Concernzaken Cluster Informatievoorziening (071)54 54 840
[email protected]
Ingt
men;
Afdi
~ 3 APR. 2013
Gemeente Leiderdorp
Kopie
2013.02011 03/04/2013
Cr
Aan de leden van de Raad
datum kenmerk bijlage betreft
VERZONDEN : 2 april 2013 :2013U00072 : 1. : Informatiebeleidsplan 2013-2015
- 3 APR. 2013
Geachte heer/mevrouw, Middels deze brief informeren wij u over het nieuwe informatiebeleidsplan voor de aankomende jaren.
Inleiding Een informatiebeleidsplan wordt opgesteld om aan te geven wat we de komende jaren op het gebied van informatievoorziening gaan doen. Dit is een verantwoordelijkheid van de gemeente zelf daar waar beheer en uitvoering zijn ondergebracht bij Servicepunt71. Het plan bouwt voort op het informatiebeleidsplan 2009-2012. Het informatiebeleidsplan is opgesteld om drie redenen. Naast de wettelijke verplichting staan er enerzijds in het Coalitieakkoord een aantal verbeterpunten genoemd die door middel van digitalisering gerealiseerd kunnen worden zoals optimaliseren van de dienstverlening (burgerparticipatie, ondernemersloket), transparantie, promotie van de gemeente. Anderzijds schrijft de landelijke overheid voor dat gemeenten het concept Antwoord© moeten invoeren, wat inhoudt dat de gemeente als loket voor alle overheden gaat functioneren.
Beoogd effect Dit plan geeft richting aan het halen van de doelen. De bovengenoemde redenen zijn hieronder verder uitgewerkt 1. Verbetering dienstverlening Uitvoering van de in het plan genoemde projecten draagt bij aan de interne informatie- en gegevenshuishouding. Het betreft een kwaliteitsverbetering waardoor het klantcontactcentrum (KCC), de interne medewerker, management en bestuur beter ondersteund worden. Uitvoering leidt tot verbetering van de dienstverlening en is nodig voor een efficiënte elektronische dienstverlening. Bezoekadres Willem-Alexanderlaan 1 2351 DZ Leiderdorp Postbus 35 2350 AA Leiderdorp telefoon (071)545 85 00
[email protected] www.leiderdorp.nl
2. Landelijke ontwikkelingen Het belang van de ontwikkelingen „Concept Antwoord©" en iNUP in zijn algemeenheid wordt door de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, het Ministerie van Binnenlandse Zaken, het Kwaliteits Instituut Nederlandse Gemeente (KING) en vele grote en kleine gemeenten onderschreven. Dit geeft dit streven het nodige gewicht en moreel verplichtend karakter. De definitieve planning van sommige NUP bouwstenen is nog niet bekend. KING is gestart met het Programmaplan Operatie NUP om de gemeenten te ondersteunen bij de implementatie. Om aansluiting te vinden bij deze landelijke ontwikkelingen zijn investeringen noodzakelijk. 3. Wettelijke verplichting A. Het Stelsel van Basis Registraties; Een essentiële voorwaarde voor betere dienstverlening en efficiënte bedrijfsvoering is dat alle overheden altijd van correcte basisgegevens gebruik maken. Invoering en doorontwikkeling van een stelsel van basisregistraties is hiervoor noodzakelijk. Basisregistraties zijn gegevensverzamelingen die eenmalig door de overheid wordt ingewonnen en meervoudig door alle overheden en belanghebbenden worden gebruikt. Denk hierbij aan gegevens over personen, bedrijven, adressen, gebouwen, topografie, lonen en uitkeringen. Verbindingen tussen de basisregistraties maken het mogelijk overheidstaken efficiënter uit te voeren. B. Het hebben van een goede, geordende en toegankelijke informatievoorziening is een wettelijke verplichting die voortkomt uit de Archiefwet 1995 waaraan de gemeente blijvend moet voldoen. De gemeente is verplicht die informatie duurzaam te bewaren die nodig is om haar handelen te verantwoorden. Om aan deze wettelijke verplichting te blijven voldoen moet het digitaal archief verbeterd worden.
Uitvoering Team informatiebeleid begeleidt de projecten of is deelnemer in de projecten zoals genoemd in het projectportfolio. Hierdoor wordt de samenhang van de verschillende projecten bewaakt.
Met vriendelijke groet, burgemeester en wethouders
A.H. Schouten secretaris
L.M. Driessen-Jansen burgemeester
Bijlage: Informatiebeleidsplan 2013-2015 "Naar een flexibele & toekomstbestendige informatievoorziening"
Informatiebeleidsplan 2013-2015
i t • T
i l
Februari 2013 Team Informatiebeleid
Inhoud 1. Inleiding
2
1.1 Achtergrond
2
1.2 Uitgangspunten
4
Deel I: Waar staan we
5
2.1 Huidige situatie
5
2.2 Beleid
6
2.3 Organisatie
7
2.4 Wettelijke vereisten
7
2.5 Conclusie
8
Deel II: Waar willen we naar toe
9
3.1 Toekomstige situatie
9
3.2 Architectuur voor Informatievoorziening en ICT
9
3.3 Beheersorganisatie
10
4 Kaders en richtlijnen
12
4.1 Kaders en richtlijnen Deel III: Hoe komen we er 5. Uitvoeringsplan
12 14 14
5.1 Projectenportfolio
14
5.2 Projecten
14
5.3 Projectoverzicht
14
6. Baten, Meetbaarheid en Investeringsvoorstel
15
6.1 Baten
15
6.2 Meetbaarheid
15
6.3 Investeringsvoorstel
15
6.3.1 Begroting
15
6.3.2 Dekking
17
6.3.3 Meerjarenbeeld
18
Bijlage
19
Bijlage I Bronvermelding
20
Bijlage II Projectenportfolio
20
1 Informatiebele
1.
