GEMEENTE HOOGEVEEN. VERSLAG RAADSAVOND 25 juni Meningvormen

GEMEENTE HOOGEVEEN VERSLAG RAADSAVOND 25 juni 2009 Meningvormen Aanwezig: J.K. Otten (voorzitter), J. Ballast, R. van de Belt, R.A. Berkenbosch, J. Bruins Slot, H.B. Giethoorn, E. van Heugten-Steenbergen, A.W. Hiemstra, G.E.J. Huijgen, L. Hummel, E.R. Klok, K.J. van der Laan, H. Loof, B. Okken, L. Otten, W. van Regteren, H. Reinders, H. Siebering, H. Snippe, J.H. Steenbergen, A.A. Steenbergen, M. Tuit, G. Vos, W. Warrink, H. van de Weg, J. Bekkering, H. Bouius, F. Nijland, D. Schulding, M. Strolenberg, A.J. van Dooren (commissiegriffier) en J.P. Wind (griffier). Aanwezig namens het college: de wethouders A. Bargeman, A. Poutsma-Jansen, K. Smid en W. van der Zwaag en de gemeentesecretaris G.H. de Vries. Afwezig met kennisgeving: de leden B. Boersma, B. Bouwmeester, J.W. Braam, S. Brouwer, H. Prigge en J. Stoefzand. Verslag: Zwaantinus Jeuring (Notuleerservice Nederland). De agenda luidde als volgt: 1. Spreekrecht 2. Behandeling voorjaarsnota 3. Rondvraag Het volgende wordt naar voren gebracht. 1. Spreekrecht Van het spreekrecht wordt geen gebruikgemaakt. 2. Voorjaarsnota De voorzitter geeft het woord aan de fracties. Loof (PvdA) bedankt het college en de ambtenaren voor het verrichte werk. Het is de vierde en laatste voorjaarsnota voor de verkiezingen. De nota’s vormen een samenhangende reeks en het thema ‘Samen maakt sterker’ geldt nog steeds. Hoogeveen heeft het de afgelopen jaren goed gehad en er is nog steeds veel mogelijk. Verschillende door de raad geformuleerde ambities komen terug in het werk van het college. Spreker noemt: • de verruiming van het minimabeleid; • het Bentinckspark; • het stadscentrum; • De Wieken; • de inzet op talentontwikkeling; • de samenwerking bij het Werkplein; • meer aandacht voor evenementen; Verslag 25 juni 2009 meningvormen 1 van 23

• en natuurlijk De Smederijen. De economische crisis dwingt ook de gemeente Hoogeveen de tering naar de nering te zetten. Nu moet blijken wat ‘Samen maakt sterker’ echt inhoudt. Hoogeveen moet bezuinigen, investeringen worden uitgesteld en organisaties en mensen moeten wachten. Ook in deze barre tijden geldt voor de PvdA, dat wordt opgekomen voor de zwakkeren in de samenleving. Het solidair zijn, het werken aan emancipatie, gelijkheid en het vergroten van kansen op een fatsoenlijk bestaan staan voorop. Het thema ‘Samen maakt sterker’ is nog springlevend. Op bladzijde 66 staat de zin: “Goed contact met de raad, gehoord worden door de raad”. Spreker gaat hierop in en vindt dat samen oplossingen moeten worden gezocht en dat samen draagvlak moet worden gevonden. Spreker richt zich met twee voorstellen tot het presidium. Ten eerste het Torentje: Spreker stelt voor de informatievoorziening in het Torentje over de raad te verbeteren. Desnoods kan een eigen raadskrant worden gemaakt. Ten tweede verzoekt spreker in augustus of september een bijeenkomst te beleggen over het werk van de raad. Zo kunnen inwoners worden geïnformeerd en eventueel geactiveerd. Spreker gaat in op de inhoud van de voorjaarsnota. De nota bevat goed en minder goed nieuws. De PvdA steunt het beleid van het college om het kabinetsadvies op te volgen de komende twee jaren door te gaan met investeren en tegelijk de stijging van de lokale lasten zoveel mogelijk te voorkomen. De fractie steunt ook het verhogen van het investeringsplafond naar 19 miljoen euro per jaar. Zo kan het bedrijfsleven in staat worden gesteld een goed sociaal beleid te formuleren. De PvdA bedankt het college voor de eerste economische monitor. Er zijn lichtpuntjes maar de nasleep van de economische crisis zal lang zijn. In de afgelopen periode is werk gemaakt van het ‘in control’ brengen van capaciteit en financiën. De gemeente maakt waar wat is beloofd en er wordt inzicht geboden in de financiële mogelijkheden en onmogelijkheden. Bij ambities horen economische consequenties en bij het inzetten van reserves hoort het zoeken naar nieuwe inkomsten. De voorjaarsnota geeft helder aan wat de gemeente in de toekomst staat te wachten. Op bladzijde 13 staan de opties en de PvdA stelt voor om richting de begroting met de opties 1 en 2 te werken. Op deze manier kan in het najaar met de kennis van dat moment worden gekozen. De fractie vindt dat investeringen evenwichtig moeten worden verdeeld over de harde en de zachte sectoren. Voorheen werd bij economische crises altijd bezuinigd op sociale en welzijnsvoorzieningen. De ervaring leert dat dit uiteindelijk meer geld kost dan dat het oplevert. Vooral de jongeren en de ouderen zijn dan de dupe. De fractie wil gezien de financiële situatie en het probleem een sluitende begroting te krijgen, geen uitputtende wensenlijst indienen. Echter, eventuele financiële ruimte zou bij voorkeur ten gunste van deze twee groepen moeten worden ingezet. De extra impuls voor het jongerenwerk in De Weide loopt op 1 januari af. De problemen zijn nog niet voorbij en de PvdA vraagt het college met klem hier aandacht aan te besteden. Uit gesprekken met de stichting Welzijnswerk en het seniorenplatform blijkt dat aandacht voor ouderen absoluut nodig is en wellicht moet worden versterkt. Gedacht kan worden aan het aanstellen van een ouderenadviseur. De derde wens van de fractie heeft betrekking op schuldhulpverlening. Het gaat vooral om jongeren met financiële problemen. Het college wil extra voorlichting geven en spreker vraagt of daar plannen voor zijn en of er extra geld nodig is. De PvdA is van mening dat het college op zoek kan gaan naar extra geld.

Verslag 25 juni 2009 meningvormen 2 van 23

Het college stelt voor de kostendekkendheid van leges en tarieven te onderzoeken, en als kader vast te stellen de tarieven met 350.000 euro te verhogen. De PvdA wacht de resultaten van het onderzoek af. Het college stelt verder voor om vanaf 2012 de ozb met 5% te verhogen, bovenop de index. De PvdA is niet enthousiast maar vindt het wel bespreekbaar. De fractie heeft het op orde brengen van de begraafplaatsenadministratie twee weken geleden naar voren gebracht. Spreker vindt het antwoord van de wethouder onvoldoende. De afspraak is dat het zou gebeuren. Waarom gebeurt het dan niet? De voorjaarsnota vraagt een uitspraak over het projectkader Stadscentrum-Zuidoost. Spreker geeft hierover niet zijn mening omdat een van de partijen zijn werkgever is. Huijgen zal de mening van de fractie geven en spreker zal zich van stemming onthouden. Samenvattend: De fractie is het eens met de koers die het college inzet richting de begroting. De fractie wil extra aandacht voor jongeren en ouderen en voor schuldhulpverlening. Nog altijd geldt: ‘Samen maakt sterk’. Huijgen (PvdA) geeft de mening van de fractie over het projectkader Stadscentrum-Zuidoost. De PvdA heeft van harte ingestemd met de vorig jaar vastgestelde ontwikkelingsvisie en met het plan van aanpak voor fase 1. Het is een belangrijke impuls voor Hoogeveen, de regio en mogelijk nog verder. De raad wordt nu gevraagd in te stemmen met het projectkader Deelplan Zuidoost en met de benodigde financiële middelen. Spreker is blij dat het college de provincie van het belang van het project heeft overtuigd. Ingestemd wordt met het werken met een taakstellend budget. Spreker vraagt of de twee aan de orde zijnde raadsvoorstellen wel goed op elkaar zijn afgestemd. De voorzitter geeft het woord aan Reinders. Reinders (CDA) leest de eerste zin van de voorjaarsnota voor: “De economische crisis gaat ook Hoogeveen niet voorbij”. Hoogeveen heeft het een aantal jaren goed gehad en er is veel gerealiseerd. Op sociaal terrein is het nodige gebeurd: verschillende uitkeringen zijn opgetrokken tot 120% van het minimum en een aantal regelingen is toegankelijker geworden. Het economisch beleid moet worden voorgezet om het bedrijfsleven zo goed mogelijk te faciliteren. Extra impulsen zijn gegeven op economisch, fysiek en sociaal terrein. Een meer integrale aanpak via verbindende thema’s uit de programma’s is een goede keus van het college. Met dit beleid is Hoogeveen goed voorbereid op de komende lastige tijd. De gemeente moet wel alert blijven. In deze voorjaarsnota ziet het college kans er nog een schepje bovenop te doen. Spreker maakt de volgende inhoudelijke opmerkingen. Over de schuldhulpverlening heeft het CDA wat onderzoek gedaan. Het CDA staat volledig achter het project Financieel Fit en stelt voor voorrang te geven aan preventie en laagdrempelige budgetcursussen aan te bieden. Dit laatste liefst zo snel mogelijk. Uit navraag door het CDA blijkt dat beide roc’s vanaf september al kunnen starten met buurtgerichte budgetcursussen. Dit kan uit het participatiebudget worden betaald. Dit moet snel worden opgepakt in samenwerking met de gemeenschappelijke kredietbank. Evenals vorig jaar vraagt het CDA aandacht voor de jeugd. Het gaat nu om het jongerenwerk waarvoor geen extra geld in de voorjaarsnota is opgenomen. De wijken aan de westkant van de A28 hebben aandacht nodig. De nieuwe burgemeester heeft het belang van dit onderwerp al genoemd en het CDA gaat ervan uit dat hij er merkbaar mee bezig zal gaan. Als het nodig is, zal meer geld in de begroting beschikbaar moeten komen. Het CDA heeft deze periode vooral ingezet op economische versterking van Hoogeveen en extra steun voor zwakkeren. Voor de komende periode wordt ingezet op het jeugdbeleid. Als


