HEMA ontwerp wedstrijd 2009 juryrapport
inhoud
de opdracht
5
deelnemende opleidingen
6
de jury, categorie hardwaren
8
juryoordeel hardwaren
9
1e prijs hardwaren
10
2e prijs hardwaren
11
3e prijs hardwaren
12
eervolle vermeldingen hardwaren
13
de jury, categorie mode
19
juryoordeel mode
20
1e prijs mode
21
geschiedenis
22
publieksprijs
23
contact
24
3
juryvoorzitter Sabien Duetz en jurylid hardwaren Jan Willem van Breugel met de winnaar mors.stop
4
de opdracht ‘oud is nieuw’ Hergebruik is actueel. Het is helemaal van nu om
De oogst in de categorie mode was een stuk minder.
duurzamer te produceren en om spullen niet meteen
De jury bekroonde slechts één ontwerp, maar dat was wel
weg te gooien en zo lang mogelijk te gebruiken. Kunste-
een bijzonder mooie eerste prijs. Misschien vonden mode-
naars en ontwerpers zijn al meer dan vijftig jaar fervente
studenten het thema ‘oud is nieuw’ minder inspirerend en
hergebruikers, oftewel re-users, en je ziet het nu ook
was het niet makkelijk om met bestaande materialen een
steeds meer in het dagelijks leven. De toepassingen van
nieuw ontwerp te maken, dat ook nog eens een echt HEMA-
hergebruik worden steeds breder en verrassender.
ontwerp moest zijn. HEMA streeft ernaar om pure eenvoud
In plaats van te kiezen voor recycling, waarbij materiaal
bijzonder te maken, en dat is misschien moeilijker dan
wordt omgesmolten of vermalen tot een nieuwe grond-
gedacht. Toch blijft HEMA ook studenten van modeacademies
stof, wordt bijvoorbeeld een product in zijn bestaande
stimuleren om mee te doen. De eerste prijs van 2008, een
vorm gebruikt voor een nieuwe functie. Zoals de vazen
perfect ontworpen regenjas, is in productie genomen
van de bekende ontwerper Maxim Velcovsky, die de
en hangt vanaf het najaar in elke HEMA-winkel. Welke
vorm hebben van een regenlaars. Dan is er sprake van
modestudent wil dat nou niet?
restyling, en dat leidt vaak tot vrolijke ontwerpen. Dit jaar was er voor het eerst naast de vakjury ook de HEMA staat midden in de maatschappij en volgt deze
publieksjury. De twintig beste ontwerpen zijn op internet
ontwikkelingen op de voet. Daarom was dit ook letterlijk
geplaatst en het grote publiek, de klanten van HEMA, kon
de opdracht die we studenten hebben gegeven voor de
daaruit zijn favoriete ontwerp kiezen. De uitslag is te vinden
HEMA ontwerpwedstrijd, zowel voor de categorie mode als
op www.hema.nl/ontwerpwedstrijd.
voor de categorie hardwaren: ‘Ontwerp een product door bestaande artikelen, vormen of materialen te hergebruiken
Sabien Duetz
of een nieuwe toepassing te geven. Kortom: oud is nieuw.’
juryvoorzitter HEMA ontwerpwedstrijd en
Zeker in de categorie hardwaren hebben studenten zich
design- en conceptmanager HEMA BV
enorm laten inspireren door de opdracht. Er werden ruim tweehonderd ontwerpen ingezonden. De jury bekroonde drie ontwerpen met een prijs en kende aan vijf ontwerpen een eervolle vermelding toe.
