76 dagen. zonder thuis. magazine 07. Achterop vertelt Linda hoe zij en haar kinderen dakloos werden

magazine 07

76

dagen zonder thuis Achterop vertelt Linda hoe zij en haar kinderen dakloos werden ‘De heli landde in de tuin van mijn landhuis’ Waarom Harm Slomp nu bij het Leger werkt geschikt ongeschikt Bent u onze nieuwe collega?

Zingen voor Riet en Mies*

23

leden van het Goodwill-korps Amsterdam zingen en ­evangeliseren maandelijks op de ­Wallen.

4

bruggen over en 5 steegjes door

20

passanten per keer blijven staan om te ­luisteren of mee te zingen

1950 Beeld Lars van den Brink

begon majoor Bosshardt in wat later de kerk werd op de Ouderzijdse Achterburgwal 45

30

tot 40 bezoekers telt een kerkdienst gemiddeld * en vele andere passanten

‘Op één avond gaan er zeker zeventig Strijdkreten door’ Corrie Kat, heilssoldate

InHOUD

10

Zijn passie voor hulp Geen hoge bonussen maar wel een rijk geestelijk leven. Daarom wilde Harm Slomp, ex Kwik Fitdirecteur, bij het Leger werken.

20

6 NÁÁST HeN STAAN

Jörgen Raymann “Volhouden, ondanks tegenwerking. Dat heb ik moeten leren, want ook ik was gemakzuchtig. Doorzetters inspireren me.”

Dat doen ­vrijwilligers van het vrouwen­pastoraat als ze hulp geven aan prostituees op de Wallen.

Het schoonmaakwerk bij Helder Moment geeft ritme aan de dagen van Chris. Hij las als eerste de teksten van Kans en reageert. “Ontroerend, dat medewerkers zich zo inzetten voor cliënten. Ik zou het ook doen, mijn hart volgen maakt gelukkiger dan geld. (10) Je moet het maar doen, vrouwen op de Wallen bijstaan. Respect! (6) Begrijpelijk dat Tarik wil weten of het Leger in Egypte helpt. Ik zou

willen dat het zo was.

(18) Mooi dat cliënten met een schuldverleden gewoon een rekening kunnen openen. Ik weet hoe belangrijk het is, een rekening geeft je iets persoonlijks terug.” (23)

Waarom Chris ontvoerd werd door zijn schuldeisers? Lees zijn verhaal op pagina 16

En verder: 04 Word onze nieuwe collega. Helpenden en verpleegkundigen kunnen zo bij ons aan de slag 05 Vorig jaar klopten meer multiprobleemgezinnen aan voor hulp bij het Leger 09 Amar leert wat respect en eigenwaarde is bij de ­Amsterdamse huiswerkbegeleiding

14 De nieuwe generaal van the Salvation Army stelt zich aan u voor: Linda Bond 18 Helpt het Leger ook in moslimlanden? wil Egyptenaar Tarik Khalaf weten 22 Lady ontdekte waar haar talenten liggen bij de ­Colombiaanse huiswerkbegeleiding 23 Ook cliënten met schulden ­kunnen beschikken over een bankrekening

coverfoto: Merlijn Doomernik

magazine van het Leger des Heils

juni 2011

3

Zonder oordeel. Met het hart op de juiste plaats. Betrokken, gelovig en bereid om naast een a ­ nder te staan. Dat maakt Fred geschikt om te werken voor het Leger. 4

Bent u ook geschikt? Kijk op www.werkenbijhetlegerdesheils.nl voor actuele vacatures en solliciteer on-line. Staat je ideale baan er niet tussen? Geef je op voor een job-alert en je ontvangt een e-mail als er een vacature is die aan jouw voorwaarden voldoet.

foto Martin Dijkstra

(advertentie)

Preventie loont

COLUMN Miljoenen voor niks

De hulp aan cliënten van het Leger des Heils verschuift. De nadruk ligt steeds meer op preventie en ambulante hulpverlening. De daling van het aantal dak- en thuislozen die zich in de afgelopen jaren voltrok, lijkt te stabiliseren. Dat zijn trends die directiesecretaris Jeroen Hoogteijling ontwaart in het jaarverslag van 2010. Het aantal preventietrajecten dat het Leger des Heils in 2010 inzette, groeide met 9 procent. De mensen die deze hulp ontvingen, hebben hoge schulden, kampen met werkeloosheid, schooluitval en hebben moeite met sociale aanpassing. De veelheid van hun problemen maakt het ingewikkeld om deze te verhelpen. De hulp van het Leger des Heils richt zich met name op het voorkomen van erger. Om dat te kunnen doen, zullen we de komende jaren vooral inzetten op ‘integrale aanpak’: zorg en ondersteuning op zoveel mogelijk gebieden tegelijk.

Bovendien kijkt het Leger naar talenten die mensen nog hebben, in welke situatie ze zich ook bevinden. Daarom zal het stimuleren van vrijetijdsprogramma’s, creatieve ­programma’s en werkcoaching de bijzondere aandacht krijgen. We maken ons zorgen over bezuinigingen in de zorg en het verplaatsen van taken naar gemeenten. Hierdoor dreigt de succesvolle preventieve begeleiding van multiprobleem gezinnen en andere kwetsbare huishoudens in gevaar te komen. Mogelijk gevolg: het aantal dak- en thuislozen neemt in komende jaren weer toe.