ouders het nut niet zien van toegenomen kansen, mag de gemeente minder vrijblijvend optreden. Het is goed dat de gemeente ‘achter de voordeur’ mag komen, het is noodzakelijk. Ook een preventief alcohol- en drugsbeleid is noodzakelijk. Spreker citeert een passage uit de door de raad aan het begin van de periode vastgestelde tekst voor de verbindende thema’s. De passage staat onder ‘Talentontwikkeling’ en luidt als volgt: “Het verbeteren van de sociaalmaatschappelijke positie van onze inwoners wordt bovendien de sleutel tot een gezonde maatschappelijke ontwikkeling van Hoogeveen. Ons uitgangspunt daarbij is ‘niemand aan de kant en iedereen telt’. Wij accepteren geen aanvaarding van achterstanden en beperkte perspectieven. Immers, ieder mens heeft talent.” Daarom is volgens spreker minder vrijblijvendheid een belangrijk punt. Het CDA ziet kansen in het Centrum voor Jeugd en Gezin. Van hieruit kan hopelijk worden gezegd waar echte knelpunten liggen. Een vast aanspreekpunt is gewenst en daarom moet de regiefunctie van de gemeente worden versterkt. Een grote groep ouderen verdient aandacht. Naast toenemende eenzaamheid moeten velen met alleen AOW en eventueel een klein pensioen rondkomen. De wethouder wil geen doelgroepenbeleid, maar toch pleit het seniorenplatform voor extra aandacht voor deze groep. Spreker vraagt of het beleid voor ouderen meer samenhang kan krijgen, met meer regie en focus. Het college kan dit samen met het platform bekijken. Mogelijk zijn er vanuit de Wmo mogelijkheden. Spreker gaat in op de meerjarenbegroting en zegt dat bij minder inkomsten en dalende reserves de uitgaven moeten worden aangepast. Het college zegt dat een mogelijke maatregel is de inkomsten te verhogen. Volgens spreker kan dat als het om provinciale, landelijke of Europese subsidies gaat. Hierop moet worden ingezet. Het CDA kan nu nog niet instemmen met de extra verhoging van de ozb met 5% in 2012 en 2013. Eerst moet worden bekeken of uitgaven kunnen worden beperkt. Alle programma’s moeten worden doorgelicht op mogelijke bezuinigingen en vooral uitgaven die de burger niet raken, komen in aanmerking. Loof vraagt of het CDA concrete voorstellen voor bezuinigingen heeft. Reinders antwoordt dat hij geen concrete voorstellen heeft. Het CDA kiest wel voor het temporiseren van de investeringen in het geval van onvoldoende baten. Huijgen merkt op dat Reinders veel voorstellen doet die geld kosten. Waar wil het CDA dat geld vandaan halen? De voorzitter verwijst dit punt door naar het discussiemoment, nadat alle fracties hebben gesproken. Reinders vervolgt en zegt dat het bestaande beleid nog eens tegen het licht moet worden gehouden: nut, noodzaak en actualiteit zijn van belang. Spreker gaat in op de drie opties zoals genoemd op bladzijde 13. Het CDA kiest voor optie 3, de keuze om het investeringsplafond vanaf 2014 te verlagen en projecten nu niet op te starten en te stoppen. Het CDA wil voor de eerste keer Rendo-reserves behouden. Spreker is zich ervan bewust dat dit hard klinkt. Deze keus wordt niet met plezier gemaakt. Echter, als de financiële ruimte er is, is veel mogelijk en daar staat de fractie achter. Maar bij minder middelen zal er minder moeten gebeuren. Dit kan de inwoners goed worden uitgelegd. Dit is niet het goede moment om bij burgers en bedrijfsleven aan te kloppen voor extra middelen. Het dieptepunt van de crisis is nog niet in zicht. De afweging tot een extra verhoging van de


ozb moet misschien op een later tijdstip toch alsnog worden gemaakt maar nu dus nog niet. Spreker zegt dat de raad met het college wil blijven meedenken. Het CDA heeft een aanvullende suggestie die betrekking heeft op De Smederijen, en de rol van de inwoners daarbij. Mogelijk kunnen vanuit De Smederijen suggesties voor bezuinigingen worden gedaan. Gemeente en De Smederijen hebben immers samen een probleem. De fractie vindt dat nu al moet worden toegewerkt naar de tekorten voor 2012 en 2013. Nu bijsturen, biedt meer ruimte voor de komende jaren. Over verhoging leges: spreker is het eens met het instellen van een onderzoek. Er moet zorgvuldig worden gewerkt en gekeken moet worden naar draagvlak en tijdigheid. Afrondend: Het is geen gemakkelijke voorjaarsnota voor het CDA. Nu worden keuzes gemaakt die mogelijk pijn kunnen doen bij de uitwerking in de begroting. Het CDA maakt afwegingen op basis van haar uitgangspunten: gerechtigheid, solidariteit, verspreide verantwoordelijkheid en rentmeesterschap. Loof heeft ingezet op het gezamenlijke thema dat vier jaar geleden is geformuleerd, ‘Samen maakt sterker’. Volgens spreker breekt het CDA daar volledig mee. Reinders heeft dat gevoel niet. Er zijn goede jaren geweest. De begrotingen voor 2010 en 2011 leveren geen meningsverschil op, wel de begroting van 2012 en 2013. Het CDA heeft de deur echter niet dichtgegooid. Loof constateert dat het CDA de voorgestelde ozb-verhoging afwijst. Reinders vindt de verhoging op dit moment niet de goede keuze. Eerst moet het college samen met de raad binnen de organisatie bekijken wat kan vervallen, of wat anders of later kan. Loof zegt dat het college opties geeft en het CDA komt daarbovenop met voorstellen waarvoor geen dekking wordt gegeven. Spreker vindt dat stoerdoenerij: het CDA moet zeggen waar dat geld kan worden gevonden. Reinders zegt dat hij al een paar grote richtingen heeft aangegeven. Spreker begrijpt dat de PvdA graag wil zien waar het CDA op wil bezuinigen. In de fractie is er uitgebreid over gesproken en is geconstateerd dat dit moeilijk is. De voorjaarsnota bevat namelijk niet alle beleid en er staan geen bedragen bij. Het CDA stelt daarom voor te kijken naar het temporiseren van de investeringen en alle programma’s door te lichten. Na enige discussie wordt besloten de door de voorzetter ingezette vorm van het debat voort te zetten: na iedere spreker kunnen verduidelijkende interrupties plaatsvinden. Als alle fracties hebben gesproken, vindt een uitgebreide discussie plaats. De voorzitter geeft het woord aan Klok. Klok zegt dat richting de verkiezingen het gemeentelijke belang boven het partijbelang gaat. De VVD wil samenwerken met anderen, want samen maakt sterker. Arbeid is het bindmiddel van de samenleving en niemand mag aan de kant blijven. De VVD wil een vangnet bieden voor hen die niet kunnen werken of beneden een financieel onacceptabel minimum zitten. Spreker legt uit wat onder duurzaamheid moet worden verstaan: het mogelijk maken van rendabele initiatieven binnen de gemeente. De gemeente zal niet zelf participeren in