5
deelnemende opleidingen
Steeds meer opleidingen nemen deel aan de HEMA
inzendingen mode
ontwerpwedstrijd. Ook de belangstelling vanuit België groeit. Een verheugende ontwikkeling. De studenten
deelnemende opleidingen Nederland
interpreteren de ontwerpopdracht op hun eigen, persoon-
Academie Beeldende Kunsten Maastricht
lijke wijze, maar het valt op dat ook de opleidingen herken-
Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten,
baar zijn aan de manier waarop de opdracht benaderd
wordt. Sommige scholen gaan vooral conceptueel te werk,
Design Academy Eindhoven
anderen leggen meer nadruk op de vraag of de ontwerpen
Hanzehogeschool Groningen
ook makkelijk te produceren zijn. De Academie Beeldende
Hogeschool Rotterdam, Willem de Kooning Academie
Kunsten Maastricht, de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht,
Hogeschool van Amsterdam, Amsterdam Fashion Institute
de Willem de Kooning Academie in Rotterdam en de
Hogeschool voor de Kunsten Utrecht
Hogeschool West-Vlaanderen in Kortrijk hebben de meeste
Hogeschool Zuyd, Maastricht
ontwerpen ingestuurd. Daarbij sprong de Hogeschool voor
Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten, Den Haag
Academie Beeldende Vorming
de Kunsten Utrecht er nog eens extra uit doordat veel van de ontwerpen van studenten van deze opleiding de shortlist
deelnemende opleidingen België
haalden. Het viel zowel de jury mode als de jury hardwaren
Hogeschool voor Wetenschap & Kunst, Gent
op dat juist deze studenten zich heel goed wisten te
École Supérieure des Arts, Institut Saint-Luc, Luik
verplaatsen in wat we ‘echt HEMA’ noemen.
6
inzendingen hardwaren deelnemende opleidingen Nederland
deelnemende opleidingen België
Academie Beeldende Kunsten Maastricht
Académie Royale des Beaux-Arts de Bruxelles
AKV|St. Joost, Avans Hogeschool, Breda|’s-Hertogenbosch
La Cambre, École Nationale Supérieure
ArtEZ hogeschool voor de kunsten, Arnhem
des Arts Visuels, Brussel
Christelijke Hogeschool Windesheim, Zwolle
Hogeschool Gent
De Haagse Hogeschool
Hogeschool voor Wetenschap & Kunst, Gent
Design Academy Eindhoven
Hogeschool West-Vlaanderen, Kortrijk
Fontys Hogescholen, Venlo
École Supérieure des Arts, Institut Saint-Luc,
Gerrit Rietveld Academie, Amsterdam
Tournai|Ramegnies-Chin|Luik
Hanzehogeschool Groningen
Katholieke Hogeschool Limburg, Genk
Hogeschool Rotterdam, Willem de Kooning Academie
Katholieke Hogeschool Mechelen
Hogeschool voor de Kunsten Utrecht
Provinciale Hogeschool Limburg, Diepenbeek
Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten, Den Haag
Provinciale Hogeschool Limburg, Hasselt
Sandberg Instituut, Amsterdam
Stedelijke Academie voor Schone Kunsten, Hasselt
Saxion Next (Jan des Bouvrie Academie), Deventer Technische Universiteit Eindhoven
De deelnemende opleidingen zijn ook te vinden op
TU Delft
www.hema.nl/ontwerpwedstrijd
Universiteit Twente, Enschede
7
de jury categorie hardwaren Sabien Duetz (voorzitter)
eenvoud dat je denkt:
terugkeer in Nederland gaan bezig-
‘bijzondere eenvoud blijft toch het
dat bestaat al. Maar dan is het toch
houden met productvormgeving
belangrijkste criterium voor een
een nieuw idee.’
en hergebruik. In 2004 is het bureau
HEMA-product.’
Als manager innovatie bedenkt zij voor
Wheels-on-Fire ontstaan en ontwierp
Sabien werkt nu zes jaar als design-
HEMA nieuwe productconcepten en
hij een kroonluchter gemaakt van
en conceptmanager bij HEMA en heeft
zorgt ze ervoor dat de nieuwe collecties
een fietsvelg.
voorheen als categoriemanager bij
in de winkel komen te liggen. Zo werkt
diverse retailers gewerkt. Zij zorgt dat
ze aan de ontwikkeling van de Return-
Eddie Brokaar
de verschillende productgroepen
to-Sender-producten. Daarnaast is ze
‘Ik kijk meteen of iets uitvoerbaar is.
van HEMA samen één beeld vormen.
nauw betrokken bij het HEMA-beleid
Daar ben ik tenslotte elke dag mee
Het uitgangspunt hierbij is altijd: bijzon-
voor maatschappelijk verantwoord
bezig.’
dere eenvoud. De klant moet meteen
ondernemen.
