KRITISCHE BESCHOUWING PIRAMIDE VAN MASLOW Kenniskring
Casper van Well
2065981
Bas Korte
2063367
Klas K1B 08-‐10-‐13
Avans Hogeschool Advance Business Creation
Kritische beschouwing Piramide van Maslow
1
INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE
2
H1 INLEIDING
3
H2 AANLEIDING
3
H3 RELEVANTIE
3
H4 ACHTERGROND
4
H5 DOELSTELLING
5
H5 ONDERZOEKSVRAAG EN ONDERVEDELING
5
5.1 ONDERZOEKSVRAAG 5.2 DEELVRAGEN
5 5
H6 ONDERZOEKSOPZET
6
H7 DE PIRAMIDE VAN MASLOW
7
7.1 HIERARCHIE 7.2 BIJ ONS
7 8
H8 DE GOEDE KANTEN AAN MASLOW
9
H9 MEERDERE THEORIEEN VOOR MOTIVATIE
10
9.1 MOTIVATIETHEORIE VAN HERZBERG 9.2 HUMAN MOTIVATION THEORY VAN MCLELLAND 9.3 ALDERFER’S ERG THEORIE
10 11 11
H10 MASLOW IN DE PRAKTIJK
13
10.1 ORGANISATIEKUNDE 10.2 CONSUMENTENMARKT
13 13
H11 KRITISCHE PUNTEN
15
H12 CONCLUSIE
17
REFERENTIELIJST
19
ACHTERGRONDINFORMATIE H7 H8 H9 H10 H11
19 19 19 19 20 20
2
H1 INLEIDING In deze beschouwing wordt de behoefte piramide van Maslow eens wat van dichterbij bekeken. De foute en goede kanten van deze piramide worden in deze beschouwing belicht. De behoefte piramide werkt in stappen; als men aan de eerste behoefte heeft voldaan, kan het door naar de volgende behoefte. Eigenlijk heeft het dan pas voldaan aan die ‘behoefte’. Is de behoefte van de mens echt zo als in de piramide? Of heeft de mens meerdere behoefte? Zijn er ook meerdere manieren om de behoefte van de mens te meten? Deze en andere vragen worden gesteld in de beschouwing.
H2 AANLEIDING De piramide van Maslow is een van de bekendste manieren om de behoefte van de mens te snappen. Maar klopt deze piramide wel echt? Of zijn er ook andere vormen voor de mens om naar behoefte te streven? In dit onderzoek wordt hier naar onderzocht. In deze beschouwing wordt er achter gekomen of Abraham Maslow gelijk heeft of dat hij eigenlijk maar een heel globaal idee heeft over de behoefte van de mens.
H3 RELEVANTIE
Doel van dit onderzoek is om de negatieve en positieve kanten van de Maslow behoefte piramide tegenover elkaar te zetten. Welke mogelijkheden biedt de piramide van Maslow? En welke dingen missen er? Geeft het de behoefte van mens echt goed weer of zijn er veel meer dingen waar de mens naar streeft en behoefte aan heeft? Als resultaat is het de bedoeling om te laten zien wat er mist of wat er juist niet mist. Dit moet goed naar voren komen in deze beschouwing.
Kritische beschouwing Piramide van Maslow
3
H4 ACHTERGROND Het onderwerp “Piramide van Maslow” is naar voren gekomen na een korte brainstromsessie bij de groepsleden. De reden van het kiezen van dit onderwerp ligt bij het feit dat veel mensen deze theorie als waar beschouwen. Terwijl er naar de mening van de schrijvers van deze beschouwing(na kort vooronderzoek) en andere experts ook veel op aan te merken valt. Deze theorie wordt ook vaak bekritiseerd en is daarom interessant om uit te lichten. Hieronder volgt een korte omschrijving van de piramide van Maslow: De piramide van Maslow is een piramide gemaakt door Abraham Maslow en in 1943 gepubliceerd. De piramide gaan over de universele behoeftes van de mens en hoe deze worden bevredigd. Dit is in een hiërarchische piramide geplaatst om te laten zien dat behoeftes boven elkaar liggen. Voor je het hoogste wil bereiken moeten er minimaal eerst een aantal behoeftes bevredigd zijn.
4
H5 DOELSTELLING De piramide van Maslow is een theorie die van meerdere kanten worden kan worden bekeken en kan worden bekritiseerd. Met het maken van deze beschouwing over de piramide van Maslow wordt er meer informatie verschaft over wat er nou goed of fout is aan het gebruik van de piramide van Maslow in de praktijk. In deze beschouwing wordt er meer informatie verschaft om te weten te komen waarom deze piramide als een hoogwaardige theorie wordt gebruikt in het bedrijfsleven en in de psychologie. Uiteindelijk is de doelstelling dus om meer inzicht te krijgen in of het gebruik van deze theorie nou goed is of niet.
