Haalbaarheid en vorm van een uniforme APK-keuring Haagse huurwoningen.
In opdracht van Gemeente Den Haag De Haas & Partners Ir. Frans de Haas Ir. Guus de Haas 15 augustus 2011
Inhoudsopgave 1.
Haalbaarheid en vorm van een uniforme APK-keuring Haagse huurwoningen.
3
2.
Quick scan APK-W
3
3.
Inventarisatie APK-W Haagse corporaties
5
4.
Binnenmilieuprofiel
7
5.
Binnenmilieu koppelen aan APK-W
9
6.
Bevindingen
Bijlage:
Analyse landelijke ontwikkeling APK-W en Binnenmilieuprofiel
1. Toelichting, NTA 8025 2. Toelichting, BRL K14015 3. Toelichting, Binnenmilieuprofiel
APK-keuring Haagse huurwoningen
10 12 12 15 16
de Haas & Partners Pagina 2 van 20
1. Haalbaarheid en vorm van een uniforme APKkeuring Haagse huurwoningen. Het voornemen is om in Den Haag te komen tot een uniforme APK-keuring van woningen (APK-W), te beginnen met het woningbezit van corporaties. In de coalitie ‘Samen Gezond’ (ook wel de krachtwijkaanpak) werken partners zoals de woningcorporaties en de gemeente samen aan het meerjarenprogramma Gezondheid en Sport in de Haagse Krachtwijken. In dit kader stimuleren de coalitiepartners een gezonde leefomgeving. De coalitiepartners hebben uitgesproken de nadruk te leggen op (het plan van aanpak voor) sanering van geisers en op verbetering van ventilatie in woningen. Afgesproken om het actiepunt 'APK-keuringen' uit het coalitie akkoord praktisch op te pakken. Het accent ligt hierbij op kennis- en ervaringsuitwisseling. Er wordt belang gehecht aan een min of meer uniforme aanpak om uitkomsten van een APK keuring eenzelfde mate van betrouwbaarheid te geven. Gemeente Den Haag heeft de Haas & Partners de opdracht gegeven om te inventariseren of er binnen de Haagse corporaties gewerkt wordt met een APK keuring. Welke onderdelen? Hoe gedetailleerd? Wie voert de controles uit? Wordt er een checklist gebruikt? Wat zijn de overeenkomsten en wat de verschillen? Biedt de APK ook inzicht in mogelijke gezondheidsrisico’s van gekeurde woningen? Voor deze inventarisatie is ook een quick scan uitgevoerd ter oriëntatie van de landelijke ontwikkelingen ten aanzien van de APK-W (Algemene Periodieke Keuring Woningen). Deze is als bijlagen toegevoegd. Er heeft een inventarisatie plaats gevonden bij de drie Haagse corporaties Steadion, Vestia en Haag Wonen.
Hoofdconclusie 1. De Haagse corporaties voeren bij mutaties standaard een veiligheidscheck uit. 2. Voor de veiligheidscheck wordt gebruikgemaakt van NTA 8025 of BRL K14015. Inhoudelijk zijn de verschillen marginaal. 3. Door de koppeling aan mutatiemomenten is de frequentie laag (gemiddeld eens per 15 jaar). Deze frequentie is voor risicovolle woningen op te voeren door de check ook uit te voeren op andere contactmomenten. 4. De veiligheidscheck, maar ook andere opnamemomenten en opname instrumenten lenen zich om mogelijke gezondheidsrisico’s van de geïnspecteerde woning in beeld te brengen. 5. Voor het meenemen van gezondheidsrisico’s is aansluiten bij het Binnenmilieuprofiel, al of niet in vereenvoudigde vorm, aan te bevelen
APK-keuring Haagse huurwoningen
de Haas & Partners Pagina 3 van 20
2.
Quick scan APK-W
In het verleden keurde het energiebedrijf bij elke mutatie de gas- en elektrische installatie. Sinds de liberalisering van de energiesector, is deze taak echter vervallen. De huiseigenaar is verantwoordelijk voor de veiligheid van zijn/haar woning(en) en dus ook voor de woninstallaties. Er was behoefte aan een uniforme toetsing voor woningen. Dit werd ook wel de APK - woning genoemd. De term APK - woning (APK-W, Algemene Periodieke Keuring Woningen) is afgeleid van de in Nederland verplichte APK voor auto's. Doordat de landelijke verplichtstelling van een APK-W niet haalbaar is gebleken, heeft de installatiebranche, met steun van de VNG, het ministerie VROM en de NEN, voor de periodieke veiligheidsinspectie van woningen in 2005 de NTA 8025 opgesteld. Bij de APK-W wordt de veiligheid cq betrouwbaarheid van gas-, elektra- en waterleidinginstallaties gecontroleerd. Wat betreft het keuren van de gezondheidskundige kwaliteit van het binnenmilieu (ventilatie), blijft dit beperkt tot de ventilatie ten behoeve van de open verbrandingstoestellen. (bijlage 1.) In 2006 is de beoordelingsrichtlijn (BRL K14015) voor “Veiligheidsbeoordeling van installaties” opgesteld. Dit is een Kiwa gecertificeerde veiligheidsinspectie die net als de NTA de veiligheid van de gas-, elektra- en waterleiding installaties beoordeeld. (bijlage 2.)