Inleiding
De gemeente streeft naar een vraaggeoriënteerde dienstverlening, waarbij het klantgericht handelen het belangrijkste element is. De burgers, bedrijven en instellingen worden daarom centraal geplaatst bij de dienstverlening. Daarnaast dient deze dienstverlening geïntegreerd plaats te vinden, waardoor het niet meer noodzakelijk is dat de klanten meerdere loketten raadpleegt. De gemeentelijke informatievoorziening (IV) vervult hierbij een essentiële rol en het goed functioneren ervan is een voorwaarde voor de realisatie van de doelstelling. De opgave waar de gemeente voor staat, wordt naast organisatorische factoren bepaald door de efficiënte en effectieve inzet van informatie- en communicatietechnologie (ICT). Steeds meer heeft de gemeente te maken met ontwikkelingen op het vlak van elektronische dienstverlening. Een belangrijke doelstelling is om de kwaliteit van deze dienstverlening te verbeteren en efficiënter te gaan werken. Door de rijksoverheid wordt er bijvoorbeeld naar gestreefd om de publieke dienstverlening van het rijk, de provincies en de gemeenten voor een groot deel via internet plaats te laten vinden. Hierbij wordt de gedachte gehanteerd dat burgers, bedrijven en instellingen (via het internet) eenvoudig zaken dienen te kunnen doen met de overheid, op het door hun gewenste moment en tevens onafhankelijk van de locatie. Om op een efficiënte wijze invulling te geven aan de ontwikkelingen op het gebied van de elektronische dienstverlening volgt de gemeente met haar informatiebeleid de landelijke ontwikkelingen. In het informatiebeleid staat de overheidsbrede implementatieagenda voor dienstverlening en e-overheid (iNUP) centraal. Om uitvoering te geven aan de overheidsbrede visie op dienstverlening, wordt met het iNUP voortgebouwd op het Nationaal Uitvoeringsprogramma dienstverlening en e-overheid (NUP) waarin de basisinfrastructuur voor de elektronische dienstverlening is ontwikkeld. M e t de implementatie van de onderdelen van het iNUP geeft de gemeente invulling aan haar wettelijke verplichtingen. Naast de invoeringen van de wettelijke verplichtingen benoemd in het iNUP start de gemeente ook met het project KCC, het Klant Contact Centrum. Voor een KCC is het noodzakelijk dat er informatiesystemen zijn die informatie vanuit de gehele gemeente inzichtelijk kunnen maken voor de baliemedewerker. De gemeente staat de komende jaren voor uitdagingen als gevolg van onder andere de decentralisaties, minder geld en betere dienstverlening met minimale administratieve lasten. Hiervoor zijn een effectieve en efficiënte manier van werken en de beschikbaarheid van de juiste, actuele en betrouwbare gegevens noodzakelijke randvoorwaarden. Het belang van het op orde hebben van het gemeentelijke informatiebeleid zal alleen maar toenemen. Het is van belang om onze informatie slim te organiseren en te verbinden. Hierdoor wordt ons beleid effectiever, doelmatiger en neemt het vertrouwen van burgers in de overheid toe. 1.1 Achtergrond De gemeente stelt een informatiebeleidsplan op om drie redenen. Naast de wettelijke verplichting staan er enerzijds in het Coalitieakkoord een aantal verbeterpunten genoemd die door middel van digitalisering gerealiseerd kunnen worden zoals optimaliseren van de dienstverlening (burgerparticipatie, ondernemersloket), transparantie, promotie van de gemeente. Anderzijds schrijft de landelijke overheid voor dat gemeenten het concept A n t w o o r d © moeten invoeren, wat inhoudt dat de gemeente als loket voor alle overheden gaat functioneren. Alle overheidsinstanties
2 Informatiebeleidsplan 2013-2015
worden hetzelfde georganiseerd met Front Office / Mid-Office / Back-Office. De Front-Office met alle systemen die communicatie met de buitenwereld mogelijk maken, de Back-Office die bestaat uit de systemen van de verschillende afdelingen en de Mid-Office die de Front-Office en de Back-Office met elkaar verbindt. Het concept A n t w o o r d © wordt verder uitgewerkt in het project KCC. Dit plan geeft richting aan het halen van de doelen. Het opstellen van dit beleid is een verantwoordelijkheid van de gemeente zelf. De uitvoering en het beheer ICT zijn ondergebracht bij Servicepunt71. De bovengenoemde redenen zijn hieronder verder uitgewerkt 1. Verbetering
dienstverlening
Uitvoering van de in het plan genoemde projecten draagt bij aan de interne informatie en gegevenshuishouding. Het betreft een kwaliteitsverbetering waardoor het klantcontactcentrum, de interne medewerker, management en bestuur beter ondersteund worden. Uitvoering leidt t o t verbetering van de dienstverlening en is nodig voor een efficiënte elektronische dienstverlening. Dit is een onderdeel van het Coalitieakkoord. 2. Landelijke
ontwikkelingen
Het belang van de ontwikkelingen „Concept A n t w o o r d © " en iNUP in zijn algemeenheid wordt door de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, het Ministerie van Binnenlandse Zaken, het Kwaliteits Instituut Nederlandse Gemeente (KING) en vele grote en kleine gemeenten onderschreven. Dit geeft dit streven het nodige gewicht en moreel verplichtend karakter. De definitieve planning van sommige NUP bouwstenen is nog niet bekend. KING is gestart met het Programmaplan Operatie NUP om de gemeenten te ondersteunen bij de implementatie. Om aansluiting te vinden bij deze landelijke ontwikkelingen zijn investeringen noodzakelijk. Binnen Leiderdorp hanteren we het principe "oud beleid financiert nieuw beleid". De investeringen worden verder uitgewerkt in paragraaf 6. 3. Wettelijke
verplichting
A. Het Stelsel van Basis Registraties; Een essentiële voorwaarde voor betere dienstverlening en efficiënte bedrijfsvoering is dat alle overheden altijd van correcte basisgegevens gebruik maken. Invoering en doorontwikkeling van een stelsel van basisregistraties is hiervoor noodzakelijk. Basisregistraties zijn gegevensverzamelingen die eenmalig door de overheid wordt ingewonnen en meervoudig door alle overheden en belanghebbenden worden gebruikt. Denk hierbij aan gegevens over personen, bedrijven, adressen, gebouwen, topografie, lonen en uitkeringen. Verbindingen tussen de basisregistraties maken het mogelijk overheidstaken efficiënter uit te voeren. B. Het hebben van een goede, geordende en toegankelijke informatievoorziening is een wettelijke verplichting die voortkomt uit de Archiefwet 1995 waaraan de gemeente blijvend moet voldoen. De gemeente is verplicht die informatie duurzaam te bewaren die nodig is om haar handelen te verantwoorden. Om aan deze wettelijke verplichting te blijven voldoen moet het digitaal archief verbeterd worden.
3 Informatiebeleidsplan 2013-2015
1.2 Uitgangspunten Voor een optimale informatievoorziening is het belangrijk om sturing te geven aan de inrichting en ontwikkeling van deze informatievoorziening. Voor de komende periode hanteren we de onderstaande uitgangspunten. 1. 2.
Basis op orde Informatievoorziening als kern van de bedrijfsvoering
3.
Leiderdorp start met het project KCC dat als vliegwiel fungeert voor meerdere informatievoorzieningsprojecten Leiderdorp hanteert de GEMeentelijke Model Architectuur (GEMMA)
4. 5. 6. 7. 8. 9.
