het vrouwenlichaam: besnijdenisproblematieken + contraceptie Anneke Vercouteren (Gynaecologe aan het UZ Gent) 13 deelnemers Sensibilisatie Baarmoederhalskanker & onderzoek naar kennis van de doelgroep Projectbegeleider van de Universiteit Gent- Eva 10 deelnemers
In het totaal namen 91 deelnemers deel aan acht workshops in 2014. Dat zijn 41 deelnemers meer dan vorig jaar. De workshops kregen 30 uur professionele begeleiding en per sessie hielpen 5 vrijwilligers om te vertalen en/of de niet schoolgaande kinderen op te vangen. Veel vrouwen geven aan dat ze zich goed voelen bij NASCI. Ze leren andere mensen kennen waardoor hun sociaal netwerk uitbreidt. Een moeder getuigde: ‘NASCI is zoals een dorp waar ik iedereen ken en iedereen mij begroet. Naar NASCI komen voelt aan als thuiskomen.’ Leven in een grootstad zoals Brussel zorgt voor veel vereenzaming. De meeste vrouwen komen uit een hechte samenleving en hebben letterlijk nood aan een dorpsgevoel. Door aan activiteiten deel te nemen leren ze andere vrouwen kennen en wisselen ze ervaringen uit. Hierdoor ontstaat er een hechter gemeenschapsgevoel waar iedereen welkom is en erbij hoort. Voor de vrouwen is het zeer belangrijk om meer dan een individu in de massa te zijn. We vermelden ook graag dat alle vormingsactiviteiten in 2014 dankzij sponsoring werden gerealiseerd. Waarvoor dank!
(Seksuele voorlichting en contraceptie… een jaarlijkse thema voor ons vormingsprogramma.) 40
5.2. Vormingstraject ‘Mama’s Power’ In 2010 zijn we met het vormingstraject ‘Mama’s Power’ gestart met als doel het ‘empowerment’ van (kans)arme moeders te vergroten. De afgelopen vier jaren hebben een zestigtal geëngageerde moeders deelgenomen aan dit project. Mama’s Power is ondertussen uitgegroeid tot een onmisbare en waardevolle activiteit binnen onze werking. Voor het jaar 2015 is reeds een nieuwe vormingscyclus gestart. Het uitbreiden van kennis heeft een versterkend effect op onze doelgroep. Ze krijgen de kans om zichzelf opnieuw te ontdekken en zien in dat ze onafhankelijk zijn van anderen. We zijn fervente “believers” van het “meisjeseffect”! Emmeline Pankhurst zei ooit: ”We have to free half of the human race, the women, so that they can help to free the other half.” Door vrouwen enerzijds te vormen en hen anderzijds de kans te geven om voor hun kroost financieel te kunnen zorgen geeft men een hele generatie een kans op een beter en menswaardiger bestaan. (bron: United Nations) De doelgroep waarmee we werken is zeer kwetsbaar en onvoorspelbaar. Heel wat vrouwen zijn nooit lang naar school kunnen gaan. Een vormingstraject volgen is bijgevolg een hele hoge drempel die moet worden overwonnen. Dit gegeven vraagt m.a.w. om een specifieke aanpak en een intensieve trajectbegeleiding. Centraal bij ‘Mama’s Power’ staan intensieve educatie en persoonlijke ontwikkeling.