NEN 1006:2002 NEN 1010:reeks NEN 8078:2004 NEN 8557:2005 NEN 1078 (GAVO 1987) Bouwbesluit Waterleidingwet en Waterleidingbesluit VEWIN-werkbladen
Figuur 1.
■ ■ ■ ■
BRL K140 15
NTA
8025
Methodiek en thema’s van de NTA en de BRL komen grotendeels overéén. In modules wordt de technische installatie van een woning wel getoetst op veiligheid, echter niet op de werking van de installatie. In beide situaties wordt er verwezen naar de daarvoor geldende NEN normen (figuur 1.).
■ ■
■ ■ ■ ■
■
Verwijzingen van de NTA 8025 en de BRL K14015
Het verschil tussen de NTA en de BRL zijn de opname lijsten. De opname lijst van de NTA is een checklist waarin slechts door een gering aantal vragen de gehele installatie van de woning wordt beoordeeld. De achterliggende vragen en toetsen worden in de documentatie van de NTA verder toegelicht. Achter elke vraag wordt er om een advies gevraagd.
Voorbeeld NTA: Gasinstallatie De beschermingsmaatregelen tegen onbedoeld uitstromen van stookgas zijn in orde Ja, Nee of N.v.t. Advies
APK-keuring Haagse huurwoningen
de Haas & Partners Pagina 4 van 20
De BRL hanteert een uitgebreidere checklist, waarin alle onderdelen en functies expliciet worden behandeld. Voorbeeld BRL: Gasinstallatie 4.2.6 Checklist open toestellen met ventilator Toestel aansluiting Functioneert de aansluitkraan Aansluitleiding in goede staat?
Ja, Nee Ja, Nee
De periodieke veiligheidsinspectie van de NTA en de BRL duren ca. 1,5 uur. De geïnspecteerde woning voldoet na de veiligheidsinspectie in beide gevallen aan de minimale veiligheidsnormen die in Nederland gelden.
2. Inventarisatie APK-W Haagse corporaties
Staedion Vestia Haag Wonen
■ ■ ■
NTA 8025 BRL K14015
■ ■
■ ■ ■
ginst a eidin Wate rl
latie nstal Gasi
Elek tri
sche insta l
latie
llatie
Voor de toepassing van een APK-W door de Haagse woningcorporaties, is gesproken met de beleidsmedewerkers van Staedion, Vestia en Haag Wonen. Uit deze inventarisatie bleek dat de APK-W in alle gevallen goed verankerd is in het beleid van de corporaties. ‘Mutatie’ wordt gebruikt als gelegenheid om de veiligheid van de woninginstallaties te keuren.
■ ■ *
* Inspectie van de waterleidingen (lood) en preventie tegen legionella zijn ondergebracht in een apart programma. Figuur 2. Geïnspecteerde installaties tijdens APK-W Staedion en Haag Wonen gebruiken de NTA methodiek en Vestia gebruikt de BRL en laat dit doen door een gecertificeerd bureau. Haag Wonen heeft ervoor gekozen om tijdens de veiligheidsinspectie niet de waterleidingen te laten beoordelen. De APK-W wordt uitgevoerd tijdens mutatie. Door de lage mutatie graad (ca. 5 tot 7 %) worden woningen niet frequent geïnspecteerd (gemiddeld 1 keer in de 15 tot 20 jaar). Door verouderde of slecht onderhouden technische installaties kunnen risicovolle situaties ontstaan. De NTA 8025 heeft een module, waardoor per woning bekeken kan worden wat de frequentie van de beoordeling van de woning zou moeten zijn. Dit kan variëren tussen 1 en 10 jaar en is o.a. afhankelijk van risico factoren.
