Handelingen van de raad der gemeente Emmen

Handelingen van de raad der gemeente Emmen jaar ____ 2009

bijlagenr. _________ RA09.0005

categorie/agendanr. ________________ A 3a

Onderwerp ________________________________________________________________________ Openbare vergadering van de raad der gemeente Emmen, gehouden op maandag 3 november 2008 te 13.30 uur, en vervolgd op donderdag 6 november 2008 in de raadzaal ▬▬▬▬▬▬▬▬▬ Voorzitter: Waarnemend voorzitter: Griffier:

de heer C. Bijl de heer J.H. de Wildt de heer H.D. Werkman

Aanwezig bij de aanvang 34 leden, te weten de heren B.R. Arends, A Boer en H. Boers, mevrouw Y.J. Boxem-Klein, de heer D.J. Douwstra, T. Eerenstein, J. Engberts, F. Ensink (middag), A.J. Goudriaan, W.W.W. Halm, B.J. Hoekstra en G.J. Horstman, de dames T. Houwing-Haisma en Z.S. Huising-Oldengarm, de heren H.J. Hulsegge en H. de Jonge, de dames A.G. Louwes-Linnemann en M.J. Meulenbelt, de heren W.O. Meijer, W.L.H. Moinat, L. Oosting, L.T. Pekelsma en T.D. Reitsma, mevrouw S. Rougoor-Mahalbasic, de heren A.W.J. Schoo, H. Smit, P.D. Spreeuwers, J.H.G. Sulmann, J.H. Thole, R. van der Weide, J.H. de Wildt, B.D. Wilms en J.H. Wittendorp en mevrouw J. Zinnemers-Warmolts. Later ter vergadering 4 leden, te weten de heren J. Dijkgraaf, T.H. Gerth, H. Huttinga en R.R. Ripassa. Afwezig 1 lid, te weten mevrouw R.G. Logtenberg-de Wolde. Tevens is de heer F. Ensink 's avonds afwezig. Tevens aanwezig: de wethouders G. Evenhuis, J. Holman, H.G. Jumelet, J. Kuper, A.J. Sleeking en mevrouw M.H. Thalens-Kolker, alsmede de heer A.J. Mewe, gemeentesecretaris. A1.

Opening en vaststelling agenda

het vragenhalfuur zijn aangemeld. Klaarblijkelijk is daar de vorige keer een voorschot op genomen, want het waren er toen bij wijze van spreken twee keer zoveel!

De voorzitter opent de vergadering en heet de raadsleden, de leden van het college, de aanwezigen op de publieke tribune en de luisteraars naar Radio Emmen van harte welkom. Er is bericht van verhindering van het raadslid mevrouw Logtenberg wegens familieomstandigheden. De heren Dijkgraaf, Gerth, Huttinga en Ripassa zullen later ter vergadering komen. In deze vergadering worden de algemene beschouwingen gehouden over de begroting 2009, het jaarlijkse hoogtepunt in de gemeenteraad.

B1.

Dit agendapunt komt aan het einde van de begrotingsbehandeling aan de orde. B2.

Programmabegroting 2009 [Stuknr. RA08.0109]

De voorzitter wijst erop dat na de beschouwingen van vier fracties een schorsing wordt ingelast en dat daarna de volgende vier fracties met hun beschouwing volgen. Verder zij in herinnering gebracht dat de richttijd per fractie maximaal 20 minuten is. Uiteraard bepaalt de voorzit-

Desgevraagd stemt de raad in met de opgestelde agenda. A2.

Mededelingen en ingekomen stukken [Stuk nr. RA08.0119]

Vragenhalfuur

De voorzitter stelt vast dat er geen vragen voor

1

ter wanneer de 20 minuten om zijn!

Wat de stand van zaken rond de ambities ook mag zijn, de PvdA heeft laten zien dat ze het verkregen vertrouwen niet heeft willen beschamen. Er is werk gemaakt van de ambities die wij vooraf kenbaar hebben gemaakt. De PvdA heeft hiermee laten zien dat zij een betrouwbare partij is en een stabiele partner in het bestuur. Verantwoordelijkheid nemen, belangen wegen, niet weglopen voor moeilijke keuzes, uitleg geven aan standpunten en uiteindelijk haalbare besluiten nemen, want … politiek is en blijft de kunst van het haalbare. De begroting 2009 laat wederom zien dat bij voortduring gewerkt blijft worden aan de ambities zoals in 2006 geformuleerd. Uit de begroting 2009 blijkt ook dat het college de besluiten, gevoelens en adviezen van de raad zoals geformuleerd tijdens de behandeling van de Kadernota 2008 serieus heeft genomen en grotendeels heeft overgenomen, misschien niet altijd zoals de raadsfracties het op dat moment geformuleerd hebben, maar wel nadrukkelijk in de geest hiervan. De PvdA-fractie dient, samen met de CDAfractie, een motie in om de inwoners van de gemeente Emmen te compenseren voor de toename van de gemeentelijke woonlasten. Het college heeft hieraan uitvoering gegeven door de rioolretributie voor 2009 niet te verhogen, althans: dat is het voorstel. Ook is voorgesteld de afvalstoffenheffing in 2009 niet te verhogen. Eveneens wordt voorgesteld de OZB-tarieven in 2009 aan te passen voor inflatiecorrectie. Daartegenover stelt het college een maatregel voor om de inwoners van de gemeente hiervoor te compenseren door een eenmalige gift in natura. De PvdAfractie vindt het voorstel van het college goed, maar wil wel graag van het college vernemen welke gift de inwoners van of de huishoudens in Emmen tegemoet mogen zien en wanneer. De PvdA-fractie dringt er bij het college op aan de voorgestelde gift in nature ook een daadwerkelijke en tastbare vorm te geven voor álle huishoudens in Emmen. Het zou de fractie ernstig teleurstellen als het college blijft steken in adviezen voor energiebesparing of het energiebewust inkopen van gebruiksartikelen door de gemeente zelf. Wij vernemen graag van het college welke maatregelen het in 2009 concreet gaat nemen en binnen welke termijn. De staatssecretaris van Sociale Zaken heeft, mede op initiatief van de PvdA-Tweede Kamerleden Tang en Spekman, via het gemeentefonds een bedrag beschikbaar gesteld om huishoudens met een inkomen tot 120% van het minimumin-

ALGEMENE BESCHOUWINGEN NB: voor de overzichtelijkheid worden de tijdens de behandeling ingediende amendementen en moties opgenomen op het moment waarop de besluitvorming aan de orde is (zie de betreffende pagina's van de zitting van 6 november 2008). De heer Arends spreekt namens de fractie van de Partij van de Arbeid als volgt: "Voorzitter. Politiek is, zoals de Duitse Rijkskanselier Bismarck ooit zei, de kunst van het haalbare. Omdat politiek laveert tussen het visionaire en ideologische enerzijds en de beperking van bestaande regelgeving anderzijds. Omdat politieke besluitvorming geschiedt bij meerderheid van stemmen waardoor er in de regel concessies gedaan zullen moeten worden om anderen voor een voorstel te winnen. En omdat de uitvoering van genomen besluiten, gebaseerd op wenselijke maatschappijbeelden, in de praktijk weleens anders willen uitpakken dan gedacht, gehoopt of gewenst. In 2006 ging de PvdA in Emmen de verkiezingen in met een verkiezingsprogramma getiteld: 'Ambitie en Vertrouwen'. Met dit programma toonde de PvdA haar ambitie en liet ze blijken het vertrouwen te hebben dat ze haar doelen kan bereiken. De fractie wilde voor dit programma graag het vertrouwen en de steun van de inwoners van de gemeente Emmen. Bij de verkiezingen op 6 maart 2006 heeft 44,1% van de stemgerechtigden in Emmen steun en vertrouwen gegeven aan de PvdA. Dit leidde er uiteindelijk toe dat er een Bestuursakkoord werd opgesteld door de fracties van PvdA en CDA met de titel 'Samen-Doen in Vertrouwen, Vertrouwen in Samen-Doen'. Het zal duidelijk zijn: Voor de PvdA zijn, zeker in deze bestuursperiode, Ambitie, Vertrouwen en Samen de sleutelwoorden. Sinds de raadsverkiezingen van 2006 hebben de PvdA-fractie in de gemeenteraad en de wethouders in het college uitvoering gegeven aan de ambities zoals geformuleerd in verkiezingsprogramma, Bestuursakkoord en collegebrief. Vele van deze ambities zijn voortvarend ter hand genomen, veel is in gang gezet. Er is inmiddels het nodige gerealiseerd. Sommige ambities moeten bijgesteld worden, omdat de werkelijkheid van nu niet langer de werkelijkheid van 2006 is. Sommige ambities vragen extra aandacht.

2

komen in 2008 een eindejaarsuitkering van € 50,- te geven. De PvdA-fractie is van mening dat alle huishoudens in Emmen die voor deze uitkering in aanmerking komen dit bedrag ook moeten kunnen ontvangen. Om dit mogelijk te maken dient de PvdA-fractie een motie in. De PvdA-fractie heeft bij de invoering van een eigen bijdrage voor hulpmiddelen duidelijk gesteld dat het hiermee verkregen voordeel, indachtig het adagium van de PvdA dat de sterkste schouders de zwaarste lasten moeten dragen, weer moet worden aangewend voor de doelgroep, de mensen die zijn aangewezen op hulpmiddelen. Tijdens de behandeling van het voorstel voor de invoering van een eigen bijdrage < mijnheer Schoo, let u even op, want uw geheugen liet u klaarblijkelijk de afgelopen weken lelijk in de steek in dezen! > heeft de PvdAfractie het college gevraagd aan te geven op welke wijze het resultaat van de eigen bijdragen ingezet kan worden voor de doelgroep. In afwachting van een dergelijk voorstel heeft de fractie voorgesteld het resultaat toe te voegen aan de egalisatiereserve WMO. Het college stelt de raad nu voor over te gaan tot instelling van een fonds versterking sociale infrastructuur. De PvdA-fractie kan zich goed vinden in de instelling van een dergelijk fonds. Nadrukkelijk wil de fractie dit fonds ook zien in het licht van de invoering van het landelijk participatiefonds, waardoor een samenhangende beleidsaanpak mogelijk wordt op het gebied van het werkdeel van de Wet werk en bijstand, de Wet inburgering en de Wet educatie en beroepsonderwijs. In afwachting van de integratie van de Wet maatschappelijke ontwikkeling in het participatiebeleid lijkt het de PvdA-fractie zinvol het resultaat op de eigen bijdrage hulpmiddelen en het resultaat op de individuele hulpmiddelen apart te oormerken binnen het fonds versterking sociale infrastructuur. Dit betekent dan dat deze voeding van het fonds primair en uitdrukkelijk ten goede komt aan de doelgroep en niet aangewend wordt voor het beleidsdoel arbeidsparticipatie. Hiertoe dient de PvdA-fractie een amendement in. Overigens merkt de PvdA-fractie op dat het haar bevreemdt dat het college op 26 juni jongstleden, mede naar aanleiding van een vraag van het PvdA-raadslid mevrouw Louwes, uitdrukkelijk heeft aangegeven dat de opbrengst van de eigen bijdrage wordt toegevoegd aan de egalisatiereserve WMO en dat er nu een voorstel ligt voor een fonds versterking sociale infrastructuur waarbij dezelfde opbrengst als voeding voor dat fonds wordt aangewend.

Ten aanzien van de fondsen heeft de fractie nog de volgende opmerking. Wij zien de tendens dat het college tal van fondsen in het leven roept. Op zich hebben wij daar geen enkel probleem mee, maar we zijn wel benieuwd hoe de besluitvorming over de besteding van de fondsen gaat plaatsvinden. Het komt onze fractie voor dat het budgetrecht van de raad ook ten aanzien van de besteding van de fondsen zodanig moet worden vormgegeven dat de raad het uiteindelijke fiat geeft. Tijdens de behandeling van de Kadernota 2008 heeft de PvdA-fractie aangegeven bij de versterking van de sociale infrastructuur het bestrijden van laaggeletterdheid topprioriteit te willen geven. Laaggeletterden hebben grote moeite met lezen en schrijven, waardoor zij in het dagelijks leven of op het werk minder goed kunnen functioneren. Mensen die laaggeletterd zijn, kunnen onvoldoende lezen en schrijven om volwaardig deel te kunnen nemen aan onze informatiemaatschappij. Ze hebben er moeite mee hun eigen doelen te realiseren en kunnen hun kennis- en vaardigheden niet zelfstandig verder ontwikkelen. Omdat laag- en ongeletterdheid nauwelijks publiekelijk wordt besproken, denken veel mensen dat zij de enigen zijn met dit probleem. Dit werkt gevoelens van schaamte in de hand. Hierdoor verbergen velen deze achterstand. Dit draagt bij aan de instandhouding van het probleem. Als we niemand aan de kant willen laten staan, als we iedereen mee willen laten doen, als we duurzame zelfredzaamheid en eigen verantwoordelijkheid als uitgangspunten voor participatie willen laten zijn, dan moeten we de strijd aangaan met laaggeletterdheid. Zoals aangekondigd in juli bied ik de raad en het college namens de PvdA-fractie hierbij het initiatiefvoorstel aanvalsplan Laaggeletterdheid aan. Bij de begroting voor 2008 heeft de PvdA-fractie sterk ingezet op de directe leef- en woonomgeving van de inwoners van de gemeente Emmen. Voor 2009 en voor de jaren erna wil de fractie die beleidslijn doorzetten. Bij de invulling van het nieuwe beleid heeft de gemeenteraad, mede op voorstel van de PvdA-fractie, besloten voor 2009 € 500.000,- beschikbaar te stellen voor het opstellen van dorps- en wijkplannen. Om na 2009 hiermee voort te kunnen gaan, wil de fractie nu voorstellen vanaf 2010 structureel een bedrag van € 250.000,- aan te wenden voor het opstellen van dorps- en wijkplannen. Hiervoor dient de PvdA-fractie een amendement in. De fractie van de ChristenUnie zal mede namens de PvdA-fractie zo dadelijk een motie indienen

3

betreffende wijkeigenaarschap. Nadere toelichting hierop zal door de fractievoorzitter van de ChristenUnie, de heer Huttinga, worden gegeven. Ten aanzien van de directe leef- en woonomgeving wil de PvdA-fractie ook aandacht vragen voor de situatie bij het natuurbad Zandpol. Ons bereiken berichten over onmogelijkheden ten aanzien van onderhoud en herstel van voorzieningen door de Stichting Natuurbad Zandpol. De fractie wil het college verzoeken op korte termijn hierover in gesprek te gaan met deze stichting. Bij de verkiezingen in 2006 heeft de PvdA de nodige aandacht besteed aan jeugd en jongeren. De PvdA heeft nadrukkelijk gekozen voor investeren in voldoende ontwikkelingskansen voor kinderen. In het PvdA-verkiezingsprogramma, maar ook in het Bestuursakkoord van PvdA en CDA zijn hieromtrent doelen geformuleerd. Ik noem er een aantal. - Samenwerking tussen peuter/kinderopvang en het basisonderwijs; - professionele naschoolse opvang; - taalontwikkeling in de voorschoolse educatie; - naleving leerplicht; - ontwikkeling van brede scholen om kinderen voldoende ontwikkelingskansen te bieden; - actief veiligheidsbeleid in het voortgezet onderwijs (loverboys, drugs); - sport en bewegen maken deel uit van naschoolse opvang; - organiseren van sportactiviteiten om bewegingsarmoede en overgewicht tegen te gaan; - schoolverlaters terug naar school of plaatsing in traject; - elke schoolverlater beschikt over een startkwalificatie; Het college heeft vervolgens jeugd als een van zijn kernthema's gekozen, niet voor niets, zo lijkt ons. In de periode 2006-2008 is inmiddels veel van de doelstellingen op het gebied van jeugd bereikt. Ik noem onder andere: - het bredeschoolconcept staat als een huis en wordt op meer en meer plekken in de gemeente gerealiseerd; - voor- en vroegschoolse opvang; - naschoolse opvang; - taalontwikkeling (masterplan taal); - aanleg van sporten spelvoorzieningen (inclusief multifunctionele sportvelden) in dorpen en wijken.

Het college stelt voor in 2009 een fonds jeugdbeleid in te stellen. De PvdA-fractie ondersteunt dit voorstel van harte. Sterker nog, de fractie wil dit voorstel nog meer body geven. Deze voorkeur deelt de PvdA-fractie in ieder geval met haar coalitiepartner CDA. Om die reden hebben PvdA en CDA besloten gezamenlijk een actieplan Jeugd op te stellen. Dit actieplan kan gezien worden als een addendum op het Bestuursakkoord en is bedoeld om, vooruitlopend op de nota Jeugdbeleid, mee te denken over de richting van het te vormen jeugdbeleid in de gemeente Emmen. Het actieplan Jeugd van PvdA en CDA zet sterk in op: - sociale veiligheid; - ontwikkelingskansen voor jongeren vanaf 16 jaar met extra aandacht voor voortijdig schoolverlaten; - publieke voorzieningen voor jongeren; - ontwikkeling van jongerencultuur; - sporten spelvoorzieningen in wijken en dorpen; - tegengaan van overgewicht en bevorderen van meer bewegen door jeugd. Mede namens de fractie van het CDA bied ik hierbij het actieplan Jeugd aan het college aan. Om alle voorstellen zoals door PvdA en CDA genoemd in het actieplan Jeugd mogelijk te maken, dienen PvdA en CDA een amendement in om vanaf 2010 ten laste van nieuw beleid structureel € 400.000,- extra beschikbaar te stellen als voeding voor het fonds jeugdbeleid. Met het actieplan Jeugd wordt naar de mening van de PvdA-fractie het jeugd- en jongerenbeleid in de gemeente Emmen over de gehele linie – van 0 tot 12 jaar en vanaf 12 jaar – adequaat ondersteund. Het mag duidelijk zijn dat de PvdA en CDA nadrukkelijk kiezen voor de publieke taak op het beleidsterrein van jeugd. Bewust hebben we niet gekozen voor mogelijkheden die in het bijzonder door het particulier initiatief opgepakt en ontwikkeld moeten worden. Zoals aan het begin gesteld, zijn voor de PvdA Ambitie, Vertrouwen en Samen de sleutelwoorden in deze bestuursperiode. Dit zijn voor de PvdA geen loze woorden of lege hulzen. Samen met anderen vertrouwen wij er op onze ambities waar te kunnen maken. Gezámenlijk willen wij ambities voor Emmen waarmaken: met andere fracties in de gemeenteraad van Emmen, met inwoners van de gemeente Emmen. Het vertrouwen van anderen in samendoen wordt verdiend door vertrouwen te geven, door gesteld vertrouwen niet te beschamen én door betrouw-

4

baar te zijn. Vertrouwen en betrouwbaarheid gaan hand in hand. De PvdA-fractie zoekt actief de samenwerking met andere fracties, vanzelf als eerste binnen de coalitie maar ook nadrukkelijk daarbuiten. Het gaat de PvdA-fractie daarbij niet om een soort eenheidsdenken of het altijd overal met elkaar over eens moeten zijn. Zij gaat wel uit van de wil om naar elkaar te blijven luisteren, naar het willen zoeken en willen vinden van een gemeenschappelijk punt. De ervaring leert dat het veelal met nagenoeg alle partijen mogelijk is elkaar te vinden op gezamenlijke punten. Er zijn ook genoeg momenten waarop dat niet lukt, maar wat het standpunt ook moge zijn, voor de PvdAfractie voeren daarbij zakelijke argumenten, het elkaar proberen te overtuigen op basis daarvan, in principe de boventoon. Die gedragslijn wil de PvdA-fractie voort blijven zetten. Het is te hopen dat deze gedragslijn tot wederkerigheid mag leiden bij álle partijen in de gemeenteraad van Emmen."

titel van de algemene beschouwing van Freek Ensink 'Echte economie'. Economie, de wetenschap van de wijsheid van het eeuwige tekort. Geïnspireerd door prof. Heertje hield hij ons de aloude vraag uit de catechismus voor: waartoe zijn wij op aarde? De thema's die hij toen aansneed, zijn angstaanjagend actueel geworden in 2008. Voelde Freek Ensink dat er een internationale kredietcrisis op handen was? Is hij werkelijk een profeet? We zullen deze vraag maar niet gaan beantwoorden. Daar is Freek Ensink ook niet het type voor. Bescheidenheid siert de mens, dat past bij hem. En in de Bijbel staat er ook iets over: Nergens wordt een profeet zo miskend als in zijn eigen stad en in zijn eigen familie! Daar wil ik Freek Ensink maar voor behoeden. Ik wil hem vanaf deze plaats bedanken voor zijn inzet en wijsheid als fractievoorzitter van de CDAfractie. Freek, bedankt! Onze economie is in razend tempo een wereldeconomie geworden. Effecten van gebeurtenissen in de wereld lijken voortaan iedereen aan te gaan. Dat geldt voor de economie, maar ook voor bijvoorbeeld het klimaat. Goed rentmeesterschap moet een nieuwe dimensie krijgen. Ecologie niet meer als randvoorwaarde, maar als uitgangspunt voor een gezonde economie. De kredietcrisis geeft aanleiding tot vele commentaren en bespiegelingen – de media staan er bol van. Ik las een artikel van Hans Eenhoorn, oud-topman van Unilever. Ik citeer: 'Chinezen gebruiken voor het begrip crisis twee karakters. Het ene betekent gevaar en het andere staat voor nieuwe kansen. Als we ons laten leiden door angst leidt dat tot kortetermijndenken. De crisis biedt echter ook kansen om te kiezen voor een meer duurzame koers.' Volgens Eenhoorn 'is de kredietcrisis te beschouwen als de financiële echo van eerdere crises die zich de afgelopen jaren al duidelijk hebben gemanifesteerd: de klimaatcrisis, de energiecrisis, de voedselcrisis en de culturele crisis. Deze vijf crises samen markeren het einde van het aandeelhouderskapitalisme, het failliet van de het-kan-niet-op-economie. Ze wijzen dwingend in de richting van een meer duurzame samenleving. Er zal een geheel herzien stelsel nodig zijn, waarin naast de financiële ook sociale, ecologische en culturele factoren onder aan de streep worden meegewogen. Er zijn al vele initiatieven die werken naar een new way of life. Het vraagt doortastendheid en de inzet van leiders met langetermijnvisie.' Tot zover het citaat. Eenhoorn hoort bij de groep worldconnectors, andere namen daarbij zijn bijvoorbeeld Herman

(Tijdens de beschouwing van de heer Arends zijn de heren Dijkgraaf, Huttinga en Gerth ter vergadering gekomen). De voorzitter stelt vast dat de heer Arends binnen de 20 minuten is gebleven. Wat een timing! De heer Arends had gedacht dat de fotograaf wel een foto van hem zou maken. De foto's die van men in de krant komen, zijn niet bepaald bijzonder. Het is nu weer niet gelukt, maar hij is straks beschikbaar voor een fotosessie! De voorzitter merkt op dat sommigen denken dat het aan de kwaliteit van het fototoestel ligt, sommigen aan de fotograaf. Hijzelf gaat meestal bij zichzelf te rade! De heer Wilms spreekt namens de fractie van het Christen Democratisch Appèl als volgt: "Voorzitter. Wanneer is iemand een profeet of doet hij profetische uitspraken? Die vraag kwam in mij op toen ik mij aan het voorbereiden was op mijn eerste algemene beschouwing namens de CDA-fractie in de gemeenteraad van Emmen. Ik constateer dat mijn voorganger Freek Ensink eerder welhaast profetische woorden heeft gesproken. In zijn algemene beschouwing van 2006 belichtte hij de levensfilosofie van Friedrich Raiffeisen, de grondlegger van de huidige Rabobank. Een bank had een maatschappelijk doel, bijvoorbeeld het bestrijden van honger of om woekerhandel tegen te gaan. In 2007 was de

5

Wijffels en Ruud Lubbers. Zij zetten zich in voor een duurzame, rechtvaardige en vreedzame wereld. Is het CDA een partij van wereldverbeteraars? De wereld kun je niet veranderen, wel de omstandigheden waaronder mensen leven. Hier ligt voor ons als lokale en eerste overheid van onze inwoners de belangrijkste taak. Dat brengt ons bij de vraag: Wat voor samenleving willen we? Ik mocht eind juni als raadslid enkele presentaties van Pabo-studenten van de Stenden Hogeschool beoordelen. Daarbij ging het om burgerschapsvorming en sociale integratie. De studenten waren in staat op een zeer creatieve wijze het thema 'samenleven kun je leren' onder de aandacht van kinderen te brengen. Burgerschapsvorming confronteert jongeren met vragen die er toe doen in een samenleving. Het zijn nieuwe kerndoelen voor het onderwijs. De CDA-fractie wil deze ontwikkeling als lokale overheid faciliteren. Wij zullen daarom het komend jaar met een initiatiefvoorstel komen om maatschappelijke stages voor jongeren te stimuleren. Als het gaat om de zeer belangrijke rol van vrijwilligers in onze maatschappij, wil de fractie komen tot een collectieve verzekering voor deze groep in de gemeente Emmen. Wij dienen hiertoe een motie in. Tussen de Kadernota en de begroting in hebben de coalitiepartijen PvdA en CDA een analyse gemaakt van ons Bestuursakkoord 2006-2010. Dit heeft geleid tot de wens van beide partijen extra inzet te plegen op de kansen voor jongeren. Om die reden presenteren we tijdens deze begrotingsbehandeling een gezamenlijk actieplan Jeugd, met een aantal concrete voorstellen om de kansen voor jongeren te verbeteren. Tegelijkertijd wil de CDA-fractie het zwemmen door kinderen tot 12 jaar stimuleren. De fractie wil het college complimenteren met deze mooie begroting. Wij waren tijdens de behandeling van de Kadernota kritisch over de financiële vertaling van de vele ambities en verlangens en hebben het college gehouden aan een degelijk financieel beheer en een sluitend meerjarenperspectief. Het is goed te zien dat het college daarin geslaagd is. Scherp aan de wind varen blijkt mogelijk met een goede stuurman. En als je dan eenmaal de wind in de zeilen hebt, dan gaat het lekker. Het college heeft alle moties en amendementen die door de raad zijn aangenomen tijdens de behandeling van de Kadernota overgenomen in de begroting, althans daarin vertaald. Vanuit onze

fractie betreft dat de motie over lastenverlichting en plattelandsontwikkeling. Wij kunnen instemmen met de voorstellen om tot lastenverlichting voor alle inwoners van Emmen te komen. Naast een daling van de afvalstoffenheffing en geen verhoging van het rioolrecht passen concrete maatregelen om energie te besparen in het beeld dat ik hiervoor geschetst heb van een new way of life. Vervolgens de bestuurlijke prioriteiten voor 2009. Wij staan volledig achter de genoemde bestuurlijke prioriteiten voor 2009. Aangaande het fonds versterking sociale infrastructuur: voor de CDA-fractie is de fondsvorming een punt van aandacht. Wat ons betreft moet het resultaat hulpmiddelen WMO (voorheen WVG) duidelijk geoormerkt blijven binnen het fonds. Kan het college hierover een uitspraak doen? De plannen voor realisatie van de verplaatsing van het dierenpark, de bouw van een nieuw theater en de herontwikkeling van Emmen-centrum zijn in volle gang. De financiële vertaling hiervan in deze begroting is een goede eerste stap. De CDA-fractie is van mening dat er met de juiste partijen samenwerking gezocht wordt. Er moet nog heel wat gebeuren en dat vraagt logischerwijs om veel inspanning. Wij zijn enthousiast en hebben begrepen dat we hierover later dit jaar nog komen te spreken. Het college wil ook investeren in een vitaal en leefbaar platteland. Het vormen van een programmabureau voor het platteland vinden we een goede uitwerking van de door ons ingediende en door de raad geaccordeerde motie op dit punt. Samenwerking met andere partijen, waaronder de provincie en buurgemeenten, kan een meerwaarde zijn bij een regionale insteek van gebiedsontwikkeling. De beleidsnota Vitaal Platteland zal daarover ook duidelijkheid moeten geven. We zijn benieuwd! Het is voorts verstandig de gebiedscommissie Zuidoost-Drenthe eens een presentatie van haar werkzaamheden te laten geven in de commissie wonen en ruimte. Naast de ontwikkeling van grote projecten zoals de Runde, het Schoonebeekerdiep en de vaarverbinding Erica – Ter Apel is verleden week het beleef - en kenniscentrum Collectie Brands gepresenteerd. Mooie voorbeelden van hoe de gebiedsontwikkeling haar werk doet: door samenwerken meer realiseren! Huisvesting gebouwen gemeente Emmen. De operatie nieuwbouw en herhuisvesting komt

6

binnenkort tot een afronding, en dat is goed. Het was voor ons echter verrassend dat we van het college een brief ontvingen die een onderzoek aankondigde naar de huisvesting van gemeentepersoneel op middellange termijn. De eerste reactie is dan: het kan toch niet waar zijn dat na voltooiing van de renovatie en nieuwbouw het gemeentehuis te klein is? Was dat ook de reactie van het college? We moeten nu eerst het onderzoek maar eens afwachten en enige creativiteit aan de dag leggen. Wethouder Kuper heeft ons opgeroepen met suggesties te komen. Dit zullen wij schriftelijk doen. Eén idee willen wij hier alvast noemen. We stellen voor de plannen van het college om het bruggebouw en het trouwpaviljoen grondig te renoveren nog niet uit te voeren, maar deze te betrekken bij het huisvestingsonderzoek en daarbij te kijken naar een alternatief, namelijk een combinatie maken met een nieuw bestuurscentrum voor de raad. Op die manier kunnen de geschetste ontwikkelingen op een positieve manier met elkaar verbonden worden. Dan wil ik vervolgens nog een aantal zaken opmerken over de programma's. Met betrekking tot de ontwikkeling van de programmabegroting zijn wij positief over de leesbaarheid en de relatie tussen zowel beleidsmatige als financiële aspecten per programma. Nieuw onderdeel binnen de programma's is het onderdeel 'meting'. De ontwikkeling van effect– en prestatie-indicatoren (KPI’s) maakt veel inzichtelijk. Echter, veel huidige resultaten en streefwaarden zijn nog niet ingevuld. Wij gaan ervan uit dat dit een punt van aandacht is. * Programma 1, Inwoners en bestuur Het proces van deregulering: hoe gaat dat netto? Wat gaat er af en wat komt er bij? Is het mogelijk de raad daar inzicht in te geven? * Programma 2, Economie en werkgelegenheid Worden bij de visie op bedrijventerreinen ook de mogelijkheden in de dorpen en linten meegenomen? Bijvoorbeeld de bestemming wonen en werken voor kleine zelfstandigen die hun bedrijf door willen ontwikkelen? We hebben het vorig jaar tijdens de begrotingsbehandeling gevraagd na het gereedkomen van de Rondweg om Nieuw-Amsterdam en de herontwikkeling van het olieveld Schoonebeek door de NAM te komen tot een flinke opknapbeurt van het industrieterrein De Vierslagen. Kan het college aangeven hoe het hiermee staat? Met betrekking tot innovatie en energie willen wij het toepassen van aardwarmte stimuleren. Risico's betreffende misboringen bij aardwarmteboringen kunnen een belemmering zijn voor

initiatiefnemers. De CDA-fractie komt met een motie om het college opdracht te geven samen met de provincie Drenthe en andere partners te komen tot een risicofonds aardwarmteboringen. Het fonds kan ten laste komen van het SIOF. * Programma 4, Onderwijs en jeugd Samen met de PvdA dienen wij het actieplan Jeugd in. We zijn benieuwd naar de stand van zaken rond het jeugdparlement. Kan het college aangeven waarom hier nog geen uitvoering aan is gegeven? * Programma 5, Bouwen, wonen en milieu Een herijking van het gemeentelijk woonbeleid, het opstellen van de structuurvisie en nieuwe afspraken die gemaakt worden met actieve corporaties in Emmen voor de periode 2010 – 2020 moeten leiden tot een breed lokaal akkoord. Uitgangspunt voor de CDA-fractie blijft het vastgestelde Woonplan. Deelt het college die mening? Na het vaststellen van het marketingplan Delftlanden is volgens ons de tijd rijp voor een meer structurele aanpak. De ChristenUnie-fractie heeft hierbij het voortouw genomen en zal komen met een voorstel tot structurele citymarketing. Wij overwegen dat te ondersteunen. * Programma 6, Arbeidsparticipatie In de laatste raadsvergadering heeft het college aangekondigd een collegebrede stuurgroep te formeren die de ontwikkelingen bij de EMCO in goede banen gaat leiden. Wij stellen voor daar in de commissie samenleving op terug te komen. * Programma 7, Verkeer en vervoer De CDA-fractie wil de spoorverbinding EmmenMeppen (D) hoger op de agenda krijgen. Kan het college aangeven wat de ontwikkelingen op dit moment zijn? * Programma 9, Openbaargebied Het budget onderhoud openbaar groen bleek structureel te laag geraamd; dat is in deze begroting aangepast. Door veel inwoners wordt het onderhoudsniveau ook als te sober ervaren. Kan het college aangeven of met deze aanpassing het totale onderhoudsniveau nu daadwerkelijk omhoog gaat? Tot slot: we willen als CDA-fractie midden in de samenleving staan, door te investeren in de volle breedte van de samenleving. De voorstellen die we indienen geven daar blijk van. Investeren in de samenleving doe je niet alleen met geld. Vanuit die positie werken we als partij ook hard aan een agenda voor de toekomst. Dit bewustwordingsproces noemen we 'Morgen begint vandaag'. Het zou een mooie titel kunnen zijn voor mijn algemene beschouwing."

7

(Tijdens de beschouwing van de heer Wilms is de heer Ripassa ter vergadering gekomen).

goed ondernemerschap en lef! Daarmee zegt de VVD-fractie niet dat alle ambities overboord gezet moeten worden, maar hier en daar eens goed naar de prioriteiten kijken en temporiseren kan wellicht geen kwaad. Het gaat uiteindelijk om de besteding van vele miljoenen gemeenschapsgeld die door de belastingbetaler bijeen zijn gebracht. Mocht het dit jaar en komend jaar nog meevallen met de uitkeringen uit het gemeentefonds, voor 2010, zo voorspelt men, is het uit met de pret. Ook daar dienen wij nu al rekening mee te houden. Neem daarbij nog ontwikkelingen of tegenvallers die nu niet in de begroting zijn meegenomen, en van het mooie begrotingsoverschot in meerjarenperspectief blijft weinig meer over. In deze begroting kiest u voor drie belangrijke thema's. 1. De versterking van de sociale infrastructuur onder het motto 'meer mensen moeten meedoen'. Een voorstel is een fonds versterking sociale infrastructuur in het leven te roepen. Het is ons niet duidelijk wat u met dit fonds voor ogen hebt, zeker als we kijken naar de voeding van het fonds. U kiest er voor onder andere het jaarresultaat individuele hulpmiddelen (voorheen WVG-middelen) toe te voegen aan dit fonds. Waarom? Ook de verdere voeding van dit fonds staat onder druk. Aan wat voor projecten moeten wij denken, te meer omdat u voorstelt de extra tekorten bij de EMCO ook uit dit fonds te halen? En om dan meteen maar even op de laatste raadsvergadering terug te komen: hoe gaat u om met het nieuwe tekort dat bij de EMCO dreigt? Loopt het op naar € 9 à 10 miljoen? En gaan we dan deze tekorten allemaal dekken uit het fonds versterking sociale infrastructuur? Wij zijn van mening dat we niet voor niets een programmabegroting hebben. Binnen de programma's spreken we met elkaar beleid af en waar mogelijk werkt men samen of versterkt men elkaar. Het vormen van fondsen met incidentele middelen maakt het er niet duidelijker en transparanter op. Wij zullen de beantwoording in eerste termijn afwachten, maar de VVD-fractie ziet op dit moment de meerwaarde van dit fonds niet. Wij overwegen dan ook een amendement in te dienen om de vorming van dit fonds niet door te laten gaan. 2. Verplaatsing dierenpark/bouw nieuw theater en ontwikkeling Emmen-centrum. De besluitvorming over dit hele project komt in december aan de orde. Wij willen nu niet op de dan te voeren discussie vooruitlopen, maar hopen wel dat u dan met wat meer duidelijkheid komt wat betreft de financiering. Nu vraagt u ons al op voorhand

Mevrouw Houwing-Haisma spreekt namens de fractie van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie als volgt: "Voorzitter. Vandaag en donderdag behandelen we de begroting 2009 van de gemeente Emmen, en je kunt niet anders dan met oog voor de huidige ontwikkelingen, de kredietcrisis en de dreigende recessie, naar deze begroting kijken. De begroting 2009 is, zo schrijft u, een momentopname, een tussenstand van de te realiseren ambities, langetermijnvisie en doelstellingen uit de Strategienota 2020. Juist in het licht van de huidige ontwikkelingen blijkt hoezeer het om een momentopname gaat. Wij vragen ons af of, als de begroting 2009 op dit moment nog geschreven had moeten worden, u ons deze begroting met deze keuzes had voorgelegd. En dan hebben we het niet alleen over de kredietcrisis. De Amerikaanse hypotheekcrisis werd een wereldwijde kredietcrisis en nu de reële economie wordt meegezogen, lijkt een recessie onafwendbaar. Ook de Miljoenennota die zo trots gepresenteerd werd door de minister van Financiën, gebaseerd op economische groei, kan goeddeels bij het oud papier. Van het optimisme dat de hele crisis wel aan ons voorbij zou gaan, is weinig meer over. De wereld kan in een paar weken tijd snel veranderen! Er dreigt een recessie die ook onze gemeente niet zal overslaan. Over hoe dit allemaal af gaat lopen, verschillen de meningen. Maar laten we eerlijk zijn: hebben we niet allemaal geprofiteerd, ook de overheid, van een systeem waarin de geldstromen oneindig leken? Het is een oude waarheid die zegt dat je geld pas uit kunt geven als je het hebt. Deze waarheid heeft heden ten dage nog niets aan kracht ingeboet. Aan de begroting 2009 liggen het Bestuursprogramma en de collegebrief ten grondslag. In de Kadernota 2008 is al door het college aangegeven waar de speerpunten voor het jaar 2009 komen te liggen. Er is scherp aan de wind gezeild en daarmee is financiële ruimte gecreëerd die vervolgens haar bestemming alweer heeft gekregen. De VVD-fractie vraagt zich af of we niet een wat voorzichtiger koers moeten varen. Nu lijkt het alsof het college dwars door het windveld van de orkaan wil om koste wat kost zijn doelen te bereiken. Emmen kan het zich niet permitteren schipbreuk te lijden of veel averij op te lopen. Is het daarom niet beter een wat behoudender koers te varen? Vroegtijdig de bakens verzetten of de koers bijstellen getuigt ook van

8

akkoord te gaan met een bedrag van € 800.000,structureel, terwijl we niet weten waarvoor dat bedrag ingezet gaat worden. 3. Vitaal platteland. Ook hier geldt dat we de discussie afwachten. Wij gaan ervan uit dat die op korte termijn komt, gezien de prioriteit die u eraan geeft. Wij hebben daar tot op heden weinig van gemerkt, evenmin als van de beleidsnotitie die wel beloofd was voor de behandeling van de begroting. Over de overige bestuurlijke speerpunten het volgende. Deze bestuursperiode is over de helft! Een van de belangrijkste thema's is het jeugdbeleid. Komt de beleidsnota Jeugd nog in 2008? U hebt er wel op voorhand geld voor uitgetrokken, maar we weten niet wat u met dit geld voor ogen hebt. Is het te veel? Is het te weinig? Of stelt u uw ambities af op het beschikbare budget? U stelt dat er veel beleidsaandacht is voor jeugd vanuit de verschillende beleidsprogramma's, zij het niet altijd even concreet en zichtbaar. Maar het moet juist wél concreet en het moet juist wél zichtbaar. Hoe moet de raad anders weten waar de wethouder mee bezig is? Waarom moet ook dit geld weer in een fonds? Als het gaat om cultuur en evenementenbeleid hetzelfde verhaal: wél geld, géén beleid! Welk deel van het budget gaat bijvoorbeeld naar de huisvesting van CBK? En wat blijft er over voor dat extra accent dat u de jongerencultuur wilt geven? Ook hier weer de vraag: worden de ambities afgestemd op het beschikbare budget? Ten aanzien van de sportpromotie kunnen wij akkoord gaan met het bedrag van € 400.000,- ten behoeve van de Vuelta, ook omdat van dit bedrag een deel beschikbaar is voor activiteiten ten behoeve van de breedtesport. Voor zowel kinderen als volwassenen is het belangrijk aan sport te doen. Projecten als de sportpas en dergelijke zijn een goed middel om sport te promoten en te stimuleren, maar we moeten niet vergeten dat een groot deel van de uitvoering hiervan bij de sportverenigingen terechtkomt, verenigingen die graag mee willen werken, maar ook te kampen hebben met een gebrek aan vrijwilligers. Vaak is het een handjevol vrijwilligers dat de kar trekt. Als het gaat om de verdeling van middelen bij projecten die opgestart worden, komen zij pas achteraan in de rij. Dan zie je dat bijvoorbeeld scholen, Sedna of CQ hun kosten kunnen declareren, maar de club die vaak het uitvoerende werk doet achteraan in de rij staat. Wij willen dan ook het voorstel doen de breedtesport (dus alle sportverenigingen in Emmen) een financieel

steuntje in de rug te geven middels een waarderingssubsidie van € 1.000,- per vereniging. Het gaat om ongeveer 220 verenigingen, dus om een eenmalig bedrag van ongeveer € 220.000,-, te dekken uit de structurele ruimte voor nieuw beleid. Hierover dient de fractie een amendement in. Met betrekking tot de economie en de werkgelegenheid heb ik zojuist al verwoord dat het in de ogen van de VVD-fractie van het grootste belang is de economie en daarmee de werkgelegenheid in de benen te houden. Afgelopen zomer zijn we geconfronteerd met een fors verlies van banen door het faillissement en sluiting van een aantal grote bedrijven. Ook de tuinbouw verkeert in zwaar weer. Wij hebben dan ook geen moeite met het extra budget ten behoeve van economische activiteiten, maar we willen wel bijgepraat worden over wat dat budget dit jaar heeft opgeleverd en wat we er in de toekomst mee gaan doen. De VVD-fractie denkt daarbij bijvoorbeeld aan extra middelen om economische activiteiten met onze Oosterburen een extra impuls te geven. Speciale aandacht vragen wij voor de startende (jonge) ondernemers. Met name de hoger opgeleide jongeren die in Emmen gestudeerd hebben en hier zelf een bedrijf willen beginnen zouden we een vestigingspremie kunnen bieden. Middels microfinanciering zijn er ook mogelijkheden. Inmiddels hebben wij begrepen dat er aan dergelijke initiatieven wordt gewerkt. Kan de wethouder aangeven wanneer hij hiermee naar de raad komt? Afhankelijk van die initiatieven/voorstellen zullen wij dan zo nodig met aanvullende voorstellen komen. Het gaat niet goed met de woningbouw. Die 900 woningen op jaarbasis kunt u echt wel vergeten. Laten we maar gewoon realistisch zijn: het zit er momenteel niet in. De VVD-fractie gelooft ook niet dat een woningbouwregisseur de dynamiek in de woningbouwproductie aan kan jagen, evenmin als dure reclamecampagnes. Wat ons enigszins bevreemdt, is dat u behoorlijk extra geld vraagt voor de startersleningen. Daar hebben wij op zich geen moeite mee, vooral als die zorgen voor doorstroming in de huizenmarkt. Navraag leert ons echter dat u geen zicht hebt op een wachtlijst of iets dergelijks. Hoe weet u nu of er veel behoefte is? Bereikbaarheid is een van de topprioriteiten, ook voor de VVD. De fractie stelt voor een studie te doen naar de haalbaarheid van een verdubbeling van de Frieslandroute (N381) tot aan Beilen met aansluiting op de A28. Het verdubbelen van de

9

N34 zit er op de lange termijn niet in en een treinverbinding door de veenkoloniën lijkt op dit moment evenmin haalbaar. Ons inziens zou het een verdubbeling van de N381 de bereikbaarheid van Emmen en de veiligheid zeer ten goede komen. Wij dienen hierover dan ook een motie in. Dan de accommodaties. Laten we maar beginnen met het gemeentehuis. Nog niet eens volledig in gebruik en dan nu al te klein! Het mag dan voor de begroting van 2009 geen consequenties hebben, maar voor de jaren daarna zeker wel. Het is ook wel triest. Was het de opzet om alle ambtenaren onder één dak te laten samenwerken, lukt het weer niet! De wethouder vroeg afgelopen donderdag suggesties aan te dragen, maar dat lijkt mij toch typisch een uitvoerende taak van het college. Wij verwachten gewoon dat u met een goed onderbouwd voorstel richting de raad komt vóór de behandeling van de Kadernota 2009. En verder komen wij er in de commissievergadering op terug. In de Berap lezen we dat u nu voornemens bent het multifunctionele karakter van de trouwzaal achterwege te laten in verband met overlap met de beoogde functies van het op te knappen bruggebouw. De VVD-fractie heeft daar al eerder op gewezen, maar waarom moet dit nu opeens geregeld worden via de begroting?Waarom is dit niet middels een fatsoenlijk raadsvoorstel geregeld om daar in alle openheid over van gedachten over te kunnen wisselen? We hebben nu weer een setje tekeningen en een informatiebrief gekregen over hoe het bruggebouw er uit moet gaan zien, maar is hierbij al rekening gehouden met het tekort aan werkplekken? Wij vinden dit te gek voor woorden. Vervolgens de Lindenhof: wel aangekocht, maar u bent nu op zoek naar een nieuwe huurder. Wij gaan er dus maar van uit dat de wethouder nu definitief de stekker uit het MEC heeft getrokken. Dat zou daar immers gevestigd worden! Bij de vorige algemene beschouwingen hebben wij de wethouder sportzaken gevraagd de mogelijkheden tot nieuwbouw en verplaatsing van het Aquarenabad te onderzoeken in verband met de torenhoge onderhoudskosten van dit bad. Wat is de stand van zaken? Het is hierover erg stil! Met betrekking tot de uitvoering van de motie lastenverlichting komt u met een ingewikkelde uitvoering. Krijgt iedere inwoner/gezin spaarlampen van de gemeente of mag je kiezen tussen isolatie van een spouwmuur of folie achter een radiator? De motie vroeg om maatregelen om de toename van de gemeentelijke woonlasten te compenseren. U koppelt er meteen een hele

campagne aan vast. Is het niet veel simpeler gewoon een bedrag ineens uit te keren? Of de inflatiecorrectie van 1%, die tijdens de Kadernota al ter discussie stond, niet door te laten gaan? Het SIOF (strategisch innovatie- en ontwikkelingsfonds) is in het leven geroepen om financiële middelen ter beschikking te hebben voor de financiering van grote projecten. De afspraak is dat het SIOF wordt gevoed uit het rekeningresultaat. Bij de invoering zijn hier duidelijke afspraken over gemaakt. Nu hebt u ruimte in de begroting gecreëerd door onderuitputting van kapitaallasten en volumes te begroten, wat op zich wel een goede zaak is, maar of het verstandig deze financiën direct in het SIOF te steken, is nog maar de vraag. Bovendien is deze begroting ook in meerjarenperspectief sluitend gemaakt met een greep uit de BAR. De zogenaamde EMCOgelden bedragen voor 2009 alleen al meer dan € 1,6 miljoen. In meerjarenperspectief kom je tot 2012 op een bedrag van € 4.259.000,-. Het renteverlies dient in de begroting nog te worden geregeld. U financiert het EMCO-tekort dan wel niet meer uit de BAR, maar uit een door u voorgesteld fonds dat ook incidenteel wordt gevoed. Exact datzelfde bedrag haalt u uit de BAR om de begroting sluitend te maken. Wij zijn benieuwd wat u gaat doen als de tekorten bij de EMCO verder oplopen! De VVD is van mening dat eerst de begroting sluitend gemaakt moet worden met de daartoe beschikbare middelen, wat kan gezien de gecreëerde ruimte, alvorens een greep te doen uit de BAR. Bij het vaststellen van het rekeningresultaat kan dan het SIOF gevoed worden. Misschien wel met minder dan u wenst, maar het is wel duidelijker en reëler, mede als we kijken naar de risico's die nog niet mee zijn begroot. Ik noem de volgende. 1. De discussie over de tuinbouw en de toekomst van het Rundedal moeten we nog voeren. Wethouder Kuper had daar trouwens in Cassata bij Radio Drenthe geen optimistisch verhaal over. Wij begrijpen dan ook niet waarom er in de begroting vanuit wordt gegaan dat in 2009 de verkoop weer iets aantrekt. Als er in 2009 geen opbrengsten worden gerealiseerd, zal dit in dat jaar al lijden tot een verlies van € 800.000,-, welk verlies ten laste zal komen van het weerstandsvermogen. Tevens ontstaan er risico's ten aanzien van de subsidies. Wij gaan ervan uit dat de toekomst van het EBR in deze discussie zal worden meegenomen. 2. De uitbreiding van het gemeentehuis zal ongetwijfeld leiden tot extra uitzet van lasten.

10

De heer Douwstra spreekt namens de fractie van Burgerbelangen Gemeente Emmen als volgt: "Voorzitter. Even in aanvulling op wat mevrouw Houwing zojuist meedeelde: via de media vernam ik dat er geen sprake meer is van een dreigende recessie, maar dat de EU inmiddels in een recessie verkéért! We zijn inmiddels tweeëneenhalf jaar verder sinds de verkiezingen in 2006. Als fractie hebben we een tussenbalans opgemaakt. Daarin lopen een paar woorden als een rode draad, namelijk ambitie… heel veel ambitie! Aan ambitie ontbreekt het niet in Emmen. Qua ambitieniveau vermoed je in een stad met toch zeker een omvang en grootte van Groningen of Eindhoven te wonen. Het college van burgemeester en wethouders verwoordde zijn gedrevenheid en ambitie bij het aantreden in 2006 in een Bestuursakkoord. Enkele van deze ambities zijn: In 2020 moet Emmen 120.000 inwoners hebben, een hoogbouwcentrum, een nieuw theater en dierenpark moeten worden gerealiseerd, het Rundedal vol met glastuinbouw, een vaarverbinding Erica-Ter Apel, invulling Emmen-centrum, realisatie woonwijk de Delftlanden, inclusief een peperdure promotiecampagne en een hagelnieuw station Emmen-zuid. De drift waarmee deze ambities worden getoond aan de buitenwereld kent geen grenzen. Een voorbeeld daarvan is de aankomst van de Vuelta in Emmen. Hoeveel geld het gaat kosten is op dit moment niet bekend, maar de buitenwereld moet toch vooral weten hoe geweldig Emmen is. t geneg zijn. eerste scheuren in deze te grote broek s De stekker die al bijna uit het Rundedal is getrokken, een groot gapend gat in het centrum van Emmen, stagnerende cijfers als het gaat om inwoneraantallen en woningbouwproductie en het zeer matig vollopen van de Delftlanden. Kortom: Emmen heeft al een beste scheur in de broek op Onderwerpen als jeugd en vitaal platteland, die ook hoofdthema's zijn, schieten er volkomen bij in. Ter illustratie: de hele uitstraling van deze begroting is gericht op Emmen-centrum en de grote projecten die er spelen. Er is bijvoorbeeld geen geld voor een fietspad in Emmer-Erfscheidenveen. Het stelt BGE en de bevolking zwaar teleur dat er nog steeds geen onderzoek is geweest van 3VO, zoals in een motie verwoord. Wel moet er in Emmen-centrum een perfect evenementenplein worden aangelegd, waarin bij wijze van spreken geen marmeren tegel verkeerd mag liggen. Het gaat om evenredige verdeling van middelen over de gehele gemeente en niet toegespitst op één dorp.

3. De ontwikkelingen bij de EMCO baren ons nog wel het meeste zorgen, te meer omdat de informatie die begin oktober bij de eerste kwartaalrapportage aan de orde was van een totaal andere strekking was dan de mededeling afgelopen donderdag. Het voelt alsof we met een kluitje in het riet zijn gestuurd. Er was toen sprake van een eventueel extra tekort van twee tot vier ton en vervolgens kwam de mededeling dat iedere cent die aan deze doelgroep wordt besteed goed besteed is. Nu dreigt het wederom gierend uit de klauwen te lopen, tenminste: dat moeten we veronderstellen als we kijken naar het zware geschut dat nu is ingezet. Juist omwille van de doelgroep die is aangewezen op een beschermde werkplek is het nu zaak schoon schip te maken, wil er nog toekomst zijn voor een SW-bedrijf in Emmen. De VVD-fractie is realistisch genoeg om in te zien dat de extra lasten van de EMCO nog vele jaren op de begroting zullen drukken, dus dienen we ze structureel mee te begroten en niet met incidentele middelen te financieren. 4. Voor de financiering van de centrumplannen en theater denkt u een bijdrage van € 10 miljoen uit de reserve van het grondbedrijf te halen. Dat lijkt te kunnen, maar laten we goed kijken naar de economische ontwikkelingen en het risico dat dat met zich meebrengt. Een teruglopende economie kan het optimisme van nu snel doen wegnemen. Voorts is het op dit moment nog onzeker hoe het verder gaat met de bouw van de parkeerkelder aan het Willinkplein. De VVD is er op voorhand nog niet van overtuigd dat we die als gemeente zelf ter hand zouden moeten nemen. 5. Voor het onderhoud van de kapitaalgoederen, wegen, groen, riolering, water en kunstwerken is er nog altijd te weinig geld. Ook dit is een risico, want achterstallig onderhoud kost altijd meer. 6. En dan de WMO. Deze is nog steeds met veel onzekerheden omgeven. Een factor om rekening mee te houden. Al met al rekent de VVD zich nog niet rijk, al ligt er nu ogenschijnlijk een mooie begroting. Dat is ook de reden waarom wij nog maar wat kalm aan willen doen met het bedrag van € 876.000,- structureel voor nieuw beleid. Laten we nog maar niet alles opmaken. We kunnen ook bij de Kadernota 2009 nog met voorstellen komen als blijkt dat het allemaal meevalt. Wanneer het tegenvalt, is het fijn als je nog een appeltje voor de dorst hebt."

11

De heer Douwstra heeft daarvan via de media kennisgenomen.

Daarnaast, en dat geluid is hier ook al eerder gehoord, krijgen wij in de loop der tijd twijfels bij de beheersbaarheid van de grote projecten, te meer als relatief kleinere, zoals het gemeentehuis, al niet datgene opleveren wat ze hadden moeten worden. Ten aanzien van de verplaatsing van dierenpark, de bouw nieuw theater en de herontwikkeling Emmen-centrum stelt het college voor met ingang van 2009 een extra bedrag van € 800.000,- beschikbaar te stellen. BGE zal hier niet mee instemmen. Wij zijn van mening dat voorkomen moet worden dat er veel geld op gaat aan plannenmakerij, terwijl de haalbaarheid van die plannen nog op geen enkele wijze is onderbouwd, waarbij het dan ook nog eens zo is dat over die onderbouwing nog geen politiek oordeel is geveld. Daar komt bij dat de perikelen rond de parkeergarage Willinkplein dit college ook te denken moeten geven in relatie tot plannen die qua investering, maar ook qua de uiteindelijke exploitatielasten grote consequenties kunnen krijgen voor de financiële positie van de gemeente en daarmee van haar burgers. Overigens hebben wij het als een pluspunt ervaren, helaas gedwongen door de omstandigheden, dat de stekker uit Rundedal 2 getrokken gaat worden, zoals het nu naar uit ziet. Gelukkig is hier de kleermaker al aan het werk geweest. Ook voor de overige bestuurlijke speerpunten geldt voor ons dat de focus te zeer gericht is op Emmen-centrum en de grote projecten. Betreffende het hoofdthema jeugd in het Bestuursakkoord willen wij als fractie het volgende opmerken. Bij de behandeling van de Kadernota heeft BGE een aantal voorstellen ingediend ten aanzien van het jeugdbeleid, waaronder het amendement hangplekkennaturrealycool.nl. Dit amendement van BGE hield in dat er vier hangplekken zouden worden gerealiseerd in de hoofdkernen van de gemeente. Dit amendement kon niet op veel steun rekenen. Nu komen de PvdA en het CDA juist met een actieplan Jeugd, waarin gepleit wordt jongeren een eigen plek te geven. Waarom hebben de betrokken fracties dan niet ingestemd met het amendement in juni? Is dat omdat deze partijen nu willen pronken met andermans veren? Wij vinden dit zeer onhoffelijk, om maar eens in PvdA-termen te praten. In BGE-termen heet deze overname plagiaat."