Op regelmatige basis volgt een vaste groep van ongeveer 10 moeders een parcours met uiteenlopende vormingssessies met als einddoel het beter begrijpen van hun directe omgeving , de eigen specifieke leefwereld en het versterken van hun zelfvertrouwen en zelfbeeld. 18 sessies met een gemiddelde van 10 deelnemers per workshop. De professionele begeleiding in 2014 werd verzorgd door Najila Aloui van Citizenne Vormingplus en Lavina Giudice van vzw NASCI. De sessies kregen 38 uur professionele begeleiding en 3 vrijwilligers per sessie zorgden voor de omkadering (vertalingen, onthaal en kinderopvang). Het programma van 2014: 24 januari 2014:
Infosessie voor nieuwe deelnemers
Er wordt aan de hand van visualisaties gepeild naar de interesse van de deelnemers. Samen met hen worden er thema’s aangekaart die tijdens het project dieper kunnen worden uitgewerkt zoals bijvoorbeeld: Sociale rechten in Europa, vrouwenrechten… . 41
7 februari 2014:
De Universele rechten van de mens (vertoning van een film over het ontstaan van de mensenrechten)
Wat zijn rechten (via visualisatieplaatjes)? Kunnen rechten uit noden ontstaan? Rechten geven ook plichten. Het één gaat niet zonder het ander! Debat tussen en met de deelnemers. De deelnemers geven hun eigen noden aan. 10 maart 2014:
Sociale positie van de vrouw in de maatschappij
Naar aanleiding van ‘Dag van de vrouw’ kijken we samen naar de kortfilm ‘Majorité opprimée’. We bespreken nadien volgende vragen: wat is het verschil tussen gender en geslacht en wat zijn de genderrollen die de maatschappij ons bezorgd? De deelnemers beschrijven ‘de ideale vrouw’ naar hun eigen normen en beleving. Vinden onze deelnemers dat ze voldoen aan de eigenschappen van een ideale vrouw? Of hebben ze een (te) laag zelfbeeld? 14 maart 2014:
Doelstellingen voor de toekomst + positie in de Maatschappij
Wat is de positie van de vrouw in de maatschappij en dit zowel in het zuiden als in het noorden? Wat zijn hun persoonlijke ervaringen hieromtrent? Ze maken elk een levensgrafiek met hun eigen hoogtepunten en dieptepunten: wat maakte hen gelukkig en wanneer voelden ze zich slecht? Korte reflectie van negatieve en positieve momenten in hun leven. 4 en 18 april 2014:
Werken aan persoonlijke doelstellingen (2 sessies)
Welke reflecties kunnen haalbare en concrete doelstellingen activeren? Wat hebben ze nodig om hun wensen en dromen tot doelstellingen te realiseren? Hoe gaan ze dit concreet aanpakken? We overlopen samen de verschillende stappen. Leren verantwoordelijkheid dragen voor genomen beslissingen en het daarnaast nemen van acties die nodig zijn om verandering te brengen in hun leven! 5 mei 2014:
Emancipatie van de vrouw (deel1)
Samen kijken naar een filmfragment uit ‘Daens’. Het ontstaan van het socialisme in België en de opkomst van sociale rechten. Toelichting over de evolutie van vrouwenrechten in Europa doorheen de geschiedenis met daaraan gekoppeld een uitleg over het Europees Feminisme. Nabespreking en reflecties met de deelnemers. 16 mei 2014:
Emancipatie van de vrouw (deel 2)
Positie van de vrouw en vrouwenrechten in het land van oorsprong. Debat tussen en met de deelnemers. 20 juni 2014:
Machtige vrouwen in de wereld (deel1)
Voorbeelden van invloedrijke vrouwen in de wereld en hun impact en/of beïnvloeding van hun daden op de rest van de vrouwenbeweging. We praten over stemrecht, seksuele revolutie, vrijheid, … .
42
4 juli 2014:
Machtige vrouwen in de wereld (deel 2)
Welke persoon is/was een invloedrijke persoon in je leven? Waarom? 5 september 2014:
“Honderd vrouwen, honderduit!”
Participatie aan een theaterproject van ZONTA CLUB Brussel/Zavel. Regisseur Wim Impers maakte op vraag van ZONTA CLUB Brussel/Zavel een slotevenement ter gelegenheid van de ‘Internationale Dag van de Vrouw’. Het spektakel was de apotheose van een jaar vol specifieke vrouwenactiviteiten die vrouwenorganisaties over heel Vlaanderen hadden georganiseerd. Het theaterproject “Honderd vrouwen, honderduit!” bracht een diverse groep van 100 vrouwen op de scène die allen getuigden over en opkwamen tegen armoede. De Mama’s Power-groep heeft aan dit evenement intensief meegewerkt en zich hier gedurende de hele maand oktober op voorbereid. Wat een ervaring voor hen om voor het eerst voor een volle zaal op te treden… !
(Enkele deelnemers van de Mama’s Power-groep, zingen op het slotevenement en gynaecologe Anneke Vercouteren tijdens een vorming over besnijdenissen.)
3 oktober 2014:
“Honderd vrouwen, honderduit!”
