INHOUDSOPGAVE 4 BESTUURSKRETEN
MARIE DARTHENAY
5 SUCCES. HOE DEFINIEER EN VOORAL KRIJG JE HET? SUSANNA DE GOEDE 6 SUCCES IS EEN KEUZE, OF EEN EIGENSCHAP? TOSCA GORT 8 MOEILIJKE VOORNEMENS. EEN SUCCES? MAAIKE BOERSMA 10 SUCCES & SEX APPEAL GEERTE PARADIES 12 SINTERKLAASBORREL 13 HET SUCCES VAN EEN BOEKENUITLEVERAAR EEN WILLEKEURIGE COA 14 OVER KIPPEN, EIEREN EN KUIKENS EMY KOOPMAN 15 DICTUM EST 16 EEN GEESTIG VERHAAL
EEN WILLEKEURIGE BEEB
18 LEZING: CIRKEL VAN GEWELD 19 WAT JE NIET ZIET, BESTAAT NIET MARLOUS BOUMAN & MARJOLEIN STOKKER 21 NIEUWJAARSWENS 22 LOPEN TOT SUCCES KOMT
HILKO VAN ROOIJEN 24 MCFLURRY EN DE ZIN VAN HET LEVEN OLGA PONJEE 28 TIJDEN VERANDEREN GABY JONGENELEN 29 G’TJES 30 FULL HOUSE 31 ACTIVITEITENKALENDER Geestig 15e jaargang, nummer 70, Januari 2005. Uitgave van de Utrechtse Faculteitsvereniging der Sociale Wetenschappen Alcmaeon.
REDACTIONEEL Succes is menselijk. En belangrijk. Sommigen onder ons verlangen en streven (nog steeds) naar een ideale samenleving waarin elk mens in ieder opzicht gelijkwaardig is, maar het hedendaagse kapitalistische systeem werkt zo nobel niet. De grote aandacht voor en waardering van individuele prestaties en kwaliteiten zorgen ervoor dat de meritocratie heerst. Om te voorkomen dat jouw leven zich in de marge van de maatschappij afspeelt, kun je het beste in de grote molen meedraaien en zo hard mogelijk je best doen om je persoonlijke ambities te verwezenlijken. Hoe vluchtig en oppervlakkig dit ook mag zijn, om een ieder in de concurrentieslag te begeleiden behandelt deze editie van Geestig verschillende aspecten van succes. Is het een keuze of een eigenschap? Dient het geen ander doel dan voortplanting en seks? En hoe stap je zo succesvol mogelijk het nieuwe jaar in?
Redactie en beeldmateriaal Hilko van Rooijen Maaike Boersma
Veel… succes!
Medewerkers Tosca Gort, Geerte Paradies, Marie Darthenay, Susanna de Goede, Emy Koopman, Marlous Bouman, Marjolein Stokker, Geerte Paradies, Marjolijn van Alst, Olga Ponjee, Gaby Jongenelen
De redactie
Adres Heidelberglaan 1, 3584 CS Utrecht Prof. dr. M.J. Langeveldgebouw, Kamer E033, 030-2533200,
[email protected] Ontwerp en vormgeving PR-commissie Alcmaeon: Dieuwertje Boesten, Erik Erkens, Iris van den Hooven, Marlies Olthuis, Nienke Hendriks Micha van Raalte Maaike Boersma Drukwerk Optima Rotterdam Adverteerders Cafe de Leugen, Search & Results, Bruna.nl
ISSN: 1571-5388 Geestig [70] [Januari 2005]
BESTUURSKRETEN
En weer bijgekomen van de nieuwjaarskater? 2004 zit er nu echt op. Was het een succes? En de feestdagen, waren die een succes? Op het moment van schrijven zijn de feestdagen nog in aantocht. Toch kan ik mijn Kerstavond al beschrijven, omdat het ieder jaar hetzelfde verhaal is en wel onder het motto: niet elk Kerstverhaal is een succesverhaal. Auteur: Marie Darthenay Ik weet niet hoe jullie het beleven maar voor mij ligt Kerst meer in de overlevingssfeer. Ook deze Kerst zal ik weer een week doorbrengen in Frankrijk in een verlaten dorp van ongeveer 400 inwoners, voornamelijk bejaarden met rode neuzen. Dat is even wennen als je de rest van het jaar in het drukke Utrecht hebt gezeten met alleen maar studenten om je heen. Maar kerst betekent voor mij in Tribehou, want zo heet het door moeras omgeven gehucht, heel lang aan tafel zitten met een handjevol familieleden, van 7 uur 's avonds tot diep in de nacht. Ja, de Fransen houden van tafelen. Het ergste is al die drukte en stress die het klaarmaken van het feestmaal met zich meebrengt. De één wil vis, de ander wil vooral géén vis en iedereen weet het beter en verwijt elkaar dat ze het altijd beter denken te weten. Hierover wordt dan tot in de eeuwigheid gediscussieerd, amen, waardoor de voorbereidingen nog meer in de soep lopen. Als uiteindelijk de compromissen gesloten zijn gaat de bel, want het bezoek komt in Frankrijk altijd rond aperitieftijd. Beleefdheidshalve en om geen drankje te missen schaart iedereen zich om de tafel voor een eerste drankje. En daar gaan we dan, de hele tafel staat vol met eten, wat meestal nog lekker is ook. En
4
hoe ze dat iedere keer weer voor elkaar krijgen, blijft voor mij een raadsel. Maar goed, iedereen zit, de champagne komt op tafel (het leuke gedeelte) en de avond kan beginnen. Eten, praten, eten, praten, cadeau's uitdelen en uitpakken, eten en praten. De alcohol begint zijn vruchten af te werpen en dat zijn niet alleen zoete druiven. De hevige discussies worden gelukkig afgewisseld met zwartgetinte humor en zang en langzaam zak ik steeds dieper weg in mijn stoel. Dan schrik ik om een uur of 4 's nachts wakker; iedereen gaat naar huis. Nu al? Maar goed, ik zal jullie verder niet meer lastig vallen met mijn kerstdrama's. Wat ik wel nog even wil doen is jullie allen een gelukkig en succesvol 2005 toewensen! Met paarse groetjes, Namens het vijftiende bestuur, Marie Darthenay
SUCCES. HOE DEFINIEER EN VOORAL KRIJG JE HET?
Voor de één is het een raad, voor de ander lijkt het een weet te zijn. We willen het allemaal, maar jammer genoeg lijkt het niet voor iedereen te zijn weggelegd. Of voldoen deze zogenaamd onsuccesvolle mensen gewoon niet aan de eisen van een bepaald soort succes? En zo ja, hoeveel soorten succes zijn er dan wel niet? Auteur: Susanna de Goede Wat is succes? Zoekt en gij zult vinden: vele definities van succes. Van een simpele uitleg als 'een goede of geslaagde afloop van een poging of streven' tot een naar mijn mening iets complexere uitleg als 'succes is te behoren bij de dingen van je keuze' of 'succes is de verwezenlijking van een voornemen - niet het resultaat van een handeling, veeleer het begin'. Eén definitie lijkt toch de definitie te zijn van het succes waarnaar in onze samenleving meestal wordt gestreefd: op 4 jarige leeftijd: niet op je schoenen pissen, op 12 jarige leeftijd: vrienden hebben, op 18 jarige leeftijd: een rijbewijs hebben, op 20 jarige leeftijd: sex hebben, op 35 jarige leeftijd: geld hebben, op 50 jarige leeftijd: geld hebben, op 60 jarige leeftijd: sex hebben, op 70 jarige leeftijd: een rijbewijs hebben, op 75 jarige leeftijd: vrienden hebben, op 80 jarige leeftijd: niet op uw schoenen pissen. Daar sta je dan, als student in bus 12 verdrukt tussen een grote tas en een zwetende medestudent: je hebt geld, vrienden, (af en toe) sex en je staat bovendien niet op je schoenen te pissen. Succesvol dus? Daar blijven de meningen over verdeeld. Ik vind dat er eigenlijk veel te veel naar geld en de mening van andere mensen gekeken wordt. Stel: je loopt over
straat, even sta je stil en kijk je naar boven. Opeens realiseer je je door al je dagelijkse zorgen heen wat voor een prachtige dag het eigenlijk is, en dat je eigenlijk best heel gelukkig met je leven bent. Dan ben je toch eigenlijk ook heel succesvol? Waarom blijven wij dan met z'n allen streven naar de dingen die ons opgelegd worden als de juiste doelen in het leven, de doelen die je moet bereiken om succesvol te zijn? Hoeveel mensen streven er wel niet naar een goed gevulde portemonnee, vier creditcards om te zorgen dat die portemonnee oneindig gevuld blijft, een geweldige carrière, een status waardoor je overal geadoreerd wordt, en een leven waar iedereen jaloers op is? Zeg nou zelf, als je geld moet hebben om succesvol te zijn, dan kunnen wij onszelf als arme studenten wel van de lijst succesvolle mensen afstrepen. Bier wordt er immers niet goedkoper op en dankzij de (door zeer slimme mannen bedachte) moderne trend van 'vrouwen willen zelf hun drankjes betalen' worden wij vrouwelijke studenten er niet rijker op (want zeg nou zelf, mannelijke studenten waren altijd al arm). En de toekomst voor de student ziet er volgens mij nog steeds niet veel rijker uit. Ik vraag me af: waarom heb je geld, carrière en status nodig om succesvol te zijn?