Al meer dan 35 jaar werkt Eddie bij HEMA. Hij begon in 1973 als inkoopassistent,
begrijpen wat het artikel voor hem doet. Opnieuw naar artikelen kijken en
Frederik van Heereveld
werd vervolgens inkoper en geeft nu
daar iets nieuws van maken leek haar
‘Het leuke van restylen en re-use is
als categoriemanager leiding aan de
een mooie uitdaging voor ontwerpers.
als het ontwerp voor een grappige
inkopers voor schrijfwaren, speelgoed,
draai zorgt.’
bepaalde seizoensproducten en
Michael Bom
Frederik werd bekend als ontwerper van
doe-het-zelfartikelen. Eddie is als
‘Re-use is een creatieve manier van
functionele en comfortabele meubels
ervaren specialist en HEMA-man betrok-
denken die iedereen kan
zoals de Q-Couch en richtte het design-
ken geweest bij de productie van
ontwikkelen.’
initiatief FEEK op. Hij adviseert bedrijven
winnende ontwerpen van eerdere
Michael studeerde grafisch ontwerp en
bij hun strategie voor duurzaam onder-
HEMA ontwerpwedstrijden.
fotografie aan de Willem de Kooning
nemen. Frederik’s praktische en nuchtere
Academie in Rotterdam. Voor zijn serie
kijk op design past heel goed bij HEMA.
Hester Zevenbergen
maakt zijn van oude boeken. Met het
Jan Willem van Breugel
ook echt een probleem oplost.’
‘Ik word pas blij als een ontwerp
‘Moment’ ontwierp hij lampen die ge-
8
ontwerpbureau Bomdesign richt hij zich
‘Heel goed dat HEMA zo’n belangrijk
Hester werkt al jaren op de styling-
op het complete ontwerpproces: van
thema kiest om studenten te
afdeling van HEMA en zorgt ervoor dat
onderzoek, advies en conceptontwikke-
inspireren.’
producten als baddoeken, kussenhoe-
ling tot ontwerp en vormgeving en de
Na zijn studie industrieel ontwerpen in
zen, kaarsen en kleine meubelen in die
begeleiding van de productie.
Delft werkte Jan Willem vier jaar voor
zo typische HEMA-stijl worden vormge-
een ontwerpbureau. Geïnspireerd door
geven. Na haar studie aan de Kunstaca-
Kirsten Roldaan
zijn ontmoetingen en ervaringen tijdens
demie in Arnhem heeft ze als styliste voor
‘Sommige ideeën zijn zo briljant in hun
fietstochten door Azië is hij zich na zijn
de modeafdeling van HEMA gewerkt.
juryoordeel hardwaren De jury was verrast door de hoeveel-
iets ingewikkeld is, is er over de vorm-
voor de shortlist op tafel. Daaruit koos
heid inzendingen voor de categorie
geving gewoon nog niet goed door-
de jury ten slotte drie prijswinnaars en
hardwaren. Het waren er ruim twee-
gedacht.’ Maar ondanks deze kritische
vijf eervolle vermeldingen. Deze en tien
honderd en de enorme eettafels van
geluiden was de jury duidelijk enthou-
andere ontwerpen zijn genomineerd
restaurant As in Amsterdam lagen vol
siast. Het thema ‘oud is nieuw’ bleek erg
voor de publieksprijs.
met ontwerpen. Maar toen de jury het
inspirerend te zijn. Niet in de laatste
De uitslag hiervan is te vinden op
kaf van het koren scheidde, viel er veel
plaats voor de juryleden zelf. Het
www.hema.nl/ontwerpwedstrijd
af. Simpelweg omdat de ontwerpen
gekozen thema sprak zeer tot de
niet goed genoeg waren. Vaak bleven
verbeelding en dat leverde soms hele
ze steken in een leuke basisgedachte
grappige concepten op. De perforator
en was er over het productdesign te
die wordt ‘gere-used’ als notenkraker
weinig nagedacht. Jurylid Michael Bom:
is daar een typisch voorbeeld van.
