Infobrochure
Brachytherapie
mensen zorgen… voor mensen
2
Beste patiënt,
U werd op onze afdeling opgenomen voor de behandeling van een prostaataandoening door middel van “brachytherapie”. In deze brochure trachten wij u meer inzicht te geven in de effecten die de behandeling voor u heeft.
Namens de artsen en het personeel
Hebt u na het lezen van deze brochure nog vragen? Neem gerust contact op met een verpleegkundige van uw afdeling.
3
Wat is brachytherapie? Bij de ‘inwendige bestraling’ of ‘brachytherapie’ van prostaatkanker plaatst de arts kleine radioactieve bronnen direct in of naast het kankergezwel. Bij deze behandeling gebruiken we Jodium-125, een radioactieve stof met een geringe doordringing en een vervaltijd van 60 dagen (d.w.z. dat de radioactiviteit na 60 dagen gehalveerd is). Deze radioactieve bronnetjes, meestal zaadjes genoemd, blijven in de prostaat zitten, waar de radioactiviteit vermindert. Voordelen van deze techniek: • Er wordt veel minder gezond weefsel bestraald dan bij uitwendige bestraling. Daarom kan de bestralingsdosis hoger zijn. • De bestraling is vrijwel volledig geconcentreerd binnen de prostaat. De kans op impotentie is nog lager dan bij de uitwendige bestraling: tot ongeveer 20%. Incontinentie komt vrijwel niet voor.
Voor deze behandeling is een kort verblijf van één tot twee dagen in het ziekenhuis nodig. De behandeling vindt plaats onder volledige verdoving.
4
De implantatie van Jodium-125 zaadjes Tijdens het vooronderzoek oordeelt de arts of u voor de narcose nog een bloedonderzoek, een longfoto en/of een ECG (hartfilmpje) nodig hebt. Bij de opname krijgt u op de afdeling een lavement toegediend zodat de endeldarm zo schoon mogelijk is. De implantatie van de jodiumzaadjes neemt ongeveer 2,5 uur in beslag. Uit voorzorg krijgt u tijdens de behandeling antibiotica, om het risico op infecties zo klein mogelijk te maken. Bij aanvang van de ingreep brengt de arts een blaaskatheter in. Na de procedure wordt u teruggebracht naar uw kamer waar u tot de volgende middag verblijft. De blaaskatheter wordt verwijderd na advies van de arts.
Titel Wat mag u verwachten? • De eerste dagen thuis mag u geen zwaar lichamelijk werk verrichten en de eerste twee maanden ook niet fietsen. • Als bijwerking van het inbrengen van de zaadjes merkt u soms de volgende dagen een bloeduitstorting in en onder de balzak en ter hoogte van de penis. Dit kan een donkere verkleuring veroorzaken. Soms is deze plek gevoelig. • Plassen gaat dikwijls iets moeilijker door de zwelling. De arts schrijft u medicatie voor. • De urine kan in het begin wat bloed bevatten. Het is belangrijk dat u de eerste dagen voldoende drinkt, ongeveer 2 liter water per dag. • U kan wat last hebben van diarree of wat slijm bij de ontlasting.
In het algemeen verdwijnen deze verschijnselen binnen enkele dagen tot weken. Bijwerkingen zijn nooit geheel uit te sluiten, hoewel ze zeldzaam zijn.
5
Voorzorgsmaatregelen Titel De radioactieve zaadjes bestaan uit een titanium omhulsel waarin het Jodium-125 is opgesloten. Er komt dus geen jodium vrij in het lichaam en u wordt zelf ook niet radioactief. U mag het ziekenhuis in principe dan ook al na 1 nacht verlaten.
De geringe hoeveelheid radioactiviteit die u meedraagt levert geen gevaar op voor u en uw naaste omgeving. Hou wel rekening met volgende leefregels: • U neemt de eerste acht weken best geen kleine kinderen op schoot. • Tijdens deze periode moet u ook het directe contact met zwangere vrouwen en kinderen zoveel mogelijk beperken. • De eerste vier weken na de implantatie dient u te wateren door een zeefje dat u controleert op het verlies van zaadjes.
Afgezien van de genoemde voorzorgen kan u een normaal sociaal leven leiden. U kan reizen en ook seksuele gemeenschap kan normaal plaatsvinden. Wel gebruikt u de eerste keren best een condoom, omdat eventueel een zaadje verloren kan gaan bij het klaarkomen. Het sperma kan de eerste maanden door bloedmenging verkleurd zijn tot roodbruin of zwart. Uw sperma wordt niet radioactief. Mocht u, hoewel de kans erg klein is, in de eerste weken na de implantatie één of meer zaadjes verliezen, dan bergt u dit zaadje op in een potje dat u ontvangt tijdens uw verblijf in het ziekenhuis en brengt u dit mee tijdens uw volgende consultatie..
6
Controle U wordt de eerste jaren elke drie maanden gecontroleerd. Daarbij let de arts op eventuele bijwerkingen en andere klachten. Het effect van de behandeling wordt vastgesteld door het rectaal onderzoek, het PSA-gehalte in het bloed en eventueel door het echografisch onderzoek. De doeltreffendheid van de therapie kunnen we pas na ongeveer een jaar objectief beoordelen.
7
Versie: januari 2013
Mariaziekenhuis vzw Tel. +32 11 826 000
Maesensveld 1 3900 Overpelt Fax +32 11 826 001
[email protected]
www.mariaziekenhuis.be