biovergisting of windmolens, maar zal wel faciliteren. De VVD vindt kernenergie een mogelijkheid voor Noord-Nederland. De gemeente doet al veel op het gebied van duurzaamheid. Als het goed wordt gecommuniceerd, zijn we al een heel eind. Natuurgebieden hoeven niet verder te worden uitgebreid en boeren moeten kunnen boeren met gezond vee en gezond gewas. De VVD wil maximaal inzetten op verdraagzaamheid binnen de Hoogeveense samenleving. Huidskleur en/of geloofsovertuiging mogen niet leiden tot uitsluiting. Brede scholen met vergaande vormen van samenwerking zonder de identiteit van mensen uit het oog te verliezen, is een belangrijke taak van de raad. De multiculturele mix van mensen in Hoogeveen moet op alle gebieden maximaal samensmelten. ‘Weer samen naar school’ moet de centrale leidraad worden. Spreker maakt de volgende inhoudelijke opmerkingen over de voorjaarsnota. Het is duidelijk dat de gemeente afstevent op een groot financieel tekort. De uitgesproken ambities moeten worden bijgestuurd en de lokale heffingen aangepast om een eerlijke en dekkende kostentoerekening te krijgen voor de gemeentelijke diensten. De gebruiker betaalt. De bouwleges, de tarieven voor planologische procedures, het rioolrecht en de marktgelden zijn op niveau; daar is geen actie nodig. De tarieven voor burgerzaken zijn geen van alle op orde en moeten worden aangepast. Automatisering maakt dit mogelijk veel efficiënter zoals het college al aangaf. De VVD wil graag op de hoogte worden gebracht van deze uitbreiding. Als aanpassing van de procedures niet tot kostenbesparing leidt, moeten tarieven worden aangepast. De kostendekkendheid van burgerzaken van 85% is onvoldoende en mag volgens de VVD bij de begroting naar 90% en volgend jaar naar 100%. Dit betekent voor de inwoners een eerlijke lastenverdeling zonder oneerlijke kruissubsidies. Zolang sprake is van betaald parkeren, moet iedereen met een ontheffing een marktconform tarief betalen. Spreker rekent voor dat mensen met een ontheffing flinke ‘kwantumkorting’ krijgen. De groep mindervaliden mag op het huidige tarief blijven. Het parkeertarief voor bezoekers van het centrum moet niet omhoog. De systematiek van de afvalstoffenheffing moet zeker worden herzien. De egalisatiereserve moet worden vervangen door de eerder door het college voorgestelde verhoging. De huidige egalisatieheffing is niet goed. Zolang Area de doelstelling niet haalt, dient het gat te worden gedicht door transparante tarieven. De begraafrechten is voor de VVD een lastig punt. Op dit moment groeien kosten en inkomsten totaal uit elkaar. Het financiële probleem moet eigenlijk worden hersteld. De voorgestelde uitbreidingen in Hollandscheveld en Noordscheschut zullen het probleem niet verkleinen, zeker zolang geen inzicht bestaat in de kosten en de benodigde ruimte voor de gemeente. Meer mensen kiezen voor crematie en dat gegeven moet onderdeel zijn van de planvorming. Hoe moet worden uitgelegd dat negen begraafplaatsen mede in stand worden gehouden door de bijdrage uit de opbrengsten van crematies? De dekking zal bij de huidige tarieven verder afnemen als de voorgestelde uitbreidingen in Fluitenberg, Hollandscheveld en Noordscheschut worden gerealiseerd. De VVD stelt voor alle werkzaamheden stop te zetten behalve in Fluitenberg. Duidelijk moet worden hoe groot de financiële ruimte binnen het begraafplaatsenbeleid is bij een gezonde verhouding tussen kosten en opbrengsten. Daarbij moet worden gekeken waar echt een nieuwe begraafplaats nodig is. De tarieven dienen bekend te zijn en er dient een relatie te zijn met het aantal te verwachten crematies. De begraafplaatsenadministratie moet goed op orde zijn, anders lukt het niet. Het begraafplaatsenbeleid staat de hele periode al op de agenda en wordt steeds naar voren geschoven. Dat getuigt van geringe bestuurlijke daadkracht. De VVD wil nog steeds toewerken naar een dekkingspercentage van 70%. Voor de VVD is 30% voor parkfuncties ruim voldoende. Zo betaalt de gebruiker voor wat hij kan krijgen.


Op onderwijs moet zwaar worden ingezet. Een goede startkwalificatie wordt steeds belangrijker. Het percentage schoolverlaters zonder een goede startkwalificatie moet snel en ver worden teruggedrongen. Het college en de organisatie hebben een faciliterende rol. Spreker wijst op het belang van Triple O: het is in deze crisis een zeer belangrijke ontwikkeling. Inzet van kennis en vergaande samenwerking staan voorop. Financiële bijdragen aan hbo-onderwijs moeten beschikbaar komen indien nodig. Spreker noemt de aanstaande opleidingen cultuur en assurantiën. De ontwikkeling van een kind moet zo vroeg mogelijk starten. De uitbreiding van de vroegen voorschoolse educatie is een goede zaak. Dit mag worden uitgebreid naar geheel Hoogeveen, want overal zijn schrijnende gevallen die om aandacht vragen. De fractie vindt het voorgestelde onderzoek naar bijdragen van sportclubs prima. Een aanpassing van de tarieven zal daarna aan de raad moeten worden voorgelegd. Goed overleg met de clubs is nodig. Een geringe bijdrage van de sportclubs is acceptabel, mits zij zich gedragen als sociale binder. Er dient een stimulerende prikkel van de clubs uit te gaan en zij zullen er verantwoording over moeten afleggen. Samenwerking met naschoolse opvang is mogelijk. De raad kan deze initiatieven vervolgens ondersteunen via een laag dekkingspercentage van de tarieven, wat de clubs nu al hebben. De gemeente moet voorzichtig zijn, gezien de economische crisis en het opdrogen van winstgenererende projecten. Dit zal de bevolking direct raken. De VVD steunt het collegevoorstel om de ozb in 2012 en 2013 met 5% extra te verhogen niet. Dit is niet bespreekbaar voordat de dekking van de al genoemde tarieven op niveau is gebracht. Dit uiteraard met uitzondering van de genoemde sportfaciliteiten als aan de voorwaarden is voldaan. Een extra probleem ontstaat door het structurele nadeel als gevolg van het aflopen van het gunstige beleggingsarrangement. De fractie stelt voor deze reserve volledig over te hevelen naar de structuurvisie. Voor dekking van dit gat zou gekeken kunnen worden naar de invulling van het groene hart van Hoogeveen, het perceel grond waar nu het vliegveld ligt. Deze grond vertegenwoordigt een waarde van 5 miljoen euro. De opbrengst bedraagt nu slecht 171 euro per jaar. Spreker wil niet de discussie over het initiatiefvoorstel overdoen maar wel een motie aan de raad voorleggen. De strekking van de motie is om te starten met een onderzoek naar het vliegveld, waardoor duidelijkheid ontstaat voor alle betrokkenen. De VVD wil samen met de andere fracties de onderzoeksvragen opstellen. Ervan uitgaande dat voor 31 december 2011 een keus moet worden gemaakt, is het zinvol hiermee te starten. De inhuur van externe capaciteit: de afgelopen jaren is hier jaarlijks tussen de 2 en 5 miljoen euro aan uitgegeven. De VVD wil graag een voorstel van het college hoe de inhuur de komende vier jaar kan worden teruggedrongen. Spreker vat zijn betoog samen: • niemand mag worden uitgesloten, dat is reden waarom een sociaal vangnet nodig is. Maximale inzet mag worden verwacht van degenen die het betreft; • geen windmolens en andere kleinschalige onrendabele investeringen door de gemeente; • maximale inzet op verbroedering tussen alle lagen van de bevolking en geloofsovertuigingen; • aanpakken van de door spreker genoemde lokale heffingen door in twee stappen naar een dekking van 100% te gaan; • een slimme en goedkopere tariefstelling voor burgerzaken; • marktconforme tarieven voor parkeren en parkeervergunningen zolang in Hoogeveen voor parkeren moet worden betaald, uitgezonderd de mindervaliden; • de afvalstoffenheffing duidelijk maken;


• • • • • • • • •

geen kruissubsidiëring van begraafrechten, 70% dekking in de begroting van de totale kosten zonder dat de inwoners dit merken; Triple O versterken en verdere samenwerking onderwijs en bedrijfsleven; voor- en vroegschoolse educatie niet beperken tot een aantal postcodes; sporttarieven onderzoeken en overleg voeren met de raad en de sportclubs; sportclubs prikkelen actief te zijn richting bewoners; geen ozb-verhoging voordat alle genoemde dekkingen op orde zijn; Rendo-gelden koppelen aan beleid volgens de structuurvisie met de daarbij door de VVD gestelde voorbehouden. Of: de VVD kiest voor optie 1; inhuur van externe capaciteit terugdringen; onderzoek door college naar de bestemming van het vliegveld.

Loof vraagt of de VVD op een nette manier de vliegvelddiscussie bij het college neerlegt. Klok zegt dat de VVD een gedegen onderzoek wil. De fractie geeft ruiterlijk toe dat het moeilijk is dat als enige partij voor elkaar te krijgen. Loof verbaast zich hierover: tot twee keer toe is het onderwerp door de VVD aan de orde gesteld en is erover gediscussieerd. Wordt het initiatiefvoorstel nu teruggetrokken omdat de VVD het niet meer weet? Klok zegt dat de VVD het wel weet maar bijvoorbeeld geen inzicht krijgt in de problemen met betrekking tot de contouren. Daar kan het college een gedegen onderzoek naar doen en spreker hoopt dat de motie raadsbreed wordt ondersteund. Als dat niet lukt, zal de VVD het zelf gaan onderzoeken. Okken (Gemeentebelangen) vraagt of Klok eerst de zes toezeggingen nakomt voordat de motie wordt ingediend. Deze antwoorden zijn nodig om de motie goed te kunnen afwegen. Klok adviseert Okken eerst de tekst van de motie af te wachten. De voorzitter geeft het woord aan Vos voor zijn eerste termijn. Vos (ChristenUnie) noemt de gestelde ambities en de recessie en zegt dat Hoogeveen toch meer wil doen. Dat wil zeggen meer investeren dan we vorig jaar dachten aan te kunnen. De ChristenUnie is niet voor telkens meer en is wel voor consuminderen. Naast de economische crisis is de kapitalistische wereld op weg naar een klimaat- en een energiecrisis. Die beide laatste zijn veel desastreuzer dan de eerste. Duurzaamheid was altijd al geboden, gezien de opdracht die alle mensen hebben om voor de schepping te zorgen. De noodzaak van een verantwoord gebruik van aarde en grondstoffen wordt nu pijnlijker en duidelijker dan ooit. De ChristenUnie is blij met de ondertitel van het programma Leeft, ‘Op weg naar een duurzaam Hoogeveen’. Spreker gaat in op de keuze fysiek of sociaal. In Hoogeveen worden veel werkzaamheden verricht en er wordt veel geïnvesteerd in bereikbaarheid, wegen en in het stadscentrum. De fractie gaat akkoord met de plannen voor het Stadscentrum-Zuidoost. Dergelijke investeringen horen bij een stad waar het aangenaam verblijven is. Voor de ChristenUnie is de kwaliteit van de sociale infrastructuur echter belangrijker. De vraag is dus: zijn de investeringen in beton en asfalt in evenwicht met die in de sociale infrastructuur? Gaat het eerste niet ten koste van het laatste? De fractie heeft dit kritisch bekeken en kan