APK-keuring Haagse huurwoningen
de Haas & Partners Pagina 5 van 20
Figuur 3. inspectie en / of ingreep moment, gekoppeld aan de uitvoerende partij Vanuit de zorgplicht is het wenselijk om een beter beeld te krijgen van de risico’s die de huis installatie vormt voor de veiligheid en gezondheid van de bewoners. Een hogere frequentie van de APK dan eens in de 15 tot 20 jaar kan daaraan bijdragen. Om de overlast voor de bewoner en de kosten van de woningcorporatie te beperken kan de APK-W ook gekoppeld worden aan andere, reeds aanwezige ingreep- / inspectiemomenten. Naast mutatie zijn dat: • Inventarisatie voor het planmatig onderhoud • Gelijktijdig met (de herziening) EPBD (om de 10 jaar, of na ingreep) • Combineren met incidentele extra initiatieven / projecten, zoals energiebesparingsplannen en buurt aanpak Huidige aanpak APK-W: • De veiligheid van gas-, elektra- en waterleidingen wordt gecontroleerd • De APK-W wordt uitgevoerd tijdens mutatie (lage frequentie) • De APK-W verwijst naar de NEN bladen • De inspectie wordt uitgevoerd door installateurs gas en elektra • Kleine gebreken worden direct verholpen • Grote gebreken worden gemeld bij de corporatie • Geen integraal registratiesysteem voor resultaten NTA • Binnenmilieu is geen onderdeel van de APK-W Mogelijke acties harmonisatie: • Haag Wonen laat tijdens de APK-W ook de waterleiding controleren • Staedion en Haag Wonen werken met de NTA 8025, Vestia hanteert nu de afgeleide BRL K14015. Vestia laat de externe inspecteurs toetsen volgens de NTA in plaats van de BRL Voordelen van een dergelijke harmonisatie zijn niet echt substantieel. Een hogere frequentie van de APK-W dan alleen bij mutatie heeft meer effect op de beperking van risico’s.
APK-keuring Haagse huurwoningen
de Haas & Partners Pagina 6 van 20
3. Binnenmilieu Voor een gezonde leefomgeving speelt het binnenmilieu een grote rol. De APK-W richt zicht op de veiligheid van de gas-, elektra- en waterinstallatie, en niet op het goed functioneren van de technische installaties of op de gezondheidskundige kwaliteit van het binnenmilieu. Het uitbreiden van de APK-W tot een instrument waarmee ook gezondheidsrisico’s van woningen in beeld kunnen worden gebracht, lijkt wenselijk en zou bijdragen aan de intenties van de coalitie ‘Samen Gezond’. Vanuit dit oogpunt is geïnventariseerd welke bestaande methodiek/instrument zich daarvoor leent en is onderzocht hoe die zich verhoudt tot de methodiek van de NTA en de BRL. Het recent geïntroduceerde ‘Binnenmilieuprofiel’ lijkt redelijk aan te sluiten. In het verlengde van de energie labelling en het maatwerk advies in het kader van de EPDB, heeft ISSO het Binnenmilieuprofiel ontwikkeld (bijlage 3). Deze ‘risico-invenarisatie’ is zo opgezet dat hij gelijktijdig kan worden opgenomen met de opname t.b.v. de EPA en maakt zelfs deels gebruik van info die voor de labelling al wordt verzameld. Hierdoor worden er naast de energetische kwaliteit van de woning, ook de gezondheidsrisico’s t.a.v. het binnenmilieu in kaart gebracht.
luchtverversing vocht en schimmel verbrandingsgassen thermisch comfort winter oververhitting zomer installatiegeluid geluidisolatie daglichttoetreding asbest
++ ++ ++ + o ++
hoge prioriteit beperkte prioriteit bij storing geen prioriteit
++ + o -
+ + ++ + o +
Won en Haag
Vest ia
Stae dion
In het binnenmilieuprofiel komen acht binnenmilieu-aspecten aan bod. De in figuur 4 weergegeven prioriteiten matrix van de binnenmilieu-aspecten geeft aan waar de Haagse corporaties de nadruk op wensen te leggen. Asbest is geen thema in het Binnenmilieuprofiel maar wordt door de corporaties wel belangrijk gevonden.
++ ++ ++ + + o ++
Figuur 4. Prioritering binnenmilieu-aspecten De Haagse corporaties ondernemen ook nu al verschillende acties om het binnenmilieu in de woning te verbeteren. Medewerkers hebben de e-learning cursus gevolgd voor het herkennen van gevaarlijke situaties met betrekking tot open verbrandingstoestellen. Gezamenlijk is er gewerkt aan het ‘Plan van Aanpak Geiser Vervanging’. Er wordt actief gewerkt aan het saneren van geisers en open verbrandingstoestellen. Bij planmatig onderhoud worden de woningen ook energetisch verbeterd, wat ten goede komt aan het thermisch-comfort in de winter en de zomer. Asbest wordt geïnventariseerd en gesaneerd en
APK-keuring Haagse huurwoningen
de Haas & Partners Pagina 7 van 20
er wordt projectmatig aandacht besteed aan ventilatie en het beperken van schimmelvorming. Het Binnenmilieuprofiel Bij een risico-inventarisatie met het Binnenmilieuprofiel worden de acht verschillende binnenmilieuaspecten beoordeeld en gescoord. Daarbij worden vier niveaus onderscheiden: ‘goed’ (groen), ‘acceptabel’(oranje) ‘onvoldoende’ (rood) en ‘onacceptabel’(gevaren driehoek). Dit geeft een helder beeld waar verbeteringen mogelijk zijn (bijvoorbeeld wanneer er toch al ingrepen in de woning plaatsvinden, of waar met voorrang maatregelen genomen moeten worden om aanwezige risico’s voor de bewoner tot een acceptabel niveau te beperken. De opname van het binnenmilieuprofiel bestaat uit een combinatie van visuele inspectie en enkele metingen t.b.v. luchtdebieten en geluidniveaus. De opname wordt doorlopen aan de hand van een aantal beslisbomen (figuur 5).