Flexibele, toekomstbestendige informatievoorziening volgens (open ) standaarden. De informatievoorziening voldoet aan de gestelde veiligheidsnormen uit het informatiebeveiligingsbeleid. ICT Beheersorganisatie op orde (Kaders voor systeem-, technisch-, functioneel-, applicatie beheer) De gemeentelijke informatievoorziening is zowel intern als extern klantgericht en is zodanig ingericht dat er kan worden ingesprongen op veranderende behoeften. 1
De gemeentelijke informatievoorziening voldoet aan alle wettelijke bepalingen
10. De processen met betrekking t o t de gemeentelijke informatievoorziening kenmerken zich door een goede verhouding tussen de kosten en de geleverde prestaties. 11. De gemeentelijke informatievoorziening staat garant voor een snelle levering van betrouwbare informatie afgestemd op de informatiebehoefte van de afnemers. 12. Op het gebied van de elektronische dienstverlening aan burgers, bedrijven en instellingen voldoet de gemeente minimaal aan het landelijk gemiddelde niveau. 13. De gemeente past technologie toe die zich in de praktijk al ruimschoots heeft bewezen en wil zich onderscheiden in de wijze waarop zij deze toepast. 14. De gemeente stemt informatiebeleid en uitvoer af met de aangesloten SP71 gemeenten.
Een open standaard is een norm die publiek beschikbaar is. De term wordt vooral gebruikt bij hard- en software, omdat daar ook veel niet-open standaarden worden gebruikt. Doordat iedereen een open standaard kan gebruiken, neemt de uitwisselbaarheid toe
4 Informatiebeleidsplan 2013-2015
Deel I: Waar staan we Door middel van interviews bij alle clusters is het onderstaande beeld geschetst van de huidige situatie op het gebied van informatievoorziening en ICT. 2.1 Huidige situatie In deze paragraaf beschrijven we de huidige situatie op het gebied van informatie voorziening & ICT van de gemeente. 4- Kanalen: er w o r d t nog niet actief gestuurd op het gebruik van kanalen (website, e-mail en post, telefoon, balie). De meer arbeidsintensieve en duurdere kanalen balie en telefoon worden door klanten (burgers, bedrijven etc) vaak geprefereerd boven de verhoudingsgewijs goedkopere en efficiëntere website, mail en post. 4* Producten: verantwoordelijkheid is belegd op de vak afdelingen waardoor weinig aandacht is voor integraliteit. 4-
4•444-
Processen: Al de processen zijn beschreven, echt nog niet naar de landelijke richtlijn voor procesarchitectuur GEMMA en nog niet altijd vanuit integraal perspectief (generieke statusmeldingen vaststellen, zoals Ontvangen, Geaccepteerd, In behandeling, Afgehandeld). Informatie: er is weinig inzicht in en grip op wie welke informatie heeft, wie wat gebruikt en hoe informatie door de organisatie stroomt (versnippering van informatie) Er wordt getwijfeld aan de kwaliteit van de gegevens binnen de organisatie. Er zijn niet voldoende communicatie mogelijkheden om iedereen te bereiken Historische en gebundelde klantinformatie ontbreekt of is niet inzichtelijk
4- Website is niet van buiten naar binnen ingericht. 4- Applicatiebeheer komt niet bij alle functies op dezelfde wijze uit de verf en kwaliteit hangt af invulling door de medewerker. De applicatiebeheerder is een inhoudelijk deskundige en krijgt applicatiebeheer 'erbij'. 4- Informatiebeheer geschiedt voornamelijk vanuit DIV-perspectief. Het ontbreekt aan centrale sturing, consistentie door de hele organisatie en regie op informatiestromen. 4- Het ontbreekt aan een integrale planningstool De stand van zaken op technisch gebied: 4- Leiderdorp heeft er bewust voor gekozen om veel backoffice taken zelf te verrichten. Gebleken is dat de kwaliteit hoger is, efficiënter wordt gewerkt en de kosten lager zijn. Daardoor telt het applicatieoverzicht veel backoffice applicaties. 4- Door de overgang naar SP71 op het gebied van ICT is er een onduidelijke beeld over de huidige ICT omgeving en heeft men het idee dat de omgeving niet voldoende stabiel en snel is. 4- Er zijn veel handmatige koppelingen tussen applicaties (onderscheiden naar: export en import van data, overtypen van data, en rechtstreeks in andere systemen data bekijken), maar ook onduidelijke automatische koppelingen (volledig automatische uitwisseling van data tussen 2 of meer applicaties). 4- Op data-niveau zien we veel dubbele gegevens en dubbele handelingen (bv. mutaties op twee plaatsen verwerken). 4- Er is geen integraliteit noch een algemene gedachte achter de structuur voor applicaties en techniek. 4- Corsa wordt niet voldoende als DMS systeem gebruikt. De applicatie is niet gebruikersvriendelijke en in combinatie met MitOffice (sjabloonbeheer software) werkt het
5 Informatiebeleidspian 2013-2015
4-
momenteel inefficiënt. Er wordt niet het maximale uit de huidige ICT omgeving gehaald A r c h i t e c t u u r
1ST — -
Conceptuele weergave
Niet-optimale of onbekende koppeling: -Handmatige koppelingen (bijv export/import) - O v e r d r a c h t p e r email Procesmatige relatie, geen systeemkoppeling Volledig geautomatiseerde koppeling Backoffic*
Mid office
j
Basisr«gistratits
|
Vakapplicaties Generieke componenten
Vakapplicaties Vakapplicaties Vakapplicaties pp'icaties
registraties ïisaties Figuur 1 Huidige Architectuur Leiderdorp
Met een knipoog wordt dit wel „spaghetti"-architectuur genoemd, omdat de verbindingen onoverzichtelijk door elkaar lopen. Zo'n architectuur hoort bij de vroege fase van de ontwikkeling van een elektronische overheid en wil niet zeggen dat het niet functioneert. Het toont wel dat men in de loop der tijd applicaties op een of andere manier „aan elkaar geknoopt" heeft om ervoor te zorgen dat informatie uitgewisseld wordt. Die uitwisseling geschiedt tussen gebruikers binnen de gemeente of tussen klant en gemeente of tussen gemeente en ketenpartner. 2.2 Beleid In het verleden is een beleidsplan geschreven over het onderwerp IV en ICT (Informatiebeleidsplan 2009-2012). Helaas moeten we anno 2012 constateren dat een aantal plannen onvoldoende tot uitvoering zijn gebracht. Dit heeft meerdere oorzaken. Ten eerste ontbrak het aan een verbinding met hoger liggende strategische doelen. Er was geen visie opgesteld. Daarnaast is er veel tijd en energie gestoken in de realisering van Servicepunt71. Leiderdorp wil op den duur vanuit een kwaliteits- en efficiency perspectief samen met de andere gemeenten een centraal informatiebeleid opstellen. Dit is in dit stadium nog te vroeg. Hierdoor moet Leiderdorp alsnog een eigen koers bepalen op het gebied van de informatievoorziening. Waar mogelijk zullen we met de andere gemeenten gezamenlijk (uitvoerings- of deel)beleid opstellen. Naast de hierboven genoemde ontwikkelingen zijn de afgelopen jaren vijf organisatiebrede initiatieven/projecten gestart. We noemen de verhuizing naar het nieuwe gemeentehuis, start KCC project ( proces-/zaakgericht werken), projectmatig werken (PMR), Het Nieuwe Werken en organisatieontwikkeling.