In 2010 hielpen we 36.000 cliënten in diverse trajecten: 20.000 in de maatschappelijke opvang (2009: 19.300) 14.200 preventietrajecten (2009: 13.000) 8.500 in de reclassering (2009: 10.500) 3.100 jeugdzorg (2009: 3500) 2.600 GGZ-trajecten (2009: 2400) 2000 in de gezondheidszorg (2009: 1900) 1000 in de verslavingszorg (2009: 850)

Daar hingen ze dan te drogen: een lange rij gebruikte theezakjes. Ik kon mijn ogen niet geloven. Het kleine appartement van familie Z., in een indrukwekkend chique buurt, toonde geen enkel teken van armoede. Na zestig jaar huwelijk was mevrouw Z. overleden. Er waren geen kinderen. In mijn rol als pastoraal medewerker was ik geregeld bij de familie over de vloer geweest, maar nog nooit had ik in hun keuken gestaan. Tot die dag, kort na de uitvaart. Ik wilde koffie zetten voor meneer en mij. Prompt liep ik tegen de ‘waslijn’ aan. Ik was compleet overrompeld. Meneer had letterlijk miljoenen euro’s op zijn rekeningen en toch gebruikte hij een theezakje tot die helemaal uitgewrongen was. Met vijf opgedroogde zakjes zette hij opnieuw ‘thee’. Hij deed twee dagen over één portie van Tafeltje Dekje, terwijl het hotel met beroemde kaart (die hij wel betalen kon) om de hoek zat. Zinloos was het, dat meneer Z. zoveel geld had. Hij deed er niets mee. Het leverde hem en zijn naasten geen enkel voordeel, plezier of gemak op. Zonde. Alles wat wij bezitten – of het nu geld, gaven, liefde, talenten of tijd is - brengt de verplichting mee het te gebruiken en te delen. Zoals de Engelsen dat zeggen: use it, or lose it. Anders kun je het net zo goed in de grond stoppen; als je het voor jezelf houdt, verlies je altijd.

Ron Thomlinson kijkt terug op 10 jaar bij ‘nalatenschappen’

Zie voor alle cijfers het jaarverslag van 2010 op www.legerdesheils.nl/jaarverslagen magazine van het Leger des Heils

juni 2011

5

Voor elk meisje een kokoskoek 6

magazine van het Leger des Heils

juni 2011

Het vrouwenpastoraat van het Leger des Heils in ­Amsterdam breidt uit. Meer vrijwilligers lopen ­vaker langs de ramen om een praatje te maken met ­prostituees. Niet alleen op de Wallen wil het Leger er zijn, straks ­komen ook de vrouwen van het Spui en de Ruysdaelkade aan de beurt. Om naast hen te staan, ­in gelijkwaardigheid de liefde van Jezus laten zien. Tekst Galiëne Gerritsen BEELD Frank Ruiter

“H

eb je een beetje klanten?” Dat is zo’n openingszin waarmee Jantine Stronkhorst (23) een praatje aanknoopt met meisjes achter de ramen. Of: “Hoe gaat het met je kinderen?” Want veel prostituees op de Wallen in Amsterdam hebben thuis een ander leven. Sinds het begin van de organisatie kent het Leger des Heils het vrouwenpastoraat op de Wallen. In tegenstelling tot wat het woord doet vermoeden, draait het daarbij niet om bekering, redding uit het Sodom en Gomorra of verlossing van de pooiers. Persoonlijke aandacht is het sleutelwoord. Volgens Jantine is voor veel vrouwen de prostitutie een manier van overleven, een snelle bijverdienste om schulden af te lossen bijvoorbeeld. Veel dames maken lange dagen en nachten en hebben te dealen met respectloos gedrag. Het pastoraatteam van het Leger des Heils biedt begrip, een luisterend oor, of een grap en een lach. Na verloop van tijd ontstaat een vertrouwensband. Van daaruit

kun je soms meer betekenen, merkt Jantine. In contact met de politie of andere hulpverleningsorganisaties, als dat nodig is. Of in hulp bij familieproblemen. Soms hoort ze de vraag of ze voor iemand wil bidden. “Dat ligt er bij ons niet dik bovenop.”

Appel

Naast de Wallenrondes doet het cluster Buurt & Identiteit van het Goodwillcentrum Amsterdam meer voor prostituees. Een keer in de twee weken is er een vrouwenmaaltijd; gemiddeld komen daar 25 dames om te eten en creatief bezig te zijn. “We beginnen het eten met gebed en overdenking”, vertelt clustermanager Ben Dragstra. Bijvoorbeeld met een bijbelgedeelte over krachtige vrouwen als Esther of Rachel. “Dat inspireert, de vrouwen voelen zich even verwant met degene over wie we lezen.” Daarnaast geeft pastoraatmedewerker Joan van ’t Hof buitenlandse meisjes Nederlandse les. Naast de vrouwen staan is een begrip dat ze veelvuldig in de mond neemt. Als ze meegaat op een ronde langs de ramen is ze uit op

Mascha(29) “Ik rondde mijn hbo-opleiding af, wilde architect worden maar in mijn land Polen kon ik geen werk vinden. Mijn ouders scheidden, mijn ­moeder had weinig geld om zichzelf en mijn zusje te onderhouden; mijn vriend en ik wilden een huis kopen, maar ook daarvoor was geen geld. Zo kwam het idee om naar Amsterdam te gaan. Ik was 22, het maakte me niet zoveel uit als het tijdelijk was. Nu denk ik daar anders over, maar het is moeilijk je leven te veranderen. Ik werk zes dagen in de week, van ’s middags tot in de vroege ochtend. Het is zwaar, ik ben vaak moe. Als ik in mijn bikini sta en buiten de mensen naar me kijken, voel ik me verlegen en slecht. De eerste keer was erg, maar het went ook wel weer. Mijn doel houd me overeind: straks heb ik een eigen huis in Polen. In mijn kamer doe ik mijn werk als prostituee, daarbuiten ben ik Mascha. Daarom ga ik nooit naar hotelkamers: dat is mijn domein niet. Elke maand stuur ik geld op naar mijn moeder en zusje, en soms ook naar mijn tante die voor vijf kinderen moet zorgen. Ik hou genoeg over om de rekeningen te betalen. Toch wil ik stoppen met dit vak. Ik wil een normaal leven, misschien kinderen en in elk geval meer sociale contacten. Met klanten bouw je geen intimiteit op. De Nederlandse lessen van Joan zijn nuttig, en gezellig. Zo heb ik tenminste het gevoel wat meer mezelf te kunnen zijn.”

magazine van het Leger des Heils

juni 2011

7

contact van hart tot hart. Dat wil zeggen: “Ik deel koffie en kokoskoeken uit, maar als ze mij een hap van hun appel geven, eet ik mee.”