De heer Arends meent te moeten begrijpen dat de heer Douwstra nog niet weet wat er precies in staat. De heer Douwstra weet dat inderdaad niet. De heer Arends gunt de heer Douwstra dan diens profetische gave! De heer Douwstra heeft geen profetische gave. Hij baseert zich uitsluitend op de stelling dat de jeugd eigen plekken moet krijgen. De heer Arends merkt op zijn opmerking alleen als hoffelijkheid te hebben bedoeld! De heer Douwstra heeft dit dan totaal verkeerd begrepen! Spreker vervolgt zijn beschouwing met: "Wat wel door ons als positief ervaren wordt, is het gegeven dat PvdA en CDA met ons van mening zijn dat het college te weinig inzet heeft gehad op dit thema." De heer Arends constateert dat dit waarschijnlijk de conclusie van de heer Douwstra en diens fractie is. Het is echter niet de conclusie van de PvdA-fractie. De heer Douwstra meent ook te hebben verwoord dat het de conclusie van de BGE-fractie is. De heer Arends hoorde de heer Douwstra zeggen dat de PvdA-fractie met de BGE-fractie van mening is dat … Dat is dus niet het geval, zo wil hij voor de handelingen maar even opmerken. De heer Douwstra stelt vast dat er blijkbaar meer mogelijkheden komen voor de jeugd. Het was de bedoeling daarop te wijzen. Spreker vervolgt hierna zijn beschouwing. "De benoeming tot hoofdthema heeft altijd op steun van BGE kunnen rekenen. Waar wij minder waardering voor hebben, is de uitvoering hiervan. Het accent is in 2009 gelegd op het thema jeugd, maar naar mening van onze fractie is er in de jaren ervóór te weinig accent op gelegd. In het algemene marketing- en promotiebeleid van de gemeente Emmen staat voor 2009 het thema jeugd ook centraal. In de bijbehorende

De heer Arends informeert of de heer Douwstra de plannen van het actieplan Jeugd van de fracties van PvdA en CDA kent.

12

campagne komt het accent te liggen op Emmen als aantrekkelijke leefomgeving voor jeugd. Emmen is een gemeente die voorzieningen voor jongeren heeft waar nog geen derde tevreden over is! En de jongerenraad komt hier de vuile was ophangen omdat er te weinig voor jongeren is te doen in deze gemeente. Hoe wil je hier de promotie op richten? Omdat er toevallig een Vuelta naar Emmen komt? Dit is slechts eenmalig. De Vuelta wordt hier misbruikt om te zeggen dat er een aantrekkelijke leefomgeving is voor de jeugd. Inhakend op de Vuelta: BGE vindt het onbegrijpelijk dat er vier ton wordt uitgetrokken om een tak van sport te promoten die verwilderd is door leugen en bedrog en dopingperikelen. BGE wil niet dat Emmen daar mee geassocieerd wordt. De jeugd wil structurele voorzieningen en een aantrekkelijke leefomgeving. Besteed het geld van deze promotiecampagne liever aan een verbetering van de leefomgeving van en de voorzieningen voor jongeren! Verder is het voor BGE onbegrijpelijk dat de effectindicator voor jongerenvoorzieningen op 28% ligt. Dit is juist een te lage ambitie. De gemeente loopt over van ambitie als het gaat om groeien en groot worden tot Emmen City. BGE vindt dat Emmen zich moet ontwikkelen tot jongerengemeente. Het moet aantrekkelijk worden voor jeugd en jongeren zich te vestigen en te blijven in de gemeente Emmen. Emmen kent een hoge vergrijzing in vergelijking met de rest van dit land. BGE dient daarom een motie in om het college onderzoek te laten verrichten naar de vraag hoe de gemeente zich als jongerengemeente op de kaart kan zetten, resulterend in een actieplan 'Emmen als jongerencity'. Om dit actieplan alvast voeding te geven, wil BGE het fonds jeugdbeleid structureel verhogen met € 0,5 miljoen.

geld kan wat BGE betreft worden gebruikt ter versterking van verlichting van het fietspad Erica-Klazienaveen, waar veel jeugd gebruik van maakt in de avonduren. De fractie overweegt hierover in tweede termijn met een voorstel te komen. * Het programmaplan De deregulering wordt voortgezet in 2009, een prima zaak. Maar houd bij de regelgeving goed in het oog dat de bestaande regels voor iedereen gelden en dat de handhaving serieus ter hand genomen wordt! Hierbij het verzoek de personele kosten voor 126 gevallen niet weg te laten vanwege de negatieve uitstraling die dat heeft. BGE wil dat de klachten van burgers serieus afgehandeld worden. Het kan en mag niet zo zijn dat er een jaar lang steeds gezegd wordt: binnen 14 dagen wordt het verholpen! Wil je bij de bevolking draagvlak krijgen voor grote projecten, dan moet je het bestaande goed op orde hebben. In dat geval heeft de kleermaker minder werk. * Economie en werkgelegenheid Werkgelegenheid blijft voor ons prioriteit nummer 1. De doorwerking van de wereldwijde crisis zal ook in het Emmense merkbaar worden, maar wij zijn er van overtuigd dat het onderwerp de volle aandacht van de portefeuillehouder en het college heeft. Wel al vast de opmerking dat wij er rekening mee houden dat een van de door ons overigens niet onderschreven voedingsbronnen voor het fonds sociale infrastructuur, te weten de overschotten op de WWB, weleens droog zou kunnen komen te vallen. En vergeet niet dat werkgelegenheid de belangrijkste pijler voor bevolkingsgroei blijft als het gaat om de verdere ontwikkeling van de gemeente. De grote projecten staan momenteel niet onder druk van de crisis, zo wordt ons voorgehouden, maar wat BGE betreft is de nodige waakzaamheid geboden. Her en der gaan stekkers er uit en treedt er stagnatie op bij de uitvoering. Emmen zal daar wat dat aangaat naar onze mening beslist niet als enige aan ontkomen.

* Cultuur en evenementen Als het om kunstwerken gaat, al dan niet in verband met Emmen-promotie, vindt BGE nog steeds dat de poorten van Emmen wel erg duur gaan worden en dat met een goedkopere oplossing à la poort van Drenthe in Coevorden of het TT-monument kan worden volstaan. De rest van het geld kan dan deels bestemd worden voor het onderhoud in het openbaar gebied, bijvoorbeeld het kunstwerk van de Emmense kunstenaar Wessel Dijkstra voor de bibliotheek.

* Veiligheid Fysiek, sociaal en verkeer: alles komt samen en moet worden versterkt. Ook hier speciale aandacht voor de jeugd. Dat is op zich wel terecht, maar vergeet de opvoeders niet; zij geven de eerste voorbeelden. BGE is een voorstander van een harde aanpak van criminaliteit. Verder draagt ook regelmatig en stelselmatig onderhoud bij aan het versterken van de veiligheid in het openbaar gebied.

* Beleidsintenties per programma Op pagina 27 wordt een vrijval investering openbare verlichting gemeld van € 17.000,-. Dit

13

* Onderwijs en jeugd Het elektronisch kinddossier wordt niet verder uitgebreid en beperkt zich tot de jeugdzorg. Graag horen wij van het college of het stappen gaat nemen tegen het zwichten van de minister voor Jeugd en Gezin en de ministerraad om niet uit te breiden, mede om reden dat de diverse beroepsgroepen een bloedhekel hebben aan een dergelijk dossiervorming en liever de mondelinge overdracht handhaven. Dit terwijl recent opnieuw is gebleken dat de zaken niet voor elkaar zijn en dus mondelinge overdracht niets toevoegt. Voor ons een volstrekt achterhaalde situatie. Het is van de zotte dat de belangen van een kind achtergesteld worden om de reden die zonet is genoemd. De onderwijsvoorzieningen in de Delftlanden: zijn de leerlingenprognoses nog valide of moeten deze bij het trage vollopen van de Delftlanden herzien worden? Onder risico's wordt gewag gemaakt van niet in de begroting opgenomen kosten van het verhelpen van de gebreken die aan het licht kwamen bij het verlenen van gebruikersvergunningen. De kosten zijn al wel bekend. Waarom dan als risico opgenomen? (pagina 69)

De voedselbank en de megaprojecten: zoveel investeringen en de voedselbank blijft nodig, een teken aan de wand! Kan de wethouder aangeven wat de gemeente wil gaan bijdragen aan de voedselbank? Schuldhulpverlening: vaak horen we hier kritische geluiden over; het gaat niet goed: ziekte, wachtlijsten enzovoort. Ik wil hier op dit punt iets positief melden . Enige tijd geleden had ik het genoegen voorgelicht te worden over de mogelijkheden van schuldhulp in de gemeente Emmen. In een korte en heldere uiteenzetting werd aan leken uit de doeken gedaan wat op dat vlak kan, maar ook wat beslist niet kan. Verhelderend en duidelijk! Van harte aanbevolen voor eenieder die weleens tegen schuldsituaties aanloopt! * Verkeer en vervoer Strategisch hoofddoel van het openbaar vervoer is: ten minste het behoud van de huidige positie. Naar de mening van BGE is hier sprake van een te lage ambitie. Een uitbreiding zoals BGE deze verwoord heeft in een motie die door de raad is aangenomen, is de zogenaamde zuidlus, bestaande uit Nieuw-Amsterdam, Erica, Schoonebeek en Klazienaveen. Voeg daar goede fietsenstallingmogelijkheden in de hele gemeente aan toe, en wie weet gaat er meer gebruik gemaakt worden van openbaar vervoer. Met name in de dorpen liggen de haltes ver uit elkaar. Wij zien regelmatig fietsen op de grond liggen in plaats van netjes gestald omdat er geen stallingsmogelijkheden zijn. Wij overwegen hierover een motie in te dienen.

* Bouwen, wonen en milieu Eén integrale vergunning met één loket, één bevoegd gezag en één handhavende instantie: de zogeheten omgevingsvergunning. Dus deze droom van BGE komt uit, zij het met vertraging. Samen met een transparant welstandsbeleid (maximaal welstandsvrij), dat nog even op zich laat wachten, weet dan iedereen waar hij aan toe is. Er is een vergunning en er wordt gehandhaafd en 126 nieuwe gevallen gaan zich niet voordoen. Geweldig!

* Sport recreatie en cultuur De huidige trend is: meer korte vakanties en toeristische overnachtingen. Hier kan op ingespeeld worden door het verlenen van medewerking aan potentiële ondernemers, uiteraard aan de hand van de bestaande regelgeving en bestemmingsplannen. Gelet op de realisatie van het geplande aantal overnachtingen, hadden wij een bijstelling van de ambitie verwacht. Wellicht is dat bij de begroting 2010 het geval. Wij wachten af .

* Arbeidsparticipatie Met de vakbonden zijn wij van mening dat werk moet lonen, met andere woorden: het aan werk zetten van mensen met behoud van uitkering mag slechts zeer beperkt en van korte duur zijn. Daarnaast blijft BGE voorstander van het blijven bieden van een beschutte werkplek voor hen die dat nodig hebben. Dat straks uitgegaan wordt van wat iemand kan buiten het beschutte heeft onze instemming, maar dit neemt niet weg dat we de sociale plicht houden ook op dat vlak mensen niet buiten te sluiten. De EMCO: een grondige schoonmaakbeurt met in achtneming van de elementaire schoonmaakregels blijft nodig. Het ziet er naar uit dat daaraan gewerkt gaat worden.

* Sporten voor jongeren Wij zien dit graag uitgebreid met het opnieuw invoeren van schoolzwemmen. Hierover zal BGE een voorstel indienen. * Openbaar gebied Op herhaling: het onderhoud laat nog steeds te wensen over. De geluiden uit de EOP's zijn: we

14

mogen wel praten, maar er wordt niet echt geluisterd! De vrijheid van de EOP's om de budgetten in te zetten, mag niet van de zijde van de gemeente ambtelijk geblokkeerd worden. Op dit moment is er geen actuele inventarisatie van de onderhoudstoestand van het openbaar gebied. BGE wil dat er een lijst komt met de beoordeling van het openbaar gebied in de gemeente Emmen. Deze lijst moet er voor gaan zorgen dat er een evenredig beeld van het groenonderhoud ontstaat.

plaats van de door het college begrote € 61 miljoen. De structurele besparing van € 4,3 miljoen ten opzichte van hetgeen het college voorstelt, wil BGE voor € 2,3 miljoen aanwenden voor het beperken van de door het college voorgestelde lastendrukverhoging. Beperken van de lokale lasten is goed voor de portemonnee van de burgers van deze gemeente. Beperking van de lastendruk creëert ruimte voor consumptie, consumptie die we nodig hebben teneinde te voorkomen dat we in een langdurige recessie terecht gaan komen. In de tweede termijn zullen wij met voorstellen komen voor het resterende bedrag van € 2 miljoen. In de begroting van 2008 is uitgegaan van een gemiddelde loonsomstijging van 3,5%; zie bladzijde 281 van de begroting. In de begroting van 2009 houdt het college rekening met een gemiddelde loonstijging van 2%; zie bladzijde 249 van de begroting. Sorry, ik denk dat ik nu zaken door elkaar haal, maar daarop zal ik nog terugkomen. Wellicht is overigens nog een grotere besparing mogelijk dan de besparing die BGE mogelijk acht. Op bladzijde 250 van de begroting 2009 schrijft het college dat de personeelslasten in 2009 met € 1,1 miljoen toenemen. Dit is een stijging van 2%. Wanneer € 1,1 miljoen een stijging van 2% is, dan bedragen de personele lasten in 2008 blijkbaar € 54,8 miljoen. Tezamen met de verhoging van € 1,1 miljoen hebben we het in 2009 dus over een totale personele last van 54,8 + 1,1 = € 55,9 miljoen, een verschil van ruim € 5,1 miljoen ten opzichte van de 61 miljoen aan personele lasten waar dit college van uitgaat. Snapt u het nog? Wij niet meer! Niet alleen is de broek veel te groot, ook de broekriem moet worden aangehaald."

* Zorg en welzijn Voorop blijft staan: iedereen doet mee! Als het om inspraak gaat, dan ook over de volle breedte en niet verengen tot een belangenverstrengelde constructie in een WMO-raad, maar dat standpunt was u al bekend. BGE is van mening dat, als de nieuwe aanbesteding van hulp bij het huishouden risico's in de vorm van extra lasten met zich meebrengt, we dat moeten accepteren. Er moet niet op die wijze bezuinigd worden op de nodige zorg. Verder zijn wij tegen het voeden van het fonds sociale infrastructuur met WMO- middelen. De incidentele overschotten zullen behouden moeten blijven voor de WMO en niet in het EMCOgat gekieperd worden. Met betrekking tot het fonds sociale infrastructuur dienen wij samen met de DOP een amendement in. * Bedrijfsvoering BGE roept raad en college op de in onze ogen dreigende explosie van de personele lasten een halt toe te roepen. In deze begroting gaat het college voor het jaar 2009 uit van iets meer dan € 61 miljoen aan personeelslasten. Aan fte's wordt 1.010 begroot, weliswaar inclusief een klein aantal tijdelijke krachten, maar toch…! Wanneer we de verzelfstandiging van het RAP en de gemeentelijke reiniging nog even in herinnering roepen, kan worden vastgesteld dat het ging over 103 fte's, zo meent de fractie van BGE zich althans te herinneren. Met andere woorden: deze opgesteld bij de 1.010 door het college begrote fte's en we gaan óver de 1.100 fte's heen. BGE wil de personele lasten van de gemeente Emmen terugbrengen op het niveau 2007, gecorrigeerd voor de loonsomverhoging in de periode 2008 en 2009. In 2007 bedroegen de personele lasten volgens de jaarrekening € 53,8 miljoen. Uitgaande van 3,5% loonsomstijging in 2008 en 2% in 2009 wil BGE in 2009 vasthouden aan een totale personele last van € 56,8 miljoen, in

De heer Arends stelt vast dat de heer Douwstra het heeft over het terugdringen van de lastenverhoging. Deze wil € 2 miljoen voor iets anders aanwenden. Kan de heer Douwstra helder maken wat de lastenverzwaring in Emmen is en welk bedrag daarmee op jaarbasis is gemoeid? De heer Douwstra heeft het gehad over lastenverlichting, niet over lastenverzwaring. De heer Arends heeft begrepen dat de BGEfractie € 2,4 miljoen wil gebruiken ter compensatie van de lastenverzwaring. Kan de heer Douwstra aangeven hoe die € 2,4 miljoen zich verhoudt tot een verzwaring die zou moeten worden gecompenseerd?

15

De heer Douwstra heeft zich klaarblijkelijk verkeerd uitgedrukt. De BGE-fractie wil een lastenverlichting. Zij ziet ook wel dat de lastenverzwaring in de begroting is geminimaliseerd door de maatregelen die genomen zijn en door de moties die in het verleden zijn aangenomen. De fractie wil de lasten echter nog verder verlichten om de economie te stimuleren.

De heer Douwstra interrumpeert: erover nadenken kan altijd!

De heer Arends merkt op dat de BGE-fractie wellicht in de tweede termijn kan aangeven wat precies wordt beoogd. Er moet volgens haar nogal wat af van het personeelsbudget. Hieromtrent is verleden jaar een amendement aangenomen en zijn er op andere momenten mededelingen gedaan. Kan de heer Douwstra in het kader van het verleden jaar aangenomen amendement aangeven op welke onderdelen nu geen beleid meer moet worden gevoerd en wat dat betekent voor de dienstverlening aan de inwoners van de gemeente?

De heer Hoekstra merkt op dat de overheid bij een vertraagde groei of een recessie inderdaad meer moet investeren en er voor moet zorgen dat de lasten voor de burgers lager worden, opdat de mensen meer koopkracht hebben en de economie blijft draaien.

De heer Arends wijst erop dat Keynes niet was voor lastenverlichting, maar voor het geven van impulsen aan de economie door anticyclisch beleid. Dat betekent dat er juist moet worden geïnvesteerd.

De heer Arends gaat ervan uit dat de SP-fractie het college volop steunt in het anticyclische beleid! De voorzitter laat weten dat het college er alle economen, van Bismarck tot Marx, op zal naslaan!

De heer Douwstra zal hierop in tweede termijn ingaan.

De heer Arends brengt onder de aandacht dat Bismarck geen econoom was.

De voorzitter begrijpt dat er sprake is van een keuze tussen 2% en 3,5% loonsverhoging. Als werknemer van de gemeente kiest hij persoonlijk voor het laatste!

De voorzitter meent dat Marx dat ook niet was! De heer Hoekstra vervolgt zijn beschouwing. "Voor ons ligt inmiddels de derde begroting van de huidige coalitie van PvdA en CDA. Er liggen nu 31 maanden van het christelijk groen en bijna rood beleid achter ons. De SP troost zich met de gedachte dat we nog maar 17 maanden te gaan hebben! Nog 17 maanden, nog twee keer een begroting die niet de onze is, en die niet de onze zal worden. Het vorig jaar spraken wij uit dat de overheid, hier de gemeente, het schild moet zijn voor de mensen in de samenleving, zowel de sterken als de minder sterken, dat zij moet zorgen voor een eerlijke, gelijke verdeling van kennis, macht en inkomen, maar ook vooral moet zorgen voor eerlijke kansen in het leven. Die keuze zien wij te weinig terug in deze begroting. Vervolgens kerncijfers en arbeidsmarkt, participatie en uitkeringen. Op dit moment telt Emmen 3.130 mensen die afhankelijk zijn van een sociale uitkering en 1.288 mensen die afhankelijk zijn van de WSW. Dat maakt samen 4.418 mensen die afhankelijk zijn van de gemeente of een andere uitkeringsinstantie. Voor 2009 is uw inschatting dat deze groep mensen licht zal dalen tot 4.179. Volgens

De heer Douwstra denkt dat het aan de hand van een te verstrekken overzichtje wel duidelijk wordt. De voorzitter moet de eerste vier sprekers complimenten maken, want zij hebben zich keurig gehouden aan de 20 minuten. Hij schorst, zoals eerder aangekondigd, de vergadering vervolgens voor een pauze. Schorsing. De voorzitter heropent de vergadering en geeft het woord aan de SP-fractie. De heer Hoekstra spreekt namens de fractie van de Socialistische Partij als volgt: "Voorzitter. Vóór de schorsing werd gesproken over lastenverlichting. Ik wil aan de BGE-fractie voorstellen samen met ons naar de landelijke SPfractie in 'Den Haag' te gaan om te pleiten voor het beleid van Keynes: sterkere overheidsinvesteringen en lastenverlichting voor de burgers. De heer Douwstra mag er eens rustig over nadenken of hem dat wat lijkt!"

16

uw eigen cijfers is 18,3% van de mensen in Emmen in meer of mindere mate afhankelijk van u en ons. Volgens de SP ziet u hier iets over het hoofd. De laatste tijd worden we geconfronteerd met een aantal bedrijfssluitingen of saneringen. En als we de voorspellingen mogen geloven, zal de huidige economische situatie ook geen goed doen voor de werkgelegenheid. Bij de recente ontslagen gaat het vaak om mensen die al jaren werkzaam zijn bij de bedrijven. Zij verrichten daar specifiek werk en hebben vaak een zodanige leeftijd dat de arbeidsmarkt niet op hen zit te wachten. Ongeacht wat wij daar moreel van vinden, u gaat in uw begroting gewoon uit van een lichte toename van de werkgelegenheid. Daarmee spreekt u uzelf tegen, gezien een aantal ontwikkelingen betreffende de werkgelegenheid en de WWB die u op pagina 87 van de begroting aanhaalt. U constateert een stijging binnen de WWB in 2008 en het CBS spreekt ook over een neiging tot stijging in het Noorden. Daarnaast is er sprake van een toenemende meervoudige problematiek waardoor trajecten langer duren. 44% van de mensen bevindt zich in zorgtrajecten en de uitstroom naar subsidiebanen (uit de uitkering) blijft in z'n geheel achter. Daarnaast vermeldt u nog dat de daling van werkgelegenheid in de maakindustrie nu nog minder is dan elders, maar … we lopen op dit moment wel in. Uw constateringen zijn juist, zo is onze inschatting, maar u gaat daar volgens de SP niet realistisch mee om. U haalt nogmaals de afspraak met het rijk aan: de daling van het WWB-bestand met 25% in de periode 2007-2011. U zult moeten toegeven dat die afspraak niet realistisch is, gezien de huidige ontwikkelingen. Op pagina 90 geeft u aan wat u wilt bereiken en op welke manier. Kunt u ons zeggen of u werkelijk denkt dat dit beleid gaat leiden tot uw doelen, zeker als u de argumenten van hierboven meeneemt? Wat de SP betreft moet duidelijk zijn dat de prioriteit moet liggen bij de mensen en hun mogelijkheden, maar wel op een realistische manier. Zij die op zoek zijn naar een baan, moeten alle mogelijke ondersteuning en begeleiding krijgen. Het is van groot belang mensen perspectief te bieden en hun talenten en ambities tot ontwikkeling te laten komen. Dat is volgens ons de beste garantie voor gemotiveerde werknemers. De theorie is namelijk één, de praktijk is vaak weerbarstiger. Daarom pleit de SP altijd voor het in ogenschouw nemen van de menselijke maat. Mensen moeten geholpen worden om een fatsoenlijke plek in de Emmense samenleving te vinden. Denk aan vrijwilligerswerk met een ex-

traatje bovenop de uitkering. Niemand werkt voor niets, en elke bijdrage aan de samenleving kent haar waarde. Nu ik het toch over werkgelegenheid heb, nog even de meest specifieke poot daarbinnen: de sociale werkvoorziening, EMCO. Het was weer een roerig jaar: tekorten, bestuurlijke trammelant en dan ook nog de vernieuwing van de wetgeving, die ook tot de nodige onrust leidt bij de mensen die het aangaat. Aan u de taak nu eindelijk de financiering helder op te nemen in de begroting, want de tekorten en mogelijke gevolgen van de perikelen zijn ook dit jaar voor ons onvindbaar in de stukken. Aan ons de opdracht nu eindelijk te zorgen voor een degelijk en kundig bestuur, maar ook de opdracht ons nu eens serieus met de WSW te gaan bemoeien. Hoe gaat het met de mensen bij de EMCO, hoe gaat het met de mensen op de wachtlijsten van de EMCO? De sociale werkvoorziening is onze verantwoordelijkheid, en dit geldt dus ook voor de mensen die er werken. Graag een iets uitgebreidere toelichting op de stand van zaken binnen EMCO dan die er in de begroting over te vinden is." De heer Dijkgraaf constateert dat de heer Hoekstra sprak over een degelijk en kundig bestuur bij de EMCO. Hierbij de vraag: waarom is er geen SP-vertegenwoordiger in gaan zitten? Wellicht had deze aan het bestuur een zinvolle bijdrage kunnen leveren. De heer Hoekstra herinnert eraan dat de SP momenteel slechts een kleine fractie in de gemeenteraad heeft. Derhalve past haar bescheidenheid. De SP-raadsleden zitten reeds in alle commissies, iets wat niet alle fracties kunnen zeggen. De fractie hééft dus al verantwoordelijkheid genomen. Spreker vervolgt zijn beschouwing. "Wat de grote projecten versus de buurten betreft: als we eens wat langer terugkijken op 31 maanden beleid van dit college, bekruipt ons het gevoel dat de focus nog steeds heel erg is gericht op de grote projecten of, beter gezegd: de grootse projecten. Met kop en schouders steekt boven alles het theater-/zooproject uit: een nieuw theater in nauwe samenwerking met een nieuwe dierentuin. Natuurlijk, de dierentuin hoort bij Emmen, en natuurlijk hebben de mensen in Emmen ook recht op kunst en cultuur (zowel met hoofdletter als met kleine letter), maar moet het nu allemaal zo groot? Moet dat allemaal met zo veel onduidelijkheden en dus ook onduidelijke ri-

17

De heer Huttinga spreekt namens de fractie van de ChristenUnie als volgt: "Mijnheer de voorzitter. In deze dagen wankelt de wereld op haar financiële grondvesten. Niets is meer zeker, zo lijkt het wel. En het is misschien weleens goed dat te beseffen. Voor de ChristenUnie-fractie liggen daarom de fundamenten van het bestaan op een heel ander niveau, namelijk bij de God van de Bijbel. De maakbaarheid van alles wat ons bezighoudt, is zeer relatief. Dat dit geldt voor de natuur en de bijbehorende elementen wisten we al lang, maar dat de door de mens gecreëerde financiële wereldhuishouding zo kon instorten als deze dagen gaande is, had vrijwel niemand kunnen bedenken. We zijn allemaal enorm gewend aan het altijd doorgaan van de dagelijkse dingen die leiden tot transacties waarbij in meer of mindere mate geld een rol speelt. In voornamelijk de voor de wereldeconomie zo belangrijke Amerikaanse economie, bleek in de financiële sector aldaar 1 + 1 al enige tijd zonder problemen 3 of zelfs 4 te kunnen zijn. Wijlen minister-president Colijn < overigens van een geheel andere signatuur dan Bismarck en Marx! > krijgt als het ware met terugwerkende kracht gelijk door stug vast te houden aan de guldenstandaard, waarbij de waarde van het collectief in omloop zijnde geld gedekt moest zijn door het goudbezit van de staat."

sico's? De financiering is voor ons absoluut nog niet helder genoeg, maar u vraagt nu al wel voor 2009 acht ton vrij te maken. Dit is niet de het tijdstip voor het voeren van de discussie over dit project, maar omdat u het noemt als 'een van de belangrijkste prioriteiten voor 2009' kunnen we het niet onvermeld laten. Wij wachten met spanning en een kritische houding de presentatie met alle feiten en cijfers in december af. Pas daarna valt met de SP te praten over het al dan niet beschikbaar stellen van acht ton. Ook ten aanzien van de woningbouw schuwt dit college de grote plannen niet. U bouwt in Erica, Klazienaveen en Nieuw-Schoonebeek. Dat is nog goed te billijken, maar er wordt ook gebouwd in het Gorzenveld nabij de Delftlanden. Vooral het laatste is wat de SP betreft een brugje te ver, niet alleen omdat u het vertikt deals te sluiten over sociale woningbouw, maar ook omdat u tot vier keer toe € 600.000,- over de balk wilt gooien om vooral Westerlingen naar Zuidoost-Drenthe te lokken. De eerste campagnes zijn er nu geweest en hoeveel Hagenezen of Tilburgers hebt u hier mogen ontvangen? Hoe verwacht u ooit die uiteindelijk € 2,4 miljoen reclamekosten terug te verdienen? Vast niet door te kiezen voor een eerlijker verdeling tussen koop en sociale woningbouw. Wat de SP betreft is Emmen het meest gebaat bij gemengde wijken, wijken waarin voor iedereen plaats is en waar iedereen kan meepraten over de eigen wijk. Een mooie aftrap daarvoor is dat u verder wilt met Emmen Revisited en nog eens drie buurten of dorpen wilt opnemen in dit programma. Daarvoor onze complimenten, maar hierbij ook een opmerking. Het doel van Emmen Revisited is in de basis goed: het versterken van de onderlinge samenhang in buurten en dorpen. De ervaring leer echter dat het ook tot veel zogenaamde herstructurering, zeg maar: sloop, geleid heeft. Dat is niet de manier om de onderlinge samenhang in een buurt te versterken; dat is een buurt uit elkaar trekken. Hierbij de oproep te allen tijde eerst de optie van renovatie te bespreken met de bewoners. Onderlinge samenhang in een buurt krijgt u door mensen daadwerkelijk vanaf het eerste begin bij de plannen te betrekken. Dat is niet gemakkelijk, want veel mensen, ook in Emmen, hebben het gevoel dat hun mening er niet toe doet. Aan u de eerzame opdracht dat gevoel te keren en de echte specialisten met betrekking tot buurtbeheer aan het woord te laten. De mensen in de buurt, dát zijn de specialisten, niet u, niet wij, maar de mensen in Emmen."

De heer Arends neemt aan dat de heer Huttinga ook weet hoe ellendig het voor de Nederlandse economie verliep met de guldenstandaard. In de traditie van zijn voorgangers blijvend, wil spreker elke dag vechten tegen het beleid dat de heer Colijn heeft gevoerd. De heer Huttinga verheerlijkt dat beleid ook zeker niet! Hij maakte zijn opmerking in het licht van wat er momenteel allemaal gebeurt. Spreker vervolgt zijn beschouwing: "Met mijn volgende opmerking begeef ik me wellicht helemáál op glad ijs! Misschien denkt minister van Financiën Bos deze dagen weleens heimelijk aan deze stugge calvinist." De heer Arends zegt: misschien wel, maar ik weet het niet! De heer Huttinga vervolgt zijn beschouwing: Vertrouwen en dekking zijn deze dagen magische sleutelwoorden. Daarentegen zijn woorden als bonus en speculeren als vloeken in de kerk.

18

Vertrouwen, is dat ook niet iets waar de overheid naar moet streven als het adagium voor haar denken en doen? Vertrouwen geniet je omdat mensen je betrouwbaar vinden, en dat ontstaat door denken, spreken en handelen. Die zaken moeten op één lijn liggen. Daarnaast is er politiek vertrouwen, dat zich onder meer uit in het positief sanctioneren van het dagelijkse beleid zoals dat van het gemeentebestuur alhier, afgezien van het feit dat besluiten met een democratische meerderheid worden genomen. In deze zaal hoort vertrouwen het uitgangspunt te zijn, alsook in de zalen van andere politieke bestuurslagen in ons land. Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat dit uitgangspunt de laatste jaren meer en meer wordt ingeruild voor wantrouwen. Als je in het duale bestel aan de controlerende kant van de politiekbestuurlijke streep zit, lijkt het uitgaan van foute of op z'n minst verdachte bedoelingen van dagelijks bestuurders en hun geestverwanten bij voorbaat het uitgangspunt. En dat wordt gevoed door daarop gerichte aandacht van de media, want politici zijn doorgaans mediagek en hebben van alles over voor goedkope publiciteit die tot in de krochten van onze samenleving de onderbuikgevoelens van mensen bevestigt. Soms lijkt het of we in een bananenrepubliek zijn beland wanneer je de teneur van de politieke debatten, speeches, interrupties en vraagstelling beziet. Om maar niet te spreken van wat daarvan vervolgens wordt weergegeven in kranten, op radio en TV. Ook kritiek om toch vooral kritiek te kunnen spuien, is al te goedkoop en gemakkelijk. Helaas gaat het er vaak in als koek. Het malle is dat daarbij een meer coöperatiefkritische instelling algauw wordt gekarikaturiseerd als een soort van collaboratie. Je moet je soms bijna schamen voor instemming. Wantrouwen is wat anders dan een positiefkritische instelling en houding, en daarmee bedoel ik niet 'kritisch maar toch akkoord'. Ik hoop en vertrouw erop dat wij hier in Emmen op een faire wijze politiek bedrijven. Politiek betekent niet voor niets letterlijk: het geheel van beginselen en regels van bestuur betrekking hebbend op het staatkundig beleid. En dan voeg ik er volledigheidshalve aan toe dat wij hier dat bestuur gestalte geven in een democratisch bestel. Wanneer iedereen die verbonden is met de politiek, beroepshalve of ambtshalve, deze betekenis ten diepste voor ogen houdt, zal het vertrouwen in de politiek groeien en zal onderling wantrouwen onnodig zijn.

Tot zover het meer beschouwende deel van hetgeen de ChristenUnie-fractie u vandaag wil voorhouden. Voor deze algemene beschouwing hebben wij met name gekozen voor echt samenlevinggerichte beleidsonderwerpen. Dat past goed bij ons wezen als ChristenUnie, alsmede bij ons verkiezingsprogramma en, hoe mooi kan het zijn?: het past ook goed bij het plaatselijke Bestuursakkoord. Wat wil een mens nog meer? U bent bekend met de zelfwerkzaamheidsprojecten in Emmerhout, waarbij de wijkvereniging zelf kleine zaken projectmatig mocht oppakken die de bewoners direct aangaan, zoals achterpadverlichting en parkeerplaatsen aanleggen middels vakgroepen. De wijkvereniging kon hiertoe overgaan naar aanleiding van een aangenomen amendement van de ChristenUnie-fractie in 2005, waardoor de benodigde middelen beschikbaar werden gesteld. Over de resultaten van deze wijkeigenaarschapprojecten, die wetenschappelijk onderzocht zijn, bent u recent in de commissie wonen en ruimte geïnformeerd. De uitkomsten vinden wij zodanig bemoedigend dat de ChristenUnie-fractie graag een lans wil breken voor een vervolg en uitbreiding in het kader van de dorps- en wijkprogramma's. Een vervolg omdat Emmerhout graag met de ervaringen verder wil en een uitbreiding omdat deze ervaringen goed passen bij onder meer de opzet van Emmen Revisited. Dat laatste is daardoor meteen de bedding van de uitbreiding, maar op termijn moet niet uitgesloten worden dat wijkeigenaarschap zich als een inktvlek verder zal uitbreiden. We dienen bij dit punt daartoe een motie in en doen dat samen met de fractie van de PvdA. Dan verleggen we vervolgens de aandacht naar het leven in de dorpen en wijken. We richten ons op de gezinnen waar problemen zijn. Niet zomaar problemen van alledaagse aard, maar meervoudige problemen met een soms bijna onoplosbaar karakter. Ik hoef hier, denk ik, geen opsomming te doen van hetgeen voor kan komen in dergelijke meervoudige probleemsituaties. Kinderen zijn daar veelal de dupe van. Het is zaak zo vroeg mogelijk in probleemsituaties een weg te vinden tot oplossing, ruim voordat de probleemknoop onontwarbaar wordt. Een van de methoden daartoe is de zogenaamde 'Eigen Kracht'- conferentie, een door de VU onderzochte en bewezen methode om gezinnen waarin problemen zich verdiepen uit de put te krijgen door eigen kracht. Mensen kunnen samen met familie, vrienden en dierbaren heel goed een oplossing bedenken als het tegenzit. Eerst uit eigen kracht

19

kracht putten, voordat buitenstaanders beslissingen in andermans leven gaan nemen. Mensen zijn er voor elkaar, ondersteunen elkaar en vinden oplossingen met elkaar. De methode zorgt veel sneller voor een stabielere situatie in een gezin. De onderzoeken zijn gedaan in Amsterdam en Overijssel. De ChristenUnie-fractie Emmen vindt dit samen met de Tweede Kamer een zo belangrijk instrument dat het college bij amendement wordt gevraagd daar geld voor in te zetten om er in Emmen mee aan de slag te gaan. Informatie over 'Eigen Kracht' zit bij het amendement gevoegd, opdat die eveneens kan worden verspreid. In de jeugdzorghoek van de samenleving speelt ook nog het volgende. Op de website van het ministerie van VROM staat dat 'Tien voor toekomst' een landelijke hulpverleningsvorm van het Leger des Heils is. Het programma richt zich op gezinnen met meerdere problemen. In de krachtwijken, waar veel mensen hulp nodig hebben, is de aanpak van het Leger des Heils meer dan welkom. Het project 'Tien voor toekomst' van het Leger des Heils heeft de afgelopen jaren goed gewerkt voor gezinnen met psychosociale problemen. In dit kader is in Emmen voor zeven gezinnen gedurende telkens een jaar lang psychosociale hulp verleend op kosten van de gemeente. In totaal heeft het Leger des Heils op jaarbasis 40 gezinnen op deze wijze kunnen helpen; daarnaast liepen 33 klanten via de AWBZ. Nu stelt het ministerie van VWS dat in het kader van de WMO de gemeenten zelf moeten opdraaien voor de kosten die gemoeid zijn met psychosociale hulpverlening wanneer het gaat om gezinnen waarvoor geen duidelijke diagnose gesteld kon worden. Dit blijkt in de gemeente Emmen te gaan om 21 gezinnen. Dus de hulpverlening voor 19 gezinnen blijft gefinancierd middels de AWBZ en de rest is voor de gemeente Emmen, inclusief de zeven gezinnen die nu al worden gefinancierd. Wij hebben begrepen dat voor 2009 de financiering plaats zal vinden vanuit de zogenaamde compensatiegelden ondersteunende begeleiding op psychosociale grondslag. Wij willen er voor pleiten dat het college deze zeer noodzakelijke hulp mogelijk blijft maken, ook na 2009, en dat de middelen niet zullen verwateren binnen het totale hulpverleningsaanbod waardoor de effectiviteit van de ingezette middelen verslechtert. De klankbordgroep Kulturhus heeft haar werkzaamheden bijna afgerond. Een eerste inhoudelijke aanzet tot het accommodatiebeleid voor de komende jaren komt er binnenkort aan. Omdat

daarmee het echte ambtelijke werk pas goed begint, namelijk het volledig in kaart brengen en formuleren van het Emmense accommodatiebeleid voor de toekomst, lijkt het de klankbordgroep beter wanneer zij blijft bestaan, mede om de kwaliteit en de voortgang van de ontwikkelingen vanuit de raad, als een soort vooruitgeschoven post te bewaken. In overleg met de betrokkenen verzoek ik de raad daarom bij motie uit te willen spreken dat de klankbordgroep Kulturhus vooralsnog door te laten gaan met haar werk en de commissie samenleving op gezette tijden te informeren over de ontwikkelingen. De motie dienen wij in namens de klankbordgroep, niet als partij- of raadsleden. Ruim een maand geleden heeft de raad € 650.000,- beschikbaar gesteld voor promotie van de Delftlanden in het kader van citymarketing Emmen. Onze fractie heeft toen tegen gestemd. Niet, zoals u waarschijnlijk nog wel weet, omdat wij tegen citymarketing zijn, maar omdat we in de opzet een duidelijke samenwerking tussen woonmarketing, bedrijvenmarketing onderwijsmarketing en leisure/recreatiemarketing misten. Er zijn gewoonweg meer partijen dan alleen de gemeente die belang hebben bij citymarketing en zij zouden dus ook hun bij-drage kunnen en moeten leveren. Daarom zien we graag een goed plan tegemoet voor een geïntegreerde aanpak, samen met andere deelnemers op Emmense schaal, om dat vervolgens structureel op te nemen in het promotiebeleid en in de begroting. Gezien de goede reacties op onze inbreng die we al tijdens de behandeling van het voorstel kregen alsook daarna, leek het ons goed nu middels een motie dit onderwerp opnieuw aan te snijden en een herijking aan te brengen ten opzichte van het kader waarin het genomen besluit was geplaatst. Wij zijn benieuwd wat de uitkomsten zijn van het onderzoek naar de haalbaarheid van het instellen van een onderwijsprijs in het kader van de kennistransfer onderwijs naar bedrijfsleven. Het vorig jaar heeft de raad u daar bij motie om gevraagd. Bij mijn weten hebben we daarover nog niets vernomen. Ik vervolg nu met diverse opmerkingen over de voorliggende begroting. Het instellen van een fonds versterking sociale infrastructuur kunnen wij op zich steunen. U loopt daarmee min of meer vooruit op de landelijke ontwikkelingen richting een algemeen participatiefonds. Ondanks hetgeen u erover opmerkt in de begroting, moeten we er voor oppassen dat dit soort min of meer gesloten financieringssystemen niet te veel een eigen leven gaan

20

leiden. Zo ook het terloops voorgestelde bestemmingsfonds jeugdbeleid. Voeding en besteding dienen te allen tijde een raadskeuze te zijn. Overigens lijkt ons de prognose van het verloop van dit fonds tot 2012 niet correct te zijn verwerkt in de staat van reserves en voorzieningen. Ik doel hierbij op het participatiefonds. De niet-fiscale maatregel tegemoetkoming gestegen woonlasten ad € 819.000 vinden wij nogal vaag uitgewerkt. Is dat omdat u niet goed weet wat u gaat doen? Op de voorgestelde wijze zijn wij bang dat er te weinig van terechtkomt. Voor de opnieuw te introduceren inkoopfunctie geldt: niet-gehaalde ambities uit het verleden (van ƒ 1 miljoen) geven geen garantie voor de toekomst. Ofwel: we gaan ervan uit dat dit nu wel gaat slagen en niet tot onnodige handelingen gaat leiden voor elk wissewasje dat gekocht moet worden. We moeten op bladzijde 34/35 constateren dat de boodschap die we u het vorig jaar meegaven betreffende de vier ton WWB ten onrechte als teveel aan taakstelling ingeboekt uiteindelijk toch nog goed is aangekomen. U ging er toen, en public, niet op in, maar we hebben er in de zogenaamde wandelgangen nog wel even over gesproken. Ik moet u zeggen dat het lezen van de correctie nu, na een jaar, op mij overkomt als een brief die eindelijk is aangekomen. De correctie is toch wel bijna de helft van de ruimte voor nieuw beleid. Er mogen wat mij betreft méér van dergelijke correcties komen! Kan het college al wat meer inzicht verschaffen in de omvang van het regiospecifieke pakket Zuiderzeelijn? Wij zijn daar erg benieuwd naar, juist ook in verband met de komende besluitvorming over de ontwikkelingen in de, zeg maar, omgeving van het gemeentehuis en het centrum. Ik denk dat nieuws daarover een bepaalde bijdrage in een ander licht kan stellen. In het kader van sociale veiligheid noemt u bij: wat willen we bereiken?, terecht het verminderen van de problematiek rond de aantasting van de lichamelijke integriteit. Waarom komt dit belangrijke thema dan niet terug bij de acties? Dat bevreemdt ons zeer. Binnen de WMO krijgt de jonge mantelzorger van u specifieke aandacht door het vormgeven van ondersteuning aan deze specifieke categorie. We vragen ons af of het mantelzorgddeel uit het WMO-beleidsplan hierop van toepassing is. We hebben de indruk van niet. Is dat het geval, hoe moet je dit dan toch gestalte gaan geven? Als het om kinderen gaat: er zou wat ons betreft ook een sluitende aanpak 'geen zwemdiploma'

mogen komen. Het blijkt dat er nog steeds te veel kinderen zijn die groot worden zonder goed te kunnen zwemmen. Mogelijk kunt u het bedrag aan minder lasten schoolzwemmen daarvoor inzetten. Onze fractie waardeert het dat de samenwerking met de waterschappen is verbeterd. In het kader van de verschuiving van het stedelijk water naar de waterschappen is echter geen budget opgenomen ten behoeve van het goed afleveren van de wateren, althans: wij vonden het niet. De ChristenUnie-fractie vindt de doelstellingen als het gaat om natuur- en milieueducatie wel heel mager, namelijk het jaarlijks deelnemen aan de landelijke boomfeestdag. 'Doe Maar' zei indertijd al: 'Is dat alles?' Als het gaat om de bedrijfsvoering willen we u graag meegeven: kijk uit dat bij de organisatieontwikkeling niet het proces te veel centraal komt te staan. Minder goede ervaringen van onze fractie buiten dit huis geven dat ook aan. En het is vermeldenswaard dat de Raad voor de maatschappelijke ontwikkeling aan de regering meldt dat ontkokering zowel empirisch als normatief grenzeloos is en voor een permanente stroom van schadelijke neveneffecten zorgt. Onderzoeken toonden namelijk aan dat de nettoresultaten van ontkokering teleurstellend zijn en dat de vele integrale afstemmingsverplichtingen zorgen voor een eenzijdige nadruk op sturing en organisatievraagstukken, een opeenstapeling van coördinatielagen en minder handelingsvrijheid op uitvoeringsniveau. De tekst in programma 11 op vooral bladzijde 117 doet dit vrezen. Ik kan u daarom van harte aanbevelen in elk geval de samenvatting van het rapport 'De ontkokering voorbij' te gaan lezen. Maar mogelijk hebt u dat al gedaan. Ik vond het heel grappig dat het college zichzelf de vraag op bladzijde 156 van het groene exemplaar stelt: wanneer wordt er een nieuw rioleringsplan opgesteld? Waarom stelt het college de jaarlasten van hulp bij huishouden in de WMO-paragraaf als volledig vlak voor, terwijl u zelf opmerkt dat er sprake is van sterke stijging? Het komt zo nogal naief over. De risicoparagraaf onder inkomstenbronnen vermeldt terloops dat er diverse leningen zijn verstrekt zonder zekerheden. In de balans bedragen de financiële vaste activa circa € 116 miljoen. Wij zouden daar wel wat meer inzicht in willen krijgen. Afgelopen zaterdag mocht ik namens de gemeente Emmen in de Grote Kerk een symposi-

21

um openen over onder andere herdenken van de Tweede Wereldoorlog en het gebruik van Stolpersteine, struikelstenen. Een en ander heeft bijzonder veel indruk op mij en andere aanwezigen gemaakt. Naar ik heb begrepen, wordt er wat dit betreft iets opgepakt door inwoners van de gemeente om hiervoor meer aandacht te vragen. Ik zou heel graag ook willen horen hoe het college ertegen aan kijkt om hiermee in de gemeente wat te gaan doen. Voorbeelden zijn in de gemeente Born aan de orde en, over de grens, in Bad Bentheim en andere gemeenten. Het is zeer een indrukwekkende, indringende en persoonlijke manier van herdenken. Ten slotte dank ik namens onze fractie het college en de medewerkers voor opnieuw een goed leesbare en heldere begroting. Om alle voornemens in gang te zetten en te realiseren zijn veel kracht en wijsheid vereist. We dragen u daarom, zoals velen dat met ons doen, in ons gebed op bij onze God en Vader in de hemel."

Om te beginnen wil mijn fractie uw college een compliment geven voor de opzet van de programmabegroting 2009 en het meerjarenperspectief. Ik ben blij dat er dit jaar weer een paragraaf aan de het boekwerk is toegevoegd: trends, ontwikkelingen en speerpunten. Het is een leesbaar stuk geworden, en zo moet het ook met dergelijke zeer belangrijke documenten. Ik zou zeggen, ga zo door! Aan de andere kant heeft het mijn verbazing gewekt dat de beantwoording van min of meer technische vragen zo lang op zich heeft laten wachten. Ik heb er voor gezorgd dat mijn bijdrage op tijd binnen was en mag verwachten dat ik dan op redelijke termijn antwoorden krijg. Ondanks het feit dat de griffie op de organisatie druk heeft uitgeoefend om snel te antwoorden, zag ik afgelopen dinsdag een mail waarin stond dat er vanwege de herfstvakantie op veel vragen geen antwoord gegeven kon worden. Dit kan écht niet. Het stellen van vragen heeft tot doel beschouwingen te kunnen onderbouwen of de antwoorden strategisch op te kunnen nemen in de beschouwingen. Het kan dus niet zo zijn dat daar niet op tijd op gereageerd wordt. Dit mag nooit meer gebeuren. Ook wil ik weer oproepen vanaf het volgend jaar een verklarende woordenlijst aan documenten als programmabegroting en Kadernota toe te voegen, opdat deze nog beter leesbaar worden. Stel u voor dat de begroting 2009 onverkort wordt aangenomen, zouden de inwoners van Emmen dan gelukkiger worden? U zult natuurlijk zeggen dat dat zo is. Ik wil u dat absoluut niet ontnemen, maar vanuit mijn visie durf ik de stelling aan dat mensen nog veel gelukkiger zouden kunnen zijn. Ik heb dat niet wetenschappelijk onderzocht, maar ik ben er wel van overtuigd. Daarom wil ik u meenemen op een GroenLinks-toer langs een aantal GroenLinks- speerpunten en thema's. Daarna zal ik vanuit de speerpunten voorstellen doen om deze begroting aan te passen. Het vorig jaar heeft deze gemeenteraad een GroenLinks-motie aangenomen om Emmen in 2020 klimaatneutraal te laten zijn. Een zeer ambitieuze doelstelling, maar ook de moeite waard ernaar te streven. Op pagina 79 en 82 van de groene versie van de begroting worden de gemeentelijke acties omschreven. Het is mooi te lezen dat er stappen in de goede richting worden gezet, maar ik mis belangrijke zaken die van groot belang zijn voor het bereiken van de doelstellingen in 2020. Bijvoorbeeld het feit dat we dit jaar verder zouden spreken over de motie is

De heer Dijkgraaf spreekt namens de fractie van GroenLinks als volgt: "Voorzitter. Toen ik de woorden van de heer Wilms hoorde over het structureel maken van duurzaamheid en ecologisch handelen, dacht ik: dat zou een mooie voorloper kunnen zijn van een echte Groenlinkse coalitie vanaf 2010. Bij dezen bied ik mij alvast aan! We zijn in de zogenaamde kredietcrisis terechtgekomen vanwege het ongebreidelde kapitalisme in deze wereld, het kapitalisme van de min of meer snelle jongens die alleen maar oog hebben voor hun eigen portemonnee, waarvan gewone mensen de dupe gaan worden. Wouter Bos gaf al aan dat er wellicht bezuinigingen ophanden zijn. Het is voor mij duidelijk dat er een fundamentele omzetting van het kapitalisme tot stand gebracht moet worden. We moeten naar een samenleving waar de mens centraal staat, waar de aardse middelen herverdeeld worden. Heeft Karl Marx dan toch een beetje gelijk gekregen? Dat zou toch wel een stunt zijn! We horen politieke leiders over veranderingen, maar dat zijn veranderingen die het rotte fundament niet aantasten. Waarom durft minister Bos niet echt door te pakken vanuit zijn sociaaldemocratische gedachtegoed? Waarom wordt het idee van de maakbare samenleving < zelf ik heb weleens heimwee naar Joop den Uyl, en dat zegt toch wel iets! > niet echt ter hand genomen. Op deze wijze worden er wat pleisters geplakt, waarbij maar moet blijken of deze blijven plakken. En dat stemt mij niet vreugdevol.

22

niet gestand gedaan. Dat is jammer, want alleen door een interactief handelen tussen raad en college kunnen gemeenschappelijke stappen worden gezet. We hebben hetzelfde belang: er voor zorgen dat onze kleinkinderen ook gelukkig kunnen zijn op een mooie, gezonde, leefbare en schone planeet. Wat mis ik dan zoal in de opsomming? Ik zal wat zaken noemen: duurzaam bouwen, duurzame glastuinbouw, duurzaam maatschappelijk ondernemen, duurzaam grondbeleid, duurzaam inkopen, duurzame energie, diftar. Waarom zou duurzaam leidraad van handelen moeten zijn? Duurzaam leidt er toe dat generaties na ons kunnen zeggen: dat was een gemeenteraad die rentmeesterschap ook echt tot uitdrukking bracht! Waarom hamert GroenLinks daar toch altijd op? Omdat het niet meer gaat om meer, meer en nog eens meer, maar om het huidige omzetten in kwaliteit en vernieuwing van het bestaan. Ik zal in ieder geval een motie indienen over een op te richten groeninvesteringsfonds ten behoeve van het nog beter benutten van de groene openbare ruimte. We praten momenteel veel over papierreductie binnen de gemeente. Ik denk dat iedereen dat ook wil, ten behoeve van het milieu. Ik wil hier een relatie leggen met hoe wij ons verder willen profileren. Minder papier betekent andere manieren van communiceren met elkaar en de burgers. Een onderdeel daarvan is de ICT. Om die te stimuleren dien ik een amendement in om hiermee een begin te maken. Uit het nieuw beleid kan geld worden gereserveerd om ICT een integraal onderdeel van onze werkwijze te maken. Het gaat hierbij om een bedrag van € 30.000,- eenmalig en eenzelfde bedrag structureel. Ik ga ervan uit dat er in 2009 eindelijk een milieu- en educatiecentrum komt. Wat mijn fractie betreft zou daarbij ook een plek moeten komen voor een kenniscentrum zonne-energie. Mensen die zonnepanelen willen aanschaffen zouden moeten worden geholpen met al die zeer moeilijke subsidieregelingen. Zoals onlangs werd in Tegenlicht gezegd: als het aan de zon ligt, hebben we geen energieprobleem! Als we in staat zijn het zonlicht op slimme wijze te oogsten, kunnen we een mondiale energiecrisis voorkomen. Dat klinkt mooi, maar dat gaat niet lukken, zo willen scenario's van verschillende instanties ons doen geloven: het is te duur, kost te veel ruimte, te veel materiaal, het kost meer energie dan het oplevert, het is nog niet efficiënt genoeg. Radicale Duitse overheidsmaatregelen hebben bewezen dat het kan en er zijn plannen in Ame-

rica en Frankrijk. Ik denk dat we ook in Emmen in dezen een slag kunnen slaan." De heer Arends merkt op dat het aardig zou zijn geweest als de zon hier vandaag wat meer warmte had gegeven! Het is in de raadzaal namelijk wel érg koud. De heer Dijkgraaf heeft het níét koud! De heer Arends zegt dat sommige bijdragen, overigens niet van de heer Dijkgraaf, wat kilte uitstralen. De voorzitter zal er wat aan doen als men het hier koud heeft. De heer Dijkgraaf vervolgt zijn beschouwing. "We moeten er alles aan doen om onze (klein-) kinderen trots op onze generatie te kunnen laten zijn. Dit college heeft jeugd als speerpunt benoemd voor 2009. Dat is mooi, maar voor GroenLinks niet genoeg om er voor te zorgen dat jongeren behouden blijven voor Emmen. Uw college is voornamelijk bezig met de sociaaleconomische aspecten van het jeugdbeleid. GroenLinks wil er voor pleiten verder te gaan. En dan bedoel ik ontwikkelingen voor jongerencultuur uitbouwen, want jongeren willen wonen waar zij gebruik kunnen maken van allerlei voorzieningen, bijvoorbeeld een poppodium. En met poppodium bedoel ik niet een plek waar bandjes kunnen optreden, maar een voorziening waar allerlei expressies van jongeren kunnen plaatsvinden (kleinschalig, grootschalig, experimenteel etc.). Hoe staat het nu gesteld met de jongerencultuur? Bar slecht! Als we alleen al kijken naar Blanco. Het vorig jaar is een GroenLinks-motie unaniem aangenomen waarin stond dat er in 2008 een definitieve oplossing voor Blanco zou moeten komen. Het is nu bijna 2009 en er is nog niets geregeld. Een blamage, ik kan het niet anders noemen. De wethouder moet dit maar eens uitleggen, en dan niet met een nietszeggend verhaal, maar SMART en concreet. Wat mij ook bijzonder stoort is het volgende. Ik heb een vraag gesteld over wat er in hoofdlijnen in de cultuurnota over jongerencultuur komt te staan, doch ik heb nog steeds geen antwoord gehad. Ook daarover verwacht ik een antwoord. Aan de mate van een bruisend cultureel leven kan ons de maat worden genomen. Ik durf wel te stellen dat dat in Emmen niet van toepassing is. Nu komt er een nieuwe cultuurnota. Mooi zou je

23

denken, maar als ik cijfermatig denk, kom ik tot de conclusie dat er voor 2009 slechts € 100.000,voor cultuur beschikbaar is. Schrijnend noem ik dat. We moeten niet alleen kijken naar de grote uitdagingen, maar vooral ook naar alle andere terreinen op het gebied van cultuur en kunst, met zowel een grote C als een kleine k. Wat is dat toch met deze wethouder? Waarom kan ik geen enkele daadkracht ontdekken? Ik wil hier in tweede termijn dolgraag over in debat met de wethouder. Ik wacht haar reactie wel af, waarbij ik ervan uitga dat er ook een echte inhoudelijke reactie zal komen, dus niet zoiets als: wacht de cultuurnota maar af! Mijn fractie zou er grote voorstandster van zijn als in het centrum van Emmen een Kulturhus wordt gecreëerd, een hus waar instellingen als bibliotheek, CBK, CQ en gemeentearchief een plek krijgen. En verder ben ik groot voorstander van het in het leven roepen van een kenniscentrum (cultuur-)historie, een plek waar alle kennis van historische verenigingen samen wordt gebracht, want als we onze geschiedenis niet kennen, hebben we ook geen toekomst. Zou het college beide suggesties willen overnemen? Eventueel overweeg ik in tweede termijn met een motie van die strekking te komen. Tot slot nog wat losse eindjes. In het Dagblad van het Noorden stond zaterdag een artikel over hoogopgeleide vluchtelingen. Ik wil graag weten wat uw college doet om deze mensen met een status een baan te geven. Ik wil in deze gemeenteraad de term 'WANpartijen' introduceren. Waar staat ´WAN´ voor? Wantrouwen, Afkeer en Neuzeligheid! Hiervan hebben we afgelopen donderdagavond weer fraaie staaltjes gezien. Het gaat dus ook over het leveren van wanprestaties. Wat leveren die op? Wanvertoningen! Wie de schoen past trekke hem aan! Ik heb gelezen dat uw college echt werk wil maken van ´Heerlijk Helder Nederlands´. Mooi! Ik zal mijn eerder initiatiefvoorstel aanhouden om, als blijkt dat uw voornemen slechts mooie woorden zijn, het voorstel weer in te brengen. Ik denk dat dit initiatiefvoorstel een directe relatie heeft met het actieplan van de PvdA-fractie om iets aan laaggeletterdheid te gaan doen, dus wellicht kan er in dezen een samenwerking gaan plaatsvinden. Ik heb begrepen dat de gemeente haar reserves onder heeft gebracht bij BNG en Rabobank. Vanuit de gedachte van duurzaam ondernemen zou ik u de suggestie willen doen in ieder geval een groot gedeelte van de reserves over te heve-

len naar de Triodosbank. Zou u hiernaar willen kijken? Ik zou voorts graag een reactie willen hebben op het volgende. GroenLinks wil een pleidooi houden voor het mogelijk maken van natuurlijk begraven in Emmen. Doel van een natuurbegraafpark is dierbaren te begraven en te gedenken in een totaal andere ambiance dan gebruikelijk, ook vanuit de gedachte daardoor actief bij te dragen aan het kostbare beheren en behouden van het parkbos. Voorts dien ik in: - een motie om als pilot een schaapskudde in te zetten om zo te streven naar mooie, bloemrijke grasstroken en bermen op verschillende plekken in de gemeente; - een amendement betreffende de invoering van een cultuurpas, waardoor mensen in Emmen met een kleine beurs meer kunnen gaan genieten van alle culturele uitingen op divers niveau. Ten slotte heb ik nog een vraag, zowel aan het college als aan de raad. We hebben onlangs € 650.000,- beschikbaar gesteld voor marketingdoeleinden. De GroenLinks-fractie was daar tegen, maar nu het desbetreffende voorstel is aangenomen, stelt de fractie voor op een goedkopere manier reclame voor Emmen te maken. Mijn voorstel is het volgend jaar met de trekschuit Johannes Veldkamp mee te doen aan de Gay Parade in Amsterdam. Dát zou pas een blikvanger zijn! De vraag is: hoe staan het college en de raad hier tegenover?" De voorzitter informeert of hij moet begrijpen dat de heer Douwstra zich aanmeldt voor de trekschuit. De heer Douwstra zou het helemaal niet verbazen als hij nog eens per trekschuit door Amsterdam gaat, gezien de contacten die zijn zoon heeft met het COC. Geen enkel punt dus! Hij heeft verder nog een vraag aan de heer Dijkgraaf, want heeft zo'n milieuvervuilend schijfje gekregen. Betekent dit dat er in het kader van papierbesparing per fractie zo'n schijfje is uitgereikt en dat dit in de fractie vertoond moet gaan worden? De heer Dijkgraaf moet eerlijk zeggen dat het zijn bedoeling was er voor elk lid een te maken. Daarvoor was de tijd echter te kort, vandaar dat hij het heeft gelaten bij één per fractie. Wanneer de heer Douwstra prijs stelt om méér exemplaren, dan zal daarvoor worden gezorgd!