6 Informatiebeleidsplan 2013-2015
2.3 Organisatie De afgelopen jaren is op tactisch - operationeel niveau hard gewerkt aan het verbeteren van de IV en ICT. Echter: er zijn een aantal tegenslagen geweest. Denk hierbij aan de verhuizing naar het nieuwe gemeentehuis en de overgang naar Werkplek71 wat veel tijd heeft gekost. De ontwikkelingen op het gebied van IV en ICT hebben een hoge vlucht genomen. Zonder een schuldvraag neer te willen leggen is de gemeente Leiderdorp achterop geraakt ten opzichte van de geplande ontwikkeling. De knelpunten die medewerkers noemen concentreren zich op de gebieden documentmanagement (documentaire informatievoorziening), technische ondersteuning en de balans tussen tijd en prioriteit. Men wenst elektronisch te gaan corresponderen, meer digitaal te werken, de tijd te hebben voor vernieuwing (zoals de inzet van social media). Het is noodzakelijk om passende maatregelen te nemen voor het op orde brengen van de basisvoorzieningen en beheerorganisatie en sturing te gaan geven aan de ontwikkeling van de e-dienstverlening. 2.4 Wettelijke vereisten De Landkaart van KING geeft een overzicht van de voortgang van de implementatie van voorzieningen van het iNUP. Een aantal wettelijke verplichtingen zijn reeds afgerond. Een aantal vereisten zijn opgenomen in de projectportfolio, zie paragraaf 5.
Leiderdorp
Q. +
40 CL
O
~ 03 DO.
Cl
I
s
1.
O!
f
-E € =5
I
~S
£
Q o
§
«
9
.*
=•
y
C O Ci.
E
5
5
=•
5
*
"5 -5
Figuur 2 voortgang implementatie iNUP
'\-Spiegel Het hulpmiddel bedacht door King, genaamd de i-Spiegel gebruikt onze informatievoorziening als spiegel om te laten zien hoe effectief en efficiënt onze organisatie werkt. i-Spiegel analyseert daarvoor het binnengemeentelijk gebruik van basisregistraties. Het laat zien wat het gebruik van basisregistraties oplevert en nog kan opleveren. i-Spiegel geeft inzicht in financiële besparingen en maakt verbeteringen van gemeentelijke dienstverlening concreet en helder. Hierbij neemt i-Spiegel in eerste instantie - de basisregistraties BAG, GBA, WOZ en NHR uit i-NUP als uitgangspunt. i-Spiegel onderscheidt drie soorten baten: • Kwantitatieve baten door meer inningen of minder onterechte uitgaven; • Kwalitatieve baten door betere kwaliteit van dienstverlening, handhaving en/of bedrijfsvoering; •
Daling van de administratieve lasten voor burgers en/of ondernemers.
7
2.5 Conclusie Wat betekent dit alles nu? Dat er de afgelopen paar jaar hard gewerkt is aan verschillende projecten staat als een paal boven water. Verschillende projecten zijn met een goed eind resultaat afgerond, bijvoorbeeld WION en de BAG. We kunnen echter wel de conclusie trekken dat de ambities vooruit lopen op de dagelijkse praktijk. Noodzaak is om structuur aan te brengen en planmatig te werken om de ambities te verwezenlijken. Met de komst van het KCC moet de basis informatievoorziening op orde zijn. Dit document levert daar een kapstok voor.
8 Informatiebeleidsplan 2013-2015
Deel II: Waar willen we naar toe
3.1 Toekomstige situatie De Gemeente Leiderdorp realiseert het volledige applicatielandschap dat nodig is om invulling te geven aan de wettelijke verplichting, de GEMMA informatiearchitectuur en aan het concept A n t w o o r d © zoals dat in de projectplan KCC beschreven is. Dit zijn hoge ambities. Het betekent immers dat er een aantal componenten geïntroduceerd zullen moeten worden, die voorheen nog niet nodig en dus niet beschikbaar waren, zoals een klantcontactsysteem ter ondersteuning van de ontwikkeling van het Klant Contact Centrum en een aantal extra voorzieningen ter ondersteuning van het digitaal proces-(of zaak-)gericht te werken. Ook zullen processen aangepast worden om de aanwezigheid van deze componenten te benutten. De samenhang tussen de architectuur en de wijze waarop deze in de processen wordt gebruikt, heeft KING beschreven in Het Gemeentelijk Fundament (zie Bronvermelding). Hoe het model voor Leiderdorp ingevuld wordt, beschrijven we in paragraaf 3.2. Tot slot horen bij deze manier van werken aanpassingen op het gebied van taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden voor een aantal functies. De ontwikkelingen leiden t o t een aanpassing van de huidige beheerorganisatie voor IV en ICT, rekening houdend met Servicepunt71. Dit is beschreven in paragraaf 3.3. 3.2 Architectuur voor Informatievoorziening en ICT Een aantal jaren terug is de GEMeentelijke Model Architectuur (GEMMA) ontwikkeld om gemeenten te helpen gestructureerd te bouwen aan hun informatievoorziening en ICT. Het hanteren van een goede architectuur is een voorwaarde bij de inrichting van een kwalitatieve, efficiënte en samenhangende informatievoorziening. De door de VNG (KING) aanbevolen GEMeentelijk Model Architectuur (GEMMA) beschrijft de principes, modellen en standaarden die gemeenten kunnen gebruiken om hun systemen in te richten. De GEMMA definieert drie lagen in zijn architectuur: de Front-Office met alle systemen die communicatie met de buitenwereld mogelijk maken, de BackOffice die bestaat uit de systemen van de verschillende afdelingen en de Mid-Office die de FrontOffice en de Back-Office met elkaar verbindt. Bij de verdere invulling van de Mid-Office is deze architectuur opnieuw het uitgangspunt. Een belangrijk aspect bij deze architectuur is het standaardiseren van koppelvlakken. Door gebruik te maken van standaarden voor berichtuitwisseling kunnen applicaties eenvoudiger met elkaar communiceren zonder uitgebreide discussies met leveranciers en zonder hoge kosten voor maatwerk koppelingen. StUF, dat deel uitmaakt van de GEMMA, is de standaard voor het bevragen en uitwisselen van gegevens voor gemeentes. Belangrijke StUF varianten zijn: StUF basisgegevens (StUF-BG) voor het ontsluiten van basisgegevens, StUF Zaken (StUF-ZKN) voor het registreren en raadplegen van zaakgegevens en StUF elektronische formulieren (StUF-EF) voor het verwerken van digitale formulieren. Ook de StUF standaarden zullen als uitgangspunt gelden bij de invulling van de Mid-Office. Steeds meer leveranciers ondersteunen de StUF standaarden in hun producten.
9
Bedrijven Burgers Instellingen
Gemeente Leiderdorp Back-office
Mid-office
Front-office
5*^
^
Schriftelijk
j
|1
Document Management Systeem (DMS)
Workflow module
Teefonisch
Persoonlijk Balie
0
(Key2)
v
<
Bouw e r Wonen
00
(SBA)
Zaaksyteem (ZS) Zaken magazijn
©
WMO
[Tcaw
Gegevens Magazijn DDS Basis Registraties (BAG/GBA/...)
