GRONDWAARHEDEN VAN DE BIJBEL
R. E. HARLOW
Grondwaarheden van de Bijbel Uitgegeven door: Emmaus Correspondentie School Postbus 54234 3008 JE Rotterdam – NL www.bijbelcursussen.nl Vertaling van ‘Basis Bible doctrines’ R. E. Harlow Copyright © 2011 Alle rechten voorbehouden, niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
INHOUDSOPGAVE 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.
Instructie Bibliologie (I) Bibliologie (II) Theologie Christologie (I) Christologie (II) Pneumatologie Angelologie Antropologie Hamartologie Soteriologie Ecclesiologie Eschatologie
4 6 13 20 36 43 52 59 68 75 81 97 109
Instructie Lees de inleiding aandachtig door en begin dan pas aan de lessen. Hier wordt een aantal steeds in de lessen terugkerende begrippen besproken. Maak na een bestudeerde les eerst de bijbehorende toets en ga dan pas naar de volgende les.
Hoe begint u?
Voordat u een les gaat bestuderen vraagt u God of Hij uw hart wil openen voor wat Hij u wil leren uit Zijn Woord (Ps. 119:18). De cursus bestaat uit twee delen: dit cursusboek en een toetsboekje. De cursus bestaat uit twaalf afgeronde lessen, die u van veel nut zullen zijn. Elk hoofdstuk heeft zijn eigen toets. Begin zodra u het cursusboek hebt ontvangen. Kies een vaste dag uit voor de studie en houdt u daar aan. Voor sommingen bevalt het tempo van een les per week goed. U kiest uiteraard zelf wat het beste bij uw tijd en mogelijkheden past. Lees eerst de les rustig door om een algemene indruk te krijgen van de inhoud. Daarna leest u de les opnieuw, maar nu langzaam en aandachtig. Lees en overdenk vooral de Bijbelteksten, waarnaar in de les wordt verwezen. De tekstverwijzing bestaat uit de (afgekorte) naam van het Bijbelboek, het nummer van het hoofdstuk en van het vers of de verzen. Als u de les rustig bestudeerd hebt, beantwoordt u de vragen in het toetsboekje. Als u een vraag nog niet kunt beantwoorden neemt u het betreffende gedeelte nog eens door. Ga na voltooiing van een les naar de bijbehorende toets en werk zo de gehele cursus door. Schrijf achter een vraag niet, wat u er vroeger altijd van dacht, maar wat u er in de les over geleerd hebt. Stuur het toetsboekje pas in als u alles af hebt.
Instructie
5
Wanneer bent u klaar?
Het toetsboekje wordt na correctie aan u teruggezonden, eventueel vergezeld van opmerkingen en/of aanbevelingen voor verdere studie. Neem, voordat u aan een nieuwe cursus begint, de tijd om het gecorrigeerde toetsboekje aandachtig door te nemen. Uw docent markeert eventueel verkeerd beantwoorde vragen en wijst u op een verhelderende Bijbeltekst en zo nodig op het gedeelte van de les, waarin u de stof nog eens kunt nalezen. Wees blij met alles wat u goed beantwoord hebt, maar benut ook de gelegenheid om uw kennis en inzicht verder te vergroten. Van uw kant helpt u ons door de vragen, die bij u leven, en eventuele opmerkingen op te sturen. Daardoor kunnen wij eventuele onduidelijkheden in de tekst van de cursus verbeteren. Neem vooral de tijd om over de 'Wat zegt u'-vragen na te denken en uw antwoord te formuleren. Daarmee helpt u uw docent u te leren kennen en beter te kunnen helpen. Vertel uw vrienden over uw ervaringen met deze vorm van schriftelijke Bijbelstudie en maak hen ook enthousiast om een cursus te volgen. Stuur het compleet ingevulde toetsboekje, met uw vragen en opmerkingen naar onderstaand cursusadres. Vergeet niet uw naam en complete adres in te vullen.