Knuffel

Noem het de spagaat waarin het Leger des Heils zijn werk doet: de werkelijkheid die je eigenlijk niet wilt, is toch een feit. “Dan kun je maar beter het beste geven van wat je hebt”, vult Ben Dragstra aan als clustermanager Buurt & Identiteit. Onvoorwaardelijkheid is een begrip dat daarbij past. Soms hebben vrouwen achter de ramen een incestverleden, of in elk geval een waardigheid die al bezoedeld was, vermoedt hij. Datzelfde geldt voor sommige klanten die de dames bezoeken. “Ik heb

met mensen gesproken die zeiden: ‘Ik heb jaren lang geen knuffel meer gehad, dit is mijn vorm van aandacht’.” Maar: “Ik denk wel na over mogelijkheden om onze hulpverlening vanuit het pastoraat aan te laten sluiten op dat beschadigde verleden.” Meer hulp, met name aan vrouwen die nu nog buiten beeld blijven van hulpverlenende instanties. Dat is de ambitie van het vrouwenpastoraat. De bezoekrondes worden uitgebreid naar andere buurten als het Spui en de Ruysdaelkade. Er komt een pastoraal spreekuur en het Leger biedt porstituees een correspondentieadres aan. “Buiten de Wallen is de sociale controle minder groot en is het werk voor een prostituee daardoor onveiliger. Daar willen wij ‘er zijn’.”

Josje(41) “Het begon in de club van de vader van mijn vriendin. We waren 18, hij had die avond niet genoeg dames aan de bar; zodoende vroeg hij ons. We hoefden alleen maar een drankje te drinken met de mannen. Het was spannend, en makkelijk verdiend, merkte ik. Ik was altijd al een recalcitrant meisje, deed het gymnasium, maar gooide er met de pet naar. Achteraf heb ik m’n bedenkingen bij die vader-actie, maar toch heb ik geen spijt. In de prostitutie heb ik veel van het leven geleerd. Sado Masochisme is mijn specialiteit, maar ik doe ook aan nursing (verkleed als verpleegster verwen ik de ‘zieke’ mannen) en ontvang travestieten. Afwisseling, daar houd ik van. ’s Middags om half 1

8

magazine van het Leger des Heils

juni 2011

zet ik de bordjes klaar voor mijn raam, kleed me om en ga er lekker voor zitten; om half 7 zwaai ik de laatste klant uit. Vrouwonvriendelijke mannen die commanderen of hun zonnebril ophouden terwijl ze met me praten, die weiger ik. Achter mijn raam ben ik de baas. Tijdens de seks gaat er een knopje in me om. Dan ben ik een ander, degene die dit kan. Ik vind het leuk een ander een wow-gevoel te geven. Zoals je dat ook kan hebben als je van de kapper terug komt.”

Kijk ook op pagina 22: Lady leerde keyboard spelen

aandacht voor Amsterdam-West, De Huiskamer. Hier krijgt Amar twee keer per week met nog zestien andere kinderen uit de buurt gratis huiswerkbegeleiding van het Leger des Heils. Thuis heeft hij de rust niet, dan zit z’n broer achter hem aan en vechten ze om de computer. Door liefde en aandacht haalt Amar niet alleen betere resultaten op school. Hij leert ook:

beleefdheidsvormen ontspannen

“Na school doen we eerst een spelletje. Verstoppertje vind ik het leukst.”

“Als we binnenkomen geef ik alle begeleiders een hand.”

perspectief

“Volgend jaar mag ik naar het vwo. Ik wil later iets met scheikunde doen.”

respect

“Tijdens huiswerk mag je alleen fluisteren. Scheldwoorden zijn verboden. Als je iemand stompt, moet je de volgende keer trakteren.”

Luitenant Peter van de Venis, huiswerkbegeleider van De Huiskamer: “De eerste maanden waren de kinderen soms onhandelbaar. Niet opletten, hardop praten, kattekwaad. We hebben strengere regels gesteld. Als iemand echt niet wil, sturen we hem weg. Nu gaat het een stuk beter.” magazine van het Leger des Heils

juni 2011

9

Idealisme, hartstocht, geloof, traditie, enthousiasme, roeping, passie, talent, inspiratie, geld, diepgang, ontwikkeling, structuur Misschien is het een gen. Of een virus. Zeer besmettelijk, niet dodelijk, juist opbouwend. Wie werkt bij het Leger des Heils doet dat vanuit diepe drijfveren. Een baan tussen verslaafden, daklozen of moeilijk te behandelen cliënten ís ook geen makkelijke job. Sterker nog, wie kiest voor werken bij het Leger, kiest voor de weg met de meeste weerstand. Toch zouden Harm Slomp, Ferdinand van de Velde en Paul Remigius hun baan niet willen ruilen. Tekst Ellen Weber BEELD Morad Bouchakour

10

magazine van het Leger des Heils

juni 2011

Harm Slomp (49) verdiende als directeur van de Kwik Fit tien keer meer dan nu. Toch voelt de financieel secretaris zich nu rijker. Zijn hoge functie ­ruilde hij in voor een betrekking bij het Leger. “Ik reed Porsche, de helikopter landde in de achtertuin van mijn landhuis en zakenreizen maakte ik in een privévliegtuig. Met gemak kon ik op een dag duizend euro uitgeven. Sinds de overstap van Kwik Fit naar officier in opleiding bij het Leger des Heils is honderd euro per maand al lastig om ‘zomaar’ te besteden. Toen de toenmalige commandant vroeg of ik tot het bestuur wilde toe­treden, was ik net veertig. Hoewel ik het als een nare carrièrebreuk zag, heb ik de knoop binnen 24 uur doorgehakt. Er is geen groter contrast mogelijk tussen hoge ­bonussen en het helpen van mensen. Toch voelde ik mij meteen thuis op het hoofdkwartier; ik leerde er ­bovendien mijn vrouw Ann-Christell kennen. Vroeger vond ik twee dingen belangrijk: ­financiële onafhankelijkheid en zeggenschap over mijn leven. Maar hoe meer je hebt, hoe meer barrières er zijn voor een ­dieper geestelijk ­leven. Mijn vrouw en ik volgen nu de opleiding tot officier. Ons landhuis hebben we ­inge­­ruild voor een dienst­woning in ­Almere. We gaan terug in ­salaris en het Leger des Heils bepaalt waar wij werken. Toch voelen wij ons nu rijker dan ooit: het volgen van Gods weg geeft een diepe vrede.”