H5 ONDERZOEKSVRAAG EN ONDERVEDELING 5.1 ONDERZOEKSVRAAG Is de Piramide van Maslow een goede theorie om de behoeftes van de mens in kaart te brengen?
5.2 DEELVRAGEN Om tot het antwoord op deze Onderzoeksvraag te komen zijn er deelvragen opgesteld. Hierdoor is er een duidelijke structuur inde kritische beschouwing. -‐ -‐ -‐ -‐ -‐
Hoe werkt de Piramide van Maslow? Wat maakt de Piramide van Maslow zo goed? Zijn er meerdere theorieën die de behoeftes van de mens in kaart brengen? Hoe wordt de theorie van Maslow in de praktijk gebruikt? Wat zijn kritische punten aan de Piramide van Maslow?
Kritische beschouwing Piramide van Maslow
5
H6 ONDERZOEKSOPZET Bij het maken van deze beschouwing gaan gaat er gebruikt gemaakt worden van een van te voren gemaakt onderzoeksopzet om zo gestructureerd te werkt te kunnen gaan. In het geval van deze beschouwing gaat er een beschrijvend onderzoek uitgevoerd worden om meer inzicht te verschaffen over het thema. Hiervoor gaat er gebruik gemaakt worden van de volgende instrumenten: -‐ -‐
Wetenschappelijk literatuuronderzoek Interviews en observaties
Met het gebruik van deze instrumenten gaat er zo veel en zo goed mogelijke kwalitatieve informatie verkregen worden, die noodzakelijk zijn bij het maken van deze beschouwing. Er gaat vooral gebruik gemaakt van wetenschappelijke artikelen om meer te weten te komen over de theorie elf en de filosofie achter deze theorie. Ook wordt er overwogen om interviews te gaan houden met experts in het gebruik van deze theorie en om mogelijk met mensen die deze theorie verwerpen om van meer invalshoeken te beschouwen. Als de mogelijkheid er niet is om deze interviews te houden wordt er gebruikt gemaakt van wetenschappelijke artikelen en bronnen om de verwerpingen alsnog te onderbouwen.
6
H7 DE PIRAMIDE VAN MASLOW De piramide van Maslow werd ontwikkeld door Abraham Maslow, een van de grootste psychologen van de twintigste eeuw. (Anthon van der horst, 2010) In 1954 publiceerde hij het boek Motivation and personality. In dit boek werkte hij zijn ideeën rondom de hiërarchie van behoeften en de behoeftepiramide uit. Het model wordt nog steeds gebruikt om behoeften en motivatie te verklaren en is nu wellicht actueler dan ooit. In dit hoofdstuk wordt de werking van de piramide van Maslow nader uitgelegd. “De theorie berust op twee fundamentele aannames. De eerste aanname heeft betrekking op de manier waarop Maslow mensen ziet. Hij bekijkt mensen als ‘wanting animals whose needs depend on what they already have’. Om deze reden zullen alleen de onbevredigde behoeften het gedrag van mensen binnen organisaties bepalen. De bevredigde behoeften kunnen immers niet ter motivatie dienen. De tweede aanname stelt dat menselijke behoeften kunnen worden geordend in een hiërarchische structuur al naar gelang de graad van hun belangrijkheid (Donnelly et al., 1992, p.331). Behoeften op een hoger niveau zullen geen rol spelen in het gedrag zolang de behoeften van een lager niveau niet bevredigd zijn. Wanneer de behoeften van een lager niveau eenmaal bevredigd zijn, zullen de behoeften van een hoger niveau vrijkomen en het gedrag van de individu gaan beïnvloeden (Johnson & Gill, 1993,). (S. vinke, 2008)
7.1 HIERARCHIE De piramide geeft een hiërarchische ordening aan van de behoefte van de mens. (Jim Riley, 2012) Maslow’s theorie bestaat uit twee delen: 1; De indeling van de menselijke behoeften. En 2; hoe de klassen met elkaar verbonden zijn. In het plaatje hier onder is te zien hoe Maslow zijn verschillende klassen heeft ingedeeld. Het model werkt als volgt:
Kritische beschouwing Piramide van Maslow
7
•
• • • •
Een persoon begint onderaan de piramide en zal in eerste instantie proberen om aan de basisbehoefte te voldoen. Zodra hieraan voldaan is volgt de volgende behoefte. De volgende behoefte is veiligheid. Dit is tegen ziekte, maar ook werkloosheid, beschermende kleding met gevaarlijk werk ect. De derde behoefte is het gevoel om ergens bij te horen. Belangrijk gevonden te worden en vrienden te hebben. De vierde behoefte is gevoel van erkenning. Het horen dat je goed werk levert. Het weerspiegelt het feit dat veel mensen opzoek zijn naar respect. De top gaat over zelfactualisatie. Dit is de manier waarop mensen denken over zichzelf. Dit wordt bijvoorbeeld afgemeten in matte van succes die mensen hebben. (Jim Riley, 2012)