‘Veel ontwerpen zijn leuk en zorgen
Een practical joke en een leuk voor-
voor een knipoog, maar zijn totaal
beeld van een manier van denken.
ongeschikt voor productie.’ En Jan
Dit ontwerp is genomineerd voor de
Willem van Breugel: ‘Sommige dingen
HEMA-publieksprijs. Na een stevige
waren gewoon te ingewikkeld. En als
discussie bleven er twintig ontwerpen
9
1e prijs hardwaren mors.stop ‘Ik zeg steengoed. Hier word ik vrolijk van. En het is honderd procent HEMA.’ jurylid Sabien Duetz
de ontwerper
De ‘mors.stop’ zorgt ervoor dat kinderen geen limonade kunnen mor-
Saskia Kappers
sen. De afsluiter is gemaakt van een zogenaamde doorknoopballon van HEMA en kan over elk glas worden gespannen. Vervolgens gaat
Willem de Kooning Academie
het rietje door het gaatje en kan ieder kind makkelijk drinken. De jury
Hogeschool Rotterdam,
was unaniem vol lof over dit ontwerp en bekroonde het met een
richting Interieurarchitectuur
eerste prijs. Ballonnetjes hergebruiken als slimme oplossing om het morsen van limonade te voorkomen, is heel goed verzonnen.
‘Ze zijn, heel simpel, gemaakt van HEMA-ballonnen. Een rietje erin en ieder kind drinkt zonder te morsen.’
Een vernieuwend idee dat perfect aansluit bij het thema ‘oud is nieuw’. Zo simpel kan het zijn. De ballonnetjes lossen ook echt een probleem op. Op kinderfeestjes wordt namelijk veel geknoeid. En het assortiment feestartikelen is voor HEMA heel belangrijk. Michael Bom: ‘In al zijn simpelheid is dit een heel vernieuwend idee.’
10
2e prijs hardwaren HEMA-home ‘Zo wordt een HEMAklassieker een totaal nieuw product.’ jurylid Hester Zevenbergen
De ‘HEMA-home’ is een vogelhuisje met een waterbakje, maar
de ontwerper
kan ook als bloempot worden gebruikt en is gebaseerd op een
Michaela Tomiskova
populaire vaas van HEMA. Ook hier was het de simpelheid van het idee die de jury overtuigde. Dit is re-use in zijn meest pure
Hogeschool voor de Kunsten Utrecht,
vorm. De vaas, een echte HEMA-held, is met een eenvoudige
richting Industrial Design
ingreep omgetoverd tot een prachtig vogelhuisje met drinkwaterbakje. Het mooie van dit ontwerp is dat het functioneel en decoratief is en dat er een knipoog in zit. Frederik van Heereveld: ‘De vaas gaat van binnen naar buiten. Een klassiek
‘Het belangrijkste voor mij was om de HEMA-filosofie te bewaken.’
ontwerp, uitgevoerd in mooi aardewerk, waar iets heel anders mee wordt gedaan.’
11
3e prijs hardwaren petpret ‘Je maakt kinderen spelenderwijs vertrouwd met hergebruik. Dat maakt dit idee extra geslaagd.’ jurylid Michael Bom
de ontwerper
‘Petpret’ is een constructiesysteem waarmee kinderen op een
Constant Wildenberg
simpele manier allerlei dingen kunnen bouwen met lege petflessen. Een gerealiseerde jongensdroom, volgens de jury. Een speelse,
Hogeschool voor de Kunsten Utrecht,
maar ook doordachte inzending. Het is een avontuurlijke manier
richting Industrial Design
om petflessen opnieuw te gebruiken. Zoals volwassenen een vlot maken met behulp van oude olievaten, maak je hier een boot, auto
‘Het is speelgoed zoals ik het zelf graag had willen hebben.’
of raket met lege flessen. Het leuke van dit speelgoed is dat het educatief is zonder belerend te zijn. De jury denkt dat de productie van dit ontwerp haalbaar is, maar daar moet nog wel kritisch naar worden gekeken.
12
eervolle vermelding hardwaren eenvoud in de keuken ‘Hoe kom je erop? Een keukenrolhouder om aardappels tot puree te stampen.’ jurylid Eddie Brokaar
de ontwerper
Geniaal in zijn simpelheid, daar was de jury het over eens. Een keuken-
Marcel Bouten
rolhouder die ook dienst kan doen als pureestamper. En omgekeerd. Hier is zowel re-use als restylen toegepast. Een slim idee voor keukens
Fontys Hogescholen, Venlo,
waarin altijd ruimte te kort is. De keukenstamper is ook minder
richting Industrieel Product Ontwerpen
belastend voor het milieu, door de combinatie van twee producten in één. De uitvoering kan nog beter. Jan Willem van Breugel: ‘Zo kan je
‘Een gewone stamper past niet in de keukenla en als je hem nodig hebt, is hij onvindbaar.’
met dit ontwerp moeilijk kracht zetten bij het stampen.’ Toch vond de jury dat de keukenstamper beslist een eervolle vermelding verdiende.