Een rijker geestelijk leven

magazine van het Leger des Heils

juni 2011

11

Ferdinand van de Velde (32) is manager van het Instroomhuis, een dagopvang voor verslaafde daklozen aan de Zeeburgerdijk in Amsterdam. Tijdens een gebed liet God hem zien welke carrierekeus hij moest ­maken: een baan tussen verslaafden bij het Leger des Heils. “De koran, boeken over Hindoeïsme, Boeddhisme en de bijbel. In mijn kast stonden wereldreligies naast ­elkaar. Als agnost had ik een brede interesse in wat mensen beweegt. Ik kwam pas tot geloof toen ik met mijn moeder meeging naar een kerkdienst. Tijdens het gebed voelde ik heel sterk: God leeft en Hij heeft een plan met mij. Meteen sloeg de twijfel toe: ben ik met mijn studie maatschappelijk werk op de goede weg? Ik bad en vroeg God welk werk ik

moest gaan doen. In mijn dagboek uit 2002 staat letterlijk: met daklozen ­werken bij het Legers des Heils. Dit werk voelt als mijn roeping. Als ik een dakloze spreek, denk ik vaak: die persoon verschilt niet ­zoveel van mij. Het is toch bizar dat het in ons land zoveel moeite kost om weer mee te doen in de samen­ leving, terwijl de zorgvoorzieningen zo goed geregeld zijn? Daklozen moeten hun leven opbouwen vanaf het nulpunt. Ik werk er hard voor, samen met andere organisaties, om dat voor elkaar te krijgen. Natuurlijk wil ik de boodschap brengen, maar dat is niet de missie van dit samenwerkingsverband. Het Instroomhuis heeft een stedelijke verantwoordelijkheid. Door mijn geloof ben ik toegewijd, ik wil mijn werk goed doen.”

Eerst gebeden, toen een baan

12

magazine van het Leger des Heils

juni 2011

Opa en oma deden al opbouwwerk

Opa en oma waren heilssoldaat, zijn ouders officier. Paul Remigius (25, en hier op de foto met zijn vader Geert) kreeg het Leger des Heils met de paplepel ingegoten. Voor de ambulant woonbegeleider voelt de ­organisatie heel vertrouwd. “Basisschoolvriendjes keken verbaasd als ik vertelde dat ik op zondag altijd naar de kerk van het Leger ging, maar voor mij was het heel gewoon. Mijn opa en oma deden opbouwwerk in voormalig Belgisch Congo, mijn ouders kennen elkaar van het muziek-

kamp. Pas nu ik op mezelf woon, zie ik het Leger des Heils van een afstand en besef ik dat officieren en heilssoldaten aparte begrippen zijn. Als klein jongetje ging ik met mijn vader mee naar het Instroomhuis op de Zeeburgerdijk. Ik was onder de indruk van zijn werk. Later wilde ik ook hulpverlener worden. Het is mijn eigen keuze om bij het Leger te werken, vanuit mijn familie voel ik geen druk. Vanaf dag één voel ik me thuis in deze organisatie, ik ken veel mensen, we werken allemaal vanuit ons

­ eloof. Als ambulant woonbegeleider g ­bezoek ik mensen die niet voor zichzelf kunnen zorgen. Werk waarin mijn kwaliteiten tot zijn recht komen. Ik ben sociaal en hulpvaardig, maar kan mensen ook keihard de waarheid vertellen. Een cliënt wil graag voetbaltrainer zijn. Ik houd me bezig met de Dutch Homeless Cup, dus zodoende motiveer ik hem nu team Flevoland te trainen. Ons team moet het opnemen tegen Amsterdam, het team dat mijn vader coördineert. We willen winnen!”

Generaal Linda Bond:

Een vrouw met passie

Het wereldwijde Leger des Heils, the Salvation Army, heeft sinds april dit jaar een nieuwe leider: de Canadese Linda Bond (64). Wie is zij? Een beeld van een gedreven vrouw.

Generaal Linda Bond

Haar basis Als jongste van dertien kinderen woonde generaal Linda Bond met haar ouders in een mijnwerkersstadje in Nova Scotia, Oost-Canada. Iedereen in dat gebied was arm, de bewoners probeerden elkaar verder te helpen. “Mijn ouders dronken geen alcohol, maar we trokken alcoholisten aan bij ons thuis. Het was heel gewoon voor mij dat wij mensen hielpen.” Dat legde een basis voor wie generaal Linda Bond nu geworden is.

‘The only ladder I’ll climb is the one that takes me to the cross’

3

e

Tekst Caroline Togni

Linda’s oudste zus had een hart voor het Leger des Heils. “We waren allemaal onder haar invloed, zij dreef ons het Leger in. Ze zei altijd: ‘Als je ergens aan begint, kun je er niet meer mee ophouden.’” Zelf is Linda 42 jaar officier bij het Leger. “Ik wilde geen officier worden, maar de Heer riep mij. En ik heb er nooit een seconde spijt van gehad.” Ze werkte als korpsofficier (voorganger) en in diverse leidinggevende functies in de Verenigde Staten, Canada en Bermuda, Groot-Brittannië en op het Internationaal Hoofdkwartier in Londen. Haar laatste standplaats was Oost-Australië, waar zij sinds 2008 territoriaal leider was.

Haar missie De keus van de Hoge Raad viel op Linda Bond, mede door haar speech. Ze hield een betoog over leiderschap. “Spiritueel leiderschap gaat over erkenning, erkennen dat de macht bij God hoort. God heeft ons de macht vóór mensen, niet óver mensen gegeven. Ik geloof dat God spreekt door zijn mensen.” Ze heeft een pas-

=

de vrouwelijke kandidaat. Evangeline Booth (1934-1939) en Eva Burrows (1986-1993) gingen haar voor.

=

de 4e Canadees die de post van generaal in het Leger des Heils bekleedt in een geschiedejaar. nis van

146

=

nummer 1 van het Leger des Heils wereldwijd, hoofd van meer dan

1.000.000 heilssoldaten

sie voor kinderen. “Het verbaast me hoeveel korpsen geen jeugd aantrekken. Het Leger des Heils moet zich meer toeleggen op het bereiken van kinderen voor Jezus.”