Figuur 5. Voorbeeld beslisboom ‘Natuurlijke luchttoevoer woonkamer’ Voor alle te inspecteren ruimtes en parameters zijn beslisbomen opgesteld. Als er tijdens het opnemen van het binnenmilieuprofiel in één of meerdere vertrekken bijvoorbeeld de luchttoevoer ‘onvoldoende’ scoort, wordt de luchttoevoer op het profiel als ‘onvoldoende’ weergegeven. Afhankelijk van de aspectscores en de prioritijd, die de corporatie aan het binnenmilieu-aspect geeft, kunnen er net als bij de APK direct acties aan worden verbonden, of de verbetermaatregelen worden ingepland bij toekomstige onderhouds- of renovatiewerkzaamheden. Voor woningcorporaties is een software applicatie beschikbaar. Kenmerken Binnenmilieuprofiel: • Betreft een risico-analyse van het binnenmilieu • Parallel uitvoerbaar aan het energiecertificaat • Omvat acht verschillende binnenmilieu-aspecten • Scoort de aspecten op vier kwaliteitsniveaus: ‘goed’ (groen), ‘acceptabel’(oranje) ‘onvoldoende’ (rood) en ‘onacceptabel’ (gevaren driehoek)
APK-keuring Haagse huurwoningen
de Haas & Partners Pagina 8 van 20
4. APK-W uitbreiden met check op gezondheidsrisico’s Met de uitvoering van een APK-W wordt de veiligheid van de technische installaties in beeld gebracht. Naast de technische installaties kunnen ook door de bouwkundige voorzieningen en het gebruik van de woning risicovolle situaties ontstaan. Om daar inzicht in te krijgen zou een aanvulling op de APK-W nodig zijn. Het Binnenmilieuprofiel lijkt zich daarvoor te lenen. Is ontwikkeld door ISSO onder begeleiding van een klankbordgroep waarin vele partijen waren vertegenwoordigd (groot draagvlak). Door het Binnenmilieuprofiel te koppelen aan reeds bestaande opnamemomenten en inspectievormen, kan de tijdbesteding van de opname worden beperkt en daarmee de kosten worden gedrukt. Een natuurlijk moment voor het opstellen van een Binnenmilieuprofiel is gelijktijdig met het opstellen van een energielabel. Daar is het instrument ook op ontworpen. Echter voor veel corporatiewoningen zijn de energielabels al opgesteld. Actualiseren gebeurt pas na 10 jaar. De koppeling van het binnenmilieuprofiel aan de APK-W biedt de mogelijkheid om frequenter het binnenmilieu van woningen en eventuele gezondheidsrisico’s in beeld te brengen. Kansen voor een APK-W plus binnenmilieu: • Aansluiten op bestaande procedure • Mutatie is moment om eventuele verbeteringen aan te brengen • Veel huurwoningen zijn al gelabeld, waardoor het Binnenmilieuprofiel gekoppeld aan het labellen daar voorlopig niet gebeurt • Door te focussen op de belangrijkste binnenmilieu-aspecten kan de methodiek vereenvoudigd worden Belemmeringen: • Niet alle binnenmilieu-aspecten hebben bij de corporaties een hoge prioriteit • Inspectie kost extra tijd / geld • Frequentie bij koppeling met APK/ mutatie is laag en wordt steeds lager • Inzicht in risico’s leidt tot verplichting (zorgplicht) • Mutatie is niet altijd het goede moment voor sommige verbeteringrepen
APK-keuring Haagse huurwoningen
de Haas & Partners Pagina 9 van 20
5. Bevindingen APK-W Frequentie: APK-W is structureel opgenomen in het veiligheidsbeleid van de Haagse corporaties APK-W is momenteel gekoppeld aan de mutatie en heeft daardoor een lage frequentie) Frequentie kan verhoogd worden door koppeling aan mutatie los te laten en criteria te volgen conform NTA. (risicovolle woningen vaker) Frequentie kan verhoogd worden door APK-W (en Binnenmilieuprofiel) ook te koppelen aan: – Planmatig onderhoud – Actualiseren EPBD – Andere aanleidingen/initiatieven om kwaliteiten op te nemen en mogelijk te verbeteren Binnenmilieuprofiel: Binnenmilieu in totaliteit (8 aspecten plus asbest) wordt door de Haagse corporaties te breed gevonden om aandacht op te richten Aspecten die belangrijk gevonden worden: – Luchtverversing – Vocht en schimmel – Verbrandingsgassen – Thermisch comfort winter – Asbest (zit niet in NTA 8025) (Vereenvoudigde versie van het) binnenmilieuprofiel kan gekoppeld worden aan APKW (NTA 8025)