Emmaus-Nederland Postbus 54234 3008 JE Rotterdam www.bijbelcursussen.nl
1. Bibliologie (I)
D
e studie van wat de Bijbel leert omtrent zichzelf wordt bibliologie genoemd. De Bijbel is volgens zijn eigen uitspraak een openbaring van God omtrent Zichzelf.
Openbaring
Dat God in staat is Zichzelf te openbaren, mag niet in twijfel getrokken worden. Elke definitie van God die Zijn bovenmenselijke macht ontkent, is in strijd met de Bijbel. Tot op zekere hoogte kunnen wij ons 'openbaren', onszelf aan andere mensen bekendmaken. In veel mindere mate kan een dier ons leren kennen. Het is duidelijk, dat God Zich aan mensen kon bekendmaken, als Hij dat wenste. De vraag is: waarom zou Hij dat gewild hebben? Als God van Zijn schepselen verwachtte, dat zij Hem zouden gehoorzamen, moest Hij hun Zijn wil bekendmaken. Hoe zou Hij hen anders verantwoordelijk kunnen stellen voor het niet gehoorzamen aan Zijn wil? In de Bijbel leren we Gods liefde kennen. Nog afgezien hiervan: waarom zou God mensen geschapen hebben, als het niet Zijn bedoeling geweest was, Zich aan hen bekend te maken? Anderzijds kan een mens met zijn beperkte vermogens uit zichzelf de oneindig grote God niet leren kennen. Filosofie is een poging om de zin van al het bestaande te leren kennen. Hoewel dit op zichzelf een edel streven is, gaat deze wetenschap er van uit, dat een openbaring van God niet nodig is en daardoor kan ze ons niets anders aanbieden dan een aantal elkaar tegensprekende theorieën. God is in staat Zich te openbaren en het was te verwachten, dat Hij dat zou willen doen en het ook zou doen. De volgende vraag is: is de Bijbel Gods openbaring omtrent Zichzelf?
Is de bijbel Gods openbaring omtrent zichzelf?
Er bestaan veel godsdienstige boeken. Sommige ervan, zoals de koran en het
Bibliologie (I) boek van Mormon beweren openbaringen van God te zijn. De Bijbel zegt dat ook van zichzelf en alleen al op basis van waarschijnlijkheid kan dat gemakkelijker van de Bijbel worden aanvaard dan van alle andere religieuze boeken die er bestaan. Laten we enkele bewijzen hiervan nagaan. Daar is om te beginnen de eenheid van de Bijbel. Dit ene boek bevat 66 verschil lende boeken. Deze zijn geschreven door ongeveer 40 verschillende mensen: koningen, schaapherders, predikers, boeren, priesters en anderen. Tussen het schrijven van de eerste woorden en de laatste zijn waarschijnlijk 1500 jaren verlopen. Stel u een boek van vandaag voor waarvan een gedeelte is geschreven in het jaar 500, andere gedeelten omstreeks het jaar 1000, weer andere ongeveer van 1200 tot 1500 en dan na een periode van 400 jaar weer 27 zeer belangrijke gedeelten die sinds 2000 aan de collectie zijn toegevoegd. U kunt gemakkelijk inzien, dat deze bijdragen allemaal verschillend zouden zijn en elkaar zouden tegenspreken. Maar de 66 boeken van de Bijbel werden ge schreven in een even lange periode, van ongeveer 1400 vóór Chr. tot 100 na Chr. en toch spreken ze allemaal van één Persoon, de Here Jezus Christus. Christus is het gemeenschappelijke thema van de verschillende boeken van de Bijbel. Sommige mensen zeggen, dat de Bijbel onwaar is, omdat sommige teksten andere teksten 'tegenspreken'. Het is waar, dat we bij het bestuderen van de Bijbel voor moeilijkheden komen te staan, maar het is ook waar, dat praktisch alle zogenaamde tegenstrijdigheden bij zorgvuldige studie