Haar geloof ‘Alles wat ons gegeven is, gebruiken we om anderen te dienen. We doen dit met zorg, omdat het de liefde van God is die ons drijft.’

Hoe zit het nou ook alweer? Generaal: Officier die door de Hoge Raad gekozen is tot hoogste leider van het wereldwijde Leger des Heils. Andere rangen zijn: Luitenant: Bij bevestiging en uitzending – 1 ster op de epauletten. Kapitein: Na vijf dienstjaren als officier

– 2 sterren op de epauletten. Majoor: Na vijftien dienstjaren als officier – crest op de epauletten. Lt.-kolonel: rang gereserveerd voor hogere vormen van leiderschap, bijvoorbeeld chefsecretaris in een klein territorie of leider van een commandement – epauletten met crest en zilveren rand.

Kolonel: rang voor bijvoorbeeld chef-secretarissen in grotere territories en territoriaal leiders in kleinere territories – epauletten met crest en zilveren rand op epauletten en rond de S’en. Commissioner: leiders van een groot territorie of met internationaal grote verantwoordelijjkheid – rode fluwelen epauletten met crest en zilveren rand op epauletten en rond de S’en.

Ook Generaal Linda Bond volgen? Sinds haar aanstelling heeft de nieuwe generaal een eigen webpagina: www1.salvationarmy.org/thegeneral. magazine van het Leger des Heils

juni 2011

15

‘Ik sliep onder het stapelbed, tussen ­ratten en kakkerlakken’ Hulp vragen voor gokverslaving en schulden? Daar schaamde Chris van Osnabrugge zich te veel voor. Hij vluchtte naar ­Suriname, waar hij uiteindelijk werd opgepakt. Nu woont hij in de maatschappelijke opvang in Ede, maakt zwaar vervuilde ­huizen schoon en betaalt zijn schulden af. “Dit voelt als een grote schoonmaak.” Tekst Saskia Klaassen beeld Ruben Timman

Ook op verhaal komen achter deze mok? U kunt ‘m bestellen. Kijk daarvoor op de antwoordkaarten midden in dit blad.

16

magazine van het Leger des Heils

juni 2011

“A

lles stapelde zich op: mijn moeder overleed, mijn vrouw wilde scheiden, schuldeisers hijgden in mijn nek. Ik wilde alleen nog maar wèg. Een kennis in Suriname bood onderdak aan. Binnen een week was ik vertrokken, zonder iemand te laten weten waar ik was. Mijn vrouw en ik hadden een expeditiebedrijf. Een door ons geëxporteerde graafmachine werd in beslag genomen in Turkije, omdat hij gestolen zou zijn. Zo’n ding kost een ton. Een strop voor het bedrijf. Bovendien had ik nog schulden uit de tijd dat ik gokverslaafd was. Niet lang na die inbeslagname werd ik korte tijd ontvoerd. De eigenaars van de graafmachine wilden hun geld

terug. Ik raakte in paniek; zodoende vluchtte ik. Al snel vond ik werk in de bouw, ontmoette mijn huidige vriendin en trok bij haar in. Zonder visum, maar daarover maakte ik me geen zorgen. Tot de politie me oppakte en vastzette. Vier verschrikkelijke weken volgden. Ik zat met dertig man in een cel met maar zes bedden. Ik sliep onder een stapelbed met mijn rug op de grond. Er was geen ruimte om te draaien. Overal ratten en kakkerlakken. Toen ik vrij kwam zat ik onder de uitslag.”

Casino “Ik kom uit een warm gezin, maar op mijn zestiende ging het mis. Mijn vader overleed plotseling aan een hartstilstand. Ook al had ik vier zussen en een broer, ik voelde me alleen op aar-

‘steeds als ik me verveelde, begon het gokken weer’ de achtergelaten. Ik vulde de leegte met leren en werken en me uitleven op de fruitautomaat. Dat ik verslaafd was aan gokken, had thuis niemand door. Mijn ouders hadden me Hervormd opgevoed, maar in die tijd was ik godloos. Ik had Hem niet nodig, het geloof gleed van me af. Toen ik een baantje kreeg als chauffeur, hield de verslaving abrupt op. Maar steeds als ik me verveelde, begon het gokken weer. Zoals die

tijd dat ik als planner op een kantoor te weinig om handen had. Met gokken verdreef ik het gevoel van zinloosheid. Ik zat veel in het casino; ik denk dat ik wel vijftigduizend euro ben kwijtgeraakt. Inmiddels ben ik tien jaar clean, maar aan mijn gokverslaving heb ik wel een schuld overgehouden.”

Etensblikken Toen ik uit de gevangenis van Paramaribo kwam, regelde mijn zus een ticket naar Nederland. Ze zorgde ook voor een plek in de maatschappelijke opvang Gelderland van het Leger des Heils. Mijn dagen kregen weer ritme dankzij het project Helder Moment. Met vijf man ruimen we zwaar vervuilde huizen op en maken die schoon. Het is onbeschrijflijk wat we

aantreffen. Soms liggen de etensblikken torenhoog opgestapeld. Dankbaar werk. Ik ervaar het als een grote schoonmaak, letterlijk. Ook mijn eigen leven ruim ik op. Mijn geloof heb ik teruggekregen, ik ervaar een sterkere band dan ooit met God. Dagelijks lees ik in mijn bijbeltje en ik ga ook graag naar een gebedskring. God is mijn houvast; ze mogen alles van me meenemen, van mijn bijbel blijven ze af. Ik was net drie weken terug in Nederland, toen ik hoorde dat ik vader werd. Inmiddels is mijn dochtertje Venelize geboren. Ik zie haar alleen op foto’s en via de webcam. Nu heb ik een knop omgezet: binnenkort start ik met het afbetalen van mijn schulden; drie jaar op een houtje bijten, dan kan ik terug naar Suriname.” Chris is een gefingeerde naam. magazine van het Leger des Heils

juni 2011

17

Wie bent u, als betrokken gever van het Leger des Heils? In deze rubriek geven we het woord aan de donateur. Hij vertelt, en o ja, hij heeft ook nog een vraag…

Kernwoorden van Tarik en Wim:

Tekst Stefan Klein Koerkamp BEELD Ruben Timman

Z

ijn vader is een goede handelaar, dus Tarik Khalaf en zijn vier broers groeien op in weelde. Egypte, hartje Caïro, vlak bij het wereldberoemde Tahrirplein. Zonder zorgen. Dat het ook anders kan, leert hij snel. Als achtjarig knaapje valt het hem bij de voetbalvereniging op dat niet alle jongetjes zulke mooie schoenen en sokken hebben als hij. “Door naar beneden te kijken, zag je hoe iemand ervoor stond. Als je moet kiezen tussen eten of kleding, ga je voor eten. Natuurlijk.” Na zijn jeugd trekt Tarik de wereld in; hij studeert en werkt in zo ongeveer het hele Midden-Oosten, tot hij bij de Universiteit van Amsterdam terecht komt. Hij ontmoet er zijn eerste vrouw en blijft hangen in Almere, ruim 25 jaar inmiddels. Egypte blijft zijn thuisland, twee tot drie keer per jaar gaat hij terug. Tijdens die bezoeken ziet hij zijn land veranderen. “Vroeger was

avontuurlijk

gelovig

er een grote middenklasse. Nu zijn er een paar heel rijk, en de rest is erg arm. Niets er tussenin.” De revolutie van deze winter was dan ook een kwestie van tijd, aldus Tarik. Het land was toe aan verandering. En daar heeft het hulp bij nodig. “Overal ter wereld zitten slimme Egyptenaren. Dokters en professoren, in Europa en Amerika. Als die allemaal één goed advies geven, is dat meer dan genoeg om het land goed op te bouwen.” Maar hulp is ook nodig op persoonlijke schaal. Dat was al zo vóór de revolutie. Al jaren helpt Tarik arme mensen in Eypte. Niet met geld, want dat schiet volgens de winkeleigenaar niet op: “Geld is hulp voor even. Net als eten, dat is zo op. Ik wil mensen aan werk helpen. Een kamer aftimmeren, zodat een vrouw een naaiatelier kan beginnen. Of helpen een winkeltje opzetten. Daarvan blijf je eten.” Ook regelt hij gebruikte spullen, die voor scholen en ziekenhuizen in Egypte zeer bruikbaar zijn. In de Barakha Market, een kleine supermarkt onder het station van Almere-Centrum, ziet Tarik geregeld mensen van het Leger des Heils. En die mensen, die helpen toch de minder bedeelden? Waarom niet in Egypte? “Het geloof hoeft niet in de weg te staan: moskeeën en kerken mengen zich ook in deze hulp. Ze zetten klinieken op, waar mensen gratis medische zorg krijgen. Het Leger des Heils zou goed werk kunnen doen. En ik wil alles doen om ze daarbij te helpen.”

‘En mijn landgenoten in Egypte dan, ­helpen jullie die ook?’ Dit is Tarik Khalaf Hij is 49 jaar Woont in Almere

18

magazine van het Leger des Heils

juni 2011

daadkrachtig

idealistisch

Er moeten open overheidsarmen zijn

A

ls een land, of beter gezegd een bevolking, humanitaire hulp nodig heeft, helpt het Leger des Heils. In principe, voegt Wim Kanis van de afdeling Internationale Ontwikkeling & Samenwerking daaraan toe: “We werken vanuit het land zelf. Het Leger is actief in meer dan honderd landen, daar kunnen we dus snel en adequaat handelen.” Zo is de Japanse afdeling nu druk met de gevolgen van de tsunami. En Wim is net terug uit Haïti, waar de opbouw van het land na de zware aardbeving vorig jaar weer is begonnen. “Mensen van het Leger des Heils ter plaatse zetten de hulp op. Waar nodig springen wij, internationaal, bij.” In de landen waar geen eigen Legerorganisatie is, is de afweging voor ­humanitaire hulp moeilijker. Die wordt gemaakt in London, op het Internationaal Hoofdkwartier van The Salvation Army. Met twee belangrijke argumenten, weet Wim: “Onze kracht is ­langdurige, vasthoudende hulp aan de onderkant van de samenleving. Alleen kortdurende noodhulp is een uitzondering, dat doen we eigenlijk niet. Irak een paar jaar geleden, dat was zo’n uitzondering. En dan werken we gewoon volgens de algemeen aan-

vaarde internationale richtlijnen.” Dan argument twee: het Leger handelt vanuit het christelijke geloof. Dat draagt het ook uit. Daarom worden heilssoldaten door buitenlandse ­overheden geregeld buiten de deur gehouden. “Althans, er wordt ­gevraagd ons geloof niet uit te dragen.” Om die reden werd een missie in Afghanistan enkele jaren geleden niet doorgezet. Daarom staat ook Egypte niet op de agenda van het Leger des Heils. Geen eigen afdeling, geen open armen ­vanuit de overheid. Toch, van een land waar ongeveer 15 procent van de bevolking koptisch-orthodox is, zou je verwachten dat christelijke hulpverlening welkom is? Dat zit anders, ervoer Wim al eerder met orthodoxe christenen in ­bijvoorbeeld Oost-Europa: “Die zijn sceptisch over onze invulling van het christendom. Daar is het erg lastig om tot enige vorm van samenwerking te komen.” Neemt niet weg dat Wims handen jeuken. Hij wil graag helpen. “Maar dat kan niet overal. Wat we doen en wat we uitspreken moet in het verlengde van elkaar liggen. Anders werkt het niet.”