Geestig [70] [Januari 2005]
SUCCES IS EEN KEUZE, OF EEN EIGENSCHAP? Mensen hebben een leider nodig. In dit artikel wordt uiteengezet dat karaktereigenschappen zoals consciëntieusheid, vriendelijkheid en in het bijzonder extraversie belangrijk zijn voor succes. Sensitiviteit heeft een band met de eigenschap extraversie en dan met name met mensen die laag sensitief zijn. Zij hebben meer de behoefte om naar buiten te treden, een eigenschap die onlosmakelijk is verbonden met leiderschap. Auteur: Tosca S. Gort Een mens is geen mens, twee mens is een half mens en drie mens is, zeker in Nederland, een vereniging. Mensen klitten namelijk vreselijk graag bij elkaar. Jongens vormen een jongensclub. Meiden klitten bij elkaar op het damestoilet en ouden van dagen in de bus. Maar als je nu echt een enorme mensenmassa bij elkaar wilt hebben dan heb je een leider nodig, een idool. Allah. Boris. Bush. Maud. Want mensen vinden het heerlijk om zich te verenigen en iemand achterna te lopen. Alleen heb je van die lui die daar geen genoegen mee nemen. Die willen zelf degene zijn die achterna gelopen wordt. Maar hoe doe je dat? Hoe word je een idool? Hoe word je de baas? Hoe is je baas in Godsnaam ooit de baas geworden? En hoe heeft die ene hoogleraar zich daar ooit in die positie gewerkt, ondanks zijn niet feilloze smaak voor kleding, zijn ongewassen hoofd en zijn niet al te beste vermogen tot spreken. Maar de mensen luisteren wel, en al schrijvend reist hij de hele wereld af. Ja, je denkt met ellebogenwerk, maar ja, dat doe je zelf ook en dat levert helemaal niets op. Zou het misschien zo zijn dat die man een geheime eigenschap bezit waarvan jij het bestaan niet kent? Jarenlang dachten psychologen dat de belangrijkste eigenschap om succes op het
6
werk te hebben het vermogen iets te leren, oftewel cognitieve capaciteit was. Maar volgens onderzoekers is dit slechts één kant van het verhaal. Creativiteit, leiderschap, integriteit, attentie en samenwerken spelen allemaal ook een grote rol in geschiktheid voor een baan. Dus persoonlijkheid is het geheim! Persoonlijkheid speelt soms een grotere rol dan intelligentie. En het is ook een betere voorspeller bij het vooraf bepalen van succes dan intelligentie. Dus zo doet Boris dat! Nou ja, Boris z'n management. En als we naar MTV kijken lijkt dit inderdaad te kloppen. De populairste en dus de meest succesvolle artiesten zijn toch persoonlijkheden waar we graag naar kijken, want zangkwaliteiten en intelligentie vormen voor de meeste fans niet de doorslaggevende factoren. Nu je weet dat persoonlijkheid net zo belangrijk is als intelligentie voor bepaalde aspecten van presteren, hoe zit het dan in elkaar? De meeste psychologen baseren onderzoek over op de 'Big Five'. Dit is een classificatie van vijf persoonlijkheidstrekken. Neuroticisme, extraversie, vriendelijkheid, openheid voor ervaringen en consciëntieusheid zijn de belangrijkste karaktertrekken waar we naar kunnen gaan kijken. Dit is uiteraard geen perfecte manier van indelen, maar het is een goede basis voor het algemeen bestuderen van de trekken. En sommige onderzoekers claimen dat ze de universele elementen hebben gevonden van de persoonlijkheidstrek die succes op het werk voorspelt. Op de universiteit van Iowa hebben Mount en zijn collega's 117 studies over persoonlijkheid en hoe mensen op hun werk presteren doorgewerkt en geanalyseerd. Hieruit kwam voort dat consciëntieusheid keer op keer de trek was die succes kon voorspellen. Deze trek
staat voor verantwoordelijk, betrouwbaar, georganiseerd, opgeruimd en volhardend zijn. Maar het blijkt dat consciëntieusheid alleen het belangrijkste aspect is op het gebied van toewijding aan het werk. De andere en net zo belangrijke aspecten zijn interpersoonlijk, denk dan aan samenwerken en anderen helpen. Vriendelijkheid en extraversie zijn de trekken die helpen bij het voorspellen van deze belangrijke sociale aspecten. En extraversie in het bijzonder is een trek die staat voor sociaal zijn, plezier opzoekend, praatgraag, spontaan en naar buiten gericht zijn. Eigenschappen die in het werk en de weg naar succes als vanzelfsprekend van pas komen. Maar waarom zijn er eigenlijk mensen met een drive tot succes? Het antwoord zit misschien in een onderwerp waar recentelijk veel aandacht aan gegeven wordt. De sensitiviteit van mensen. Je hebt mensen die sensatie zoeken, en je hebt mensen die sensatie uit de weg gaan omdat ze dan het gevoel hebben overvoerd te worden. Deze mensen zijn van nature gevoeliger voor prikkels van buitenaf, simpelweg omdat hun systeem eerder overvoerd raakt. En er zijn mensen met een laag prikkelniveau van nature en dus naar buiten treden om die prikkels op te zoeken. Deze mensen zijn de extraverten onder ons. Zo zoeken beiden typen een optimaal prikkelniveau waarop zij ideaal kunnen functioneren. Wordt dan echt alles bepaald door persoonlijkheidseigenschappen en sensitiviteit? Is er nooit meer een kans dat je naar de top komt als je hoog sensitief bent en niet over de juiste karaktereigenschappen beschikt? Voor deze vraag moeten we niet naar Idols, de president en andere grote leiders van de mensheid kijken, maar naar visjes. En wel naar hele kleine vissen. Vissen die zo klein zijn
dat ze in hun eentje niet kunnen overleven en daarom een enorme school vormen. En als je goed kijkt dan zie je dat vooraan die enorme school een klein visje zwemt. Dat is de baas, de grote leider. Als die naar links draait, draait de hele school naar links. Als ie naar rechts draait, draait de hele school naar rechts. Gaat ie naar de verdommenis, dan gaat de hele school naar de verdommenis. De droom van elke manager, en misschien stiekem ook van jou, maar hoe krijg je dat voor elkaar? Nou, dat is onderzocht aan de persoonlijkheid van visjes. Elke visje is voorzien van een heel eenvoudig programmaatje in zijn kleine hersentjes in dat kleine hoofdje van hem. En met die hele kleine hersentjes weet elk visje dat ie achter een ander visje aan moet blijven zwemmen. En als dan alle visjes die goed bij hun hoofd zijn achter elkaar aan blijven zwemmen krijg je vanzelf een school. Maar er is natuurlijk altijd een visje bij die niet goed bij zijn hoofd is, en die zwemt voorop.
Geestig [70] [Januari 2005]
MOEILIJKE VOORNEMENS. EEN SUCCES? Oliebollendag is geen succes. Naast de pure depressie die resulteert uit de overdenkingen van het misgelopen vorige jaar, is er de uitdaging om hoop te putten uit het begin van het nieuwe jaar. Nieuwe ronde, nieuwe kansen zeg maar… Stoppen met roken, minder winkelen, meer studeren, afvallen, aardiger zijn tegen de mensen om je heen, minder alcohol drinken, vaker bij je ouders langsgaan, meer sporten, minder uitgaan… We hebben ze allemaal al honderden keren gehoord, maar toch zijn er nog steeds mensen die elk jaar opnieuw proberen zich aan een goed voornemen te houden. Auteur: Maaike Boersma Het is hip om in deze tijd van het jaar in alle columns, tv-programma's en radioshows terug te kijken naar en te reflecteren op het afgelopen jaar. Jaaroverzichten en jaarhoroscopen schieten alsof het nog herfst is als paddenstoelen uit de grond, en iedereen gaat eraan voorbij dat elke dág een begin van een nieuw jaar is. Misschien komt het doordat men zich stierlijk verveelt tijdens de feestdagen, wanneer Nederland in huis vastgekleefd zit, dat men het afgelopen jaar gaat overdenken en analyseren om daar een doel voor het volgende jaar uit te putten. Misschien is het gewoon het officiële einde van een tijdperk en een officieel begin van het volgende dat mensen goede voornemens doet maken. Er kunnen vele redenen zijn die mensen aanzetten om het steeds opnieuw proberen, ondanks dat het lijkt alsof niemand een voornemen vol kan houden en elk jaar hetzelfde voornemen terug komt. Heeft het dan wel werkelijk nut om die voornemens te maken? Uit verschillende onderzoeken blijkt dat mensen
8
die goede voornemens maken een tien maal zo grote kans hebben om een gewenste verandering door te voeren dan mensen die dat niet doen. Het blijkt ook dat twee op de vijf mensen een goed voornemen schijnt te bedenken tijdens de jaarwisseling. Veel voornemens die gemaakt worden hebben te maken met lichaamsbeweging, gewichtsverlies en stoppen met roken. Feit blijft wel dat 81 procent van de goede voornemens binnen twee jaar stukloopt. Er blijken ook veel voornemens te zijn die mensen niet hardop uitspreken. Dit zijn vaak de meer persoonlijke voornemens die moeilijker in een concreet doel uit te werken zijn. Om een goed voornemen te laten slagen is het echter belangrijk toch vooral te praten over dit doel. Op die manier zal men je erop aanspreken als je op 2 januari toch die sigaret in je mond steekt, en ben je meer gemotiveerd om je goede voornemen ook werkelijk uit te voeren. Goede voornemens zijn moeilijk vol te houden omdat jezelf veranderen voornamelijk veel tijd, aandacht en energie kost. Eigenlijk betekent een goed voornemen niets meer of minder dan je levensstijl rigoureus veranderen. Dat is moeilijk, omdat een levensstijl bol staat van onbewuste persoonlijke gewoonten. Zelfs het enige voornemen dat ik mezelf al jaren maak, namelijk het achterwege laten van goede voornemens, blijkt niet vol te houden te zijn. Op de één of andere manier lijkt namelijk ieder mens wel iets te willen veranderen tegen het begin van het nieuwe jaar aan. Ook jij zal ongetwijfeld een goed voornemen hebben, ook al wil je dat misschien niet toegeven. Kom daarom in het nieuwe jaar naar de Alcmaeonkamer en schrijf je goede voornemen op het bord. Misschien dat het helpt als heel Alcmaeon je in de gaten houdt
terwijl jij worstelt met je nieuwe levensstijl. Als ook die stok achter de deur je niet helpt, heb je misschien wat aan de volgende tips: 1. Zorg dat het goede voornemen wordt omgezet in een concreet en haalbaar doel. Zeg niet 'ik wil minder drinken' maar 'ik drink alleen in de weekenden'. 2. Zorg dat je goede voornemen precies zo geformuleerd is als het doel dat je wilt halen. Zeg dus 'ik wil afvallen' in plaats van 'ik wil gezonder leven'. 3. Zorg dat je een concreet beginpunt afspreekt met jezelf, en stel dit beginpunt niet keer op keer uit. 4. Zorg dat je een realistisch doel stelt. 'Ik zal nooit meer een druppel alcohol drinken' klinkt heel optimistisch, maar is natuurlijk alleen onder bijzondere omstandigheden haalbaar. 5. Onderzoek wat je motivatie achter je goede voornemen is. Stoppen voor een ander
of omdat het 1 januari is, is niet zinvol. 6. Wees je ervan bewust dat je jezelf iets prettigs gaat ontzeggen wanneer je goede voornemen gespitst is op stoppen met ongezond gedrag. Je gaat iets verliezen en dat doet pijn. Een afscheidsritueel kan dus verstandig zijn. 7. Zorg voor een juiste zelfcontrole. 8. Sommige mensen hebben er baat bij zichzelf te belonen voor goed gedrag. Het uitgespaarde geld kan in een spaarpot gestopt worden en dienen als een beloning wanneer een doel is behaald. Soms helpt het ook om jezelf te straffen. 9. Het is belangrijk risicosituaties voor jezelf te bepalen en te zorgen dat je een alternatief voor je ongezonde gedrag hebt in deze situaties. 10. Zorg dat je registreert, zodat je kunt zien waar je risicosituaties liggen en in hoeverre je je goede voornemen aan het volhouden bent.