6. Aanbevelingen 1. Frequentie APK-W opvoeren door ook uit te voeren bij andere, reeds bestaande ingreep/ inspectie momenten. Naast mutatie zijn dat: – Inventarisatie voor het planmatig onderhoud – Gelijktijdig met (de herziening) EPBD (om de 10 jaar, of na ingreep) – Combineren met incidentele extra initiatieven / projecteren, zoals energiebesparingsplannen en buurt aanpak 2. Structureel inzicht verwerven in gezondheidsrisico’s t.g.v. de kwaliteit van het binnenmilieu door koppeling Binnenmilieuprofiel (of vereenvoudigde versie) aan de APKW (NTA 8025). Belangrijkste aspecten opnemen: – Luchtverversing – Vocht en schimmel – Verbrandingsgassen – Thermisch comfort winter – Asbest 3. Ontwikkelen van een vereenvoudigde versie van het binnenmilieuprofiel, die bij de verschillende inspectiemomenten en inspectie instrumenten opgenomen kan worden.
APK-keuring Haagse huurwoningen
de Haas & Partners Pagina 10 van 20
4. Resultaten van de APK-W en het Binnenmilieuprofiel opnemen in het woning-informatiebeheer-systeem. Hierdoor komen risicovolle situaties in woningen eerder en structureel in beeld en kunnen ingreepmomenten benut worden om gezondheidsrisico’s t.g.v. het binnenmilieu te minimaliseren.
APK-keuring Haagse huurwoningen
de Haas & Partners Pagina 11 van 20
Bijlage: Analyse landelijke ontwikkeling APK-W en Binnenmilieuprofiel 1. NTA 8025 - 2004 2. BRL K14015 - 2006 3. Binnenmilieu profiel woningen - 2009
1. Toelichting, NTA 8025 De Nederlandse Technische Afspraak (NTA 8025) voor de 'Periodieke veiligheidsinspectie van technische installaties en technische voorzieningen in woningen'. Doel De NTA 8025 richt zich op het inzichtelijk maken en verbeteren van de veiligheid van technische installaties in woningen. Daarbij wordt gekeken naar gebouwgebonden en gebruikersgebonden zaken (respectievelijk installatie en aangesloten apparatuur). Bij deze Nederlandse Technische Afspraak wordt uitgegaan van: NEN 1006:2002 NEN 1010:reeks NEN 8078:2004 het Bouwbesluit de Waterleidingwet en Waterleidingbesluit VEWIN-werkbladen het rechtens verkregen veiligheidsniveau Doelgroep Eigenaren / beheerders van woningen. Typering De NTA 8025 is een technisch document en een handleiding waarmee installateurs gas-, water en elektrische- installaties in woningen kunnen inspecteren. De NTA is een aanbeveling en heeft niet een NEN status. De resultaten en de aanbevelingen van de beoordelingsrapportage dragen bij aan de veiligheid van de technische installaties in de woning. Het betreft een checklist waarin geclusterde onderdelen worden getoetst of ze wel of niet in orde zijn. Achterliggende vragen staan in een handleiding en verwijzen naar bijbehorende normen. In het verleden keurde het energiebedrijf bij elke mutatie de gas- en elektrische installatie. Zonder goedkeuring kreeg de nieuwe bewoner geen gas- en elektra-aansluiting. Sinds de liberalisering van de energiesector is deze taak echter vervallen. De huiseigenaar is verantwoordelijk voor de veiligheid van zijn/haar woning(en) en dus ook voor de woninginstallaties. Er was toch behoefte aan een uniforme toetsing van woningen, dit werd ook wel de APK - woning genoemd. De term APK - woning (APK-W ) is afgeleid van de in Nederland verplichte APK voor auto's. In eerste instantie was het ook de intentie om de APKW verplicht te stellen, maar dit bleek politiek niet haalbaar. De installatiebranche en de NEN hebben voor het keuren van woningen in 2005 de norm NTA 8025 opgesteld. Er zijn bedrijven op de markt die een keuring conform de NTA aanbieden. Wat betreft het keuren van het binnenmilieu (ventilatie) op gezondheidsrisico’s, blijft dit binnen de NTA beperkt tot de ventilatie ten behoeve van de open verbrandingstoestellen. APK-keuring Haagse huurwoningen
de Haas & Partners Pagina 12 van 20