instemmen met de voorgestelde plannen. In nieuwe situaties waarbij heroverweging nodig is, wil de fractie de sociale infrastructuur laten prevaleren boven de fysieke. Er ligt een forse taakstelling om de begroting sluitend te maken. De opgestelde ambities zijn noodzakelijke investeringen voor de toekomst. De ambities moeten niet overboord worden gezet, maar niet koste wat kost worden gehandhaafd: de gemeente moet doen wat moet en nu verantwoord is, en temporiseren wat nu niet moet en verantwoord is. Afstel en te veel uitstel leidt tot achterstanden en dat krijgt de gemeente keihard terug. De fractie is voor de aanpak anticyclisch investeren. Dat betekent gelijkmatig investeren. Een groot deel van de investeringen legt een fors beslag op de reserves. Er moet wel voldoende vet op de ribben blijven om tegenvallers op te vangen. De fractie vindt het verhogen van het weerstandsvermogen en het zoeken naar winstgenererende projecten goede voorstellen. Het college legt de raad een keuzemenu voor om de leegloop van de reserve structuurvisie op te vangen. Gezien het bovenstaande is duidelijk dat de ChristenUnie niet voor optie 3 kiest. De fractie laat de keuze voor optie 1 of 2 afhangen van de stand van zaken bij de begroting. Als richting geeft de fractie mee dat zij geen voorstander is van het inzetten van renteopbrengsten om aan betalingsverplichtingen te kunnen voldoen. Ook de ChristenUnie heeft de balans opgemaakt bij deze laatste voorjaarsnota voor de verkiezingen. Het collegeprogramma is sterk en de wensen van de ChristenUnie zijn bijna alle gerealiseerd. Het college heeft bewezen veel realisatiekracht te hebben. Spreker noemt de volgende voorbeelden: • de Smederijen • de Wmo • Hartstocht in Hoogeveen • de economische visie, de sociale structuurvisie, de veiligheidsvisie, de mobiliteitsvisie, de visie dienstverlening • het begraafplaatsenbeleid • Triple O • het Bentinckspark • plannen voor de aanpak van het stadscentrum • de hbo-opleiding • Plan H • het virtueel CJG • oog voor wijken en dorpen Het college heeft niet alleen visies opgesteld maar ook flink gehandeld en daden verricht. Het college verdient een dikke pluim. Spreker gaat in op enkele inhoudelijke punten uit de voorjaarsnota. Er is geen ruimte voor nieuw beleid, maar er is volgens de fractie met dit ambitieuze programma veel verbetering en vernieuwing in gang gezet, dat vraagt om afgemaakt te worden. Toch vraagt de fractie aandacht voor de volgende zaken. Het jeugd- en jongerenbeleid: Spreker sluit aan bij de opmerking en het verzoek van Loof met betrekking tot de jongerenwerker. De raad heeft daarvoor tijdelijk extra geld vrijgemaakt en de problemen zijn nog niet opgelost. Problemen door alcohol: De ChristenUnie wil de komende periode prioriteit geven aan het voorkomen van problemen door overmatig alcoholgebruik. Een grote rol is weggelegd voor opvoeders. Vrijwilligersbeleid: Spreker noemt enkele punten die het college kan gebruiken bij de opstelling van de nota Vrijwilligersbeleid: • imagoverbetering van de vrijwilliger;


• regelwerk kan vrijwilligerswerk frustreren; • faciliteren van vrijwilligerswerk; • het bevorderen van het participeren van vrijwilligerswerk. De ouderen: Deze groep verdient aandacht. De ChristenUnie verzoekt het college de mogelijkheid van een ouderenconsultatiebureau en de effecten daarvan zichtbaar te maken. Financiën en taakstelling: om de begroting sluitend te maken, kunnen uitgaven worden verminderd of inkomsten worden vergroot. Voor beide wil de fractie kaders meegeven. Bij de vorige voorjaarsnota heeft de fractie een lijst opgesomd met onderwerpen waarop niet mag worden bezuinigd. Die lijst geldt nog steeds. Zoekrichtingen voor bezuinigingen zijn: • nog scherper kijken naar efficiencyvoordelen; • opnieuw kijken naar intergemeentelijke samenwerking en de kosten voor Hoogeveen; • inhuur externen. De mogelijkheden voor meer inkomen: De begroting wordt niet sluitend gemaakt door tarieven als sluitstuk te hanteren. Het is wel verantwoord van inwoners en bedrijven een bijdrage te vragen die evenredig is aan wat de gemeente aan diensten en kwaliteit levert. Goede tariefstelling is belangrijk, niet te hoog en niet te laag. Volgens de fractie zit er rek in bepaalde tarieven, vooral in die bij sportaccommodaties. Ook verhoging van parkeertarieven is bespreekbaar. Verhoging van tarieven moet altijd stapsgewijs gebeuren. Het onderzoek naar kostendekkendheid heeft de instemming van de fractie. Of de taakstelling van 350.000 euro reëel is, kan de fractie nu niet beoordelen. De ozb: Op basis van wat nu bekend is, lijkt een verhoging van de ozb vanaf 2012 redelijk, billijk en transparant. De fractie vraagt het college om bij de begroting, afhankelijk van de situatie, met een stevige en heldere onderbouwing te komen. Tot slot: De voorjaarsnota geeft een blik op de jaren 2010 tot en met 2013. Of deze blik reëel is, valt moeilijk te zeggen. Mogelijk komen er tussen nu en de begroting meevallers of nog meer tegenvallers. Beide zou kunnen en dat maakt het lastig. Spreker citeert een spreuk: “In een crisis blijkt eerder hoe je karakter is dan dat het er door gevormd wordt”. Wat de ChristenUnie betreft, heeft deze voorjaarsnota een goed en betrouwbaar fysiek, economisch en sociaal karakter. Dat moet zo blijven. Steenbergen (Gemeentebelangen) vraagt of Vos zijn bewering dat de ozb-verhoging redelijk en billijk is, kan onderbouwen. Vos zegt dat hij ‘lijkt redelijk en billijk’ heeft gezegd. Spreker heeft dat zo gezegd omdat de fractie ervan uitgegaan is dat het college niet eerst alle uitgaven op een rij heeft gezet om te bekijken hoe groot het tekort was, waarna geconcludeerd kon worden met welk percentage de ozb zou moeten stijgen. De ozb is jarenlang niet verhoogd en het wordt nu tijd de tarieven stapsgewijs te verhogen. Dit is de onderbouwing van redelijkheid. De voorzitter geeft het woord aan Steenbergen. Steenbergen (Gemeentebelangen) merkt op dat er bij eerdere voorjaarsnota’s ruimte voor de raad was om eigen ideeën in te brengen. De voorliggende voorjaarsnota geeft de raad de keus de voorstellen van het college over te nemen of, indien de raad dit niet of niet volledig doet, onderwerpen een andere prioriteit te geven. Het gevolg is dat de door het college gewekte verwachtingen door de raad worden weggestreept omdat deze andere prioriteiten kiest. Dat kan leiden tot onbegrip bij de inwoners. Gemeentebelangen heeft daar zeer veel moeite mee. De raad moet de ruimte hebben om zaken in te vullen zonder dat andere prioriteiten meteen moeten worden weggestreept.