Q
E formulieren Website
Landelijke Voorziening Figuur 3 Toekomstige Architectuur Leiderdorp
In bovenstaand plaatje is de toekomstige architectuur van de gemeente Leiderdorp weergegeven. Het zaaksysteem is een belangrijke component in het hart van de gemeentelijke organisatie, maar juist de interactie van het zaaksysteem met andere systemen maakt de informatievoorziening van de gemeente efficiënt en compleet. De koppelingen met de gespecialiseerde backoffices applicaties worden gelegd, waarmee ketens zoveel mogelijk automatisch worden gesloten. Zaakgericht werken wordt een feit, maar zal organisatorisch veel impact hebben. In plaats van document gericht te werken, gaan we zaakgericht werken. Door de komst van een zaaksysteem, kunnen we in de toekomst enkele backoffice applicaties uitfaseren, denk hierbij o.a. aan de meldingenapplicatie, leerlingenvervoer, subsidieapplicatie. In de toekomst harmoniseren en standaardiseren we waar mogelijk met de andere SP71 gemeenten. Een belangrijke stap die gezet wordt, is het aanschaffen van hetzelfde zaaksysteem. Zo kunnen we kosten besparen, maar mogelijk ook applicatiebeheer uitwisselen of centraliseren. Toch is er nu eerst sprake van de basis op orde en voldoen aan de wettelijke verplichtingen (stelsel van basisregistraties), voordat we gezamenlijk beleid gaan opstellen.
10 Informatiebeleidsplan 2013-2015
3.3 Beheersorganisatie Uitvoering van het informatiebeleid vraagt om een professionele beheersorganisatie met aandacht voor processen, documenten en systemen. Deze verandering heeft ook invloed op de inrichting van de beheersfuncties. We kunnen de volgende rollen toewijzen. Coördinator Informatiebeleid
: Verantwoordelijk voor geheel van de informatievoorziening en contramal richting SP71.
Adviseur Gegevensbeheer
: Verantwoordelijk voor de inhoudelijke samenhang, technische invulling en ontwikkeling van de geautomatiseerde informatiesystemen
Functioneel applicatiebeheer Technisch applicatiebeheer
: Verantwoordelijk voor de gebruikerskant van de applicaties : Verantwoordelijk voor de technische invulling van de applicaties en technische gegevensuitwisseling
Gegevens beheer Documentbeheer
: Verantwoordelijk voor de kwaliteit van de gegevens : Verantwoordelijk voor de opslag van analoge en digitale documenten : Verantwoordelijk voor een werkproces
Procesbeheer Servicedesk Systeembeheer
: l
e
lijns aanspreekpunt voor ICT incidenten (belegd bij SP71).
: 2 en 3 lijns aanspreekpunt voor ICT incidenten (belegd bij SP71) e
e
Voor het beheer van applicaties geldt dat bepaalde onderdelen, zoals het netwerkbeheer en het uitvoeren van back-ups, door SP71 worden uitgevoerd. Applicatiebeheer wordt nog steeds binnen de gemeente uitgevoerd. Ten aanzien van de onderdelen technisch beheer, wijzigingsbeheer en logische toegangsbeveiliging m.b.t. applicaties bestaat er onduidelijkheid bij wie de taken en verantwoordelijkheden zijn belegd. Deze onduidelijkheid heeft als gevolg dat bijvoorbeeld de verwachting bestaat dat SP71 volledig verantwoordelijk is voor de beheersing van het wijzigingsbeheer terwijl in de praktijk delen daarvan, zoals welke gebruikers een wijzigingsverzoek mogen indienen, onder de verantwoordelijkheid vallen van de gemeente. Een taken en verantwoordelijkheden matrix wordt opgesteld waarin zowel de beheersing van de applicatie als de uitvoering van het proces beschreven staan en welke onderdelen bij de gemeente en welke bij SP71 zijn belegd. De matrix wordt afgestemd met SP71. De genoemde rollen worden uitgewerkt met taken, bevoegdheden, verantwoordelijkheden en competenties in de algehele organisatieontwikkeling. De rol van applicatiebeheerder krijgt extra aandacht omdat; 1. er veel geld aan onderhoud software betaald wordt, applicaties dienen optimaal gebruikt te worden 2. met de komst van SP71 de rol van applicatiebeheerder is veranderd 3.
de onderlinge gegevensuitwisseling tussen applicaties steeds meer toeneemt en de kwaliteit moet blijven gewaarborgd.
4.
de applicaties steeds complexer worden, waardoor applicatiebeheer er niet meer 'bij' gedaan kan worden.
In 2013 zal er een plan worden opgesteld om de applicatiebeheerders een opleiding te laten volgen en de theorie in praktijk te leren gebruiken. Met als uiteindelijk resultaat de applicatiebeheerders steviger in hun rol te plaatsen en te komen tot optimaal gebruik van de applicaties en de beschikbare informatie.
ll
4 Kaders en richtlijnen 4.1 Kaders en richtlijnen Kaders zijn de wettelijk vastgestelde verplichtingen waarbij de gemeente geen keus heeft. Richtlijnen zijn uitgangspunten waarvan redelijk zeker is dat deze over een langere periode - in ieder geval gedurende de looptijd van dit beleidsplan - geldig zijn. 4.1.1 Kaders informatievoorziening De genoemde uitgangspunten in 1.2 zoals flexibele ICT, GEMMA, open standaarden, toekomstbestendigheid, bevestigen de toepassing en het volgen van de wettelijke en landelijk opgelegde kaders. De kaders op informatievoorziening vanuit overheidsbeleid zijn: 4
Leiderdorp werkt volgens de wet. „Compliance": gaat over het kennen van de regels, het toepassen van de regels, en het bewijzen dat volgens de regels is gehandeld. Belangrijke wetgeving op het gebied van informatievoorziening en ICT is opgenomen in: - Algemene Wet Bestuursrecht - Archiefwet 1995 en Archiefregeling 2010 - Auteurswet (Europese richtlijn copyrightbescherming) - Burgerlijk Wetboek - Databankenwet - Wet Bescherming Persoonsgegevens - Wet Elektronische Handtekeningen en Besluit en Regeling Indirect vind je verplichtingen voor informatievoorziening en ICT daarnaast ook terug in wetgeving voor diverse beleidsterreinen / taakvelden.
4-
Leiderdorp sluit aan op landelijke
e-overheidvoorzieningen
Zoals genoemd in het concept A n t w o o r d © en iNUP: basisregistraties, overheidsservicebus, vastgestelde standaarden (StUF, NEN 3610 etc) Wettelijk voorgeschreven ZIE: EGEM, GEMMA kernprincipes en thema"s (april 2009) - thema 5 aansluiten op e-overheidsvoorzieningen 4
Leiderdorp gebruikt eenduidige definities en formats van gegevens Landelijke richtlijn ZIE: EGEM, GEMMA kernprincipes en thema"s (april 2009) - thema 2. Ontsluiting en gebruik van basisgegevens.