verdwijnen. Hierdoor komt vaak juist de schoonheid van de Bijbel tot uitdrukking. De overige 'tegenstrijdigheden' kunnen we toeschrijven aan ons onvermogen om de oneindige wijsheid en kennis van God te bevatten. Dat de Bijbel een goddelijke openbaring is, wordt bevestigd door de studie van de geschiedenis van de oudheid. De ongewijde geschiedenis van de oude wereld ondersteunt altijd wat de Bijbel over die periode vertelt. Archeologen graven rondom de ruïnes van oude steden en hun vondsten helpen hen de oude geschiedenis te begrijpen. Eerst lijkt het soms, of deze vondsten niet met de Bijbel overeenstemmen en maar al te vaak wordt dan aangenomen, dat de Bijbel onjuist moet zijn en de conclusie van de historicus correct. De laatste jaren komen echter steeds meer historici tot de conclusie, dat de Bijbel toch gelijk heeft en betrouwbare geschiedbeschrijving bevat. Veel bezwaren tegen de historische juistheid van de Bijbel komen voort uit de vooropgestelde gedachte, dat wonderen onmogelijk zijn. Ieder nadenkend
7
8
Grondwaarheden van de Bijbel
mens zal echter moeten toegeven, dat als er een God bestaat, Deze op een bovennatuurlijke wijze kan handelen en zelfs van Hem verwacht kan worden, dat Hij dat doet. Een ander bewijs, dat God Zich in de Bijbel heeft geopenbaard, is de vervulde profetie. Eeuwen voordat Christus op aarde kwam, hebben de profeten van God voorzegd wanneer, waar en hoe Hij geboren zou worden en dat Hij zou sterven en weer opstaan. Veel bijzonderheden daarvan, die in het Oude Testament voorzegd zijn, zien we in het Nieuwe Testament vervuld. God is de Enige, Die deze nauwkeurige kennis eeuwen van tevoren kon bekendmaken. Ongelovigen proberen dit opmerkelijke bewijs te weerleggen door te zeggen, dat de profetieën geschreven zijn nadat de gebeurtenissen hebben plaatsgehad, of dat de nieuwtestamentische schrijvers verzonnen bijzonderheden hebben vermeld om te laten zien, dat de profetieën vervuld zijn. Zo hebben ze de mensen misleid, zeggen ze. Maar een zorgvuldige, nauwkeurige studie toont aan, dat deze bewering geen steek houdt en vals is. Een andere merkwaardige eigenschap van de Bijbel is zijn overtuigingskracht, zijn vermogen om de mensen tot zondebesef te brengen. Het Oude Testament bevat Gods heilige wet, die zo heilig is, dat niemand ooit deze wet volkomen heeft kunnen volbrengen. Het Nieuwe Testament beschrijft het leven van de volmaakte Mens, de Here Jezus Christus. Als iemand meent te kunnen leven volgens Gods wet, laat hij er dan naar streven even volmaakt te zijn als de Here Jezus. De Bijbel stelt inderdaad een hoge norm. Miljoenen mensen worden zich bij het lezen van de Bijbel bewust van hun zonden en voelen zich schuldig tegenover God. De Bijbel heeft de macht het leven van een mens te veranderen. Ook dit is een bewijs van zijn goddelijke oorsprong. We zouden geen vrede of blijdschap kunnen hebben, als de Bijbel ons met onze schuldgevoelens liet zitten. Maar dit schuldgevoel is juist de voorbereiding voor de boodschap van redding. De Bijbel vertelt ons van een Zaligmaker Die zo vol liefde is, dat niemand in enig ander boek ter wereld met Hem te vergelijken is. Ieder godsdienstig boek vertelt de mensen, wat ze moeten doen om gered te worden. Alleen de Bijbel zegt ons, dat Christus de zondeschuld heeft betaald en dat alles wat voor onze redding nodig was, al gedaan is. Gods verlossingsplan is zo wonderbaar, zo eenvoudig en zo mooi, dat een mens het onmogelijk zou hebben kunnen bedenken. Vele levens zijn volkomen veranderd door de boodschap van Christus. Rijken en armen, godsdienstige en ongodsdienstige mensen, ongeletterden en geleerden;