Geestig [70] [Januari 2005]
SUCCES & SEX APPEAL De vraag of iemand succesvol wil zijn is eigenlijk een vraag waarop je het antwoord al weet. Iedereen wil wel ergens succesvol in zijn. Succes is positief. Zonder succes, op wat voor gebied dan ook, is het leven niet direct leuk. Waarom willen we allemaal succesvol zijn, behalve dan omdat het goed voelt? Auteur: Geerte Paradies Volgens de sociobiologie kun je voor bijna alles een verklaring vinden in de evolutie: gedrag dat het voortbestaan van de soort bevordert zal zich via genen in de populatie verspreiden. We willen bijvoorbeeld eten, omdat we dan onze voortplantingsorganen kunnen ontwikkelen, een partner kunnen zoeken, een kind kunnen verwekken, baren en verzorgen. Er zijn gedragingen die ervoor zorgen dat we blijven leven en ons zo kunnen voortplanten, en er zijn gedragingen waardoor we een partner uitkiezen waarmee we gezonde kinderen kunnen voortbrengen en grootbrengen. Succes is blijkbaar een factor die het in de evolutie helemaal gemaakt heeft en in ieders genen zit. Ook in de praktijk is het heel goed voor te stellen dat succes werkt. Wie valt er nou voor een complete loser? Een man of vrouw die het gemaakt heeft is toch veel aantrekkelijker? Natuurlijk is succes alleen niet genoeg. Het moet wel opgemerkt worden voordat het werkelijk invloed heeft op je sex appeal. Soms wordt succes overruled door een andere factor van aantrekkelijkheid waar de evolutie voor gezorgd heeft: schoonheid. Een ontzettend mooie man of vrouw hoeft niet perse succesvol te zijn om zijn genen te verspreiden. Maar iemand met een middelmatig uiterlijk is zeker gebaat bij een laagje succes. Succes verhoogt
10
je waarde. Zowel je eigenwaarde als de waarde die anderen aan je toekennen. Toch even een blik op wat het internet denkt van succes en sex appeal. De zoekterm 'sex appeal' gaf heel wat hits, maar helaas heel veel onbruikbare. Na eerst mijn sex appeal getest te hebben aan de letters van m'n naam (zo sexy als een nerd) en een hele vragenlijst te hebben ingevuld (sufficiently sexy = voldoende sex appeal) krijg ik bevestiging van de theorie. Volgens de test pak ik mannen in met mijn persoonlijkheid en zelfvertrouwen en niet zozeer met mijn uiterlijk (waar de test trouwens helemaal niets vanaf weet). Zelfvertrouwen heeft te maken met eigenwaarde, dat verhoogd wordt door succes. Dus succes verhoogt eigenwaarde, eigenwaarde verhoogt zelfvertrouwen en zelfvertrouwen verhoogt sex appeal. Natuurlijk kun je ook best kinderen verwekken zonder erg succesvol te zijn. Maar vooral vrouwen schijnen op zoek te gaan naar een man met meer succes dan zijzelf. Voor mannen is succes minder belangrijk. Zij zoeken een vrouw met een zandloperlichaam en een symmetrisch gezichtje. Die kenmerken wijzen er op dat de vrouw goed kinderen kan dragen en goede genen heeft zonder afwijkingen. Zo kun je meteen verklaren waarom vrouwen zich meer aan plastische chirurgie vergrijpen en mannen zich op hun carrière storten. Samengevat willen we dus succesvol zijn om bij iemand kinderen te kunnen verwekken. Anticonceptiemiddelen gooien echter roet in het eten, waardoor de theorie veranderd in: we willen succesvol zijn om iemand mee in bed te krijgen. Waarom zou je ingewikkelde verklaringen zoeken voor psychologische fenomenen als alles terug te leiden is op seks?
Café de Leugen in januari en februari 2 januari:
Nieuwjaarsborrel Gratis drankje tussen 4 en 6!
4 januari:
Alcmaeon Nieuwjaarsborrel Word jij een moordwijf in 2005? Guys, watch your back! Thema: Maffia Dresscode: black, red en net
9 januari:
Poëzie Circus Vanaf 15.30 uur allerhande poëzie, cabaret en muziek
16 januari:
De Leugen Filmhuis presenteert: Vanaf 14.00 uur extended versions van The Lord Of The Rings
17 januari:
De Leugen Filmhuis presenteert: Drie maal Godfather
20 januari:
Theater de Leugen presenteert: Cabaret 20.30 uur Jeroen Pater (deur sluit om 21.00 uur)
17 februari:
Thema-avond: Hollandsch Genoechen Crazy Hans Bingo Show
22 februari:
Theater de Leugen presenteert: Cabaret 20.30 uur Duo Zinloos
26 februari:
DJ-contest
Voor meer informatie: www.deleugen.nl Het barpersoneel wenst alle leden een goed 2005 en hoopt iedereen ook in 2005 veel te zien in Café de Leugen!
SINTERKLAASBORREL
12
HET SUCCES VAN EEN BOEKENUITLEVERAAR Voor dag en dauw is het boekenuitleverpunt open, nog donker buiten, de condens nog op de ruiten. Al met al blijkt er toch een heleboel te beleven te zijn achter de balie, er zijn daar namelijk een heleboel spannende dingen te vinden. Dit hangt natuurlijk samen met de aard van de boeken die er verkocht worden, wetenschappelijke boeken voor de Faculteit Sociale Wetenschappen. Hier blijkt namelijk dat zelfs de boeken ook echt heel erg sociaal zijn!
flyer van het Full House feest en daarnaast een blauwe flyer van de Alcmaeon lezing over de cirkel van geweld. Hierop is een meisje te zien met een gezichtje waarop zoveel te lezen is dat je er boekdelen over vol zou kunnen schijven. Wat zou er met haar aan de hand zijn? Is ze bang voor honden of heeft het meer met huiselijk geweld van doen? En waarom is er dan
Auteur: Een willekeurige COA 'Het brein te kijk' blijkt de bloemetjes buiten te zetten en zich volledig open op te stellen. De '!Kung' vrouw Nisa, die haar leven en woorden tentoonspreidt, staat daar lachend bij te kijken; dit had zij nooit van het brein verwacht. De aanwezige statistiekboeken gaan ver in het berekenen van regressie en correlatie, en laten daarbij niks van het toeval afhangen. Door al deze waarheden wordt Nisa het lachen ontnomen, en is het tijd om verder te kijken dan de boekenkast. De Harry Potter boekenleggers zijn eigenlijk het meest interessante wat zij tegenkomt (Geestig natuurlijk buiten beschouwing gelaten). Waar eerst blijkt dat de tovenaarsleerlingen naar Zweinstein overgezet worden, doemt het volgende moment de school in al haar glorie op. Dit alles heeft te maken met het fingerspitzengefuhl dat ook duidelijk te zien is bij versie twee van de Harry Potter boekenlegger, waar de conciërge Vilder en zijn slinkse kat elkaar feilloos afwisselen. Voor wie dit inmiddels boven zijn of haar petje gaat: schrijf het op met een schrijfveer of licht het bij met een Bruna.nl lampje, dit kan zeer verhelderend werken. In het licht van dit rode lampje is er nog meer te onderscheiden: een
sprake van huiselijk geweld? Dit brengt mij terug bij de kast met studieboeken, waarin 'Van lastig tot misdadig' ook een prominente titel is die niet veel aan de fantasie overlaat. Wat zou Nisa de !Kung vrouw hierover te zeggen hebben? Ik denk dat je daarvoor haar boek moet lezen… Natuurlijk heb ik nog een hoop boeken en dingen die hier te vinden zijn overgeslagen, van ' ISBN 0471398616' tot ‘€ 35,-’, van 'Beleidsconstructie' tot 'Social development' en van de schaar tot de Alcmaeon-nietmachine, om met hen dingen te beleven zul je toch echt zelf achter de stand moeten kruipen. En om nog even terug te komen op de titel van mijn relaas, waarom is een boekenuitleveraar succesvol? Nou, dat moet in dit stuk toch wel duidelijk zijn geworden, nietwaar?