De piramide kent vijf verschillende niveaus. (A. van der horst, 2010,). De fysiologische behoeften vormen de basis van de piramide. (Sabine Vinke, 2008) Het zijn de basisbehoeften, zoals lucht, water, voedsel, seks ect. Wanneer deze behoeften niet worden bevredigd kan iemand zich ziek, zwak, irritatie en pijn voelen. Wanneer de fysiologische behoeften bevredigd zijn, komt een nieuw niveau behoeften tevoorschijn. Dit zijn de zogeheten veiligheidsbehoeften en ze hebben betrekking op de drang naar veiligheid, stabiliteit, afhankelijkheid, bescherming, orde, wet, grenzen etc. (S. vinke, 2008) Als de eerste twee behoeften zijn bevredigd, komen de sociale behoeften. De behoefte aan genegenheid en de behoefte ergens bij te horen.(A. van der horst, 2010,) De ene laatste behoefte is erkenning en waardering. Hier gaat om respect krijgen van de mensen om je heen. En de allerlaatste behoefte is die van zelfontplooiing. Dit is de hoogst haalbare behoefte. Een mens kan zich pas ten volle ontwikkelen als alle andere behoeften zijn bevredigd.
7.2 BIJ ONS In onze behoeften worden de eerste twee behoeften over het algemeen als vanzelf sprekend gezien. (Anthon van der horst, 2010) Door bewust te werken aan de verschillende behoeften kunnen we meer grip krijgen op die behoeften. Denk bijvoorbeeld aan het werken aan zelfrespect. Als we geen plek hebben gevonden in onze sociale omgeving, zoals een plek in een vrienden groep, moeten we eerst zorgen dat we daaraan werken voordat ons zelfrespect vorm kan krijgen. Dit is een goed voorbeeld van hoe je de piramide van Maslow vandaag de dag zo moeten invullen. Volgens Anthon (2010) spelen de eerste behoeften vandaag de dag bijna geen rol meer in de maatschappij. Dit omdat ze er gewoon standaard zijn. Zoeken naar eten en veiligheid hoort er niet meer bij. Als we de piramide tegenwoordig dus gebruiken, gaat het veel meer over de laatste drie behoeften en hoe we deze invullen.
8
H8 DE GOEDE KANTEN AAN MASLOW De segmentatie van klanten is cruciaal voor een organisatie. (Jay Liebowitz, 2012) Zonder een goed beeld van je consumenten wordt het moeilijk om je producten te verkopen. Clustering brengt een goed beeld van hun gedrag en behoeften. Dit is de voornaamste reden om de piramide van Maslow nog te gebruiken tegenwoordig. Een marketing campagne zou zich kunnen richten op een van de vijf gebieden van de behoeften en het genereren van de noodzaak om de bezoekers van uw website op het product of de dienst die u aanbiedt te verwerven. (Parker schultz, 2013) Beiden heren zeggen dus dat je de behoeften piramide het meest gebruikt wordt voor doelgroep segmentatie. In welke behoeften laag bevind jou doelgroep zich? Hoe kunnen wij hier op in spelen? Dit zijn vragen die beantwoord kunnen worden via Maslow methode. Eerder was al te lezen dat de heer Anthon (2010) zegt dat we tegenwoordig vooral moeten kijken naar de laatste 3 stappen van de piramide. Dit zijn de behoeftes die tegenwoordig vooral worden bevredigd. De eerste stappen zijn als van zelfsprekend voor mensen in westerse landen. Wat kan je precies met de Piramide van Maslow? Van oorsprong is de Piramide van Maslow een sociologisch model.(Admin,2013) ‘’Tegenwoordig wordt het model veel door economen gebruikt. Het verklaren van behoeften is handig voor marketeers, bedrijfskundigen en economen om rekening mee te houden. De Piramide van Maslow is natuurlijk heel zwart wit. Je denkt al heel snel aan de derde wereld waar bepaalde basisbehoeften niet aanwezig zijn. Toch is het zo dat bij voorbeeld in crisistijd de Piramide van Maslow heel goed gebruikt kan worden om te verklaren dat het consumentenvertrouwen daalt omdat consumenten bijvoorbeeld bang zijn om hun baan te verliezen (zekerheid: fase twee van de Maslow piramide). Als de consument minder zekerheid heeft dan zal deze minder geld uitgeven aan zelfontplooiing’’ Admin(2013) verklaart dat je de piramide tegenwoordig meer in perspectief moet plaatsen om er wat aan te hebben. Zoals hij zegt kan je hem makkelijker toepassen in derde wereld landen. Maar toch gebruiken marketeers en economen hem ook in hun eigen omgeving. De drie heren zeggen global gezien alle drie hetzelfde. De methode wordt gebruikt voor doelgroep segmentatie. Maar eigenlijk gelden in de westerse landen alleen nog maar de laatste 3 stappen van de piramide. De eerste twee stappen zijn als vanzelfsprekend. Voor de laatste drie moet men meer hun best doen.