Er zijn grote tekorten op de meerjarenbegroting. Daarin zijn de ozb-verhogingen en de aangepaste tarieven in verband met een hogere kostendekkendheid al opgenomen. Ook de Rendo-gelden zijn al ingezet. Dit gaat Gemeentebelangen te ver. De ozb-verhoging en de aanpassing van de leges zijn een aanslag op de portemonnee van de inwoners. De ozbverhoging met 5% extra in 2012 en 2013 is voor Gemeentebelangen op dit moment geen optie. Ook de legesverhoging met 350.000 euro in 2010 gaat te snel. Het college moet eerst het aangekondigde onderzoek naar tarieven afronden en nader kijken naar de betalingen van sportactiviteiten aan het onderwijs. Daarna wil Gemeentebelangen opnieuw het geheel bezien. Sport moet laagdrempelig zijn en er mogen geen financiële belemmeringen zijn om sport te doen. Dit ook gezien de resultaten van het onderzoek naar overgewicht. De fractie verzoekt het college de verenigingen nadrukkelijk te betrekken, evenals de groepen inwoners waarop de tariefverhoging van toepassing is. De Rendo-gelden kunnen het beste op rente blijven staan, gezien de onzekerheden. De gemeente moet even pas op de plaats maken en investeringen temporiseren. Verhoging van het investeringsplafond is een brug te ver. Misschien is het beter dit te verlagen. Spreker stelt voor dat het college bij de begroting voorstellen doet die voldoende draagvlak in de raad hebben. Bestaand beleid mag ook onder de loep worden genomen. Dus: pas op de plaats en de tering naar de nering zetten. Gemeentebelangen gaat dus richting optie 3. Het gemeentefonds zorgt ook voor een flinke tegenvaller. De komende jaren blijft dat erg onzeker. Een groot risico is het voorstel om de nullijn te hanteren bij gesubsidieerde instellingen. Daarvoor is een diepgaand onderzoek nodig. Gemeentebelangen wil dat ook de investeringen op de reservelijst worden bekeken bij de voorgestelde heroverweging. Deze staan niet in de meerjarenbegroting. Gemeentebelangen mist het multifunctionele centrum in Tiendeveen in de meerjarenbegroting. Er moet kritisch worden gekeken naar de eigen organisatie. Kan nog op kosten worden bespaard zonder de kwaliteit geweld aan te doen? Inhuur van derden moet kritisch worden bekeken. Door investeringen te temporiseren en door vermindering van het aantal tarieven kunnen ambtenaren taken doen die anders door externen worden gedaan. Spreker maakt inhoudelijke opmerkingen over de voorjaarsnota. Werk: Gemeentebelangen onderschrijft het belang van werk. De zuidas en onderwijs kunnen een belangrijke rol spelen, mits duidelijke afspraken worden gemaakt. Het gunnen van werk aan plaatselijke ondernemers verdient aandacht. Zorg: Vanwege de financiële gevolgen en de rol van de vrijwilliger maakt Gemeentebelangen zich zorgen. De rol van de vrijwilliger wordt in de zorg steeds groter en daar moeten voldoende faciliteiten voor zijn. Als het Centrum voor Jeugd en Gezin voor betrokkenen de goede dingen doet, kan het belangrijk zijn. Het moet niet functioneren zoals het bureau Jeugdzorg. Jeugd- en jongerenbeleid: Hier moet fors op worden ingezet. Gemeentebelangen sluit zich aan bij wat PvdA, CDA en ChristenUnie hierover al zeiden. Zoals Loof al zei, is De Weide nog steeds een probleem. De alcohol- en drugsproblemen moeten preventief worden benaderd en waar nodig aangepakt. Bestemmingsplannen: Deze moeten op orde worden gebracht zodat woningbouw in vooral de dorpen mogelijk blijft. Om snel te kunnen inbreiden in het centrum moet het college bij de provincie aandringen op het snel aanpassen van de geluidcontouren van het vliegveld. Dat kan Hoogeveen wat meer armslag geven. Beheer openbare ruimte: Spreker vraagt of dit zodanig is opgezet, dat het basisniveau wordt gehaald. Hij verzoekt het college bij de begroting duidelijkheid te geven.


Begraafplaatsenbeleid: Dit speelt al de gehele periode. Het college vertoont weinig daadkracht. Gemeentebelangen wijst op Noordscheschut, dat al jaren wacht op een begraafplaats. Erflanden: Gemeentebelangen stelt voor te bekijken of in Erflanden een buurthuis kan worden gerealiseerd. Dit sluit aan bij de doelen van De Smederijen. Reserves: Het toevoegen van de post strategische aankopen aan de reserve structuurvisie vindt de fractie onjuist. De bodem van de reserve structuurvisie is in zicht. Strategische aankopen moeten altijd mogelijk blijven en daarom moet een dergelijke reserve worden gehandhaafd. Ouderenbeleid: Het maken van een dergelijk beleid en het aanstellen van een ouderenadviseur is een goede zaak. De bibliobus: Deze trekt meer klanten dan de vaste bibliotheekpunten. De fractie stelt voor onderzoek te doen naar het instellen van een bibliobus in wijken en dorpen in de namiddag en de avond. Afsluitend: Gemeentebelangen wil dat de gemeente pas op de plaats maakt, investeringen temporiseert en keuzes maakt ten aanzien van investeringen. De inwoners moeten in deze crisis zo weinig mogelijk worden belast met hogere gemeentelijke belastingen. Vos merkt op dat sport ook vanuit de gemeente gezien betaalbaar moet blijven. Steenbergen vindt dat de toegankelijkheid van sport moet worden gewaarborgd. Als verhoging van sporttarieven dit belemmert, moet van een verhoging van de tarieven worden afgezien. Het geld moet dan op een andere manier worden binnengehaald. De fractie denkt daarbij zoals gezegd niet aan de ozb. Loof gaat in op de opmerking van Steenbergen dat de raad bij deze voorjaarsnota weinig ruimte heeft. Dat komt volgens spreker door de financiële situatie. Het valt op dat Steenbergen vervolgens de voorstellen van het college ter verbetering van de financiële situatie afwijst. Gemeentebelangen komt echter wel met voorstellen die geld kosten. Spreker mist de samenhang in het betoog van Steenbergen. Steenbergen zegt dat er wel degelijk samenhang is. Gemeentebelangen kiest voor de inwoners door te bepleiten de lasten zo weinig mogelijk te verhogen. Daarnaast vraagt Gemeentebelangen om de gemeentelijke organisatie door te lichten op mogelijke bezuinigingen. Loof vraagt of Gemeentebelangen concrete ideeën voor bezuinigingen heeft. Steenbergen wil dit aan het college overlaten om bij de begroting met voorstellen te komen. Loof constateert dat Gemeentebelangen wel een wensenlijstje heeft opgesomd. Steenbergen zegt dat het een reëel wensenlijstje is dat niet veel kosten met zich meebrengt. Met bezuinigen op investeringen is veel geld te vinden, zij het dat dit eenmalig is. Er is wel een rentebesparing. Loof vraagt of Gemeentebelangen echt voor optie 3 kiest. Steenbergen zegt dat Gemeentebelangen inderdaad voor optie 3 kiest.


Berkenbosch (VVD) zegt dat wethouder Van der Zwaag al anderhalf jaar geleden de raad heeft gevraagd met bezuinigingsvoorstellen te komen. Gemeentebelangen zegt niet akkoord te gaan met de door het college voorgestelde verhogingen en opnieuw vraagt Gemeentebelangen het college met voorstellen te komen. Wie houdt nu wie voor de gek? Steenbergen vindt het de taak van het college om bij de begroting met voorstellen te komen. De raad geeft nu de kaders aan. Berkenbosch zegt dat Gemeentebelangen geen enkele suggestie richting het college doet terwijl de vraag al anderhalf jaar bij de raad ligt. Steenbergen wil het college niet binden. Het college kan daardoor creatief zijn en met voorstellen komen. Berkenbosch vindt dat Gemeentebelangen eigenlijk tegen het college zegt: maak een nieuwe voorjaarsnota. Steenbergen zegt dat dit de woorden van Berkenbosch zijn. De voorzitter geeft het woord aan Van de Belt. Van de Belt (GroenLinks) heeft de voorjaarsnota langs de groenrode maatlat gelegd. Op een schaal van 1 tot 10 krijgt de voorjaarsnota het cijfer 7. Spreker zag een flink aantal thema’s van GroenLinks in de voorjaarsnota: het millenniumgebeuren, de rode fietspaden, gratis ov voor 65+’ers, ambities vanuit de Milieuvisie en de fietsenstalling van GroenLinks. De fractie is blij dat duurzaamheid als verbindend thema wordt gekozen. Het is goed dat de nota ondanks de crisis een positieve ondertoon heeft. Er is geen ruimte voor nieuw beleid maar het bestaande beleid kan worden voortgezet en de gemeente gaat door met investeren. Is er wel een crisis? Het college heft het investeringsplafond op en wil de komende vijf jaar 100 miljoen euro investeren. GroenLinks vindt dat erg ambitieus en Hoogeveen trekt daarmee wel een erg grote broek aan. Daarnaast worden de komende jaren de reserves aangesproken en zijn vanaf 2012 de winstgenererende projecten opgedroogd. Aan de andere kant ziet GroenLinks het nut van investeren in deze tijden. Het is de vraag hoe de situatie in het najaar zal zijn. Het maakt het moeilijk goed te reageren op de nota. Hoe verkrijgt de gemeente extra inkomsten en waar kan worden bespaard? De fractie kan zich voorstellen dat het college komt met voorstellen om de ozb en andere tarieven te verhogen. GroenLinks kan zich in principe in deze voorstellen vinden. Kostendekkendheid van de tarieven is voor de fractie bespreekbaar, maar het moet via de weg van geleidelijkheid, met oog voor de effecten. De ozb-verhoging is bespreekbaar als onderdeel van een totaalpakket. Spreker gaat in op de inhoud van de voorjaarsnota. Over de nu uit te voeren grote projecten: sommige bevatten de nodige risico’s en GroenLinks denkt dat sommige risico’s moeilijk zijn te overzien. De fractie houdt de vinger aan de pols en zal de vraag stellen of de in het verleden geformuleerde plannen nog wel actueel zijn. En worden de beoogde maatschappelijke effecten nog wel gerealiseerd? Achteraf moet worden bekeken of het beoogde resultaat is bereikt. De komende tijd moet invulling worden gegeven aan Hoogeveen met een hoofdletter H. Hoe zetten we Hoogeveen op de kaart? Wat is haalbaar en hoe wordt de leefbaarheid voor de bewoners vergroot? Zorg, welzijn, en recreatie en toerisme zijn belangrijk. GroenLinks ziet graag ambities bij de begroting die worden uitgevoerd.