Repetitie: aanleren van choreografie en Nederlands gesproken teksten. 15 oktober 2014:
“Honderd vrouwen, honderduit!”
Repetitie.
24 oktober 2014:
“Honderd vrouwen, honderduit!”
Generale.
26 oktober 2014:
Opvoering “Honderd vrouwen, honderduit!”
14 november 2014:
Evaluatie slotevenement en beleidsplan Citizenne
Evaluatie van het theaterproject. Hoe was hun eerste beleving om voor een publiek in een theater te spelen? Wat zijn de effecten van het project Mama’s Power op de deelnemers? We overleggen samen het beleidsplan van Citizenne Vormingplus. Feedback + voorstellen van deelnemers op het beleidsplan Citizenne Vormingplus. 21 november 2014:
Kinderrechten
Ontstaan van de kinderrechten en aansluitend debat hierover.
43
12 december 2014:
Milleniumdoelstellingen + afsluitmoment Mama’s Power
Het ontstaan van Milleniumdoelstellingen en hun evolutie. Bespreking van de effecten van deze doestellingen op de deelnemers. Officiële uitreiking van een “Oskar”. Dit is een certificaat dat de vrouwen van NASCI en Citizenne krijgen als getuigenis voor het volgen en met succes beëindigen van een volledig vormingstraject. De naam ‘Mama’s Power’ hebben de deelnemers van het eerste traject trouwens zelf gekozen als eerbetoon aan hun persoonlijke strijd tegen uitsluiting en armoede!
(Fiere deelnemers en begeleiders tijdens de uitreiking van de ‘Oskars’.)
Graag vermelden we hier dat NASCI reeds vijf jaar lang voor het project Mama’s Power intens samenwerkt met Citizenne Vormingplus. Dankzij hun professionele steun en begeleiding bereiken we steeds meer vrouwen die aan dit vormingstraject wensen deel te nemen. De mond-aan-mond reclame doet hier haar ding! Dankzij het grote succes is Mama’s Power dan ook uitgegroeid tot een essentieel project binnen de werking van NASCI. Met het vormingstraject hebben de deelnemende vrouwen mooie eindresultaten behaald zoals: -
het opnemen van persoonlijke verantwoordelijkheid ; een beter (in)zicht over hun plaats in onze maatschappij ; een verhoging van sociale competenties ; het krijgen van meer grip en zelfcontrole op dagelijkse problemen ; een versterking van het zelfbewustzijn ; het stimuleren van een positief zelfbeeld ; het verwerven van moed en durf om te vechten en door te gaan ; inzicht in de werking van de maatschappij waarin ze leven.
Ieder jaar wordt een nieuwe groep deelnemers gevormd en zoals we eerder hebben vermeld, beslissen we samen met de deelnemers welke thema’s er aan bod komen. We stellen steeds opnieuw vast dat veel moeders hunkeren naar informatie over de sociale positie van de vrouw in onze samenleving. De meeste moeders komen immers uit andere culturen waarin de vrouw een zwakke positie inneemt. Voor hen is het vaak een ware cultuurshock om plots in onze Westerse samenleving te leven. 44
Die verworven rechten en plichten van vrouwen in onze Westerse wereld zijn voor hen niet vanzelfsprekend, ze moeten hier hun weg in vinden. We begeleiden hen in die zoektocht met aangepaste methodieken en didactisch materiaal. Het valt ons op dat de deelnemers erg geïnteresseerd zijn in de geschiedenis en evoluties van de Westerse maatschappij en ze vragen zelf naar films zoals ‘Daens’. Hiervan maken we gebruik om vooroordelen te doorbreken (die gevormd zijn door onwetendheid) en we laten hen zien dat ook in Europa hard gestreden is voor meer vrouwenrechten. Maar rechten kunnen niet losgekoppeld worden van plichten. Dit is belangrijk voor deelnemers zonder verblijfspapieren, want die hebben vaak het gevoel dat ze in onze maatschappij worden uitgesloten. Zo stimuleren we hun burgerzin. Het vormingstraject Mama’s Power resulteert in prachtige schakelmomenten in een proces naar emancipatie. Met kleine stappen wordt de drempelvrees langzaam maar zeker overwonnen en stijgt het zelfvertrouwen. De vrouwen zien in dat, met een duwtje in de rug, kleine levenswensen kunnen uitkomen. Ze moeten alleen leren dit op hun eigen manier in te vullen.