4
In de Leiderdorpse informatiearchitectuur zijn data en functionaliteit gescheiden en wordt data één maal opgeslagen Landelijke richtlijn (GEMMA bedrijfsarchitectuur/ basisregistraties) ZIE: EGEM, GEMMA kernprincipes en thema"s (april 2009) - thema 7 groei naar serviceoriëntatie
4
Leiderdorp gebruikt open standaarden
en verantwoordt
afwijkingen
via een „pas
toe-of-leg
uit" lijst ZIE: Ministerie van Economische Zaken, Nederland Open in Verbinding. Een actieplan voor het gebruik van Open Standaarden en Open Source Software bij de (semi-) publieke sector (Den Haag 2007)
12 Informatiebeleidsplan 2013-2015
4-
De organisatiekenmerken kenmerken zijn:
zijn tevens van belang bij informatievoorziening. De organisatie
1. 2.
We zijn transparant We werken betrouwbaar
3. 4.
We werken integraal We werken klantgericht
5.
We werken resultaatsgericht
6.
We zijn een professionele organisatie
De organisatie kenmerken komen terug in de richtlijnen (zie paragraaf 4.1.2):
4.1.2 Richtlijnen van informatievoorziening De richtlijnen zijn willekeurig genummerd en geven geen prioriteit of mate van belangrijkheid aan 1. We benaderen informatievoorziening en ICT organisatiebreed. 2. We zorgen ervoor dat informatie zo veel mogelijk openbaar toegankelijk en bruikbaar is. 3. We werken transparant en controleerbaar. 4. Waar mogelijk worden beleid en uitvoering regionaal afgestemd of gezamenlijk opgetrokken met de aangesloten SP71 gemeenten. 5. We slaan informatie eenmaal op en maken gebruik van hetgeen al aanwezig is. 6. We volgen en meten onze prestaties en sturen kwantitatief en kwalitatief. 7. De klant (burger en bedrijf) voorzien we van statusinformatie over zijn lopende verzoek of vraag. 8. Adequaat beheer van informatievoorziening en ICT is een strategische vereiste om de organisatiekernmerken te kunnen halen. 9. We investeren in kennis en capaciteit om de IV en ICT uitdagingen aan te kunnen en de reguliere uitvoering te borgen. 10. Elke applicatie heeft een applicatiebeheerder. 11. Elk werkproces heeft een eigenaar en beheerder 12. Informatievoorziening en ICT als geheel is de verantwoordelijkheid van de daartoe op MT niveau aangewezen manager. 13. Er worden verschillende niveau's van beveiliging onderkend. 14. We gaan zorgvuldig om met privacygevoelige informatie. 15. We werken procesgericht. 16. ICT is ondersteunend aan een gestroomlijnde betrouwbare informatievoorziening en volgt standaarden. 17. ledereen is op de hoogte van en volgt de richtlijnen.
13 Informatiebeleidspian 2013-2015
Deel III: Hoe komen we er 5. Uitvoeringsplan 5.1 Projectenportfolio Hoe we van de huidige situatie naar de toekomstige situatie werken, is uitgewerkt een projectenportfolio. Er zijn 4 ontwikkelgebieden die verder zijn uitgesplitst in verschillende projecten. In een projectenportfolio worden de noodzakelijke projecten benoemd om zowel te voldoen aan wettelijke vereisten, met name op het terrein van diverse basisvoorzieningen en beleidsmatige initiatieven als aan de Leiderdorpse ambities. Het biedt een programma om te komen t o t de gewenste situatie. Om de gewenste situatie te kunnen realiseren zijn een aantal activiteiten nodig. Eerst voeren we die activiteiten uit die nodig zijn om de basis op orde te brengen. Na dit belangrijke voorwerk kunnen projectleiders starten met de diverse projecten. De vier ontwikkelgebieden zijn; 44 4 4
Basis op orde Digitaal werken Digitale dienstverlening Wettelijke verplichtingen
Aan de verschillende ontwikkelgebieden zijn een aantal vakinhoudelijke projecten toegevoegd. Dit zijn de zogenaamde Cluster Specifieke Projecten waarvan nu al bekend is dat deze de komende jaren uitgevoerd dienen te worden en die een duidelijke IV- of ICT-component bevatten. 5.2 Projecten De projecten worden volgens ProjectMatig Realiseren (PMR) aangepakt. Dit betekent dat de projecten worden ontworpen en uitgevoerd op basis van de meegekregen kaders, die zijn gestructureerd in de projectopdracht volgens de beheersaspecten geld, organisatie, tijd, informatie, communicatie en kwaliteit (GOTICK). Naast het definiëren van een project, het faseren, het opstellen van fasebeslisdocumenten en de beheersaspecten worden de rollen, taken en verantwoordelijkheden inzichtelijk gemaakt. 5.3 Projectoverzicht In Bijlage II zijn de projecten vermeld. De projecten zijn voorzien van een jaartal t.b.v. de planning. De omvang van het project is aangegeven in Klein, Middel en Groot. De huidige fase waarin zich het project begint is zichtbaar en tevens is de trekker (eerste aanspreekpunt) bekend. De meerjaren kosten zijn per project in beeld gebracht.
14 Informatiebeleidsplan 2013-2015
6. Baten, Meetbaarheid en Investeringsvoorstel 6.1 Baten Uitvoering van dit plan levert het volgende op: 4
Verbetering kwaliteit van (met name elektronische) dienstverlening,
4 44
Vermindering administratieve lasten, Optimalisering bedrijfsvoering en inverdieneffecten, (blijven) Voldoen aan wetgeving,
4
Basis voor verdere digitale ontwikkelingen
6.2 Meetbaarheid De voortgang en realisatie van het plan wordt zichtbaar door: 4 4 4 4
tijdig en volledig aan te kunnen sluiten op de landelijke voorzieningen, landelijke meting iSpiegel i.v.m. kwaliteit gegevens landelijke meting door KING (bv: www.waarstaatjegemeente.nl) benchmark Publiekszaken
4
(geautomatiseerde) gegevensuitwisseling in- en extern op orde te krijgen en houden, het verschijnen van een papierloos kantoor, verkrijgen van toestemming van Provinciale Staten voor het overgaan van een analoge (papieren) naar een digitale archiefomgeving, zichtbare verbetering van (status) informatie naar burger via de website.