De vroegen voorschoolse educatie kan worden uitgebreid naar vier dagdelen. Het ideaal blijft om het in geheel Hoogeveen aan te bieden. Uitdagingen voor de toekomst zijn: werk maken van wind en energie, aandacht voor natuur en milieu, natuur in de stad, enzovoort. De crisis is een kans om het anders te doen. GroenLinks stemt in met de nota met de opmerking dat de wensenlijst van de werkgroep Millenniumgemeente als aanvulling kan dienen. De voorzitter schorst de vergadering voor een kwartier. Na de schorsing krijgt wethouder Van der Zwaag het woord. Wethouder Van der Zwaag constateert dat de fracties nog verder moeten discussiëren totdat duidelijk is welke punten een meerderheid krijgen. Dit is van belang bij het opstellen van de begroting. Het college reageert uitgebreider na de discussieronde van de raad. Spreker gaat nu alvast in op twee onderdelen. Hoogeveen heeft enkele goede jaren gehad. Er is veel gerealiseerd. Nu is er de crisis, maar personen die werkloos worden, hebben het veel moeilijker dan een gemeente. De wethouder is het eens met Van de Belt dat college en raad niet te dramatisch hoeven te doen. Spreker gaat in op de hoofdlijn van de voorjaarsnota: het uitbreiden van investeringen. Hier is bewust voor gekozen en spreker noemt een drietal redenen. Ten eerste lag er een groot ambitieus plan en de ambities zijn nog steeds erg hoog. De wethouder gaat in op het werk dat door de organisatie wordt verricht. De afgelopen jaren is keihard gewerkt om de organisatie planmatiger te laten werken. De organisatie kan veel investeringen aan. Hoogeveen heeft het voorrecht een goede reservepositie te hebben op basis waarvan veel kan worden gedaan. Als dit de situatie is en iedereen roept dat er geïnvesteerd moet worden, vraagt spreker zich af waarom sommigen zeggen dat er niet geïnvesteerd moet worden. Met deze voorjaarsnota heeft het college voldaan aan de oproep van de raad om wat te doen in verband met de economische crisis. De gemeente is in staat het bestaande beleid overeind te houden. Er wordt zelfs gemeentelijk geld toegevoegd om taken uit te voeren waarvoor rijksgeld beschikbaar is. De gemeente heeft de afgelopen jaren de lastendruk voor de inwoners laag kunnen houden, zeker in vergelijking met andere Drentse gemeenten. De hoofdlijn van de voorjaarsnota is dus: extra investeringen, behoud en lichte uitbreiding van bestaand beleid en het laag houden van de lastendruk. De wethouder concludeert dat met dit geheel een goed stuk werk is geleverd. De wethouder geeft uitleg over het voorstel de ozb te verhogen. Partijen hebben verschillende meningen en sommige fracties zijn in de loop van de tijd gaan bewegen. Het is terecht dat die laatste partijen voorwaarden stellen aan een verhoging. Het college houdt zich aan de afspraken met het Rijk om de komende twee jaar de ozb niet te verhogen. Pas in 2012 wordt 5% extra gevraagd. De wethouder rekent voor hoe groot de stijging van de ozb de afgelopen vijf jaar was. Voor een huis dat in 2005 op 153.000 euro werd getaxeerd, bedroeg de stijging 12 euro, terwijl de waarde van het huis met 29.000 euro is gestegen. De wethouder heeft moeite met raadsleden die als doel hebben de lokale lastendruk zo laag mogelijk te houden. Spreker kan zich wel vinden in de partijen die een evenwichtige afweging maken tussen voorzieningen en lastendruk. In het addendum bij de voorjaarsnota is te zien wat de consequenties zijn als gestopt zou worden na ronde 2. Als niets wordt gedaan, ontstaan grote tekorten. Het college stelt drie maatregelen voor: de ozb verhogen, onderzoek naar alle tarieven en vier jaar lang 0,5 miljoen uit de reserves halen. Daarmee is de nota nog niet sluitend. Gemiddeld moet nog 700.000 euro per jaar worden gevonden. Als de ozb wordt weggelaten, is de taak aanzienlijk groter. Als de


raad daartoe besluit, zal het college dat doen. Het college vraagt de raad nadrukkelijk om duidelijke richtingen aan te geven. De wethouder gaat in op enkele voorstellen vanuit de raad. Over het voorstel van enkele fracties om naar de organisatie te kijken, merkt de wethouder op dat er al veel is gebeurd. Er is ‘een vuiltje’ van 1,9 miljoen euro opgeruimd en de organisatie is zoals gezegd anders gaan werken. De wethouder zegt toe naar de organisatie te zullen kijken, maar de raad mag zich niet rijk rekenen. Inhuur van derden: Hoogeveen betaalt voor inhuur van derden 2,6 miljoen euro per jaar op een loonsom van 30 miljoen euro. De gemeente zit daarmee niet hoog. Inhuur is geen doel maar een middel. Als voorbeeld noemt de wethouder de nieuwe Wet ruimtelijke ordening. Uiteraard is het de bedoeling dat de eigen medewerkers het werk zelf gaan doen. Er ligt een bezuinigingstaak van ongeveer 1 miljoen euro per jaar. De wethouder vindt dat het college de raad mag vragen een duidelijke richting aan te geven waar het college verder mee kan. Met deze nota moet het college de begroting opstellen. De voorzitter merkt op dat de vraag van het college duidelijk is. Hij geeft het woord aan de fracties om de richting en de koers aan te geven in relatie tot de genoemde opties. Loof gaat in op de opmerking van sommige fracties om naar de organisatie te kijken. De PvdA vindt de organisatie nauwelijks bespreekbaar. Spreker breekt een lans voor de organisatie. Er kan niet met de stofkam doorheen worden gegaan. Het thema ‘Samen maakt sterker’ is meer dan ooit aan de orde. Spreker roept partijen op dit te ondersteunen. De PvdA is duidelijk geweest over de ozb-verhoging en de keus van de opties. Reinders zegt ook duidelijkheid te hebben gegeven, maar het CDA maakt andere keuzes dan de PvdA. Wat de ozb-verhoging betreft: elk jaar wordt hierop de prijsindexatie toegepast. De extra verhoging is lastig. De opbrengst van de verkoop van Rendo is in de begroting opgenomen en daar is het CDA het van harte mee eens. Dat bedrag had ook aan de burgers kunnen worden teruggegeven. Van Heugten (VVD) merkt op dat alle beleid van de gemeente ten goede komt aan de burgers. De burgers krijgen dus altijd wat terug. Reinders zegt dat dit klopt maar dat wat betreft de financiën dat niet het geval is. Loof is het daar niet mee eens en noemt het armoede- en minimabeleid waarmee mensen worden ondersteund. Reinders zegt dat dit klopt. Het probleem voor het CDA zit bij de jaren 2012 en 2013. Aan burgers en bedrijfsleven wordt dan namelijk 800.000 euro extra gevraagd. Huijgen zegt dat de voorjaarsnota die in 2011 verschijnt een ander beeld kan geven dan de voorliggende nota. Reinders zegt dat het om de richting gaat waarvoor wordt gekozen. Mogelijk komt in september een circulaire met een negatiever scenario voor het gemeentefonds. Spreker heeft in zijn betoog geen blokkade tegen de ozb-verhoging opgeworpen. Op dit moment is het te vroeg. Huijgen geeft aan dat het pas over twee jaar speelt.


Vos houdt een pleidooi om de zaak met het begrip balans te benaderen. Balans is nodig in goede en slechte tijden. Het is verkeerd om in tijden van crisis de organisatie aan te pakken omdat een ‘wederopbouw’ in betere tijden zeer veel moeite en geld kost. Bovendien zijn de burgers er niet mee gediend dat zaken vervallen. Een dergelijke balans en de leidraad ‘Samen maakt sterker’ zijn voor de ChristenUnie de rode draden. De ozb: Spreker vraagt zich af of de prijsindexatie de afgelopen jaren voldoende is geweest. Raad en college moeten realistisch zijn. Misschien moet de ozb nog verder stijgen dan nu wordt voorgesteld. Het is in het belang van de burger dat een gelijkmatig beleid wordt gevoerd. Berkenbosch constateert dat het CDA geen ozb-verhoging wil en dat het CDA ook geen enkel concreet bezuinigingsvoorstel naar voren schuift. Spreker vraagt Reinders drie concrete bezuinigingen te noemen. Reinders zegt richtingen te hebben gegeven. Er is een studie nodig om concrete bezuinigingen aan te geven. Daarvoor moet het college materiaal aanleveren. Loof legt uit dat de voorjaarsnota altijd een beleidsdocument is en de richting aangeeft. Elk jaar zijn er onzekerheden. Het gaat om de inzet van de raad en de visie die daarbij hoort. De raad geeft het college opdracht om punten uit te werken. Berkenbosch zegt dat de begroting 2009 dezelfde problemen al aangaf. Spreker verzoekt de inhuur van externen voor 2010 en 2011 nog eens tegen het licht te houden. De VVD vindt dat de raad voldoende heeft aan de informatie van de eigen organisatie en spreker noemt het begraafplaatsenbeleid als voorbeeld. Uiteraard is inhuur wel nodig bij de uitvoering van wettelijke taken zoals de Wro. De voorzitter brengt de discussie terug naar de opties. Het woord is eerst aan het CDA, dat lijkt te kiezen voor optie 3. Reinders gaat in op de Rendo-gelden. Overhevelen daarvan naar de reserve structuurvisie betekent dat er 1 miljoen uit de exploitatie moet worden gehaald. Daarom wil het CDA die Rendo-gelden laten staan. Vos vindt het voorstel van het CDA niet goed, alleen leven van de rente is onvoldoende. Dat is geen begroten. Reinders zegt dat als de Rendo-gelden worden uitgegeven, het tweede miljoen aan renteopbrengsten op een andere manier moet worden gedekt. Het CDA heeft moeite tegen de burgers te zeggen dat de ozb omhooggaat vanwege het uitgeven van 23 miljoen euro aan Rendo-gelden en het miljoen aan gederfde rente-inkomsten. Spreker heeft verder moeite om al over 15% extra verhoging te denken zoals Vos zei. Vos en Loof geven aan dat als de ozb lange tijd niet wordt verhoogd, er dan hoogstwaarschijnlijk ineens 15% bij moet. Reinders is het daar niet mee eens. Spreker is het wel eens om jaarlijks de prijsindexatie toe te passen op de ozb.