Geestig [70] [Januari 2005]
OVER KIPPEN, EIEREN EN KUIKENS De grens tussen succesvol en mislukt is voor mannen vast scherper vastgesteld dan voor vrouwen. Auteur: Emy Koopman Ik vermoed dat mannen de mate waarin zij zich succesvol voelen veel minder laten afhangen van de omgeving. Dat vermoed ik omdat ik zelf een meisje ben en ontzettend makkelijk te manipuleren door mijn omgeving. Als ik een paar dagen geen e-mailtjes ontvang denk ik dat iedereen ofwel een hekel aan me heeft, ofwel me gewoon vergeten is. Gewoon vergeten zijn is het allerergste. Als mensen niet weten dat je bestaat terwijl je wel zou willen dat de mensen weten dat je bestaat, kun je net zo goed niet bestaan. Volgens mij denken mannen niet zo, die denken: 'hè wat lekker rustig, zo zonder al die mailtjes'. Om bestaansrecht te hebben zou ik graag een succesvol kunstenaar zijn, dat mensen mooi vinden wat alleen ik kan maken, terwijl het voor mij helemaal vanzelf komt. Na een vreselijke innerlijke strijd natuurlijk. Ik ben echter geen succesvol kunstenaar. Kunstenaars zijn kippen: ze kunnen hun ei kwijt en mensen willen het graag hebben. Dat ik geen kip ben sluit niet uit dat ik geen kuiken zou kunnen zijn. Kuikens kunnen, net als mensen-die-sowieso-geen-kippen-zijn, geen eieren leggen. Maar als ze niet voortijdig sterven worden ze vaak toch nog een deeltje uit een legbatterij. De kindjes op het schoolplein van basisschool 'De Fakkel' klappen in hun handjes en rennen rondjes. Wie weet zijn het allemaal kuikens, al is dat niet te hopen. Als je slechts deel uitmaakt van een grote groep waarin iedereen het op hetzelfde gebied goed doet is het moeilijk succesvol te worden. Waarbij nu toch de vraag
14
moet vallen: waarom studeren jullie psychologie? Zo leuk is het nou ook weer niet, met al die statistiek, en de 'peperdure tweejarige opleiding tot GZ-psycholoog' die je na je Master nog eens moet doorstaan. Je bent één van de velen. Ik vind dat ontmoedigend. En toch doen we het. In de hoop zo'n leuk eigen kantoortje te krijgen? Met interessante gekken (niet al te gek, je moet er wel goede gesprekken mee kunnen voeren), waarvan je het leven redt en/of significant verbetert? Omdat de mens nu eenmaal het meest interessante studieobject is? Of omdat we er nu al aan begonnen zijn? Bij basisschool 'De Fakkel' staat een brandweerbusje. Voor de zekerheid, al is het geen islamitische basisschool. Je weet het maar nooit. Met al die kippen zonder kop.
DICTUM EST
Suus over Lot: "Het gaat niet om het winnen, maar om het zo snel mogelijk naar binnen zuigen van het worstje." Emiel: "Paarse smurfen van rechts gaan voor…" Ans: "Misschien is dat wel het startpunt van een begin!" Hilko: “Haha, ik ben grappig, net zoals die dozen uit het bestuur” Naat: "Het is niet zo dat ik zoveel gedronken heb dat ik het niet meer weet, maar het is gewoon weg." Maaike: "Kennelijk maakte ik net een grap, maar ik begrijp hem niet." Tos: "Ik ben wel fotogeniek, als ik op m'n rug lig…" Mayo: “Ik was hier ook nog nooit geweest, voordat ik hier voor het eerst kwam.” Hilko: “Alcmaeonfeesten zijn leuk! Donderdag was ik er niet, toch?”
Geestig [70] [Januari 2005]
EEN GEESTIG VERHAAL
Voordat Geestig bij jou op de deurmat ligt, gaat er een compleet proces van voornamelijk wachten en stressen voor de BeeB aan vooraf. Op het moment dat de redactie en de pr-commissie (die voor de inhoud en de opmaak van Geestig zorgen) nog niet opgestart zijn en de BeeB zelf nog aan het leren is hoe het proces Geestig in elkaar steekt, komt eigenlijk de complete ontwikkeling van Geestig op de schouders van een willekeurige BeeB neer. Avonden tot tien uur op de Alcmaeonkamer, negen uur 's ochtends alweer met dikke ogen de computer opstarten en 's nachts rechtop in bed wakker schrikken met een luide "Geestig!" zijn deze BeeB dan ook niet vreemd. Nadat alles dat mis kon gaan al mis ging tijdens de ontwikkeling van de eerste Geestig, was hij dan eindelijk klaar en van de drukker naar Search & Results gestuurd, waar hij van een plasticje en jouw naam en adres voorzien wordt. Daar moet BeeB hem op gaan halen alvorens ze hem vermoeid bij de postkamer kan dumpen… Auteur: Een willekeurige BeeB In een geweldig pittige zwarte Volkswagen Polo gaan CC&L en BeeB op weg naar Search & Results. BeeB heeft zich, op het ontbreken van haar rijbewijs na, compleet voorbereid op deze Road Trip en bewapend met routebeschrijving gaan CC&L en BeeB Geestig wel even in een vrij uurtje ophalen. De muziek staat aan en de auto is stoer, dus CC&L en BeeB cruisen lekker door Utrecht op weg naar het laatste loodje Geestig. Ergens spookt er al door het achterhoofd van BeeB dat er wel iets moet zijn dat niet klopt, maar ze onderdrukt de stemmen en luistert naar het gekwebbel van CC&L naast haar. De werkdag nadert zijn einde en overal op
16
straat zijn mensen op weg naar huis. Van Uithof tot binnenstad staan BeeB en CC&L in de file en als ze dan eindelijk voor Search & Results staan, valt de mond van BeeB verschrikt open. Haar gedachten vliegen in fracties van seconden van de linker- naar de rechterkant van haar hersenpan terwijl ze zich afvraagt hoe ze de ontdekking die ze enkele seconden geleden deed het subtielst over kan brengen op CC&L. "Dit is de oude vestiging!" schreeuwt ze vervolgens maar uit, en zo snel als ze kan zet CC&L de auto stil. "Wat nu?" BeeB weet waar de nieuwe vestiging is, maar hoe kom je daar als BeeB niet weet waar in Utrecht ze zich bevindt en CC&L niet weet waar de nieuwe vestiging is? BeeB telefoneert zich suf terwijl CC&L een aantal aardige halsbrekende autotrucs uit haar mouw schudt. Na drie kwartier staan BeeB en CC&L terug op de Uithof en hebben ze nog een kwartier voordat Search & Results vermoedelijk gaat sluiten. Nog meer telefoontjes later zitten ze dan eindelijk op de goede weg en weten ze nog anderhalf uur terecht te kunnen bij Search & Results. Eindelijk staan ze dan voor het goede gebouw, met trillende benen en een ongelovige glimlach. Vijf minuten later ligt Geestig in de achterbak en kan de terugreis beginnen. Binnen een kwartier staan BeeB en CC&L bij Mo's Shoarma naast het Langeveldgebouw. "Wat is het eigenlijk dichtbij hè?" merkt CC&L op, "als je in één keer goed rijdt…" Het verhaal vervolgt als het vijftiende bestuur de volgende morgen brak en voltallig verslapen op de kamer arriveert. In het midden bivakkeert nog steeds Geestig. In vier postzakken ligt zij keurig te wachten op haar volgende avontuur. De kar met Geestig begint ondertussen als
extra stoel te fungeren en BeeB kijkt intussen zuchtend naar haar kindje en hoopt dat ze ineens leert lopen om zichzelf naar de postkamer te brengen. Helaas lijkt dit niet zomaar te gaan gebeuren, dus raapt BeeB zichzelf bij elkaar en gaat op weg met de kar. En dit is niet zomaar een kar, maar een kar met niet-functionerend wieltje en meer dan 800 zware Geestigs. Eenmaal naar de lift gemanoeuvreerd komt de volgende uitdaging: een bocht van 180 graden met het niet functionerende wieltje. Tijdens deze uitdaging heeft BeeB een onwelkome aanraking met de liftdeur als deze al besluit dicht te gaan terwijl BeeB nog aan het worstelen is met de kar. Eenmaal in de lift lijkt alles goed te gaan, maar het zweet staat op haar voorhoofd, want past het niet perfect in het plaatje als de lift nu stil bleef staan? Na een botsing bij het verlaten van de lift sleept BeeB het loodzware karretje achter zich aan naar buiten. Elke stap is een gevecht tegen de zwaartekracht en de kar wil alle kanten op behalve de goede. Het is maar een klein stukje