13
eervolle vermelding hardwaren met de pot op tafel ‘Dit vind ik niet alleen een goed idee, maar vooral ook een mooi uitgevoerd ontwerp.’ jurylid Hester Zevenbergen
De rechaud in de vorm van een braadpan is weliswaar mooi
de ontwerper
vormgegeven, maar voor een prijs vond de jury het product, in
Florike Martens
feite een klassieke rechaud met een theelichtje, niet vernieuwend genoeg. En dat is tenslotte ook een belangrijk HEMA-criterium.
Design Academy Eindhoven,
Maar het is wel gedurfd om een product als een alledaagse
richting Man and Leisure
braadpan te restylen tot een rechaud om een bijpassend bord met eten lekker warm te houden. Terug naar vroeger in het nu. Dit nostalgische concept past bovendien goed bij de opdracht ‘oud is nieuw’. En ook hier weer die knipoog in het ontwerp, doordat een klassieke vorm een compleet nieuwe toepassing heeft gekregen.
14
‘Een rechaud in de vorm van een oer-Hollandse braadpan. Dus terug naar vroeger in het nu.’
eervolle vermelding hardwaren spaarkap ‘Bij verlichting is letterlijk alles verzonnen. Als je daar met iets nieuws komt, is dat knap.’ jurylid Sabien Duetz
de ontwerper
Bij dit ontwerp is er geen sprake van hergebruik, maar het is een
André Scholtens
geslaagd voorbeeld van restylen, oordeelde de jury. De lampenkap is ‘opnieuw uitgevonden’ en kan in een handomdraai met een
Stedelijke Academie voor Schone
spaarlamp worden gecombineerd. De spaarkap geeft de kille
Kunsten, Hasselt,
spaarlamp een warme uitstraling en kan in combinatie met een
richting Industriële Vormgeving
lampenkap worden gebruikt. Slim ontworpen en uitgevoerd, stijlvol vormgegeven en inclusief een doordachte verpakking,
‘Hiermee maak je van een spaarlamp heel eenvoudig een sfeerlamp.’
die rekening houdt met de mogelijkheid om het product in grote aantallen in het schap te plaatsen.
15
eervolle vermelding hardwaren USBeestjes ‘Een onverwacht spannende combinatie van hightech en aaibaar.’ jurylid Kirsten Roldaan
Dit is een ontwerp waar de jury niet heel gewichtig over hoefde te
de ontwerper
doen. En het thema van de wedstrijd was ook hiervoor bedoeld:
Dorien van Heijst
ontwerpen en toepassingen een onverwachte en grappige draai geven. Het ‘USBeestje’ is een klein knuffelbeestje dat is gerestyled tot
Hogeschool voor de Kunsten Utrecht,
een hoesje voor een USB-stick. Gewoon een erg leuk en sympathiek
richting Industrial Design
product. Ook echt iets voor HEMA, dus.
‘De materialen die ik toepas, zijn katoengaren, vilt, splitpennen en spliterwten. Al die ouderwetse spullen voor een USB-stick!’
16
eervolle vermelding hardwaren foetsie ‘Er zal vast wel iets dergelijks bestaan, maar dit ontwerp is heel fris en praktisch.’ jurylid Frederik van Heereveld
de ontwerper
De ‘foetsie’ is een tafelkleed om lekker op te knutselen en kliederen.
Lieke de Jong
Krijtjes, papier, verftubes en knipspullen: je kunt ‘t allemaal kwijt in de zakken van dit kleed. De jury was vooral te spreken over het
Hogeschool voor de Kunsten Utrecht,
vrolijke en simpele ontwerp van de ‘foetsie’, de leuke naam en het
richting 3D Design
feit dat er voor het zoveelste kunststof tafelkleed toch weer een andere toepassing was bedacht. De ‘foetsie’ is bovendien makkelijk
‘De ‘foetsie’ is gemaakt van een gecoate stof, is makkelijk te produceren en met een vochtige doek goed afneembaar. Dat maakt dit opbergkleed nog praktischer.’
te produceren en kan op dertig graden worden gewassen.