Technische installaties zijn door gebruik aan slijtage onderheven. Dit is niet voor elk onderdeel gelijk. Om gebreken die gevaarlijke situaties kunnen veroorzaken vast te kunnen stellen is een periodieke beoordeling nodig. De frequentie van die beoordeling hoeft niet voor elke woning gelijk te zijn en kan worden bepaald aan de hand van een risico-analyse. In de praktijk volgt de APK-W de frequentie van mutaties. De APK wordt uitgevoerd met behulp van een visuele beoordelingslijst en een beoordelingslijst aan de hand van metingen. De veiligheid van de gas- water- en elektrainstallaties kan hiermee in ca. 1,5 uur beoordeeld worden. De inspectie wordt uitgevoerd door een vakbekwaam persoon. Voor de inspecteur conform de NTA is geen certificering noodzakelijk. De gas- water- en elektra- installaties en de daarbij behorende voorzieningen worden beoordeeld aan de hand van een beoordelingslijst met gesloten vragen (ja / nee / n.v.t.). Er is ruimte op de beoordelingslijst voor advies om de gebreken aan de installatie te verhelpen en een veilige situatie te creëren. Visuele beoordeling De visuele beoordeling richt zich op: de elektrische installaties en voorzieningen: tegen directe en indirecte aanraking van actieve delen tegen thermische invloeden tegen uitval van de elektra en elektrische installatie de gasinstallatie en gasvoorzieningen: tegen onbedoeld uitstromen van stookgas tegen het gevaar van verbrandingsgas in de woning tegen verkeerd gebruik van de gasinstallatie en voorzieningen de leidingwaterinstallatie en voorzieningen: tegen onbedoeld uitstromen van leidingwater (beoordeling van de leidingen, de aansluitingen van de toestellen, aansluitingleiding en toebehoren) tegen verkeerd gebruik van de leidingwatervoorziening tegen gevaren voor de (volks)gezondheid
Meting en beproeving van installaties en voorzieningen Meten en beproeving richten zich op: elektrische installaties en voorzieningen: de aanspreekstroom en aanspreektijd van aardlekschakelaars de circuitimpedantie tussen de fase en de beschermingsleiding de aardverspreidingsweerstand van de aardelektrode de isolatieweerstand tussen de actieve delen van de voorziening, installatie onderling, beschermingsleiding en het metalen gestel De impedantie van de beschermingsleiding in aansluitleidingen, verlengsnoeren en haspels gasinstallatie en gasvoorzieningen: de gasinstallatie, inclusief de meteropstelling vanaf de hoofdafsluiter, is gasdicht corroderen van de gasleidingen de waarden van CO in de verbrandingsgassen
APK-keuring Haagse huurwoningen
de Haas & Partners Pagina 13 van 20
werking rookgasklep bij blokken vuurtoestel van type 2
leidingwatervoorzieningen: de watertemperatuur van het warme en het koude water de temperatuur van het water in de circulatieleidingen (legionella) De vorm waarin de periodieke beoordeling wordt gepresenteerd en verwerkt, verschilt per inspecterende organisatie. Er zijn verschillende ‘aangepaste’ opnamenlijsten, die door woningcorporaties en installateurs worden gehanteerd. Gebreken of ontoelaatbare veiligheidsrisico’s worden teruggekoppeld of direct verholpen. De beoordelingslijsten vormen de rapportage. Het begrippenkader is uniform omdat steeds verwezen wordt naar de desbetreffende bouwregelgeving en normeringen.
APK-keuring Haagse huurwoningen
de Haas & Partners Pagina 14 van 20
2. Toelichting, BRL K14015 Beoordelingsrichtlijn voor de “Veiligheidsbeoordeling van Installaties” Doel De BRL richt zich net als de NTA op het inzichtelijk maken en verbeteren van de veiligheid van de installaties in een woning. Voor het vaststellen van de keuringscriteria is gebruikgemaakt van een deskundig panel. De overeenkomsten met de NTA zijn groot. Bij deze beoordelingsrichtlijn wordt uitgegaan van: NEN 1006:2002 NEN 1010:reeks VEWIN-werkbladen NEN 1078 (GAVO 1987) Doelgroep Installatiebedrijven die zich met de BRL kunnen certificeren. De beoordelingsrichtlijn is opgesteld door Kiwa. Het uitvoeren van de beoordeling is voorbehouden aan gecertificeerde inspecteurs. Dit ter borging van de kwaliteit en de eenduidigheid van de beoordeling. De BRL is te zien als een gecertificeerde variant van de NTA. Dit maakt de BRL aantrekkelijk voor corporaties die niet over voldoende technische kennis of capaciteit beschikken om deze inspecties zelf uit te voeren. Typering De BRL K14015 is een technisch document met een beknopte handleiding waarmee installateurs gas-, water en elektrische- installaties in woningen kunnen inspecteren. Op basis van de BRL kunnen uitvoerende partijen worden gecertificeerd. Het betreft een gedetailleerde checklist met gesloten vragen. Criteria zijn gebaseerd op bijbehorende normen. Bij goedkeuring ontvangt de woningeigenaar een veiligheidsverklaring met bijbehorend veiligheidsvignet.