van het Langeveldgebouw naar de postkamer in het Bestuursgebouw, maar de weg leek nog nooit zo lang. Verzuurde spieren, verwaaide haren, bevroren vingers en nog steeds ligt Geestig nog niet bij jou op de deurmat. Halverwege komt Geestig bij haar volgende uitdaging: een hobbeltje van nog geen centimeter. Optimistisch hobbelt BeeB over de weg, maar ineens hoort ze een hoop gejoehoe achter haar. Ze kijkt om en terwijl de tranen haar nader staan dan een lach, kan ze het niet nalaten even te glimlachen bij de aanblik van de eenzame postzak die bij het hobbeltje is blijven liggen. De postzak wordt weer op de kar gesjouwd en het avontuur gaat verder. Eindelijk belandt Geestig dan in de postkamer en ligt hij een halve week later bij jou op de deurmat. Jij kijkt naar de fotopagina's en zoekt de Dictum Est. Wie staat er nu weer gênant op de foto of heeft er iets doms gezegd? Misschien lees je nog hier en daar een stukje artikel. En ondertussen ligt BeeB nog nachten wakker en begint het proces Geestig binnen enkele weken alweer opnieuw…
Geestig [70] [Januari 2005]
LEZING CIRKEL VAN GEWELD
18
WAT JE NIET ZIET, BESTAAT NIET Op 23 november 2004 organiseerde de Lezingen- en Excursiecommissie van Alcmaeon een lezing over de cirkel van geweld. Een zeer interessante lezing waarbij veel facetten van mishandeling zijn belicht en er een goed beeld is gegeven van alle problemen en obstakels bij het aanpakken van dit probleem. Auteur: Marlous Bouman & Marjolein Stokker "Geweld komt overal voor. Het is een actueel onderwerp." Hiermee opent Ruud Buddenberg, voorzitter van de Nederlandse Dierenbescherming en van Stichting LID (Landelijke Inspectiedienst Dierenbescherming), de lezing. Hij schetst een kort, maar duidelijk beeld over de mishandeling van dieren en de omvang hiervan. De Dierenbescherming houdt zich vooral bezig met het welzijn van dieren. Het is, naast de politie, één van de weinige organisaties die opsporingsbevoegdheden heeft. Er worden jaarlijks 37.000 meldingen gedaan, waarvan er 4.200 over mishandeling en verwaarlozing gaan. Van die 4.200 meldingen worden er 360 vervolgd, waarvan 89% schuldig wordt bevonden, en 2% in de gevangenis belandt. Deze meldingen gaan voornamelijk over honden, paarden, katten en pony's. Kleinere huisdieren meegeteld, waarbij het moeilijker is om leed te ontdekken, zou het aantal waarschijnlijk op 100.000 meldingen per jaar komen! Er is echter weinig bekend over de daders: hoe oud ze zijn, welke motieven ze hebben en wat hun sociale achtergrond is. De Dierenbescherming wil graag een registratiesysteem voor deze daders om dit soort gegevens in een database te hebben, maar dit is op het moment in strijd met de wet op privacy. Na een kort voorwoord van Ruud Buddenberg komt Frank Ascione naar voren. Ascione is een Amerikaanse psycholoog, verbonden aan de
Utah State University. Hij is een week in Nederland om zijn boek en zijn onderzoek te promoten. Zijn lezing draagt de titel 'Animal abuse, family violence and social services'. Hij definieert dierenmishandeling als 'sociaal onacceptabel gedrag met de intentie om onnodige pijn bij dieren te veroorzaken'. Frank Ascione heeft onderzoek gedaan naar de relatie tussen vrouwenmishandeling en dierenmishandeling. Hij deed dit onderzoek bij mishandelde vrouwen in een blijf-van-mijn-lijfhuis. Er werd gevraagd aan de vrouwen of ze in het bezit waren van een huisdier, en of hun man het dier ook mishandeld of zelfs gedood had. In 54% van de gevallen was dit het geval. Vrouwen blijven vaak ook langer bij hun mishandelende man, omdat ze hun huisdier niet achter willen laten. Het huisdier is namelijk niet welkom in een opvanghuis en er zijn ook geen speciale opvanggelegenheden voor mishandelde dieren. Tegenwoordig vindt er steeds meer samenwerking plaats tussen politie, opvanghuizen en de Dierenbescherming. Maar dit protocol helpt alleen de slachtoffers en niet de daders. Want, zoals ook al eerder werd genoemd, er is geen database voor de daders van dierenmishandeling, waardoor de dader zo weer in een nieuwe relatie en een nieuwe mogelijke mishandelingsituatie kan stappen. In Engeland bijvoorbeeld zijn ze hiermee al een stapje verder, daar worden gegevens tussen de Dierenbescherming en Kinderbescherming al langer uitgewisseld. Maar hoe ziet de gemiddelde dierenmishandelende man er uit? Uit verschillende onderzoeken blijkt dat de gemiddelde leeftijd van deze mannen rond de 30 jaar ligt. Zij zijn vaker met Justitie in aanraking geweest, voor onder andere (nog meer) gewelddadig gedrag, drugsmisbruik en vernielingen van
Geestig [70] [Januari 2005]
bezittingen. Ook wordt het mishandelen van dieren in verband gebracht met de antisociale persoonlijkheidsstoornis. In een onderzoek dat werd uitgevoerd onder gevangenen die ook dieren hadden mishandeld, bleek 61% van de gevangenen aan deze persoonlijkheidsstoornis te lijden. Verder waren de daders als kind ook vaker gewelddadig ten opzichte van dieren, hadden ze vaker te maken met brandstichting, vandalisme en sloegen, schopten en beten ze vaker anderen. Er is dus een duidelijke relatie ontdekt tussen dierenmishandeling en vrouwenmishandeling. Dierenmishandeling geeft ook vaak een indicatie voor kindermishandeling. Maar hoe sterk deze relatie is en in welke gevallen dierenmishandeling een voorloper is van andere soorten mishandeling is nog niet helemaal duidelijk. Wat wel duidelijk is, is dat er nog veel onderzoek naar dit onderwerp gedaan moet worden en dat dit een belangrijk onderwerp is. "Er sterven jaarlijks 80 tot 100 kinderen aan mishandeling." Paulien Kuipers is de volgende en laatste spreker. Ze is op dit moment vrijgevestigd psychologe, maar is lang als pedagoge werkzaam geweest bij de Kinderbescherming en verschaft ons meer inzicht in de problematiek met betrekking tot kindermishandeling. Kindermishandeling kent vele vormen, zoals gewelddadige, fysieke, seksuele en geestelijke mishandeling. Een voorbeeld van de laatste vorm is 'als ik had geweten dat jij uit mijn buik zou komen, had ik er wel wat langer over nagedacht'. Mishandeling is ook het verwaarlozen van het kind, het geen aandacht geven en niet voorzien in de materiële verzorging en de basale levensbehoeften. Het Nederlandse rechtssysteem is echter niet zo duidelijk in de regelgeving wat betreft mishandeling. Mishandeling is strafbaar als het om de fysieke vorm gaat, die ten tweede, derde
20
of zoveelste maal is bewezen. Een interessant feit omtrent deze wetgeving is dat het Nederlandse kabinet van mening is dat een tik geven aan een kind mag. Hier volgen echter weer verschillende problemen, bijvoorbeeld waar de tik overgaat in mishandeling. Kindermishandeling staat vaak in het teken van ongelijkwaardigheid, afhankelijkheid, machtsmisbruik op grond van vermeende rechten, (valse) hoop op verbetering en een negatief zelfbeeld bij het slachtoffer. Kuipers vertelt haar verhaal verder aan de hand van een afbeelding van Madonna met haar kind. Ze heeft haar hand geheven om het kind te slaan en op de achtergrond staan twee mensen toe te kijken. Het aureooltje van het kind is afgevallen. Mishandelde kinderen praten niet snel over hun mishandeling. Het kind is vaak loyaal aan de ouders, het offert zich op om iets in stand te houden, zoals bijvoorbeeld het huwelijk van de ouders. Kinderen laten thuis vaak een grote verdraagzaamheid zien, maar zijn ondertussen op school overdreven druk of blijven daar hangen. De moeder (Madonna) staat vaak in het teken van schijn: "zij, nee hoor, zij slaat haar kinderen niet." De moeder heeft vaak zelf ook mishandeling meegemaakt en/of een moeilijke jeugd gehad, ze heeft een zondebok nodig (het kind) of ze is oververmoeid. En in veel gevallen weten de ouders niet hoe de liefde tussen hen en het kind moet groeien. De toeschouwers zijn een mooi voorbeeld van 'ze stonden erbij en keken ernaar' en daarna 'wat je niet ziet, bestaat niet'. De grote vraag blijft in zo'n geval natuurlijk: wat zou je doen als toeschouwer? Volgens Kuipers is verdraagzaamheid in dit geval niet de beste oplossing. Het kind van de moeder scheiden ook niet. Het samen oplossen wel. Niet veroordelen, maar helpen. Wat je niet ziet, bestaat soms wél!