17
jurylid mode Monique Wamaar-van Tilburg en juryvoorzitter Sabien Duetz
18
de jury categorie mode Sabien Duetz (voorzittter)
Gwen van der Pol
Gerrit Uittenbogaard
‘HEMA streeft ernaar om pure eenvoud
‘Studenten zijn gewend om experimen-
‘Conceptueel denken en dan toch een
bijzonder te maken. En dat is misschien
teel te werk te gaan, wat het ontwerpen
echt HEMA-modeontwerp maken, dat
wel het moeilijkste wat er is.’
van een nieuwe basic best lastig maakt.’
blijft een geweldige uitdaging.’
Sabien werkt nu zes jaar als design- en
Voor een groot deel van haar afstudeercol-
Gerrit is afgestudeerd aan de Academie
conceptmanager bij HEMA en heeft
lectie voor de Hogeschool voor de Kunsten
Beeldende Kunsten Maastricht. In 1998
voorheen als categoriemanager bij diverse
Utrecht maakte Gwen gebruik van
vormde hij een team met Natasja Martens.
retailers gewerkt. Zij zorgt dat de verschil-
HEMA-panty’s. Schetsen van deze collectie
Samen gingen ze verder onder het label
lende productgroepen van HEMA samen
zijn gebruikt voor de film ‘Zwart Water’
G+N. Ze zijn onconventioneel en wars van
één beeld vormen. Het uitgangspunt hierbij
(2009). En ze wist al eerder een HEMA-artikel
trends, wat vaak leidt tot conceptuele
is altijd: bijzondere eenvoud. De klant moet
een complete make-over te geven, met
ontwerpen, zoals een armband waarbij ze
meteen begrijpen wat het artikel voor hem
haar jurk die geheel gemaakt is van een
zich door een speldenkussen hebben laten
doet. Opnieuw naar artikelen kijken en
voordeelverpakking herensportsokken.
inspireren. Ze zijn de bedenkers van de
daar iets nieuws van maken leek haar een
Gwen heeft ervaring opgedaan bij onder
‘Gluejeans’: de eerste jeans die niet gestikt
mooie uitdaging voor ontwerpers.
andere modeontwerper Addy van den
is, maar gelijmd. Gerrit is docent mode-
Krommenacker.
vormgeving aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag.
Natasja Martens ‘Het breed toegankelijk maken van een
Engelien Scheperkamp
vernieuwende visie is een grote uitdaging
‘De winnaar heeft er een feestje van
Monique Warnaar-van Tilburg
wanneer we het over ontwerpen hebben.’
gemaakt.’
‘De baby- en kinderafdeling van HEMA
Natasja is afgestudeerd aan de Academie
De ontwerpen in de categorie mode zijn
biedt heel veel mogelijkheden voor
Beeldende Kunsten Maastricht. In 1998
ook beoordeeld door styliste Engelien. Ze is
re-use en restyle. Jammer dat daar door
vormde zij een team met Gerrit Uittenbo-
afgestudeerd aan de Design Academy
de deelnemers zo weinig mee gedaan is.’
gaard en werd het label G+N een feit. Ze
Eindhoven en heeft drie jaar als designer in
Als inkoopster van onder andere
zijn onconventioneel en wars van trends,
Zwitserland gewerkt voor het sportmerk
kinderondermode, damesbovenmode,
wat vaak leidt tot conceptuele ontwerpen,
ODLO. Na als freelancer diverse opdrach-
winteraccessoires en lingeriesets heeft
zoals een armband waarbij ze zich door
ten te hebben uitgevoerd voor mode-
Monique ruime ervaring in het vak. Ze
een speldenkussen hebben laten inspireren.
en sportmerken ging ze aan de slag bij
volgde technische commerciële confec-
Ze zijn de bedenkers van de ‘Gluejeans’: de
HEMA. Daarnaast runt zij ook nog haar
tiekunde aan de Mr. Koetsier in Amster-
eerste jeans die niet gestikt is, maar gelijmd.
eigen bedrijfje: StudioEngel.
dam voordat zij haar loopbaan bij
Natasja is regelmatig gastdocent aan de
HEMA begon. Sinds eind vorig jaar is ze
Willem de Kooning Academie in Rotterdam.
bij HEMA als categoriemanager eindverantwoordelijk voor het assortiment lederwaren, accessoires en badmode.