Kritische beschouwing Piramide van Maslow
9
H9 MEERDERE THEORIEEN VOOR MOTIVATIE De theorie van Malow is een theorie die uiteraard veel gebruikt wordt in vele studie en onderzoeken. Is echter de piramide van Maslow de enige motivatietheorie waar je psychologische behoeftes en motivaties van de mens mee kan meten? Worden er nog meer theorieën gebruikt in dit soort onderzoeken? Hoe worden deze gebruikt? En wat maakt deze zo goed? In dit hoofdstuk komen meerdere theorieën ter spraken en worden deze nader uitgelegd. De behoeftepiramide van Maslow is een motivatietheorie. Deze theorie wordt, zoals al eerder uitgelicht, gebruikt om de behoeftes en motivaties van de mens te meten. Wat drijft de mens iets te doen? Maar er zijn nog een aantal andere theorieën die deze ook meten en ook worden gebruikt in soort gelijke onderzoeken. De belangrijkste worden n dit hoofdstuk uitgelegd.
9.1 MOTIVATIETHEORIE VAN HERZBERG De motivatietheorie van Herzberg (1959) is een theorie die veel wordt gebruikt in de organisatiekunde waarbij wordt gekeken naar wat de werknemer bevredigt en wat niet. Herzberg maakt in deze theorie een onderscheid tussen satisfiers en dissatisfiers (A.Sachau ,2007). Herzberg maakte deze theorie omdat hij de houding van de werknemer in een organisatie tegenover zijn of haar werk wilde onderzoeken. Hij kwam erachter dat een werknemer bevrediging haalde uit successen op het werk en daardoor ook beter ging werken(satisfiers). Maar er kunnen volgens Herzberg ook factoren zijn waardoor iemand juist minder goed gaat werken als er niet aan voldaan wordt(dissatosfiers).(Herzberg,1959). “Volgens Herzberg kunnen de motivatoren mensen pas motiveren tot betere prestaties, wanneer aan de dissatosfiers voldoende aandacht is gegeven.” (leaufort, 2000) De theorie laat zien dat een mens wordt gemotiveerd iets te doen door externe en interne fatoren. “De meeste satisfy factoren waren: kansen om op te werken en te ontwikkelen, meer ervaring opdoen, interessant werk hebben, meer verantwoordelijkheid en erkenning krijgen en veel leren. Dissatisfiers waren: arbeidsverhoudingen, organisatiebeleid, arbeidsomstandigheden, salaris en onzekerheid over het houden van de baan.” (A.Sachau ,2007, blz 379). Hij noemde de dissatisfiers ook wel hygiene-‐factoren, omdat je er niet gezonder van werd maar het wel hielp niet ziek te worden. De theorie van Herzberg kan worden vergeleken met de theorie van Maslow. “Het model van Herzberg wordt over het algemeen gezien als een verdieping van de piramide van Maslow.”(leaufort, 2000). Allebei de theorieën zeggen namelijk dat er aan bepaalde motivaties moet worden voldaan voordat er iets bereikt kan worden. Alleen zegt de theorie van Herzberg dat de dissatisfiers bijna geen motivatie geven. Bij Maslow wordt gezegd dat elke motivatie even veel invloed heeft en je eerst aan de ene motivatie moet voldoen voordat je bij de volgende kan komen. (leaufort, 2000).