NIEUWJAARSWENS
Geestig [70] [Januari 2005]
LOPEN TOT SUCCES KOMT
Druk dromend over de aaneenschakeling van mooie momenten die vandaag gisteren genoemd kan worden lukt het me om meerdere keren achtereen de ene voet schokkerig voor de andere te parkeren. In mijn hoofd zingt de melodie die toen prachtig was hartstochtelijk voort, maar de ongrijpbare betovering is eruit geslopen. De wind laat mijn haren dansen voor mijn ogen, waardoor het zicht op de lange weg die voor me ligt belemmerd wordt. Auteur: Hilko van Rooijen De flauwe zon schittert wat voorzichtig, want vlak voor me loopt een meisje. Wanneer ik haar scherper bestudeer kom ik tot de conclusie dat er een wolk breekbare schoonheid om haar beheerst bewegende lichaam lijkt te hangen. Het is me onduidelijk hoe tastbaar haar voorkomen is, en het vertrouwen in de bekwaamheid van mijn zintuigen daalt. Ik probeer elke gedachte die me naar het ervaren van een ongewenst deja-vu dwingt te onderdrukken. Ik zal haar toch weer nergens van kennen. Terwijl ik langzaam en zeker ontwaak door het haast spookachtige karakter van haar verschijning valt het me op dat ze bijna dezelfde stappen zet als ik druk ploeterend probeer te zetten. Ze is me steeds net even voor, al verwacht ik om een ondoorzichtige reden niet dat ze dat ooit zal zien. Ze loopt zonder op of om te kijken over dezelfde onverharde weg, in hetzelfde continue tempo, met dezelfde onverschillige en besluiteloze vastbeslotenheid, in de richting van hetzelfde volkomen onzichtbare en ondefinieerbare doel achter de brede horizon. Het lijkt me onwaarschijnlijk dat zij weet waar wij naar
22
toegaan, maar ik durf het haar niet te vragen. Ze is een rijke bron die een convergerende bundel associaties uitstraalt, maar de helderste gedachte die ze bij me oproept vertelt me dat je haar het beste onaangetast kan laten. De verboden vrucht zonder paradijs er omheen. Ik neem me voor de mensheid niet voor de tweede maal in zondigheid te storten, want de wereld is me al kwaadaardig genoeg. Maar de prikkeling zet door. Hoe zou ze heten? Waar zou ze vandaan komen? Is ze wie ik denk dat ze zijn kan? Zal ze ooit naar me kijken? Zal ze praten? Zal ze antwoord geven wanneer ik haar wat vraag? Zal ze me accepteren als drager van hetzelfde lot? Zal ze me geven wat ik, zonder dat ik dat tegenover mezelf beken, eigenlijk van haar verlang? Zouden we samen en ingenomen met elkaar en ons aanstaande verbond verder kunnen lopen? Of zal elke voorzichtige poging om de lopende wolk te betreden bestraft worden met een angstaanjagende blik vanuit de zuiverblauwe ogen, waardoor alle hoop op interactie en bevestiging weerloos verschrompelt? Ik weet niet wat ik denken wil. De daarop volgende momenten voltrekken zich als onvermijdelijke vanzelfsprekendheden. Er gaapt een onoverbrugbare kloof tussen mijn gedachtewereld en dat wat door moet gaan voor de werkelijkheid. Zelfs een ultieme poging tot grenzeloze fantasie brengt me geen inspiratie. De wilde planten in de berm lijken uitgebloeid, en waarschijnlijk is dat ook de toestand waarin ik me bevind. De plotselinge zelfkritische inval maakt me melancholiek, en neemt nog meer van de geringe kracht in mijn moeilijk bestuurbare lichaam weg. Maar ik weiger om het slachtoffer van mezelf te spelen en loop beschaamd door.
Door tot knooppunt, het punt waarop de weg zich splitst in meerdere kronkelpaadjes. Het gevalletje dat nog niet zo lang geleden geruisloos voor me uit sloop lijkt me op te wachten. Ze staat stil en kijkt mijn richting op. Ze kijkt door me heen, naar iets wat achter mij schijnt te gebeuren. Ik wil niet toegeven aan mijn door haar opgewekte nieuwsgierigheid en doe mijn best zo onmerkbaar mogelijk door te lopen. Wanneer ik het midden van het knooppunt bereikt heb en naast haar sta, draai ik me om. Verbaasd aanschouw ik de rij wandelaars die me achterna gelopen schijnt te zijn. Ik zou minder eenzaam kunnen zijn dan ik me voel, al kan ik in geen van de paren ogen die me tegemoet komen een sprankeling ontdekken die me gelukkig zou kunnen maken. Zwijgend houden Meisje en ik elkaar gezelschap, hard strijdend om wie het meest terughoudend en schuchter kan zijn. Ik ken de situatie en de regels, maar er blijft iets onbestemds door mijn hoofd zweven. Er lijkt zich iets van spanning te ontwikkelen. Of het aantrekken of afstoten wordt is me onduidelijk. Omdat ik na te lang bewegingsloos afwachten en hopen op een ingeving nog steeds niets ondernomen heb, besluit ik het op te geven. Niet zonder spijt maak ik mezelf wijs dat ik de volgende kans handiger aan zal pakken. Ik begeef me naar de rand van de weg waarover een inmiddels gegroeide stoet wandelaars me nog steeds onverminderd nadert. In mijn beleving komt er geen eind aan. Elke nieuwe verschijning lijkt op een voorgaande. Het knooppunt stroomt vol met mensen die ook de weg lijken te zoeken, niet wetende waar ze naar toe willen. Ze bewegen, maar lijken het geloof in zichzelf en de goede afloop ver terug verloren te zijn. Er wordt druk gezwegen, maar een glimlach blijkt er zo nu en dan best af te kunnen. Ik ben één van de weinigen die een blik werpt op het verkeersbord dat naast de weg staat en actief probeert de beste route te ontdekken. Maar de aanwijzingen zijn aangetast en vrijwel onleesbaar geworden. Er lijkt niets anders op te
zitten dan de mooiste weg te gokken. Of zal ik wachten en bekijken wat de rest doet? Die rest schijnt dat ook te doen. De twijfel houdt me op mijn plek, terwijl mijn grootste bedoeling is zo snel mogelijk vooruitgang te boeken. Ik weet niet meer of ik moet lopen, moet rennen, moet springen, moet vliegen, of toch maar het beste kan gaan rusten en geduldig blijven wachten tot er iets gebeurt dat me in de juiste richting kan bewegen. Ik probeer overzicht te krijgen, mezelf en de situatie onder controle te brengen, maar de oplossing van chaos glipt me enkel meer door de vingers. Er zit misschien wel helemaal geen structuur in dit verhaal, geen verklarend slot op het einde, geen moraal achter de dubbele bodem. De wandeling bevalt me allerminst. Ik ken mijn beweegredenen om eraan te beginnen nog minder goed dan het eindpunt van de ogenschijnlijk hopeloze onderneming. Het lijkt een façade, een bedrieglijke voorstelling, een betekenisloos spel, waarin zelfs de waarheid niet serieus genomen kan worden. Het landschap lijkt niet op de foto's die mijn opa ooit van zíjn tochten liet zien. Het weer volgt de verwachting niet. De voorbereidingen waren vol van naïeve onbevangenheid, maar misten de voorbedachte rade. Ik verwachtte er veel van, maar niet wat ik niet verwachtte. Ik ben bang dat dit het is, dat het niet meer wordt dan dit wat ik niet op waarde kan schatten. Tijdens het waarschijnlijk briljantste moment van deze dag dringt het tot me door dat een eerstejaars psychologiestudent aan de Universiteit van Utrecht zich tussen zijn 750 medestudenten ongeveer net zo moet voelen als ik. Ik vraag me af wat hij zou doen als hij mijn wandelschoenen droeg. Eén van de mogelijke paadjes kiezen en cynisch en gedachteloos doorlopen? Van de gebaande paden af op avontuur gaan? Proberen af te snijden om de rest voor te zijn? Of toch maar omkeren om een andere, mooiere, spannender, en vooral inspirerender weg naar succes in de toekomst te betreden?