“As women, we must stand up for ourselves. As women, we must stand up for each other. As women, we must stand up for justice for all.” (Michelle Obama)
5.3. Mama’s Club Sinds 2007 organiseren we onder de naam ‘Mama’s Club’ een wekelijks ontmoetingsmoment voor moeders en kinderen. Het is een activiteit die opvoedingsondersteunende en ontspannende doelstellingen combineert. Het is zowel een educatieve als een recreatieve activiteit vertrekkende vanuit de reële leefwereld van vrouwen. We nodigen moeders en hun jongste (niet schoolgaande) kinderen uit om even de dagelijkse sleur te doorbreken door deel te nemen aan een goed omkaderde en begeleide activiteit. De Mama’s Club wordt elke donderdagnamiddag georganiseerd en biedt onder andere volgende activiteiten aan:
een warm en laagdrempelig onthaal waar gezelligheid troef is; het voeren van gesprekken in alle vertrouwen en discretie met de vrijwilligers van Dokters van de Wereld; sociale contacten bevorderen via een hapje en een drankje; de allerkleinsten de ruimte geven om heerlijk te ravotten onder pedagogisch toezicht; opvoedkundige begeleiding en doorverwijzing naar andere hulpinstanties aanbieden indien nodig; baby’s en peuters die kunnen genieten van een heerlijk badje voorzien van alle comfort samen met hun moeder; 45
een bezoek aan onze damesboetiek (gratis 1 x p/m dameskleding); een ontspannende sessie yoga om heerlijk te ontspannen onder professionele begeleiding; kinderanimatie, speciale acties, … .
(De wijsheid der kinderen is hun vrolijkheid!)
Het doel van de opvoedingsondersteuning is op de eerste plaats de competenties en vaardigheden van de mama’s te versterken. Dit zal ook een rechtstreekse en positieve invloed hebben op hun draagkracht. Om de draagkracht te vergroten moet er draaglast worden weggenomen. Dit doen we door problemen tijdig aan te pakken en daar steun, advies of praktische hulp aan te bieden waar nodig. Maar ook het sociaal netwerk dient te worden vergroot en versterkt. Op deze manier kunnen moeders het heft in eigen handen nemen. Opvoedingsondersteuning is het empoweren van de moeders, maar het preventief vermijden van nog meer problemen is ook een doel op zich. Opvoedingsondersteuning wil niet altijd zeggen ‘veranderen’ maar soms ook ‘erger voorkomen’. Het intermenselijke contact wordt voor onze vaste bezoekers al gauw onmisbaar. Heel wat moeders smeden tijdens de Mama’s Club nieuwe vriendschappen en breiden zodoende hun eigen sociale netwerk uit. Dit laatste is van immens belang voor moeders die zich eenzaam en uitgesloten voelen. Het zijn allemaal lotgenoten en dat geeft hen troost. Interactief bezig zijn met een moeder en haar kind, kan spontaan en heel natuurlijk interessante onderwerpen aanbrengen voor geanimeerde tafelgesprekken. Zo kunnen we inspelen op de actuele noden van onze mama’s. De Mama’s Club is voor velen ook een ideale gelegenheid om zich even terug vrouw te voelen. Even weg van de dagelijkse sleur en van het uitsluitend moeder zijn. Hier ontstaat vaak ‘vrouwenpraat’ over onderwerpen zoals: relatieproblemen, problemen met de schoonfamilie, jaloezie, echtelijk geweld, seksualiteit, anticonceptiva, algemeen welzijn, kinderwelzijn… . Het lijkt alsof ze hier eindelijk hun hart eens kunnen en mogen luchten, wat niet altijd in hun eigen milieu of cultuur kan, laat staan dat het als gepast wordt ervaren. We organiseerden 34 ‘Mama’s Clubs’ met een totaal van 1.381 aanwezigen.