10
9.2 HUMAN MOTIVATION THEORY VAN MCLELLAND De motivatie theorie van Mclelland is een voortborduring van de theorie van Maslow. Volgens de theorie van Maslow zijn alle behoeftes van de mens aangeboren en heeft ieder mens dezelfde behoeftes, zoals beschreven in zijn theorie.(Alkemade, 2012) Volgens Mclelland zijn er drie vormen van behoeften die de mens heeft aangeleerd. De combinatie van deze bepalen de motivatie om bijvoorbeeld te werken. De drie vormen zijn: -‐ -‐ -‐
behoefte aan prestatie en succes(mensen die motivatie halen uit het met succes behalen van een doel en hier goed resultaat uit halen) behoefte aan autoritair zijn en macht(Mensen die motivatie halen uit status en uit invloed hebben op anderen. Macht speelt een grote rol bij de motivatie) behoefte aan relaties(Mensen die motivatie halen uit relaties en contacten. Worden gemotiveerd door gewaardeerd te worden door bijvoorbeeld collega’s (Mclelland, 1961)
De belangrijkste van deze drie is, volgens W.Kressler(2003), de behoeft aan prestatie en succes. Hierbij gaat het halen van succes, wat ieder mens natuurlijk wilt, en waarbij je je sterk gemotiveerd voelt. De andere twee vormen zijn individueler en kunnen in de eerste vorm voorkomen. De theorie van Mclelland is vergelijkbaar met de theorie van Maslow. Hieronder zijn ze naast elkaar gelegd. Je ziet dat De voren van Mclelland passen bij de stappen van Maslow.
(alkemade 2012)
9.3 ALDERFER’S ERG THEORIE De motivatietheorie van Alderfer is net als de theorie van Mclelland opgebouwd vanuit de behoeftepiramide van Malow. Alderfer heeft de vijf behoeftes die Maslow heeft beschreven
Kritische beschouwing Piramide van Maslow
11
vereenvoudigd naar drie; de ERG. ERG staat voor: Existence, Relatedness en Growth. (Benjamin Schneider and Clayton P. Alderfer(1973) De existence behoeftes zijnde behoeftes fysiologische en veiligheidsbehoeftes van de mens. Bij Malsow dus de eerste 2 behoeftes. De relatedness behoeftes gaat over de relaties met familie, vrienden en collega’s. Deze worden ook genoemd in de piramide van Maslow en wordt dus door Alderfer behouden als één factor. Bij growth zijn behoefte aan erkenning en zelfontplooiing door Alderfer samengevoegd uit de piramide van Maslow. Het gaat hierbij om het groeien en verbeteren van jezelf. Hierbij gaat het dus niet meer om basisbehoeftes (Hoffman, 2006) Volgens Alderfer is het niet zo dat je steeds doorgroeit in een piramide zoals die van Maslow. Volgens Alderfer kan je ook groeien in dezelfde fase. Je kan je Existence, relatedness en growth versterker door in die fase door te blijven gaan. Als je eenmaal tevreden bent met een fase, ga je volgens de theorie van Alderfer door naar de volgende. Zo niet, dan versterk je het.(Hoffman, 2006)
12
H10 MASLOW IN DE PRAKTIJK De Piramide van Maslow wordt in veel boeken beschreven als de algemene motivatie theorie. Deze theorie is ,zoals beschreven in Hoofdstuk 7, bedacht om de behoeftes en motivaties van de mens in kaart te brengen en te begrijpen. Uiteraard wordt deze theorie ook gebruikt in de praktijk. In dit hoofdstuk wordt gesproken over hoe de theorie die Abraham Maslow bedacht voorkomt in de praktijk.
10.1 ORGANISATIEKUNDE Vroeger werden alle bedrijven georganiseerd en geleid met een klassieke organisatiestructuur. Hiermee wordt bedoeld dat Er via een hiërarchische onderscheiding en macht doelen moesten worden behaald en geld moest worden gemaakt. In het begin van de jaren dertig kwam er een nieuwe stroming in de organisatiekunde; Gedragskundige organisatiekunde. “De gedragskundige human relations-‐benadering neemt de mens en de menselijke relaties als uitgangspunt van haar studie” (Thuis, 2010, p 58) . Dat wil zeggen dat de mens en de relatie hiermee meer in de organisatie betrokken wordt. Volgens Thuis was Abraham Maslow een van de eerste psychologen uit de organisatiekunde die zich bezighield met de motivatie van werknemers en dus relevant was bij het helpen bij de human relations. De piramide van Maslow helpt een organisatie om de werknemer te begrijpen en motivaties te ondervinden. Ook in een organisatie wordt hier aan de vijf stappen gehouden dei genoemd worden door Maslow.( Benson en Dundis 2003) De allereerste stap zijn de fysiologische behoeftes. In de organisatiekunde wordt dat samengebracht met het salaris wat de werknemer krijgt. Dat is de motivatie van de werknemer om deze behoefte te kunnen bevredigen. De tweede stap is de veiligheidsbehoefte. Hierbij wordt, volgens Benson en Dundis (2003), gekeken naar zekerheid van de baan, maar ook voor de baan. Hier kunnen trainingen voor worden gegeven om de werknemer zekerder te maken over wat hij doet op zijn werk. De derde stap is volgens Benson en Dundis (2003) erg belangrijk in een organisatie. Relaties op de werkvloer is de sociale behoefte van de werknemer. “We zoeken leuke werkrelaties met collega’s”(p. 317) zo word een plek gezocht door de werknemer om sociaal bevredigd te worden in de organisatie. Dan komt de behoefte aan erkening. Hier zoekt de werknemer vooral bevrediging door succes. Dit kan, volgens Benson en Dundis (2003) door prijzen of beloningen. Hier haalt de werknemer de motivatie uit. De laatste is de zelfontwikkeling. Benson en Dundis(2003) zeggen dat dat de werknemer hier juist nieuwe dingen wil gaan leren en zo zeker van zijn of haar zaak is dat hij of zij risico’s durft aan te nemen.