19
juryoordeel mode Ook dit jaar moest de jury weer concluderen dat de
HEMA ontwerpwedstrijd ontwerpen, terwijl de HEMA-mode
categorie mode kennelijk gevoelig ligt binnen de HEMA
juist dicht bij het archetype staat.’ Misschien is het een idee,
ontwerpwedstrijd. Het is ook niet makkelijk, zo concludeer-
concludeerde de jury, om voor mode - voor HEMA een heel
den de juryleden. Gerrit Uittenbogaard: ‘Ik geef het je te
belangrijke categorie - een apart thema te ontwikkelen. Los
doen. Je moet conceptueel kunnen denken binnen het
van hardwaren en puur gericht op de aspiraties van mode-
thema ‘oud is nieuw’, maar ook zo concreet dat het een
ontwerpers. Of om een onderwerp te kiezen dat zo con-
modeartikel wordt dat realiseerbaar is. En dan moet het
creet is dat het de studenten meer houvast biedt. Hoe het
ook nog eens echt HEMA zijn.’ Het blijft natuurlijk een
ook zij, er is een mooie eerste prijswinnaar uitgekomen.
prachtige uitdaging om een nieuw basic kledingstuk voor
Het levende bewijs dat het toch mogelijk is om met oude
HEMA te ontwerpen, maar modeacademies denken vooral
materialen een nieuw en verrassend modeartikel te
conceptueel en te weinig in producten. Gwen van der Pol:
ontwerpen.
‘Studenten zoeken vaak te ver als ze voor de
20
1e prijs mode regenjas en zuidwester van #-materiaal
‘Dit laat zien dat hergebruik ook heel vrolijk kan zijn en het ontwerp voldoet aan de opdracht van de wedstrijd.’ jurylid Natasja Martens
de ontwerper
Iedereen van de jury was het er direct over eens: dit is een eerste
Marloes van Geel
prijs. Oud HEMA-foldermateriaal dat wordt hergebruikt voor de stof van een onweerstaanbare regenjas met bijpassende zuidwester.
Academie Beeldende Kunsten Maastricht,
Hergebruik wordt hier op een hele directe en originele manier
afdeling sieraad- en productvormgeving
zichtbaar gemaakt: je ziet het in één oogopslag. Het fenomeen re-use vormt de basis van het design en de jury werd daar collectief vrolijk
‘Ik wilde af van het oubollige imago van recycling. De kleurrijke folders zorgen voor een leuke jas, die jonge tienermeisjes liever aantrekken dan een duffe standaardregenjas.’
van. Het is een heel fris en optimistisch ontwerp, met een grappige draai. En je kunt zien dat het met veel liefde en aandacht is gemaakt. Engelien Scheperkamp: ‘Zo’n jas willen mensen beslist hebben.’ Ook belangrijk: het ontwerp biedt tal van mogelijkheden, zoals leuke tassen en andere accessoires. En je hoeft er niet lang over na te denken, dus het is echt HEMA. 21
geschiedenis
De HEMA ontwerpwedstrijd bestaat al meer dan 25 jaar en is
breed publiek. Met de publiciteit rond de wedstrijd staan de
inmiddels een instituut geworden voor ontwerpers, academies
jonge ontwerpers meteen in de belangstelling van vakgenoten
en studenten. Het uitgangspunt is na al die jaren nog steeds
en publiek. HEMA streeft ernaar een of meerdere winnende
hetzelfde: studenten aan de verschillende mode- en product-
ontwerpen in productie te nemen. Dit is natuurlijk de mooiste
opleidingen in Nederland en België stimuleren om een echt
beloning voor de prijswinnaar. In het verleden kregen al meer
HEMA-product te maken. Dus eigentijds, fris, nuchter én
dan twintig ontwerpen een plaats in de winkel. De fluitketel
gebruiksvriendelijk. Vormgeving is een belangrijk onderdeel
‘le lapin’, de eerste prijs van de 1989-editie, is nu een klassieke
van het succes van HEMA. Met de jaarlijkse ontwerpwedstrijd
HEMA-held en ook het wegwerptaartplateau ‘tast toe!’ uit 2007
wil HEMA haar maatschappelijk betrokkenheid tonen: door
is een heel populair artikel. De winnaar van vorig jaar in de
een bijdrage te leveren aan de praktijkvorming van studenten
categorie mode, de regenjas ‘elke dag weer’, hangt in het
en door vormgeving onder de aandacht te brengen van een
najaar van 2009 in de HEMA-winkels.