24

De voorzitter heeft met de griffier overlegd. De conclusie is dat de inhoud zal worden uitgeprint en dat iedereen een exemplaar zal krijgen! Anders had de heer Dijkgraaf er maar voor moeten zorgen dat het voor elkaar was!

Vervolgens zal de DOP ingaan op een aantal punten van de voorliggende begroting 2009, te weten: 1. fonds versterking sociale infrastructuur 2. WMO-financiën 3. twee verbeteringen voor de WMO 4. de EMCO-groep. Willen fracties een interruptie plegen bij een van deze onderwerpen, dan graag nadat het volledige verhaal per onderwerp is gehouden. Wat is 'samen' bij dit college? Het thema van het Bestuursakkoord van dit college is 'Samen-Doen in Vertrouwen, Vertrouwen in Samen-Doen'. De DOP wil graag bij het 'samen doen' van dit college stilstaan. • Geen burger heeft de voorliggende begroting 2009 tijdig kunnen inzien, terwijl dit in voorgaande jaren wel het geval was. • Waar voorgaande jaren burgers en organisaties in een hoorzitting hun visie op de begroting konden geven, is deze mogelijkheid nu niet geboden. • Het verstrekken van voldoende exemplaren van de begroting voor de steunfracties was geen vanzelfsprekendheid. • Waar het gehele ambtelijke apparaat van de gemeente wist dat het nieuwe gemeentehuis te klein zou zijn, doet het college hiermee niet tijdig zijn voordeel, maar zorgt het via een omweg dat de boodschapper, de voorzitter van de ondernemingsraad, het speelveld voortijdig moet verlaten. • Waar het in de WMO de bedoeling is dat meer burgers en organisaties zouden gaan meepraten, heeft dit college het voornemen de seniorenraad, de jongerenraad en het OSOG buitenspel te zetten wat de WMO betreft. • Waar WSW'ers vanaf 2008 moeten kunnen meepraten over het gemeentelijke WSWbeleid, zet dit college van PvdA en CDA, de leden van de ondernemingsraad van de EMCO buitenspel en ook de ambtenaren werkzaam bij de EMCO. • Bij 'samen doen' met de gemeenteraad vlucht het college bij vragen steeds vaker in geklaag over een te veel aan technische vragen. De behandeling van het jaarverslag 2007 van de EMCO was hier onlangs een goed voorbeeld van. Het wachten is volgens de DOP op een verbod van journalisten in de raadzaal en als laatste een verbod op oppositiepartijen. Het zou de demo-

De heer Dijkgraaf stemt met uitprinten in, op voorwaarde dat er in elk geval dubbelzijdig wordt geprint! De voorzitter weet dat nog niet! De heer Schoo spreekt namens de fractie van de Drentse Ouderen Partij als volgt: "Voorzitter. Ik wil allereerst een reactie geven op de bijdrage van de heer Huttinga. Ik herinner mij uit overlevering de uitspraak van de heer Colijn: 'Gaat u maar rustig slapen; uw regering waakt!' Dat bleek nadien niet zo sterk. Ik hoop dat deze regering ons wat beter informeert over de gang van zaken." De voorzitter weet niet of er historici in de zaal zitten, maar heeft weleens begrepen dat de uitspraak uit verband is gerukt. Het lijkt hem goed dit eens na te kijken, om te voorkomen dat de heer Colijn te kort wordt gedaan. De heer Schoo merkt op dat de heer Colijn in 1936 via de radio wel heeft gezegd: 'De regering waakt over u!' De voorzitter repliceert dat Wim Kan over Den Uyl zei: 'Zeg nooit tegen hem dat het regent, want hij gebruikt dat tegen je als de zon schijnt!' De heer Schoo vervolgt zijn betoog: "Een compliment aan het college voor het afgelopen jaar en voor het komende jaar. U laat voor de oppositiepartijen in Emmen méér dan alleen kruimels over om stevig oppositie te voeren. Vanuit het juiste perspectief is elk glas dan ook half vol. De DOP wil in het eerste deel van haar betoog een algemene beschouwing houden met aandacht voor vier onderwerpen, te weten: 1. wat is 'samen' bij dit college? 2. ambities en visie 3. de actualiteit 4. financiën volgens de begroting. Mochten fracties een interruptie willen plegen over het algemene deel, dan verzoek ik hun dit te doen nadat de vier onderwerpen door mij zijn uitgesproken.

25

cratie in Emmen allemaal een stuk rustiger en overzichtelijker maken! Bij het 'samen doen' wordt het vele personen en organisaties door dit college blijkbaar niet meer toevertrouwd mee te doen en mee te praten. Het zijn voor de DOP geen incidenten meer; het lijkt de koers van dit college te zijn. Waarschijnlijk zijn met alle ambitieuze projecten de mensen, de organisaties en de oppositiepartijen die mogelijk een keer iets kritisch te melden hebben niet meer of steeds minder gewenst. De politieke vraag van de DOP aan het college is: kunnen wij een lijst krijgen van mensen en organisaties die in 2010 niet op de PvdA en het CDA mogen stemmen? Dan kunnen de oppositiepartijen daarmee bij de komende gemeenteraadsverkiezingen hun voordeel doen. De illusie dat u uw koers in dezen wijzigt, hebben wij als DOP namelijk niet meer."

Belastinggeld is onze ogen niet bedoeld om reclame te maken en andere fratsen, maar om voorzieningen en andere zaken voor inwoners en bedrijven te regelen. Stop de miljoenen voor kunstwerken, reclamecampagnes, televisieseries, de Ronde van Spanje en noem maar op, in een pot ter verbetering van voorzieningen voor de mensen die al in Emmen wonen! Verbeter sportaccommodaties, winkelcentra, speelvelden, hangplekken voor jongeren etc. Stimuleer meer de bouw van seniorenwoningen en woonzorgcomplexen, opdat Emmen vroegtijdig op de vergrijzing is voorbereid. Als de voorzieningen in Emmen op en top zijn, komen de mensen en bedrijven vanzelf wel en trekken de huidige inwoners en bedrijven niet weg. * De actualiteit De week vóór deze begrotingsbehandeling zijn wij als raad geconfronteerd met twee ontwikkelingen met mogelijk grote financiële consequenties voor 2009 en volgende jaren en dus van invloed kunnen zijn op de voorliggende begroting, ontwikkelingen waar in de begroting geen rekening mee is gehouden. Het gaat dan om de EMCO en de verbouwing van het gemeentehuis. Het zou in onze ogen van realiteitszin getuigen als het college nu met een schatting van de extra kosten zou komen en deze bij de begroting zou meenemen. Wij denken dat deze manier van handelen het vertrouwen in de politiek in het algemeen ten goede zal komen. De politieke beschouwingen horen deze week niet alleen te gaan over een positieve begroting of een negatieve begroting, maar ook over een realistische begroting, waarbij de echte problemen niet vooruit worden geschoven. Door nu over andere bedragen te praten dan over twee of vier weken, zetten we ons als gehele politiek toch wel een beetje te kijk richting de burgers van Emmen. Desnoods schuiven we wat de DOP betreft de tweede dag van de begrotingsbehandeling maar twee weken op. * Financiën De DOP heeft met ongeveer 35 technische vragen over deze begroting een aantal ambtenaren waarschijnlijk een hoop extra werk bezorgd. Wij willen hierbij de ambtenaren dan ook bedanken voor hun inspanningen om onze vragen te beantwoorden. Over de kwaliteit van de antwoorden zijn wij echter zeer ontevreden. Dit rekenen we niet het ambtelijk apparaat aan, maar het college. Het afgelopen jaar was voor de DOP een jaar van het stellen van vele schriftelijk vragen. Naast de onderwerpen op zich, waren die ook

De heer Arends zou haast tegen de heer Schoo zeggen: ga maar rustig slapen! Deze hoeft er echt geen zorg over te hebben dat de partijen die nu het college vormen hem op enigerlei wijze de democratisch mogelijkheden zullen ontnemen om te proberen zetels weg te halen bij de komende verkiezingen! De heer Schoo denkt met deze uitspraak op twee zetels extra te kunnen rekenen! Spreker vervolgt zijn betoog: "* Visie en ambities Wie soms kritisch is en vraagtekens stelt bij alle Emmense ambities en grote projecten, loopt het risico het etiket te krijgen geen visie te hebben. Voor dit etiket zijn wij als DOP niet bang. Wij zijn en blijven kritisch ten aanzien van de Emmense ambities met bijbehorende grote projecten, ook als hiermee de DOP een gebrek aan visie en ambitie wordt verweten. Heeft de DOP wellicht geen eigen visie? Immers, alleen kritiek hebben is wel erg makkelijk! Hierbij in het kort iets over zoals wij als DOP denken. U mag het visie noemen of ook iets anders. Gemeenten horen in de ogen van de DOP geen kapitalen uit te geven om de burgers en bedrijven van de ene gemeente over te halen naar de andere gemeente te komen .Voordat we het weten besteedt elke gemeente miljoenen en meer om elkaars huidige bewoners en bedrijven af te pakken. Gezond verstand verwerkt in wetgeving uit 'Den Haag' zou in de ogen van de DOP meer dan welkom zijn.

26

bedoeld om een beeld te krijgen van de bereidheid van het college om de juiste informatie te verstrekken en een beeld te krijgen van de kwaliteit van de gehele Emmense organisatie. Wij zullen onze ervaringen van het afgelopen jaar laten meewegen bij besluitvorming over de grote projecten die er aan staan te komen. Met mijn ervaring van bijna twee jaar als AB-lid van de EMCO-groep vind ik de overeenkomsten tussen de gemeentelijke boekhoudsystematiek en die van de EMCO-groep verontrustend. Voor beide organisaties geldt een ongelooflijk gegoochel met cijfers in de stukken, en als je hier vervolgens technische vragen over stelt, kun je aan de antwoorden geen touw vastknopen. Uit alles spreekt telkens één duidelijke boodschap aan de kritische vragensteller: bemoei u er niet mee en vertrouw ons maar gewoon, alles komt goed! Bij de EMCO zullen we binnenkort weten tot welke resultaten deze aanpak heeft geleid. Het is misschien een idee om het financiële deel van de begroting te gaan beperken tot het eindresultaat onderaan de streep en het bedrag te vermelden dat aan ruimte voor nieuw beleid beschikbaar is. Het zou veel tijd, papier en mankracht schelen en misschien wordt zodoende tegelijkertijd het gemeentelijk huisvestingsprobleem voor een deel opgelost. Tot zover het algemene deel van de beschouwing van de DOP. Vervolgens de eerder genoemde vier punten in deze begroting. 1. Fonds versterking sociale infrastructuur De DOP heeft twee tot drie weken lopen nadenken over de vraag wat er niet klopt aan dit fonds. Wethouder Evenhuis staat bekend als een bekwame, slimme en charmante politicus, maar dat hij geld vanuit zijn eigen portefeuille zou afstaan aan een fonds waar collega-wethouders van andere partijen hun voordeel mee zouden kunnen doen? Nee, zo kent de DOP wethouder Evenhuis niet en dus moest er toch iets anders aan de hand zijn. En wat blijkt? Wethouder Evenhuis heeft zijn huiswerk, zoals aangegeven in de begroting 2008, nog niet gemaakt. De begroting 2008 stelt dat er dit jaar een realistisch voorstel zou worden ingediend voor bezuiniging van de uitvoeringslasten WWB. Dit voorstel is er niet gekomen en dus gaan de bezuinigingen, zoals deze verleden jaar werden voorgesteld, niet door. Dit zeggen wij in Emmen dan tegenwoordig niet meer gewoon tegen elkaar, nee: we gaan moeilijke woorden voor gebruiken, zoals het instellen van een fonds versterking sociale infrastructuur, waarschijnlijk in de hoop dat niemand het door

heeft wat er echt gebeurt. Wat hieruit ook blijkt, is hoe de machtsverhoudingen op dit moment liggen binnen het college. Voor PvdA-wethouder Evenhuis betekent het fonds dat hij de aangekondigde drastische bezuinigingen in de uitvoeringskosten WWB niet hoeft door te voeren en dat hij nog wat ambtenaren extra kan aannemen voor nieuwe activiteiten. Voor CDAwethouder Jumelet kent het fonds alleen negatieve kanten. Hij moet van zijn eigen WMObudget een deel van de verliezen van EMCO gaan betalen. De PvdA neemt hiermee in de ogen van de DOP het CDA in een sociale houdgreep. Het fonds versterking sociale infrastructuur willen wij al DOP typeren als boekhoudingkundig gerommel, waarbij er niet echt veel nieuws gebeurt. Het geld komt zeker niet direct ten goede van de doelgroep, maar wordt gebruikt voor ambtelijke uitvoeringskosten WWB en financiering van de verliezen van de EMCO. Een betere benaming zou in onze ogen dan ook zijn 'fonds anders sociaal boekhouden'. Over niet al te lange tijd zal aan de raad het vertrouwen in en instemming gevraagd worden met het project dierenpark/centrum/theater, een project waar honderden miljoenen in omgaan. Met het boekhoudkundig gerommel dat u als college nu voorstelt met het fonds VSI, geeft u in de ogen van de DOP een duidelijk signaal af hoe u denkt over de financiële informatievoorziening naar de gemeenteraad. Als u de controlerende rol van de raad respecteert, zou u in onze ogen uit eigen beweging moeten afzien van het boekhoudkundig gerommel dat u met dit fonds creeert." De heer Arends merkt op dat als de heer Schoo het heeft over gerommel, daarmee iets suggereert. Het lijkt hem dan ook goed dat de heer Schoo aangeeft waaruit dat gerommel precies bestaat. Gaat er dan geld weggerommeld worden, is er geld onzichtbaar gemaakt, kan de gemeenteraad straks bij de jaarrekening niet meer herleiden waar het geld is gebleven? Kortom: 'gerommel' insinueert nogal wat en spreker dunkt dat dit dan moet worden onderbouwd; dat zou de heer Schoo sieren! De heer Schoo had deze opmerking van de heer Arends verwacht, immers: deze stelt altijd kritische vragen, wat te waarderen is. Voordat er een heel ingewikkelde discussie ontstaat tussen voor- en tegenstanders van het fonds, wil hij eerst de voorstanders van het fonds

27

enige vragen stellen, opdat duidelijk wordt of men elkaar goed begrijpt. Met het fonds wordt niets nieuws gedaan, behalve dan de intensivering van de arbeidsmarkt; dit blijkt uit de antwoorden die de DOP-fractie heeft gekregen op haar vragen. Is iedereen het er over eens dat er niets nieuws gebeurt? De fractie zelf is van mening dat het niets anders is dan anders boekhouden en financieren dan ten opzichte van het verleden. Is iedereen het daarover eens? Met het fonds worden het voorstel tot bezuinigen in 2008 op de uitvoering van de WWB teruggedraaid en niet bekend is waarom dit wordt gedaan. Het beloofde plan is er niet gekomen. Is iedereen het daarover eens? In 2008 werd gesteld dat de overschotten WWB nodig zouden zijn voor de risico's na 2011, maar dit is nu blijkbaar niet meer nodig en het waarom is ook niet bekend. Is iedereen het daarover eens? Spreker geeft hiermee aan dat een heleboel zaken niet zijn terug te vinden in het fonds. Voor hem is niet doorzichtig wat er gebeurt. Als er in de deelbegroting rekening mee wordt gehouden, is het wél doorzichtig. Hij pleit er dan ook voor zaken in de deelbegrotingen op te nemen en niet via het fonds.

college te bepalen hoe lang het duurt voordat zo'n plan er is. Over alles valt te praten, maar dan wel met open vizier. Voor de financiering van het verlies van de EMCO-groep stellen wij voor die ten laste te brengen van de reservering voor het SIOF en anders uit algemene middelen. Voor de toekomst geldt dat een zo breed mogelijk draagvlak voor de EMCO in de samenleving bestaat. Ga dus niet boekhoudkundig rommelen met de verliezen van de EMCO en haal het geld niet bij andere gehandicapten weg. De vraag aan het college is: bent u bereid het amendement over te nemen? Graag zien wij hierop een reactie in de eerste termijn. * WMO-bijdrage deel 1, de financiën Op dit moment is de DOP het WMO-spoor van het college even helemaal bijster. Het college gaat klagen in 'Den Haag' dat Emmen een nadeelgemeente is, dus dat Emmen te weinig geld krijgt. Nu bestaan de WMO-opbrengsten voor de gemeente uit twee onderdelen: 1. de integratie-uitkering WMO 2. de opbrengst eigen bijdragen voor hulp bij het huishouden en voor hulpmiddelen. U gaat klagen dat u voor het eerste deel, de uitkering, te weinig geld krijgt en stelt voor van het tweede deel, de eigen bijdragen, een deel niet voor WMO-zaken te gaan gebruiken. U kunt wel zeggen dat het gaat om een eigen bijdrage hulpmiddelen en niet de eigen bijdrage hulp bij het huishouden, feit blijft dat u van de nieuwe WMO-opbrengsten een deel niet voor de WMO uitgeeft. U haalt hiermee uw eigen argumenten richting 'Den Haag' onderuit. Voor alle duidelijkheid: de DOP steunt het initiatief van het college om meer geld voor de WMO te vragen. Desnoods slaan we samen op het Binnenhof de tenten op om er voor te zorgen dat het extra geld er komt, maar met wat u nu voorstelt, staan we straks voor gek in 'Den Haag'. Er is nog een andere ontwikkeling. U geeft in de begroting 2009 geen antwoord op de vraag wat de effecten zijn van de in juni 2008 unaniem aangenomen motie van PvdA en CDA over hulp bij het huishouden. Met de uitvoering van deze motie komen we met het reguliere budget waarschijnlijk geld te kort. De PvdA heeft al gezegd het uitgangspunt van budgettaire neutraliteit te willen verlaten (zie het verslag van de commissievergadering van juni 2008). Nu nog niet alles weten is één ding, helemaal in de begroting geen rekening houden met dit nieuwe gegeven, is het andere uiterste. De vraag is dan ook wat de

De heer Arends begrijpt dat het feit dat er andere beleidskeuzes worden voorgesteld en dat deze volgens de heer Schoo niet stroken met eerdere besluitvorming in de gemeenteraad door hem wordt gekarakteriseerd als gerommel. De heer Schoo zegt dat dit zo is, omdat hij niet kan vinden hoe de gelden worden besteed. Hij gaat ervan uit dat de wethouder zal aangeven of deze in 2008 heeft uitgevoerd wat is afgesproken. Hij neemt aan dat hij straks van de wethouder zal horen of deze het benodigde geld uit het fonds gaat halen. Eventueel komt hij er dan in tweede termijn op terug. Spreker vervolgt zijn beschouwing: "De DOP-fractie zal mede namens de BGEfractie een amendement indienen waarbij wordt afgezien van het instellen van het fonds VSI. Ik zal het gehele amendement niet voorlezen, maar voor alle toehoorders de kern aangeven. Voor de WWB-plannen geldt dat er eerst een goede onderbouwing moet komen. Zolang die er niet is, dienen de personeelskosten van de huidige activiteiten maar uit het reguliere personeelsbudget te worden betaald. Voor de nieuwe activiteiten geldt dat hiervan wordt afgezien, of dat met een onderbouwd plan wordt gekomen als nieuwe activiteiten nodig worden gevonden. Het is aan het

28

waarde is van de begroting, waarbij reeds bekende problemen niet worden meegenomen, maar vooruit worden geschoven. Nu geld uit de WMO weghalen en straks het gesprek aangaan over extra geld voor de hulp bij het huishouden lijkt ons een slechte zaak. Met welke financiële boodschap willen we nu als politiek naar de inwoners van Emmen? Krijgen we te weinig geld en zijn we nadeelgemeente of wordt de boodschap anders? * WMO-bijdrage deel 2, verbetering WMO Regelmatig roept de verantwoordelijke wethouder dat de WMO veel breder is dan alleen hulp bij het huishouden. De DOP is het met de wethouder eens en wil hem daarom vandaag steunen met twee moties. In de eerste termijn zullen we de essentie van beide moties aangeven. Als eerste heeft de DOP een motie ingediend over de verhuiskostenvergoeding die mensen krijgen als ze gedwongen moeten verhuizen. Deze motie wordt mede ingediend door de BGEfractie. Het gaat hierbij om mensen die vanwege een handicap niet meer in hun eigen huis kunnen blijven wonen omdat de gemeente vindt dat woningaanpassing te duur is (het zogenaamde primaat van verhuizen). De DOP stelt voor de financiële tegemoetkoming die wordt verstrekt voor verhuisen inrichtingskosten volgens de WMO te verhogen en het bedrag vast te stellen op € 2.500,-. Voor de volledigheid: de huidige vergoeding zoals die is vastgesteld in het besluit maatschappelijke ondersteuning is € 1.576,42. Zowel de mensen om wie het gaat als verschillende organisaties geven aan dat dit bedrag bij lange na niet kostendekkend is als iemand gedwongen moet verhuizen. Wij stellen voor de eventuele extra kosten die met deze motie gepaard gaan te dekken uit het budget/overschot op de WVG-hulpmiddelen. Deze middelen kennen een overschot. Mocht het voorstel niet gedekt kunnen worden uit het huidige budget hulpmiddelen WVG, dan zouden wij dit graag van het college horen, alsook welke ruimte er dan wel is om het bedrag te verhogen. Door middel van onze technische vragen hebben wij meermaals geprobeerd inzicht te krijgen in het verwachte overschot op de WVG-hulpmiddelen, maar een duidelijk antwoord was ons helaas niet gegund. De tweede motie gaat over de toegankelijkheid van het openbaar gebied en van gemeentelijke gebouwen. Deze motie wordt mede ingediend door de fracties van de PvdA en BGE. Het blijkt ook in 2008 dat als een gemeentelijk openbaar gebouw wordt gebouwd of verbouwd, of bij de aanleg van een nieuw openbaar gebied, er nog

steeds te weinig gedacht wordt aan de toegankelijkheid voor ouderen en mensen met een handicap. De ingang van het verbouwde gemeentehuis en de omgeving van Het Schip in Klazienaveen zijn hiervan recente voorbeelden. De DOP stelt in de motie voor een procedure en toegankelijkheidseisen op te stellen, zowel voor openbare gebouwen als voor openbaar gebied, opdat problemen die nu steeds achteraf worden geconstateerd straks worden voorkómen. Hoe een en ander er exact uit moet komen te zien, laat de DOP graag over aan de specialisten. Wij denken dat met een kleine investering veel problemen en kosten kunnen worden voorkomen in de toekomst. Wij stellen voor de extra kosten van deze motie te dekken uit het budget/overschot WVGhulpmiddelen. De vraag aan het college is of het beide moties wil overnemen. Graag een reactie in eerste termijn." De heer Arends merkt op dat de heer Schoo spreekt over dekking uit het overschot van de WVG-middelen, maar door de PvdA-fractie is een motie ondertekend die uitgaat van het hierbij betrekken van de VAR. De heer Schoo verontschuldigt zich. Gisteravond heeft de heer Arends hem een mail gestuurd met een voorstel als zojuist genoemd. De DOP-fractie heeft daar graag gehoor aan gegeven. Als de dekking uit de VAR komt, heeft zij daar geen enkele bezwaar tegen. De heer Arends zegt dat er op die manier meer geld overblijft voor de doelgroep. De heer Schoo beaamt dit. De voorzitter informeert of hij dus moet begrijpen dat dekking uit de VAR wordt voorgesteld. De heer Schoo antwoordt bevestigend. Hij heeft zich hiervóór vergist. Spreker vervolgt zijn beschouwing: * EMCO De toekomst van de EMCO is op dit moment onzeker en wordt door de EMCO-medewerkers als zodanig ook gevoeld. In 2005 hebben wij als politiek aan de EMCO en de EMCO-medewerkers verteld dat door de fusie met het RAP de EMCO voordeel zal behalen met het werken met andere doelgroepen. Dat hebben de medewerkers van de EMCO niet bedacht, maar wij als politiek. In de afgelopen jaren hebben wij als po-

29

litiek het detacheren en het ontwikkelen van mensen centraal gesteld en niet het verlies onder aan de streep. Dat hebben de medewerkers van de EMCO niet bedacht, maar wij als politiek. Welke problemen er straks ook bij de EMCO naar voren komen, welke maatregelen er straks ook zullen worden voorgesteld, 99% van de werknemers bij de EMCO is niet verantwoordelijk voor de beslissingen van de afgelopen jaren. Ze doen gewoon hun werk en hun best en zouden in de ogen van de DOP dan ook niet de dupe mogen worden van toekomstige maatregelen. De vragen aan het college hierbij zijn de volgende. 1. Worden eventuele drastische maatregelen inzake de EMCO eerst voorgelegd aan de gemeenteraad of heeft de nieuwe directeur de vrije hand? 2. Komt er voordat er maatregelen worden genomen een evaluatie van de afgelopen jaren en de rol hierbij van de direct betrokken verantwoordelijken? 3. Wordt de cliëntenraad WSW ook bij de huidige problemen betrokken? 4. Wat is de positie van de ambtenaren van het voormalige RAP die de gemeente in 2005 heeft overgeheveld naar de EMCO (Accel)? Hebben deze mensen een terugkeergarantie?"

nanciële situatie van de EMCO. Wethouder Kuper was in directe zin jaren betrokken als voorzitter van het algemeen bestuur van de EMCO en als verantwoordelijk wethouder WSW. Wethouder Evenhuis was indirect betrokken door zijn verantwoordelijkheid voor de WWB in relatie tot RAP/Accel/EMCO. Tot slot: alle ambitieuze projecten zullen waarschijnlijk gewoon doorgaan, of de DOP het hiermee eens is of niet, of de DOP er bedenkingen bij heeft of niet. In een volwassen democratie zou voldoende steun het uitgangspunt moeten zijn en niet unanieme steun. Het streven naar unanieme steun zou weleens ten koste kunnen gaan van democratische principes. Geen enkel project is dat in onze ogen waard. Als 10 tot 20% van de bevolking bedenkingen zou hebben bij het dierentuin/theaterproject, zou het raar zijn als 100% van de volksvertegenwoordiging voor is. Wij hopen dat u hiermee rekening houdt." De voorzitter stelt vast dat de DOP-fractie als kleinste fractie de meeste spreektijd heeft gebruikt. De heer Schoo heeft in de afgelopen jaren steeds een paar minuten ingeleverd vanuit de gedachte: die kunnen me weleens van pas komen! De voorzitter deelt mee dat er vanaf 17.30 uur gelegenheid is om de inwendige mens te versterken. Daarvoor kan men terecht in het bedrijfsrestaurant van het voormalige politiebureau, oftewel gebouw P, drie hoog. Hij stelt zich voor dat het college tot dat tijdstip zal beraadslagen over de beantwoording. Daarmee zal volgens de planning om 19.30 uur worden begonnen. Voorstelbaar is dat dit tijdstip wordt vervroegd, maar omdat mensen rekening zullen hebben gehouden met 19.30 uur zou dit wellicht beter kunnen worden gehandhaafd. Hoe denkt de raad hierover?

De heer Dijkgraaf constateert dat de heer Schoo vindt dat grote besluiten aangaande de EMCO eerst aan de gemeenteraad moeten worden voorgelegd. De EMCO heeft evenwel een algemeen bestuur. Welke rol vervult dat hierin dan? De heer Schoo antwoordt dat de maatregelen natuurlijk door het algemeen bestuur zullen worden voorgesteld, maar dat over het geld uiteindelijk zal moeten worden beslist door de gemeenteraad. Als raadslid zou hij van het algemeen bestuur danwel van het dagelijks bestuur willen horen welke maatregelen er genomen gaan worden. Als dat goede maatregelen zijn, zal men spreker niet horen, doch als ze weer extra miljoenen moeten kosten, wil hij dat wel graag van tevoren weten. De discussie hierover gaat hij nu niet aan; in de komende commissievergadering zal die uitgebreid kunnen worden gevoerd. Of de wethouder nu op de vragen wil ingaan, zal wel blijken. Het komt de DOP vreemd voor dat wethouder Kuper en wethouder Evenhuis deel uitmaken van de stuurgroep EMCO, omdat beiden direct of indirect hebben bijgedragen aan de huidige fi-

De raad maakt kenbaar het eens te zijn met handhaving van de voortzetting van de vergadering om 19.30 uur. De voorzitter schorst vervolgens de vergadering te 16.30 uur tot 19.30 uur. Schorsing. De waarnemend voorzitter heropent de vergadering en deelt mee dat de heer Van der Weide zich zojuist heeft afgemeld wegens dringende

30

andere zaken. Dhr. Ensink had al eerder aangegeven verhinderd te zijn voor het avondgedeelte. Alvorens de eerste termijn van het college aan de orde te stellen, geeft hij het woord aan de heer Arends voor een verduidelijking van het PvdAamendement A2.

Te noemen zijn: het project Derde helft, de clinic Veilig Uitgaan, de legesvrijstelling voor kleine evenementen in 2008 en 2009, de OZBvrijstelling voor begraafplaatsen, in elk geval in 2008. De raad zal spreker vast ook nog eens gaan vragen hoe hij omgaat met de OZB voor begraafplaatsen in 2007. Verder zijn er hangplekkennaturallycool geïmplementeerd. Zoals gezegd, is er eveneens aandacht voor dorpen en wijken. Het college is full swing bezig met het bestemmingsplan Buitengebied, onder andere om in te spelen op de schaalvergroting in de landbouw. Veel meer dan de raad verwacht had, getuige ook de opmerking die de heer Arends zojuist heeft gemaakt, wordt oplopend naar 2011 € 550.000,- ingeboekt voor dorpsontwikkelingsplannen. Voorts is het programmabureau voor Vitaal Platteland aan de raad voorgelegd als uitvoering van moties en amendementen tijdens de behandeling van de Kadernota. Kortweg komt het erop neer dat de Emmen Revisited-methode wordt uitgerold over de dorpen. Spreker noemt dan gemakshalve nog niet de middelen die zijn gemoeid met de plannen voor de gebiedontwikkeling rond de Runde en de vaarverbinding Erica-Ter Apel. Het college is er, al met al, van overtuigd dat de aandacht evenwichtig verdeeld is over de verschillende beleidsterreinen, klein – groot – dorpen – centrum. Aan alle uitspraken van beroemde mensen die al over de tafel zijn gegaan, wil spreker er een toevoegen. Die geldt dan voor een deel van de oppositie. Wie het klein niet eert is het grote niet weerd! Wie de schoen past, trekke hem aan! Over de houdbaarheidsdatum van de begroting is met name gesproken in verband met de kredietcrisis en de gevolgen daarvan voor de economie. Het is niet gebruikelijk in te gaan op als/danvragen, maar spreker wil dat best doen. Ook met de wetenschap van nu denkt hij dat het college de huidige begroting en het meerjarenperspectief aan de raad had voorgelegd. De reservepositie van de gemeente laat dat toe, ten aanzien waarvan hij eerder de woorden 'scherp aan de wind varen' heeft gebruikt. Op pagina 281, voorheen 146, kan iedereen nog eens rustig nalezen hoe de reservepositie van de gemeente is. Dit laat overigens onverlet dat het college bij voortduring de vinger aan de pols heeft waar het gaat om de consequenties van de kredietcrisis en de daarmee gepaard gaande effecten op de reële economie. Van het college mag ook worden verwacht dat het daar oog voor heeft.

De heer Arends brengt naar voren dat ook hem soms iets gebeurt wat hij liever niet zou zien gebeuren. De PvdA-fractie heeft een foutje gemaakt bij het lezen van de begroting. Datgene wat de fractie graag wil, is al geregeld in de begroting, soms méér dan wat werd gewenst. Derhalve trekt zij amendement A2 in. Verder nog een aanvulling op wat vanmiddag is gezegd: Marx was wél een econoom! De waarnemend voorzitter weet niet welke criteria moeten worden aangelegd, maar neemt aan dat Marx een graad van een universiteit had. Hij stelt vervolgens de portefeuillehouder financiën in staat op de algemene beschouwingen van de fracties te reageren. Wethouder Kuper heeft ooit eens een presentatie gehoord van een topman van Philips, met wie het trouwens niet zo goed is afgelopen. Deze zei: "Ik doe mijn presentaties altijd staande, want dan kan ik op u neer kijken!" Toen had deze topman voor hem meteen afgedaan, naar later bleek ook voor vele anderen! Iedereen mag zelf raden welke topman het was; er zitten twee o's in de naam! De waarnemend voorzitter neemt aan dat de wethouder bij diens beantwoording de raadsleden wil aankijken! Wethouder Kuper wil dat graag! Vanmiddag is het woord 'ambitie' vele malen gebruikt. Hij heeft er behoefte aan even een stapje terug te doen. Toen het college de begroting presenteerde aan de pers, zijn daaraan drie begrippen vastgeplakt: realisme, ambities en evenwicht. Graag wil hij aantonen dat de woorden 'evenwichtige begroting' geen loze kreet zijn. Het college heeft aandacht gehad voor kleine dingen; zo dadelijk zal spreker er een paar noemen. Er is ook aandacht besteed aan grote dingen. Het noemen daarvan is bijna overbodig. Aandacht is eveneens besteed aan de dorpen en de wijken en de centrumontwikkeling. Wat de kleine dingen betreft: het college is in staat geweest de kleinere dingen die in de Kadernota naar voren kwamen 'op geld' te zetten.

31

De heer Arends begrijpt dat de wethouder zegt dat als nu opnieuw een begroting zou moeten worden samengesteld, misschien wel dezelfde zou zijn ingediend. Hij deelt deze mening van de wethouder, maar is deze ook met hem van mening dat de effecten die de kredietcrisis op de reele economie kan krijgen zodanig in het bestedingspatroon doorwerken, zowel qua investeringen als qua dagelijkse uitgaven van de gemeente, dat daarvan een bepaalde invloed uitgaat?

de nabijheid van het gemeentehuis heb je als college niet direct een antwoord paraat. Hij deelt dus de zorg van de heer Arends. Natuurlijk, als bedrijven geen krediet van de banken krijgen en failliet gaan, heeft dat consequenties voor de gemeente. Diverse fracties hebben opmerkingen gemaakt over de verschillende fondsen die inmiddels in het leven zijn geroepen. Een algemene boodschap was: hoe gaat het met de voeding en de onttrekkingen van de fondsen? Spreker kan daar helder over zijn. Om maar even het fonds te noemen dat vandaag vaak de revue is gepasseerd: het fonds versterkingsociale infrastructuur. Pas als de jaarrekening klaar is, zal het college met een voorstel komen om de voeding te regelen. Tegelijkertijd zullen dan de onttrekkingen aan de raad worden voorgelegd; die kunnen best door het jaar heen gebeuren, doch ze kunnen alleen maar worden ingevuld door het budgetrecht van de raad volledig te respecteren. Het college is ook van plan de voeding en de onttrekking via de raad te laten lopen.

Wethouder Kuper vindt de vraag terecht. Hem is bij de presentatie aan de pers eenzelfde vraag gesteld. Een en ander zal volgens hem inderdaad effect hebben op het bestedingspatroon. Hij is evenwel blij met de wijze waarop het kabinet een beetje op z'n Keynesiaans reageert op de kredietcrisis. Hopelijk houdt het kabinet die lijn vast. Maar natuurlijk is het te verwachten dat het aantal mensen dat wellicht zonder werk komt te zitten zal toenemen, en dat dit gevolgen zal hebben voor de bijstandsuitkeringen en dergelijke. Hem dunkt echter dat de financiële positie van de gemeente het toelaat daar adequaat op in te spelen.

Mevrouw Houwing-Haisma begrijpt dat wat de wethouder zei geldt voor alle fondsen, waaronder het SIOF. Daarvoor heeft het college echter wel op voorhand geld ingeboekt in de begroting. Zegt de wethouder nu dat dit zo niet moet worden gelezen, want dat dit pas wordt geaccordeerd bij de vaststelling van de jaarrekening?

De heer Arends bedoelt iets anders. Hij heeft gelezen dat de Europese Commissie inschat dat Nederland het volgend jaar het laagste werkloosheidscijfer van de hele EU zal hebben, namelijk 3,4%, en dat Nederland het volgend jaar nog een economische groei zal hebben van 0,4%; verwacht wordt dat dit in 2010 alweer 1,4% zal zijn. Echter, hebben de bestedingen van de overheid niet een geheel ander karakter dan bestedingen en met name investeringen van bedrijven? Bedrijven investeren om rendement op eigen of geïnvesteerd vermogen te verkrijgen, terwijl overheden per definitie streven naar maatschappelijk rendement. Daar hoeven zij geen 12%, 8% of 4% op te hebben – zij zouden bij wijze van spreken ook wel min 10% mogen hebben. Als je het hebt over een investering in sociale werkplaatsen, praat je niet over een rendement van plus 25, 20 of 12%, maar heb je het over een bijdrage in de kosten om een bepaald niveau te halen.

Wethouder Kuper zegt dat voor de fondsen bij de jaarrekening de verdeling zal worden gemaakt. Mevrouw Houwing-Haisma maakt hieruit op dat dit nu eigenlijk niet wordt voorgesteld. Wethouder Kuper zegt dat dit al eerder is gedaan. Burgemeester Bijl wijst erop dat ten aanzien van de € 3 miljoen betreffende het SIOF het voorstel aan de raad is dit geld nu te bestemmen. Mevrouw Houwing-Haisma heeft het zo ook begrepen, maar meende nu wat anders te beluisteren.

Wethouder Kuper snapt het onderscheid, doch het college heeft te maken met de gemeente als maatschappelijke organisatie. Hij is dan ook blij met de plannen voor maatschappelijke organisaties. Het laat onverlet dat de heer Arends een terecht punt heeft. Om een voorbeeld te geven: op de investering in de hoogbouw op het terrein in

Burgemeester Bijl merkt op dat de algemene vraag van de raad was: wie gaat er over het toevoegen aan de reserves en het bestemmen van de reserves. Welnu, dat is de raad. Nu wordt even-

32

wel aan de raad voorgesteld het bedrag van € 3 miljoen voor het SIOF te bestemmen.

houdens te krijgen. Waarom wordt gedacht dat dit beter is dan zeg maar € 10,- in baar geld te geven? Er is wat dit betreft een mooi voorbeeld. In 2007 is een project afgerond, betrekking hebbend op de minima. Toen is voor bijna 2.400 bijstandshuishoudens met de hulp van Domesta, Wooncom, de Hogeschool Drenthe en buurtsupport een lampenactie gehouden, wat gemiddeld ongeveer € 150,- per huishouden aan energiebesparing heeft opgeleverd. Het college denkt dat dit een maatregel is die méér effect heeft dan wanneer de acht ton wordt gedeeld door 55.000 huishoudens. Spreker denkt dat zijn college van ruimtelijke ordening wel een aantal dingen zal zeggen over Vitaal Platteland. Toch heeft hij er zelf ook behoefte aan hierover iets op te merken. Graag neemt hij de uitdaging aan om ergens in begin 2009 een uiteenzetting te geven over de voortgang van de diverse projecten binnen de gebiedscommissies Zuidoost-Drenthe. Hij meent dat dit voor dit najaar gepland stond, maar dit was niet te halen. Naar het er nu op lijkt, zal er begin volgend jaar een goed beeld zijn van de projecten, zeker van de sterprojecten. Zoals bekend, is er een tiental van deze projecten benoemd, onder andere de vaarverbinding EricaTer Apel, de Runde en het Veenland. Graag zal hij de raad begin 2009 meenemen in de ontwikkelingen en de plannen. De uitvoering van het plan van uitvoering de Runde is in een vergevorderd stadium van voltooiing, inclusief de gebiedsontwikkeling rondom de Runde en de financiering van een en ander. Op de huisvesting zal apart worden teruggekomen in de commissievergadering van, naar spreker meent, de volgende week. Hij wil nu wel alvast het misverstand wegnemen dat de centralisatie van alle panden, behalve Hooggoorns, nog steeds het bedrag oplevert dat oorspronkelijk werd beoogd, zijnde zeven ton. Het pand Hooggoorns is aangehouden vanwege de verdere planontwikkeling voor het bedrijfsverzamelgebouw. Dit pand is sowieso nog nodig voor de huisvesting van de mensen van sociale zaken; er is nog een verdieping vrij die hiervoor kan worden gebruikt. Voor het overige is spreker graag bereid in de commissie op de gestelde vragen antwoorden te geven. Op de CDA-motie over aardwarmte zal collega Holman straks iets zeggen. Hij is overigens blij met de opmerking van een aantal fracties dat de begroting andermaal goed leesbaar is. Daaruit meent hij te mogen begrijpen dat de raad goed in staat is op grond van dit do-

De heer Arends stelt de vraag of elke onttrekking aan het fonds in besluitvormende zin wordt voorgelegd aan de gemeenteraad. Wethouder Kuper antwoordt bevestigend. Er zijn verder enkele opmerkingen gemaakt over het oormerken van de WVG-gelden binnen het fonds versterking sociale infrastructuur. Het daarover ingediende amendement neemt het college graag over, maar de betrokken wethouder zal daarop straks nader ingaan. Door een aantal fracties is stilgestaan bij het onderwerp lastenverlichting. Zoals bekend, stelt het college voor de afvalstoffenheffing licht te verlagen, het rioolrecht niet te verhogen en op de OZB alleen een inflatiecorrectie van 3% van toepassing te verklaren. Daarnaast heeft de ingestelde stuurgroep, bestaande uit wethouder Sleeking, wethouder Holman en spreker zelf, op zich genomen het onderwerp lastenverlichting van acht ton zo snel mogelijk bij de mensen te krijgen. De heer Huttinga en mevrouw Houwing hebben te dien aanzien min of meer de vraag gesteld: gaat u niet een circus optuigen waarmee veel geld is gemoeid? Immers, dan zou het geld opgaan aan administratie en blijft er niets over voor de minima en alle andere inwoners van Emmen. Dat is evenwel zeker niet de bedoeling. Er is een projectgroep in het leven geroepen die, als het goed is, de afgelopen weken een plan van aanpak heeft gemaakt. Dit zal na deze week aan de drie genoemde wethouders worden voorgelegd. Inmiddels is ook duidelijk geworden dat maatschappelijke organisaties graag aanhaken bij dit initiatief; dit bericht kwam van Domesta en Wooncom. Zij zullen wellicht middelen ter beschikking stellen, doch daarover zal nog moeten worden gesproken, doch met een inzet van maatschappelijke organisaties zal de acht ton wellicht kunnen worden verhoogd. De stuurgroep heeft voorts gezegd dat het goed zou zijn als zo rond januari/februari de spaarlampenactie is geregeld. Dit is overigens een actie die al op veel plekken in het land heeft plaatsgevonden. Een grote lampenleverancier in het zuiden des lands heeft een dergelijk traject in meerdere gemeenten geïmplementeerd. Overigens wordt híér niet alleen gekeken naar de grote lampenfabriek, maar ook naar andere instanties die de gemeente waarschijnlijk kunnen helpen op een zo efficiënt mogelijk wijze, dus met zo weinig mogelijk perceptiekosten, de totale acht ton plus bij de huis-

33

Wethouder Kuper meent dat mevrouw Houwing tijdens de behandeling van de Kadernota over het trouwpaviljoen en het bruggebouw heeft gezegd: kan het niet een pondje minder? Het college heeft daarvan keurig werk gemaakt. Kijkend naar de plannen die er nu liggen voor het bruggebouw en naar de oorspronkelijke plannen die zijn goedgekeurd, de duurste variant, kan worden geconstateerd dat er deels een dubbeling in zat. Hij heeft toen aangeboden met de fractievoorzitters de plannen te bespreken, doch mevrouw Houwing heeft daarop gezegd daaraan geen behoefte te hebben.

cument diens kaderstellende en controlerende taak goed uit te oefenen. Vervolgens nog een paar kleine opmerkingen. De ChristenUnie-fractie heeft gevraagd naar leningen zonder zekerheid. Die vraag heeft spreker uitgezet en hij verwacht op deze vraag in tweede termijn een antwoord te kunnen geven. De GroenLinks-fractie heeft de vraag gesteld of het college ook bij de Triodosbank geld wil wegzetten. Spreker wil dit best onderzoeken, maar is er niet blij mee. De heer Dijkgraaf is blij dat de wethouder het wil onderzoeken, maar wil graag weten wat deze bedoelt met: ik ben er niet blij mee.

Mevrouw Houwing-Haisma merkt op dat het budgetrecht nog altijd bij de raad berust. Het is inderdaad waar dat de VVD-fractie het trouwpaviljoen indertijd op de agenda heeft gezet en toen het college kwam met de oorspronkelijke plannen heeft gezegd dat het best wel wat minder kan. De fractie is ook blij dat het college heeft geluisterd naar de opmerking dat er sprake was van enige dubbeling. Als de wethouder echter beweerd dat de fractie geen behoefte zou hebben aan een bespreking over het trouwpaviljoen en het bruggebouw, verschillen hij en de fractie zeer van mening. Op een bepaald moment kregen de fractievoorzitters de uitnodiging hierover met de wethouder te praten, en tóén heeft de VVD-fractie gezegd die uitnodiging bijzonder te vinden, want dat dit bij uitstek een onderwerp is voor een normale bespreking in de commissie. Op dat moment is de wethouder ook verzocht op dit onderwerp terug te komen in de commissie, in plaats van apart met de fractievoorzitters. De fractie had verwacht dat vóór de behandeling van de begroting met een voorstel in de commissie zou zijn gekomen. Dat is niet gebeurd. Zij ziet nu tot haar grote verbazing dat dit nu wordt 'weggetikt' in de begroting. Met deze manier van werken heeft zij grote moeite.

Wethouder Kuper zegt dat dit te maken heeft met hoe de Triodosbank wordt ingeschat. Er is in de afgelopen tijd heel wat gesteggeld over single A, triple A, single B en triple B. Hij zou zeggen: laat men maar rustig een poosje vogelen met al die mooie termen! Het is hem bekend dat er momenteel twee banken zijn met de triple Astatus, en wel de Rabobank en de BNG. De zogenaamde professionals spreken over allerlei ratings, en hij wil best bekijken wat de rating van de Triodosbank is. Als die inderdaad in de buurt van Triple A komt, wil hij er best naar kijken, maar hij verwacht niet dat de uitkomst zodanig is dat de gemeente geld naar die bank zal brengen. De heer Huttinga neemt aan dat de wethouder ook weet dat een rating niet alles zegt. Tenslotte had Icesave een double A-status. Op zich wil hij zeker een bank als de Triodosbank niet bekritiseren, want deze heeft heel nobele bedoelingen. Wethouder Kuper zegt dat daarover geen misverstand bestaat. Het gaat hem meer om de rating. Hij wil voorkomen dat hij op enig moment te horen krijgt: hoe hebt u het in uw hoofd gehaald om geld weg te zetten bij de Triodosbank? Hij meent met het voorgaande te zijn ingegaan op de hoofdlijnen van de beschouwingen voor zover deze betrekking hebben op zijn portefeuille. Het lijkt hem aardig af te sluiten met het aan de meerjarenbegroting verbinden van een simpele spreuk: Zo komt Jan Splinter door de winter!

Wethouder Kuper heeft beslist niet de bedoeling gehad de indruk te wekken een en ander even in kleine kring te willen regelen. Hij zag het als een service, maar hij begrijpt heel goed dat mevrouw Houwing zegt dat die beter aan de gehele raad kan worden geboden. Welnu, dat zal dan gebeuren in de commissievergadering die de volgende week plaatsvindt.

Mevrouw Houwing-Haisma hoorde de wethouder over de uitbreiding van het gemeentehuis zeggen hierop in de commissie terug te komen. Geldt dit ook voor het trouwpaviljoen en het bruggebouw?

Mevrouw Houwing-Haisma komt er dan wel op terug.

34

De waarnemend voorzitter geeft vervolgens het woord aan wethouder Evenhuis.

want de aanvragen zullen wel moeten worden getoetst. Voor zover het in de macht van de gemeente ligt, zal dit evenwel vóór de Kerst worden gerealiseerd. Overigens is het zo dat de overheadkosten niet worden meegerekend; die zal de gemeente voor haar rekening moeten nemen, of heeft de PvdAfractie daar ook nog een bedrag voor beschikbaar?

Wethouder Evenhuis wil eveneens een bekende citeren, namelijk Henk Benjamins. Van hem stond vandaag een ingezonden stuk over de Vuelta in het Dagblad van het Noorden. Henk Benjamins is een oud-Tour de Francerenner uit het Hollandscheveld en heeft geweldig goed gereden, ook in Emmen. In het ingekomen stuk geeft deze precies aan waar het in de wielrennerij om draait, wat betrouwbaar is en wat niet, wat je vindt als je goed kijkt en wat je niet vindt als je niet goed kijkt. Iedereen moet dit ingekomen stuk maar eens lezen, want Henk is een wijs man.

De heer Arends zegt dat daarover nog eens kan worden nagedacht. Hij heeft echter nog een andere vraag. Wat gaat de gemeente nog doen om zoveel mogelijk van de huishoudens met een 120%-minimuminkomen op tijd te bereiken?

De waarnemend voorzitter lijkt het goed dat de wethouder vermeldt welke wijze woorden de heer Benjamins geschreven heeft. Anders worden alle aanwezigen daarover in spanning gelaten!

Wethouder Evenhuis antwoordt dat daarvoor een campagne wordt opgezet: advertenties en oproepen in bijvoorbeeld de Zuidenvelder. Maar nogmaals: de aanvragen moeten wel worden getoetst.

Wethouder Evenhuis verwijst naar de 'vakliteratuur' die elke morgen op de mat valt. Op pagina 2 van het Dagblad van het Noorden staat het ingezonden stuk over de Vuelta.

Mevrouw Houwing-Haisma heeft niet goed verstaan wat de gemeente zelf moet bijpassen. Wethouder Evenhuis laat weten dat dit € 55.000,- is als iedereen van de regeling gebruik maakt.

De waarnemend voorzitter vraagt: maar wat zégt de heer Benjamins daarin?

Mevrouw Houwing-Haisma informeert ten laste waarvan het bedrag van € 55.000,- wordt gebracht.

Wethouder Evenhuis heeft dit zojuist samengevat. De waarnemend voorzitter heeft er méér in gelezen, maar vooruit …!

Wethouder Evenhuis weet sinds een paar uur dat het desbetreffende voorstel er ligt. Dit is dan ook nog niet onderzocht. Dit zal alsnog gebeuren, waarna de raad zal worden bericht. Een aantal vragen zal hij wat sneller langs kunnen lopen, om te beginnen de vraag over de deregulering. In de novembervergadering van de commissie komt er een presentatie inzake de stand van zaken. Het is niet alleen kwestie van bruto/netto-regels afschaffen of toevoegen, maar ook van de omgang met regels en van de logistieke processen in een organisatie, die minstens zo belangrijk zijn. In de komende jaren zullen de raad voorstellen betreffende deregulering bereiken. Morgen wordt er weer een in het college besproken en verleden week was er een aan de orde met betrekking tot de horeca. Zo zal er nog een aantal volgen, naar verwachting het volgend jaar een stuk of tien, waarbij het wellicht bruto en netto zal betreffen.