Vrouwen Kinderen Personeelsstaf
525 deelnemers (waarvan 144 unieke) 312 deelnemers 5 à 6 per namiddag 46
Vrijwilligers Badjes Yoga Mama’s Boetiek
9 à 10 per namiddag 33 kindjes 78 deelnemers 343 bezoekers
(Heerlijk spelen in een lekker warm badje en zich gekoesterd voelen…)
Meest voorkomende gespreksthema’s die aan bod kwamen:
problematiek rond hechting, straffen en belonen van kinderen; de rol van man/vrouw binnen verschillende culturen; de zoektocht naar werk en de valkuilen van de arbeidsmarkt; de problematiek rond de regularisatieprocedure (stress, onzekerheid, …); de uitzichtloosheid voor mensen zonder papieren of geldige verblijfsvergunning; huisjesmelkerij in de grootstad: zoektocht naar gepaste betaalbare woningen; huiselijk geweld, partnergeweld, misbruik, jaloezie, ontrouw en bedrog; informatie rond het winterplan (opvang voor daklozen); gedragsproblemen bij kinderen; gezondheidsproblemen en beperkte toegang tot medische zorg; de zoektocht naar een geschikte school en hulp bij complexe inschrijvingsprocedures; het benadrukken van het belang van taalcursussen en vormingen; heimwee naar familie en geboorteland; geschikt en betaalbaar tijdverdrijf vinden voor kinderen tijdens de vakanties; gezinsplanning, anticonceptie en gynaecologie; gezonde voeding voor kinderen, de problematiek van obese kinderen; het tekort aan kinderopvang in Brussel; de vrouw als gezinshoofd en de consequenties die dat met zich meebrengt; advies rond allerlei financiële administratie: geboortepremie, kinderbijslag, vakantiegeld, mutualiteit… ; stoppen met borstvoeding en overgang op flessenvoeding ; welzijn: gewichtstoename, dwangmatig eten, lusteloosheid en stress; besnijdenis en de gevolgen hiervan op het algemeen welzijn van een vrouw; terugkeren naar land van oorsprong (procedure en mogelijkheden); leven op straat met kinderen; depressie: geen vooruitzichten, eenzaamheid, controleverlies, onmacht, trauma’s, onbegrip…; leren een baby een badje te geven ; ... . 47
We vermelden hier graag extra het project ‘Met Haar/Avec Elle’, een samenwerking tussen Dokters van de Wereld (DvdW) en NASCI. NASCI is voor dit project de enige partner van DvdW in heel België. De aanwezigheid van een medewerker van het team ‘Met haar’ van DvdW (bijvoorbeeld een psychologe of sociaal assistente) betekent een grote meerwaarde voor de moeders en dit zowel tijdens de materieelbedeling als tijdens de Mama’s Club. De moeders weten dat er altijd een luisterend oor is als ze nood hebben om met iemand te praten. De vrijwilligers van het project ‘Met Haar’ luisteren vooral. Indien nodig kunnen ze, in samenspraak met het NASCI-team, tevens urgent doorverwijzen voor allerlei medische interventies. 2014 was goed voor ongeveer 428 gesprekken!
(Lekker ‘chillen’ tijdens de Mama’s Club.)
5.4. Medische ondersteuning van ons publiek Voor de moeders die bij ons hulp komen zoeken, is een eventueel doktersbezoek, de aankoop van medicijnen of in het ergste geval een hospitalisatie van een van hun gezinsleden dikwijls de druppel die de emmer van armoede en zorgen doet overlopen. NASCI kan hier zelf niet veel soelaas bieden, maar zoekt uiteraard voor al onze klanten mee naar een eventuele oplossing van het probleem of verzachting van de bittere pil. (zie doorverwijzingen) Van de 167 moeders die ingeschreven waren in 2014 waren er slechts 37 die recht hadden op een vorm van tegemoetkoming van medische kosten, zij het via OCMW of via ziekteverzekering. Een moeder kon op een mutualiteit rekenen vermits ze ingeschreven was als studente en eentje werd opgevolgd en gesteund door Dokters van de Wereld. Voor de 128 andere gezinnen bleef gezondheidszorg hetzij onbereikbaar, hetzij de oorzaak van schulden en problemen.