4 4
6.3 Investeringsvoorstel 6.3.1 Begroting De gemeente is afgelopen jaren geconfronteerd met van rijkswege opgelegde (veelal wettelijk verplichte) implementaties van toepassingen op het gebied van de elektronische dienstverlening. Voorbeelden hiervan zijn de inrichting van de Basisregistratie voor Adressen en Gebouwen (BAG), Digitale Uitwisseling Ruimtelijke Plannen (DURP), Wet informatie-uitwisseling ondergrondse netten (WION), Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) e t c . Verder worden steeds meer gemeentelijke processen en de daarbij behorende documentstromen gedigitaliseerd. Als gevolg van deze ontwikkelingen is de informatiehuishouding van de gemeente aanzienlijk gegroeid. Met een stijging van het gebruik van ICT-toepassingen neemt de afhankelijkheid van deze technologie toe en daarmee de kwetsbaarheid van de organisatie. Om de continuïteit van de bedrijfsprocessen te kunnen blijven waarborgen, dient sprake te zijn van een betrouwbare informatievoorziening. Hoewel bij de aanschaf van programmatuur rekening is gehouden met reguliere licentie- en onderhoudskosten, is de afgelopen jaren gebleken dat deze kosten toch hoger uitvallen. Dit is vooral te wijten aan de snelle ontwikkelingen op het gebied van de ICT en eveneens aan de vereiste specialistische kennis die dient te worden ingekocht voor installatie, actualisatie van de programmatuur en onderhoud. Voorheen werden de tekorten bij licentie- en onderhoudskosten gedekt vanuit het Informatiebeleidsplan 2009 - 2012 (product 00261). Vanaf 2013 is daar geen ruimte meer voor. Een structurele verlaging van het aantal licenties en onderhoudscontracten w o r d t met ingang van 2013 als opdracht aan de organisatie opgelegd. Deze opdracht is inmiddels in 2012 gestart en inmiddels zijn de licentiekosten met €50.000 verlaagd. Dit is echter onvoldoende en een aanpassing van de budgetten voor licentie- en onderhoudskosten van software is daarom noodzakelijk. De aanpassing is reeds meegenomen in de begroting.
15 Informat:
Huidige meerjaren begroting De volgende tabel geeft een overzicht van de meerjaren begroting van 2013 t / m 2015 2014 2015 • 2013 1.200 1.200 1.200 Abonnementen 45.330 45.330 45.330 Overige kosten 8.705 8.705 8.705 Advieskosten 181.946 181.946 181.946 ICT Onderhoud 268.071 268.071 268.071 ICT Software 10.369 10.369 10.369 Telefonie mobiel 9.452 9.452 9.452 Inhuur derden 18.462 18.462 18.462 Archiefkosten 543.535
Totaal
543.535
543.535
Figuur 4 Meerjaren begroting
Structurele kosten De volgende tabel geeft een overzicht van de structurele kosten van 2013 t / m 2015 Abonnementen Overige kosten ICT Onderhoud ICT Software Telefonie mobiel Inhuur derden Archiefkosten
2013 2.000 15.000 15.000 340.000 15.000 5.000 30.000
2014 2.000 15.000 15.000 340.000 15.000 5.000 30.000
2015 2.000 15.000 15.000 340.000 15.000 5.000 30.000
Totaal
422.000
422.000
422.000
•
Figuur 5 Structurele kosten
Huidig investeringsoverzicht Onderstaand een overzicht van de investeringen met startjaar 2011/2012. Kostenplaats
Project begroting
Vrije ruimte
7210403 Klantbegeleidingssysteem
35.000,00
6.058,01
7210459 Invoeren DURP
22.000,00
6.360,81
7210463 Impl.Mijn L-dorp
18.000,00
18.000,00
7210506 IBP vervangen softw.2012
75.000,00
75.000,00
7210521 Automat Corsa- bieb
5.000,00
5.000,00
7210534 Postregistratie 2011
26.500,00
26.500,00
7210799 Tabiets
35.000,00
4.812,09
7210800 Mobiele telefoons Totaal
30.000,00
2.540,20
181.500,00
144.271,11
Figuur 6 investeringsoverzicht 2011/2012
Een groot aantal van de investeringen zijn afgerond en hebben nog een restant krediet beschikbaar. Een viertal investeringen zijn niet gestart vanwege andere keuzes die zijn gemaakt i.v.m. nieuwe ontwikkelingen gerelateerd aan het KCC.
16 Informatiebeleidspian 2013-2015
6.3.2 Dekking De dekking van de projecten in het informatiebeleidsplan van 2013 vindt plaats op 3 manieren X
X
X
Binnen de exploitatie Binnen de exploitatie budgetten van 2013 is een verwachte ruimte van ongeveer € 120.000. Bij figuur 7 is aangegeven welke projecten er worden gedekt binnen het exploitatie budget. De projecten uit 2014 en 2015 zijn nog niet in te schatten, maar zullen gedekt worden uit de geraamde exploitatie. De restant investeringskredieten De restant investeringskredieten worden gedeeltelijk gebundeld en opnieuw gelabeld aan de projecten in 2013 (zie figuur 8). Restant exploitatie 2012 Zoals vastgelegd in de Nota Reserves en Voorzieningen 2012 is er de mogelijkheid voor het beschikbaar stellen van financiële middelen ten behoeve van het InformatieBeleidsPlan. De reserve is ingesteld vanwege het fluctueren van de (financiële) omvang van de kosten.
Onderstaand de twee figuren die de dekking aangeven 1. Verwachte ruimte binnen de exploitatie budgetten van 2013. De verwachte ruimte is ongeveer € 120.000. Binnen deze ruimte zullen de volgende projecten worden uitgevoerd. Te behalen resultaat Beheersorganisatie Gebruikersorganisatie
2013 5.000 5.000 5.000 2.500
Informatiebeveilingsbeleid / uitvoeringsplan / DigiD toets Actualiseren Uitwijkplan B&W procedure digitaliseren Numeriek archiveren Implementeren ZTC / DSP Toezicht en Handhaving invoering handheids Aansluiten op eHerkenning Aansluiten op NHR Basisregistratie Kadaster Aanschaf applicatie Leerplicht administratie Vervanging bestaande applicaties
5.000 2.500 15.000 10.000 5.000 5.000 15.000 5.000 40.000 120.000 Figuur 7 Projectenportfolio Totaal
2.
De restant investeringskredieten worden gedeeltelijk gebundeld en opnieuw gelabeld aan de projecten in 2013 en levert het onderstaande beeld op: |Project Koppelingen applicaties / basisregistraties Wifi Website KCC Tabiets Mobiele telefoons Totaal
| Projectbegroting 50.000,00 10.000,00 20.000,00 56.918,82 4.812,09 2.540,20 144.271,11 Figuur 8 Investeringsoverzicht 2013
Het verwachte overschot van € 115.000 op het informatiebeleidsplan wordt bij het opmaken van de jaarrekening 2012 conform nota reserves en voorzieningen terug gestort in de reserve Informatiebeleidsplan. Daarnaast wordt in de resultaatbestemming 2012 het overschot op de ICT kosten Concern beheer a € 45.000 aangevraagd ook te storten in het reserve IBP. Voor deze stortingen in de reserve wordt resultaatbestemming aangevraagd bij de jaarrekening 2012 ten behoeve van de voorbereiding van het KCC in 2013.