10.2 CONSUMENTENMARKT De piramide van Maslow wordt ook toegepast bij het analyseren van de consument bij bedrijven en goede doelen. Dit wordt gedaan om de behoefte van de consument om iets te kopen in te zien(Admin, 2013). In de marketing wordt het veel gebruikt om te weten te komen wat nou precies de motivatie is van de consument om iets te kopen. “Zo is bijvoorbeeld het op maat maken van een product iets wat de behoefte van de mens op stap
Kritische beschouwing Piramide van Maslow
13
4 en 5 van de piramide van Maslow bevredigd. Het is namelijk de motivatie voor zelfbevrediging.(Thomson, o.d.) De tweede stap van de piramide van Maslow kan worden toegepast bij bijvoorbeeld het verkopen van auto’s aan de consument. Hier kunnen mensen namelijk zoeken naar veiligheid. Echter kunnen mensen ook auto’s kopen met de motivatie om status uit te stralen en er zelf verwezenlijking mee op te doen. Dit is waar marketeers naar kijken.(Thomson, o.d.) De derde wereld is een goed voorbeeld van de 1e sap van de behoeftepiramide van Maslow. Veel mensen in derde wereldlanden zitten in de eerste of tweede stap van de piramide, er zijn geen behoeftes aan extra’s. Hier gaat het om levensbehoeftes waar aan voldaan moet worden. Voor marketeers is het heel erg belangrijk om altijd te weten waar de doelgroep van zijn of haar merk precies zit in de piramide van Maslow zodat ze kunnen inspelen op die behoefte. (Admin, 2013)
14
H11 KRITISCHE PUNTEN De piramide van Maslow is natuurlijk een piramide die veel wordt gebruikt zoals eerder beschreven. Maar natuurlijk zijn er ook problemen met de methode en kan er kritisch gekeken worden Geen enkele methode kan perfect zijn en er zijn altijd wel mensen die kritiek hebben. Zo ook bij de behoefte piramide van Maslow. In dit hoofdstuk worden deze kritische punten op de piramide van Maslow beschreven. Volgens Jim Riley (2012) zijn er meerdere problemen met de theorie van Abraham maslow: Dezelfde behoefte (zoals de noodzaak om sociale contacten op het werk) kan tot heel verschillend gedrag leiden in verschillende individuen. “Ten eerste worden de vijf behoeften voorgesteld als zijnde universeel. Individuen binnen verschillende organisaties, binnen verschillende betrekkingen en met verschillende culturele achtergronden hebben echter vaak verschillende behoeften” (Donnelly et al., 1992, p.314). Ook zullen de behoeftes van de mens heel statisch gepresenteerd. Behoeftes kunnen namelijk naar verloop van tijd, vergelijking met anderen en omstandigheden veranderen. (Donnelly et al., 1992) Er is een probleem om te beslissen wanneer een level eigenlijk "tevreden" is geweest. Behoeftes zijn ook volgens Steve denning (2012) niet hiërarchisch. Behoeftes zijn volgens hem interactief en dynamisch en dus beinvloedbaar. Ook is er is weinig empirisch bewijs om het model te ondersteunen. Sommige critici suggereren dat Maslow's model is pas echt te begrijpen van het gedrag van de middenklasse werknemers in het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten (waar Maslow zijn onderzoek ondernam) relevant. Sabine vinke haalt in haar scriptie een aantal kritiek punten naar voren die gemaakt zijn door verschillende expert. Ook is er volgens Steve Denning(2012) geen bewezen onderzoek naar de werking van de piramide van Maslow. “Ten slotte veronderstelt de theorie, dat een hoger niveau van behoeften pas geactiveerd wordt als de lagere behoeften bevredigd zijn. Deze aanname en de aanname dat de behoeften in deze volgorde georganiseerd zijn, kunnen niet aangetoond worden” (Robbins, 1994, p.43-‐44). (S.vinke, 2008, p.25/26) Volgens Peter Thuis (2010) is in een organisatie het management heel snel geneigd om van een functionerend persoon de hoogst mogelijke plek van de piramide te verwachten. “Een voorbeeld van een oude portier van een Nederlandse onderneming: We zouden al te lichtvaardig kunnen zeggen dat deze portier laag in de piramide zit en de behoefte aan succes allang kwijt is. Waar het gaat om succes in de onderneming, koesterde deze portie inderdaad weinig hoop., maar in zijn vrije tijd was hij wel fanatiek op zoek naar erkenning en succes. Hij haalde prijs na prijs met zijn tentoonstellingskoningpoedel. “(peter thuis, 2010, p. 210) Kritische beschouwing Piramide van Maslow
15
Volgens Peter Thuis (2010) zijn, als behoeftes bevredigd zijn, steeds sterkere prikkels nodig om hetzelfde niveau te krijgen. ”Sla maar eens een jaartje een kerstpakket over in een organisatie”(p. 210) In Hoofdstuk 9, het hoofdstuk over meerdere theorieën is ook terug te vinden dat veel nieuwe theorieën eigenlijk verbeterde versies zijn van de theorie die Abraham Maslow heeft gemaakt. Dit tont aan dat de theorie van Maslow niet altijd als goed wordt bevonden.