Van de Belt zegt dat de gemeente weinig mogelijkheden heeft om maatregelen te treffen. Waarschijnlijk zullen ook bezuinigingen nodig zijn. Het gaat erom dat verhogingen van de ozb en van andere tarieven aan de burger goed uit te leggen zijn. Er zijn nauwelijks andere mogelijkheden. De burger moet ook goed uitgelegd krijgen wat hij of zij ervoor terug krijgt. Op die manier kan de burger het begrijpen. Hiemstra (CDA) vindt dat Van de Belt het op de juiste manier heeft gezegd. Op dit moment kan het CDA niet aan de burgers uitleggen dat de ozb-verhoging echt noodzakelijk is. Het CDA heeft wel een richting aangegeven: Reinders stelde voor onderwerpen te zoeken die de burgers niet direct raken. Huijgen vraagt Hiemstra een voorbeeld te geven. Hiemstra wil dat nu niet doen. Het CDA stelt voor alle posten in de huidige begroting en de programma’s goed te bekijken. Het college heeft gelijk: er ligt een opdracht bij de raad, ook al omdat de raad de resultaten van de ambtelijke taskforce toentertijd heeft afgewezen. Goede informatie is nodig om keuzes te kunnen maken. Berkenbosch vraagt Hiemstra wat hij vindt van de VVD-voorstellen. Hiemstra heeft alleen een voorstel gehoord om de leges en andere lasten te verhogen. Dat wil het CDA nu niet. Eerst moeten alle posten worden bekeken. Als het echt niet anders kan, moeten stappen worden genomen en moet het aan de burgers worden uitgelegd. Berkenbosch legt uit dat een aantal tarieven zwaar achterloopt. Daarnaast wil de VVD het begraafplaatsenbeleid even pas op de plaats laten maken. Vos merkt op dat de discussie moet gaan over optie 3 en de ozb. Hiemstra voegt nog toe hoe volgens het CDA de raad verder met de ozb-verhoging moet omgaan. De fractie is bereid erover na te denken en ziet graag dat de burgers en De Smederijen worden benaderd om er ook over mee te denken. Vos gaat in op de opties: de ChristenUnie kiest voor optie 1 en 2. Het is nu lastig om voor één van beiden te kiezen. De fractie is er niet voor om van de renteopbrengsten de exploitatie te gaan betalen. Hiemstra is verbaasd: dit is jarenlang gedaan. Loof vindt het stuitend dat het CDA de bewoners en De Smederijen wil vragen waar de gemeente op moet bezuinigen. Het is van de gekke dat het CDA zegt niet meer te willen investeren en alle ambities van de afgelopen jaren loslaat. Van de Belt verbaast zich over de opstelling van het CDA omdat die partij voorheen zei dat inspraak van bewoners rituele dansen zijn. Vos vindt dat raad en college moeten vasthouden aan een consistente lijn. Spreker wijst op het beleid uit de structuurvisie. De gehele raad staat daar achter. Anders wordt de organisatie en heel Hoogeveen voor de gek gehouden.


Steenbergen (Gemeentebelangen) merkt op dat de tijden zijn veranderd en dat de structuurvisie op een lager pitje kan. Vos kiest voor de constante lijn, wat betekent dat in goede tijden de investeringen niet worden opgevoerd. Berkenbosch wijst Steenbergen erop dat al eerder is besloten beleid door te schuiven naar na 2013. Datzelfde dreigt nu weer. De VVD vindt dat investeringen in hetzelfde tempo door moeten gaan en dat het geld moet worden gezocht waar het zit. Op een vraag van Steenbergen zegt spreker dat de VVD drie voorbeelden heeft genoemd waar geld kan worden gevonden. Reinders wil de indruk wegnemen dat het CDA niet achter de structuurvisie en alle goede dingen staat die de afgelopen jaren in gang zijn gezet. Het CDA staat daar achter. Loof begrijpt niet dat het CDA daarmee nu breekt. Reinders legt uit: het CDA wil eerst naar de eigen organisatie kijken en de investeringen temporiseren. De resultaten van die zoektocht wil het CDA eerst zien. Bij de begroting zal blijken welke keuzes en afwegingen worden gemaakt. De fractie maakt op deze manier een eigen afweging. De voorzitter constateert dat voldoende over de opties en de ozb is gezegd. De meeste fracties willen extra investeren in jeugd en ouderen. Spreker vraagt of het CDA daarover een motie wil indienen. Reinders herhaalt wat hij in zijn betoog heeft gezegd. Het CDA roept het college op nog eens naar het jeugd- en jongerenwerk te kijken en vooral te proberen de jongerenwerker na 1 januari te handhaven. Hetzelfde geldt voor de aanstelling van een ouderenwerker. Het derde voorstel is de schuldhulpverlening, dat kost geen geld. Voor deze drie voorstellen is geen motie nodig. Berkenbosch stelt de voor- en vroegschoolse educatie (VVE) aan de orde, een erg belangrijk punt voor de VVD. De fractie wil er in september over spreken, ook over de voorstellen van GroenLinks. Spreker begrijpt dat het college er 800.000 euro voor wil inzetten. Wethouder Van der Zwaag ontkent dit laatste. De raad vroeg hoeveel het kost om alle kinderen in Hoogeveen VVE te geven. De organisatie heeft geantwoord, los van de vraag van Van de Belt om van drie naar vier dagdelen te gaan. Berkenbosch dacht dat de uitbreiding met de andere postcodes volgens de wethouder ongeveer 800.000 euro zou kosten. De VVD wil dat geld ervoor inzetten. Wethouder Van der Zwaag zegt dat het klopt dat het structureel 800.000 euro kost, los van het voorstel van Van de Belt om naar vier dagdelen te gaan. VVE kost nu 450.000 euro. Het is geen voorstel van het college. Berkenbosch zegt dat de VVD het graag wil voorstellen en zij vraagt de mening van het CDA. Reinders vindt het voorstel een stap te ver, het moet even wachten. In de volgende periode wil het CDA meer aan jeugdwerk doen en daar hoort VVE bij.


Vos merkt op dat de onderwerpen jongeren, ouderen en schuldhulpverlening door de voorzitter werden geclusterd. Daar moeten VVE en alcohol- en drugspreventie aan worden toegevoegd, omdat deze raadsbreed werden genoemd. Het college kan dit pakket aan onderwerpen uitwerken zodat er bij de begroting verder over kan worden gesproken. De voorzitter verzoekt de VVD het voorstel over kostendekkendheid van tarieven toe te lichten. Berkenbosch licht dit toe en zegt dat het college een kostendekkendheid van 85% voorstelt. De VVD wil in twee stappen naar 100% voor burgerzaken, met uitzondering van sportgerelateerde tarieven. De VVD steunt wel het aangekondigde onderzoek. Loof zegt hierover dat de PvdA en een meerderheid van de raad voor het wachten op de uitkomsten van het onderzoek zijn. Reinders en Steenbergen sluiten zich bij deze opmerking aan. Vos steunt de door Loof aan het presidium voorgelegde verzoeken over het Torentje en over de bijeenkomst over het werk van de raad. Spreker hoort graag de reactie van het presidium. De voorzitter zegt dat de raad opdracht geeft aan het presidium. De vergadering wordt voor een kwartier geschorst. De voorzitter geeft het woord aan het college om te reageren op de inbreng van de raad. Wethouder Van der Zwaag zegt dat het college een aantal door de raad naar voren gebrachte punten zal betrekken bij de afwegingen over de begroting. De wethouder stelt vast dat er brede steun is om een impuls te geven aan jeugd, ouderen en schuldhulpverlening. Deze drie onderwerpen worden toegevoegd aan de bestaande wensenlijst. Het college gaat ermee aan de slag. Het college stelt vast dat een meerderheid de richting van het college onderschrijft. Die richting is: het vasthouden aan de ambities en de prioriteiten zoals die de afgelopen jaren raadsbreed zijn vastgesteld. Wel bestaan verschillen van mening over de manier van financieren, maar daar zullen raad en college uitkomen. Het college vindt het jammer dat het CDA er anders over denkt. De wethouder gaat ervan uit dat het CDA openstaat voor een nadere onderbouwing van de ozb-verhoging bij de begroting. Het college maakt zich zorgen over het standpunt van het CDA over de investeringen. Volgens het CDA komt dat voorstel ook te vroeg. Volgens het college ligt er voldoende informatie om keuzes te maken. De wethouder wijst het CDA op de consequenties van het kiezen van optie 3, het stopzetten van enkele geplande investeringen. Het college vindt het goed als naast de meerderheid ook de andere fracties de voorjaarsnota onderschrijven, en de wethouder verneemt graag onder welke voorwaarden die fracties dat willen doen. Loof vraagt een schorsing aan. De vergadering wordt gedurende 10 minuten geschorst.