Geestig [70] [Januari 2005]
MCFLURRY EN DE ZIN VAN HET LEVEN
Contactgegevens, stond er boven aan het lege vel papier. En daar onder: Naam. Mijn naam is Milka. Adres. Op de bovenste plank van een studentenkast. Woonplaats. Een grote stad waar ik struikel over mijn spiegelbeeld: kort blond haar, net te krappe spijkerbroek, klein, glimmend tasje onder de oksel geklemd, sjaal om de hals, zelfs bij dertig graden. Ik zie mezelf luid telefonerend bij de bushalte, op zoek naar de kleding die iedereen al heeft bij de H&M, in nutteloze kwettergesprekken verwikkelt in hippe cafés. God, ik weet het nu zeker. Mijn identiteitscrisis is een feit. Maar nergens is ruimte om dat in te vullen. Auteur: Olga Ponjee Ze willen wel mijn Leeftijd weten. Twintig jaar. Werkervaring. Dit is mijn zoveelste sollicitatie. Waarom probeer ik het eigenlijk nog? Ik ben lui. Na het schrijven van een brief, het uitzitten van het daarop volgende gesprek en een eerste werkdag neem ik weer ontslag. Als vrijwilliger bereik ik zelfs nieuwe hoogtepunten in mijn arbeidsvolharding: ik bedenk uitsluitend een paar maal per maand hoe ik me in ga zetten voor de wereldvrede, daklozenkrant en welzijnskooien voor de legbatterij-kip. Verder dan een introductiegesprek bij de Vrijwilligerscentrale ben ik nooit gekomen. Opleiding. Al drie keer ben ik van studie veranderd. Ik heb geen idee wat ik wil. "Wat doe je?" zei het meisje. Het was voor het eerst dat ze opkeek van de televisie en mij aan de tafel zag zitten. Ze had me niet horen of zien binnenkomen. Ik had wederzijds ook niet veel aandacht aan haar besteed. Ze was mijn huisgenote, ze heette Meike en dat was alles
24
wat ik van haar wist. Ze leek precies op mij. In al haar onvrouwelijkheid zat ze onderuit gezakt op de bank in een pastelroze sweater met daaronder zeker nog een laag of drie aan pastelroze sweaters en een aantal kilo vlees te veel. Aan de blik in haar ogen te zien verkeerde ze in een staat van absolute mentale ledigheid, waarmee ze een sprong op mij voor had, want ik drentelde al dagen, weken door het huis als een onrustig roofdier in de dierentuin. "Ik solliciteer," zei ik. "Waar naar?" zei zij. "Naar werk," zei ik. "Als telemarketeer." "Oh," zei zij. "Studeer je dan niet?" "Jawel," zei ik. Er viel een stilte. Meikes aandacht gleed van mij weg naar het flikkerende televisiescherm waar een meisje met een ontevreden blik en weinig kleren aan haar billen voor de camera heen en weer zwaaide. Ik kende de clip. Of misschien ook niet. Alle meisjes op televisie leken op elkaar. "Wat studeer jij?" vroeg ik aan Meike in een hopeloze poging het gesprek gaande te houden. Ze keek me niet eens aan. "Mwah," zei ze. "Ik studeer niet zo." "Wat doe je dan?" zei ik. "Dan?" "Met je tijd?" "Mwah," zei ze. "Vereniging enzo." "Ben je lid?" zei ik. Ik had het gezegd voor ik er erg in had. Meike was op slag de televisie vergeten. "Ben jij geen lid dan?" zei ze en het bewegen van haar wenkbrauw trok een hele reeks afkeurende rimpels in haar voorhoofd. Het was een lelijke, grove wenkbrauw die bovendien verraadde dat haar blonde lokken uit een potje kwamen. "Nog niet," zei ik. "Ik zit met mijn studie en…" "Mwah," zei Meike. "Studeren."
"Het bevalt me niet zo," zei ik. Meike maakte een soort hoestgeluid, wat de enige optie is voor lachen als je je aan je hese toonhoogte wil houden. "Ha," zei ze. "Wie wel?" "Ik bedoel, mijn studie," zei ik. "Het is niet wat ik dacht dat het zou zijn en…" "Het went," zei Meike. "Het went vanzelf." En daarna: "Drink je bessen?" Natuurlijk drink ik bessen, het studentikoze alternatief voor de huiselijke oploslimonade. Huis. Ik kan wel huilen als ik aan thuis denk. Licht in mijn hoofd en zwaar in de rest van mijn lichaam boog ik me verder over de vragen. Tel. Privé. 06-26748712. Mijn telefoon zit vol nummers van mensen met nietszeggende gezichten en nietszeggende verhalen die ik bewaar om de eenzaamheid een stap voor te blijven. Altijd en overal gezelligheid voorop. Het leek me een aardige manier om me door het leven te bewegen. Je stapt een kroeg binnen, zet je computer aan, neemt je telefoon: van alle kanten wordt je begroet of je een oude bekende bent. Niet dat iemand iets belangrijks te zeggen heeft of zich werkelijk voor je interesseert. Ik ben iedereen en niemand en dat laatste het meest. Burgerlijke staat. Ik ben eenzaam. Ik ben… Ik hield het niet langer vol. Ik moest weg. Deze schriftelijke sollicitatie was een ware kwelling. De zoveelste verkeerde weg. Ik verscheurde het papier, pakte mijn jas en ging de straat op. "Nicole toch?" zei de jongen. Hij heette Rogier. Dat wist ik omdat hij het me net had verteld. En hoewel er niets aan hem was dat ik nooit bij een andere jongen had gezien, had ik besloten zijn naam te onthouden. Hooguit voor dit gesprek. Wederzijds had hij besloten mijn naam te vergeten.
"Het is Milka," zei ik. "Ah," zei de jongen. "Van de chocola." "Van de chocola, ja," zei ik. Vroeger was er geregeld om die associatieve werking van mijn naam gelachen (Milka, koeien, paarse koeien, godbetert), nu mocht ik er blijkbaar trots op zijn, want Rogier meldde: "Cool. Milka." Dit was wellicht wat mij onderscheidde van de rest: mijn idiote naam. "Studeer je?" vroeg ik. Ik moest tot vlakbij zijn oorschelp buigen om me verstaanbaar te kunnen maken, want de muziek dreunde ongenadig hard door de ruimte. Ik wachtte of deze gedwongen nadering in Rogiers intieme zone bij mij enige signalen van bedreiging zouden afgeven, maar daarvoor deden Rogiers lodderige trekken te veel denken aan een overvoed kinderboerderijvarkentje. Ik ben gek op de consumptiemaatschappij. "Ja," zei Rogier. "Zolang mijn vader betaalt." "Wat?" zei ik. "Zolang mijn vader betaalt," zei Rogier. "Nee," zei ik. "Ik bedoel wat je studeert." "Weet niet," zei Rogier. "Ik koop de boeken niet meer. Bespaart geld. Wat drink je?" Bessen. Al de hele avond. Rogier verdween door de muur van mensen. Langzaam lukte het me mijn aandacht van hem los te maken en om me heen naar de deinende menigte te kijken. Ik merkte nu pas hoezeer de alcohol met mijn zintuigen speelde. Vertraagd stuiterde lichamen links en rechts op de pijnlijk scherpe beat van de muziek op en neer. De cirkelende lichten sloegen hard op mijn netvlies, zelfs door mijn gesloten oogleden heen. "Gaat het?" Rogier drukte een koud glas in mijn hand. "Mirjam was het toch?" Langzaam opende ik mijn ogen. "Milka," zei ik. "Ja, het gaat wel."
Geestig [70] [Januari 2005]
"Oh, ja, verdomd, Milka," zei hij. "Cool." "Het is een idiote naam," zei ik. "Ik ga er helemaal niets mee bereiken in mijn leven." "Is dat nodig dan?" zei Rogier. "Iets bereiken?" zei ik. "Ja," zei Rogier. Hij leunde met één arm, zijn drinkarm, op een balk die langs de hele muur van de ruimte liep. Je kon er tijdelijk je glas op zetten. Of er quasi-nonchalant tegenaan leunen, zoals Rogier demonstreerde. Hij keek er trots bij. "Wil jij dat niet dan?" zei ik. "Iets betekenen?" "Neuh," zei Rogier. "Ik kan me niet voorstellen wat. Wil jij iets betekenen?" Hij zei dat laatste alsof het een vies woord was dat je niet te lang in je mond moest houden. "Ja," zei ik. "Ik denk het wel. Maar ik weet nog niet wat. Iets." "Iets," herhaalde Rogier. "Ja," zei ik. "Iets. Ik bedoel, ik ben hier toch niets voor niets?" "Om te drinken," zei Rogier. "Ik bedoel, in deze wereld," zei ik. Rogier fronste argwanend. "Je bent er toch niet zo één van die cursussen hè?" zei hij. "Die mensen lokken naar een kennismakingssoos met de Here Gods in dubbele kapitalen? Dan dank ik je lekker. Als ze de Bijbel nog eens in stripformaat uitbrengen, mag je me weer bellen." "Ik geloof niet in God," zei ik. "Mooi," zei hij. "Wil je met me naar bed?" Vroeger - drie, vier maanden geleden - zou ik het gedaan hebben. Nu barstte ik in tranen uit. Wie ben ik? Wat wil ik? Mijn voorwiel beschreef een kronkelende baan over de ongelijke klinkerstraat. Te laat zag ik dat ik recht op een verschrikt kijkend meisje afkoerste. Te laat besefte ik dat ik helemaal niet koerste, maar onhandig dronken op een stilstaande fiets balanceerde en uiteindelijk onvermijdelijk over één kant naar het trottoir werd getrokken. Met
26
een flauwe kreet viel ik van mijn fiets op de stenen. Alles draaide. Ik voelde me ziek. Ik voelde me ziek en ellendig en hulpeloos en wilde naar huis. Naar mijn moeders huis welteverstaan. Terug naar toen het leven nog makkelijk was en ongecompliceerd. "Gaat het?" zei het meisje. "Nee," kreunde ik. Ze was naast me geknield, het meisje dat ik in mijn beschonken verbeelding bijna had aangereden. Ik voelde hoe ze de fiets probeerde weg te trekken, maar het hele gewicht van mijn ene been lag zwaar op mijn kettingkast en verdrukte de ander. Ik voelde mijn stuur in mijn borst steken. Brandende schaafwonden over mijn hele arm. Uiteindelijk lukte het me één been te verplaatsen. Het meisje verloor bijna haar evenwicht toen de fiets ineens meegaf. "Waar woon je?" zei ze toen ze het onding naast me op zijn standaard had geparkeerd. "Nee," kreunde ik. "Ik breng je wel thuis," zei ze. Ongevraagd sloeg ze haar armen om me heen en begon aan mijn slappe, alcoholzware lichaam te trekken. Mijn neus werd tegen haar schouder gedrukt en ik rook de zure lucht van frituur. Die geur wekte ergens in mijn hoofd een oude herinnering. "McDonalds," zei ik. Het meisje grinnikte. "Ja." "Je stinkt," zei ik. "Ik werk daar," zei zij en gaf me een arm, want de straat trok aan me als een magneet. "Ik studeer," zei ik en een peinzende grimas trok over mijn gezicht. "Oh," zei het meisje. "Wat studeer je?" "Van alles," zei ik. "Ik weet eigenlijk niet meer wat ik doe, maar straks ben ik oud en lelijk en heb ik niets gedaan en voor niemand iets betekent." "Welke kant op?" vroeg het meisje.