APK-keuring Haagse huurwoningen
de Haas & Partners Pagina 15 van 20
3. Toelichting, Binnenmilieuprofiel Doel Inzicht geven in mogelijke gezondheidsrisico’s van een bestaande woning. Wat betreft methodiek, zo ontwikkeld dat het efficiënt, gelijktijdig met het opstellen van een energiecertificaat kan worden uitgevoerd. Doelgroep Partijen die een energiecertificaat op laten stellen en inzicht willen in mogelijke gezondheidsrisico’s. Dit zijn zowel professionele verhuurders als particulieren bij de koop of verkoop van een woning. Typering Is een inventarisatie en beoordelingsmethodiek waarbij via het doorlopen van stroomschema’s tot een beoordeling in verschillende kwaliteitsniveaus wordt gekomen. Het Binnenmilieuprofiel is ontwikkeld door ISSO, samen met stichting Meer met Minder, onder toezicht van een Raad van Begeleiding en een Contactgroep. In een eerder stadium was in opdracht van het Platform Binnenmilieu een prototype van het instrument ontwikkeld. Het Binnenmilieuprofiel is ontwikkeld om bij het opstellen van een energiecertificaat gelijktijdig ook een risico-analyse van het binnenmilieu uit te voeren. Gesignaleerde gezondheidsrisico’s kunnen gelijk met het aanbrengen van energiebesparende maatregelen worden aangepakt en voorkomen kan worden dat energiebesparende maatregelen gaan leiden tot nieuwe gezondheidsrisico’s. De methodiek sluit aan bij de systematiek en nauwkeurigheid van het energielabel. In de methode staan het gebouw en de installaties centraal. In Vabi-software voor corporaties is het Binnenmilieuprofiel als aanvulling op het Maatwerkadvies, reeds digitaal verwerkt. Voor de overige gebruikersgroepen is dat nog niet het geval. Acht verschillende binnenmilieuaspecten worden beoordeeld op een schaal van ‘goed’ (groen) tot ‘onacceptabel’ (gevarendriehoek). Tussenliggende niveaus zijn ‘acceptabel’ (oranje) en ‘onvoldoende’ (rood).
APK-keuring Haagse huurwoningen
de Haas & Partners Pagina 16 van 20
De vier mogelijke aspectscores op het Binnenmilieuprofiel Op het uiteindelijke Binnenmilieuprofiel-blad, dat samen met het energielabel wordt uitgereikt, worden de scores gerangschikt onder ‘Laag risico’ (groen) of ‘Verhoogd risico’ (rood). Het instrument is dan ook te beschouwen als een ‘risico-inventarisatie’. De beoordeelde aspecten zijn: - Luchtverversing (aanwezigheid voorzieningen en debiet per m2 (m3/h/m2) o Toevoer basisventilatie (aanwezigheid en hoogte roosters, lengte roosters, aanwezigheid klep- en/of draaikiepraam, inbraakveiligheid, aanwezigheid overstroomvoorziening) o Afvoer basisventilatie (spleet onder deuren, open schoorsteenkanaal, roosters of ramen in tegenoverliggende gevels, inbraakveiligheid, open natuurlijk ventilatiekanaal met uitmonding op het dak met trekbevorderende kap op voldoende hoogte boven het dak, afvoer van open keukengeiser) o Mechanische luchtafvoer (wijze van bediening, debiet in stand 2 en 3, oppervlakte keuken, idem badkamer) o Luchtdoorlatendheid gevels (woningtype, type ventilatiesysteem, bouwjaarklasse, na-isolatie, dakvorm, kierdichting draaiende delen, zichtbare kieren) o Spuiventilatie (te openen ramen per vertrek, te openen delen in tegenoverliggende gevels, draaiende delen zonder beperking te openen) o Bedienbaarheid natuurlijke ventilatievoorzieningen (roosters traploos en winddruk onafhankelijk regelbaar, uitzetmechanisme en kierstand, hoogte bediening) o Bedienbaarheid mechanische ventilatievoorziening (meerstandenknop in badkamer en/of keuken, CO2 regeling, hoog/laag standenschakelaar zonder uitstand) o Onderhoudbaarheid (roosters te openen zonder gebruik gereedschap, ruimte indien gereedschap nodig is, bereikbaarheid t.b.v. onderhoud, onderhoudscontract, interval voor
APK-keuring Haagse huurwoningen
de Haas & Partners Pagina 17 van 20
onderhoud en filters vervangen) -