Wethouder Evenhuis valt het niet tegen dat de waarnemend voorzitter het ingezonden stuk toch heeft gelezen! Hij wil nu eerst reageren op het PvdA-voorstel betreffende de 120% van het bijstandsniveau en het bedrag van € 50,-. Het college neemt dit over. Het gaat in Emmen om precies 1.959 huishoudens. Het ministerie heeft € 402.350,- beschikbaar gesteld waarmee 8.047 huishoudens kunnen worden bediend. Bij volledig gebruik betekent dit dat de gemeente er een bedrag van ongeveer € 55.000,- bij moet passen. Het zal trouwens niet lukken iedereen voor de Kerst te bedienen. Voor de 3.000 huishoudens die hier bekend zijn, kan dit wel. De overigen zullen eerst een aanvraag moeten doen. Dat is mogelijk tot 1 januari 2009, dus er zullen ongetwijfeld mensen zijn die ná 1 januari pas de uitkering krijgen,

35

Over de sportpromotie is iets gezegd door onder andere de VVD-fractie, met name over de breedtesport, de sportpas en de Vuelta. Het is misschien wel aardig dat in het kader van citymarketing, waarop de burgemeester straks nader zal ingaan, een hele serie op elkaar afgestemde evenementen wordt georganiseerd. Deze worden ook breed gesteund. Een vraag waarover nog eens moet worden gesproken, is: hoe ga je met breedtesport om? Daaraan geeft de gemeente Emmen om-en-nabij 9 à 10 miljoen uit. In het komende jaar zal er ook nog geld worden uitgegeven aan bijzondere activiteiten, en wel op het moment waarop met de combinatiefuncties naar buiten wordt getreden. Inmiddels zijn hiermee vijf of zes mensen bezig. Over de werkgelegenheid en het fonds versterking sociale infrastructuur is een aantal dingen te zeggen. Waarom is het college met het voorstel terzake gekomen? Dat is gedaan omdat onder andere ten aanzien van het prestatieveld inkomen in de Wet werk en bijstand aanzienlijk beter wordt gepresteerd dan mogelijk is met de bedragen die de staatssecretaris de gemeente voor de komende drie jaren heeft toegekend. Dit houdt in dat er een overschot is, zoals ook was te zien in de eerste Berap, volgens welke rapportage het overschot oploopt tot ongeveer € 9 miljoen in 2011. In juni is hierover nadrukkelijk gezegd dat dit geld zou moeten worden geoormerkt voor de doelgroepen. Deze bestaan uit de WWB'ers zelf en de mensen in de WAO en de WSW. Voor deze groepen is dit geld bestemd. Spreker pleit er voor dit niet naar de algemene middelen te laten gaan, om te voorkomen dat het op gaat aan lantaarnpalen etc. Het college wil het bestemmen voor de doelgroepen, wetende dat de conjunctuur en de economie wispelturig kunnen zijn. Dat was reeds in juni bekend, want toen waren er de eerste voortekenen dat hier en daar bedrijven wat moeilijkheden hadden. Het fonds was gebaseerd op de Berap waarin voorspellingen zijn opgenomen. Het college heeft er expliciet voor gekozen rekening te houden met die voorspellingen. Stel dat je over vier jaar 100 WWBers meer of minder hebt. Zijn het er meer, dan betekent dit dat € 4,7 miljoen minder in het fonds zit, i.c. ongeveer € 1.200,- per bijstandsgerechtigde. Met andere woorden: in het verhaal is rekening gehouden met fluctuatie. Vandaar dat het college er voor heeft gekozen dit geld te oormerken en op voorhand nog niet te besteden. Voor een deel is dit wél gebeurd, bijvoorbeeld ten behoeve van de EMCO, doch dit is ook af-

gekaderd: alleen het bedrag dat voor drie jaar vanuit de BAR wordt ingebracht, wordt meegenomen in dit fonds. Het eerste deel van het tekort bij de EMCO wordt uit de algemene middelen gefinancierd; datgene wat erna komt idem dito. Het bedrag is dus afgegrendeld. Daarover kun je discussiëren, maar het is wel de invulling geweest van het BAR-deel in het sociaal fonds. Mevrouw Houwing-Haisma begrijpt uit de woorden van de wethouder dat het extra tekort is afgegrendeld. Houdt hij vast aan wat nu in de begroting staat? Maar wat als het tekort groter is? Wordt het meerdere dan ook uit het fonds gehaald, of wordt daarvoor dan weer een andere oplossing gezocht? Wethouder Evenhuis antwoordt dat een groter tekort niet uit het fonds wordt gehaald. Hij verwacht trouwens niet dat dit er komt. Het college heeft ook gemeend een goede stuurgroep te moeten instellen die zo nodig met een goede probleemaanpak komt. De burgemeester zal hierop nog nader ingaan. Over de bezuiniging op de WWB is gezegd dat deze niet is gehaald. Dat is niet helemaal juist. In de vorige begroting stond het begrip 'stelpost'. Zo'n post neem je alleen maar op als je er niet zeker van bent dat het ook een bezuinigingspost wordt. Aangegeven is dat als het met de WWB beter gaat en mensen worden doorgeleid naar werk, daarnaar goed moet worden gekeken. Met nadruk is gezegd dat het de vraag is of er zo veel moet worden bezuinigd op de functionarissen die een goed team vormen en mensen doorgeleiden naar werk. In afwijking van de stelpost die eerder is opgenomen, is thans de huidige post opgenomen. Het college heeft dat gedaan, omdat het gelooft dat via extra inzet meer mensen naar werk kunnen worden geleid. Dat is er de reden van dat de bezuiniging niet optimaal gehaald is, waaromtrent in het college een afspraak is gemaakt. Wat het fonds versterking sociale infrastructuur betreft: sinds juni is er het een en ander gebeurd in de reële economie en het bedrijfsleven. In september zijn er ongeveer 500 mensen ontslagen. Als je te dien aanzien niets doet, weet je dat ze over drie jaar en twee maanden onder de WWB gaan vallen in geval zij dan nog werkzoekend zijn. Er is het college alles aan gelegen mensen optimaal te laten participeren door middel van werk en te proberen de mensen weer zo snel mogelijk aan het werk te krijgen. Op dit moment functioneert het mobiliteitscentrum: 48% van de

36

circa 500 mensen is weer aan het werk, 60 via een doorstart. Het is ook niet onaardig te vermelden dat er 67 mensen van boven de 50 jaar bij zijn. Dat is van het mobiliteitscentrum een knappe prestatie. Door middel van het fonds wordt getracht dit verder te versterken. Het is van wezenlijk belang dat dit soort activiteiten wordt ontplooid. De werkgelegenheid, waarover de SP-fractie een opmerking maakte, lijkt voor een deel af te kalven, maar als je kijkt naar de afgelopen twee/drie jaar, dan kun je concluderen dat de werkgelegenheid tot 1 januari 2008 met 1.500 banen is gegroeid. Zou die lijn kunnen worden doorgetrokken, dan zouden er 2.500 kunnen worden gehaald. Bij de huidige omstandigheden zal dit waarschijnlijk niet mogelijk zijn. Spreker is er evenwel optimistisch over, aangezien er veel mensen op een korte termijn weer een plaats vinden. Een aantal jaren geleden zou dat absoluut niet het geval zijn geweest. Je kunt dus zeggen dat de economie zich aanzienlijk versterkt heeft. Of de versterking optimaal is, is een ander verhaal, maar er heeft zeker een versterking plaatsgevonden. Het is goed te weten dat er kennelijk nog enige rek in zit. Het is niet alleen zo dat bedrijven afslanken, want er zijn ook bedrijven die groeien, zoals een bedrijf waarvan je het niet zou verwachten: Purit groeide de afgelopen twee jaar met 50 mensen en investeert de komende twee/drie jaren € 25 miljoen. En een soortgelijke ontwikkeling doet zich voor bij Holfrica. Enerzijds heeft een aantal bedrijven het moeilijk, anderzijds groeit een aantal bedrijven onverwacht. Vervolgens een opmerking over (overheids-) investeringen en de grote projecten. Wethouder Kuper zei in diens betoog al iets over het Keynesiaanse model, dat erop neerkomt dat wanneer er door het bedrijfsleven minder wordt geïnvesteerd, je dat als overheid zult moeten doen. Spreker dunkt dat de gemeente Emmen daar de komende tijd ook zeker toe zal overgaan, uiteraard als de gemeenteraad daarmee instemt. Hij kan verzekeren dat er veel ondernemers in Emmen zijn die zeggen dat er voor moet worden gezorgd dat er projecten doorgaan, dat er werk is in dit gebied en dat er investeringen worden gedaan. Er is ook iets gezegd over vluchtelingen met een hoge opleiding. Regelmatig valt het op, bijvoorbeeld bij inburgeringscursussen en bij de ceremonie ter gelegenheid van het verkrijgen van het Nederlandschap, dat hoger opgeleiden meestal werk hebben, zij het niet altijd op hun niveau. Er

zitten mensen bij die elders leraar zijn geweest en nog wat moeite hebben met de Nederlandse taal, maar toch proberen op een goede plek terecht te komen. Voor een deel zit dit ook in de integratietrajecten. Over het Aquarenabad is opgemerkt dat het daarover zo stil is. Dat is juist en dat moet ook, want er wordt intussen hard gerekend. Als je rekensommen maakt, moet je wel weten of ze kloppen. Als je iets afstoot, moet natuurlijk duidelijk zijn of je er datgene voor kunt krijgen wat je er voor wilt hebben en of op een andere plek met welke investeringen een zwembad kan worden gerealiseerd. De kip broedt nu nog steeds! Het definitieve zicht op een eventuele verplaatsing zal er op korte termijn niet zijn, maar er wordt wel nadrukkelijk gezocht naar wegen om kapitaallasten, onderhoudslasten, grondverwerving en grondverkoop op een goede wijze te organiseren. Spreker zal daarmee niet eerder naar buiten komen dan nadat het college een goed voorstel kan voorleggen. Mevrouw Houwing-Haisma herinnert aan haar opmerking over microfinanciering voor startende jonge ondernemers. Wethouder Evenhuis stelt vast dat mevrouw Houwing heeft ingestemd met het bedrag van € 100.000,- en ook heeft gesproken over contacten met de Oosterburen, dit in het kader van een instituut voor Nederlands/Duitse handel waaraan samen met Lingen wordt gewerkt. Er is een aantal bijeenkomsten geweest, samen met de burgemeester van Lingen en een drie-/viertal ondernemers van Duitse en Nederlandse zijde om aan zo'n instituut vorm te geven. Over de minikredieten en startende ondernemers komt binnenkort een stuk naar de raad. Hierin zal ook aandacht worden besteed aan mensen die vanuit een uitkeringssituatie een onderneming willen gaan beginnen, alsook aan mensen die hier via het bedrijvenloket binnenkomen. Er zitten marges in de kredieten, bij wijze van spreken van € 5.000,- tot € 25.000,- per individu of per aanstaande onderneming. De heer Arends merkt op dat de wethouder van financiën in diens beantwoording heeft gezegd dat het PvdA-amendement over het fonds versterking sociale infrastructuur wordt overgenomen. Er zijn evenwel twee amendementen over het fonds ingediend. Hij heeft goede hoop dat het juiste amendement wordt overgenomen, na-

37

melijk het amendement waarin wordt gesproken over het oormerken van gelden.

pier gezet wat het allemaal heeft opgeleverd en hoe hiermee verder kan worden gegaan. Overigens: de eerste tekenen zijn heel positief. Het beeldkwaliteitsplan groen en het beeldkwaliteitsplan grijs, dat in 2009 zal worden toegevoegd, bieden de mogelijkheid een beter zicht te krijgen op het onderhoudsniveau en op hetgeen daaraan nog schort. Aan de hand van de beeldkwaliteitsplannen zal samen met de raad en de EOP's kunnen worden bekeken of en, zo ja, wat er nog nodig is. Het is een onderwerp dat in de komende tijd nog wel een aantal malen op de agenda zal komen. In de richting van de VVD-fractie kan worden gezegd dat keuzes ten aanzien van het onderhoudsniveau altijd risico's in zich houden. Dat is niet tegen te gaan, maar wel wordt geprobeerd een zodanig niveau te bereiken dat de risico's zoveel mogelijk zijn te tackelen. Door de GroenLinks-fractie is gepleit voor natuurbegraven. Spreker lijkt dit iets wat later in de discussie over begraven maar eens bij de horens moet worden gevat. Dan kan worden bezien welke mogelijkheden er zijn en wat te dien aanzien wordt gewenst. Hij neemt aan dat de heer Dijkgraaf hiermee geen problemen heeft. Toen spreker hoorde over een investeringsfonds groen had hij even het gevoel dat dit ongeveer hetzelfde is als wat wordt gerekend tot het fonds openbaar gebied. Ook daarin gaat het om extra middelen om wat grotere slagen te maken in het onderhoudsniveau. Hij kan alles nog niet helemaal overzien. De komende dagen zal hij met de afdeling eens bekijken wat de gevolgen eventueel kunnen zijn. Het betreft hier een amendement, en daarmee is meestal een financieel plaatje gemoeid. Hoe dat er uit ziet, is op dit moment niet te zeggen, maar hij zal proberen in tweede termijn een adequaat antwoord te geven.

Wethouder Evenhuis zegt dat het college geen bezwaar heeft tegen oormerken, doch dat hierover straks door wethouder Jumelet nog een vraag aan de heer Arends zal worden gesteld. De waarnemend voorzitter geeft hierna het woord aan wethouder Holman. Wethouder Holman begint zijn beantwoording met een reactie op vragen en opmerkingen over het openbaar gebied. Een tamelijk simpele vraag van de PvdA-fractie is of het college eens contact wil opnemen met de Stichting Natuurbad Zandpol en de EOP om te bezien of de problematiek die schijnt te bestaan is op te lossen. Die toezegging doet hij bij dezen. Er zal zo spoedig mogelijk in gesprek met de EOP worden gegaan om te horen wat er nodig is en wat de gemeente daaraan zou kunnen doen. In de commissie zal hij laten weten wat de uitkomsten zijn. De heer Arends dankt de wethouder voor de gedane toezegging, doch heeft het in zijn betoog met name gehad over de Stichting Natuurbad Zandpol, terwijl de wethouder het nu heeft over de EOP. Daarmee mag natuurlijk ook worden overlegd, maar het gaat de fractie vooral om de stichting. Wethouder Holman zal zowel de stichting als de EOP benaderen. De CDA-fractie heeft gevraagd om een opknapbeurt voor de Vierslagen. Het lijkt hem goed samen met de diensten gebied en economische zaken te bekijken wat daar nodig is om het terrein een bepaald aanzien te geven. Hij zal daarna laten weten of daar de 'vijfde slag' kan worden gemaakt. Een andere vraag van de CDA-fractie is of er met de toevoeging van € 380.000,- voldoende geld is om het onderhoud op niveau te krijgen. Daarop is niet 1-2-3 een antwoord te geven, want dit hangt mede af van hoe het met de beeldkwaliteitsplannen gaat. Spreker stelt zich voor dat binnenkort in de commissies eens van gedachten wordt gewisseld over hoe een en ander is verlopen, met name met de onderliggende aanbestedingen en de werkzaamheden die de WSW'ers uitvoeren onder begeleiding van bijvoorbeeld de BTL. Reeds toegezegd is dat dit alles zal worden geëvalueerd. Er wordt nu op pa-

De heer Dijkgraaf wijst erop dat er niet alleen een amendement ligt, maar ook een motie over groen in de buurt. De motie is als het ware de onderbouwing voor het amendement. Het gaat dus eigenlijk om één stuk. Wethouder Holman zegt dat het zo in de afweging zal worden meegenomen. De heer Dijkgraaf heeft het ook gehad over een schaapskudde. Deze zal evenwel weten dat Emmen al een schaapskudde heeft. Wellicht is het mogelijk daarmee wat te doen en is het amendement derhalve overbodig. Schapen hoeven in elk geval niet meer worden aangeschaft. Spreker zou het amendement liever gewijzigd zien in een

38

motie. In elk geval zullen er ook plekken moeten zijn waar een schaapskudde kan worden ingezet. Emmen heeft, anders dan de provincie, geen wegen waarlangs een kudde kan grazen, dus er zouden andere gebieden voor moeten worden gevonden.

diens mening vragen, want het betreft hier tenslotte een provinciale weg. Mevrouw Houwing-Haisma geeft aan dat de motie vooral is ingegeven door het feit dat nu de N34 naar Groningen klaar is en een tweedaagsweg is gebleven. Veel mensen zien deze weg nog altijd als een weg met veel obstakels, nu ook met veel rotondes, zodat het niet echt een snelle doorgaande weg is, vooral vanwege het vele vrachtverkeer. Daarom heeft de fractie in het kader van bereikbaarheid gezegd: eigenlijk zou het voor een aansluiting op de A28 bij Beilen goed zijn als het bedoelde stuk Frieslandroute wordt verdubbeld. Overigens verwacht de fractie niet dat er het volgend jaar geld voor op de plank zal liggen, maar je moet érgens beginnen met iets op de kaart zetten.

De heer Dijkgraaf denkt dat er plekken genoeg zijn te vinden. Daarover wil hij met de wethouder best van gedachten wisselen. Het gaat met name om een aanvulling op het gewone groenonderhoud. Maaisel moet normaliter worden weggehaald en schapen zorgen er voor dat er op de plekken waar ze grazen heel mooie dingen ontstaan waarvan iedereen vrolijk wordt. Het levert bovendien op jaarbasis ook nog een besparing van € 30.000,- op. Zijn devies is dus: vooral doen! Wethouder Holman zegt dat het kan helpen bij het beeldkwaliteitsplan. In het kader van verkeer en vervoer is gesproken over de spoorverbinding Emmen-Groningen. De VVD-fractie ziet dit niet als iets realistisch en zou daarin weleens gelijk kunnen hebben. Onlangs is door de provincies Groningen en Drenthe onderzoek gedaan, waarvan hij de uitkomst op dit moment nog niet kent. Overigens is het rapport wel klaar en er worden hier en daar ook al wat geluiden geventileerd, maar hij heeft van de provincie begrepen dat men op dit moment bezig is het rapport van commentaar te voorzien. Wat daar uitkomt, wacht hij maar even af. Als er iets meer bekend is, zal hij dit in de commissie en wellicht ook in de raad meedelen. Wat de lijn naar Meppen betreft: spreker herinnert zich dat dit onderwerp hier al eens eerder op de agenda heeft gestaan, naar hij meent zo'n 20 jaar geleden. Toen bleek de potentie absoluut niet aanwezig. Hij heeft het idee dat dit nu wat anders ligt. Momenteel is bij de provincie een onderzoek gaande naar deze lijn. De uitkomst daarvan zal worden meegenomen in het hele onderzoek naar de zuidelijke ontwikkelingsas, zo is toegezegd door de provincie. Verleden week heeft spreker in 'Den Haag' mogen ervaren dat dit onderwerp op landelijk niveau eveneens de aandacht heeft. Door de VVD-fractie is een motie ingediend over een verdubbeling van de Frieslandroute (N381) tot Beilen. Gezien de opwaardering die deze weg nog niet zo lang geleden heeft gekregen, lijkt het voorgestelde niet direct een haalbare zaak. Hij zal de VVD-gedeputeerde eens naar

Wethouder Holman wil beginnen met het hierover bevragen van de VVD-gedeputeerde. Mevrouw Houwing-Haisma zegt dat haar fractie dat ongetwijfeld eveneens zal doen. Wethouder Holman hoopte al dat mevrouw Houwing dit zou zeggen! De heer Huttinga is een notoire gebruiker van de N34 en moet zeggen dat die bijna nooit problemen geeft, zeker niet na de opwaardering. Hij maakt juist in de spits van deze weg gebruik en heeft ervaren dat de gemiddelde snelheid altijd 100 km/u kan blijven. Voorlopig ziet hij dus geen problemen. Mevrouw Houwing-Haisma stelt vast dat hierover dan verschillend wordt gedacht. Wethouder Holman heeft zojuist aangegeven hoe het college erover denkt. Hij kan aan de BGE-fractie zeggen dat het niet voor het eerst is dat is gevraagd naar openbaar vervoer richting Nieuw-Amsterdam/Klazienaveen. Zo'n anderhalf jaar geleden is er al eens een ontwikkelingsgroep bezig geweest om deze verbinding in beeld te brengen. Het desbetreffende onderzoek heeft toen geleid tot de conclusie dat het geen haalbare zaak was. Er kan echter wel iets gaan veranderen. Met ingang van december 2009 komt er een nieuwe concessie aan de orde, waarbij het mogelijk zal zijn ook op andere manieren vervoersbewegingen te realiseren. Hierbij kan dan worden gedacht aan kleiner materieel, i.c. zogenaamde servicebussen. Het lijkt

39

De heer Dijkgraaf zou zich kunnen voorstellen dat de wethouder zegt: dat gaan we in februari doen!

spreker goed met het OV-bureau nog eens te bekijken of dit wellicht wél mogelijkheden biedt. De BGE-fractie heeft het ook gehad over fietsenstallingen. Daar kan zij binnenkort een eerste voorstel van het college over verwachten. Over de verlichting van het fietspad EricaKlazienaveen is te zeggen dat het college momenteel wacht op een beleidsregel betreffende verlichting in het stedelijk gebied, alsook in het buitengebied, waarin het genoemde fietspad ligt. Spreker wil met de commissie een discussie over dit onderwerp voeren en even afwachten of wat dit betreft de neuzen allemaal dezelfde kant op staan. Het onderzoek inzake het fietspad Kanaal A is thans gaande. Binnenkort zal de raad de resultaten hiervan tegemoet kunnen zien. Afgelopen donderdag heeft spreker al aangeven hoe de stand van zaken betreffende het Willinkplein is. Op dit moment is er niets naders te melden. Zodra dat wél het geval is, zal hij daarmee komen. De DOP-motie betreffende toegankelijkheid lijkt het college een onderzoek waard. Financieel is dit nog niet te overzien, maar wellicht zal er donderdag aanstaande iets meer over zijn te zeggen. In elk geval benadert het college deze motie positief. De fractie van GroenLinks heeft nog eens gewezen op de afspraken in het kader van Klimaatneutraal 2020. Zij mist daarin enige stappen, maar op pagina 82 zijn er al diverse zaken genoemd. Eer het 2020 is, komen er nog 11 begrotingen en dus kan er nog een heleboel aan worden toegevoegd. De fractie mag ervan uitgaan dat de duurzaamheid daarbij een item is dat eigenlijk overal in is terug te vinden. Van het college mag worden verwacht dat het daarmee positief en serieus zal omgaan.

Wethouder Holman acht februari haalbaar. Het is een halve toezegging! Een MEC (milieu- en educatiecentrum) is bijna een stokpaardje van hem, wellicht ook van anderen. De VVD-fractie verwacht dat hij er nu de stekker uittrekt, maar hij doet dat níét, want volgens hem zit de stekker er thans heel stevig is. Hij verwacht dat het college binnenkort met een voorstel naar de raad kan komen om te starten met een MEC. Er valt wat dit betreft nog een kleine financiële hobbel te nemen en wellicht wil de raad daarbij helpen. Hij kijkt dan ook verwachtingsvol in de richting van de raad. Als de raadsleden willen weten welk bedrag nog nodig is, kunnen zij dit van hem horen, maar duidelijk moge zijn dat het college naarstig op zoek is naar een bepaald bedrag. Hijzelf heeft dit nog niet gevonden, doch misschien kan de raad hem daarbij helpen. Mevrouw Houwing-Haisma informeert of de wethouder verwacht dat de raad komt met een voorstel om hem aan het benodigde geld te helpen, terwijl niet bekend is om welk bedrag het gaat. Wethouder Holman zegt dat het wellicht mogelijk is dat de raad hem helpt. Hij wil ook wel aangeven waar het probleem nog zit: er is een begroting van zo'n € 150.000,- en zo'n € 70.000,à € 80.000,- daarvan moet hij nog ergens zien te vinden. Hoe dan ook, het college is ervan overtuigd dat hiervoor een oplossing moet zijn te vinden. Maar als de raad hierover mee wil denken: graag!

De heer Dijkgraaf heeft al gezegd dat het te prijzen valt dat er allerlei stappen worden gezet. Hij zou evenwel graag een gesprek met de wethouder willen over stappen en acties om nóg meer te bereiken. Volgens hem is daar al een keer een afspraak over gemaakt, en hij zou nu graag horen wannéér het gesprek zal worden gevoerd.

Mevrouw Houwing-Haisma begrijpt niet waarom dit niet is meegenomen in de begroting. Wethouder Holman zegt dat op het laatste moment nog een behoorlijk positieve informatie uit 'Den Haag' kwam en dat daardoor wat ruimte ontstond, doch dat toen alles al in de richting van de raad was doorgesluisd. Het college heeft er voor gekozen niet op het laatste moment nog met een wijziging van de begroting te komen. Als de informatie eerder was gekomen, had het college misschien wel een ander besluit genomen ten aanzien van de verwezenlijking van een MEC. Het college vindt dit van belang. Al aangegeven is dat het acties wil ontplooien om de

Wethouder Holman lijkt het prima te plannen dat hierover in de commissie eens van gedachten wordt gewisseld. Nu zomaar een moment plannen, lijkt hem wat voorbarig.

40

energielasten voor de inwoners naar beneden te brengen. Er is ook al iets gezegd over het promoten van zonne-energie, welnu: dat zou in zo'n centrum prachtig kunnen. Daarin zouden ook allerlei ideeën kunnen worden ontwikkeld, samen met scholen alsook bedrijven, die daar ook middelen voor beschikbaar stellen. Dat is de reden waarom er deels als geld beschikbaar is.

onderzoek. Of dat moet leiden tot een fonds kan hij op dit moment niet overzien. Daarnaar zal samen met de provincie worden gekeken. De heer Wilms vraagt wanneer de raad een terugrapportage kan verwachten. Wethouder Holman antwoordt: zo snel mogelijk, hopelijk dit jaar nog! Ook dit is een halve toezegging!

De heer Schoo constateert dat alle fracties nu niet meer naar wethouder Holman hoeven te gaan om te vragen wat het bedrag is, want dat intussen duidelijk is dat het gaat om € 70.000,- à € 80.000,-. De vraag is: is dit structureel of eenmalig?

De heer Arends informeert of de wethouder met diens reactie aangeeft de motie over te nemen. Wethouder Holman zal het college adviseren de motie over te nemen.

Wethouder Holman antwoordt dat het structureel is. Het kan tenslotte niet de bedoeling zijn dat het centrum na een jaar weer wordt gesloten. Het gaat trouwens om de Lindenhof, een mooiere plek kán niet! De ChristenUnie-fractie heeft zorgen over het GRP en stelde de vraag: wanneer komt dat nu? Hij kan genoemde fractie verblijden: het zal er in 2009 zijn!

De heer Arends neemt aan dat de wethouder de motie overneemt, gehoord diens 'halve toezegging' over een terugrapportage. Wethouder Holman moet de heer Arends daarin gelijk geven, maar zal er donderdag aanstaande op terugkomen. Als de motie door het college niet wordt overgenomen, hoeft er ook niet te worden gerapporteerd.

De heer Huttinga had geen zorgen, want ging ervan uit dat het kwam. Hij vond het alleen grappig dat het college zichzelf de vraag stelde.

De heer Schoo vraagt naar aanleiding van de opmerking van de wethouder over het stedelijk water of deze wil beweren dat dit om niet naar het waterschap over gaat.

Wethouder Holman meent dat de vraag in het nieuwe boekwerk niet meer staat.

Wethouder Holman heeft dat niet gezegd. Zijn opmerking was dat het college ervan uitgaat dat het met gesloten beurzen kan, omdat het waterschap iets van de gemeente overneemt en de gemeente iets van het waterschap. Het college hoopt nog steeds dat het een met het ander overeenkomt. Om die reden zijn er geen bedragen in de begroting voor opgenomen. Uit het overleg dat tot nu toe is gevoerd, gaan beide partijen ervan uit dat dit de uitkomst zal zijn. Als het anders is, hoort de raad dat uiteraard.

De heer Huttinga merkt op dat hij dit pas vrijdagavond heeft gekregen. Dat heeft hij niet meer gelezen! Wethouder Holman reageert vervolgens op de vraag van de ChristenUnie-fractie over de overdracht van stedelijk water. Het klopt dat daarover niets in de begroting is opgenomen, aangezien het college ervan uitgaat dat dit met gesloten beurzen kan. Er is ook een omgekeerde beweging: delen, waarbij het meestal gaat om bruggetjes en dergelijke, zouden juist weer naar de gemeente moeten komen. Nogmaals, er wordt van uitgegaan dat dit met gesloten beurzen geschiedt. De CDA-fractie heeft bij motie de instelling van een aardwarmtefonds voorgesteld. Spreker staat sympathiek tegenover deze motie en zal het college aanmoedigen deze motie over te nemen. Zoals bekend, is de gemeente hierover met de provincie al hard bezig en de provincie heeft ook geld voor het onderzoek. Er volgt nog een nader

De waarnemend voorzitter geeft vervolgens het woord aan wethouder Jumelet. Wethouder Jumelet constateert dat daarstraks door wethouder Kuper is opgemerkt dat het college heeft gezocht naar een balans tussen vele zaken die vandaag voorbij zijn gekomen, ook naar een balans tussen fysiek en sociaal. De balans is eveneens gezocht ten aanzien van investeringen.

41

Over het fonds versterking sociale infrastructuur moet worden vastgesteld dat het met name gaat om de voeding en om de eigen bijdrage. Bij de WMO gaat het allereerst over de huishoudelijke hulp, met de integratie-uitkering waarmee een aantal miljoenen is gemoeid. Het betreft oudWVG, thans de WMO. De raad zal inmiddels wel hebben begrepen dat de het fonds versterking sociale infrastructuur vooral wordt gevuld door oud-WVG-opbrengsten. Wat wordt overgehouden van de eigen bijdragen voor huishoudelijke hulp gaat in een egalisatiereserve om het te behouden voor de doelgroep. Het geld vanuit de WWB blijft eveneens beschikbaar voor de bedoelde doelgroep en de WVG-doelgroep, i.c. de WMO-gebruikers. Het college is dan ook positief over het PvdA-amendement over het oormerken van WMO-gelden binnen het fonds, daarmee aangevend dat er prijs op wordt gesteld dat ze ten goede komen van de doelgroep. Er is al even een opmerking gemaakt over de formulering van het in het amendement voorgestelde besluit, te weten: "Het voordeel op het WMOhulpmiddelen- en het overschot voorzieningenpakket binnen het fonds sociale infrastructuur (-)." Volgens het 'groene boek' zou het evenwel moeten zijn: jaarresultaat op product individuele hulpmiddelen. Dit geeft scherp aan waarover het gaat, terwijl de huidige formulering wat dubbelzinnig is.

duidelijk zijn geworden dat het een niet met het ander wordt vermengd. Bij de WMO betreft het vooral de integratie-uitkering ten behoeve van de hulp bij het huishouden. De gemeente heeft inmiddels in 'Den Haag' een punt gemaakt met betrekking tot het objectieve verdeelmodel, waarover de raad onlangs informatie heeft ontvangen. Door BMC is op instigatie van het college een rapport opgesteld waarin wordt beschreven hoe het voor Emmen zit met het verdeelmodel. Er blijkt uit dat bij de VNG en VWS terecht een punt is gemaakt. Momenteel wordt door het SCP ook onderzoek gedaan naar de verdeling. Spreker denkt dan ook niet dat het college onterecht klaagt. Bij de inzet van wat er in het sociaal fonds zit, gaat het om een ander verhaal, want dat is eigen geld dat kan worden besteed. De PvdA-fractie, maar ook andere fracties hebben bepleit dit geld te oormerken om het voor de doelgroep te behouden. Vervolgens het een en ander over de EMCO. In de laatste raadsvergadering heeft spreker hierover reeds een mededeling gedaan. Hij zal die niet geheel herhalen, maar wil toch opmerken dat het soms heel lastig is de essentie goed mee te krijgen. Hij heeft het toen gehad over de bespreking van de begroting 2009 en krijgt een beetje de indruk dat alles zich nu toespitst op dit jaar. Natuurlijk zal in de commissie samenleving de tweede kwartaalrapportage worden besproken, alsook de daarbij behorende zaken die verband houden met acties. Wethouder Evenhuis heeft hiervóór al gezegd dat de burgemeester hierop nog nader zal ingaan. In elk geval is een aantal stevige acties op touw gezet om aan te geven dat het het college menens is en dat het bij het werkvoorzieningschap alle hens aan dek is. Er is sprake van een gemeenschappelijke regeling, die inhoudt dat ook met andere partijen goed moet worden overlegd. Spreker denkt in de eerstvolgende vergadering van de commissie samenleving over een en ander wat meer te kunnen melden, want neemt aan dat er dan al een aantal dingen zal zijn uitgekristalliseerd.

De heer Arends wil, om elke vorm van dubbelzinnigheid te vermijden, nog even kijken naar de tekst om te zien of de suggestie van de wethouder kan worden overgenomen, danwel explicieter moet worden aangegeven wat de fractie bedoelt. Hem dunkt evenwel dat de wethouder en de PvdA-fractie elkaar heel goed verstaan over de geest van het amendement. Wethouder Jumelet veronderstelt dat duidelijk is geworden dat hij op zich geen bezwaar heeft tegen het amendement. Hij ziet het als een ondersteuning van het college. De heer Schoo heeft nogal wat over de WMO gezegd. Op alles ingaan, zou erg veel tijd vergen, maar bij dezen wel een reactie op het onderscheid dat de heer Schoo maakt tussen de integratie-uitkering WMO en de opbrengst eigen bijdragen voor hulp bij het huishouden en voor hulpmiddelen. Met de tekst daarna suggereert de heer Schoo dat het college in 'Den Haag' klaagt en vervolgens zelf een truc uithaalt door de eigen bijdragen hulpmiddelen op een andere manier te besteden. In de zojuist gegeven uitleg zal

De heer Schoo hoort de wethouder spreken over de tweede kwartaalrapportage. Kan daarbij niet meteen ook de derde worden meegenomen? Tenslotte is het nu al het vierde kwartaal. Wethouder Jumelet zegt dat de derde kwartaalrapportage aan het DB is voorgelegd om te bezien of datgene wat is gerapporteerd goed is. Daarna moet de rapportage nog in het AB komen. Vervolgens kan deze aan de betrokken ge-

42

meenteraden worden toegezonden. Hij kan zich evenwel heel goed voorstellen dat niet tot december wordt gewacht met het bespreken van het derde kwartaal. Het zou hem een lief ding waard zijn als hij de actuele stand van zaken eerder kan melden. Hij stelt zich voor dan mee te nemen wat er straks over het derde kwartaal zal worden gemeld, teneinde de raad goed te informeren. Het bevreemdde hem dat de raad nog niet op de hoogte was van de tweede kwartaalrapportage, maar zo werken de dingen blijkbaar. Het zal duidelijk zijn dat het college de raad graag tijdig en op een goede manier wil informeren. De fractie van de ChristenUnie heeft iets gezegd over 'Tien voor toekomst'. Daarbij gaat het om de AWBZ, de WMO en wellicht ook zaken die nog komen. Het college lobbyt samen met andere colleges voor een objectief verdeelmodel waarmee recht wordt gedaan aan de omstandigheden waarin gemeenten verkeren, bijvoorbeeld de gezondheidssituatie. In deze regio is daarvan best een punt te maken. Er wordt ook gelobbyd over zaken die uit de AWBZ overgeheveld gaan worden naar de gemeenten, met name de ondersteunende begeleiding. Het voornemen van het kabinet is een en ander per 1 januari 2009 over te laten gaan naar de gemeenten. Te dien aanzien is in het algemeen overleg in 'Den Haag' wel opgemerkt dat er sprake zal moeten zijn van een redelijke overgang. Hoe het precies zal gaan, moet nog worden besproken. Bij de zaken die uiteindelijk bij de gemeenten op tafel komen, zijn 'Tien voor toekomst', ontregelde gezinnen en ondersteunende begeleiding. Voor 2009 is dit gezekerd. Het Leger des Heils ontplooit een aantal activiteiten qua maatschappelijke opvang en ondersteunende begeleiding in de gemeente. Het college beschouwt 2009 als een overgangsjaar en stelt zich voor in dat jaar met de raad te spreken over hoe het in de komende jaren met dergelijke activiteiten wil omgaan. Duidelijk moet worden wat bijvoorbeeld Sedna, het Leger des Heils, VNN en jeugdzorg doen. Spreker denkt, en hij niet alleen, dat er weleens dingen dubbel gebeuren of beter zouden kunnen. De overgangssituatie wordt gecreëerd om mensen niet tussen wal en schip te laten vallen, maar tegelijkertijd moet worden voorkomen dat er te veel hulpverleners in een gezin rondlopen. Door de CDA-fractie is een motie ingediend betreffende verzekering van vrijwilligers. Een verzekering is al vaker aan de orde geweest en is erg belangrijk. De VNG is onlangs gekomen met het voorstel een vrijwilligersverzekering te ontwikkelen die door gemeenten kan worden afge-

nomen en inmiddels heeft spreker op de website van de VNG achterhaald dat het plan nog in de Tweede Kamer moet worden besproken, doch dat ervan uit wordt gegaan dat er een rijksbijdrage komt waarvan gemeenten gebruik kunnen maken. Er kan dan worden gedacht aan een verzekering voor klaar-overs, mensen die voor 'Tafeltje-dek-je' maaltijden bezorgen, voorleesouders etc. De VNG heeft ten aanzien van een verzekering voor dergelijke mensen het voortouw genomen om uiteindelijk te komen tot een rijksregeling. Spreker stelt zich voor dat de gemeente bij dat VNG-voorstel aanhaakt, want zij kan in dat vaarwater heel goed mee. Men verwacht medio november hierover uitsluitsel te kunnen geven. Natuurlijk zal de raad worden geïnformeerd over hoe verder zal worden gehandeld om een aanbod te doen aan de vrijwilligers. Met de DOP-motie over vergoeding van verhuisen inrichtingskosten lijkt het wel alsof de heer Schoo voorkennis had. De volgende week zal in het college een voorstel aan de orde zijn waarin de vergoeding wordt verhoogd tot € 2.500,-. De motie, mede ingediend door de BGE-fractie, is dus eigenlijk overbodig, want als het goed is, zal het college hiertoe besluiten. Het college is op de gedachte gekomen nadat de gemeente in het SGBO-onderzoek weliswaar een heel mooi rapportcijfer heeft gekregen betreffende de uitvoering van de WMO, doch met één dissonant: de verhuiskostenvergoeding. Het college heeft bepaald dat dit onderdeel moet worden meegenomen om dit te herstellen. Het ChristenUnie-amendement over de jeugdzorg en de 'Eigen Kracht'-conferentie is eveneens sympathiek. Dit ligt in sprekers beleving enigszins in dezelfde sfeer als 'Tien voor toekomst'. De heer Huttinga vraagt of de wethouder de achterliggende informatie heeft gelezen. Wethouder Jumelet heeft die snel gelezen, maar zal deze in de komende dagen nader bekijken. De heer Huttinga merkt op dat hetgeen zijn fractie heeft voorgesteld veel goedkoper is. Een traject kost maar € 3.000,-, terwijl psychosociale hulp veel duurder is. Wethouder Jumelet brengt onder de aandacht dat er een compensatieregeling is voor ontregelde gezinnen, maar in VDG-verband is afgesproken dat de bedragen even worden geparkeerd om

43

inzicht te krijgen in de vraag wie er op dit moment gebruik van maakt. Ook dat is weer een punt als de AWBZ overgaat naar de gemeente: niet altijd is duidelijk waaraan geld wordt besteed. Dit zou mogen worden verwacht, maar de zorgkantoren kunnen dit niet altijd melden. Er zal nog onderzoek worden gedaan, maar het voorstel is in elk geval zeer sympathiek.

zorgloket niet meer in de apparaatskosten WMO, zoals voorgaande jaren, maar wordt weer wel gebruikt bij de berekening van de egalisatiereserve WMO. De apparaatskosten zonder zorgloket zijn nu net zo hoog als het vorig jaar mét het zorgloket. Spreker wil dit alles nog even meegeven en hoopt daarop donderdag aanstaande antwoord te krijgen.

De heer Huttinga verduidelijkt dat het met name is bedoeld om via het Centrum voor Jeugd en Gezin de beginproblematiek aan te pakken.

Wethouder Jumelet is van mening dat de heer Schoo al een aantal antwoorden hééft gekregen, bijvoorbeeld ook over het bedrag van € 344.109,-, althans: hij heeft antwoorden voorbij zien komen dat hij heel steekhoudend vond. Bij het bedrag van de septembercirculaire is opgemerkt dat er nog een voorstel tot begrotingswijziging komt. De heer Schoo noemt zaken die er op zich wel toe doen, maar knoopt in een paar zinnen erg veel aan elkaar. Spreker heeft het in zijn reactie gehad over de suggestie die de heer Schoo in diens beschouwing heeft gewekt. Vastgesteld is dat het gaat om de integratie-uitkering voor hulp bij het huishouden en daarnaast over de eigen bijdragen volgens oud-WVG. Dit is echter een ander verhaal, want dat geld gaat naar het fonds versterking sociale infrastructuur. De opmerking dat het college onterecht klaagt, klopt niet.

Wethouder Jumelet acht dit helder, alleen zit er een prijskaartje aan en je kunt je geld maar één keer uitgeven. De heer Huttinga zegt dat zijn fractie de wethouder alvast de ruimte wil geven voor het opstarten van 15 trajecten om ervaring op te doen. Wethouder Jumelet zal er naar kijken en erop terugkomen. Hij meent zo alles wat zijn portefeuille betreft de revue te hebben laten passeren. De heer Schoo brengt naar voren dat de DOPmotie waarover de wethouder het had natuurlijk niet overbodig is. Eigenlijk zegt de wethouder met zoveel woorden deze over te nemen. Bij dezen daarvoor bedankt! Voorts licht hij naar aanleiding van de kritiek van de wethouder op de passage over de WMObijdrage toe dat de eigen bijdragen hulpmiddelen in de begroting zijn ingeboekt als opbrengst, verstopt in de hulp bij huishouden en in het fonds versterking sociale infrastructuur. De splitsing tussen eigen bijdragen hulpmiddelen en hulp bij het huishouden betreft niet meer dan een schatting, omdat een splitsing in werkelijkheid niet kan worden gemaakt. Elke opbrengst kan dus naar het fonds. Over de verwachte overschotten op de WVG-hulpmiddelen wil het college geen antwoord geven. De afgegeven cijfers lijken niet actueel; duidelijkheid daarover is ook niet gegeven. Er wordt gesproken over een forse daling ten opzichte van twee jaar geleden, doch de cijfers komen nog steeds overeen met die van twee jaar geleden. Net als verleden jaar is er weer een WMO-bedrag niet meegenomen. Het vorige jaar was dit een bedrag van circa € 750.000,- en nu is dit een bedrag van € 344.109,-. Het ene bedrag van de septembercirculaire kan blijkbaar wél worden meegenomen, het andere niet. Ook zit het bedrag van het

De heer Dijkgraaf merkt op dat de naam van wethouder Jumelet ook staat bij het GroenLinksamendement over de doorontwikkeling van ICTvoorzieningen. Daarover zou hij ook graag nog iets horen. Wethouder Jumelet moet daar even goed naar kijken en zal daarop in tweede termijn terugkomen. De waarnemend voorzitter lijkt het ook goed in de tweede termijn zo nodig nog terug te komen op de gedachtewisseling tussen de wethouder en de heer Schoo. De heer Huttinga is even afwezig geweest, reden waarom hij vraagt of de wethouder ook is ingegaan op het vlakke kostenbeeld van huishoudelijke hulp in de WMO-paragraaf. Hij heeft hierover intern een vraag gesteld, doch het antwoord dat hij heeft gekregen, bevredigt hem niet. Wat in de desbetreffende paragraaf staat, vindt hij naïef overkomen, terwijl in zowel de Berap als de toevoeging duidelijk is neergezet dat de kosten erg oplopen.

44

Wethouder Jumelet kan zich niet vinden in het woord 'naïef'. De WMO is er inmiddels pas twee jaar. Het was hem niet opgevallen dat een en ander er zo vlak in staat. Intussen is bekend dat de kosten oplopen; daarover is ook regelmatig in de commissie samenleving gesproken. Ook in de komende tijd zal er nog wel over worden gesproken. Hoe dan ook, de ervaring is nog niet zover dat er een goede inschatting kan worden gemaakt, maar intussen is wel helder aan het worden dat er stappen worden gemaakt die bij de aanbesteding aan de orde komen. Wat dit betreft heeft de heer Huttinga een punt.

Schorsing. De waarnemend voorzitter heropent de vergadering en geeft vervolgens het woord aan de wethouder mevrouw Thalens. Wethouder Thalens-Kolker wil beginnen met het initiatiefvoorstel inzake het aanvalsplan Laaggeletterdheid van de PvdA-fractie. Laaggeletterdheid is een probleem, zowel voor de individuele persoon die laaggeletterd is als voor de samenleving. Voor de individuele persoon omdat deze niet voldoende gebruik kan maken van de capaciteiten die deze mogelijk wel heeft – voor de maatschappij in totaliteit omdat de arbeidsmarkt vraagt om mensen die goed geschoold zijn en hun plek weten in te nemen. Als je het landelijk hebt over 10% van de bevolking, gaat het om 1,5 miljoen inwoners, doch je kunt ervan uitgaan dat in deze regio dat percentage vast en zeker hoger ligt, gezien de sociaaleconomische structuur van de regio. Bij de behandeling van de Kadernota is hierbij al stilgestaan en is ook aangegeven dat laaggeletterdheid via twee wegen moet worden aangepakt: ten eerste voorkomen dat er laaggeletterdheid ontstaat. Daar doet het college een groot aantal voorstellen voor en het geeft uitvoering aan veel projecten die hieraan een bijdrage leveren, zoals de bredeschoolontwikkeling en het masterplan taal waarop de PvdA-fractie in het aanvalsplan inzet. Iets wat spreekster alleen maar kan onderschrijven, is dat je wanneer je met de mensen aan de slag wilt die laaggeletterd zijn, heel intensief en in een breed perspectief moet werven op vindplekken van laaggeletterdheid. Je kunt dan denken aan consultatiebureaus die contacten hebben met ouders, aan huisartsen, reïntegratiebedrijven, werkgevers. Op veel plaatsen zijn mensen te vinden die laaggeletterd zijn en die op een individuele manier moeten worden benaderd om met hen aan de slag te gaan. De inhoud van het aanvalsplan Laaggeletterdheid spreekt spreekster zeer aan. Het college heeft nog wel vragen over de financiële onderbouwing van wat wordt voorgesteld. Dat geldt eveneens voor het actieplan Jeugd. Het lijkt haar goed dat de PvdA-fractie in tweede termijn eens uiteenzet hoe die fractie de financiële onderbouwing van een aantal zaken ziet. Ten aanzien van het jeugdbeleid kan worden gesteld dat het college te dien aanzien een behoorlijke ambitie heeft. Het wil dat alle jongeren in de gemeente veilig en gezond opgroeien, dat ze voldoende mogelijkheden krijgen om hun talen-

De heer Huttinga informeert of de wethouder nog paraat heeft wat vanmiddag is gezegd over de jonge mantelzorger. Wethouder Jumelet meent dat de heer Huttinga daar niet zo veel over heeft gezegd. De heer Huttinga heeft gevraagd of het mantelzorgdeel in de WMO-beleidsplan op de jonge mantelzorger van toepassing is. Dit lijkt hem heel lastig. Wethouder Jumelet stelt vast dat veel in het WMO-beleidsplan is opgeschreven. De volgende week is de Week van de Mantelzorg, waarvoor iedereen zich nog kan aanmelden; tot nu toe heeft slechts één raadslid dat gedaan. Ook voor jonge mantelzorgers worden activiteiten ontplooid. Een aantal jonge mensen heeft zich inmiddels aangemeld. Door hun inzet wordt geprobeerd duidelijk te krijgen wie er in beeld moet komen voor ondersteuning. Kortom, je kunt van alles opschrijven en misschien moet wát is opgeschreven worden herzien, maar in de Week van de Mantelzorg is er aandacht voor mantelzorgers, niet slechts gedurende een week, doch als het goed is voor langere tijd. De heer Huttinga was gewoon nieuwgierig naar de ontwikkelingen op dit gebied. Wethouder Jumelet constateert dat de heer Huttinga zich nog kan aanmelden voor de activiteiten in de Week van de Mantelzorg. De heer Huttinga moet na deze week weer eens hard werken aan andere zaken! De waarnemend voorzitter schorst hierna de vergadering voor een pauze.

45

ten en capaciteiten ten volle te ontplooien, dat ze op een goede wijze ingroeien in een open, dynamische, democratisch en vitale samenleving en dat ze ook in staat zijn als volwassenen aan die samenleving vorm te geven. Het college doet daar erg veel aan; er zijn veel projecten in gang gezet om deze ambitie waar te maken. Spreekster wil er één met name noemen, omdat daarvoor de laatste maanden een aantal forse stappen zijn gezet: het vroegtijdig schoolverlaten. Zij noemt dit vooral omdat zij weet dat een aantal fracties in de voorbereiding op deze begrotingsbehandeling daarover expliciete vragen hebben gesteld. Als je zo'n probleem goed wilt aanpakken, moet je er allereerst voor zorgen dat je de zaken goed op orde hebt. Daarom is het aantal leerplichtambtenaren uitgebreid, is er een coördinator aangesteld en is de werkeenheid leerplicht RMC ondergebracht bij sociale zaken om in een keten onderwijs, werk en inkomen deze zaak aan te pakken. Tevens is er een plan van aanpak, misschien voor de raad minder interessant, maar het maakt wel dat het mogelijk is de cijfers die er zijn elke maand onder de loep te nemen en te bezien wat de totale caseload is en of verzuimen en voortijdig schoolverlaten toeneemt of vermindert. De interne organisatie is dus één. Het andere is de externe samenwerking die op gang is gebracht tussen de scholen voor VMBO en MBO. De scholen hebben onder regie van de gemeente een convenant afgesloten, waarin is bepaald dat de komende vier jaren het voortijdig schoolverlaten dient te verminderen met 40%. Het ijkpunt is het schooljaar 20062007, in welk jaar het aantal nieuwe schoolverlaters 476 is geweest. Te constateren valt dat er tussen het VMBO en het MBO 3,1% van de leerlingen 'verdwijnt'. Dat is het percentage dat voor deze regio geldt, dus niet alleen voor Emmen, maar ook voor Coevorden en BorgerOdoorn. Deze 3,1% verlaat wel met een diploma het VMBO, maar komt niet aan bij het MBO. Er is nu een samenwerkingsverband ontstaan waarbij deze verschillende scholen een plan van aanpak hebben opgesteld om het voortijdig schoolverlaten, zoals gezegd, met 40% terug te dringen. Deze regio is de eerste in het land die een aanvraag heeft ingediend bij het ministerie om de zogenaamde programmagelden binnen te halen. Dat gaat onder andere resulteren in de aanstelling van een verzuimcoördinator op alle scholen, opdat men hiermee binnen de eigen school op een heel intensieve manier aan de slag kan.

Wat je bij veel zaken aangaande het jeugdbeleid ziet, is dat je moet voorkomen dat de middelen die je gebruikt verwateren, maar dat je op heel veel plaatsen juist heel intensief te werk moet gaan. Soms betekent dat gewoon: individuele jongeren aanspreken, bekijken wat de situatie is en soms met de jongere bepalen welk individueel traject mogelijk is. Zo'n werkwijze is in Emmerhout met succes toegepast en dat heeft veel gegevens en ervaringen opgeleverd waarmee aan de slag kan worden gegaan. In het actieplan Jeugd van de fracties van PvdA en CDA wordt een aantal zaken genoemd die het mogelijk maken op een intensievere manier te werk te gaan om jongeren waar nodig weer naar het goede pad te leiden, of om een specifieke inzet te leveren in bepaalde gebieden van de gemeente, waarbij de Rietlanden specifiek wordt genoemd. Een zaak waarmee het college bezig is, is onder meer een notitie jeugdbeleid. Deze notitie komt morgen in het college en in december in de commissie en de raad. Het betreft een kadernotitie die moet leiden tot een uitvoeringsprogramma, en veel zaken in het actieplan Jeugd kunnen daarin een heel goede plek krijgen. De heer Arends stelt vast dat de wethouder heeft gevraagd naar een financiële onderbouwing van het aanvalsplan Laaggeletterdheid en het actieplan Jeugd. Hij wil die onderbouwing in tweede termijn best geven, maar zou de wethouder nog even kunnen aangeven wat in haar optiek niet duidelijk is? Wethouder Thalens-Kolker constateert dat op de laatste pagina van het actieplan verschillende bedragen en bronnen worden aangegeven, doch dat niet duidelijk wordt vermeld wat in welk jaar waarvoor beschikbaar moet zijn. Het bijgevoegde staatje roept dus nog vragen op. De heer Arends wil ook wel direct helderheid geven. Het amendement is volgens hem helder: € 400.000,- extra. De zeven punten die de fractie in het actieplan noemt, kunnen voor een deel bekostigd worden uit deze € 400.000,- plus het bedrag van € 100.000,- dat het college zelf uittrekt, met andere woorden: er is op jaarbasis structureel € 500.000,- beschikbaar. De genoemde bedragen zijn indicatief, doch de indieners willen € 400.000,- beschikbaar stellen voor het jeugdfonds. De punten die genoemd zijn, behoudens spelen sportvoorzieningen in dorpen en wijken, de aanleg van kunstgrasvelden en het gratis zwemmen < deze zaken wordt extra gefinan-

46

Wethouder Thalens-Kolker reageert vervolgens op de vraag van de CDA-fractie over het jeugdparlement. Deze zomer heeft de raad een overzicht met een tijdpad ontvangen ten aanzien van de verschillende toezeggingen die gedaan zijn bij de behandeling van de begroting 2008. In dit overzicht staat het jeugdparlement voor het vierde kwartaal. Dat betekent dat in dít kwartaal een plan van aanpak wordt gemaakt en dat met het jeugdparlement in 2009 zal worden begonnen. Omdat 2009 het Jaar van de Jeugd is, past deze activiteit daar heel goed bij. Met name de fracties van GroenLinks en VVD hebben vragen gesteld en opmerkingen gemaakt over het cultuurbeleid. Spreekster wil beginnen met de constatering dat er in deze gemeente een groeiend positief cultureel klimaat ontstaat en dat er heel veel initiatieven vanuit de samenleving komen. Zo was bijvoorbeeld vanmorgen in de krant te lezen dat er een initiatief is om manuscripten die mensen op de plank hebben liggen te gaan uitgeven. Het beschilderen van de glasbol is eveneens een voorbeeld. Theatersport is een nieuwe activiteit die deze maand georganiseerd wordt. Ruxpop is een nieuw jeugdfestival en aan het eenakterfestival, zoals dat in het voorjaar in de Muzeval plaatsvond, hebben veel jongeren meegedaan. Afgelopen vrijdag mocht spreekster op het Waanderveld een mooi atelier openen. Al die initiatieven geven aan dat er op cultureel gebied veel gaande is. De gemeente doet daar nog een flinke schep bovenop. Te noemen zijn de realisering van een nieuw theater en een goede huisvesting van het CBK opdat er voldoende mogelijkheden zijn om mooie, aantrekkelijke tentoonstellingen te organiseren, workshops te houden voor kinderen en andere activiteiten te ontplooien. Verder is afgelopen vrijdag het startschot gegeven om van de collectie Brands een cultuurbeleving met een kenniscentrum te maken, deels gerealiseerd met gebiedsontwikkelingsmiddelen, maar ook mogelijk gemaakt door uit het fonds museale voorzieningen een extra bijdrage te leveren. Zoals een bekend politicus de laatste tijd vaak heeft gezegd: "Wanneer het koud is, moet je de mogelijkheid hebben een extra trui aan te trekken!" Het college heeft de Stichting Beheer Brands de mogelijkheid gegeven een extra trui aan te trekken! Wat de kadernota kunst en cultuur betreft: deze is in concept eind 2008 gereed. De fractie van GroenLinks heeft expliciet gevraagd daarin een aantal inhoudelijke aandachtspunten aan te geven. Spreekster zal er een drietal noemen, daar-

cierd uit nieuw beleid >, kunnen worden ingevuld vanuit het fonds jeugdbeleid. Ten aanzien van voortijdig schoolverlaten is de fractie van mening dat er een relatie ligt met het fonds versterking sociale infrastructuur, i.c. arbeidsparticipatie. Te dien aanzien mag redelijkerwijs worden verondersteld dat de kosten daarvan fifty/fifty kunnen worden verdeeld over jeugdfonds en fonds versterking sociale infrastructuur. Wethouder Thalens-Kolker merkt op dat het probleem niet ligt bij de vier ton. Zij heeft een ander staatje gezien waarin onder de jaarschijven verschillende bedragen worden genoemd. Dat staatje is niet gevoegd bij het stuk dat het college heeft ontvangen. Op zich is het bedrag van vier ton evenwel helder. De heer Arends wijst erop dat het staatje staat op pagina 4 van het actieplan Jeugd. Wethouder Thalens-Kolker zal daar dan nog naar kijken. De waarnemend voorzitter merkt op dat er volgens hem en de griffier wellicht twee staatjes in omloop zijn. Hij weet niet welk staatje de wethouder kent en welk staatje de heer Arends voor zich heeft. De heer Arends weet niet wat er verspreid is, doch heeft alleen maar het staatje dat bij het actieplan behoort. Hij heeft geen andere staatjes verstrekt. De waarnemend voorzitter begrijpt dat de heer Arends het staatje bedoelt waarop geen jaartallen zijn vermeld. De heer Arends bevestigt dit. Wethouder Thalens-Kolker acht het nu duidelijk waarover wordt gesproken. De heer Arends wil met betrekking tot het aanvalsplan Laaggeletterdheid nog zeggen eveneens een relatie te zien met het fonds versterking sociale infrastructuur. Zijn fractie vermoedt dat daarmee op jaarbasis een bedrag van € 100.000,gemoeid kan zijn, maar omdat het initiatiefvoorstel nog naar het college gaat, stelt spreker zich voor dat dit hierover met een advies zal komen. In elk geval denkt de PvdA-fractie aan dekking uit het fonds versterking sociale infrastructuur.

47

mee tevens verbindingen leggend met andere beleidsterreinen. Allereerst cultuureducatie. Het is zeer belangrijk dat jongeren op een of andere manier kunnen deelnemen aan culturele activiteiten, dus niet alleen consumeren en aanwezig zijn bij activiteiten, maar ook zelf vaardigheden oefenen, zelf presenteren, zelf doen. Participatie, actieve deelname, zal een van de accenten zijn in de cultuurnota, waarbij cultuureducatie een mooi voertuig is om dit te realiseren. Emmen kent zo langzamerhand een goede traditie op het vlak van wijken dorpsgericht werken. Veel zaken worden gedecentraliseerd richting de dorpen en de wijken om daaraan een eigen invulling te geven. Dat zou ook veel meer moeten gebeuren op het gebied van kunst en cultuur, teneinde het genieten van of het participeren in kunst- en cultuuruitingen dicht bij de mensen te brengen. Voorts zal het een uitdaging worden om vanuit het kunst- en cultuurbeleid een verbinding te leggen met de plekken waar jongeren elkaar kunnen ontmoeten. Spreekster heeft het dan met name over jongerensosen; daarvan kan namelijk veel meer worden gemaakt dan slechts een ontmoetingsplek waar op een tamelijk consumptieve manier wordt verbleven. Bekeken zou kunnen worden hoe jongerensosen kunnen worden ondersteund bij het ontplooien van meer culturele activiteiten. Als de jeugdcultuur dichter bij de jongeren wordt gebracht, kunnen jongeren daarin zelf een inbreng hebben. Het gaat dan niet alleen over Blanco, maar ook over andere plekken verspreid over de gemeente. Naar Blanco is expliciet gevraagd. Op dit moment worden daar de noodzakelijke aanpassingen uitgevoerd om te kunnen voldoen aan de eisen betreffende de geluidsisolatie en de gebruiksvergunning. Deze werkzaamheden zullen vóór 1 december zijn afgerond. Al langer is gezegd dat dit een tijdelijke oplossing is en dat er moet worden gestreefd naar een permanente oplossing; de term 'poppodium' is in dit verband menigmaal genoemd. Ook is al eens aangegeven dat er een locatieonderzoek zou worden ingesteld. Welnu, dat onderzoek is inmiddels afgerond. Er zijn drie locaties in beeld geweest. De focus was eerst gericht op de locatie die de prioriteit had. Wanneer je goed naar die locatie kijkt en alle ins en outs onder de loep neemt, moet je echter constateren dat er enorm veel budget nodig is om een en ander op een goede manier te doen en moet je je afvragen of je dit wilt doen in een voorziening die niet het eigendom is van de

gemeente zelf. Dat heeft het college er toe gebracht te zeggen: we moeten ons niet specifiek richten op één locatie, maar meer aan de voorkant gaan zitten door eerst een aantal vragen te beantwoorden dat te maken heeft met wat wordt gewenst en hoe dit moet worden georganiseerd, wat het aan menskracht vraagt en aan middelen. Daarover moet nu eerst meer duidelijkheid komen. De heer Dijkgraaf hoort dat er van alles moet worden onderzocht, maar vraagt zich af of weleens aan Blanco is gevraagd of men wellicht zelf ideeën heeft. Zo ja, wat zijn daar dan de resultaten van? Wethouder Thalens-Kolker zegt dat er uiteraard met Blanco over wordt gesproken. Dat maakt onderdeel uit van een visievorming: wat willen we en welke plek kan? Daarvoor moet je aan de voorkant gaan zitten om te kijken hoe het traject er uit moet gaan zien. Spreekster noemt vervolgens een aantal budgetten zoals die in de begroting zijn opgenomen, dit om het misverstand dat met name bij de heer Dijkgraaf leeft uit de weg te ruimen. In de begroting is een extra budget opgenomen van € 350.000,-, dus bovenop de reguliere culturele budgetten, € 85.000,- uit het cultuurparticipatiefonds en € 65.000,- voor het evenementenbeleid. Daarnaast kan worden gewezen op het bedrag van € 150.000,- dat niet in de begroting voorkomt; dit zijn middelen die vanuit het ministerie rechtstreeks naar Emmen komen voor het formuleren en uitvoeren van een beeldend kunst- en vormgevingsbeleid. Als alles wordt opgeteld, is het eindresultaat € 650.000,- extra, bovenop de bedragen die regulier voor cultuur beschikbaar zijn. De heer Dijkgraaf kan alleen maar afgaan op hetgeen hij heeft gelezen. Hem is verzekerd dat van het bedrag van € 350.000,- € 250.000,- voor het CBK is. Daarvan blijft dus slechts € 100.000,- over. De wethouder kan er allerlei dingen bij gaan halen, maar het gaat nu over cultuur. Andere dingen, zoals de evenementen, zijn reguliere zaken, terwijl het nu dingen betreft die ontwikkeld moeten worden. Wethouder Thalens-Kolker is van mening dat het CBK en andere genoemde zaken ook bij kunst en cultuur horen. Nogmaals: er zijn extra budgetten.