Bibliologie (I) ontelbare miljoenen hebben vrede gevonden door de Bijbelse boodschap. Nog een bewijs voor de goddelijke oorsprong van de Bijbel is het feit, dat de Bijbel de eeuwen door bewaard gebleven is en gebleken is van blijvende waarde te zijn. Sommige mensen verwerpen de Bijbel, omdat hij zo oud is. Het feit dat de Bijbel zo oud is, is juist uiterst belangrijk. God heeft er voor gezorgd, dat de Bijbel al die eeuwen bewaard gebleven is. Zeker, er zijn meer oude boeken, maar geen er van heeft aan zulke bittere pogingen om het te vernietigen blootgestaan als de Bijbel en heeft die pogingen op zo wonderbare wijze overleefd. God heeft de Bijbel tot nu toe voor ons bewaard, omdat het Zijn Woord is. En hoe is het vandaag? Als de Bijbel zo ouderwets is en als de wetenschap bewezen heeft, dat hij vol staat van onwaarheden, kunnen we toch wel aannemen, dat niemand de Bijbel nog wil bezitten. In werkelijkheid wordt de Bijbel nu in grotere aantallen verspreid dan ooit tevoren. In circa 2400 talen is minstens een gedeelte van de Bijbel vertaald. Waarschijnlijk verstaat 95% van de wereldbevolking één of meer van deze talen. Per jaar worden ca. 100 miljoen exemplaren van de Bijbel of een deel van de Bijbel gedrukt en verspreid. Om deze en andere redenen kan ieder onbevangen mens de Bijbel lezen en verwachten, dat hij daarin de stem hoort van God Die met hem spreekt.
Inspiratie
We hebben soms de neiging de woorden 'inspiratie' en 'openbaring' als synoniemen te beschouwen en onderling te verwisselen. Het is beter, dat we het woord 'openbaring' alleen gebruiken voor die waarheden, die de schrijver niet heeft kunnen weten zonder speciale bekendmaking door God. Mozes, de schrijver van het boek Genesis, had het verhaal van de schepping niet kunnen weergeven als God hem dit niet had medegedeeld. Daarnaast bevatten vele Bijbelgedeelten een verslag van wat de schrijver heeft gezien of gedaan of van anderen heeft vernomen. Deze schrijvers zijn door God geïnspireerd om bepaalde gebeurtenissen wel te beschrijven en andere weg te laten. Waarom deze selectie? De Heilige Geest heeft in de Bijbel juist datgene laten opschrijven, wat we nodig hebben en verder niets. “Alle Schrift ... is nuttig” (2 Tim. 3:16). We kunnen dus zeggen, dat de Bijbel vele openbaringen van God bevat en dat de gehele Bijbel geïnspireerd is. Algehele inspiratie betekent, dat alle onderwerpen die behandeld worden, volledig zijn geïnspireerd. Woordelijke inspiratie betekent, dat de
9
10
Grondwaarheden van de Bijbel
Bijbel woord voor woord geïnspireerd is. In de juistheid van deze stellingen zullen we inzicht krijgen, als we nagaan wat de Bijbel zegt van zichzelf. Het Oude Testament zegt van zichzelf, dat het geïnspireerd is. Dikwijls lezen we in het Oude Testament: “Zo zegt de Here” of “God sprak tot Jozua”, enz. Deze en dergelijke uitspraken lezen we duizenden malen in het Oude Testament. Mozes zegt bijvoorbeeld, dat God tot hem sprak. “God riep tot hem uit het midden van het braambos en zeide: Mozes, Mozes” (Ex. 3:4). “De HERE zeide tot mij” (Deut. 