Vocht en schimmel o Schimmelplekken (zichtbare schimmelplekken in w- of sl. kamer, schimmelgeur in woon- of slaapkamer) o Vochtplekken (zichtbare vochtplekken in slaapkamers, zichtbare vochtplekken in woonkamer, open of gesloten keuken) o In keuken natuurlijk luchtafvoerkanaal, of gemotoriseerde afzuigkap, recirculatiekap of motorloze afzuigkap, eigen of gemeenschappelijke afvoer op dak of gevel, klepraam, draaikiepraam of deur. o Vocht en schimmel in badkamer (zichtbare schimmel- of vochtplekken op wanden, muren of plafond, alleen in voegen)
-
Verbrandingsgassen o Hoofdverwarming (open toestel, luchtdichtheid, opentoestel in slaapkamer of ruimte met één deur gescheiden van slaapkamer, open toestel in aparte ruimte met openverbinding naar buiten geventileerd) o Bijverwarming (één of meer open toestellen, toestel wel of niet in slaapkamer, wel of niet permanent met openverbinding naar buiten) o Warmtapwater toestel (elektrisch, open verbrandingstoestel, met of zonder rookgasafvoer, permanente luchttoevoer met open- niet-afsluitbare verbinding naar buiten) o Kooktoestel (elektrische-, of gasaansluiting voor kooktoestel)
-
Thermisch comfort winter o Stralingstemperatuur (wandverwarming, verschil tussen binnentemperatuur en gemiddelde oppervlakte temperatuur (berekenen) o Koudeval (ramen met of zonder verwarmingselement, h x U-raam < 3, h x U-raam < 8) o Tocht en natuurlijke luchttoevoer (hoogte toevoerroosters, winddrukafhankelijke toevoerroosters, alle of alleen woon- en slaapkamer) o Tocht en mechanische luchttoevoer (hoogte roosters, wel of niet voorverwarmde luchttoevoer o Vloertemperatuur (vloer boven verwarmd vertrek, vloerverwarming, vloer boven buitenlucht, vloer boven kruipruimte of kelder, berekende T vloer > 190C, berekende T vloer > 170C) o Lokale of centrale verwarming (alle vertrekken verwarmd, alle vertrekken met cv) o Regelbaarheid ruimteverwarming (verwarmde vertrekken eigen thermostatische bediening, centrale thermostaat in woonkamer en andere vertrekken aan/uit) o Kwaliteit warmteafgifte (veel of weinig stralingsverwarming)
APK-keuring Haagse huurwoningen
de Haas & Partners Pagina 18 van 20
-
Oververhitting zomer (Gebouwgebonden koeling, berekende To klasse < 2, berekende To klasse < 4, berekende To klasse < 6)
-
Installatiegeluid o Installatiegeluid ventilatiesysteem eigen woning (overheerst geluid van andere bronnen? Of ontbreekt ventilatiesysteem, geluiddempende voorzieningen, geluidmeting en/of visuele inspectie volgens instructies) o Installatiegeluid aangrenzende woning (aangrenzende woningen? Leidingen van andere woningen zichtbaar (niet in koker)
-
Geluidisolatie o Buitengeluidbelasting (ligging (visueel), aanwezigheid snelweg (postcode op geluidskaart RWS), aanwezigheid rail (postcode op geluidskaart Prorail)) o Buitengeluidwering (gemiddeld buitengeluid, meten aan gevels, bouwkundige criteria) o Geluidisolatie verticaal woningscheidend (grenzend aan geluidproducerende functie, vrijstaand, bouwkundige opbouw scheidingswand) o Geluidisolatie horizontaal woningscheidend (grenzend aan geluidproducerende functie, andere woning boven of onder, bouwkundige opbouw vloeren)
-
Daglichttoetreding (meten / bereken daglichtfactor)
De opname bestaat uit een combinatie van visuele inspectie waarbij de aanwezigheid van voorzieningen wordt geïnventariseerd en het uitvoeren van enkele metingen t.b.v. luchtdebieten en geluidniveaus. Het Binnenmilieuprofiel dient opgesteld te worden door een professional.. Op de voorkant van het uiteindelijke profiel staan de scores per deelaspect, de projectgegevens en een korte toelichting. De lay-out sluit aan bij die van het Energieprestatiecertificaat. Op de achterzijde zijn verbeteradviezen weergegeven.
APK-keuring Haagse huurwoningen
de Haas & Partners Pagina 19 van 20
Voorkant Binnenmilieuprofiel (ISSO 82.4)
APK-keuring Haagse huurwoningen
de Haas & Partners Pagina 20 van 20