48

De fractie van GroenLinks heeft het ook gehad over een cultuurpas voor mensen boven 18 jaar, want binnen het voortgezet onderwijs krijgen leerlingen reeds een individuele cultuurpas, en heeft daarbij ook een bedrag genoemd. Het voorstel zou de sympathie van het college moeten hebben, maar dit is op geen enkele manier te overzien. Spreekster zou zich kunnen voorstellen dat dit bij de nota kunst en cultuur nog eens aan de orde komt, want bij € 50.000,- voor de totale Emmense bevolking weet zij niet wat er dan per cultuurgebruiker overblijft. En met een Kulturhus als een centrum voor informatie omtrent de Emmense historie weet zij niet wat de heer Dijkgraaf precies bedoelt. Het lijkt haar goed te bekijken wat de toevoeging zou zijn aan het aanbod dat er al is. Zij heeft zojuist al de collectie Brands genoemd, i.c. ook een kennis- en belevingscentrum. Zij kan zich voorstellen dat dit al een heel mooie plek is waar allerlei zaken over de eigen historie kunnen worden beleefd en bekeken.

huisvesting zal dat op een flexibele manier worden gedaan, opdat rekening kan worden gehouden met de schommelingen in de leerlingenaantallen, die trouwens zijn te zien in elke wijk. Door de BGE-fractie is eveneens een vraag gesteld over een tekst in de begroting over de risico's bij de onderwijshuisvesting in relatie tot de gebruiksvergunningen. Het college heeft daar € 1,3 miljoen voor uitgetrokken. Het is nu aan de schoolbesturen de geconstateerde gebreken te verhelpen en hun gebouwen aan te passen waar dat nodig is. Over het elektronisch kinddossier (EKD) heeft spreekster even met wethouder Jumelet overlegd. Niet helemaal te plaatsen was wat met de hierover door de BGE-fractie gemaakte opmerking werd bedoeld. Het college gaat ervan uit dat het EKD wordt ingevoerd en vervolgens bij de GGD komt te liggen; hiertoe worden inmiddels alle voorbereidingen getroffen. Spreekster kan zich overigens wel voorstellen dat er iets wordt gezegd over mondelinge overdracht van gegevens. In veel situaties zou zulk een overdracht niet het geval moeten zijn, wat bij een normale werkwijze in het onderwijs hoort. Dat is een mooie toevoeging aan dat wat in het EKD zit. Voor zover er plannen voor invoering zijn, wordt daarmee gewoon doorgegaan. Over het accommodatiebeleid is gesproken door de ChristenUnie-fractie. Nog in deze maand komt er een notitie in de commissie en de raad. Dat is een eerste stap om tot verdere uitwerking van dit beleid te komen.

De heer Dijkgraaf vindt het erg mooi dat er veel geld wordt gepompt in de collectie Brands, daarover geen misverstand, doch dit is maar een onderdeel van de hele historie. Er zijn historische verenigingen met kennis en expertise en volgens hem moet het een en ander samen worden gebracht, los van de vraag of dit moet in een Kulturhus of wat anders. Hij is van mening dat er een kenniscentrum moet worden ontwikkeld om er voor te zorgen dat de geschiedenis niet wordt vergeten, want vergeten van de geschiedenis is het ergste wat zou kunnen gebeuren. In die context heeft hij zijn opmerking gemaakt. Graag wil hij horen hoe de wethouder staat tegenover het ontwikkelen van iets dergelijks.

Wethouder Sleeking kan zijn bijdrage in deze termijn kort houden. Hij geeft aan, dat er enerzijds veel ambities zijn en toekomstgericht vele activiteiten in actie worden gezet. Neem bijvoorbeeld de centrumontwikkeling. Maar anderzijds wordt door dit college ook geïnvesteerd in het borgen van het verleden. Als voorbeeld daarvan wil hij het aanstellen van de stadsarcheoloog noemen. Kortom: er is uitdrukkelijk oog voor het heden, het verleden en de toekomst. Hij heeft begrepen, dat de suggestie wordt gewekt alsof dit college de sloophamer in bepaalde wijken naar eigen inzicht hanteert. 'Emmen heeft de inspraak afgeschaft!' zou men kunnen zeggen. Hij wil het nog sterker stellen: inspraak is niet genoeg, wij streven naar samenspraak! Het slopen van woningen, waarover in de eerste termijn is gesproken, gebeurt niet eerder dan in overleg en na overleg. Over de motie inzake het wijkeigenaarschap kan hij kort zijn: het college neemt deze motie over.

Wethouder Thalens-Kolker vindt ook dit een sympathiek voorstel, maar ziet niet erg veel realiteitswaarde in het realiseren ervan op korte of middellange termijn. Het zou ook moeten worden afgezet tegen alle zaken die al plaatsvinden op het terrein van informatie over de historie. Vervolgens nog een reactie op vragen die door diverse fracties zijn gesteld. Spreekster kan zich voorstellen dat de BGEfractie heeft gevraagd naar het realiseren van de school in de Delftlanden en het kloppen van prognoses. Ook van de kant van het college is daarnaar kritisch gekeken. Dit heeft tot gevolg gehad dat het heeft besloten er vooreerst een tijdelijke voorziening te treffen. Op het moment waarop wordt overgegaan tot een permanente

49

Over pakweg tien dagen zal de raad, maar ook de leden van de Provinciale Staten worden geïnformeerd over de regio-specifieke verdeling in het kader van de Zuiderzeelijn-gelden. Het versterken van de economie in de gemeente Emmen staat voorop. Streven naar een arbeidsparticipatie hoger of gelijk aan de rest van Nederland zou een mooie doelstelling zijn. Het college wil daarvoor ook een instrumentarium zoeken, bijvoorbeeld het verhogen van de arbeidsparticipatie opnemen in een sociaal convenant met de cofinancierders. Spreker noemt dit alles niet om de raad met alle mogelijke middelen over de streep te trekken om voor de collegevoorstellen te stemmen. Voel u vrij om voor of tegen te stemmen. Waarom is er een EMCO-stuurgroep opgericht? Ten eerste gaat de inhoud van de sociale werkvoorziening dit college aan het hart. Ten tweede gaan er erg veel gemeenschapsmiddelen inzitten. Op dit moment te veel, vindt dit college. De raad zal daarover morgen, 4 november, nader per brief over worden geïnformeerd. Overigens net als uw collega-raden in Borger-Odoorn en Coevorden. De huidige situatie bij de EMCO, maar ook de toekomst van de WSW is het college menens. Ten slotte nog een algemene opmerking waar het gaat om het politieke debat. Een tackle daarbij is prima, als het daarbij maar altijd blijft gaan om het spelen van de bal.

Burgemeester Bijl geeft aan, dat het college de motie M6 over citymarketing sympathiek overkomt. Het kader van het vorige besluit was de Delftlanden. De indieners van de motie verzoeken om een breder kader en geven daarvoor suggesties. Die wil het college overnemen en zij komt hierop bij de raad terug. En dan de rol van de overheid, en deze gemeente in het bijzonder, in de huidige situatie van de kredietcrisis. Dit college stelt een actiever overheidsoptreden op dit punt voor. Daarmee zullen problemen niet worden opgelost, maar het geeft wel impulsen met bredere positieve effecten. Wij zullen moeten nadenken over een veranderende rol van de gemeente: in het Runde-project, bij de realisatie van het kanaal Erica-Ter Apel. Het multiplier-effect kan in bepaalde situaties tot gevolg hebben dat een gemeentelijke financiële inzet van 10% leidt tot een veelvoud in omzet voor de gehele gemeenschap. Wij zullen als college, indachtig het gezegde 'Vertrouwen komt te voet, maar gaat te paard' de veranderende rol dienen uit te dragen. Als er middelen uit het SIOF moeten worden gehaald, zal het college uiteraard vooraf bij u met een voorstel daartoe komen. Dit zal wel nodig zijn voor onze investeringen en co-financiering van de bijdragen van 'onze vrienden', zoals spreker de projectpartners al eerder heb genoemd. In de decembervergadering kan de raad zich bijvoorbeeld buigen over een dergelijk voorstel met betrekking tot het verplaatsen van het dierenpark.

De waarnemend voorzitter schorst vervolgens te 22.09 uur de vergadering tot donderdag 6 november 2008.

50

Handelingen van de raad der gemeente Emmen jaar ____ 2009

bijlagenr. _________ RA09.0005

categorie/agendanr. ________________ A 3a

________________________________________________________________________ Openbare vergadering van de raad der gemeente Emmen, gehouden op donderdag 6 november 2008 te 09.30 uur in de raadzaal (voortzetting van de zitting op 3 november 2008). ▬▬▬▬▬▬▬▬▬ Voorzitter: Waarnemend voorzitter: Griffier:

de heer C. Bijl de heer J.H. de Wildt de heer H.D. Werkman

Aanwezig bij de aanvang 37 leden, te weten de heren B.R. Arends, A Boer en H. Boers, mevrouw Y.J. Boxem-Klein, de heren D.J. Douwstra, J. Dijkgraaf, T. Eerenstein, J. Engberts, F. Ensink, T.H. Gerth, A.J. Goudriaan, W.W.W. Halm, B.J. Hoekstra en G.J. Horstman, de dames T. HouwingHaisma en Z.S. Huising-Oldengarm, de heren H.J. Hulsegge, H. Huttinga en H. de Jonge, de dames A.G. Louwes-Linnemann en M.J. Meulenbelt, de heren W.O. Meijer, W.L.H. Moinat, L. Oosting, L.T. Pekelsma, T.D. Reitsma en R.R. Ripassa, mevrouw S. Rougoor-Mahalbasic, de heren A.W.J. Schoo, H. Smit, P.D. Spreeuwers, J.H.G. Sulmann, J.H. Thole, R. van der Weide, J.H. de Wildt en B.D. Wilms en mevrouw J. Zinnmers-Warmolts. Later ter vergadering 1 lid, te weten de heer J.H. Wittendorp. Afwezig 1 lid, te weten mevrouw R.G. Logtenberg-de Wolde. Tevens aanwezig: de wethouders G. Evenhuis, J. Holman, H.G. Jumelet, J. Kuper, A.J. Sleeking en mevrouw M.H. Thalens-Kolker, alsmede de heer A.J. Mewe, gemeentesecretaris. De voorzitter heropent de vergadering en deelt mee dat mevrouw Logtenberg wegens familieomstandigheden ook vandaag afwezig is. Verder heeft hij begrepen dat de heer Wittendorp later ter vergadering zal komen. Zijn verzoek aan de fractievoorzitters en de leden van het presidium is na de schorsing voor de middagpauze naar zijn kamer te komen om even te overleggen over een procedureafspraak betreffende de besluitvorming op 18 december aanstaande over het onderwerp dierenpark/theater. Na dat overleg zal hij hieromtrent in de openbaarheid een mededeling doen. Vervolgens stelt hij aan de orde:

en met hetgeen waarmee hij toen is begonnen, gaat hij in zijn tweede termijn maar verder, nu met een citaat van de man die dinsdag 4 november jongstleden geschiedenis schreef door op die dag gekozen te worden tot 44e president van de Verenigde Staten van Amerika, Barack Obama. Het citaat is nog zo pril dat spreker het nog niet heeft kunnen vertalen in het Nederlands. Het luidt als volgt: "Tonight we proved once more that the true strength of our nation comes not from the might of our arms or the scale of our wealth, but from the enduring power of our ideals: democracy, liberty, opportunity and unyielding hope.(-) This is our time, to put our people back to work and open doors of opportunity for our kids; to restore prosperity and promote the cause of peace; to reclaim the American dream and reaffirm that fudamental truth, that, out of many, we are one; that while we breathe, we hope. And where we are met with cynicism and doubts and those who

Tweede termijn behandeling programmabegroting 2009 De heer Arends constateert dat tijdens de eerste termijn vele staatslieden en economen zijn geciteerd. Hij heeft daar zelf de aftrap voor gegeven

51

tell us that we can't, we will respond with that timeless creed that sums up the spirit of a people: Yes we can." De overwinning en de overwinningstoespraak van Barack Obama laat niemand in het geheel onberoerd. Wie had tot voor kort kunnen denken dat het mogelijk zou zijn dat een zwarte man gekozen zou kunnen worden tot president van Amerika? Dinsdag jongstleden werd die tot voor kort gedachte onmogelijkheid een realiteit. Wellicht dat dit gegeven, verandering in denken over een bevolkingsgroep, ook Nederland tot voorbeeld mag dienen. De positieve manier van denken van Barack Obama spreekt de fractie zeer aan. Zoals deze zei: 'waar we geconfronteerd worden met cynisme en twijfel en met hen die ons zeggen dat het niet kan, we zullen reageren met het tijdloze geloof dat de kracht van een volk oproept: Yes we can.' Het zou te wensen zijn geweest als een aantal van sprekers collega's zich ook geïnspireerd zouden weten door de spirit van Barack Obama. Hoe somber was bij menigeen de teneur van hun betoog. Ambitieloos, alternatiefloos, stokpaardjes berijdend. Was het toeval dat het maandag jongstleden een sombere, troosteloze dag was, weinig warmte en geen sprankje zonlicht? De PvdA in Emmen wil niet meedoen aan het somberen. Zij is in 2006 vol ambitie begonnen en met dat vuur van ambitie wil zij doorgaan en tot een afronding komen. Zij heeft in 2006 ambitieus ingezet op vele beleidsterreinen. Hiervan is veel gerealiseerd, zoals: - effectieve aanpak ontwikkeling dorpen en wijken (Emmen Revisited), waarbij bewoners actief, vroegtijdig en vooraf betrokken worden; - brede scholen worden meer en meer gerealiseerd in de gemeente; - volop ruimte om te kunnen bouwen in de gemeente; - WIW- en ID-banen zijn behouden; - een uitstekend minimabeleid; - het budget voor onderhoud wegen en groenvoorzieningen is aanzienlijk verhoogd; - sportverenigingen zijn gecompenseerd voor de OZB; - budget voor sporten spelvoorzieningen in dorpen en wijken; - een goed WMO-beleid gerealiseerd; - realisatie van 1.500 extra arbeidsplaatsen. Wie heeft het dan over ambities en realisatie van ambities? Wie met die ambities begonnen is, heeft ze opgepakt en maakt ze waar.

Wat de werkgelegenheid betreft: vanuit de PvdA-fractie is een inventarisatie gemaakt van de werkgelegenheid in de toeristische en recreatieve sector. Gewoon een voorbeeld! De uitkomst hiervan is dat de werkgelegenheid in deze sector de afgelopen twee jaar met circa 20% tot 30% is gestegen. Deze sector voorziet een nog verdere groei vanwege de projecten van particulieren in de gemeente Emmen, maar ook vanwege de projecten waar de gemeente zelf bij is betrokken. Dat brengt spreker op het punt van de overheidsinvesteringen. Overheidsinvesteringen kennen niet dezelfde vereisten als investeringen in de private sector, want financiers stellen eisen aan het rendement in financiële zin als het gaat om private investeringen. Dat geldt niet voor overheidsinvesteringen – die dienen geen financieel rendement. En waar particuliere investeringen momenteel onder druk staan, moeten juist de overheidsinvesteringen gaan toenemen. Want het rendement op overheidsinvesteringen is maatschappelijk rendement. Verbetering van woon- en leefomgeving, voorwaardenscheppend voor het realiseren van werkgelegenheid en een beter investeringsklimaat, vermindering van maatschappelijke kosten door het verhelpen van knelpunten die dergelijke kosten veroorzaken. Wie dit gebied en z'n historie kent, mag niet toestaan, kan niet toestaan, wil niet toestaan dat de lokale overheid, juist nu is het nodig dat de lokale overheid stimuleert en investeert, een pas op de plaats gaat maken. En als het gaat om stimuleren, dan is het naar de mening van de PvdA-fractie ook goed in bestekken voorwaarden op te nemen over bijvoorbeeld het aantal leer-/werkplaatsen, inzet van SW-medewerkers, inzet van schoolverlaters, inzet van langdurig werklozen, inschakeling van regionale bedrijven. Zo stimuleert en investeert een lokale overheid, tégen de wind in. Dat getuigt van lef en ondernemingszin. Met het actieplan Jeugd hebben PvdA en CDA nadrukkelijk aan het college een duidelijke onderlegger voor de nog op te stellen nota Jeugdbeleid willen meegeven. Vooraf hebben PvdA en CDA mee willen denken over de richting van het te vormen jeugdbeleid, concreet, to the point en met budget. In hun optiek kan het niet anders dan dat deze punten in december terug te vinden zijn in de nota, zeker nu het college het amendement zo goed als heeft overgenomen. Met betrekking tot de tekst van het amendement moet nog een kleine correctie worden aangebracht. In de tekst van het besluit moet bij de eerste bullit toegevoegd worden: vanaf 2010.

52

Aan het bedrag van € 400.000,- verandert niets. De indieners voegen het jaartal 2010 toe, omdat het college voor 2009 zelf al € 500.000,- heeft uitgetrokken. Met betrekking tot het amendement van de PvdA inzake het fonds versterking sociale infrastructuur heeft het college gevraagd om een tekstuele wijziging van het besluit. Daar heeft de fractie zorg voor gedragen. Spreker zal het gewijzigde amendement zo dadelijk overhandigen. Dan een punt waarover hij zich heeft afgevraagd of hij er wel of niets over moet zeggen, aangezien er gisteren in de krant al het nodige over is geschreven. Hij kan echter niet helemaal voorbijgaan aan hetgeen de SP-fractie heeft gezegd over Emmen Revisited. Dat heeft de PvdAfractie zeer verbijsterd. Weet de SP wel waar het hier over gaat? De aanpak, de keuzes die gemaakt worden, noem maar op. Het komt sprekers fractie voor dat er door de SP stokpaardjes worden bereden, zonder kennis van zaken. Voor de SP-fractie heeft de PvdA-fractie daarom een extra setje van allerlei uitgaven rond Emmen Revisited beschikbaar, opdat zij die fout in het vervolg niet meer kan maken.

de literatuur. Daarbij zal hij genoemde fractie graag van dienst zijn. De voorzitter wijst erop dat de SP-fractie nog een tweede termijn heeft om eventuele misverstanden uit de weg te ruimen. De heer Arends vervolgt met de vaststelling dat de BGE-fractie veel aandacht heeft besteed aan de visualisatie van een denkbeeldig kledingstuk. Het ziet er grappig uit, maar wellicht had de genoemde fractie haar energie beter kunnen steken in haar inhoudelijke bijdrage. Kritiek volop, maar niet of nauwelijks onderbouwd en de eigen opstelling bij eerdere besluitvorming niet memorerend, maar bovenal geen alternatieven aandragend, zelfs geen voorstel voor de invulling van het nieuw beleid. Zo bezien valt te vrezen dat de gescheurde broek eerder toebehoort aan een politieke tinnegieter. Ten aanzien van de amendementen en moties heeft de PvdA-fractie de volgende vragen en/of opmerkingen: 1. Amendement 4 (VVD) inzake waarderingssubsidie sportverenigingen Is het mogelijk hier een motie van te maken en het college te verzoeken een nader voorstel hieromtrent uit te werken? De gedachte vindt de PvdA-fractie sympathiek, maar zij heeft nog wel wat vragen met betrekking tot het begrip vereniging. Als de fracties van VVD en PvdA een dartvereniging zouden beginnen en ook € 1.000,zouden krijgen, kunnen zij daarmee een leuke avond bezorgen! Spreker denkt dat de VVDfractie iets anders bedoelt. Daarom lijkt het hem goed dit begrip beter te onderbouwen en op een later tijdstip met een ander voorstel te komen.

De heer Hoekstra wil hierop graag reageren. Wat heeft de SP-fractie over Emmen Revisited gezegd wat de PvdA-fractie gestoord heeft? De heer Arends antwoordt: een heleboel! Gezegd is dat het gaat over sloop, over 'zonder mensen', over de wijkinrichting, maar zonder al te veel kennis van zaken. De heer Hoekstra heeft alleen gezegd dat als er gesloopt wordt, dit moet worden gedaan op basis van goede afspraken met de bewoners. Dat was de kern.

Mevrouw Houwing-Haisma vraagt hoe de heer Arends aan kijkt tegen een eventuele motie. Heeft hij daarbij geen bedrag in gedachten? Het zal immers ergens uit moeten worden gedekt.

De heer Arends stelt vast dat de heer Hoekstra nog veel meer heeft gezegd. De heer Hoekstra zegt dat hij de desbetreffende passage best wil herhalen.

De heer Arends herinnert eraan dat mevrouw Houwing zelf de vraag heeft opgeworpen of nu alles moet worden dichtgetimmerd. De PvdAfractie is in die zin ook bescheiden geweest. Zij heeft dit keer geen verzamelamendement ingediend en …

De heer Arends laat weten dat dit wat hem betreft niet hoeft. Hij wil van zijn kant wel even herhalen wat de wethouder er in eerste termijn over heeft gezegd, namelijk dat Emmen Revisited een voorbeeld is dat door onder andere het ministerie van VROM zeer wordt aangehaald. Als de SP-fractie hierover praat zoals zij gedaan heeft, moet zij zich toch nog eens verdiepen in

Mevrouw Houwing-Haisma vindt het geweldig dat de heer Arends zo nu en dan zo goed kan luisteren!

53

doorgelezen en gezien dat er toch wel dingen in staan die voor de PvdA moeilijk liggen. Verder heeft de heer Arends een heel betoog gehouden over investeringen door de lokale overheid. Heeft deze daarmee de trend willen zetten dat marktpartijen buitenboord worden gezet waar het gaat om de grote projecten? Spreker proeft dat er een beetje uit, of heeft hij de heer Arends verkeerd begrepen?

De heer Arends aanvaardt dit graag als compliment! Overigens denkt hij dat er voor 2009 nog wel ruimte is in de post nieuw beleid. 2. Amendement 5 (ChristenUnie) inzake jeugdzorg De 'Eigen Kracht'- methode zou eigenlijk door bureau Jeugdzorg zelf opgepakt moeten worden. De wethouder heeft in de beantwoording iets gezegd over AWBZ-financiering. Is het wellicht te overwegen eerst een financiering voor de duur van bijvoorbeeld twee jaar te regelen? 3. Amendement 6 (GroenLinks) inzake ICTvoorzieningen gemeenteraad Hoe verhoudt dit zich tot het ingezette beleid met betrekking tot ICT voor de raad? Kan het presidium hier een advies over geven? 4. Amendement 7 (GroenLinks) inzake cultuurpas Welk doel is hiermee gediend? Voor wie is de pas bedoeld? Wat moet je hiermee kunnen? De PvdA-fractie heeft sterk de neiging dit amendement af te wijzen. 5. Amendement 8 (GroenLinks) inzake het groeninvesteringsfonds In de optie van de PvdA-fractie zit dit op een andere manier al in nieuwbouwplannen en wordt dit voor een deel ook ondervangen door beeldkwaliteitplannen. De fractie zou dus zeggen: afwijzen. 6. Amendement 9 (GroenLinks) inzake een schaapskudde De fractie gaat ervan uit dat de GroenLinksfractie de suggestie van de wethouder overneemt en met een motie zal komen. Overigens heeft spreker begrepen dat hij er een functie bij heeft. Als dat tot vragen leidt, hoort hij dat wel! 7. Amendement 10 (DOP) inzake fonds versterking sociale infrastructuur Dit amendement wijst de PvdA-fractie af. Motie 4 (VVD) inzake de N34 Dit zal de PvdA-fractie evenmin ondersteunen. Voor zover de overige moties nog niet door het college zijn overgenomen, steunt de fractie die. Ten slotte: gisteren heeft spreker van de heer Dijkgraaf een foto ontvangen van de Gay Parade. Eventuele verspreiding ervan laat hij aan de heer Dijkgraaf over.

De heer Arends kent het programma van de heer Obama niet. Hij heeft willen aangeven dat Barack Obama iets losmaakt in de samenleving: een zwarte man in Amerika, waar dit nooit voor mogelijk werd gehouden, kon president van de VS worden! Daarbij heeft hij de hoop uitgesproken dat zoiets ook in Nederland mogelijk zal zijn, 'zoiets' omdat de situatie hier heel anders is. Waar het gaat om de strijd tussen bevolkingsgroepen in dit land kan hier een voorbeeld worden genomen aan datgene wat nu in de VS gebeurt. En wat de investeringen betreft: het gaat hem er niet om marktpartijen buitenspel te zetten, maar bepleit dat de overheid zelf haar verantwoordelijkheid in dit opzicht neemt. Overheidsinvesteringen worden geïnitieerd vanuit de overheid. Dat daar marktpartijen bij aansluiten, is prima, doch het is van belang dat juist nu, juist in deze regio, de overheid aan het werk gaat. Spreker is blij dat dit college dat doet en steunt het daarin dan ook. De heer Schoo hoort de heer Arends spreken over aansluiten van de marktpartijen. Is het echter niet zo dat hier projecten samen met marktpartijen worden opgezet? De heer Arends merkt op dat het in het geval van Emmen-centrum en de ondertunneling van de Hondsrugweg primair een taak van de overheid betreft. De bouw van een nieuw theater is dat eveneens. Parkeerruimte wordt gerealiseerd in samenwerking met marktpartijen. Waar dit mogelijk is, is dat prima, maar waar dat niet noodzakelijk is en het juist nodig is dat de overheid haar stimulerende rol oppakt, ondersteunt hij de acties van het college. De voorzitter is benieuwd of de heer Wilms, die vervolgens het woord krijgt, nog een citaat in de mouw heeft!

De heer Schoo deelt in grote lijnen dat de verkiezing van Obama een verrassing was en een mijlpaal is geworden in de geschiedenis van Amerika. De vraag is evenwel of de PvdAfractie over het programma van de heer Obama ook zo enthousiast is. Spreker heeft dit eens even

De heer Wilms reageert met: Yes we can! Misschien moet de politiek zich vandaag wel een beetje laten meenemen door de 'Obamania'. Hij vertaalt dat in goed Nederlands als: optimisme. In zijn eerste termijn heeft hij aangegeven dat

54

wat er ook op de gemeente af komt, er altijd nieuwe kansen zijn. Zij mag als eerste overheid ook actief bezig zijn met de kansen, voor alle inwoners. Hopelijk heeft men tussen de regels door ook gehoord dat hij vindt dat men optimistisch mag en moet zijn. De raad moet dat ook uitstralen, dat is de beste imagocampagne voor de politiek. Het geeft tevens een multiplier effect waarvoor de raad zelf verantwoordelijk is. De woorden die de heer Huttinga heeft gesproken over vertrouwen in de politiek zijn spreker dan ook uit het hart gegrepen; positiefkritisch heeft eveneens iets optimistisch! Hij heeft geprobeerd goed te luisteren naar de inbreng van alle partijen en wil met het positieve beginnen: zoeken naar overeenkomsten. Veel partijen hebben gesproken over jeugd en kansen voor jongeren. Wat dit betreft hebben de fracties van PvdA en CDA de spijker op de kop geslagen door met het actieplan Jeugd te komen. Natuurlijk gebeurt er al veel, maar alles kan altijd beter. Wachten op een beleidsnota en onderzoeken, is prima – concrete voorstellen doen is beter, en het is ook nog eens heel duaal. Wat hem betreft gaat het er niet om welke politieke partij met een voorstel komt; de CDA-fractie wil in dit opzicht niemand iets ontnemen en investeren in de volle breedte van de samenleving. Om te laten zien dat het haar met kansen voor jongeren menens is, heeft zij daarvoor gekozen. Spreker heeft gelezen dat het college geld beschikbaar heeft gesteld voor een opknapbeurt voor de jeugdsoos Goeroe. Dat is zijns inziens een mooie waardering voor een nieuw jongerenbestuur dat actief bezig is met jongerencultuur en de positie in de samenleving. Om in Obama-termen te spreken: Yes we can! De bijnaam van wethouder Thalens wordt nog eens een geuzentitel van de jeugd: oma, bedankt! Er is ook veel gezegd over het evenwicht in deze begroting. Wethouder Kuper heeft op uitstekende wijze verwoord hoe het college de balans heeft gezocht tussen kleine en grote zaken, tussen stadscentrum en dorpen en tussen fysiek en sociaal. Dat hoeft allemaal niet te worden herhaald. Men moet hier ook af van het Calimerodenken: zij zijn groot en ik is klein! Er is één gemeente Emmen, stad van dorpen. Investeringen in het centrum zijn voor iedereen. Hopelijk zal de raad hierover in die sfeer de komende maanden kunnen spreken. Een optimistische, positiefkritische houding van de raad is zeker nodig, als gemeente samen met partners, maar ook vanuit eigen kracht. Al is het college in volle breedte bij de centrumplannen betrokken, de burgemeester geeft er op een evenwichtige wijze leiding aan: positiefkritisch en optimistisch, maar ook als bindende factor tussen alle partijen:

Bijl, de Obama van Emmen, yes we can! Het kan ook op z'n Drents worden gezegd: de kop der veur holl’n! Over de ideeën ten aanzien van citymarketing moet nog maar eens worden gesproken. Het idee van GroenLinks om de 'Johannes Veldkamp' mee te laten varen in Amsterdam tijdens de Gay Parade wijst de CDA-fractie af. Het woord 'trekschuit' krijgt zo wel een heel vreemde betekenis! De heer Dijkgraaf is blij dat hij deze vergelijking niet heeft uitgevonden! De heer Wilms zegt dat ook het beeld van de heer Dijkgraaf in roze string en met ontbloot bovenlijf het imago van Emmen volgens de CDAfractie ook niet ten goede komt! Da's géén Drenthe. De voorzitter verzoekt niet persoonlijk naar de heer Dijkgraaf te worden! De heer Wilms merkt op dat de CDA-fractie de bijdrage van de heer Dijkgraaf wel positief en creatief vindt. 'Groen in de buurt' spreekt haar zeer aan, maar er zit erg veel techniek achter, bijvoorbeeld al het onderhoud. De heer Dijkgraaf heeft hierbij verwezen naar schapen, maar als deze wil leren vloeken, moet deze schapen nemen! Alleen al daarom is de CDAfractie tegen dit idee! Het lijkt haar in elk geval verstandig dit idee eerst eens uit te diepen. Doorontwikkeling van ICT-voorzieningen voor de raad komt volgens de fractie te vroeg. Eerst maar eens alle documenten digitaal! De VVD-fractie stelt voor sportverenigingen een waarderingssubsidie te geven. Sprekers fractie vraagt zich af: waarom alleen aan sportverenigingen en niet aan bijvoorbeeld muziekverenigingen of andere clubs? De CDA-fractie mist enige rechtvaardigheid tussen groot en klein. Misschien dan de VVD-fractie daar iets over zeggen, maar in dit stadium is sprekers fractie niet voor dit voorstel. Met betrekking tot een onderzoek naar de verdubbeling van de Frieslandroute vraagt de CDAfractie zich af waarom niet is gekozen voor het gedeelte van de N34 vanaf de Frieslandroute richting Hardenberg. Als daarvoor wordt gekozen, steunt zij de desbetreffende motie. De ChristenUnie-fractie stelt voor structureel middelen voor een 'Eigen Kracht'-conferentie in de begroting op te nemen als onderdeel van het hulpaanbod van het Centrum voor Jeugd en Gezin/Bureau Jeugdzorg. De CDA-fractie staat in principe sympathiek tegenover de methode en ook het amendement terzake, maar stelt zich

55

voor hiermee eerst maar eens gedurende twee jaren te gaan werken. Als de resultaten goed blijken, kan dit worden gecontinueerd. De fracties van DOP en VVD hebben nut en noodzaak van de instelling van het fonds versterking sociale infrastructuur aan de orde gesteld. Andere fracties, waaronder die van het CDA, hebben fondsvorming als aandachtspunt genoemd. De wethouders Jumelet en Evenhuis hebben naar de mening van de CDA-fractie duidelijk aangegeven dat door instelling van dit fonds de middelen beschikbaar blijven voor de doelgroep en dat zodoende wordt voorkomen dat ze wegvloeien naar de algemene middelen. Dat is toch ook wat de DOP-fractie wil! Richting wethouder Holman merkt spreker op dat zijn fractie blij is met de toezegging dat het industrieterrein de Vierslagen een flinke opknapbeurt wordt gegeven. Verder is de fractie benieuwd of de wethouder de motie over het instellen van een risicofonds ten behoeve van aardwarmteboringen overneemt. En de spoorverbinding Emmen-Meppen als onderdeel van de zuidelijke ontwikkelingsas zal de fractie zeker onder de aandacht brengen van de coalitie in 'Den Haag'. Spreker gaat ervan uit dat hij niet alleen hoeft te reizen, maar dat de heren Arends en Huttinga hem zullen vergezellen.

woorden sterker over dan wanneer hij aan een ander refereert in het Engels, want zij denkt dat dit voor veel mensen, onder wie zij die naar de radio luisteren, niet is verstaan. Spreeksters advies is dus een volgende keer even de moeite te nemen voor een ondertiteling. De heer Arends merkt op dat hij nu voor het eerst hoort dat zijn Engels niet goed zou zijn! De voorzitter stelt vast dat dit een leerzame dag is! De heer Huttinga vindt dat mevrouw Houwing wel héél vooruitstrevend wordt, immers: zij wil de radio ondertiteld hebben! Mevrouw Houwing-Haisma denkt dat de heer Huttinga haar beeldspraak wel zal hebben begrepen. Zij wil zich in de tweede termijn beperken tot een paar dingen die hier maandag jongstleden besproken zijn. Het college houdt vast aan de begroting als antwoord op de vraag of het, als het de begroting op dit moment had moeten schrijven, niet met een andere begroting zou zijn gekomen. Wethouder Kuper liet daarop een duidelijk nee horen. De begroting werd als sluitend gepresenteerd, maar in de beleving van de VVD-fractie is daarop toch wel het een en ander af te dingen. Zo had wethouder Kuper geen reactie op de opmerking dat hij in meerjarenperspectief € 4,2 miljoen uit de bijzonder aanwendbare reserve (BAR) haalt om de begroting sluitend te maken. Wordt uitgegaan van een rentederving van 4,5%, dan spreek je algauw over bijna twee ton, een bedrag dat je vervolgens wel weer structureel in de begroting moet worden opgevangen, want de rentebaten van de BAR worden, zo is afgesproken, ingezet als structureel dekkingsmiddel ten behoeve van de begroting. Ook is afgesproken dat als een bedrag uit de BAR wordt gehaald, dit binnen een aantal jaren weer wordt teruggestort. Er wordt nu in meerjarenperspectief gebruik van de BAR gemaakt, doch de VVD-fractie heeft niet gezien hoe het college de BAR weer aan gaat vullen. Dat is ook niet zo eenvoudig, want straks zal bij het jaarresultaat moeten worden vastgesteld dat de begrotingsruimte reeds op voorhand is bestemd voor het structureel innovatief ontwikkelingsfonds (SIOF). Ook dat is tegen de afspraak die is gemaakt, namelijk dat het SIOF pas wordt gevoed op het moment waarop bij de vaststelling van de jaarrekening blijkt dat er meevallers zijn. Het college kiest nu voor een andere systematiek, doch de fractie vindt dat die eerst aan de raad had moeten worden voorgelegd.

De heer Schoo beaamt dat de DOP-fractie wil voorkomen dat bepaalde gelden naar de algemene middelen vloeien, maar vraagt zich af waarom daarvoor een apart fonds moet worden opgericht. De gelden kunnen binnen de WMO toch gewoon worden geoormerkt als bestemd voor de doelgroep! De heer Wilms zegt dat dit te maken heeft met de keuze voor de systematiek van de gesloten financiering. De heer Schoo maakt een andere keuze! De voorzitter constateert dat men nu van Obama bij 'oma' terecht is gekomen: het woord is aan mevrouw Houwing! Hij is benieuwd wat de toevoeging van de VVD is! Mevrouw Houwing-Haisma moet de voorzitter teleurstellen, want heeft geen citaat – niet van McCain en niet van Obama. Zij wil het maar houden bij de realiteit van vandaag. Natuurlijk kan het betoog van Obama heel inspirerend werken, doch zij wil er eerlijkheidshalve bij zeggen dat de heer Arends beter zijn eigen woorden kan gebruiken dan een citaat van iemand anders. Als de heer Arends goed op dreef is, komen zijn

56

De VVD-fractie is niet ongevoelig voor het argument dat de overheid nú dient te investeren om de economie draaiende te houden. Zij wil echter wijzen op het risico dat er voor de toekomst een probleem wordt gecreëerd als de overheid meer geld uitgeeft dan er binnenkomt. De heer Arends heeft de econoom Keynes geciteerd, die eens heeft gezegd: 'In de toekomst gaan we allemaal dood!' Zij is weliswaar geen econoom, maar kan wél googelen!

mers, net zo goed had er voor kunnen worden gekozen de OZB-stijging niet door te laten gaan; dan hadden ook de uitvoeringskosten kunnen worden vermeden. De VVD-fractie heeft een reactie van wethouder Sleeking gemist aangaande de wachtlijst voor startersleningen of, beter gezegd: de wachtlijst die er niet is. Nog veel discussies zijn niet gevoerd. Dat kan ook niet tijdens de behandeling van de begroting, maar het is jammer dat een aantal discussies ook in het afgelopen jaar niet kon worden gevoerd omdat er nog geen beleid was. Spreekster denkt bijvoorbeeld aan de beleidsnotities over het jeugdbeleid, het cultuurbeleid, Vitaal Platteland. Daarnaast is te wijzen op de risico's die de gemeente loopt met het 'te kleine gemeentehuis' en de problematiek rond het Rundedal. Voor de komende weken staat dit allemaal op de agenda, maar het is te betreuren dat dit niet eerder is gebeurd, want dan had bij de vaststelling van de begroting een korte klap kunnen worden gemaakt. Vanwege het ontbreken van beleid komt de raad nu zelf met voorstellen. De VVD-fractie pessimistisch? Nee, VVD'ers blijven vooruitgangsoptimisten, ook bij tegenwind, maar zijn wel realistisch, ziende wat er zoal in de wereld gebeurt. Projectontwikkelaars doen op dit moment even kalm aan, want zij gaan echt niet voor leegstand bouwen, en dat 'kalm aan doen' geldt voor veel meer bedrijven. Je kunt als overheid natuurlijk hier en daar best wat verzachten door infrastructurele werken die toch al in de pijplijn zaten naar voren te halen, maar je zult wel alert moeten blijven. Dat is de boodschap van de VVD-fractie zolang de economie nog in een recessie zit en er nog zoveel onzekerheden zijn. Je kunt dan wel mee willen gaan in een golf van ongebreideld optimisme, maar de fractie stelt daar graag enige realiteit tegenover. Woorden zijn soms gemakkelijker uitgesproken dan ze in daden kunnen worden omgezet. Vervolgens nog een reactie op de amendementen en moties. Over het oormerken van WMO-gelden (amendement A1) is al gezegd dat de VVD-fractie dit amendement zal steunen. Het amendement over wijken dorpsprogramma's (A2) is al ingetrokken. Over het PvdA/CDA-amendement over een fonds jeugdbeleid en het actieplan Jeugd (A3) kan worden vastgesteld dat hieraan het jaartal 2010 is toegevoegd. Hierbij nog wel een opmerking over het gratis zwemmen. De fractie heeft daar enige moeite mee. Als men op woensdagmiddag alle kinderen gratis wil laten zwemmen, ligt het niet voor de hand dat die kinderen de rest

De heer Arends wijst erop afgelopen maandag Keynes niet te hebben geciteerd en toen ook niet te hebben gezegd dat iedereen in de toekomst dood gaat! De voorzitter verduidelijkt dat Keynes heeft gezegd: "In the long run we are all death!" Het is helaas Engels, maar daar kan hij niets aan doen! Mevrouw Houwing-Haisma heeft de uitspraak vertaald. De heer Arends moet erkennen dat hij meer op de hoogte is van uitspraken van de zeer conservatieve Bismarck. Mevrouw Houwing-Haisma dacht dat al! De fractie heeft er twijfels over uitgesproken of het fonds versterking sociale infrastructuur wel een verstandig fonds is. Zij is sowieso niet voor al die fondsen die weer in het leven worden geroepen. Nog niet zo lang geleden zijn zware bezuinigingsoperaties doorgevoerd en ook was er een periode waarin alles ontstrikt moest worden. Nu is weer een beweging richting het creëren van fondsen te zien. De fractie vraagt zich af of het geld niet gewoon binnen de programma's kan worden gelaten. Het geld dat wethouder Evenhuis zo graag voor de doelgroep wil bewaren, kan gerust weer in het programmafonds worden bestemd; daar zit uiteindelijk iedereen zelf bij. Het wordt op de manier allemaal wat transparanter gehouden. Als men kijkt naar wat er nu gebeurt met het fonds versterking sociale infrastructuur en naar het PvdA-amendement, waarin wordt voorgesteld WMO-gelden in het fonds te oormerken voor de doelgroep, wordt er naar het gevoel van de VVD-fractie een fonds gecreëerd waarin weer geoormerkte gelden zitten. De vraag is wat de meerwaarde hiervan is. Als het amendement wordt gehandhaafd, zal de fractie het wel steunen omdat zij het wel eens is met de stelling dat de WMO-gelden voor de doelgroep beschikbaar moeten blijven. Het voorstel te komen tot een lastenverlichting blijft de fractie een beetje vreemd vinden. Im-

57

Mevrouw Houwing-Haisma stelt vast dat in de CDA-motie geen bedragen zijn te vinden. Het lijkt haar verstandig precies te weten over welke bedragen het gaat; daarna kan er dan een goede dekking voor worden gezocht.

van de week weer terugkomen. De fractie vraagt zich af wat voor consequenties dat heeft voor de exploitatie. Ten aanzien van het VVD-amendement inzake een waarderingssubsidie sportverenigingen (A4) lijkt het spreekster goed tijdens een schorsing even te overleggen over een eventuele wijziging van het amendement of verandering in een motie. De fractie wil best kijken naar een verdeelsleutel binnen de waarderingssubsidie. Te dien aanzien stelt de VVD-fractie voor het geld hiervoor uit het jeugdbeleid te halen. Op zich is zij niet tegen de werkwijze, maar zij heeft nog wel vragen over de dekking. Aan het GroenLinks-amendement betreffende doorontwikkeling van ICT-voorzieningen gemeenteraad (A6) heeft de VVD-fractie geen behoefte. Hetzelfde geldt voor de amendementen A7 (invoering cultuurpas) en A8 (groeninvesteringsfonds). 'Groenrechts' is van mening dat er in de gemeente reeds voldoende groen is en dat het al moeite genoeg kost om dat allemaal goed te onderhouden.

De heer Reitsma zegt dat als hij de zojuist gegeven informatie eerder had geweten < hij heeft deze pas gisteren van VNG Verzekeringen op de mail ontvangen >, deze ook eerder had verstrekt. Hij heeft nu alles beschikbaar en zal dit onder andere naar de VVD-fractie mailen. Mevrouw Houwing-Haisma merkt op dat dit duidelijk maakt waarom zij zei: nog te vroeg! De heer Douwstra heeft begrepen dat mevrouw Houwing weleens googelt. Als zij dat maandag had gedaan, had zij de nodige informatie kunnen vinden. Mevrouw Houwing-Haisma gaat ervan uit dat als een motie wordt ingediend, daarbij de beschikbare informatie wordt geleverd en zij daar niet zelf achteraan hoeft te gaan. Hoe dan ook, de fractie wacht de nadere informatie af. Zij zegt trouwens niet dat zij erop tegen is, maar zij wil wél een fatsoenlijke financiering en dekking. Het voorgaande geldt in feite ook voor het aardwarmtefonds (CDA-motie M3). Op 18 december zal de raad een discussie voeren over de tuinbouw. Wellicht kan daarbij een voorstel als dit worden meegenomen. De motie betreffende een onderzoek naar de verdubbeling van de Frieslandroute (M4) heeft de VVD-fractie ingediend in het kader van het bereikbaarheidsprofiel van Emmen. Iedereen hier weet dat dit soort trajecten een heel lange adem vergt. Je moet het nu op de agenda zetten, wil je deze zaak over 10 of 15 jaar wellicht gerealiseerd krijgen. Als men kijkt naar de toenemende drukte op de wegen en met name het gebruik van de Frieslandroute, lijkt het de fractie geen slechte gedachte te beginnen met een onderzoek naar de vraag hoe je in de toekomst met deze weg zou moeten omgaan.

De heer Dijkgraaf zegt dat 'Groenrechts' dan nog een hoop heeft te leren! Mevrouw Houwing-Haisma deelt mede dat haar fractie op dit moment nog niet overtuigd is van een pilot betreffende het inzetten van een schaapskudde (GroenLinks-amendement A9). Zij heeft ook begrepen dat er al een schaapskudde is en in haar beleving hoeft er niet nog een bij. De VVD-fractie stemt in met de PvdA-motie M1 (eenmalige uitkering armoedegelden). Voor een verzekering voor vrijwilligers (CDAmotie M2) vindt de fractie het nog te vroeg. Zij stelt zich voor dat wordt afgewacht welk aanbod er komt en dat een en ander vervolgens wordt geregeld. De heer Reitsma wijst erop dat de polis er al ís. Het komt erop neer dat de verzekering € 0,25 per inwoner kost, i.c. ongeveer € 27.500,-, waarmee er dan een dekking is voor alle vrijwilligers. Er is dus al een concreet aanbod, zodat dit product zó via een formulier kan worden aangevraagd. Het onderwerp komt half november of half december in de Tweede Kamer, maar via de door de heer Arie Slob (ChristenUnie) ingediende en aangenomen motie is er al geld voor beschikbaar gesteld. Het gaat nu alleen nog om de vraag op welke wijze dit via het gemeentefonds wordt geregeld. De gemeente Hardenburg doet volgens de CDA-fractie al mee, dus het is beslist niet te vroeg.

De heer Wilms legt de vraag voor: wát als de VVD-fractie zou moeten kiezen tussen de verdubbeling van de Frieslandroute en het stuk N34 van Emmen naar Coevorden? Wat kiest genoemde fractie dan? Mevrouw Houwing-Haisma is van mening dat zij nu niet hoeft te kiezen. Volgens haar is er evenwel al veel onderzoek gedaan om de verdubbeling van de Frieslandroute gerealiseerd te krijgen.

58

De heer Eerenstein zegt dat VVD'ers graag vooruit willen op de weg, in plaats van constant stil te staan of achter een 50 km/u-autootje aan te rijden.

De heer Ensink wijst erop dat er recent overleg heeft plaatsgehad tussen de minister en de provincie Overijssel, met name over de bereikbaarheid van die provincie. Een van de punten waar zij zich bijzonder sterk voor gaat maken, is het stuk N34 tussen Ommen en Frieslandroute. Hem dunkt dat daaraan ook de gemeente Emmen prioriteit moet geven.

De heer Ensink heeft nog nooit ervaren dat hij op de Frieslandroute achter een 50 km/u-autootje aan moest blijven hangen. Mevrouw Houwing-Haisma denkt dat de heer Ensink dan niet zo vaak over deze weg rijdt.

Mevrouw Houwing-Haisma zegt dat haar fractie daar ook helemaal niet op tegen is. Het laat echter onverlet dat je gerust onderzoek kunt doen naar een vervolgtraject.

De voorzitter stelt vast dat de wegenbouwers zich niet druk hoeven te maken over de vraag of er vanuit Emmen belangstelling is voor opdrachten!

De heer Ensink vindt dat moet worden gekozen voor de échte prioriteiten, in plaats van op verschillende borden te wedden.

De heer Thole wil in de richting van de VVDfractie nog even opmerken: luchtfietserij is ook verkeer!

De heer Eerenstein is van mening dat de discussie met de CDA-fractie maar eens moet worden gevoerd over spoorverbindingen als het gaat om op verschillende borden wedden. Immers, wat daarover wordt geroepen, is echt luchtfietserij.

Mevrouw Houwing-Haisma merkt met betrekking tot voortzetting van de klankbordgroep Kulturhus (ChristenUnie-motie M5) op dat voor de commissievergadering van de volgende week de notitie 'Accommodaties Geaccommodeerd' op de agenda staat. De fractie zou daarover eerst de discussie willen voeren, want heeft een beetje het gevoel dat de motie op gespannen voet staat met het dualisme. Anders gezegd: wat moet dan de rol van het college en die van de raad zijn in dezen? Kortom: de fractie wil de motie graag eerst in de commissie behandelen.

De heer Ensink vraagt of de heer Eerenstein dit eens wil uitleggen. De heer Eerenstein heeft dat al een paar keer geprobeerd. De CDA-fractie breekt nog steeds een lans voor de spoorverbinding GroningenEmmen, terwijl onderzoek aantoont dat die niet of nauwelijks haalbaar is en dat er een goede busverbinding is tussen Emmen en Groningen. Zelfs wordt door de provincie voorgehouden dat een en ander via de veenkoloniën en via de A28 moet gebeuren. De N34 wordt wel opgeknapt, maar te dien aanzien kun je niet of nauwelijks spreken over een stroomweg. Als je een goede verbinding wilt hebben met de A28, komt de Frieslandroute duidelijk in beeld.

De heer Huttinga vermeldt dat de klankbordgroep meent dat het goed zou zijn juist de Kulturhus-gedachte binnen het proces te bewaken. Daarmee wil zij niet het hele accommodatiebeleid gestalte geven, want mevrouw Houwing heeft terecht gezegd dat dit het karakter van het dualisme aantast, maar de klankbordgroep wil graag het Kulturhus-gedachte goed bewaken.

De heer Ensink brengt onder de aandacht dat het van essentieel belang is vanuit ZuidoostDrenthe een goede verbinding te hebben met Overijssel en dat dan moet worden gekeken naar de verdubbeling van de N34, zeker gezien de steun van de provincie Overijssel.

Mevrouw Houwing-Haisma lijkt het goed daarover eens een keer goed van gedachten te wisselen in de commissie. Met de motie betreffende citymarketing (ChristenUnie-motie M6) gaat de VVD-fractie akkoord; zijzelf heeft er in het verleden ook al eens gelden voor beschikbaar gesteld. Het is prima dat hiervoor nu weer aandacht wordt gevraagd. Ook gaat de fractie akkoord met de PvdA/ChristenUnie-motie over het wijkeigenaarschap (M7). De beide moties van de DOP-fractie (M8 inzake verhuisen inrichtingskosten en M9 inzake toegankelijkheid openbare gebouwen in openbaar grondgebied) zal de fractie eveneens steunen.

De heer Eerenstein merkt op: de verdubbeling van de N34 is een illusie! Die wordt op de Hondsrug sowieso niet toegepast. De heer Ensink meende toch dat de VVDfractie de fractie was van het vooruitgangsoptimisme!

59

worden ingediend, maar dat het dit keer anders loopt. Dat houdt verband met wat hij in deze tweede termijn nog wil spreken over iets wat te maken heeft met de personeelskosten van de gemeente, want hierover is het van de zijde van het college akelig stil gebleven. De PvdA-fractie heeft de uitnodiging gedaan daarop in tweede termijn nader in te gaan, en dat zal spreker ook zeker doen, mede aan de hand van de beslissing die is genomen bij de behandeling van de Kadernota. Natuurlijk is de fractie tussen maandag en nu weer op zoek gegaan naar haar mogelijke blinde vlek, maar zij heeft die tot nu toe niet kunnen ontdekken. Vandaar nogmaals de cijfers. De BGE-fractie wil de personele lasten terugbrengen naar het niveau van 2007, gecorrigeerd met de loonsverhogingen in de periode 20082009. In 2007 bedroegen de personele lasten volgens de jaarrekening € 53,8 miljoen. Uitgaande van 3,5% loonsomstijging in 2008 en 2% in 2009 wil de fractie voor 2009 vasthouden aan een totale personele last van € 56,8 miljoen, in plaats van de door het college begrote € 61 miljoen. Zodoende komt de fractie uit op een besparing van € 4,3 miljoen en dáárvoor heeft zij voorstellen. In de Kadernota is ook het bedrag afgegrendeld waarmee het college de ambities waar zou moeten maken. Dat bedrag is afgemijnd op een slordige € 53,5 miljoen. Voeg daarbij de verhoging van 2% die het college volgens diens eigen cijfers toepast, en je komt ook uit op een bedrag van om-en-nabij € 55/56 miljoen. Er blijft dus nog een enorm gat zitten tussen de € 61 miljoen en de becijferingen die de BGE-fractie heeft gemaakt op basis van de jaarrekening en de Kadernota. Bij dezen een dringende oproep aan het college helder en duidelijk weer te geven hoe het zit met de personeelskosten. Vervolgens komt spreker terug op zaken rond het elektronisch kinddossier, want zijn opmerkingen daarover in eerste termijn waren klaarblijkelijk niet helder genoeg. Uitbreiding van het dossier is volgens de minister niet haalbaar en niet gewenst. De minister concludeert dat uit het gegeven dat ketenbrede informatieuitwisseling op landelijk niveau via de digitale weg op dit moment niet mogelijk is vanwege de verschillende ICT-talen. Spreker kan daar in komen, maar daar is een technische oplossing voor te vinden. Het tweede argument dat de minister aanvoert, en dáár gaat het de fractie om, is dat de professionals, de beroepskrachten, er geen behoefte aan hebben. De VNG betreurt het beperkte ambitieniveau van de minister en vindt dat het rijk de regie dient te pakken om op termijn te komen tot een ketenbreed digitaal dossier. Trouwens, heel veel gemeenten beschikken al

De voorzitter veronderstelt dat dit alles een investering is in de middagzitting! De heer Douwstra zou dit heel goed uitkomen, want had vanmorgen te kampen met een computerstoring waardoor hij nogal wat heeft moeten uitschrijven. Dat was mede omdat hij gisteravond laat thuis kwam en te lui was alles nog voor te bereiden. Zo ziet men maar: daarvoor word je onmiddellijk afgestraft! Hij heeft in de eerste termijn begrepen dat van de historie erg veel valt te leren. Wat hij meent vanmorgen te hebben geleerd, is dat iedereen nu op een cursus Engels moet omdat de komende president van de VS hier op de zeepkist zal komen! Als lokale partij heeft de BGE niet zo veel op met allerhande landelijke politici die in de raadsverkiezingsperiode langs komen. De BGE houdt zich liever bij waar de raad nu voor staat: de begroting 2009 van de gemeente Emmen. De fractie heeft op een aantal onderdelen duidelijk kritiek op de begroting en is het ook met onderdelen niet eens. In reactie op opmerkingen van de heer Arends kan worden gezegd dat de fractie in eerste termijn duidelijk heeft aangegeven waar haar pijn zit, namelijk bij de uitstraling van de begroting. De wethouder heeft uitgelegd dat het allemaal evenwichtig is, maar dat zou niet moeten hoeven; het zou gewoon uit de begroting helder moeten zijn. Wat de heer Arends niet meegekregen heeft, is dat de BGE-fractie in tweede termijn zal komen met een aantal amendementen en moties. Hierover zo dadelijk meer. De heer Arends heeft dit wel degelijk meegekregen. Hij vindt het evenwel logisch dat amendementen en moties in eerste termijn worden ingediend, want dan kan de raad daarover optimaal reageren. Wordt hiermee in tweede termijn gekomen, dan kan dat mogelijk leiden tot een derde termijn, doch hij heeft van de voorzitter begrepen dat die er wellicht niet in zit. De voorzitter merkt op: u kent mijn ijzeren discipline! De heer Arends kent die inderdaad! Hoe dan ook, het is naar zijn mening goed voor het debat als de indiening van voorstellen in eerste termijn plaatsvindt. Bij indiening in tweede termijn lijkt het er een beetje op dat voor verrassing wordt gekozen of dat er nog veel over moest worden nagedacht. De heer Douwstra zegt dat het goed en wellicht ook logisch is dat voorstellen in eerste termijn

60

over een digitaal dossier en dat zou dan straks niet uitgebreid kunnen worden. Daarom de vraag aan het college of het ter ondersteuning van de VNG nadere actie wil ondernemen om het rijk op andere gedachten te brengen, want nogmaals: ongelukken met kinderen mogen niet vóórkomen, maar moeten verhinderd worden. Daarbij is volgens de BGE-fractie het elektronisch kinddossier een zeer essentieel onderdeel. Het college is niet ingegaan op de vraag wat het verder bij wil dragen aan de voedselbank. De vraag van de fractie was ingegeven door de begeleidende brief van staatssecretaris Aboutaleb aan de Tweede Kamer van 3 november over het onderzoek naar gemeentelijke steun aan voedselbanken. Nu ook het college twee dagen de tijd heeft gehad om een en ander te bekijken, verwacht de fractie in tweede termijn een reactie op haar vraag. Spreker zal nu ingaan op de amendementen en de moties, te beginnen op die van andere fracties. Deze kunnen door de BGE-fractie ondersteund worden, met uitzondering van het GroenLinks-amendement A7 (cultuurpas) en het GroenLinks-amendement A8 (groeninvesteringsfonds). Verder heeft de fractie niet zoveel behoefte aan de VVD-motie M4 (onderzoek verdubbeling Frieslandroute). Vervolgens de amendementen en de moties die de BGE-fractie bij dezen indient op basis van de omstandigheid dat zij denkt dat er € 4,3 miljoen ruimte in de begroting zit, dus vele malen meer dan de € 800.000,- voor nieuw beleid, welk bedrag al op gaat aan voorstellen van andere partijen.

amendementen en moties zijn niet goed onderbouwd. De heer Douwstra repliceert: óf de stilte waarin het college zich tot nu toe heeft gehuld, is veelzeggend! De moties die worden ingediend, betreffen: - een OV-jaarkaart voor MBO'ers, welke motie mede wordt ingediend door de fracties van CDA en DOP (krijgt nr. M10); - een vangnetregeling voor het halen van zwemdiploma's (krijgt nr. M11). De amendementen die worden ingediend, betreffen: - een gemeentebreed onderzoek onder jongeren om de behoefte van jongeren in kaart te brengen (krijgt nr. A11). Hierbij wordt aangetekend dat dit aansluit bij het actieplan Jeugd, welk plan de BGE-fractie graag wil versterken. De voorzitter informeert of hij moet begrijpen dat het hierbij gaat om € 500.000,- bovenop het bedrag van € 400.000,- dat in het actieplan van PvdA en CDA wordt voorgesteld. De heer Douwstra antwoordt dat het per saldo gaat om een verhoging van € 100.000,-. - uitstel tot december van de beslissing om vanaf 2009 tot 2012 € 800.000,- per jaar te begroten ten behoeve van dierenpark/theater, welk amendement mede wordt ingediend door de DOP-fractie (krijgt nr. A12). De heer Arends memoreert dat de BGE-fractie dit amendement vooraf reeds heeft toegezonden aan de andere fracties. Hij vindt dit een opmerkelijk amendement, want er zitten heel veel posten in de begroting waaromtrent nu geen definitief besluit wordt genomen over de exacte invulling. Een heleboel posten komen qua invulling in 2009 terug, en misschien zelfs wel ná 2009. Een voorbeeld is de nota Jeugdbeleid: daar wordt door het college € 100.000,- voor begroot, maar hoe daaraan invulling wordt gegeven, komt pas aan de orde wanneer de nota zelf wordt behandeld, namelijk in december. Waarom is dit voor bepaalde posten géén probleem en voor de post ten behoeve van dierenpark/theater wél? Kun je niet gewoon zeggen: we alloceren middelen in de begroting en komen later tot invulling? Als op 18 december zou blijken dat een en ander niet doorgaat, zou er opeens ten minste € 800.000,overblijven om anders in te vullen. De vraag rijst of de BGE-fractie niet iets oproept wat er eigenlijk niet is.