"Ik weet het niet," zei ik. "Vroeger wilde ik ballerina worden. Daarna dokter. Uiteindelijk word ik telemarketeer. Om mensen te gaan bedriegen, net als iedereen. Misschien wil ik wel dood. Er zijn er veel te veel van mij. Vind je niet? Vind je niet dat er teveel van mij zijn? Ik ben overbodig. Driehonderd anderen voor mij. En ze zijn nog knapper ook. Slimmer. Veel ambitieuzer." "Je wilt niet dood," zei het meisje. "McFlurry en de zin van het leven!" riep ik hard door de straat. Daarna niets meer.
Ik werd wakker in een model-Ikea kamer die licht en opgeruimd en niet van mij was. Geschrokken tastte ik om me heen. Godzijdank. Ik was niet door Rogier of een ander mannelijk misbaksel naar huis gesleept om weet ik veel wat niet mee te maken. Ik lag alleen op een krappe bank, met een slaapzak over me heen. Een grote klok tussen twee houten boekenkasten sloeg twee uur. Kreunend draaide ik me op mijn linkerzij, zodat ik beter de kamer in kon kijken. Naast de bank stond een knullig, burgerlijk koffietafeltje. Een al even knullige, burgerlijke ziel had er een dienblaadje op gezet met twee croissantjes, een theekan, een glaasje sinaasappelsap en een appel met een briefje dat ongepast uitzinnig 'Goedemorgen!' juichte. Ik knipperde met mijn ogen, hees me overeind, schudde mijn warrige, stinkende haren. 'Goedemorgen!' zei het briefje nog een keer toen ik mijn ogen weer opende. De croissantjes waren taai, de thee had veel te lang gestaan en mijn lichaam voelde te zwaar voor de bewegingen waar ik het toe dwong. Buiten vroor het minstens honderd graden. De appel had ik mijn jaszak gestopt. Even twijfelde ik of ik een andere weg zou nemen. Ik wilde haar zien, het McDonalds-meisje, zien dat ze echt was. Nee, dacht ik, dat zou belachelijk zijn. Sentimenteel. Ik zou trouwens niet eens meer weten hoe ze er uitzag. Niet dat dat uitmaakte. Haar gezicht deed er weinig toe. In mijn herinnering was ze echt. Echt en oprecht. Dat was het belangrijkste. Ik trok de deur achter me dicht en voelde me even de gelukkigste persoon van de wereld.
Geestig [70] [Januari 2005]
TIJDEN VERANDEREN?
Auteur: Gaby Jongenelen
hun waardering voor Hitler niet onder stoelen of banken schuiven, blijkt wel uit de viering van hun 'succes' bij deze deelstaatverkiezingen. Voorman Holger Apfel sprak: 'dit is een mooie dag voor alle Duitsers die nog Duits willen zijn', en bracht hierna de Hitlergroet. Onder de volgelingen zijn (hoe verassend) opvallend veel skinheads. Waarom komt dit nu juist zo veel voor in
Moorden en tientallen mishandelingen in Oost-Duitse deelstaten geven een indicatie van het nog steeds bestaan van fascistische of extreemrechtse ideeën. In het eerste halfjaar van 2000 zijn er maar liefst 7 allochtonen vermoord en 157 gewelddadige extreemrechtse antisemitische aanslagen gepleegd. Ook Alberto Adriano, een man afkomstig uit Mozambique, werd doodgeschopt. De reden? Hij was zwart. In de extreemrechtse wereld spelen twee politieke partijen een grote rol. De NDP, de Nationaal Democratische Partij Duitsland (laat je niet misleiden door het woord democratische) en de DVU, de Duitse Volksunie. Volgens de NDP is rassenvermenging volkerenmoord en onnatuurlijk. Hmm, wie kwam daar al eerder mee? Opmerkelijk is ook dat de NDP laatst een openlijke neo-nazi inclusief strafblad, Thorsten Heise, aangewezen heeft in het partijbestuur.. De DVU en de NDP hebben de handen ineengeslagen om zo een breder vlak van extreemrechts te kunnen bezetten en zo meer kans te maken gekozen te worden bij de verkiezingen in 2006. In Oost-Duitse deelstaten behaalden de NDP en de DVU veel stemmen: 9.2% voor de NDP (ongeveer 192.000 stemmen) en 6.1% voor de DVU. Dat de NDP en de aanhangers hiervan
Oost-Duitse deelstaten (voormalig DDR)? Vooral wanneer de verspreiding van de allochtonen in Duitsland bekeken wordt is het opvallend dat vooral hier het extreemrechtse gedachtegoed de kop opsteekt. De meeste allochtonen wonen in de grote steden met name in West-Duitsland. De eerste reden is er één van economische aard: de economie in het oosten loopt nog steeds achter op die in het westen. Men zoekt een zondebok, en wat is makkelijker dan
Het doel van geschiedenis is het voorkomen van eerder gemaakte fouten, nu of in de toekomst. En gelukkig is ieder weldenkend mens hiervan op de hoogte, alhoewel… Succes wensen doen we vrijwel dagelijks: succes met je tentamen, met nieuwe kleren kopen, én met het verspreiden van onrealistische vreemdelingenhaat?
28
allochtonen beschuldigen? Zij pikken 'immers' alle mooie huizen en goedbetaalde banen in. De tweede reden heeft een maatschappelijke basis: het ineenstorten van de socialistische DDR. Toen de 2 Duitslanden in 1990 1 werden, waren de mensen in de Oost-Duitse deelstaten gedwongen nieuwe regels, normen en waarden aan te nemen. Het nieuwe Duitsland bleek voor hen niet zo paradijselijk als verwacht. Teleurstelling en verwarring uitten zich in extreemrechtse opvattingen en intolerantie tegenover allochtonen. Opiniepeilers zijn van mening dat het niet zo´n
vaart zal lopen met de extreemrechtse partijen (en ook dat hebben we eerder gehoord). Toch hebben de Groenen de noodklok geluid: 'wij Democraten moeten ons verdedigen tegen dit soort vermomde brandstichters, de rechtsstaat moet worden verdedigd.' Maar nee, niks aan het handje. Gezien de geschiedenis van Duitsland en vooral de gevolgen voor de hele wereld, vind ik het zeer beangstigend dat er nog broedplaatsen bestaan voor zulke ideeën. Vooral in een land waarin ze beter zouden moeten weten. Dus succes? Ik hoop het niet.
G’TJES
Gelukkig nieuwjaar allemaal! Dikke kzzz van Maaike! Heej pap en mam! Ook op deze manier wil ik jullie een supergoed 2005 wensen! Verrassing he? Liefs Marjolijn Hallo! Binnenkort ga ik 7 weken op vakantie naar Australië. Op mijn internetsite kun je (reis)vorderingen en alle ins en outs volgen. Het adres is: http://wimbremer.spymac.net/Index.htm (Index met hoofdletter!) Groeten Wim Bremer Heej lieve Suzzz, zullen we weer eens samen zuipen, zoals vroeger??? Liefs Naat en Mayo Lieve Rietje, Tossie, Naatje en Mayo! Drie maanden verder en kijk ons nu eens… We gaan goed! Dikke kzzz!
Geestig [70] [Januari 2005]
FULL HOUSE
30
ACTIVITEITENKALENDER Ook dit jaar gaat er weer genachtvolleybald worden met SGS, PAP, USOCIA, VOCUS, Djembé en SWAK. Kom je inschrijven op de kamer om een Alcmaeonteam te versterken en volleybal met ons mee op 19 januari van 22.00 uur tot 4.00 uur. Aarzel niet je in te schrijven als je niet zo goed kunt volleyballen, want het is tenslotte de gezelligheid die écht telt...
Rond 18 januari is het tijd voor het eerste ledenuitje van dit Alcmaeonjaar. De festiviteitencommissie gaat er alles aan doen om er een gedenkwaardige activititeit van te maken. Houd dus de posters in de gaten voor meer informatie!
Na een zeer geslaagd Oktoberfest organiseert de festiviteitencommissie op 3 februari een nieuw feest. Het thema en de locatie blijven nog even een verrassing, maar wees voorbereid op een superfeest!
Terug bij Alcmaeon: de excursie! Houd 9 februari vrij in je agenda voor een zeer interessante excursie en houd de posters in de gaten voor meer informatie.
In samenwerking met ECU’92 van Economie komt er ook dit jaar weer een spetterend gala aan. Dit gala gaat plaatsvinden op 17 februari van 22.00 uur tot 4.00 uur op een prachtige locatie nabij het Centraal Station in Amsterdam. Als er meer bekend is, hoor je meer...
Geestig [70] [Januari 2005]