De voorzitter heropent de vergadering en geeft het woord aan Loof. Loof zegt dat blijkt dat de discussie vooral gaat over de financiering: hoe komt een sluitende begroting tot stand en welke koers moet richting begroting worden aangehouden? Voor de PvdA wegen het thema ‘Samen maakt sterker’ en de ambities zwaar. De fractie hoopt dat hieraan tot aan het einde van de periode kan worden vastgehouden, ondanks het inzicht dat de tijden zijn veranderd en dat raad en college de opdracht hebben erover na te denken. Loof geeft dit in overweging bij de andere fracties. Reinders zegt dat fractieoverleg heeft plaatsgevonden. Spreker is het eens met de reactie van de wethouder, die zei dat er geen discussie is over de ambities maar wel over de financiering ervan. Dat klopt, het CDA onderschrijft de ambities en de plannen om ze uit te voeren. Wel is er discussie over de ozb-verhoging. Omdat de middelen er niet zijn, moeten investeringen worden getemporiseerd. Dat is de reden dat het CDA naar optie 3 is gegaan. De fractie constateert dat er geen meerderheid is voor optie 3. Er is wel een meerderheid om de ambities uit te voeren. De ozb-verhoging komt echter te vroeg. Discussie over de financiering is dus nodig. Het CDA wil bij de begroting keuzemogelijkheden hebben. Als bezuinigingen niet mogelijk zijn in de door spreker genoemde richtingen, is een ozb-verhoging mogelijk noodzakelijk. Die afweging moet bij de begroting mogelijk zijn. Als de raad met deze lijn instemt, is die discussie op dit moment opgelost. Spreker heeft nog wel zorg over de opvatting van de meerderheid om de Rendo-gelden in te zetten. Dat betekent dat er in de exploitatie 1 miljoen euro extra moet worden gevonden. Dat is lastig. Berkenbosch zegt dat de VVD geen voorstander is van de ozb-verhoging. De alternatieve dekking van de VVD krijgt niet veel steun. De VVD hoopt dat de economie voor 2012 aantrekt en dat de bijdrage van het Rijk zal stijgen. De VVD hoopt dat er voor de dekking geld bij de tarieven en bij het begraafplaatsenbeleid kan worden gevonden. Dan kan het tekort voor een groot deel worden weggewerkt. Steenbergen (Gemeentebelangen) constateert dat behalve Gemeentebelangen geen enkele fractie de investeringen wil temporiseren. Het CDA draait 180 graden en steunt nu de voorjaarsnota. Gemeentebelangen blijft de ambities steunen maar wil die iets minder snel uitvoeren. Loof begrijpt dat Gemeentebelangen de ambities onderschrijft maar investeringen wil temporiseren. Is Gemeentebelangen geneigd op te schuiven naar een andere optie? Steenbergen antwoordt dat de fractie daartoe nu niet bereid is. Eerst moeten de onderzoeken worden gedaan, zodat bij de begroting verder kan worden gesproken. Loof is verheugd met de opstelling van het CDA. De PvdA staat er open voor om in november bij de begroting een financiële afweging te maken. Spreker heeft nog niet over bezuinigingen gesproken maar als dat in november nodig mocht blijken, zal de fractie een goede afweging maken en ervoor gaan staan. De fractie hoopt dat dit gezamenlijk kan worden afgerond. Wethouder Van der Zwaag heeft waardering voor de opstelling van het CDA en is blij met de steun voor de voorjaarsnota inclusief de nuanceringen. Het steunt het college in zijn werk.


Er kan nog veel in Hoogeveen, maar de raad moet zich voorbereiden om bij de begroting keuzes te maken. De wethouder is verbaasd over het betoog van Steenbergen. Aan de ene kant wordt gevraagd om pas op de plaats te maken, daar heeft de wethouder begrip voor. Echter, aan de andere kant heeft Gemeentebelangen een uitgebreid wensenlijstje opgesomd, en de wethouder doet een opsomming. Dat staat haaks op elkaar. Het is positief dat Gemeentebelangen bij de begroting definitieve keuzes maakt en zich mogelijk aansluit bij de andere fracties. De wethouder zegt toe de vraag van Berkenbosch over de afvalstoffenheffing bij de begroting te zullen behandelen, net zoals de andere vragen. Steenbergen gaat in op de opmerking van de wethouder over de wensen van Gemeentebelangen. Gemeentebelangen wil bij de begroting een integrale afweging maken. Als de wensen er niet in passen, zullen ze moeten vervallen. Van Heugten (VVD) stelt de begraafplaatsenadministratie en het begraafplaatsenbeleid aan de orde. Spreker heeft nog geen antwoord op de vraag naar de stand van zaken. Wethouder Poutsma antwoordt dat er al het een en ander gebeurt op het gebied van de begraafplaatsenadministratie sinds de laatste bijeenkomst. Tussen de voorjaarsnota en de begroting moeten nog zaken worden uitgezocht. Van Heugten begreep in informeren dat het in september afgerond zou zijn. Wethouder Poutsma zegt dat het college op 30 juni besluitvorming pleegt over het beleid en het betreffende stuk naar de raad stuurt. In september spreekt de raad daarover. De voor het beleid benodigde administratie is bij de begroting duidelijk. Van Heugten vraagt wat wordt bedoeld met de tekst in de voorjaarsnota dat de begraafplaatsenadministratie een herprioritering krijgt. Wethouder Poutsma legt uit dat er voor het op orde brengen van die administratie externe mensen nodig zijn. Voor de begroting wil het college helder hebben hoe dat zal worden gedaan. Van Heugten zegt dat dit al sinds april 2008 speelt: toen heeft de wethouder gezegd dat het zou gebeuren. Wethouder Poutsma antwoordt dat die toezegging nog steeds geldt. De begraafplaatsenadministratie moet op orde komen. Van Heugten vraagt waarom er dan een herprioritering moet plaatsvinden. Beleid en administratie zijn toch gelijktijdig nodig om een goede afweging te kunnen maken? Wethouder Poutsma antwoordt dat het twee verschillende zaken zijn. De administratie is nodig om de mensen straks te kunnen aanschrijven in verband met grafrechten en rechthebbenden. Van Heugten vindt dat beleid en administratie wel samenhangen: de benodigde ruimte moet worden ingeschat en de beschikbare ruimte moet bekend zijn.


Wethouder Poutsma zegt dat dit klopt, daarom moet de administratie op orde komen. De wijze waarop is nog niet duidelijk, en dat moet tussen nu en de begroting wel duidelijk worden. Berkenbosch citeert de passage over herprioritering in de voorjaarsnota en zegt dat er iets aan de raad wordt gevraagd, namelijk akkoord gaan met een herprioritering binnen het personeelsbudget. Wethouder Poutsma vindt de tekst volstrekt helder: die herprioritering gebeurt. Die is nodig om op tijd de begraafplaatsenadministratie op orde te hebben, namelijk op het moment dat het uitwerken van het begraafplaatsenbeleid aan de orde is. Bij de begroting is helder wanneer de administratie tijdig op orde is. Berkenbosch zegt dat in de eerste fase de raad het college de opdracht heeft gegeven de administratie op orde te brengen om tot een juiste kostentoerekening te kunnen komen. Dus het is een essentieel onderdeel van de bespreking in september. Wethouder Poutsma kan het niet duidelijker uitleggen dan zij zojuist heeft gedaan. Van de Belt snapt het nog niet: heeft de raad alle gegevens om in september tot een goede afweging te komen, inclusief de kostentoerekening? Wethouder Poutsma antwoordt dat het college dinsdag besluit over de verordening en de uitgangspunten voor het opstellen van een besluit. Verder maakt het college een overzicht van de tarieven en de ontwikkeling daarvan op basis van de voor de uitvoering van dat beleid te maken kosten. De tarieven worden zoals gebruikelijk bij de begroting vastgesteld. Loof formuleert waar de hamvraag betrekking op heeft. De begraafplaatsenadministratie is het instrument waarover bij de begroting wordt gesproken. Daaraan voorafgaand wordt in september het beleid vastgesteld. Wethouder Poutsma zegt dat het op orde krijgen van die administratie niet hoeft mee te lopen bij de vaststelling van de tarieven. Om het begraafplaatsenbeleid goed te kunnen uitvoeren, wordt de administratie op orde gebracht. Berkenbosch merkt op dat de administratie invloed heeft op de tarieven. Als bijvoorbeeld geen nabestaande bekend is, kan geen rekening worden gestuurd. Dat is een essentieel onderdeel van het tarief. Wethouder Poutsma herhaalt dat juist daarom de administratie op orde moet worden gebracht. Huijgen verzoekt de volgorde van de dingen op papier te zetten. De voorzitter neemt dit voorstel over en verzoekt de wethouder dit morgen te doen en dan aan de raad te sturen. Van Heugten zegt dat het ook maandag mag. Spreker wil bij de vaststelling van de voorjaarsnota een voorbehoud op dit punt maken.


Hiemstra heeft het vermoeden dat in deze discussie twee discussies door elkaar worden gehaald: toerekening van kosten en mate van kostendekkendheid. Berkenbosch zegt dat Hiemstra het bij het verkeerde eind heeft. De voorzitter sluit deze discussie af en concludeert dat er een brief inclusief tijdschema van het college komt. De voorzitter vraagt of er fracties zijn die moties of amendementen willen indienen. Steenbergen is benieuwd of de VVD met een motie over het vliegveld komt. De voorzitter constateert dat geen van de fracties reageert op zijn vraag en hij sluit de beraadslagingen over de voorjaarsnota. Toezeggingen wethouder Van der Zwaag: De organisatie zal worden bekeken op mogelijk bezuinigingsmaatregelen. Bij de opstelling van de begroting bekijkt het college of voor de onderwerpen jeugd, ouderen en schuldhulpverlening een financiële impuls mogelijk is. De vraag over de afvalstoffenheffing en andere vragen worden bij de begroting behandeld. Toezegging wethouder Poutsma: De raad ontvangt zo snel mogelijk een overzicht van de acties die het college in gang zet om de begraafplaatsenadministratie op orde te krijgen, inclusief het bijbehorende tijdpad 3. Rondvraag Er wordt geen gebruikgemaakt van de rondvraag De voorzitter sluit het blok meningvormen.


GEMEENTE HOOGEVEEN. VERSLAG RAADSAVOND 25 juni Meningvormen

Recommend Documents