De heer Arends vindt het opmerkelijk wat de heer Douwstra nu zegt, want heeft deze zojuist aan het college om uitleg gevraagd over het personeelsbudget. Het lijkt hem dan logisch dat die uitleg dan wordt afgewacht om te zien of de cijfers toch anders moeten worden geïnterpreteerd. Kortom, de heer Douwstra vraagt uitleg en dient vooraf amendementen en moties in waarmee invulling kan worden gegeven aan € 4,3 miljoen, terwijl spreker zojuist heeft begrepen dat de heer Douwstra er nog geen goed zicht op heeft hoe het precies zit. De heer Douwstra zegt dat zijn fractie uitgaat van haar eigen berekeningen. Zij is, in tegenstelling tot wat veel mensen denken, niet pessimistisch, maar optimistisch. De heer Arends neemt aan dat, als wordt uitgegaan van de eigen berekening, ook geen uitleg meer door het college hoeft te worden gegeven. Of de vraag aan het college is overbodig, óf de

De heer Douwstra lijkt het lastig iets op te roe-

61

pen wat er niet is. Wat niet is, ís niet, zo heeft hij altijd begrepen. In elk geval is de fractie er voorstandster van dat dit onderwerp op 18 december wordt meegenomen bij de besluitvorming. Men kan zeggen dat er € 800.000,- op de plank ligt voor verdere planvorming, maar de fractie wil alles in één keer goed afgepaald hebben bij de geweldig belangrijke besluitvorming die op 18 december moet plaatsvinden. Dan moet helder worden hoe de plannen er uit zien en wat ze gaan kosten.

joen in de begroting, zodat men steeds achter de feiten aan blijft lopen en er jaarlijks weer extra moet worden gefourneerd om achterstallig onderhoud te kunnen plegen (krijgt nr. A13). De heer Arends heeft nog een vraag over hetgeen is gesteld over de personele lasten. De heer Douwstra gaf aan terug te willen naar het personeelsbudget van € 56,8 miljoen. De vraag is echter: wat wil de BGE-fractie dan niet meer gaan uitvoeren? In de loop van de jaren zijn er taken van het rijk gedecentraliseerd naar de gemeenten, dus er moeten ook mensen zijn die de uitvoering daarvan ter hand nemen. In de commissie heeft de heer Douwstra zelf bijvoorbeeld het nodige gezegd over een bepaalde uitvoering van handhaving, waarop de wethouder heeft gezegd dat als zo'n handhaving wordt gewenst, op elke hoek van een straat een handhaver zou moeten worden neergezet. Als zou moeten wat de heer Douwstra wenst, dan zou er misschien wel een gemeentehuis bij moeten komen om iedereen te huisvesten! Kortom, het één valt moeilijk te rijmen met het ánder.

De heer Arends vindt dat de heer Douwstra hierin op zich helemaal gelijk heeft, maar wil toch de vraag herhalen: waarom deze beleidslijn wél voor dít onderwerp volgen en voor een heleboel andere onderwerpen níét? De BGE-fractie zegt eigenlijk: er is een grote pot met geld die in enig jaar niet wordt aangesproken, maar waarvoor wel allerlei plannen bestaan ten aanzien waarvan het college in de loop van de tijd met voorstellen komt! Het college heeft echter gekozen voor een systematiek die al jaren wordt gehanteerd, erop neerkomend: het college geeft aan hoe het het beleid richting denkt te geven en daarna volgt aparte besluitvorming in de raad over onderdelen! Dat is het moment waarop gelden worden ingezet. Als de raad anders beslist, gaat het bedrag van € 800.000,- naar de algemene middelen om er vervolgens iets anders mee te doen.

De heer Schoo heeft een huishoudelijke vraag, namelijk of het geluid iets harder kan, want wat er wordt gezegd, kan men op de publieke tribune niet goed volgen. Kan de voorzitter dit regelen? De voorzitter kan en zal dit regelen! Na bijregeling van het geluid begrijpt hij dat het probleem voor de mensen op de publieke tribune is opgelost.

De heer Douwstra beaamt dat dit de systematiek is. Uit de woorden van de heer Arends komt overigens naar voren dat in dit geval een heel bijzonder project op stapel staat. Juist vanwege het bijzondere karakter zegt de BGE-fractie: kaart dit in één keer goed af op 18 december en sluis in de begroting niet alvast wat in!

De heer Douwstra gaat in op de laatste interruptie van de heer Arends. Hij stelt vast dat de stijging van het aantal fte's 56 bedraagt en dat daarmee niet wordt uitgekomen op € 4,3 miljoen. Hij keert even terug naar de behandeling van de Kadernota. Het geheugen wil je weleens in de steek laten en selectief zijn, maar hij herinnert zich dat toen door de raad is gesteld: het bedrag van omstreeks € 53 miljoen zijn voor 2008 de personele kosten en hoe het college daarmee uitkomt, ziet het maar; het heeft er maar voor te zorgen dat de kosten binnen dit bedrag blijven! De BGE-fractie zet daar een percentage op voor 2009 en gaat ervan uit dat de uitvoering daarbinnen gestalte zal krijgen.

De heer Arends zegt dat zijn fractie het laatste niet zo ziet. De heer Douwstra acht dat het goede recht van een fractie. Hij wil nog even een toelichting geven op de amendementen. - het begroten van de personele lasten 2009 op € 59,8 miljoen en het besteden van het verschil € 4,3 miljoen op een andere wijze, en wel aan lastenverlichting en het onderhoud van het openbaar gebied, met name grijs. De fractie heeft namelijk uit informatie van de VNG en in dit huis begrepen dat je ten aanzien van grijs uit moet gaan van een streefbedrag van € 1,- per kwadraatmeter. In Emmen ligt het aantal kwadraatmeters op circa 7,5 miljoen, zodat er € 7,5 miljoen nodig zou zijn, doch er zit structureel slechts € 2 mil-

De heer Arends zegt dat zijn geheugen hem ook weleens in de steek laat. In elk geval kan hij zich niet herinneren dat wat de heer Douwstra aangeeft bij de behandeling van de Kadernota is gesteld. Volgens hem is bij de Kadernota niet gesproken over het personeelsbudget. Wel herin-

62

De heer Dijkgraaf komt nog weleens elders. Als hij ziet hoe het met Emmen Revisited gaat in vergelijking met bijvoorbeeld het herstructureringsproject in Utrecht, kan hij niet anders concluderen dan dat Emmen Revisited een voorbeeld is, juist omdat vanaf het begin bewoners worden betrokken bij plannen die worden gemaakt. Hij snapt de opmerkingen van de SPfractie dan ook evenmin.

nert hij zich dat verleden jaar bij de begrotingsbehandeling een amendement is ingediend. Als de heer Douwstra zich dat amendement voor de geest haalt, zal deze tot de ontdekking komen dat daarin iets staat over een budget, maar ook over de eventuele ontwikkeling daarvan. Toen is nadrukkelijk ook gesproken over nieuwe taken die de gemeente krijgt vanwege het feit dat het rijk decentraliseert, dat hiervoor overigens ook middelen beschikbaar stelt omdat voor de uitvoering van de betrokken taken personeel moet worden aangetrokken. Bovendien: als wordt gewenst dat ambities worden gerealiseerd, zal er tijdelijk personeel bij moeten komen. Dat wil de PvdAfractie accepteren. Zij heeft dus geen onoverkomelijke bezwaren tegen dat wat nu wordt voorgesteld.

De heer Hoekstra vindt dat men altijd kritisch moet blijven nadenken en niet klakkeloos moet zeggen: hierover mag niets worden gezegd, want dit is goed en onaantastbaar! Dat gaat de SPfractie gewoon te ver. De heer Ripassa roept in herinnering dat hij vanuit een vorige functie nauw betrokken is geweest bij het project Emmen Revisited. Hij draagt dit nog steeds een warm hart toe en is van mening dat de SP-fractie de plank volledig misslaat.

De heer Douwstra acht dat duidelijk. Het kan trouwens zijn dat hij zich heeft vergaloppeerd door de behandeling van de Kadernota te verwisselen met de behandeling van de begroting 2008. Met het gegeven dat een tijdelijke uitbreiding met incidenteel geld heeft de fractie ook geen problemen. De andere kant van de medaille is echter dat waar structureel extra personeel wordt ingezet omdat het rijk middelen ter beschikking stelt, dit niet tot lastenverzwaringen voor de burgers moet leiden. Maar nogmaals: de fractie constateert een gat en neemt aan dat dit straks door het college zal worden uitgelegd.

De heer Hoekstra stelt vast dat dit de mening van de heer Ripassa is en dat een mening geen feit is. De heer Smit heeft vijf jaar als voorzitter van de wijkvereniging Emmerhout mogen bijdragen aan dit project. Morgen is er een bijeenkomst in de Tussenstee, waarvoor volgens hem alle raadsleden een uitnodiging hebben gekregen. Als de SP-leden willen meepraten over dit onderwerp moeten zij daar maar eens heengaan. Er zullen aldaar veel wijken en dorpen vertegenwoordigd zijn. Als de SP-leden daar eens zijn geweest, zullen zij wellicht verder hun mond houden. Nu slaan zij de plank inderdaad echt mis.

De heer Hoekstra begint zijn tweede termijn namens de SP-fractie met Emmen Revisited. Dit heeft bij de Emmense PvdA de ultieme status van een heilig huis gekregen, waarbij andere fracties zelfs geen kanttekeningen meer mogen plaatsen. De leden van de fractie zouden geen SP'ers zijn als zij zich de mond zouden laten snoeren.

De heer Hoekstra wijst erop dat de SP-leden altijd tussen de mensen staan en met hen praten. Dan horen zij wat de mensen allemaal vinden, en zoals bekend denken alle mensen niet hetzelfde.

De heer Wilms wijst erop dat de CDA-fractie hierover geen opmerkingen heeft gemaakt omdat zij perplex was van de reactie van de SP-fractie. Spreker fractie heeft tien jaar Emmen Revisited geanalyseerd en is ook bij de bijeenkomsten daarover geweest. Als zij ziet hoe vanuit heel Nederland waardering is voor dit project, kan zij zich niet voorstellen dat de SP-fractie tot haar opmerkingen komt.

De heer Smit heeft de aanwezigheid van de SP bij zo'n bijeenkomst of een wijkplatformbijeenkomst nog nooit kunnen vaststellen. Hij zou zeggen: ga er een keer naartoe! De voorzitter denkt dat er nu genoeg adviezen zijn verstrekt en verzoekt de heer Hoekstra diens betoog voort te zetten.

De heer Hoekstra vindt dat er altijd nadrukkelijk overleg met de bewoners moet zijn voordat tot sloop wordt overgegaan. De fractie hoort weleens andere dingen, met name dat bewoners vinden te weinig inspraak te hebben gehad.

De heer Hoekstra vervolgt met de opmerking dat de PvdA-fractie in haar beschouwing aangeeft zich goed te kunnen vinden in het instellen van een fonds versterking sociale infrastructuur en van plan is de middelen samenhangend met

63

de hulpmiddelen daarbinnen te oormerken. De SP-fractie is echter van mening dat het beter is alle middelen voor de WMO alleen dáárvoor aan te wenden en dit strikt gescheiden te houden van de arbeidsparticipatie.

gen dat extra plekken in het gemeentehuis nog kunnen worden gefinancierd uit het bestaande budget. Hierdoor ontstaat dus geen tekort. Ten aanzien van de EMCO spreekt hij liever niet over een tekort, maar over de bijdrage die vanuit de gemeente wordt gegeven die af en toe wat hoger uitvalt. Men kan zeggen dat dit mooi verhullend taalgebruik is, doch dit moet iedereen maar voor zichzelf uitmaken. Hoe dan ook, de bijdrage wordt gedekt binnen de sluitende begroting. Erop gewezen zij voorts dat binnen het Nederlandse staatsrecht een gemeente geen tekort mag hebben. Spreker denkt, al met al, dat de heer Hoekstra het woord 'tekorten' niet staande kan houden.

De heer Arends informeert of de heer Hoekstra het desbetreffende amendement heeft gelezen. De heer Hoekstra heeft dat inderdaad gedaan. Het aanvalsplan Laaggeletterdheid steunt de fractie uiteraard. Het betreft een algemene basisbehoefte als randvoorwaarde om goed aan de maatschappij te kunnen deelnemen. Het plan is dus goed en zelfs noodzakelijk. De CDA-fractie stelt dat je de wereld niet kunt veranderen, wél de omstandigheden waaronder mensen leven. Maar als de SP-fractie zegt dat de omstandigheden de mens maken, bedoelt zij dat er in elk geval voor moet worden gezorgd dat de omstandigheden in dit deel van de wereld worden veranderd.

De heer Hoekstra constateert dat in zo'n situaties eventueel met middelen moet worden geschoven. Er kan dus op z'n minst worden gezegd dat de prognoses op deze onderdelen tegenvallen. De heer Arends vraagt wat er dan tegenvalt.

De heer Wilms zegt dat dit mensen dat zelf moeten doen. Dat is de kracht van de samenleving.

De heer Hoekstra antwoordt: dat wat in de begroting staat in vergelijking tot de feitelijke situatie.

De heer Hoekstra beaamt dit. Wat begrijpelijk, maar ook jammer is, is dat wanneer een oppositiepartij kritische taal bezigt, zij algauw de kans loopt als pessimist weggezet te worden. Anderzijds kan worden gesteld dat een optimistisch college ook een realistisch college moet zijn, gezien de tekorten en de wereldkredietcrisis die elk land zal raken, het is slechts de vraag wanneer en hoe hard.

De heer Arends adviseert de heer Hoekstra de begroting nog eens aandachtig en kritisch door te lezen en daarna op een en ander terug te komen. De heer Hoekstra vermeldt voorts dat de SPfractie positief staat tegenover een groot deel van de amendementen en moties. Wel staat zij kritisch tegenover amendement A6, amendement A7 en het amendement A8.

De heer Arends informeert over welke tekorten de heer Hoekstra het heeft.

De heer Dijkgraaf informeert of de SP-fractie voor de VVD-motie is over een verdubbeling van de Frieslandroute.

De heer Hoekstra bedoelt bijvoorbeeld de tekorten bij de EMCO. Verder zullen er voor het gemeentehuis weer extra kosten moeten worden gemaakt.

De heer Hoekstra antwoordt dat naast natuur een goede infrastructuur van groot belang is. Zo heeft de A37 de nodige positieve ontwikkelingen gebracht. Dat zo zijnde, staat de fractie ook wel redelijk positief tegenover de genoemde verdubbeling.

Wethouder Kuper is niet gewend zich met de debatten in de raad te bemoeien, maar vindt dat nu wederom een suggestie wordt gewekt die helemaal niet hard kan worden gemaakt. In zijn beantwoording in eerste termijn heeft hij over de huisvesting al de nodige uitleg gegeven. Van dit soort suggesties is hij niet gediend.

De heer Huttinga dankt het college voor de ruimhartige reactie op de door de ChristenUniefractie ingebracht zaken. Slechts enkele zijn door het college onaangeroerd gebleven. Graag wil de fractie daarop alsnog een reactie. In het kader van de sociale veiligheid noemt het college bij 'wat willen we bereiken' in de begroting de problematiek rond de aantasting van de lichamelijke integriteit. Waarom komt dit be-

De heer Hoekstra vindt het geen suggestie, maar een logische conclusie dat er te weinig ruimte is voor ambtenaren. De heer Arends heeft de wethouder horen zeg-

64

langrijke thema dan niet terug bij de acties? Als het om kinderen gaat, zou er wat de fractie betreft ook een sluitende aanpak voor 'geen zwemdiploma' mogen komen. Het blijkt dat er nog steeds te veel kinderen zijn die groot worden zonder goed te kunnen zwemmen. Te dien aanzien is reeds een suggestie meegegeven: mogelijk kan het daarvoor benodigde bedrag aan minder lasten schoolzwemmen worden ingezet. Bij nader inzien lijkt het toch beter dit probleem onder de opgroeiende jeugd iets steviger neer te zetten door in een motie aan het college te vragen eens te kijken of een sluitende aanpak kan worden ontwikkeld, bijvoorbeeld in samenwerking met de brede scholen. Het zou fantastisch zijn wanneer over enkele jaren vrijwel alle kinderen in de gemeente minimaal het A-diploma hebben en ze daarmee van harte 'los kunnen' op de woensdagmiddagen en alle andere tijdstippen waarop ze kunnen bewegen. De ChristenUnie-fractie mist ook een duidelijke reactie op haar wat meer beschouwend stukje over de organisatieontwikkeling. Het is iets te lang om het nu te herhalen, maar spreker herinnert graag aan de waarschuwing uit te kijken voor het gevaar dat het proces en de integrale werkwijze te veel de overheid krijgen, ten koste van het uitvoeringsniveau. Hij heeft hierbij verwezen naar het rapport van de Raad voor de maatschappelijke ontwikkeling. Van de jeugdzorg heeft de fractie deze keer echt een punt gemaakt. De fracties van PvdA en CDA hebben een actieplan Jeugd gelanceerd. In de slipstream daarvan wil sprekers fractie eveneens extra aandacht vragen voor de jeugdzorg; dat hoort ook bij een goed jeugdbeleid. Het college maakte niet voor niets van het jeugdbeleid een hoofdthema. De fractie heeft haar zorg uitgesproken om aan het college extra duidelijk te maken dat na 2009 zeer zorgvuldig moet worden omgegaan met de gelden die voor het niet zomaar landelijk aangeprezen project 'Tien voor toekomst' worden ingezet. Laat die gelden niet integraal verwateren, waardoor er na 2009 minder probleemgezinnen kunnen worden geholpen! Een verwatering zou erg jammer zijn, want probleemgezinnen zijn er in Emmen genoeg, en elk geval is er een te veel. Verder heeft de fractie de 'Eigen kracht'-methode onder de aandacht gebracht. Zij is content met de inhoudelijke ondersteuning die zij hiervóór van diverse woordvoerders heeft gehoord. Zij zal graag zien dat het college hiermee aan de slag gaat via de daartoe geëigende organisaties. Daarom die € 50.000,-! Daarmee kunnen in beginsel minimaal 15 gezinnen worden geholpen, omdat een 'Eigen kracht'-traject gemiddeld slechts € 3.000,- kost, zo heeft de fractie begre-

pen. Waarom structureel? Omdat deze methode zich ruimhartig heeft bewezen en nota bene degelijk meerjarig is onderzocht, in de stad en op het platteland. Vanuit de 'Eigen kracht'-centrale te Zwolle is men bereid Emmen snel te hulp te schieten om de methode op te pakken. Spreker kan mogelijk regelen dat er een presentatie wordt verzorgd voor onder meer de betrokken ambtenaren. De heer Dijkgraaf heeft zich, toen hij het desbetreffende amendement las, de vraag gesteld of het niet beter zou zijn dit in te trekken, aangezien het nogal wat impact heeft, en er voor te kiezen er een initiatiefvoorstel van te maken, opdat over dit onderwerp verder van gedachten kan worden gewisseld. Het amendement komt namelijk wat kort door de bocht over. De heer Huttinga heeft begrip voor deze gedachte, maar weet dat in Emmen de problematiek groter is dan landelijk. Als je de landelijke cijfers loslaat op Emmen, zou hier sprake zijn van, zeg maar, 1.000 probleemgevallen, doch Emmen zit boven dat gemiddelde. Wat er nu in de gemeente gebeurt, is dat het stopje niet in het gootsteenputje zit waardoor er méér gevallen bij komen dan dat er kunnen worden geholpen. Vandaar dat de fractie zegt: aanvullend meteen aan de slag! De effecten zijn al bewezen, dus er hoeft niet meer over te worden gediscussieerd. De methode wordt al in meerdere gemeenten gebruikt en zorgt er voor dat er veel sneller een stabiele situatie wordt bereikt als er nog sprake is van problemen in de aanloopfase. Spreker heeft het dus niet over multiproblem-gezinnen. Daarom zegt hij: hiermee gewoon aan de gang gaan! Misschien helpt het volgende de heer Dijkgraaf ook nog enigszins. De aanpak loopt uiteindelijk via de jeugdzorg, alleen wordt die hier geïmplementeerd. Het is iets nieuws, het voegt iets toe. Daarom vooralsnog extra budget. Het aantal zorgplekken in de gemeente is er groot genoeg voor. En op de vraag: waarom structureel en niet eerst een paar jaar?, is te zeggen dat natuurlijk een evaluatie kan worden ingelast, bijvoorbeeld na twee of drie jaar, en dan te bekijken of het geld ervoor gewoon uit de jeugdzorgbudgetten moeten komen, dan wel of het aanvullend moet blijven. In elk geval is het een feit dat de methode werkt, zowel in de ontstaansfase van problemen als in de fase waarin een gezin van problemen aan het terugkomen is door de versnelling van het proces. Het zorgt gewoon sneller voor een stabiel resultaat en is dus uiteindelijk voordeliger, waardoor de totale maatschappelijke kosten op termijn zullen dalen.

65

Terloops heeft spreker in de eerste termijn wat gezegd over de Stolpersteine, de struikelstenen, een herdenkmethode die heel persoonlijk is. Daarover wil hij ook nog graag iets van het college horen. Ten slotte nog enkele opmerkingen over de moties en de amendementen. De ChristenUnie-fractie is positief over alle moties, doch zij heeft nog steeds wel wat bedenkingen bij de motie over een onderzoek naar de verdubbeling van de Frieslandroute (M4). De discussie horende, hinkt zij enigszins op twee gedachten. Het is triest genoeg dat er deze week een ongeluk is gebeurd met zeer trieste afloop, maar de fractie vindt dat de weg op dit moment eigenlijk niet vraagt om een onderzoek. Zij wil hieromtrent ook nog graag de reactie van het college horen. Over de amendementen het volgende. Ten aanzien van amendement A4 (waarderingssubsidie sportverenigingen) heeft de fractie dezelfde kanttekeningen als de PvdA-fractie. Amendement A6 (doorontwikkeling ICTvoorzieningen) vindt de fractie best een goed idee. Echter, in het fractievoorzittersoverleg zijn te dien aanzien pas 'inlopende beschietingen' gedaan. Er is een presentatie gegeven en er is een beetje over gefilosofeerd. Het lijkt de fractie goed dat er een doorwrocht voorstel wordt gemaakt zodra helder is hoe men in dezen door wil ontwikkelen. Positief, maar op dit moment net een stap te ver dus. Er zijn eveneens vraagtekens gezet bij amendement A7 (invoering cultuurpas). Een van de steunfractieleden van de ChristenUnie zei: "Dat komt ongeveer neer op € 0,80 per 18-plusser, en wat bereik je daarmee?" De fractie denkt dat dit onderwerp bij het cultuurbeleid moet worden betrokken. Dan zou kunnen worden bekeken of daar anderszins een vorm aan gegeven kan worden. Bij amendement A8 (groeninvesteringsfonds) plaatst de fractie dezelfde kanttekeningen als de CDA-fractie. Het voorgaande geldt eveneens voor amendement A9 (pilot schaapskudde). Ook de ChristenUnie heeft dienaangaande twijfels, met name in verband met de nadelen. Zij ziet trouwens ook wel dat er voordelen zijn. Amendement A10 (afwijzen fonds versterking sociale infrastructuur) wijst sprekers fractie af. Zij vindt dit fonds juist een goede gedachte, met inachtneming van de kanttekeningen die er in eerste termijn bij zijn geplaatst. De heer Dijkgraaf merkt op dat iemand die na vanmorgen zegt dat politiek niet leuk kan zijn het helemaal mis heeft! Er zijn zowel maandag als vanmorgen nogal wat

staatsmannen, economen en een aankomend president langsgekomen. Hij wil er een beginnend visionair aan toevoegen: die staat híér! De voorzitter stelt vast dat de heer Dijkgraaf zelf al zei nog beginnend te zijn! Alle begin is moeilijk! De heer Huttinga brengt naar voren dat de heer Dijkgraaf bij de heer Ensink in de leer kan, aangezien deze is geprezen voor diens groot visionairschap! De heer Ensink herinnert de heer Dijkgraaf aan wat de CDA-fractievoorzitter heeft gezegd: "Een profeet wordt in zijn vaderstad niet geëerd!" De heer Dijkgraaf moet hierover even nadenken! Dat is echter altijd zo met visionaire mensen! Hij wil het college en de andere raadsfracties bedanken voor hun reacties op de GroenLinksopmerkingen en vragen en amendementen en het initiatiefvoorstel. Hij wil deze graag nog even doorlopen. Allereerst de reactie van de burgemeester op de opmerking over het niet beantwoorden van technische vragen. Natuurlijk, als je wilt debatteren over politiekinhoudelijke vragen, moet dat híér worden gedaan. Er mag echter van worden uitgegaan dat als hij een vraag stelt over de jongerencultuur in de cultuurnota, die te maken heeft met een politiek doel: hij wil nu alvast in debat over dit speerpunt. Hij hoopt en neemt aan dat er op tijd een antwoord komt op vragen, ook al gaan die wat verder dan de techniek. Verder wil hij graag een reactie op zijn voorstel bij belangrijke documenten een verklarende woordenlijst te voegen. De fractie van GroenLinks is blij dat het college openstaat voor het initiatief vanuit de raad om bij te dragen aan citymarketing. Deelnemen aan de Gay Parade ís zo'n bijdrage. Spreker wacht een voorstel van het college terzake af. Hij nodigt iedereen uit die nieuwsgierig is naar de foto die hij van de heer Arends mocht ontvangen er tijdens de schorsing naar te komen kijken. En aan de mensen die dat niet durven, kan hij zeggen: GroenLinks is zo transparant dat de hele wereld er kennis van kan nemen! Hij is iemand van 'geen woorden, maar daden', maar voor Feyenoord is het alweer jaren geleden dat dit opging! Jammer! Wethouder Sleeking heeft helemaal gelijk als deze zegt dat je geschiedenis moet verankeren. Zonder geschiedenis heb je geen toekomst. Dat was nu precies wat werd bedoeld met de opmerking over het creëren van een kenniscentrum

66

(cultuur-)historie. Spreker verbaasde zich over de reactie van wethouder Thalens, namelijk dat zij er niets voor voelt, op korte noch op middenlange termijn. Het lijkt wel alsof dit soort vonken niet overkomt. Het is een gemiste kans, maar bij de cultuurnota zal de GroenLinksfractie er uitgebreid op terugkomen, van mening zijnde dat dit van belang is voor de gemeente Emmen. Wethouder Thalens zijn de woorden 'oma, bedankt!' toegevoegd. Dat zal gelden voor een beperkte groep jongeren, want er zijn nog veel andere jongeren. Het zal niet verbazen dat spreker hiermee doelt op Blanco. Hij heeft er erg veel moeite mee dat er op dit moment nog steeds geen definitieve oplossing voor Blanco is. Afgaande op de reactie van mevrouw Thalens, krijgt hij een beetje het idee dat wordt afgestevend op een langzame dood van Blanco. Deze jongerensoos is momenteel gesloten en heeft dus geen inkomsten, met alle gevolgen van dien. Hij heeft begrepen dat als klaar is waarmee men nu bezig is, er nog steeds niet is geïsoleerd en dat er opnieuw van alles moet gaan gebeuren. Het verzoek is Blanco op de een of andere manier daarvoor een soort tegemoetkoming te geven, want men mist op dit moment nogal wat. Verder heeft spreker vernomen dat de buren van Blanco over alles wat er nu aan de hand is helemaal niet zijn geïnformeerd. Daarover hoort hij ook nog graag iets. Verder zou hij nog van het college willen vernemen wat precies wordt verstaan onder een poppodium, want daarover is maandag jongstleden niets gezegd. Het probleem met visionair denken is dat niet iedereen meteen snapt waar het over gaat. Visionair is nieuwe dingen bedenken en nieuwe wegen in slaan, waartoe hij in eerste termijn een aantal aanzetten heeft gegeven. Wat dit betreft het volgende. De reacties op het amendement (A7) betreffende een cultuurpas zijn duidelijk. Dit amendement wordt bij dezen ingetrokken. Hij zal er graag op terugkomen bij de bespreking van de cultuurnota. Over het amendement inzake de doorontwikkeling van ICT-voorzieningen (A6) wil hij tijdens de schorsing nog overleg hebben om te bezien hoe hieraan op de juiste manier vorm kan worden gegeven. Het lijkt spreker niet juist daar op dit moment niets mee te doen. Als er eerst plannen moeten worden gemaakt om alles in te kaderen, ben je algauw een hele tijd verder. Hij stelt zich voor dat er geld voor wordt uitgetrokken en dat er een begin mee wordt gemaakt. Met betrekking tot natuurbegraven heeft de wethouder de toezegging gedaan dit bij de bespre-

king over begraafplaatsen mee te zullen nemen. Uitstekend! Het amendement betreffende een pilot schaapskudde (A9) wordt ingetrokken, hoewel hij zeker weet dat er toch wel enige sympathie voor is. Dat hij van de heer Arends een mailtje kreeg waarin deze als schaapsherder fungeerde, lijkt hem de moeite waard er verder over te praten. De heer Arends merkt op dat het berichtje stond op een site van een SP-vertegenwoordiger. Inderdaad werd daarin zijn naam genoemd, maar hij is niet de schaapsherder. Het is een volle neef! De heer Dijkgraaf heeft in elk geval de boodschap begrepen, neerkomend op: ga het voorstel eerst maar eens flink onderbouwen! Natuurlijk is hij daartoe bereid, want het inzetten van een schaapskudde lijkt hem goed, zowel voor het milieu als voor het toerisme. De heer Huttinga voelt zich wat geprikkeld door 'goed voor het toerisme'. Enerzijds is hij het daarmee wel eens, mede kijkend naar een buurgemeente. Ook in Emmen is het een trekpleister, anderzijds wil hij erop wijzen dat op pagina 2 van het door de heer Dijkgraaf verstrekte artikel een foto staat waarop achter de kudde een hondje staat, maar waarop ook duizenden schapenkeutels te zien zijn. Hij weet uit ervaring hoe vervelend het is daar doorheen te moeten lopen. Je krijgt de keutels bijna niet meer onder je schoenen weg! De heer Dijkgraaf stelt vervolgens vast dat er in februari zal worden gesproken over een actie- en stappenplan betreffende 'klimaatneutraal'. Verder is duidelijk geworden dat het de hoogste tijd is dat een milieu- en educatiecentrum nu eens eindelijk van start gaat. Hij dient daarom een amendement in (A15) om er voor te zorgen dat dit in 2009 gebeurt. Wat de hoogopgeleide vluchtelingen betreft: het is duidelijk dat mensen die een status hebben niet die baan hebben die zij eigenlijk zouden moeten hebben. Hij heeft zich afgevraagd of er geen dingen te bedenken zijn waardoor deze mensen, wier kunde en kundigheid hard nodig zijn, wél op de goede plek terechtkomen. Wethouder Kuper heeft toegezegd te zullen onderzoeken of de gemeente geld kan vastzetten op de Triodios-bank. Spreker wil graag weten wanneer de raad daarover informatie kan verwachten. Hij denkt dat mevrouw Houwing gelijk heeft dat over een aardwarmtefonds (CDA-motie M3) eerst moet worden gediscussieerd over de glas67

tuinbouw en dat pas daarna moet worden bekeken of zo'n fonds al dan niet gewenst is. De fractie is dan ook tegen deze motie. Ook wil hij alvast aangeven dat de GroenLinksfractie erg veel moeite heeft met het organiseren van een etappe van de Vuelta. Hij zal daarover vanmiddag nog iets zeggen als de vaststelling van de begroting aan de orde is. Bij dezen kan worden gemeld dat de fractie geen steun geeft aan het DOP/BGE-amendement betreffende het afwijzen van het fonds versterking sociale infrastructuur (A10) en de VVD-motie inzake de verdubbeling van de Frieslandroute (M4). Voor het overige zullen, waar nodig, bij de besluitvorming stemverklaringen worden gegeven.

dit college menens worden? Over de voortgangsrapportages over dit project straks later meer, maar moet de raad alvast concluderen dat er tegenvallers aan zitten te komen? Dit voorbeeld is een waarschuwing voor de toekomst. De opmerkingen zijn niet bedoeld als een tackle op de persoon, maar als een tackle op de bal. De DOP-fractie is zich er van bewust dat het door sommigen misschien wel als een tackle op de persoon wordt gevoeld. Dat maakt het in haar ogen echter niet minder noodzakelijk dat het hier en dat een en ander nu eens hardop wordt gezegd. Met een gezonde dosis wantrouwen van de raad richting college is in de ogen van de fractie niets mis. De raad vormt niet het college, het college niet de raad. De rollen van college en raad zijn nu een maal verschillend. Zouden college en raad wél samen één zijn, dan zou maar eens moeten worden gesproken over een gelijktrekking van de raadsvergoeding met die van wethouders. Een kritischer raad dan nu het geval is, zal in de ogen van de DOP-fractie een grotere garantie bieden dat de Emmense ambities zonder grote kleerscheuren of het lijden van schipbreuk worden waargemaakt. Alle Emmenaren hebben daar belang bij, en politiek gezien hebben de coalitiefracties van PvdA en CDA hier misschien nog wel meer belang bij dan de oppositiepartijen. Aan PvdA en CDA het advies: doe er uw voordeel mee! Tot zover het algemene deel van de tweede termijn.

De heer Schoo stelt vast dat in de eerste termijn door veel sprekers is verwezen naar de huidige kredietcrisis en de mogelijke gevolgen hiervan. Wat de DOP-fractie in de betogen heeft gemist, zijn de oorzaken van de die crisis. Volgens haar is die mede te wijten aan grenzeloze groeiambities en een gebrek aan voldoende controle en toezicht. Dat Emmen ambities heeft is goed, maar het is zeker aan eenieder er voor te zorgen dat de ambities waargemaakt worden zonder grote kleerscheuren of het lijden schipbreuk. Hierbij is het van belang dat controle en toezicht op de ambities worden uitgeoefend en ook op de juiste momenten. Een goede controle en toezicht door de raad houdt in de ogen van de DOPfractie niet in dat de raad pas kritisch wordt als het college met de problemen naar buiten komt. De EMCO-groep is hier misschien een goed voorbeeld van. Aan alles is en was te zien dat het met de verliescijfers de verkeerde kant op ging. Alleen met € 1,5 miljoen extra subsidie werd de begroting 2007 gehaald en de begrote brutomarges worden al jaren niet gehaald. Om niet zoals in het verleden verrast te worden door nieuwe problemen is de afspraak gemaakt dat de EMCO elk kwartaal zo snel mogelijk zou rapporteren aan de raad. Als de kwartaalrapportages veel en veel later komen dan afgesproken, zoals dat nu het geval is, dan weet men vanaf nu dat het niet echt goed gaat. De boodschap van het college dat het nu menens is met de EMCO komt bij de fractie op z'n zachtst gezegd merkwaardig over. Zij is van mening dat het college hiermee de boodschap aan de raad en buitenwereld geeft: pas als het uit de hand gelopen is, wordt het voor ons menens! Dit roept vraagtekens op. Wat het college normaal doet, is dat dan niet menens? Moet het project dierenpark/theater/centrum eerst uit de hand lopen, wil het voor

De heer Arends vraagt of de heer Schoo kan aangeven bij welke dossiers in deze raadsperiode het in diens optiek heeft ontbroken aan een kritische houding van de fracties van CDA en PvdA. De heer Schoo zegt hierover al iets te hebben opgemerkt, waarbij hij het advies heeft gegeven het te zien als een waarschuwing. Hij noemde reeds de EMCO en ook is het gemeentehuis te noemen. Het zijn zaken die wat kritischer gevolgd hadden kunnen worden. De heer Arends vindt het merkwaardig dat het gemeentehuis wordt genoemd. Als er één is geweest die ten aanzien daarvan kritisch is geweest, is het wel de heer Hulsegge. Dit geldt ook voor de EMCO, in het bestuur waarvan de heer Hulsegge zitting heeft. De heer Schoo moet dus niet aan komen met het …-verhaal dat de PvdAfractie niet kritisch is. Dat is absoluut niet aan de orde. Spreker werpt dit dan ook verre van zich.

68

Hij vindt de opmerkingen ook een beetje goedkoop. Kennelijk vindt de heer Schoo dat deze alleen kritisch is, maar de coalitiefracties zijn net zo kritisch als anderen. Alleen nemen zij verantwoordelijkheid voor zaken die gebeuren moeten. Voor de heer Schoo is het gemakkelijk daarvoor weg te lopen.

Over de bezuinigingen op de uitvoeringslasten WWB voerde het college in eerste termijn als argument aan dat de eerder gestelde bezuinigingen op de uitvoeringslasten WWB niet wenselijk zijn. Het aangedragen argument klinkt zinnig, maar een volledig beeld om dit te kunnen beoordelen, is er nog niet. De vraag is derhalve: komt het plan voor besparing op de uitvoeringslasten WWB, zoals bij de vorige begroting beloofd, er nog? Met betrekking tot de motie verhuiskostenvergoeding, mede ingediend door BGE (M8), gaf het college aan dat deze motie overbodig is, omdat er al een collegevoorstel aankomt van gelijke strekking. De indieners vinden de motie daarom nog niet overbodig en dat, gezien het voornemen van het college, de motie gewoon kan worden overgenomen. Is het college daartoe bereid? Ten aanzien van de toegankelijkheid, waarover een motie door DOP, PvdA en BGE (M9) is ingediend de volgende opmerking. Het college heeft meerde malen geroepen: kom met ideeën voor de WMO! Nu met een idee wordt gekomen < het is maar klein, maar 'wie het kleine niet eert, is het grote niet weerd' >, had mogen worden verwacht dat het college de motie niet alleen sympathiek vindt, maar de motie gewoon overneemt. Dus de vraag is: is het college bereid de motie over verbetering van de toegankelijkheid over te nemen? Het amendement A10, fonds versterking sociale infrastructuur, mede ingediend door BGE, is door de DOP-fractie tijdig vóór 3 november aan alle fracties toegezonden. Uit de bijdragen in de eerste termijn heeft de fractie niet het idee gekregen dat het amendement door een meerderheid in de raad ondersteund wordt. Toch wordt het amendement gehandhaafd, om aan te geven dat de inhoud en boodschap van het amendement voor de indieners belangrijk zijn. De DOP heeft ook een vraag aan de fractie van GroenLinks. Zij vindt de begroting goed leesbaar, doch zij stelde ook voor een verklarende woordenlijst op te nemen bij de begroting. Moet dit zó worden begrepen dat bij het 'Heerlijk Helder Nederlands' van GroenLinks een verklarende woordenlijst noodzakelijk is?

De heer Schoo is het hierover niet met de heer Arends eens. Wat hij heeft gezegd, is bedoeld als een waarschuwing, ook al komt die van een kleine fractie. Als de heer Arends denkt dat dit onzin is, doet deze er gewoon niets mee! De heer Arends zegt dat de grootte van een fractie niet uitmaakt, want dat het gaat om de aangedragen argumenten. De heer Schoo merkt op dat er lang en breed over kan worden gesproken, maar dat hij het zo ziet. Hij geeft een waarschuwing en de heer Arends doet er maar mee wat deze wil. De heer Arends geeft op zijn beurt de waarschuwing aan de heer Schoo terug. De heer Schoo neemt dit voor kennisgeving aan. Vervolgens wil hij terugkomen op punten die in de eerste termijn aan de orde zijn gekomen. Allereerst het amendement van PvdA over het oormerken van WMO-gelden in het fonds versterking sociale infrastructuur (VSI). Het argument is dat deze gelden specifiek voor de WMOdoelgroep moet worden behouden. Dit komt de DOP-fractie als absurd over. Als je het geld voor de doelgroep wilt behouden, laat je het bínnen de WMO. Het college geeft aan het amendement over te nemen. Graag wil de fractie van het college horen waar dit geld voor worden ingezet en waarvoor niet. Door het college is gesteld dat alle toevoegingen en onttrekkingen aan het fonds VSI pas plaatsvinden na goedkeuring door de raad. De DOPfractie legt dit zó uit dat er nu dus nog niets wordt besloten. Haar vraag aan het college is dan ook: wat wordt er nu bij deze begroting besloten over het fonds VSI? Wordt daarbij wel of niet besloten over toevoegingen en onttrekkingen aan het fonds? Voor iedereen die de begroting en het fonds duidelijk vindt: hoe is het mogelijk dat de eigen bijdragen hulpmiddelen zowel bij het fonds staan ingeboekt als bij de WMO? De fractie begrijpt dit niet, ook niet na beantwoording van de technische vragen.

De heer Dijkgraaf heeft zijn voorstel niet voor niets gedaan. Het is gewoon nodig! De heer Schoo repliceert dat de heer Dijkgraaf de begroting toch duidelijk leesbaar vindt!

69

De heer Dijkgraaf denkt dat de heer Schoo zal begrijpen wat met 'Heerlijk Helder Nederlands' bedoeld wordt.

onale ombudsman ook van toepassing is op Emmen.

De heer Schoo zegt dat dat hem is ontgaan.

De voorzitter schorst de vergadering voor overleg binnen het college.

De heer Dijkgraaf dacht dat al!

Schorsing.

De heer Schoo lijkt het wel duidelijk dat het 'Heerlijk Helder Nederlands' van de heer Dijkgraaf niet zíjn 'Heerlijk Helder Nederlands' is.

(Na de heropening is de heer Wittendorp aanwezig en is de heer Ripassa afwezig). De waarnemend voorzitter heropent de vergadering en geeft het woord aan het college voor de beantwoording in tweede termijn, traditiegetrouw beginnend bij de spelverdeler in dit geheel, de wethouder van financiën.

De heer Dijkgraaf vindt dit wel interessant. Wat is dan het 'Heerlijk Helder Nederlands' van de heer Schoo?

Wethouder Kuper vindt het aardig dat de waarnemend voorzitter hem spelverdeler noemt!

De heer Schoo heeft niet gezegd dat de begroting goed leesbaar is. Hij heeft er in technische zin nogal wat vragen over, net als trouwens de heer Dijkgraaf! Waar het om gaat, is dat deze de begroting goed leesbaar vindt en tegelijkertijd vraagt om een verklarende woordenlijst. Dat is in tegenspraak met elkaar, maar misschien ziet spreker het wel verkeerd.

De heer Dijkgraaf zegt dat hiervan in de laatste wedstrijd niets was te merken! Wethouder Kuper is het daarmee eens! Wethouder Evenhuis heeft vaak het idee dat zijn collega een controlerende middenvelder is!

De heer Dijkgraaf merkt op dat de heer Schoo ook dit inderdaad verkeerd ziet.

De waarnemend voorzitter is er niet bij geweest, maar krijgt ingefluisterd dat wethouder Kuper zelfs het enige doelpunt heeft gemaakt!

De heer Schoo vervolgt met de opmerking dat de spreektijd van 10 minuten te kort is om inhoudelijk op alle amendementen en moties van andere partijen te reageren. De DOP-fractie zal niet alle amendementen en moties van de andere partijen steunen, maar het merendeel toch wel. Zij heeft vooraf aan fracties aangegeven of zij hun plannen al dan niet steunt. Dat de DOP geen partij is die overal tegen is, moge hopelijk uit deze steun blijken. Tot slot: veel beroemde economen, politici en andere beroemdheden zijn in de eerste termijn aan de orde gekomen. De nationale ombudsman Alex Brenninkmeijer werd hierbij niet genoemd. Toch stond deze dit jaar uitgebreid stil bij de kloof tussen overheid en burgers en stelde deze dat de overheid meer moet investeren in de relatie met de burger. Het is harde kritiek van binnenuit en niet van buitenaf. De heer Brenninkmeijer stelde ook dat niet investeren in de relatie met de burger leidt tot verharding van de relatie tussen overheid en burger. De algemene beschouwingen 2009 in Emmen stonden voor de meesten in de eerste termijn in het teken van alle Emmense voorspoed en ambities. Het zou natuurlijk kunnen dat de boodschap van de nati-

Burgemeester Bijl merkt op dat de heer Dijkgraaf wel meer wedstrijden over het hoofd ziet! Wethouder Kuper was volgens hem 'voor, midden en achter'! Serieus nu: er staan nog enige vragen uit de eerste termijn open. Het betreft onder meer de vraag van de ChristenUnie-fractie inzake verstrekte leningen zonder zekerheid. Hierover is het een en ander terug te vinden in het 'groene boek'. Daarin wordt een drietal leningen vermeld. De ene is € 1,5 miljoen aan Essent, de tweede bedraagt € 211.000,- betreffende de eenderde regeling ten behoeve van sportverenigingen en de derde, onder de noemer industriële ondernemingen, is misschien wat verwarrend. Daarin zit de lening van € 12,5 miljoen aan de dierentuin, het restant van de € 3 miljoen voor de voetbalclub en € 2,1 miljoen voor het energiebedrijf. De heer Huttinga zegt dat er al mailcontact is geweest over de lening van € 12,5 miljoen. Die blijkt niet te kloppen. Wethouder Kuper moet de heer Huttinga daar-

70

in gelijk geven. Het bedrag van € 12,5 miljoen is gedekt door een hypotheek. Verder heeft de heer Huttinga terecht opgemerkt dat in de bijlage reserves en voorzieningen het geld voor de sociale infrastructuur niet correct is vermeld. Spreker heeft het er niet op nagekeken, maar hem is verzekerd dat het in de begroting goed is verwerkt.

hierover veel vragen van raadsleden komen. In elk geval is hij een warm pleitbezorger voor het aannemen van dit amendement. De VVD-fractie heeft gesproken over de voeding van het sociaaleconomisch infrastructureel fonds (SIOF). Het college vraagt in feite nu als raad het voornemen uit te spreken tot de vorming van zo'n fonds te komen, maar de voeding te laten plaatsvinden op het moment waarop de jaarrekening 2008 aan de orde is, en dit dan ieder jaar opnieuw. Over de voeding van het fonds versterking sociale infrastructuur is door de VVD-fractie gezegd dat dit afwijkt van de regels. Hierop is in eerste termijn al vrij uitvoerig ingegaan. Normaal geschiedt het voeden van een fonds bij de jaarrekening, maar gezien de grote investeringen die op stapel staan, wijkt het college daarvan af door het fonds in 2009 met een bedrag van € 3 miljoen en in 2010 met € 1 miljoen te voeden. De raad is echter de baas. Als de raad besluit dit niet te doen, legt het college zich daar natuurlijk bij neer. Spreker doet evenwel de oproep deze voeding te laten doorgaan. Ook is door de VVD-fractie een opmerking gemaakt over de BAR. Het renteverlies is wellicht niet helemaal zichtbaar, maar is wel meegenomen in deze begroting. Natuurlijk, er wordt een uittrekking aan de BAR gedaan, doch verwezen kan worden naar de totale reservepositie. In geval genoemde fractie gelijk krijgt en er tekorten ontstaan, mag zij van het college aannemen dat, alles op alles zal worden gezet om de BAR weer op niveau te krijgen. Het is ook goed op te merken dat in de eerstvolgende commissievergadering de nota reserves en voorzieningen aan de orde komt, in welke notitie de gedragregels zullen worden herhaald.

De heer Arends vraagt even aandacht voor een ander punt. Tijdens de schorsing heeft hij gevraagd om de amendementen en de moties die nog zijn ingediend. De raadsleden hebben deze nog niet. Dit is toch wel storend nu het college in tweede termijn antwoordt, want zo wordt het een erg cryptische tweede termijn. De waarnemend voorzitter begrijpt deze kritische noot. Het college bleek voor de voorbereiding van deze termijn zo weinig tijd nodig te hebben dat er onvoldoende tijd was om alles te vermenigvuldigen. Hij meent evenwel reeds te zien dat een van de medewerkers binnenkomt met een stapel papier onder de arm. Wat nog ontbreekt, zal dus zó worden uitgedeeld. Wil de heer Arends daarop wachten of kan wethouder Kuper verder gaan? De heer Arends vindt dat als je met elkaar een beetje serieus wilt debatteren, het wel goed is kennis te dragen van alle amendementen en moties. De waarnemend voorzitter wijst erop dat het uitdelen van nog gekopieerde stukken op het punt staat te gebeuren. Als de raad het storend vindt dat dit tijdens de toelichting van wethouder Kuper gebeurt, moet de vergadering even worden geschorst. Hij stelt echter voor de wethouder toch verder aan het woord te laten.

Mevrouw Houwing-Haisma heeft al even gekeken naar de nota reserves en voorzieningen. Daarin wordt een aantal afspraken herbevestigd, onder andere dat als wordt geput uit de BAR, deze binnen een tijdsbestek van vier jaar weer moet worden aangevuld, dit omdat de renteopbrengsten van de BAR worden gebruikt als algemeen dekkingsmiddel. Zij hoort nu dat het college er voor kiest in meerjarenperspectief geld te gebruiken om de begroting sluitend te maken. Daar tegenover ziet zij geen beweging. Daarnaast is ook een actie in gang gezet om alle onderuitputting uit de begroting te halen en valt te constateren dat de jaarrekening en de begroting dichter bij elkaar komen. Dus als het college bij de jaarrekening de BAR weer wil voeden, zal dat moeilijk worden, want het kiest er ook voor uit het jaarresultaat het SIOF te gaan voeden. Verder is er nog het fonds groeninfrastructuur,

Burgemeester Bijl zegt dat het college er ook van uit gaat dat er in de middagpauze nog overleg over moties en amendementen plaatsvindt tussen fracties. Wethouder Kuper vervolgt zijn beantwoording. Uit de eerste termijn staat ook nog de vraag open over het uitzetten van geld bij de Triodos-bank. Zijn verzoek is hem tijd te gunnen om daarop te reageren. Het lijkt hem goed even af te wachten wat de effecten zijn van de kredietcrisis. Het zegt evenwel toe dat binnen twee/drie maanden antwoord op deze vraag zal worden gegeven. Het GroenLinks-amendement over doorontwikkeling van ICT (M6) zou hij van harte kunnen ondersteunen, maar hij weet niet of hij de raad daarmee beïnvloed, want hem is bekend dat

71

dat ook nog met 25% moet worden gevoed door incidentele meevallers. Dit zal in de toekomst heel lastig worden. Te voorzien valt dat er in meerjarenperspectief geen voeding meer zal zijn voor de BAR en dat deze leegloopt. De wethouder kan dit wel een sterk schot voor de boeg vinden, maar het is wel degelijk een risico. In de loop van de jaren zal er, gezien de ambities en de projecten die op stapel staan, nog veel geld nodig zijn. Daarom moet heel goed naar deze systematiek worden gekeken. Bovendien heeft spreekster moeite met het doen van het voorstel voordat de raad een discussie over de systematiek heeft gevoerd. Dat had volgens de VVDfractie best eerder gekund.

De heer Wilms heeft gereageerd op het VVDamendement inzake een bedrag van € 1.000,aan sportverenigingen. De reactie daarop van de VVD-fractie moet maar even worden afgewacht. Over het effect voor de 227 sportverenigingen zal nog wel worden gesproken. Over het behalen van een zwemdiploma is al veel gezegd. Er ís reeds een 'zwemvangnet', er is ook een jeugdsportgarantiefonds om de minima bij te staan ten aanzien van allerlei sportactiviteiten en de activering daarvan. Er is ook iets gezegd over gratis zwemmen en het effect daarvan op de exploitatie. Het is een onderwerp waarover de raad vast een uitspraak zal doen. Het lijkt spreker goed dit alles te monitoren om na te gaan wat de effecten zijn.

Wethouder Kuper neemt deze opmerkingen gaarne ter harte. Ten slotte nog één algemene opmerking. Als wethouder van financiën is het zijn taak de raad er op te wijzen dat het totale structurele bedrag in het meerjarenperspectief € 875.000,- is. Het college verzoekt de raad dringend er voor te zorgen dat binnen dat bedrag wordt gebleven.

De heer Wilms vraagt zich af of de wethouder kansen ziet om het 'vrij zwemmen'-verhaal als project breedtesport bij de provincie in te dienen voor de verkrijging van cofinanciering. Wethouder Evenhuis zegt dat Emmen wat de breedtesport betreft reeds op een drie/viertal terreinen bezig is, en wel in relatie tot de Vuelta, het nationaal actieplan sport, sport en gezondheid en verder is er nog een programma 'meer kinderen mee laten doen'. Het is een heel pakket waarin het zwemverhaal kan worden meegenomen, met als uitgangspunt: sport in bredere zin. Met name het jeugdsportgarantiefonds dat hier onlangs is ingesteld en inmiddels functioneert < hiervoor zijn reeds 20 kinderen aangemeld > is een goede manier om wat te doen.

De waarnemend voorzitter moet even een verzuim goedmaken: de heer Ripassa is tijdelijk afwezig en de heer Wittendorp is inmiddels aanwezig. Wethouder Evenhuis weet dat de heer Douwstra gelukkig getrouwd is, dat hijzelf dat ook is en dat zij allebei een partner hebben die deskundig is op hetzelfde gebied, namelijk te grote broeken. De echtgenote van de heer Douwstra weet ongetwijfeld dat een te grote broek niet scheurt, een te kleine wél.

De heer Douwstra informeert of hij uit de woorden van de wethouder moet concluderen dat datgene wat hieromtrent door de fracties van BGE en ChristenUnie naar voren is gebracht volkomen overbodig is.