16
H12 CONCLUSIE In het onderzoek wat is gedaan voor deze beschouwing zijn veel inzichten naar voren gekomen. De piramide van Maslow is goed bekeken en onderzocht en alle ins en outs zijn waargenomen. In de beschouwing niet alleen de goede aspecten maar ook de kritische punten belicht. In deze conclusie staan de belangrijkste lijnen die zijn onderzocht en een goed beeld geven wat de resultaten zijn. De piramide van Maslow is een theorie bedacht door Abraham Maslow in 1954. De piramide is bedacht om de behoefte en motivatie van de mens in kaart te brengen en hoe deze bevredigd worden. De theorie is gevormd in een hiërarchische piramide. Deze hiërarchische piramide is onderverdeeld in 5 stappen die volgens Maslow doorlopen worden door de mens. Deze stappen zijn: Fysiologische behoeftes, behoefte aan veiligheid, sociale behoeftes, behoefte aan erkenning, behoefte aan zelfontplooiing. Wat opvalt is dat de eerste twee stappen in de westerse wereld als vanzelfsprekend worden bevredigd. De piramide van Maslow is een goede theorie die gebruikt wordt in de marketing. Hij is erg cruciaal bij het segmenteren van de doelgroep voor een organisatie. Van oorsprong is de piramide van Maslow een sociologisch model maar nu wordt het dus vooral gebruikt in de economie. De theorie is erg belangrijk om te laten zien waar de mens op dat moment behoefte aan heeft. De piramide van Maslow is niet de enige theorie die de behoeftes en motivaties van de mens in beeld brengt. Er zijn meerdere theorieën bedacht om te kunnen gebruiken. 3 belangrijke theorieën zijn: De motivatietheorie van Herzberg, de motivatietheorie van Mclelland en Alderfers ERG theorie. Alle drie de theorieën hebben een filosofie achter hoe een mens wordt gemotiveerd en wat deze motivatie bevredigd. Opvallend is dat van al deze drie belangrijke theorieën de basis ligt bij de motivatietheorie van Maslow. In de praktijk is de piramide van Maslow veel aanwezig. Dit zie je vooral in het bedrijfsleven. De piramide van Maslow is zoals eerder verteld een motivatietheorie. In de praktijk wordt de piramide van Maslow veel gebruikt om de motivatie van medewerkers te analyseren. Ook de motivatie van consumenten om een product van een bedrijf te kopen wordt bekeken. Voor marketeers en managers is het erg belangrijk waar een consument of werknemer staat om hier zo goed mogelijk op in te spelen. Dat de piramide veel wordt gebruikt is duidelijk. Maar er is natuurlijk ook kritiek op de theorie. Er zijn een paar aspecten waar vragen bij gesteld kunnen worden. Zo kan dezelfde behoefte bij elk individu tot verschillend gedag leiden. Ook wordt er gevonden dat de behoeftes heel statisch worden gepresenteerd. En worden er vragen gesteld bij het bewezen onderzoek wat gevoerd is om de theorie te laten gelden. Onder andere om deze redenen worden er ook andere theorieën gebruikt. Is de piramide van Maslow nou een goede theorie om de behoefte van de mens in kaart te brengen? Volgens het onderzoek is het dus een veel gebruikte theorie en erg noodzakelijk, vooral in het bedrijfsleven. Wel worden er vragen gesteld naar de nauwkeurigheid en zijn er ook andere theorieën die gebruikt worden. Echter zijn deze theorieën toch weer
Kritische beschouwing Piramide van Maslow
17
voortgeborduurd op de theorie van Maslow. Met deze gevonden informatie kan er gesteld worden dat de motivatietheorie van Maslow een goede theorie is om te gebruiken bij het analyseren van de behoeftes en motivatie van de mens.