1:42). “Ook gebood mij de HERE ...” (Deut. 4:14), enz. David vertelt, dat God tot hem gesproken heeft. “De Geest des HEREN heeft door mij gesproken en Zijn rede is op mijn tong geweest. De God Israëls heeft gezegd, de Rotssteen Israëls heeft tot mij gesproken” (2 Sam. 23:2,3). Alle 16 van de 'schrijvende profeten' van Jesaja tot Maleachi zeggen, dat God tot hen sprak. Bovendien leerde Christus, dat het Oude Testament geinspireerd is, n.l. de wet (Matt. 5:18; Marc. 7:8), de profeten (Joh. 6:45) en het Oude Testament in zijn geheel (Luc. 16:29-31; Joh. 17:17). Ook de apostelen geloofden, dat het Oude Testament geinspireerd was. Petrus zei: “De Heilige Geest heeft bij monde van David gesproken” (Hand. 1:16); “Heilige mensen Gods, van de Heilige Geest gedreven zijnde, hebben gesproken” (2 Petr. 1:21). Paulus verklaarde: “De Heilige Geest heeft door Jesaja, de profeet, tot onze vaderen gesproken” (Hand. 28:25). “Al de Schrift is van God ingegeven (letterlijk: door God ingeademd, ingeblazen)” (2 Tim. 3:16). 2 Petrus 1:21 en 2 Timotheüs 3:16 zijn klassieke teksten over inspiratie. Het is goed deze te memoriseren en te overdenken. Toen Christus op aarde was, beloofde Hij Zijn discipelen, dat de Heilige Geest hen zou helpen om het Nieuwe Testament te schrijven. Hij zei: “De Heilige Geest ... zal u indachtig maken alles wat Ik u gezegd heb” (Joh. 14:26). Dit zou hen helpen om de Evangeliën te schrijven. Jezus zei: “Wanneer Hij zal gekomen zijn, namelijk de Geest der waarheid, zal Hij u in al de waarheid leiden” (Joh. 16:13). Dit zou hen helpen om de brieven te schrijven, die ons de heerlijke waarheden van het Nieuwe Testament meedelen. Christus heeft ook gezegd: “Hij (de Heilige Geest) zal u de toekomende dingen verkondigen” (Joh. 16: 13). Deze belofte werd vervuld, toen Johannes het boek Openbaring schreef en ook, toen andere apostelen over de toekomst schreven. De nieuwtestamentische schrijvers waren zich bewust, dat zij bestuurd werden door de Geest. Paulus schreef: “God heeft het ons geopenbaard door Zijn
Bibliologie (I)
Geest” (1 Cor. 2:10). “De dingen die ik u schrijf, zijn de geboden des Heren” (1 Cor. 14:37). “Door openbaring heeft God mij deze verborgenheid bekend gemaakt” (Ef. 3:3,5). “De Geest zegt duidelijk ...” (1 Tim. 4:1). Johannes wist, dat hij geïnspireerd werd. (Zie Open. 1:1; 14:13; 19:9). Zowel Petrus (1 Petr. 1:12) als Paulus (Gal. 1:12) wist, dat het Evangelie van God afkomstig was. Deze mannen hadden al in hun jeugd geleerd, dat het Oude Testament door God was geïnspireerd. De Heilige Geest liet hun zien, dat eveneens het Nieuwe Testament geïnspireerd is. De Evangeliën grijpen terug op het Oude Testament en worden (bijv. in 1 Cor. 15:3,4) op hetzelfde plan geplaatst. Van de dood, de begrafenis en de opstanding van Christus wordt gezegd, dat ze geschied zijn 'naar de Schriften'. In 1 Timotheüs 5:18 citeert Paulus zowel uit het boek Deuteronomium als uit het Evangelie naar Lucas en noemt deze beide boeken 'de Schrift'. In 1 Petrus 1:25 wordt het Evangelie op één lijn geplaatst met het Woord des Heren in Jesaja. Beide zijn geïnspireerd en eeuwig. In 2 Petrus 3:2 worden de apostelen in één adem genoemd met de profeten en in vers 16 worden de brieven van Paulus samen genoemd met 'de andere Schriften'. Zijn er grenzen aan de inspiratie? We hebben gezien, dat de Bijbel leert dat