5.5. Diverse activiteiten in 2014 Uit de volgende opsomming van de meest in het oog springende activiteiten kan een aandachtig lezer concluderen dat het NASCI-team in 2014 opnieuw een druk jaar achter de rug heeft. Kleinere activiteiten staan immers wekelijks op het programma! Het zou ons te ver brengen ze allemaal op te sommen. 48
De aard van de activiteiten, de planning, de degelijke voorbereidingen en de vaak hoge tijdsdruk, het overleg, het zoeken naar partners en sponsors… . Toegegeven, het was met momenten best zwaar, maar … dat alles valt in het niets als we achteraf kunnen terugblikken op mooie verwezenlijkingen. Jaarlijks vrijwilligersfeest Het grote aantal families in nood die bij NASCI over de vloer komen en de oneindige aanvoer van materiaal dat moet worden gesorteerd, opgeborgen en weer verdeeld, maken het onmogelijk om ons werk te klaren met het kleine team van vaste personeelsleden. Een volledige professionele omkadering is onbetaalbaar, vandaar dat de vrijwilligerswerking een centraal element is in ons dienstencentrum. Vanaf het begin, 10 jaar geleden, zijn er mensen opgestaan die uit solidariteit hun inzet en tijd zijn komen aanbieden. In de jaren die volgden hebben ook kansarme moeders die onze werking persoonlijk hadden ervaren en de nood van dichtbij kenden, zich aangeboden om mee de schouders onder ons project te zetten. Afgelopen jaar hebben 32 mensen zich ertoe verbonden om op regelmatige basis een of andere taak te komen uitvoeren. Samen hebben zij voor ons en voor de kansarme gezinnen die wij ondersteunen 4.373 werkuren gepresteerd. Om onze vrijwilligers te bedanken nodigen we ze jaarlijks uit op een gezellig feestje waar tevens de voltallige Raad van Bestuur op aanwezig is. Participatie aan het theaterproject ‘Honderd vrouwen, honderd- uit’ van de Vrouwenraad en ZONTA CLUB Brussel/Zavel. Theatervoorstelling georganiseerd in opdracht van Zonta Club Brussel/Zavel als slotevenement voor de apotheose van de Internationale dag van de Vrouw die de Vrouwenraad dit jaar organiseerde in de ‘Zinnema’ te Anderlecht. Voor de regie tekende Wim Impers. Een theatervoorstelling waarin 100 vrouwen van verschillende achtergronden en culturen hun kracht en schoonheid tonen in de strijd tegen armoede. De deelnemers van de Mama’s Power hebben op uitnodiging van de ZONTA CLUB Brussel/Zavel deelgenomen aan dit project. Met dit theaterproject wilden ze aantonen dat ze ondanks de moeilijke situatie waarin ze leven, steeds sterk en moedig blijven doorgaan met hun dagelijkse strijd tegen armoede. De deelname aan dit project was een mooie afsluiter van de vormingscyclus Mama’s Power. De deelnemers waren zeer trots op zichzelf, het was voor hen de eerste keer dat ze voor een publiek optraden. Ze voelden zich echte supersterren.
49
Multicultureel familiefeest ‘Magic Show’ Ons jaarlijks multicultureel familiefeest is wegens verschillende omstandigheden niet kunnen doorgaan. De theaterzaal van Gemeenschapscentrum De Kriekelaar werd verbouwd en bovendien werd door de Vlaamse Gemeenschapscommissie Brussel heel wat personeel in de Gemeenschapscentra ontslagen. Het was onmogelijk om op korte tijd een nieuwe partner en geschikte locatie te vinden rekening houdend met ons doelpubliek. Na lang zoeken hebben we in BRONKS een nieuwe partner gevonden. Helaas stond hun programmatie voor 2014 volledig vast waardoor we pas voor april 2015 een datum en een voor ons publiek geëigend spektakel hebben kunnen vastleggen. Sensibilisatie Baarmoederhalskanker De Universiteit van Gent is een onderzoek gestart naar de aanvaardbaarheid van het vaccin tegen baarmoederhalskanker bij etnische minderheden. Deze studie onderzoekt de factoren die het vaccinatiegedrag beïnvloeden. Heel wat allochtoonse vrouwen staan weigerachtig tegen de vaccinatie omdat ze de kwaal en de gevolgen ervan niet (voldoende) kennen. Met de resultaten van dit onderzoek willen de onderzoekers preventiecampagnes ontwerpen die cultureel aanvaardbaar zijn, zodat er meer vrouwen openstaan voor het vaccin. Een professionele begeleidster van de universiteit Gent heeft samen met de moeders een anonieme enquête afgenomen maar ook een toelichting gegeven over het virus. We vonden 10 moeders bereid om aan dit onderzoek deel te nemen. We hebben ook zelf vastgesteld dat veel vrouwen die bij NASCI komen niets weten over het fenomeen baarmoederhalskanker. Na meer uitleg over de aandoening en de oorsprong ervan, staan ze open voor een vaccinatie (voor zichzelf maar vooral voor hun dochters). Voor deze actuele medische problematiek willen we blijven sensibiliseren via voorlichting en vormingen zodat de kennis bij de doelgroep toeneemt. Renovatie van onze oude enkelvoudige glasramen NASCI diende in 2014 een dossier in bij het Federaal Impulsfonds voor Armoedebestrijding en bij het ‘United Funds For Belgium’ om middelen te krijgen voor de renovatie van onze oude ramen en verwarming. We spreken over de ramen in onze publieksruimten op de eerste en tweede verdieping van onze infrastructuur. Vanuit de overtuiging dat veiligheid en energiebesparing belangrijke investeringen zijn hebben beide onze vraag ingewilligd. Het waren bijzonder ingrijpende renovaties die in 2015 nog verder moeten worden afgewerkt maar het resultaat mag nu reeds gezien worden. Benieuwd naar de besparingen op onze energiefactuur in 2015.