18
REFERENTIELIJST
ACHTERGRONDINFORMATIE v Maslow, (30 augustis 2008), Wikipedia, geraadpleegd op 03-‐09-‐2013 vai http://www.btsg.nl/infobulletin/Maslow.html v Behoeftehiërarchie van Maslow, geen datum, BTSG, geraadpleegd op 03-‐09-‐2013 via http://nl.wikipedia.org/wiki/Piramide_van_Maslow
H7 v Jim Riley,( 22 September, 2012), Motivation theorie, Maslow, geraadpleegd op 20-‐ 09-‐13 via http://www.tutor2u.net/business/people/motivation_theory_maslow.asp v Anthon van der Horst (2010), Grootpsychologisch modellenboek 51 modellen voor ontplooiing van jezelf en anderen, 1e druk v Sabine Vinke (27 december, 2008) Total Performance Scorecard: een geschikt motivatie-‐instrument voor de Y-‐generatie? geraadpleegd op 20-‐09-‐13 via http://dare.uva.nl/document/132152
H8 v Jay Liebowitz (mei 2012) Expert Systems with Applications, geraadpleegd op 23-‐09-‐ 13 via http://www.sciencedirect.com.ezproxy.avans.nl/science/article/pii/S095741741101 6769?np=y v Parker Schultz (2013), Marketing Basics: Putting Maslow's Hierarchy to Work, geraadpleegd op 23-‐09-‐13 via http://www.marketingweekly.com/content-‐ management/marketing-‐basics-‐putting-‐maslows-‐hierarchy-‐to-‐ work/?mode=featured v Admin,(29 april 2013), Piramide van Maslow, geraadpleegd op 23-‐09-‐13 via http://www.managementgoeroes.nl/management-‐modellen/piramide-‐van-‐maslow/
H9 v Jim Riley (2012, September 23). Motivation Theory Herzberg. Tutor2u, geraadpleegd op 21 september 2013, via http://www.tutor2u.net/business/people/motivation_theory_herzberg.asp v Daniel A.Sachau (2007, 27 december). Human recource development review. Academie of human recource development, geraadpleegd op 21 september 2013, via http://hrd.sagepub.com.ezproxy.avans.nl/content/6/4/377.full.pdf+html v Frederick Herzberg (1959). The motivation to work. v Eric Alkemade, (29 oktober ,2012). Die kracht van zelfsturing, waar komt die vandaan?. Innovatief Organiseren, geraadpleegd op 21 september 2013, via http://www.innovatieforganiseren.nl/gastcolumns/die-‐kracht-‐van-‐zelfsturing-‐waar-‐ komt-‐die-‐vandaan/ v David C. Mac Clelland (1961). The achieving society. v Herwig W. Kressler (2003). Motivate and reward.
Kritische beschouwing Piramide van Maslow
19
v Benjamin Schneider and Clayton P. Alderfer(1973) Three Studies of Measures of Need Satisfaction in Organizations. v Stefanie Hoffman(2006) Classiacal motivation theories.
H10 v Suzanne G. Benson en Stephen P. Dundis, (2003), journal of nursing management, graadpleegd op 27 september 2013 via http://onlinelibrary.wiley.com.ezproxy.avans.nl/store/10.1111/j.1744-‐ 6198.2003.tb01204.x/asset/j.1744-‐ 6198.2003.tb01204.x.pdf?v=1&t=hm6ay0ev&s=97b465d71bc3f7a89e9180f793ebfc d8cc4c99f8 v Peter Thuis (2010), Toegepaste Organisatiekunde v Admin(29 april 2013), Piramide van Maslow, managementgoeroes, geraadpleegd op 05-‐10-‐2013 via http://www.managementgoeroes.nl/management-‐ modellen/piramide-‐van-‐maslow/ v Molly Thompson(datum onbekend), Description of How Marketers Can Use Maslow's Hierarchy of Needs, Chron. Geraadpleegd op 06-‐10-‐2013 via http://smallbusiness.chron.com/description-‐marketers-‐can-‐use-‐maslows-‐hierarchy-‐ needs-‐39333.html
H11 v Peter Thuis (2010), Toegepaste Organisatiekunde v Parker Schultz (2013), Marketing Basics: Putting Maslow's Hierarchy to Work, geraadpleegd op 23-‐09-‐13 via http://www.marketingweekly.com/content-‐ management/marketing-‐basics-‐putting-‐maslows-‐hierarchy-‐to-‐ work/?mode=featured v Admin,(29 april 2013), Piramide van Maslow, geraadpleegd op 23-‐09-‐13 via http://www.managementgoeroes.nl/management-‐modellen/piramide-‐van-‐maslow/
20