De heer Douwstra kan dit best onderschrijven, echter: grote broeken willen weleens blijven hangen aan het prikkeldraad en scheuren dan ook!

Wethouder Evenhuis laat weten dat hij dat niet zegt. Inbreng van fracties is bijna nooit overbodig. Wat genoemde fracties hebben ingebracht is prima in te passen. Hij wil in de commissie alles best eens goed in beeld brengen en denkt dat het dan allemaal prima voor elkaar komt. Er is voorts een vraag gesteld over de voedselbank. De eerste keer dat de gemeente deze heeft ondersteund, is dat gebeurd met € 12.500,-. Er ligt op dit moment wederom een subsidieverzoek van de voedselbank. Daarover zal in gesprek worden gegaan. Het college zal niet anders dan incidenteel subsidiëren. De voedselbank vervult overigens een nuttige functie, maar zou eigenlijk overbodig moeten zijn. Het zijn niet alleen bijstandsgerechtigden die er een beroep op doen, want dat doen ook vele anderen die om

Wethouder Evenhuis denkt dat iemand met een te grote broek niet over het prikkeldraad stapt! De heer Douwstra moet er maar eens over praten met diens vrouw; hijzelf heeft dat al gedaan! Hem dunkt dat het volstrekt helder is wat de heer Arends zei over overheid en investeren. Het is van belang dat een overheid, ook die van Emmen < men kijke maar naar de jaren vijftig, de Marshallhulp en dergelijke > in een tijd als deze iets doet. Een dissertatie die van studenten aan de Leidse Universiteit, genaamd 'De metamorfose van Emmen', gaat over dit soort zaken. Emmen zal voor een en ander nog jaren nodig hebben, tenzij Emmen een Dubai wordt door het vinden van olie en gas.

72

welke reden dan ook in de problemen zijn gekomen. Anderzijds is het nuttig dat er allerlei overblijvende producten, ook versproducten, worden benut die nog prima kunnen worden gebruikt. Of dat de bedoeling is, is wat anders. Spreker is laatst eens bij de voedselbank op werkbezoek geweest om te zien wat er allemaal staat; dat moeten raadsleden ook eens doen, want zij zullen dan zien wat voor producten en masse worden geproduceerd en anderszins niet gebruikt worden. Doodzonde!

Het komt op 16 maart 2009. Wethouder Holman begint zijn beantwoording met de N34 en de N381. Over de laatste weg heeft hij maandag al aan de VVD-fractie gezegd dat het wellicht goed is de verdubbeling eens op een ander niveau aan de orde te stellen. Voor zover hij weet, is er op Drents niveau in de komende jaren geen enkele aanleiding om deze weg op een agenda te zetten. Steun aan de motie terzake (M4) lijkt hem op dit moment dan ook niet aan de orde. Hij ontraadt de aanvaarding ervan. Wél is hij er voorstander van eens te kijken naar de N34, die veel meer potentie in zich heeft. Met Coevorden en Hardenberg zal er binnenkort weer een gesprek zijn over deze weg om te zien of verdubbeling mogelijk is. Hij is hem bekend dat Overijssel grote bedragen krijgt om met name dit soort wegen aan te pakken. Voor zover hij weet zit daarin nog niet de N34, maar de provincie Overijssel heeft zelf gezegd dat die weg prioriteit voor haar heeft. Er zit ruimte in het MIR-programma om hiervoor geld te kunnen inzetten. Dat heeft ertoe geleid dat de gemeente Hardenberg Emmen heeft uitgenodigd om binnenkort met haar over de N34 te praten. Als er naar aanleiding van dat gesprek iets te melden valt, zal dat worden gedaan. Hoe dan ook, samen met de genoemde twee andere gemeenten is Emmen hiermee bezig. Het is belangrijk voor de hoek Drenthe/Twente dat de infrastructurele ontwikkelingen goed worden ondersteund. Het gaat dan niet alleen om de N34, maar ook om de spoorlijn Emmen-Zwolle en HardenbergTwenteland. Het is altijd aardig dat een fractie blij is. Dat betreft in dit geval de blijdschap van de CDAfractie over de opknapbeurt voor de Vierslagen. Met betrekking tot een risicofonds aardwarmte aarzelde spreker maandag de desbetreffende motie (M3) zonder meer over te nemen omdat er in het college nog niet over is gesproken. Nu denkt hij dat het toch goed is deze motie over te nemen en dat hiermee aan de slag wordt gegaan. De fracties van VVD en GroenLinks hebben geadviseerd even met deze motie te wachten en eerst te bekijken hoe het met de discussie over de tuinbouw gaat. Spreker is het er echter absoluut niet mee eens dat aardwarmte alleen maar voor de tuinbouw van belang is, want dit gaat op voor geheel Zuidoost-Drenthe. Je zou een compleet warmtenet kunnen aanleggen waarvan niet alleen de tuinbouw voordeel kan hebben, maar ook alle andere bewoners en bedrijven die erop kunnen worden aangesloten.

De heer Reitsma meent dat toen een subsidie aan de voedselbank aan de orde kwam, hierover is gezegd dat ook zou worden onderzocht welke problematiek er achter de gebruikmaking van de voedselbank zit en hoe die kan worden aangepakt, bijvoorbeeld via schuldhulpverlening. Op dat moment werd nog gezegd dat het een schande was dat er een voedselbank nodig is, doch dat het tevens een mogelijkheid is om er achter te komen wat de problemen zijn en of die op een zodanige manier kunnen worden aangepakt dat de mensen op een andere manier worden geholpen dan door gebruik te maken van de voedselbank. Wethouder Evenhuis zou dat wel graag willen, maar denkt dat dit gemakkelijker is gezegd dan gedaan. Als mensen er zonder een 'intakebewijs' komen, worden ze daar toch geholpen, zonder dat de problematiek helder is. Hij heeft de mensen van de voedselbank wel indringend gevraagd er voor te zorgen dat er een goede structuur ontstaat. Het gaat echter om vrijwilligers die niet altijd zover gaan als de gemeente bij haar intake. Is de benodigde ruimte er niet, dan wil hij ten aanzien hiervan best tolerant zijn. Met betrekking tot de hoogopgeleide vluchtelingen is in feite de vraag of er een specifieke actie op kan worden gevoerd. Dat zegt spreker toe. Hij heeft een paar keer een bijeenkomst bijgewoond en geconstateerd dat er mensen bij zitten met talenten waarmee de samenleving haar voordeel zou kunnen doen. Over het fonds versterking sociale infrastructuur is veel gezegd. Met een aantal opmerkingen kan hij prima uit de voeten. Het DOP/BGEamendement (A10) wijst spreker volstrekt af, alleen al vanwege het feit dat in de aanleiding tot de inhoud 12 keer 'niet' of 'geen' wordt vermeld. Met dat soort teksten kán hij helemaal niets. De heer Schoo herinnert aan zijn vraag over de WWB. Er zou een plan komen, en hij wil graag weten of dit er nog komt.

De heer Wilms wil dit graag van harte ondersteunen. Als de CDA-fractie de indruk heeft ge-

Wethouder Evenhuis antwoordt bevestigend.

73

wekt dit alleen te willen koppelen aan de (glas-) tuinbouw, is die niet juist. De inzet van de provincie is een aardwarmtecentrale die voor vele doeleinden geschikt is. Hopelijk is dit voor de fracties van VVD en GroenLinks een argument om toch voor de motie te stemmen.

de tuinbouw. Daarom heeft hij ook de opmerking gemaakt dat het niet alleen om de tuinbouw gaat. Misschien moet dus maar worden aangegeven dat het breder is bedoeld dan alleen voor de tuinbouw. In elk geval kan het college met de insteek van de motie goed overweg.

De heer Eerenstein merkt op dat er bij zijn weten op dit moment nog een onderzoek gaande is van de kant van de provincie. Als bij dat onderzoek kan worden aangehaakt, is dat prima, maar het lijkt hem wel goed dat onderzoek af te wachten. Anders wordt twee keer geprobeerd het wiel uit te vinden en dat lijkt hem niet verstandig. Bovendien: op voorhand als Emmen in bepaalde risico's meedelen, moet je niet willen. De risico's zijn op dit moment namelijk niet te overzien.

De heer Wilms zegt dat het zijn fractie bekend is dat onder anderen de glastuinders ermee bezig zijn. Daarom is de tuinbouw ook genoemd.

De heer Wilms wijst erop dat in de motie besloten zit dat de provincie in dezen leading is. De opzet is het college erop te attenderen dat het hiermee aan de slag moet richting de provincie.

Wethouder Holman denkt dat er dingen door elkaar worden gehaald. Hier wordt aardwarmte absoluut nog niet toegepast. Waarover nu wordt gesproken, is over aardwarmte die op tweeëneenhalf à drie kilometer diepte zit en die een temperatuur heeft van 110°. De heer Eerenstein heeft het over de aardwarmte die nu wordt gebruikt om een temperatuur tussen zo'n 20 en 25° te bereiken; dat is op een diepte van ongeveer 300 à 400 meter. Dat is wat anders dan waarover thans wordt gesproken. Hij kan zich niet voorstellen dat daar ook maar iemand tegen kan zijn, want het is een alternatieve energiebron die geweldig veel potentie in zich heeft. Laat men blij zijn dan men hier in een omgeving zit waar het winnen daarvan haalbaar is. Landelijk zit de bedoelde aardwarmte op een diepte van zo'n zes kilometer. Híér is het haalbaar en ook betaalbaar. Spreker dunkt dat hiervan zeker gebruik moet worden gemaakt.

De heer Eerenstein merkt op dat dit de VVDfractie eveneens bekend is. Zelfs mevrouw Jorritsma was ermee bezig. In Emmen wordt aardwarmte ook al toegepast. Echter, als gezegd wordt dat het voor iedereen is, moet dit in de motie ook breder worden ingevuld.

De heer Eerenstein vindt dat attenderen iets heel anders is dan wat in de motie staat. Daarin wordt al vooruitgelopen op een ontwikkeling. Wethouder Holman denkt dat de VVD-fractie niet helemaal op de hoogte is van de stand van zaken. Men is al heel ver. De motie is beslist een ondersteuning voor wat er op dit moment gaande is. Hij denkt dat op heel korte termijn duidelijk wordt wat er gaat gebeuren. De provincie heeft er zelf al middelen voor beschikbaar gesteld. Hij heeft maandag gezegd dat het maar de vraag is of er een fonds nodig is, maar als er bij de gemeente een verzoek komt om een bijdrage in het fonds te storten, geeft de motie voldoende ruimte om haar verantwoordelijkheid in dezen te nemen. Op dat moment zal het college aan de raad aangeven om welke bedragen het gaat. Deze zullen niet gigantisch zijn, dat kan spreker nu al verzekeren.

De waarnemend voorzitter bespeurt in de reacties dat het aanbeveling verdient dat de indieners van de motie de tekst ervan nog even bekijken en dat tijdens de schorsing wordt bekeken of die wellicht kan worden aangepast.

De heer Dijkgraaf laat weten dat als het over veel meer dan de glastuinbouw gaat, hij zeker met de motie mee zal gaan. Als je vooruitgangsoptimist wilt zijn, moet je zo nu en dan ook eens vooruit willen lopen.

De heer Wilms constateert dat het college de motie overneemt. Derhalve ziet zijn fractie geen aanleiding voor het veranderen van de tekst. Wethouder Holman stelt vast dat het college de motie overneemt en deze breder ziet dan de tekst aangeeft. De CDA-fractie heeft gezegd dat zij het college wil steunen ten aanzien van de spoorlijn Emmen-Meppen en wellicht ook naar 'Den Haag' gaat. Aan alle citaten die al zijn gebruikt, wil hij er een toevoegen van de vakbondsleider Bode: "Willen naar Den Haag, dan gáán we naar Den

De heer Eerenstein ziet toch bij het derde aandachtstreepje onder 'van mening zijnde dat' duidelijk staan: "naast de centrale overheid ook de provinciale en lokale overheid tuinders moeten ondersteunen (-)". Wethouder Holman is het met de heer Eerenstein eens dat er een link wordt gelegd met

74

Haag!" De motie over de OV-jaarkaart voor MBO'ers (A10) kan naar sprekers mening gewoon worden overgenomen. Hij neemt aan dat het college dat ook gaat doen, want enige druk is volgens hem niet verkeerd. In eerste termijn heeft hij niet gereageerd op de opmerking van de ChristenUnie-fractie over de Stolpersteine of Steppingstones, zoals de Engelsen zeggen. Hij denkt dat de gemeente daarmee aan de slag moet. Wel wil hij erop wijzen dat de bewoners het er mee eens moeten zijn als die voor hun woning worden gelegd.

eerste termijn al iets gezegd. De fractie van GroenLinks heeft daarover een amendement ingediend (A15). Hij wacht af of dit het haalt of niet. De heer Douwstra wil, afgezien van de bedragen en het eventuele overschot, graag zien dat de wethouder nog ingaat op het beheer van het openbaar gebied, met name het grijsgedeelte waarin volgens informatie uit dit huis toch wel een erg grote achterstand is. Wethouder Holman zegt dat daar verleden jaar ook over is gesproken. Toen is er een behoorlijk bedrag voor dit onderhoud toegevoegd. Dit keer zit er weer een extra bedrag in de begroting. Naar hij nu kan overzien, helpt dit hem een flink stuk op weg. Hij kan niet direct beoordelen wat er in amendement A14 wordt aangegeven, maar het lijkt hem niet realistisch zomaar een miljoenenbedrag structureel toe te voegen. Wat hem betreft is dit amendement dan ook niet aan de orde.

De heer Huttinga constateert dat het Engels vanmorgen buitengewoon populair is. Voor zover zijn informatie strekt, gaat het evenwel om een Duits-Nederlands initiatief. Het is in Duitsland begonnen, daarom hanteert hij het woord Stolpersteine. De waarnemend voorzitter denkt dat het tekenen zijn van een soort Obamania. De heer Huttinga stelt vast dat het een gevolg is van het grensoverstijgende verkeer in deze regio.

De heer Douwstra vraagt of de wethouder de informatie kan onderschrijven dat er structureel € 2 miljoen is uitgetrokken voor het onderhoud van grijs, terwijl er volgens de norm € 1,- per kwadraatmeter ongeveer € 7,5 miljoen nodig is. Zodoende blijft men met het probleem zitten dat het bedrag jaarlijks moet worden opgehoogd. Het signaal van de BGE-fractie is derhalve: doe het in één keer goed!

De heer Douwstra wil de heer Huttinga verwijzen naar het internet, waarop erg veel informatie staat over Stolpersteine. Het is een project van Gunter Demnig. Deze is indertijd in Keulen begonnen, tegen de wil van de autoriteiten in, met het trekken van een witte streep met daarin de namen van 1.000 Sinti en Roma die door de nazi's uit Keulen zijn afgevoerd. Het trekken van dit lint heeft de heer Demnig geïnspireerd tot de Stolpersteine.

Wethouder Holman snapt de insteek wel. Echter, getallen gaan algauw een eigen leven leiden. De genoemde norm ligt volgens hem voor een stedelijk gebied anders dan voor een uitgestrekt gebied zoals Emmen dat heeft. Die norm zou hij dan ook maar niet willen hanteren, want volgens hem kan de gemeente dat niet aan.

Wethouder Holman dankt de heer Douwstra voor deze informatie. De DOP-motie over toegankelijkheid van openbar gebouwen en het openbaar gebied (M9) neemt het college over, want het lijkt goed hieraan aandacht te besteden. De GroenLinks-amendement over het inzetten van een schaapskudde (A9) is ingetrokken. Dat wil echter niet zeggen dat de gemeente de bestaande schaapskudde gaat afschaffen.

De heer Douwstra wil er nog wijzen dat hij het gemiddelde heeft genoemd. Bovendien wil hij toch wel erg graag antwoord op de vraag of het klopt dat een bedrag van € 2 miljoen in de begroting is opgenomen voor onderhoud. Wethouder Holman gaat ervan uit dat dit klopt als de heer Douwstra in de organisatie deze informatie heeft gekregen. Wethouder Jumelet komt allereerst terug op hetgeen maandag door de ChristenUnie-fractie is gezegd over de 'Eigen kracht'-conferentie. In reactie daarop heeft hij vermeld dat hij er op zich sympathiek tegenover staat, en dat is nog steeds zo. In contact met het Centrum voor Jeugd en Gezin is gebleken dat dit een welkome aanvul-

De heer Dijkgraaf wil iets meer dan dat. Wethouder Holman begrijpt dat. De geschetste problemen kent hij echter ook. Hij rijdt nogal eens door het Drentse en heeft ervaren dat je op de fiets met smalle banden langs een bepaald heidegebied echt moet uitkijken, want het is er echt glad! Over het milieu- en educatiecentrum heeft hij in

75

ling zou kunnen zijn. Het amendement terzake (A5) kan wat het college betreft dus instemming vinden. Wel zij opgemerkt dat jeugdzorg daarin natuurlijk een bepaalde rol speelt. De verantwoordelijkheid daarvoor ligt bij de provincie. Spreker stelt zich voor dat wordt uitgegaan van een moment van evaluatie na twee jaar, want er is wat meer tijd nodig om te kunnen beoordelen of een en ander voldoet. In elk geval denkt hij dat de 'Eigen kracht'-conferentie een goede bijdrage kan leveren bij het ondersteunen van jeugdigen en gezinnen die met problemen kampen. Het college staat eveneens heel sympathiek tegenover de CDA-motie (A2) betreffende de verzekering van vrijwilligers. Onderzocht zal worden hoe die in Emmen zo goed mogelijk is te regelen, al dan niet met een rijksbijdrage, opdat zoveel mogelijk vrijwilligers, die een belangrijk taak vervullen, een aanbod kan worden gedaan. Over de precieze invulling zal nog worden gesproken, maar het college kan de desbetreffende motie overnemen. Door de DOP-fractie is een motie ingediend inzake verhuisen inrichtingskosten WMO (M8). In eerste termijn heeft spreker gezegd deze overbodig te vinden, maar hij heeft zojuist van wethouder Evenhuis gehoord dat geen enkele tekst overbodig is! Dinsdag aanstaande zal in het college het voorstel voorliggen om het bedrag op € 1.500,- te brengen. Hij laat het graag aan de heer Schoo over te bepalen of deze motie nog in stemming moet worden gebracht.

wethouder Jumelet niet duidelijk, nu wel. Wethouder Jumelet zegt dat déze opmerking in elk geval níét overbodig is. Door de BGE-fractie is een opmerking gemaakt over het elektronisch kinddossier (EKD). Hierop is te zeggen dat door de GGD, de Vereniging van Drentse Gemeenten en de gezamenlijke gemeenten hebben geconstateerd dat het EKD een belangrijk instrument is om de kennis die op verschillende plekken aanwezig is te verbinden en inzichtelijk te maken. Binnen de GGD is de aanbesteding geregeld, vandaar nu ook een bedrag in de begroting. Ook in scholen wordt gewerkt aan het realiseren van aansluiting, bijvoorbeeld om schoolartsen inzicht te kunnen geven in het elektronische kinddossier. De specifieke vraag van de BGE-fractie over een verbreding zal spreker zo dadelijk beantwoorden. Met betrekking tot de personele lasten is inmiddels door de BGE-fractie amendement A13 ingediend. De heer Douwstra eindigde diens bijdrage in eerste termijn met de vraag: "Snapt u het nog?" Spreker heeft dit deel van de bijdrage een paar keer gelezen om te proberen het te snappen. Bij hem komt het beeld naar voren als zou het college dingen door elkaar halen. Hij heeft gezien dat in de overwegingen van het amendement een bedrag wordt genoemd van € 55,9 miljoen en in het voorgestelde besluit € 56,8 miljoen, welk bedrag wordt vergeleken met € 61 miljoen, maar wil graag proberen duidelijk te maken waar het college het over heeft; dat kan eventueel ook nog op schrift. De BGEfractie moet vervolgens maar bekijken of zíj het snapt. Eigenlijk wekt genoemde fractie de suggestie dat in de bedragen van 2007 naar 2009 alles zit, maar ten aanzien van het bedrag van € 61 miljoen vergeet zij te vermelden dat in het door haar genoemde bedrag van € 56,8 miljoen een aantal zaken ontbreekt. Bijvoorbeeld de raadsvergoeding wordt niet meegeteld. Ook de kosten van de vrijwillige brandweer en van de ambtenaren burgerlijke stand zijn daarin niet geteld. Op die manier ga je dingen met elkaar vergelijken die niet met elkaar te vergelijken zijn. En onder voormalig personeel worden onder andere de beroepsbrandweer en de pensioenuitkering aan exwethouders begrepen. Kortom, men kan met elkaar discussiëren over bedragen, doch die welke door de BGE-fractie zijn genoemd, zijn onvergelijkbaar. Daarnaast gaat zij voorbij aan zaken als de decentralisatie van de rijksoverheid naar de gemeentelijke overheid. Spreker verzoekt de BGE-fractie nog eens goed te bekijken of zij bedragen met elkaar vergelijkt die volgens het college niet vergelijk-

De heer Schoo merkt op dat, als de motie wordt overgenomen, deze niet meer hoeft te worden ingediend. De waarnemend voorzitter wijst er, ter voorkoming van misverstand, op dat de motie reeds ís ingediend. Als de heer Schoo akkoord gaat met de reactie van de wethouder, zou de motie dus kunnen worden ingetrokken. De heer Huttinga zegt dat toch kan worden overwogen de motie al dan niet in stemming te laten brengen. De waarnemend voorzitter beaamt dit. Het is aan de heer Schoo dit te bepalen, maar het antwoord van het college is volgens hem heel duidelijk: de motie wordt overgenomen. De heer Arends is van mening dat er niet meer over een motie hoeft te worden gestemd als deze wordt overgenomen. Het lijkt hem niet zinvol hier aan bezigheidstherapie te doen. De heer Schoo vindt dat de heer Arends volkomen gelijk heeft. Echter, in de eerste termijn was

76

De heer Douwstra repliceert dat dit géén voorlopige toezegging is, maar de toezegging dat het overzicht er komt. En bij de vraag "Snapt u het nog?" ging het uitsluitend om de vergelijking die uitmondt in een verschil van € 4,3 miljoen of een verschil van € 5,1 miljoen. Die bedragen zijn ook verschillend in de cijferopstellingen van het college, Wellicht kan dit eveneens worden meegenomen.

baar zijn. Al met al is het desbetreffende amendement wat het college betreft niet aan de orde, aangezien het daarin gestelde gewoon niet klopt. Als daaraan dan weer andere zaken worden gekoppeld, heeft spreker daar wel een mening over, maar dan gaat het om terreinen die anderen moeten beoordelen. De heer Douwstra informeert of hij het goed heeft begrepen dat de fractie nog een vergelijkende cijferopstelling krijgt. Wat in de begroting staat is namelijk erg ingewikkeld. Nu wordt aangegeven dat bijvoorbeeld voormalig personeel en de vrijwillige brandweer niet in het bedrag van € 56,8 miljoen zitten, terwijl op pagina 284 blijkt dat allerlei kosten wél zijn meegenomen. Daardoor wordt op andere bedragen uitgekomen, dat is het lastige. Dus graag een helder vergelijkend overzicht dat voor eenieder duidelijk is.

Wethouder Jumelet spreekt de heer Douwstra straks nader. Hij moet nog iets zeggen over de bedrijfsvoering, ten aanzien waarvan de heer Huttinga specifiek iets heeft meegegeven, namelijk dat bij de organisatieontwikkeling het proces niet te veel centraal moet komen te staan, met als verklaring dat minder goede ervaringen buiten dit huis dit ook aangeven. Hij maakt hieruit op dat het hier beter loopt dan elders, en hij vat dit op als een compliment.

Wethouder Jumelet constateert dat er straks nog een schorsing komt en dat dan een en ander kan worden getoond. Hij probeert in elk geval duidelijk te maken dat het één niet te vergelijken is met het ánder. Dat zo zijnde, ontstaat er een lastige discussie.

De heer Huttinga zegt dat de wethouder het best als een compliment mag opvatten. Hij bedoelt evenwel dat door gemeenten organisatieontwikkelingen worden doorgevoerd die in het bedrijfsleven al in een verder gevorderd stadium zijn. Te dien aanzien wordt teruggekeerd naar datgene wat de gemeente aan het doorontwikkelen is, maar het blijkt dat door een te ver doorgeschoten integrale benadering processen juist vertragen, dat men zo procesgericht raakt dat een fabriek niets meer ophoest. Daar moet men enorm voor oppassen. Spreker kan verzekeren dat het problemen kan opleveren die in een meerjarige termijn weer teruggedraaid moeten worden. Dat is heel vervelend.

De heer Reitsma wil, nu het toch over loonkosten gaat, nog iets technisch tussendoor opmerken. Een heel belangrijk element van loonkosten is in de verzamelopgave niet meegenomen, en wel 'geen pseudo-premies inhouding door rijksbeleid'. Als de pseudo-premies niet meer hoeven te worden ingehouden, kunnen ze ook niet meer in mindering worden gebracht op de loonkosten. Daar is terecht een bedrag voor opgenomen, ongeveer € 1 miljoen. Verder zijn er wat werkgeverspremies verhoogd. Spreker begrijpt niet helemaal waarom dit niet is meegenomen in de opstelling. Het college schat een en ander op € 1 miljoen, maar moet dit bedrag in de vergelijkende cijfers wel meenemen.

Wethouder Jumelet neemt deze opmerkingen ter harte. In de beleidsvoorbereiding van interactieve processen gaat het natuurlijk om de vraag: wat bereik je? Dat staat voorop en daarbij moet steeds stilgestaan blijven worden. Het doel is: er zijn voor de samenleving en in het bijzonder de burgers van de gemeente. Er is nu een heel helder signaal aan het college meegegeven. Spreker meent hiermee te zijn ingegaan op de punten die er nog lagen.

Wethouder Jumelet vindt de opmerking die is gemaakt over de pseudo-premies helder, doch het lijkt hem goed de vergelijking even te laten zien. Blijkens de eerste termijn snapte men elkaar niet, zodat hij heeft gemeend daarop in die instantie niet te reageren. Zoals gezegd, werd door de BGE-fractie ook de vraag opgeworpen: "Snapt u het nog?" Zo meteen kan wellicht even op papier worden verduidelijkt hoe het precies zit.

De heer Arends heeft nog een vraag aan wethouder Holman over het onderhoud van grijs en groen. De vraag van de heer Douwstra aan wethouder Holman intrigeerde hem wat. Er zou € 2 miljoen beschikbaar zijn voor onderhoud aan wegen en groen. De heer Douwstra relateerde dit vooral aan wegen, maar als men kijkt naar hetgeen is opgenomen in de begroting, programmalijn 9, ziet men dat er voor het beheer en het on-

De waarnemend voorzitter stelt vast dat dit een voorlopige toezegging is.

77

derhoud van het openbaar gebied, waaronder wegen vallen, € 27 miljoen is geraamd. Spreker herinnert zich dat eerder in deze bestuursperiode al forse extra middelen zijn ingezet. Hij weet niet waarop het bedrag van € 2 miljoen is gebaseerd, maar dit komt hem onwaarschijnlijk laag voor. Het lijkt hem dan ook goed dat de schorsing even wordt gebruikt om te bekijken of dit bedrag reëel is. Als dat het geval is, gaan zijn oren suizen!

De BGE-fractie heeft iets gezegd over accommodaties voor jongeren. Een eigen plek of honk is ook naar voren gekomen in de dorpsdebattentoer die de jongerenraad heeft gehouden. Dit is inderdaad belangrijk. In eerste termijn heeft spreekster al iets gezegd over ondersteuning van de sozen. In het actieplan staat ook iets over ontmoetingsplekken voor jongeren. Zij stelt zich voor dat dit een van de zaken is die tijdens de schorsing tussen fracties nog ter sprake komen. Over het elektronisch kinddossier en de verbreding daarvan heeft de BGE-fractie eveneens opmerkingen gemaakt. Dank aan deze fractie voor het verstrekken van schriftelijke achtergrondinformatie. Volgens die informatie zit de klem in de verbreding van het EKD, waarmee wordt bedoeld dat dit niet alleen wordt gebruikt door de GGD, maar ook door andere professionals. De minister heeft hierover gezegd er nog niet van overtuigd te zijn dat verbreding gewenst is, dit vanwege problemen die te maken hebben met ICT-toepassingen en met privacywetgeving. De zorg van de BGE-fractie, betrekking hebbend op het voorkómen van ernstige situaties waarin kinderen kunnen verkeren, begrijpt spreekster overigens heel goed.

Wethouder Holman begrijpt de opmerkingen van de heer Arends. Het is inderdaad goed hiernaar nog even te kijken. Op het moment waarop spreker de cijfers niet voor zich heeft, gaat hij er even van uit dat de cijfers kloppen die vanuit de organisatie zijn gegeven. Hij heeft daar wel bedenkingen bij, want € 2 miljoen is eigenlijk een bedrag waarvan hij denkt: is dát het dan? De heer Douwstra is blij met de ondersteuning van het verzoek hierover helderheid te verschaffen, want populair gezegd, is zijn fractie zich ook te pletter geschrokken van het bedrag van € 2 miljoen. Er staat evenwel op een andere pagina voor het onderhoud en beheer van het openbaar gebied € 8,6 miljoen genoemd, en daarvan zou dan weer € 2 miljoen voor grijs zijn, de rest voor groen. Het vliegt alle kanten uit en het is dan ook verheugend dat er duidelijkheid over komt.

De heer Douwstra wil hieraan toevoegen dat de ergernis van zijn fractie in feite is gestoeld op de omstandigheid dat de minister zwicht voor de beroepsgroepen, die zeggen: wij hebben daar geen behoefte aan! Het gaat de BGE-fractie er echter niet om of de beroepsgroepen er behoefte aan hebben, maar of de samenleving behoefte heeft aan een goed uitgerust kinddossier.

De waarnemend voorzitter begrijpt dat straks in de schorsing tijd wordt gebruikt om over en weer gegevens uit te wisselen. De heer Wilms vindt het jammer dat dit soort zaken hier nu over de tafel gaan. In de voorbereiding van de begrotingsbehandeling moet een en ander worden uitgezocht. Dan komt een discussie als deze ook veel beter tot haar recht.

Wethouder Thalens-Kolker kan aangeven waarom professionals wellicht reageren zoals zij doen. Dit komt voort uit de omstandigheid dat er naast het elektronisch kinddossier ook al een landelijke verwijsindex is. Daarmee zijn BorgerOdoorn, Coevorden en Emmen al aan de slag. Die index is een digitaal hulpmiddel om de professionals in staat te stellen aan te geven of er een signaal is over een kind of een gezin. De professionals kunnen aan de hand daarvan signaleren of een andere professional ook een signaal heeft gekregen over een kind of gezin. Zij worden geacht zo snel mogelijk contact met elkaar op te nemen om samen te bekijken wat er in een bepaalde situatie moet gebeuren, met als doel: één plan voor één gezin en één verantwoordelijke die er voor zorgt dat dit plan wordt uitgevoerd. Met andere woorden: naast het elektronisch kinddossier dat wordt ingevoerd is er al een verwijsindex. Op dit moment wordt gewerkt aan het uitrollen daarvan over alle instellingen, opdat zij hun signalen gaan doorgeven. Zo is een

De waarnemend voorzitter kan het hiermee alleen maar eens zijn. Echter, soms lopen dingen anders dan men graag wil. Wethouder Thalens-Kolker reageert vervolgens op hetgeen in tweede termijn door de raad is ingebracht, ten eerste over het jeugdbeleid. Het is wel duidelijk dat zowel het college als de raad vindt dat jeugd een belangrijk thema vormt, gezien de inbreng van de raad en het actieplan Jeugd dat door de fracties van PvdA en CDA is ingediend. Geconstateerd kan worden dat er op dit terrein veel gebeurt; alle genoemde voorbeelden hoeven niet te worden herhaald. In het actieplan staan ook goede voorstellen die zeer de moeite waard zijn om ze verder uit te werken.

78

behoorlijk vangnet gecreëerd om te voorkomen dat kinderen in situaties geraken die niet prettig zijn.

Zijn zij op de hoogte van de huidige situatie, ja of nee? Volgens hem zijn deze vragen heel simpel te beantwoorden.

De heer Douwstra informeert of dit betekent dat vanuit het Emmense het standpunt van de VNG niet wordt onderschreven.

Wethouder Thalens-Kolker antwoordt dat er over zaken die al dan niet worden gedaan contact is met de buren. Of is gecommuniceerd dat er op dit moment gewerkt wordt aan de aanpassingen kan zij niet zeggen. Maar nogmaals: als er onvoldoende wordt gecommuniceerd met de omwonenden, moet dat verbeteren. Daar hecht zij aan. De heer Dijkgraaf heeft ook gevraagd om een visie op een poppodium. De raad kan de nota over kunst en cultuur tegemoet zien, van welke nota een poppodium ongetwijfeld een onderdeel zal zijn. In eerste termijn heeft spreekster al gezegd sterk te hechten aan een actieve deelname van jongeren en kinderen aan cultuuractiviteiten. Dit geldt eveneens voor een poppodium. Daar kunnen jongeren en kinderen genieten van optredens en desgewenst met een gitaar binnenlopen om te oefenen of samen met anderen te pingelen. Spreekster kan zich trouwens voorstellen dat er ook andere zaken dan muziek in worden ondergebracht. Zij denkt dan aan jongeren die hebben ingesproken in de junivergadering van de commissie en die heel actief zijn met componeren op computer of laptop. Dit soort zaken moet wat haar betreft in een centrum voor jongerencultuur eveneens kunnen plaatsvinden.

Wethouder Thalens-Kolker zegt dat niet. Zij kan zich voorstellen dat de VNG zegt dat het ambitieniveau van de minister hoger moet zijn en dat de professionals op enig moment toegang moeten hebben tot het EKD. Zij kan zich echter oorstellen dat de minister stelt dat hieraan nog veel haken en ogen zitten. Hoe dan ook: als een goed gebruik wordt gemaakt van de verwijsindex, heeft men een goed middel in handen om te voorkomen dat er in bepaalde gezinssituaties ongelukken gebeuren. In haar enthousiasme over het verder uitbouwen van het jeugdbeleid heeft zij maandag aangegeven dat de notitie in december in de raad komt. Haar optimistische inschatting moet zij enigszins bijstellen. Het lijkt haar beter eerst goed op een rij te zetten wat er allemaal al wordt gedaan en daarbij ook de zaken te betrekken die deze dagen zijn genoemd. Dat gaat het om het actieplan Jeugd, maar bijvoorbeeld ook over de inbreng van de ChristenUnie-fractie. Zoals vaker heeft de GroenLinks-fractie weer een aantal vragen gesteld over Blanco. Aangegeven is dat bij het op orde brengen van de tijdelijke huisvesting onderscheid wordt gemaakt tussen de zaken die niet vergunningplichtig zijn en de zaken die dat wél zijn. Voor de laatste is meer tijd nodig vanwege de te volgen procedures, maar de zaken die niet vergunningplichtig zijn zullen vóór 1 december zijn afgerond. De heer Dijkgraaf stelde dat de buren niet geïnformeerd zijn over datgene wat nu wordt opgepakt. Als dat zo is, dan zal daaraan iets moeten worden gedaan. Spreeksters informatie is een andere, maar als de heer Dijkgraaf gelijk heeft, zal hieraan meer aandacht moeten worden besteed, want het is erg belangrijk dat de buren goed op de hoogte zijn van alles wat er gebeurt. Vermeld zij voorts dat de bewoners van de Klepel klachten bij de Nationale Ombudsman hebben ingediend over toezeggingen die zouden zijn gedaan en over de lange tijd die gemoeid is met het vinden van een definitieve plek voor Blanco. Daarop is door de Nationale Ombudsman aangegeven dat een en ander is veroorzaakt door zaken die niet tot de verantwoordelijkheid van de gemeente behoren.

De heer Huttinga wil de heer Dijkgraaf graag even wijzen op de Monday Night Music Club. Deze is in Emmen al gaande en daar mogen jongeren ook op inschrijven en aan meedoen. Dat is fantastisch! De heer Dijkgraaf wordt een beetje vervelend van pingelen en muziekjes componeren op de computer. Volgens hem is een poppodium veel meer dan dat. Het moet iets zijn waar jongeren méér kunnen doen dan een beetje op een gitaar pingelen. En wat de jongeren betreft die van de zomer hebben ingesproken: het verbaast hem dat het allemaal zo lang moet duren en dat niet gewoon gezegd wordt dat met bepaalde ideeën iets wordt gedaan. Er is gesproken over het boekje van Wijn waarin de hele cirkel staat die aangeeft waaraan cultuur moet voldoen. De wethouder komt echter niet verder dan een heel kleine stukje uit deze cirkel. Als je jongeren wilt behouden in de gemeente Emmen, moet je er voor zorgen dat er allerlei dingen gebeuren die jongeren aanspreken. Dan gaat het niet alleen om ontmoetingsplekjes, maar om het behoud van jongeren in de gemeente door het organiseren van activi-

De heer Dijkgraaf herinnert eraan te hebben gevraagd óf het is zoals hij heeft vermeld. Is er nu wel of niet informatie gegeven aan de buren?

79

teiten waarvan jongeren zeggen: het is fijn om in Emmen te zijn, ik wil daar mijn hele leven blijven! Spreker heeft daarentegen het gevoel dat het alleen maar om kleine dingen gaat en vindt dit geen recht doen aan datgene waarover de GroenLinks-fractie zich druk maakt. Hij vindt dat heel vervelend.

Wethouder Thalens-Kolker bevestigt dit.

Wethouder Thalens-Kolker heeft soms het idee dat de heer Dijkgraaf niet helemaal op de hoogte is van alle culturele activiteiten die in de gemeente plaatsvinden. Zij snapt best dat de heer Dijkgraaf zich zeer betrokken voelt bij Blanco en dit is voor haar eveneens een heel belangrijk onderwerp, maar jongerencultuur is breed en de gemeente is groot. Er gebeurt veel. Wanneer de kunst- en cultuurnota aan de orde komt, zal daarop volop kunnen worden gereageerd. De daarin opgenomen omschrijving van een centrum voor jongerencultuur, is precies hetzelfde als wat de heer Dijkgraaf bedoelt. Misschien worden andere woorden gebruikt, maar volgens haar verschillen zij en de heer Dijkgraaf niet zo veel van mening.

Wethouder Thalens-Kolker zegt reeds maandag een reactie te hebben gegeven, namelijk dat vrijdag jongstleden de mogelijkheid is geboden tot het realiseren van een prachtig cultuurcentrum Brands. Dat heeft alles te maken met cultureel erfgoed en specifiek de historie van deze streek.

De heer Dijkgraaf wijst erop ook nog iets te hebben gezegd over een kenniscentrum cultuurhistorie. Daarop heeft de wethouder gezegd: nu niet en voorlopig ook niet! Toch nog graag een nadere reactie.

De heer Dijkgraaf heeft eerder al opgemerkt dat dit slechts een onderdeel is van de hele cultuurhistorie. Volgens hem is er veel meer dan dat. Er zijn allerlei historische verenigingen die erg goed werk doen en hij zou graag willen dat er over wordt nagedacht hoe deze kunnen worden gebundeld in een kenniscentrum waarvan de hele gemeenschap gebruik kan maken om er voor te zorgen dat de geschiedenis in de toekomst verankerd blijft. Daarop wil hij graag een reactie.

De heer Dijkgraaf wil helemaal niet zeggen dat er niets zou gebeuren, want natuurlijk gebeurt er van alles, dat weet hij ook. Er zijn echter ook vele kleinschalige activiteiten en er moet iets worden gecreëerd om ook die te kunnen laten plaatsvinden. Volgens hem gebeurt dat veel te weinig. Voor een 100.000+-gemeente moet meer te melden zijn dan een opsomming van dingen die al gebeuren. Zo'n gemeente moet een visie hebben op hoe zij er over tien jaar bij wil staan en hoe zij ervoor kan zorgen dat die 100.000+ 120.000+ wordt. Daarop wil hij een visie horen, doch die komt almaar niet. Hij is erg benieuwd wat er allemaal in de cultuurnota zal staan, maar de verhalen horende, is hij bang dat daarin niet echt tot een visie wordt gekomen. Dat moet men gewoon niet willen.

Wethouder Thalens-Kolker meent al twee keer een reactie te hebben gegeven. Zij kan zich voorstellen dat bij het realiseren van de collectie Brands in een definitieve vorm wordt bezien wat er wel en niet is. Wat nu in gang gezet, is volgens haar een belangrijke ontwikkeling en kan een heel mooie plek zijn om kennis op te doen over het cultureel erfgoed en de historie van dit gebied. De heer Dijkgraaf zal niet ontkennen dat dit zo is. Hij steunt dan ook van harte dat dit gaat gebeuren. De heer Wilms merkt op dat historische verenigingen volgens hem heel mooie lokale initiatieven zijn en zo ook moeten worden gelaten.

De heer Arends vraagt of hij de wethouder heeft horen zeggen dat de nota Jeugdbeleid niet in december komt.

Wethouder Sleeking heeft over twee punten nog enkele opmerkingen te maken naar aanleiding van vragen die zijn gesteld en de discussie over Emmen Revisited. De eerste opmerking gaat over de startersleningen, waarover door de VVD-fractie de vraag is gesteld hoe de behoefte bekend kan zijn als er geen wachtlijst is. Spreker denkt dat bij de systematiek voor het ter beschikking stellen van startersleningen niet zinvol is te werken met een wachtlijst. Geprobeerd wordt er voor te zorgen dat er voortdurend budget beschikbaar is waarop

Wethouder Thalens-Kolker bevestigt dit. Zij heeft aangegeven dat zij in een optimistische bui heeft gezegd dat deze nota in december zou komen. Dat zal echter niet lukken – het wordt januari. De heer Arends merkt op dat ook in de begroting is opgenomen dat het december zou worden. Hij neemt aan dat het nu uiteindelijk januari zal worden.

80

starters een beroep kunnen doen. Als je al vindt dat je de behoefte moet meten, moet je dat doen aan de hand van de verschillende signalen uit de markt. Hij heeft het dan over signalen van bouwers en makelaars. Een belangrijk signaal uit de markt is overigens dat het bedrag dat beschikbaar is met een bepaalde snelheid opraakt. Dat is voor het college de belangrijkste reden om er voor te zorgen dat het volgend jaar opnieuw een zodanig budget beschikbaar is dat, kijkend naar de ervaring in de afgelopen jaren, in voldoende mate geld aanwezig is in het revolving fund, teneinde aan de vragen die waarschijnlijk zullen komen tegemoet te komen. Met betrekking tot Emmen Revisited een drietal zaken. De eerste is dat de verdere uitbouw van het project gestaag vorm krijgt. De partners die in Emmen Revisited samenwerken, hebben afgelopen dinsdag een drietal besluiten genomen, te weten: • dat er in 2009 drie nieuwe gebieden aan deze werkwijze worden toegevoegd, in januari Nieuw-Weerdinge, in mei Nieuw-Amsterdam-Veenoord en vanaf september EmmerCompascuum; • dat vóór het einde van dit jaar wordt geprobeerd een langetermijnlijst op te stellen, waarbij wordt aangegeven welke dorpen en eventueel wijken in de toekomst zullen worden aangepakt en in welke volgorde; daarbij zal nog niet exact het jaar, welk dorp en welke wijk worden aangegeven, wat te maken heeft met het feit dat het college zich enige ruimte wil geven om bij de verdere uitbouw van Emmen Revisited te kijken naar de ervaringen die worden opgedaan in de dorpen en de wijken waaraan nu wordt gewerkt; • dat met kernen die dermate klein zijn dat het de vraag is of met de precieze manier van werken volgens Emmen Revisited zoveel mogelijk aan de gang moet worden gegaan; als dat wordt gedaan, gebeurt dat in nauwe samenwerking met de BOKD, wat betekent dat in 2009 met twee kernen aan de slag zal worden gegaan op een wijze die is te vergelijken met de aanpak in EmmerCompascuum.

theater/centrum en zaken die daarmee annex zijn. Hierover zal de raad op 18 december gaan spreken. Er is discussie over de vraag in hoeverre het wenselijk is hiervoor financiële volumes vast te stellen, welnu: het college vindt dit wenselijk. Dit zal een onderdeel zijn van de voorstellen die het college op 18 december aan de raad voorlegt. Er moet echter onderscheid worden gemaakt tussen volumes en kredieten; de laatste worden pas later verstrekt. Er zal ook alleen geld worden uitgegeven voor zover de raad kredieten hééft verstrekt. Met andere woorden: er wordt morgen geen € 800.000,- uitgegeven zonder nadere besluitvorming van de raad. Het college vindt het wel noodzakelijk alvast volumes vast te stellen. Spreker is zelden zo sympathiek zwart gemaakt als door de heer Wilms door hem als de Obama van deze operatie te betitelen. Om hem weer met de beide benen op de grond te zetten, waarschuwde de heer Schoo hem gelukkig! Wat anders verwoord, heeft de raad het in het afgelopen jaar in dit kader een aantal keren gehad over risicomanagement. Het lijkt hem goed dat op 18 december naast de voorstellen te leggen hoe het zit met de verschillende onderdelen van de plannen en de verschillende aanvliegroutes en hoe daarmee in de komende tien jaren wordt omgegaan. Spreker meent hiermee op de punten die zijn portefeuille betreffen te zijn ingegaan.

Burgemeester Bijl meent dat George Orwell tijdens deze begrotingsbehandeling nog niet langs is geweest. Hij zal deze in het Nederlands aanhalen. George Orwell zei: Alle dieren zijn gelijk, maar sommige zijn meer gelijk! Hij zou aan de heer Schoo willen zeggen: het is het college altijd menens, maar soms is het méér menens! Een ander punt betreft het project dierentuin/-

De heer Huttinga denkt dat dit dan meer in het kader van de trekschuit zal zijn! De waarnemend voorzitter is van mening dat nu wel érg uit de koers wordt gegaan. Toen hij in Drenthe kwam wonen, was het gebruik op oudjaar grote apparaten op gebouwen neer te zetten en is er zelf weleens slachtoffer van geworden. Hoe dan ook, hij ziet de trekschuit met oudjaar nog niet op het 'roze hotel' staan!

De heer Huttinga heeft nog een vraag aan de burgemeester over citymarketing. Heeft het college nu aangegeven dat het de motie daaromtrent overneemt? Burgemeester Bijl meent maandag al te hebben gezegd dat het college dat doet. De heer Huttinga en hij bleken het met elkaar eens over het herijken van de besluiten. Wethouder Evenhuis vermeldt zojuist ook nog vakliteratuur te hebben verstrekt! De heer Huttinga is daar heel erkentelijk voor! Burgemeester Bijl zegt dat nog wordt overwogen het 'roze hotel' er ook in te zetten!

81

waarnemend voorzitter op dat deze zegt: een bedrag van € 30.000,- is niet toereikend. Als hij de discussie in de commissie werkwijze raad voor de geest haalt, meent hij dat het niet meer gaat om verder onderzoek; er moet nog wel een afronding plaatsvinden, maar veel meer hoeft er niet meer aan te gebeuren. Wanneer kan de raad van het presidium concrete voorstellen verwachten? En kan het presidium bijvoorbeeld na de schorsing in concreto een bedrag noemen dat het denkt nodig te hebben voor dit onderwerp?

De heer Douwstra beschouwt dit als een uitdaging! De heer Wilms vraagt of de raad nog een geactualiseerd overzicht van de moties en de amendementen krijgt. De waarnemend voorzitter antwoordt bevestigend. Het is momenteel in bewerking. Hij moet nu als voorzitter van het presidium nog even iets zeggen, en wel over het ingediende GroenLinks-amendement over de ICT-voorzieningen ten behoeve van de raad (A6). Eigenlijk zou de raad, net als de griffier en spreker zelf, heel blij moeten zijn met dit amendement, zij het dat het blijkbaar niet volkomen duidelijk is wat ermee wordt bedoeld. Hierover het volgende. Het amendement behelst de verdere ontwikkeling van ICT-voorzieningen die de raad in de toekomst graag zou willen zien. Uiteraard zijn daar financiële middelen voor nodig. Het presidium ziet het in feite niet anders dan als een voortzetting van het onderzoek dat in de afgelopen maanden is gedaan in de vorm van een quick scan, uitgevoerd door een externe deskundige, die natuurlijk ook geld kost. Deze deskundige heeft adviezen gegeven, welke al voorlopig zijn besproken in de commissie werkwijze raad. Daarmee is reeds aangegeven in welke richting de verdere ontwikkeling zou kunnen gaan. Spreker zou nu een aantal zaken kunnen noemen dat is nagegaan, maar zou ook kunnen toezeggen dat er op heel korte termijn een plan komt, daarbij aangevend dat de in het amendement voorgestelde bedragen (€ 30.000,- incidenteel en € 30.000,- structureel) voor het plan dat de raad wellicht gaat goedkeuren nog niet voldoende zijn. Het stelt voor voorlopig wel een bedrag van € 30.000,- te accorderen, opdat de griffie en het presidium verder kunnen gaan met de ontwikkeling van de ICT-voorzieningen die nodig worden geacht. Is dit voldoende, of is er toch behoefte aan een verder invulling van projecten die op korte termijn op stapel staan?

De waarnemend voorzitter antwoordt dat in elk geval een doorkijk kan worden geboden. Het benodigde bedrag is natuurlijk afhankelijk van wat wordt gewenst. Naar aanleiding van de ervaringen met de tijdelijke raadzaalvoorzieningen in Schoonebeek is het presidium wat voorzichtig geworden. In dat verband stond een mooie voorziening voor ogen, waarmee blijkens de informatie een op zich te overzien bedrag zou zijn gemoeid, iets in de buurt van € 20.000,-, maar toen puntje bij paaltje kwam, werd uitgekomen op het viervoudige. Vandaar de voorzichtigheid ten aanzien van het noemen van bedragen. Nu is al wel bekend dat er meer nodig is, maar nogmaals: dat is afhankelijk van wat wordt gewenst. Spreker kan wel toezeggen dat er een voorlopige opzet zal worden gemaakt met een kostenindicatie. De heer Dijkgraaf kan ter geruststelling van de heer Arends zeggen dat het amendement er niet van uitgaat dat alles in één keer wordt gedaan. Er moet gewoon klein worden begonnen. Het amendement geeft de mogelijkheid voor het maken van een begin. Mede gehoord de ondersteuning van de wethouder van financiën kan daartoe worden overgegaan. Volgens spreker is dit een goede insteek. Zodoende hoeven er vooralsnog geen grote bedragen te worden uitgetrokken. Burgemeester Bijl herinnert eraan de fractievoorzitters en de leden van het presidium te hebben uitgenodigd meteen na de schorsing even op zijn kamer te komen. Verder geeft hij in overweging de duur van de schorsing ten opzichte van de agenda aan te passen. Volgens de agenda zou de vergadering om 14.00 uur worden hervat, maar hij stelt zich voor dat dit tijdstip wordt verschoven naar 14.30 uur.

De heer Huttinga is van mening dat deze toelichting het amendement verduidelijkt. Hij kan zeggen dat nu de bedenkingen van zijn fractie zijn weggenomen.

De waarnemend voorzitter informeert of de raad hiermee akkoord kan gaan.

De waarnemend voorzitter kan nog zeggen dat het voorstel dat hij zojuist heeft gedaan door de wethouder van financiën wordt gesteund.

De raad stemt hiermee in. De heer Dijkgraaf heeft nog een mededeling waarmee tijd kan worden gewonnen. Het amen-

De heer Arends maakt uit de woorden van de

82

dement over een groeninvesteringsfonds (A8) wordt ingetrokken. De fractie van GroenLinks zal een initiatiefvoorstel opstellen dat gelijk met het onderwerp 'klimaatneutraal' kan worden besproken.

reeds gezegd dat die het volgend jaar in Jap en Anneke taal zullen worden opgenomen, opdat ze voor iedereen duidelijk zijn. Het voorgaande betekend dat de amendementen A13 en A14 worden ingetrokken. Voor amendement A14 komt een motie in de plaats. (Deze motie wordt voorzien van nr. M14a)

De waarnemend voorzitter schorst de vergadering vervolgens te 13.15 uur.

De heer Huttinga constateert dat er tijdens de pauze wat is 'gekaart'. Dit heeft ertoe geleid tot gezamenlijke motie over het zwemmen. De tekst ervan is opgesteld in samenwerking tussen de fracties van PvdA, BGE en ChristenUnie, en de motie is mede ondertekend door de fracties van DOP, CDA, SP en GroenLinks. De motie wordt bij dezen ingediend, ter vervanging van de moties M11 en M12. (De nieuwe motie wordt voorzien van nr. M11a)

Schorsing. De voorzitter heropent de vergadering. Hij moet helaas melden dat de heer Ripassa acuut is opgenomen in het ziekenhuis. Niet precies duidelijk is wat er aan de hand is. Het zou om een blindedarmontsteking kunnen gaan, maar dat wordt op dit moment onderzocht. Hij wenst de heer Ripassa mede namens de raad sterkte en beterschap toe. Vervolgens geeft hij het woord aan wethouder Holman voor een korte mededeling.

Mevrouw Houwing-Haisma vermeldt dat het VVD-amendement A4 over subsidiëring van sportverenigingen tijdens overleg in de schorsing is gewijzigd in een motie die hierbij wordt ingediend. (Deze motie wordt voorzien van nr. M12a) Spreekster tekent hierbij aan dat wordt gedacht aan een eenmalig bedrag van rond de € 220.000,- in 2009. Omdat er nu wordt uitgegaan van een verdeling per sportvereniging is het erg moeilijk een exact bedrag vast te stellen. Wat de fractie betreft krijgt het college in dezen enige speelruimte.

Wethouder Holman komt terug op de financiële middelen die omgaan in groen en grijs, die hij in de deelbegrotingen even heeft laten uitzoeken. Het blijkt dat er voor groen en grijs jaarlijks een bedrag van bijna € 29 miljoen in de begroting staat. De posten in de deelbegrotingen zal hij even laten kopiëren, opdat de raad precies kan zien hoe alles is uitgesplitst. De heer Douwstra zegt dat hiermee voor zijn fractie meteen een deel van het probleem is opgelost. Wel blijft zij het uitermate vervelend vinden dat de informatie uit dit huis was zoals hij in tweede termijn heeft aangegeven. Hij dringt erop aan dit soort misverstanden in de toekomst uit te sluiten.

De voorzitter doet hierna de volgende mededelingen. - NAM De NAM is van plan is op 27 november aanstaande in de raadzaal een filmopname te maken, dit naar aanleiding van de dan aan de orde zijnde besluitvorming over het hernieuwd boren in Schoonebeek. De desbetreffende behandeling in de raad wil men graag op film vastleggen. Hij neemt aan dat de raad daartegen geen bezwaar heeft. Overigens moet de raad dan wel beloven dat het voorstel geen A-stuk zal zijn, want dan zou het een nogal sneu item worden!

De voorzitter merkt op dat het college goed luistert en kijkt naar wat hier naar voren komt. Van een aantal directeuren heeft hij al gehoord dat zij zich door het gebeuren geïnspireerd voelen om het volgend jaar te proberen de informatie op een aantal punten nog beter richting de raad te laten gaan. Zoals de heer Huttinga vanmorgen al zei: hoe goed het ook is, het kan altijd nog beter!

De heer Huttinga werpt de vraag op wat voor een bedrijf mooier is dan een eigen belang als een hamerstuk langs te zien komen!

De heer Douwstra memoreert dat ook cijfers zijn verstrekt met betrekking tot de personeelsbegroting. Daarin heeft de fractie inderdaad een aantal zaken over het hoofd gezien, hoewel dat eigenlijk te veel is gezegd, gezien de wijze waarop die cijfers in de begroting zijn vervat. Uit de nieuwe cijferopstelling blijkt dat de verschillende interpretaties mede zijn veroorzaakt door teksten die in begroting staan. Daarover is

De voorzitter denkt dat het bedrijf het heel mooi zou vinden, maar ook dat de kijkers naar de film er anders over zouden denken. De heer Wilms informeert of de gemeente ook nog wat aan de rechten verdient! De voorzitter geeft als reactie dat de gemeente

83

moet investeren in relaties! De film kan altijd nog worden gebruikt als onderbouwing bij eventuele vragen. Hij wil echter eigenlijk nooit iets vragen voordat er een besluit is genomen. - Reis buitenland Het is een goede gewoonte dat reizen naar het buitenland worden gemeld. Bij dezen derhalve de mededeling dat wethouder Sleeking binnenkort voor een paar dagen zal afreizen naar Parijs. Naar spreker heeft begrepen, betreft het een coproductie met Wooncom. Het bezoek heeft te maken met een prijsvraag op het gebied van architectuur in het kader van Europan.

omissie te herstellen. De BGE-fractie houdt het amendement A11 aan en wil dit graag betrekken bij de bespreking van de nota Jeugdbeleid. Voor het overige steunt zij het actieplan Jeugd van de fracties van PvdA en CDA.