17 informatiebeleidsplan 2013-2015
6.3.3 Meerjarenbeeld De kosten van de projecten in het informatiebeleidsplan van 2014 en 2015 zijn niet in te schatten. Dit komt doordat KING voor de wettelijke taken (bouwstenen) impactanalyses uitvoert. Deze impactanalyses geven inzicht in [1] de implementeerbaarheid van de bouwsteen, [2] de haalbaarheid van de bijbehorende resultaatverplichting(en), [3] de knelpunten bij invoering en gebruik door gemeenten en [4] advies over de aanpak van eventueel gevonden knelpunten inclusief een helder tijdspad. De impactanalyse levert ook inzicht in de activiteiten van gemeenten per bouwsteen die wenselijk of noodzakelijk zijn. Met dit inzicht kunnen gemeenten hun prioriteiten bepalen, budgetten toewijzen en planningen opstellen. De projecten die starten in 2014/2015 passen naar verwachting binnen de ruimte in de exploitatie. Indien dit niet het geval is zal, zoals aangegeven, terug storting plaatsvinden in de reserve IBP of extra budget via de P&C cyclus (kadernota) worden aangevraagd. De verwachting is dat we na de implementatie van het NUP, afgerond in 2015, structureel € 50.000 kunnen bezuinigen op de exploitatie informatiebeleid. Tenzij er door het Rijk nieuwe initiatieven worden opgelegd aan de gemeenten. De afgelopen jaren zijn er geen vervangingsinvesteringen opgenomen in de begroting. De vervangingsinvesteringen voor de aankomende jaren worden opgenomen in de kadernota 2014. Binnen de lopende P&C cyclus zal verantwoording worden afgelegd over de voortgang van de projecten.
18 Informatiebeleidsplan 2013-2015
Bijlage
19 intorm3tiGD6leiclsplan 2013-2015
Bijlage I
Bronvermelding
KING Gemeentelijke fundament, http://www.voutube.com/watch?v=pQM6uElnGCA
20 Informatiebeleidsplan 2013-2015
t O
i C
OJ CuO CO
CO
s
E • O O O O
O O OJ OJ
§ i
EE
O O O o § O
c c •V tv
£ -2 ï
•
ï
O
"O "O c c
-
c c
Ü Z U J Ü J I - C C Q C Ü C U J C C Ü C C C
to
O O * •5 S E
^I I O
5 M
1
u
e •
3
I
O
co £2 M O O 5
CM CM CM
C s
li
fi% Ë •
a
co O O CM CM
i *8 c
c
(5 Ü
Ï
c c I' * * V I «• *
33
E E « F
Ü O
ac •i*
1
8
5 5
4 >O O
( S O U
tttt4l4l(ilrllti
c
.2
•
c
ï
CL
-B
E
1 c
< i Q
I CM CM CM CM CM CM
J
cn cn cn cn cn
O
Sign.
o *» *»
~ï
ï
in
n
s
•V
& i cn
m
O
•CM CM
.£ 4 .
2
?
S
2
z
* 2 *
y
(5
*
*
y y y:
-1
^ J **i i ï i *
=J
2
I O U U U U U Ü I S
O
co ^ o S
O CM
co co co co co co co o o o o o o o
CMCMCMCMCMCMCMCMCM
u u
O
ï'
LL LÜ •
C *
*
i J=
; c
5
! SS
£ Z 2.
7X
4 -
£ V I
n
rr
jc
vi
B ï
CD -o
CQ CQ
c
^
c * * c i -* 1 3 3 _I *e (o5 * < T J fTJ o 2 -
c
c
* *
o Q.
SI
51
o o o "ö. "5. "a.
O
CJ
O
c
-
?
O
>
c
>>>
'1'
'1'
1
*
O" -Ê
i'
"i J J
JJ
C0Q.Ü.
rj * ~
X
2
%
-2
£ C
5co>CD>
cn ui cn C T i c c c c O O O
ü
c c •c • c •
^
>
«"o o o o o o 'o o
i •!•
^
! CC >
Q.*3. "3. "5.
sss % % %
>
c*] o i CTI .c .c c
E
1 1
LD
d
i
§ * E! f i l l
E < < < < < = J < < > E fjQ < Sits .
: = • ::
>>>
4 - Z
O. O.
1 223 8 d
! * ï >
lI
lil
« )
c * * 4 TJ
CQ
w - v cn < " c ÜQ c
Si '
CQ
i f f I 8t
I
.2 I
c
I ™ •
Cl "2 T l t*
: 72 O :
4 -
CQ CQ
M
O
• T l
c
EÜ E * E •x ï 4 ^ <S c
% % % CQ CD CQ CQ
o
d
• T l
T
S B* 2.1 tc O I I I * S 5 '
_• 4 '
a
ï
?2
o ê o. S.o
a a
y.
ö
c
s
c fjQ
E
2 *
2 5 s'S I S f o
^ * * f *
LL.
w £ ï
i >
éi ril tö n
O O
C-J
o 5. o 2 ^ ?
fi
tö
•
O o O O
I9
> Êü Si
c
(5 (5
e e »
. ~ oi |
Ol * i ? J 5 (0 o w
•V •TJ
c
*
"ï
CM ( M CM CM CM CM CM CM CM CM C J
: c u i$ • J2 I— ^ • • . • J r j
ö
• n
5 £
O co co co O O O 5 5 5 O O O c:. •
o
] a
8
CO CO
£
Dl O Dt a
O
C c c cn cn 10 CÖ
ê
S
3-C* TJ D 13
d
ci
£€
i kü £ E* k P
*( 3 U U
•
C C Z c D C Z Z Z Z Z
ting
ss
c
ö
ting
b
s
•
c
c
<J| Ol
o
-Tl
ting
!•
c
•|
li i n
Z Z o o
Ti 13
T 3 O O O O T ) T » c 'S i2 "S ' S O O O O T? "H £ c
Z d
ti-C
•
Z Z O O
Midi:
c
ü T l T l H . . T l . T l - c c c c e c
i if c O O c "» • > .2 CO CD * *
LL LX
Midc
CC Z Z Z Z Z Z CC
O
: CC ( 5 -o
3 Mul(l-C
Z c
O
O O 2 LÜ LÜ C **f ^ ^
•i. .i. c c
1
cn cn c Z
E_
11!
>> I ; ; s U O CC* * 2
ti-C
o**eooo**04.
3 3 n z> O O LL LL
ti-C
5 5 5 ^ L L 5 Uü ^ iti ï J V £ c c c K -o c "5 'V -ü '» ••? ^rn c—. -v — t;_i_j * t: * * • .ï. 'i' .i. H ,,, J, 1 il Ü jj . L jj c
> i
-i. -i.
4 >
•
a.a.a.a.a.Q.Q.o.0.
'1' '1'
'1'
1'
'1'
>>>>
IOIOIt)IOK)IOK)tt>|0