hij geheel en woordelijk door God geïnspireerd is. Om u te helpen begrijpen wat dit betekent, willen we eens zien, wat het niet betekent. De oorspronkelijke schrijvers behielden hun individualiteit. Hoewel ieder bij het schrijven werd geïnspireerd, werd de persoonlijkheid van de schrijver niet opzij gezet. Iedere schrijver bracht op duidelijke wijze zijn individualiteit tot uitdrukking. De stijl en de werkwijze van Jeremia ('de wenende profeet') bijvoorbeeld, zijn totaal verschillend van die van Jesaja of Ezechiël. Mattheüs, een Jood, schreef zijn Evangelie speciaal voor de Joden, maar Lucas, een heiden, schijnt speciaal de Grieken op het oog te hebben gehad. Het is opmerkelijk, hoe de persoonlijkheden van Paulus en Petrus en Jacobus en Johannes in hun geïnspireerde geschriften duidelijk uitkomen. Voorzover we weten zijn de oorspronkelijke manuscripten van al de door God gekozen auteurs lang geleden verloren gegaan. God heeft dit in Zijn wijsheid toegelaten, ongetwijfeld om verering van voorwerpen te voorkomen (vergelijk 2 Koningen 18:4). Hij heeft echter gezegd, dat er uitstekende kopieën zijn die woordelijk gelijk zijn aan de oorspronkelijke documenten.
11
12
Grondwaarheden van de Bijbel
Vertaling
Er bestaat helaas geen foutloze vertaling vanwege het verschil in karakter en taaleigenschappen van de verschillende talen. De vertalingen die we bezitten, zijn echter volledig geschikt voor studie en openhartig lezen. Een betrouwbare vertaling is de oude Statenvertaling, maar ook de Herziene Statenvertaling is een betrouwbare vertaling. In veel nieuwere vertalingen, vooral die in het hedendaags Nederlands (bijvoorbeeld 'het Boek' of de NBV), is de nauwkeurigheid van de vertaling vaak opgeofferd aan de eenvoudige leesbaarheid. De geïnspireerde schrijvers werden bij het schrijven vaak tegengehouden. Soms hadden ze graag meer willen schrijven, maar de Heilige Geest weerhield hen hiervan. In het boek Openbaring bijvoorbeeld, wilde Johannes de boodschap van de zeven donderslagen opschrijven, maar hem werd gezegd dit niet te doen (10:4). De schrijver van het boek Hebreeën wilde over Melchizédek schrijven, maar hij werd hiervan weerhouden (5:11). Judas wilde schrijven over de behoudenis, maar vond het in plaats daarvan nodig de heiligen ernstig te vermanen te strijden voor het geloof (vers 3). In alles wat zij schreven en in alles wat zij niet schreven, werden ze gedreven en weerhouden door de Geest van God.
Ga naar toets 1
Naam: Adres: Postcode + woonplaats: Emailadres:
SCORE
Grondwaarheden van de Bijbel, toetsboekje Uitgegeven door: Emmaus Correspondentie School Postbus 54234 3008 JE Rotterdam – NL www.bijbelcursussen.nl
Copyright © 2011 Alle rechten voorbehouden, niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
2
ALGEMEEN
Elk examen bevat meerkeuzevragen. Wanneer u moeite heeft met het beantwoorden van de vragen, probeer dan de les nog eens door te lezen.
MEERKEUZE VRAGEN
Elk examen heeft meerkeuze vragen. U wordt gevraagd om het goede antwoord op te schrijven. Voorbeeld: Hoeveel goede antwoorden heeft deze vraag? a. Vier b. Één c. Drie d. Twee b
HET PERSOONLIJKE GEDEELTE
'Wat zegt u? - vragen' geven u de vrijheid uw persoonlijke mening en gevoelens weer te geven. Uw in vertrouwen gegeven antwoorden helpen ons om u beter te leren kennen en de effectiviteit van de cursus te evalueren.