‘le lapin’, fluitketel, ontworpen door Nikolaï Carels, winnaar 1989-1990.
‘tast toe!’, wegwerptaartplateau,
22
‘moki’, knuffel, ontworpen door
ontworpen door Annet Hennink,
‘elke dag weer’, regenjas, ontworpen
Toya Verberne, winnaar 1999-2000.
winnaar 2006-2007.
door Elsien Gringhuis, winnaar 2007-2008.
publieksprijs
Dit jaar was er voor het eerst ook een publieksprijs.
tentoonstelling
Uit de twintig beste ontwerpen kon het publiek via
Van 8 september tot en met 31 oktober 2009 zijn in de
internet zijn favoriet kiezen. De respons was groot.
Openbare Bibliotheek in Amsterdam, dat bijzondere gebouw
De winnaar is bekendgemaakt tijdens de prijsuitreiking
van Jo Coenen, de winnende ontwerpen en een aantal
op 8 september 2009 in de Centrale Bibliotheek in
andere inzendingen van de 22e HEMA ontwerpwedstrijd
Amsterdam (zie www.hema.nl/ontwerpwedstrijd).
te zien. Elk jaar staat de maand september in Amsterdam in het teken van design. In dit kader besteedt ook de Openbare Bibliotheek Amsterdam ruim aandacht aan Nederlandse vormgeving en aan ontwerpen van jong talent.
Voor de publieksprijs waren genomineerd: 1 t-shirt voor 2 generaties van Yvonne Laufer
kruidlepel van Nienke Janssen
Academie Beeldende Kunsten Maastricht
Hogeschool voor de Kunsten Utrecht
echt Anne+Marie van Marie Kakuho
met de pot op tafel van Florike Martens
Academie Minerva, Hanzehogeschool Groningen
Design Academy Eindhoven
blikvanger van Miep Knoptels
mors.stop van Saskia Kappers
Hogeschool voor de Kunsten Utrecht
Willem de Kooning Academie, Hogeschool Rotterdam
eenvoud in de keuken van Marcel Bouten
notenkraker van Jonas Maertens
Fontys Hogescholen Venlo
Hogeschool West-Vlaanderen, Kortrijk
flash van Barbara Vos
petpret van Constant Wildenberg
Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten, Den Haag
Hogeschool voor de Kunsten Utrecht
foetsie van Lieke de Jong
regenjas en zuidwester van HEMA-materiaal
Hogeschool voor de Kunsten Utrecht
van Marloes van Geel
HEMA-home van Michaela Tomiskova
Academie Beeldende Kunsten Maastricht
spaarkaars van Lizet Winkelhorst
Hogeschool voor de Kunsten Utrecht
hondje om van Ineke van der Werff
spaarkap van André Scholtens
Hogeschool voor de Kunsten Utrecht
AKV/St.Joost, Avans Hogeschool, Breda/’s-Hertogenbosch
keukenkat van Gerrit Dekker
sur place van Dorian Koelmans
Christelijke Hogeschool Windesheim, Zwolle
Stedelijke Academie voor Schone Kunsten, Hasselt
kruidentuin van Henk de Weerd
USBeestjes van Dorien van Heijst
Christelijke Hogeschool Windesheim, Zwolle
Hogeschool voor de Kunsten Utrecht Hogeschool voor de Kunsten Utrecht 23
contact HEMA Secretariaat HEMA ontwerpwedstrijd Kamer 5.01.1 Frankemaheerd 2 1102 AN Amsterdam Zuidoost Nederland
[email protected] +31 (0) 20 311 43 70
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van fotokopie of microfilm of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande toestemming van HEMA BV.