50
Specifieke vorming en teambuilding van het vaste personeelsteam Gezien het drukke programma in 2013 naar aanleiding van ons tienjarig bestaan, vonden we het hoog tijd om in 2014 aandacht te schenken aan specifieke vorming en coaching voor het vaste personeelsteam. Een bedrijfspsychologe gaf zo heel wat inzichten en tips over hoe om te gaan met precaire doelgroepen. Tijdens de zomer werd het personeel uitgenodigd op een teambuildingsactiviteit met als thema ‘vrouw-zijn/wel-zijn’. Twee geslaagde activiteiten.
Aanwerving nieuwe stafmedewerker Zoals eerder geschreven reageerden meer dan 100 sollicitanten op onze vacature voor een nieuwe stafmedewerker. Aangezien we onze werking en lopende activiteiten niet in het gedrang wilden brengen hadden we slechts 9 weken om in een hels tempo met het selectiecomité alle CV’s grondig door te nemen, kandidaten te selecteren, sollicitatiegesprekken te organiseren en tot de aanwerving over te gaan van een nieuwe stafmedewerker. De missie voor een vlotte overgang lukte. Esther Brouwer verliet ons op 16 november en Aline Duportail begon op 12 november 2014. Diverse kinderanimaties en activiteiten voor de moeders Deelname aan het Colloquium: Werken rond de structurele oorzaken van Kinderarmoede. Een initiatief van de Koning Boudewijnstichting in BOZAR te Brussel. Thema van de dag: “ Why child poverty should be a political priority!”
6. FINANCIËN 6.1. Subsidiërende overheden NASCI krijgt op basis van een jaarlijks te hernieuwen overeenkomst een enveloppensubsidie toegekend door het College van de Vlaamse Gemeenschapscommissie. Concreet behelst deze subsidie de verloning van drie personeelsleden (twee voltijdse en een deeltijdse) en werkingsmiddelen. De subsidie anno 2014 ging zo goed als volledig op aan personeelskosten en NASCI moet derhalve noodgedwongen zwaar inzetten op sponsorwerving. Geen evidentie in een klimaat van crisis en besparingen!