Dit is Wim Kanis Hij is 59 jaar Woont in Almere

‘Ook ik was gemakzuchtig’ Cabaretier. Presentator. Welgesteld. Surinaams. Gastdocent. Gedreven. Charmant. Relativator. Doorzetter. Jörgen Raymann (1966) in 704 woorden. Tekst Galiëne Gerritsen beeld Maarten Corbijn

intiem

“W

ie niet kan relativeren, vergroot verschillen. Mijn ouders hebben me dat, misschien veel meer onbewust dan bewust, meegegeven. Ik ben in Amsterdam geboren, maar na mijn eerste verjaardag verhuisden wij naar Suriname. Mijn vader was accountant, ik kom uit een gegoede familie. ­ We gingen twee keer per jaar op vakantie naar het buitenland, mijn ouders hadden beiden een auto. Wij woonden in een mooi huis, aan de hoofdstraat, met aan de andere kant een volksbuurt. Daar woonden vriendjes. Wat voor mij vanzelfsprekend was, hadden zij vaak niet. Geen eigen kamer bijvoorbeeld, doordat ze met zo velen in een klein huis woonden. Ik kwam ook bij kennissen van mijn ouders over de vloer die apart servies hadden voor het personeel; zelf aten ze van een bordje met een zilveren randje. Daar waren mijn ouders niet zo van. Ik nam ‘elk soort vriendje’ mee naar huis. Niet dat mijn ouders daarvan nou altijd zo gecharmeerd waren, er waren jongetjes bij die – kuis gezegd – weinig manieren kenden. Maar ze lieten me mijn gang gaan. Ik gaf mijn speelgoed weg aan hen, omdat ik wel zag dat zij thuis niks hadden. Mijn ouders waarschuwden mij: dat zie je nooit meer terug, daar kun je dus niet meer mee spelen. Maar ik vond dat ik er genoeg mee gespeeld had en was tevreden met wat ik nog over had.

20

magazine van het Leger des Heils

juni 2011

Zo relatief is luxe, leer ik mijn kinderen nu. Als ik een week niet op tv verschijn, missen mensen me niet direct. Als de vuilnisman een week wegblijft, gaat het hier stinken.”

Idealen “We leven in een maatschappij die ­mensen lui gemaakt heeft. Daar erger ik ­ me aan. Neem de man die liever in de bijstand blijft dan dat hij dat ene baantje accepteert waarmee hij evenveel verdient als zijn uitkering. Hoezo ‘ik heb recht op meer omdat ik mijn handen uit de mouwen steek’? Iets doen met wat je kunt, vind ik doodnormaal. Ik heb nooit mijn hand opgehouden, altijd gewerkt. Wc’s schoonmaken bij McDonald’s, kranten verkopen in de metro in Rotterdam, niks was mij te min. Je kunt altijd iets van jezelf delen met de ander, ook als je dakloos bent. Oké, de voorwaarde dat je lichamelijk en geestelijk gezond bent en niet schizofreen en hallucinerend het leven doorgaat, hoort daarbij. Die uitzondering daargelaten geloof ik dat ieder mens op zoek moet naar de gedrevenheid in zichzelf. En ik weet waarover ik praat. Ook ik was gemakzuchtig. Toen ik 19 was overleed mijn zus Peggy-Ann aan een hartstilstand. Totaal onverwacht. Ze was 23, had een dochtertje. Het heeft me jaren gekost om dat verdriet te aanvaarden. Ik studeerde economie aan de Erasmus Universiteit en vluchtte in cocaïne, hash en XTC. Even geen zorgen, alles vergeten. Een paar uur,

want daarna kwam de terugslag, drie keer zo hard. Op een gegeven moment zat ik met een volledige blackout in de collegebank. Dat drugsgebruik duurde kort, tot ik Sheila, mijn huidige vrouw, ontmoette. Ze stelde me voor de keus: of mij, of de drugs. Dat was geen groot dilemma, ik koos natuurlijk voor haar.”

Inspiratie “Sheila was mijn redding. Ze hield me de spiegel voor: waaruit bestaat jouw eigenwaarde, Jörgen? Ik kan doorzetten, blijf niet vastzitten in wat me tegenwerkt. Dat brengt me ergens. De vraag van Sheila houd ik ook middelbare scholieren voor of jongeren in de jeugdgevangenis, als ik gevraagd wordt een gastles te geven. Een of twee keer per jaar geef ik zo’n motivatiespeech. Je kunt vluchten en zodoende willen vergeten, maar vroeg of laat ontdek je dat je daarmee jezelf voor de gek houdt. Veel rijker word je, als je leert kennen wat je kan. Dat zag ik begin deze maand, toen ik de Majoor Bosshardt Diner Show presenteerde, een event die cliënten en Leger-medewerkers een kans geeft hun talent te laten zien. Mensen die ondanks alle tegenwerking doorzetten, inspireren me. Laatst zag ik een interview met een Chinese man, die door een ongeluk zijn armen verloren had. Toch wilde hij doorgaan met wat hij het liefste deed, pianospelen. Hij leerde dat met zijn tenen te doen. Zie je wel dat het kan, denk ik dan.”

21

Kijk ook op pagina 9: Verstoppertje vindt Amar het leukst

liefde voor Armenia, Colombia. Stad met 325.000 inwoners. Daar woont Lady (12), met haar moeder en zusje, in een krottenwijk. Eerst stond ze onvoldoende voor 11 vakken, nu is ze de beste van de klas. Dankzij liefde en aandacht van het Leger des Heils halen 80 kinderen niet alleen betere resultaten op school, maar leren ze ook:

“Mijn moeder en ik hebben niet meer dagelijks ruzie, ik help haar juist meer.”

“Bij het Leger des Heils leerde ik keyboard spelen.”

Kans is een uitgave van Stichting Leger des Heils Fondsenwerving, bestemd voor donateurs en andere betrokken gevers. Onze activiteiten worden voor circa 90 procent bekostigd via overheidsregelingen. De gelden kunnen alleen worden besteed aan doelen die de overheid aanwijst. Verder betaalt een aantal cliënten een eigen bijdrage. Er zijn echter nog steeds mensen die buiten de boot vallen. Het Leger des Heils blijft daarom zoeken naar nieuwe vormen van hulpverlening, in aanvulling op het Nederlandse zorgstelsel. Omdat deze projecten (nog) niet binnen de subsidieregels vallen, zijn wij afhankelijk van donaties, giften en nalatenschappen. Dit magazine geeft donateurs en relaties die de organisatie steunen een gevarieerd, maatschappelijk relevant, hedendaags en zinvol beeld van het Leger des Heils. Het blad wil een relevante kennisbron zijn over maatschappelijke issues waarmee het Leger zich bezig houdt. Het laat ook zien dat het Leger zijn beloften inlost: er onvoorwaardelijk zijn voor mensen zonder vangnet, geïnspireerd door het christelijk geloof.