DE WAARDERING EN BEOORDELING
Het totaal aantal goede antwoorden wordt in een percentage uitgedrukt. Bij een eventueel verkeerd antwoord wijst de docent u op een Bijbeltekst of het deel van de les, waar u het juiste antwoord kunt vinden. Uw persoonlijke antwoorden en verdere opmerkingen blijven buiten de beoordeling van het exacte deel, maar worden wel zeer gewaardeerd. Na inzending van het compleet ingevulde toetsboekje ontvangt u een certificaat met het percentage goede antwoorden.
GROEPS- EN INDIVIDUELE STUDIE
Deelnemers aan Bijbelstudiegroepen leveren hun toetsen in bij de groepsleider, die dit verder behandelt. Individuele studenten zenden het toetsboekje naar het in het boekje aangegeven (email)adres. Vergeet niet uw naam en adres te vermelden. Emmaus Postbus 54234 3008 JE Rotterdam
[email protected]
3
1. Hoeveel tijd ligt er ongeveer tussen het schrijven van Genesis en Openbaring? a. 500 jaar b. 1000 jaar c. 1500 jaar d. 3000 jaar ______ 2. Hoe denkt u over tegenstrijdigheden in de Bijbel? a. ach, de schrijvers zijn niet allemaal even ontwikkeld b. zoiets is toch onvermijdelijk bij zo’n lange ontstaanstijd c. dit is ongegronde laster van vijanden van het evangelie d. schijnbare tegenstrijdigheden verdwijnen bij aandachtige lezing
______
3. Waarover gaat het in de hele Bijbel? a. de Wetgeving van Mozes b. de Persoon van Christus c. profetie en haar vervulling d. het Joodse volk
______
4. De schrijvers van de Bijbelboeken a. zijn allemaal geleerden b. zijn meestal ongeletterden c. komen uit elk volk onder de hemel d. zijn van verschillende ontwikkeling en stand
______
5. Hoe is de exacte vervulling van Bijbelse profetieën te verklaren? a. profetieën verschijnen pas nadat het gebeurd is b. ze zijn zo vaag dat men er alle kanten mee uit kan c. net als in astrologie zijn er ook, die hierin geloven d. de Bijbel komt van God
______
6. Op welk punt verschilt de Bijbel van alle andere ‘heilige boeken’ ter wereld? a. u moet goede werken doen om de hemel te verdienen b. door vastendagen en bedevaarten moet u boete doen c. u ontvangt vergeving door rituelen en ceremoniën d. redding is uit genade, door geloof, zonder werken ______ 7. Met welk Bijbelgedeelte heeft onze religieuze generatie de meeste moeite? a. Romeinen 9:7 b. Mattheus 7:7-8 c. Romeinen 3:10-19 d. Psalm 1 ______
4
8. De Heer belooft de Zijnen dat de Heilige Geest hen zal helpen (Joh. 16:13) a. zich alles te herinneren b. Hem beter te kennen c. de toekomst te begrijpen d. al het hierboven genoemde ______ 9. Wat wordt verstaan onder ‘algehele en letterlijke inspiratie’ van de Bijbel? a. God doet dingen weten, die mensen uit zichzelf niet kunnen weten b. dit geldt alleen voor wat er staat achter de woorden: ‘God sprak:’ c. God bepaalt de boodschap, mensen kiezen de woorden ervoor d. God bepaalt wat ze schrijven en hoe ze het verwoorden ______ 10. De algehele en letterlijke inspiratie van de Bijbel geldt a. alleen de oorspronkelijke handschriften b. ook de Hebreeuwse en Griekse afschriften c. ook alle tot op heden verschenen Bijbelvertalingen d. wel de letterlijke, niet de vrije Bijbelvertalingen
______
WAT ZEGT U?
Geef in uw eigen woorden weer, wat u verstaat onder: ‘algehele en letterlijke inspiratie’.
5