Wethouder Sleeking licht toe dat het gaat om de ontwikkeling van een nieuw bouwplan in de vorm van een Europese prijsvraag, waarvoor specifiek jonge Europese architecten worden uitgenodigd. De gemeente en Wooncom verplichten zich vervolgens het beste plan tot uitvoering te brengen. Het gaat in dezen om een locatie aan de Buitenweg in Emmen. - Dierenpark/theater/centrumontwikkeling De voorzitter meldt, dat in de pauze met de fractievoorzitters en het presidium even overlegd is, waarbij afspraken zijn gemaakt over het tijdpad. Het college verwacht op 18 november aanstaande naar buiten te kunnen komen met het raadsvoorstel inzake dierenpark/theater/centrumontwikkeling. Dat zal parallel lopen met besluitvorming door Gedeputeerde Staten van Drenthe, want in dit geval wordt door gemeente en provincie gezamenlijk opgetreden. In de commissievergadering van 4 december, waarvoor alle raads- en commissieleden en portefeuillehouders bij dezen worden uitgenodigd, zal het onderwerp uitgebreid aan de orde worden gesteld. Er wordt van uitgegaan dat de agenda voor de raadsvergadering van 18 december alleen het hoogst noodzakelijke vermeldt plus het punt betreffende de dierentuin/theater/centrumontwikkeling, opdat er volop de gelegenheid is dit onderwerp met elkaar te bespreken.

PvdA-amendement A1, respectievelijk vervangen door A1-nieuw

De voorzitter vermeldt vervolgens dat de initiatiefvoorstellen van de fracties van PvdA en GroenLinks die zijn ingediend de normale weg zullen volgen. Volgens het Reglement van orde moeten nu eerst de amendementen ter besluitvorming worden voorgelegd.

De raad van gemeente Emmen in vergadering bijeen op maandag 3 november en donderdag 6 november 2008, aan de orde zijnde het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 3 november 2008 programmabegroting 2009 onder nummer RA 08/0109; overwegende dat: • in het kader van de participatiegedachte geldstromen vanuit WWB, WSW en WMO in het fonds versterking sociale infrastructuur bij elkaar komen; • door het toepassen van de eigen bijdrage op hulpmiddelen er een voordeel op het WMObudget voor hulpmiddelen ontstaat; van mening is dat: deze middelen beschikbaar moeten blijven voor de doelgroep en aangewend moeten worden voor de gebruikers van de WMO; besluit derhalve het voorstel als volgt te wijzigen: 1. Het voordeel op de WMO-hulpmiddelen en het overschot voorzienigenpakket binnen het fonds versterking sociale infrastructuur geoormerkt zullen worden ten behoeve van de gebruikers van de WMO. 1. Het resultaat WMO-eigen bijdragebesluit hulpmiddelen en de jaarresultaten WMO individuele hulpmiddelen (voormalige WVG-gelden) binnen het fonds versterking sociale infrastructuur geoormerkt zullen worden ten behoeve van de gebruikers van de WMO.

De heer Reitsma merkt op dat er op 18 november ook iets is gepland betreffende de tuinbouw. De voorzitter zegt dat iedereen dan gewoon z'n werk moet blijven doen, want dat het college dan slechts naar buiten treedt met het voorstel. Hij heeft met de fractievoorzitters al afgesproken dat de collegeleden vanaf 18 november beschikbaar zijn om op allerlei plekken en op allerlei tijdstippen de raadsleden van informatie te voorzien ten behoeve van de gecombineerde commissievergadering op 4 december. De heer Douwstra vraagt het woord om een

84

De heer Arends neemt aan dat met de aanpassing aan de wens van het college is voldaan.

Ingetrokken zijnde, maakt dit amendement geen onderdeel van besluitvorming uit.

Bij inventarisatie blijkt dit amendement met 33 tegen 4 stemmen te worden aangenomen (de leden van de fracties van DOP en BGE stemmen tegen).

PvdA/CDA-amendement A3 De raad van gemeente Emmen in vergadering bijeen op maandag 3 november en donderdag 6 november 2008.

PvdA-amendement A2 aan de orde zijnde het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 3 november 2008 programmabegroting 2009 onder nummer: RA08/0109;

De raad van gemeente Emmen in vergadering bijeen op maandag 3 november en donderdag 6 november 2008, aan de orde zijnde het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 3 november 2008 programmabegroting 2009 onder nummer RA 08/0109;

overwegende dat: • het thema jeugd een van de kernthema’s is in het beleid van het college; • in 2009 een fonds jeugdbeleid wordt ingesteld; • het fonds jeugdbeleid bedoeld is om de uitvoering van de beleidsdoelen van de beleidsnota Jeugd te financieren; • het fonds jeugdbeleid vanaf 2010 een jaarlijkse voeding zal hebben van € 100.000,-; • de fracties van PvdA en CDA in de gemeenteraad van Emmen een actieplan Jeugd (zie bijlage) hebben opgesteld dat bedoeld is om, vooruitlopend op de nota Jeugdbeleid, mee te denken over de richting van het te vormen jeugdbeleid in de gemeente Emmen.

overwegende dat: • inde programmabegroting 2008 budgetten zijn opgenomen voor de financiering van het maken van dorps- en wijkplannen in 2008 en 2009; • bij de behandeling van de programmabegroting 2008 voor 2009 incidenteel een bedrag van € 500.000,- beschikbaar is gesteld door het opstellen van dorps- en wijkplannen; • hiermee mede bedoeld was een stevige impuls te geven aan de burgerparticipatie binnen de gemeente Emmen; • zowel het opstellen van dorps- en wijkplannen als burgerparticipatie geen eenmalige acties zouden moeten zijn;

van mening is dat: • het actieplan Jeugd van de fracties van PvdA en CDA een duidelijke richting geeft aan het te vormen jeugdbeleid in de gemeente Emmen; • een jaarlijkse voeding van € 100.000,- voor het fonds jeugdbeleid onvoldoende is om de ambities op het thema jeugd te realiseren; • naast de middelen uit het fonds jeugdbeleid ook uit andere budgetten middelen beschikbaar moeten worden gesteld om de ambities op het thema Jeugd te realiseren;

van mening is dat: • het maken van interactieve en integrale dorps- en wijkplannen (programma's) samen met bewoners, erkende overlegpartners en andere participanten overeenkomstig de aanpak Emmen Revisited voortgezet moet worden; • een dergelijke aanpak in alle dorpen en wijken van de gemeente Emmen mogelijk moet zijn;

besluit derhalve het voorstel als volgt te wijzigen: • ten laste van het budget nieuw beleid een bedrag ad € 400.000,- structureel te bestemmen voor het voeden van het fonds jeugdbeleid; • ten laste van het budget nieuw beleid een bedrag ad € 76.000,- structureel te bestemmen voor sporten spelvoorzieningen in

besluit derhalve het voorstel als volgt te wijzigen: ten laste van het budget nieuw beleid een bedrag van € 250.000,- structureel te bestemmen voor het ontwikkelen van dorps- en wijkprogramma's ('uitrol Emmen Revisited').

85

•

•

2. de sportverenigingen mogen dit bedrag naar eigen inzicht ten behoeve van hun eigen sportverenigingen besteden; 3. het benodigde bedrag wordt beschikbaar gesteld uit het volume nieuw beleid 2009.

dorpen en wijken (sluit aan op het amendement bij de begroting 2008 op dit onderwerp); ten laste van het budget nieuw beleid een bedrag ad € 100.000,- structureel te bestemmen voor de aanleg van (semi-) kunstgrasvelden op sportparken in de gemeente Emmen onder de voorwaarde dat deze velden ook beschikbaar worden gesteld voor gebruik door anderen dan de sportverenigingen die gebruik maken van de sportparken; ten laste van het budget nieuw beleid in 2009 en 2010 een bedrag ad € 50.000,- beschikbaar te stellen opdat jongeren tot 12 jaar op woensdagmiddag gratis kunnen zwemmen in de overdekte gemeentelijke zwembaden in de gemeente Emmen.

Ingetrokken zijnde ten gunste van motie M12a, maakt dit amendement geen onderdeel van besluitvorming uit. ChristenUnie-amendement A5 De raad van de gemeente Emmen, in vergadering bijeen d.d. 3 en 6 november 2008, overwegende dat: • de gezinsproblematiek steeds verder toeneemt; • dit een zeer negatieve invloed heeft op het welzijn en de veiligheid van jeugdigen; • dit leidt tot een grotere instroom in de jeugdzorg; • uit het onderzoek 'De familie aan zet' (Wijnen-Lunenborg c.s. 2008) van de Vrije Universiteit blijkt dat het aantal zorgpunten in een gezin snel afneemt na een 'Eigen Kracht'-conferentie en vervolgens stabiel blijft; • de 'Eigen Kracht'-conferentie een goede methode is om op doelmatige en doeltreffende wijze de kracht van familie- en vriendennetwerk te benutten voor het welzijn en de veiligheid van jeugdigen; • dit zwaardere problematiek voorkomt; • dit de instroom vermindert en daardoor het bureau Jeugdzorg ontlast; • dit middel in deze gemeente nu nog niet wordt ingezet;

Mevrouw Houwing-Haisma deelt mee dat de VVD-fractie in grote lijnen kan instemmen met het actieplan Jeugd, maar tegen het onderdeel 'gratis zwemmen' is. De heer Schoo staat zeer sympathiek tegenover het actieplan, maar heeft moeite met het instellen van de fondsen. Hij vindt het actieplan echter te belangrijk om tegen het plan te stemmen. Met inachtneming van de gegeven stemverklaringen blijkt dit amendement met algemene stemmen te worden aangenomen. VVD-amendement A4 De raad van de gemeente Emmen, in vergadering bijeen op 3 en 6 november 2008, constateert dat: • de inzet van sportclubs en daarmee hun vrijwilligers van grote waarde is voor de sportbeoefening; • door de organisatie en uitvoering van allerlei projecten om sport te stimuleren er een extra beroep op de sportverenigingen en hun vrijwilligers wordt gedaan; • het wenselijk is deze inzet te waarderen;

besluit: te bevorderen dat het middel van de 'Eigen Kracht'-conferentie wordt opgenomen als onderdeel van het hulpaanbod van het Centrum voor Jeugd en Gezin/bureau Jeugdzorg en daartoe € 50.000,- in te zetten vanuit de begrotingsruimte 2009 e.v. De heer Arends laat weten dat zijn fractie, hoewel zij aanvankelijk enige kanttekeningen heeft gemaakt, na beraad dit amendement steunt.

besluit derhalve het voorstel als volgt te wijzigen: 1. eenmalig een waarderingssubsidie ad € 1.000,- per sportvereniging beschikbaar te stellen;

De heer Dijkgraaf had enige bedenkingen over de uitgangspunten, die te maken hebben met de omstandigheid dat er steeds meer achter voor-

86

deuren wordt getreden. Echter, vanwege de door de heer Huttinga gegeven informatie zal de fractie dit amendement steunen.

•

De heer Wilms constateert dat er na twee jaar wordt geëvalueerd. Dat zo zijnde, kan de CDAfractie met dit amendement instemmen.

vervangingsreserves) van de digitale ondersteuning van de raad, inclusief het RIS; dit bedrag te dekken uit het nog te bestemmen bedrag van € 800.600,- beleidsvrije ruimte.

De heer Arends heeft eerder gevraagd of het presidium dan wel de griffie nog iets zou kunnen zeggen over het voorgestelde bedrag.

Bij inventarisatie blijkt dit amendement met algemene stemmen te worden aangenomen.

De heer De Wildt antwoordt als voorzitter van het presidium dat het heel moeilijk is gebleken iets over het bedrag te zeggen, omdat er nog een aantal onzekere factoren is. Die hebben bijvoorbeeld te maken met de aanleg van voorzieningen in de raadzaal. Zoals bekend, zal er nog over allerlei huisvestingszaken worden gesproken, zodat het erg moeilijk is op dit moment uitspraken te doen over onder meer het audiogedeelte dat nodig is om digitale verbindingen te maken als wellicht over een, twee of drie jaar weer van alles gesloopt moet worden. Het is derhalve echt hachelijk hierbij bedragen te noemen. Wat wél blijft staan, is dat het onderzoek naar een doorontwikkeling moet doorgaan. Er is dus in elk geval geld nodig om verder te kunnen gaan met het onderzoek naar de mogelijkheden.

GroenLinks-amendement A6 De gemeenteraad van Emmen, in vergadering bijeen op 3 en 6 november 2008, gehoord de beraadslaging over de gemeentelijke begroting 2009, agendapunt B2 (RA08.0109 en RIS.3278); constaterende: • dat de digitale wereld niet meer is weg te denken uit de samenleving; • dat de dagelijkse werkzaamheden kunnen worden ondersteund door goede digitale voorzieningen; • dat dit ook voor de raadswerkzaamheden geldt;

De heer Arends krijgt hier toch een wat unheimisch gevoel bij. Hij wil de GroenLinks-fractie adviseren het amendement aan te houden en dit zo snel mogelijk te betrekken bij de beschouwingen die volgen op het moment dat dit onderwerp weer terugkomt. Naar zijn inschatting blijft er in structurele zin nog wel wat over om er in de loop van het volgend jaar op te kunnen terugkomen.

overwegende: • dat het huidige raadsinformatiesysteem (RIS) al veel digitale ondersteuning biedt, doch dat dit verder kan worden uitgebreid; • dat het gebruik van digitale informatie door raadsleden bijdraagt aan papierreductie en daarmee aan milieubehoud; • dat de eerste resultaten van het quick scanonderzoek naar digitale doorontwikkeling voor en door de raad, zoals recent gepresenteerd in de commissie werkwijze raad, veelbelovend zijn en moeten leiden tot een projectaanpak;

Mevrouw Houwing-Haisma kan zich hierbij helemaal aansluiten. De heer Douwstra zegt dat dit ook voor de BGE-fractie geldt.

besluit: • voor het aantrekken door de griffie van een gekwalificeerde projectleider 'doorontwikkeling ICT-voorzieningen gemeenteraad Emmen' een eenmalig bedrag van € 30.000,- ter beschikking te stellen ten laste van de begroting 2009; • gelijktijdig eenzelfde bedrag structureel ter beschikking te stellen als investeringsbedrag voor het doorontwikkelen (inclusief

De voorzitter geeft de heer Dijkgraaf mee dat het een breed advies is geworden. De heer Dijkgraaf vindt deze wending op zich jammer, want de bedoeling was echt een start te maken. Degenen die de presentatie hebben gegeven, hebben ook geadviseerd klein te beginnen en te proberen al werkende verder te gaan. Er is gebrek aan voldoende steun, maar het zou zonde zijn het idee helemaal kwijt te raken. Hij wil nu alvast aangeven dat hij heel binnenkort met een

87

nader voorstel wil komen, want volgens hem kan er het een en ander met een bedrag als genoemd.

-

De heer Arends adviseert de heer Dijkgraaf niet zelf met een voorstel te komen, maar dit over te laten aan het presidium. Dat kan volgens hem in het eerste kwartaal van het volgend jaar heel goed met een voorstel komen. Laat het presidium maar eens waarmaken waarvoor het bestaat!


hiervoor een bedrag van 50.000 euro uit de post nieuw beleid te reserveren.

GroenLinks-amendement A8 De raad van de gemeente Emmen, bijeen op 3 en 6 november 2008,

De voorzitter merkt op dat de heer Dijkgraaf als plaatsvervangend commissievoorzitter bij het presidium kan worden betrokken.

gehoord de beraadslagingen over de gemeentelijke begroting 2009, agendapunt B2 (RA08.0109 en RIS.3278)

De heer Dijkgraaf lijkt dat een heel goed plan, want denkt dat er dan vaart in komt.

overwegende dat: - meer groen bijdraagt aan de leefbaarheid, gezondheid en woonkwaliteit; - meer groen een gunstige invloed heeft op de luchtkwaliteit;

De voorzitter stelt vast dat aanhouden niet kan en dat het amendement dus wordt ingetrokken, maar 'boven de markt' wordt gehouden. De heer Dijkgraaf stemt hiermee in.

voorts overwegende dat: - er in Emmen maar in beperkte mate geïnvesteerd wordt in groen; - budget voor groen voornamelijk voorziet in het op peil houden/onderhouden van het huidige groen; - het wenselijk is dat Emmen nog groener wordt; - hiertoe vooralsnog voldoende middelen ontbreken; - te grote beslagen op openbare ruimte gedaan worden door ontwikkeling van grootschalige bouwprojecten; - waar die projecten vorm krijgen, mogelijkheden tot groenontwikkeling verdwijnen; - het wenselijk is dat de ontwikkeling van dergelijke projecten een bijdrage levert aan compensatie door groenontwikkeling elders;

Ingetrokken zijnde, maakt dit amendement geen onderdeel van besluitvorming uit. GroenLinks-amendement A7 De gemeenteraad van de gemeente Emmen, in vergadering bijeen op 3 en 6 november 2008, gehoord de beraadslagingen over de gemeentelijke begroting 2009, agendapunt B2 (RA08.0109 en RIS.3278); constaterende: - dat cultuur in al zijn uitingen bereikbaar moet zijn voor alle inwoners van Emmen; - dat dit nu niet het geval is; - dat jongeren al een dergelijke pas ontvangen; - dat dit voor volwassenen vanaf 18 jaar niet het geval is;

besluit: - tot het instellen van een groen investeringsfonds waaruit ontwikkeling van 'nieuw kwaliteitsgroen' en kwaliteitsverbetering van bestaand groen gefinancierd kunnen worden; - dit fonds te vullen door 1% van planexploitaties van (nieuw)bouwprojecten te heffen ten bate van dit fonds; - het college te verzoeken te zoeken naar andere manieren om dit fonds te vullen/uit te breiden bijvoorbeeld door verwerving van subsidies of co-financiering;

overwegende: - dat een cultuurpas de inwoners kan helpen om meer van culturele uitingen te genieten; - dat via cultuupuntemmen.nl het Emmense cultuuraanbod komt te staan, waardoor inwoners makkelijk een keuze kunnen maken; besluit: - uiterlijk eind 2009 over te gaan op de invoering van een cultuurpas;

88

het college te verzoeken elk jaar met een groenplan te komen dat voorziet in realisering van nieuw groen en verbetering van bestaand groen.



De gemeenteraad van de gemeente Emmen, in vergadering bijeen op 3 en 6 november 2008,

GroenLinks-amendement A9

gehoord de beraadslagingen over de gemeentelijke begroting 2009, agendapunt B2 (RA08.0109);

-

DOP-amendement A10

De gemeenteraad van de gemeente Emmen in vergadering bijeen op 3 en 6 november 2008,

constaterende: • dat bij het voorgestelde fonds versterking sociale infrastructuur in de begroting 2009 niet blijkt wat met dit fonds meer mogelijk is dan wat nu binnen de bestaande systematiek met programmabegrotingen ook mogelijk is; • dat er geen onderbouwing is waarom de geplande bezuinigingen in de uitvoeringslasten WWB, zoals gesteld in de begroting 2008, geen doorgang kunnen vinden; • dat er geen onderbouwing is waarom overschotten WWB, die volgens de begroting 2008 nodig zouden zijn omdat vanaf 2012 het landelijke participatiebudget wordt afgetopt, nu niet meer nodig zijn voor deze toekomstige risico's; • dat er geen onderbouwing is waarom de genoemde nieuwe activiteiten WWB noodzakelijk zijn;

gehoord de beraadslagingen over de gemeentelijke begroting 2009, agendapunt B2 (RA 08.0109 en RIS.3278); constaterende: - dat er met minimale middelen meer gedaan kan worden met het onderhoud van het openbaar groengebied; - dat onderhoud van het openbaar groengebied meer moet zijn dan het kort houden van het openbaar groen; - dat door het inzetten van een of meerdere schaapskuddes zeer bloemrijke grasvelden oplevert die dan weer allerlei insecten en vlinders aantrekken; - begrazing door schapen is minder duur dan het huidige beheer van de extensief beheerde grasvelden; overwegende: - dat schapen kunnen worden ingezet voor het begrazen van de grotere groengebieden; de grasvelden worden nu gemaaid, waarbij het maaisel wordt afgevoerd, door het afvoeren van maaisel wordt de grond minder voedselrijk een begrazing zorgt voor bloemrijke grasvelden; - dat het storten van het afgevoerde maaisel een behoorlijke kostenpost is. Met de inzet van een schaapskudde kan ongeveer € 30.000 per jaar worden bespaard; - dat een kudde van 250 schapen kan de eerste jaren ongeveer 23 hectare kan begrazen. Na enkele jaren kan het te begrazen gebied worden uitgebreid; besluit: - in 2009 een pilot 'schaapskudde grazen' uit te voeren; - hiervoor een bedrag van 35.000 euro uit de post nieuw beleid te reserveren.

overwegende: • dat het fonds versterking sociale infrastructuur hiermee niet veel anders is dan een andere financiering van reeds bestaande activiteiten; • dat met het fonds versterking sociale infrastructuur de gemeentelijke boekhouding ondoorzichtiger wordt, en een meer ondoorzichtiger gemeentelijke boekhouding aan de vooravond de grote miljoenen projecten niet gewenst is; • dat de onttrekkingen uit het fonds niet direct ten goede komen aan de sociaal zwakkeren, maar hoofdzakelijk aan uitvoeringskosten, waarmee direct of indirect hoofdzakelijk ambtelijke personeelskosten worden betaald; • dat er aan het fonds onder andere eigen bijdragen hulpmiddelen WMO worden toegevoegd die aan de WMO-budgetten worden onttrokken, terwijl het college tegelij-

89

BGE-amendement A11

kertijd aan politiek Den Haag aangeeft te weinig inkomsten voor de WMO te krijgen, en gebruik van WMO-opbrengsten voor andere doeleinden de door het college aangedragen argumenten dat Emmen voor de WMO een nadeelgemeente is, in politiek Den Haag minder geloofwaardig zullen worden als deze WMO-middelen niet aan de WMO worden besteed;

De raad van de gemeente Emmen, in vergadering bijeen d.d. 3 en 6 november 2008, gehoord hebbende de beraadslaging over agendapunt B2; constaterende dat: - de effectindicator voor jongerenvoorzieningen op 28% ligt; - een jongerenraad die in een commissievergadering de 'vuile was' komt ophangen, omdat deze erkende overlegpartner ontevreden is; - de voorzieningen en accommodaties voor jongeren een groot draagvlak onder jongeren moeten hebben;

besluit: • af te zien van het instellen van het fonds versterking sociale infrastructuur; • de in het fonds begrote uitgaven voor 2009 als volgt te financieren: 1. de reeds bestaande WWBuitvoeringskosten te betalen uit het reguliere personeelsbudget of de voorgestelde bezuinigingen gewoon uit te voeren; 2. de nieuwe (WWB) activiteiten eerst uit te stellen en bij noodzaak met een plan te komen met inhoudelijke onderbouwing met bijbehorend financieringsvoorstel; 3. post c) bij onttrekking uit het fonds van € 194.000,-, zijnde korting op de algemene uitkering, als gegeven te beschouwen, en deze korting niet te herstellen door toevoegingen uit andere middelen; 4. de voorgestelde onttrekking uit het fonds voor het extra tekort van de EMCO-groep van € 1.648.000,- te financieren door de storting in het fonds SIOF te verlagen met een bedrag van € 1.648.000,-; • de in het fonds begrote ontvangsten voor 2009 toe te voegen aan de bestemmingsreserves van de betrokken programmabegrotingen; • de ontvangsten en uitgaven van het fonds voor het jaar 2008 mee te nemen bij de vaststelling van de jaarrekening 2008; • het college te verzoeken om met een totaalplan WWB te komen, indien het wil afwijken van het huidige beleid en de voorgenomen bezuinigingen bij de begroting 2008.

overwegende dat: - jongeren niet tevreden zijn over de voorzieningen in de gemeente Emmen; - er behoefte is aan meer voorzieningen voor jongeren; - om de behoefte aan voorzieningen en accommodaties voor jongeren in kaart te kunnen brengen een onderzoek nodig is; verzoekt het college: - een gemeentebreed onderzoek uit te voeren onder jongeren om de behoefte van jongeren in kaart te brengen; - dit onderzoek te verwerken in een plan van aanpak en voor te leggen aan de raad; - dit plan van aanpak te voeden met middelen uit het fonds jeugdbeleid, dit fonds structureel te verhogen met € 500.000,- per jaar, te financieren uit de vrij ter beschikking staande middelen; - de effectindicator over tevredenheid over jongerenvoorzieningen in 2010 op 50% te hebben. De voorzitter moet ook hier vaststellen dat het amendement formeel niet kan worden aangehouden, dus moet worden ingetrokken, maar 'boven de markt' wordt gehouden. De heer Douwstra stemt hiermee in. Ingetrokken zijnde, maakt dit amendement geen onderdeel van besluitvorming uit.

Bij inventarisatie blijkt dit amendement met 33 tegen 4 stemmen te worden verworpen (de leden van de fracties van BGE en DOP stemmen voor).

BGE-amendement A12

90

De raad van de gemeente Emmen, in vergadering bijeen d.d. 6 november 2008,

-

gehoord hebbende de beraadslaging over agendapunt B2; constaterende dat: - in november er een raadsbrede steun is gegeven aan de volgende punten 1. met waardering kennis te nemen van het plan 'Sinds 2010' op de Noordbargeres; 2. met inachtneming van punt 1 in te stemmen met de volgende uitgangspunten: - theater de Muzeval wordt verzelfstandigd naar de toekomstige private organisatie van het plan 'Sinds 2010'; - er wordt een culturele uitvoeringsovereenkomst gesloten met de toekomstige exploitant 'Sinds 2010'; 3. in te stemmen met de hoofdlijnen van de visie 'Spoorzoeken: van dierenpark naar mensenpark' als richtinggevend romend locatie aan de Hoofdstraat; 4. het college te verzoeken in samenwerking met dierenpark Emmen de plannen verder uit te werken inzake: - de beoogde samenwerkingsvormen en partners; - de juridische structuur en de rol van de gemeente daarin; - de gewenste culturele basisprogrammering; - de voorbereiding van planologische procedures; - de hoogte en dekking gemeentelijke financiële bijdrage; in dit besluit voor de programmabegroting € 250.000,- is opgenomen voor 2009;

-

het voorgestelde besluit om vanaf 2009 tot 2012 € 800.000,- per jaar te begroten uit te stellen tot de raadsvergadering van december, dit begrote bedrag te verwerken in het raadsvoorstel voor het dierenpark/theater opdat de raad kan beslissen; het begrote geld terug te storten in de algemene middelen.

Bij inventarisatie blijkt dit amendement met 31 tegen 6 stemmen te worden verworpen (de leden van de fracties van BGE, SP en DOP stemmen voor). BGE-amendement A13 Dit amendement is ingetrokken en vervangen door motie nr. M13. Nr. A14 is komen te vervallen. GroenLinks-amendement A15 De gemeenteraad van Emmen, in vergadering bijeen op 3 en 6 november 2008, gehoord de beraadslaging over de gemeentelijke begroting, agendapunt A2 (RA08.0109 en RIS.3278); overwegende dat: - reeds vele jaren wordt geprobeerd een milieueducatiecentrum op te zetten; - de Lindenhof mogelijkheden biedt tot het op korte termijn inrichten en van start laten gaan van dit centrum; - tevens reeds enkele jaren financiële middelen zijn gereserveerd voor verbouwing en inrichting; - het aanbeveling verdient de eerder geformuleerde doelstelling uit te breiden met een kenniscentrum duurzame energie; - de tot nu toe begrote middelen voor een MEC niet boldoende blijken en nog een tekort vertonen van € 60.000,-;

overwegende dat: - in het besluit geen verdere financiële beslissingen door de raad zijn genomen; - er op 18 december er door de raad een definitief besluit moet worden genomen; - in de Kadernota er nog werd uitgegaan van 500.000 euro vanaf 2011; - het voorgestelde besluit, voorstelt om vanaf 2009 € 800.000,- extra beschikbaar te stellen voor dierenpark/theater;

besluit: - uit de begrotingsruimte 2009 aanvullend € 60.000,- beschikbaar te stellen voor 2009 e.v.; - het college te verzoeken alles in het werk te stellen om het MEC zo snel mogelijk in 2009 te kunnen openen;

besluit:

91

-

kan dit op dit moment echter niet overzien.

het college te verzoeken op korte termijn plannen te ontwikkelen voor de opzet van een kenniscentrum duurzame energie en de raad hierover te informeren.

De heer Wilms wil graag even overleggen met zijn fractie en stelt derhalve een schorsing voor. De heer Schoo vraagt zich af of de initiatiefgroep er nog is.

De heer Wilms deelt mee dat er in de CDAfractie nogal wat onduidelijkheid leeft over een MEC, met name de voorzieningen die hiervoor in de begroting zijn opgenomen. Wellicht kan de wethouder daarover nog iets zeggen om de fractie over de streep te halen.

Wethouder Holman antwoordt dat deze er nog steeds is. De heer Dijkgraaf wijst erop dat in de vermelde bij het laatste aandachtstreepje in het besluit ruimte zit voor een andersoortige samenwerking. Het gaat nu met name om het geld, en daarover kan natuurlijk worden gesproken.

De heer Arends laat weten dat de PvdA-fractie dit amendement steunt. Wel moet het haar van het hart dat de procedure niet de fraaiste is geweest. Mevrouw Houwing-Haisma zegt dat dit een van de redenen is waarom de VVD-fractie dit amendement niet steunt. Het is overigens bekend dat zij nooit veel in een MEC heeft gezien.

De voorzitter schorst de vergadering overeenkomstig het gedane verzoek.

Wethouder Holman is het eens met degenen die zeggen dat de procedure niet de schoonheidsprijs verdient, maar wil ook zeggen: als het resultaat maar goed is! In elk geval zal het een volgend keer op een andere manier moeten. Met de CDA-fractie is al afgesproken dat hij even zou uitleggen hoe het bedrag is ontstaan dat nu beschikbaar is. Al tien jaar is men met dit onderwerp bezig en binnen de milieubegroting is er op een bepaald moment € 23.000,- voor opzij gezet. Dat bedrag is met toevoeging van rente opgelopen tot € 270.000,- en dat kan nu worden gebruikt voor het inrichten van het gebouw en het op peil brengen van het onderhoudsniveau. Het bedrag dat thans wordt gevraagd, is nodig voor de exploitatie. Daarvan heeft spreker gezegd dat een deel ervan reeds is opgenomen in de begroting. Het ontbrekende deel bedraagt € 60.000,-, dat in dit amendement wordt genoemd. Als dat er is, is de zaak rond, want het plan is panklaar. Het voorstel zal in december in het college komen en eventueel in januari in de raad als met dit amendement wordt ingestemd.

De voorzitter heropent de vergadering en geeft het woord aan degene die om de schorsing heeft verzocht.

De heer Wilms constateert dat nu een doorontwikkeling wordt voorgesteld richting een kenniscentrum voor duurzame energie. Biedt dat wellicht mogelijkheden voor andere partners? Als dat zo is, kan misschien met minder worden volstaan dan met € 60.000,-.

De raad van Emmen, bijeen op 3 en 6 november 2008,

Schorsing.

De heer Wilms deelt mee dat het amendement in de beleving van de CDA-fractie heel goed past bij een duurzaam karakter van de ontwikkelingen in Emmen. Dat steunt de fractie van harte. De weg erheen kan echter inderdaad wel duurzamer. Wethouder Holman denkt dat dit een gevolg is van de omstandigheid dat het allemaal zo lang heeft geduurd. Bij inventarisatie blijkt dat dit amendement met 35 tegen 2 stemmen wordt aangenomen (twee leden van de VVD-fractie stemmen tegen). De voorzitter stelt hierna de besluitvorming over de moties aan de orde. PvdA-motie M1

overwegende dat: - het parlement bij amendement van de Kamerleden P. Tang en H. Spekman heeft besloten landelijk € 50 miljoen vrij te maken voor incidenteel armoedebeleid;

Wethouder Holman zegt dat er al een aantal partners ís. Deze hebben al een deel van het bedrag dat reeds beschikbaar is bijgedragen. Mocht het centrum op termijn selfsupporting kunnen worden, dan is hem dat natuurlijk nog liever. Hij

92

-

-

-

-

er aan de Tweede Kamer en aan alle colleges van B&W een brief over de uitvoering is gezonden; de oplopende inflatie een extra eenmalige ondersteuning voor lage inkomens rechtvaardigt; ook in deze gemeente gezinnen met een inkomen tot 120% van het minimum graag vlak voor Kerstmis € 50,- extra ontvangen, gezien de feesten als Sinterklaas en Kerstmis; deze € 50 miljoen wordt verdeeld via het gemeentefonds;

•

zekeringsproduct heeft ontwikkeld met een uitstekende dekking; de premie, berekend naar het inwonertal van een gemeente, door het rijk wordt vergoed middels een uitname uit het gemeentefonds;

verzoekt het college: • kennis te nemen van het aanbod van VNG Verzekeringen dat naar verwachting medio november beschikbaar zal zijn; • vervolgens over te gaan tot het afsluiten van een dienovereenkomstig verzekeringsovereenkomst per 1 januari 2009; • alle betrokken vrijwilligersorganisaties hierover actief te informeren en dit tevens te publiceren op de gemeentelijke pagina en de website,

verzoekt het college van burgemeester en wethouders: 1. alle huishoudens met een inkomen tot 120% van het minimuminkomen in 2008 een eindejaarsuitkering te geven van € 50,-, conform de besluitvorming van de Tweede Kamer; 2. voor deze eindejaarsuitkering het gehele bedrag te gebruiken dat aan de gemeente wordt toegewezen; 3. te trachten zoveel mogelijk gezinnen te bereiken door publicitaire acties en ze te wijzen op andere inkomensondersteunende maatregelen, opdat het niet-gebruik van deze maatregelen wordt teruggebracht; 4. de raad zo spoedig mogelijk, maar uiterlijk bij de raadsvergadering van 27 november, over de wijze van uitvoering te berichten,

en gaat over tot de orde van de dag. Overgenomen zijnde, maakt deze motie geen onderdeel van besluitvorming uit. CDA-motie M3 De gemeenteraad van Emmen, in vergadering bijeen op 3 en 6 november 2009, kennisgenomen hebbende van de begroting 2009 gemeente Emmen, programma 5, milieu en tuinbouw;

en gaat over tot de orde van de dag.

constaterende dat: - de gemeente Emmen en de provincie Drenthe ondernemers waar mogelijk willen ondersteunen in hun plannen om gebruik te maken van aardwarmte; - het provinciaal bestuur van Drenthe plannen ontwikkelt om op basis van de nota Energiek Drenthe via het spoor participatie op een voortvarende wijze uitwerking te geven aan het programma klimaat en energie; - de ministeries van LNV en EZ een aardwarmtefonds hebben ingesteld om de risico's bij misboringen naar aardwarmte gedeeltelijk af te dekken;

Overgenomen zijnde, maakt deze motie geen onderdeel van besluitvorming uit. CDA-motie M2 De gemeenterad van Emmen, in vergadering bijeen op 3 en 6 november 2008, overwegende dat: • het vrijwilligerswerk het smeermiddel is in de samenleving; • vrijwilligers risico's lopen bij het uitoefenen van hun vrijwillige taken; • lang niet alle vrijwilligers (voldoende) verzekerd zijn voor deze risico's; • de rijksoverheid deze omissie heeft erkend en hiervoor geld wil vrijmaken op de rijksbegroting; • de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) – Verzekeringen hiervoor een ver-

overwegende dat: - in Zuidoost-Drenthe kansrijke gebieden aanwezig zijn om aardwarmte te gebruiken voor de verwarming van gebouwen en huizen;

93

-

-

-

-

-

de productie en distributie van aardwarmte vrijwel geheel CO2-neutraal kan plaatsvinden; de benutting van aardwarmte met name voor de tuinbouw in de gemeente Emmen belangrijk kan zijn; door betrokken ondernemers en belanghebbende overheden in dit gebied daartoe initiatieven worden ontplooid; het aanleggen van een aardwarmtecentrale in het kassengebied van Zuidoost-Drenthe een kostbare investering vraagt; de gladtuinbouw in Emmen van groot economisch belang is;

•

een goede verbinding met Groningen gewenst is;

verzoekt het college: de mogelijkheden te onderzoeken om te komen tot verdubbeling van de N381 (Frieslandroute) tot de aansluiting met de A28 bij Beilen, en gaat over tot de orde van de dag. Bij inventarisatie blijkt deze motie met 31 tegen 6 stemmen te worden verworpen (de aanwezige leden van de fractie van VVD, de SP-fractie, 1 lid van de BGE-fractie en het lid van de DOPfractie stemmen voor).

van mening zijnde dat: - door het stimuleren van de toepassing van aardwarmte als duurzame energiebron door de gemeente samen met de provincie kan bijdragen aan het bereiken van de klimaatdoelstelling; - de hogere prijzen van fossiele energie het noodzakelijk maken de transitie naar vormen van duurzame energie te versnellen; - naast de centrale overheid ook de provinciale en lokale overheid tuinders moeten ondersteunen bij het doen van investeringen in deze alternatieve milieuvriendelijke energiebron;

ChristenUnie-motie M5 De raad van de gemeente Emmen, in vergadering bijeen op 3 en 6 november 2008, overwegende: 1. dat de werkzaamheden van de klankbordgroep Kulturhus in het licht van het in november 2006 aangenomen initiatiefvoorstel 'Startnotitie Kulturhusconcept in de gemeente Emmen' eigenlijk niet afgerond zijn met het door het college van B&W uitbrengen van de notitie 'Accommodatiebeleid geaccommodeerd'; 2. dat het goed is de verdere ontwikkelingen tot het komen van accommodatiebeleid voor de toekomst van nabij te blijven volgen, mede om het implementeren van het kulturhusconcept daar waar wenselijk te bevorderen;

verzoekt het college: in overleg te treden met het college van GS in Drenthe om gezamenlijk een financiële reservering aan te leggen om daarmee aanvullend aan het op landelijk niveau ingestelde aardwarmtefonds specifiek voor de Drentse tuinbouwondernemers een extra deel van de boorrisico's voor hun rekening te nemen en hierover een besluit aan de raad voor te leggen,

verzoekt het college: de klankbordgroep Kulturhus namens de raad te blijven betrekken bij de ontwikkeling van het accommodatiebeleid voor de toekomst tot dit opnieuw door de raad is vastgesteld,

en gaat over tot de orde van de dag. Overgenomen zijnde, maakt deze motie geen onderdeel van besluitvorming uit.


VVD-motie M4

Mevrouw Houwing-Haisma zegt dat de VVDfractie zich niet tegen deze motie verzet, maar ervan uitgaat dat dit nog uitgebreid in de commissie aan de orde komt. Dan zal zij er nog het nodige over melden. De heer Huttinga heeft al gezegd dat de klankbordgroep als voorpost zal functioneren, de Kulturhusgedachte zal bewaken en de raad tijdig zal informeren.

De raad van de gemeente Emmen, in vergadering bijeen op 3 en 6 november 2008, constateert dat: • de bereikbaarheid van Emmen van het grootste belang is; • de N34 ook in de toekomst niet verdubbeld zal worden;

94

Bij inventarisatie blijkt deze motie met algemene stemmen te worden aangenomen. 2. ChristenUnie-motie M6 De raad van de gemeente Emmen, in vergadering bijeen op 3 en 6 november 2008, 3. overwegende dat: 1. de raad Emmen wil promoten als stad waar het prettig wonen, werken, ondernemen, studeren en recreëren is; 2. er meerdere partijen zijn die belang hebben bij deze promotie; 3. het belangrijk is dat alle belanghebbende partijen worden betrokken bij deze promotie; 4. alle belanghebbenden naar rato financieel zouden moeten bijdragen aan deze promotie; 5. er een duidelijk beeld moet komen van de doelstelling, de benodigde middelen en de tijdsduur van deze promotie;

4.

5.

verantwoordelijkheidsgevoel van meer bewoners bij de wijk hebben vergroot; dat deelnemers aan genoemde projecten het gevoel hebben op deze wijze sneller tot resultaat te komen ten aanzien van de gestelde doelen, waardoor de motivatie tot inzet voor de wijk toeneemt; dat Emmen Revisited een goede bedding heeft geleverd voor de zelfwerkzaamheidsprojecten; dat het te betreuren zou zijn wanneer met de opgedane ervaringen en bereikte resultaten niet verder de weg van wijkeigenaarschap onderzocht zou worden; dat de aanbevelingen die de Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling doet in het recent aan de regering uitgebrachte advies nr. 44, genaamd 'De ontkokering voorbij', de ideeën achter wijkeigenaarschap zeer sterk ondersteunen;

verzoekt het college: • de raad te dienen met een voorstel om te komen tot citymarketing door middel van een geïntegreerde aanpak, waarin de woonsector, leisure/recreatie, overige bedrijven en onderwijs actief betrokken zijn; • dit de raad vóór het zomerreces van 2009 als C-voorstel te doen toekomen; • een coördinerende portefeuillehouder vanuit het college van B&W aan te wijzen die verantwoordelijk is voor citymarketing,

verzoekt het college: • het in Emmerhout voorzichtig ingeslagen pad van wijkeigenaarschap verder te verkennen en uit te breiden, met inbegrip van de andere Emmen Revisited-wijken, en daartoe de benodigde stappen te zetten; • een daartoe strekkend C-voorstel te doen aan de raad vóór het zomerreces van 2009; • Emmerhout in staat te stellen verder te gaan op de ingeslagen weg (kosten 2009 circa € 10.000,-); • de voor uitvoering van deze motie benodigde middelen (circa € 35.000,-) te betrekken uit programma 1, onderdeel 407,



Overgenomen zijnde, maakt deze motie geen onderdeel van besluitvorming uit.

Overgenomen zijnde, maakt deze motie geen onderdeel van besluitvorming uit.

PvdA/ChristenUnie-motie M7

DOP-motie M8

De raad van de gemeente Emmen, in vergadering bijeen op 3 en 6 november 2008,

De gemeenteraad van de gemeente Emmen, in vergadering bijeen op 3 en 6 november 2008,

gehoord de beraadslaging over de begroting 2009,

gehoord de beraadslaging over de gemeentelijke begroting 2009, agendapunt B2 (RA08.0109 en RIS.3278)

overwegende: 1. dat de zelfwerkzaamheidsprojecten in Emmerhout aangetoond hebben een impuls te geven aan de versterking van de sociale cohesie in de wijk en de betrokkenheid en het

constaterende: • dat het huidige bedrag van € 1.576,42 als financiële tegemoetkoming voor verhuisen inrichtingskosten onder de WMO bij lange na niet kostendekkend is ; 95

•

mensen die gebruik maken van hulpmiddelen zoals rolstoelen en kinderwagens, wordt gedacht.

verhuizen een beleidskeuze is van de gemeente bij aanvraag woningaanpassingen voor mensen met een handicap, als blijkt dat verhuizen naar een meer adequate woning een goedkopere optie is dan het aanpassen van de bestaande woning (primaat verhuizen).

overwegende: • dat slechte of verminderde toegankelijkheid van zowel gemeentelijke openbare gebouwen als openbaar gebied, de participatie van groepen mensen in de weg staat; • dat achteraf de ontoegankelijkheid herstellen in toegankelijkheid kostenverhogend is;

overwegende: • dat met gedwongen verhuizing naar een ander woning de gemeente geld bespaart voor woningaanpassingen; • dat het wenselijk is dat burgers die willen en/of moeten verhuizen vanwege handicap een financiële tegemoetkoming krijgen die minimaal in de buurt komt van een kostendekkende vergoeding voor de verhuisen inrichtingskosten.

verzoekt het college om: • een procedure met bijbehorende eisen op te stellen voor verbouw en nieuwbouw van gemeentelijke openbare gebouwen, zodat bij uitvoering aan de toegankelijkheid voor iedereen wordt gedacht; • een procedure met bijbehorende eisen op te stellen voor aanleg nieuw openbaar gebied en aanpassingen van bestaand openbaar, zodat bij uitvoerig aan de toegankelijkheid voor iedereen wordt gedacht; • de beide procedures met bijbehorende eisen voor 2010 gereed te hebben; • de VAR te betrekken bij de dekking van de eenmalige kosten voor het opstellen van de procedures en bijbehorende eisen,

verzoekt het college: • de financiële tegemoetkoming voor verhuisen inrichtingskosten onder de WMO vanaf 1 januari 2009 vast te stellen op € 2.500,-; • de extra kosten die dit met zich meebrengt te dekken uit het budget voor de hulpmiddelen, en gaat over tot de orde van de dag. Overgenomen zijnde, maakt deze motie geen onderdeel van besluitvorming uit.


DOP-motie M9 De gemeenteraad van de gemeente Emmen, in vergadering bijeen op 3 en 6 november 2008,

BGE-motie M10 De raad van de gemeente Emmen, in vergadering bijeen op 3 en 6 november 2008,

gehoord de beraadslaging over de gemeentelijke begroting 2009, agendapunt B2 (RA08.0109 en RIS.3278).

constaterende dat: - HBO'ers wel een OV-kaart bezitten; - hierover onder MBO'ers grote onvrede is; - MBO'ers zelf voor de reiskosten opdraaien; - de reiskosten voor de MBO'ers kan leiden tot beperkingen in hun studiemogelijkheden en in de vrijheid om van studie te wisselen of over te stappen naar een andere instelling;

constaterende: • dat er bij nieuwbouw en verbouw van gemeentelijke openbare gebouwen nog te weinig vooraf aan de toegankelijkheid voor iedereen, en in het bijzonder mensen met een beperking en mensen die gebruik maken van hulpmiddelen, zoals rolstoelen en kinderwagens, wordt gedacht; • dat er bij aanleg van het nieuwe openbaar gebied of bij aanpassingen van bestaand openbaar gebied, nog te weinig vooraf aan de toegankelijkheid voor iedereen, en in het bijzonder mensen met een beperking en

overwegende dat: - de provincie wachtende is op landelijk besluit; - de problematiek al jaren speelt, maar er geen oplossing komt;

96

verzoekt het college: - er in VNG-verband op aan te dringen dat MBO'ers ook een OV-jaarkaart gaan krijgen, omdat het niet bezitten van een OVjaarkaart kan leiden tot studiebeperkingen; - in VNG-verband tot een gezamenlijk standpunt te komen en dit neer te leggen bij de betrokken minister,

-

-


het ook vanuit sociale en bewegingsaspecten belangrijk is dat alle kinderen kunnen zwemmen; het behalen van een zwemdiploma in principe een verantwoordelijkheid van ouders is; niet alle ouders deze verantwoordelijkheid nemen of kunnen nemen; in deze uitzonderlijke gevallen de gemeente hier haar verantwoordelijkheid zou moeten nemen;

verzoekt het college: •

BGE-motie M11 De raad van de gemeente Emmen, in vergadering bijeen op 3 en 6 november 2008,

•

constaterende dat: - overgewicht bij jongeren een probleem is; - sporten bij jongeren gestimuleerd moet worden; - iedereen een kans moet krijgen op zwemles; - er een stimuleringsfonds minima is;

te komen met een sluitende aanpak, waarin het behalen van ten minste diploma A en B voor het twaalfde jaar zoveel mogelijk gewaarborgd is; te komen met een voorstel aan de raad vóór april 2009, opdat het genoemde beleid in het schooljaar 2009-2010 geëffectueerd kan worden,

en gaat over tot de orde van de dag. Mevrouw Houwing-Haisma vermeldt dat de VVD-fractie niet voor deze motie stemt, van mening zijnde dat dit toch echt de verantwoordelijkheid van de ouders is. Als men verder ziet wat er allemaal al mogelijk is om kinderen een zwemdiploma te laten halen, vindt de fractie deze motie niet nodig.

overwegende dat: - Emmen achter loopt bij de landelijke sportdeelname; - het belang dat iedereen kan zwemmen bijdraagt aan de veiligheid van kinderen; - bij de doelgroep minima het financiële aspect van een zwemdiploma een belemmering kan zijn;

Bij inventarisatie blijkt dat deze motie met 35 tegen 2 stemmen te worden aangenomen (de aanwezige leden van de VVD-fractie stemmen tegen).

verzoekt het college: een voorstel uit te werken waarin de minima via het stimuleringsfonds de kosten voor zwemdiploma A, B of C vergoed kan krijgen,

ChristenUnie-motie M12 De raad van de gemeente Emmen, in vergadering bijeen d.d. 3 en 6 november 2008,

en gaat over tot de orde van de dag. Deze motie is vervangen door motie M11a.

overwegende dat: • niet alle kinderen van 12 jaar en ouder in de gemeente een zwemdiploma hebben; • dit gevolgen kan hebben voor de veiligheid van kinderen; • het ook vanuit sociale en bewegingsaspecten belangrijk is dat alle kinderen kunnen zwemmen; • het behalen van een zwemdiploma in principe een verantwoordelijkheid van de ouders is;

PvdA/BGE/ChristenUnie-motie M11a De raad van de gemeente Emmen, in vergadering bijeen op 3 en 6 november 2008, overwegende dat: - niet alle kinderen van 12 jaar en ouder in de gemeente een zwemdiploma hebben; - dit gevolgen kan hebben voor de veiligheid van kinderen;

97

• -

graag mede ingediend, dus geeft hieraan ook steun.

niet alle ouders deze verantwoordelijkheid nemen of kunnen nemen; in deze uitzonderlijke gevallen de gemeente hier haar verantwoordelijkheid zou moeten nemen;

De heer Wilms zegt dat er in de CDA-fractie wat weerstand was tegen het toespitsen van het oorspronkelijk ingediende amendement op de sport. Nu gaat het evenwel om een motie. Het lijkt hem goed hierover in de commissie nader te spreken. In die zin kan de fractie er voor zijn.

verzoekt het college: te komen met een sluitende aanpak, waarin het behalen van ten minste diploma A voor het twaalfde jaar zoveel mogelijk gewaarborgd is, en gaat over tot de orde van de dag.

Bij inventarisatie blijkt deze motie met algemene stemmen te worden aangenomen.

Deze motie is vervangen door motie M11a.

BGE-motie M13 (vervangt amendement A13)

VVD/ChristenUnie/SP/GroenLinks/DOPmotie M12a (vervangt amendement A4)

De raad van de gemeente Emmen, in vergadering bijeen d.d. 3 en 6 november 2008,

De raad van de gemeente Emmen, in vergadering bijeen d.d. 3 en 6 november 2008,

gehoord hebbende de beraadslaging over agendapunt B2;

constateert dat: • de inzet van sportclubs en daarmee hun vrijwilligers van grote waarde is voor de sportbeoefening; • door de organisatie en uitvoering van allerlei projecten om sport te stimuleren er een extra beroep op de sportverenigingen en hun vrijwilligers wordt gedaan; • het wenselijk is deze inzet te waarderen;

constaterende dat: - er op dit moment geen beschikking is over een actuele inventarisatie van de onderhoudstoestand van het openbaar gebied; - uit de wel aanwezige inventarisatie blijkt dat er sprake is van achterstallig onderhoud van het openbaar gebied; - de verwachte stijging van het aantal meldingen bij het meldpunt openbaar gebied onevenredig kan toenemen; Emmen 7.500 m² verharding kent; volgens de landelijke norm één euro per m² nodig is voor het grijsonderhoud; er totaal € 8.600.000,- beschikbaar is voor zowel grijs- als groenonderhoud;

verzoekt het college: 1. eenmalig een waarderingssubsidie per sportvereniging die is aangesloten bij een landelijke bond beschikbaar te stellen; 2. dit bedrag te differentiëren naar het al dan niet hebben van een jeugdafdeling; 3. het benodigde bedrag beschikbaar te stellen uit het volume nieuw beleid 2009; 4. het voorstel verder uit te laten werken en hierover de raad in het eerste kwartaal te informeren,

overwegende dat: - een actuele inventarisatielijst gewenst is voor een actueel overzicht van achterstallig onderhoud; - hierdoor een inhaalslag kan worden gemaakt ten aanzien van achterstallig onderhoud van het openbaar gebied; - de inventarisatielijst moet resulteren in een prioriteitenlijst, vast te stellen door de raad;

en gaat over tot de orde van de dag. De heer Arends heeft in tweede termijn aan de VVD-fractie gevraagd een motie te maken van het ingediende amendement. Die bereidheid heeft zij getoond. De motie ziet er goed uit, zodat de PvdA-fractie deze steunt.

Besluit derhalve: structureel € 2.500.000,- extra toe te voegen aan de post onderhoud openbaar gebied ten behoeve van het grijsonderhoud en dit bedrag

De heer Douwstra merkt op dat het tijdens de schorsing wat moeilijk was mensen te vinden voor overleg. De BGE-fractie had deze motie

98

te financieren uit het overschot van de personele lasten

De voorzitter informeert of de wethouder het college adviseert deze motie over te nemen.

verzoekt het college: een actuele inventarisatie te laten maken van de onderhoudstoestand van het openbaar gebied en deze te betrekken bij de Kadernota 2010.

Wethouder Holman laat weten dat dit zo is. Hij neemt aan dat de rest van het college het met overneming eens is. De voorzitter stelt vast dat de heer Holman namens het college spreekt. Hij gaat dit dus niet helemaal uitzoeken!

De voorzitter constateert dat in deze motie wordt gevraagd een actuele inventarisatie te betrekken bij de Kadernota 2010, maar neemt aan dat de BGE-fractie de inventarisatie al over een half jaar aan de orde wil hebben, dus bij de Kadernota 2009. Daarna zal die eventueel gevolgen hebben voor de begroting 2010.

Wethouder Holman maakte zijn opmerking maar even, voordat hij er de volgende week op wordt aangesproken! De voorzitter merkt op dat het besluit over het educatief centrum ook al moet worden uitgelegd!

De heer Douwstra heeft geredeneerd: de inventarisatie wordt besproken in 2009, maar zal betrekking hebben op 2010 en verder.

De heer Schoo zou nu toch wel een rondje langs het college gemaakt willen zien om te horen wie er tegen is!

De voorzitter merkt op dat als in het verzoek 2009 wordt opgenomen, de inventarisatie over een half jaar aan de orde zal zijn; wordt 2010 opgenomen, dan pas over anderhalf jaar.

De voorzitter zegt dat de heer Schoo dat zo dadelijk in diens eigen tijd mag doen!

De heer Douwstra tekent dan voor 2009. Overgenomen zijnde, maakt deze motie geen onderdeel van besluitvorming uit.

De heer Arends zegt dat de PvdA-fractie nog graag een toelichting krijgt van de wethouder. Is er nu geen actuele inventarisatie?

De voorzitter stelt hierna de besluitvorming over de programmabegroting 2009 aan de orde.

Wethouder Holman antwoordt dat er een heleboel informatie ligt, doch dat hij op dit moment niet kan overzien of die compleet is. Er wordt momenteel gewerkt aan beeldkwaliteitsplannen en die geven heel veel informatie over de stand van zaken en over wat er nodig is om het onderhoud op een bepaald niveau te houden. Het lijkt hem goed alles eens goed in beeld te brengen en dit aan de raad te doen toekomen.

De heer Douwstra denkt dat het duidelijk is dat de BGE-fractie tegen het onderdeel is waarin wordt gesproken over het bedrag van € 800.000,voor het dierenpark/theater. Voor de rest kan zij de begroting steunen. De heer Dijkgraaf plaatst de kanttekening dat de GroenLinks-fractie grote moeite heeft met het onderdeel 'Vuelta'.

De heer Douwstra verduidelijkt dat de BGEfractie de motie mede heeft gebaseerd op hetgeen op pagina 109 van het 'groene boek' staat, namelijk: "Op dit moment is er geen beschikking over een actuele inventarisatie van de onderhoudstoestand van het openbaar gebied."

De heer Schoo zegt dat de DOP-fractie helaas tegen de begroting moet stemmen, en wel omdat de problemen betreffende de WMO, de huisvesting en EMCO vooruit worden geschoven. Twee weken vóór deze behandeling heeft de fractie gevraagd deze mee te nemen, doch daar is niet op gereageerd. Daaruit trekt zij haar conclusie.

Wethouder Holman heeft al gezegd dat er reeds heel veel bekend is, maar niet te kunnen overzien of dit allemaal actueel is. Gelet op wat er al ligt, is het volgens hem mogelijk over niet al te lange tijd te spreken over een actuele inventarisatie.

Met inachtneming van de geplaatste kanttekeningen, wordt hierna de onder nr. B2 voorgestelde programmabegroting, met inachtneming van

99

de aangenomen amendementen, zonder hoofdelijke stemming vastgesteld, met de aantekening dat het lid van de DOP-fractie geacht wil worden tegen te hebben gestemd. De voorzitter dankt de raad voor de inbreng in de afgelopen dagen. Alvorens de vergadering te sluiten, geeft hij nog het woord aan de waarnemend voorzitter. De waarnemend voorzitter brengt naar voren dat het een goed gebruik is geworden bij het afsluiten van de begrotingsvergadering een aantal medewerkers een beetje in het zonnetje te zetten. Iedereen weet wel zo ongeveer welke mensen direct aan de begroting hebben meegewerkt, maar er is ook nog een grote groep die indirect heeft bijgedragen. Deze groep krijgt een kleine blijk van waardering, dat hij in persoon wil overbrengen aan mevrouw Maatje. Hij verzoekt haar even naar voren te komen om een presentje in ontvangst te nemen voor de mensen die het betreft. (De waarnemend voorzitter overhandigt mevrouw Maatje de presentjes). (Applaus) De voorzitter sluit vervolgens de vergadering te 15.40 uur. Aldus vastgesteld in de openbare vergadering 29 januari 2009 De voorzitter,

De griffier,

100

AGENDA Categorie nummer

Agenda nummer

Stuk nummer

Onderwerp

A

1

--

Opening en vaststelling agenda

A

2

--

Vragenhalfuur

B

1

RA08.0119

Mededelingen en ingekomen stukken

B

2

RA08.0109

Programmabegroting 2009 Sluiting

101

Handelingen van de raad der gemeente Emmen

Recommend Documents