51
6.2. Financiële, materiële en logistieke steun en giften NASCI is gemachtigd om fiscale attesten uit te reiken voor giften vanaf 40 euro. Dit is een grote troef om (toekomstige of trouwe) schenkers ervan te (blijven) overtuigen een gift te storten. Wees ervan overtuigd, deze machtiging krijgt men als vzw echt niet zomaar! De overheid controleert bijzonder minutieus en streng en dit zowel op gebied van de werking als op boekhoudkundig vlak. M.a.w. , NASCI wordt regelmatig nauwlettend op de rooster gelegd en werd tot op heden positief beoordeeld. Kleding en speelgoed komen voornamelijk binnen dankzij de solidariteit van vele particulieren, service-clubs, scholen en bedrijven. NASCI heeft wat dit betreft een degelijk imago en een goede naambekendheid opgebouwd. Eens mensen onze werking kennen en ze ter plekke hebben gezien wat we met het geschonken materieel doen, blijven ze heel graag en vooral bijzonder gemotiveerd terugkomen. Mond-aan-mondreclame doet de rest. Alle schenkers en sponsors worden persoonlijk en schriftelijk bedankt na het geven van een gift. Rapporten en evaluaties met bijhorende foto’s worden opgemaakt indien schenkers dit wensen. Jaarlijks krijgen al onze gulle gevers en relaties een nieuwjaars- en bedankingskaart in de bus om hen persoonlijk te danken voor de spontane gift. Gezien onze beperkte middelen maken we zo een eerder bescheiden gebaar, maar eentje dat zeker gewaardeerd wordt. Ook afgelopen jaar mochten we rekenen op heel wat leuke initiatieven die werden georganiseerd om centjes op te brengen voor onze strijd tegen kinderarmoede. Van harte bedankt hiervoor! Het is echt hartverwarmend! Omwille van discretie noemen we ze wel enkel bij naam zonder hierbij te specifiëren wat we juist hebben gekregen. Enkele sponsors in willekeurige volgorde: (Met onze oprechte excuses indien we iemand zouden zijn vergeten!)
Stichting Benevolentia De Nationale Loterij De Koning Boudewijnstichting Rotary Club Brussel Coudenberg Staatsecretaris voor Maatschappelijke Integratie Advocatenkantoor Allen en Overy LLP BELFIUS Fonds du coeur Belfius Delta Lloyd BNP Paribas Fortis Foundation BNP Paribas Fortis Financial Departement Proctor & Gamble Viva for Life/CAP 48 Het Federaal Impulsfonds United Funds For Belgium Het Huis van de Mens te Brussel Nalatenschap mevrouw Wallaert Liberale Vrouwen vzw Liberale vrouwen, afdeling Jette Lions Club Heraldic Breughel International b.v.b.a. Dreamland Makro (personeel winkel Machelen) Depaepe Maurinee Fondation Privee Timon 52
Nenquin Michiels Studio Brussel met de actie ‘Music for life’ L’Oréal Dujardin Monique Jan Van Ruusbroeck College Graham Fiona British International School Zonta Club Brussel/Zavel Neuhaus N.V. Roesems Walter O Byrne Aedin Knotoryus BVBA Ecker Judith Smith Claire, Europese Gemeenschap - COMP Yoga Club Diverse scholen Verschillende afdelingen van de Gezinsbond Diverse filantropische verenigingen De vele particuliere giften (in natura en/of financieel) Giften n.a.v. de geboortes van baby’s Oskar en Madeleine Giften n.a.v. de herdenking van Leentje Christine en Dominique Jans - De Clercq van Proxy Delhaize St-Joris-Weert
7. BESLUIT Samen met dit lijvig en rijkelijk geïllustreerd verslag houden we eraan u van harte te danken in naam van alle betrokken partijen.
Tijdige ondersteuning, zowel materieel als immaterieel is noodzakelijk om deprivatie te vermijden! Het moet stoppen dat men zegt dat we meer moeten doen met minder middelen. We moeten het beter doen met meer middelen en u kan daarbij helpen! Bedankt Vlaamse Gemeenschapscommissie en gemeente Schaarbeek, medewerkers, vrijwilligers, gulle sponsors en talrijke enthousiaste sympathisanten dat jullie er voor ons zijn en voor het vertrouwen! Aan alle schenkers, klein en groot, onze oprechte en welgemeende dank voor de gulle gift, het schouderklopje, de trouwe, sympathieke en onmisbare steun. Hartelijk bedankt om niet blind te zijn voor de onrechtvaardigheid van armoede. Fijn dat de (kans)arme kinderen en moeders van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest op jullie kunnen en mogen rekenen. Zonder jullie solidariteit en medeleven was en is armoedebestrijding onmogelijk! We hopen stilletjes dat u onze moeders en kinderen ook in de toekomst niet vergeet… . Waarvoor bij voorbaat reeds van harte dank. En last but not least… bedankt Lavina, Rie, Esther, Aline, Mariet en iedereen die aan dit verslag heeft meegewerkt, zij het met tekst, correctie, suggestie of mooie foto! °°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°° Nicky Budts, directeur vzw NASCI, 1 maart 2015 53