Territoriaal Commandant

verantwoordelijkheid

kwaliteiten

COLOFON

Hans van Vliet

Hoofdredactie Will van Heugten

waardigheid

“Ik ben hier veilig, mensen geven om me en ik heb geleerd om anderen te geven.”

dromen

“Ik wil een goede bestuurder worden van mijn land, of stad.”

Coördinatie /eindredactie Irene Belkum

Redactie Margreet Kramer-Schutte Harm van Teijlingen, Wim Kanis, Jurjen Sietsema

Concept /eindredactie Maters & Hermsen Journalistiek, Fred Hermsen, Galiëne Gerritsen

Teksten /vormgeving Maters & Hermsen Journalistiek, Maters & Hermsen Vormgeving

Lithografie /druk Mark Boon, Senefelder Misset Doetinchem

Reageren? Leger des Heils, t.a.v. redactie Kans postbus 3006, 1300 EH, Almere. [email protected] www.legerdesheils.nl

Geef ook! Wilt u ons helpen? Stort uw gift op bankrekening 70.70.70.171 of word ­donateur. Kijk daarvoor op www.legerdesheils.nl onder het kopje ik wil helpen. Of bel: 036 53 98 134

Bekijk ook het filmpje op www.facebook.com bij Leger des Heils Internationale Ontwikkeling & Samenwerking.

22

magazine van het Leger des Heils

juni 2011

Golden oldies

Zo helpen wij ook Een bankrekening openen, dat is toch heel gewoon? Toch niet. Een grote groep cliënten kon, vanwege torenhoge schulden en een Bureau Kredietregistratie (BKR) niet beschikken over een betaalrekening. Daarom lanceerden het Leger des Heils en de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) onlangs de website www.basisbankrekening.nl. Via die weg kan iemand een

‘­normale’ rekening openen waarop hij zijn loon, pensioen of uitkering kan laten storten. Maar: het is niet mogelijk rood te staan. Het niet hebben van een rekening leidt tot sociale uitsluiting van bepaalde kwetsbare groepen, vinden het Leger en de NVB. De organisaties sloten al eerder een convenant, dat ervoor zorgde dat ook mensen met een tijdelijke verblijfsvergunning een basis bankrekening kunnen aanvragen.

Water voor Japan Vanuit Korea: 100.000 flessen water en 5.000 eerste-hulpuitrustingen

Vanuit Londen: twee ervaren medewerkers in noodsituatie komen hun Japanse collega’s bijstaan

Mito: waterflessen, koekjes, dekens, luiers en zakdoekdozen voor distributie aan geëvacueerden.

Kent u ze nog, de liederen ‘van toen’? De Amsterdam Staff Songsters hebben een nieuwe cd uitgebracht: Liefde houdt stand. Vijftien liederen uit de jaren ’50 en ’60, opnieuw gezongen. Met titels als Alzo lief had God de wereld en Neem mijn leven.

 e heilssoldaten in D Korea houden een maand van gebed voor de inwoners van Japan.

Bestellen? Kans-lezers betalen voor deze CD € 9,90 (ipv € 12,50). Gebruik daarvoor de antwoordkaart middenin dit blad.

Gespot Vanuit diverse delen van de wereld biedt het Leger des Heils hulp aan Japanse slachtoffers van de aardbeving, de tsunami en de ernstige problemen rond de kerncentrale. Ook drie teams van het Leger des Heils ter plaatse verleenden essentiële hulp.

Sendai: 1.000 maaltijden aan geëvacueerde bewoners, vanuit een mobiele noodkantine Fukushima: vanwege sneeuw en het tekort aan benzine moesten hulpverleners hier hun hulp beperken

Geregeld zendt het Leger des Heils medewerkers uit naar het buitenland. Om de stand van zaken rondom projecten te volgen. Of om in rampgebieden hulp te verlenen. Weten hoe ze daar hun werk doen? Kijk op www.facebook.com bij Leger des Heils Internationale Ontwikkeling & Samenwerking (IOS).

74

coördinatoren zoeken we nog, die tussen 28 november en 11 december in hun woonplaats de collecte voor het Leger des Heils willen organiseren. Vul de antwoordkaart in middenin dit blad, of mail naar [email protected]

magazine van het Leger des Heils

juni 2011

23

In elke Kans vertellen de mensen van de voorkant hier de achtergrond van hun verhaal.

Haar begeleider bracht afgelopen week goed nieuws! Er is een huisje beschikbaar voor ­Linda Jansen (49) en haar ­kinderen Davey (11) en Denise (15). “Meteen janken natuurlijk en collega’s knuffelen. Ik was zó opgelucht.” Sinds een paar weken woont Linda in de noodopvang in Almere. Hoewel ze blij is met dit onderdak snakt ze naar een eigen plekje. Ze kwam in oktober op straat te staan na een hoog opgelopen huurachterstand. Rekeningen Haar man liet Linda tien jaar geleden achter met twee kinderen. “De rust en stabiliteit die het gezinsleven mij gaf, was weg. Ik voelde me alleen en hulpeloos.” Het viel haar zwaar om structuur aan te brengen in haar leven. Boodschappen doen, of eerst de wc schoonmaken? “Dat soort vragen vind ik al lastig.” Met geld omgaan lukte ook niet. “Ik heb dat nooit geleerd.” Op uitjes voor de kinderen bezuinigt ze niet. “Dan moeten de rekeningen maar wachten.” Dat dát haar in het verleden in grote problemen bracht, realiseert ze zich maar al te goed. De post maakte ze niet meer open. “Rekeningen die ik niet zag, waren er ook niet.” Te koppig en te trots om hulp te vragen. “Nu denk ik: had ik dat maar wel gedaan.”

‘Een complimentje doet mij zÓ goed’

Langzaam krijgt Linda haar leven weer op de rit, mede dankzij het project Werk voor iedereen waarmee ze een baan in de bedrijfskantine van het Hoofdkwartier in Almere heeft gekregen. “Elke dag maken wij een heerlijke lunch. Een simpel complimentje doet me zó goed.” Linda vindt alles leuk: schoonmaken, koken of in de spoelkeuken. Als ze maar iets omhanden heeft. “Ik word niet meer ­geleefd, ik lééf weer.” Tekst Fieke Walgreen BEELD Merlijn Doomernik